Achterhoek aan het water

A A N H E T WAT E R

Bron van

geluk Actief genieten op het water

Pittoreske stadjes aan de Oude IJssel

achterhoek.nl facebook.com/achterhoektoerisme

mooiachterhoek achterhoek.nl/water

tot rust Kom aan het

water

2 | Achterhoek aan het water

Waarom trekt de Achterhoek zoveel dagjesmensen en vakantiegangers?

Dat komt door de prachtige weidsheid van het landschap, de vergezichten over maisvelden, de koeien in de wei, kleinschalige boerderijen, bossen, veengebieden, sfeervolle dorpen en gezellige stadjes. En er is water!

Kleine beken en grotere rivieren doorkruisen de streek. Wie hier fietst of wandelt en goed luistert, hoort het zelf: de beek die kabbelt, de rivier die ruist. Het is de Aa-strang, de Berkel, de Oude IJssel, de Slinge of een van de talloze beken in de Achterhoek.

Als je de slingerende loop van de riviertjes volgt, word je keer op keer verrast.

Water, natuur en cultuur; het is een perfecte mix voor een dagje uit of een heerlijke vakantie. Wandel langs het water, snuif cultuur op bij een oud kasteel, bezoek een museum of struin rond in een van de charmante Hanzestadjes. Ook fluisterstil in een zomp of kano varen, is een ervaring op zich. Hier komt nog bij dat je in de Achterhoek fantastisch kunt eten. Tal van restaurants verwennen je graag met allerlei lekkere streekgerechten. Een keer slapen aan het water? Ook dat kan in de Achterhoek.

Kies voor het comfort van een hotel of overnacht eens in ĂŠĂŠn van de jachthavens.

Deze brochure staat boordevol inspiratie, hoogtepunten en toeristische tips voor een ontspannen verblijf, dagje uit in de Achterhoek.

Je leest meer over de terrassen met het mooiste uitzicht en waar je het lekkerst kunt eten. Waar je cultuur kunt opsnuiven en teruggaat in de tijd. Waar je heerlijk kunt slapen en welke evenementen je niet mag missen.

Zo mis je niets en beleef je de Achterhoek en haar beken, rivieren en waterplassen nog intenser.

De Achterhoek ligt aan het water.

Ervaar het zelf, beleef de Achterhoek!

Bron van Geluk | 3

Colofon

Uitgave: Stichting Achterhoek Toerisme, www.achterhoek.nl Tekst: Tekstbureau Wijnveen, www.tekstbureauwijnveen.nl Vormgeving: Sterk-id corporate communicatie, www.sterk-id.nl Fotografie: Stan Bouman, Laurence Delderfield, Annet Piek, Corine Boonstra, e.a.

Druk: Drukkerij Tesink, www.tesink.nl

Copyright: Stichting Achterhoek Toerisme 2015 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieĂŤn, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever is niet aansprakelijk voor schade, die het mogelijk gevolg zou kunnen zijn van verkeerde gegevens. Deze brochure is mede tot stand gekomen dankzij de financiering van de provincie Gelderland.

4 | Achterhoek aan het water

Inhoud

Genieten op en aan de Berkel Varen bij maanlicht Fietsen in het rivierenlandschap Ezeltochten voor iedereen Rondvaren vanaf De Nieuwe Aanleg Historische Staring­koepel aan De Berkel

8 9 10 12 13 13

Op en langs de Oude IJssel 14 Authentieke dorpjes aan de Oude IJssel 15 Rustig varen met de fluisterboot 16 Jachthavens in de Achterhoek Twee havens uitgelicht Jachthavens in de Achterhoek

18 19 20

Hanzesteden aan de IJssel Hotel Doesburg Fluisterboten Zutphen

22 24 25

De kleinste stad Bronkhorst Molen tot Molenroute

26 27

Kabbelend door de Bekendelle Kuieren langs de Boven-Slinge Luxe-kamperen bij de Twee Bruggen Boekenstad met grachten

28 29 30 31

Groenlose Slinge Vakantiepark Marveld

32 33

Bos en water in Montferland Vijverterras bij Uitspanning ‘t Peeske Speuren op het water bij Markant Palestra, meer dan alleen ontspannen

34 35 36 37

Kanogeluk in de Achterhoek

38

Langs de Veengoot

40

Netwerk van Baakse Beek paden

41

Rivierenlandschap 42

Bron van Geluk | 5

Goor

Achterhoek

Bathmen

Twello

Epse

Zuidloo

Stokkum

Oxe

Stokkum

Kring van Dorth

Harfsen

N339

Wilp A1

Diepenheim

Joppe

Laren

46 N3 Westerflier

Exel

Bussloo

4 N3

Appen

Eefde

Voorst

k

NoordEmpe

einsterdam

13

45

8

Lochem

De Horst

Nederbiel

27

N31

25

Kranenburg

Everwenninkhoek

Oude IJssel

7

Angerlo

Bingerden

Langerak

Eldrik

De Nevelhorst

Wehl

Loil

Greffelkamp

Holthuizen De Heegh

N316

Heidenhoek

Halle

De Schutterij

HalleNijman

Heelweg-West

Harreveld

Kwartier

N8

36

mt Braa23

Loerbeek

Warm Vethuizen

N335

Zeddam

N335

N316

Stokkum

8 N1

Gaanderen

Terborg Etten

6

Varsselder

Azewijn

Veldhunten

‘s-Heerenberg

Lichtenberg

5

Bontebrug Aa -St

Grote Breedenbroek N31 7

6 amer | Achterhoek aan het water Tuink amer Spijk

Tolk

De Heurne

Dinxperlo

Gendringen Wals

Emmerich

Aalten

Heur

Breedenbroek

ra n g

Milt Wieken

Lobith

Dale

N318

Sinderen

Silvolde

Ulft

Rafelder

Lengel

Boven-Sling e

Lintelo

Binnenheurne

Silvoorderbuurt

Ziek

KleinAzewijn

21

Herwen

Heuven

17

Heide

broek

Oud eI Js N3

Oud-Dijk

Varsseveld

A18

Wijnbergen

Bar

l se

2

Westendorp

A18

22Stroom-

Lichtenvoor

Heelweg-Oost

Meerenbroek

Kilder

Didam Nieuw-Dijk

Babberich

Aerdt

17

Doetinchem

Heidekant Plantage

Beek Holthuizen

N3

N316

N336

3

N81

Oud-Zevenaar

Winkelshoek Wassinkbrink

Kleindorp

8

N1

't Rolder

30

IJzevoorde

Nieuw-Wehl

Zieuwent

N3

Laag-Keppel

Bevermeer

Zevenaar

Zelhem

Lievelde

MariĂŤnvelde

HalleHeide

Wittebrink

5

Giesbeek

Hummelo

Voor-Drempt Hoog-Keppel

N3 1

Doesburg

A1

Wolversveen Oosterwijk

Velswijk

12

Ee

Dunsborg

Gooi

Achter-Drempt

10

17

Gr Ruurlosebroek Heurne

Keijenborg

N3

8

4 A3

N314

9

11

N31

Veldhoek

Hengelo

Toldijk Bekveld

Ellecom

Wissinkhoek Bruil

N3

Steenderen

Rha

Olburgen

Avest

Beltrum

9

Varssel26

N316

De Emmer

Lintvelde

G

Nieuwenhuishoek

15

el

48

ss IJ

N3

ieren

Noordink

Baak

Covik

Leostichting

e ng Sli se lo

Spankeren

Winkelerhoek

Haarlo

15 Dijkhoek

Brinkmanshoek

Linde

B

Hambroekplas

n roe

Bronkhorst 86

Delden

Wichmond

Sp

Overbiel

N3

Brouwershoek

N319

1

Borculo

Boschheurne

Mossel

Wientjesvoort

Ruurlo

Brummen

Ne N315

Heure

Barchem

Vierakker

N7

Geesteren Respelhoek

Cortenoever Broek

Kulsdom

25

Warken

9

Noordijk

N8

Zwiep

Klein Dochteren

Vorden

Heimeriete

ekhorst

Nettelhorst

N346

Zutphen

eek

teeg

Berkel

Warnsveld

Voorstonden Wapsum

en

4

Almen

2

Dovenkamp N3

Tonden

1

3

Ampsen

Gelselaar

1

naal

Twenteka

Scheggertdijk

Ma

Armhoede

Exel-Tol

Groot Dochteren

8

Gietelo

Kerspel

Verwolde

Oolde

Gorssel Quatre Bras

Markelo

Beusbergen

Markelose Broek

N332

Deventer

Netterden

Megchelen

Is s

el

IJzerlo

Twekkelo

Enschede

A3

Wiene

5

Bentelo

n Wateractiviteitek in de Achterhoe

Beckum

Kwartierdorp

Boekelo

Hengevelde

Bad Boekelo

Stepelo

N1

8

N739

Eppenzolder

N347

Rutbeke

Sint Isidorushoeve

arkvelde

Haaksbergen

Holthuizen

Buurse

Brammelo Lochuizen

Honesch

Rietmolen

Langelo

eede N1

8

pilbroek

Berkel

Mallem

Eibergen

Rekken

24

Olden Eibergen Hupsel

N18

Be

el

rk

19

Vreden

20

Zwolle oe Gr

Meddo

n

l os e

N3

19

Sl

in g

Huppel

e ‘t Hilgelo

Henxel

Vragender

rde

Winterswijk Corle

Slingeplas Hollenberg

18

18

15

17

Miste

Bredevoort Haart

14

16

Ratum

Vosseveld

Sling e

N313

’t Klooster

N3

efsele

Holterhoek

Zwilbroek

roenlo

rlo

Loo

1

Brinkheurne Kotten

N31

9

pag.

1. Berkelzomp 9 2. Camping De Vetweide 12 3. De Nieuwe Aanleg 13 4. Staringkoepeltje 13 5. IJsselvaart 16 6. DRU Industriepark 17 7. Jachthaven Bommen Berend 19 8. Museumhaven Zutphen 19 9. Zwarte Schaar 20 10. IJsselstrand 20 11. Dorado Beach 21 12. Hotel Doesburg 24 13. Fluisterboten Zutphen 25 14. Berenschots Watermolen 29 15. Strandlodge 29 16. De Gulle Waard 29 17. De Twee Bruggen 30 18. Bredevoort Schittert 31 19. Slag om Grolle 32 20. Marveld Recreatie / 33 Havezate Marveld 33 21. Uitspanning ’t Peeske 35 22. Markant Outdoorcentrum 36 23. Palestra Sauna 37 24. Ten Brinke 39 25. Free-Wheel 39 26. Buitengoed ’t Sikkeler 40 27. ’t Meulenbrugge 41

Woold

wateractiviteit slaapgelegenheid

rne

Duitsland

Borken

horecagelegenheid bezienswaardigheid wandelactiviteit

Bocholt Bron van Geluk | 7

Genieten

Berkel op en aan de

Op een mooie lentedag, zwoele zomeravond, frisse herfstdag of kraakheldere vriesdag in hartje winter kun je heerlijk fietsen, wandelen, genieten langs de Berkel. Deze bijzondere rivier ontspringt in Duitsland in de bekende bedevaartsplaats Billerbeck. Eerst als beekje slingert en stroomt ze door Coesveld, Gescher, Stadlohn en Vreden, voordat ze aankomt in Nederland.

Via Eibergen, Borculo, Lochem en Almen mondt de rivier bij Zutphen uit in de IJssel. De Berkel is zo’n 110 kilometer lang.

Verleden en heden Voordat de Berkel in Zutphen de IJssel in­ stroomt, neemt ze je mee naar het verleden door ongerepte regio’s. De geschiedenis van de Berkel gaat terug tot in de Middeleeuwen.

Toen werkten landeigenaren en werklui kei­ hard om de rivier bevaarbaar te maken en te houden. In de jaren dertig van de vorige eeuw veranderde de Berkel meer en meer in een rechte rivier. Met de kennis van die tijd werden zo overstromingen verminderd.

Sinds 2005 staat de Berkel weer op de agenda van de waterschappen. Natuur die verloren is gegaan, wordt hersteld zonder dat de water­overlast toeneemt. Het resultaat?

8 | Achterhoek aan het water

Er zijn fantastische struinpaden aangelegd.

En de Berkel is mooier; het water is schoner, nieuwe planten wortelen zich en dieren keren terug.

Zandvang Ook is er bij het mooie levendige dorp Rekken een zandvang aangelegd. Dit bouwwerk zorgt ervoor dat meegevoerd zand beter bezinkt.

Je kunt duidelijk zien dat dit deel van de Berkel beduidend breder is en het water langzamer stroomt. Het is zeker de moeite waard hier eens een kijkje je nemen. www.wrij.nl

Varen over de Berkel in een fluisterstille Berkelzomp Varen onder een mooie witte schapen­­ wolkenlucht langs frisgroene graslanden, lommerrijke oevers met het geluid van kabbelend water tegen de romp van de boot. Je hoort zelfs de kwetterende vogels en de vissen die naar lucht happen.

Want op de Berkel kun je varen in een fluisterstille, historische Berkelzomp.

Dankzij de vrijwilligers van Stichting De Berkelzomp liggen er inmiddels vier replica’s van deze platbodems in het water bij Borculo, Eibergen, Lochem en Almen.

Stichting De Berkelzomp In de 19de eeuw voeren schippers met hun handelswaar van Zutphen naar het Duitse Vreden in zogenoemde zompen.

In 1989 bouwden vrijwilligers van de Stichting Berkelzomp een exacte kopie van zo’n platbodem en brachten hem opnieuw in de vaart. De eerste replica kreeg de naam Jappe, en is daarmee vernoemd naar één van de laatste Berkelschippers.

Rondvaart op de Berkel Wie een rondvaart maakt met de Berkel­ schippers van Stichting de Berkelzomp wacht een overweldigende ervaring. Naast de frisse bries in je gezicht en genieten van mooie vergezichten over het water, vertellen de schippers de prachtigste verhalen. Ze gaan vooral over de rijke historie van de Berkelscheepvaart. Met de aanwijzingen van de schippers mis je niets van al het moois dat het Berkeldal biedt. Ze wijzen je op elke bezienswaardigheid in de prachtige natuur.

Varen bij maanlicht In augustus kun je ’s avonds een sfeervolle Berkelvaartocht maken door de omgeving van Borculo. Je vaart onder meer door het oude stadscentrum. Na een kopje koffie of thee vertrekt de zomp richting Beekvliet. Is het helder weer? Dan kun je al varend genieten van een prachtige zonsondergang boven het Berkeldal.

De invallende schemering maakt de op het water ervaring nog intenser. Later steekt de schipper een lantaarntje aan en krijg je een hapje en drankje aangeboden.

Dit arrangement duurt ongeveer 2 uur.

Minimale deelname is 8 personen.

p.nl stichtingberkelzom Zomer en najaar Vanaf april tot november kun je dagelijks de toeristische tocht over het water maken vanuit Borculo, Eibergen en Lochem. Iets later in het seizoen komt de Fute in Almen in de vaart; vanaf medio mei tot begin september. Kijk voor de arrangementen en boekingsmogelijkheden op de website www.stichtingberkelzomp.nl

Bron van Geluk | 9

rivieren fietsen in het

landschap

Haarlo

10 | Achterhoek aan het water

Zoals de rivieren met elkaar zijn verbonden, zo heb je met dit arrangement ook de mogelijkheid om van de Berkel naar de Slinge over te stappen en visa versa. Het route­ logo van de betreffende rivier leidt je naar je bestemming. Deze fietsroutes lopen aan beide kanten van de grens over het fietsroutenetwerk (knooppuntensysteem).

Fietsen langs de Berkel Je start in Gescher, een idyllisch stadje in het hart van Münsterland. Hier is het enige klokkenmuseum met klokken­gieterij van Duitsland te vinden. Zin in cultuur­ geschiedenis? Dan op weg naar de potten­ bakkersstad Stadtlohn of het HamalandMuseum in Vreden. Het beschermd natuurgebied Zwillbrockervenn met zijn flamingokolonie is een bezoekje waard.

Eén gemeente heeft haar naam zelfs te danken aan de Berkel: Berkelland. Hier kunnen dorpskernen, watermolens en andere historische bouwwerken worden bezichtigd. In Eibergen en Borculo kunt u de Berkel verder ontdekken met de Berkelzomp.

Fietsen langs de Slinge In het buitengebied van Borculo kun je de Slingeroute heel direct ervaren nabij museum De Lebbenbrugge. Je steekt daar de Slinge over met een voetveer. In dit gebied heeft de Slinge natuurvriendelijke oevers gekregen en zijn op enkele plaatsen meanders aangelegd.

Via Groenlo, fietst je de grens over bij Winter­ swijk. De vlakbij gelegen dorpen Südlohn en Oeding lenen zich uitstekend voor een tussenstop. Het eindpunt is in Gescher, de schilderachtige klokkenstad alwaar de Slinge ontspringt. Gescher kent een buiten­gewoon cultureel aanbod, zoals het imkermuseum, een museumboerderij en het kunst- en cultureel centrum. Rondom Gescher zijn vele recreatieen beschermde natuurgebieden.

Overnachting Arrangement twee nachten 1x Haarlo (NL) en 1x Gescher (D) 1 persoonskamer incl. ontbijt € 117,50 2 persoonskamer incl. ontbijt € 164,50 Excl. € 1,00 toeristenbelasting per arrangement. Bagagetransfer op aanvraag mogelijk.

Gescher

Je kunt je overnachting boeken bij Hotel Prinsen in Nederland of bij een van de Duitse hotels via Stadtmarketing Gescher. www.hcrprinsen.nl en/of www.stadtmarketing-gescher.de

Bron van Geluk | 11

devetweide.nl

Ezeltochten voor iedereen De Achterhoek ontdekken vanaf de rug van een ezel? Dat kan bij De Vetweide in Almen.

Deze camping organiseert de spannende en diervriendelijke activiteit voor iedereen die tijdens een vakantie, in het weekend, kinderfeestje of familiedag wat anders wil.

Je kunt kiezen uit twee ezeltochten. De ene route leidt je langs het Twentekanaal en de Berkel. De andere gaat langs Almen en de Berkel. Je bent ongeveer 2,5 uur onderweg en loopt zo’n 5 kilometer. Zoals gebruikelijk bij ezels, dragen ze de proviand - drinken, versnaperingen en brokjes voor de ezel - in manden op hun rug. Wil je tijdens de tocht genieten van een verrassende en complete picknick? Ook dat is mogelijk.

Volwassenen en kinderen Voor het maken van de ezeltocht in groeps­verband moeten minstens twee volwassenen mee. Bovendien moet één volwassene de teugels van de ezel vasthouden. De ezels lopen één tocht per dag. Daarom zijn de mogelijkheden beperkt.

Reserveer dus van tevoren!

12 | Achterhoek aan het water

Wat kost het?

Je betaalt € 15,- per ezel en € 3,- per deelnemende persoon. Tijdens de tocht genieten van een verrassende complete picknick? Dan betaal je € 9,50 per persoon.

Puur kamperen of beetje luxer Langer genieten van de rust en ruimte rondom Almen? Kies dan voor een verblijf op minicamping De Vetweide. Het is kamperen in zijn meest pure vorm. Naast vijftien ruime plaatsen en een modern sanitairgebouw, is alles groen wat je ziet. Wil je kamperen, maar zoek je wat meer luxe? Verblijf dan in het vakantieappartement. Verder vind je op het terrein skelters, traptrekkers, een voetbalveld en heel veel speelruimte.

Bekijk het volledige aanbod op www.devetweide.nl

Rondvaren vanaf De Nieuwe Aanleg Stap aan boord van de kleine, gezellige rondvaartboot De Aanleg. Zo’n wateruitje kun je maken met vrienden, familie of collega’s. Deze rondvaartboot biedt plaats aan zo’n veertig personen. Binnen zit je lekker uit de wind en kun je toch genieten van het prachtige uitzicht. Vanaf het water ziet het Achterhoekse landschap er zo anders uit! Of waai uit op het bovendek.

Die frisse bries voel je altijd. Zelfs als de temperatuur boven de 30 graden uitstijgt.

Driehoek Deventer, Zutphen en Lochem Café-Restaurant De Nieuwe Aanleg in Almen is goed bereikbaar en ligt in de driehoek Deventer, Zutphen en Lochem.

Deze uit­spanning organiseert de rondvaarten op de Berkel en de IJssel. De schipper neemt je altijd mee naar de mooiste plekjes en vertelt honderduit. Wil je meer weten over deze rondvaart?

Bekijk www.nieuwe-aanleg.nl

Historische Staring­koepel aan De Berkel, een bezichtiging waard Gelegen langs de prachtige Berkel vind je de historische Staringkoepel die Natuur­ monumenten in oude luister heeft hersteld. Proef de authentieke sfeer en charme. Toen juffrouw Constantia, de dochter van dichter Staring, de theekoepel liet bouwen aan het begin van de 19de eeuw, koos ze een mooie plaats met prachtig uitzicht.

Authentiek romantisch De tijd waarin Constantia leefde was super­­romantisch. Dat vind je terug in de authentieke inrichting. Juffrouw Constantia ging graag naar buiten voor rust, schoonheid en natuur. Als ze met haar vriendinnen in de theekoepel verbleef en thee wilde drinken, trok ze aan de bel. Haar bedienden moesten vervolgens een heel eind lopen om de dames van thee te voorzien. Bovenin de theekoepel bevindt zich een geheim luikje.

Wat daarachter zit, weet eigenlijk niemand.

Te bereiken via voetveer over de Berkel Wil je de theekoepel bezichtigen? Vanaf de Dochterenseweg vind je nog vóór de Boevink­brug een geelblauw bordje van Natuur­monu­menten. Vanaf dat punt kom je via een korte wandeling bij een voetveer waarmee je de andere kant van de Berkel kunt bereiken. De Staringkoepel is vrij toegankelijk. Bordjes binnenin de thee­koepel informeren je over de geschiedenis en haar omgeving. Op de muur vind je één van de romantische gedichten van Staring.

nieuwe-aanleg.nl Bron van Geluk | 13

Natuurschoon, rustig stromend water en Hollandse luchten voeren de boventoon. De Oude IJssel heeft een lengte van 82 kilometer, waarvan iets meer dan een kwart door Nederland stroomt.

In de gemeente Oude IJsselstreek bij Gendringen bereikt de rivier de Nederlandse grens om via Doetinchem en Bronckhorst uiteindelijk bij Doesburg de IJssel in te stromen.

Oude

Op en langs de

IJssel

Houd je van idyllisch, rustig en water? Bezoek dan het gebied van de Oude IJssel per boot, per fiets of wandelend langs de uiterwaarden.

Op veel plekken zijn aanlegsteigers en kanostoepen. Langs deze zijtak van de IJssel tref je geen bedrijven­ terreinen en industriehavens aan.

14 | Achterhoek aan het water

Groter stroomgebied In het stroomgebied van de Oude IJssel tref je ook prachtige beken aan. De bekendste is de Aa-strang, die in Duitsland de Bocholter Aa wordt genoemd. Maar ook de Akkermansbeek, Bielheimerbeek en Waalse Water zijn zeker de moeite waard. De Waterschappen zijn volop bezig de Oude IJssel en haar zijtakken in te richten als zogenoemde Ecologische Verbindingszones. Door het verbinden van natuurlijke oevers, houtsingels, bosjes, poelen, natte weilanden of graanakkers krijgen dieren en planten meer kans om te overleven. Dus, neem je verrekijker mee!

Zo heb je kans om de roodborsttapuit te zien. www.wrij.nl Bewonder de rivieroevers Heb je zelf geen boot? Vanaf onder andere de aanlegsteiger bij het DRU industriepark in Ulft kun je meevaren met fluisterstille rondvaartboot De Iesselganger. Deze rondvaart duurt ongeveer twee uur en brengt je vanaf het Sluizencomplex De Pol bij Gaanderen weer terug naar het opstappunt. Lees er meer over op pagina 17.

Tip

Kunstommetje Laag-Keppel

Deze kunstwandeling is verkrijgbaar bij de molen en galeries.

Authentieke dorpjes aan de Oude IJssel Hummelo, Hoog- en Laag-Keppel, Vooren Achter-Drempt zijn vijf schitterende, authentieke dorpjes. Ze behoren tot de plattelandsgemeente Bronckhorst en je vindt ze tussen winkelstad Doetinchem en Hanzestadje Doesburg. Met de rivier­­duinen, bossen, landgoederen, Oude IJssel en Gelderse IJssel vormen ze samen het vertrouwde coulisselandschap.

Laag-Keppelse monumenten Neem bijvoorbeeld Laag-Keppel. Het stadje ligt pal aan de Oude IJssel en verwierf in 1404 haar stadsrechten. Heden ten dage wonen er zo’n 600 mensen. Ten zuidwesten van de dorpskern stroomt de Oude IJssel in haar volle glorie. De watermolen die het stadje rijk is, trekt het hele jaar door heel wat bezoekers. Dat is niet verwonderlijk, want hij is het bekijken waard: mooi gerestaureerd en daardoor authentiek. Naast de watermolen heeft Laag-Keppel een poldermolen, die je eveneens kunt bezichtigen. De tuin tussen beide molens is het hele jaar geopend en de molens draaien vaak. In de nabijheid ligt Kasteel Keppel. Het staat op een eiland tussen twee takken van de Oude IJssel.

Sinds 1962 is het kasteel bezit van de Pallandt van Keppel Stichting. Je kunt er alleen op afspraak een kijkje nemen.

Kunst kijken Laag-Keppel staat bekend om haar vele kunstateliers en galerieën. De Dorpsstraat nodigt uit om eens rustig doorheen te wandelen. Bezoek bijvoorbeeld Galerie 1880, gevestigd in een opvallend neogotisch kapelletje. Het werd rond 1880 gebouwd als onderdeel van het nabijgelegen kasteel Keppel. De rode baksteen zorgt voor een opvallend kleuraccent in de natuurlijke laan van bomen die de Hummeloseweg omzoomt. De kleine gelede toren en de ranke spitsboogvensters geven het serene kerkje een ietwat frivole uitstraling. De met eenvoudige middelen opgeknapte binnenruimte omlijst de tentoongestelde, hoofdzakelijk uitbundige werken op een praktische maar doeltreffende manier.

Aan de Dorpsstraat 14 vind je Espace Enny, galerie voor hedendaagse kunst. Deze galerie heeft vier expositieruimten waarin werk wordt getoond van gerenommeerde hedendaagse kunstenaars. Elk bezoek is een verrassende beleving omdat de werken vaak worden gewisseld.

Bron van Geluk | 15

ijsselvaart.nl

Rustig varen met de fluisterboot Hoe mooi is het uitzicht op de uiter­ waarden van de Oude IJssel bekeken vanaf het water? Neem twee uurtjes de tijd dit te ontdekken en boek een watertochtje met de Iesselganger. Deze fluisterstille elektrische rondvaartboot vertrekt vanaf de Sluis bij Ulft naar het stuwsluizencomplex bij de Pol in Gaanderen en weer terug. Je komt op plekjes die je vanaf de uiterwaarden ontgaan. Vanaf het water is het uitzicht nog adembenemender.

Ideaal uitje voor jong en oud Een rondvaart met de Iesselganger is geschikt voor jong en oud. De boot is comfortabel en veilig, heeft een houten romp en kan aangepast worden aan alle weersomstandigheden. Is het droog en de temperatuur aangenaam? Dan openen de schippers de zijkanten van de boot zodat je

16 | Achterhoek aan het water

kunt genieten van de frisse wind en wordt het gevoel van ‘op het water zijn’, nog intenser.

Laten de weersomstandigheden het toe en wil je de zon op je huid? Het is mogelijk van de Iesselganger een open boot te maken.

Schippers vertellen De rondvaarten zijn aantrekkelijk geprijsd, want alle schippers zijn enthousiaste water­ liefhebbers die de boten op vrijwillige basis besturen. In een duo-presentatie met de gids hoor je leuke feitjes die je mogelijk nog niet kent. Bovendien word je gewezen op het natuurschoon van de uiterwaarden en hoor je welke dieren en vogels er leven. Zo is je verblijf op de boot niet alleen plezierig, maar ook leerzaam.

Wil je meer weten over de arrangementen en hoe je een plekje aan boord kunt reserveren? www.ijsselvaart.nl

DRU Industriepark: unieke plek aan de Oude IJssel Op de plek waar vroeger de DRU ijzergieterij het kloppende hart van de Achterhoekse industriële bedrijvigheid was, is een uniek gebied ontwikkeld.

De oude fabriekspanden met het groen aan de overkant van de rivier de Oude IJssel zijn omgetoverd tot het DRU Industriepark. Op dit industriële erfgoed wonen mensen, werken, leren, genieten en ontspannen ze!

Doen en beleven DRU Industriepark bruist elke dag van de activiteiten en evenementen. Je kunt het theater bezoeken of kiezen voor een rondleiding over het terrein.

Zelfs een cursus, boottocht of bezoek aan Innovatiecentrum ICER is mogelijk.

Ook voor een hapje en drankje kun je hier prima terecht. Grand Café Het Schaftlokaal serveert een heerlijke lunch of maaltijd. De heerlijkste koffie drink je in het Koffielokaal. Vanaf het fraaie terras aan de voorzijde, geniet je volop van het uitzicht over de Oude IJssel. En je kinderen? Die vermaken zich op de waterspeelplaats.

Arrangement Varen & Wandelen Op zondagen, gedurende het vaarseizoen, is het mogelijk om varen en wandelen te combineren.

Je vertrekt vanaf DRU Industriepark in Ulft met de elektrische fluisterboot de Iesselganger naar Terborg. Daar stap je uit om vervolgens via een (stads) wandeling terug te wandelen naar het beginpunt in Ulft. Onderweg kun je kiezen voor een kleine lunch in Terborg die bestaat uit luxe broodje naar keuze met koffie of thee, of je stopt in Silvolde voor een kop koffie met appeltaart.

De boottocht duurt drie kwartier en de wandel­ route is zo’n 6 kilometer lang.

Opstappen bij de aanlegsteiger van het DRU Industriepark in Ulft. Dat is alleen mogelijk op zondag tijdens reguliere vaarten.

Meer informatie? www.vvvoudeijsselstreek.nl/ arrangement-varenwandelen-terborg

Bron van Geluk | 17

Jachthavens in de Achterhoek

De Achterhoek is met onder andere de IJssel en de Oude IJssel uitstekend geschikt voor pleziervaart. Dus, kies eens voor het bevaren van de rivieren in de Achterhoek in plaats van het geijkte Friesland of de Loosdrechtse plassen.

Ga in de Achterhoek op ontdekkingsreis en laat je verrassen door de prachtige uiterwaarden en de gastvrijheid van de mensen. Overdag geniet je van de wind in je haren en de vergezichten die het Achterhoekse coulisselandschap rijk is. ’s Avonds overnacht je in één van de jachthavens. De havens liggen over het algemeen op fiets- of loopafstand van leuke dorpen en pittoreske Hanzestadjes.

18 | Achterhoek aan het water

Twee havens uitgelicht Jachthaven Bommen Berend

Museumhaven Zutphen

Nabij het stadje Laag-Keppel ligt zo’n haven waar je één of meerdere dagen kunt aan­ leggen nadat je een dag op de Oude IJssel hebt gevaren: Bommen Berend. Het land­ schap rondom deze jachthaven is zeer afwisselend. Soms is er een akker, dan weer een bosrand. Je kunt er heerlijk fietsen of wandelen. Of bezoek Laag-Keppel met haar prachtige rijksmonumenten en ateliers.

Een dagje winkelen? Dat kan in de nabij gelegen stad Doetinchem. Daar kun je overigens ook over de Oude IJssel naar toe.

Passeer de oude IJsselbrug bij Zutphen en je ziet aan de linkerkant metershoge masten met wapperende vlaggen. Precies daar ligt de historische haven Museum­haven enigszins verborgen tussen het groen. Met respect voor het verleden bewaren en bevaren liefhebbers roemrijke bedrijfsvaartuigen. Je krijgt een prachtig historisch overzicht van zeilschepen, motorschepen en sleepboten. Er is zelfs een brugschip te zien die de afgelopen eeuwen over de rivieren voer.

Hoe bereik je Bommen Berend?

Bij Doesburg ga je vanaf de IJssel de sluis binnen en de Oude IJssel op. Na zo’n 6 kilometer zie je Bommen Berend, aan de linkerkant nabij de prachtig gerestaureerde oude sluis. Deze jachthaven biedt ligplaatsen voor passanten maar het is ook mogelijk een vaste ligplaats te huren. Je vindt er een modern sanitairgebouw en er zijn grote grasvelden. Heb je geen boot en wil je de Oude IJssel toch eens vanaf het water ontdekken? Huur dan een sloep.

Jachthaven Bommen Berend heeft er een paar beschikbaar. www.jachthavengelderland.nl

Historische schepen Maak bijvoorbeeld kennis met veerpont de Aalscholver. Deze is in 1910 gebouwd en deed dienst in de haven van Rotterdam om voetgangers en fietsers over te zetten.

Of bekijk het typisch Groninger zeilschip Allagonda. Dit scheepstype werd gebouwd als alternatief voor de relatief zwaardere en complexer gebouwde tjalken.

Gratis toegang De Zutphense museumhaven is elke dag vanaf 10.00 uur gratis toegankelijk. De aanleg­ haven is niet bedoeld als aanleghaven voor de pleziervaart, tenzij je een historisch schip hebt. www.museumhavenzutphen.nl

Waar komt de naam Bommen Berend vandaan?

Bisschop Bernhard van Galen die oor­spronkelijk uit Münster kwam, veroverde in 1665 Kasteel Keppel. Deze bisschop was verzot op het voeren van oorlog en kreeg daarom de bijnaam Bommen Berend.

Bron van Geluk | 19

Kom tot

Jachthavens in de Achterhoek Dorado Beach Pipeluurseweg 8 7225 ND Olburgen 0575 45 15 29 Jachthaven Bommen Berend Rijksweg 94 6984 AK Laag Keppel 06 51 80 14 78

water

Camping IJsselstrand Eekstraat 18 6984 AG Doesburg 0313 47 17 97 Jachthaven Het Zwarte Schaar Eekstraat 19 6984 AG Doesburg 0313 47 31 28 Jachthaven De Mars Tichelerstraat 15 7202 BC Zutphen 0575 51 54 80 Hanzehaven (historische haven) Houthaven 1-17 7202 AK Zutphen 0575 54 40 20 Jachthaven Gelre (Vispoorthaven) Vispoortstraat 1 7202 GV Zutphen 0575 51 95 80

20 | Achterhoek aan het water

rust op het

Jachthaven Het Zwarte Schaar Jachthaven Het Zwarte Schaar in Doesburg biedt plaats aan boten van 2 tot maximaal 15 meter. Bij een bezoek aan deze jachthaven, die voorzien is van elektra, watertappunten en sanitaire voorzieningen, kun je ook gebruik maken van de campingfaciliteiten. De camping heeft onder andere een supermarkt, cafetaria en je kunt lekker eten in Bistro Het Zwarte Schaar. Of wat dacht je van koffie met Ingrid’s zelfgebakken appeltaart? Dat en nog veel meer serveren ze in het gezellige café. www.zwarteschaar.nl

Jachthaven IJsselstrand Jachthaven Camping IJsselstrand in Doesburg is een moderne jachthaven die je gemakkelijk in en uit vaart door de brede haveningang. De ligplaatsen zijn ruim, voorzien van elektra en er is douchegelegenheid. Watertappunten vind je op de steigers. Bovendien is er een havenrestaurant met gezellig overdekt terras. Vind je het leuk om de waterski’s onder te binden? Waterskiën kan hier op een apart gedeelte van de IJssel.

Een spectaculaire ervaring! www.ijsselstrand.nl

Arrangement Dorado Beach

Jachthaven Dorado Beach Een jachthaven nabij Doesburg die bekend staat om zijn prachtige ligging in de Achter­ hoekse natuur, moderne voorzieningen en gezelligheid. Dorado Beach is één van de vier fullservice Thuishavens in Nederland.

De faciliteiten zijn talloos; van grand-café tot gratis wifi en van openluchtzwembad tot visvijver. Ook beschikt de jachthaven over een aantal knusse kampeerplaatsen.

Omdat Dorado Beach aan een zijtak van de IJssel ligt, kun je naar hartenlust zwemmen, vissen of waterskiën. Waterrecreatie af­ wisselen met cultuur? Hanzestad Doesburg met historische kerken en pittoreske straatjes ligt op fietsafstand.

In de zomer genieten van de Achterhoekse gastvrijheid, rust en ruimte? Als je dan bij Dorado Beach komt slapen in de Safaritent op het water, krijg je één nachtje cadeau.

Maak gebruik van deze interessante aanbieding en je hebt een superleuke vakantie die geschikt is voor jong en oud.

Er valt zoveel te beleven. Terwijl je ligt te zonnen op de ligweide, vermaken je kinderen zich in het buitenzwembad. Of ga een middagje midgetgolfen. Zin in rust en natuur? Ga dan vissen, fietsen of lekker wandelen in het Achterhoekse coulisselandschap. Liever niet op het water overnachten? Dorado Beach heeft een tipitent, er zijn twee paalhutten of kies voor de luxe blokhut. ‘Gewoon’ kamperen kan natuurlijk ook.

Aanbieding 3 nachten = 2 nachten Overnacht 3 nachten in een Safaritent op het water en je krijgt 1 nacht cadeau! De Safaritent is geschikt voor 6 personen en van alle gemakken voorzien. Zo zijn er twee stapelbedden, een tweepersoons bed en een keukentje. Op het terras met comfortabele zitjes kijk je uit over de jachthaven, hoor je het zacht kabbelende water en rust je uit!

Laagseizoen: € 99,- per nacht Hoogseizoen € 113,- per nacht www.doradobeach.nl/ bijzonder-overnachten

Bron van Geluk | 21

Hanzesteden aan de

IJssel

22 | Achterhoek aan het water

Houd je van cultuurhistorie, van winkelen en vergezichten over het water? In de mooie historische stads­ kernen van Zutphen en Doesbrug vind je het allemaal. Ontdek de prachtige doorkijkjes, de sfeer van het water, monumentale panden en middeleeuws stratenpatroon. De mix met moderne architectuur, knusse boetiekjes, fijne speciaalzaken met streekproducten en lokale winkels zorgt voor een aangenaam verblijf.

Zutphen; torenstad van de Achterhoek Niet voor niets de Torenstad van de Achter­ hoek. Deze naam dankt Zutphen aan haar unieke skyline van grote historische gebouwen. Vanaf de uiterwaarden is dit stadssilhouet goed te zien. De Hanzetijd bracht Zutphen zijn grote rijkdom. Over de zee en over de IJssel naar de Rijn vervoerden Zutphenaren voornamelijk haring, boter en bier. Wat namen ze mee terug? Vooral wijn! Over land en over de Berkel was hout het belangrijkste product.

Boeren en kooplui ontmoetten elkaar op de middeleeuwse warenmarkten. Als je het hier niet vinden kon…, en zo is het eigenlijk nog steeds. In de Hanzestad vind je winkels en boetiekjes. Daarnaast zijn er winkels van vrijwel alle bekende ketens. Zutphen is dus een heerlijke stad om te winkelen en lekker te genieten op één van de terrassen.

Doesburg; waar de tijd heeft stilgestaan Gek op historische sfeer, authentieke winkels en leuke terrasjes? Dan kun je in Doesburg je hart ophalen. In 1237 kreeg deze stad haar stadsrechten. Dat was 60 jaar eerder dan Amsterdam. Vandaag de dag zie je nog steeds dat Doesburg invloedrijk

is geweest. En… maar weinig steden in ons land zijn zo gaaf bewaard gebleven als deze oude Hanzestad. Zo is het middeleeuws stratenpatroon nog volledig intact. Daarom is de binnenstad van Doesburg in 1974 aan­ gewezen als beschermd stadsgezicht. Het is fijn rondstruinen door de pittoreske straatjes met leuke winkels. In de zomer­maanden is de aanblik nog fraaier. Dan staan er potten vol bloemenpracht voor de monumentale panden.

De Doesburgers zijn trots op hun stad.

Doesburgse mosterd In één van de verstilde straatjes vind je De van Ouds Alombekende Doesburgsche MosterdFabriek. Dit unieke fabriekje is tevens mosterdmuseum en trekt jaarlijks zo’n tienduizend bezoekers. Hier kun je zien hoe de bekende grove mosterd wordt gemaakt.

Ook vertelt de gids waarom er in Nederland zoveel mosterd gegeten wordt. Wil je na de rondleiding wel een potje verse mosterd meenemen? In het winkeltje zijn meerdere varianten te koop.

Tip

www.hanzesteden.info

Bron van Geluk | 23

Hotel Doesburg Driedaags IJsselarrangement Sfeervol overnachten in één van de 24 comfortabele kamers van Hotel Doesburg?

Dit heerlijke familiehotel ligt pal aan de IJssel. Daarmee is het een luxe manier voor een verblijf in Doesburg en zo haar prachtige omgeving te ontdekken. Wat denk je van een wandeling of fietstocht langs de uiterwaarden van de Oude IJssel en de IJssel. Ook de Posbank ligt op een steenworp afstand.

24 | Achterhoek aan het water

Wat houdt het driedaags arrangement in?

• Ontvangst met koffie of thee • Twee overnachtingen inclusief uitgebreid ontbijtbuffet • Eenmaal driegangendiner naar keuze • Plattegrond van Doesburg en fietsroute • Gratis gebruik van Wifi Vanaf € 68,- per persoon www.hotel-doesburg/arrangementen

Fluisterboten Zutphen In Hanzestad Zutphen kun je cultuur snuiven tussen de monumentale panden, op je gemak kuieren langs de winkels en een lekker hapje eten op één van de vele gezellige pleinen. Maar dat is nog niet alles; je kunt ook een boottocht maken.

De rondvaarten met fluisterboten voeren je eerst dwars door de stad om vervolgens over de Berkel te varen. Zo zie je de mooiste plekjes van Zutphen en haar omgeving. Wist je dat het uitzicht vanaf het water een compleet andere beleving oplevert?

Schippers fluisteren?

Wat maakt zo’n boottocht nog leuker en interessanter? Juist, de sappige verhalen van de schipper die op de fluisterboot luistert naar de naam fluisteraar. Dit betekent trouwens niet dat hij zijn wetens­waardigheden op fluistertoon vertelt. Er zijn zo’n 40 schippers die als vrijwilliger in dienst zijn van de Stichting Toeristisch Varen. Natuurlijk, iedere schipper vertelt op zijn eigen manier. Maar één ding is zeker; zijn betoog maakt de boottocht tot een onvergetelijke en boeiende ervaring.

n.nl fluisterboot-zutphe

Vaarschema Van 1 april tot 31 oktober kun je drie keer per dag instappen; om 11.00, 13.00 en 15.00 uur. In de vier grote boten kunnen maximaal 20 mensen mee. In de kleine boot passen maximaal 10 mensen.

Kaartverkoop en reserveren De boottocht die een uur duurt kost € 5,- per persoon. Kinderen tot 9 jaar betalen € 3,- en kinderen tot 4 jaar mogen gratis mee. Losse verkoop op de dag van vertrek in het Leeuwenhuisje aan de Rijkenhage 1 in Zutphen (50 meter vanaf de opstapplaats).

Reserveren kan ook rechtstreeks aan de kassa of telefonisch: 0575 54 45 10.

Reserveren kan max. 14 dagen vooruit. www.fluisterboot-zutphen.nl

Fluisterhistorie In juli 1996 ging de eerste fluisterboot de Zutphense gracht in. Deze nieuwe toeristische attractie was direct een doorslaand succes. Inmiddels is de vloot uitgebreid met vijf fluister­boten van het type Giethoornse punter en genieten jaarlijks zo’n 30.000 mensen van hun rondvaart door de stad en over de Berkel.

Bron van Geluk | 25

Bronkhorst kleinste stad van Nederland

26 | Achterhoek aan het water

Bronkhorst is met 170 inwoners de kleinste stad van Nederland. Het stadje kreeg in 1482 haar stadsrechten. Ontstaan als boerennederzetting bij het voormalige kasteel Bronkhorst waar de Heeren van Bronckhorst het in de Middeleeuwen voor het zeggen hadden, bestaat deze voormalige heerlijkheid bijna volledig uit monumenten.

Daarmee is het een prachtig bewaard gebleven stukje historie.

Lengte

Beginpunt

9 km

TOP Bronkhorst, Onderstraat 9 Bronkhorst

Wandeltip: Molen tot Molenroute Bronkhorster Molen in Steenderen Reeds in het jaar 1482 stond hier een houten standaardmolen. Tot de heerlijke rechten van de eigenaren van de heerlijk­ heid Bronkhorst behoorde tot 1795 het recht op gebruik van de wind. De inwoners van Bronkhorst waren verplicht om op deze molen hun koren te laten malen (molendwang). www.bronkhorstermolen.nl

Houd je van cultuur, historie en prachtig oude gebouwen? Dan kun je in Bronkhorst je hart ophalen. Wat denk je van het Dickens museum? Hier kom je alles te weten over deze Engelse schrijver en zijn boeken.

Het museum is enig in zijn soort, heeft een unieke voorraad boeken van en over de schrijver, een klein theater en een wisselende poppententoonstelling.

Beltkorenmolen “De Hoop” in Rha (1856) Omdat het dorpje Rha vaak wateroverlast had wanneer de rivier de IJssel de uiter­ waarden overstroomde, omdat er nog geen dijk was, konden de boeren de molen van Bronkhorst niet bereiken om hun graan te laten malen. www.molendehooprha.nl

C44 T99

C82 C21

Na zoveel cultuur toch liever de natuur in?

Vanuit Bronkhorst kun je met de pontveer de IJssel oversteken naar Brummen. Dat alleen al levert beslist een fantastisch vakantiegevoel op.

C58

71

C12 C50

C52 C60

K89

C11

C54 C67

82 C48 C10

C43

C40

C14 C25

83

Bron van Geluk | 27

Boven-slinge kabbelend door de Bekendelle

In het uiterste hoekje van de Achterhoek ligt het natuurgebied de Bekendelle. Wie hier loopt, hoort het kabbelende water van de BovenSlinge. Dit riviertje komt bij het Winterswijkse buurtschap Kotten ons land binnen. De Boven-Slinge veranderde haar loop nog weleens.

Vandaar de naam Boven-Slinge of Slingebeek.

28 | Achterhoek aan het water

Daar waar zij vroeger stroomde, is een vochtig elzenbos ontstaan. Zodra je hier wandelt, ruik je de dampige lucht.

Wil je dit natuurschoon met eigen ogen bekijken? Bij regenachtig weer staan deze plekken gedeeltelijk of soms helemaal onder water. Dus, neem voor de zekerheid je laarzen mee.

Kuieren langs de Boven-Slinge Even bijkomen van de wandeling of fietstocht kan bij Restaurant Berenschot’s Watermolen. De watermolen ligt aan de Boven-Slinge, aan het begin van de Bekendelle, en dateert uit 1652. Tot 1987 was de molen in bedrijf. Een deel is in authentieke staat hersteld en in 1991 geopend als restaurant. Op mooie dagen is het goed toeven op het grote terras. Terwijl je geniet van je kopje koffie, zie en hoor je hoe het waterrad draait en hoe het water over de stuw valt.

IJsvogel en grote gele kwikstaart De Bekendelle is een beschermd oerbos waar de Boven-Slinge doorheen stroomt.

Hier kun je de ijsvogel en de grote gele kwikstaart bewonderen. Diverse bijzondere planten groeien er nog in het wild. Rust en stilte heersen hier.

Perfect begin- en eindpunt Zowel wandelend als fietsend kun je de omgeving prima verkennen. Berenschot’s Watermolen is een perfect begin- en eindpunt. In buurtschap Het Woold vind je prachtige landerijen, scholtenboerderijen, Saksische boerderijen en eeuwenoude monumentale gebouwen zoals de water­ molen. Het restaurant heeft een toepasselijk kuier­arrangement.

een Afternoon Tea aan het water. Proef de vanille- en chocomuffins, scones met marmelade, bonbons, koekjes en seizoenfruit met verse slagroom. Voor het arrangement betaal je €21,50 per persoon. Reserveren is noodzakelijk. www.rest-berenschot.nl ‘Ouderwets’ badderen Ben je gek op zwemmen? Ga dan naar Strandbad Winterswijk, een authentiek bad uit de jaren 30 van de vorige eeuw. In 2010 is het gerestaureerd en mooier dan ooit. Als je hier rondkijkt, waan je je zo in de vorige eeuw: de ouderwetse badpakken en badmutsen zijn er al lang niet meer, de badhokjes nog wel! www.slww.nl Met een roeibootje de Boven-Slinge op Ook aan de Boven-Slinge en in het Woold: Gasterij de Gulle Waard. Vanaf het terras kijk je uit op de watermolens, een stuw en de water­kolk. Achter de beek een prachtig natuurgebied, het Buskersbos. Van Pasen tot de herfst worden er roeibootjes verhuurd. www.gullewaard.nl/webstek

Afternoon Tea aan het water Het kuierarrangement is inclusief koffie of thee bij aankomst, een wandel- of fiets­ route, een lunchpakket en bij terugkomst

Bron van Geluk | 29

Luxe kamperen bij De Twee Bruggen Wakker worden en ontbijten op het terras van je eigen veranda met daarbij schitterend uitzicht over het water en het achterliggende coulisselandschap? Huur dan één van de sfeervolle zes­persoons lodgetenten op Vakantiepark De Twee Bruggen.

De lodgetenten zijn royaal opgezet, liggen aan De Slinge, zijn sfeervol ingericht en van alle gemakken voorzien. Zo heb je de knusheid van een tent maar de luxe van een accommodatie. In combinatie met de fantastische ligging maakt dit je vakantie tot een onvergetelijke gebeurtenis.

Kindvriendelijk vakantiepark Vakantiepark De Twee Bruggen ligt net buiten Winterswijk. De rustige, natuurlijke omgeving van de Achterhoek maakt

het vakantiepark bij uitstek geschikt om te ontspannen. Gezellig met vrienden, lekker met zijn tweeën of met het hele gezin. De speeltuin, het zwembad én het animatieteam maken het park bijzonder kindvriendelijk.

Huur een lodgetent Je huurt al één van de lodgetenten vanaf € 330,- voor 3 nachten. Deze prijs is exclusief schoonmaakkosten en toeristenbelasting. www.detweebruggen.nl

detweebruggen.nl

Tip

Zelf het water op Huur een kano bij restaurant De Schoppe en vaar een stukje op de Boven-Slinge richting Winterswijk of Bredevoort. www.detweebruggen.nl

30 | Achterhoek aan het water

Boekenstad met grachten Water vind je ook in Bredevoort Boekenstad, waar je urenlang op je gemak tussen tweedehands boeken kunt snuffelen. Omstreeks 1100 werd hier de eerste gracht gegraven. In de jaren 30 van de 20e eeuw werd een groot deel van de grachten gedempt.

Wat bewaard is gebleven, heeft vandaag de dag een functie: voor de hengelsport, om te schaatsen in de winter, en voor de gondelvaart.

Schitterend waterfeest Ieder jaar in augustus is er Bredevoort Schittert, een evenement met versierde gondels – lichttaferelen -, straattheater, exposities, livemuziek en een lichtroute door het stadje. Tijdens het evenement is de straatverlichting gedoofd, maar veel inwoners verlichten hun tuinen en straten met lampen en vetpotjes. Je leest er meer over op www.bredevoortschittert.nl

bredevoort.nl Regelmatig worden boekenmarkten georganiseerd. Logisch dat Bredevoort de officiĂŤle boekenstad is van Nederland. Ook kunstenaars, klokkenmakers, fotografen en verzamelaars kunnen de aantrekkingskracht van Bredevoort niet weerstaan en hebben hier een galerie, atelier of werkplaats. Het middeleeuwse centrum nodigt beslist uit om te verkennen. Elk huis heeft zijn eigen karakter en geschiedenis. www.vvvaalten-bredevoort-dinxperlo.nl Uitblazen bij de Slingeplas Wil je de cultuur afwisselen met een duik in verkoelend water? Dat kan bij de Slingeplas.

Zowel voor zon- en strandaanbidders als rustzoekers en wandelaars is de recreatieplas een aanrader. Je vindt er zandstrandjes en ligweides met speeltoestellen, toilet- en parkeervoorzieningen. Voor vissers zijn er meerdere rustige plekjes langs de begroeide oevers, voorzien van vissteigers.

Verken de middeleeuwse straatjes Zodra je in Bredevoort komt, valt het op.

Tal van antiquariaten en tweedehands boekenwinkels vullen de straatjes. Zelfs buiten staan boekenkasten.

Bron van Geluk | 31

Groenlose

Slinge

van smalle beek tot brede stroom

De Groenlose Slinge begint net buiten Winterswijk als smalle beek. Ga je in deze omgeving wandelen, dan loop je tussen weilanden, maisland en door de bossen. De oevers worden bewust laat in het jaar gemaaid, zodat wilde planten ongestoord kunnen groeien en vogels zich veilig voelen in hun beschutte omgeving.

Het gebied is dan ook ideaal voor natuur­ fotografen en vogelaars. De wielewaal, het waterhoentje of de zilverreiger, je kunt ze bijna niet missen. De Groenlose Slinge groeit uit tot een brede stroom en wandelt als het ware door het Achterhoekse landschap richting Groenlo, waar hij langs het noorden van de vestingstad stroomt.

Vestingstad Groenlo Groenlo, ook wel Grolle, Grünloh, Grol of Gronlo genoemd, werd gesticht rond het jaar 610 en kreeg in 1277 stadsrechten. Waar de naam vandaan komt? De oorspronkelijke betekenis is ‘groen bos’. Groenlo is vooral bekend van­ wege haar roemruchte verleden. De 80-jarige oorlog tegen de Spanjaarden in de 16e en 17e eeuw heeft diepe sporen achtergelaten. Ter verdediging werden vestingwerken aangelegd.

32 | Achterhoek aan het water

marveld.nl

Vakantiepark Marveld

Het mocht niet baten; de Spanjaarden zagen kans de stad te bezetten. Op 19 augustus 1627 ontzette Prins Frederik Hendrik Groenlo op glorieuze wijze. Zodra je Groenlo bezoekt, maak je kennis met dat indrukwekkende verleden. Het stratenpatroon met de stadsgracht is onmiskenbaar dat van een vesting. Op de stadswallen staan replica’s van kanonnen. Wil je een duik nemen in dat bijzondere verleden van Groenlo? Om de twee jaar wordt de Slag om Grolle eind oktober nagespeeld. Het is een gigantisch spektakel. www.slagomgrolle.nl ‘Ontdek de vestingwerken van Groenlo’ Laat je eens leiden door een gids! Via een prachtige wandeling van een uur laat hij je de vestingwerken en het Groenlose Kanon zien. Ook breng je een bezoek aan het multi­ mediaspektakel De Slag om Grolle in de Oude Calixtuskerk. Beleef de belegering en verovering in 1627 van de oude vestingstad.

Sta oog in oog met de roemruchte veldheer en stadhouder Frederik Hendrik.

Kamperen of toch liever een luxe bungalow? Bij vakantiepark Marveld in Groenlo kan het allebei. Er zijn verschillende faciliteiten op het bungalowpark die garant staan voor een sportieve en ontspannen vakantie.

Marveld Recreatie is het startpunt van verschillende fiets- en wandelroutes om de prachtige omgeving te ontdekken.

Kijk voor aantrekkelijke aanbiedingen op www.marveld.nl/lastminutes

Hotel Havezate In 2015 is hotel Havezate Marveld geopend. Het moderne hotel telt 36 luxe appartementen die beschikken over een rustieke uitstraling en zijn voorzien van alle luxe en comfort. Kijk voor meer informatie op www.havezatemarveld.nl

Meer info over deze en andere arrangementen op www.vvvoostgelre.nl

Bron van Geluk | 33

Bos en water in

Montferland

Tussen Doetinchem, Didam en ’s-Heerenberg ligt tegen de Duitse grens de groenste grensstreek van de Achterhoek; Montferland.

Je vindt er mooie heuvelachtige bossen zoals het Bergherbos. Snuif de frisse boslucht op terwijl je geniet van het uitzicht: het bos ligt op een stuwwal dus het glooiende landschap is vanaf de top goed zichtbaar. Neem je verrekijker mee, want er zijn meerdere vogelsoorten te bekijken.

Ben je op zoek naar een mooie plek om je tent, camper of caravan neer te zetten? Kom dan naar Camping ‘t Peeske, een idyllische plek aan de rand van het Bergherbos.

34 | Achterhoek aan het water

Vijverterras bij Uitspanning ‘t Peeske Montferland is verrassend. Je vindt er mooie heuvelachtige bossen met prachtige vergezichten. Rondom de heuvels liggen kruidenrijke, door houtwallen omzoomde akkers. In de zomer een lust voor het oog.

peeske.nl Ben je een echte waterrat of zonaanbidder?

‘Recreatieplas Stroombroek heeft een zandstrand en je kunt er waterskien en wakeboarden.

Een perfect dagje uit voor jongen en oud.

Er zijn volop wandel- en fietsroutes in de directe omgeving van deze natuurcamping in Beek. Voor de avonturiers: ‘t Peeske ligt aan het beginpunt van een van de mooiste mountainbikeroutes van Nederland. Direct naast de camping ligt Uitspanning ’t Peeske.

Op het terrein zijn diverse vijvers, dus bij mooi weer kun je zeven dagen in de week lunchen of dineren met uitzicht over het water.

Arrangement camping ‘t Peeske 1 x overnachting op de camping (all-in) • Tent/caravan met stroomaansluiting, Parkeren, Gebruik sanitair • 1 x driegangenmenu bij Uitspanning ’t Peeske, keuze uit: vis, vlees of vegetarisch Op basis van 2 personen € 35,00 p.p., eventuele vervolgnachten € 10,00 p.p.p.n. www.peeske.nl •

Bron van Geluk | 35

Speuren op het water bij Markant Outdoorcentrum Op de waterplas bij Markant Outdoor­centrum in Braamt kun je heerlijk kano­varen en gelijktijdig je brein prikkelen.

Met de kanospeurtocht ga je op zoek naar vragen die verspreid over de plas zijn uit­gezet, en natuurlijk probeer je er zoveel mogelijk te beantwoorden. De vragen zijn van verschillende niveaus, zodat je de kano­speurtocht ook met kinderen kunt doen. De blauwe zijn het eenvoudigst, de rode al iets uitdagender en de zwarte vragen zijn niet voor iedereen weggelegd.

36 | Achterhoek aan het water

Welke vragen weet jij op te lossen? De tocht duurt zo’n 1,5 uur. Je kunt kiezen voor een Canadese kano (met 3 personen in een kano) of ga in een kajak (1 persoon per kajak).

Arrangement Markant Outdoorcentrum • € 5 per persoon www.markant-outdoorcentrum.nl

palestra.nl

Palestra, meer dan alleen ontspannen Bij recreatieplas Stroombroek ligt wellness-­ ­centrum Palestra Sauna, Beauty & Body.

Een bezoek aan de sauna is meer dan alleen ontspannen. Het is goed voor je gezondheid, stimuleert je bloedsomloop en verhoogt de weerstand. Tevens ontgift het je lichaam en worden vochtreserves ververst.

Heb je vragen tijdens je bezoek? De gast­ vrouwen helpen je graag. De saunameesters zijn verantwoordelijk voor de hygiëne en verzorgen dagelijks rituele opgietsessies.

Zoals een Finse löyly, een Duitse aufguss of een klankschaalsessie in de saunacabine.

Ook bij de beautyspecialisten kom je helemaal tot ontspanning.

Arrangement Palestra Sauna, Beauty & Body • Dagentree sauna • Welkomstdrankje met iets lekkers • Rondleiding door de gastvrouw • Mogelijkheid tot het bijwonen van opgietingen door een saunameester • Vrij gebruik van scrubzout, shampoo en douchegel • Keuze uit een gezichtsbeleving of een ontspannende massage in een duosalon van 45 minuten Prijs € 65 p.p. op basis van 2 personen.

Dagelijks te reserveren op basis van beschikbaarheid tot en met 20 december 2016. Niet geldig in combinatie met andere acties of badenkaarten.

www.palestra.nl

Bron van Geluk | 37

Kanogeluk in de Achterhoek

38 | Achterhoek aan het water

Twee rivieren in de Achterhoek lenen zich uitstekend voor één- of meerdaagse kano­tochten: de Berkel en de Oude IJssel. De Berkel komt bij Rekken in de gemeente Berkelland ons land binnen en mondt in Zutphen uit in de IJssel.

De Oude IJssel stroomt langs kasteel Anholt bij Gendringen ons land binnen en eindigt bij Doesburg in de IJssel.

Beide rivieren zijn door hun geringe stroom­snelheid uitermate geschikt voor de beginnende kanovaarder en voor ouders met jonge kinderen. Bij de stuwen zijn aanleg­steigers gebouwd en er zijn overdraagplaatsen (klunen!) gecreëerd.

Voorts tref je op die punten veelal picknick­ plaatsen en parkeergelegenheid aan.

grens oversteken. Maar er zijn meer mooie plekken om heerlijk te vertoeven op het water, bijvoorbeeld in een bootje, vlot of waterfiets. Check de mogelijkheden bij één van onderstaande organisaties.

Van alles te bewonderen Langs het water zie je kastelen, water­ molens, boerderijen, bossen en weilanden.

Je kunt zelfs met de kano de Duitse

Kanoverhuur in de Achterhoek Markant Outdoorcentrum Braamt 0314 33 54 49 markant-outdoorcentrum.nl

Marveld Recreatie Groenlo 0544 46 60 00 marveld.nl

IJsselstrand Doesburg 0313 47 27 97 ijsselstrand.nl

Ten Brinke Rekken 0545 43 16 26 fietsenkanoverhuur.nl

De Twee Bruggen Winterswijk 0543 56 53 66 detweebruggen.nl

Het Zwarte Schaar Doesburg 0313 47 31 28 zwarteschaar.nl

Free-Wheel Vorden 0575 55 42 28 free-wheel.nl

De Gulle Waard (roeiboten) Winterswijk 0543 51 31 33 gullewaard.nl

Bron van Geluk | 39

Veengoot Langs de

Het verkavelingspatroon, de beplantingen langs wegen en kavels, de ligging van boerderijen, landgoederen en kastelen, geven het gebied een heel eigen karakter.

Ken je de Achtkastelentocht? De bekende fietsroute langs 8 kastelen rondom Vorden wordt al gefietst sinds 1913, maar wist je dat je een deel van de route ook per kano kunt varen?

Buitengoed ‘t Sikkeler Verscholen in de Ruurlose bossen ligt Buitengoed ’t Sikkeler. Op dit vakantiepark

40 | Achterhoek aan het water

Het riviertje De Veengoot ontspringt in Lichtenvoorde en stroomt in noord­ westelijke richting langs Harreveld, Mariënvelde, Veldhoek en Vorden.

De Veengoot loopt geruime tijd evenwijdig aan de Baakse Beek.

Ter hoogte van Wichmond komen ze samen.

kom je tot rust. Hier vind je geen animatie­ team maar prachtige tuinen, vijvers, fonteinen en comfortabel ingerichte bungalows. Ze liggen aan de bosrand, centraal of aan het water. De vakantiewoningen zijn ruim en comfortabel ingericht, met tuin en parkeer­ plaats. Keus is er volop: er zijn woningen met wellness en recreatievilla’s die niet direct aan het water liggen, zodat ze geschikt zijn voor gezinnen met kleine kinderen.

Kijk voor arrangementen op www.sikkeler.nl.

Of bel voor meer informatie 0573 46 12 21.

Netwerk van paden langs de Baakse Beek Van natuurreservaat De Korenburgerveen in Winterswijk via Lievelde, Ruurlo en Vorden naar de IJssel. Zo stroomt de Baakse Beek over een lengte van 31 kilometer. Voor boeren een belangrijke beek waarop hun landbouw­grond afwatert. Wie de beek volgt, ziet een kleinschalig platteland met watermolens, kastelen en landgoederen.

Het uitgebreide netwerk van paden neemt je mee door natuur­gebieden, bossen, over velden en akkers.

Groene camping aan de beek Camping ‘t Meulenbrugge ligt vlakbij het prachtige kastelendorp Vorden. De camping heeft 109 ruime comfortabele plaatsen, ongeveer 30 liggen aan de Baakse Beek.

De camping is aangesloten bij Karaktervolle Groene Campings (KGC) en ANWB-erkend.

Houd je van rust, ruimte en natuur? Dan is deze camping perfect! Het bekende Pieterpad loopt dicht langs de camping. Ook ligt op nog geen kilometer afstand zwembad- en recreatiebad In de dennen.

Slapen aan het water Je kunt in het hoogseizoen gebruik maken van het arrangement Slapen aan het water. In deze periode kampeer je voor € 18,00 per nacht, dit is inclusief 2 personen, kampeerplaats met water, riool, elektra-aansluiting (4 kWh), en toeristenbelasting.

Kijk voor meer informatie op www.meulenbrugge-vorden.nl

Bron van Geluk | 41

Rivieren landschap en het

Westmunsterland Langs de Aa, Berkel, Slinge en de IJssel. Op pad met het rustgevende geluid van een kabbelende rivier op de achtergrond? In het Rivierenlandschap Achterhoek en het Duitse Westm端nsterland zijn water, natuur en cultuur met elkaar in harmonie. Als wandelaar, fietser of vanaf het water: langs de rivieren Aa, Berkel, Slinge en de IJssel word je keer op keer verrast met de mooiste vergezichten die uitnodigen even op adem te komen.

Alsof de tijd heeft stilgestaan Houd je van cultuur, historie en smalle straatjes met leuke winkeltjes waar je kunt rondneuzen? In het historisch landschap liggen tal van oude stadjes met een rijkdom aan cultuurhistorisch erfgoed. Deze grensgebieden waren jarenlang berucht vanwege de smokkelroutes. Overal speelt

42 | Achterhoek aan het water

de rivier een glansrol en geeft het landschap met zijn weilanden en vennen, uitkijktorens en vestingen zijn unieke karakter. Precies zoals het een eeuw geleden ook was.

Vier verbonden fietsroutes Vier rivieren, vier fietsroutes en oneindig meer plezier. Startpunt van de tochten is

de bron van de rivier, de monding is de eindbestemming. Je volgt routes langs bomen op de dijk, weiden, wielen en vennen in de uiterwaarden. Of je toert langs molens en kastelen, vestingbolwerken, uitkijktorens en stadspoorten aan de rivier, voorname buitenplaatsen en villa’s. Omdat de fiets­ routes variëren van 65 tot 170 kilometer kun je net zo lang fietsen als je wilt.

Het bijzondere?

De vier routes kun je via de overstappunten gemakkelijk uitbreiden met een andere route of combineren met rivierhopping. Bang om te verdwalen? Niet nodig. De duidelijke beweg­ wijzering zorgt dat je altijd op het juiste pad blijft.

Alle info in één routegids Wil je meer informatie over het rivieren­land­ schap en de overstappunten, over de dorpen, steden en beziens­waardigheden? De routegids met gedetailleerde routekaarten is bij een van de VVV’s in de Achterhoek verkrijgbaar. Of bestel hem via www.rivierenlandschap.eu

Bron van Geluk | 43

achterhoekse

vrijheid gast

De Achterhoek, bekend om het mooie coulisselandschap, de statige boerderijen, de gastvrijheid en de culinaire kwaliteiten. Maar ook streek van wijngaarden, grootse evenementen en gezellige stadjes. Een regio met bijzondere musea, unieke winkeltjes en overheerlijke adresjes. Meer dan de moeite waard om er even helemaal tussenuit te gaan. Aan overnachtingslocaties geen tekort.

Bij tal van B&B’s, hotels, campings en vakantieparken beleef je de Achterhoekse gastvrijheid. Kijk op www.achterhoek.nl en laat je inspireren.