In-Nazzjon 20 ta' Diċembru, 2014

Page 1

Nru 13,931

Is-Sibt, 20 ta‘ Diċembru, 2014 €0.80

Sa ftit qabel kien qiegħed party f’bar f’San Ġiljan

www.maltarightnow.com

Ikel u xorb bi ħlas fuq l-Air Malta minn Jannar

Ara paġna 5

Niżvelaw aktar dwar l-allegata ħabta li kien involut fiha Josè Herrera

Is-Segretarju Parlamentari Josè Herrera

Ftit tal-ħin qabel l-allegat inċident fi Triq Villambrosa fil-Ħamrun fejn is-Segretarju Parlamentari Josè Herrera allegatament laqat karozza oħra u telaq mill-post, jirriżulta li kien qiegħed jattendi party tal-Milied f’bar f’San Ġiljan. ‘In-Nazzjon’ illum tista’ tiżvela li nhar it-Tlieta tard waranofsinhar Josè Herrera, fost l-oħrajn, kien mistieden għal riċeviment tal-Milied organizzat mill-kumpanija APCO. Dan ir-riċeviment talMilied kien organizzat filQuarterdeck Bar tal-Lukanda Hilton f’San Ġiljan u preżenti għalih kien hemm għadd

post osservaw li Josè Herrera kellu burdata tajba ħafna u ripetutament instema’ jidħak u jitbissem b’dak li kien qiegħed jingħad bejnu u l-persuni u lgruppi differenti li kien qed jitkellem magħhom. Eventwalment Josè Herrera telaq minn dan ir-riċeviment u sussegwentement mar jara lil xi kostitwenti tiegħu fluffiċċju tiegħu fl-inħawi fejn

Joe Mikallef

F’kummenti lil ‘In-Nazzjon’, Herrera qal li ma jeskludix li laqat karozza imma kompla li jekk dan kien il-każ, il-ħabta kienet żgħira ħafna u ma ħassx li kellu jagħmel rapport lill-pulizija

ġmielu ta’ klijenti ta’ din ilkumpanija. Dan il-ġurnal hu infurmat li Josè Herrera wasal fil-post ftit tal-ħin wara li r-riċeviment kien beda, iżda waqt l-istess festin hu deher jieħu drink u bit-tazza f’idu flimkien ma’ persuni u gruppi differenti ta’ persuni li kienu qed jattendu listess riċeviment. Persuni li kienu fl-istess

Erin Tanti għamel tlett ijiem fl-ITU b’feriti ‘superfiċjali’

Ara paġna 6

allegatament laqat karozza oħra. ‘In-Nazzjon’ illum tista’ tikkonferma li fit-triq li fiha pparkja għal xi ħin Josè Herrera – bil-karozza uffiċjali tiegħu bħala Segretarju Parlamentari – ipparkja wrong side. Dwar dan, iżda, hu qalilna li kien irriversja biex seta’ jipparkja! Li hu żgur hu li meta pprova jsuq mill-parkeġġ li kellu biex jitlaq, laqat il-karozza l-oħra li kellha l-parti ta’ quddiem tagħha pparkjata fid-direzzjoni tal-parti ta’ quddiem talkarozza misjuqa minnu. Hu reġa’ rriversja l-karozza tiegħu, niżel minnha u qabbad sigarett. għal paġna 3

Tmint itfal jinstabu maqtula f’dar fi Queensland fl-Awstralja

Ara paġna 12


www.maltarightnow.com

LOKALI

Fil-festin kellu burdata tajba ħafna minn paġna 1

Ftit tal-ħin wara hu reġa’ tela’ fl-istess karozza uffiċjali tiegħu u saq fid-direzzjoni tad-dar tiegħu f’Ħal Lija. Hu jiddeskrivi dan issewqan tiegħu lejn id-dar bħala wieħed normali għall-aħħar. Meta wasal ħdejn id-dar tiegħu persuni terzi waslu ħdejh, kienu nnutati josservaw il-karozza tiegħu minn quddiem u ftit tal-ħin wara telqu ’l hemm filwaqt li sSegretarju Parlamentari Herrera, “għal darba” – kif qal hu stess – daħal id-dar tiegħu kmieni! Dwar dan l-inċident, meta kien intervistat minn ‘In-Nazzjon’ aktar kmieni din il-ġimgħa, Josè Herrera qal li ma jeskludix li kellu inċident ta’ ħabta, imma jekk dan kien il-każ, il-ħabta kienet żgħira ħafna u rapport lillPulizija ma ħassx li kellu jagħmel.

Josè Herrera fl-intervista li ħaditlu ‘In-Nazzjon’ dwar dan il-każ

Wara li allegatament ħabat ma’ karozza oħra, Herrera reġa’ rriversja l-karozza tiegħu, niżel minnha u qabbad sigarett. Imbagħad saq lejn id-dar tiegħu f’Ħal Lija. Meta wasal ħdejn id-dar, waslu xi nies oħra li kienu nnutati jiċċekkjaw il-karozza tiegħu minn quddiem

Il-President ta’ Malta żżur il-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin

Il-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro żaret il-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin. Hi kienet milqugħa mill-Aġent Direttur talĦabs, is-Sur Ray Zammit. F’messaġġ qasir lill-priġunieri, il-President qaltilhom li jeħtieġ li jerfgħu r-responsabbiltà ta’ għemilhom u ħeġġithom ukoll biex jużaw l-għodda kollha li hemm għad-dispożizzjoni tagħhom biex jirriformaw ruħhom qabel ma joħorġu millFaċilità. Hi tenniet li huwa fid-dmir tagħhom li jroddu lura lis-soċjetà. Huwa proprju hawn fejn ilPresident irrimarkat li huwa importanti li jiġu mfakkra l-vittmi innoċenti u l-familjari tagħhom. Matul din iż-żjara, il-President kienet akkumpanjata minn rappreżentanti ta’ għaqdiet mhux governattivi li jaħdmu fil-viċin mal-priġunieri tal-Faċilità Korrettiva, il-Fondazzjoni RISE, il-Fondazzjoni Mid-Dlam għadDawl u l-Prison Fellowship. Il-President qalet kif sa millbidu tal-Presidenza kien hemm kuntatt kontinwu biex ikun hemm

koordinament ma’ dawn l-organizzazzjonijiet biex b’hekk ilħidma tagħhom tkun aktar effettiva. Hija saħqet li minbarra li jiġu mħarsa d-drittijiet tal-priġunieri, ma jistgħux jitħallew barra, u ma jistgħux jintesew id-drittijiet talqraba tal-priġunieri fosthom ittfal, u d-drittijiet tal-vittmi. Il-President qalet li l-Malta Community Chet Fund taħdem id f’id ma’ dawn l-għaqdiet. Kien hawn fejn il-President appellat lill-amministrazzjoni tal-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin biex tagħti spazju fil-bini tal-ħabs lil dawn lgħaqdiet mhux governattivi ħalli jkunu qrib il-priġunieri filmumenti kruċjali tar-riabilitazzjoni tagħhom. Waqt iż-żjara l-President ġiet mgħarrfa dwar id-diversi oqsma fi ħdan il-Faċilità Korrettiva. Ingħatat informazzjoni wkoll dwar għadd ta’ tibdil li qiegħed isir. Fost dan it-tibdil issa hemm faċilitajiet fejn il-priġunieri jitgħallmu l-mużika u l-arti fi kmamar apposta. Dan bil-għan li jiskopru potenzjal li jkunu jistgħu jiżviluppaw fil-ħin li jagħmlu f’Kordin.

Transport Malta tagħmel numru ta’ kundizzjonijiet biex tirregola dan l-iżvilupp. Il-MEPA tenniet ukoll li hi konxja li l-iżvilupp se jsir ftit

’il barra miz-zona sensittiva fejn hemm l-għerien ta’ Għar ilLembi u Għar id-Dud, u għalhekk l-awtoritajiet se jkunu qed jieħdu l-prekawzjonijiet neċessarji, fosthom billi jaċċertaw li x-xogħol ta’ skavar isir b’apparat apposta, u taħt sorveljanza stretta. Fl-istess laqgħa, intant, ilBord approva wkoll il-permess għall-iżvilupp u t-titjib tallukanda Bernard Hotel, f’Paceville, li se ssir lukanda ta’ erba’ stilel. Approva wkoll il-permess biex l-eks Bohemia Complex jinbidel f’lukanda ta’ tliet stilel, biż-żewġ proprjetajiet jingħaqdu permezz ta’ pont mibni fil-livell tal-bejt. Il-permessi ta’ dawn iż-żewġ applikazzjonijiet inħarġu wara r-reviżjoni reċenti tar-regolamenti dwar l-għoli tal-lukandi, bl-istqarrija tal-MEPA tfakkar li dan it-tibdil fir-regolamenti sar apposta biex jippermetti li lukandi minn tliet stilel ’il fuq ikunu jistgħu japplikaw għal żvilupp li jkun ifisser li jgħollu aktar minn dak li jippermetti lPjan Lokali.

Il-MEPA tapprova proġett li se jeqred xelter tat-Tieni Gwerra Dinjija

Il-Bord tal-MEPA approva lpjani ta’ żvilupp propost fis-sit magħruf bħala “Il-Pjazzetta”, f’Tas-Sliema. Il-proġett – li qanqal kontroversja – se jfisser il-qerda ta’ xelter ta’ żmien itTieni Gwerra, imma wkoll irrestawr tal-faċċata skedata (Grad 2) tal-binja magħrufa bħala “il-klinika navali l-antika” ta’ Tas-Sliema. Dan il-bini, li kien sptar militari fis-seklu dsatax, se jkun inkorporat ma’ taħlita ta’ żviluppi oħrajn moderni, fosthom uffiċċji, ħwienet, appartamenti u garaxxijiet. L-ispazju pubbliku quddiem dan il-bini se jkun żviluppat fi ġnien, għat-tgawdija tal-pubbliku, liema spazju se jinkludi wkoll kjosk. Stqarrija maħruġa millMEPA kkonfermat li din l-applikazzjoni kienet approvata wkoll mis-Sovrintendenza talPatrimonju Kulturali, li skont l-Awtorità ma sab l-ebda oġġezzjoni li jinqered xelter tal-gwerra li jinsab taħt din listess ‘klinika’. Aktar kmieni l-Kumitat tal-Wirt Kulturali

Dehra kif se jiġi l-proġett ladarba jkun lest (Ritratt: MEPA)

tal-MEPA stess kien oġġezzjona għal dan l-iżvilupp u kien anki sejjaħ biex jiġi protett ix-xelter. L-istqarrija tkompli tgħid li l-

iżvilupp jirrispetta l-pjan lokali taz-zona, flimkien mar-regolamenti l-oħra tal-ippjanar. Sar ukoll studju dwar l-impatt fuq it-traffiku fl-inħawi, bi

3

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014


www.maltarightnow.com

5

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

Lejn Charter dwar id-drittijiet u l-obbligi taċ-ċittadini fl-użu tal-internet Joe Mikallef Fil-futur qrib il-Gvern se jkun qed jaħdem biex iniedi Charter ġdid dwar id-drittijiet u l-obbligi taċ-ċittadini fl-użu tal-internet. Il-Gvern jemmen li f’dan ilqasam hemm ħafna xogħol x’għandu jsir biex tkompli tinfirex mhux biss l-edukazzjoni fost it-tfal u ż-żgħażagħ, imma anki l-għalliema u l-ġenituri jkunu mħejjija aħjar għal din irrealtà. F’konferenza tal-aħbarijiet din il-ġimgħa, Michael Farrugia, ilMinistru għall-Familja u sSolidarjetà Soċjali qal li l-Gvern iħoss li hemm iktar bżonn li “inkunu viġilanti dwar l-attività li jagħmlu t-tfal meta jkunu qed jużaw l-internet. Hu għalhekk li l-Aġenzija Appoġġ flimkien malAwtorità ta’ Malta dwar ilKomunikazzjoni (MCA) kif ukoll mal-Uffiċċju talKummissarju tat-Tfal, qed taħdem fuq proġett ta’ protezzjoni lit-tfal u lill-adoloxxenti minn dawk il-fatturi li jistgħu jwasslu għal cyber bullying u grooming onlajn. Dan l-istess xogħol isir permezz ta’ diversi attivitajiet li jqajmu kuxjenza u anki permezz tal-ġlieda kontinwa kontra limġieba u l-kontenut ħażin fuq linternet.” Hu qal li t-tfal u ż-żgħażagħ ikollhom tentazzjonijiet kontinwi meta jkunu onlajn. Dan hu fenomenu kemmxejn inkwetanti għax it-tfal u l-adoloxxenti jkunu esposti għal riskju ta’ abbuż onlajn. Hu kompla li l-ħidma li qed iwettaq il-Gvern hi waħda ħolistika biex tipproteġi kemm jista’ jkun l-innoċenza u l-integrità tattfal. Fil-fatt fis-sena 2013 il-hotline tal-Aġenzija rċieva 380 każ filwaqt li sa Ġunju ta’ din is-sena rċieva 137 każ. Minn dawn ilkażi kien hemm numru sostanzjali fejn il-kontenut kien illegali. Kien għalhekk li l-Pulizija kienu nfurmati u ttieħdet l-azzjoni neċessarja biex il-vittma ssib lappoġġ meħtieġ filwaqt li jkunu identifikati l-persuni qarrieqa u jitressqu l-Qorti. Michael Farrugia qal li dan ilproġett għen ħafna biex wieħed jilħaq l-għan li ħadem għalih u minn rapport li għandu l-Gvern jidher li din l-inizjattiva kienet waħda ta’ suċċess. “Hu ta’ sodisfazzjon għalina li mir-rapport li kien hemm, ħareġ ukoll li l-progress li sar kien

eċċellenti u anki laħaq il-massimu tal-aspettattivi meħtieġa tal-Unjoni Ewropea.” Tkellem ukoll Josè Herrera, isSegretarju Parlamentari għallKompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku, li qal li t-tfal huma partikularment vulnerabbli għarriskji marbutin mal-użu tal-internet. F’Malta, bħall-pajjiżi l-oħra Ewropej, l-użu tan-netwerks soċjali hu popolari ħafna, l-aktar fost iż-żgħażagħ. Studju li sar mill-MCA fl-2012 dwar l-użu tal-ICT mill-minorenni wera li 90% taż-żgħażagħ Maltin ta’ bejn it-13 u l-14-il sena, jużaw b’mod qawwi nnetwerks soċjali. Dawn huma popolari wkoll fost gruppi ta’ età iżgħar. Xejn inqas minn 72% ta’ dawk bejn il11 u t-12-il sena għandhom profil fuq Facebook. Din hi ħaġa li tmur kontra l-kundizzjonijet biex wieħed juża Facebook. L-użu tal-internet permezz ta’ smartphones qed jiżdied ukoll, partikularment fost iż-żgħażagħ, li 56% minnhom għandhom dan isservizz. Hu qal li għal dan l-iskop, matul dawn l-aħħar erba’ snin lMCA ikkoordinat l-inizjattiva BeSmartOnline li rat it-twaqqif taċ-Ċentru għall-Internet aktar Sigur. Flimkien ma’ entitajiet oħrajn, dan iċ-Ċentru ħadem bi sħiħ biex iqajjem kuxjenza pubblika u jagħti l-appoġġ lit-tfal u lil dawk ta’ madwarhom, bħalma huma l-ġenituri, in-nanniet, lgħalliema u dawk impenjati fisservizzi soċjali. Josè Herrera żied jgħid li barra minn hekk l-inizjattiva BeSmartOnline għenet ukoll filġlieda kontra l-kontenut dwar labbuż sesswali fuq it-tfal bittwaqqif ta’ Hotline. Dan sar possibbli permezz tal-kollaborazzjoni mas-Cyber Crime Unit talKorp tal-Pulizija li jara li kontenut bħal dan ikun imblukkat u fejn possibbli jitneħħa minn fuq l-internet. Hu temm li l-kollaborazzjoni u s-sinerġiji li nkisbu bejn iddiversi entitajiet huma ta’ min ifaħħarhom. Waħda mill-kisbiet l-aktar importanti ta’ din l-inizjattiva hi dik li ressqet numru ta’ entitajiet nazzjonali flimkien biex jikkontribwixxu l-esperjenza u l-kompetenza tagħhom għall-ġid tat-tfal. Dan sar kemm fil-fażi ta’ konsultazzjoni, kif ukoll fl-implimentazzjoni.

Fl-aħħar jiem ħafna rċivew invit biex jattendu għal riċeviment mogħti mill-Korp tal-Pulizija fil-Kwartieri Ġenerali tal-Pulizija fl-okkażjoni tal-festi tal-Milied. Imma filwaqt li l-eks Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit tneħħa mill-kariga mill-Prim Ministru wara li ntefgħet il-ħtija fuqu mill-Bord tal-Inkjesta fil-każ tal-isparatura mix-xufier tal-eks Ministru Manwel Mallia, l-istedina għal dan ir-riċeviment kienet iffirmata minnu. Fil-fatt, kif juri l-invit li qed nippubblikaw, l-istedina saret mill-Aġent Kummissarju tal-Pulizija u s-Sinjura Zammit. Il-mistednin kellhom ukoll tlett ijiem minn fejn jagħżlu biex jattendu għar-riċeviment. L-għażla kienet bejn nhar it-Tnejn 15 ta’ Diċembru, it-Tlieta 16 u l-Erbgħa 17 tax-xahar, dejjem bejn is-6.30pm u d-9.30pm. Mhux magħruf jekk wara l-mod kif spiċċa mill-ogħla kariga fil-Korp, l-istess Ray Zammit attendiex għal dan ir-riċeviment.

Ikel u xorb bi ħlas fuq l-Air Malta minn Jannar Mill-bidu tas-sena l-ġdida snacks sħan u xorb fuq it-titjiriet tal-Air Malta għall-passiġġieri li jivvjaġġjaw fil-kategorija Economy se jkunu bi ħlas. Fi stqarrija l-Air Malta ħabbret li mill-1 ta’ Jannar se jkun hemm bidliet kbar fl-inflight catering fuq it-titjiriet tal-linja nazzjonali tal-ajru u filwaqt li lpassiġġieri tal-klassi Club se jibbenefikaw minn menu aħjar matul it-titjira, il-passiġġieri Economy se jingħataw baguette u nofs litru ilma. Filwaqt li dawn se jkunu b’x-

ejn fuq ir-rotot kollha, se jkun hemm disponibbli varjetà ta’ ikel u xorb għall-bejgħ għal min ma jkunx irid il-baguette u lilma. Fi stqarrija, iċ-Chairperson tal-Air Malta Maria Micallef qalet li dan il-ftehim milħuq mil-linja tal-ajru ma’ SkyGourmet – il-fornitur talcatering tal-Air Malta – hu pass importanti għall-Air Malta li se jara lil-linja tal-ajru nazzjonali tiffranka €4 miljun kull sena. Min-naħa tiegħu, il-Kap Eżekuttiv tal-Air Malta Philip Micallef qal li apparti mill-

iffrankar ta’ spejjeż ewlenin, dan il-pass se jkun qed jiżgura li jiġi pprovdut prodott ta’ kwalità. Qal li l-klijenti li jivvjaġġaw filklassi Economy se jingħataw baguette ta’ kwalità tajba, madanakollu se jkollhom ukoll l-opportunità li jixtru varjetà ta’ oġġetti ta’ kwalità abbord l-ajruplan. Fl-istqarrija l-Air Malta qalet ukoll li qed tirrevedi wkoll kuntratti oħra fl-oqsma varji taloperat tagħha biex jitnaqqsu aktar l-ispejjeż filwaqt li tkun żgurata esperjenza aħjar għallklijent.


6

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Involut fi ġlieda wara li għajjar tfajla kerha u li dejqitu

Anthony McKay ta’ 44 sena mill-Belt ġie kkundannat sitt xhur ħabs sospiżi għal sena mill-Maġistrat Miriam Hayman wara li nstab ħati li fil-Vitorja ta’ erba’ snin ilu fi Triq isSantwarju, Ħaż-Żabbar, kien involut fi ġlieda ma’ sieħbu wara li għajjar tfajla kerha. Il-ġlieda tant eskalat li McKay allegatament qala’ tliet daqqiet b’martell mingħand sieħbu, Brian Buhagiar, li ftit qabel kien qed jixrob miegħu. L-inċident kien seħħ għallħabta tat-3.30 a.m. fejn Buhagiar instab ħati li kkaġuna feriti ħfief fuq McKay u li kiser il-paċi pubblika b’għajjat u ġlied. Minkejja li kien hemm lakkuża li sar reċidiv, il-Qorti qalet li ma taħsibx li piena karċerarja hija l-aħjar waħda fiċ-ċirkostanzi, u dan ukoll peress li l-partijiet irranġaw id-differenzi. Il-Qorti qalet ukoll li hija qieset il-kondotta kkulurita ta’ McKay, iżda hawn ukoll kien meqjus li l-imputat ġie aggredit qabel ma huwa rreaġixxa. L-Avukat Kris Busietta, li ddefenda lil Buhagiar u lil Alan Gatt, l-għarus tat-tfajla, irrinunzja li jitkomplew il-proċeduri kontra McKay. Dan fl-istqarrija tiegħu qal li waqt li kienu qegħdin jixorbu hu u Brian, għajjar lit-tfajla ta’

Alan Gatt, li kienet kerha u li dejqitu. Din qabdet u telqet ’il barra u Brian beda jgerger u ssuppervja u bħalha telaq ’il barra. Huwa qal li aktar tard Brian kien ċempillu u beda jiċċalenġjah għall-ġlied, jgħajru u jheddu. Tenna li wara li għaddiet għalih oħtu, kienu għaddejjin minn ħdejn il-monument tal-eks President Agatha Barbara u raw lil Brian ipparkjat, u miegħu kellu lil Alan u lill-għarusa tiegħu. Hawn hu waqaf jistaqsi lil Brian, għaliex kien qed jgħidlu dak id-diskors meta kien xeba’ jaqbadlu mal-mara. L-imputat qal li Brian ħareġ martell li kien iżomm fil-karozza, u qabad jagħtih bih. Huwa qal li Alan tah ukoll daqqa ta’ ponn tal-ħadid, mentri t-tfajla ta’ Alan marret tagħti lil oħtu, li din bdiet tgħajjat li kienu se joqtluh. McKay qal “jien meta kont muġugħ qomt minn mal-art, dort mal-Pajero tiegħu u tajt daqqa fuq il-bonnet tagħha u tlaqna.” Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Fabian Fleri filwaqt li l-Avukat Arthur Azzopardi deher għal McKay. Sadanittant fil-Qorti qegħdin jittieħdu proċeduri separati filkonfront ma’ persuni oħra li kienu involuti fil-każ.

www.maltarightnow.com

LOKALI

Erin Tanti għamel tlett ijiem fl-ITU b’feriti ‘superfiċjali’ Tkompli l-kumpilazzjoni tal-għalliem mixli bil-qtil ta’ studenta tiegħu

Erin Tanti, li qed jiġi mixli bilqtil tal-istudenta tiegħu Lisa Marie Zahra f’Jum San Ġużepp, kien dejjem f’sensih, luċidu u bi ġrieħi superfiċjali u ma kellu lebda bżonn ta’ operazzjoni. Madankollu kellu ksur fil-kustilji u fl-irkiekel tad-dahar u kien għalhekk li ddaħħal fit-Taqsima tal-Kura Intensiva. Tanti dam l-ITU mid-19 ta’ Marzu li għadda meta ġara l-każ sat-22 ta’ Marzu fejn wara ġie trasferit għal sala. Fil-25 ta’ Marzu huwa kien tajjeb biżżejjed biex joħroġ. Madankollu Tanti beda jilmenta li kien qed ikollu alluċinazzjonijiet viżwali u għalhekk fuq parir ta’ psikjatra dan intbagħat l-isptar Monte Carmeli. Dan ħareġ mix-xhieda ta’ Angela Sultana, konsulenta lIsptar Mater Dei meta kienet qed tixhed fil-kumpilazzjoni quddiem il-Maġistrat Audrey Demicoli fil-konfront ta’ Erin Tanti ta’ 23 sena minn Tal-Ibraġġ u li fi żmien l-inċident kien residenti l-Belt Valletta. Hu akkużat fost oħrajn bil-qtil ta’ Lisa Marie Zahra, l-istudenta tiegħu tad-drama, u li għenha tikkommetti suwiċidju. Zahra kienet instabet mejta taħt l-irdumijiet ta’ Ħad-Dingli fid-19 ta’ Marzu li għadda. Fix-xhieda tagħha, il-konsulent kirurgu ġenerali fl-Isptar Mater Dei, Angela Sultana, qalet li hi rat lil Erin Tanti għall-ewwel

Konsulenta fl-isptar tispjega kif Erin Tanti kien f’sensih u luċidu u ma kellu bżonn l-ebda operazzjoni

darba fl-20 ta’ Marzu, meta kien fit-Taqsima tal-Kura Intensiva. Spjegat li kien kompletament konxju. Qalet li meta eżaminatu kellu wġigħ fuq l-istonku, uġigħ fuq in-naħa ta’ isfel tax-xellug ta’ żaqqu u tbenġil. Żiedet tgħid li kellux bżonn operazzjoni. Qalet li Erin Tanti ġie trasferit millITU lejn sala oħra meta ġie ċertifikat li kien stabbli. Ix-xhud qalet ukoll li mis-CT Scan irriżulta li l-akkużat ma kellux problemi fil-fwied u li daħal lisptar b’diversi feriti. Hi qalet dan wara intervent tal-Avukat Michael Sciriha waqt il-kontro-eżami. Kompliet tgħid li peress li kienet festa dakinhar hi ma kinitx xogħol u dakinhar kienu rawh it-tobba talgħassa. Hi eżaminatu l-ewwel darba waqt li kienet qed iddur isswali l-għada 20 ta’ Marzu. Dakinhar qalet li kien f’sensih sew. Tenniet li kellu ftit uġigħ fuq l-istonku u fin-naħa tax-xellug ta’ żaqqu viċin il-bużżieqa tal-awrina kif ukoll f’dahru, fejn dan l-uġigħ kien wieħed persistenti. Kien hawn li talbet li jsirlu CT Scan għal żaqqu biex tara lmuskoli ta’ żaqqu. Qalet li kellu ħafna grif fil-muskoli ta’ żaqqu fuq ix-xellug. Qalet li kienet ordnatlu xi “antibiotics”. Xehdet ukoll Lucy Giordimaina, omm is-sieħba ta’ Tony Zahra, missier Lisa Maria. Qalet li ilha taf lil Lisa Maria meta kellha tliet snin u ġieli għamlet “babysitting” magħha u anki ġieli ħadu kafè flimkien.

Giordimaina qalet li fid-19 ta’ Marzu ċemplitilha Tanya n-neputija ta’ Tony Zahra, li staqsiet jekk tistax tmur id-dar biex toqgħod ma’ Lisa. Spjegat li dak il-ħin kienu s-7am u hi kienet dieħla xxogħol, talbet permess u marret wara siegħa. Qalet li hemmhekk kien hemm Nick, ħu Lisa u Tanya, li qalulha li l-lejl ta’ qabel raqad iddar tagħhom xi ġuvni. Lucy Giordimaina spjegat li marret ħdejn Lisa fil-kamra tagħha, għannqitha magħha u staqsitha tridx tiekol. Qalet li Lisa qaltilha li kienet se tidħol torqod għax kienet għajjiena. Qalet li ħin minnhom semgħet lil Lisa titkellem fuq il-mowbajl, iżda ma tafx ma’ min. Kompliet tgħid li hi u Lisa kienu jitkellmu ħafna b’mod partikolari fuq suġġetti kurrenti, peress li Lisa kienet tinteressa ruħha f’kollox. Żiedet tgħid li Lisa qatt ma kienet titkellem magħha dwar ilproblemi tagħha. Spjegat li qatt ma staqsietha għax kienu jieħdu ħsiebha tajjeb. Għall-akkużat qegħdin jidhru l-Avukati Michael Sciriha u Lucio Sciriha. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Ispetturi Keith Arnaud u Josric Mifsud filwaqt li l-Avukati Joseph Giglio, Gianella Demarco u Stephen Tonna Lowell qegħdin jidhru bħala parti ċivili f’isem il-familjari tal-vittma. Il-każ ikompli fit30 ta’ Jannar li ġej bl-akkużat għadu jinżamm l-isptar Monte Carmeli.


www.maltarightnow.com

LOKALI

HSBC Malta onorat bil-Corporate Volunteering Award 2014

7

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

HSBC Bank Malta rebaħ ilpremju għall-Corporate Volunteering Award 2014 li jiġi ppreżentat mill-Kunsill Malti għas-Settur tal-Volontarjat (MCVS). Il-premju intrebaħ għas-sehem li taw l-impjegati involuti fil-kampanja HSBC Malta Water Programme – Catch the Drop. Waqt l-għoti tal-Premju għallVolontarjat Nazzjonali 2014, ilBank ingħata għarfien talli mmobilizza mijiet ta’ impjegati għal din il-kampanja wara li voluntieri ddedikaw il-ħin u l-enerġija tagħhom biex jorganizzaw għadd ta’ attivitajiet, li inkludew 300 preżentazzjoni li saru lil 20,000 student fl-aħħar sena skolastika waħidha. Josef Camilleri, Kap tas-Sostenibbiltà Korporattiva ta’ HSBC Malta, irċieva l-premju mingħand il-President ta’ Malta

Marie Louise Coleiro Preca, f’isem l-impjegati tal-HSBC. In-National Volunteer Awards organizzati mill-MCVS taħt ilpatroċinju tal-President ta’ Malta għandhom l-iskop li jappoġġjaw l-iżvilupp fis-settur b’volontarjat kommunitarju aktar effettiv u effiċjenti f’Malta u Għawdex. Il-programm tal-ilma ta’ HSBC Malta hu parti minn programm ta’ ħames snin tal-Grupp HSBC b’investiment ta’ $100 miljun bi sħubija ma’ tlieta millaktar NGOs rispettati fid-dinja – il-WWF, il-WaterAid u Earthwatch. Il-programm ta’ HSBC Malta Catch the Drop b’fond ta’ €500,000 min-naħa l-oħra hu programm ta’ tliet snin intiż li jilħaq kull student fil-pajjiż sal2016 b’messaġġ dwar il-konservazzjoni tal-ilma.

Il-President ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preca flimkien (mix-xellug) mal-uffiċjali tal-HSBC Glenn Bugeja u Josef Camilleri, u ċ-Chairperson tal-Kunsill Malti għas-Settur tal-Volontarjat Nathan Farrugia waqt in-National Volunteer Awards 2014. (Ritratt: DOI, Jeremy Wonnacott)

L-Awtorità Maltija tatTuriżmu (MTA) qegħda tagħti sostenn lill-inizjattiva “Milied f’Għawdex” wara li l-Kumitat Organizzattiv ta’ dan l-avveniment ħejja programm vast ta’ inizjattivi għal dan iż-żmien. Din is-sena, għall-ewwel darba linizjattivi kollha nġabru taħt kappa waħda u Għawdex kollu kien reklamat bħala destinazzjoni turistika għal żmien ilMilied. Fi tmiem il-ġimgħa li għaddiet, il-Kap Eżekuttiv tal-MTA Paul

Bugeja żar żewġ attrazzjonijiet ewlenin: il-Villaġġ tal-Milied filkumpless Gozitano fix-Xewkija u l-presepju ħaj “Bethlehem f’Għajnsielem”. Hawnhekk intlaqa’ millMinistru għal Għawdex Anton Refalo u miċ-Chairman talKumitat “Milied f’Għawdex” Joe Mifsud. Il-Ministru Refalo rringrazzja lill-MTA għas-sostenn li ngħata biex l-inizjattiva tkun mifruxa f’Għawdex kollu u jkun hemm kampanja qawwija ta’ pubbliċità

f’Malta u barra minn Malta sabiex Maltin u turisti jagħżlu lil Għawdex ghal żmien il-Milied. “Għandna programm ambizzjuz ħafna, xahar sħiħ ta’ attivitajiet bl-iskop li min iżur Għawdex isib dik il-ħaga li tolqtu żgur, iżda fuq kollox min jiġi fostna jrid isib l-akkoljenza u servizz bi tbissima”, sostna l-Ministru Refalo. Is-CEO tal-MTA Paul Bugeja qal li għall-Awtorità Għawdex huwa destinazzjoni importanti u attivitajiet bhal dawn jgħinu biex

Sostenn mill-MTA għall-inizjattiva “Milied f’Għawdex”

Is-CEO tal-MTA Paul Bugeja jżur “Bethlehem f’Għajnsielem”

aktar nies jżuru Għawdex f’xhur li normalment ma jkunux daqshekk popolari. Bugeja kompla jgħid li hu tajjeb li sena wara sena jkompli jissaħħah dak mibdi u li jkun hemm ħidma ffukata sabiex fix-xhur tax-Xitwa jkun hawn sensiela ta’ attivitajiet kulturali, għaliex b’hekk diversi persuni jagħżlu li jżuru Għawdex u anke jkun hemm min iqatta’ numru ta’ ġranet f’din il-gzira. Ic-Chairman tal-Kumitat “Milied f’Għawdex” Joe Mifsud

irringrazzja liċ-Chairman talMTA Gavin Gulia u lill-Kap Eżekuttiv Paul Bugeja, li meta kien ippreżentat lilhom il-programm imħejji, taw l-appoġġ tagħhom minnufih. Il-fatt li f’Awwissu diġà kien hemm informazzjoni dwar lattivitajiet li kienu qed jitħejjew, ta aktar ċans biex dawn ikunu reklamati barra minn Malta u dan għen biex aktar turisti qed jagħżlu lil Għawdex bhala destinazzjoni tagħhom għal żmien ilMilied, qal Joe Mifsud.

Konxji mill-fatt li f’dawn iż-żminijiet tas-sena jkun hemm bżonn ta’ aktar demm, numru ta’ impjegati ta’ Vodafone Malta dan l-aħħar ipparteċipaw f’sessjoni ta’ għoti tad-demm li saret fi SkyParks Business Centre mis-Servizz Nazzjonali tat-Trasfużjoni tad-Demm. Dan l-avveniment kien organizzat b’kollaborazzjoni mat-tim tal-Business Centre, CHIC Med-Aesthetic Clinics, Shireburn Software u Talbot & Bons. Ir-rispons għal din l-inizjattiva kien inkorraġġanti ħafna u aktar sessjonijiet bħal dawn huma ppjanati għas-sena d-dieħla. (Ritratt: Vodafone Malta)


8

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Opportunità tad-deheb għal liġi b’saħħitha li ma tibqax fuq l-ixkaffa Id-Deputat Laburista Godfrey Farrugia fisser l-Abbozz ta’ Liġi li qed tippreżenta l-Oppożizzjoni dwar stil ta’ ħajja aktar b’saħħitha biex titnaqqas il-problema tal-obeżità, bħala opportunità tad-deheb biex jitwaqqaf Working Group tal-Parlament biex janalizza fil-fond dan labbozz ta’ liġi biex pajjiżna jkollu leġiżlazzjoni b’saħħitha li lpolicies tagħha ma jibqgħux fuq l-ixkaffa. Dan qalu fid-dibattitu dwar lAbbozz ta’ Liġi dwar Stili ta’ Ħajja Sana (biex titnaqqas lobeżità), imressaq mid-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar li kompla jiġi diskuss fil-Parlament fl-aħħar seduta għal din is-sena. Godfrey Farrugia tkellem dwar l-ispirtu u l-ambjent ta’ kunsens politiku bejn l-Eżekuttiv, il-

Liġi li trid tinħadem id f’id mal-ġenituri

Presidenza u l-Parlament dwar ilprijorità lill-qasam tas-saħħa u li nipprevenu u nedukaw qabel ma jidħol il-mard. Appella għall-bżonn ta’ qafas legali b’saħħtu biex il-policies ma jaqgħux fuq l-ixkaffa jew jitwettqu nofs triq. “Wasal iżżmien ta’ bidla fil-kultura u lmentalità. Drajna li ma naħsbux fuq dak li hu importanti għallħajja tagħna u għal saħħitna”, qal Godfrey Farrugia, waqt li rrimarka li bħala soċjetà m’għadniex insibu ħin għalina nfusna. Is-soċjetà qiegħda titgħażżen fuq dan l-aspett, bir-riżultat li qed nikkunsmaw ikel mhux frisk, b’aktar ħlewwa u b’aktar xaħam – li kollha jitfgħu lil pajjiżna lura fis-saħħa tal-poplu tagħna. Permezz ta’ din il-liġi, saħaq id-Deputat Laburista, irridu

nwasslu għal piż aktar ideali għall-poplu tagħna, u dan jirrikjedi strateġija li tiffoka fuq it-tfal u ż-żgħażagħ li huma l-garanzija tal-poplu. Trid tkun ukoll liġi li twassal biex nirristrutturaw u nirrestawraw l-istil ta’ ħajja li ngħixu billi niżguraw obbligi mill-Gvern u mill-Kunsilli Lokali li jinkoraġġixxu liċ-ċittadin għal ħajja aktar sana u b’saħħitha. Tkellem dwar il-bżonn li nevolvu xejriet ġodda biex insaħħu s-saħħa tal-poplu tagħna u dan kemm fl-ikel kif ukoll flattività fiżika. Irrifera wkoll għar-rutina tattfal tal-iskola, li hi ħafna differenti mill-imgħoddi. Semma kif liskejjel privati għandhom sistemi aħjar minn dawk tal-istat f’dak li hu tqassim tas-sigħat tat-tfal tal-

Id-Deputat Laburista Godfrey Farrugia

iskola, bil-ħinijiet tal-breaks huma itwal f’dawn l-iskejjel minn dawk statali. Tkellem ukoll dwar ilkwistjoni tal-ikel u x-xiri millcanteens, u rrefera għal sitwazzjoni ta’ meta kien Ministru f’din il-leġiżlatura.

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

Semma li fuq inizjattiva tiegħu, kien mar fuq il-canteen tal-isptar biex jibdel ir-rotta ta’ ikel li joffri, u jibda joffri ikel nutrittiv, u li dan ma setax isir minħabba l-kuntratt li kien hemm ma’ min kien qed imexxi l-canteen tal-isptar. Appella biex inbiddlu kemm il-kultura u l-mentalità kif ukoll l-attitudnijiet fid-deċiżjonijiet li nieħdu, li jaffettwaw l-istil ta’ ħajja tal-poplu tagħna b’deċiżjonijiet li jwasslu għal ħajja aktar b’saħħitha. Appella wkoll biex isir aktar ħsieb fuq it-titlu ta’ dan l-Abbozz ta’ Liġi b’riferenza għall-kelma sana u t-tifsira tagħha minħabba li rrimarka li għandha tinstab kelma Maltija li tirrifletti l-ħsieb u l-iskop ta’ dak li nkunu qed nilleġiżlaw.

Messaġġ lis-soċjetà biex ninbidlu għall-aħjar Is-soċjetà għandha tirrifletti fuq il-fatt li l-popolazzjoni Maltija hi ħafna eħxen milli suppost

għal paġna 9

Id-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea qal li minkejja li hemm kunsens wiesa’ filParlament dwar din il-liġi, mhux biżżejjed li jkollna liġi li tgħaddi b’mod unanimu, għaliex jeħtieġ li tkun liġi li twassal il-messaġġ fis-soċjetà li nuru li hemm bżonn li nagħmlu xi ħaġa u nibdlu għall-aħjar fl-istil għal ħajja sana. Meta tkellem dwar l-Abbozz ta’ Liġi li qed tressaq lOppożizzjoni dwar Stil ta’ Ħajja Sana, tkellem dwar kif il-problema tal-obeżità tiswa wkoll ħafna għall-ekonomija ta’ pajjiżna b’nefqa tas-servizzi u tal-kura tas-saħħa qawwija minħabba lproblemi relatati mal-piż żejjed tal-poplu tagħna. Statistika tal-Eurostat, lAġenzija tal-Istatistika talUnjoni Ewropea, dwar il-ħxuna

tal-Maltin dejjem tingħata prijorità fil-media tagħna, iżda dawn ukoll huma ċifri li s-soċjetà kollha għandha tinkwieta dwarhom u jwasslu għal kuxjenza akbar dwar il-bżonn li jsir xi ħaġa dwar din il-problema. Ċensu Galea qal li għalhekk, irridu nagħtu kas kif se nwettqu dan b’miżuri li jibdew jittieħdu, u dan saħansitra sa mill-istadju ta’ qabel it-twelid tal-persuna. Appella lill-ġenituri biex jindirizzaw ukoll il-problema talobeżità u mhux biss, iżda li jagħtu importanza lill-eżerċizzju fiżiku u l-attività sportiva flimkien mal-importanza lilledukazzjoni u lill-istudju.

Enfasizza wkoll il-bżonn li ssoċjetà tirrifletti fuq il-mard marbut mal-qalb meta nafu li l-popolazzjoni hi ħafna eħxen milli suppost, l-irġiel huma l-eħxen flEwropa u n-nisa fit-tielet post laktar ħoxnin. Semma wkoll il-prijorità ta’ azzjoni fil-familji tagħna, bħalma hu konsum ta’ aktar ilma, ħalib naturali lit-trabi millommijiet wara t-twelid, konsum ta’ ikel b’anqas xaħam, b’anqas zokkor u anqas melħ. Dwar l-ispiża fil-konsum talikel, Ċensu Galea fisser li hu stat ta’ fatt li 20% tal-ikel jispiċċa jintrema, li jfisser li 20% tal-ispiża tagħna qed tintrema fl-iskart.

Appella għal konsum b’aktar għaqal ta’ ikel, u għal konsum ta’ kwalità ta’ ikel aħjar. Tkellem ukoll dwar it-twaqqif tal-Kunsill Konsultattiv u l-funzjonijiet u r-rappreżentanti f’dan il-Kunsill, u semma kif ilKunsilli Lokali għandhom rwol importanti fl-implimetazzjoni ta’ din il-liġi biex l-istil ta’ ħajja aktar san jersaq aktar viċin innies b’azzjoni effettiva li tilħaq il-miri ta’ poplu aktar b’saħħtu. Staqsa wkoll jekk l-attività fiżika fl-iskejjel hix biżżejjed. Irrimarka li rridu noqogħdu attenti li l-mod kif isir l-obbligu għall-attività fiżika, ma jbiegħedx aktar tfal minn dan issuġġett bħala kien iddaħħal issuġġġett tal-Għarbi 30 sena ilu, meta minflok ma kien hemm imħabba għal din il-lingwa u suġġett, kien hemm l-istmerrija.

Id-Deputat Nazzjonalista Stephen Spiteri fisser li lAbbozz imressaq millOppożizzjoni dwar stil ta’ ħajja sana, jistabbilixxi u jassigura stil ta’ politika bejn diversi ministeri biex pajjiżna jilħaq il-mira ta’ ħajja aktar sana. Tkellem dwar il-problema tal-obeżità u semma kif ilGvern irid ikompli jinvesti fledukazzjoni preventiva biex is-soċjetà Maltija tkun aktar preparata biex tippreveni mard u tgħix ħajja aktar b’saħħitha.

Arma kruċjali, fisser Sephen Spiteri, hi l-edukazzjoni, bilMinisteru tal-Edukazzjoni jista’ juża aktar ir-riżorsi tiegħu biex minn età żgħira, it-tfal jibdew jirċievu edukazzjoni favur dieta bilanċjata, u b’aktar eżerċizzju fiżiku. Għalhekk l-importanza ta’ approach interministerjali biex il-pajjiż jimxi b’investiment f’kull qasam biex nilħqu l-għan biex ikollna edukazzjoni favur dieti sani, bilanċjati, favur l-edukazzjoni fiżika fl-iskejjel u b’hekk nilħqu lgħan li nnaqqsu l-livell ta’

obeżità li f’pajjiżna hu għoli u fil-quċċata tal-pajjiżi fl-UE. Tkellem dwar l-importanza li nagħtu kas il-persuni li qed jgħixu f’istituzzjonijiet bħalma huma djar tal-anzjani, fejn irridu nassiguraw li dawn ikunu qed jingħataw dieta wkoll bilanċjata f’perjodu ta’ ħajja tal-anzjani li jitlob ukoll dieta tajba minħabba kundizzjonijiet ta’ mard u ta’ saħħa. Semma wkoll il-kundizzjoni tal-persuni b’diżabbiltà u qal li fl-edukazjzoni fiżika, tfal u studenti b’diżabbiltà jew bi problemi ta’ mġiba, jispiċċaw

imwarrba fil-lezzjonijiet dwar l-edukazzjoni fiżika. Appella biex l-edukazzjoni inklussiva wkoll taħseb għall-eżerċizzju ta’ dawn il-persuni b’diżabbiltà. Semma wkoll l-importanza tal-edukazzjoni lill-ġenituri favur ikel u dieta bilanċjata, u fisser li hu hawn ukoll fejn trid issir ħidma biex ikunu indirizzati l-familji fl-għażla ta’ dieta bilanċjata. Semma wkoll it-tmexxija tat-tuck shops fl-iskejjel u ledukazzjoni lill-istudenti u ttfal fl-għażla tal-ikel.

Stephen Spiteri irrifera għall-perikli fis-saħħa kawża tal-obeżità, u rabat l-investiment meħtieġ fil-prevenzjoni tal-mard u fil-qasam promozzjonali biex jonqsu r-riskji ta’ ċertu mard fis-soċjetà. Dan ukoll jgħin għall-ekonomija għax iwassal għal nefqa anqas fil-kura ta’ mard serju. Irridu nassiguraw soċjetà aktar sana u noħolqu stimolu fl-ekonomija ta’ pajjiżna għaliex il-pajjiż ikun qed jiffranka aktar infiq li jintuża f’oqsma oħra importanti talekonomija ta’ pajjiżna.

Id-Deputat Nazzjonalista Michael Gonzi appella biex lAbbozz ta’ Liġi li qed jiddiskuti l-problema tal-obeżità jinħadem id f’id mal-ġenituri biex iħalli rriżultati meħtieġa għal poplu aktar b’saħħtu u b’anqas mard relatat mal-problemi ta’ piż żejjjed. Michael Gonzi qal li din hi liġi importanti dwar il-probema talobeżità, li fil-kura primarja għandha importanza għaliex twassal għal riskju kbir ta’ mard fil-qalb u mard ieħor relatat. Għandna bżonn liġi għaliex kulħadd jaf li l-obeżità hi problema fid-dinja kollha u anke f’Malta.

Arma kruċjali hi l-edukazzjoni favur il-prevenzjoni


www.maltarightnow.com

9

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

PARLAMENT

Użanzi ħżiena fl-ikel mill-ġenituri li jorbtu lill-familja kollha minn paġna 8

Dan għaliex il-piż żejjed iġib problemi f’kull qasam tassaħħa tal-bniedem u jwassal għal kundizzjonijiet oħra bħaddijabete u pressjoni li jirrikjedu l-kura fi sptar. Fisser li rridu nwasslu linnies jirrealizzaw kemm hi kbira l-problema tal-obeżità. Appella lill-poplu jagħmel analiżi u studju tal-mod kif qed jgħix. Fisser li l-ħajja llum hi mgħaġġla u kulħadd irid ilaħħaq ma’ kollox mingħajr ċans ta’ eżerċizzju, u b’nuqqas ta’ ħsieb fuq dieta tajba. Tkellem ukoll dwar l-importanza tal-ikel fil-familji u lużanzi ħżiena mill-ġenituri li jorbtu lill-familja kollha b’użanzi ħżiena. Michael Gonzi spjega kif din hi liġi li qed tipprova tibda mill-bidu nett, u tenfasizza kontroll fuq it-tfal f’dak li jirrigwarda l-piż u l-ikel b’dieta bilanċjata. Appella lill-ġenituri jieħdu interess f’dak li jkunu qed jitgħallmu t-tfal fl-iskejjel favur ħajja aktar sana. Liġi li trid tinħadem id f’id mal-ġenituri li jifhmu l-importanza ta’ dieta sana u eżerċizzju fiżiku. Semma li ma jaqbilx li din illiġi tkun parti minn xi dipartiment jew entità oħra u dan għaliex l-obeżità hi problema li ġġib kumplikazzjonijiet ta’ mard ieħor, u għaliex irridu li lpoplu jkun aktar b’saħħtu milli hu llum u li nnaqqsu l-problemi u l-kumplikazzjonijiet ta’ mard.

L-Abbozz ta’ Liġi li qed tressaq l-Oppożizzjonii dwar Stil ta’ Ħajja Sana biex titnaqqas ilproblema tal-obeżità, għandu jippermetti lill-Gvern biex iressaq leġiżlazzjonijiet oħra li jdaħħlu obbligi, mhux negattivi u punittivi, iżda restrizzjonijiet fuq ċertu tip ta’ ikel. Dan mhux permezz ta’ xi forma ta’ taxxa, iżda permezz ta’ perimetri ta’ zoni li ma jitħallix li jkun hemm bejgħ ta’ ikel u xorb li mhux nutrittiv. Il-Kelliem għall-Oppożizzjoni dwar is-Saħħa, id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech, għamel dawn l-appelli lill-

Id-Deputata Laburista Deborah Schembri tkellmet fuq l-importanza ta’ liġi li tħares listil ta’ ħajja tagħna għax fissret li din mhix biss kwistjoni ta’ stil ta’ ħajja, iżda liġi li trid tagħti direzzjoni u li tagħti opportunità biex nieħdu s-saħħa tagħna b’serjetà u nibdew inbiddlu l-istil talħajja tagħna mit-tfal. Deborah Schembri tkellmet dwar l-importanza tal-liġi u tasserjetà ta’ din il-liġi, għaliex fissret li l-istil ta’ ħajja tagħna meta nkunu żgħar, nibqgħu nġorruh magħna tul ħajjitna kollha. Appellat biex jekk irridu nbiddlu x-xejriet u l-istili ta’ ħajja

tagħna, irridu nibdew l-ewwel ngħallmu lit-tfal. Irreferiet għal diversi inizjattivi li ilhom jittieħdu għal dawn l-aħħar snin fl-iskejjel, fosthom l-iskema fl-iskejjel tal-Gvern favur ikel nutrittiv, bħalma hu ħaxix u frott, li jingħata b’xejn lit-tfal mill-istat. Semmiet li minbarra l-problemi tal-obeżità, hemm problemi oħrajn ta’ mard ieħor relatat li jirriżulta wkoll mill-piż żejjed. Appellat ukoll li minbarra li nedukaw it-tfal fuq l-istil talħajja tagħna, issir ukoll edukazzjoni lill-ġenituri u lin-nanniet biex jitbiegdu minn ċertu

Mill-kliem irridu ngħaddu għall-fatti u l-inizjattiva li qed tieħu l-Oppożizzjoni biex titnaqqas il-problema tal-obeżità għandha tippermetti lill-Gvern jieħu miżuri biex ma narawx aktar vannijiet, kiosks u ħwienet b’ikel mhux nutrittiv qrib skejjel u istituzzjonijiet edukattivi

Restrizzjonijiet u obbligi pożittivi għal ikel nutrittiv fl-interess tas-saħħa pubblika Ħwienet u mobile kiosks ta’ ikel fit-toroq ma jitħallewx ibiegħu ikel mhux nutrittiv f’ċerti zoni

Gvern fid-dibattitu dwar l-inizjattiva li qed tieħu lOppożizzjoni, permezz tadDeputat Nazzjonalista Robert Cutajar li qed iressaq filParlament Abbozz ta’ Liġi dwar Stili ta’ Ħajja Sana. Claudio Grech appella biex mill-kliem ngħaddu għall-fatti u l-Gvern jibda joħroġ inizjattivi u skemi biex ħwienet u mobile kiosks ta’ ikel fit-toroq, u f’ċerti

zoni, jibdew ibigħu ikel li hu nutrittiv. Fisser li hu fl-interess tassaħħa pubblika li hemm bżonn li ndaħħlu dawn it-tip ta’ restrizzjonijet, kif għamlu wkoll pajjiżi oħra li daħħlu restrizzjonijiet bħal dawn. Semma wkoll miżuri oħra pożittivi li jistgħu jittieħdu bħalma hi politika li tiġi attwata b’mezzi kummerċjali, u inċen-

tivi għal min hu fis-settur talikel biex jipprovdi ikel aktar san. Dieta ibbażata fuq ikel san li tingħata wkoll promozzjoni b’nċentivi fiskali lil min jinvesti fi stabbilimenti li joffru ikel san. Semma wkoll l-importanza li jkun hemm promozzjoni u inizjattivi wkoll mill-privat anke fliskejjel favur ikel nutrittiv anke fl-iskejjel, u niżviluppaw qafas kif min irid iħares is-saħħa sana u jaħdem favur il-prevenzjoni, jkun jista’ jgawdi wkoll minn inċentivi marbuta mas-sħubija fi klabbs li jippromwovu l-ħajja sana.

Nibdew inbiddlu l-istil tal-ħajja tagħna mit-tfal Liġi li trid tagħti direzzjoni u opportunità biex nieħdu s-saħħa tagħna b’serjetà

drawwiet tal-imgħoddi li jirriflettu ħażin fuq saħħet it-tfal. Irrimarkat ukoll pożittivament li l-liġi qed tħares ukoll lejn stili ta’ ħajja f’etajiet differenti, b’liġi li fissritha bħala att prattiku kif inħarsu lejn l-istil ta’ ħajja sana. Ikkritikat l-użanza ta’ skejjel tal-knisja, b’riferenza għall-iskejjel tas-sorijiet, fejn id-dixxiplina fuq it-tfal kienet relatata mal-eżerċizzju fiżiku, bit-tfal

kienu jkunu dixxiplinati meta jagħmlu xi ħaġa ħażina billi ma jattendux lezzjonijet ta’ attività fiżika. Semmiet ukoll użanzi oħrajn bħal ħwienet tal-pastizzi barra liskejjel u l-użanzi fit-tuck shops fl-iskejjel b’ikel xejn nutrittiv. Deborah Schenbri esprimiet ittama li l-liġi tibda tbiddel dawn l-użanzi. Appellat ukoll li r-regolamentazzjoni li se jkun hemm

b’rabta ma’ ħwienet fil-viċinanzi tal-iskejjel, japplikaw ukoll għal min imur bil-karozza jbigħ l-ikel fil-viċinanzi tal-iskejjel. Fakkret li l-obeżità, f’ħafna ċirksutanzi, tista’ tiġi evitata, u hu għalhekk li dan jista’ jwassal ukoll għal immaniġġjar aħjar talispiża tas-saħħa f’pajjiżna. Semmiet ukoll il-problema talbullying u ta’ dipressjoni fi tfal li għandhom problema ta’ piż żejjed. Appellat ukoll lill-ġenituri biex lit-tfal nipproteġuhom minn kull tip ta’ stress, li f’ħafna ċirkustanzi jwassal għal ikel żejjed u għall-kundizzjoni talobeżità.


www.maltarightnow.com

10

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

OPINJONI

L-ewwel jaħbu, imbagħad jaraw Ir-reġim ta’ Alijev huwa rinomat għall-allerġija li jsofri biha fejn jidħlu l-ġurnalisti

Mexxejja Laburisti donnhom li jsofru b’għatx kbir li jieklu lkirxa mad-dittaturi. Niftakru tajjeb kif Mintoff kien jitħabbeb ma’dittaturi ta’ stoffa bħal Nicolae Ceaucescu li kien spiċċa maqtul ma’ martu mill-poplu tiegħu stess. Kif nistgħu ninsew il-ħbiberija ta’ Mintoff marreġim moqżież tal-Korea ta’ Fuq, li miegħu kien għamel ftehim sigriet li kien jinvolvi armi u taħriġ tal-puliżija bi strateġija li dawn jintużaw kontra l-Maltin li riedu d-demokrażija vera. Issa erġajna koppi. Bla ma ħareġ tenders fis-swieq internazzjonali dwar il-provista tal-gass likwidu, Joseph Muscat iddeċieda li l-Azerbaijan jintagħżel biex jagħtina dan is-servizz u sakemm qed nikteb id-dettalji tal-ftehim ma’ dan ir-reġim, korrott minn fuq s’isfel, għadhom mistura. Naħseb li bħali nnutajtu xi stramberiji fid-delegazzjoni talgvern Malti li marret lAzerbaijan. Fejn kienu persuni b’karigi għolja fiċ-Ċivil millMinisteru tal-Affarijiet Barranin? U għala ma kienx hemm ġurnalisti mad-delegazzjoni? Bħala pajjiż demokratiku għandna kull dritt inkunu nafu jekk l-assenża ta’ ġurnalisti

Maltin kienetx imposta bħala kundizzjoni mir-reġim immexxi minn politiku li ngħata l-unur (!) li ġie ddikjarat bħala korrott per eċċellenża – qed nirreferi għal Ilham Alijev, il-President talAzerbaijan. Jekk kien hemm din il-kundizzjoni u Muscat accetta, allura l-gvern tagħna jkun mhux biss ittradixxa s-sovranita’ tagħna u l-kredenżjali demokratiċi ta’ pajjiżna, iżda jkun ittradixxa wkoll lilek u lili bħala ċittadini Ewropej li nemmnu fil-liberta’ tal-espressjoni. Ir-reġim ta’ Alijev huwa rinomat għall-allerġija li jsofri biha fejn jidħlu l-ġurnalisti. F’dan ilpajjiż mifni bil-korruzzjoni kellu jitwaqqaf Kumitat għallProtezzjoni tal-Ġurnalisti. Pass kuraġġuż ħafna. Għala? Għax kull ġurnalist li jazzarda jagħmel xogħolu fl-Azerbaijan jispiċċa lħabs. Halli nħarsu biss lejn dawn l-aħħar xhur. Nhar it-13 t’Awwissu 2014 ġurnalist blisem Ilgar Nasibov kien ġie msawwat b’mod brutali millpulizija ta’ Alijev għax ikkritika n-nuqqas ta’ drittijiet umani f’pajjiżu. Nhar it-30 t’Ottubru Khalid Garayev ġie mtella l-qorti akkużat b’atti ta’ vandaliżmu u diżubbidjenża lejn il-puliżija,

Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

akkużi finti, għax kull ma għamel kien li ndaga dwar priġunieri politiċi fil-ħabs f’pajjiżu. Nhar is-6 ta’ Novembru l-familja ta’ Gulnera Akhundova, ġurnalista magħrufa kienet ġiet suġġetta’ għal atti ta’ fastidju mill-puliżija u omma fl-eta’ ta’68 kienet interrogata. U nhar il-5 ta’ Diċembru l-ġurnalista rebbieħa ta’ unur prestiġġjuż fil-professjoni tagħha ngħatat sentenza ħabs b’akkużi foloz miġjuba kontriha mill-puliżija tar-reġim. Dawn huma ftit każi minn numru moħbija, x’uħud ta’qtil u għejbien ta’ ġurnalisti. It-tikketta ewlenija ta’reġimi dittatorjali hija l-ħabi. Joseph Muscat wara li wiegħed gvern

It-tikketta ewlenija ta’reġimi dittatorjali hija l-ħabi. Joseph Muscat wara li wiegħed gvern miftuħ, trasparenza massima u parteċipazzjoni taċ-ċittadini fid-deċizzjonijiet tal-gvern, għamel l-oppost. Basta għamel liġi tal-Whistleblower

miftuħ, trasparenza massima u parteċipazzjoni taċ-ċittadini fiddeċizzjonijiet tal-gvern, għamel l-oppost. Basta għamel liġi talWhistleblower. Daħq fil-wiċċ u ipokresija grassa. Kellhom ikunu ġurnalisti, l-istess ħaddiema li ġew esklużi milli jmorru miegħu Azerbaijan, li ħabbru dik iż-żjara lill-poplu Malti. Muscat qed jimxi b’politika ta’ ħabi l-ewwel, imbagħad jara. Xi ħaġa li diversi ministri, segretarji parlamentari u membri tiegħu filparlament qed jaddottaw ukoll bħala imġieba b’mod konsistenti. Hija politika li qed tiġi addottata wkoll f’entitajiet pubbliċi, bħala ma rajna b’mod sfaċċat x’ġara fil-korp tal-pulizija fil-każ talisparar ta’ tiri lejn karrozza b’xufier fiha, kawża ta’ aċċident tattraffiku li bħala jiġru kuljum .

Din hija tattika politika ħażina minn kull lat. Tmur kontra kull sens ta’ ġustizzja kemm kontra lindividwu kif ukoll kontra s-soċjeta’. Hija politika li sserraħ fuq il-gidba, li minn natura tagħha tinneċessa gidba akbar minn dik ta’ qabel. Hija wkoll politika diskriminatorja, li kif qed naraw twassal biex persuni jittellaw lqorti bla ebda dewmien u oħrajn jibqgħu jitlajjaw, qiesu ma ġara xejn. Meta Muscat kien qalilna li jrid iġibna l-aħjar fl-Ewropa kien gideb bil-kbir, għax il-prinċipji li jiggwidaw l-Unjoni Ewropea huma mibnija fuq il-libertajiet li għandu dritt għalihom kull ċittadin. Il-ħabi sfrenat minn Muscat u l-gvern tiegħu qed iqarrbuna lejn l-Azerbaijan filwaqt li jbegħduna minn Brussel.


www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

L-2014, sena ta’ ħidma mill-Oppożizzjoni

L-2014 kienet sena mimlija inizjattivi mill-Oppożizzjoni, li reġgħet ikkonfermat kemm l-Oppożizzjoni Nazzjonalista f’din il-leġiżlatura qed tkun effettiva u kredibbli. Dan kemm bil-proposti li ressqet kif ukoll bilħidma tagħha biex esponiet l-abbużi ta’Ministri u persuni viċin il-Gvern ta’ Joseph Muscat. Fl-istess ħin, l-2014 rat ukoll lill-Partit Nazzjonalista jkompli bir-riformi interni biex isir partit aktar miftuħ li jagħti viżjoni ġdida ta’ tmexxija ġenwina u onesta li tant hi nieqsa fil-Gvern ta’ Muscat. Proposti f’kull qasam Il-ħidma pożittiva bdiet mill-bidunett meta l-PN sar l-ewwel Oppożizzjoni li vvutat favur President magħżul mill-Gvern u min-naħa talGvern. F’dawk li huma Emendi għall-Kostituzzjoni u Abbozzi li tressqu mill-Oppożizzjoni jispikkaw l-emendi biex jitneħħew kull diskriminazzjoni fuq bażi ta’ orjentament sesswali jew ta’ diżabilità u l-Private Member’s Bill għall-awtonomija tal-KNPD. Kien hemm ukoll ilMozzjoni Privata għal pieni eħrex kontra vjolenza fuq uffiċjali pubbliċi u l-Mozzjoni favur Drittijiet Diġitali.

Inizjattivi fis-saħħa, fl-isport u fl-ambjent Fil-qasam tas-saħħa, minbarra li tressqet Mozzjoni dwar il-Cross-Border Healthcare, twaqqaf ukoll fuq inizjattiva tal-Partit Nazzjonalista Working Group dwar id-Dijabete. L-Oppożizzjoni ressqet ukoll Abbozz kontra lObeżità waqt li organizzat l-ewwel Konferenza Nazzjonali dwar l-Isport. Kien ukoll b’inizjattiva tal-Oppożizzjoni li zona madwar it-tempji Ta’ Ħagrat ġiet esproprjata u protetta. Tressqu wkoll xejn inqas minn 70 proposta dwar kif għandhom jintefqu fondi tal-Unjoni Ewropea. Ħidma wkoll biex il-PN isir partit miftuħ Ħidma oħra politika tal-PN tul l-2014 li qed tagħti l-frott hija dik interna…biex il-Partit isir aktar miftuħ. Din is-sena twaqqfu 10 policy fora biex iġeddu l-policies tal-partit bis-sehem ta’persuni li qatt ma ħadmu fi ħdan ilPN. Twaqqfu fergħat ġodda bħal dawk tal-Opportunitajiet Indaqs u talProfessjonisti, tħabbru kandidati ġodda għall-elezzjoni ġenerali u l-elezzjonijiet lokali, saret l-ewwel Konvenzjoni Ġenerali li ntlaqgħet tajjeb ħafna, u tħabbar li l-PN irnexxielu jattira lejn Malta Konvenzjoni Straordinarja tal-Partit Popolari Ewropew fl-2017.

Sena li min-naħa l-oħra esponiet gvern mibni fuq gidba Imma kellha tkun ukoll l-Oppożizzjoni li tul l-2014 tixkef l-abbużi u liskandli ta’Ministri u persuni viċin il-Gvern ta’Joseph Muscat. Mill-wegħda miksura tal-powerstation u tar-riżenja marbuta magħha, għat-€13,000 fix-xahar tal-mara tal-Ministru Konrad Mizzi. Mill-indħil ta’ Chris Cardona fis-sejħa għal-liċenzja tal-casino għall-mawra ta’ Joe Mizzi fi Spanja qabel l-għażla tal-kumpanija tat-trasport pubbliku. Mit-tfixkil lillOmbudsman fuq l-abbuzi fl-Armata għall-każ tal-Cafè Premier. Mill-każ tax-xogħol illegali fil-farmhouse ta’ Helena Dalli għall-każ tal-Imħallef Farrugia Sacco. Mill-kunflitt ta’ interess ta’ Luciano Busuttil għall-każ ta’ Owen Bonnici li spiċċa Ministru tal-Ġustizzja fuq il-bank tal-akkużati filQorti. Mill-iskema tal-bejgħ taċ-ċittadinanza u l-Avviż Legali dwar lEdukazzjoni għar-riżenja ta’ Franco Mercieca wara l-ksur tal-kodiċi taletika tal-ministri. Mill-każ ta’Cyrus Engerer li nstab ħati mill-Qorti imma ġie promoss, għall-U-Turn fuq l-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali. Fuq kollox, il-każ tal-waqgħa ta’ Manwel Mallia wara li x-xufier tiegħu fetaħ innar fuq sewwieq barrani wara li messlu l-karozza Ministerjali u s-sensiela ta’ gideb u cover-ups li ġiet wara.

Oppożizzjoni effettiva u kredibbli Dan hu kif qed taħdem u kif qed tikseb ir-riżultati l-Oppożizzjoni mmexxija minn Simon Busuttil, Oppożizzjoni kredibbli u effettiva. U Oppożizzjoni, li kif wiegħed l-istess Simon Busuttil din il-ġimgħa, anke ssena d-dieħla, fl-2015, se tkompli tibni fuq il-politika onesta li mxiet biha tul din is-sena.

11

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Iwieġeb il-Ministeru għal Għawdex

Dan hu wieħed minn żewġ ritratti li ppubblikajna nhar ilĦamis 19 ta’ Diċembru, u li juru n-nuqqas ta’ sigurtà li hemm għall-ħaddiema, u għan-nies u tturisti fiċ-Ċittadella f’Għawdex, fejn bħalissa għaddej proġett talGvern Ċentrali. Fi tweġiba li bagħtilna, il-Ministeru għal Għawdex ikkonkluda li dawn irritratti nġibdu fil-bidu t’Ottubru meta kien qed jitpoġġa fil-post pajp għall-ilma tax-xita fil-pjazza tal-Katidral. Skont ilMinisteru, f’kull ħin waqt li għaddej ix-xogħol, qed jittieħdu l-miżuri adegwati tas-Saħħa u sSigurtà. Ir-ritratt jitkellem waħdu.

Il-qawwa tal-Milied

L-Amerikan James Martin, waqt żjara fl-Art Mqaddsa, xtara sett pasturi: il-Madonna, San Ġużepp u Ġesù Bambin, u meta ġie biex jirritorna f’art twelidu, meta ġie biex jgħaddi mis-sigurtà tal-ajruport ta’ Tel Aviv, l-uffiċjal qallu biex kull pastur jittieħdlu X-ray biex jara jekk fih

hemmx xi splussivi, sintendi anki dak ta’ Ġesù Bambin. James Martin irrifletta li dak luffiċjal ftit kien konxju li filfigura ta’ Ġesù Bambin kien hemm splussiv ferm aktar qawwi minn tad-dinja kollha, qawwa mhux biex teqred iżda qawwa li tagħti l-veru ferħ u paċi fil-qalb tal-bniedem. Iva, fil-persuna ta’ Kristu hemm qawwa ta’ fejqan, ta’ tama, ta’ faraġ mhux biss permess tiegħu iżda wkoll ta’ persuni li taw ħajjithom għal Kristu filproxxmu, bħalma huma Madre Tereża, Dun Bosco u Dun Ġorġ u tant oħrajn. Ġesù ma bagħtilniex ittra biex jurina kemm iħobbna, iżda ġie HU stess u bata sal-

25 sena ilu f’In-Nazzjon

mewt tas-Salib. Ċertament jekk irridu nħossu din il-qawwa ta’ Ġesù f’qalbna, qawwa li żgur tibdilna għallaħjar mhux biss fil-Milied iżda tul ħajjitna kollha, irridu nkunu nies Ewkaristiċi, inwelldu lil Ġesù kuljum fil-qalb tagħna. Jeħtieġ li naraw lil Ġesù fil-fqar matul is-sena kollha. San Ġorġ Preca jgħid: “Trid tibgħat xi ħaġa lil Ġesù, ibgħatha mal-fqar”. Hekk inkunu qegħdin ingawdu minn din il-qawwa ta’ Ġesù b’paċi kbira u ferħ kbir f’qalbna, u dan ikun għalina lveru Milied is-sena kollha. Carmel Caruana San Ġwann

Il-ġurnal ‘in-Nazzjon tagħna’, fil-ħarġa tal-20 ta’ Diċembru 1989 kompla jirrapporta dwar iż-żjara statali tal-President ta’ Malta Ċensu Tabone u tal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami fl-Italja. Wara ludjenza privata mal-Papa Ġwanni Pawlu II, huma kellhom taħditiet mal-PM Taljan Giulio Andreotti f’Palazzo Chigi. Fil-faċċata ta’ quddiem tal-istess ħarġa, il-ġurnal ippubblika wkoll ritratt talPresident akkumpanjat minn uffiċjali talVatikan wara l-laqgħa li kellu mal-Papa, fi tmiem żjara fil-Bażilika ta’ San Pietru. F’kummenti dwar il-laqgħa tal-Kap talIstat Malti mal-Papa, mal-wasla lura f’Malta, il-PM Fenech Adami fissirha bħala waħda emozzjonanti u impressjonanti, u tkellem ukoll dwar il-laqgħa li huma kellhom mal-President tal-Italja Francesco Cossiga.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt


www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Lesti li jniżżlu l-prezzijiet taż-żejt għal $40-il barmil L-OPEC

Hekk kif il-prezz taż-żejt mhux maħdum niżel ‘il isfel minn $60 għall-ewwel darba sa mill-2009, l-aktar pajjiżi b’saħħithom li huma membri fl-OPEC, għamluha ċara li huma jinsabu lesti li jimbut-

taw il-prezzijiet ‘il isfel minn $40-il barmil. Dan f ’tentattiv biex jirbħu lirRussja u liż-żejt tat-tip shale. Suhail al-Mazrouei, ilMinistru għall-Enerġija tal-

Emirati Għarab Magħquda, qal li li l-organizzazzjoni se tkun qed tħalli l-prezzijiet jinċlu għal aktar minn $20-il barmil qabel ma jikkunsidraw laqgħa ta’ emerġenza sabiex il-produzzjoni tinqa-

13

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

ta’. Iż-żejt mhux maħdum Brent, li hu kejl dinji, niżel b’aktar minn dollaru għal $59.75-il barmil, filwaqt li lprezz ta’ żejt mhux maħdum Amerikan, niżel sa $54.85.

Il-prezzijiet dejjem niżlin taż-żejt diġa’ għamlu impatt qawwi madwar id-dinja, fosthom fir-Renju Unit, fejn diversi ditti Ingliżi tal-gass u taż-żejt, diġa’ iddikjaraw li fallew.

nirien li kienu qed ibattu hekk kif il-firxa tan-nar kienet qed tnaqqas. Il-kap tad-Dipartiment talProtezzjoni Ċivili fl-istat ta’ Victoria qal li ġew rappurtati ħsarat kbar fuq xi proprjeta’ u fuq xi mħażen. Ġew rappurtati wkoll ħsarat f’fabbrika li tipproduċi linbid f’zona partikulari. “Għadna qed naraw xi ħsarat

ġew rappurtati,” qal Craig Lapsley, il-Kummissarju dwar isServizzi fit-Tifi tan-Nar. “Nemmnu li fil-Grigal ta’ l-istat ta’ Victoria ntlaqtu xi djar, iżda rridu naraw id-danni li ġew kawżati.” Temperaturi għoljin u nuqqas ta’ xita mistennija joħolqu kundizzjonijiet perikolużi fil-kampanja madwar l-Awstralja.

L-istudju wkoll sab li 89 filmija tal-familji b’mill-inqas wild wieħed, għandhom aċċess għall-internet id-dar, iżda min-naħa l-oħra, 17.8 filmija ta’ persuni ‘l fuq minn 60 sena, għandhom kompjuter u 16.3 fil-mija għandhom aċċess għall-internet.

Il-qasma bejn it-Tramuntana u n-Nofsinhar ukoll tagħmel differenza, b’66.6 fil-mija talfamilji fiċ-Ċentru u fitTramuntana tal-pajjiż għandhom aċċess għall-internet fiddar meta mqabbla ma’ 58.3 fil-mija ta’ familji finNofsinhar.

Riħ qawwi u sħana kbira joħolqu ħafna nirien L-AWSTRALJA

Nirien ġew żviluppati fil-kampanja fl-istat ta’ Victoria flAwstralja, u dawn ġew kaġunati minn riħ qawwi u sħana kbira. In-nirien qed jaffettwaw filGrigal tal-istat, fosthom, zona qrib ta’ Boweya, ħdejn Wangaratta. Kmieni nhar il-Erbgħa, idDipartiment tal-Protezzjoni Ċivili sejjaħ stat tal-allert fuq in-

22 miljun Taljan qatt ma użaw l-internet Dan ir-ritratt juri vettura li baqgħet dieħla dritt ġol kwartier ġenerali tal-Partit Popolari Spanjol (PP) fil-belt kapitali ta‘ Madrid. Ir-rapporti qalu li raġel kien arrestat fuq il-post wara li kraxxja din il-vettura għal ġol-bini, bil-pulizija jsibu żewġ ċilindri tal-gass fl-istess karozza. Kelliema għall-pulizija qalu li r-raġel inkwistjoni hu negozjant li qal li ‘kien tilef kollox’.(EPA)

Attentat fil-kwartieri tal-Partit Popolari SPANJA

Negozjant fallut Spanjol saq vettura, li fiha kien hemm ċilindri tal-gass, u baqa’ dieħel filkwartieri tal-Partit Popolari f’Madrid. Il-karozza ma splodietx u ħadd ma weġġa’, iżda lattakk ħoloq stat ta’ allert. Jidher li r-raġel ta’ 37 sena waħħal fil-gvern tal-Prim Ministru Mariano Rajoy, għallproblemi tiegħu. It-triq ċentrali f’Madrid kienet magħluqa hekk kif ilpulizija qed tinvestiga jekk kienx hemm splussivi fil-karozza. In-negozjant ġie arrestat u robot intuża sabiex jeżamina lvettura tiegħu tat-tip Citroen Xantia. Esperanza Aquirre, il-

President tal-Partit Popolari f’Madrid, qalet lill-media Spanjola li l-karozza nstaqet filbini ta’ Triq Genova “b’veloċita’ kbira” u kważi laqtet fattiga. Residenti fil-villaġġ fejn jgħix in-negozjant f’Teruel filGrigal ta’ Spanja qalu li r-raħel kien bata minn problemi psikjatriċi u kien bla xogħol għal xi ftit taż-żmien. Spanja għandha 5.4 persuna li huma qiegħda – rata ta’ 24 filmija – u kważi nofshom ilhom bla xogħol għal aktar minn sentejn. Persuni qiegħda bil-familji issa se jkunu jistgħu jirċievu €426 kull xahar għal sitt xhur wara li benefiċċji oħrajn talqgħad spiċċaw.

L-ITALJA

Madwar 22 miljun persuna, jew 38.3 fil-mija tal-popolazzjoni Taljana, qatt ma użaw linternet. Skont l-aġenzija nazzjonali tal-istatistika, innumru ta’ familji b’aċċess għall-internet żdied minn 60.7 sa 64 fil-mija matul din laħħar sena.


www.maltarightnow.com

14

Is-Sibt, 20 ta’ Diċtembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Imħassar pjan biex tinxtegħel siġra tal-Milied mal-fruntiera IL-KOREA T’ISFEL

Grupp Kristjan tal-Korea t’Isfel ħassar pjan biex jibni torri ġdid flgħamla ta’ siġra tal-Milied qrib ilfruntiera mal-Korea ta‘ Fuq u dan minħabba tensjonijiet militari li qed jeskalaw. Il-Kunsill Kristjan tal-Korea (CCF) kien intenzjonat li jinstalla listruttura f’zona mal-fruntiera kkontrollata mill-militar u jixegħelha fit-23 ta’ Diċembru, f’mossa li ċertament toħloq rabja fi Pyongyang. Il-pjan kien approvat millawtoritajiet militari tal-Korea t’Isfel, li niżlu t-torri ta’ 20 metru f’Gimpo – inqas minn żewġ mili ‘l bogħod mill-fruntiera – f’Awwissu. “It-twaqqif tas-siġra tal-Milied

tagħna (it-torri) kellu jkun avveniment reliġjuż immirat għallpaċi,”Hong Jae-Chul, uffiċjal għoli fis-CCF. “Madankollu l-intenzjoni tagħna ħolqot nuqqas ta’ ftehim mhux mistenni li jista’ jaggrava l-konflitt bejn iż-żewġ Korej,” żied Hong Jae-Chul. “Id-deċiżjoni biex ma nipproċedux bit-torri ġiet hekk kif it-tensjonijiet bejn il-fruntieri jibqgħu tilgħin wara serje ta’ ġlied żgħir mal-fruntiera f’dawn l-aħħar xhur.” Fuq it-torri l-qadim tqiegħed kurċifiss ġgantesk matul il-festi talMilied. Il-Korea ta’ Fuq, li hu stat ateju, ra dan l-ispettaklu bid-dawl bħala wirja provokattiva ta’ ġlied psikoloġiku, u hedded li jeqred it-

torri jekk ma jitneħħiex mill-aktar fis possibbli. Il-Ministeru għad-Difiża talKorea t’Isfel żarmah, iżda qal li dan għamlu għax l-istruttura, li għandha 43 sena, ma kienx ħieles mill-periklu. Matul ix-xahar li għadda, il-Korea ta’ Fuq avżat dwar “impatt katastrofiku” fuq kull sforz biex, l-istruttura żarmata, tinbena mill-ġdid, filwaqt li residenti lokali f’Gimpo esprimew biżgħa ta’xi attakk bl-artillerija mill-Korea ta’ Fuq. Għalkemm il-liberta’ reliġjuża tinsab fil-kostituzzjoni tal-Korea ta’ Fuq, din ma teżistix fil-prattika, u attivitajiet reliġjużi huma ristretti lil gruppi rikonoxxuti uffiċjalment u li huma assoċjati mal-gvern.

Skont l-Istati Uniti, attakk blinternet fuq il-kumpanija Sony Pictures li wassal biex twaqqaf il-wiri ta’ film, qed ikun deskritt bħala wieħed serju u li tikkonċerna s-sigurta’ nazzjonali. Kelliem għall-White House qal li l-Istati Uniti temmen li lattakk kien ix-xogħol sofistikat iżda rrifjuta jikkonferma jekk ilKorea ta’ Fuq kinitx responsabbli. Sony Pictures irtirat il-film The Interview, film satiriku ġdid dwar il-mexxej tal-Korea ta’ Fuq, wara theddid mill-hackers. Dawn il-hackers diġa’ ħarġu tagħrif sensittiv maħżun f’kompjuters ta’ Sony. Huma mbagħad ħarġu twissija

lill-membri tal-pubbliku li qed jippjanaw biex jaraw il-film The Interview. B’referenza għall-attakki terroristiċi li saru fil-11 ta’ Settembru 2001, il-hackers qalu “li d-dinja timtela’ bil-biża’” jekk il-film jintwera. Tliet swali taċ-ċinema Amerikani qalu li l-wiri ta’ aktar films flok Team America, film li jirredikola l-eks mexxej talKorea ta’ Fuq Jim Jong-il, ukoll tħassar. Il-Plaza Atlanta u l-Capitol Theatre f’Ohio, bagħtu messaġġi fuq Twitter li l-wiri tal-film ġie kkanċellat minn Paramount Pictures, filwaqt li Alama Drafthouse qalet li l-film tneħħa milli jintwera. Paramount

Pictures naqset milli tikkummenta. Diversi swali taċ-ċinema warrbu pjani biex juru The Interview, u Sony imbagħad ħassar assolutament il-wiri tal-film – deċiżjonijiet li ġew kritikati f’Hollywood bħala attakk fuq illiberta’ tal-espressjoni. Josh Earnest, kelliem għallWhite House, qal li uffiċjali Amerikani kellhom diskussjonijiet kuljum dwar l-attakk blinternet fuq Sony u kienu qed jikkunsidraw “tweġiba xierqa”. Madankollu, hu rrifjuta li jikkummenta dwar min kien responsabbli, u stqarr li ma kellux ix-xewqa li jostakola investigazzjoni mid-Dipartiment talĠustizzja jew mill-FBI.

Il-każ tas-Sony meqjus ta’ sigurta’ nazzjonali

IT-TAJLANDJA: Tfajjel Tajlandiż jidher kważi mgħarraq waqt li jaqsam mill-għargħar waqt inżul tax-xita konsistenti fl-inħawi ta’ Waeng, fil-provinċja ta’ Narathiwat, qrib il-fruntiera mal-Malasja. L-għargħar li qed jaffettwa zoni sħaħ f’din il-provinċja sewa l-ħajja ta’ tifel, b’talanqas żewġ persuni jkunu rappurtati nieqsa. Fl-istess ħin, l-għargħar affettwa lill-għexieren tal-eluf tar-residenti fil-villaġġi tal-provinċja. (ritratt: EPA)

Tmut l-eks mudella Mandy Rice-Davies IR-RENJU UNIT

L-eks mudella Mandy RiceDavies, waħda mill-aktar persuni li ssemmew fl-iskandlu Profumo tas-snin Sittin, mietet wara marda bil-kanċer fl-eta’ ta’ 70 sena. Mandy Rice-Davies – flimkien ma’ Christine Keeler – kienet fiċċentru ta’ skandlu li hedded biex iwaqqa’ il-gvern ta’ Harold Macmillan. Rice-Davies għexet ma’ Keeler, li r-relazzjoni ma’ John

Profumo - li kien Ministru għadDifiża - wasslet għar-riżenja tiegħu fl-1963. Madankollu, Rice-Davies qatt ma ltaqgħet mal-politiku. Jingħad li Keeler ukoll kellha relazzjoni ma’ Yevgeny Ivanov, uffiċjal għad-Difiża fl-ambaxxata ta’ dik li kienet l-Unjoni Sovjetika, filwaqt li Profumo ċaħad li qatt kellu x’jaqsam sesswalment ma’ Keeler fil-House of Commons.


www.maltarightnow.com

15

is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

L-ISTATI UNITI: L-ewwel ajruplan militari tat-tip F-35A Lightning II tal-Qawwa tal-Ajru Awstraljana jasal f’Luke Air Force Base f’Maricopa County, fl-istat ta’ Arizona. Il-wasla ta’ dan l-ajruplan militari timmarka l-ewwel imsieħeb internazzjonali li jasal għat-taħriġ fuq dan l-ajruplan f’din il-bażi tal-ajru. (Ritratt: EPA)

Rebħa kbira mill-ġellieda Kurdi fuq l-ISIS L-IRAQ

Forzi Kurdi fit-Tramuntana tal-Iraq qed jgħidu li kisbu lakbar rebħa fuq il-militanti talISIS. Il-ġellieda Kurdi qed isostnu li huma rnexxielhom jirbħu lassedju, li sar fuq l-ISIS, fuq

il-Muntanja Sinjar, fejn eluf ta’ Yażidi u Iraqini oħrajn kienu ilhom ċirkondati sa minn Awwissu. L-ISIS jikkontrolla zoni fl-Iraq u fis-Sirja, fejn ilgrupp militanti ddikjara kalifat.

Sadattant l-ogħla uffiċjal filPentagon jgħid li ażżjonijiet militari Amerikani mill-ajru qatlu diversi mexxejja militari prominenti tal-ISIS fl-Iraq. L-offensiva Kurda kontra forzi tal-ISIS fejn assedjat lill-

Muntanja Sinjar bdiet fissigħat bikrin ta’ nhar il-Erbgħa, bl-aktar rawnd intensiv ta’ bumbardamenti mill-ajru li qatt seħħ minn forzi Amerikani u tal-koalizzjoni – b’kollox 45 azzjoni militari mill-ajru.

Fuq l-art, madwar 8,000 ġellieda tal-Peshmerga nidew attakk fuq żewġ fronti li b’suċċess wassal biex infetaħ kuridur wiesa’ sabiex membri mill-minoranza Yażidi u oħrajn jitħallew jitilqu.

minn pajjiżi ġirien tal-Libja, sejħu lin-NATO sabiex tgħin filwaqfien tal-influss ta’ armi lil gruppi armati fir-reġjun. Il-ġlied bejn forzi leali lejn Abdullah al-Thinni, il-Prim Ministru rikonoxxut mill-Punent, u gruppi li ddikjaraw ruħhom bħala Iżlamiċi, qed jhedded lil numru ta’ nazzjonijiet, fosthom iċ-Ċad, in-Niġer, il-Mali u

Burkina Faso. “Sakemm il-problema tibqa’ fin-Nofsinhar tal-Libja, mhux se jkun hemm paċi fir-reġjun”, sostna Ibrahim Boubacar Keita, ilPresident tal-Mali. “Is-soluzzjoni għall-kriżi li qed theżżeż lil-Libja ma tinsabx f’idejn pajjiżi Afrikani, iżda f’idejn il-pajjiżi tal-Punent, partikularment in-NATO,” sostna

Idriss Deby, il-President taċ-Ċad, fil-forum dwar is-sigurta’ f’Dakar. “Illum il-libja hi art fertili għat-terroriżmu u kull tip ta’ kriminal”, qal Deby, filwaqt li żied li n-NATO m’għandha ebda obbligu li ttemm dak li bdiet. L-istati Afrikani akkużaw lillpajjiżi tal-Punent talli injoraw ittħassib tagħhom u qalu li malli

nqatel l-eks mexxej Muammar Gaddafi, il-pajjiżi tal-Punent ħallew lil-Libja jaqdef għal rasu. Il-Libja ilu mifni bi ġlied politiku u bi vjolenza, b’żewġ gvernijiet rivali jippruvaw jimlew il-vojt politiku fil-pajjiż. Barra minn hekk, il-Libja waqa’ f’anarkija assoluta wara li Gaddafi tneħħa mill-poter u nqatel tliet snin ilu.

Appell imqanqal minn mexxejja Afrikani lil pajjiżi tal-Punent IL-LIBJA

Mexxejja Afrikani ħeġġew lil pajjiżi tal-Punent biex jintervjenu fil-Libja li hi maħkuma minn kriżi, u biex jipprevjenu milli tinfirex l-instabbilta’ madwar ir-reġjun tas-Saħel u b’hekk ikunu affettwati gvernijiet reġjonali fraġli. Huma u jitkellmu f’summit dwar is-sigurta’ Afrikana fisSenegal nhar it-Tlieta, mexxejja


16

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

1 IL-POLONJA: Dehra mill-qrib ta’ skultura tas-silġ imdawwla waqt id-9 Festival Internazzjonali tal-Iskulturi tas-Silġ li qed ikun organizzat f’Poznan. Qed jieħdu sehem f’dan il-festival numru kbir ta’ artisti minn madwar id-dinja. L-UKRAJNA: Mara ‘tirkeb’ skultura tas-silġ fil-forma ta’ mutur waqt esebizzjoni oħra tal-’ice sculptures’ fi Kiev. L-esebizzjoni hi parti mittħejjijiet għaċ-ċelebrazzjonijiet tal-Ewwel tas-Sena fil-kapitali Ukrena. IR-RUSSJA: Raġel juża t-telefon ċellulari biex jiġbed ‘stessu’ ġo labirint tas-silġ waqt festival bit-tema ‘Journey to Christmas‘ li qed isir fiċ-ċentru ta’ Moska. L-UKRAJNA: Żgħażugħ jittawwal minn ġo skultura tas-silġ waqt avveniment tipiku għal dawn iż-żmenijiet ta’ festi, fil-kapitali Kiev (ritratti: EPA)

2

4

3


Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

FRANZA: Pengwin jidher iffastidjat wara li raġel liebes kostum ta’ Father Christmas ‘invadielu t-territorju’ fil-kumpless ‘Marineland’ f’Antibes. L-INDONEŻJA: Ir-residenti ta’ villaġġ isegwu tanker Indoneżjan li inkalja ‘l hinn mill-provinċja ta’ Narathiwat, lejn in-Nofsinar tal-pajjiż. It-tanker, li kien qed iġorr 2.7 miljun gallun żejt tal-palma, spiċċa f’din is-sitwazzjoni wara li nħataf mill-pirati u spiċċa salvat mill-awtoritajiet. Intant, hemm ukoll il-biża’ li ż-żejt jista’ qed joħroġ minn xi xquq fil-qafas tat-tanker. IL-KOREA T’ISFEL: Raġel waqt attivita ta’ ‘ice-wall climbing’ f’Yangju, fil-provinċja ta’ Gyeonggi (ritratti: EPA)

17

1

3

2


www.maltarightnow.com

18

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

RIFLESSJONI

Napprezza!!

Il-kliem jista’ jew ifejjaq inkella jferi. Ifarraġ jew jinfed. Jibni jew ikisser. Kelma millaktar meħtieġa u li għandha tagħmel parti mid-dizzjunarju uman tagħna hija napprezza! Smajtha kemm-il darba. Xi drabi tajt kasha. Oħrajn le. F’xi mumenti dejqitni ftit. Għax ħsibt li min qiegħed jgħidha beda jgħidhieli b’vizzju u mhux għaliex tassew irid. Sakemm għadda r-romblu minn fuqi. U ġejt jiena wkoll taħt is-salib talħajja. Tibżax! Imbagħad bdejt nismagħha. Nagħti kasha! Bdejt nixxennaq għaliha! Il-kelma fejqana napprezza! Imma għaliex fejqana? X’fiha daqshekk straordinarju? Kulma hi kelma. Kelma oħra bħal ħafna oħrajn. Kelma li nafu biha. Għalkemm mhux dejjem nisimgħuha tingħadilna. Ejja nirraġunaw ftit. Tkun ilek tnaddaf il-ġurnata kollha. Taqla’ l-kċina. Iddur sewwa wara lcupboards tal-kċina. Imbagħad timsaħ sewwa l-inkwatri. U malajr saru nofsinnhar! Tinsiex! Għada xogħol! U mhux imbilli illum ħadtha frank tafx! Għada l-ġurnata tax-xogħol trid tagħtieha! Sar nofsinnhar. Mà kif ħarab il-ħin! U la qiegħdha d-dar, meta t-tfal u r-raġel mhux qiegħdin iduru u jagħqdu madwarek, għandek ċans tieħu nofsiegħa mistrieħ! Qomt. U issuktajt taħdem sas-sagħtejn. Iżda kellek tieqaf ħesrem! Għaliex ġew uliedek mill-iskola. Ovvja li wara ġurnata l-iskola trid titlaq minn idejk u toqgħod tismagħhom u tlestilhom imqar tazza kafè u sandwich! Tinsiex! Għadhom ġejjin minn ġurnata tagħlim! Mela addijo t-tindif! U bilħaqq! Ħaffef l-għaliex fil-ħamsa u nofs jiġi hu mixxogħol ħalli għas-sitta tibdew tieklu! “‘Nieklu?’ għedt? Ommi Mà! X’se insajjar? Ara ħa noħroġ dawk it-tiġieġ mill-friża ħa jkolli ċans almenu nittowjahom!” Mela moħħha issa irrid ilaħħaq mat-tfal, tara kif se tagħlaq it-tindif u tibda’ issajjar! L-għaliex, meta jiġi mixxogħol, b’ġuħ ta’ kelb, dak ikel irid isib quddiemu wiċċu! Il-ħajja tal-mara tad-dar. Dejjem għaddejja! L-aktar jekk ma xogħlha għandha wkoll limpieg tagħha. Forsi xi darba dawk l-imberkin loans neħilsuhom! Ħa nibdew nieħdu ftit tan-nifs! Imma x’jiġrilha din ilmara u omm? Ħeqq! Jiġrilha bħal dak l-isqof, il-patri, il-qassis u s-soru li tgħidx kemm jagħmlu ġid! Imma l-għaliex xi ħaġa ma marritx kif kellha tmur

Aktar ma nikber aktar qiegħed nikkonkludi kemm jekk nitħaddtu bejnietna diskors li jibnina aktar infejqu lil xulxin

għaliex ħaddieħor stenna xi ħaġa aħjar u fettillu jsib ixxagħra fl-għaġina imbagħad ismagħhom jaqaluhomlhom ittamal! Taf li anki din il-mara miskina ġralha l-istess bħallisqof, il-patri, il-qassis u s-soru! Tieqaf tant ma familtha! Imma l-għaliex il-brodu ma ġihiex eżatt jew qalet marċ number one mingħand ir-raġel li, minn fuq, għajjarha li fid-dar ma tagħmel xejn. Arem ħej! Bħallieku hu biss jaħdem! Jew inkella uliedha, bil-wiċċ tost kollu, ma stħawx jagħtuha lvoti tagħhom. “Uff xi dwejjaq! Dejjem l-istess! Bla togħma!” Hemm ara! Tagħmlilhom kemm tagħmlilhom, jew aħjar isseftrilhom kemm isseftrilhom, u kollu għalxejn! Ġieli l-mara, biex tissokta taqsam qalbha, jew iħallulha l-brodu ma wiċċha inkella jlaqqtuħ u mank jgħidulha: “Ħanżira! Grazzi!” Bħalissa nistħajjilkom tgħiduli: “Imma Patri! Għaliex int daqshekk salvaġġ fi kliemek?” Għaliex salvaġġ u annimalesk huwa l-għemil tannuqqas ta’ apprezzament! Krudili wisq meta persuna ma

Patri Mario Attard OFM frmarioa@gmail.com

tiġix apprezzata! Fi lsienna daħħallna frażi misħuta aħna lMaltin. “Kont nippretendi!” Immaġina li kieku din il-frażi nibdew nużawha f’dak kollu li nagħmlu. Kont nippretendi hekk! Kont nippretendi din! Kont nippretendi dan! Skużi ta! Imma b’din il-pretensjoni kollha fejn se naslu? Mhux li ndaħħlu lilna nfusna fi sqaq mudlam u li ma jagħti għallimkien? Għiduli ftit jekk il-pretensjonijiet qattx għamlu persuna tassew kuntenta? Jiddispaċini ngħid li t-tweġiba hija “Le!” ċara u tonda. Anzi! Il-prentensjonijiet jagħmlu per-

suna qanżħa mill-kbar nett! Għaliex jagħmluha persuna li qatt m’hi kuntenta b’xejn. Dejjem tħares imqanżħa lejn dak li għandha. Għax dejjem trid. Trid u tibqa’ trid! Is-sabiħa hi li anki jekk jagħmlulha lilma jiżfen xorta waħda tara x’tagħmel biex taqla’ l-paroli! Merbħa għad-dinja egoċentrika! Merħba għall-individwaliżmu sfrenat li qiegħed iġennina! Imma l-kelma marradija “nippretendi” nistgħu infejquha bil-kelma “napprezza!” U x’napprezza? Bil-mod! M’hemmx għalfejn tapprezza li l-bniedem tela’ fuq il-qamar. Tiġrix! Tarax kbir! Ibda’ millaffarijiet ċkejknin! Il-mara lestitlek il-kafè. “Grazzi! Napprezza!” Ir-raġel ħallaslek il-liċenzja tal-karozza. “Grazzi! Napprezza!” Missierek wasslek għat-training wara ġurnata xogħol iebes. “Grazzi Pà! Napprezza!” Inkella uliedek ġabulkom kaxxa pasti d-dar. “Grazzi uliedi! Napprezzaw!” Għandna ma ħsibniex f’rigali kbar u warrab wiċċek bħal xi weekend break inkella xi cruise. Imma fl-affarijiet sem-

pliċi! Madankollu għax ġejt apprezzat u apprezzata għalihom kemm tħossok aħjar! Kemm jagħtuk kuraġġ ħalli taqdihom aktar. Aktar ma nikber aktar qiegħed nikkonkludi kemm jekk nitħaddtu bejnietna diskors li jibnina aktar infejqu lil xulxin! Nixtieqek li l-ewwel tuża’ din il-kelma fejqana napprezza ma dawk li tgħix magħhom. Imbagħad użaha ma’ dawk li jaħdmu miegħek. U iffrixha fuq dawk li ftit japprezzawhom. Ibda mill-kappillan u s-saċerdoti tal-parroċċa tiegħek u spiċċa f’dawk li joħdulek liskart minn wara biebek. Kemm tweġġa’ hux li kulħadd jippretendi mingħandek u mbagħad, meta jkun ħaqqek tkun rikonoxxut u rikonoxxuta, ħadd ma jagħti kasek! Tgħallem uża dan l-uġiegħ u dawru int ukoll fl-apprezzament ta’ dawk li ħadd ma japprezzahom. Niggarantilek jien li tkun qed tfiq int u tfejjaq lilhom! Għax tassew, taf li fl-uġieġħ hemm moħbi fih il-qawwa talfejqan? Kulma trid hu li tfissru f’kelma ... NAPPREZZA!


www.maltarightnow.com

19

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

RIFLESSJONI

Doqqu qniepen doqqu Fost il-ħafna tiżjin li nsibu armat fi djarna jew fit-toroq tagħna fi żmien il-milied naraw il-qniepen. Il-qanpiena hija strument, biex insejħulha hekk, li għandha bosta ħidmiet: min dik li nsibu mwaħħla mal-ħoġor tal-bieb tad-dar, li tindaqq bħala sinjal li jkun hemm xiħadd barra l-bieb sal-qniepen tal-ġolkampnar li jħabbru mhux biss il-ħin imma jwasslu wkoll bosta messaġġi oħra. U l-milied huwa festa fejn dawn il-qniepen narawhom aktar minn żmien ieħor matul is-sena.

Jingle Bells Waħda mill-aktar għanjiet talmilied famużi madwar id-dinja hija bla dubju ta’ xejn dik li ġġib l-isem ta’ “Jingle Bells”. Din l-għanja Amerikana inkitbet minn James Lord Pierpont. Ma nafux fejn u meta nkitbet imma kienet ippubblikata fl1857 bl-isem “One Horse Open Sleigh”. Pierpont kiteb din lgħanja propjament għal Jum irRadd ta’ Ħajr, Thanksgiving Day, li jkun iċċelebrat ta’ kull sena fl-Istati Uniti fir-raba’ Ħamis ta’ Novembru. Billi minn dan il-Ħamis sal-bidu talAvvent ftit ikun hemm żmien, lgħanja ġiet assoċċjata wkoll għall-milied, imma jekk wieħed

jifli sewwa l-kliem tagħha jinduna li ma hemm l-ebda riferenza għal jum il-milied. Jingħad li l-ħsieb tal-għanja ġie f’ moħħ lawtur meta kien jisma’ lqniepen ċkejknin li kienu jintrabtu mal-kappestri taż-żwiemel. Dak iż-żmien ma kienux jeżistu karozzi fit-toroq u għalhekk luniku periklu li kien hemm kienu ż-żwiemel, għalhekk biex jevitaw il-periklu kienu jdendlu dawn il-qniepen bħala sinjal li jkun qed joqrob xi wieħed minnhom. Hawn naraw sitwazzjoni fejn il-qniepen jintużaw biex iwasslu messaġġ: Attenti, qed joqrob ziemel!

Qniepen kbar L-akbar qanpiena fid-dinja li għadna nistgħu naraw, sfortunatament ma nistgħux nisimgħu l-ħoss tagħha. Din hija l-qanpiena magħrufa bħala taż-Żar tar-Russja. Din il-qanpiena tinsab f’ Moska, qrib il-Kremlin. Ilqies tagħha huwa ta’ aktar minn 6 metri għoli u aktar minn 6 metri wisgħa. Din il-qanpiena nqasmet fil-funderija stess u għalhekk qatt ma ndaqqet. Illum tinsab fuq pedestall talġebel u mill-qasma li fiha, bniedem jista’ jidħol jittawwal gewwa fiha. Din tiżen 196,567 kilogramm u kienet saret fis-

Fr Reno Muscat

renosop@gmail.com sena 1735. Jingħad li l-akbar qanpiena fid-dinja li tindaqq hija dik li nsibu fit-tempju Buddist ta’ Foquan ġewwa Pingdingshan Henan, fiċ-Ċina. Din hija qanpiena relattivament moderna, saret fis-sena 2000 u tiżen 115,800 kilo. Hija tinsab qrib waħda mill-aktar statwi kbar ta’ Budda. Din hija għolja aktar minn 8 metri u fiha aktar minn 5 metri wisgħa. Din tissejjaħ ilqanpiena tar-risq it-tajjeb.

F’ pajjiżna Ħafna jafu li l-akbar qanpiena fil-knejjes ta’ Malta tinsab filbażilika ta’ Santa Liena ta’ Birkirkara. Din saret mid-ditta Baricozzi u żżanżnet fl-1932. Il-qies ta’ din il-qanpiena hija ta’ aktar minn 3 metri għoli u

għandha diametru ta’ kważi 2.5 metri. Din tiżen madwar 8 tunellati. Itqal minn din il-qanpiena, imbagħad insibu dik li tfakkar il-vittmi tal-gwerra. Din il-qanpiena ma tinstabx fi knisja imma tinstab taħt il-barrakka ta’ isfel, fil-Belt Valletta, tħares fuq il-port il-Kbir. Din il-qanpiena kienet inawgurata mir-Reġina Eliżabetta fl-1992. Din inħademt mid-ditta Taylor, fiha għoli ta’ aktar minn 2 metri u diametru ta’ 264 ċentimeru. Tiżen madwar 12-il tunnellata, u skont il-ġurnal The Times, tat13 ta’ Ġunju, 2012, din hija: the largest bell in Malta. Ispirazzjoni Kont miexi max-xatt tal-Birgu x’ ħin daqqet it-tmienja. Kont sewwasew quddiem l-arloġġ li hemm inti u dieħel lejn il-forti Sant’ Anġlu. Dan daqq tmien tokki biex juri l-ħin. Wieġbet ilBażilika tal-Isla u komplew ilknejjes l-oħra tal-Kottonera. X’ melodija, xi ħlew ta’ daqq. Liskop li dawn il-qniepen idoqqu fit-tmienja ta’ filgħodu huwa biex min jisma’ jiftakar li Alla tah il-grazzja jerġa jqum u jibda jum ġdid u għalhekk jagħmel sewwa jekk iroddlu ħajr. U fittmienja ta’ filgħodu għandna d-

drawwa ngħidu l-Angelus. Niftakru fil-bidu ta’ dak li qegħdin niċċelebraw f’ dawn iljiem, niftakru fit-tnissil ta’ Ġesù li jitwieled fil-milied. Dawn il-qniepen lili spirawni biex nikteb dan l-artiklu. Hemm min sema’ qniepen u kien ispirat jagħmel xi ħaġa oħra. Albert Albert Ketèlbey fl-1921 kien jinstab fil-ġżira ta’ Għawdex. Jingħad li darba f’ nofsinhar kien fix-xagħri u beda jisma’ għadd ta’ qniepen minn diversi kampnari ta’ knejjes differenti iħabbru li sar ħin l-ikel. Dan ilkompożitur Ingliż kien ispirat li jikteb biċċa mużika u hekk għamel. Din il-mużika hija lfamuża “Bells across the meadows”. Min jaf kemm oħrajn kienu spirati jagħmlu xi ħaġa wara li semgħu d-daqq talqniepen! Tiskanta ħoss ta’ qanpiena kemm iġorr stejjer, simboli u tradizzjonijiet warajh. Issa huwa żmien il-qniepen, narawhom aktar spissi, nisimgħuhom aktar; ejjew nagħrfu sewwa xi jfissru dawn il-qniepen, il-qniepen talmilied, ejjew inħalluhom idoqqu sabiex tabilħaqq iwasslu dak li jridu jwasslu, ejjew ngħidulhom: doqqu qniepen doqqu!


20

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Presepju Naplitan fil-Kattidral tal-Imdina

www.maltarightnow.com

MILIED

Meta nersqu lejn il-Milied nisimgħu żgur bil-presepju, u issa, għal bosta snin bilPresepju Naplitan ta’ Dun Edgar Vella. Din is-sena wkoll, qed jesebieh fil-Kattidral talImdina fejn dejjem joħloq dehra ġdida, billi jirranġa l-pasturi mod ieħor, ibiddel xi ftit ixxena, u forsi jżid xi pastur li jkun akkwista. Għax Dun Edgar juża pasturi ġenwini taż-żmien barokk u mhux pasturi oħrajn moderni, allavolja jkunu Naplitani wkoll. Ifittixhom kullimkien u fejn isib il-bejgħ tajjeb, jixtrihom. Il-presepju Naplitan kien forma ta’ presepju li laħaq ilquċċata tieghu fis-seklu 18, imma nafu bih mis-seklu 15. Bil-mod il-mod sar dak li nafu llum, bil-karattri mill-ħajja kollha Naplitana, u bid-dirgħajn jiċċaqalqu biex ikunu jistgħu jiġu irranġati skont il-ħtieġa.

Xenarju, dawl u Anġli Ix-xenarju soltu jirrapreżenta xi biċċiet ta’ arkitettura Rumana biex jitfisser it-tkissir taż-żmien pagan bil-miġja ta’ Ġesu Kristu fid-dinja – id-dawl fid-dlam. U la semmejna d-dawl irrid ngħidu li x-xena tal-presepju issir fid-dawl, għax Kristu huwa d-Dawl innifsu. Id-dlam jeżisti biss f’dawk il-lokalitajiet fejn għadhom ma ntebħux bil-miġja ta’ Ġesu. Għax il-presepju Naplitan irid juri li hemm nies li għadhom reqdin, jilagħbu l-karti, jew jixorbu, jekk mhux ukoll fissakra. Hemm bżonn xi ħadd iqajjimhom biex jintebħu li lħajja hija aktar mill-irqad jew regħba jew logħob jew sokor. Il-Maġi Naraw ukoll ilbies ta’ kull

Għax iċ-ċentru tal-presepju Naplitan huwa l-Bambin, it-tarbija fil-Maxtura. Hemm xena sħiħa li hija ċ-ċentru ta’ dak kollu li qed jiġri

kwalità, għax Ġesu jiġbor nies mill-partijiet kollha tas-soċjetà – saħansitra mill-orjent. Il-kostumi orjentali huma rikjesti mill-preżenza tat-tliet Slaten Maġi, li jiġu mhux biss birrigali imma bl-uffiċċjali u qaddejja tagħhom kollha libsin skont id-dinjità ta’ sidhom. Jingħad li Napli kienu ġew xi nies f’ambaxxata mill-Orjent, bil-kostumi eżotiċi tagħhom, u dawn tant laqtu l-għajn ta’ kulħadd, li daħlu saħansitra filpresepju. B’kuntrast magħhom hemm il-kostumi tar-rgħajja u naies tal-kampanja li tħabbritil-

ta’ stagħġib lejn dik ix-xena glorjuża, dawk in-nies ġejjin minn kullimkien, dak id-dawl jixgħel mis-sema, dak il-kant tal-Anġli telgħin u neżlin qishom friefet muziċisti ħelwin, imma fuq kollox fuq dik it-tarbija li ġiet iddikjarata il-Messija tagħhom.

Fr Norbert Ellul Vincenti nibit2@gmail.com

hom l-aħbar li twieled ilMessija. Dawn għandhom xejra

Iċ-Ċentru hu l-Bambin Għax iċ-ċentru tal-presepju Naplitan huwa l-Bambin, it-tarbija fil-Maxtura. Hemm xena sħiħa li hija ċ-ċentru ta’ dak kollu li qed jiġri, Marija ommu, mitlufa f’għaxqa materna,

Ġużeppi missieru putattiv, ilbaqra u l-ħmara li donnhom jifhmu x’inhu jsir u jridu li almenu huma jagħmlu tajjeb għal dawk kollha li ma jridux jersqu jaduraw it-tarbija, tul iż-żminijiet. Dik hija l-funzjoni ta’ dawn l-annimali. Ma ninsewx il-kewkba mimlija dawl – bilfors. U hemm ħafna nagħaġ u annimali, karti tallogħob, flixken tax-xorb, borom fuq in-nar, platti u tazzi fuq limwejjed, ġiżirajjen kemm trid, xi daqsxejn mużika fil-background, imma wkoll dik il-mużika l-oħra tal-immaġinazzjoni, ġejja mis-sema, minn ħalq lanġli, li ma tinstemax jekk mhux minn min huwa dehen li jisma’ lmużika tas-sema. Hemm il-pont li juri l-vjaġġ mill-paganeżmu għall-fidi u hemm l-ilma li huwa elm talgrazzja li Ġesu jġib fid-dinja. Il-presepju Naplitan fih ħafna xogħol, artistrija, teknika, ħsieb, imma anke reliġjożita. Fih movement u lwien u dawl u rkejjen imdella, u żfin u ferħ u stagħġib. Kollox jirrifletti id-dinamiżmu spiritwali li l-Milied għandu jċaqlaq ġewwa fina, movimenti lejn Alla, ta’ ħelsien, ta’ qawmien min-ngħas spiritwali tagħna, ta’ kuluri li jgħammxu lilna stess bis-sorpriża tal-konverżjoni, talgħana li jimla ‘l qalbna b’innu ta’ Glorja ‘l Alla fil-għoli tasSmewwiet u Paċi fl-Art lillbnedmin ta’ rieda tajba.


www.maltarightnow.com

21

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

TAĦBIL IL-MOĦĦ U TAGĦRIF

Mimdudin:1. Ċangatura (6) 4. Moħħ ir-riħ, imħarbat (8) 9. Frotta tal-baħar tgħix malqigħan tal-laneċ u bastimenti (6) 10. Jintbagħtu eluf kuljum minnhom fuq il- mowbajls (8) 12. Għotja ta’ kas, medikazzjoni (4) 13. Għaġġilt ħafna b’riġlejja (5) 14. Ħanek f’beritta (4) 17. Għuda (6) 18. u 20. Qerr ħafif u ta’ malajr (6) 20. Ara 18 21. Meta mbagħad… (6) 27. Weraq ifuħ fit-taħwir tal- ikel (4) 28. Għandu mnejn (5) 29. Xpakkar, titligħ tas-snien (4) 32. Li għandhom min jieħu ħsiebhom, bħalma huma l-pitirrossi (8) 33. Mgħoddi, għadda ż- żmien minn fuqu (6) 34. Doppja faċċa (8) 35. Mbotta, inkoraġġixxa blgħajnuna ta’ pruna? (6) Weqfin:1. Moħħhom jilħqilhom (7) 2. Għajdut (8) 3. L-iskejjen jitrakkaw miegħu biex iniżżlu l-ħut (4) 5. Xitla tikber fid-dell u tagħmel fjuri sofor ifuħu (6) 6. Erbgħa jagħmlu l-aqwa powker (4) 7. Twaqqigħ (6) 8. Kappell tat-tibna ċatt u bilfaldi (6) 11. 26 Tnax-il tużżana (6) 15. Għaġina li tgħolli u ttalla’ lħobż (5) 16. Bħala sporġuta ’l barra filbaħar (5) 19. Għajnuna finanzjarja mogħtija mill-gvern (8) 22. Stqarr (7) 23. Għadd kbir ta’ suldati fi gwerra (6) 24. Saram, xkiel (6) 25. Verniċ. Jingħata wkoll bittajjara fuq l-għamara (6) 26. Ara 11 30. Wiri ta’ mħabba (4) 31. Introduzzjoni, għan (4) Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li għadda

Mimdudin:- 1. Fraġli; 4. Ostakola; 9. Intatt; 10. Inizjali; 12. Koċċ; 13. Blakk; 14. Ajma; 17. Neputi; 18. u 20. Skjavi; 21. Granit; 27. Eden; 28. Vaska; 29. Ħila; 32. Paċifiku; 33. Taħwid; 34. Serenità; 35. Murtal. Weqfin:- 1. Flixkun; 2. Antiċipa; 3. Lott; 5. Sindku; 6. Anzi; 7. Orarju; 8. Abitat;11. u 26. Blokka; 15. Stiva; 16. Xkora; 19. Antikwat; 22. Tbandil; 23. Pespes; 24. Ċerċur; 25. Ħakket; 30. żfin; 31. Fagu.

Spiżeriji li jiftħu llum

Il-Belt Valletta: Collis Williams Pharmacy, 15, Triq irRepubblika; Il-Ħamrun: Lister Pharmacy, 678, Triq il-Kbira San Ġużepp; Ħal Qormi: Evans Pharmacy, 96/98, Triq San Bastjan; Birkirkara: Fleur-de-lys Pharmacy, 32, Triq Fleur-de-lys; Il-Gżira: O'Hea Pharmacy, 128, Triq Manoel; San Ġiljan: St. Julian's Pharmacy, 24, Triq G. Borg Olivier; Tas-Sliema: Wales Pharmacy, 183, Triq Manwel Dimech; Ħ'Attard: St. Catherine Pharmacy, Triq id-Dielja k/m Triq Santa Katerina; Il-Mosta: Rotunda Pharmacy, 7, Triq il-Kungress Ewkaristiku; Il-Qawra: Euro Chemist, Triq ilKurazza; Raħal Ġdid: Fleiming Pharmacy, 61, Triq Ħaż-Żabbar; L-Isla: San Filippi Pharmacy, 155, Triq il-Vitorja; Marsaskala: San Tumas Pharmacy, Triq il-Qaliet k/m Triq il-Lampuka; Ħal Għaxaq: Beta Pharmacy, 50/52, Triq San Marija; Iż-Żurrieq: Żurrieq Dispensary, 68, Triq il-Kbira; Is-Siġġiewi: St. Nicholas Pharmacy, 1, Triq il-Parroċċa; L-Imtarfa: Imtarfa Pharmacy, 207, Triq San David; Għawdex: Castle Pharmacy, 2, Misraħ l-Indipendenza, Victoria u Nadur Pharmacy, Pjazza t-28 t'April 1688, in-Nadur.

Rebbieħa tat-tisliba tas-Sibt li għadda

Ir-rebbieħa tat-tisliba tal-ġimgħa l-oħra hi A. Delia, 11, 'Aladan', Triq K. Zerafa, B'Kara, BKR 171. Biex tipparteċipa f’din il-kompetizzjoni ibgħat it-tisliba tiegħek, f’dan l-Indirizz. Tisliba In-Nazzjon, Media.Link Communications, Triq Herbert Ghanado, Pieta.

Rapport tat-temp

UV INDEX

2

IT-TEMP Ftit jew wisq imsaħħab bil-possibilità ta' xi ħalba xita iżolata VIŻIBBILTÀTajba IR-RIĦ Ħafif għal moderat mill-Majjistral li jsir lokalment moderat għal ftit qawwi BAĦAR Ħafif li jsir moderat għal ftit qawwi IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-ogħla 17˚C XITA F’dawn l-aħħar 24 siegħa 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 220.8mm IX-XEMX titla’ fis-07.08 u tinżel fil-16.51

Il-ħamest ijiem li ġejjin

IS-SIBT L-ogħla 18˚C L-inqas 11˚C

IL-ĦADD L-ogħla 18˚C L-inqas 14˚C

IT-TNEJN L-ogħla 17˚C L-inqas 13˚C

IT-TLIETA L-ogħla 17˚C L-inqas 13˚C

L-ERBGĦA L-ogħla 17˚C L-inqas 12˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

Temperaturi fi bliet barranin 2

2

2

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar ħin ta’ Malta) lbieraħ kienet: Malta 17˚C ftit imsaħħab, Alġeri 18˚C xemxi, Amsterdam 9˚C xita, Ateni 13˚C xita, Liżbona 6˚C ċpar, Berlin 4˚ imsaħħab, Brussell 8˚C xita, il-Kajr 20˚C xemxi, Dublin 3˚C xemxi, Kopenħagen 5˚C xita, Frankfurt 9˚C imsaħħab, Milan 7˚C xita, Istanbul 9˚C xita, Londra 11˚C xemxi, Madrid 9˚C xemxi, Moska -4˚C xemxi, Pariġi 7˚C imsaħħab, Barċellona 19˚C xemxi, Ruma 20˚C ftit imsaħħab, Tel Aviv 27˚C ftit imsaħħab, Tripli NA, Tuneż 24˚C xemxi, Vjenna 10˚C imsaħħab, Zurich 10˚C imsaħħab, Munich 9˚C imsaħħab, St. Petersburg 0 ˚C imsaħħab


www.maltarightnow.com

22

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

FESTI

minn Joe Chetcuti

Il-Milied u l-Qniepen tal-Mellieħa

Kull meta joqrob il-Miled kull wieħed minna jħoss ċerta nostalġija u ħafna memorji ta’ meta konna għadna żgħar fl-eta. Żgur li niftakru f’dak l-ambjent ta’ meta konna għadna mal-ġenituri tagħna. Ħafna minna niftakru f’dawk ilpresepji mżejnin b’Bambini taxxemgħa u bil-pasturi tat-tafal. Niftakru wkoll f’dawk il-bottijiet tal-piżelli u t-tonn taż-żejt vojta li konna nimlewhom bil-qamħ u ilġulbiena minn qabel il-Milied biex inpoġġuhom madwar il-presepju u li tant kienu jagħtuh dehera sabieha. Uħud kienu jarmaw is-siġra talMilied b’settijiet ta’ bozoz zgħar ikkuluriti jteptpu u li kienu joħolqu verament ambjent sabiħ fid-djar tagħna. Kif nistgħu ninsew l-għanjiet tal-Milied illi konna nieħdu gost nisimgħu u nkantaw matul dawn il-ġranet sbieħ? U dawk il-klassijiet li konna nżejnu aħna bil-karti kkuluriti u xi tiżjin ieħor. Kienu żmenijiet sbieħ

li jibqgħu immarkati f’moħħna għall dejjem. Dawn it-tradizzjonijiet kollha jibqgħu biss memorji u tifkiriet li mal medda ta’ snin ħallew fuqna impatt. Fil-fatt aħna bqajna nfluwenzati minn dawn iddrawwiet sbieħ u qegħdin ngħadduhom lil ulied uliedna. Għalkemm il-Milied hija festa marbuta ma ħafna drawwiet, ilqofol u s-sinifikat veru tagħħa huwa wieħed reliġjuż. Il-qofol ta’ dina il-festa hekk kbira għall kull nisrani jintlaħaq proprju fil-lejl tal-Milied u nhar il-Milied meta ilKnisja tiċċelebra t-twelid talMessija. Il-Knejjes kollha ta’ Malta u Għawdex ikunu armati b’tiżjijn marbut mal-Milied fosthom il-presepji qamħ u ġulbiena b’arranġamenti ta’ fjuri u tant u tant tiżjijn ieħor li joħolqu ambjent mill lisbaħ. Għal darb’oħra kelli lokkażżjoni illi nitkellem mas Sagristan tal-Knisja Parrokkjali ta’ Marija Bambina tal-Mellieħa is

Sur Christopher Bartolo li naf illi għandu għall qalbu mmens dina ilfesta kif ukoll għandu esperjenza twila mhux ħażin fejn jarma ilKnisja ħhall matul dan iż-żmien sabieħ tal-Milied. Meta tkellimt miegħu rigward it-tiżjin fil-Knisja, huwa beda biex jgħidli illi ta’ kull sena meta tgħaddi il-festa titulari ta’ Marija Bambina kif ukol dawk sekondarji, jibda jaħseb kif se jarma ilKnisja għall żmien il-Milied. Lewwel biċċa xogħol illi jagħmel huwa li jiżboħ il-laned u jimlijhom bil-ħamrija sabiex nhar il-25 ta’ Novembru fil-festa liturġika ta’ Santa Katarina Verġni u Martri jiżra il-qamħ, iż-żosfa u il-ġulbiena ġo fihom. Imbagħad fil-festa ta’ Marija Immakulata Kunċizzjoni jibda jżejjen il-Knisja ftit ftit. F’lejlet il-Milied filgħodu jarma l-artal maġġur b’arrangamenti ta’ fjuri b’ħafna ward talpunzjetti. Fl-aħħarnett joħroġ ilqamħ u il-ġulbiena li tkun magħluqa ġo kamra fid-dlam. B’hekk il-qamħ u il-ġulbiena ġol

laned jibqgħu sbieħ u wieħed ikun jista japprezza il-kulur dehbieni tagħħom u meta jitpoġġew madwar il-Bambin joħolqu atmosfera tassew sabiħa. Ta’ minn isemmi illi l-arranġamenti tal-fjuri bilpunzjetti ħomor u il-kulur dehbieni tal-qamħ u il-ġulbniena joħolqu kutrast uniku mal-ġebla Maltija tal-Knisja. Dina l-atmosfera sabieħa fil-Knisja tant tkun apprezzata mill Komununita Melleħija u minn kull minn jiġi iżur il-Knisja Parrokkjali f’dawn il-ġranet sbieħ tal-Milied. Christopher semmili wkoll kemm jiġi anke apprezzat id-daqq tal-qniepen, b’mod speċjali il-moti illi jindaqqu fil-lejl tal-Milied. Kull minn jinzerta qiegħed ilMellieħa fil-lejl tal-Milied ma jistax ma japprezzax id-daqq talqniepen jidwu madwar iż-żewġ widien illi hemm fuq kull naħa talKnisja. Christopher kompla jispjegali illi is-sena d-dieħla se jaħbat id-90 anniversarju min meta s-sett talqniepen illi hemm imdendlin fil-

Kampnari tal-Knisja Parrokkjali waslu, tbierku u ttellgħu f’posthom. Huwa qalilna illi dawn il-qniepen waslu il-Mellieħa fl1925. Christopher kompla jgħidli illi għall dan il-għan qed jitħejja programm għall dina l-okkażżjoni illi hija mistennija ħafna mill Komunita Melleħija li għandha għall qalba mmens il-qniepen u anke tapprezza mhux ftit is-sbuhija tal-moti li jindaqqu matul issena. Hija ħaġa xierqa mmens illi napprezzaw l-isforz u x-xogħol li jagħmlu dawk kollha li jieħdu ħsieb jarmaw il-Knejjes tagħna, fosthom is-sagristani u tant u tant irġiel u nisa li jgħinuhom. Għandna niżżuħajr ukoll lil ħafna rġiel u żgħażagh illi b’mod volontarju u b’hafna sagrifiċċji jitilgħu fil-Kampnari tal-Knejjes tagħna sabiex isemmgħulna l-qniepen li kull parroċċa f’Malta u Ghawdex għandha u li hafna minnhom għandhom il-mijiet tas-snin u li saru b’tant sagrifiċċji minn dawk ta’ qabilna.

Għall-Milied ta’ din is-sena ilKor Għawdxi Santa Ċeċilja se jerġa’ jtella’ t-tieni edizzjoni talKunċert festiv tal-Milied bittema ‘Venite Adoremus’. Kif tindika it-tema nnifisha talKunċert idur madwar il-misteru tat-Tre Re meta it-tliet slaten, skont it-tradizzjoni bikrija nisranija żaru lit-tarbija Ġesu u offrew deheb, inċens u mirra. Matul din is-sena mill Milied 2013 sa dan iż-żmien il-Kor tella’ diġa żewg Kunċerti, f’Diċembru

2013 u f’April 2014 u għal kull serata kien hemm attendenza numeruża mmens li mliet kull rokna tal-Knisja ħelwa talPatrijiet Franġiskani u Konventwali tar-Rabat Għawdex. Din is-sena il-Kunċert se jerġa jittella fl-istess Knisja u se jkun nhar is Sibt illi gej fit7.45 p.m. Fost ir-repertorju mużikali se nisimgħu għanjiet tal-Milied ta’ John Henry Hopkins, Stefano Melone, Greensleeves, John

Stanley, Lewis Henry Redner, Howrad Blake, Pietro Yon, siltiet b’addattament mużikali tradizzjonali u ma tonqosx il-kompożizzjoni brillanti ħelwa u talwidna ta’ Mro Antoine Mercieca li huwa id-Direttur Mużikali talKor u Fundatur iżda d-Direttur artistiku ta’ dan il-Kunċert. Flimkien mal-Kor se jieħdu sehem is-Soprani Rosabelle Pavia, Patricia Buttigieg, ilMezzo Sopran Mathese Borg, itTenuri George Mercieca u Mario

Portelli li huma wkoll solisti stabbiliti u residenti tal-Kor kif ukoll il-Baritonu Pio Dalli. IlKor se jkun akkumpanjat minn strings quintet u Jason Camilleri bħala soltista fuq it-trumpet illi flimkien mal-Kor se jagħtu taħlita sħiħa ta’ għanjiet tal-Milied fuq arranġament mużikali tadDirettur artistiku. Se jkun hemm ukoll rokna letterarja fejn jinqraw tliet poeżiji marbuta malMilied. Il-Kunċert se jibda b’medley

tradizzjonali bis-sehem ta’ listrings quintet imbagħad il-Kor jippreżenta r-repertorju mużikali tiegħu flimkien mal quintet. Żgur illi mhux forsi il-ġeneri differenti f’dan ir-repertorju tas-sena se jispikkaw iż-żewġ Kompożizzjonijiet ta’ Mro Antoine Mercieca ‘Il-Capriccio Pastorale’ għall trumpet, solo u strings quintet u ‘Medley by Carols’ għall kor, solisti u strings quintet. Dan il-Kunċert se jkun preżentat minni Joe Chetcuti.

Venite Adoremus - Kunċert mill-Kor Santa Ċeċilja


www.maltarightnow.com

FESTI

Kunċert ta’ Mużika Vjenniża mal-Banda tal-Għaqda Mużikali Viżitazzjoni

Programm tal-festa tal-Milied fis-Santwarju tal-Karmnu

Fis-Santwarju Bażilika talMadonna tal-Karmnu fil-Belt Valletta nhar l-Erbgħa li ġejjin fil-11 tibda il-Velja tal-Milied. Fil-11.30 p.m. purċissjoni bilBambin fis-Santwarju mmexxija mill Provinċjal Patri Sandro Vella O.Carm. F’12 a.m. tibda il-priedka tal-Milied u wara tibda Quddiesa Solenni talMilied immexxija mill Provinċjal Patri Sandro Vella O.Carm. Se tingħata tifkira lil dawk preżenti. Nhar il-Ħamis Jum il-Milied

23

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

fl-10 a.m. tibda Quddiesa. Fl10.30 a.m. issir Espożizzjoni tas-Santissimu Sagrament. Fis-6 p.m. Għasar Solenni u fis-6.30 p.m. tibda Quddiesa li tkun bilħsieb fuq l-Ewkaristija. Il-Ħadd 28 ta’ Diċembru fl-10 a.m. tibda Festa Familja organizzata mill-Arċikonfraternita ta’ San Ġużepp f’jum il-festa tas Sagra Familja Mqaddsa segwita b’Quddiesa li tkun bis-sehem tal-Fratelli. Fis-6 p.m. jibda l-Għasar Solenni mmexxi mill-Pirjol

Patri Alex Scerri O.Carm u wara ssir Repożizzjoni tas-Santissimu Sagrament. Fis-6.30 p.m. tibda Quddiesa Solenni mmexxija mill Provinċjal Patri Sandro Vella O.Carm. Wara ssir Barka Ewkaristika, Te Deum u purċissjoni bis-Santissimu Sagrament. Nhar l-Erbgħa Lejlet l-ewwel tas-Sena fil-5.30 p.m. tibda Adorazzjoni, fis-6.30 p.m. tibda Quddiesa Solenni mill Pirjol Patri Alex Scerri O.Carm u wara jitkanta it-Te Deum u ssir Barka Ewkaristika.

L-Għaqda Mużikali Viżitazzjoni tal-Għarb se żżomm l-appuntament annwali tagħħa bi programm mużikali bit-tema ‘Dreams of Vienna’ li se jsir nhar il-Ħadd 28 ta’ Diċembru. IlKunċert Annwali issa daħal fittielet edizzjoni tiegħu. Il-Banda Viżitazzjoni se tkun taħt idDirezzjoni ta’ Mro. George Apap fejn se tesegwixxi għadd ta’ valzi

mill pinna tal-Kompożitur ċelebri Johann Strauss. Il-Kunċert li kiseb suċċess kbir fis-snin preċedenti għal dawn l-aħħar sentejn se jsir fis-Sala ewlenija tal-Grand Hotel l-Imġarr Għawdex fit-8 p.m. Id-dħul għall dan il-Kunċert huwa mingħajr ħlas. Il-Kunċert se jkun preżentat minn Joe Chetcuti flimkien ma Joanne Debono.

Nhar it-Tnejn li ġejjin filParroċċa ta’ Sidtna Marija talPorto Salvo u San Duminku filBelt Valletta fis-7p.m. se jigi mtellgħa Kunċert ta’ għanjiet popolari u tradizzjonali talMilied ‘Puer Natus’. Se jieħu sehem il-Kor Parrokkjali ‘Porta Salutis’ taħt id

Direzzjoni tas Surmast Raymond Attard u l-organista Clint Spiteri. Se tieħu sehem is-Solista żgħażugħa Gabrielle Portelli. Dan il-Kunċert se jkun trasmess dirett fuq Radju Xiberras kif ukoll fuq lInternet www.sanduminku.com

Kunċert ta’ Għanjiet tal-Milied


www.maltarightnow.com

24

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

06:00 07:55 08:00 08:02 09:00 09:02 10:00 10:02 11:00 11:03 11:55 12:00 12:15 13:15 15:00 15:02 17:00 17:03 17:55 18:00 18:20 20:30 22:30 22:40 22:43

TV/RADJU

Bonġu 101 Weekend Obituaries/Angelus News Update Bonġu 101 weekend (cont) News Update Saħħet għal qalbna News Update Il-Fatti Kollha Editorjal Il-Fatti kollha (cont.) Obituaries/ Angelus News Bulletin Sixties Saturday Club Italomix News Update Skor Editorjal Skor (Cont) Obituaries News Bulletin Hits Parade Country Music Club Għada fl-Istampa Editorjal Mużajk

Għat-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:05 - Liv & Maddie 06:30 Binny and the Ghost 06:55 - I Didn’t Do It 07:20 - Dog With a Blog 07:45 - Girl Meets World 08:10 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 08:35 The Ultimate Christmas Present 10:15 - Dog With a Blog 10:40 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 11:05 - Binny and the Ghost 11:30 - Girl Meets World 11:55 - I Didn’t Do It 12:20 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 12:45 - Mickey Mouse 13:00 Austin & Ally 13:20 - Girl Meets World 13:45 - Jessie 14:10 - Austin & Ally 14:35 - Liv & Maddie 15:00 Girl Meets World 15:25 - I Didn’t Do It 15:50 - I Didn’t Do It 16:15 - I Didn’t Do It 16:40 - I Didn’t Do It 17:05 - I Didn’t Do It 17:30 - Binny and the Ghost 17:55 - Gravity Falls 18:20 - Austin & Ally 18:45 - Girl Meets World 19:10 - Hannah Montana 19:35 - That’s So Raven 20:00 - The Suite Life on Deck 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Shake It Up! 21:10 – Wolfblood 21:35 - Wolfblood 22:00 – Violetta 22:45 - The Hive 22:50 - Art Attack 23:15 - Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:50 - Jungle Junction Nickelodeon 06:00 - Olive the Ostrich 06:15 Dora the Explorer 06:40 - Little Kingdom 07:05 - Bubble Guppies 07:30 - Bubble Guppies 07:55 - Go, Diego, Go! 08:20 - Winx Club 08:45 - The Fairly OddParents 09:10 Sanjay and Craig 09:35 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 10:00 - The Legend of Korra 10:25 – Turtles 10:50 - T.U.F.F. Puppy 11:15 - Winx Club 11:40 - iCarly 12:05 Sam & Cat 12:30 – Victorious 12:55 - The Fairly OddParents 13:20 - The Fairly OddParents 13:45 - The Fairly OddParents 14:10 - The Fairly OddParents 14:40 - The Fairly OddParents 15:05 - The Fairly OddParents 15:30 - The Fairly OddParents 15:55 - The Fairly OddParents 16:20 - The Fairly OddParents 16:45 - Victorious 17:10 Life With Boys 17:35 SpongeBob SquarePants 18:00 Turtles 18:25 The Penguins of Madagascar 18:50 Sanjay and Craig 19:15 The Thundermans 19:40 - The Haunted Hathaways 20:05 - Sam & Cat 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of

Madagascar 22:35 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 iCarly 23:50 Victorious

Jim Jam 06:05 - Monkey See, Monkey Do 06:15 - Barney and Friends 06:45 Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 - Rubbadubbers 07:15 - Gombby’s Green Island 07:30 Fluffy Gardens 07:40 – Noksu 07:45 – Jarmies 08:00 – Kipper 08:10 – Shapes 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:35 – Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 Benjamin’s Farm 10:00 - Fluffy Gardens 10:50 See the Sea 10:55 Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Hip Hip Hurray 13:05 - Heroes of the City 13:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 - Woody Buddies 14:10 Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 – Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 – Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 – Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Gombby’s Green Island 17:00 - Fluffy Gardens 17:50 See the Sea 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 - Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 My Animal Family 19:15 – Noksu 19:20 – Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 Gombby’s Green Island 20:35 Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea

Rafiki – NET Television

F’din edizzjoni ta' RAFIKI, se nilqgħu magħna lil Elena Vella li se tkellimna fuq iż-żwiemel u l-kura tagħhom. Andre Delicata se jkompli fuq l-obbidjenza tal-klieb u kif l-aħjar nagħlmuhom jobduna. Chris Mcgowan, ir-rapprezentant tal-għaqda Malta Herpetological Society, bħal dejjem se jkun qiegħed iġibilna annimali eżotici biex niddiskutu l-kura ta' dawn l-istess annimali, speċjalment issa kif dieħla ixxitwa u l-kesħa. Rafiki l-lum is-Sibt fil-16.45 ippreżentat minn Evelyn Vella Brincat.

TVM 06:00 – News Loop 07:30 – Treasure Island 08:00 – Wild Family Secrets 08:30 - It-triq 08:35 - Nisga Maltija 08:40 - Paq paq on Test 08:45 – Nisġa Maltija 08:50 Twelid il-kelma 09:00 – Valletta 09:30 – MEA 10:00 - Għawdex illum 10:30 – Lirkant 11:30 – Pellikola 12:00 – Aħbarijiet 12:10 - Paq Paq Lifestyles 12:45 – Sibtek 15:00 - Aħbarijiet 15:05 – Sibtek.... 16:00 – Luxdesign 17:15 – Househunt 17:45 Kelma għall-ħajja 18:00 - Aħbarijiet 18:15 – Messaġġ Milied 2014 18:55 Animal Diaries 19:45 – Lotto 20:00 Aħbarijiet 20:45 – Gulliver's Travel. Film 2010. 23:00 - Aħbarijiet 23:30 - Sibtek.

TVM 2 06:00 – Euronews 07:00 - News Loop 08:30 – Sport science 09:30 - Paq Paq Lifestyles 10:00 – Valletta 10:30 – Pellikola 11:00 – Madwarna 11:30 – MEA 12:00 – Venere 12:30 - Tiġrijiet Biss 13:00 - 3 Pointer 13:30 - GFA round up 14:00 – BOV Premier – Naxxar vs Tarxien 16:00 – Classics under the stars 18:00 – Vatican Magazine 18:30 - Quddiesa misSantwarju ta' Pinu 19>15 – Kurrenti 20:15 –Triq/twelid il-kelma 20:30 – News for the hearing impaired 20:40 – RAW WWE 21:40 – Sports News 21:45 – House Hunt 22:15 – Animal Diaries 23:15 – Sports News 23:15 – News in English. One 06:30 - ONE News 07:00 – Ilsien innisa 08:30 – Telebejgħ 08:45 – Telebejgħ 09:00 – Siegħa żmien 10:00 – Dak li jgħodd 11:00 – Clint on one 12:30 – One News 12:40 – Strada 15:00 – Esperti 15:30 – Talk to me 16:30 – Dchange 17:00 Fresh & Funky 17:30 - ONE News 17:40 – Pink panther 18:25 – Identità 18:40 – Dak li jgħodd teens 19:30 - ONE News/ Sport / Weather 20:15 – Lifeline for a city 20:35 – The Saturday night project 21:35 - Tete-A-Tete 22:30 – Is-sess 22:55 Popcorn 23:30 - ONE News. Smash 07:30 - News 08:30 – Ħabbejtek 09:30 – A to Z Teleshopping 13:00 - Fil-Kċina ma’ Farah ® 14:00 - Erġa’ Lura 15:30 -

Dokumentarju 16:00 – M'Intix wahdek 16:30 – D bride 17:30 – CNI 18:00 Aħbarijiet ta’ Barra 18:15 – Bingo 75 18:40 – Dokumentarju 19:00 – Aħbarijiet 19:30 – Nursery Stars 20:30 – Forum 21:30 – Documentary 22:00 – Aħbarijiet Raiuno 07:05 – Rai Parlamento Settegiorni 08:00 - TG 1 08:25 Unomattina in famiglia 09:00 - TG 1 09:00 – Linea verde orizzonti 09:30 – TG1 L.I.S. 10:30 – Buongiorno benessere 11:05 – Linea verde orizzonti 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Linea Blu 15:35 Legami 16:25 – Leader – femminile singolare 17:00 - TG 1 17:10 - Che tempo fa 17:15 – A sua immagine 17:45 – Passaggio a nord-ovest 18:45 - L'eredità 20:00 – Telegiornale 20:35 – Affare tuoi 21:10 - Carosello reloaded 21:15 – Cosi lontani, cosi vicini 23:15 – Segreti pop: La musicarmata 00:30 - TG 1 Notte 00:45 – Scrittori in TV 01:45 –Io sono con te. Film 2010 Raidue 07:00 –Sofia la principessa 08:15 – Il nostro amico Charlie 09:00 - Sulla Via di Damasco 09:30 – TG Parlamento 10:00 – Le ultime tigri di sumatra 10:45 – Cronache animali 11:30 – Mezzogriorno in famiglia 13:00 - TG 2 Giorno 13:25 – Rai sport dribbling 14:00 – Paura in volo. Film 2009 15:40 – Fattore alfa 16:25 – Sqadra speciale stoccarda 17:10 – Sereno variabile 18:05 – 90 minuto serie B 18:50 – Sea patrol 20:30 - TG2 20.30 21:05 – Castle (TF) 21:50 – Elementary (TF) 22:40 - TG 2 23:00 – Sabato sprint 23:50 - TG 2 Dossier 01:50 - TG 2 Eat Parade. Raitre 06:00 – Fuori orario 07:10 – Ai confini dell'arizona 08:00 – La signora del west (TF) 08:50 – Operazione gatto. Film 1997 10:15 – Ponderosa (TF) 11:00 – TGR Bellitalia 12:00 – TG3 12:55 – TGR Ambente Italia 14:00 - TG Regione 14:20 – TG3 14:55 – TV Talk 16:30 – Report 18:05 - Hotel 6 Stelle 19:00 – TG3 19:30 - TG Regione 20:00 – Blob 21:30 –

Viaggio al centro della terra. Film 2008 23:15 – TG regione 23:35 – Un giorno in pretura 00:40 – TG3 Telegiornale 01:05 – TG 3 01:25 – Furoi orario 01:30 –The Blackbird. Film 1926 Canale 5 06:00 – Prima pagina 07:50 – Traffico/Meteo.It / Tg 5 09:10 – Superpartes 10:00 – Informa – dimensione benessere 11:00 – Forum 13:00 – Tg5 telegiornale 13:40 – Un avvocato per babbo natale. Film 2011 16: 00 – Il segreto 16:30 – Verissimo 18:45 – Avanti un altro! 20:00 – Tg 5 / Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:10 – Natale a 4 zampe. Film 2012 23:30 – I misteri di shadow island – l-ultimo natale. Film 2012 01:15 – Tg 5 / Rassegna / Meteo.It 01:50 – Striscia la notizia 02:25 – Cuore contro cuore (TF)

Italia 1 06:00 – Summer crush 06:45 – Supercar 08:35 – A-Team 10:30 – Il gigante di ferro. Film 1999 12:25 – Studio aperto / Meteo.It 13:00 – Sport mediaset 14:00 –Mi sono perso il natale. Film 2006 15:50 – Beethoven – L'avventura di natale. Film 2011 17:40 – Mike & Molly 18:30 – Studio aperto / Meteo.It 19:00 – Stardust. Filom 2007 21:25 – Alla ricerca della stella del natale. Film 2012 23:05 – Sport Night 23:45 – Titolo intercontinentale superleggeri 01:30 – Sport mediaset 01:55 – Studio aperto.

Rete 4 06:15 – TG4 Night News 07:25 –Un tassinaro a New York. Film 1987 09:40 – Carabinieri 7 10:45 – Ricette all'Italiana 11:30 – Tg 4 / Meteo.It 12:00 – Un detective in corsia 13:00 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Come si cambia celebrity 16:15 - Come Ieri e oggi in TV Speciale 17:00 – Poirot non sbaglia. Film 1992 18:55 – Tg 4 / Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 Tempesta d'amore 21:25 – Il risolutore – A man apart. Film 2003 23:25 – The Score. Film2001 02:05 – Premiatissima 1982 04:25 – Bersaglio altezza uomo. Film 1979.


www.maltarightnow.com

25

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

TV/RADJU

Melita More 08:30 - Rude Tube 09:00 - Private Practice 09:45 - Private Practice 10:30 Private Practice 11:15 - Private Practice 12:00 - Private Practice 12:45 Perception 13:30 - Chicago Fire 14:15 Chicago Fire 15:00 - Chicago Fire 15:45 - Chicago Fire 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Rude Tube 17:45 - Mike & Molly 18:30 - Hit The Floor 19:15 - Grey's Anatomy 20:00 - The Amazing Race 20:45 - 2 Broke Girls 21:15 - Guinness World Records Unleashed 22:15 – Spartacus 23:15 - Devious Maids 00:00 - Suits 00:45 - Rude Tube 01:15 – Dallas 02:00 - VEEP Go Stars 07:00 – Turbo 08:40 - Beasts of the Southern Wild 10:15 - Battle of the Year 12:10 - In the Valley of Elah 14:10 – Admission 16:00 - From Up on Poppy Hill 17:30 - Ender's Game 19:25 - Marine 3: The Homefront 21:00 - The Great Gatsby 23:20 - Pain & Gain 01:25 – Admission 03:10 – Turbo 04:50 - Marine 3: The Homefront 06:20 - Battle of the Year 08:10 - CLOSE

Mediaset Italia 07:35 – Zelig 09:35 - Pomeriggio cinque 11:01 - Vivere IV 11:25 - Vivere IV 11:50 - Vivere IV 12:15 - Vivere IV 12:40 - Vivere IV 13:05 - Finchè c’è ditta c’è speranza 13:15 - Mattino cinque 14:55 - Zelig 17:00 - I Cesaroni 18:30 A cuccia di cuori 19:00 - TG5 19:35 - Sai cosa mangi? 19:45 - Melaverde 20:35 - Il mondo di California Bakery 21:00 - Il mondo di California Bakery 21:25 - Il mondo di California Bakery 21:50 Finchè c’è ditta c’è speranza 22:15 Squadra Antimafia BBC Entertainment 06:00 - Me Too! 06:20 - 3rd & Bird 06:30 – Bobinogs 06:40 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:00 - Charlie and Lola 07:15 - Me Too! 07:35 - 3rd & Bird 07:45 – Bobinogs 07:55 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 08:15 Charlie & Lola 08:35 - Doctor Who 09:20 – Lapland 10:35 – Outcasts 11:25 Hebburn 11:55 – Hebburn 12:25 Hebburn 12:55 - Doctor Who 13:40 Casualty 14:30 – EastEnders 15:00 – EastEnders 15:30 - EastEnders 16:00 –

ELLE, NET Television

EastEnders 16:30 - Doctor Who 17:15 The Weakest Link 18:05 - Lapland 19:20 – Outcasts 20:15 - Doctor Who 21:00 Alan Carr: Chatty Man 21:45 - Michael McIntyre’s Comedy Roadshow 22:40 Sean Lock Live 23:30 - Stewart Lee’s Comedy Vehicle CBS Realty 06:00 - The Force 06:25 - The Force 06:50 - 34 Stone Teenager 07:40 - Babies: Special Delivery 08:30 - Pregnancy and Birth: The Truth 08:55 - Pregnancy and Birth: The Truth 09:20 - Cheaters 10:10 City Hospital 11:00 - City Hospital 11:50 - The Force 12:15 - The Force 12:40 - 34 Stone Teenager 13:30 - Judge Judy 13:55 - Judge Judy 14:20 - Judge Judy 14:45 Judge Judy 15:10 - Judge Judy 15:35 Bait Car 16:00 - The Incurables 16:25 The Incurables 16:50 - The Incurables 17:15 - The Incurables 17:40 - Babies: Special Delivery 18:30 - 34 Stone Teenager 19:20 – Cheaters 20:10 Unsolved Mysteries 21:00 - Untold Stories of the ER 21:50 - The FBI Files 22:40 - Jail 23:05 - Jail 23:30 - Cheaters

TCM 07:10 - The Wonderful World of the Brothers Grimm 09:20 - Son of Lassie 11:00 - Many Rivers to Cross 12:30 House of Wax 14:00 - Where Were You When the Lights Went Out? 15:30 - A Star Is Born 18:30 - Son of a Gunfighter 20:00 - The Seventh Cross 21:55 - The Glass Slipper 23:30 - The Seventh Cross MGM Channel 06:40 – Teachers 08:25 - Chains of Gold 10:00 - The Bridge at Remagen 11:55 - For Better or for Worse 13:30 Benny & Joon 15:05 Out Cold 16:35 Game of Arms 17:35 - Real Men 19:00 – Run 20:30 - Game of Arms 21:30 - Lord of Illusions 23:20 - The Dark Half Diva Universal 06:00 - Kommissar Rex 06:55 Kommissar Rex 07:50 - Kommissar Rex 08:45 - Great Women 09:00 - Quincy, M.E. 09:55 - Quincy, M.E. 10:50 Agatha Christie’s Poirot 12:45 - Great Women 12:55 - Agatha Christie’s Poirot 14:40 - Great Women 15:00 - Father Brown 16:00 - Father Brown 17:00 Downton Abbey 19:00 - Murder, She

Wrote 19:53 - Murder, She Wrote 20:48 - Great Women 21:00 - Jane Doe: Vanishing Act 22:40 - Great Women 22:50 - Midsomer Murders

Discovery Channel 06:00 - How Do They Do It?: Tequila; Steam-Powered Megacity; Soft Ice Cream 06:25 - Fast N’ Loud: Caddy Rust Bucket; Bel-Air Beauty Part 1 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Extreme Car Hoarders: Street Legal 09:05 - Auction Hunters: Cold Hard Cash 09:30 - Auction Hunters: Choo-Choo Cha-Ching 09:55 - The Real Hustle: High Stakes 10:25 - The Real Hustle: High Stakes 10:50 - Dual Survival 11:40 - Dual Survival: Caminho Das Aguas 12:35 - Dual Survival 13:30 Dual Survival: Planicie Inundada 14:25How Do They Do It?: Tequila; SteamPowered Megacity; Soft Ice Cream 14:55 - How Do They Do It?: Stuntmen; Seabreacher; Amber 15:20 - Rise of the Machines: Bullet Train 16:15 MythBusters: Bubble Trouble 17:10 Crisis Control: Cirque du Soleil’s KA 18:05 - Classic Car Rescue: Porsche 911 19:00 - AmeriCarna: Moonshiners and the 1940 Ford 19:30 - AmeriCarna: Marty Robbins Resto 20:00 - FantomWorks: 1966 VW Beetle and 1976 TR6 Convertible 21:00 - Storage Hunters: Sound the Alarm 21:30 - Auction Kings: Edison Phonograph; Ali-Frazier Boxing Gloves 22:00 - The Liquidator: Friends With Benefits 22:30 - Auction Hunters: Auction Hunter Shuffle 23:00 - American Digger: Mob Money 23:30 - Backyard Oil: High Stakes Checkers Dicovery World 06:00 - Lake Escapes 06:25 - I’m Alive 07:15 - I’m Alive 08:05 - I’m Alive 08:55 - I’m Alive 09:45 - I’m Alive 10:35 How We Invented the World 11:25 - How We Invented the World 12:15 - How We Invented the World 13:05 - How We Invented the World 13:55 - Collapse: When Structures Fail 14:45 - Surviving the Cut 15:35 – Curiosity 16:25 Mummy King Mystery 17:20 - Treasures Decoded 18:15 - Mystery Cars 18:40 Mystery Cars 19:10 - Don’t Drive Here 20:05 - Surviving the Cut 21:00 Treasures Decoded 21:55 - The Loch Ness Monster Revealed 22:50 - Against the Odds 23:45 - Final 24

Fil-programm tal-ġimgħa l-oħra, il-preżentatriċi Thea Saliba kellha magħha l-mudella Alana Bondin fejn l-esperti ta' ElleTv bdew jagħtu dehra sabiħa lill-mudella. It-tema tal-programm kienet 'Christmas Event'. Din id-dehra se tkompli tiżviluppa l-lum fil-5.30pm fejn Thea flimkien ma' Alana se jmorru għand ilbqija tal-esperti biex jagħzlu ħwejjeg mingħand Mangano, żarbun m'għand Dolce f'Baystreet u anki ġojjellerija m'għand So Chic Jewellery f'Birkirkara. Se naraw ukoll features dwar is-saġġa u d-dwiefer magħmula minn Nails by Natasha. Għalhekk ingħaqdu ma' Thea u Alana, fil-5.30pm ghal aktar taghrif dwar ilmoda u s-sbuhija..

07:00 09:30 12:30 13:00 14:00 14:05 14:30 16:45 17:30 18:00 18:05 19:10 19:30 20:15 20:40 21:40 21:45 22:00 23:00

Net News Telebejgħ Indibate Becky NET News Style Watch Sagħtejn Flimkien Rafiki Elle NET News The Weds Għalik fl-Ewropa NET News Għalik fl-Ewropa Votum NET News Votum Meander Arti u Kultura NET News

Sport fuq il-Cable

GO sports 1 07:00 - Barclays Premier League Week 18 - Arsenal v Newcastle Utd 09:00 - ATP Masters 1000 - 2014 Season in Review 10:00 - Guinness Pro12 Round 10 - Leinster v Connacht 12:00 - Ligue 1 -Round 19 - RC Lens v OGC Nice 14:00 - Aviva Premiership Round 10 - Sale Sharks v Exeter Chiefs LIVE 16:00 - Barclays Premier League Week 19 - Southampton v Everton LIVE 18:15 - Guinness Pro12 - Round 10 - Ospreys v Ulster 20:15 - Ligue 1 - Round 19 - Paris Saint-Germain v Montpellier Herault SC 22:30 Premier League Saturday Review Week 19 23:30 - Vincennes Horseracing 02:30 - FIFA Futobl Mundial/500 03:00 - Aviva Premiership - Round 10 - Northampton Saints v Leicester Tigers 05:00 Barclays Premier League - Week 19 Aston Villa v Manchester Utd

GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - Serie A - Round 15 - Parma v Cagliari 12:00 - Guinness Pro12 Round 10 - Leinster v Connacht 14:00 - Serie A - Round 15 - Lazio v Atalanta LIVE 16:00 - Barclays Premier League - Week 19 - Queens Park Rangers v West Brom Albion 18:00 Barclays Premier League - Week 19 - Manchester City v Crystal Palace 20:00 - FIA Formula E - Punta Del Este - Round 3 – Race 22:00 - Aviva Premiership - Round 10 - Gloucester Rugby v Bath Rugby 00:00 - Serie A - Round 16 - Sassuolo v Cesena 02:00 - Barclays Premier League - Week 19 Hull City v Swansea City 04:00 Guinness Pro12 - Round 10 - Ospreys v Ulster 06:00 - Premier League

Saturday Review - Week 19

GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 - Serie A - Round 15 - Parma v Cagliari 14:00 - Guinness Pro12 Round 10 - Leinster v Connacht 16:00 - Premier League Legends Robbie Fowler LIVE 17:00 Ligue 1 - Round 19 - Paris SaintGermain v Montpellier Herault SC 19:00 - Trans World Sport/1442 20:00 - Barclays Premier League - Week 19 - Manchester City v Crystal Palace 22:00 - FIA Formula E - Punta Del Este - Round 3 – Race 00:00 - Aviva Premiership - Round 10 - Gloucester Rugby v Bath Rugby 02:00 - Serie A - Round 16 - Sassuolo v Cesena 04:00 - Barclays Premier League - Week 19 - Hull City v Swansea City 06:00 - Guinness Pro12 - Round 10 - Ospreys v Ulster 08:00 - Premier League Saturday Review - Week 19 GO sports 2 12:45 - Premier League Match Pack Week 19 13:15 - Premier League Preview - Week 19 LIVE 13:45 Barclays Premier League - Week 19 Manchester City v Crystal Palace LIVE 16:00 - Barclays Premier League Week 19 - Aston Villa v Manchester Utd LIVE 18:30 - Aviva Premiership - Round 10 - Gloucester Rugby v Bath Rugby LIVE 20:45 - Serie A - Round 16 - Roma v Milan 22:45 - Milan Channel GO sports 3 LIVE 16:00 - Barclays Premier League - Week 19 - Hull City v Swansea City 18:00 - Inter Channel LIVE 20:00 - Ligue 1 - Round 19 - Metz v AS Monaco 22:00 - Inter Channel


www.maltarightnow.com

26

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ GĦALL-BEJGĦ Il-Ħamrun GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bitħa, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. Ċemplu 77200983. Paola MAISONETTE arjuż ħafna f’area kwieta b’żewġ kmamar tas-sodda, salott, kċina, kamra talbanju u bitħa. Ċemplu 99428000. GĦALL-KIRI

Paola MAISONETTE fuq, arjuż ħafna, bil-bejt kbir. €350 fix-xahar. Ċemplu lis-sid fuq 99234572.

midifiers, eċċ. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-irħas prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts għal kull tip ta’ appliances. Ċemplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront. Xogħlijiet GĦAL kull xogħol ta’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini, ftuħ ta’ ħitan bi travi tal-ħadid, ftuħ ta’ bibien, twieqi, ħnejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos, xorok, nirranġaw, induru fejn ikun hemm ħsara fis-soqfa, gallarijiet, travi u xibka b’materjal apposta, qlugħ ta’ madum, kmamar tal-banju, tibjid, kisi, żebgħa, tikħil. Xogħol b’esperjenza kbira u xogħol fil-pront. Ċemplu 99602436.

NIKRI

JINĦTIEĠU

Boathouse FIL-Bajja tal-Ġnejna għal perjodu ta’ 4 snin. Ċemplu lil Alex fuq 77016655.

Installer BIEX jgħin fl-installazzjoni ta’ cables għal sistemi ta’ CCTV, alarms u sistemi oħra. Tingħata preferenza lil dawk b’esperjenza f’xogħol simili. Dawk interessati jistgħu jibgħatu email fuq info@jgrima.com jew iċemplu fuq 21445533 biex jagħmlu appuntament għall-interview. L-indirizz huwa J. Grima & Co. Limited, 130, Triq Psaila, Birkirkara. Lapplikazzjonijiet kollha jiġu trattati bl-aktar mod kunfidenzjali. Ma jintlaqgħux applikazzjonijiet mingħand persuni li m’għandhomx kondotta tal-Pulizija nadifa.

AVVIŻI

Raġel TA’ 55 sena separat jixtieq jiltaqa’ ma’ mara min 45 sena il-fuq bi skop tajjeb. Ikteb PO Box 290 Media.Link Communications, Triq Herbert Ganado. Tal-Pieta’ Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehu-


www.maltarightnow.com

SPORT

Real Madrid ifittxu li jtemmu sena memorabbli bir-rebħ ta’ titlu ieħor FIFA CLUB WORLD CUP

Illum fit-8.30pm ħin ta’ Malta Real Madrid se jilagħbu fil-finali tat-Tazza tad-Dinja tal-Klabbs kontra t-tim Arġentin ta’ San Lorenzo. Biex waslu s’hawn San Lorenzo, rebbieħa tal-Copa Libertadores għelbu fis-semi finali 2-1 lil Auckland City ta’ New Zealand. Fis-semi finali loħra Real sabuha faċli biex eliminaw lil Cruz Azul b’rebħa ta’ 40. Il-fatt li San Lorenzo kellhom bżonn imorru għal ħin barrani biex eliminaw lill-avversarji tagħhom jaf iħalli impatt kemmxejn negattiv fuq il-kundizzjoni tal-plejers. Bla dubju Real se jibdew favoriti li jirbħu dan l-unur. Ittim immexxi minn Carlo Ancelotti kellu sena mill-aqwa fejn s’issa rebaħ it-Tazza tar-Re, iċ-Champions League u l-UEFA Super Cup. Minkejja l-itorja glorjuża li għandhom Real Madrid, ironikament dawn għadhom ma rebħux din it-tazza sa minn meta l-kompetizzjoni saret tissejjaħ il‘FIFA Club World Cup’. Real s’issa ġew inkurunati tliet darbiet champions tad-dinja imma qatt għadhom ma rebħu din il-kompetizzjoni li mill-2005 bdiet tintlagħab fuq format ġdid. Meta wieħed iħares lejn ilforma li jinsabu għaddejin minna bħalissa Real ikun ferm diffiċli biex wieħed ibassar rebħa għattim ta’ San Lorenzo, tim li jżomm miegħu l-Papa Franġisku. Fis-semi finali kontra Cruz Azul, Real kisbu l-21 rebħa kon-

sekuttiva u issa qed jimmiraw li jiksbu 25 rebħa konsekuttiva biex b’hekk jaqbżu r-rekord dinji tal-klabb Brażiljan Coritiba li bejn Frar u Mejju tal-2011 kien rebaħ 24 logħba infila. Il-gowlkiper ta’ Real Iker Casillas hu mistenni jilbes ilflokk ta’ Real għas-700 darba filkarriera tiegħu fil-finali ta’ llum. Matul l-aħħar staġuni Casillas kellu mumenti diffiċli anke mattim nazzjonali Spanjol imma f’kummenti li ta jiem qabel ilfinali qal li m’għandux bżonn din il-logħba biex juri x’kapaċi jagħmel, anke jekk kien hemm min ikkritikah bl-aħrax. “Dak li għamilt fil-karriera sa issa diġa’ hu biżżejjed biex wieħed jara x’insarraf. Nittama biss li kemm indum nilgħab dejjem inkun importanti għat-tim tiegħi,” qal Casillas. Casillas, fissemi finali salva penalty meta Real kienu qed jirbħu 2-0. Ta min jinnota li din it-tazza hi luniku tazza li Casillas għadu qatt ma rebaħ fil-karriera glrojuża

Plejers ta’ Real Madrid waqt sessjoni ta’ taħriġ jum qabel il-finali kontra San Lorenzo

tiegħu. Fis-sena 2000, fl-aħħar darba li Real ħadu sehem f’din il-kompetizzjoni Casillas kien għad għandu 19-il sena imma Real kienu iddiżappuntaw u spiċċaw ir-raba’. Id-difensur ta’ Real Sergio Ramos, li kellu jkun mibdul fis-semi finali minħabba injury jidher li se jilħaq jirkupra. Minkejja li ma sabx ix-xibka fissemi finali, l-akbar theddida għal San Lorenzo mistenni jkun issolitu Cristiano Ronaldo. Dan tal-aħħar kellu sena mill-aqwa fejn skurja numru kbir ta’ gowls

u kien strumentali fis-suċċess li kiseb il-klabb Spanjol. Jekk illejla jirbaħ din it-tazza, u jiskurja xi gowl, wieħed jista’ jgħid li jkun għamel pass ieħor ‘il quddiem lejn ir-rebħ tal-Ballun tadDeheb. Ronaldo jinsab fi dwell ma’ Lionel Messi ta’ Barcelona u Manuel Neuer ta’ Bayern Munich u hu diġa’ l-favorit biex fit-12 ta’ Jannar jirbaħ il-Ballun tad-Deheb għat-tielet darba filkarriera. Jekk wieħed iħares lejn il-finali ta’ din it-tazza sa minn meta bdiet

tissejjaħ il-FIFA Club World Cup’ jinnota dominju minn naħa tattimijiet Ewropej. Fl-ewwel żewġ edizzjonijiet (2005 u 2006) kienu Sao Paulo u SC Internacional li rebħu dan l-unur imma minn hemm ‘il quddiem kien biss tim ieħor (Corinthians 2012 vs Chelsea) minn barra l-Ewropa li rebaħ dan l-unur. Barcelona huma l-aktar tim li rebaħ dan l-unur sa mill-2005 (darbtejn) filwaqt li rebħu dan lunur anke Inter, Man Utd u Bayern Munich.

Għada MFA Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier. B’Kara v Qormi., 4pm. BOV Premier. Valletta v Sliema W Centenary Std – 2pm. I Div. Gżira Utd v B’Bugia SP., 4pm. I Div. St George’s v St Andrews Luxol Std – 2pm. I Div. Rabat A v Lija A., 4.15pm. I Div. Melita v Fgura Utd Charles Abela Std – 2pm. II Div. Għaxaq v Dingli S., 4.15pm. II Div. Għargħur v Siġġiewi Sirens Std – 2pm. II Div. Mellieħa v Żejtun C., 4.15pm. II Div. Xgħajra T v Swieqi Victor Tedesco Std – 2pm. II Div. Senglea A v San Ġwann., 4.15pm. II Div. Ħamrun S v Żabbar SP. YFA Mellieħa Grd – 9am. U17. Mellieħa v Qrendi., 10.45am.

U17. Lija-Iklin v Attard., 12.30pm. U15. Gżira v Żejtun Rabat Grd – 1pm. U17. Rabat v Siġġiewi., 2.45pm. U17. B’Bugia v St Venera., 4.30pm. U15. Dingli v Cottonera St Lucia Grd – 1pm. U17. Floriana v Pieta., 2.45pm. U17. Ħamrun v Dingli., 4.30pm. U15. Msida v Marsa GFA Gozo Std – 1pm. I Div. St. Lawrence SP v Xewkija T. Sannat Grd - 3pm. I Div. Nadur Y v Sannat L. IASC Santa Lucia Grd – 8.30am. II Div. Żurrieq W v Mġarr F., 9.45am. II Div. Rovers Utd v B’Kara SJ., 11am. II Div. Safi AFC v Żabbar CB. BASKETBALL Ta’ Qali – 9.30am. II Div.

Athleta v Mellieħa., 11.15am. II Div. SN Suns v Hibs., 1pm. Tazza Louis Borg. N. Semi Finali. II Leg. Depiro v Luxol., 2.45pm. Tazza Louis Borg. N. Semi Finali. II Leg. Athleta v Phoenix. 4.30pm. Tazza Louis Borg. I. II Leg. Floriana v Athleta SPARAR Bidnija – 12pm. Xmas Shoot. Sparatura Skeet u Trap. HOCKEY Kordin – 9am. Lig. White Hart v Rabat., 11am. Lig. Qormi v Sliema TIĠRIJIET TAŻ-ŻWIEMEL Marsa – Is-47 laqgħa tas-sena li fiha se ssir l-edizzjoni tal-festival ekwestru IBBURDJAR Mellieħa – 11 a.m. L-aħħar jum tal-EuroMed

Sport lokali għal tmiem il-ġimgħa

MFA Kordin – 2pm. BOV Premier. Naxxar L v Tarxien R., 4pm. BOV Premier. Pieta H v Hibs Victor Tedesco Std – 2pm. BOV Premier. Żebbuġ v Floriana, 4.15pm. BOV Premier. Balzan v Mosta Centenary Std – 2pm. I Div. Gudja Utd v Msida SJ., 4pm. I Div. Mqabba v Vittoriosa S. Charles Abela Std – 2pm. III Div. Qrendi v Marsaskala., 4.15pm. III Div. Kirkop Utd v Santa Lucia Luxol Std – 2pm. III Div. Kalkara v Luqa SA., 4.15pm. III Div. Mdina K v Marsaxlokk Sirens Std – 2pm. III Div. St Venera L v Mġarr Utd., 4.15pm. III Div. Attard v Ta’ Xbiex YFA Rabat Grd – 1pm. U17.

27

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Pembroke v Kirkop., 2.45pm. U15. Pembroke v Attard., 4.30pm. U15. St Lucia v Għaxaq Mġarr Grd – 1pm. U17. Luqa v Tarxien., 2.45pm. U17. Mġarr v Naxxar., 4.30pm. U15. Mqabba v Mellieħa GFA Kerċem Grd – 3pm. II Div. Qala S v Munxar F. SWAN

Żebbuġ Grd – 2.30pm. Xmas Cup Finali. Marsa SM v Senglea

BASKETBALL TA’ Qali – 2.45pm. II Div. Phoenix v Starlites., 4.30pm. Tazza Louis Borg. Finali. I Leg. Athleta v Floriana IBBURDJAR Mellieħa – 11 a.m. Ikompli lkampjonat tal-EuroMed


www.maltarightnow.com

28

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Roma jridu jwieġbu lil Juventus

SPORT

FUTBOL TALJAN

Bejn illum u għada jintlagħab programm sħiħ mis-Serie A u bla dubju l-aktar logħba li tispikka se tkun dik ta’ llejla bejn Roma u Milan fl-Olimpico. Wara li nhar ilĦamis li għadda Juventus għelbu lil Cagliari, issa jmiss lil Roma jkunu fl-azjoni fejn dawn iridu tliet punti biex ikomplu jsegwu liċchampions. Ġimgħa ilu Roma approfittaw mid-draw ta’ Juventus kontra Sampdoria u għelbu lil Genoa 1-0 biex id-distakk ta bejniethom u Juventus kien biss ta’ punt. Juventus reġgħu fetħu distakk ta’ tliet punti bir-rebħa fuq Cagliari u issa Roma għandhom konfront diffiċli kontra Milan, tim li qiegħed fis-seba’ post. Fl-aħħar ħarġa tagħhom ir-Rossoneri rebħu 2-0 kontra Napoli. Roma se jkollhom lil Astori, Holebas u Pjanic kollha sospiżi. Din bla dubju se tkun daqqa ta’ ħarta għal tim li għadu qed jirkupra mid-disfatta tal-eliminazzjoni miċ-Champions League. “Jien naf x’jiġifieri wieħed jilgħab fl-Olimpico u naf kemm hu grawnd diffiċli. Madankollu naf li l-plejers tiegħi jinsabu motivati biex jiksbu t-tliet punti. Nafu lkapaċitajiet tal-avversarji tagħna imma nafu wkoll x’kapaċi nagħmlu aħna. Jekk nitilfu u t-telfa tkun waħda ġusta nawguraw lil-avversarji imma li hu żgur hu li aħna lesti biex noffru sfida denja,” qal ilkowċ ta’ Milan Filippo Inzaghi ftit jiem qabel il-logħba. Bla dubju ż-żewġ timijiet se

Il-Programm Serie A Illum

Sassuolo v Cesena Roma v Milan Għada Verona v Chievo Atalanta v Palermo Fiorentina v Empoli Sampdoria v Udinese Torino v Genoa Inter v Lazio

Wara r-rebħa tal-Ħamis fejn Juventus għelbu lil Cagliari issa Roma jridu jżommu l-pass magħhom u biex jagħmlu dan iridu jegħlbu lil Milan fl-Olimpico

jkunu qed ifittxu li jtemmu s-sena b’rebħa u minkejja li Roma se jkunu qed jilagħbu f’darhom hu diffiċli biex wieħed ibassar fejn se tmur il-logħba. Logħba li tispikka għada se tkun dik f’San Siro bejn Inter u Lazio fejn dawn tal-aħħar se jkunu qed ifittxu t-tliet punti biex itemmu ssena fit-tielet post. Bħalissa huma qegħdin punt taħt Napoli li nhar ilĦamis rebħu kontra Parma. Lazio ġejjin minn rebħa faċli ta’ 3-0 kontra Atalanta, rebħa li fiha spikka Mauri li skurja doppjetta. Minn naħa tagħhom Inter ġejjin minn

rebħa ta’ 2-0 barra minn darhom kontra Chiebvo, rebħa li biha telgħu jokkupaw il-11-il post. Din kienet l-ewwel rebħa għal-kowċ ilġdid Roberto Mancini li kien ħa post Walter Mazzarri. Issa Mancini se jipprova jtemm is-sena billi jikseb l-ewwel rebħa f’San Siro. Għada f’12.30pm jintlagħab idderby ta’ Verona bejn Chievo u Verona. Dawn tal-aħħar ġejjin minn rebħa ta’ 2-1 kontra Udinese filwaqt li Chievo jridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra Inter. Madankollu dawn iridu jagħmlu dan mingħajr is-servizzi ta’ Botta li

RANKINGS TAL-FIFA

ġie sospiż tliet logħbiet wara li tkeċċa kontra Inter. Bħalissa Verona qed igawdu vantaġġ ta’ erba’ punti fuq Chievo u fuq ilkarta għandhom ikunu huma li jieħdu t-tliet punti, anke jekk derby dejjem ikun konfront imprevedibbli. Wara d-draw pożittiv kontra lliders Juventus, Sampdoria jilqgħu f’darhom lil Udinese. Sampdoria se jkollhom lil Romagnoli sospiż madankollu fuq il-karta m’għandhomx ifallu kontra t-tim ta’ Stramaccioni, tim li mil-aħħar ħames konfronti rebaħ dak biss

FUTBOL

Serie B Bari v Latina Catania v Brescia Frosinone v Cittadella Modena v Trapani Perugia v Pescara Pro Vercelli v Ternana Varese v Crotone V.Entella v Livorno Vicenza v Spezia

(18.00) (20.45)

(12.30) (15.00) (15.00) (15.00) (15.00) (20.45)

kontra Inter. Rebħa għal Sampdoria tkun tfisser li anke huma jitilgħu fit-tielet post. Tim ieħor li b’rebħa jitla’ fittielet post hu dak ta’Genoa. Wara ttelfa kontra Roma dawn jaffrontaw lil Torino barra minn darhom. Huma se jkolhom lil Perotti sospiż nieqes wara li dan ġie sospiż erba’ partiti filwaqt li Torino se jkollhom sospiż lil Jansson. It-tim ta’Ventura ilu bla rebħa għal dawn l-aħħar ħames partiti u bħalissa jinsab fil15-il post. Fl-aħħar ħarġa tagħhom Torino ġew miżmuma draw 0-0 minn Empoli.

L-ebda tibdil fl-ewwel 20 pożizzjoni Il-FIFA lesta tippubblika r-rapport ta’ Garcia qegħdin fil-21 post. It-tim nazFl-aħħar klassifika tal-FIFA post.

għas-sena 2014 ma kien hemm lebda tibdil fl-ewwel 20 pożizzjoni. Il-Ġermanja, champions tad-dinja baqgħu fl-ewwel post filwaqt li warajhom hemm lArġentina, il-finalist tellief fitTazza tad-Dinja. L-Olanda, ittim li spiċċa fit-tielet post fitTazza tad-Dinja qed jokkupaw ilħames post fir-rankings filwaqt li l-Brażil, il-pajjiż li organizza tTazza tad-Dinja qiegħed fis-sitt

L-Italja u l-Ingilterra, żewġ timijiet li iddiżappuntaw fitTazza tad-Dinja imma irkupraw tajjeb fil-logħob mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni għall-Euro 2016 qegħdin fil-11 u fit-13-il post rispettivament. Spanja, champions tal-Ewropa qegħdin fid-disa’ post. L-aktar tim li avanza fir-rankings matul l-aħħar xahar kien dak tas-Slovakkja. Dawn bħalissa

zjonali Malti wkoll avanza pożizzjoni u issa jinsab fil-147 post. Xahar ilu Malta, wara ddraw ta’ 1-1 kontra l-Bulgarija kienet avanzat disa’ postijiet. Limpenn li jmissha Malta issa hu dak tat-28 ta’ Marzu meta tilgħab logħba mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni għall-Euro 2016 kontra lAżerbaijan. Dawn ir-rankings issa jkunu aġġornati fit-8 ta’ Jannar.

Il-kowċ tal-isprinter Amerikan Tyson Gay, Jon Drummond ġie sospiż għa tmien snin mill-Aġenzija Amerikana ta’ Kontra d-Doping (USADA). Dan wara li kien ta lill-klijent tiegħu sustanzi prjo-

biti. Is-sospensjoni bdiet tgħodd mis-17 ta’ Diċembru u issa Drummond mhux se jkun jista’ jmexxi lill-ebda atleta jew jattendi avvenimenti tal-IAAF. Ta min jiftakar li Tyson Gay innifsu, aktar kmieni din is-

sena kien ġie sospiż għal sena minħabba li instab pożittiv għad-doping. Is-sospensjoni tal-eks champion dinji tal100m u tal-200m ġiet imnaqqsa wara li dan ikkolabora malUSADA.

ATLETIKA

Il-kowċ ta’ Tyson Gay sospiż tmien snin

Wara ħafna kontroversja, ilFIFA ħabbret li issa hi lesta biex tippubblika r-rapport tal-investigatur tal-etika Michael Garcia li kien tqabbad biex jinvestga rapporti u allegazzjonijiet li flgħażla tal-organizzatur tat-Tazza tad-Dinja tal-2018 u tal-2022 kien hemm element korrott. Garcia kien ipprovda lill-FIFA b’rapport ta’ madwar 450 kelma fejn fih qal li ma sabx lir-Russja u lill-Qatar ħatja ta’ korrozzjoni. Madankollu l-FIFA kienet biss ippubblikat verżjoni qasira ta’ dan ir-rapport u Garcia ma kienx qabel ma tant tant li ressaq appell biex dan ir-rapport jiġi ippubblikat kollu. Il-President tal-FIFA Sepp Blatter minn dejjem sostna li ikun ‘illegali’ li l-FIFA tipppubblika dan ir-rapport u minn naħa tiegħu Garcia irreżenja għax kien

iffastidjat bil-mod ta’ kif il-FIFA trattat dan ir-rapport. Ilbieraħ, fi stqarrija il-FIFA ħabbret li lKumitat Eżekuttiv qabel biex irrapport ikun ippubblikat. BERBATOV – Il-kowċ ilġdid tal-Bulgarija Ivaylo Petev qed jagħmel minn kollox biex jikkonvinċi lill-attakkant Dimitar Berbatov biex jerġa’ jilbes ilflokk tat-tim nazzjonali. Berbatov, li għandu 33 sena u li attwalment jilgħab ma’ Monaco, kien irtira minn mal-Bulgarija fl2010. B’kollox dan lagħab 78 darba u skurja 48 gowl. Petev ikkonferma din l-aħbar u qal, “Jien se niltaqà ma’ Berbatov u flimkien niddiskutu x’jista’ jsir.” Il-Bulgarija qegħdin fi Grupp Ħ fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni għall-Euro 2016, l-istess grupp li hemm Malta fih.


www.maltarightnow.com

29

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

SPORT

FUTBOL FIR0RENJU UNIT

Man City jistgħu jitfgħu pressjoni fuq il-liders Chelsea

Il-Programm Premiership Ingliż Illum Man City v C.Palace (13.45) Aston Villa v Man Utd (16.00) Hull v Swansea (16.00) QPR v West Brom (16.00) Southampton v Everton (16.00) Tottenham v Burnley (16.00) West Ham v Leicester (16.00) Għada Newcastle v Sunderland (14.30) Liverpool v Arsenal (17.00) It-Tnejn Stoke v Chelsea (21.00) The Championship Derby v Norwich Blackburn v Charlton Blackpool v Bournemouth Cardiff v Brentford Fulham v Sheff Wed Huddersfield v Birmingham Ipswich v Middlesbrough Reading v Watford Wigan v Rotherham Wolves v Brighton Nottm Forest v Leeds League One Barnsley v Leyton Orient Bradford v Scunthorpe Coventry v Fleetwood Crawley v Port Vale Crewe v Bristol City Gillingham v Chesterfield MK Dons v Oldham Peterborough v Preston Rochdale v Notts County Sheff Utd v Walsall Swindon v Doncaster Yeovil v Colchester League Two Accrington v Wycombe Wimbledon v Mansfield Bury v York Carlisle v Northampton Cheltenham v Portsmouth Hartlepool v Oxford Utd Luton v Newport Plymouth v Dag & Red Shrewsbury v Morecambe Stevenage v Exeter Premiership Skoċċiż Illum Aberdeen v Kilmarnock Partick Thistle v Dundee Ross County v Hamilton St Johnstone v Inverness CT St Mirren v Motherwell Għada Dundee Utd v Celtic Championship Skoċċiż Hearts v Alloa Queen of Sth v Cowdenbeath Raith Rovers v Hibernian Rangers v Livingston Dumbarton v Falkirk I Div Ayr v Stirling Dunfermline v Stranraer Forfar v Airdrieonians Morton v Peterhead Stenhousemuir v Brechin

Iċ-champions Manchester City jistgħu jitilgħu fl-ewwel post talklassifika tal-Premiership Ingliż jekk illum jirbħu kontra Crystal Palace. Bħalissa t-tim ta’ Pellegrini qeigħed tliet punti taħt il-liders Chelsea u dawn talaħħar ikunu fl-azzjoni nhar itTnejn meta jilagħbu barra minn darhom kontra Stoke. Fuq il-karta City m’għandhomx ifallu milli jieħdu t-tliet punti kontra tim li naqas milli jirbaħ fl-aħħar erba’ partiti fil-kampjonat. Dan l-istaġun beda fuq nota mill-aqwa għal Chelsea u kien hemm perjodu fejn ħafna kienu qed ibassru li l-Blues immexxija minn Jose Mourinho kienu se jiġru bil-kampjonat minħabba li kienu qed igawdu vantaġġ ta’ tmien punti fuq City. Madankollu City, grazzi primarjament għallgowls tal-attakkant Sergio Aguero reġgħu sabu ruħhom viċin ta’ Chelsea. Minkejja li tilfu lill-istess Aguero li mistenni jirritorna fl-azzjoni sena oħra, dawn xorta waħda baqgħu jiksbu rebħa wara l-oħra fil-kampjonat kif ukoll kisbu post mal-aħħar 16 ta1-Champions League bl-aktar mod drammatiku. Ġimgħa ilu s-Citizens rebħu 10 kontra Leicester City grazzi għal gowl ta’ Lampard li qed ikun strumentali għalihom filwaqt li Chelsea għelbu lil Hull 20. City kellhom ċans ġimgħa sħiħa biex iħejju għal logħba kontra Palace, tim li qiegħed fis16-il post filwaqt li Chelsea, matul il-ġimgħa ibbukkjaw post fis-semi finali tal-Capital One Cup meta għelbu lil Derboy County 3-1. Wieħed irid jara b’liema formazzjoni se jibda l-manager ta’ City Manuel Pellegrini minħabba li għandu lil Aguero, Jovetic u Dzeko kollha imweġġgħin. “Qed nippruvaw insibu soluzzjonijiet diversi biex naraw kif se nimlew il-vojt li għandna fid-dipartiment

Bejn illum u għada tintlagħab il-finali tat-Tazza Louis Borg fuq żewġ legs bi Floriana Cafe Del Mar jipprovaw iwaqqfu lil Athleta A to Z Electronics milli jirbħu t-tielet unur tagħhom talistagun. Il-holders Athleta jibdew kemmxejn aktar favoriti li jirbħu dan l-unur. Il-kowċ ta’ Athleta J. Galea, bir-ritorn tax-xutter veteran S. Schembri għandu aktar għażla biex jipprova jibdel l-

tal-attakk. Madankollu għandna plejers bħal ma huma David Silva u Samir Nasri kif ukoll Lampard li kapaċi jsibu xxibka,” qal Pellegrini f’kummenti li ta ftit jiem qabel il-partita kontra Palace. It-tim ta’ Neil Warnock se jkun ġej minn draw ta’ 1-1 kontra Stoke. Minn naħa tagħhom Chelsea wkoll mhux mistennija jfallu meta nhar it-Tnejn jilagħbu kontra Stoke. Madankollu, l-fatt li City jaf ikollhom punti daqshom dakinhar jaf jitfa’ kemmxejn ta’ pressjoni fuq Chelsea li din issena tilfu biss logħba, dik kontra Newcastle. Dan hu perjodu kruċjali għattimijiet tal-Premier fejn fi spazju ta’ ftit jiem bejn il-Milied u lEwwel tas-Sena jilagħbu numru kbir ta’ partiti u aktar ma wieħed ikollu skwadra kbira aktar ikun jista’ jaffrtonta dawn il-partiti blaqwa mod.

Liverpool iridu jwettqu reazzjoni wara li ġimgħa ilu tilfu kontra r-rivali Man Utd u niżlu fl-10 post tal-klassifika

Partita interessanti f’Anfield Partita li tispikka fi tmiem din il-ġimgħa se tkun dik ta’ għada f’Anfield bejn Liverpool u Arsenal. Il-Gunners, qegħdin fissitt post u dan l-aħħar jinsabu għaddejin minn mument tajjeb. Minbarra t-telfa xejn mistennija li sofrew kontra Stoke ftit talġimgħat ilu dawn kisbu rebħiet tajbin kontra Newcastle kif ukoll ibbukkjaw posthom mal-aħħar 16 taċ-Champions League. Rapporti fil-midja qed jgħidu li lwinger Theo Walcott jista’ jkun f’kundizzjoni tajba biex jilgħab kontra r-Reds hekk kif dan irritorna għat-taħriġ matul din ilġimgħa. Walcott kien ilu imweġġa’ disa’ xhur u hekk kif irritorna għal logħob reġa’ weġġa’ u ilu barra għal dan l-aħħar xahar. Filwaqt li Waclott jista’ jilgħab parti mil-logħba kontra Liverpool, Arsenal se jkollhom jgħaddu mingħajr diversi plejers

fosthom Jack Wilshere, Mesut Ozil, Aaron Ramsey, Mikel Arteta, Laurent Koscielny u Tomas Rosicky. Żewġ plejers li jistgħu jilħqu jirkupraw għal Arsenal huam Alex OxladeChamberlain u Nacho Monreal. Intant, Liverpool se jkollhom jgħaddu mingħajr l-attakkant Mario Balotelli. Dan wara li tard il-Ġimgħa filagħaxija l-attakkant Taljan ġie sospiż logħba mill-FA Ingliża għal ‘post’ razzist li kien għamel fuq il-profil elettoriniku tiegħu. Minbarra s-sospensjoni Balotelli ġie immultat ukoll issomma ta’ 25 elf lira sterlina. Balotelli kien irritorna għal logħob ġimgħa ilu kontra Man Utd wara li kien ilu sitt ġimgħat barra minħabba problema filgroin. Plejer ieħor li mhux se jilgħab kontra Arsenal se jkun Daniel Sturridge. Dan tal-aħħar bħalissa jinsab fl-Istati Uniti biex jingħata kura għal diversi injuries li sofra dan l-istaġun. Il-manager ta’ Liverpool Brendan Roders qal li t-tim tiegħu qed jirkupra mill-mument kemmxejn diffiċli li kien għaddej

minnu dan l-aħħar. Rodgers qal dan wara li Liverpool, tard lErbgħa filgħaxija ibbukkjaw post fis-semi finali tal-Capital One Cup meta għelbu lil Bournemouth 3-1. F’dawn l-aħħar xhur Liverpool sfaw eliminati mill-fażi tal-gruppi taċ-Champions League filwaqt li ġimgħa ilu dawn tilfu 3-1 kontra Man Utd fil-kampjonat. “Qed naraw l-ewwel sinjali li qed t-tim qed jirkupra. Nafu li fadlilna ħafna biex nirkupraw imma l-fatt li iddominajna barra minn darna hu sinjal pożittiv. Ma rridux ninsew li Bournemouth kienu ilhom 12-il logħba ma jitilfu u f’dan l-istaġun qed ikollhom wirjiet pożittivi,” qal Rodgers. Illum Manchester Utd jilagħbu barra minn darhom kontra Aston Villa, tim li fl-aħħar ħarġa tiegħu tilef 1-0 kontra West Brom u niżel jokkupa t-13-il post talklassifika. Ir-Red Devils għaddejin minn perjodu mill-aqwa u fuq il-karta mhux mistennija jfallu biex b’hekk ikomplu jsegwu lil Man City fit-tieni post li qegħdin ħames punti fuqhom.

andament tal-logħba. Il-problema ta’ Athleta tista’ tkun li l-plejers veterani tagħhom jħossu li jkollhom jilagħbu żewg partiti f’jumejn anki għax ma tantx għandu għażla fuq il-bank. L-anqas M. Tabone, kowċ ta’ Floriana, m’għandux għażla vasta wara li tilef is-servizz talveteran M. Merceica li hu imweġġa’. Floriana jridu juru logħob aktar aggressiv fid-difiża

u jkollhom is-sabar biex idawwru l-ballun fl-attakk milli jixutjaw kif jaraw il-basket. Ħafna se jiddependi jekk lOlandiż ta’ FlorIana N. Oudendag jirnexxilux isib lispazju taħt il-board u kif se jimmarkaw lil C. Patus. Il-Ħadd jintlagħbu t-tieni leg tas semi-finali tat-Tazza Louis Borg tan-nisa fejn il-logħba prinċipali se tkun dik bejn ir-

rivali ta’ dawn l-aħħar snin Pavi Depiro u Caffe Moak Luxol. Hi kemmxejn diffiċli biex wieħed ibassar fejn se tmur ir-rebħa u kollox jiddependi mill-episodji. Depiro jittamaw li jirkupraw ilcaptain tagħhom S. Brincat. Mill-kampjonat tat-Tieni Diviżjoni Phoenix Frank Salt jibdew favoriti kontra Starlites waqt lil-logħba bejn Hibs u SN Suns għanda tkun aktar bilanċjata.

Floriana jipprovaw iwaqqfu lil Athleta BASKETBALL- FINALI TAZZA LOUIS BORG


www.maltarightnow.com

30

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

Hibs jistgħu jkomplu jkabbru l-vantaġġ KAMPJONAT BOV PREMIER

Bejn illum u għada jintlagħab l-aħħar programm tas-sena millKampjonat BOV Premier. Il-liders Hibernians illum jilagħbu kontra Pietà, tim li fl-ewwel rawnd kienu rebħulu 3-1 filwaqt li għada jkun hemm fl-azzjoni żżewġ timijiet li qegħdin isegwu lil Hibs fit-tieni post, B’Kara u Valletta. Valletta jridu jwettqu reazzjoni wara li tilfu 3-1 kontra l-istess Hibs meta jilagħbu kontra Sliema filwaqt li B’Kara, li wkol kellhom wirja diżappuntanti fl-aħħar ħarġa kontra Balzan, jilagħbu kontra Qormi. Il-vantaġġ li għandhom Hibs f’ras il-klassifika hu dak ta’ 15-il punt u minkejja li fadal ħafna logħob għal tmiem l-istaġun diġa‘ hemm ħafna segwaċi li qed isostnu li se jkun diffiċli ħafna biex Hibs jitilfu l-kampjonat minn idejhom u jieħdu x-xettru mingħand Valletta. S’issa f’dan l-istaġun id-dominju ta’ Hibernians kien wieħed li spikka. It-tim ta’ Branko Nisevic ġie draw biss darba minn 15-il logħba u rebaħ il-kumplament. F’dawn il-partiti Hibs skurjaw kważi 50 gowl (48 gowl) u qalgħu biss tmienja. Il-protagonist kien bla dubju l-attakkant Edison Luis dos Santos li s’issa skurja 16-il gowl. Plejer ieħor li kien strumentali fit-tim Pawlist kien Jorge Pereira li skurja 12-il gowl biex b’hekk, dawn iż-żewġ barranin, bejniethom skurjaw 28 gowl mit-48 li skurjaw Hibs. Illum Hibernians jistgħu jiftħu vantaġġ temporanju ta’ 18-il punt jekk illum jirbħu kontra Pietà. Dawn tal-aħħar ġejjin minn draw ta’ 1-1 kontra Floriana u fuq ilkarta Hibs m’għandhomx ifallu milli jieħdu t-tliet punti kontra tim inferjuri għalihom. Bla dubju

Il-Programm Illum Victor Tedesco Stadium 2.00pm Żebbuġ R. v Floriana 4.15pm Balzan v Mosta Hibs Stadium 2.00pm Naxxar L. v Tarxien R. 4.00pm Pietà H. v Hibernians Għada Ta’ Qali 2.00pm B’Kara v Qormi 4.00pm Valletta v Sliema W. Hibernians Valletta Birkirkara Mosta Sliema W. Balzan Floriana Qormi Naxxar L. Pieta` H. Tarxien R. Żebbuġ R.

L 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

R 14 9 9 6 5 4 4 4 4 3 2 1

D 1 1 1 2 4 7 6 5 5 5 7 6

T 0 5 5 7 6 4 5 6 6 7 6 8

F 47 35 25 16 17 18 21 16 20 13 15 17

K 8 11 17 29 18 21 30 24 23 24 24 34

Pt 43 28 28 20 19 19 18 17 17 14 13 9

Hibs se jkunu qed jippruvaw itemmu s-sena fuq nota tajba biex b’hekk, fl-ewwel impenn tagħhom is-sena li ġejja kontra Żebbuġ fl-4 ta’ Jannar ikunu minn tal-anqas 15-il punt fuq leqreb rivali tagħhom. Pietà se jkollhom lil Terence Agius sospiż u Hibs lil Marcelo Dias sospiż. L-għada, B’Kara jaffrontaw lil Qormi, tim li ġej minn telfa ta’ 31 kontra Sliema. Minkejja li fuq il-karrta B’Kara għandhom ikunu huma li jirbħu l-konfront, dan listaġun it-tim ta’ Pawlu Zammit kien diżappuntanti ħafna. Wara li B’Kara kważi rebħu l-kampjonat fl-istaġun li għadda kien hemm bidliet kbar fi ħdan it-tim Karkariż u jidher li sa Diċembru l-plejers il-ġodda naqqsu milli draw sew lil xulxin u r-riżultati huma riflessjoni ċara ta’ dan. Flaħħar ħarġa tagħhom B’Kara ġew draw 0-0 konta Balzan, tim li

SPORT

qiegħed fis-sitt post tal-klassifika. Issa B’Kara se jkunu qed jilagħbu kontra tim li qiegħed fid-disa’ post u li fl-aħħar sitt logħbiet li lagħab fil-kampjonat naqas milli jirbaħ logħba. L-uniku rebħa ta’ Qormi f’Diċembru waslet meta dawn eliminaw lil Qrendi mittrophy. Il-Karkariżi se jkunu mingħajr Ryan Scicluna u Paul Fenech li huma sospiżi. Fl-ewwel rawnd B’Kara kienu għelbu lil Qormi 2-0. Mingħajr pedini importanti Għada f’Ta’ Qali hemm flazzjoni wkoll Valletta li għal logħba kontra Sliema se jkunu mingħajr żewġ plejers importanti, Jonathan Caruana u Ryan Fenech. Dan wara li dawn ittnejn tkeċċew fit-telfa kontra Hibs u b’hekk issa jerġgħu jkunu fl-azzjoni la darba taqleb is-sena. Caruana ġie sospiż logħba filwaqt li Fenech ġie sospiż logħba. Minn naħa tagħhom Sliema se jerġgħu jkunu mingħajr lattakkant Michael Mifsud li għadu imweġġa’ u se jirritorna flazzjoni f’Jannar u mingħajr Trevor Cilia li hu sospiż. Ġimgħa ilu Sliema għelbu lil Qormi biex ħadu ftit tan-nifs wara li kienu tilfu żewġ partiti wara xulxin. Bir-rebħa kontra Qormi, Sliema telgħu jokkupaw il-ħames post. Il-Beltin se jkunu qed jippruvaw jirritornaw għarrebħ u jtemmu s-sena fuq nota tajba. Minkejja li tilfu kontra Hibs tajjeb wieħed jiftakar li ttim Belti kien għaddej minn mument pożittiv li fih kienu kisbu erba’ rebħiet konsekuttivi. Fl-ewwel rawnd Valletta kienu ġabu fix-xejn lil Sliema u rebħulhom 5-0.

Wara li għelbu lil Valletta, Hibs issa jilagħbu kontra Pieta bit-tama li li jtemmu s-sena b’rebħa

Wara li ġimgħa ilu rebħu dderby kontra r-rivali Mosta, illum Naxxar jilagħbu kontra Tarxien filwaqt li Mosta jridu jwettqu reazzjoni meta jilagħbu kontra Balzan. Fuq il-karrta nNaxxarin m’għandhomx ifallu kontra Tarxien, tim li din is-sena qed jiddiżappunta u qiegħed filpożizzjoni ta’ qabel tal-aħħar. Madankollu wieħed ma jridx jinsa li fl-ewwel rawnd Tarxien kienu għelbu lil Naxxar 2-1. Wieħed jista’ jgħid li l-konfront bejn Mosta u Balzan se jkun wieħed dirett. Dan għaliex Mosta, li qegħdin fir-raba’ post qed igawdu vantaġġ ta’ biss punt fuq l-istess Balzan. Dawn talaħħar ma rebħu l-ebda logħba flaħħar ħames konfronti li kellhom fil-kampjonat u b’hekk iridu jip-

pruvaw itemmu s-sena b’rebħa. Il-Mostin se jkollhom lil Ryan Grech u Adrian Borg sospiżi. Flewwel rawnd gowl ta’ Bojan Kaljevic kien iddeċieda l-konfront favur Mosta. Intant, wara li kisbu l-ewwel rebħa fil-Premier, Żebbuġ illum jilagħbu kontra Floriana, tim li salva draw 1-1 fl-aħħar minuti kontra Pietà. Bid-draw kontra Pietà, il-Greens tilfu ċans li jitilgħu waħedhom fir-raba’ post u b’hekk se jkunu qed ifittxu li jieħdu t-tliet punti kontra żŻebbuġin u fl-istess ħin jittamaw li l-konfront bejn Balzan u Mosta jintemm fi draw. Fl-ewwel rawnd Floriana kienu ġew miżmuma 33 minn Żebbuġ. Floriana se jkollhom lil Clyde u Sascha Borg sospiżi.

ħafna dawk li bassru li Kimi Raikkonen u Alonso kienu se jiksbu riultati mill-aqwa, iżżmien wera mod ieħor u kienu lkoppja tal-Mercedes Lewis Hamilton u Nico Rosberg li iddominaw. “Issa la darba ingħaqadt malMcLaren se jkun diffiċli għalija biex nikkumenta fuq il-prestazzjonijiet tal-Ferrari għax biex titkellem dwar tim trid tkun taf x’inhu għaddej minn ġewwa imma nemmen li kapaċi jirkupraw għax għandhom nies dedikati u kapaċi. Il-problema prinċipali f’dawn l-aħħar snin kienet il-karozza. Il-Ferrari hu

tim li kulħadd jistenna xi ħaġa speċjali mingħandu,” qal Alonso. L-istess Alonso qal li se jkun paċenzjuż u mhux se jistenna li jirbaħ mal-ewwel mat-tim il-ġdid tiegħu. “Jien iffirmajt malMcLaren biex nirbaħ imma mhux biex nagħmel dan mil-lum għal għada. Naf li jien u Jenson Button se nkunu qegħdin naħdmu fuq proġett li jieħu ż-żmien,” qal Alonso. Fl-istaġun li għadda l-McLaren spiċċaw fil-ħames post u ilhom ma jirbħu tellieqa għal dawn l-aħħar sentejn. Ta min jiftakar li s-sena li ġejja l-Honda se tkun il-kumpanija li tipprovdilhom il-magni.

Fernando Alonso jemmen li l-Ferrari se jirkupraw FORMULA 1

Is-sewwieq il-ġdid tal-McLaren Fernando Alonso jaf li jrid iż-żmien biex il-McLaren jirritornaw fil-quċċata

Is-sewwieq il-ġdid talMcLaren Fernando Alonso stqarr li l-eks tim tiegħu, il-Ferrari kapaċi jirkupraw wara li d-diżappunti ta’ dawn l-aħħar snin. Alonso ħalla lill-Ferrari u ingħaqad mal-McLaren filwaqt li Vettel, eks champion tar-Red Bull, wara sena diżappuntanti fejn naqas milli jiddefendi t-titlu, għażel li jingħaqad mal-Ferrari. Fl-istaġun li għadda l-Ferrari spiċċaw fir-raba’ post fil-klassifika tal-kostrutturi u lanqas biss rebħu tellieqa. L-aħħar darba li dan it-tim Taljan naqas milli jirbaħ tellieqa kien fl-1993 u minkejja li qabel l-istaġun kienu


www.maltarightnow.com

32

Is-Sibt, 20 ta’ Diċembru, 2014

LOKALI

L-ISTATI UNITI. Xadina tiftaħ riġal tal-Milied fil-Lion Country Safari f’West Palm Beach fi Florida. Dan hu l-ewwel zoo fl-Istati Uniti fejn l-annimali ma jinżammux fil-gaġeġ u għal dawn l-aħħar 30 sena fi żmien il-Milied l-annimali jingħataw ir-rigali. (Ritratt: EPA)

Il-vittma tal-istupru imbarazzata fl-isptar Invistata fil-preżenza ta’ espert tal-Qorti raġel Joe Mikallef

It-tfajla Maltija trawmatizzata bl-istupru fil-lejl ta’ bejn nhar ilĦadd u t-Tnejn li għadda, għaddiet minn aktar mumenti ta’ dwejjaq meta fl-Isptar Mater Dei hi kienet invistata fid-Dipartiment tal-Ginekoloġija, u kien hemm preżenti l-ħin kollu espert mediku tal-Qorti raġel li minbarra stqarrija, ħadilha wkoll numru ta’ ritratti biex jitpoġġew flinkjesta. It-tfajla, li għandha 27 sena u toqgħod l-Iklin, xejn ma ħassitha komda mhux biss li kienet invistata quddiem l-espert maħtur mill-Qorti, imma anki li kellha tinża’ quddiem persuna maskili biex saħansitra jeħdulha ritratti tal-partijiet privati tagħha. Sorsi qrib il-familja ta’ din ittfajla qalu lil ‘In-Nazzjon’ li f’sitwazzjonijiet delikati bħal dawn il-Qorti għandha tkun aktar sensittiva u tassigura li vittma f’dawn il-każi tkun invistata

Wara t-trawma tal-istupru li għaddiet minnha bejn nhar il-Ħadd u t-Tnejn, it-tfajla ta’ 27 sena mill-Iklin ħassitha skomda tiġi invistata fid-Dipartiment tal-Ġinekoloġija fil-preżenza ta’ espert tal-Qorti raġel

preferibbilment minn esperti talQorti tas-sess femminili. Huma fissru li t-tfajla diġà kienet fi stat ta’ xokk meta rraġel mill-Guinea – Seykou Ballde ta’ 36 sena – aggrediha, heddida u stupraha fuq ħajt ta’ ċint fil-parkeġġ li hemm fejn qabel kien hemm id-diskoteka Axis. Hi kienet salvata minn aktar agressjoni u umiljazzjoni minn Pulizija tar-Rapid Intervention Unit (RIU) li kienu għaddejjin minn hemmhekk bil-karozza tasservizz u għokrithom għajnhom

mill-preżenza taż-żagħżugħ millGuinea li hu ta’ kulur skur. Filfatt il-Pulizija reġgħu daru għallistess triq u kien f’dan il-mument li semgħu lil xi ħadd jitlob l-għajnuna u jsejjaħ għall-ajjut. Il-Pulizija niżlu mill-karozza u sabu lit-tfajla b’wiċċha migruf u mneżża’ qed tiġi stuprata mirraġel li anki kellu l-parti privata tiegħu viżibbli. Il-Pulizija arrestaw mill-ewwel lil dan iżżagħżugħ, anki jekk beda joffri reżistenza. Fid-dawl ta’ dan l-inċident serju l-Pulizija infurmaw lill-

Iż-żagħzugħ mill-Guinea ta’ 36 sena li tressaq il-Qorti mixli bl-istupru – Seykou Ballde kien inqabad fil-fatt, ħarab lill-pulizija mill-Għassa ta’ San Ġiljan u reġa’ nqabad fil-Qawra

Maġistrat tal-Għassa Giovanni Grixti li ordna li ssir inkjesta u fiha ħatar numru ta’ persuni biex ikunu jistgħu jassistuh. Nifhmu li eventwalment ftit tal-ħin wara li kienet salvata minn taħt idejn l-aggressur, ittfajla ttieħdet l-Isptar Mater Dei

fejn bdiet tkun invistata fidDipartiment tal-Ginekoloġija minn tabiba mara. Madankollu din il-vista saritilha quddiem ittabib espert tal-Qorti raġel, u din it-tfajla – li kienet għadha taħt xokk – ħassitha verament imbarazzata u umiljata... aktar u aktar meta anki ħabib tagħha ma tħalliex fil-kamra ħdejha. Is-sorsi qrib il-familja ta’ din it-tfajla, meta tkellmu ma’ ‘InNazzjon’, appellaw lill-Qorti li f’każi sensittivi bħal dawn toqgħod ferm attenta lil min taħtar bħala esperti tagħha biex hekk il-gwaj u t-tbatija li diġà jkun hemm, ma jkomplux jitkabbru.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.