Labinsights

NOVEMBER 2021

SPECIAL LIFE SCIENCES

Geopend: eerste Europese Nikon BioImaging Lab ZO VALIDEER JE JE EXCEL

NON-TARGET SCREENING

KLIMAATBEHEERSING LAVETAN

Acht tips voor correct Excel-gebruik voor labapplicaties

Is dé uitdaging voor waterlabo’s de komende jaren

Contractlab investeerde in monitoringssysteem

7

10

29

EDITORIAL

COVID-19 jackpot Dat laboratoria die coronateststraten exploiteren een goed jaar achter de rug hebben zal niemand verbazen. Ten eerste werd er met de pandemie een compleet nieuwe markt aangeboord. Ten tweede betaalt de overheid vorstelijk om voldoende overcapaciteit te kunnen generen. Nadat Nederland lang kampte met ondercapaciteit en er in het begin slechts mondjesmaat getest kon worden, is de situatie na vorige herfst drastisch veranderd. Het giga-coronalab van Eurofins in Rijswijk alleen al, dat in december opende, kon begin dit jaar meer dan 50.000 testen per dag aan als het moest. Wel vielen ze buiten de boot bij de recente Europese aanbesteding, die hangende de uitkomst van een tegen de staat aangespannen proces, de eer gunde aan een samenwerkingsverband rond LabMicta en het Belgische Synlab. De lucratieve deal is in deze nieuwe aanbesteding wel van de baan, maar de circa 2 miljard die met de testen gemoeid is, blijft superinteressant. Wie de labwereld kent, weet dat je niet ‘even’ opschaalt. De overheid ontkomt er dus niet aan deze dienstverleners een standaardbonus uit te keren.

Ik heb nog weinig kritische beschouwingen langs zien komen over de uit de klauwen gelopen kosten voor het testen. Dat is in België wel anders. Daar is een rel ontstaan vanwege de vorstelijke bedragen die aan coronatestlaboratoria uitgekeerd zijn. De media kopten met een ‘Labo’s wonnen een corona-jackpot van 20 miljoen’. Inderdaad een niet misselijk bedrag voor coronatesten die nooit zijn uitgevoerd. Vooral de universitaire labs schijnen spekkopers geweest te zijn. Daar gingen miljoenen heen voor onuitgevoerde testen en naar verluidt betaalde de federale overheid ook te veel voor de testen die wél geanalyseerd werden. Dat het lucratief is, blijkt uit het feit dat de acht private laboratoria die vorig jaar de meeste PCR-testen deden, 28 miljoen euro extra op hun bedrijfswinst boekten en hun winstmarge met 5 procent opkrikten. De universitaire laboratoria waren echter slimmer en zetten een testplatform op dat snel veel extra testcapaciteit moest genereren. En u raadt het al, de overheid moest eerst fors in de buidel tasten voor die superlabo’s. Om kort te gaan haalden de universiteitslabs zelden zelfs de minimaal afgesproken analyseaantallen, maar er kwam wel elke maand 720.000 euro binnen.

Ook in juni toen enkele labs slechts honderden tests per dag bleken te halen. ‘De corona-brandweer moest paraat staan’ is ook hier uiteraard het excuus voor de exorbitante vergoedingen – en de labs hebben hier ook een punt – maar in de Belgische politiek is hier het laatste woord nog niet over gesproken. Ben benieuwd hoe deze cijfers voor Nederland eruitzien, komt u maar op, kamervragen zullen dan wel snel volgen...

Vincent Hentzepeter, hoofdredacteur November 2021 |

3

INHOUD SPECIAL LIFE SCIENCES X De succesformule voor automatische RNA/DNA-extractie van COVID-19 swabs van de Veenendaalse onderneming MolGen opent ook buiten de coronateststraten perspectieven voor een efficiëntieslag in de sampleprep.

X Voor alle laboratoria die niet kunnen of willen investeren in geavanceerde microscopie is er nu het NIBL in Leiden, een onderzoeksfacilteit van Nikon waar het neusje van de zalm aan optische instrumentatie staat onder leiding van een team van deskundigen.

X Highres-apparatuur voor screening op onbekende moleculen moet non-target screening voor waterlaboratoria mogelijk maken, want stoffen als hormonen vormen een steeds groter probleem voor de drinkwatervoorziening.

RUBRIEKEN

Editorial 3 Colofon 4 LAB kort nieuws 9 LAB column insights 15 LAB markt 30 LAB agenda 35 In het volgende nummer 35

November 2021 57e jaargang www.labinsights.nl Verschijnt 9x per jaar

NOVEMBER 2021

SPECIAL LIFE SCIENCES

Hoofdredactie: Vincent Hentzepeter, redactie@labinsights.nl, +31 (0)546 658833 Aan dit nummer werkten mee: Alinda Wolthuis, Els van den Brink, Marco Vellinga.

Eindredactie: Sylvie Hoyinck

Geopend: eerste Europese Nikon BioImaging Lab ZO VALIDEER JE JE EXCEL Acht tips voor correct Excel-gebruik voor labapplicaties

7

NON-TARGET SCREENING

KLIMAATBEHEERSING LAVETAN

Is dé uitdaging voor waterlabo’s’ de komende jaren

Contractlab investeerde in monitoringssysteem

10

29

Ziryan Othman, teamleider biotechnology solutions van het Nikon BioImaging Lab te Leiden: “Het blijkt vaak handiger gebruik te maken van een faciliteit waar upto-date microscopie al beschikbaar is en wordt onderhouden.”

Foto: Marco Vellinga

Redactiecommissie: Peter van Amsterdam (hoofd Bioanalyse Abbott Healthcare Products), Bas van Driel (Business Development Manager Food Netherlands GBA), Henk Heijthuijsen (manager Quality Assurance & Assistance, TLR International Laboratories), Jules Hoenderop (consultant Roche Diagnostics), Mark van Lieshout ( area manager Veritas Petroleum Services), Taco van der Maten (productmanager XRF Panalytical, chairman of the board of directors van ASTM International), Anita te Riet (Bergenius Labadvies), Han te Vaanhold (international sales representative Seastar Chemicals Inc.).

Media-adviseur: Erik ten Haaf, +31 (0)297 223462, +31 (0)6 10031781 erik@maxusmedia.nl Vormgeving: Marjan Hammink, marjan@maxusmedia.nl Abonnementen: SP Abonneeservice, Postbus 105, NL-2400 AC Alphen aan den Rijn. Tel +31 (0)88 1102028, abo@labinsights.nl. Abonnement Nederland 1 jaar € 245,-, 2 jaar € 345,-. Opzeggingen dienen 8 weken voor afloop van de abonnementsperiode in ons bezit te zijn. Vraag een proef­nummer aan en/of neem een abonnement op de digitale editie en nieuwsbrief door u op­ www.labinsights.nl te registreren.

Druk: Veldhuis Media, Raalte Uitgever: maXus media publishers, 1421 AC Uithoorn © 2021 maXus media Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt worden in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of door foto­kopieën, opname, of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en/of de uitgever. ISSN: 2468-6417

4

| November 2021

‘Non-target screening de uitdaging voor waterlabo’s’

8 tips voor gevalideerd gebruik van Excel

7

10

Is het post coronatijdperk aangebroken?

15

Labs gebruiken veel (Excel-)spreadsheets voor registratieactiviteiten en om berekeningen te automatiseren. Een spreadsheet ontwerpen is een fluitje van een cent, maar er zitten risico’s aan verbonden.

De steeds strengere eisen aan de waterkwaliteit vragen om lagere detectiegrenzen bij drinkwateranalyses. Luk Van Lokeren focust daarom al op toekomstige investeringen in HR-instrumentatie.

LabAnalyse 2021 live in De Kuip

Topmicroscopiemodellen voor Lavetan: professionele klimaatbeheersing. elk lab binnen handbereik

19 LabAnalyse biedt als kleinschalig, eendaags evenement de mogelijkheid om snel kennis uit te wisselen met collega-experts van labs en leveranciers over actuele ontwikkelingen rond analysemethoden en technieken.

20 Nikon opende in Leiden het eerste Europese Nikon BioImaging Lab. Het lab biedt bedrijven en instellingen de mogelijkheid om gebruik te maken van de nieuwste Nikon microscopen in alle mogelijke soorten.

Het is over met de rust op kantoor, ook op de weg trouwens. Files als vanouds, aansluiten in de rij en hopen dat de vertraging meevalt. Ook voor de labmensen is het wennen aan de drukte op de werkplek…

27 Recent rustte het food contractlab Lavetan een nieuw microbiologisch en serologisch lab voor analyse van drinkwater en dranken uit met een gevanceerd klimaatbeheersings- en monitoringssysteem.

November 2021 |

5

6

| November 2021

LAB COLUMN

8 TIPS

voor gevalideerd gebruik van Excel-spreadsheets

De labwereld gebruikt veel (Excel-)spreadsheets voor registratieactiviteiten en om berekeningen te automatiseren. Een spreadsheet ontwerpen is een fluitje van een cent, maar er zitten risico’s verbonden aan het gebruik qua dataintegriteit. Wees er dus van bewust dat validatie van de functionaliteit en beheersing van de toepassing van spreadsheets wenselijk is.

Sascha van de Ven, QAducation

Volg daarom deze acht tips.

1. Betrokkenheid Betrek de spreadsheet-gebruikers bij het gehele proces van het ontwerp tot validatie. Zij weten welk ontwerp de beste ondersteuning biedt aan het bedrijfsproces. De gebruikers begrijpen ook de intentie van de berekening.

Voor hen is het eenvoudiger te verifiëren of formules juist zijn geprogrammeerd.

2. Ontwikkeling Definieer voor de ontwerpfase eerst de eisen en functionele specificaties. Beperk hierbij het gebruik van meerdere gescheiden werkbladen in een Excel-werkmap; het refereren van waarden buiten het werkblad is lastig te valideren. Voeg bij het gebruik van macro’s de uitleg daarvan toe.

3. Validatie Baseer de validatie op wat de spreadsheet doet en wat is wel of niet toegestaan bij het gebruik ervan. Je valideert niet Excel, je valideert het gebruik. Als er macro’s zijn gebruikt, dan is de code review onderdeel van de validatie. Een slager keurt niet zijn eigen vlees, dus een tweede persoon voert de validatie uit. De functionaliteit toon je aan door van de validatie objectief bewijs te leveren.

4. Beveiliging Pas wachtwoordbeveiliging toe, zo voorkom

je dat de gebruiker de functionaliteit van een spreadsheet wijzigt. Denk hierbij aan de beveiliging van de cellen in het individuele werkblad, de spreadsheet zelf (de werkmap) en eventuele grafieken.

5. Versiebeheer Beheer elke gevalideerde spreadsheet als een document. Versiebeheer, ingangsdatum en een overzicht zijn hiervan onderdeel.

6. Handleiding Voor een juist gebruik heeft iedere spreadsheet een handleiding. Dit kan in de spreadsheet zelf of als een losstaand document.

7. Wijziging Besef dat een wijziging in een spreadsheet eerst traceerbaar gevalideerd moeten worden, vóór ingebruikname. Je kan je beperken tot de gewijzigde functie en natuurlijk een controle of de wachtwoordbeveiliging opnieuw is geactiveerd.

8. Archivering Bewaar de spreadsheets zó, dat ze binnen de door jouw organisatie afgesproken bewaartermijn opvraagbaar en leesbaar zijn. Let er bij digitale archivering op dat de versie van Excel waarin de spreadsheet is opgeslagen ook nog voorhanden is, zodat de data integer blijft.

Meer weten over validatie van Excel spreadsheets Kom naar onze training: https://www.qaducation.nl/product/validatie-van-excel-spreadsheets-in-laboratoria/ November 2021 |

7

LAB KORT Betere analyse vingersporen Anouk de Ronde ontwikkelde een unieke methode waarmee vingersporen in strafzaken op termijn nog beter geanalyseerd kunnen worden. De Ronde, aldus een persbericht van VU Amsterdam, bestudeert met haar onderzoek ‘Vingersporen op activiteitsniveau’ als eerste ter wereld wat deze vertellen over de handelingen van mensen op het moment dat zij vingersporen achterlaten. “De locatie en de richting van de Forensische sporen op een wijnglas vingersporen en het type vinger dat de (foto: Adobe Stock). afdruk achterlaat, geven hierover waardevolle informatie,” aldus de Ronde. Ze trekt deze conclusie op basis van experimenten die ze de afgelopen vier jaar deed, waarna ze de meetgegevens naar een wiskundig model vertaalde. “Er is nog wel meer onderzoek nodig voordat deze aanpak in de praktijk toegepast kan worden,” benadrukt De Ronde, want de experimenten vonden tot nu toe plaats onder laboratoriumcondities. De Ronde voerde het onderzoek uit binnen het lectoraat Forensich Onderzoek van de HvA en werkte samen met het Nederlands Forensisch Instituut en de Politieacademie.

Therapieën op maat voor zeldzame ziektes Willeke van Roon – Leidse hoogleraar Humane Genetica, in het bijzonder translationele studies van neurodegeneratieve aandoeningen – heeft samen met hoogleraar Annemieke Aartsma-Rus het ‘Dutch Center of RNA Therapeutics’ opgericht. Dit centrum richt zich als eerste ter wereld op het maken van individuele therapieën voor patiënten met zeldzame erfelijke oog- en hersenaandoeningen

Willeke van Roon, Leidse hoogleraar Humane Genetica, in het bijzonder translationele studies van neurodegeneratieve aandoeningen.

Kwaliteitsbewakers slaan handen ineen Qlip heeft per 1 juli 2021 de Stichting Kwaliteitszorg Onderhoud Melkinstallaties (KOM) overgenomen. Stichting KOM houdt zich bezig met het bewaken en verbeteren van de kwaliteit van de melkwinning, -bewaring en -registratie op het melkveebedrijf. Qlip is specialist op het gebied van kwaliteitsborging in de zuivel. Beide organisaties zien vooral voordelen in het wederzijds versterken van aanwezige expertises, voor de Stichting KOM is het benutten van de schaalgrootte interessant. Beide partijen kenden al een jarenlange geschiedenis van intensieve samenwerking.

Medewerker in melkveebedrijf (foto: Adobe Stock).

November 2021 |

9

SPECIAL LIFE SCIENCES

Diensthoofd Chemie Luk Van Lokeren van het Centraal Laboratorium van De Watergroep

‘Non-target screening de uitdaging voor waterlabo’s’ 10

| November 2021

De steeds strengere eisen aan de waterkwaliteit vragen om lagere detectiegrenzen bij drinkwateranalyses, bijvoorbeeld voor de detectie van PFAS. Luk Van Lokeren, diensthoofd Chemie van het Centraal Laboratorium van De Watergroep, focust daarom al op toekomstige investeringen in hogeresolutieinstrumentatie om ook de uitdagende nontarget analyses het hoofd te kunnen bieden.

MASSASPECTROMETRIE grootste uitdagingen is de aanscherping van de drinkwaternorm.

Die wordt almaar uitgebreid en steeds strenger. Vooral PFAS – die geperfluoreerde verbindingen – is nu een hot topic. De detectielimieten voor PFAS maar ook andere probleemstoffen komen lager te liggen, want de genormeerde waarden worden ook steeds strenger. Dit betekent dat onze toestellen gevoeliger moeten worden. Waar dat niet mogelijk is zullen we dus moeten investeren in een nieuwe generatie analyzers.”

Opdrachtgevers De Watergroep beschikt over één Centraal Laboratorium vlak bij de universiteitsstad Leuven. Hier zijn drie grote diensten actief: X De dienst Logistiek & Monstername met wettelijke, geaccrediteerde monsternemers X De dienst Chemie met 27 adviseurs en analisten X De dienst Bacteriologie met 10 adviseurs en analisten.

Opdrachtgevers komen zowel van binnen als buiten de organisatie. Van Lokeren: “Interne klanten zijn de belangrijkste. Ze ondersteunen de productie, zoals het opvolgen van de kwaliteit van de bronnen en ruwe waters, maar sturen de productie zelf ook aan, en bewaken de kwaliteit van de distributie in het net. Dat doen ze met monsternames in onder meer watertorens, reservoirs, brandkranen en natuurlijk bij particulieren en openbare gebouwen. Verder analyseren zij klachten en anomalieën, zeg maar alle afwijkingen van de (wettelijke) normen.”

Proceswater op maat

Diensthoofd Chemie Luk van Lokeren in het laboratorium van De Watergroep nabij Leuven.

Vincent Hentzepeter | Fotografiebewerking: FOODnote

De Watergroep heeft een enorme verantwoording naar de samenleving, begint Van Lokeren, vanuit het Centraal Laboratorium in Haasrode bij Leuven. Miljoenen burgers moeten kunnen vertrouwen op drinkwater van onberispelijke kwaliteit.

De sleutel hiervoor heeft De Watergroep in handen. “Als bedrijf voor watervoorziening produceren we ons eigen drinkwater uit grond- en oppervlaktewater en distribueren dat naar de klanten. Wij voorzien ruim 3 miljoen Vlamingen van drinkwater in de provincies Oost- en West-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en Limburg en heel grote namen in de food & beverage. Kijk ik naar de toekomst, dan zie ik wel wat op ons afkomen. Een van de

De businessunits van De Watergroep richten zich op de samenwerkingen met onder meer de procesindustrie om ‘proceswater op maat’ te maken. Hier zitten grote en kleinere namen onder.

“Zoals Inbev, Alpro Soya, PepsiCo, Coca-Cola, Farm Frites…, maar ook kleinere bedrijven, zoals campings die sanitair water uit regenwater halen bijvoorbeeld. Een andere ‘klant’ is onze eigen O&O-afdeling voor onderzoek en ontwikkeling. Daar voeren we ook analyses voor uit, maar dat geldt evengoed voor afdelingen als Procestechnologie die wij ook ondersteunen in procesontwikkeling en -optimalisatie.” Hij pauzeert kort: “Uiteraard hebben we verder nog systematische of occasionele samenwerkingen, voor andere labo’s, collega-waterbedrijven et cetera.”

Doelgerichte kwaliteitsbewaking De analyses van het Centraal Laboratorium focussen zich op de drinkwaternorm en bewaking van alle randvoorwaarden voor de waterkwaliteit. “Dus is het water drinkbaar en veilig? Wordt er voldaan aan de noodzakelijke parameters om productie en distributie te ondersteunen?”

Dat zijn allemaal target analyses. “We weten waar we naar moeten zoeken. We gebruiken ICP-MS en IC-MS, discrete analyzers en continuous flow analyzers voor anorganische parameters en LCMS²- en GCMS²-systemen voor de organische parameters.”

November 2021 |

11

SPECIAL LIFE SCIENCES

Non-target analyses

Detectielimieten

Er is een klein team dat zich op speciale monsters richt. ‘Denk aan karakterisering van vervuiling, van contaminatie, van vaste en zwevende deeltjes, van bepaalde afzetting en neerslag, maar ook de non-target screening op LCMS², GCMS² en ICP-MS. Vooral deze non-target screening is een grote uitdaging op chemisch vlak en dat geldt niet alleen voor ons. Alle waterlabo’s moeten er mee dealen, naar eigen inzicht en vermogen.”

Van Lokeren ziet de non-target analyse en analyse op PFAS – Poly- en perfluoralkylstoffen – en zeer polaire verbindingen als

Het is gelukkig nog wel mogelijk om bestaande apparatuur te modificeren om bijvoorbeeld scherper te kunnen meten, stelt Van Lokeren. “Niet dat al deze mogelijkheden altijd voor ons werkbaar zijn, als waterlaboratorium is niet alles wat bedacht wordt ook praktisch. Een mooie ontwikkeling is dat Interscience samen met Thermo Fisher Scientific de headspace GC-MS heeft doorontwikkeld om lagere detectielimieten te halen. Helaas analyseren wij waterstalen en is water geen goede vriend van gaschromatografie. Ook mogelijke contaminaties in de stalen zijn niet ideaal voor het systeem.”

Hij vervolgt: “Afijn, door over te schakelen op een gevoeliger systeem kunnen we dezelfde detectielimiet halen en hoeven we minder volume te injecteren op de kolom. Zo beschermen we ons systeem tegen contaminatie, tegen de impact van water en verhogen we de levensduur van de kolommen. De kolom gaat langer mee en het systeem draait robuuster. Dat betekent minder onderhoud, wat gemoedsrust geeft aan de analisten. Dat is ook mooi meegenomen. En mochten de vereiste detectielimieten in de toekomst toch nog verder omlaag moeten, dan hebben we gelijk ook de geschikte apparatuur in huis. Aan onze beproevingsverslagen verandert niets. De prestatiekenmerken blijven ook gelijk. De winst is vooral intern: een betere en gezondere werkomgeving en duurzamer kunnen werken.”

‘Vooral PFAS – die geperfluoreerde verbindingen – is nu een hot topic’

polaire pesticides en gehalogeneerde azijnzuren als een van de grootste uitdagingen voor zijn waterlaboratorium in deze tijd.

Dat is niet alleen door de lage detectielimieten. “De toenemende monsterstroom vraagt immers om nieuwe manieren om efficiënter te opereren. We moeten de toestelbezetting optimaliseren en maximaliseren, maar vooral robuust blijven werken.”

12

| November 2021

MASSASPECTROMETRIE Links: een van de door Interscience geleverde analyseopstellingen.

Met links de ISQ 7000 Single Quadrupole massaspectrometer en rechts de Trace 1310 gaschromatograaf, beide van Thermo Scientific. Hieraan gekoppeld de CryoFocus 4. De monsterverwerking verloopt volautomatisch.

Rechts: detail van de automatische injectie.

Orbitrap Voor de non-target analyses wordt de aanschaf overwogen van een hogeresolutie-analyser. Dit is toch de toekomst, ziet ook Bart Mulkens, Adviseur Organische Scheikunde en expert GCMS. Hij onderhoudt alle contacten met Interscience en begeleidt ook de aankopen en ontwikkelingen op het in samenspraak ontwikkelde instrumentarium. “Met Interscience exploreren we momenteel de mogelijkheden van GCMS² met een Orbitrap. Met de huidige routine-analyses gaan we de concentratie van een bekende stof bepalen, maar eigenlijk

‘Met Interscience

exploreren we de mogelijkheden van GCMS² met een Orbitrap’ kijken we met oogkleppen op. Met deze non-target technieken kunnen we naar “alle” componenten kijken.” Van Lokeren valt hem bij. “Daarvoor heb je natuurlijk een hoge resolutie en een hoge gevoeligheid nodig. Met dit soort analysetechnieken willen we bijvoorbeeld onze bronnen screenen en ook afvalwa-

ters gaan onderzoeken op bijvoorbeeld toxische stoffen. We hopen hiermee belangrijke verontreinigingen op te sporen, die we nu nog niet routinematig analyseren of waarvan we nu nog geen weet hebben.” Mulkens haakt in: “Denk aan pesticides, geneesmiddelen, metabolieten en drugs. Deze informatie is vanzelfsprekend belangrijk voor onze productieafdeling en voor de volksgezondheid. Een juiste karakterisering en interpretatie van screeningsdata is echter zeer moeilijk.”

Complexe molecules Overigens worden er op dit moment al niet-routinematige non-target analyses gedaan met vluchttijd-massaspectrometrie. Van Lokeren besluit: We hebben op LCMS² al een systeem met TOF [time-of-flight, red.] en die non-target screening zijn we volop aan het uitwerken en optimaliseren. Screening op GC gebeurt momenteel op een ‘gewoon’ triple-quadrupool-systeem.

Daar willen we bekijken of de extra (grote) investering een meerwaarde biedt. De hogere resolutie laat toe om onderscheid te maken tussen verschillende stoffen en de hogere gevoeligheid om lagere concentraties te kunnen opsporen. Die mogelijkheden zullen hier de doorslag geven voor toekomstige investeringen.

Ingewikkeld is het wel, we spreken hier immers over complexe molecules en concentraties in de grootteorde van nanogrammen per liter.’

November 2021 |

13

14

| November 2021

COLUMN INSIGHTS

POST CORONA-TIJDPERK? Het is over met de rust op kantoor, ook op de weg trouwens. Files als vanouds, aansluiten in de rij en hopen dat de vertraging meevalt. Ik hield er al geen rekening meer mee; dat is nu weer even wennen. Ook voor de labmensen is het wennen aan de drukte op kantoor, de fysieke vergaderingen, bezoekjes, rijen in de kantine, hoor ik. Is het post-Corona-tijdperk nu aangebroken? Het heeft er alle schijn van…

Hoe dan ook, al die restricties hadden ook zo hun voordelen. Neem de dringende oproep om vanuit huis te werken, scheelt ook voor reistijd.

Al was thuiswerken voor de analisten natuurlijk nauwelijks mogelijk. Hierover heb ik vorig jaar een column geschreven. Een vergeten groep: die konden en kunnen immers geen labwerk meenemen. Dat werd vergeten. Hebben zij nu meer risico gelopen dan de kantoormensen?

Dat durf ik te betwijfelen. Zij hebben mondkapjes gedragen, afstand gehouden. Zij hebben in hun eigen ‘lab-bubbel’ vertoefd, al die maanden dat ze de aangevraagde analyses moesten uitvoeren. En ze werden niet gestoord voor overleg, door vertraging in de kantine, waar ze ook niet meer om een plekje hoefden te vechten. Ze waren tóch de enigen die er gebruik van maakten.

Nu is het weer wennen aan hoe het vóór maart 2020 was. En laten we wel wezen: we hebben er ook lessen van getrokken. Neem alleen al het videovergader-experiment: volledig ingeburgerd.

Corona heeft in die zin niet alleen maar nadelen opgeleverd, hoe akelig dit virus ook voor velen is (geweest). Laten we tevreden zijn met wat we hebben, wat we kunnen en – niet te vergeten – laten we trots zijn op onze vrijheid waar we hier in BV Nederland toch maar mooi van genieten. En laten we vooral rekening houden met elkaar, of we nu wel of niet in een pandemie zitten.

Anita te Riet adviseert de redactie van LABinsights

November 2021 |

15

SPECIAL LIFE SCIENCES In december 2020 werd de ‘PurePrep TTR’ door MolGen gelanceerd om de afhandeling van COVID-19 monsterbuizen te automatiseren.

Detail, rechtsonder: bedieningspaneel van de ‘PurePrep TTR’ van MolGen.

Slim robotsysteem met een hogedoorvoercapaciteit van 320 samples per uur

Geautomatiseerde DNAextractie ook buiten COVID-19 inzetbaar 16

| November 2021

AD CORP 0017 V1.0

15-NOV-2021

AUTOMATISERING Tijdens de COVID-19-pandemie ontdekte MolGen dat het handmatig openschroeven van monsterbuizen en het overbrengen van de monsters naar een deep well-plaat voor DNA-extractie een van de meest tijdrovende activiteiten is voor laboratoriumpersoneel.

Met een automatiseringsoplossing is dit probleem uit de wereld geholpen.

Redactie LABinsights | Fotografie: MolGen

Het ontwikkelingsteam van MolGen en partners heeft een uniek robotsysteem ontwikkeld om deze workflow te automatiseren met een hogedoorvoercapaciteit van 320 monsters per uur. In december 2020 werd de ‘PurePrep TTR’ gelanceerd.

Het systeem bevat geavanceerde functies zoals een ‘swirl’ in de pipetkop, waardoor het monster kan worden gepipetteerd zonder het wattenstaafje te hoeven verwijderen. Na doorontwikkeling kwam daar nog de niveaumeting van de vloeistoffen bij.

Bredere toepassingen Nu deze innovatie werkt om de diagnostiek van SARS-CoV-2 te verbeteren, wil MolGen dit principe ook vertalen naar toepassingen in andere laboratoriumsegmenten. Dit in lijn met de bedrijfsvisie om innovaties op de markt te zetten die kunnen helpen bij het oplossen van bestaande en toekomstige knelpunten in de laboratoriumsector. Hiervoor ontwikkelt het bedrijf veiligere, snellere, betrouwbaardere en betaalbare chemie, workflows, technologie, systemen en kits.

Specialist in het zuiveren van DNA/RNA

‘De ‘swirl’ in de pipetkop maakt het mogelijk het monster te pipetteren zonder het wattenstaafje te hoeven verwijderen’

MolGen is een dynamisch en snelgroeiend bedrijf, actief op het gebied van moleculaire biologie en gespecialiseerd in chemie en technologie voor het zuiveren van DNA/ RNA uit verschillende monsters. Het richt zich op de ontwikkeling en implementatie van oplossingen die tijd en handmatige handelingen kunnen besparen door het professionaliseren van laboratoriumactiviteiten en verbetering van de diagnostiek.

November 2021 |

17

BEURS Impressie LabAnalyse 2019, het laatste live event in de Benelux rond laboratoriumtechnologie. (Foto: FOODnote)

23 november: kennisdag innovaties in de analytische chemie

LABANALYSE 2021 live in De Kuip LabAnalyse biedt als kleinschalig, eendaags evenement de mogelijkheid om snel kennis uit te wisselen met collega-experts in laboratoria en leveranciers over actuele ontwikkelingen rond analysemethoden en technieken binnen laboratoria.

Het lezingenprogramma biedt verdieping. Ter sprake komen bijvoorbeeld de methode die KWR inzet om SARS-CoV-2 RNA aan te tonen in rioolwater en Nostics’ visie op microbiologische diagnostiek met SERS Raman spectroscopie.

Seminarprogramma Het programma biedt afwisselende lezingen, dus voor elk wat wils. Zo vertelt Gert-Jan Gruter, professor Industrial Sustainable Chemistry aan de UVA en chief technology officer bij Avantium, over het belang van state-of-the-art analytische technieken die nodig zijn voor de ontwikkeling van verschillende duurzame technologieën. De coronapandemie en hieraan verbonden analytische monitoring wordt toegelicht door KWR. Aan het begin van de coronapandemie werd al snel duidelijk dat een deel van de besmette personen het virus via de ontlasting uitscheidt. Omdat lang niet iedereen naar de teststraat gaat, maar wel naar het toilet, rees al snel het idee om de verspreiding van het virus via het rioolwater in beeld te brengen. Of dit ook dé manier is om het coronavirus te volgen en onderscheiden in varianten wordt beantwoord door onderzoeker Goffe Elsinga van KWR. Hij vertelt

tijdens LabAnalyse over de methode die KWR heeft ontwikkeld en ingezet om SARS-CoV-2 RNA aan te tonen in rioolwater.

Op de actualiteit – lees de energietransitie – zit de lezing over snelle en accurate elementanalyse in FAME met ED-PXRF. Hernieuwbare brandstoffen en andere biobrandstoffen spelen een groeiende rol in het aanbod van autobrandstoffen. Momenteel wordt vetzuurmethylester (FAME), meestal afgeleid van plantaardige olie, gemengd met gewone dieselbrandstof in een hoeveelheid van 5-10 %. Een alternatief voor de vrij prijzige verse plantaardige olie is de gerecyclede variant afkomstig van de voedingsmiddelenindustrie. De gebruikelijke analysetechniek om deze producten te analyseren is ICP. Tijdens LabAnalyse 2021 zal Mario van Driessche een volledige nieuwe aanpak toelichten om elementen te analyseren in dit soort monsters met behulp van ED-PXRF. Hierbij wordt ook het zuurstofgehalte meegenomen om het matrix-effect van zuurstof te compenseren.

LabAnalyse: 23 november 2021, de Kuip (Rotterdam).

Deelname: kosteloos voor wie in een laboratorium werkt.

Meer info en inschrijven via: https://bit.ly/LabAnalyse2021 November 2021 |

19

SPECIAL LIFE SCIENCES In samenwerking met CleanAir by Baker is een kleine microscoop voor de screening van cellen, de BioStudio-mini, ingebouwd in een biologische veiligheidswerkbank.

Opening eerste Nikon Microscopiefaciliteit in Leiden

Topmicroscopiemodellen voor elk Op 22 september jongstleden opende Nikon in Leiden het eerste Europese Nikon BioImaging Lab. Het lab biedt bedrijven en instellingen de mogelijkheid om gebruik te maken van de nieuwste Nikon microscopen in alle mogelijke soorten.

20

| November 2021

MICROSCOPIE

‘Wij

kunnen de meting helemaal voor een klant uitvoeren’

lab binnen handbereik Els van den Brink | Fotografie: Marco Vellinga

Microscopie is een technologie die veel inzicht kan geven.

Ziryan Othman, teamleider Biotechnology Solutions, kan er niet over uitgepraat raken: “Het voordeel van microscopie is dat het heel eenvoudig en intuïtief werkt. Veel bedrijven hebben wel een

eenvoudige microscoop voor celkweek, maar vaak is het lastig om budget te vinden voor andersoortige microscopen. Bovendien is het vaak ook niet interessant om een microscoop aan te schaffen, als je die maar af en toe gebruikt. In zo’n geval is het veel handiger om gebruik te maken van een faciliteit waar deze apparatuur beschikbaar is en die daar ook wordt onderhouden November 2021 |

21

MICROSCOPIE en up-to-date blijft. Bovendien heb je er dan gelijk advies bij van een expert.” Deze expert kan niet alleen uitleg geven over de technologie, maar bijvoorbeeld ook advies geven over een zinvolle opzet van de experimenten, waardoor de metingen zo veel mogelijk informatie opleveren. Niet zo gek dus dat veel bedrijven al interesse hebben getoond in de nieuwe faciliteit, wat bleek uit een vooraf gehouden enquête onder bedrijven op het Leiden Bio Science Park.

Derde Nikon BioImaging Lab De nieuwe faciliteit is voor Nikon zelf de derde op rij. Vier jaar geleden opende het bedrijf al een BioImaging Lab in Cambridge Massachusetts (VS) en eerder dit jaar een tweede in Fujisawa (Japan). “Zeker bij onze faciliteit in Amerika, die al wat langer draait, zien we dat dit heel goed loopt”, vertelt Othman. Het bedrijf heeft dr. Volodymyr Nechyporuk-Zloy aangetrokken als labmanager van de nieuwe faciliteit in Leiden. Nechyporuk-Zloy werkte eerder bij een soortgelijke faciliteit aan de universiteit van Glasgow. “Destijds werkte ik vooral voor academici. Bedrijven waren op zich ook welkom, maar alleen als er meetruimte over was. Met het Nikon BioImaging Lab willen we ons juist op bedrijven richten, al zijn academici natuurlijk ook welkom.”

Ziryan Othman, teamleider Biotechnology Solutions van het Nikon BioImaging Lab te Leiden: “Het blijkt vaak handiger gebruik te maken van een faciliteit waar up-to-date microscopie al beschikbaar is en wordt onderhouden.”

Superresolutie microscoop Zoals je kunt verwachten van een laboratorium van een marktleider op het gebied van microscopie, beschikt de faciliteit over de nieuwste modellen van diverse microscopen. Een van de paradepaardjes is een superresolutie microscoop (SIM-S).

“Deze superresolutie microscoop heeft een dubbele resolutie van een normale confocale microscoop, waardoor het beeld veel scherper is en je veel meer details ziet”, schitteren Nechyporuk-Zloy’s ogen. De microscoop biedt hierdoor heel veel mogelijkheden om te meten aan levende cellen. Er zijn op dit moment al wel enkele labs in Nederland die beschikken over een superresolutiemicroscoop, maar in die gevallen gaat het om een ouder model. “We merken dat hier veel interesse voor is, omdat je ook wel de kennis in huis moet hebben om te weten hoe je dit gebruikt.”

Labmanager Nechyporuk-Zloy bestudeert beelden van de SIMS-S, de superresolutiemicroscoop van Nikon.

High throughput celscreening Een tweede paradepaardje is de zogenaamde LIPSI, een geavanceerde microscoop voor de screening van cellen. “Deze microscoop is heel interessant voor farmaceutische bedrijven die bezig zijn met drug discovery”, benadrukt Nechyporuk-Zloy. In het apparaat kunnen twintig celkweekplaten of microwellplaten geplaatst worden in een omgeving waar de temperatuur en zuurgraad (CO2) nauwkeurig gecontroleerd kan worden. Een robot kan deze platen om beurten onder de microscoop schuiven. Dit gebeurt niet alleen snel (binnen vijf seconden), maar ook op de micrometer nauwkeurig, waardoor onderzoekers niet beperkt zijn tot het volgen van één plaat, maar alle platen op meerdere tijdsmomenten bekeken kunnen worden. “Door de zeven verschillende lasers kunnen we verschillende kleuren bekijken,

‘Superresolutie

microscoop heeft dubbele resolutie van een normale confocale microscoop’ November 2021 |

23

MICROSCOPIE terwijl er dankzij een zogenoemde water imaging objective geen vervorming optreedt van het beeld”, vertelt Nechyporuk-Zloy.

Grootbeeld Natuurlijk beschikt het lab ook over de nieuwste type confocale microscoop, de AX. “Kenmerkend voor deze nieuwe microscoop

Microscopie-opties in het Nikon BioImaging Lab in Leiden Een microscopiezaal in het NBIL

‘Meten aan levende cellen wel zevenhonderdtwintig frames per seconde’

is dat deze een groot beeld (field of view) heeft van 25 mm, terwijl de pixeldichtheid van de bijbehorende Galvano scanner is verhoogd tot achtduizend. Dit zorgt voor beelden met hoge resolutie, zelfs bij lage vergrotingen. Daarnaast is het hiermee mogelijk om bij het meten aan levende cellen wel zevenhonderdtwintig frames per seconde (fps) te behalen”, voegt Othman toe.

Steriele omgeving Omdat microscopie vaak gecombineerd wordt met celkweek, beschikt het Nikon BioImaging Lab over een apart celkweeklab, met alle standaardfaciliteiten die daarbij horen. Aan sommige faciliteiten heeft het bedrijf een eigen draai gegeven, vertelt Othman. “In samenwerking met CleanAir by Baker hebben we een kleine microscoop voor de screening van cellen, de BioStudio-mini, ingebouwd in een biologische veiligheidswerkbank.

Deze microscoop is heel robuust, waardoor je hem eenvoudig kunt schoonmaken met bijvoorbeeld uv-licht of waterstofperoxide, om de werkomgeving steriel te houden. Hierdoor is het niet meer nodig om cellen uit de steriele omgeving van de werkbank te halen om ze onder de microscoop te bekijken om bijvoorbeeld de cellen te tellen.” Een tweede microscoop voor cel screening, de BioStudio-T is om soortgelijke redenen ingebouwd in een CO2-incubator.

Transportbox Voor bedrijven en instellingen die wat verder van Leiden afzitten, beschikt de faciliteit als extra service over een zogenaamde OxyGenie, een transportbox die recent is ontwikkeld door CleanAir by Baker. Hierin wordt de temperatuur en CO2-concentratie gedurende enkele uren constant gehouden, waardoor het mogelijk wordt om celkweekmonsters over langere afstanden te vervoeren.

X Superresolutie microscoop, SIM-S X Cel screening microscopen, van eenvoudige modellen zoals de BioStudio-mini en de BioStudio-T tot een microscoop voor high throughput screening: LIPSI X Confocale microscoop: AX X Breedveld microscoop: Eclipse Ti2 WF X Stereomicroscoop voor grotere objecten, zoals zebravis: SMZ25 X Microscoop voor pathologische coupes Voor diverse microscopen geldt dat er meerdere configuraties mogelijk zijn, afhankelijk van de onderzoeksopzet.

Meer informatie is verkrijgbaar via: nbil.eu@nikon.com.

Trainingen en cursussen Wie gebruik wil maken van één van de microscopen, kan daarvoor kiezen uit diverse opties, vertelt Othman. “Wij kunnen de meting helemaal voor een klant uitvoeren, maar als ze het liever zelf willen doen, dan kan dat ook, nadat ze een training bij ons hebben gevolgd. De data kunnen ze vervolgens analyseren met onze speciale software op een van de analysestations die we hier hebben staan.” Othman en Nechyporuk-Zloy zijn ook van plan om microscopie-cursussen te gaan geven op verschillende niveaus. “Het is belangrijk dat mensen echt snappen wat ze doen en weten hoe ze de beelden kunnen interpreteren.”

November 2021 |

25

KLIMAATBEHEERSING Wetenschapster Katrijn Verbeek: “Het Captos laboratorium klimaatbeheersings- en monitoringsysteem houdt naast de temperatuur ook andere fysische grootheden zoals CO2-gehalte, druk en relatieve vochtigheid bij.”

Lavetan kiest voor professionele klimaatbeheersing en monitoring

“Flexibele datainzameling voor zekerheid onder alle omstandigheden” Recent rustte het food contractlab Lavetan in Turnhout een nieuw microbiologisch en serologisch laboratorium voor analyse van drinkwater en nonalcoholische dranken uit met een gevanceerd klimaatbeheersings- en monitoringssysteem.

Wetenschappelijk verantwoordelijke Katrijn Verbeek spreekt van een soepele installatie en heldere resultaten.

Leendert van der Ent | Fotografie: Marco Velliga

Katrijn Verbeek: “Online visualisaties via dashboards maken preventief ingrijpen mogelijk”

“We zijn goed gestart”, stelt Katrijn Verbeek van Factory of the Future Award-winnaar Lavetan tevreden vast. “We doen in dit nieuwe laboratorium het hele proces van filtratie, enting, incubatie tot aflezing van de resultaten”, zegt ze. “Alles werkt zoals we hoopten, zodat we hier in de groeiende vraag naar bepalingen kunnen voorzien.”

Sinds 2020 maakt Lavetan deel uit van de GBA Groep die ook vestigingen in Duitsland, Oostenrijk, Finland en Polen heeft. De chemische analyses gingen van België naar Duitsland, maar daar kreeg Lavetan de salmonella-serotyperingen voor alle andere landen voor terug.

Resultaat gewaarborgd Klimaatbeheersing en monitoring zijn essentieel in een laboratorium voor microbiologische analyse waarin bacteriën worden opgekweekt. Daarvoor gelden allerlei strenge ISO-normen, die onder andere bepalen dat dit binnen strikte temperatuurgrenzen moet gebeuren. Dit vraagt nogal wat van een systeem dat volautomatisch moet kunnen functioneren in een lab met 200 sensoren van broedstoven, warmwaterbaden, koelkasten en vriezers. Naast continue monitoring is ook het vermogen om November 2021 |

27

KLIMAATBEHEERSING

Boven: via het scherm is af te lezen wat alle temperaturen zijn op de werkposten ‘bemonstering’, ‘gieten’, ‘melkpoeders’, ‘waters’ en de ‘noodknop vriescellen’, zie ook links op de foto.

Links: monitoring bij alle toestellen geeft compleet overzicht over de actuele omgevingscondities waar dan ook in het laboratorium.

Linksonder: monitoring met een sensor van het Captos-systeem in een van de warmwaterbaden.

28

| November 2021

KLIMAATBEHEERSING snel in te grijpen nodig wanneer de omstandigheden buiten de specificaties dreigen te lopen. De kwaliteit van de analyseresultaten moet te allen tijde gewaarborgd blijven. Daarnaast moet dit ook worden gelogd en moeten meldingen met minimale tijdsinvestering op te volgen zijn.

Verbeek: “Het Captos laboratorium klimaatbeheersings- en monitoringsysteem waar wij voor kozen, houdt naast de temperatuur ook andere fysische grootheden zoals CO2-gehalte, druk en relatieve vochtigheid bij. De installatie in Turnhout door Bitos verliep probleemloos en ook over gebruiksgemak en service hebben we geen klagen. We kunnen altijd terecht voor advies over benutting van de functionaliteiten. Daaruit blijkt vaak dat er veel meer kan dan we dachten.”

Mee-evolueren Eén van de redenen voor de keuze was dat Captos de data voor aansturing van het systeem via verschillende manieren kan inzamelen: via bekabelde apparatuur, Wifi en 4G. Verbeek: “Dat

‘Dat maakt het leven

voor de laborant toch weer iets gemakkelijker’

Meer in het algemeen, geeft Verbeek aan, wekt leverancier Bitos het vertrouwen dat het haar systeem laat mee-evolueren met nieuwe vereisten. “De meeste andere systemen bieden niet zoveel functionaliteit, maar Bitos voegt nog steeds nieuwe functionaliteiten aan Captos toe.”

De toevoeging van 4G is daarvan maar één voorbeeld. Een ander voorbeeld zijn de ‘holiday settings’; die functie zorgt ervoor dat de alarmen op ingestelde feestdagen automatisch per SMS worden doorgegeven. Verbeek: “Daarvoor hoef je verder niets te doen; dat maakt het leven voor de laborant toch weer iets gemakkelijker.”

Dashboard voor preventie Datzelfde geldt ook voor de manier waarop de data worden gepresenteerd. Verbeek: “Voorheen waren er alleen alarmen die één iemand moest opvolgen. Nu krijgt iedereen online visualisaties op de werkvloer voorgeschoteld via een dashboard.

Dat betekent bijvoorbeeld dat medewerkers kunnen zien dat de temperatuur van de warmwaterbaden begint op te lopen.

Daardoor kunnen ze al ingrijpen voor er een alarm komt. Dit ingrijpen op basis van trends maakt preventieve actie mogelijk, wat productieverlies voorkomt.” ’s Avonds en in het weekend is het mogelijk de visualisaties en alarmen via smartphone of tablet binnen te krijgen. Dat maakt het niet alleen mogelijk om op afstand te bepalen of het om een echt probleem gaat of om één incidentele afwijkende meting, maar ook om van afstand een eventueel probleem af te handelen, aangezien elke sensor van afstand volledig instelbaar is.

Predictive maintenance betekent dat de samples die we bij klanten ophalen aan een ononderbroken monitoring onderworpen kunnen blijven. Stel dat de chauffeur zijn koeling vergeet in te stellen, dan volgt er tijdig een alarm om in te grijpen. Dit garandeert dat de omstandigheden binnen de normen blijven.”

Kalibratie & normen

Captos beschikt verder over een rapportagemodule. Dagelijks geeft het systeem een overzichtje van de alarmen van de afgelopen dag. Het systeem geeft verder aan welke toestellen relatief veel alarmen genereren. “Dat is nuttige informatie voor predictive maintenance”, concludeert Verbeek.

Lavetan voert microbiologische en serologische analyses uit voor de industriële dierproductie, de transformatiesector en de distributiesector. Het Captos systeem in de nieuwe laboratoriumruimte voldoet aan de eisen voor periodieke kalibratie en Bitos biedt een kalibratieservice aan conform de ISO-normen. Captos voldoet aan de 21 CFR part 11-richtlijn en is dan ook toepasbaar in de strengste kwaliteitsomgevingen zoals ISO 17025, ISO 15189, ISO 22000, GMP en GLP.

November 2021 |

29

LAB MARKT Vernieuwd destillatiesysteem Met een aantal vernieuwingen zijn de Velp UDK-destillatiesystemen eenvoudiger in gebruik, betrouwbaarder, nauwkeuriger en veiliger geworden. De systemen zijn geschikt voor Kjeldahl-stikstofanalyse, TKN, eiwitten, ammoniumstikstof, salpeterzuur (Devarda), TVB-N, sulfieten, fenolen, vluchtige zuren, cyaniden en alcoholgehalte.

De verbeterde technologie levert een grote nauwkeurigheid op met een detectielimiet (LOD) van 0,015 mgN en een kwantificatielimiet (LOQ) van 0,04 mgN, zelfs voor lastige monsters die een lage hoeDe Velp UDK-destillatiesystemen (foto: Salm en Kipp).

30

| November 2021

LAB MARKT veelheid stikstof bevatten.

Alle modellen zijn uitgerust met de gepatenteerde titaniumcondensor voor een efficiënte thermische uitwisseling en laag waterverbruik. Doordat de nieuwe Technopolymer Splash Head tot wel 10.000 analyses mee kan, is er minder vaak onderhoud nodig.

Met de aangepaste gebruikersinterface en software kan de operator stap voor stap snel terugkoppelen bij het instellen van de parameters en het controleren van de analyseresultaten. Toegang verlenen aan specifieke collega’s is mogelijk en daarmee in overeenstemming met GLP en ISO, en is met een optionele upgrade uit te breiden naar de 21 CFR part 11-basiseisen.

De meeste modellen werken via de cloud voor het op afstand bedienen van het systeem, toegang tot de database en het ontvangen van meldingen. De UDK 159 en 169 zijn uitgerust met een geïntegreerde colorimetrische titrator voor een volledige, kalibratievrije automatische procedure met realtime grafiek weergave om de titratie te controleren. Met onder meer zuurpompsets of een barcodelezer zijn de systemen aan de meest uiteenlopende analytische en laboratoriumvereisten aanpasbaar.

Salm en Kipp, [+31] (0)34-6269090, www.salmenkipp.nl

November 2021 |

31

32

| November 2021

LAB MARKT Maximale bescherming voor gebruiker en product

Digitale schudder met koeling en verwarming

JeioTech's IST-3075/R Bench Top Incubator Shaker De MSC-serie microbiologische veiligheidskasten met het IRISS-beveiligingssysteem

Ter bescherming van gebruiker, product, en omgeving tegen besmettingen van virussen of monsters te bieden heeft Dupa de MSC-serie microbiologische veiligheidskasten in het assortiment.

De serie voldoet aan hoge kwaliteitseisen – type goedkeuring volgens BS EN ISO 14644-1:1999 en BS EN 12469:2000. De kasten hebben LED-verlichting met een instelbare intensiteit. Het gekantelde raam biedt tijdens het zitten of staan een optimaal zicht. Elke kast heeft standaard een UV-lamp. Het elektronische schuifraam van gehard glas sluit volledig tijdens sterilisatie of wanneer de kast niet in gebruik is. De luchtinlaatroosters op het verwijderbare roestvrijstalen werkblad garanderen een efficiënte luchtstroom.

Het IRISS-systeem beschermt het raam: dankzij de infraroodstraal blokkeert het de sluiting bij detectie van obstakels in de werkopening. Zo voorkomt het mogelijke verwondingen, instrumentschade of schade aan het raam. Het UV-sterilisatieproces is naar eigen wensen in te stellen vanaf minimaal 5 minuten.

De digitale incubatie/koelende orbitale shaker JeioTech IST-3075/R Bench Top Incubator Shaker heeft een breed snelheidsbereik van van 20 tot 500 RPM en een temperatuurbereik van -15 tot 80 °C voor effectieve monstervoorbereiding. De shaker met stille BLDC-motor heeft een siliconen, luchtdichte deurvergrendeling, een hogesnelheidsventilator en een corrosieresistente RVS binnenkant. Met een LCD-touchscreen en eenvoudige digitale timer zijn de schudbewerkingen in te stellen. Via de app of met de USB-poort zijn de monsters automatisch te doseren en monitoren.

Extra beveiligingsmaatregelen zijn: X een melding bij afwijkende temperatuur of RPM X een automatische aanpassing bij niet-volledig waterpas of uit balans raken Laboramastore, [+31] (0)76–5086500 www.laboramastore.nl

DPVT bv, [+31] (0)76-2043015, www.dupa.nl

November 2021 |

33

LAB MARKT Multifunctionele thermogravimetrische analyzer

De Setaram Setline TGA thermogravimetrische analyzer

De Setaram Setline TGA is een nieuwe thermogravimetrische analyzer, met als basis de andere Setline-instrumenten. De analyzer is geschikt voor analyse in onderwijs, kwaliteitscontrole en fundamenteel onderzoek op het gebied van bijvoorbeeld polymeren, elastomeren, farmaceutische producten, kolen, oliën en smeermiddelen. Het instrument heeft net als de Setline ST een robuuste oven.

Met het thermokoppel aan de onderzijde van de oven is de temperatuur goed te regelen. Kalibratie van de temperatuur verloopt eenvoudig en voldoet aan ASTM E1582.

Een metalen weerstand verwarmt het monster, terwijl een waterkoelcircuit een adequate temperatuurregeling voor zijn rekening neemt en een veilige temperatuur aan de buitenzijde van de oven garandeert. De verwarmingssnelheid of temperatuur van de oven zijn programmeerbaar.

Een eenvoudige en betrouwbare hang-down balans maakt de analyse toegankelijker en minder vatbaar voor zogenoemde temperatuur-drift. De bijbehorende smeltkroezen met volumes variërend tussen 130 en 250 µL zijn van aluminium, aluminiumoxide of platina. Gegevensverwerking verloopt via CALISTO 2.0 Exclusive software.

Salm en Kipp, [+31] (0)34-6269090, www.salmenkipp.nl

Gel-documentatiesysteem voor DNA/RNA en eiwitdetectie

De G:BOX-XRQ (foto: Wilten Instrumenten)

De G:BOX-XRQ is een gel-documentatiesysteem voor DNA/ RNA- en eiwitdetectie. Het systeem is geschikt voor chemiluminiscentie en routine-gelanalyse en biedt: X 4 MP high quantum efficiency (QE)-camera met picogramdetectie. Achtergrondruis valt door de gekoelde camera weg met scherpere foto’s als resultaat.

X Multiplexen van beelden tot 5 diverse kanalen met UV-, blauw- en RGB-HI-LED lichtopties. Makkelijk wisselen tussen blots en gels en het maken van stain-free foto’s.

X Besparen op kosten en tijd door het ontbreken van tijdrovende röntgenfilm.

X Snellere gegevenscontrole en ongelimiteerde analyse met het GeneSys-softwareprogramma.

X Software conform de CFR21 Part 11. Volledige traceerbare resultaten, bruikbaar voor diverse audits.

Wilten Instrumenten, [+31] (0)76–5086500 www.wilten.nl

34

| November 2021

LAB AGENDA ADVERTEERDERSINDEX

BEURS, CONGRES 23 november LabAnalyse 2021, Rotterdam https://fhi.nl/labanalyse/

24 - 25 november Online: PEFTEC 2021 www.ilmexhibitions.com/peftec/

Asecos

2

Molgen

6, 22, 34 6

Van Dijk Verhuizingen en Opslag

6, 14

Instrument Solutions Carl Roth

7

Labware

8 9

Bronson

17 - 18 maart 2022

Axel Semrau

14

Vakbeurs Laborama 2022 Brussels Expo - Paleis 1

Dupa

14

expo.laborama.be/nl

14, 35

Salm en Kipp

v

Interscience

27 - 30 sept 2022

Labmakelaar Benelux

24

WoTS

Dräger

24

fhi.nl/wots

PHCBI

26

NBS Scientific

30

Nikon Europe

31

Testo

31

Boom

32

Bitos

32

Wilten

33

JSB

36

OPLEIDING, CURSUS 22-24 november FT-IR spectrometrie, Breda Avans+, info@avansplus.nl, www.avansplus.nl

23-24 november GERSTEL Monsterintroductie Training, Rotterdam https://www.davinci-ls.com/nl/trainingen/training-registratie-formulier

25 november ‘Een effectief advies, een krachtige boodschap’, Breda QAducation, info@qaducation.nl, www.qaducation.nl

1 december

VOLGENDE NUMMERS: X De do’s en don’ts bij labverhuizingen X Wat heeft Labsafety 2022 (3 februari) te bieden?

X Hoe Star-SHL met flexibele labbouw klaar is voor toekomstige analysevragen

Webinar 'Veilig werken met CMR-stoffen' ITIS HSE Solutions, bit.ly/CMR-webinar

Labinsights DECEMBER verschijnt 17 december.

November 2021 |

35