BSF Pagbasa: Tugon sa Hamon ng DepEd

Alinsunod sa DepEd Memorandum (DM)
bilang 62 s. 2022 na
pinamagatang 2022 Brigada Eskwela Implementing Guidelines na naglalayon na ang Departamento ng
Edukasyonsapamamagitanng
External Partnership Services




(EPS) , ay nagpatupad ng
programang Brigada Eskwela (BE) sa paghahanda para sa pagbubukas ng mga klase sa taong-panuruan 2022-2023 noong Agosto 22, 2022
alinsunod sa DepEd Order (DO) No 034, s 2022 na pinamagatangSchoolCalendar and Activities para sa taongpanuruan2022-2023.Angiba't ibang bahagi ng Programang
BrigadaEskwelaayipinatupad simula Agosto 1 hanggang 26, 2022 para sa nabanggit na
programabilangpaghahandasa pagbubukas ng mga klase at ipagpapatuloynamansabuong taon ang pagpapatupad ng
Brigada Eskwela Plus at BrigadaPagbasa.
Bilang tugon sa hamon
na Bawat Bata Bumabasa (3
B's) na inisyu sa ilalim ng
DepEd Memorandum (DM) No.173,s.2O19,angpaaralang
Bolinao School of Fisheries ay matagumpaynanaisagawaang u n a n g h a k b a n g s a
pamamagitan ng dalawang araw na Brigada Eskwela
Literacy Awareness Campaign
noong ika-25 ng Agosto, 2022
sa pangunguna ng Punongguro ng paaralan, Gng. Racquel C. Caasi sa pakikipagtulungan ng Pangasinan Health Office at Bolinao Rural Health Unit Nakatuon ang mga diskusyon


ni:
tungkolsadengue,monkeypox at COVID-19 vaccination updates, pagbibinata at kalinisan, mga Sexually Transmitted Infections (STIs), HIV/AIDS awareness, at kamalayan sa mental na kalusugan.Angmgamag-aaral mula baitang 7-9 ang mga naging kalahok sa unang araw ng campaign at mga mag-aaral naman na mula baitang 10-12 angmganagingtagapakinigsa ikalawangaraw
K a u g n a y n i t o , naisakatuparan ang ikalawang hakbang sa hamon, nagsagawa ng Reading Program ang mga guro ng Filipino at Ingles sa pangungunangpunonggurong paaralaan Pinamagatang
P r o j e c t E M B R A C E (Enhanced Management Between Reading Assessment
DepEdOrderNo.004:NananalanginIpinalitsaNagdarasal
I
namiyendahan ang DepEd
Order No. 004 s. 2023 na naglalaman ng ukol sa
pagsasaayos sa Panatang
Makabayan kung saan may binagong mga katawagan na nagdarasal sa nananalangin noongika-14ngPebrero,2023 na pinangunahan ng
Tanggapan ng Undersecretary for Curriculum and Teaching (OUCT).Ayon sa OUCT, ang nananalangin ay tunay na pagkakakilanlan na nag-ugat angsalitasaTagalog.
Sinasabing tunay na mahalaga ang nananalangin bilang parte ng tradisyon ng
ni: Erica O. Baguisa
mga Pilipino Nagkaisa ang
Pambansang Samahan sa
Linggwistika at Literaturang
Filipinonapalitanangsalitang nagdarasal sa nananalangin
upang maiwasang maitsa
pwera at maisangkot ang mga
grupong ispirituwal gaya ng
Indigenous Cultural Communities / Indigenous Peoples,mgaMuslim,atMoro Communities.
Ayon sa datos mula sa
PhilippineBibleSociety,gawa ng pagkakasalin ng Bibliya sa
maraming Wikang Filipino na nagamit ang mga katutubong katawagan.
Determinado si Sarah Z
Duterte, kalihim ng Kagawaran ng Edukasyon na palitan natalagaangPanatang Makabayan para suportahan angmgainirekomendangmga ekspertoatlinggwistika.
Bibigkasin ang Panatang Makabayan habang isinasagawa ang seremonya sa pagtataas ng bandila, sa klase at bilang bahagi ng mga programang pampaaralang gawainsalahatngpampubliko atpampribadongpaaralanatsa mga tanggapan ng Kagawaran ngEdukasyon.

a n d C o m p r e h e n s i o n Engagement ) sa ingles at Proyektong KPAP ( Kabataan ang Pagbasa ay Akapin at Paunlarin)saFilipino.Samga proyektongitoaynasungkitng paaralan ang unang pwesto sa pandistritong ebaluwasyon
p a r a s a O u t s a n d i n g
Implementers of Reading ProgramsaInglessakategorya ng Secondary at School Head,
pangalawang pwesto sa kategoryang Senior High School, unang pwesto sa kategoryang Senior High SchoolsaFilipinoatikalawang pwestosaSecondary
Samantala,sakatatapos na unang congresyonal na ebalwasyonparasaOutsanding Implementers of Reading Program noong ika-23 ng Pebrero ay nasungkit ang ikatlong pwesto para sa kategoryang School Head at ikawalo naman para sa kategoryangSekondarya. Ipinaabot ng Bolinao SOF ang pinakamainit nitong pasasalamat sa lahat ng kinatawan na nagsakatuparan upang ang mga proyekto ay mapagtagumpayan.
IpinapatayoatPinasinayahan:PambayangBulwagan, TourismatPalengkesaBolinao,Pangasinan
ni: Erica O. Baguisa
Kasalukuyang ipinapatayo ang tatlong palapag na
Pambansang bulwagan ng
Bolinao, Pangasinan na
nagkakahalagangmahigitsa₱124
milyon. Matatagpuan ito sa Brgy Germinal ng naturang bayan, sa kahabaanngpangunahingkalsada na sinimulan noong ika-13 ng
Disyembre, 2021 at inaasahang matatapos sa ika-21 ng Hulyo, 2023. Ang naturang proyekto ay pinondohan ng pambansang impok mula sa buwis at mga bayarin ng mga tao na
nagmamahal at sumusuporta sa bayanngBolinao.
Kaugnay nito, layunin sa pagpapatayongnaturanggusaliay bigyan ng maluwang, maispasyo, mas praktikal, at mas malapit na lugar upang matugunan ang kanilang pangangailangan at alalahanin Patuloy nitong
paiigtingin ang 'di-mabilang na kontribusyon mula sa lokal na komunidad at magsilbi bilang bungad sa 'di-matatawarang lokal na pagkamakabayan Nagsisilbi itong pundasyon ng Bolinao sa mga paparating na mga hamong haharapin ng mga susunod na henerasyon Bukod sa bagong munisipyo,pinasinayahandinang pagpapatayo ng panibagong palengke sa tabi lamang ng bagong Pambayang Bulwagan sa Barangay Germinal, Bolinao, Pangasinanparasamasmaayosat mas maluwang na lugar lahat ng mga nagtitinda at mamimili sa bayan.
Samantala, ang lumang pamilihang bayan ay magiging Children's park ng bayan ng Bolinaoatmagbubukassapubliko kasabay ng bagong munisipyo ngayongtaon.
Erica O. BaguisaPunongguro:PinangunahanangPagpapagandaatPagsasaayosngPisikalnaAspetongBSF
ni: Bernadette C. PagudIV, Gng Lina C Laroco, nakatanggap ang paaralan ng 20,000.00 na donasyon galing sa BSFAA 2016-2019 habang ang halagang ₱8,000.00 naman aygalingsapinagsama-samang donasyon ng mga kawani ng BSF Sakabilangdako,angmga materyales gaya ng semento, buhangin at mga pintura ay mulasaMaintenanceandOther Operationg Expenses (MOOE) habang ang mga halaman at palamuting bato ay mula sa PondongKantina.
1. Batch 1993 Fe C. Torres
–₱5,000.00
2. Batch 1993 Merilyn Oxiano₱4,000.00
3 Batch 1993 Precy R
Corbillion–₱5,000.00
4. Batch 1993 Allan P Bruno
–₱4,820.00
5. Batch 1993 Anonymous & Rommel C Diolazo –
₱2,000.00
6.Batch1994–₱5,000.00
7 Batch 1992 Cristy Schoonhoven–₱4,713.75
8 Batch 1990 Maphilindo
NestorCatabayandMr.&Mrs. DiosdadoCeleste
2 Batch 1981- Melinda CaalamanDean
3 Batch 1985 – anonymous donorfromtheclass
4.Batch1989
5.Batch1990-LucilleP Sicat
6 Batch 1992- Milver Hernandez, Zaldy Hufana, Rosemarie Cortez, Rea Ang Malicdem
Kagandahan ng paaralan ay mahalaga sa kapaligiran. Hindi hadlang ang dulot ng pandemya upang pagandahin at isaayos ang pisikal na anyo ng Bolinao School of Fisheries na pinamunuan ng punongguro na si Gng. Racquel C. Caasi kaakibat ang mga nagbigay ng donasyon. Gng. Racquel C. Caasi
S
alat na salat man sa pondo ang Bolinao School of Fisheries (BSoF) dulot ng pandemya, hindi pa rin napigilan ang nag-aalab na kagustuhan ng pamunuan ng punongguronasiGng.Racquel C Caasi na pagandahin at isaayosangpisikalnaaspetong paaralan Ito'y upang maisakatuparan ang planong proyektong pagpapaunlad ng paaralan.Nakipag-ugnayanang punongguro sa mga alumni sa birtwal na pamamaraan
Matapos idulog sa kanila ang kalunos-lunos na hitsura ng paaralan, sunod-sunod ang natanggap nitong donasyon, Gawa nito'y, matagumpay na
naisagawaangprogramangSail on BSF (Beautifying School of Fisheries). Sa pakikipatulungan ng BSF Alumni Association sa pamumuno ni Gng. Ginalyn Q. Villanueva, presidente ng BSFAA gayundin ang mga magulang at mga kawani ng paaralan, maya't maya ay nakatatanggapngdonasyonang paaralan. UnangbugsongSailon BSF (Beautifying School of Fisheries)Proyekto Ang kabuoang halaga ng kontrata sa pagpapagawa ng landscape sa mga gilid ng entablado ng paaralan ay umabot sa ₱28,000 00 Sa tulongngAdminstrativeOfficer
Ikalawang bugso ng Sail on BSF (Beautifying SchoolofFisheries)Proyekto Ang pagpapagawa sa nawasak na bahagi ng students' park at landscape sa tapat ng Science Building ay naisagawa sa tulong ng magkaibigang Minerva Garcia Mondares at Catherine Rubio Cacho ng Batch 1990 na nagdona ng halagang ₱21,921 00 para sa pagpapaayosngnaturangparke. Kaugnay nito, ang pangunahing pag-aayos sa natitirangnawasaknamalaking bahagingnabanggitnaparkeay umabot sa ₱67,684 00 Ang halaga ng kontrata sa pagpapagawa ay ₱47,284 00 samantalang₱20,400.00naman angnagastossamgahalamanat palamuting bato Ang mga materyalesgayangmgapintura, semento, buhangin at iba pa ay kinuha sa MOOE ng paaralan. Ilan sa mga nagbigay ng donasyon ay ang mga sumusunod:

6naBSFDyurnalist:NakamitangUnangPwestosaDistrictSPC
Matagumpay na nakamit ng
anim na dyurnalist ng
Bolinao School of Fisheries ang unang pwesto sa nakaraang DistrictSchoolsPressConference noongika-20ngPebrero,2023na ginanap sa Zaragoza National High School, Bolinao, Pangasinan na may temang “
Makatotohanang Impormasyon, sandigan ng Mapagpalayang Pamahayagan”.
A n g m g a B S o F dyurnalist na nagkamit ng unang pwesto sa medium na Filipino at Ingles at pasok sa gaganaping
Division Schools Press
Conference sa Calasiao
Comprehensive National High School, Calasiao, Pangasinan , ika- 10-12 ng Marso taong
kasalukuyan ay sina: Zyril Kaye
C Lozano sa Pagsulat ng
Lathalain , Erica O. Baguisa sa News Writing (English), Chari
Vee C. Ortaliza sa Pagsulat ng
Balitang Pampalakasan, Arleweno C. Palisoc sa Pagsulat ng Agham at Teknolohiya, si
Krystel M. Battad sa Pagkuha ng
Larawan, at si Kemberly C Dumaran sa Editorial Cartooning (English.
Kaugnay nito, nanalo rin
ang lahat ng manunulat ng BSoF
nakabilangsaginanapnaDistrict
SPC na sina: Seanne Lhein T
SorianonapumangatlosaFeature
Writing (English), parehong

ikatlo naman sila Ellen Mae A.
Celi sa Editorial Writing
(English) at siAguilos C.Alaton sa (Filipino), nagwagi naman ng
ikalawang pwesto si Angel G
Caasi sa Copy Reading (English)
ikatlo naman si Kim Valerie B.
Ibañez sa (Filipino), nanalo
naman ng panglimang pwesto si
Jewel Mica Conde sa Column
Writing (English) at nakamit
namanniKrystalyneB.Casiquin ang ikalawang pwesto sa (Filipino), panalo naman sa ikalawang pwesto si Marl Yram
D Tugade sa News Writing (Filipino), nakuha rin ni Sophia Bianca C Bruto ang ikatlong pwesto sa Sports Writing (English), wagi rin Si Jeth Kinserv C. Sanchez sa Science
Technology Writing (English), nakuharinniJacobB.Cambaang pangatlong pwesto sa Photojournalism (English), at si Vinz C. De Guzman naman ang nag-uwi ng ikalawang pwesto sa EditorialCartooning(Filipino).
Kaakibatngtagumpayng mag-aaralanghusaysapagtuturo ng mga coaches na sila Lolita S. Caacbay, Jessica C Cacho, Maureen Joy O Carolino, MaricarC.DeVera,MiriamR.De Guzman,NovyC.Carolino,Jessa Marie C. Diwata, at Melissa Q.
Sanchez–₱5,000.00
9.Batch2000–₱2,000.00


10.Batch 2011 ReymarcAbella
–₱4,000.00
11. Batch 1989 Devone Caasi
Tabilin–₱7,150.00
12. Batch 2007 Abegail Rengil
Caalaman–₱4,000.00
13. Batch 1985 Anonymous –
₱2,000.00
14.GinalynQuisay–₱3,000.00

15.LoidaQ.Alamar–₱5,000.00
16. Batch 2005 Bryan Rengel –
₱5,000.00
IkatlongBugso ngSail on BSF (Beautifying School of Fisheries)Proyekto I s a s a m g a
pangmatagalan at kapakipakinabangnaproyektongmga a l u m n i a y a n g m g a naipagawang konkretong Garden Sets na binubuo ng
tatlongupuanatisanglamesana nagkakahalaga ng ₱10,000.00. Ilan sa mga nagbigay ng donasyon ay ang mga
sumusunod:
1 Batch 1980 -Mr & Mrs
7.Batch 1992 – Judge Maureen Rubio Marquez, Kieth TiangsingRoldan,LeaCarolino Lim, Vina Cristina Roca, Leonora Dollaga, Rosemarie Guantia
8.Batch 1992- Cristy Cabasan Scurlock, Arlene Ibaňez, Cristina CaasiVelasquez, Mary Jane S. De Guzman, Marisol HonradaMedriano,VilmaMeru
9.Batch1994
Hindiparitonagtatapos anglahat.Salawakngpaaralan, maramipaangdapatnaayusin. P a t u l o y a n g B S F n a nananawagansamgaalumnina ipagpatuloy ang pakikipagugnayan sa paaralan ukol sa nabanggitnaproyekto.
SadaratingnaAbril2930,2023aymagaganapang9th B S F G r a n d A l u m n i Homecoming.Kasabaynitoang pagdiriwang ng 50th Founding Anniversary ng paaralan Nawa'y ay isapuso, isaisip at isagawaangmala-gintongtema ng pagbabalik-paaralan na 50 YearsofHarvestandGoodwill, “Our Legacy of Joyful Giving andSharing”.
4naGurongBolinaoSOFNagantimpalaan sa2ndDivisionResearchColloqium
ni: Erica O. Baguisa
angasinanTrainingCenter, PLingayen, Pangasinan, Philippines Ang ika-2
Division Research Colloqium ay ginanap nong ika-10 ng
Pebrero, 2023 na nagbigay g a n t i m p a l a s a m g a nakapagtapos ng mga
pananaliksik na pag-aaral na
dinaluhan ng mga guro ng
Bolinao School of Fisheries na
sina:Gng.Ana-LynT Soriano, Master Teacher II , Gng. JenaLyn L Soriano, Teacher II; Gng Novy C Carolino, TeacherIII; atGng.MelissaQ.

Molina,Teacher II Teacher II
Sa naganap na seremonya, isa
sa kinilalang pananaliksik na
nakuha sa 10 sa kabuuang 120 na pananaliksik ang basic researchninaGng.Jena-LynL.
Soriano, Gng Ana Lyn T
Soriano at nabigyan ng
Certificate of Recognition na
may pamagat na “Level of Confidence of Home Learners Facilitators in Assisting Senior HighSchoolLearners”.
Pinamagatan namang “ImprovingtheResearchSkills of Grade 12 HUMSS Learners Using the Accountability Buddy System (ABS)” ang action research nina Gng. Ana LynT Soriano,Gng.MelissaQ. Molina, at Gng. Jena-Lyn L. Soriano, at “Improving the Level of Confidence of Grade 11 TVL-ICT Learners Using Multi-Modal Approach (MMA)” naman ang pamagat ngactionresearchniGng.Novy C. Carolino. Ang apat (4) na guro ay nakatanggap ng Certificate of Completion sa naturang kaganapan Tunay ngang kamangha-mangha at dapat na ipagmalaki ang mga guro.

Agosto 2022 - Pebrero 2023
BSF:OHSP,AbotKamaynaPangarapayMalalasap
B
ukasnaangBolinaoSchool
of Fisheries sa pagpapatala ng mga mag-aaral na
kuwalipikado sa Open High SchoolProgram!
N a g a n a p a n g
oryentasyon sa pagpapatupad ng Open High School Program (OHSP) para sa mga potential schoolleaversorstudentsat-risk of dropping out (SARDOS) na dinaluhan nina: G. Racquel C. Caasi, Principal IV; at G. Novy
C.Carolino,OHSPFocalPerson ngBolinaoSchoolofFisheriessa Schools Division Office I (SDO1) Conference Hall, Lingayen, Pangasinan,noong ika-20ngOktubre,2022. Ang OHSP ay isang alternatibong pamamaraan ng pag-aaral sa ilalim ng pormal na sekondaryang edukasyon sa ilalim ng Tanggapan ng
Sekondaryang Edukasyon ng DepEd ng Pilipinas. Nagbibigay ito ng pagkakataon para sa mga nagsipagtapos ng elementarya, mga high school drop-outs at mga nakapasa sa PEPT
(PhilippineEducationPlacement Test) upang matapos ang sekondaryang pag-aaral sa pamamagitan ng distance learning Ginagamit ang mga nailimbag na self-learning modules para sa mga mag-aaral parasakanilangmgagawain.
Maaaring mag-enrol sa
O H S P a y m g a : ( 1 ) nagtratrabaho; (2) mayroong anak; nagdadalang tao o buntis;
(3) mayroong asawa; (4) nagaalagangmgamagulangnamay sakit;(5)mayroongkapansanang pisikal at kalusugan; (5) may problemang pinansyal; at (6) malayo ang paaralan sa
tinitirahan Ang mga nais na magpatalaaymaykwalipikasyon na sumusunod: (1) Filipino citizen ; (2) independent learner (kayang mag-aral mag-isa); (3) nakatapos ng kinakailangang gradeoyearlevel,at(4)nakapasa
sa In
Naganap ang oryentasyon sa pagpapatupad ng Open High School Program (OHSP) para sa mga mag-aaral na kwalipikadong magpatala o students at-risk of dropping out (SARDOS) na dinaluhan nina: Gng Racquel C Caasi, punongguro IV atGng.NovyC.Carolino, OHSPFocalPersonngBolinaoSchool of Fisheries na ginanap sa Schools Division Office I (SDO1) Conference Hall, Lingayen, Pangasinan noong ika-20 ng Oktubre, 2022. Gng. Novy C. Carolino
MidyearPerformanceReviewandEvaluationatSchool-BasedInset: Isinagawa




programang Fish-Curri
Naisagawa ng departamento ang
pagkakaroon ng learning
laboratory ng mga mag-aaral ng
FishCaptureatFishCulture.
Karagdagan dito, inilahad ni Dr
Ana Lyn T Soriano ang ilan sa
mga matagumpay na naisagawa ng Senior High School sa
kalagitnaanngtaongpanuruan
Ibinahagi rin ng punong-guro na
siGng.RacquelC.Caasiangmga
PPAs na nakapaloob sa
k a s a l u k u y a n g S c h o o l
Improvement Plan (SIP) at adjusted Annual Improvement Plan(AIP).
Sa kabilang banda,
nagsanib-pwersa ang mga
naatasang tagapagsalita ng
Research at PPST Learning
Modules sa paghasa ng kakayahan at pagkatuto ng
Aktibong isinagawa ang Midyear Performance Review and Evaluation at School-Based In- Sevice Training sa pangunguna ni Gng. Racquel C. Caasi na ginanap noong Pebrero 6-7, 2023 sa Bulwagan ng BSF na nilahukan ng 58 na empleyado ng naturang paaralan. Bb. Diana Linda B. Gabarda

Isang masusing Midyear Performance Review and Evaluation at School-Based InSeviceTraining ang isinagawa sa pangungunangpunong-guronasi Gng.RacquelC.Caasi,Pebrero67, 2023 sa BSF Function Hall na nilahukan ng limamput walong (58)empleyadongpaaralan.
B i l a n g t u g o n s a Pansangasay na Memorandun
Bilang 56, s2023, naglahadang dalawang Ulong-guro na sina G. EdwardT CalimaatG.MarlonC. TugadeatFocalpersonngSHSna si Dr Ana Lyn T Soriano ng naisakatuparang ebalwasyon sa mga programa, proyekto, at aktibitis (PPAs) ng paaralan gayundin ang pag-repaso ng performans ng mga guro at empleyado.
Ilan sa mga ito ay ang Reading Program na Project EMBRACE at AKAP gayundin ang Numeracy Program na Project FINITE nasyangibinahaginiG. Calima.
Kaugnay nito, ibinahagi rin ni G. Marlon C Tugade ang mga development sa pag rerevitalize ng teknikal-bokasyunal ng paralan sa pamamagitan ng
BolinaoMangungunaFestival2023,Kasadona!
Gaganapin ang tatlong araw na pagdiriwang ng Bolinao
Mangunguna Festival 2023 sa
ika-19-21 ng Abril, 2023 na
isasagawa sa iba't ibang lugar na
paggaganapanngmgaaktibidad.
Ipagdiriwang sa umaga ng ika-19 ng Abril ang
Tarana'Yatab (Harvest) AgriTourism Expo sa Bolinao Town Hall kung saan magkakaroon ng labanan sa pagandahan ng booth na paglalabanan ng apat na
klaster mula sa Mainland, Upland, Lowland, at Island kasamaangiba'tibangasosasyon gaya ng Batog, BBTOA, Bagi, Bonsai,atibapa;sagabingAbril
19aygaganapinangGrandNight
saDonRaymundoCelesteSports
C o m p l e x k u n g s a a n
magkakaroon ng sayawan na
ni: Marl Yram D. Tugade
pangungunahan ng Orchestra
bilang tagatugtog sa naturang
programa Kasunod nito ang
BolinaoKulinarya:Mangunguna
Cook-Off sa ika-20 ng Abril;
Pidudungo: Bolinao's Boodle
Fight, kasabay nito ang pagpapakilala sa tatlong
Gourmaet Masters, Cooking Exhibition,atCulinaryCook-Off.
Samantala, gaganapin ang Thanksgiving Mass & Mass Wedding at Mangunguna Street Dance Competition sa ikatlong araw, ika-21 ng Abril
Pangungunahan ang nasabing Street Dance Competition ni Gng Jackie Lyn O Bonoan, Tourism Staff at DepEd Bolinao klaster 1 at 2 sa Civic/Parade of Contingents, kaugnay nito ay magaganap din ang Street Dance
Showdown at Awarding
Ceremony Sa huling araw ng
kapyestahan ay magkakaroon ng
Mangunguna Festival Online

Activities na gaganapin live sa
pamamagitan ng Bolinao Tourism Facebook Page na pangangasiwaan ni Dian Lovemore Carranza, LDRRMO III; mayroong Songwriting competition (ft. Bolinao Song) (Himig Handog peg), Mangunguna Dance TikTok Challenge, at Binu-Bolinao Pop Quiz;maymgaparangaldingaya ng Best Music Video, People's Choice, Composer of the Year, BestInterpreter,SongoftheYear Layunin ng naturang selebrasyon ang kasiyahan at pagkakaisangmgaBolinaoan.
kanilang kapwa-guro sa isinagawang pampaaralang InService Training noong ika-7-10, 2023.
Ilan sa mga topics sa una at ikalawangarawngINSETayang
mgasumusunod:
Research Updates, Research
Agenda and Research
Management Guidelines at Writing the Generalizations and Conclusion na ipinaliwanag ni Gng. Clarissa L. Calado, Master Teacher I, Parts of Action/Basic
Research at Writing the
Discussion and Results na ibinahagi ni Gng Jena-Lyn L Soriano, Teacher II, Writing the Title for Action/Basic Research, W r i t i n g t h e
Rationale/Background of Study, Writing Research Questions and Research Instruments at Writing the Discussion and Results na ipinaliwanag ni Dr Ana lyn T Soriano at Statistical Treatment and DataAnalysis ni G. Rinie C. Cañedo.

Isang produktibong talakayan din ang ibinahagi ng mga sumusunod na tagapagsalita
:Module1: -Jena-lynL.Soriano, Module 2 -Maricar C. De Vera, Module 3 Jena-lyn L. Soriano, Module 4 - Miguelito F Gomez, Module 5 - Mylene C. Agustin , Module6-JessaMarieC.Diwata, Module 7 - Maureen Joy O Carolino, Module 8 - Arwin O. Visperas, Module 9 - Sonia M. Agustin,Module10-JessaMarie C.Diwata,Module11-NovyC. CarolinoatModule12-GloryO. Caliboso.
Bilang output, inatasan ngpunongguroangbawatgurona gumawa ng development plan kung saan ilalagak nila kung ano sa mga tinalakay ang kanilang kahinaan at kalakasan upang at gawaan nila ito ng kaukulang actionplan.
Sa paglalakbay may kwentong naghihintay Nagkaroon ng panayam sina Gng.
Jackie Lyn O. Bonoan, Bb. Jessica Cacho, at ang dalawang tagapag-ulat ngayong ika-21 ng Pebrero,2023 upang mapag-usapan ang tungkol sa gaganaping Mangunguna Festival sa darating ika-19-21 ngAbril, 2023 Bb. Krystel Joy M Battad
Agosto 2022 - Pebrero 2023
Huwag po Itay…Huwag po…
Huwag
“Ssshhh, huwag kang maingay, saglit lang ito, tandaan mo, huwag na huwag kang magsusumbongkundi….”bulong galing sa demonyong haligi ng tahanannaanimoynang-aamong isangumiiyaknatupa.
Talamak na ang kaso ng dimasikmurang pananamantala sa loob ng lugar na pinagmulatan. Sinasabi na ang tahanan ang pinakaligtas na lugar na ating maaaring puntahan ngunit paano kungsatahanankanakararanasng mgakarumal-dumalnakaranasan. Para saan ba ang pagtitiis ng mga kabataang nakararanas ng pagsasamantala ng kapamilya sa pag-aakalang ginhawa ang hatid ng tahanan pero nababalot ng kadilimang pinipilit na itinatago na pinagsasaluhan ng buong pamilya.

Bawat isang oras ay mayroong napagsasamantalahan, at sa 100 porsyentong sekswal na pang-aabuso ay 33 porsyento rito aykasongincestrapesaPilipinas. Ang pananamantala sa loob ng tahananaywalangpinipilingoras; umaga, tanghali, hapon o gabi at walang pinipiling edad Tumatagal pa ng mga taon ang pananamantala dahil hindi agarangnaagapanonagagawanng aksyon sa kadahilanang sila'y hindipinaniniwalaanatkungalam manngkanilangmgamagulangay hinahayaanokinukunsintilamang ito upang hindi masira ang relasyon ng buong pamilya, kadalasan pa nga'y itinatago ang maitim na lihim sa loob ng pamilya dahil sa ito ay magdudulot ng kahihiyan at stigmanabumabalotsaincest.
Ang House Bill (HB) 4704 o iminumungkahing “AntiIncestAct”aynagpapatawsamga
LihamsaEditor


nagkasalang kamag-anak ng pagk
correctional sa pinakamababa hanggangsapinakamataasomula sa anim na buwan at isang araw hanggang anim na taon na pagkakakulong; sapat na nga ba ito sa pang-habang buhay na trauma na dadalhin ng biktima buongbuhayniya?Hindinadapat pinapalaya ang mga taong halang ang bituka sa paggawa ng ganitongkarahasan,dahilsaisang ganitong uri ng kahayupan ay magdudulotngpanghabangbuhay napasakit,pagdurusaatpinsalasa isang kabataan. Nakakaawa ang isang kabataang nakararanas ng ganitong pagsubok sa buhay, na animoy isang bangungot habang nasa kamalayan Gumising na sana ang ating lipunan, matigil n asana ang ganitong uri ng karahasan dahil buhay, pangarap at kinabukasn ng isang munting anghelangnakasalalay Hindi na pagtahan at kaligtasan ang dala minsan ng tahanan, nababalot na rin ito ng pagdurusa sa isang kapamilya
Kailan matitigil ang ganitong kaganapan kung ang nais lamang nila ay mamuhay ng normal katulad ng ibang tao; na walang tinatago Maaaring ang mga haplosnaitoayhaplosnahindina mabubura sa katawan kailanman.
Nawa'y magising narin ang mga ina, na minsan ay nagbubulag
bulagan sa nakikita at
nagbibingibingihan sa napapakinggan Gumising ka aming ina, sapagkat nasa iyong kamayangamingkinabukasan.
K a i l a n b a k a m i makakawala sa mala impyernong kulungangtahanan…
Isangmagandangpagbatisalahatngmgamambabasa!
Salihamnaito,akingipahahayagangmgaobserbasyon,saloobin,opinyon atmgaideyangpumapasoksaisipanngmgataonakabilangsapangalanngpunong patnugot. Ang isang tulad mo ay dapat na katawanin o maging kinatawan ng mga kabataan sa kasalukuyanghenerasyon.Isang estudyantengnagsimula sa baba na nagsumikap na mag-aral hanggang naabot ang rurok ng tagumpay sa larangan ng pag-aaral. Paano nga bang ang isang katulad mo ay kayang baguhin ang imaheng nayurakanngilangkabataangpinilinglumihisnglandas?
Sa pagkakataong ito, nais kong ipabatid sa iyo ang mga dapat mo pang linanginatpagbutihin.Magingmaingatkasapagpilingmgasalitangiyongtinuturan. Iyo pang palawakin ang bokabularyo upang mas lalo mong maipahayag ang iyong sarilisamahusaynaparaan.Bawatisasaatinaymaykarapatangihayagangsarili ngunitalalahaninghuwagitongabusuhin.
Ikawangbosesngpaaralannaamingaasahangmaginginstrumentong pagbabagoatpagpapabutingsistemangedukasyonsaeskwelahangmagsisilbing kanlunganngpagkatutonaginagalawanngbawatisasaatin.Sana'ypatuloykang maginginspirasyonsakabataangtuladko.Patuloykangmagingisanglakasat tinigngisangmanunulatnamaysubstansiyaatmatatagnaprinsipiyo.
LubosnaSumasainyo, Een Mae A. Celi
DagatKanlurangPilipinasoDagatTimogTsina?
U g n a y a n g nagpupumiglas sa pagitan ng dalawang bansa ang Tsina at Pilipinas. Hindi matapos-tapos na usapin ang agawan ng teritoryo sa Dagat Kanlurang Pilipinas(WestPhilippineSea). Ipinagkait na karagatan ang nagiging rason ng hidwaan. Sa mga nakalipas na mga taon naging mainit ang tensyon sa dalawang nasyon. Pagdudusa, pang-aalipusta, diskrminasyon at pagtapak sa karapatang pantao ng mga Pilipino ang naranasan.Ang pagmamata ng higanteng bansa ang nakabantay at nakahawak sa gatilyo na humaharang sa kayamanannahindimalamang kanino ang ari-arian. Paano na ang magiging kalagayan ng mangingisda at mandaragat ng sambayanang Pilipino? Hahayaan ba na tuluyang a g a w i n a n g kayamanangsarilingatin?
Ang Pilipinas ay nagsampa ng kaso noong 2013 saInternationalTribunalforthe Law of the Sea (ITLOS) –o r g a n i s a s y o n g intergovernmental na n a m a m a h a l a s a m g a karapatang pandagat Noong 2016, ang Permanent Court of Arbitration(PCA)aynagbigay ng isang tanda na tagumpay para sa Pilipinas, idineklara na

angnine-dashlinesathistorical claimngChinasabuongSouth ChinaSeanailegal.Ipinahayag din nito ang mga pangunahing tampok saWest Philippine Sea bilang kabilang sa maritime zone ng Pilipinas. Sa kabila ng p a g k a k a p u l o n g a t
pagsasakatuparan ng naturang organisasyon,patuloyparinsa pag-angkin ng mga Tsina sa West Philippine Sea Hindi mapiligan ang intensiyong mang-akin.
Mayaman ang Dagat
Kanlurang Pilipinas Ipinapakita ng datos mula sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) na tinatayang mayroong 324,312 metriko tonelada ng mga produkto sa dagat noong 2020, na isinasalin sa 7% ng kabuuang produksiyon ng pangisdaan sa taong iyon Bilyon-bilyong mga natural na langis ang maaaring makuha dito. Malaki naman ang papel ng mga coral reef sa pagpapanatili ng marine life Nagbibigay ito ng ecosystem kungsaannabubuhayanglibul i b o n g s p e c i e s , a t pinoprotektahan din ang lupa mula sa epekto ng mga alon at bagyo. Maraming Pilipino ang nakadepende at kumikita sa yamanngkaragatan. Sa kasalukuyang
pamamahala ng pangulong FerdinandMarcosJr.,dinaansa maayos na pag-uugnayan ang usapinsanaturangkaragatanng dalawang bansa: Pilipinas at Tsina.Bumisitaangpangulong Marcos saTsina noong ika-3-5 n g E n e r o , 2 0 2 3 Napagkasunduangiwastopang pamamahalaan ang mga pagkakaibasapamamagitanng mapayapang paraan Mas pinayabongangmakabuluhang relasyon at pinalawak ang pagtutulungan at sumunod na sapinagkasunduan.
Ang magtatapos sa hidwaan ay ang matagumpay na pag-uugnayan. Ibigay ang karapatan sa sambayanang Pilipino. Itigil ang pagmamata at huwag ipagkait ang kayamanan. Hanggang kailan iiral ang mapayapang usapan? Kailanlubusangmatatamoang karapatansateritoryo?Ayungin Shoal: sakop ba ng dagat na kanlurangbahagingPilipinaso kasamang teritoryo ng Dagat Timog Tsina? Kailangan mgakaroon ng matibay at siguradongkasagutanangukol s a k o n t r i b e r s y a l n a katanungang iyan? Mananatili nalangbangkatanunganitona kailanma'y hindi magkakaroon ngkasagutan?
Nagkalat sa iba't-ibang parte
ng Pilipinas ang mga manggagantso. Hindi mapigilan ang intensyong panloloko para lang kumita ng salapi pantustos ng pangangailangan at
kagustuhan Nakakaalarman
tawag sa selpon na akala mo'y ikaw ay may kasalanan at nakakabalisangmensahenaakala mo'y ikaw ay may utang
Nakakakunot-noo ang mga balitang naririnig ukol sa panlolokoatpandaraya.
Noong Ika-10 ng
Oktubre, 2022, pormal nan gang pinirmahan ni pangulong
Ferdinand Marcos Jr ang Republic Act No 11934 o
Subscriber Identity Module (SIM) Act. Layunin ng batas na imandato lahat ng publikong telekumunikasyon na iparehistro ang SIM card. Pinalalakas nito angpananagutanatpagpapatibay ng identipikasyon sa pagbibigay ngmensahe.
Angilangpamantayanat pangangailangan ay hindi matugunanngilangmamamayan kagaya na lamang ng pagkakaroonngValidIDnakung saan 18 taong gulang lang ang may tsansa na makakuha. Ang National ID naman ay kasalukuyang pinoproseso ng pamahalaan,PhilippineStatistics Authority (PSA). Ang paggamit o pagpapahiram naman ng Valid ID ng iba ay nakakatakot sapagkat ang nakalagay na
impormasyon ay maiikonekta sa naparehistrong SIM na m a n a n a g o t a t m a y responsibilidad sa mensaheng ipapasa. Sa karagdagan, Isa ang
Pilipinas na maraming Call Center Agent na may mga k l i y e n t e n g b a n y a g a Mahihirapan at matatagalan ang pagdaloyngkumunikasyondahil sapinatawnabungangbatas.
Taliwas ang SIM
Regitration Act sa Data Policy Act o Republic Act No. 10173 sapagkat iniingatan ng batas ang bawat sensitibo, pribado at personal na impormasyon Sa pagsulong ng naturang batas, Lahat ng account at iba pang nasasakopngSIMcardayhawak ng pamahalaan. Ang pagrehistro n g S I M c a r d a y t i l a ipinagkatiwala ang mga mahahalaganapribadongdatos. Ang hamon ng batas ay nakakabalisa Pinahahalagahan natinangbawatpagmamay-aring atinmapamaterialmannabagay oimpormasyonsaloobngmundo ng digital Ano ang magiging kalagayan ng bansa ukol dito?
Juan Dela Cruz patuloy bang palinlangsamandaraya?
M a p a n g a n i b s a kalusugan subalit nagbibigay oportunidad na magkatrabaho ang mga ilang kababayan Sa pagitan ng tila nag-uumpugang bato,saan pupwesto si Juan dela Cruz?
PITIK-BULAG Pawang
Katotohanan Lamang
Pagpupugay!Kaibigan,may
kamalayan ka ba sa mga kaganapan sa ating paaralan o patuloy kang nagbubulagbulagan sa mga bagay na matagal nang suliranin ngunit ayawmolangbigyang-pansin.
Isanaritoangproblema sa pagbabasa. Bakit dumarami angbilangngmgamag-aaralna mahina o hindi marunong magbasangunitkungmagmura ay mas malutong pa sa crispy pata Minsan hindi dahil sa kahirapan kaya mahinang magbasa ang isang mag-aaral. Kadalasan, dahil ito sa impluwensiya ng teknolohiya, barkada at katamaran
Kaibigan,angpagbabasaayisa mga mahahalagang kakayahan na dapat taglayin ng mga kabataan.Mangyaringmakinig ka sa iyong guro dahil wala itongibanghangadkundiikaw aymatuto.
Responsibilidad ng bawatisasaatinangpagsusuot nguniporme. Oonga'thindiito “strict requirement” ngunit kung hindi ka man magsusuot ng damit-pampaaralan, ayusin mo sana ang iyong kasuotan hindi iyong para kang dadalo ng Fashion Week sa Paris o Milan Naniniwala ako na
“What you wear shows your
akadiyos, makatao, Mmakakalikasan, at makabansa ang pangunahing pag-uugali ng Pilipino. Kung babalikan ang kasaysayan, likas sa mga Pilipino ang magtulungan gaya ng bayanihan-mgakalalakihang sama-samang pagbuhat o paglipatngbahaynagawasa kahoy Atindinggunitainang pagsasakripisyo ng mga bayani maibalik lamang ang kalayaan ng bansa Sa ikawalong Kongreso isinulong ang Republic Act No. 7077 na nagtulak sa mga estudyante na magkaroon ng m i l i t a r y t r a i n i n g Isinakatuparan ang naturang batasbilangNationalDefense
A c t a n d t h e 1 9 8 7
Constitution Kinalaunan, nabalot ng kontrobersya ang Reserve Officers' Training
Corps (ROTC) nang mamatay ang isang estudyantesaUnibersidadng
Sto.TomasnasiMarkWilson
Chua noong 2001 Sa pangyayaring ito, nagpasa
Pagmandato ng ROTC sa mga Estudyante
ang Kongreso ng batas para gawing opsyonal ang ROTC
sa pamamagitan ng National
Service Training Program

(NSTP) noong 2022 Sa

kasalukuyan, makapipili na
ang mga tao kung sasali o
hindi sa military training. Sa
pamamahala ni Pangulong
Ferdinand "Bongbong"
Marcos, Jr., planong hilingin

sa Kongreso na magpasa ng
bagong batas na nag-aatas sa
mga estudyante na nasa
Senior High School o nasa
Grade 11 at 12 na sumali sa
Reserve Officers' Training
Corps, sinang-ayunan ito ng
ikalawang Pangulo Sara
Duterte Ang obhektibo ay
upang hikayatin, sanayin, ayusin at pakilusin ang mga
m a g - a a r a l p a r a s a
paghahanda sa pambansang
depensa, kabilang ang
paghahanda sa sakuna at pagbuo ng kapasidad para sa
mga sitwasyong nauugnay sa
panganib Ang layunin ng
naturang programa ay
magandasubalitnababalisaat
natatakot. Hindi maalis ang mantsa sa kaisipan ng mamamayanangpagkamatay ng isang estudyante noong kasagsagan ng naturang programa Maraming sumang-ayon sapagkat nakabubuti ang mithiin sa bansasubalitmaramidinang sumalungat Nagmungkahi n g s a m u ' t - s a r i n g rekomendasyonatparaan.Sa pagitan ng tila naguumpugang bato, ano ang tama para kay Juan Dela Cruz?
Sa katunayan, paaralan ang isa sa lugar na dapat kasumpungan ng kapanatagan ng kalooban subalit bakit naging centro ngebakwasyon,kutangmga tulisanatestablisemyentong n a i t a t a y a s a bakbakan.Paaralan pandayan ng karunungan ,ngayon iniaapelang gawing sona ng kapayapaan tanda ng kasaklapan na nalalagay sa peligroangpagkatuto.
Inplasyon:TamabaoTamana?
identity”.KayanamanmgakaBSFiansmagsuotnguniporme o ng mga kasuotang disente bilangmgakagalang-galangna estudyante.

Basura rito, basura roon Hindi ko kayo maintindihan, may basurahan naman sa bawat panig ng paaralan. Hindi na kayo dapat pang paalalahanan na magtaponsatamangbasurahan dahil lahat kayo ay ganap ng nasa tamang edad Maawa naman kayo sa Inang Kalikasan! Ang paaralan o silid-aralanayhindimaluwang omalakingbasurahan.
Sa kabilang banda, natigil man ang pagpunta ng mga estudyante sa paaralan dahil sa pandemya, sa ating pagbabalik ay buhay na buhay pa rin ang “magalang bow” sa diwangbawatisa.Bagayopera na napulot agad na naibibigay sakinauukulan.

May mga ilan pa namang marunong magkusa sa mga gawaing pang-klasrum
Naglilinis ng silid-aralan kahit hindiiskedyulsaarawnaiyon. Masmaramipanamanangmay malasakit at respeto sa guro nila. Mataas na pagpupugay sa inyonglahatatnawa'ydumami pakayo.
akabibinging usapin sa Nbansa ang nakalululang presyo ng mga bilihin. Hindi lang ang bansang Pilipinas nararanasan ang ganitong suliranin maging ang ibang bansa sa daigdig. Bahagi na ng buhay ng tao ang implasyon sa araw-araw Sinasabing ito man ay tanda ng pag-unlad ng ekonomiya, lalo na kung nababalanse nito ang ibang aspektoosalikngpag-unladng bansa, asusing pinaglalaanan ng oras ang pagbabadyet ng bawatmamamayanparalamang mapagkasyaangperapantustos sa pang-araw-araw na pangangailangan Hindi nagiging sapat ang kinikita ng mga empleyado Lubos ding n a a a p e k t u h a n d a h i l nababawasan ang kakayahan nilang makabili ng mga produkto at serbisyo.Wala ring pagbabasa s akita, pagtaas ng buwis, pagbaba ng kakayahang makabili Sa kabilang banda, may mga nakikinabang din sa pangkalahatang pagtaas ng presyogayangmganegosyante. Kapag ang dahilan ng implasyon ay ang pagtaas ng demand,angmganegosyanteay nahihikayat na pataasin at pagbutihin ang produksyon bunga ng pagkakaroon ng mataas na presyo ng mga produkto Implasyon: Makabubuti ba sa ekonomiya o kay Juan Dela Cruz ay mananatiling pasan-pasan na lamangniya?
Batay sa datos ng
Philippine Statistics Authority
(PSA), 8 7 na bahagdan ng implasyon na dating 8 1% nitong nakaraang taon, 2022
Patuloy ang pagdami ng mga
Pilipinong nababahala dahil sa patuloynapagtaasnghalagang kanilang pangangailangan Hindi na nagiging sapat ang kinikita, kailangang mag-doble kayodatmaghanapngibapang pagkakakitaan para matugunan ang pangangailangan at ng pamilya.Ang mga ordinaryong mamamayanaynagkukumahog sa paghahanap ng pera upang m a k a b i l i n g m g a nagmamahalang mga bilhin sa pamilihan Tila krisis sa ekonomiya ang nangyayari sa merkado dahil sa mabilis na pagtaasngpresyo. Sa kabilang banda, ang m g a n e g o s y a n t e a y ginaganahan kapag mataas ang presyo ng mga bilihin. Kapag mataas ang presyo, mas mataas din ang kanilang kita. Ito ang nagtutulak sa bawat tao na
m a g n e g o s y o u p a n g samantalahinangmgamahalna bilihin. Dagdag pa, maraming mgabanyagangmamumuhunan
ang nahuhumaling na magnegosyo sa bansa Hindi nakapagtataka na maraming
mgaTsinoangnariritosabansa.
Gayundin, nagpapakita ng interes ang marami pang mga bansa upang mamuhunan sa ating bansa Dahil sa mga
makabagong negosyo sa
panahon ng pagtaas ng
implasyon, maraming mga
oportunidad ang nabubuksan Dumarami ang trabaho para sa mga ordinaryong Pilipino na nagpapatibaysaekonomiya.Ito nasiguroangpinakamagandang epekto ng implasyon sa ekonomiyangbansa.
Gayunpaman, marami samgaPilipinoangnahihirapan sa naturang isyu sapagkat walang kaalam-alam sa pagnenegosyo, inuunahan ng pangamba na baka malugi at napanghihinaan ng loob Dagdag pa rito, marami sa mga mamamayan ang nasa laylayan na walang pinansyal na kakayahan para makapagumpisa ng sariling negosyo Mga mayayaman ang may mataas na tyansa at siguradong mayoportunidadparalalopang yumamanatmagkaroonngmas maliwanagnahinaharap.
Kahirapanangnagiging hadlang sa bawat hakbang ng maraming Pilipino Ang mga mayayaman ay patuloy sa pagunlad samantalang ang mga mahihirap ay patuloy pa rin ba sa paglugmok? Halina't gumisingikaw,JuanDelaCruz! Iwasan ang pagbubulagbulaganatpagbibingi-bingihan. Bagkus, buksan ang isip at imulat ang mga mata sa mga nangyayaring pagsubok sa ekonomiya Magkapit-bisig tayong Pilipino, mayaman o mahirap, sabay-sabay nating harapin ang bawat hamon na sa ati'ydumating.
Sibuyas, Ikaw ba ay Hiyas?
ni: Chyna Mae C. Celinong sibuyas at siguradong m a g m a m a h a l i y a n a n g magdudulot ng sakit ngunit hind sa puso kundi sa bulsa. Sa dumating na buwan ng Pebrero, medyo nakahingahinga na rin ang mga puso sa kaba at sakit sa bulsa ng mga m a m i m i l i d a h i l i t o a y bumababa na at unti-unti nang bumabalik sa orihinal nitong halaga.
http\\:www.veecteezy.com


“ I t ' s m y t i m e t o shine.” Ang naging mantra ng sibuyas sa umpisa ng taong 2023 na tila ba bumabati ng maligayang bagong taon at nagkaroon ng New Year's
Resolution na “New Year New Me ” Nagpalit-anyo yata ang sibuyas at naging bato ni Darna na itinanim m i s m o n i D i n g k a y a nagmahal ito ng 'di kumulang 400 piso hanggang 700 piso bawat kilo na nagpaiyak sa mga mata ng mga mamimili dahil sa pagtaas ng presyo nito na mas mataas pa sa lipad ni Darna.
Ang sibuyas ay isang gulay na ugat ang inaani mula sa ilalim ng lupa na tila isang hiyas Ayon sa lokal na medya, ang pagtaas ng
implasyon ng bansa sa 8.1% noong Disyembre, 2022 ang m a y p i n a k a m a t a a s s a nakalipas na 14 na taon ang nagdulot ng biglaang pagangat sa presyo ng naturang g u l a y . A n g s i b u y a s a y ginagamit sa halos lahat ng mga putahe sa pagluluto ng mga pagkaing Pinoy. Kasabay ng pagtaas ng presyo nito ang pagmahal ng mga kagamitan na kakailanganin upang magkaroon ng masaganang ani ng sibuyas at ang pabagobagong panahon ang nagudyok sa mga mamamayan na pansamantalang itigil at tipirin ang paggamit nito. Kung ikaw man ay n a g h a h a n a p n g magmamahal, pumunta ka lang sa palengke at maghanap
Sa pagtaas ng mga bilihin hindi natin dapat sisihin ang mga magsasaka at mga nagtitinda sa bilihan dahil sa taas ng implasyon at mga bilihin ngayon hindi maiiwasang magtaas ng presyo ang kanilang mga produkto. Sila ay malulugi at hindi magkakaroon ng tubo kung ititinda nila ito sa merkado sa mababang halaga. May mga pamilya rin silang kailangan pakainin kaya n a g p a p a t u l o y s i l a n g magtinda at magtanim ng mga pagkain na ihahain natin.
Tumaas man ang mga bagay-bagay, maghanap ka lang ng iyong iibigin at mamahalin huwag lang ang mga bilihin. Kung hindi mo na kaya bumitaw ka na at kung masakit na sa bulsa pwes huwag ka nang bumili at magtipid Bumili ka ng sibuyas at lunukin mo malay mo bukas ikaw na si Darna at naka red swimsuit ka na.
Bolinao, Alin Ang Malinaw?
ni: Zyril Kaye C. Lozano
Bawatlugaraymaypinanggalingan.Bawat tahanan at bayan ay may kani-kaniyang pinaniniwalaan na alamat na pinagmulan Maaaringsaprutas,sahayop,sabayani,odikaya namanaysadalawangtaonglabisnanag-ibigan.
Taong 1575 noong natagpuan ni Kapitan PedroLombiangbayannamaymangilan-ngilan palang na naninirahan Noon ang bayan ay tinatawagna"Binabalian"naangibig-sabihinay "lumangbayan"Hindirinnagtagalatangorihinal nadakongbayanayinilipatsa'mainland'dahilsa pang-aabusoatpananakopngmganamimiratasa bayan.

AngBolinaoaykilalabilangbayannahindi lang mayaman sa samo't saring mga pasyalan at tanawin. Mayaman ito sa kuwento kung paano ito nagsimulang tawagin bilang bayan ng Bolinao.
MulasaamingpakikipanayamsaTanggapin ng Turismo.Sa kanilang magiliw na pagtanggap ay amin silang nakadiskususyon at sa isinagawa naming enterbyu kay G. Darwin C. Bornies, napKredito sa Tanggapan ng Turismo FB Pageag-alaman namin na mayroong tatlong
Alamatangopisyalnaginagamitsabayanbilang pagkakakilanlan.
Una na rito ay ang "Boli-bolinao" na isang punonanakatanimsaBukalngLibsungnasiyang pag-aarinamanngmarangyangpamilyaMolave.

Pangalawa rito ay ang alamat panlokal noong unang mga araw sa panahon ng mga EspanyolnasiBulidoatAnao.Ayonsaalamatay mayroong isang napakarikitna dilag na madalas naliligo sa bukal upang maglibang. Dito siya unang nakita at hindi kalaunan ay niligawan ng anakngisangkapitannanakatiramalapitsalugar
Nasundan ito ng mabilis na kasalan kapalit ng ilang mga kondisyon sa paghahangad na mailipatanggobyernosalugarkungsaanorihinal na nakatira siAnao.Tinawag sa bayan ay hango sa"Boli-bolinaoatAnao".
Kaakibatnito,maramiangnagsasabinaang pangalan ng anak ng kapitan na siyang napangasawa niAnao ay si Bulido (matipuno at malakas) at ang Malinao na ang kahulugan ay (malinaw na tubig sa bukal ng Libsung) at ang kombinasyon nito ng pangalan ng dalawa ay pinagmulanngbayannaBolinao.
Bolinao School of Fisheries sa
ni: Allaysa C. Cabarles
Nagsimula ang lahat sa
isang mabatong lupain
n g A r n e d o , B o l i n a o , Pangasinan, sa tabi ng dagat. Mahangin, tahimik, masukal, at tila malayo sa sibilisasyon. Isang
nayon na tila walang nangahas tumapak. Walang mag-aakala na ang dakong ito ang titirikan ng isa sa pinakamahusay na paaralan na huhubog sa kapalaran ng mga mag-aaral mula sa iba't ibang lugar sa Bolinao, ang Bolinao School of Fisheries Napag-alaman, ang lugar na ito ay pagmamay-ari ng may mabuting loob na mag-asawa sa katauhan ni Korporal Federico Caballes at kanyang asawang si Regina Cariño. Ang pamilyang ito ay nagbahagi ng isa at kalahating
(1 5) ektarya ng lupa na matatagpuan sa nayon ng Bareg Arnedo, Bolinao, Pangasinan. Ang lupaing ito ay nasa tabi mismo ng Kanlurang Karagatan ng Pilipinas at ito'y ganap na mabatong lupain na may k a p a n s i n - p a n s i n a t t i l a fossilized at kasing taas ng dalawang metrong matutulis na bato. Ngunit isang bagay ang sigurado, ito'y paraiso sa tabi ng
m a g a n d a n g t a n a w i n , n a pinatingkad ng matataas na puno at kalapit na mga latian, ito ang nararapat na lugar para sa paaralan ng palaisdaan
Nakuha ni G. Elpidio Bruno ang p a g - a p r u b a s a m g a appointment ng mga tauhan na mamamahala sa Bolinao School of Fisheries dahil sa espesyal na tulong ni Hon. Jacobo C. Clave, noon ay Presidential Executive Assistant. Nagbukas ang pintuan sa mga kabataan noong ika-11 ng Hunyo, 1973 Nakilala si Ginoong Elpidio Bruno, ang kauna-unahang punongguro ng naturang paaralan, sa larangan ng teknolohiya sa
pangingisda at nanguna sa pagmamaniobra sa paaralan tungo sa kadakilaan sa mga u n a n g t a o n n i t o H i n d i mabilang ang mga kapurip u r i n g p a n g y a y a r i n a nagpaangat sa paaralan. Ilan sa mga mahahalagang kaganapan, personalidad, at tagumpay na dapat nating tandaan: Pagapruba ng Post-Secondary Course sa Fishery Technology ng paaralan sa ilalim ng TESDA, na may 18 na unang nagtapos ng Fishery Technology. Si Gng. Lina C Laroco ay naging Cashier I noong ika-1 ng Agosto, 1994 mula sa pagiging Senior Bookkeeper at noong ika-24 ng Enero, 1995 ay napromote bilang Administrative Officer II. Samantala, sa taong 1996, na-promote si G. William Casas bilang Head Teacher III. Sina Gng. Carmen C. Caagao, Gng. Margarita R. Carvajal at G. Delfin G. Reyes ay na-upgrade sa Secondary School Teacher III at pumasa si G Roberto D Miguel (SST) sa Teachers Board Examination. Natapos ni Gng. Mariela N. Calima ang kanyang Master of Arts in Education noong Marso 31, 1998. Si G. E d w a r d T C a l i m a a y kinomisyon bilang isang Opisyal sa Reserved Force ng A r m e d F o r c e s o f t h e Philippines bilang 2nd Lt Inaprubahan din ang BSF bilang NSAT Testing Center para sa Bolinao noong Setyembre 27, 1996. Hindi sukat akalain na ang ilan sa kanila ay nasa serbisyo pa rin at patuloy na humuhubog ng mga kabataan ng Bolinao.

Sa larangan naman ng arkitektura, ang Bolinao School of Fisheries ay nagpatayo ng mga matatayog at dakilang mga istruktura para sa pag-aaral ng mga bata at pagpapaganda ng paaralan Taong 1996, natapos ang gusali ng Kolehiyo.

Sige, Bara Pa More

Sa paglipas ng panahon, “bida-
Kanyang Ginintuang Kasaysayan
Ginawa ang gate ng Kampus at muling pininturahan ang
Perimeter Fence nito. Itinayo rin ang Study Center para sa mga kabataan na gustong tutukan ang pagpulot ng
k a a l a m a n a t p a g h a s a s a
k a n i l a n g t a l e n t o
Pinasustansya rin ang mga lupain sa paaralan upang mas y u m a b o n g p a a n g m g a
bulaklak at halaman na
makukulay na nagpapatingkad sa kanyang kapaligiran. Handog naman ng mga mag-aaral sa kanilang inang tagahubog ay ang 'di-mabilang na mga parangal at pagkilala
mula sa iba't ibang larangang akademiko at pampalakasan
Hakot-award ang BSF Athletes at naging over-all champion sa athletics (Secondary Level)
noong Nobyembre 16-17, 1994. Tila pinaglihi sa isda ang mga manlalangoy ng BSF sa sobrang bilis na nakakuha ng pwesto para sa Palarong
Pambansa sa taong 1997
World Master Artist naman si Alex L. Cave nang masungkit ang Grand Prize Award sa
National Toy Event ng Likhang
Kabataan, Alay sa Kalikasan
Contest sa National Capital
R e g i o n ( N C R ) d a h i l s a kanyang world-class na gawa na ngayon ay naka-eksibit sa Canada sa Hall of Fame of Civilization Artist na nga, matalino pa! Si Aex L. Cave rin k a s i a y n a g i n g U P C A T
Qualifier na sinundan ni Sheree
Ann Caasi noong 1997 at ni
Ermalyn Carolino noong 1998.
Bolinao School of Fisheries na n a m a n a n g n a g i n g pangkalahatang kampeon sa

Fishery na Kategorya para sa
Rehiyon I bilang isang sangay ng mga aktibidad ng FFPFAHP-FFPCC sa Regional Work Conference. Nakuha ng
mga delegado ng BSF ang ikalimang pwesto sa Sports
Writing at ikapitong pwesto sa Editorial Cartooning sa Filipino sa Division Press Conference sa Mangatarem, Pangasinan, pang-apat na pwesto sa First Congressional Quiz Bee sa Araling Panlipunan sa Sual National High School, Sual, Pangasinan, Oktubre 14, 1 9 9 6 a t 4 t h p l a c e r s a Population Quiz Bee na ginanap sa Alaminos National High School 1996. Kailangan pa bang banggitin ang iba pang karangalan at pagkilala na inuwi ng mga mag-aaral ng BSF? Kung aking gagawin ay paniguradong hindi magkasya ang espasyong ibinigay sa akin para isulat ang ginintuang kwento ng BSF!
Limang dekada ng pagiral ang nagdala sa mahal na paaralan sa matayog na taas at kapuri-puri na mga tagumpay. Sa loob ng limampung taon, naabot ng paaralan ang bawat taluktok mula sa mga kamay n g p a g - a a l a g a n g m g a karampatan at mahabaging administrador, na nagsilbi bilang mga bihasang kapitan sa pagmamaniobra ng mga ruta n i t o p a t u n g o s a m a s malalaking tagumpay.
A n g p a a r a l a n g tagahubog ay hinuhubog din ng panahon. Daluyong, bagyo, lindol, pandemya ito'y sinubok na Nanatiling bukas ang pintuan para sa mga kabataan. Kung paano ito nagsimula ay parang ginto sa bato. Mula sa lupaing mabato at masukal na gubat, ito'y nagningning Sa darating na ika-11 ng Hunyo ay mararating na nito ang
ginintuang kasaysayan Bago ang Araw ng Kalayaan ay ating munang ipagdiwang ang mahalagang petsa ng paaralan.
bida ka teh nagkaroon ng malaking pagbabago ang ginagamit nating wika. Kasabay ng pagsulpot at pag-unlad ng makabagong teknolohiya sa ating bansa Ang pakikipagtalastasan natin sa arawaraw ay sumabay sa agos ng mga pangyayari. Mangyaring pinapaiksi natin ang ibang salita o hindi naman kaya ay nag-iimbento tayo ng mga terminolohiya upang mapadali ang pakikipag-usap natin sa ating kapwa Bunga nito, umusbong ang pinakamababang antas ng wika, ang makabagong salitang balbal Ang salitang balbal ay ang dipamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng isang partikular na grupo ng lipunan. Ito ang mga salitang nabuo sa impormal na paraan (Kazuhiro et. Al., 2009). Nahasa ang abilidad na gawing masaya malikhain at libangan ang wika Ito ay sa
ni: Kim Valerie V. Ibanezkadahilanang nagmula ang salitang balbal sa iba't ibang pangkat ng masa -estudyante, drayber ng jeep, artista, empleyado at ang komunidad ng Lesbian, Gay
Bisexual Transgender Queer+ (LGBTQ+) Karamihan sa gumagamit nito ay ang mga
kabataang tinatawag na Generation Z (Gen Z) o ang mga na nasa edad kung saan sila ay nag-aaral pa lamang ngayon.
Bawat henerasyon ay may sariling koleksyon ng salitang balbal gay linggo mga likhang salitang kanto, likhang salitang bakla likhang salitang sosyal, jejemon at terminong Gen Z ay madalas gamitin. Lagpas sa dapat ay ginagamit ang mga salitang ito sa pambabara ng kausap pagpapa-hiwatig na kawalang interes sa sinasabi ng kausap. Ilan sa talamak na salita ay ang mga sumusunod :1.Bida-bida 2.. Norway
3 Hangin mo 4 E di wow 5 D i i k a w n a 14.Kapal,kaloka 6. .hatdog /hakdog 7. ansaveh?! 8. Pasikat 9. wa ko feel 10 Talak-talak 11. Epal 12.di ko bet 13. Push mo pa te 14. Assuming 1 5 a m a l a y e r ? 16 Feelingera17 wag mag-ingay atbp.

Patunay na napakabilis magbago ang wika ayon sa pangangailan ng henerasyon. Magkaroon ng bukas na isipan sa pag-unawa sa kabataang Gen Z Hudyat ang pag-unawa sa kanilang w i ka ay p a g k i l a l a s a m g a natatanging kakayahan at pagkatao ng mga ito. Impluwensiya ito ng pwersa ng social media at makabagong teknolohiya sa wikang ginagamit ng mga mag-aaral higit lalo sa paggamit ng mga balbal na pananalita. Daynamiko ngang tunay ang wika.