Maastrichtse psychologe geeft tips voor gelukkiger leven: rust, reinheid en regelmaat Gisteren om 14:30 door Ivar Hoekstra
Gelukspsychologe Josje Smeets: „Door de tips en opdrachten in mijn boek uit te voeren, zul je gevoelens van geluk gaan ervaren.� Afbeelding: Peter Schols
Gelukkig zijn, iedereen streeft ernaar, maar geluk is vaak lastig te vinden. De Maastrichtse psychologe Josje Smeets beschrijft in Happy in 100 dagen de marsroute naar een gelukkiger leven. Eerlijk is eerlijk, van het schrijven van haar geluksboek, werd de
auteur zelf op een bepaald moment tamelijk ongelukkig. „Het was behoorlijk stressen om de deadline te halen en op een gegeven moment zat ik er echt compleet doorheen. Ik probeerde het schrijven van het boek te combineren met mijn gezin en werk. Niet te doen. Raakte geïrriteerd, was kapot. Puur omdat ik de tips die ik zelf in mijn boek beschrijf niet naleefde. Ik bleef ook in bed nog mijn social media checken, nam veel te weinig rust en at ongezond. Gelukkig kwam ik op vakantie in Frankrijk weer bij zinnen. Ik heb daar de knop omgezet en de telefoon drie weken uitgezet. Daarna was ik weer vol energie.” Het geeft aan dat zelfs een gelukspsychologe op het pad naar geluk af en toe een verkeerde afslag neemt. „Maar ik werd er ook weer op gewezen dat tamelijk simpele basisregels er echt voor zorgen dat je beter in je vel komt te zitten. Gek genoeg zijn er nog veel mensen die niet weten dat zaken als voldoende daglicht, meer bewegen en gezond eten veel effect hebben. Die dingen beschrijf ik in mijn boek als fase 1.” Heldere uitleg Veel zelfredzaamheidsboeken staan vol zweverige taal, maar dat is bij Josje niet zo. Geen chakra’s, energiebanen of drukpunten, gewoon heldere uitleg. „Het is ook een echt doe-boek. Je moet aan de slag met de stappen die ik voorstel. Om te beginnen tips om rust, reinheid en regelmaat in te bouwen in je leefpatroon. Ja, ik snap heel goed dat dit saai is en je daar niet altijd zin in hebt. Dat heb ik zelf ook en plof ik met een zak paprika ribbelchips neer op de bank. Mijn uitgever vond dat maar gek, want dat was toch in tegenspraak met wat ik zelf adviseer? Ja klopt, maar ik wil met de lezer op gelijke voet komen en toegeven dat ik ook mijn zwakke momenten heb.” Beschrijft Josje in fase 1 de praktische en vrij makkelijke do it yourself-tips (meer daglicht, minder tijd doorbrengen op sociale media, meer structuur aanbrengen) in fase 2 wordt meer
introspectie van de lezer verwacht. „Wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Die heldere vragen stellen mensen zichzelf vaak niet, maar dat moet je wel doen om erachter te komen waar je naartoe wilt met je leven. Mensen hebben vaak dromen of verlangens die ze diep wegstoppen omdat ze denken vast te zitten in het leven dat ze leiden. Maar als je die dromen concreet maakt, kunnen ze best werkelijkheid worden. Zet je leven wat je nu leidt af tegen het leven dat je eigenlijk zou willen leiden: wil je dat eigen bedrijfje beginnen, schrijver worden of ooit wonen in dat boerderijtje met dieren, zet dan dat stipje aan de horizon. ” Piloot Ze vervolgt: „Pas als je dat doet, pak je de stuurknuppel zelf weer in handen en heb je de regie over je leven terug. Ik vergelijk het met een piloot. Als die naar Bali moet vliegen, bepaalt hij van tevoren ook zijn route, kijkt wat voor een weer hij kan verwachten, hoe de wind precies waait. Allemaal noodzakelijk om zijn einddoel, Bali, te bereiken. Maar veel mensen doen maar wat en leven het leven zoals het ze voor de voeten komt, zonder doel of routeplanning.” Dat zorgt vaak voor frustratie merkt ze. „Ik had ooit een jonge vrouw als klant die enorm baalde van haar werk. Ze werkte bij een tekstbureau waar ze was aangenomen om creatieve teksten te schrijven. Maar in de praktijk kwam het er op neer dat ze teksten moest fabriceren die aan allerlei van hogerhand opgelegde regels moesten voldoen. Haar creativiteit kon ze er nauwelijks in kwijt. Ze raakte in een burn-out en verweet dat alles en iedereen. Maar met die slachtofferrol schiet je niets op, je moet naar jezelf kijken. Ik ben met haar nagegaan in welke dingen ze nog meer haar creativiteit kwijt zou kunnen. Toen bleek dat ze vroeger veel gedanst had. Dat dansen pakte ze weer op. Het gaf voldoening waardoor het feit dat ze op haar werk minder creatief kon zijn, minder zwaar woog. Nu is ze stap voor
stap bezig met haar einddoel: op haar dertigste haar eigen freelance tekstbureautje beginnen. Daarvoor maakt ze nu afspraken met mensen die haar tips kunnen geven en verder op weg kunnen helpen. Ze heeft die stip aan de horizon gezet, werkt naar dat doel toe en is een stuk gelukkiger.” Sabeltandtijger Volgens Smeets is een van de redenen van ons gebrek aan geluk onze focus op het negatieve. „Dat zie je nu ook in deze coronacrisis. We krijgen van de regering alleen maar te horen wat we allemaal niet meer mogen. Terwijl die veel meer de nadruk had moeten leggen op wat nog wél mag. Want ons brein is erg gefocust op negatief nieuws. Dat is een overblijfsel uit de oertijd. Wanneer je als oermens voor je grot kruiden zat te roosteren en er kwam een sabeltandtijger aan, dan gingen in je hersens alle alarmbellen af: wegwezen! Nu met corona werkt dat precies zo, ons brein slaat alarm. Om tegenwicht aan die negativiteit te bieden, moet je proberen te focussen op kleine geluksmomenten. En ja, dat kan best de zon die doorbreekt of dat vers kopje thee zijn.” Maar kun je die kleine geluksmomenten nog wel waarderen, als je getroffen wordt door groot ongeluk, zoals het overlijden van een naaste? „Natuurlijk is zoiets heel heftig. En daar ben je echt niet snel overheen. Gelukkig beschikt de mens over een enorme veerkracht, uiteindelijk krabbel je weer op. Als je die veerkracht voelt intreden, kun je je weer focussen op zaken die je gelukkig maken. Nee, leeftijd maakt daarin geen verschil. Die innerlijke veerkracht zit in ieder mens, jong en oud.” Pas als je met jezelf aan de slag durft te gaan, kom je erachter wat je echt wilt. En dat kan ook heel goed het leven zijn dat je leidt, weet Smeets. „Veel mensen roepen vaak dat ze meer avontuur willen in hun leven. Maar als je al twintig jaar bij dezelfde werkgever zit, ben je waarschijnlijk iemand die gelukkig wordt van zekerheid en veiligheid. Anders had je dat avontuur allang gezocht.”
Kwik-Fit Smeets ziet ze in haar werk genoeg voorbijkomen, de mannen met een midlifecrisis. „Nieuwe motor, nieuwe relatie en na een jaar toch weer net zo ontevreden met hun leven. Want dan zijn ze gewend aan hun nieuwe bestaan en vervallen ze in dezelfde patronen. Want het zijn niet de omstandigheden die je gelukkig maken, maar hoe je met die omstandigheden omgaat. Daar is zelfkennis voor nodig.” Als je weet wat je doel in het leven is, kun je aan de slag met fase 3: giet je verlangen in een praktisch plan. „Met tips en voorbeelden geef ik in mijn boek aan hoe je dat kunt doen. Maar let op, het is geen Kwik-Fit. Je moet ermee aan de slag gaan. Ik geef elke dag een opdracht. Ons brein is een gewoontedier en heeft 66 dagen nodig om van iets een automatisme te maken. Dus je moet de oefeningen die ik beschrijf wel doen. Zie het als een cadeautje dat je jezelf dagelijks geeft.” Ook al is de titel van haar boek Happy in 100 dagen, Smeets is wel zo eerlijk om te zeggen dat volmaakt gelukkig zijn in 100 dagen een utopie is. „Maar ik weet wel zeker dat je gevoelens van geluk gaat ervaren. Op dag 101 begint het pad naar langetermijngeluk.”
Werk aan je dromen Josje Smeets (42) studeerde aan de universiteit in Utrecht en was jarenlang aan de Universiteit Maastricht verbonden als docente psychologie. Nu heeft ze als gelukspsychologe haar eigen bedrijf (hellobetty.nl) waarin ze mensen en bedrijven helpt en
Foto: PR
maakbaar is.
adviseert bij het ontdekken en laten uitkomen van hun doelen en dromen (haar motto: laat je niet leiden door zekerheid). In haar deze week verschenen boek ‘Happy in 100 dagen’ geeft Smeets de tips en opdrachten om de lezer zo te laten ontdekken dat geluk wel degelijk deels