2014 12 30 by maltarightnow dotcom

Nru 13,937

It-Tlieta, 30 ta‘ Diċembru, 2014 €0.80

www.maltarightnow.com

Isem Ray Zammit ma jiġix imnaqqax fuq il-lapida tal-Kummissarji fid-Depot

Ara paġna 3

Il-Gvern qed jagħmel żball kbir

Minkejja li l-previżjonijiet tat-temp ibassru li se jkollna tmiem is-sena bil-maltemp, dalgħodu fuq Marsamxett u tas-Sliema spikkat xena mhux tas-soltu – qawsalla fuq l-oħra – kif juri dan ir-ritratt miġbud minn Noel Zammit. Minn għada, għall-jiem li ġejjin, mistennija aktar ħalbiet tax-xita li aktarx ikunu bir-ragħad, u bil-possibiltà ta’ maltempata qawwija proprju fl-Ewwel tas-Sena. It-temperatura wkoll se tkompli nieżla, bit-tbassir tal-Uffiċċju Meterjoloġiku juri li bejn l-aħħar jum tas-sena 2014 u l-għada l-Ħamis l-1 ta’ Jannar 2015 l-inqas temperatura se tinżel saħanistra sa 4 gradi Celsius. Nistennew ukoll riħ qawwi li se jlaħħaq qawwa ta’ Forza 7.

Mario Frendo

“Il-Gvern Malti qed jagħmel żball kbir”. Kien b’dan il-mod li grupp ta’ dimostranti Libjani ddeskrivew id-deċiżjoni talGvern li jibqa’ jirrikonoxxi lill-Gvern Libjan ibbażat f ’Tobruk u lid-diplomatiku nominat minnu f ’pajjiżna, minkejja deċiżjoni tal-Qorti Suprema tal-Libja li dan ilGvern hu wieħed illeġittimu. Waqt protesta quddiem Kastilja lbieraħ filgħodu, grupp ta’ Libjani li huma residenti f ’Malta talbu formalment lill-Gvern Malti biex ma jibqax jirrikonoxxi liċ-Chargè d’Affaires mibgħut millGvern ta’ Tobruk fil-Libja. Il-Gvern f’Tobruk huwa lGvern Libjan li s’issa għadu rikonoxxut mill-fora internazzjonali bħala l-Gvern leġittimu tal-Libja, u kien sfurzat jaħrab mill-kapitali Tripli lejn

Hi prattika komuni li l-pulizija jgħaddu l-password lil xulxin biex jidħlu fis-sistema

Ara paġna 6

– dimostranti Libjani quddiem Kastilja

il-belt ta’ Tobruk wara linkwiet li nqala’ fil-kapitali Libjana. Madanakollu, wara sentenza tal-Qorti Suprema tal-Libja f’Novembru li għadda, dan ilGvern kien ġie ddikjarat bħala illeġittimu.

tanti minn Misurata. L-Ambaxxata Libjana f’Malta llum qed titmexxa mid-diplomatiku ġdid mibgħut mill-Gvern ta’ Tripli, Hussein Musrati. Dan minkejja li f’Malta hawn ukoll Chargè d’Affaires ieħor, mibgħut mill-Gvern f’Tobruk, li

Segwaċi tal-Gvern Libjan ibbażat fi Tripli jsejħu biex Malta tirrikonoxxi lil dan il-Gvern u lir-rappreżentant diplomatiku li bagħat f’pajjiżna – jgħidu li jħossuhom sorpriżi u mweġġgħin li l-Gvern Malti qed jaċċetta Chargè d’Affaires mibgħut mill-Gvern ‘illegali’ ta’ Tobruk

Bħalissa l-Libja hija maqsuma bejn il-grupp li jsegwi t-tmexxija tal-Gvern li hemm fi Tripli u dak li jsegwi t-tmexxija tal-Gvern f’Tobruk. Il-Gvern li hemm fi Tripli twaqqaf minn grupp mili-

għalkemm mhux jaħdem millbini tal-Ambaxxata Libjana f’Ħal Balzan, xorta huwa rikonoxxut bħala ċ-Chargè d’Affaires leġittimu li jirrappreżenta uffiċjalment lill-Gvern

tal-Libja rikonoxxut minNazzjonijiet Uniti u l-Unjoni Ewropea, fost l-oħrajn. Skont rapporti, dan id-diplomatiku – Al Habib Al Qamin – qed jaħdem minn uffiċċju f’Ta’ Xbiex. Waqt il-protesta tagħhom quddiem Kastilja, il-grupp ta’ segwaċi tal-Gvern ta’ Tripli qal li lGvern ta’ Malta qed jagħmel żball kbir li jibqa’ jirrikonoxxi lid-diplomatiku nominat millGvern ta’ Tobruk, għax dan ifisser li allura, il-Gvern Malti qed jirrikonoxxi Gvern “illeġittimu” kif konfermat mill-Qorti Kostituzzjonali Libjana. Id-dimostranti qalu wkoll li lGvern qed jagħmel żball kbir ukoll meta għadu qed jirrikonoxxi lill-Gvern ta’ Tobruk. Waqt il-protesta, kienet ippreżentata wkoll ittra għallPrim Ministru li fiha ddimostranti qalu li l-komunità Libjana f’Malta tinsab sorpriża u għal paġna 3

Is-Sirjan b’passaport Malti li kien abbord in-“Norman Atlantic” għadu rikoverat fi sptar f’Ravenna

Ara paġna 13

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

Il-MEPA tiskeda 50 sit ġdid ta’ valur arkeoloġiku

Tippubblika wkoll Linji Gwida biex tiġi riġenerata z-zona interna tal-port ta’ Marsaxlokk

L-Awtorità Maltija talAmbjent u l-Ippjanar (MEPA) skedat 50 sit ġdid ta’ valur arkeoloġiku li nstabu fl-inħawi talImġarr u ż-Żebbiegħ. Fi stqarrija, il-MEPA qalet li minbarra dan l-iskedar, estendiet il-konfini ta’ dik li hija magħrufa bħala z-zona ta’ importanza arkeoloġika biex issa din tinkludi lart fin-Nofsinhar tat-Tempji f’Ta’ Ħaġrat fl-Imġarr u medda konsiderevoli fin-Nofsinhar u lLvant tal-Knisja taż-Żebbiegħ. Il-parti l-kbira ta’ dawn is-siti jmorru lura għal żmien preistoriku iżda wkoll għal żmien klassiku u medjevali. Fost oħrajn instabu numru ta’ oqbra u katakombi fl-Imġarr li jindikaw preżenza tal-bniedem fl-era klassika ta’ żmien il-Griegi u r-Rumani. Instabu wkoll mogħdijiet u sis-

temi ta’ ġarr tal-ilma li jmorru lura għal żmien il-qedem. Kienu skedati wkoll sejbiet iktar riċenti bħal xelter ta’ żmien it-Tieni Gwerra Dinjija f’Misraħ il-Ġublew u Triq Fisher flImġarr. Sadanittant, fl-aħħar jiem ilMEPA ppubblikat għall-konsultazzjoni pubblika Linji Gwida dwar l-Ambjent u l-Iżvilupp għaz-Zona Interna tal-Port ta’ Marsaxlokk, primarjament madwar Triq tal-Wilġa, Xatt isSajjieda u partijiet miz-Zona Speċjali ta’ Konservazzjoni, inklużi l-inħawi ta’ madwar ilHunters Tower Restaurant. B’enfasi li jiġi mtejjeb ilprodott turistiku, il-proposta tfassal diversi parametri ta’ żvilupp għar-riġenerazzjoni taz-zona. Dawn il-parametri ta’ żvilupp jfittxu li jikkumplimentaw u jte-

jbu l-valur ambjentali taz-zona kif ukoll jissalvagwardjaw ċerti oqsma ta’ interess ekoloġiku u xjentifiku. Iz-zona diġà hija koperta minn policies differenti talippjanar. Kien f’Settembru 2013 li lAwtorità ppubblikat l-objettivi proposti li kellhom jiggwidaw lformulazzjoni ta’ dawn il-Linji Gwidi li qed jiġu proposti. Issa lMEPA qed tippubblika s-sottomissjonijiet li rċeviet mill-pubbliku u minn partijiet interessati oħra, relatati mal-objettivi proposti. Il-proposta dwar il-Linji Gwida sabiex tirriġenera z-Zona Interna tal-Port ta’ Marsaxlokk hija disponnibbli fuq il-websajt tal-MEPA fl-indirizz www.mepa.org.mt/public-consultation. Issa l-Awtorità qed tistieden

Il-Ministru tal-Ekonomija Chris Cardona ordna s-sospensjoni tal-Kumitat Tekniku li kien qed jevalwa l-għoti ta’ liċenzja għal casino ġdid f’Malta wara li dan l-istess Kumitat kien diġà ħejja rapport finali. Dan kien żvelat mill-gazzetta “The Sunday Times of Malta” nhar il-Ħadd wara li din għamlet

sensiela ta’ mistoqsijiet lil eksImħallef Geoffrey Valenzia, li kien iċ-Chairman tal-istess Kumitat. Valenzia qal li x-xogħol talKumitat ma kienx għadu konkluż imma ħafna mix-xogħol relatat mar-rapport kien diġà sar, tant li kien qed jistenna biss il-firma ta’ membru fil-Kumitat li kien

ivvota kontrih. Ir-rapport kien diġà ġie iffirmat miż-żewġ membri l-oħra u kien eżatt fiż-żmien meta Valenzia kien qed jikkuntattja lill-membru li kien jonqsu jiffirma, li rċieva email mingħand itTaqsima tal-Privatizzazzjoni talGvern li nfurmatu li l-Kumitat kien ġie sospiż, mingħajr ma

Il-Port ta’ Marsaxlokk: il-MEPA ħarġet Linji Gwida biex tiġi riġenerata z-zona interna tiegħu (Ritratt: MEPA)

individwi u organizzazzjonijiet sabiex jibagħtu s-sottomissjonijiet tagħhom li għandhom x’jaqs-

mu ma’ dawn il-Linji Gwida sa mhux aktar tard mit-28 ta’ Frar 2015.

ngħatat raġuni valida. Il-Ministru Chris Cardona kien issospenda dan il-Kumitat wara li ġie nfurmat li membri li kienu fih għandhom kunflitt ta’ interess fl-għażla ta’ Eden Leisure Limited fuq Dragonara Casino, b’din tal-aħħar tallega li lproċess tal-għażla ma tmexxiex b’mod ġust.

Minkejja li l-kawża fil-Qorti dwar dan il-każ ilha iktar minn xahar li ngħalqet, il-Ministru Cardona għadu sal-lum ma kkummentax dwar dak kollu li seħħ b’rabta ma’ dan il-każ. Dan minkejja li kien qal li m’għandu l-ebda problemi jikkummenta wara li l-proċeduri fil-Qorti jiġu fi tmiemhom.

Ir-rapport dwar il-liċenzja għal casino ġdid kien lest qabel ma l-Kumitat kien sospiż

Rebbieħa ma’ In-Nazzjon

Ir-rebbieħa ma’ In-Nazzjon ta’ ikla ‘set menu’ għal żewġ persuni għand Le Malte Restaurant f’Tas-Sliema, tal-ġimgħa li bdiet fil-15 ta’ Diċembru, hi Mariella Fenech.

F’Għawdex reġgħu fetħu l-bibien tagħhom is-swali taċ-ċinema fil-kumpless Citadel Cinemas li jinsab fir-Rabat. Dan iċ-ċinema, li issa joffri esperjenza diġitali grazzi għal ftehim milħuq ma’ White Light Pictures Ltd u mas-Sony li qed jipprovdu teknoloġija 4K, seta’ jerġa’ jiftaħ grazzi għal skema ta’ finanzjament li nieda l-Ministeru responsabbli mill-Kultura. Il-films kollha li qed jintwerew f’Citadel Cinemas jinħarġu mill-KRS Releasing Ltd, u sar arranġament biex il-films jibdew jintwerew f’Għawdex fl-istess ħin li jkunu qed jidhru fis-swali taċ-ċinema f’Malta.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

Jippreżentaw ittra lill-Prim Ministru Id-dimostranti Libjani li lbieraħ inġabru quddiem il-Berġa ta’ Kastilja (Ritratti: Martin Agius)

minn paġna 1

mweġġa’ li l-Gvern Malti aċċetta Mibgħut mill-Parlament “illegali” fil-Libja bħala ċ-Chargè d’Affaires tal-Libja f’Malta. F’konferenza tal-aħbarijiet li saret fl-20 ta’ Diċembru, Hussein Musrati – il-Mibgħut tal-Gvern ta’ Tripli – kien wassal dan l-istess messaġġ bħad-dimostranti li

lbieraħ ipprotestaw quddiem Kastilja. Dan kien għamlu f’konferenza stampa msejħa flAmbaxxata li matulha Musrati nsista li hu r-rappreżentant leġittmu tal-Libja f’Malta, f’isem il-Gvern ibbażat fi Tripli. Tlett ijiem qabel, fis-17 ta’ Diċembru, segwaċi tal-Gvern ta’ Tripli mmexxija mill-istess

L-ogħla awtoritajiet tal-Korp tal-Pulizija milli jidher iddeċidew li isem l-eks Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit mhux denju li jkun imnaqqax fuq il-lapida talKummissarji tal-Pulizija fiddaħla tal-Kwartieri Ġenerali talPulizija fil-Furjana. Għal dawk li m’humiex familjari mad-daħla tad-Depot, wieħed irid jispjega li hemm żewġ lapidi kbar tal-irħam li fihom jitnaqqax bl-iswed l-isem tal-Kummissarji tal-Pulizija. Issa, wara l-isem talKummissarju tal-Pulizija Pietru Pawl Zammit li kellu jirriżenja minn din il-kariga aktar kmieni din is-sena wara li spiċċa bilbanda mal-eks Ministru Manwel Mallia – li inċidentalment ukoll

messitu l-istess xorti ftit taxxhur wara – kien imisshom jitniżżlu l-ismijiet, l-ewwel tal-eks Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit, imbagħad talKummissarju tal-Pulizija li għadu kif inħatar, Michael Cassar. Kollox kien lest biex ħaddiem imqabbad apposta jnaqqax isem il-Kummissarju tal-Pulizija attwali kif ingħata l-ordni li jagħmel. Iżda milli jidher, b’dan sar jaf l-eks Aġent Kummissarju Ray Zammit li qallu li ma kienx sew li ismu jinqabeż minn fuq illapida. Skont l-eks Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit ismu kellu jitnaqqax wara dak ta’ Pietru Pawl Zammit u qabel dak ta’ Michael Cassar. Il-povru ħaddiem inqabad

Musrati kienu ħadu l-kontroll u okkupaw l-Ambaxxata ta’ Ħal Balzan wara li ma sabu l-ebda reżistenza mill-pulizija. Wara dawn l-iżviluppi, ilMinisteru tal-Affarijiet Barranin kien qal li hu qed jimxi b’konformità mal-linja ta’ azzjoni kif irrakkomandata min-Nazzjonijiet Uniti u l-Unjoni Ewropea. Fl-ist-

ess stqarrija kien fakkar li lgvern leġittimu Libjan, s’issa, huwa dak li ġie elett demokratikament mill-poplu Libjan. Imma skont il-komunità Libjana f’Malta li hija favur ilGvern ta’ Tripli, il-Gvern li hemm f’Tobruk ma jirrappreżentax aktar minn 18% tal-poplu

Libjan. Fl-aħħar ġimgħat żdied il-ġlied fil-Libja bejn iż-żewġ fazzjonijiet li huma leali lejn dawn iżżewġ Gvernijiet differenti li qed jgħidu li qed imexxu lil-Libja. Dan filwaqt li l-Unjoni Ewropea qed tkompli tappella għal djalogu biex jiġi stabbilit Gvern ta’ għaqda nazzjonali.

biss Assistent Kummissarju talKorp, apparti milli hu responsabbli wkoll mill-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin? Insomma, il-kwistjoni telgħet quddiem l-ogħla tmexxija talKorp – id-Deputat Kummissarju Andrew Seychell, l-Assistent Kummissarju Mario Spiteri u lAssistent Kummissarju Carmelo Magri. Naturalment ikkonsultaw ukoll mal-Kummissarju talPulizija Michael Cassar. Finalment ħareġ il-verdett... isem Ray Zammit ma jitnaqqaxx! U l-povru ħaddiem li kien ilu jistenna x’kellu jagħmel ingħatatlu l-ordni minn fuq...kompli billi naqqax biss isem Michael Cassar... u fittex ħaffef għax il-lapida b’din iż-

żieda jeħtieġ li tkun lesta għallfesti, qalulu. Ilsna ħżiena fil-Kwartieri Ġenerali tal-Pulizija staqsew kif il-Korp jista’ jitmexxa ‘l quddiem b’dawn il-piki personali bejn dak u bejn l-ieħor. “Dawn jiġġieldu fuq jekk isem għandux jitnaqqax fuq lapida jew le... aħseb u ara fuq affarijiet aktar serji!” qalilna Maġġur li żokortu waqgħetlu fil-Korp! Dawk kollha li se jkunu qed jattendu għar-riċeviment annwali mogħti millKummissarju tal-Pulizija se jkunu jistgħu jammiraw din illapida biż-żieda unika fiha, iżda bla dubju se jkun hemm min se jistaqsi “Allura isem l-eks Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit insewh?”

Ray Zammit jitħalla barra minn fuq il-lapida tal-Kummissarji tal-Pulizija

L-eks Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit

bejn il-basla u qoxritha! X’jagħmel? Jobdi l-ordni li jnaqqax isem Michael Cassar...u jħalli l-baħar iħabbat? Jew jgħid lil ta’ fuqu bl-osservazzjoni li kienet saritlu mill-eks Aġent Kummissarju Zammit li llum hu

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

Parking Policy quddiem il-Kabinett fil-jiem li ġejjin

Il-Ministru Joe Mizzi hu u jindirizza l-konferenza tal-aħbarijiet fi Triq l-Ordinanza fil-Belt Valletta. Fir-ritratt iż-żgħir tidher il-plakka li saret bħala parti mid-disinn tal-pavimentar il-ġdid (Ritratti: Martin Agius)

Il-pavimentar lest, imma ma jweġibx meta se jiċċaqlaq il-monti Il-Ministru tat-Trasport u lInfrastruttura Joe Mizzi lbieraħ filgħodu sejjaħ konferenza talaħbarijiet biex iħabbar li xxogħol ta’ pavimentar fi Triq lOrdinanza fil-Belt Valletta tlesta bi tħejjija għal meta l-Monti talBelt jiġi trasferi għal din it-triq hekk kif il-proġett għad-daħla tal-Belt Valletta – inkluż ilParlament il-ġdid – ikun lest. Madanakollu, meta mistoqsi meta l-bejjiegħa tal-monti se jiġu trasferiti lejn din it-triq, ilMinistru ħarab milli jwieġeb billi qal li ċ-ċaqliq tal-monti minn Triq il-Merkanti għal Triq lOrdinanza m’hijiex ir-responsabbiltà tiegħu u din il-mistoqsija għandha ssir lill-Ministru konċernat. Matul il-konferenza tal-aħbari-

jiet Joe Mizzi tkellem ukoll dwar numru ta’ proġetti ta’ restawr li saru jew qed isiru fil-Belt Valletta, fosthom ir-restawr fuq monumenti tal-bronż li jinsabu fil-kapitali, bħal dawk ta’ Dun Mikiel Xerri, Ġorġ Borg Olivier, Pawlu Boffa, Manwel Dimech, Nerik Mizzi u Papa Piju Ħamsa. Riċentement tlesta wkoll xogħol ta’ restawr fuq parti millbini tal-House of Catalunya u bħalissa għaddej xogħol ta’ restawr fuq il-koppla u l-koppletti tal-Knisja ta’ Santu Wistin u lmonumenti tal-Barrakka ta’ Fuq. Joe Mizzi qal li fix-xhur li ġejjin mistenni jibda xogħol ta’ pavimentar ukoll fi Triq Mikiel Anton Vassalli, Triq it-Teżorerija u Strada Stretta, fil-Belt Valletta, bħala parti mill-proġetti ta’ rijabil-

Il-Quddiesa ta’ Nofsillejl fil-Konkatidral kienet miftuħa għal kulħadd

itazzjoni tal-Belt Valletta. Barra minn hekk, qal Mizzi, kif tħabbar fil-baġit, mis-sena d-dieħla se jibda xogħol fuq ir-restawr talfuntana tat-Tritoni, il-funtana ta’ Wignacourt fi Ġnien San Filippu u t-torri ta’ Wignacourt ħdejn ilKnisja ta’ Sarrija. Fi Triq l-Ordinanza, ilMinistru responsabbli mit-toroq inawgura wkoll plakka maħduma fil-bronż li saret bħala parti middisinn tal-pavimentar il-ġdid. Din turi werqa taż-żebbuġ li tgħaddi mill-fortifikazzjonijiet b’simbolu tal-paċi wara l-gwerra, u tgħid hekk: “Kont maħluq għall-ġlied (1566), Issa ngawdi s-sliem (2014).” Il-proġett talpavimentar f’din it-triq fisser investiment ta’ €350,000 u kien mifrux fuq 1,200 metru kwadru.

Il-Ministru għat-Trasport u lInfrastruttura Joe Mizzi ħabbar li l-Parking Policy għall-pajjiż kollu se titressaq fil-Kabinett fil-ġranet li ġejjin u wara, tinfetaħ għall-konsultazzjoni pubblika. Il-Ministru esprima xxewqa tiegħu li din tindirizza, fost oħrajn, in-nuqqas ta’ dixxiplina li għad għandna f ’pajjiżna f’dak li huwa parkeġġ. Hu qal li jirrikonoxxi li din ħadet xi ftit tat-tul iżjed milli mistenni, għax dan huwa suġġett sensittiv ħafna u meta kien hemm xi entitajiet li talbu li ssir reviżjoni ta’ xi sottomissjonijiet, il-Gvern m’għalaqx il-bibien biex ifittex iħaffef iżda sema’ x’kellhom xi jgħidu u fetaħ mill-ġdid iddiskussjonijiet. Waqt konferenza tal-aħbarijiet fir-Rabat, tħabbar li seba’ ristoranti ngħaqdu flimkien biex jiffaċilitaw l-attività kummerċjali fir-Rabat, mhux biss fil-Milied iżda matul is-sena kollha, billi joffru servizz ta’ park and ride lill-klijenti tagħhom. Keith Psaila, f’isem is-sidien tar-ristoranti li ħolqu din l-inizjattiva, qal li din l-inizjattiva tawgura tajjeb għall-komunità

LOKALI

kummerċjali fir-Rabat, li qed tagħraf tieħu azzjoni fuq problemi komuni li bihom jintlaqat kulħadd u li s-soluzzjoni għalihom hija waħda konġunta. Is-servizz qed jingħata kull nhar ta’ Ġimgħa u s-Sibt filgħaxija, bejn it-8pm u 12am. Vetturi privati jistgħu jipparkjaw fi Triq it-Tiġrija, biswit itTelgħa tas-Saqqajja fejn ikun hemm vann privat li jtella’ lillpubbliku fir-ristoranti rispettivi u lura lejn il-vettura tagħhom b’mod frekwenti. Filwaqt li kellu kliem ta’ tifħir għal din l-inizjattiva, ilMinistru ħeġġeġ biex aktar ristoranti u entitajiet jitħajru joħolqu inizjattivi simili. Hu qal li dan ifisser li s-sistema talpark and ride f’pajjiżna qed tindara sew u dan jidher mill-fatt li minn meta reġgħet għaddiet f’idejn il-Gvern u traħħas ilprezz b’mod sostanzjali, il-park and ride tal-Blata l-Bajda qed tkun mimlija kuljum. Il-Ministru ħabbar li fil-ftehim li ġie ffirmat fil-ġranet li għaddew mal-kumpanija Spanjola li se tieħu f’idejha ttrasport pubbliku, il-park and ride tal-Blata l-Bajda se tibqa’ tkun operata mill-Gvern, u din se tibqa’ bl-istess prezz tal-lum.

L-Uffiċċju tal-President jikkjarifika

Il-Quddiesa ta’ nofsillejl li saret fil-lejl tal-Milied fil-Konkatidral ta’ San Ġwann kienet miftuħa għal kulħadd. Hekk iddikjara lUffiċċju tal-President fi stqarrija biex iwieġeb għal artiklu li deher fil-jiem li għaddew fil-media lokali. L-Uffiċċju qal li għal din il-quddiesa attendew b’kollox aktar minn 1,200 persuna, li 300 minnhom attendew għall-quddiesa biss. L-Uffiċċju tal-President ikkjarifika li l-biljetti ma kinux għallQuddiesa ta’ Nofsillejl, iżda għallfestin tal-Milied li sar fil-Palazz wara l-quddiesa. Matul il-ħin tal-quddiesa, tgħid l-istqarrija, il-bieb tal-Konkatidral tħalla miftuħ biex seta’ jidħol kulħadd, bil-konkorrenza tant

kienet qawwija li kien hemm għadd ta’ nies bilwieqfa u nies li semgħu l-quddiesa mis-Sagristija, temmet tgħid l-istqarrija. L-istqarrija nħarġet wara li rapport fil-ġurnali fl-aħħar jiem qal li numru kbir ta’ persuni ma tħallewx jidħlu fil-Konkatidral għall-Quddiesa tal-Lejl tal-Milied. Ir-rapport qal li min ried jattendi għall-Quddiesa “Presidenzjali” ta’ Nofsillejl ried iħallas €12, prezz li kien jinkludi wkoll early breakfast fil-Palazz tal-President, bil-qligħ kollu jmur għall-Malta Community Chest Fund (MCCF). Skont l-istess rapport, dan qanqal tgergir minħabba li kien hemm persuni li xtaqu jmorru biss għallquddiesa u ma kinux interessati flikla li saret wara.

TACKLE 4 DTP. Għaxar timijiet differenti lbieraħ ħadu sehem f’tournament tal-futbol b’risq id-Dar tal-Providenza, li sar fil-grawnd tal-Kulleġġ San Alwiġi f’Birkirkara. Fost it-timijiet kien hemm wieħed iffurmat minn politiċi miż-żewġ naħat tal-Parlament. It-tournament kien inawgurat mill-Arċisqof Emeritu Mons Pawlu Cremona, fil-preżenza tad-Direttur tad-Dar tal-Providenza Fr Martin Micallef. (Ritratt: Martin Agius)

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

Għawdex għandu dak li jiddistingwih minn Malta biex jattira lejh turiżmu distint Il-prodott turistiku Għawdxi jiddistingwi lilu nnifsu permezz ta’ aspetti kulturali partikulari, bħall-ikel, l-aspett soċjali kif ukoll dak artistiku. Dan qalitu l-ewroparlamentari Nazzjonalista Therese Comodini Cachia waqt laqgħa li kellha mal-Assoċjazzjoni tat-Turizmu f’Għawdex (GTA). Fil-laqgħa maċ-Chairman Paul Scicluna u mal-Kap Eżekuttiv tal-GTA Joe Muscat, Comodini Cachia ddiskutiet possibilitajiet ta’ koperazzjoni li jippromwovu fatturi distinti tal-gżira t’Għawdex – ewlenin fosthom dawk li għandhom x’jaqsmu mal-ikel, it-turiżmu tal-opri, itturiżmu reliġjuż, il-karnival u anke d-diving. Hi esprimiet sodisfazzjon għattwaqqif ta’ federazzjoni ta’ entitajiet turistiċi fi ħdan ilKonferenza tar-Reġjuni Marittimi Periferali tal-Ewropa (CPMR), proposta li ġiet imressqa mill-assoċjazzjoni

Għawdxija b’suċċess, u li se tfisser li Għawdex se jkun membru tas-CPMR fost ħmistax-il gżira oħra Ewropea. F’dan listadju l-proposta hi suġġetta għall-approvazzjoni talKummissjoni Ewropea. Comodini Cachia awgurat ukoll li l-Assoċjazzjoni tkun megħjuna mill-awtoritajiet Maltin sabiex tibbenefika minn aktar fondi u programmi Ewropej, fost l-oħrajn dawk taħt l-iżvilupp rurali. Matul id-diskussjoni hi qajmet mistoqsijiet fuq ir-relevanza ta’ leġiżlazzjoni favur lagrituriżmu kif approvata riċentement mill-MEPA, fejn applikant irid ikollu minimu ta’ sittin tomna art, kundizzjoni li filprattika se tindirizza ftit li xejn entitajiet Għawdxin. Hi kkritikat il-fatt li l-istess liġi aktar tfittex li tikkopja prodott barrani milli tisfrutta l-vantaġġ taddimensjoni lokali. “Konsultazzjoni kif suppost

L-istudenti tat-tieni sena talB.Ed PE ħadu inizjattiva millisbaħ meta dan l-aħħar organizzaw attivitajiet fil-Young Offenders Unit Rehabilitation Centre (YOURS) li jinsab flImtaħleb. Din l-attività kienet maqsuma f’żewġ partijiet. L-ewwel parti kienet iffukata fuq l-aspett fiżiku filwaqt li t-tieni parti kienet sessjoni ta’ prattika fl-ewwel għajnuna. Karl Attard, wieħed mill-istudenti tat-tieni sena tal-kors, li

tkellem ma’ ‘In-Nazzjon’, saħaq li r-residenti wrew interess biex jitgħallmu u kienu attivi. Fi tmiem din il-ġurnata t’attivitajiet l-istudenti taw donazzjoni ta’ 15-il ballun li jintużaw f’dixxiplini sportivi differenti – futbol, handball, volleyball u rugby, flimkien ma’ flokkijiet ġodda, madwar 30 par żarbun, ħwejjeġ u sportswear ieħor lirresidenti. L-istess studenti se jkunu qed jarmaw il-faċilità b’basketball ring ġdida u press bench.

Mill-Università għall-YOURS

L-istudenti fil-Young Offenders Unit Rehabilitation Centre (YOURS) fl-Imtaħleb waqt l-attività

L-MEP Therese Comodini Cachia fil-laqgħa mal-GTA

għandha tilqa’ kontra kejl wieħed għal kulħadd u soluzzjonijiet mgħaġġlin. Evidentement ilproposti mill-pubbliku Għawdxi ma ngħatawx l-attenzjoni mistħoqqa u adegwata” saħqet

Comodini Cachia. Fost temi oħra diskussi kien hemm l-aċċessibilità għal Malta u l-burokrazija eċċessiva li qed ittellef r-regolarizzar ta’ stabbilimenti B&B – niċċa kummerċjali

Il-Belt Valletta fost l-aqwa postijiet biex iżżurhom fl-2015 Il-Belt Valletta ġiet klassifikata bħala wieħed mill-aktar postijiet li wieħed għandu jżur matul issena d-dieħla. Il-belt kapitali ta’ Malta tniżżlet fil-lista tal-aqwa postijiet li wieħed għandu jżur matul l2015 skont ir-rivista popolari “Travel + Leisure”. Ir-rivista hija bbażata fi New York, fl-Istati Uniti, u għandha ċirkolazzjoni ta’ miljun kopja. L-artiklu, intitolat “Best Places

to Travel in 2015”, jagħti ħarsa lejn 52 post li r-rivista tissuġġerixxi bħala l-aqwa postijiet fiddinja li wieħed għandu jżur tul is-sena li ġejja. L-artiklu jgħid li l-Belt Valletta għandha nofs millenju ta’ storja ppakkjati f’inqas minn nofs mil kwadru, b’Katidral, knejjes, palazzi, turġien u toroq fuq stil barokk, kif ukoll veduti millisbaħ tal-baħar u tal-Port il-Kbir. Il-proġett tad-daħla tal-Belt

turistika ġdida li qed tinħoloq f’Għawdex. Therese Comodini Cachia hija membru tal-Intergroup fuq itTuriżmu fi ħdan il-Parlament Ewropew.

ukoll jattira l-attenzjoni talawtriċi tal-artiklu, li tgħid li lproġett b’disinn tal-arkitett ta‘ fama dinjija Renzo Piano għandu jsaħħar lil dawk li għandhom għal qalbhom l-arkitettura. Fost postijiet oħra li “Travel + Leisure” tissuġġerixxi li wieħed għandu jżur fl-2015 hemm il-belt ta’ Rotterdam fl-Olanda, il-belt ta’ Istanbul fit-Turkija, Chengdu fiċ-Ċina, Las Vegas fl-Istati Uniti u l-Bahamas.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

Hi prattika komuni tal-Pulizija li jgħaddu l-passwords lil xulxin biex jidħlu fis-sistema

QORTI

Tkompli l-kumpilazzjoni tas-Surġent mixli li ħassar dettalji fil-każ ta’ Sheehan

Fil-Qorti u bil-ġurament ikkonfermat dak li kienet żvelat ‘In-Nazzjon’ li hi prattika komuni li l-Pulizija jgħaddu l-passwords lil xulxin biex jidħlu fis-sistema tal-PIRS

Hija ‘prattika komuni’ li membri tal-Korp tal-Pulizija jgħaddu passwords lil dawk li m’għandhomx, u dan biex jidħlu fis-sistema kompjuterizzata ħalli jkunu jistgħu jpoġġu rapporti fiha. Dan ħareġ meta fil-Qorti lbieraħ kompla jixhed l-Ispettur Pierre Minuti – l-uffiċjal inkarigat mis-sistema tal-IT tal-Korp tal-Pulizija – fil-kumpilazzjoni li għaddejja fil-każ kontra sSurġent Leeroy Balzan Engerer, ta’ 31 sena, residenti f’TasSliema, li qed jiġi akkużat li bagħbas il-provi billi ħassar missistema elettronika tal-Għassa tal-Pulizija ta’ Tas-Sliema dettalji mir-rapport uffiċjali talisparatura fil-Gżira mix-xufier tal-eks Ministru Manwel Mallia. Balzan Engerer qed jiġi mixli li fit-22 ta’ Novembru li għadda, tlett ijiem wara l-isparatura, bejn is-1pm u s-2pm ħassar dettalji mir-rapport dwar l-isparatura ta’ Paul Sheehan. Hu qed jiġi mixli li ħassar l-ewwel erba’ paragrafi tar-rapport. Sheehan, f’każ separat, qed jiġi mixli bl-attentat ta’ qtil ta’ Skoċċiż wara li allegatament spara fuqu mill-inqas żewġ tiri wara li dan kien laqatlu l-mera tal-karozza tal-eks Ministru Mallia fil-Gżira. L-Ispettur Pierre Minuti xehed li minn 2,155 membru tal-Korp, huma 1,816 li għandhom password biex jaċċessaw is-sistema tal-Pulizija magħrufa bħala lPIRS, u għaldaqstant aktar minn 300 membru tal-Korp m’għandhomx din il-faċilità u għalhekk ikollhom bżonn password ta’ xi ħadd ieħor biex jaċċessaw is-sistema. L-Ispettur Minuti qal li fost dawk li m’għandhomx password

hemm pulizija li m’għandhomx il-ħtieġa li jdaħħlu rapporti fissistema, bħal fattigi, dawk li jagħmlu xogħol ta’ manutenzjoni u s-sezzjoni tal-Kavallerija u xi sezzjonijiet oħrajn. L-Ispettur Jonathan Ransley, stazzjonat fl-Għassa tal-Pulizija f’Tas-Sliema, qal li hu jaf b’każi speċifiċi fejn pulizija jagħtu lpassword lil membri oħra talKorp, peress li dawn ma jkunux ingħataw waħda mis-sezzjoni tal-IT. L-Ispettur Ransley spjega li mhux kull pulizija li jaħdem f’għassa għandu aċċess għas-sistema u tenna li l-kollegi tagħhom jgħaddulhom il-password tagħhom biex ikunu jist-

Jason Manuel Briffa, li għandu storja twila ta’ frodi fil-konfront ta’ diversi persuni u kumpaniji, ġie kundannat tmien xhur ħabs wara li ffroda sid ta’ ristorant f’Tas-Sliema. Briffa, ta’ 40 sena u li joqgħod is-Swieqi, kien mar għand Alberta Aquilina u qalilha li hu l-Kap Eżekuttiv talPrim Ministru u li kien se jordna l-ikel għal numru ta’ persuni li kienu se jorganiżżaw attività.

Briffa kien mar jordna l-ikel u wara li kien mar jiġbru, kien qal lis-sid tar-ristorant li qiegħed tas-Sliema, li kien se jmur għall-kumplament u jħallas. Xi ħaġa li ma seħħitx u għalhekk spiċċa biex wettaq frodi ta’ €600. Għaldaqstant hu ammetta wkoll li għamel qliegħ b’qerq. Briffa ammetta wkoll li flaħħar xhur naqas milli jħares waħda mill-kundizzjonijiet

għu jaħdmu. Mistoqsi mill-Ispettur Sandro Camilleri, li qed imexxi lProsekuzzjoni, jekk qattx investiga x-sharing tal-passwords, peress li dan huwa reat li għandu piena ta’ għaxar snin ħabs, lIspettur Ransley wieġeb finnegattiv. L-Ispettur Jesmond Micallef, f’isem il-Prosekuzzjoni wkoll, spjega lill-Qorti kif hu kien beda l-investigazzjonijiet dwar il-każ meta kienet inġibditlu l-attenzjoni li l-ewwel erba’ paragrafi tar-rapport tal-Pulizija dwar linċident li fih kien involut dak li kien ix-xufier tal-eks Ministru Manwel Mallia, kienu tħassru. Mill-investigazzjonijiet

irriżulta li r-rapport tħassar preċiżament fis-13:49:53. Issistema kienet infetħet fis1.20pm permezz tal-isem u lpassword ta’ Balzan Engerer. Ingħad ukoll li s-Surġent Balzan Engerer kien interrogat fl-4 ta’ Diċembru, u dan kien qal li hu kien daħal fis-sistema biex jipprovdi informazzjoni lilluffiċċju tar-relazzjonijiet pubbliċi tal-Pulizija, magħruf bħala s-CMRU – fatt li ġie kkorraborat mill-istess taqsima. Ix-xhud qal li meta hu staqsa lill-akkużat għaliex kien skura (highlighted) l-ewwel erba’ paragrafi, dan qallu li għamel hekk biex ikun jista’ jaqrahom aħjar. L-akkużat qallu wkoll li hu ma ta l-ebda informazzjoni lill-media jew lil xi ġurnalist partikolari. Fil-Qorti kienu ppreżentati wkoll kopji tal-filmati li juru membru tal-Korp tal-Pulizija miexi lejn l-uffiċċju tal-posta ta’ Tas-Sliema fis-1.24pm, liema uffiċċju jinsab viċin ir-residenza ta’ Balzan Engerer. L-Ispettur Micallef qal li mill-investigazzjonijiet preliminari rriżultalu li dawn kienu tneħħew mis-sistema meta l-akkużat kien illoggjat fiha. Hu qal ukoll li analizza l-filmati tas-CCTV minn xi ħwienet li hemm fejn l-għassa u hemm ra żewġ uffiċjali ħerġin mill-għassa dak il-ħin. Wieħed daħal

f’karozza u telaq u l-ieħor kien miexi fid-direzzjoni ta’ fejn joqgħod is-Surġent Balzan Engerer. Waqt il-kontro-eżami, hu qal li l-istatura ta’ wieħed mill-Pulizija kienet simili għal dik tal-akkużat u anke l-istess mixja tiegħu. Madanakollu qal li ma jistax ikun ċert mija fil-mija li kien hu. Qal ukoll li fil-filmat la jidher ilwiċċ u lanqas jidher in-numru tal-Pulizija. L-Ispettur Micallef qal li hu mar għand l-Avukat Ġenerali Peter Grech għal opinjoni legali fuq l-investigazzjoni nfisha, fuq dak li kien ġabar biex jara jekk il-Pulizija kellhiex tieħu azzjoni dixxiplinarja u tipproċedi legalment billi tieħu l-każ il-Qorti. Qal ukoll li l-Avukat Ġenerali ma kienx ra l-filmat imsemmi iżda li kien l-Avukat Ġenerali stess li ssuġġerixxa li l-Pulizija għandha tieħu azzjoni kriminali fil-konfront tal-akkużat u għalhekk inġieb il-kunsens tal-arrest bil-Pulizija tipproċedi bil-każ. Lejn l-aħħar tas-seduta, ilMaġistrat Doreen Clarke ddikjarat li hemm biżżejjed provi biex is-Surġent Balzan Engerer jitqiegħed taħt att t’akkuża. Ilkaż se jkompli fl-4 ta’ Frar li ġej. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Ispetturi Jesmond Micallef u Sandro Camilleri. Għall-imputat qed jidhru l-Avukati Franco Debono u Marion Camilleri.

imposti fuqu mill-Qorti talMaġistrati, li bihom ingħata lħelsien mill-arrest. Ammetta wkoll li sar reċidiv b’diversi sentenzi mogħtija mill-Qrati ta’ Malta. Fil-Qorti xehdet sid ir-ristorant li qalet li missier Jason Manuel Briffa kien taha ssomma ta’ €600 li kellha tieħu u li hi ma kellha l-ebda pretensjoni li l-każ ikompli u kienet qed taħfirlu.

Il-Qorti preseduta millMaġistrat Consuelo Scerri Herrera qalet li madanakollu lkondotta ta’ Briffa hi waħda kkulurita, u jidher li dan ma tgħallimx mill-imgħoddi tiegħu u mill-opportunitajiet li ngħatawlu mill-Qorti biex jaqbad it-triq it-tajba u jżomm ‘il bogħod mill-ħajja kriminali. Għalhekk f’ċirkostanzi bħal dawn l-aħjar piena għandha tkun ta’ priġunerija.

Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Trevor Micallef filwaqt li l-Avukat Noel Bianco deher għal Briffa. Fost il-każi li l-akkużat kellu fil-passat, kien hemm li allegatament iffroda erba’ kumpaniji ftit aktar minn €11,600 u frodi fil-konfront tad-Dar tal-Providenza, li kien qed jippoża bħala rappreżentant tagħha. Huwa kien qal ukoll fil-Qorti li jabbuża mill-crack.

Leeroy Balzan Engerer: ilbieraħ il-Qorti ddikjarat li hemm biżżejjed provi biex jitqiegħed taħt att t’akkuża

Ordna ikla u kkonvinċa sid ta’ ristorant li hu s-CEO tal-Prim Ministru

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

Vintage Treasures by Inspire

Il-Fondazzjoni Inspire tiftaħ ħanut tal-karità fl-Embassy Shopping Complex fil-Belt Valletta

Il-Fondazzjoni Inspire, li taħdem mingħajr heda ma’ tfal u adulti b’diżabbilitajiet, fetħet ħanut ġdid tal-karità li se jikkontribwixxi fondi li huma tant meħtieġa mill-Fondazzjoni matul is-sena kollha. “Vintage Treasures by Inspire” jinsab fit-tieni livell tal-Embassy Shopping Complex fil-Belt Valletta u fih wieħed jista’ jsib oġġetti bħal ħwejjeġ, għamara, aċċessorji u oġġetti oħra fuq stil vintage. L-oġġetti kollha li jinsabu għall-bejgħ huma mogħtija millpubbliku ġenerali u l-qligħ kollu mill-bejgħ imur direttament għall-programmi u s-servizzi talInspire. L-istabbiliment kien inawgurat fil-preżenza ta’ persuni li jħobbu l-moda u l-vintage, klijenti ta’ Inspire, ġenituri u staff. Marisa Grima, stilista u konsulent tal-immaġini, li fetħet uffiċjalment il-ħanut, qalet li “filwaqt li l-imbarazz ta’ persuna jista’ jkun teżor għal oħra, ħanut bħal dan dejjem hu ta’ valur kbir għas-soċjetà, għaliex l-għan

aħħari huwa li tingħata l-għajnuna lil min għandu bżonnha. Ilħanut huwa mimli b’oġġetti tassew partikolari li huwa diffiċli li ssibhom fi ħwienet regolari. Kwalunkwe fashionista li tħobb il-vintage se tieħu gost tfittex fost l-oġġetti u ssib oġġetti speċjali x’tixtri. Il-fatt li kollox huwa bi prezz raġonevoli u li l-qligħ imur kollu għall-Fondazzjoni Inspire huwa tassew iċ-ċirasa proverbjali fuq il-kejk.” Il-Kap Eżekuttiv tal-Inspire Antonello Gauci qal li lFondazzjoni temmen li kulħadd għandu dritt għall-ugwaljanza u għall-inklużjoni, u l-missjoni tagħha hi li tipprova tgħin lil kull min għandu diżabilità biex jikseb dan. “Aħna nagħmlu dan billi nipprovdu lill-individwi u lillfamilji tagħhom servizzi edukattivi, terapewtiċi u ta’ divertiment, billi naħdmu għall-inklużjoni, billi nedukaw lill-pubbliku inġenerali, u billi nżidu l-kuxjenza fost il-partijiet interessati”. Dan huwa s-sitt ħanut tal-karità li issa Inspire se tiddependi

Żewġ pannelli importanti li jmorru lura għal żmien irRinaxximent kienu restawrati wara proċess twil bir-riżultat li issa għandhom dehra ħafna eqreb tal-oriġinal, u dan blappoġġ ta’ Banif Bank (Malta). Il-pitturi huma tnejn minn ħdax jew aktar, minn kwadru titulari, ta’ Antonio de Saliba (c.1466 – c.1535). Ix-xogħol kien kummissjonat għall-Knisja Franġiskana talOsservanti ta’ Santa Maria di Gesù tar-Rabat (Ta’ Ġieżu).

Il-proċess tar-restawr kixef numru ta’ sejbiet interessanti li jitfgħu aktar dawl fuq dawn ilpitturi li għandhom mas-700 sena. Il-programm tar-Riċerka fidDipartiment tal-Istorja tal-Arti fl-Università ta’ Malta, immexxi mill-Professur Mario Buhagiar, bl-għajnuna ta’ Charlene Vella, qabbad lil ReCoop Laboratories biex jagħmlu testijiet fuq il-pitturi u jirrestawrawhom biex iġibuhom kemm jista’ jkun qrib

Dakinhar tal-ftuħ tal-ħanut tal-karità fl-Embassy

fuqu biex iżżomm l-operazzjonijiet tagħha jaħdmu kif suppost, billi tissussidja l-programmi tagħha, u billi toffri d-diversi servizzi tagħha lil aktar minn 1,000 individwu b’diversi diża-

bilitajiet. Inspire tipprovdi servizzi lil tfal u adulti b’diżabilitajiet bħal Down Syndrome, awtiżmu, Cerebral Palsy u kundizzjonijiet oħra. L-organizzazzjoni tinħtieġ

aktar minn €3 miljun fis-sena biex tkompli l-ħidma tagħha – xi ħaġa li ma tkunx possibbli li kieku mhux għall-ġenerożità ta’ bosta persuni li jagħtuha lappoġġ tagħhom.

tal-istat oriġinali tagħhom, b’fondi mogħtija minn Banif Bank li diġà ikkollabora mallProgramm tar-Riċerka fil-passat fuq eżerċizzji oħra ta’ restawr. L-interventi xjentifiċi li għamel il-laboratorju ta’ konservazzjoni f’dawn l-aħħar sena u nofs kixfu karatteristiċi li s’issa kienu moħbija. Ixxogħol delikat tar-restawratur Paul Muscat neħħa saffi ta’ żebgħa biex issa x-xogħol jixbaħ aktar dak li l-artist ried

oriġinarjament. Ix-xogħol kifex kuluri u tessuti ġodda. Per eżempju, filMadonna u l-Bambin, ilMadonna li qabel kienet qed tagħti warda lill-Bambin, oriġinarjament kellha f’idha passiflora. Il-kulur tal-mant talVerġni Marija kien jagħti flaħdar, imma oriġinarjament kien blu bi stilla kbira fuq lispalla tax-xellug, probabbilment indurata bid-deheb. Dan kollu nkixef matul l-eżerċizzju tar-restawr.

L-akbar bidla tidher filBambin li kien moħbi kollu kemm hu taħt saffi ta’ żebgħa li biddlulu l-fiżjonomija u l-figura, u ħbew ukoll qroll li kellu mdendel mal-ġiżirana. Dettall ieħor li nkixef hu mant li jaqa’ fuq il-Bambin – dettal li jeżalta l-bravura tal-pittur. Apparti minn hekk id-dehra ġenerali taż-żewġ pitturi reġgħet ħadet xejra vibranti b’kuluri ta’ żmien ir-Rinaxximent u tipiċi ta’ Antonio de Saliba u żijuh, Antonello da Messina.

Jitlesta r-restawr fuq żewġ pitturi ta’ żmien ir-Rinaxximent

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru 2014

OPINJONI

Tbatija u eroj tas-skiet

Ilkoll kemm aħna ammirajna l-kuraġġ ta’ min waqt l-Istrina, li kienet suċċess kbir u wriet għal darb’oħra l-qalb kbira li għandu dan il-poplu

Il-ġimgħa li għaddiet, lgħada tal-Istrina, ċemplitli koppja li ilni naf iżda li peró kont ilni ma nara. Il-mara rringrazzjatni tal-kartolina u tal-awguri li bgħattilhom, iżda bħal donnha riedet issaqsieni jekk kontx naf xi ħaġa li kelli nkun naf. Minn taħt l-ilsien qaltli “mela żgur ma tafx x’ġara. Itlob ghalina”. Weġibt li żgur ma kontx qed nifhem għalxiex kienet qed tirreferi u tlabtha tgħidli. Infaqgħet tibki u għaddiet it-telefon lil żewġha. Qalli li f’dawk iljiem kellhom jieħdu n-neputi tagħhom ta’ tmien xhur lIngilterra għal operazzjoni serja mmens għax sabulu kanċer f ’għajnejh. Kanċer...f’tarbija ta’ ftit xhur Issumajt. Kont miblugħ u ma kontx naf x’naqbad ngħid. F’daqqa waħda intbaħt li filjiem tal-ferh u tal-awguri, din il-familja kienet għaddejja minn passjoni. Tbatija kbira

li kienu qed iġarrbu fissilenzju. Tbatija li ġiet fuqhom bla ma qatt ħolmuha. Fl-istess ħin ftakart ukoll f’dawk ilfamilji li smajnihom jitkellmu b’tant kuraġġ fl-Istrina dwar it-tbatijiet tagħhom, ilkoll differenti, u kemm kuraġġ jiġihom proprju meta kollox ikun nieżel madwarhom. Ilkoll kemm aħna ammirajna l-kuraġġ ta’ min waqt l-Istrina, li kienet suċċess kbir u wriet għal darb’oħra l-qalb kbira li għandu dan il-poplu, kien qed jagħmel il-parti tiegħu proprju ftit wara li kellu jsofri telfa kbira f ’ħajtu. Trid jew ma tridx ikollok issaqsi lilek innifsek u timmeravilja ruħek minn fejn isibu dak il-kuraġġ. Għax dan hu fatt. Li fl-iktar mumenti diffiċli ta’ tbatija ħafna drabi insibu kuraġġ u saħħa li lanqas biss qatt bsarna li kellna. Ngħid għalija, anke jekk fuq livell izgħar minn ta’

Jason Azzopardi

jason.azzopardi@gov.mt

dawk li smajna l-ġimgħa li għaddiet, jien ukoll niftakar fit-tbatijiet li għaddejna minnhom meta l-ġenituri tiegħi snin ilu mardu bilkanċer u ġew nieqsa. Għadni sal-lum niskanta għas-saħħa, rieda u kuraġġ li kelli minkejja li kont qed inħoss id-dinja. Nemmen li xejn ma jiġri b’kumbinazzjoni, għad li ħafna drabi ma nifhmux għala.

Nemmen li xejn ma jiġri b’kumbinazzjoni, għad li ħafna drabi ma nifhmux għala. Żgur li t-tbatija hija misteru u iktar ma tipprova tifhem, tispiċċa titħawwad. Jasal mument fejn issib is-serenità appena taċċetta dik it-tbatija u fiha tara valur

Żgur li t-tbatija hija misteru u iktar ma tipprova tifhem, tispiċċa titħawwad. Jasal mument fejn issib is-serenità appena taċċetta dik it-tbatija u fiha tara valur. Nemmen li ttbatija, speċjalment dik li tigi fuqek bla tort jew kaġun tiegħek, mhux prezz għandha, imma valur bla qies. U proprju f’dak il-mument li minn ġoxxewk, joħroġ l-għasel. Għasel li jaf ikun skandlu u bluha għal uħud. Fi tmiem sena fejn ġara minn kollox, f’Malta u lil hinn minnha, ejja niftakru f’dawk li

qed isofru, hi x’inhi t-tbatija, fis-silenzju, bla ma jgemgmu jew jirrabjaw. Dawk li fisskiet huma eroj għax iwettqu dmirhom. Eroj li ma jistennewx ċapċip jew daqq ta’ trombi. Nies komuni u ordinarji li jagħmlu dmirhom b’mod straordinarju. F’soċjetà fejn kulħadd sar espert jagħti prezz għal dak jew dik, iżda mhux il-valur: The price of everything and the value of none, kif igħidu l-Ingliżi. Is-Sena t-Tajba lilek Sur Editur, il-ħaddiema tiegħek u lilkom ilkoll għeżież qarrejja.

www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Tmiem ta’ sena li ġiegħlet lill-Ewropa tirrifletti

L-2014 li qed tintemm kienet sena li kellha tifsiriet importanti għall-Ewropa bħala reġjun, bħala għaqda ta’ pajjiżi, u bħala idea.

Anniversarji tondi tal-gwerer dinjin Din is-sena, id-dinja fakkret il-mitt sena mill-bidu tal-Gwerra lKbira u l-75 sena mill-bidu tat-Tieni Gwerra Dinjija – żewġ gwerer li fihom aħwa Ewropej tqatlu u xerrdu dawn il-gwerer fratriċidi madwar id-dinja kollha. L-idea tal-Ewropa bħala reġjun ta’ paċi Dawn l-anniversarji – speċjalment dak tal-Gwerra l-Kbira – kienu okkażjonijiet ewlenin biex nirriflettu mhux biss fuq ir-raġunijiet u l-konsegwenzi tal-gwerer li għexu bużnannietna u nannietna, imma wkoll biex nirriflettu fuq id-differenza li qed ngħixu aħna llum f’Ewropa magħquda fil-paċi li ġabet fir-reġjun.

Unjoni ta’ sliem L-Unjoni Ewropea żviluppat mill-idea sempliċi tal-unifikazzjoni li wara żewġ gwerer kbar għaqqdet l-industriji tal-azzar u l-faħam fl-Ewropa biex dawn iż-żewġ muturi tal-gwerra jsiru muturi taliżvilupp kbir li rat l-Ewropa mis-snin ħamsin, u li beda fil-Punent tagħha.

Kwart ta’ seklu mill-waqgħa tas-Soċjaliżmu reali Il-Lvant tal-Ewropa wara t-Tieni Gwerra Dinjija kien waqa’ filħakma ta’ dak li kineu jsejħu s-’Soċjaliżmu reali’ li żamm pajjiżi b’identità Ewropea lura sakemm qamu 25 sena ilu – anniversarju ieħor importanti li fakkarna din is-sena – fl-unika rivoluzzjoni li fiha diversi popli neħħew ideoloġija rigressiva simbolizzata bittwaqqigħ tal-Ħajt ta’ Berlin fit-tfittxija għal-libertà.

Għaxar snin ta’ tkabbir Ewropew lejn il-Lvant u n-Nofsinhar Ir-rivoluzzjonijiet ta’ 25 sena ilu daħħlu diversi pajjiżi eksKomunisti fl-Unjoni magħna għaxar snin ilu – anniversarju importanti ieħor li fakkarna f’Malta wkoll u li għandu tifsira ewlenija għal Ewropa miftuħa għal kull pajjiż liberu u demokratiku.

Ewropa li tegħleb il-problemi għax taf tingħaqad L-Unjoni Ewropea mhijiex bla problemi, imma tfisser Ewropa li taf tingħaqad biex tegħlibhom. Kif għelbet il-kriżi li kienet qed thedded ukoll il-munita waħdanija, l-ewro. Dan kien żvilupp kbir ieħor ta’ pajjiżi li jissieħbu f’munita waħda. Aktar pajjiżi jridu l-libertà ekonomika li tfisser ukoll l-UE L-ewro, bil-kontra ta’ dak li xtaqu x-xettiċi, mhux talli ma żżarmax, talli aktar pajjiżi jridu jidħlu fih u diversi pajjiżi lesti jagħmlu s-sagrifiċċji biex jibqgħu fih ħalli jżommu u jagħtu f’idejn lEwropej munita li tfisser libertà ekonomika.

Paċi, libertà u ftuħ li ta’ min nibqgħu niċċelebraw kif jixraq Din hi l-Ewropa, kif narawha llum f’kuntrast ma’ dak li fakkarna matul din is-sena li qed tintemm: l-idea tal-paċi u mhux talgwerer dinjin li bdew f’dal-kontinent 100 u 75 sena ilu, l-idea tallibertà u mhux tal-għeluq tas-Soċjaliżmu reali li waqa’ 25 sena ilu, u l-idea tal-ftuħ – Ewropa li tħares ‘il barra u tiftaħ idejha għal aktar pajjiżi li jridu jingħaqdu fil-moviment Ewropew; paċi, libertà u ftuħ li għandna nibqgħu niċċelebrawhom sew u kif jixraq.

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

Gvern bla serjetà

Malta qatt ma naf li xi darba għaddiet minn żminijiet bħal dawn li għaddejja minnhom issa. Gvern imħarbat kompletament mill-kbir saż-żgħir, mitlufin mis-sens tagħhom jigbdu l-ħin kollu u jaħarbu kull mistoqsija li ssirilhom u ma jagħtu każ ħadd. Sa minn meta il-Labour tela’ fil-gvern, Konrad u sħabu kienu jgħidu li l-powerstation se titlesta fi żmien sentejn skont il-pjan tagħhom, sa anki l-Prim Ministru b’għajta kbira qal li “jekk ma tkunx lesta fi żmien sentejn jien ninżel, inżomm kelmti u nirriżenja”, imma issa għax jaf li mar żmerċ, filParlament iddikjara quddiem kulħadd li mhux se jagħmel li qal, kliem tal-vavi. Mizzi b’ippjanar tiegħu li fallielu qal lill-Parlament li se jieħdu 18-il xahar żmien ieħor biex titlesta l-powerstation meta issa flok sentejn diġà se jsiru tliet

snin u nofs – kalkolu ta’ Perit li mar żmerċ. Kull min ra l-programm “Dissett” smajna lill-Gvern jgħid “m’iniex se nbiddel ilfehma tiegħi għal dak li għedt”, imma sfortunatament giddeb lilu nnifsu u spiċċatlu l-irġulija quddiem sħabu, fejn kulħadd baqa’ ssummat b’li qal. Gvern bla serjetà li bħalu qatt ma rajna, agħtih ibiddel lin-nies li mhumiex Labour ma’ tiegħu bħalma tħajjar jagħmel Cassar White fil-BOV biex isir hu lkmand fuq kulħadd meta keċċa lill-Eżekuttiv li kien hemm basta li wara, ta żidiet ta’ €13,000 lillassistent tiegħu Miguel Borg biex ikollu ma’ min jgħid xi kelma, imbagħad lill-anzjani għall-ħajja fil-baġit tahom ewro u sitt ċenteżmi. U l-assistent jieħu l-eluf. Tliet xhur ilu f’Tas-Sliema raw żgħażagħ u rġiel għaddejjin ixejru bnadar suwed mill-karrozzi tal-ISIS. S’issa għadna ma smajna xejn fuq dan l-inċident mingħand xi bniedem għoli Malti u jekk ħadux xi prekawzjoni jew sarux xi arresti, kollox baħħ u Malta

25 sena ilu f’In-Nazzjon

titwerwer. Kellna min kollox – laqgħat mas-Sindku ta’ Tripli Mahdi Al Harati assoċjat ma’ tal-Al Qaeda, terrorista mill-gwappi u mfittex minn ċerti pajjiżi fuq lomiċidji li għamel, u Muscat ried ibellagħha lill-poplu li kienet żjara privata u mhux ta’ periklu, u ma wieġeb xejn għal dawk il-mistoqsijiet li sarulu, bil-Ministru dejjem ħosbien u ma jafx min fejn se jibda. Tgħid ried jara Malta x’toffri jew biex xi żgħażagħ imorru jiġġieldu is-Sirja. Mur ara kieku laqgħa ma’ wieħed bħal dan saret fi żmien Gonzi, ara Muscat kif kien jaqleb Malta, imma nżerta ġrat fi żmienu. Għalih kollox xejn mhu xejn u Malta baqgħet bla risposta. Godfrey Busuttil In-Naxxar L-ittri f’din il-paġna jistgħu jintbagħtu fl-indirizz elettroniku nathaniel.attard@media.link.co m.mt jew fl-indirizz ta’ Media Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-paġna

Il-ħarġa ta’ ‘in-Nazzjon tagħna’ ta’ bħal-lum 25 sena tiddedika l-paġna sħiħa ta’ quddiem lill-Personalità tan-Nazzjon tas-snin tmenin – titlu li tattribwih lil Eddie Fenech Adami. Tgħid li l-għada l-Ħadd ma kienx biss l-aħħar tas-sena imma wkoll l-aħħar jum tas-snin tmenin. Snin li matulhom fid-dinja seħħ tibdil kbir li żgur se jkollu effett matul dawn l-aħħar għaxar snin ta’ dan is-seklu li kienu se jibdew. F’Malta wkoll kien hawn bidliet straordinarji. M’hemmx dubju li kulħadd jaqbel li l-protagonist ewlieni ta’ dawn il-bidliet f’Malta kien EDDIE FENECH ADAMI. Kien għalhekk li dan il-ġurnal minflok ma illimita l-għażla talPersonalità tan-Nazzjon għall-1989 biss, għażel li jieħu bħala bażi s-snin tmenin kollha. Eddie Fenech Adami, il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista, ħalla l-marka tiegħu fuq dawn is-snin. Il-mezzi tiegħu kienu l-kapaċitajiet li jżejnu l-personalità tiegħu: l-onestà, id-dinamiżmu, lirġulija, l-intelliġenza, l-umiltà, il-qawwa talkelma, il-kuraġġ – fiżiku u morali. Strateġista li kważi ma jfallilu qatt. Ikejjel il-passi fil-politika b’mod li diffiċli jingħad li ma jkollux raġun f’dak li jipprevedi. Kattoliku ferventi, jibbaża l-politika fuq il-valuri l-aktar nobbli tal-bniedem.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru 2014

OPINJONI

Nittamaw f'sena aħjar

Għada intemmu l-2014. Kienet sena mimlija avvenimenti importanti – pożittivi u negattivi – li seħħew kemm f'pajjiżna kif ukoll 'l hinn minn xtutna li b'xi mod jew ieħor ħallew effett fuq ħajjitna. Għalkemm, meta npoġġi kollox fil-miżien insib li l-2014 kienet sena bilanċjata, żgur li setgħet kienet aħjar kieku lkoll kemm aħna tajna s-sehem sħiħ tagħna fl-interess tal-pajjiż skont il-ħiliet u l-pożizzjonijiet li jokkupa. Fil-fatt l-2014 baqgħet salaħħar jiem tagħha, sena mimlija tlugħ u nżul, pożittiv u negattiv. Forsi mhux pożittiv li l-poplu Malti u Għawdxi f'dawn il-jiem ingħaqad f'wirja kbira ta' solidarjeta' u kkontribwixxa s-somma ta' aktar minn €3.6 miljuni għallCommunity Chest Fund? Mhux pożittiv li fil-lejl tal-Milied ma kien rappurtat ebda inċident serju? Min-naħa l-oħra kemm hu ta' dwejjaq il-fatt li għandek surġent tal-pulizija li suppost qiegħed hemm biex iħarisna mill-ksur tal-liġi u l-abbuż, li qed ikun investigat għax hu stess

abbuża u kiser il-liġi u b'għemilu kompla jgħaddas l-isfel il-Korp tal-Pulizija minkejja l-isforzi talMinistru u l-Kummissarju l-ġdid biex jerfgħu il-Korp mill-qagħda mwiegħra li jinsab fiha. U kemm ħoloq dwejjaq u tbatija il-kapriċċ ta' dik “isSinjura” li nhar is-Sibt fil-għaxija fettlilha tmur f'post f'San Ġwann u tagħmel telefonata anonima u tivvinta li kienet tpoġġiet bomba fuq wieħed millvapuri tal-Gozo Channel. Dakinhar inzertajt kont fit-terminal taċ-Ċirkewwa ma' membri oħra tal-familja nistennew biex nirritornaw lejn Malta. F'ħin minnhom mijiet ta' persuni rritornaw fit-terminal wara li tniżżlu minn fuq il-vapur li kien mimli sa ruħ ommu b'persuni u vetturi, lest biex isalpa lejn Malta, għax qalulhom li l-vapur żviluppa xi ħsara u ma setax jitlaq. Dik kienet l-iskuża biex il-passiġġieri ġew evakwati bla ma nqala' paniku għax żgur li kieku qalulhom li kien hemm theddida ta' bomba kienu jippanikjaw u setgħu jinħolqu xi inċidenti. Sa hawn kollox sew. Iżda minn

Mario Schiavone

mario.p.schiavone@gmail.com

hawn 'l quddiem, dak li seħħ fitterminal taċ-Ċirkewwa kien ilmod kif ma għandekx timxi f'sitwazzjonijiet simili. Għalkemm fiċ-Ċirkewwa hemm terminal mill-isbaħ b'ħafna postijiet fejn wieħed joqgħod bil-qegħda, ovvjament ma kienx hemm siġġijiet biżżejjed għalldik il-kwantita' ta' passiġġieri. Billi l-isennija kienet ta' aktar minn tliet siegħat ħafna nies, inkluż tfal żgħar spiċċaw mitluqa fl-art u ħafna tfal saħansitra raqdu. L-affarijiet tal-ikel fil-bar tat-terminal spiċċaw kompletament. Nies bil-vizzju

Nixtieq lill-qarrejja kollha, lill-editur u l-kollegi kollha ta' Medialink, sena ġdida mimlija ferħ u għena, risq u suċċessi. J'Alla l-2015 tkun aħjar mis-sena li qed intemmu

tat-tipjip ma setgħux ipjepju fitterminal iżda meta wara tul ta' ħin talbu biex ikunu jistgħu joħorġu jpejpu fit-triq għallewwel ma tħallewx. Sadattant iż-żmien kompla għaddej u ħadd fit-terminal ma kien jaf x'qed isir. Kien ikun aħjar kieku minn ħin għallieħor, ngħidu aħna kull nofs siegħa jew ftit aktar, il-management kien jinforma lill-passiġġieri bl-iżviluppi li kienu qed isiru fil-ħidma tal-forzi tassiġurta' biex huma jkunu jistgħu jirritornaw lejn djarhom b'moħħhom mistrieh. Minflok kien hemm skiet perfett u kulħadd jispekula u jkompli jżid it-tensjoni. Bdiet tiżdied il-preżenza talpulizija li f'mument minnhom li kieku ma kienx għas-sens komun tagħhom, setgħet tinqala' tilwima u forsi anke ġlieda bejn

xi passiġġieri u ħaddiema tat-terminal li ma riedux iħallu lil xi passiġġieri joħorġu biex ipejpju jew għal ftit arja friska barra mit-terminal. Hu ovvju li l-ħaddiema involuti mhux imħarrġa għal sitwazzjonijiet bħal dawn u għalkemm wieħed jawgura li affarijiet bħal dawn ma jirrepetux ruħhom, wieħed ma jistax jeskludihom. F'din is-sitwazzjoni, imn'Alla kienu grupp żgħir ta' adoloxxenti, tnejn minnhom b'kitarra li ntefgħu fl-art idoqqu u jkantaw għanjiet tal-Milied li ħolqu atmosfera sabiħa f'dik l-atmosfera ta' dwejjaq u stennija. Fuq din in-nota pożittiva nixtieq lill-qarrejja kollha, lill-editur u l-kollegi kollha ta' Medialink, sena ġdida mimlija ferħ u għena, risq u suċċessi. J'Alla l-2015 tkun aħjar mis-sena li qed intemmu.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Mara (xellug) tgħaddi quddiem billboard tal-AirAsia fi Kuala Lumpur, fil-Malasja. Fir-ritratt ta’ fuq, il-qraba tal-passiġġieri mitlufa jidhru fl-ajruport ta’ Juanda, f’Surabaya, fl-Indoneżja (EPA)

L-ajruplan ‘AirAsia’ x’aktarx li f’qiegħ il-baħar L-INDONEŻJA

L-awtoritajiet tal-Indoneżja temmew it-tieni jum tat-tfittxija għall-ajruplan Indoneżjan talAirAsia li sparixxa, nhar ilĦadd, waqt titjira lejn Singapore. Sadanittant, dawn lawtoritajiet huma tal-fehma li lajruplan x’aktarx li spiċċa f’qiegħ il-baħar. Aktar kmieni, il-kelliema għall-qawwiet tal-ajru Indoneżjani qalu li kienu qed jikkonċentraw fuq żona fejn, sigħat qabel, dehret roqgħa żejt f’wiċċ il-baħar.

Madankollu, mhux ċar jekk din għandhiex titqies bħala traċċa konkreta tal-ajruplan, tattip Airbus A320-200. Dan meta l-awtoritajiet tas-Search and Rescue huma mistennija li jkabbru ż-żona tat-tfittxija fis-sigħat u l-ġranet li ġejjin. Sadanittant, skont l-analiżi talaħħar informazzjoni dwar lAirbus, l-awtoritajiet Indoneżjani qed ibassru li l-ajruplan niżel dritt fil-baħar qabel intilef il-kuntatt miegħu. Dan meta baqa’ ma feġġ l-ebda sinjal

tal-ajruplan, li kellu 162 persuna abbord. Qabel sparixxa l-Airbus, ilpiloti tat-Titjira QZ 8501 kienu talbu l-permess biex jibdlu rrotta tat-titjira minħabba l-maltemp qalil. Madankollu, ġie kkonfermat li l-piloti inkwistjoni ma bagħtu l-ebda messaġġ ta’ emerġenza qabel lajruplan sparixxa minfuq liscreens tar-radar. Fil-preżent, numru sostanzjali ta’ vapuri, ħelikopters u ajruplani militari qed jieħdu sehem

fit-tfittxija għal dan l-ajruplan tal-AirAsia. Meta tkellem waqt konferenza tal-aħbarijiet f’Jakarta, Bambang Soelistyo, li jmexxi l-aġenzija tas-Search and Rescue lokali, qal li l-awtoritajiet qed jibbażaw fuq l-ipoteżi li l-ajruplan niżel filbaħar u għereq. Madankollu, ilfażi li jmiss tat-tfittxija għallajruplan għandha tkopri wkoll linħawi lejn il-gżira ta’ Borneo u l-ibħra tan-Nofsinar ‘il hinn millgżira ta‘ Belitung. Filwaqt li l-viżibbilta f’din iz-

zona hi tajba, il-helicopters li qed jieħdu sehem fit-tfittxija m’għandhomx it-tagħmir viżwali adatt biex jaħdmu wkoll matul il-lejl. Il-kap tal-linja AirAsia, Tony Fernandes, fisser dawn iċċirkostanzi bħala ‘l-akbar ħmar il-lejl ta’ ħajtu’, bl-esperti jtennu li ‘m#’għandux ikun diffiċli ħafna li l-ajruplan jinstab, ladarba jkun niżel fil-baħar’. Sadanittant, huma jistennew li jridu ‘jgħaddu l-ġranet’ sakemm ikun hemm żblokk f’din is-sitwazzjoni.

James Franco u Seth Rogen filpartijiet prinċipali, qanqal rabja kbira fil-Korea ta’ Fuq u lkumpannija Sony setgħet spiċċat suġġetta għal attakk ċibernetiku bħala konsegwenza. Din il-kumpannija kienet waqqfet il-film wara theddid mhux speċifikat ta’ attakki kontra l-kumplessi taċ-ċinema, iżda ‘The Interview’ spiċċa jintwera xorta fis-swali, fuq bażi limitata, u fejn il-konkorrenza talAmerikani kienet ‘stupenda’. Kelliema għal Sony, issa, qalu li wieħed jista’ jixtri jew jikri dan il-film (fl-Istati Uniti u l-Kanada) permezz tas-servizzi Play u Youtube ta’ Google u l-websajts oħrajn tal-HD fuq l-Internet.

In-nies jinġemgħu barra kumpless taċ-ċinema li qed juri ‘The Interview’ f’Atlanta, fl-Istat ta’ Georgia (ritratt: EPA)

Inkwiet dwar Il-film ‘The Interview’ il-gwardjani mal-palazzi jiġġenera l-miljuni fi ftit jiem IR-RENJU UNIT

Is-suldati li qegħdin għassa mal-palazzi rjali fl-Ingilterra se jkunu qed jaqdu dmirhom wara lfences tal-metall minħabba ttħassib li huma jistgħu jisfaw mira tat-terroristi. Ir-Royal Guards barra r-residenzi tal-Irjali huma attrazzjoni turistika ewlenija minħabba luniformijiet ċerimonjali tagħhom. Iżda – u wara d-direttiva speċifika – huma, issa, qed jinżammu separati mill-pubbliku, bil-pulizija armata qed tipprovdilhom il-protezzjoni addizzjonali. Il-gazzetta, The Telegraph, irrappurtat li l-uffiċjali ta’ Buckingham Palace u l-pulizija qed jinkwetaw li l-militanti Iżlamiċi jistgħu jqisu lir-Royal

Guards bħala miri partikolari u ‘ta’ ċertu profil għoli’. Dan għaliex minkejja li l-gwardjani jġorru l-azzarini bil-bajonetti, larmi inkwistjoni ma fihomx ilmunizzjon. Il-Pulizija Metropolitana u lMinisteru tad-Difiża Britanniku ma kkummentawx dwar l-aħħar rapporti rigward is-sitwazzjoni ta’ dawn il-gwadjani. Matul is-sajf, ir-Renju Unit żied l-allert dwar it-terroriżmu għat-tieni l-ogħla livell. Intant, xi ġimgħat ilu, l-awtoritajiet tennew li r-ritorn, fil-pajjiż, talBritanniċi radikali li kienu qed jiġġieldu fl-Iraq u fis-Sirja ifisser li r-Renju Unit qed jiffaċċja lakbar theddida tat-terroriżmu flistorja tiegħu.

L-ISTATI UNITI

Il-film komiku kontroversjali ‘The Interview’ sar l-aktar film tal-kumpannija Sony li qatt spiċċa suġġett għal dowloading minn fuq l-Internet. Fil-fatt ilfilm iġġenera 15 il-miljun dollaru bħala ‘online release’ f’perijodu ta’ erbat ijiem biss u mindu ħareġ f’lejliet il-Milied. Mifhum li saru ‘l fuq minn żewġ miljun download tal-film li jitratta kumplott fittizju talAmerikani biex jinqatel ilMexxej tal-Korea ta’ Fuq komunista, Kim Jong-un. Id-distributuri, qabel, kienu żammew lura milli joħorġu l-film fis-swali taċċinema fl-Istati Uniti minħabba tħassib dwar is-sigurta. ‘The Interview’, li għandu lil

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Lejn elezzjoni bikrija wara li jiċħdu lil Dimas IL-GREĊJA

Il-Prim Ministru Grieg, Antonis Samaras (ritratt: EPA)

Il-Greċja qed tħejji għal elezzjoni ġenerali bikrija wara li d-deputati fil-Parlament ta’ Ateni ma aċċettawx il-kandidat għall-Presidenza li ippropona l-Prim Ministru Grieg, Antonis Samaras. Intant, Samaras ħabbar li l-elezzjoni għandha ssir fil-25 ta’ Jannar li ġej. Il-kandidat inkwistjoni, Stavros Dimas, li hu eksKummissarju Ewropew, kiseb

biss 168 vot minflok il-180 vot meħtieġa fl-Assemblea. L-iżvilupp ifisser li lParlament attwali se jkollu ixolji, proprju fi żmien meta lekonomija Griega qed turi sinjali ta’ titjib wara sitt snin ta’ riċessjoni. Il-vot talbieraħ dwar Dimas kien it-tielet u l-aħħar wieħed, bir-riżultat qed jitqies bħala disfatta sostanzjali għallPrim Ministru Samaras. Fl-istess ħin, il-pajjiżi taz-

zona ewro li, fl-2010, stinkaw biex isalvaw lill-Greċja minn katastrofi ekonomiku qegħdin isegwu din is-sitwazzjoni b’attenzjoni. Il-Griegi ilhom jissapportu snin ta’ awsterita u l-Partit taxxellug Syriza, li jidher bħala laktar wieħed popolari (filGreċja) skont l-istħarriġ, irid li jerġgħu jkunu negozjati t-termini tal-bailout li pajjiżu ftiehem mal-Unjoni Ewropea u

l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF). Fi tmiem il-ġimgħa, ilMinistru tal-Finanzi Ġermaniż, Wolfgang Schaeuble, kien faħħar il-progress tal-Greċja flisforzi biex tindirizza l-issue tad-djun, iżda wissa wkoll li ‘kwalunkwe Gvern ġdid għandu l-obbligu li jirrispetta l-ftehim li daħlu għalihom lamministraturi (Griegi) preċedenti’.

IL-MESSIKU: Il-matador, Karla de los Angeles, toħroġ l-agħar minn dan il-konfront ma’ barri waqt esebizzjoni tipika fil-Plaza Arena, fil-Belt tal-Messiku. F’dan l-inċident, De los Angeles sofriet diversi feriti, bil-barri inkwistjoni anki jispiċċa jferi lil wieħed mill-assistenti tal-matador li kien ipprova jagħtiha l-għajnuna (ritratt: EPA)

Elezzjoni deċiżiva f’Jannar IL-KROAZJA

Il-Kroazja, ix-xahar iddieħel, tidħol għall-fażi deċiżiva tal-elezzjoni għallPresidenza wara li l-vot ta’ nhar il-Ħadd ma pproduċa l-ebda rebbieħ. F’din il-votazzjoni, ilPresident attwali, Ivo

Josipovic, rebaħ kważi 39 filmija tal-vot kontra s-37 fil-mija tal-isfidanta, Kolinda GrabarKitarovic. Intant, il-proċess li jmiss iservi bħala votazzjoni finali li tiddeċiedi l-Presidenza Kroata, proprju minħabba li l-ebda kan-

didat ma kiseb aktar minn 50 fil-mija tal-appoġġ popolari. Il-Presidenza tal-Kroazja tinvolvi rwol fil-parti kbira ċerimonjali, iżda l-elezzjoni inkwistjoni titqies ukoll bħala eżami importanti għall-partiti politiċi ewlenin.

Il-Gvern Russu qed jistenna li l-GDP tal-pajjiż jonqos b’0.8 filmija matul is-sena ġdida wara liżvilupp ta’ 0.6 fil-mija rreġistrat matul l-2014. Intant, il-valur tarrubli, ilbieraħ, naqas b’aktar minn sitta fil-mija fil-konfront tad-dollaru Amerikan.

Dan wara li l-ekonomija tarRussja (li hi dipendenti ħafna fuq l-esportazzjonijiet talenerġija) intlaqtet mit-tnaqqis konsistenti tal-aħħar xhur filprezz taż-żejt kif ukoll missanzjonijiet tal-Punent imposti fuq Moska.

L-ewwel sinjali ta’ riċessjoni IR-RUSSJA

L-ekonomija tar-Russja naqset b’0.5 fil-mija għax-xahar ta’ Novembru, bl-istatistika tikkonferma l-ewwel tnaqqis fil-Prodott Gross Domestiku (GDP) minn Ottubru tal-2009 u li jfisser anki l-ewwel indikazzjonijiet ta’ riċessjoni.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Tintemm l-evakwazzjoni min-’Norman Atlantic’, bil-mejtin jitilgħu għal sebgħa IT-TRAĠEDJA TAL-VAPUR TALJAN

L-awtoritajiet għall-emerġenzi, ilbieraħ, ikkonfermaw li kienu evakwaw il-passiġġieri kollha mill-vapur Taljan ‘Norman Atlantic’ li qabad, nhar il-Ħadd, meta kien qed ibaħħar fl-inħawi tal-gżira Griega, Korfu. L-aħħar rapporti qabel morna għall-istampa qalu li l-ammont ta’ mejtin fit-traġedja tela’ għal sebgħa. Dan wara li raġel tilef ħajtu waqt li kien qed jipprova jaħrab mill-vapur, u bil-katavri tas-sitt persuni l-oħra jinstabu fis-sigħat ta’ wara. Intant, kienu salvati ‘l fuq minn 400 persuna mill-vapur wara ħidma diffiċli u kkumplikata li seħħet waqt maltemp qalil, iddominat mill-irwiefen feroċi. Il-Kaptan tal-vapur kien l-aħħar li salva, proprju 36 siegħa wara li kien bagħat ilmessaġġ tal-emerġenza. Mhux ċar x’wassal għannirien li ħakmu s-sezzjoni talvapur riservat għall-karozzi, u meta n-’Norman Atlantic’ kien qed iwassal mal-478 persuna mill-belt Griega ta’ Patras lejn Ancona, fl-Italja. Sadanittant, il-prosekuturi Taljani ħabbru li fetħu inkjesta kriminali dwar il-kawża tannirien u għandhom anki jinvestigaw jekk it-traġedja kenitx dovuta għal negliġenza. L-aħħar rapporti, fl-istess ħin, qalu li wieħed mill-mejtin kien anzjan Grieg li waqa’ mill-vapur għal ġol-baħar. Il-mara tal-anzjan kien messha l-istess destin iżda hi salvat u, fil-preżent, tinsab rikoverata għall-ġrieħi li ġarrbet.

Il-katavri l-oħra kienu rkuprati f’ħinijiet differenti waqt it-tfittxija talbieraħ fizzona u waqt li numru ta’ helicopters stinkaw, matul il-lejl tal-Ħadd u t-Tnejn, biex itellgħu il-passiġġieri minn fuq ilvapur. Ħafna mill-passiġġieri salvati kienu trasferiti lejn vapuri oħra fl-inħawi, b’uħud,

inklużi t-tfal, jittieħdu direttament l-isptar, fejn instabu jbatu l-effetti ta’ hypothermia. Ħafna mill-passiġġieri li salvaw irrakkuntaw dwar ix-xeni kbar ta’ paniku fuq in-’Norman Atlantic’ fejn kellhom jistennew, f’kundizzjonijiet ta’ friża, sakemm waslet l-għajnuna u waqt li l-vapur imtela’ bid-

duħħan. Fil-ħidma tas-salvataġġ weġġgħu numru ta’ militar Taljani, bl-uffiċjali talemerġenza jikkonfermaw li lmaġġoranza tal-passiġġieri (234) tal-vapur kienu Griegi. Ilpassiġġieri l-oħra kienu ġejjin mir-Renju Unit, l-Italja, lAlbanija, il-Ġermanja, it-

Turkija, Franza u diversi pajjiżi oħra. Intant, Carlo Visentini, li hu lkap eżekuttiv tal-grupp ‘Visentini’ – is-sidien tal-vapur inkwistjoni– qal li n-’Norman Atlantic’ kien għadda millaħħar spezzjonijiet tekniċi minkejja ‘xi difett minimu’ f’wieħed mill-fire-doors tiegħu.

Ir-raġel b’identifikazzjoni Maltija, magħruf bħala ‘M. Almohamed’ u li kien abbord ilvapur ‘Norman Atlantic’, għadu rikoverat ġo sptar fl-Italja. Dan il-ġurnal jista’ jikkonferma li r-raġel, Sirjan residenti f’Malta, jinsab rikoverat fl-isptar ‘Santa Maria delle Croci’ f’Ravenna. Minn stħarriġ li għamel INNAZZJON jirriżulta li s-Sirjan, li kien jgħix f’Ħaż-Żabbar, u li hu miżżewweġ Ċiprijotta, jinsab f’kamra ta’ waħda mis-swali talisptar. Dan il-fatt, stabbilit minn dan

il-ġurnal, madankollu, jistona mat-tweġibiet li l-Koordinatur tal-Komunikazzjoni fi ħdan ilMinisteru tal-Affarijiet Barranin f’Malta bagħat lil IN-NAZZJON għall-mistoqsijiet li għamilna. Għall-mistoqsija dwar jekk irraġel itteħidx f’xi sptar jew ingħatax attenzjoni medika wara li ttieħed lejn l-Italja, ilKoordinatur talKomunikazzjoni wieġeb li rraġel żbarka fil-port ta’ Bari. Fatt, li jikkuntrasta ma’ stqarrija maħruġa mill-Ministeru talAffarijiet Barranin, aktar

kmieni, li fiha jintqal li r-raġel kien qed jittieħed lejn Ravenna. Skont il-Koordinatur talKomunikazzjoni fil-Ministeru tal-Affarijiet Barranin, is-Sirjan, issa, qed ikun akkumpanjat millKonslu Onorarju ta’ Malta għal dak kollu li għandu bżonn. Il-Malti kien fost l-478 persuna abbord il-vapur ‘Norman Atlantic’ meta dan ħa in-nar, bittraġedja tinvolvi operazzjoni kbira ta’ salvataġġ. Fost il-vapuri li assistew floperazzjoni ta’ salvataġġ kien hemm il-vapur ‘Stelios B’, bastiment reġistrat f’Malta, li,

flimkien ma’ żewġ bastimenti oħra reġistrati f’Malta, taw lgħajnuna meħtieġa. Dan il-ġurnal ħa l-kummenti tal-Kaptan George Papagiorgiou, li hu l-’Port Operations Manager’ tal-bastiment ‘Stelios B’. Ma’ dan il-ġurnal, Papagiorgiou fisser li l-bastiment ‘Stelios’ irċieva ‘distress call’, jiġifieri sinjal ta’ emerġenza biex imur fuq il-post fejn seħħet it-traġedja. Papagiorgiou spjega li l-bastiment kien għadu fuq il-post, sa’ wara li l-persuni abbord in-

Norman Atlantic ġew evakwati kollha. Dan sabiex ikun jista’ jkompli jfittex passiġġieri li setgħu ħarbu minn fuq il-vapur u li allura setgħu ntilfu fl-ibħra talmadwar. Apparti l-bastiment ‘Stelios B’ kien hemm ukoll żewġ bastimenti reġistrati f’Malta li kienu qed jassistu f’din l-operazzjoni ta’ salvataġġ — il-bastiment ABY Jeanette u l-bastiment Plana. Il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin Malti qal li fuq il-bastiment ABY Jeanette ittellgħu 49 persuna wara li ġew salvati minn fuq in-Norman Atlantic.

Passiġġier tal-vapurett ‘Norman Atlantic’ (imgeżwer f’kutra) jinżel it-taraġ tal-vapur li wasslu miz-zona tal-emerġenza, ‘il hinn mill-Korfu, lejn il-port ta’ Bari, fl-Italja (ritratt: EPA)

Il-passiġġier b’identifikazzjoni Maltija għadu rikoverat ġo sptar

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

L-isem Harper igawdi minn spinta ġdida grazzi għall-Beckhams IR-RENJU UNIT

L-INDJA: Żgħażagħ mill-komunita’ tas-Sikhs juru l-kapaċitajiet tagħhom bix-xwabel, kif ukoll bil-forom lokali tal-arti marzjali, waqt purċissjoni reliġjuża fl-inħawi ta’ Amritsar (ritratt: EPA)

Il-klieb saru ‘aktar popolari mill-qtates’ IR-RENJU UNIT

L-aħħar statistika fir-Renju Unit qed turi li, għall-ewwel darba f’20 sena, il-klieb saru laktar annimali domestiċi popolari fost il-Britanniċi — bi kważi 25 fil-mija tal-familji lokali qegħdin irabbu kelb ta’ xi razza jew oħra. Ix-xejra tidher li inbidlet wara li l-preżenza tal-qtates fid-djar tal-Britanniċi damet is-snin tissupera dik tal-klieb u bil-qattus jitqies, għal ħafna żmien, bħala ‘l-pet favorit indiskutibbli’ minn aspett domestiku. Intant, l-istatistika pubblikata mid-Dogs Trust Pet Food

Manufacturers’ Association (PFMA) żvelat li fir-Renju Unit, illum, hemm mat-8.9 miljun kelb ‘kontra’ s-7.9 miljun qtates. Jaħsbu wkoll li lispinta fin-numru tal-klieb hi dovuta, fost oħrajn, għall-popolarita kbira li qed igawdu razzez bħall-French Bulldog, iċChihuahua u l-Pug. Dawn l-hekk-imsejħa ‘designer puppies’ huma ferm imfittxa minn ħafna personalitajiet ċelebri u l-fama li saru jgawdu lklieb partikolari serviet bħala lixprun wara l-bejgħ tal-annimali minn fuq l-Internet.

Iżda l-entitajiet inkarigati mill-ħarsien tal-annimali qed iwissu lil kulmin iħobb il-klieb li l-kummerċ ta’ dan it-tip ‘online’ ipproduċa wkoll ‘industrija sewda’ li tista’ tħalli rriperkussjonijiet qattiela. Dan għaliex id-domanda għal dawn id-’designer puppies’ tant saret kbira li eluf ta’ ġriewi qed ikunu impurtati illegalment firRenju Unit mill-Ewropa talLvant (partikolarment millUngerija u l-Litwanja), fost element ta’ sogru akbar li jinferex mard bħar-rabies u kundizzjonijiet oħra bil-potenzjal fatali.

Filwaqt li l-ismijiet tannisa antiki bħal Doris, Edna u Hilda jidhru li għamlu daqsxejn ta’ ‘comeback’ fix-xhur riċenti, ftit hemm dubju li Harper sar l-aktar isem li interessa lill-ġenituri żgħażagħ Britanniċi, fl-2014. Il-fatt li Harper spara ‘l fuq fil-lista tal-’baby names’ għas-sena li waslet biex tispiċċa m’għandux jitqies daqstant bħala sorpriża peress hu l-isem tat-tifla ż-żgħira ta’ David u Victoria Beckham — l-eks ‘Posh Spice’, li, flimien ma’ żewġha, tifforma waħda millaktar koppji ikoniċi fid-dinja. Intant, l-isem Harper tela’ b’67 pożizzjoni għal numru 77 fil-lista tal-ismijiet tattrabi tfajliet u jidher li hu wkoll l-aktar wieħed li gawda minn spinta ta’ popolarita, fl2014. Mill-banda l-oħra, l-ismijiet Hilda, Edna, Dilys u Doris — li jmorru lura għaż-żmenijiet tat-Tieni Gwerra — jidhru li qed ikunu kkunsidrati mill-ġdid wara li kienu damu s-snin injorati millaħħar ġenerazzjonijiet ta’ Britanniċi. Il-lista tal-’baby names’ żvelat ukoll l-aktar ismijiet

Kunsidrati wkoll l-ismijiet ‘antiki’ bħal Hilda u Doris straordinarji mogħtija littrabi fl-2014, u li jinkludu Royal, King u Thor. Ma jonqsux, imbagħad, laktar ismijiet strambi għassubien, fosthom Muse (wara l-grupp tal-mużika Rock) u Memphis, il-post fl-Istati Uniti fejn kien twieled ilmibki Re tar-Rock ‘n Roll, Elvis Presley. Intant, l-aktar ismijiet għall-bniet li żiedu fil-popolarita waqt l-2014 kienu (skont il-lista) : 1) Harper, 2) Thea, 3) Darcie, 4) Lottie, 5) Elsie, 6) Orla, 7) Ivy, 8) Eliza, 9) Heidi u 10) Evelyn. L-aktar ismijiet tas-subien li qabdu sew fis-soċjeta Britannika fl-aħħar tnax ilxahar huma: 1) Kian, 2) Teddy, 3) Elijah, 4) Hugo, 5) Ollie, 6) Louie, 7) Freddie, 8) Sebastian, 9) Ronnie u 10) Seth.

IL-FILIPPINI: Tifel Filippin liebes il-flokk ta’ tim rinomat tal-basketball Amerikan jilgħab qrib ix-xmara fil-belt ta’ Pasay, lejn in-Nofsinar ta’ Manila (ritratt: EPA)

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Xeni tax-xitwa

1) L-IŻVIZZERA: Tfajjel jimxi mill-aħjar li jista’ mis-silġ fond, fl-ispazji qalb il-foresta fl-inħawi ta’ L’Isle 2) L-UNGERIJA: In-nies f’Jaszbereny, lejn il-Lvant ta’ Budapest, isegwu raġel li qed imexxi lil dawn il-pengwini waqt passiġġata regolari fiz-zoo lokali

3) L-ITALJA: Inżul ta’ borra fi piazza del duomo quddiem il-famuż kattidral ta’ Milan

4) Il-POLONJA: In-nies jisfidaw l-ilma kiesaħ silġ qrib il-’waterfall’ ta’ Podgoma, fiz-zona ta’ Przesieka, fejn it-temperaturi niżlu għal seba’ gradi taħt iz-zero (ritratti: EPA)

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

FEATURE

2.5 miljun ruħ imutu kull sena minħabba abbuż mill-alkoħol Charles Muscat

Skont ċifri maħruġa millOrganizzazzjoni Dinjija tasSaħħa (WHO), kull sena madwar id-dinja jmutu mal-2.5 miljun ruħ minħabba l-abbuż mill-alkoħol filwaqt li miljuni oħra jimirdu jew iweġġgħu. Labbuż tal-alkoħol qed dejjem aktar jaffettwa l-ġenerazzjonijiet żagħżugħa fil-pajjiżi żviluppati. Madwar 4 fil-mija talimwiet kollha huma marbuta mal-abbuż tal-alkoħol u l-aktar imwiet kaġunati mill-abbuż talalkoħol isiru minħabba inċidenti, kanċer, mard tal-qalb u mard tal-fwied. Madwar 6.2 fil-mija talimwiet ta' irġiel huma marbutin mal-abbuż tal-alkoħol meta mqabbla ma 1.1 fil-mija talimwiet tan-nisa. Kull sena jmutu madwar 320,000 żagħżugħ u żagħżugħa ta' bejn il-15 u d-29 sena minħabba raġunijiet marbutin malalkoħol u dan iwassal biex 9 filmija tal-imwiet kollha kaġun tal-alkoħol huma mill-grupp ta' dik l-eta'. Hu stmat ukoll li madwar 50 fil-mija tal-irġiel u 66 fil-mija tan-nisa ma jixorbux alkoħol. Minn informazzjoni miġbura mill-Istitut Nazzjonali dwar lAbbuż mill-Alkoħol u lAlkoħoliżmu tal-Istati Uniti tal-Amerika, jirriżulta li labbuż tal-alkoħol jwassal għal problemi fil-moħħ, fil-qalb, filfwied, fil-frixa, fis-sistema immunitarja u anke jżid irriskju tal-kanċer.

L-abbuż mill-alkoħol jagħmel ħsara fl-organi tal-ġisem L-alkoħol hu parti mill-kultura tagħna u jgħinna biex niċċelebraw u nissoċjalizzaw, imma meta wieħed jixrob iżżejjed jew f'okkażjoni ta' darba jew għal perijodu twil, jista' jkollu konsegwenzi serji fuq saħħtu. Ħafna jaħsbu li x-xorb żejjed iwassal għal inċidenti u għad-dipendenza, imma din hi biss parti mill-istorja għax minbarra dawn il-problemi serji, labbuż mill-alkoħol jagħmel ħsara fl-organi tal-ġisem, idgħajjef is-sistema immunitarja u jwassal għal kanċer. Bħal fil-każ tat-tipjip, lalkoħol jaffettwa nies differenti b'mod differenti. Il-ġeneru, lambjent u anke d-dieta ta' dak li jkun, għandhom rwol jekk wieħed jiżviluppax mard marbut mal-abbuż tal-alkoħol.

Inċidentalment, xi nies eventwalment jistgħu jibbenefikaw mix-xorb tal-alokħol fi kwantitajiet żgħar. Din tidher li hi xi ħaġa kkumplikata u jista' jkun hekk. Imma biex wieħed jibqa' b'saħħtu u jiddeċiedi x'rwol lalkoħol se jkollu f'ħajtu, wieħed irid informazzjoni ċara u aġġornata u dan il-feature se jservi ta' gwida bbażata fuq laħħar riċerka dwar l-effetti talalkoħol fuq is-saħħa.

Kemm tista' tixrob alkoħol? Ir-Royal College of Physicians jagħti parir biex lirġiel ma jixorbux aktar minn 21 unit fil-ġimgħa u n-nisa mhux aktar minn 14-il unit. Imma wara li jkun xorob anke ftit, wieħed għandu ma jixrobx għal jumejn jew tlieta matul ilġimgħa biex il-fwied jilħaq jirkupra. Unit ta' alkoħol hi ekwivalenti għal nofs pinta birra li fiha bejn 3 u 4 fil-mija volum ta' alkoħol jew 25ml ta' spirtu li fih volum ta' 40 fil-mija alkoħol. 50ml inbid, sherry jew port fihom volum ta' 20 fil-mija alkoħol. Tazza żgħira ta' 125ml

inbid li fiha volum ta' 12 filmija alkoħol tfisser unit u nofs ta' alkoħol filwaqt li 35ml ta' spirtu li fih 40 fil-mija volum ta' alkoħol ukoll ifisser unit u nofs volum ta' alkoħol. Jekk wieħed ikun jaf kemm drink wieħed fih ammont ta' alokħol jista' jgħin biex ikun jaf kemm fil-verita' qed jixrob u jifhem x'inhuma r-riskji. Drink standard fih madwar 18ml ta' alkoħol pur. Għalhekk 355ml ta' birra fiha 5 fil-mija alkoħol, 235ml ta' malt liquor fih 7 filmija alkoħol, 148ml ta' inbid fih 12 fil-mija alkoħol u 44ml ta' hard liquor bħal whiskey u vodka, fihom 40 fil-mija alkoħol. Ir-riċerkaturi sabu li l-livelli ta' xorb b'riskju baxx għal irġiel huma mhux aktar minn 4 drinks f'ġurnata u mhux aktar minn 14-il drink fil-ġimgħa. Għan nisa, il-livelli ta' xorb b'riskju baxx huma mhux aktar minn 3 drinks f'ġurnata u mhux aktar minn 7 drinks f'ġimgħa. Biex wieħed jibqa fil-livelli ta' riskju baxx, irid iżomm il-limiti ta' xorb indikati f'ġurnata u f'ġimgħa. Anke b'dawn il-limiti wieħed

Kull sena jmutu madwar 320,000 żagħżugħ u żagħżugħa ta' bejn il-15 u d-29 sena minħabba raġunijiet marbutin mal-alkoħol jista' jkollu problemi jekk wieħed jixrob f'daqqa', jekk ikollu xi kundizzjoni f'saħħtu jew jekk għandu aktar minn 65 sena. Anzjani m'għandhomx jixorbu aktar minn 3 drinks f'ġurnata u mhux aktar minn 7 drinks fil-ġimgħa.Wieħed jista' jkollu bżonn jixrob inqas jew ma jixrob xejn alkoħol għax dan jiddependi mill-kundizzjoni ta' saħħtu u kif l-alkoħol jaffettwaħ. Dawk li għandhom jastjenu għal kollox mix-xorb jinkludu dawk li jridu jsuqu jew iħaddmu xi makkinarju, nisa tqal jew li qed jippruvaw joħorġu tqal, dawk li qed jieħdu mediċini u dawk li għandhom xi kundizzjoni medika li tista' tiggrava bl-alkoħol. L-effett tal-alkoħol fuq il-moħħ Jekk wieħed ikun f'party

jitkellem ma sħabu u jgħaddi waiter bix-xampanja u jieħu tazza, wara jieħu oħra u forsi jieħdu ftit tazzi xampanja oħra, qabel ma jirrealizza, jibda jidħaq jgħajjat aktar mis-soltu u anke jixxengel waqt li jkun miexi u anke ma jkunx jista' jitkellem b'mod ċar. L-għada filgħodu jqum stordut u b'uġigħ ta' ras u ma jkunx jista' jiftakar x'għamel il-lejla ta' qabel. Dawn ir-reazzjonijiet juru kemm l-alkoħol jaffettwa lil moħħ malajr u b'mod qawwi. Il-moħħ fih il-konnessjonijiet kollha li jwasslu biex il-proċess fiżiku u psikoloġiku tal-ġisem jaħdmu tajjeb. Kull ħaġa li ttellef dan il-proċess taffettwa l-mod kif jaħdem il-moħħ. Lalkoħol jista' jkollu wkoll konsegwenzi fit-tul fuq il-moħħ u jibdel il-mod kif jidher u kif jaħdem u dan iwassal għal firxa wiesgħa ta' problemi.

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

www.maltarightnow.com

FEATURE

Noqogħdu attenti f’dawn il-jiem ta’ festi fejn il-konsum ikun għoli ħafna

L-alkoħol jagħmel ħsara lil fwied li jwassal ukoll għal ħsara fil-moħħ u fost il-konsegwenzi ta' dan ikun hemm nuqqas ta' irqad, tibdil fil-personalita' u fil-burdati, ansjeta', dipressjoni, inqas attenzjoni, problemi ta' koordinament talġisem, bħal idejn jirtogħdu, koma u anke mewt.

L-effet tal-alkoħol fuq il-qalb Hu ikkalkulat li l-mard talqalb jolqot persuna minn kull 12, imma wieħed mhux dejjem jagħraf ir-rabta bejn il-mard tal-qalb u l-alkoħol. Hu fatt magħruf li l-konsum ta' alkoħol eċċessiv jagħmel ħsara lil qalb. Xorb żejjed fuq perijodu twil ta' żmien jew xorb żejjed f'okkażjoni waħda jista' jkun ta' riskju għal qalb u għal ħajja. Min-naħa l-oħra hu magħruf li x-xorb ta' ammonti moderati ta' alkoħol jista' jħares lil qalb ta' xi nies minn mard fl-arterji li jwasslu ddemm fil-qalb. L-alkoħol jista

jikkawża problemi fit-taħbit tal-qalb, pressjoni għolja u anke puplesija.

L-effet tal-alkoħol fuq il-fwied Il-mard tal-fwied hu fost ilkawżi ewlenin tal-imwiet u flAmerika biss aktar minn żewġ miljun persuna jbatu minn mard tal-qalb kaġun talalkoħol. Ġeneralment, il-mard tal-fwied jolqot lil dawk li jixorbu ħafna alkoħol fuq medda ta' snin. L-aħbar tajba hi li tibdil fillifestyle jista' jgħin biex ikun ikkurat mard fil-fwied kaġunat mill-alkoħol. L-aktar bidla importanti hi li wieħed ma jixrob xejn alkoħol għax dan iwassal biex ma tkomplix issir ħsara lil fwied. It-tipjip, ilħxuna żejda u n-nuqqas ta' nutrizzjoni tajba lkoll jikkontribwixxu għal mard tal-qalb kaġun tal-alkoħol. Għalhekk hu importanti li wieħed jieqaf mit-tipjip u jiekol ikel tajjeb għas-saħħa.

L-effett tal-alkoħol il-frixa Ħafna minn dawk li jbatu mill-problemi fil-frixa jixrobu ħafna alkoħol għax ix-xorb eċċessiv u regolari jikkawża mard fil-frixa. Il-frixa għandha rwol imporanti fid-diġestjoni tal-ikel biex dan jagħti s-saħħa lil ġisem. Min jixrob ħafna alkoħol ħafna drabi ma jindunax bil-ħsara li tkun qed issirlu fil-frixa, sakemm jagħtih xi attakk. Fost is-sintomi ta' mard tal-frixa hemm uġigħ fiżżaqq li jista' jinħass ukoll fiddahar, nawsja u rimettar, deni, taħbit mgħaġġel tal-qalb, dijareja u għaraq. Jekk wieħed jieqaf jixrob lalkoħol jnaqqas il-progress talmard tal-frixa u jnaqqas ukoll is-sintomi ta' uġigħ. Ir-riskju tal-kanċer minħabba l-alkoħol Il-ġenetika, l-ambjent u l-istil ta' ħajja kollha jista' jkollhom effett fuq jekk persuna timradx bil-kanċer. Wieħed ma jista'

jagħmel xejn biex jibdel ilġenetika u ftit li xejn wieħed jista' jagħmel biex jibdel l-ambjent li jgħix fih. Imma l-istil talħajja hu storja differenti. Ix-xorb żejjed tal-alkoħol hu wieħed mill-istili tal-ħajja li jista' jżid irriskju li wieħed jiżviluppa kanċer. Ħafna studji juru li aktar ma wieħed jixrob alkoħol, aktar ikollu ċans jiżviluppa ċerti tipi ta' kanċer. L-Istitut Nazzjonali tal-Kanċer identifika l-alkoħol bħala fattur ta' riskju għal kanċer fil-ħalq, fil-fwied, fis-sider, filpajp tal-ikel, fis-sitema diġestiva u fl-għonq. Tal-inqas 7 minn kull 10 minnies li għandhom kanċer fil-ħalq, jixorbu ħafna alkoħol u dawk li jixorbu ħames drinks jew aktar kuljum , iżidu r-riskju li jiżviluppaw tipi oħra ta' kanċer, fosthom kanċer fil-musrana l-kbira. Studju li sar mill-World Cancer Research Fund juri li nisa u jixorbu ħames drinks alkoħoliċi kuljum, għandhom 1.2 riskju akbar li jiżviluppaw kanċer flimsaren minn dawk in-nisa li ma

jixorbux. Nies li jixorbu l-alkoħol għandhom tendenza li jkunu jpejpu wkoll u din il-kombinazzjoni żżid ir-riskju tal-kanċer b'mod qawwi. Studji riċenti juri li l-alkoħol u t-tabakk flimkien huma responsabbli għal 80 filmija tal-kanċer fil-griżmejn u fil-ħalq fl-irġiel, u 65 fil-mija fin-nisa u għal bejn il-25 u 30 fil-mija tal-kanċer tal-fwied.

L-Effetti tal-alkoħol fuq is-sistema immunitarja Jekk wieħed jixrob ħafna alkoħol ikun qed idgħajjef issistema immunitarja u b'hekk ġismu jkun aktar fil-mira għal mard. Jekk persuna tixrob ħafna f'okkażjoni waħda, tista wkoll tkun qed tikkomprometti s-sistema immunitarja tagħha. Għalhekk hu imporanti li wieħed iżomm f'moħħu li jekk wieħed jevita l-alkoħol żejjed, jkun qed inaqqas il-piz fuq issistema immunitarja speċjalment jekk ikun qed jiġġieled xi infezzjoni.

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

'Tentuf mill-Memorji' ta` Lino Gauci Borda

Tonio Borg Meta ġie f'idejja l-ktieb ta Lino Gauci Borda, Tentuf millMemorji, qrajtu f'nofs ta` nhar. Huwa ktieb mimli memorji dwar Fleur de Lis. L-awtur qatta` 75 sena f` dan il-lokal u għadu joqgħod hemm sal-lum. Ħlief lartikoli li kien jikteb f'In-Nazzjon meta kien kandidat (1966-76), imbagħad Deputat Parlamentari (1976-94) tal-Partit Nazzjonalista fil-Parlament, qatt ma qrajt xejn iktar ta` Lino. Dan hu l-ewwel ktieb tiegħu. Lawtur jiddeskrivi b`mod dettaljat dak kollu li jiftakar minn tfulitu sal-lum dwar l-iżvilupp ta` Fleur de Lis li għal ħafna snin kien lokalita` li jdur ma` triq waħda, Fleur de Lis Rd. Illum Fleur de Lis iffjorixxa u kiber. Ħafna mill-għelieqi ta` bejn il-Knisja Parrokjali u l-akwadott issa hu żvilupapt bi djar sbieħ. Psaila Street li kienet trejqa in parti mħarbta, illum saret arterja prinċipali li tgħaqqad Birkirkara mal-Ħamrun u kif jafu l-kandidati tal-partiti politiċi li jagħmlu lhome visits hija twila mhux ħażin!.

Lino Gauci Borda jiddeskrivi ddar tal-familaj tiegħu, kif trabba ma` żewġ ħutu subien li kollha għamlu isem għalihom. Is-sempliċita` tal-ħajja tal-imgħoddi, anki jekk mingħajr il-kumditajiet tal-lum. Għandu żmien biżżejjed illi jiftakar il-Knisja Parrokjali tinbena, tant illi l-għalqa fejn inbniet il-Knisja l-awtur kien jilgħab il-ballun fiha ma `sħabu. Jiddeskrivi Fleur de Lis matul il-gwerra u kif darba bomba waqgħet fuq id-dar fejn kien joqgħod bħala tifel Eddie Fenech Adami, iżda ma splodietx. Isemmi lil Guido de Marco li għamel xi żmien bħala tifel jgħix hemm matul il-gwerra. Il-ktieb huwa miktub b'mod mexxej. Liktar li għoġobni hu kif l-awtur jaf il-lokalita` bid-dettalji kollha tagħha u meta taqrah tħossok qisek għaddej tour ta` Fleur de Lis f`idejn espert bħalma hu Lino li ħafna min-nies li jiddeskrivi kienu pazjenti tiegħu u kien jidħol għandhom fi djarhom biex jikkurahom. Isemmi lil kull min ta' kontribut ġo Fluer de Lis. Il-fabbriki żgħar tal-familja tal-luminata, tal-irħam,

il-ħwienet tal-merċa u tal-artiġjanat, il-karattri ewlenin billaqmijiet b`kollox tal-lokalita'. Ilktieb jikxef għarfien soċjali tallokalita` mżewqa bi stejjer frott tal-memorja tal-awtur. L-awtur, probabbli b`intenzjoni, iħalli `l barra stejjer marburta mal-politika għax dan ilktieb m'hux awtobijografiku. Huwa pjuttost ktieb dwar illokalita` li tant ħabb Lino. Isemmi per eżempju l-inċident ta` kif waqgħet l-arkata ta` Fleur de Lis fil-bidu tat-triq tar-Rabat u kif bħala deputat mar jiġri minn post għal ieħor jipprova jirkupra ilġebel li għeb wara li waq g ħ e t l-arkata. Issa li Lino Gauci Borda taħa għall-kitba, nistennew iżjed minn għandu. Jien li ilni nafu naf kemm hu umli di natura u jħobb joqgħod lura. Naf li għandu diversi hobbies fosthom il-karrozzi antiki. Iżda nittama illi nsib il-ħin illi jirrakonta bis-sempliċita` tiegħu l-istejjer li għex fil-politika fejn kien deputat għal 18-il sena elett mid-distrett ta` Birkirkara. Għadda żmien biżżejjed minn mindu Lino irtira mill-politika 20

sena ilu li jista` jagħti ġudizzji fuq avvenimenti u personaġġi Maltin u jirrakonta dak li ra u sema` fil-

www.maltarightnow.com

LETTERATURA

ħajja pubblika tiegħu. Kull qliegħ minn dan il-ktieb imur għallHospice Movement.

www.maltarightnow.com

LETTERATURA

Il-Binja u n-Nies Tagħha

Ħadd minna mhu ser isir jaf minn bagħat ittra lil Polino Morais, negozjant tat-tajjeb, fejn qallu li l-maħbuba tirgħu Lidia , li kienet tgħix bi flusu sabet maħbub ieħor. Seta’ kitibha hu stess biex jaqta’ minn magħha, min jaf? Il-kittieb Portugis Jose’ Saramago, li fl-1998 rebaħ inNobel miet fl-2010, hu biss seta’ jgħidilna imma la mar mar. Wara mewtu nstab xogħol tiegħu bl-isem ta’ ‘Charaboia’ miktub fl-1953 li d-dar tal-pubblikazzjoni tilfet. Aktarx li dan ir-rumanz li nqaleb bl-Ingliż - ‘ Skylight’ - huwa wieħed millewwel xogħolijiet tiegħu. Fi-blokk ta’ appartamenti ġewwa Lisbona ma toqgħodx biss Lidia li Paolino imur għandha tlett darbiet filġimgħa. Familji oħra: Candida toqgħod ma oħta Amelia u għandha żewġt ibniet kbar, Isaura u Adriana. Darba lfamilja kellha l-flus imma isssa l-membri tagħha jagħtuha għall-ħjata, jikellmu biss dwar ħwejjeġ tad-dar. Isaura tħobb il-kotba u mal-ftuħ tar-rumanz qed taqra ‘Tifkiriet ta’ Soru’ ta’ Denis Diderot (1713-1784). Darba bil-lejl tintebaħ li id imxajtna u qarrieqa kienet mexxitha lejn dan il-ktieb. Oħta “ bla ma tiċċaqlaq tħares il-fuq lejn is-saqaf, b’rasha mfarrka, b’ras iebsa kienet qed tiġġieled mal-qawmiet talgħatx tagħha għall-imħabba, li kien ukoll imrażżan moħbi u mxejjen.’’ L-aħwa jitlewwmu, iz-zija tintebaħ, issaqsi, tfittex id-djarju ta’ Adriana imma kollu hu għal xejn. L-imsejkna Justina. “Il-ħin ħarab bil-mod. It-tik-tok talarloġġ rass kemm kemm lil minkeb il-ħemda, jara kif jagħmel biex ikeċċiha imma lħemda ireġistrat bil-massa sfiqa u tqila, li fiha l-ħsejjes kollha għerqu. It-tnejn iġġieldu bla waqfien, it-tektik tal-arloġġ mar-ras iebsa ta’ nuqqas ta’ tama u tagħrif żgur tal-mewt, waqt li l-ħemda kellha fuq innaħa tagħha l-eternita’ mistmerra’’. Ġustina ma għandhiex is-saħħa toħroġ tissendika x’qed jiġri fl-appartamenti loħra. Hi u żewġha Caetano jobogħdu lil xulxin, tilfu t-tarbija waħdanija li nisslu. Irraġel taparsi jsib ittra anonima imma l-qarrej isir jaf li kitibha hu stess, mhux bħal l-ittra loħra dwar Lidia. Il-koppja Emilio u Carmen hija xi ftit aħjar. Iżommha f’daqqa l-iben Enrique, ma jafx

Joe Cassar

stcassar@gmail.com kif missieru u ommu ma jkellmux lil xulxin. Iħossu waħdu jiġġerra ġewwa masġar iswed fejn l-ebda għasfur ma jgħanni. L-omm hi Spanjola u għalhekk tajjeb li fl-imkien ma binha titlaq mill-Portugall biex tagħmel żjara lil qraba, fosthom kuġinuha,f’pajjiżha. Ħielsa hi, ħieles żewġha. Il-koppja Silvestre u Mariana qegħda tixjieħ. B’dana kollu hi ferħana. Ir-raġel skarpan imma tgħallem ħafna mill-ħajja. Fittaqlib politiku ta’ pajjiżu kien man-naħa republikana. Biex idaħħal xi ħaġa aktar tal-flus, jikri waħda mill-kmamar tiegħu lil Abel, żagħżugħ li jixtieq jitgħallem qabel ma jidħol fil-ħajja ta’ kulljum. Silvestre jagħmu: “Ilkoll kemm aħna tiġi għandna ta’ kulljum id-doża tal-morfina li ddallam ħsibijietna. Drawiet, vizzjijiet, kliem imtenni, u ġesri ta’ kulljum, ħbieb u għedewwa li jdejquna imma li tassew lanqas nobogħdu, dawn huma ħwejjeġ li jdallmu mħuħna.’’ Il-koppja Aurelio u Rosalia jgħixu ħajja ferħana fl-imkien ma binthom Claudia, jieħdu ħsiebha, jaraw kif issib xogħol aħjar bis-saħħa ta’ Lidia, ilħabiba ta’ Paolino li moħħu fittfajliet sbieh. Claudia kif ngħidu bil-Malti għandha ras li tħaħdem. “Mhux kollox hu dak li jidher u mhux kollox li jidher hu. Bejn dak li hu u dak li jidher hemm dejjem waqt fejn jiltaqgħu, bħalli kieku, dak li hu u dak li jidher li hu huma żewġ livelli mżerżqa li jimxu saċċentru u jsiru ħaġa waħda. Hemm niżla u jista’ jkun li wieħed jiżżerżaq l-isfel, u meta dan jiġri, wieħed jasal sal-punt fejn dak li hu u dak li jidher li hu, jiltaqħu.’’ Rumanz ta’ karattri, avantguarde għal żmienu li mhux ‘mudlam’ daqs l-aqwa xogħolijiet ta’ Saramago. Ħajr lil Agenda Book Shop Is-sena t-tajba lill-qarrejja ta’ kitbieti u kitbiet ħaddieħor.

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

L-oratorju Messiah ta' Handel fil-Katidral tal-Anglikani fil-Belt L-oratorju Messiah ta' Handel se tittella' mill-Goldberg Ensemble Malta fil-Katidral ta' San Pawl tal-Anglikani ta' San Pawl fil-Belt nhar il-Ħadd 11 ta' Jannar 2015 fis-7.30 p.m. Flimkien mal-Ensemble se jieħdu sehem solisti stabbiliti Maltin Gillian Zammit, Claire Massa u Albert Buttigieg flimkien mat-tenur magħruf Ingliż, Nicholas Mulroy. Il-Goldberg Ensemble Malta kienet iffurmata dan l-aħħar meta uħud mill-mużiċisti ewlenin Maltin u grupp ta' koristi b'esperjenza ingħaqdu taħt it-tmexxija tas-Surmast Michael Laus. Din hi l-ewwel ensemble tax-xorta tagħha f'Malta u l-idea li jkun hemm grupp fiss ta' mużiċisti professjonali li jaħdmu ma grupp ta' kantanti bħala ensemble hi

waħda innovattiva għal Malta. L-oratorju Messiah se tittella' biex tiċċelebra din il-kollaborazzjoni u l-Ensemble qed taħdem fuq proġett li jgħaqqad diversi forom ta' arti fosthom il-mużika, iż-żfin u l-fotografija li jsiru b'dimensjoni edukattiva. Dan ilproġett imsejjaħ Rejoice! Kien approvatll-Kunsill Malti tal-Arti permezz ta' sponsorship talMalta Arts Fund. Dan il-proġett hu wkoll sponsorjat minn The Palace u mill-MIB. Il-qofol talproġett se jkun l-opra Messiah. Messiah ta' Handel kien deskritt bħala wieħed mill-akbar kisbiet mużikali tal-bniedem. Dan l-oratorju tradizzjonalment jittella' madwar id-dinja kollha waqt il-perijodu tal-Milied u lEwwel tas-Sena bil-Kor Hallelujah jkun fost l-iktar partijiet magħrufa.

Wara aktar minn 273 sena minn meta nkiteb dan l-oratorju, ix-xogħol ta' Handel bil-mod ilmod tbiegħed mid-dinja mużikali ta' Handel b'attentati li jsiru korijiet u orkesti kbar ħafna b'partijiet ġodda maħluqa għal aktar strumenti. Imma din iddarba l-oratorju Messiah se jittella' mill-Goldberg Ensemble kif xtaqha Handel jiġifieri b'kordi waħda u grupp żgħir ta' kantanti. Se tittella' wkoll wirja ta' ritratti ispirata mill-mużika ta' Handel imma ri-interpretata mill-moda kontemporanja permezz taż-żfin u d-dwal. Il-wirja se tittella' fil-foyer tal-lukanda The Palace f'Tas-Sliema fi Frar li ġej. Il-biljetti għal oratorju Messiah jinsabu għall-bejgħ bilprezz ta' €14 mill-ħwienet ta'

King Shoes (Ecco) fil-Belt, f'San Ġwann u Baystreet fil-Livell 0 jew billi wieħed iċempel it-ticket hotline 9988 1057. Dawk li

www.maltarightnow.com

MADWARNA

jixtru l-biljetti qabel il-21 ta Diċembru jkollhom roħs ta' €2. Aktar dettalji jinkisbu mis-sit www.goldbergensemble.com.mt

www.maltarightnow.com

MADWARNA

Jiftħu l-applikazzjonijiet għal Mużika Barokka programm PLAS fl-Universita' fl-Oratorju Wara s-suċċess tat-tnedija talProgramm fl-Arti u x-Xjenzi Liberali (PLAS), l-Università ta’ Malta issa qed tilqa’ l-applikazzjonijiet għall-korsijiet qosra f'dan il-programm ġdid li se jkunu offruti fit-tieni semestru minn Frar 2015. PLAS hu programm mifrux fuq diversi dixxiplini li permezz tiegħu studenti ta’ kull età jistgħu jistudjaw bil-pass tagħhom billi japplikaw għal kemm u liema korsijiet jixtiequ. Bejn Frar u Mejju 2015 se jkunu offruti 20 kors qasir f’firxa wiesgħa ta’ suġġetti, fosthom l-astronomija, l-ekonomija, il-marketing, il-filosofija, ilkriminoloġija, il-psikoloġija tal-aġġustament u tar-relazzjonijiet tal-koppji, ilKostituzzjoni ta’ Malta, liżvilupp tan-negozju, l-arti dekorattiva f’Malta, il-kultura tal-ikel fil-Mediterran, ilmediċina u l-arti, il-kultura Spanjola u Latino-Amerikana u x-xjenza tal-pjanti u l-mard

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

tal-Ġiżwiti

tagħhom. Kull kors jiġi akkreditat individwalment u l-flessibiltà talProgramm tħalli lill-parteċipanti jużaw il-krediti ECTS li jkunu akkumulaw biex jiksbu Ċertifikat, Diploma, Diploma Ogħla jew Baċellerat, mingħajr limiti ta’ żmien. Il-lezzjonijiet isiru bejn is-6.00 u t-8.00 ta’ filgħaxija fil-kampus ewlieni talUniversita' f'Tal-Qroqq jew f’dak tal-Belt Valletta. Xi korsijiet se jkunu offruti fil-kampus ta’ Għawdex permezz ta’ videoconferencing. PLAS joffri opportunità mill-

aqwa għall-iżvilupp personali u professjonali biex dak li jkun iwessa’ l-għarfien tiegħu, itejjeb il-kwalifiċi, iżid il-flessibiltà fis-suq tax-xogħol u jibda jew ikompli jistudja fl-Università. Iċ-Ċentru għall-Arti u xXjenzi Liberali issa qed joffri wkoll l-għażla ta’ vawċer li jista’ jintuża minn qraba, ħbieb u kollegi meta japplikaw għallkorsijiet fil-PLAS. Id-data talgħeluq tal-applikazzjonijiet hija nhar il-Ġimgħa 16 ta’ Jannar 2015. Għal aktar tagħrif wieħed għandu jidħol fis-sit www.um.edu.mt/clas.

Is-serje ta’ kunċerti ta’ ħin it-té organizzati mill-RIDT bl-isem LOratorju: Mużika u Arti, isegwu nhar il-Ħadd, 28 ta’ Diċembru fl4.30pm fl-Oratorju tal-Knisja talĠiżwiti fil-Belt Valletta, b’kuncert imtella mis-St James Consort, imsejjah A Christmas Baroque. St James Consort ser jippreżenta mużika tal-perjodu Barokk relatata direttament ma dan isżmien tas-sena. Il-kompożituri li tagħhom se nisimgħu ix-xogħolijiet, kollha kontemporanji ta’ Vivaldi, kienu ispirati mill-mużika tradizzjonali pastorali tar-rgħajja li tintuża waqt iċ-ċelebrazzjonijiet tan-Nattivitá fl-Italja ta’ Fuq. Il-programm jinkludi Concerto Noel Allemand ta’ Corrette, Sinfonia a tre op 1, 12 per il Santissimo Natale ta’ Valentini, Sinfonia Pastorale per il Santissimo Natale op 2 No 12 ta’ Manfredini, u Sinfonia Patorale per il Santissimo Natale ta’

Ferrandini. Is-St. James Consort, immexxi mill-vjolinista Sarah Spiteri, hu magħmul minn għadd ta’ mużiċisti kemm stabbiliti kif ukoll numru ta’ uċuħ ġodda. IlConsort ta l-ewwel kunċert f’Ottubru tal-2006, permezz tattnedija ta’ serje ta’ kunċerti li kienu jinżammu ġewwa l-Knisja ta’ Sta Katerina tal-Italja, fejn kienu ppreżentati xogħlijiet Barokki popolari u anqas magħrufa. Ir-repertorju tagħhom illum, jinkludi xogħlijiet stabbiliti talperjodu Barokk, kif ukoll kompożizzjonijiet ġodda ta’ kompożituri Maltin. Id-dħul minn L-Oratorju: Mużika u Arti hu intenzjonat biex jinġabru flus għal attivitajiet ta’ riċerka fl-Universitá, permezz tarResearch Trust (RIDT). M’hemmx bżonn booking u dħul għall-oratorju hu minn Triq lArċisqof. Hu rrikmandat li tingħata għotja ta’ €10.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

0600 0602 0755 0800 0900 0902 1000 1002 1057 1100 1155 1200 1230 1430 1500 1502 1600 1602 1755 1800 1830 2000 2002 2130 2230

TV/RADJU

News Update Radio 101 Breakfast Club Obituaries/Angelus Radio 101 Breakfast Club (Cont) News Update Magazine 101 News Update Magazine 101 (Cont) Editorjal Club 101 Obituaries/Angelus News Bulletin The Big Show Hitsteria News Update Hitsteria (Cont) News Update Hitsteria (Cont) Obituaries News Bulletin Lura D-Dar News Update Fuzzbox Opportunitajiet Indaqs Editorjal

Għat-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:05 - Austin & Ally 06:30 - Jessie 06:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 07:20 - Shake It Up! 07:45 Dog With a Blog 08:10 - Dog With a Blog 08:35 - Teen Beach Movie 10:15 - Austin & Ally 10:40 - Jessie 11:05 - I Didn’t Do It 11:30 - So Random! 12:00 - I Didn’t Do It 12:20 - That’s So Raven 12:45 - Mickey Mouse 12:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 13:20 – Jessie 13:45 - Gravity Falls 14:10 Austin & Ally 14:35 - Gravity Falls 15:00 - Girl Meets World 15:25 - Jessie 15:50 – PrankStars 16:15 - Dog With a Blog 16:40 - Good Luck Charlie 17:05 - Liv & Maddie 17:30 - Liv & Maddie 17:55 - Austin & Ally 18:20 - Wizards of Waverly Place 18:45 - The Suite Life on Deck 19:10 - Hannah Montana 19:35 That’s So Raven 20:00 - The Suite Life on Deck 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Shake It Up! 21:10 – Wolfblood 21:35 – Wolfblood 22:00 – Violetta 22:45 The Hive 22:50 - Art Attack 23:15 - Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:50 Jungle Junction Nickelodeon 06:15 - The Penguins of Madagascar 06:40 - SpongeBob SquarePants 07:05 - SpongeBob SquarePants 07:30 - The Fairly OddParents 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Dora the Explorer 08:45 – Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - Totally Spies! 12:30- iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 – iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 SpongeBob SquarePants 19:40 – Victorious 20:05 – iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 – iCarly 23:25- iCarly 23:50 Victorious

Jim Jam 06:05 - Monkey See, Monkey Do 06:15 - Barney and Friends 06:45 Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 – Rubbadubbers 07:15 Gombby’s Green Island 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 - Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 – Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 – Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Igloo-Gloo 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 – Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Hip Hip Hurray 13:05 Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 - Woody Buddies 14:10 – Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 – Noksu 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 – Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35- Monkey See, Monkey Do 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 - Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 – Noksu 19:20 Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow

Malta Llejla – NET TV

Edizzjoni ftit speċjali tal-programm illum hekk kif niddedikaw ftit ħin lil organizazzjonijiet mhux governattivi u x-xogħol tant siewi tagħhom – il-fondazzjoni Inspire u Beyond the Moon. Niltaqgħu ukoll ma’ Rita Brincat, li tkellimna dwar l-esperjenza tagħha kontra il-kanċer din is-sena. F’dan il-programm jagħtu kontribut muzikali Vinny Vella u Andreana De Battista Malta Llejla, bi produzzjoni ta’ FMJ Productions u Net Television TVM 05:30 – Secret Show 05:45 – Deadly Art 06:00 – Me and my monsters 06:30 – Ħbieb u Għedewwa 07:00 – TVAM 08:30 – Repoorter2015 09:45 – Luxdesign 11:00 – Pellikola 11:30 – Teleshopping 12:00 – News 12:10 – TVPM 15:00 – News 15:05 – Ħbieb u Għedewwa 15:45 – Teleshopping 16:30 – Secret Show 16:45 – Deadly Art 17:00 – Secret Show 17:15 – Me and my monsters 17:50 – Nisga Maltija 18:00 – News 18:15 – Crosscraft Teleshopping 18:45 – Venere 19:15 - Madwarna 20:00 – News 20:50 – Royal variety show 21:50 – Headline news 21:55 – Venere 22:55 – Għawdex illum 23:00 – News 23:20 – Ħbieb u Għedewwa.

TVM2 06:00 – Euronews 07:00 – News Loop 08:30 – TVAM (r) 10:00 – Marine Machines 11:00 – Valletta 11:30 – Madwarna 12:00 – House Hunt 12:30 – It-triq/Twelid 12:45 – Reporter 14:00 – Marine Machines 15:00 – It-triq/ Twelid 15:10 – TVPM 18:00 – Paq paq Lifestyles 18:30 – Tiġrijiet biss 19:00 – MEA 19:30 – Marine Machines 20:30 – News for the hearing impaired 20:40 – Kurrenti 21:40 – Headline news 21:45 – Il-Gwerra l-Kbira 22:15 – Kultema 22:45 – Sports News 23:00 – Financial News 23:00 – News in English 23:10 – BOV Premier Match. ONE 06:30 – ONE news 07:00 – ONE Breakfast 09:00 – Siegħa Żmien 10:00 – Telebejgħ 11:00 – Better Living 12:05 Ieqaf 20 minuta 12:30 – ONE news 12:40 – It-tfal 14:45 - Midinbin 16:15 – Ħilithom 16:55 – Telebejgħ 17:30 – ONE news 17:40 – Telebejgħ 18:00 – Dak li jgħodd 19:05 – Samsara 19:10 – Identità 19:30 – ONE News 20:20 – News.Mt 20:45 – L-Oskur 21:30 – One Night Stand 23:30 – ONE news. Smash 07:00 – News 07:40 – Erġa’ lura 08:40 – News 09:00 – Ħabbejtek 10:00 – Kċina

ma’ Farah 10:50 – TSN Teleshopping 13:00 – A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 – Kċina ma’ Farah 17:10 – Erġa lura 17:50 – Foreing News 18:15 Bingo 75 18:40 – TV Shop 19:00 – News 19:30 – Nursery Stars 20:30 – Drama 21:30 – Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – News 22:30 – Poker

Raiuno 06:45 – Unomattina (Jinkludi t-Tg 1 fis-7am, fit-8am, fid-9am, fid-9:30am, fl10am, fil-11am) 10:00 - |Storie vere 11:10 – A Conti fatti 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:05 – Legami 14:55 – Messaggio in bottiglia. Film 1913 16.30 – TG1/Che tempo fa 16:45 – Heidi. Film 2005 18:50 – L'eredità 20:00 – Telegiornale 20:30 – Affari tuoi 21:15 – La bella e la bestia 23:25 – Canzone: Pino Daniele in nero a meta (musicale) 00:25 – TG1 01:30 – Sottovoce 01:30 – Rai Cultura terza pagina. Raidue 07:10 – Army Wives 08:30 – Il tocco di un angelo (TF) 10:05 – Tg 2costume e società 10:35 – TG2 Insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 - TG2 Giorno 13:50 – Medicina 33 14:00 – Detto fatto 16:20 – L'amore trova casa. Film 2009 18:00 – Tg sport / Tg 2 18:50 – NCIS Los angeles 19:40 – NCIS Unita anticrimine 20:30 – Tg 2 21:00 – Zio Ganni 21:20 – Ratatouille. Film 2007 23:25 – TG2 notizie 23:40 – L'ultimo dominatore dell'aria. Film 2010 01:15 – K-Pax – da un altro mondo. Film 2001 03:15 – La cosa da un altro mondo. Film 1951.

Raitre 06:00 – Rai news morning 08:00 – Figu 08:10 – Sandokan. Film 1976 10:55 – Sandogat 11:15 –La strada della paura 12:25 – La signora del west 13:10 – Rai cultura - il tempo e la storia 14:00 – Tg regione / Meteo / Tg 3 /Meteo 3 14:50 – Tgr Leonardo 15:10 – Terra nostra 2 15:55 – Aspettando geo 16:40 – Geo 19:00 – TG3 19:30 – TG Regione 20:00 – Blob 20.15 – Tre mogli per un papà

20:35 Un poste al sole 21:05 – Rain man – l'uomo della pioggia. Film 1988 23:50 –Correva l'anno 00:45 – Rai Cultura 01:20 – Fuori orario.

Canale 5 06:00 – Prima pagina 07:50 – Traffico- Meteo.it 08:45 – Un ciclone in famiglia 2 11:00 –Forum 13:00 – Tg3 / Meteo.It 13:40 – Beautiful 14:15 – Regali e segreti. Film 2010 16:00 – Il segreto 17:00 – Qualcosa di Magico. Film 2013 18:45 – Avanti un altro! 20:40 – Striscia la notizia 21:10 – Capodanno a New York. Film 2011 23:40 - Heroes – Lo sport nel cuore 01:30 – Tg5 notte 01:50 – Striscia la notizia.

Rete 4 06:50 – Zorro 07:10 – Hunter 08:05 – Cuore ribelle 2 09:30 – Carabinieri 7 10:45 – Ricette all'Italiana 12:00 – Un dectective in corsia (tf) 13:00 - La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:50 – Posta grossa a dodge city. Film 1966 18:55 – Tg 4 / Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:05 - Centovetrine 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – Victor Ros (fiction) 23:05 – The Mothman prophecies – voci dall'ombra. Film 2002 01:35 – TG4 Night news 01:55 – Modamania 02:25 – I giardini dell'Eden. Film 1998.

Italia 1 06:10 – Summer crash 07:10 –Heidi 07:35 – L'incantevole creamy 08:00 – Sailor moon 08:30 – Alla ricerca della valle incantata. Film 1988 09:55 – Il Viaggio dell'unicorno. Film 2000 12:05 – Cotto e mangiato – il menu del giorno 12:25 – Studio aperto / Meteo.It 13:00 – Sport mediaset 13:40 – I Simpson 14:35 – La banda dei coccodrilli indaga. Film 2010 18:30 - Studio aperto / Meteo.It 18:30 – I simpson 19:25 C.S.I. NY 21:10 – Milan – Real Madrid 23:10 – Hitman – L'assassino. Film 2007 01:00 – Sport Mediaset 01:25 – Studio Aperto 01:40 –Trasformat 03:30 – L'assedio. Film 1998.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

TV/RADJU

Melita More 08:30 - Rude Tube 09:00 - Grey's Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 – Dallas 12:00 - Hit The Floor 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Rude Tube 14:15 - Grey's Anatomy 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 – Perception 19:45 - Dallas 20:30 Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 – Spartacus 23:00 - Boardwalk Empire 00:00 - Person Of Interest 00:45 – Perception 01:30 - Rude Tube 02:00 - 30 Rock

Go Stars 07:20 - New Year's Eve 09:15 - Turbo 10:50 - The Heat 12:45 - To Rome with Love 14:40 - End of Watch 16:30 Ironclad: Battle for Blood 18:15 - Cloud Atlas 21:00 - Man of Steel 23:20 - A New York Winter's Tale 01:15 - Don Jon 02:45 - The Heat 04:40 - Cloud Atlas 07:25 - CLOSE

Mediaset Italia 06:05 - Il falco e la colomba 08:00 Avanti un altro! 08:50 – Sarabanda 09:35 - Pomeriggio cinque 11:01 Centovetrine 11:25 - Mattino cinque 13:05 - Uomini e donne 14:10 - Vivere IV 14:35 - Avanti un altro! 15:25 – Sarabanda 16:15 - Due Per Tre I 16:40 Forum 18:05 - Centovetrine 18:30 - A cuccia di cuori 19:00 - TG5 19:35 - Sai cosa mangi? 19:45 – Carabinieri 20:30 Mattino cinque 22:10 - Uomini e donne 23:15 - Avanti un altro! BBC Entertainment 06:00 - Nina and the Neurons 06:15 3rd & Bird 06:25 - Charlie and Lola 06:40 - Boogie Beebies 06:55 - Show Me Show Me 07:20 - Nina and the Neurons 07:35 - 3rd & Bird 07:45 - Charlie and Lola 08:00 - Boogie Beebies 08:10 - The Weakest Link 08:55 - Only Fools and Horses... 10:00 - EastEnders 10:30 – Doctors 11:00 - The Mystery of Edwin Drood 11:55 - The Mystery of Edwin Drood 12:45 - The Weakest Link 13:30 Only Fools and Horses... 14:35 – EastEnders 15:05 – Doctors 15:35 - The Mystery of Edwin Drood 16:25 - The Mystery of Edwin Drood 17:20 - The Weakest Link 18:05 – EastEnders 18:35-

Meander, NET Television

Doctors 19:05 - Only Fools and Horses... 20:10 - Michael McIntyre’s Comedy Roadshow 21:00 - Room at the Top 22:00 - BBC Proms 2010: Rodgers & Hammerstein 23:40 - Jonathan Creek

TCM 06:00 - Les Girls 07:55 - Meet Me in Las Vegas 09:45 - Easter Parade 11:25 – Scaramouche 13:20 - Hotel Paradiso 15:00 - North by Northwest 17:15 Passage to Marseille 19:05 - Now, Voyager 21:00 - Straight Time 22:55 The Asphalt Jungle MGM Channel 06:25 – Molly 07:55 - Chains of Gold 09:30 - Salt and Pepper 11:10 - The Pit and the Pendulum 12:30 - The Magnificent Seven 14:35 - Frankie and Johnny 16:00 - Good Boy! 17:25 Mystery Date 19:00 - Who Is Cletis Tout? 20:35 - Cherry 2000 22:15 American Dragons 23:55 - Dark Angel Diva Universal 06:00 - Agatha Christie’s Poirot 06:55 - Law & Order 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:33 - Fede Cieca 09:50 - JAG 10:50 - Agatha Christie’s Poirot 11:50 Agatha Christie’s Poirot 13:35 - Great Women 13:50 – JAG 14:50 - Quincy, M.E. 15:50 - Agatha Christie’s Poirot 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:38 Great Women 18:50 - Quincy, M.E. 19:50 - Agatha Christie’s Poirot 20:50 Great Women 21:00 - Midsomer Murders 22:50 - Great Women 23:00 Mystery Woman: Sing Me a Murder

Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Auction Kings: Fortune Teller Scale; Baseball Cards 06:50 - Storage Hunters: Out with the Old 07:15 - Man, Woman, Wild: The High Desert Of California 08:10 - Man, Woman, Wild: The Abandoned City of Montserrat 09:05 Man, Woman, Wild: Lost at Sea 09:55 Man, Woman, Wild: Louisiana Firestorm 10:50 - Man, Woman, Wild: The Mangroves Of Andros Island 11:40 Wheeler Dealers: TVR Cerbera 12:35 Siberian Cut: Road From Hell 13:30 - Ice Cold Gold: Fractured 14:25 - River Monsters: Amazon Apocalypse 15:20 River Monsters: Jungle Terminator 16:15

- River Monsters: River of Blood 17:10 The Liquidator: Coffin Up Cash 17:40 Storage Hunters: Rednecks & Riches 18:05 - Auction Hunters: Allen’s Ruff Day 18:35 - Auction Kings: Clay Walker Visits Gallery 63 19:00 - How It’s Made 19:30 - How Do They Do It?: Leatherman, Formula 1, Glassware 20:00 - Driven To Extremes: Jungle Road 21:00 - Yukon Men: Breaking Points 22:00 - Curiosity: North America’s Inside Out 23:00 - Hellriders: Vegas Repo Mission Discovery World 06:00 - Buena Vista Fishing Club 06:25 - North America 07:15 - North America 08:05 - North America 08:55 Treasures Decoded 09:45 - Don’t Drive Here 10:35 - Don’t Drive Here 11:25 Don’t Drive Here 12:15 - Don’t Drive Here 13:05 - Don’t Drive Here 13:55 Chef Gone Wild 14:45 - Don’t Drive Here 15:35 - Incredible Flying Cars 16:25 - Incredible Flying Cars 17:20 Against the Odds 18:15 - Don’t Drive Here 19:10 - Don’t Drive Here 20:05 Don’t Drive Here 21:00 - Against the Odds 21:55 - Royal Inquest 22:50- LA: City of Demons 23:45 - World’s Busiest...

National Geographic 06:00 - Science of Stupid 06:30 Science of Stupid 07:00 - 100 Per Cent: Planes 08:00 - Ultimate Airport Dubai: Billion Dollar Concourse 09:00 - To Catch a Smuggler: Search & Seize 10:00 - Cosmos: A Spacetime Odyssey: The World Set Free 11:00 - Real Time Disaster: Meteor Strike 11:30 - Real Time Disaster: Ice Tsunami 12:00 American Blackout 13:00 - The Next Mega Tsunami 14:00 - Filthy Riches: Livin’ Off the Land 15:00 - Yukon Gold: Hard Days Night 16:00 - Yukon Gold: Behind the Eight Ball 17:00 - Money Meltdown: Newcomers 17:30 - Money Meltdown: Platinum Payday 18:00 Nazi Underworld: Hitler’s Women 19:00 - Nazi Underworld: Hitler’s Money 20:00 - Crowd Control 20:30 - Crowd Control: Lazy Nation 21:00 - Beyond Magic With DMC: Torn Apart 22:00 Most Amazing Moments: Dangerous Moments 23:00 - Crowd Control 23:30 - Crowd Control

F’Meander illejla, opra ta’ arti fi ktieb li jfakkar l-kisba tal-Indipendenza. L-arti mimlija ilwien sbieħ u vivaċi ta’ Ray Piscopo u Doranne Alden, ħsibijiet dwar l-aħħar tas-sena u l-bidu tal-ġdida mill-Professur Oliver Friggieri u l-40 anniversarju mill-bini tas-Sydney Opera House, l-Awstralja. Mariella Pisani Bencini titkellem dwar dan kollu u aktar f’dan l-aħħar programm tas-sena 2014, maż-żewġ mistiedna flistudjo. Meander Arti u Kultura, bi produzzjoni u preżentazzjoni ta’ Mariella Pisani Bencini, b’ripettizzjoni is-Sibt fl-22:00.

07:00 08:30 09:00 09:30 12:00 12:45 14:00 14:05 15:45 16:00 16:05 16:45 18:00 18:05 18:30 19:00 19:30 19:50 20:40 21:40 21:45 22:30 23:00

News feed (ripetizzjoni) Klinika (ripetizzjoni) Telebejgħ Eli & I Telebejgħ Xift NET News Xift Telebejgħ NET News Big Time Malta Llejla NET News Malta Llejla Klinika News feed NET News News feed Meander Arti u Kultura NET News The Client What’s for dinner (ripetizzjoni) NET News

Sport fuq il-Cable

Fox Sports Europe 06:00 - NFL Football 08:30 NFL Football 11:00 - Bass Fishing 12:00 - NHL Hockey 14:30 - Car Science 15:00 – Pumped 15:30 - PGA Tour Golf 16:30 - NFL Football 19:00 NFL Football 21:30 - Volvo Ocean Race 22:00 - NHL Hockey

GO sports 1 07:00 - Aviva Premeirship Round 11 - Harlequins v Northampton Saints 09:00 Barclays Premier League - Week 20 - Liverpool v Swansea City 11:00 - Premier League Sunday Review - Week 20 12:00 Serie A - Round 16 - Roma v Milan 14:00 - Ligue 1 Round 19 - Olympique de Marseille v LOSC Lille 16:00 - Aviva Premiership - Round 11 Gloucester Rugby v Wasps 18:00 - Barclays Premier League - Week 20 - Queens Park Rangers v Crystal Palace 20:00 - FIFA Futbol Mundial /502 20:30 Barclays Premier League - Week 20 - Southampton v Chelsea 22:30 - Guinness Pro12 - Round 11 - Glasgow Warriors v Edinburgh 00:30 - Vincennes Horseracing 03:00 Barclays Premier League - Week 20 - Sunderland v Hull City 05:00 - Ligue 1 - Round 19 Metz v AS Monaco GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - PGA European Tour Alfred Dunhill Links Championship - Day 2 14:30 - Ligue 1 - Round 19 –

Highlights 15:30 - Barclays Premier League - Week 20 Burnley v Liverpool 17:30 Serie A - Round 16 - Sampdoria v Udinese 19:30 - Netbusters - Week 20 20:00 - Ligue 1 Round 19 - Paris Saint-Germain v Montpellier Herault SC 22:00 - Barclays Premier League - Week 20 - Everton v Stoke City 00:00 - Premier League Legends - Michael Owen 00:30 - Serie A - Round 16 - Atalanta v Palermo 02:30 - Barclays Premier League - Week 20 Leicester City v Tottenham H 04:30 - Ligue 1 - Round 19 - RC Lens v OGC Nice 06:30 FIFA Futbol Mundial /502 GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - PGA European Tour Alfred Dunhill Links Championship - Day 2 16:30 - Ligue 1 - Round 19 – Highlights 17:30 - Barclays Premier League - Week 20 Burnley v Liverpool 19:30 Serie A - Round 16 - Sampdoria v Udinese 21:30 - Netbusters - Week 20 22:00 - Ligue 1 Round 19 - Paris Saint-Germain v Montpellier Herault SC 00:00 - Barclays Premier League - Week 20 - Everton v Stoke City 02:00 - Premier League Legends - Michael Owen 02:30 - Serie A - Round 16 - Atalanta v Palermo 04:30 - Barclays Premier League - Week 20 Leicester City v Tottenham H 06:30 - Ligue 1 - Round 19 - RC Lens v OGC Nice 08:30 FIFA Futbol Mundial /502

www.maltarightnow.com

TAĦBIL IL-MOĦĦ U TAGĦRIF

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

TISLIBA

Rapport tat-temp

UV INDEX

IT-TEMP Ftit jew wisq imsaħħab b'ħalbiet iżolati taxxita VIŻIBBILTÀ Tajba lokalment moderata fil-ħalbiet tax-xita IR-RIĦ Moderat mill-Punent Majjistru li jsir ftit qawi mill-Grigal BAĦAR Qawwi IMBATT Moderat mill-Majjistral TEMPERATURA L-ogħla 13˚C XITA F’dawn l-aħħar 24 siegħa 1.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 238.5mm IX-XEMX titla’ fis-07.11 u tinżel fil-16.56

Il-ħamest ijiem li ġejjin

IT-TLIETA L-ogħla 18˚C L-inqas 12˚C

L-ERBGĦA L-ogħla 19˚C L-inqas 12˚C

IL-ĦAMIS L-ogħla 18˚C L-inqas 13˚C

IL-ĠIMGĦA L-ogħla 17˚C L-inqas 12˚C

Temperaturi fi bliet barranin

Mimdudin:5. Faċenda (5) 6. Raxketta (5) 7. Tqasqas bih (5) 10. Soppa, aljotta (5) 11. Mar (5) 12. Sisa (5) 14. Mgħotti (5) 16. Ta d-drawwa (5) 17. Ġnus (5) 18. Tilef lewnu (5)

Weqfin:1. Ġie ta’ taħt fuq (6) 2. Tah injezzjoni (6) 3. Kumpliment wara biċċa xogħol tajba (6) 4. Temtem (6) 8. Titla’ biha tkun telgħet bix-xorti (5) 9. Jintlibes fuq sidrija (5) 12. Dmirijiet (6) 13. Drawwa (6) 14. Ma tiflaħx (6) 15. Dab (6) Soluzzjoni tat-Tisliba tal-bieraħ

Mimdudin:- 5. Kapep; 6. Ħanek; 7. Versi; 10. Tkaża; 11. Lajma; 12. u 14. Paniġierku; 16. Uniti; 17. u 18. Iċċelebrat. Weqfin: 1. Xkanata; 2. Spjega; 3. Nħasel; 4. Rkaċċ; 8. Manna; 9. Fjuri; 12. Passiv; 13. Ġungla; 14. Intier; 15. Umiltà.

Sudoku

Qiegħed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru lkbir. Kull numru għandu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru żgħir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Soluzzjoni Sudoku

IS-SIBT L-ogħla 16˚C L-inqas 10˚C

It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar ħin ta’ Malta) lbieraħ kienu: Malta 16˚C bir-riħ, Alġeri 15˚C imsaħħab, Amsterdam 2˚C xemxi, Ateni 15˚C imsaħħab, Liżbona 13˚C imsaħħab, Berlin -4˚C imsaħħab, Brussell -4˚C xemxi, il-Kajr 20˚C xemxi, Dublin 2˚C imsaħħab, Kopenħagen 2˚C imsaħħab, Frankfurt -3˚C xemxi, Milan 6˚C ftit imsaħħab, Istanbul 9˚C xemxi, Londra 6˚C sabiħ, Madrid 11˚C imsaħħab, Moska -10˚C imċajpar, Pariġi -1˚C xemxi, Barċellona 14˚C xemxi, Ruma 8˚C imsaħħab, Tel Aviv 18˚C imsaħħab, Tripli N/A, Tuneż 14˚C imsaħħab, Vjenna -4˚C borra, Zurich -2˚C borra, Munich -4˚C borra, San Pietruburgu -8˚C borra

Tagħrif

Kanzunetta Milied 2014 Id-Dipartiment tal-Malti tadDirettorat tal-Edukazzjoni u lKunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti għadhom kemm tellgħu fis-siti tagħhom il-kanzunetta tal-Milied 2014. Din tinsab ukoll fl-istazzjon tal-YouTube "Ilsien Pajjiżi". Il-kanzunetta hija "Frans tal-Posta", miktuba mill-awtur Trevor Żahra u mmużikata minn Sammy Galea. Din qiegħda f'għamla ta' filmat bit-tpinġijiet ta' Trevor Żahra stess biex tkun tista' titgawda b'mod sabiħ mit-tfal u lkbar. Fil-filmat hemm ukoll iżżigarella bil-kliem għaddej ħalli t-tfal ikunu jistgħu jkantaw magħha. “The Broken Heart - A Musical Evening” Il-Kunċert Uffiċċjali ta’ lGħeluq tal-Kampanja “Neonatal Paediatric Intensive Care Unit (NPICU) Awareness Campaign” taħt il-Patroċinju Distint tal-E.T. Marie-Louise Coleiro Preca President ta’ Malta. Din ilKampanja, inizjattiva tal-kompożitur Maurizio Schembri u tasSna Sharon Deguara Cipriott – Qabla fil-Parentcraft Unit, Sptar Mater Dei, għandha l-għanijiet li toħloq kuxjenza u toffri gharfien

dwar ix-xogħol imprezzabbli li jsir b’ dedikazzjoni u professjonalita’ kbira mit-tim tal-NPICU, titfa dawl fuq sfidi li jiffaccaw u l-bżonnijiet li ghandhom it-trabi fil-kura ntensiva, l-esperjenzi fiżiċi u emozzjonali tal-ġenituri u l-familji li t-trabi tagħhom għandhom bżonn kura speċjali kif ukoll li taghti gharfien u kuraġġ lil dawk il-ġenituri li jistghu jiġu bżonn is-servizz ta’ lNPICU fil-futur. Il-Kampanja se tasal fit-tmiem tagħha bilkunċert ta’ Mużika Klassika/Kontemporanja “The Broken Heart – A Musical Evening” b’ xogħlijiet varji talkompożitur Maurizio Schembri nhar is-Sibt 10 ta’ Jannar 2015 fil-Palazzo de La Salle, Valletta fis-7.30pm. Id-dħul għal dan ilkunċert se jkun bla ħlas. Donazzjonijiet se jingabru b’risq il-Fondazzjoni Qalb it-Tfal.Għal aktar dettalji int ġentilment mitlub iżżur:www.maurizioschembri.com

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

AVVIŻI PN

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org

Kap tal-Oppożizzjoni

Mario de Marco mario.demarco@teampn.org

Kelliem għall-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapriżi ż-Żgħar

Chris Said chris.said@teampn.org

Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista

Beppe Fenech Adami Kelliem għall-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org

Ċensu Galea ċensu.galea@teampn.org

Deputat Speaker u Kelliem għall-Agrikultura u s-Sajd

Fredrick Azzopardi fredrick.azzopardi@teampn.org

Deputat Whip u Kelliem għas-Servizzi tas-Saħħa u l-Edukazzjoni f’Għawdex

David Agius david.agius@teampn.org

Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem għall-Gvern Lokali

Giovanna Debono Kelliema għal Għawdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino george.pullicino@teampn.org

Kelliem għall-Enerġija u l-Konservazzjoni tal-Ilma

Joe Cassar joe.cassar@teampn.org

Kelliem dwar l-Edukazzjoni

Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org

Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org

Kelliem għall-Finanzi

Kelliem għall-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Kelliem għall-Kultura u l-Komunikazzjoni

Carm Mifsud Bonnici Kelliem għall-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org

Clyde Puli clyde.puli@teampn.org

Kelliem għall-Familja u s-Solidarjetà Soċjali

Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org

Kelliem għat-Turiżmu

Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org

Kelliem għall-Impjiegi u l-Persuni b’Diżabbiltà

Mario Galea mario.galea@teampn.org

Kelliem għall-Anzjani

Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org

Kelliem għall-Iżvilupp Soċjali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima

Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org

Kelliem għad-Drittijiet tal-Annimali

Antoine Borg antoine.borg@teampn.org

Kelliem għall-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej

Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org

Kelliem għat-Trasport u l-Infrastruttura

Claudette Buttigieg Kelliema għad-Djalogu Soċjali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet Ċivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org

Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org Kristy Debono kristy.debono@teampn.org

Albert Fenech albert.fenech@teampn.org

Claudio Grech claudio.grech@teampn.org

Kelliem għall-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Proċessi Amministrattivi Kelliem għaż-Żgħażagħ u l-Isport

Kelliema għall-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku

Kelliem għar-Riċerka u l-Innovazzjoni Kelliem għas-Saħħa

Paula Mifsud Bonnici Kelliema għall-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur

Marthese Portelli Kelliema għall-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN IL-MELLIEĦA. Kull nhar ta’ Ħamis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffiċċju PN. Għal appuntament ċemplu 79990757.

SANTA VENERA. Kull nhar ta’ Ħamis bejn id-9:30am u nofsinhar se jkun hemm uffiċjal biex jiltaqa’ miegħek fl-Uffiċċju Dar il-Ħaddiem, Triq Fleur de Lys, Santa Venera. Tista’ tikkuntattjana wkoll billi ċċempel 21441438 / 21441682 jew tibgħat e-mail fuq pnsantavenera@pn.org.mt. ĦAL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u l-Ġimgħa bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffiċċju PN. Għal appuntament ċemplu 77771529, 79704491 jew 99262634. AVVIŻI SOĊJALI

NADUR. Il-Kumitat Sezzjonali PN Nadur se jorganizza Pizza u Tombla Night nhar it-Tnejn, 5 ta’ Jannar f’Ta Kenuna Bar and Restaurant, inNadur. Ħafna rigali x’jintrebħu. SAN PAWL IL-BAĦAR. IlKumitat Sezzjonali PN San Pawl il-Baħar se jorganizza riċeviment fl-okkazzjoni tassena l-ġdida, nhar it-Tnejn, 5 ta’ Jannar, fit-8pm fis-sala talistess każin. Mistiedna ser ikun hemm l-għaqdiet kollha tat-tliet paroċċi (San Pawl il-Baħar, Qawra u Burmarrad) tesserati u ħbieb tal-partit. Mistieden speċjali l-Kap tal-Partit Simon Busuttil.

ŻURRIEQ. Il-Kumitat Sezzjonali PN Żurrieq se jorganizza Party għall-Anzjani Nazzjonalist tal-lokalita’ u lĦbieb, nhar it-Tlieta, 6 ta’ Jannar 2015 fil-Każin tal-Partit, mis-2pm ‘il quddiem. TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN Tarxien se jorganizza Get Together għattesserati u l-ħbieb nhar ilĠimgħa, 9 ta’ Jannar fil-Każin tal-Partit fis-7pm. Tattendi lamministrazzjoni tal-Partit.

MELLIEĦA. Il-Kumitat Sezzjonali PN Mellieħa se jorganizza Riċeviment għatTesserati fl-okkazzjoni tal-Festi tal-Milied u l-Ewwel tas-Sena, nhar is-Sibt, 10 ta’ Jannar, fis7:30pm fil-Każin tal-Partit.

ŻURRIEQ. Il-Kumitat Sezzjonali PN Żurrieq se jorganizza Get Together għanNazzjonalisti tal-lokalita’, nhar is-Sibt, 10 ta’ Jannar 2015 flAida Hall, Żurrieq mis-7:30pm ‘il quddiem.

MELLIEĦA. Il-Kumitat Sezzjonali PN Mellieħa se jorganizza attivita’ politika li fiha jieħu sehem id-Deputat Jason Azzopardi, nhar il-Ħadd, 18 ta’ Jannar fl-10:30am fil-Każin talPartit. KRISTY DEBONO. Il-Ħbieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Ikla Buffet fl-okkazzjoni tas-Sena l-Ġdida u għeluq snin Kristy Debono, nhar is-Sibt 24 ta’ Diċembru fil-Lukanda Fortina, Tas-Sliema fit-8:30pm. Jattendi għal din l-attivita’ ilKap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil. Prezz 22 ewro u tfal minn ħames snin sa 12-il sena 10 ewro. Għal aktar informazzjoni jew biex tixtri l-biljetti ċempel 99473932 jew 99993707 jew ibgħat e-mail fuq info@kristydebono.com . AVVIŻI OĦRA

TONI BEZZINA. Id-Deputat tal-PN jixtieq javża li qed jiltaqa’ man-nies, nhar ta’ Erbgħa mis7pm ‘il quddiem fl-Uffiċċju tażŻurrieq fi 2, Triq is-Sajjieda, Żurrieq u nhar ta’ Ħamis mill4pm ‘il quddiem fl-Uffiċċju f’B’Buġia li jinsab 23, Misraħ ilPjazza, B’Buġia. Għall-appuntament ċemplu 21 490826. STEPHEN SPITERI. IdDeputat tal-PN jixtieq javża li qed jiltaqa’ u jara l-kostitwenti flewwel ħadd tax-xahar bejn l10m u l-11am fil-Każin talPartit. Għal appuntament ċemplu fuq 99490593. BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq javża li ttesseri l-ġodda jistgħu jinġabru

mill-Każin, jew inkella billi titkelmu ma’ xi membru talKumitat.

NAXXAR. Il-Kumitat Sezzjonali PN javża li qed jilqa’ offerti għat-tmexxija tal-bar talKażin PN Naxxar. Il-Kumitat javża li dawk kollha interessati għandhom jibgħatu l-offerta tagħhom bid-dettalji kollha lisSegretarju Kumitat PN Naxxar, Dar id-9 ta’ Mejju 1987, Vjal ilLabour, Naxxar, sa mhux aktar tard mill-Ħamis 8 ta’ Jannar fis7pm. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta anke dik l-aktar vantaġjuża. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN javża li l-Bar tal-Uffiċċju PN qed jitmexxa minn Management ġdid. Qed ikun miftuħ kuljum sa tard filgħaxija, u s-Sibt u l-Ħadd jiftaħ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers. ĦAL-SAFI. Il-Kumitat Sezzjonali PN javża li l-bar talKażin qed jitmexxa taħt management ġdid tas-Sur Ray Axiaq. Qed jiftaħ mit-Tlieta sal-Ħadd u qed jieħu booking għal ikliet. Għal iktar informazzjoni ċempel 79614916.

SANTA VENERA. Il-Kumitat Sezzjonali PN javża li qed isir tqassim tat-tesseri fid-djar. Għal min ma jkunx id-dar meta jiġu rrappreżentanti tal-Partit, l-uffiċjali tal-kumitat se jkunu fil-Każin biex iġeddu t-tesseri kull nhar ta’ Ħamis bejn id-9:30am u 12pm flUffiċċju Dar il-Ħaddiem, Triq Fleur de Lys u nhar ta’ Ħamis filgħaxija bejn is-7:15pm u t8:30pm fl-Uffiċċju Enrico Mizzi, Triq Reġjonali. Tistaw iċċemplu ukoll fuq 99845132 jew e-mail fuq pnsantavenera@pn.org.mt biex isir appuntament u niġu ddar. TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN javża li l-Bar talUffiċċju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn Management ġdid u b’esperjenza. Bħalissa qed ikun miftuħ kuljum bejn il-5 p.m. u l10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u lĦadd bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ jċempel 79813505.

www.maltarightnow.com

it-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ GĦALL-BEJGĦ Il-Ħamrun GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bitħa, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. Ċemplu 77200983. Paola MAISONETTE arjuż ħafna f’area kwieta b’żewġ kmamar tas-sodda, salott, kċina, kamra tal-banju u bitħa. Ċemplu 99428000. AVVIŻI

Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, eċċ. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-irħas prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts għal kull tip ta’

appliances. Ċemplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront. Xogħlijiet GĦAL kull xogħol ta’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini, ftuħ ta’ ħitan bi travi talħadid, ftuħ ta’ bibien, twieqi, ħnejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos, xorok, nirranġaw, induru fejn ikun hemm ħsara fis-soqfa, gallarijiet, travi u xibka b’materjal apposta, qlugħ ta’ madum, kmamar tal-banju, tibjid, kisi, żebgħa, tikħil. Xogħol b’esperjenza kbira u xogħol fil-pront. Ċemplu 99602436. NIKRI

Boathouse FIL-Bajja tal-Ġnejna għal perjodu ta’ 4 snin. Ċemplu lil Alex fuq 77016655.

Jekk ser issuq tixrobx

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

SPORT

FUTBOL F’GĦAWDEX MELITA I DIV

Iċ-Champions Xewkija jirbħu b’gowls wara l-mistrieħ

Xewkija T. .......................4 SK Victoria W. .................0 Iċ-Champions Xewkija Tigers għamlu rebħa tajba kontra SK Victoria Wanderers biex għalkemm b’logħba iktar mhux biss laħqu fil-quċċata lil Nadur Youngsters iżda komplew flaspirazzjonijiet tagħhom li jiddefendu t-titlu. B’hekk akkwistaw ukoll double fuq l-avversarji Rabtin. Xewkija kienu aħjar mill-avversarji u minkejja li batew biex jinfdu d-difiża opposta fl-ewwel fażi, appena żblukkaw ir-riżultat wara l-intervall, it-Tigers ma ħarsux lura u anke l-vantaġġ numeriku kompla jiffacilità l-logħob tagħhom. SK Victoria Wanderers bla dubju ħassew in-nuqqas ta’ ċerti plejers fil-formazzjoni tagħhom u minkejja li għamlu li setgħu biex jagħlqu kull spazju fuq wara, ċedew kollox wara l-mistrieħ. Kif kien mistenni t-Tigers ħarġu aggressivi u wara erba’ minuti minn kross ta’ Shields, Bogdanovic kellu daqqa ta’ ras salvata tajjeb minn Branko Vrndic. Fil-21 minuta Camilleri evita l-ħarġa ta’ Vrndic u millkross tiegħu tentattivi ta’ Mercieca u Bogdanovic kienu mblukkati minn quddiem il-lasti. Fit-tieni taqsima l-andament baqa’ l-istess u sakemm fil-11-il minuta żblukkaw ir-riżultat meta minn frikkik ta’ Bogdanovic, DENE SHIELDS bir-ras xeħet ġewwa. Huma komplew jattakkaw u fis-16-il minuta kabbru l-vantaġġ b’daqqa ta’ ras ta’ KENNETH MERCIECA. Il-Wanderers resqu viċin li jnaqqsu l-iskor fit-25 minuta x’xutt qawwi minn barra l-kaxxa ta’ Oliver Farrugia li kien salvat b’diffikultà minn Parnis. Fl-aħħar kwarta spiċċaw b’David Monday imkeċċi wara fawl li wettaq fuq Bogdanovic. Minn dan komplew japprofittaw iċ-Champions fejn minuta fuq il-ħin JOHN CAMILLERI wara li ħarab waħdu, llobbja għal ġewwa u żewġ minuti wara kien imiss lil DANIEL BOGDANOVIC li wara ħarba oħra, waħdu quddiem Vrndic ma żbaljax. Xewkija Tigers FC: A. Parnis, J. Cefai, J. Vella (P. Buttigieg), M. Hrubsa, G. Hili, K. Mercieca (C. Farrugia), C. Bugeja, J. M. Vella (L. Portelli), J. Camilleri, D. Bogdanovic, D. Shields. SK Victoria Wanderers: B. Vrndic, D. Monday, J.P. Grima (E. Bugeja), A. Adesina, N. Vella, C. Sciortino, M. Zammit, J. Refalo, O. Farrugia, L. Dimech (J. R. Portelli), K. Ganchev. Referee: Stefan Pace

Tliet punti għal Victoria H. Kerċem Ajax .................. 0 Victoria Hotspurs.............3 F’konfront dirett, Victoria Hotspurs kisbu rebħa mportanti fl-aspirazzjonijiet tagħhom li jispiċċaw fiċ-Championship Pool. Kienet rebħa meritata kontra Kerċem Ajax fejn irnexxielhom anke japprofittaw minn nuqqasijiet fid-difiża opposta. B’hekk sportivament pattewha lill-istess avversarji li kienu rebħulhom fl-ewwel rawnd. Kerċem min-naħa loħra minkejja li sofrew din ittelfa, żammew it-tielet post iżda issa d-distakk tagħhom mill-istess avversarji niżel għal tliet punti. Fil-5 minuta Hotspurs kienu sfortunati meta daqqa ta’ ras ta’ Nikola Vasilic wara frikik ta’ Jason Pace spiċċat mal-mimduda u mir-rebound gowl ta’ Bamba kien imħassar għal fawl. Hotspurs wara li kellhom konklużjoni ta’ Bajada li spiċċat barra, fit-23 minuta ngħataw penalty wara fawl ta’ Mario Mifsud fuq Michael Bezzina u mill-11-il metru NIKOLA VASILIC fetaħ liskor. Kerċem wieġbu erba’ minuti wara meta frikik ta’ Kyumyurdhziev kien salvat minn Matthew Vella u fil-31 minuta tilfu okkażjoni tajba li jiksbu d-draw meta Ribiero wara pass ta’ Elton Vella llobja barra bil-gowlkiper Rabti barra minn postu. Fuq in-naħa l-oħra Vasilic xeħet barra u f’reazzjoni tal-Ajax, l-ewwel Vella ħareġ jimblokka f’saqajh Xuereb u fit-42 minuta frikik ta’ Petar Kyumyurdhziev spiċċa mal-lasta. Wara l-mistrieħ Kerċem żiedu l-isforzi u fl-14-il minuta Luke Meilak kien sfortunat meta kellu x-xutt tiegħu jaħbat mal-mimduda. Hotspurs bdew joperaw bil-kontrattakki u fit22 minuta Antoine Camilleri ħataf clearance qasira talgowlkiper Camilleri iżda waħdu fil-kaxxa kkonkluda ftit barra. Iżda minuta biss wara listess ANTOINE CAMILLERI patta għal dan in-nuqqas meta b’xutt angulat rdoppja għarRabtin. Fit-42 minuta f’ħarba ta’ Hotspurs, Jonathan Bajada ħarab waħdu iżda nkredibbilment xeħet barra. Mad-90 minuta Hotspurs issiġillaw ir-rebħa meta RODNEY BUTTIGIEG approfitta minn żball fid-difiża biex bl-iktar faċiltà xeħet f’lasti vojta.

I Diviżjoni Xewkija T Nadur Y Kerċem A Victoria H Oratory Y SK Victoria W St Lawrence S Sannat L

L 10 9 10 10 9 10 9 9

R 8 8 6 5 3 2 1 0

D 1 1 1 1 2 1 2 1

T 1 0 3 4 4 7 6 8

F 31 24 20 26 14 11 11 3

K 8 5 15 15 22 19 31 23

Pt 25 25 19 16 11 7 5 1

Kerċem Ajax FC: L. Camilleri, P. Kyumyurdhziev, M. Mifsud, J. Azzopardi, O. Spiteri (S. Rais), J. P. Mizzi, I. Xuereb, E. Vella, L. Meilak (J. Said), A. Mizzi, A. Ribiero. Victoria Hotspurs FC: M. Vella, F. Apap, M. Buhagiar, D. Farrugia, M. Bamba, M. Bezzina (D. Bellotti), J. Bajada, A. Camilleri, N. Vasilic, J. Pace, R. Buttigieg. Referee: Emanuel Grech

Ġest sportiv mill-plejer kowċ ta’ Kerċem Sabri Rais jgħin lil Jonathan Bajada ta’ Hotspurs joħroġ mill-pitch biex ikun immedikat

Iżommu l-istess pożizzjoni II DIVIŻJONI

Żebbuġ Rovers........................1 Għarb Rangers....................... 1 Żebbuġ Rovers irnexxielhom jieħdu l-ewwel punt tagħhom kontra Għarb Rangers b’partita oħra nteressanti fejn ir-rebħa setgħet marret fuq kull naħa. Logħba fejn kull tim kellu lmumenti tiegħu, b’Żebbuġ jidhru resqin lejn rebħa, iżda Għarb kellhom intenzjonijiet oħra għax mhux biss kisbu d-draw fl-aħħar ħinijiet, iżda wkoll marru viċin li jdawru telfa f’rebħa iżda kienu ferm sfortunati li fil-ħin mogħti żejjed huma laqtu l-lasti. B’hekk iż-żewġ naħat żammew l-istess pożizzjonijiet fil-klassifika. Fis-7 minuta xutt fuq il-ġirja minn barra l-kaxxa ta’ Samwel Muscat għadda jħakkek malmimduda. Fil-35 minuta Għarb ferm insidjużi b’xutt angulat ta’ Paul Anthony Attard li kien salvat parzjalment minn Demis Bajada, b’Philip Cardona jikklerja minn quddiem il-lasta. Fl-40 minuta Daniel Spiteri salva tajjeb id-daqqa ta’ ras ta’ Alex Tramboo wara azzjoni ta’ korner. Ma’ tmiem it-taqsima, Spiteri dawwar b’diffikultà għal korner ix-xutt minn barra l-kaxxa ta’ Tramboo. Għat-tieni taqsima, l-logħob kien iktar bilanċjat fejn fit-12-il minuta xutt minn barra il-kaxxa ta’ Justin Azzopardi ta’ Għarb spiċċa ftit għoli. Fil-31 minuta MANWEL CORDINA wara pass ta’ Omar Calleja, daħal tajjeb filkaxxa u b’lob perfett għeleb lil Spiteri. Fis-37 minuta frikik angulat ta’ Tramboo kien salvat minn Spiteri. Fid-39 minuta

Għarb ingħataw penalty wara fawl ta’ Demis Bajada fuq Paul Anthony Attard u mill-11-il metru JUSTIN AZZOPARDI kiseb id-draw. Tliet minuti fuq ilħin Għarb sfortunati meta Paul Anthony Attard approfitta minn pass qasir fid-difiża iżda lkonklużjoni tiegħu spiċċat ma’ sieq il-lasta b’Bajada megħlub.

Żebbuġ Rovers: D. Bajada, A. Tramboo, A. Zammit (C. Mifsud), M. Formosa, P. Cardona, M. Zerafa, M. Cordina, O. Calleja, O. Saliba, W. Cassar (C. Vella), S. Muscat. Għarb Rangers: D. Spiteri, M. Grech, C. Attard (D. Muscat), J. Azzopardi, R. Vella (A. Micallef), N.Borg, F. Attard (J. Muscat), J. Portelli, P. A. Attard, C. Attard, J. Muscat. Referee: Joe Mizzi

Draw ta’ mingħajr gowls Xagħra United.........................0 Munxar Falcons......................0 Fil-partita li tat bidu għat-tielet rawnd, Xagħra United u Munxar Falcons spiċċaw fi draw mingħajr gowls. Riżultat li prattikament ma ssodisfa lil ħadd għajr lil-liders Għajnsielem. Minkejja li l-logħba spiċċat mingħajr gowls xorta irriżulta interesanti biż-żewġ naħat ikollhom iċ-ċansijiet tagħhom u r-rebħa setgħet marret fuq kull naħa. Xagħra kellhom l-aħjar mumenti fl-ewwel taqsima, b’Munxar ikomplu jitjiebu wara l-mistrieħ. Bidu nteressanti fejn fir-raba’ minuta frikik ta’ Frank Paul Azzopardi kien salvat minn Galea. Xagħra wieġbu żewġ minuti wara minn azzjoni ta’ Johann Bajada li kellu l-ballun

II Diviżjoni Għajnsielem Munxar F Għarb R Żebbuġ R Qala S Xagħra Utd

L 10 11 11 11 10 11

R 7 6 4 3 3 2

D 2 2 2 3 1 4

T 1 3 5 5 6 5

F 18 16 17 20 12 12

K 8 14 15 22 20 16

Pt 23 20 14 12 10 10

imblukkat u finalment it-tentattiv ta’ Joseph Xerri kien salvat għal korner minn George Vella. Huma komplew jistinkaw fejn fid-9 minuta minn kross ta’ Steve Sultana, xutt ta’ Marvic Grima kien imblukkat minn Michael Pace bil-ballun jasal għand Luke Attard li minn qagħda tajba sab lil Vella jdawwarlu għal korner. Wara tmiem minuti tat-tieni taqsima Munxar kellhom ċans tajjeb meta minn kross ta’ Mario Azzopardi, Peter Paul Azzopardi konkluda dgħajjef u Galea laqa’ bla diffikultà. Huma komplew jinsistu fejn wara li Galea salva mal-art konklużjoni mal-art ta’ Marvin Grech, fil-11-il minuta azzjoni personali ta’ Frank Paul Azzopardi spiċċat mal-lasta. Żewġ minuti mit-tmiem xutt minn barra l-kaxxa ta’ Orlando Atzori kien imdawwar għal korner mill-gowlkiper Galea. Xagħra United: D. Galea, S. Sultana, E. Galea, J. Scerri, J. Xerri, J. Bajada (C. Hili), J. Buhagiar, S. Harland (S. Farrugia), M. Grima, L. Attard, A. Tabone (A. Farrugia). Munxar Falcons: G. Vella, R. Meilak, M. Pace, G. Hili, A. Sacco, M. Grech, P. Falzon (P. Said), S. Farrugia, M. Azzopardi, F. P. Azzopardi (O. Atzori), P. P. Azzopardi (D. Borg). Referee: Paul Apap

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

SPORT

Impressjoni artistika ta’ kif se jkun jidher il-bini fuq l-istands tal-Matthew Micallef St. John Track fil-Marsa

Ċentru għal taħriġ sportiv fil-Marsa ATLETIKA

F’Diċembru tal-2009, il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, b’riżoluzzjoni parlamentari, kien għadda ilMatthew Micallef Athletic Stadium lill-Għaqda Maltija talAtletika (MAAA) b’kuntratt ta’ ċens għal perjodu ta’ 49 sena u li jista’ jiġi imġedded għal aktar perjodi simili. Ftit wara l-iffirmar ta’ dan ilkuntratt, il-MAAA kienet investit f’xogħol ta’ manutenzjoni tattrakk sabiex akwistat iċ-ċertificat tal-IAAF li bih, l-għaqda tkun tista’ tattira lejn Malta kompetizzjonijiet internazzjonali tal-atletika ta’ livell għoli bħalma huma lKampjonati Ewropej. F’istess ħin l-għaqda kienet ħatret perit sabiex iħejji abozz kif ukoll ilpjanti neċessarji sabiex l-istadium jinbidel f’Ċentru tat-Taħriġ Sportiv ta’ livell internazzjonali.

Tissaqqaf il-warm up area Il-kunċett tal-pjan hu, li wara listand tal-istadium, li għandu area ta’ 5000 metru kwadru, magħruf bħala il-‘warm up area’, jiġi żviluppat f’ċentru li jista’ jaqdi atleti ta’ kull dixxiplina sportiva. Huwa ippjanat li il-‘warm-up area’, fejn diġà hemm trakk twila 140metru, kif ukoll triq privata li hemm miegħu, tissaqqaf kollha u b’hekk l-atleti jkunu jistgħu jagħmlu it-taħriġ tagħhom kemm jekk tkun ix-xita kif ukoll fleqqel ġranet tas-sajf. Fuq issaqaf ta’ dan it-trakk huwa ippjanat li jinbnew faċilitajiet ta’ akkommodazzjoni għal atleti li jżuru Malta, klinika kif ukoll post fejn isiru l-eżamijiet xjentifiċi, massage, fiżjoterapija u servizzi mediċi oħra. Dan iċċentru ta’ taħriġ irid ikollu wkoll gymnasium, pixxina żgħira kif ukoll restaurant.

Possibilitajiet kummerċjali Faċilità bħal din għandha ħafna possibilitajiet kummerċjali. Ċentru bħal dan jista’ jattira atleti minn dixxiplini sporti differenti kif ukoll mill-ħafna nies li jħobbu jżommu ruħhom fi stat fiżiku tajjeb. Huwa fatt ukoll li faċilità bħal din toffri opportunitajiet għal turiħmu sportiv jekk jiġi rreklamat mal-aġenti talivjaġġar barra minn Malta. Wieħed ma jridx jeskludi wkoll li sala kbira f’nofs iċ-ċentru sportiv jista’ jkollha potenzjal sabiex tintuża għal skopijiet kummerċjali u tista’ tkun ta’ interess kemm għall-organizzazzjoniet Maltin kif ukoll barranin. Fiċ-ċirkostanti preżenti wieħed jista’ jifhem li il-possibilitajiet li l-iżvilupp talMatthew Micallef St. John Athletic Stadium jiġi żviluppat f’ċentru ta’ taħriġ sportiv, m’humiex żgħar. Issa proġett bħal dan jista’ jikwalifika għal għajnuna finanzjarja skont it-termini talCohesion Policy tal-Unjoni Ewropeja għas-snin 2014 –2020 (taħt Priority Axis 3).

Sehem il-privat Skont l-artiklu 14 tal-program elettorali tal-Gvermn preżenti, fix-xuhur li ġejjin il-gvern se jimplimenta liġi li biha assoċjazzjoniet bħall-MAAA jkunu jistgħu jidħlu bi sħab flimkien ma’ entitajiet privati sabiex ikomplu jiżviluppaw il-faċilitajiet sportivi li għaddew lilhom b’ċens. Wieħed jistenna li it-tibdiliet fil-kuntratti eżistenti bejn ilGvern u l-għaqdiet sportivi jkunu tali li jipermettu lillMAAA tippubblika sejħa ta’ “Espressjoni ta’ interess” għalliżviluppar tal-faċilitajiet sportivi tal-istadium tal-Marsa.

Dehra artitistika ta’ kif se jkun imsaqqaf il-warm-up track fuq ix-xellug

Il-warm-up track se jkun imsaqqaf biex jippermetti taħriġ f’kull tip ta’ temp

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

SPORT

Schumacher f’perjodu ta’ riabilitazzjoni twil ħafna SENA MILL-INĊIDENT FIL-MUNTANJA

Michael Schumacher qed jiffaċċja ‘perjodu twil ħafna’ biex jirkupra kompletament. Dan qalitu l-manager tiegħu sena eżatt mill-inċident ikrah u serju li sofra l-eks Champion talFormula 1 wara li waqa’ u ħabat rasu ma’ blata waqt li kien qed jiskijja. “Se jkun perjodu twil ħafna,” kienet kwotata li qalet Sabine Kehm. Il-kummenti tagħha waslu wara li dan l-aħħar intqal li l-eks champion tad-dinja tal-Formula 1 beda jikkomunika magħha b’għajnejgħ. Imma l-kummenti li għadda Phillipe Streiff kienu miċħuda minn Kehm u t-tabib ta’ Schumacher. Waqt li kien qed jitkellem malġurnal Le Parisien, Streiff qal li jifhem li Schumacher issa beda jagħraf lill-familjari u jokkomunika magħhom b’għajnejgħ. Il-Franċiż, eks sewwieq talFormula 1 illum irtirat, qal li kien ġab din l-informazzjoni wara li kien f’kuntatt mal-mara ta’ Schumacher u l-kirurgu li operah. Imma l-professur Gerard Saillant, il-kirurgu, ċaħad li għadda din l-informazzjoni lil Steiff.

“Għal sena sħiħa qatt ma kelli xi tip ta’ kuntatt, la verbali u lanqas bil-kitba jew fiżimament ma’ Phillipe Streiff,” qal permezz tal-kelliem tiegħu lill-aġenzija AFP. Intant Sabine Kehm qalet li Streiff ma kienx ħabib tal-qalb ta’ Schumacher u ma kienx f’kuntatt magħha jew mal-kirurgu Saillant. Hu mifhum li Schumacher qed ikollu 20 sessjoni filġimgħa ta’ rijabilitazzjoni, jinsab fuq siġġu tar-roti u kultant juri sinjali pożittivi bħal dak li jgħolli idejh meta jkun mitlub. Madankollu mhux dejjem jirrispondi u lanqas hu kapaċi jiekol waħdu. Schumacher, seba’ darbiet champion tad-dinja tal-Formula 1 sofra injuries serji f’rasu waqt li kien qed jiskijja viċin ir-resott Franċiż ta’ Meribel fid-29 ta’ Diċembru tas-sena l-oħra. Wara li għamel disa’ xhur jingħata l-kura fi sptarijiet fi Franza u l-Iżvizzera, fosthom 155 jum fi Grenoble, f’Settembru kien trasferit fiddar tal-familja mal-għadira ta’ Ġinevra. Is-sewwieq Ġermaniż li rebaħ rekord ta’ 91 tiġrija fil-Formula 1, kien irtira mill-isport fl-2012

FORMULA 1

Mumenti eċċitanti mill-2014

“Għamilha apposta”. Ir-ritratt fuq juri l-mument li ffriża lFormula 1 matul l-istaġun li għadda. Fl-eqqel tal-gwerra bierda bejn iċ-Champion Lewis Hamilton u Nico Rosberg talMercedes, il-Ġermaniż kien qed isuq wara Hamilton fl-ewwel dawra tal-GP tal-Belġju wara li kien għadu kemm tilef il-pole position hekk kif il-Britttanniku kellu ħruġ aħjar. Rosberg ikkalkula ħażin ilbrejk tiegħu u daħal fuq it-tyre ta’ wara ta’ Hamilton. Il-biċċiet

tal-carbon fibre li nkisrulu millwing ta’ quddiem, wasslu biex faqa’ t-tyre ta’ Hamilton li rriżulta biex eventwalment kellu jirtira u mbagħad kien hemm gwerra bil-kliem bejn it-tnejn. Fir-ritratt l-ieħor jidher il-veteran Brażiljan Felipe Massa li kellu sena mill-aqwa mat-tim ilġdid tal-Williams. Almenu parti kbira minnha. Ir-ritratt juri lmument li fih Massa nqaleb waqt il-GP tal-Ġermanja fejn fortunatament ma sofra xejn gravi.

wara li xejn ma kellu ritorn pożittiv meta pprova jirritorna fl-isport. Schumacher li twieled fit-3 ta’ Jannar tal-1969 kien rebaħ lewwel GP tiegħu fil-Belġju fl1992. L-aħħar suċċess tiegħu wasal fil-GP taċ-Ċina fl-2006. Huwa beda f’kollox fi 303 tiġrijiet li apparti li rebaħ 91 minnhom spiċċa 155 darba fuq il-podju. Hu kien Champion tad-Dinja fl-1994, 1995, 2000, 2001, 2002, 2003 u 2004.

Michael Schumacher temm il-karriera mal-Mercedes

Id-dar ta’ Schumacher f’Ġinevra fejn qed jinżamm l-eks champion tad-dinja u qed jingħata l-kura kuljum

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

SPORT

Is-serata finali għall-31 ta’ Jannar L-ISPORT MALTA AWARDS – GĦAŻLIET SPORTIVI NAZZJONALI

Ftehim ta’ tliet snin bejn il-KMS u l-GħĠS

Il-Kunsill Malti għall-Isport u l-Għaqda Ġurnalisti Sports laħqu ftehim sabiex għat-tliet snin li ġejjin jorganizzaw flimkien l-Isport Malta Awards – Għażliet Sportivi Nazzjonali fejn ikunu ppremjati l-atleti li jkunu spikkaw matul is-sena. Din is-sena s-serata finali se ssir fil-31 ta’ Jannar. Dan tħabbar waqt laqgħa mal-istampa fejn ingħataw iddettalji ta’ dawn l-Għażliet. Intqal li l-ftehim intlaħaq wara numru ta’ laqgħat li saru bejn uffiċjali tal-KMS u tasSegretarjat Parlamentari għarRiċerka, Innovazzjoni, Żgħażagħ u Sport u uffiċjali tal-Għaqda Ġurnalisti Sport. Intqal li ż-żewġ naħat qablu li għall-ġid tal-isport lokali, għandha tkun organizzata serata waħda fejn jiġu ppremjati lindividwi sportivi fuq il-mertu u r-riżultati li jkunu kisbu matul is-sena. Il-ftehim ikopri s-serati finali li se jsiru f’Jannar tal-2015, 2016 u l2017. Għaldaqstant inħatar kumitat Organizzattiv magħmul minn Mark Cutajar bħala Chairman, Charles Camenzuli, Pamela Schembri, Ivan Vella, Joe

Cassar, Sandro Micallef u Mario Bonnici. Mark Cutajar tkellem dwar ilmod ta’ kif se ssir l-għażla, ilmod ta’ votazzjoni kif ukoll irrwol tal-pubbliku f’dawn lgħażliet. Huwa qal li lAssoċjazzjonijiet reġistrati malKMS kienu mitluba sabiex jibagħtu n-nominazzjoni tagħhom għal dawk l-atleti membri tagħhom li jidhrilhom li ħaqqhom xi unur fejn kienu biss nofshom, 32 li bagħtu n-nomina tagħhom. Madankollu l-kumitat organizzattiv waqt li se jkun qed jevalwa kull nominazzjoni, għandu d-dritt li jinnomina hu xi atleta li jħoss li jkun ħaqqu jiġi nominat u ma jkunx ġie nominat mill-għaqda tiegħu.

Seba’ unuri Fl-10 ta’ Jannar l-għaxar ssemi-finalisti f’kull kategorija se jingħataw ċertifikat ta’ tifkira u jitħabbru wkoll il-ħames finalisti tas-seba’ unuri prinċipali li se jkunu – l-Isportiv u l-Isportiva, lUffiċjal, il-Kowċ, iż-Żagħżugħ u ż-Żagħżugħa u t-Tim tas-Sena. Barra dan se jkunu qed jingħataw ukoll unuri speċjali fosthom dawk għall-avveniment tas-sena u l-Isportiv/a tas-Sena

skont il-preferenza tal-pubbliku. Għal dan tal-aħħar se jkunu mitluba jivvutaw l-għaqdiet sportivi biex ikunu magħrufa lħames finalisti li mbagħad jivvota għalihom il-pubbliku inġenerali skont il-preferenza tiegħu fis-serata finali. Cutajar qal li għalkemm lunuri fihom infushom huma importanti, aktar importanti hi ttrasparenza u din is-sena se jkunu l-ġurnalisti tal-media lokali li se jkunu qed jivvutaw bil-miftuħ waqt is-serata finali bl-aktar mod trasparenti. Ias-serata finali se tintwera wkoll fuq TVM2. Fl-aħħarnett Cutajar qal li filjiem li ġejjin se jitħabbar il-post fejn se tkun qed issir is-serata finali waqt li m’eskludiex il-fatt li għas-serata finali jkun hawn Malta personalità barranija distina mill-qasam sportiv internazzjonali. Madankollu hu qal li dan isir biss jekk ma jkunux qed jitħallsu perkaċċi żejda għal dan l-individwi u min irid jiġi “jiġi b’xejn”. Charles Camenzuli, President tal-Għaqda Ġurnalisti Sport qal li dan il-ftehim hu xhieda tar-relazzjoni mill-aqwa li teżisti bejn lGħĠS, il-KMS u s-Segretarjat

Mark Cutajar Chairman tal-kumitat organizzattiv iħabbar id-dettalji tal-unuri għal din is-sena fil-preżenza tas-Segretarju Parlamentari Chris Agius, iċ-Chairman tal-KMS Luciano Busuttil u Charles Camenzuli, President tal-GħĠS (ritratt: Martin Agius)

Parlamentari Responsabbli millIsport. Sostna li daqstant ieħor dan il-ftehim hu xhieda ta’ koperazzjoni sħiħa bejn min jamministra l-politika tal-isport f’pajjiżna u l-media tal-isport. L-Avukat Luciano Busuttil, Chairman tal-KMS tkellem dwar l-importanza li l-atleti li jkunu għamlu ġieħ lil pajjiżna, jingħataw rikonoxximent filwaqt li fakkar li anke l-KMS permezz ta’ skemi diversi qed jgħin sabiex

dawn l-atleti jingħataw l-għajnuna meħtieġa. Fl-indirizz tiegħu is-Segretarju Parlamentari Chris Agius irrefera għall-ewwel laqgħat li saru malGħĠS u qal li sa mill-bidunett kien hemm rieda komuni b’sens ta’ koperazzjoni li dawn l-għażliet ikunu organizzati flimkien mas-setturi kollha tal-media talisport u saħaq fuq relazzjoni tajba bejn il-media u l-għaqdiet sportivi.

Il-captain ta’ AC Milan Riccardo Montolivo jemmen li l-partita ta’ ħbiberija tal-lejla fil-5 p.m. kontra Real Madrid se tkun il-preparazzjon idejali għall-kumplament tal-istaġun. Iż-żewġ naħat se jiltaqgħu f’Dubaj qabel jirritornaw flazzjoni fil-kampjonati rispettivi tagħhom is-sena d-dieħla. Milan bħalissa jinsabu fisseba’ post fis-Serie A imma Montolivo qed jittama li riżultat pożittiv kontra Real jista’ jgħin li t-tim jimmira lejn post fiċ-Champions League. “Din il-logħba tista’ tagħti spinta kbira lit-tim. Naħseb li hi logħba ta’ preparazzjoni millaqwa jekk nista’ ngħid hekk għaliex meta tilgħab kontra timijiet bħal Milan u Real Madrid, m’hemmx partiti ta’ ħbiberija. Logħba bħal din tgħinna biex mill-ewwel insibu saqajna meta nirritornaw filkampjonat. Se jkun eżami tajjeb ukoll biex naraw fejn ninsabu meta nirritornaw wara lwaqfa. Dan l-aħħar konna

nieqsa mill-konsistenza imma dan hu normali għal tim li qed jinbena.” Montolivo qal li jemmen li ttim għamel progress fl-aħħar ġimgħat u jrid li jkun preparat tajjeb għal kontra Sassuolo fis6 ta’ Jannar. Il-kowċ ta’ Real, Carlo Ancelotti qal li qed jistenna bilħerqa li jilgħab kontra l-eks klabb tiegħu. Ancelotti għamel tmien snin kowċ ta’ Milan bejn l-2001 u l2009 u qabel kien ukoll plejer mal-klabb. Il-kowċ ta’ 55 sena jemmen li l-partita tal-lum se tkun memorabbli kontra t-tim immexxi minn Pippo Inzaghi. “Hi logħba ta’ tħejjija għażżewġ timijiet imma se tkun ukoll spettaklu ta’ futbol. Dawn huma l-aktar żewġ timijiet li rebħu unuri fl-Ewropa u se tkun logħba speċjali għalija. Għandi storja twila ma’ Milan u relazzjoni tajba ħafna mal-kowċ tagħhom li kien wieħed millplejers tiegħi,’ qal Ancelotti.

Illum AC Milan Torres jirritorna b’self ma’ Atletico v R. Madrid TRASFERIMENTI

Cerci jagħmel l-eżami mediku ma’ AC Milan

L-attakkant Spanjol Fernando Torres aċċetta li jirritorna ma’ Atletico Madrid b’self mingħand AC Milan sa tmiem listaġun 2015-16. Torres li għandu 30 sena se jkun qed jirritorna mal-klabb ta’ tfulitu, seba’ snin u nofs wara li telaq biex jingħaqad ma’ Liverpool. “Sa fl-aħħar lura d-dar. Grazzi lil dawk li għamluha possibli għalija li nirrealizza din ilħolma. Forza @Atleti,” kiteb Torres fuq Twitter. L-attakkant sieħeb lill-klabb tas-Serie A Milan mingħand Chelsea li kienu ħallsu somma rekord fir-Renju Unit ta’ 50 miljun sterlina f’Jannar tal2011. Il-klabb Taljan fi tmiem ilġimgħa ikkonferma lil xtara lil Torres wara li għall-ewwel kien sieħeb lil Milan b’self għal sentejn, imma issa se jippermettulu jmur ma’ Atletico wara li ħadu lill-winger Taljan Alessio Cerci

Alessio Cerci lbieraħ kellu jagħmel l-eżami mediku ma’ AC Milan

li għandu 27 sena mingħand ilklabb Spanjol. Torres għen lil Chelsea jirbħu ċ-Champions League, l-Europa League u l-FA Cup kemm dam fi Stamford Bridge. Fi stqarrija Chelsea rringrazzjaw lil Torres “għas-servizz tiegħu matul l-aħħar erba’ staġuni” u awgurawlu kull suċċess filfutur. Sadanittant Alessio Cerci lbier-

aħ għamel eżami mediku ma’ Milan u l-plejer qal li qed jistenna bil-ħerqa din l-esperjenza. “Grazzi mill-qalb lill-partitarji ta’ Atleti għall-imħabba u rispett li wrejtuni,” kiteb Cerci fuq Twitter. L-attakkant lagħab biss seba’ darbiet fil-kampjonat u daħal dejjem bħala sotitut sa minn meta ngħaqad mat-tim mingħand Torino fl-2013-14.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 30 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

It-tbissima fuq fomm it-tfal morda hi l-isbaħ rigal tal-Milied

Tfal u persuni bi bżonnijiet speċjali jżuru regolarment dan il-post u jqattgħu ħin jilagħbu mal-annimali, speċjalment f’dan iż-żmien tal-festi

‘In-Nazzjon’ iżżur l-Arka ta’ Noè fis-Siġġiewi u titkellem mas-sid Anton Cutajar Matthew Mamo

Mal-annimali f’dan ir-razzett madwar ġimgħa ilu żdiedu wkoll żewġ panteri suwed – sid il-post Anton Cutajar jidher ma’ waħda minnhom

“L-ikbar rigal li qlajt f’dan ilMilied kienet it-tbissima fuq wiċċ it-tfal u persuni b’diżabbiltà li żaru u qattgħu l-ħin tagħhom jilagħbu mal-annimali.” Kliem Anton Cutajar, sid lArka ta’ Noè, proprjetà kbira fisSiġġiewi li tilqa’ fiha annimali ta’ kull tip. “Inħoss li lil dawn it-tfal qed nagħtihom rigal tal-Milied għax jiġu hawn, u tinduna li qed jieħdu pjaċir ma’ dawn l-annimali,” spjega Anton Cutajar. “L-annimali għalina huma kollox,” kompla jispjega Anton. “Inħobbuhom ħafna. Meta jiġu tfal morda f’dan ir-razzett u tara

fuq wiċċhom dik it-tbissima, dan għalija hu l-isbaħ rigal li jista’ jagħtik il-Mulej.” F’intervista mal-ġurnal ‘InNazzjon’, Cutajar qalilna li għalih dan hu l-veru sens tal-Milied. “L-isbaħ oġġett hu meta tagħti, u mhux meta tirċievi, għaliex filħajja m’hemm xejn aħjar milli tferraħ lill-oħrajn.” Alpacas, emu, zebras, kangaroos, ċriev, xadini, ħmir, żwiemel u żewġ tigri. Dawn huma biss ftit mill-ħafna speċi differenti ta’ annimali fil-proprjetà ta’ Anton. Xahrejn ilu, f’dan ir-razzett privat twieldet Alpaca – speċi domestika li toriġina millAmerika t’Isfel u tinstab l-aktar fil-Perù. Madanakollu, dawn l-

annimali nġiebu wkoll fl-Ewropa u wħud minnhom jinsabu wkoll f’Malta. Issa, madwar ġimgħa ilu, ma’ dawn l-annimali żdiedu wkoll żewġ panteri suwed. Dawn huma uniċi għal pajjiżna u għad għandhom biss tmien xhur. Il-ħolma ta’ Anton hi li meta jikbru, dawn il-panteri wkoll ikollhom il-frieħ tagħhom.