wyciśnięte ku górze. W ich obrębie, poszczególne piętra są bardzo mocno zaburzone tektonicznie i przemieszane. W kilku regionach utwory cechsztyńskiej formacji solonośnej (wysady i inne struktury, bądź sam pokład) zalegają na mniejszych głębokościach i mogą być wykorzystane dla celów podziemnego magazynowania ropy naftowej i paliw: Struktury solne w rejonie północno zachodniej i centralnej Polski: • struktury wysadowe przebijające się przez pokrywę mezozoiczną: Goleniów, Wapno, Damasławek, Mogilno, Barcin, Strzelno, Inowrocław, Góra, Izbica Kujawska, Kłodawa, Lubień, Łanięta, Rogoźno i Bełchatów), • struktury wysadowe częściowo przebijające się: Wolin, Grzęzno, Drawno, Człopa Gopło, Ponętów, Łęczyca. • struktury nie przebijające się (poduszki i wały solne): to trzydzieści najsłabiej poznanych poduszek i wałów solnych, których stropy znajdują się na głębokościach od ok. 2000 do ok. 4000 m. Z uwagi na bardzo dużą głębokości zalegania, struktury te nie są perspektywiczne z punktu widzenia podziemnego magazynowania ropy naftowej i paliw. Złoża pokładowe: • rejon nadbałtycki :Wyniesienie Łeby, • rejon południowo – zachodni: Monoklina Przedsudecka.
RUROCIĄGI Nr 1/67/2013
Mioceńska formacja solonośna (Rys.2.)
Jest to formacja wieku trzeciorzędowego (miocen), występująca równoleżnikowo w południowo-wschodniej części Polski. Obejmuje dwa rejony: górnośląski i przykarpacki. W rejonie górnośląskim znajduje się złoże Rybnik – Żory – Orzesze. Jakość soli kamiennych tego złoża jest relatywnie niska. Główne zanieczyszczenia występujące w obrębie soli to substancja ilasta oraz siarczany wapnia (gips, anhydryt), które występują w większości przypadków w formie warstw o zmiennej miąższości (maksymalnie 9,8 m). Miąższość złoża jest relatywnie mała i waha się od 15-30 m na większości powierzchni obszaru osiągając maksymalnie ok. 40 m. Ponadto złoże jest w znacznym stopniu zdegradowane przez rozługowanie wodami podziemnymi, których wymuszoną migracje sztucznie intensyfikują deformacje górnicze wywołane eksploatacją zalegającego pod złożem węgla kamiennego oraz odwadnianie kopalń węgla kamiennego rejonu. Złoże to jest źródłem zasolonych wód zrzucanych do Odry i Wisły. W rejonie przykarpackim złoża występują wzdłuż przedpola Karpat od Krakowa na wschód. Są to złoża: Barycz, Wieliczka – Sułków, Łężkowice, Siedlec – Moszczenica, Bochnia, Wojnicz. Przedłużeniem tego basenu ewaporacyjnego są złoża soli na Ukrainie oraz w Rumunii. Złoża te zbudowane są z kompleksów warstw soli kamiennej, iłowców, iłowców solnych i iłowców anhydrytowych o bardzo skomplikowanej budowie geologicznej. W większości złoża rejonu przykarpackiego są wyeksploatowane: Barycz – zlikwidowana kopalnia otworowa, Wieliczka – Sułków – zabytkowa kopalnia Wieliczka i sanatorium, Łężkowice – zlikwidowana kopalnia otworowa, i Bochnia – zabytkowa kopalnia Bochnia i uzdrowisko. Złoże Siedlec-Moszczenica planowano eksploatować. W latach 80-tych rozpoczęto budowę kopalni podziemnej, którą w krótkim czasie przerwano. Następnie planowano zlokalizować w niej składowiska odpadów, a także magazynu gazu PGNiG S.A. dla Tarnowa. Oba projekty upadły. Ostatecznie Kopalnię Siedlec Moszczenica zamknięto bez podjęcia eksploatacji. Jedynym złożem dotychczas nie eksploatowanym jest złoże Wojnicz. Mioceń-
5