2014 11 05 by maltarightnow dotcom

Nru 13,892

L-Erbgħa, 5 ta‘ Novembru, 2014 €0.80

SPLUŻJONI FIS-SATRA TAL-LEJL MA’ DAR TA’ SPETTUR

www.maltarightnow.com

Ara Ara Rapport Rapport ta’ ta’ Joe Joe Mikallef Mikallef f’paġni f’paġni 44 uu 55 Parti mill-ħsara kaġunata mill-isplużjoni tal-bieraħ fiż-Żurrieq. Fir-ritratt iż-żgħir jidher l-Ispettur Geoffrey Azzopardi (lemin) ftit ħin wara l-isplużjoni (Ritratti: Martin Agius)

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Joe Mizzi mhux jistenna li l-Prim Ministru jsejjaħlu dwar reshuffle

www.maltarightnow.com

LOKALI

Isostni li mnalla kienet l-UE għal proġetti bħal tal-għargħar

Iffaċċjat b’rapporti li jista’ jitneħħa minn Ministru responsabbli mit-Trasport f’reshuffle talKabinett, Joe Mizzi jiddikjara li s’issa l-Prim Ministru ma kkomunikax miegħu, iżda iktar minn hekk, il-Ministru Mizzi lanqas jistenna jew jippretendi li jkun hemm komunikazzjoni miegħu dwar il-possibbiltà li jitneħħa mill-Kabinett. Il-Ministru Joe Mizzi ħa din ilpożizzjoni meta kien qed jindirizza konferenza tal-aħbarijiet fil-Wied ta’ Ħal Qormi li fiha tkellem dwar il-proġett talgħargħar mibdi minn Gvern Nazzjonalista. Il-Ministru Mizzi bħalissa qed jiffaċċja kritika fl-opinjoni pubblika, partikolarment dwar il-bidliet fit-trasport pubbliku, u lwegħdi li l-poplu se jkollu servizz tat-trasport pubbliku aħjar, sostenibbli u b’inqas sussidji, orħos għall-pubbliku u iktar effiċjenti. Minkejja dawn ilwegħdi, is-sitwazzjoni tattrasport pubbliku bħalissa hi mifnija bi problemi ġodda, u lpubbliku għadu qed jistenna lwegħdi elettorali jitwettqu. Il-Ministru tat-Trasport Joe Mizzi jammetti li mnalla kienu l-

fondi tal-UE biex seta’ jsir ilproġett tal-kontroll tal-għargħar li permezz tiegħu ssolvew ilproblemi kbar tal-għargħar f’diversi lokalitajiet, fosthom f’Ħal Qormi. Il-proġett kontra l-għargħar kien mibdi minn Gvern Nazzjonalista bl-iskop li jsolvi din il-problema kbira li kienet qed tolqot diversi komunitajiet. Dan il-proġett qed isir b’investiment ta’ €53 miljun ewro b’fondi mill-UE u hu mifrux fuq diversi lokalitajiet fosthom Ħaż-Żebbuġ, Ħal Qormi, il-Marsa, Birkirkara, l-Imsida u Wied il-Għajn. Il-Ministru Mizzi ammetta li lfondi Ewropej kienu fattur importanti għal ċertu żvilupp filpajjiż u qal li l-Gvern hu impenjat li juża l-fondi tal-UE bl-aħjar mod għal diversi proġetti. Waqt iż-żjara li għamel filWied ta’ Ħal Qormi, il-Ministru Mizzi qal li dan il-proġett għadu mhux lest u fadallu madwar sitt xhur oħra biex jitlesta. Is-Segretarju Parlamentari Ian Borg, min-naħa tiegħu, tkellem dwar l-impenn tal-Gvern li lpajjiż ma jitlifx mill-fondi Ewropej biex b’hekk jitwettqu diversi proġetti.

Il-Ministru Joe Mizzi, flimkien mas-Segretarju Parlamentari Ian Borg u s-Sindku ta’ Ħal Qormi Rosianne Cutajar waqt il-konferenza tal-aħbarijiet quddiem il-Wied ta’ Ħal Qormi. Jidher ukoll (xellug) il-kunsillier Laburista Charles Farrugia li qal li attenda għal din il-konferenza mal-kelliema bla ma kien mistieden

Kunsillieri urtati li ngħataw il-ġenb

Il-Kunsillieri tal-Kunsill Lokali ta’ Ħal Qormi għal xi raġuni ma kinux mistednin għall-inawgurazzjoni ta’ proġett biex jilqa’ għallgħargħar, proġett li nbeda minn Gvern Nazzjonalista b’koordinazzjoni mal-istess Kunsill. Fost dawk li esprimew iddispjaċir tagħhom kien hemm il-Kunsillier Laburista ta’ Ħal Qormi Bjorn Azzopardi, li hu responsabbli mill-widien u

għaldaqstant, kellu interess dirett f’dan il-proġett. Fuq Facebook, Azzopardi ma qagħadx jomgħod il-kliem u qal li hi “pastażata li ssir konferenza stampa li jattendu għaliha Ministru u Segretarju Parlamentari tal-Gvern filwaqt li hu bħala kunsillier responsabbli mill-periferiji u l-Widien, flimkien mal-Kunsillieri Lokali l-oħra lanqas biss kienu mistiedna u kellhom isiru jafu

b’dan il-ftuħ minn fuq l-aħbarijiet.” Anki l-Viċi Sindku Jesmond Aquilina ikkummenta fuq Facebook bil-kliem, “jinfetaħ il-proġett kontra l-għargħar u l-kunsillieri mhux infurmati.” Sadanittant fi stqarrija, ilKullegg Kunsillieri Lokali talPartit Nazzjonalista (KKLPN) qal li din hi prova oħra ta’ kemm il-Gvern qed jagħti lġenb lill-Knsilli Lokali.

IMFAKKRA L-AKBAR TRAĠEDJA F’GĦAWDEX. B’ċerimonja li inkludiet quddiesa fuq il-vapur t’Għawdex, kienet imfakkra t-traġedja tat-30 ta’ Ottubru 1948 li kienet ħalliet 24 persuna mejta. It-tifkira f’dan is-66 Anniversarju saret abbord il-vapur tal-Gozo Channel MV Gaudos u wara l-quddiesa li tmexxiet minn Fr Joe Cini, intefgħu fjuri fil-post fejn kienet seħħet din it-traġedja. Din kienet l-akbar diżgrazzja li seħħet f’Għawdex wara t-Tieni Gwerra Dinjija, u seħħet meta luzzu mgħobbi bil-passiġġieri – fosthom żewġ pulizija u mara, kien telaq mill-Marfa għal Għawdex f’baħar qawwi. It-traġitt intemm ħesrem qrib Ħondoq ir-Rummien, u kienu biss erbgħa dawk li rnexxielhom isalvaw meta għamu sal-kosta. (Ritratt: DOI)

www.maltarightnow.com

LOKALI

Mediċina tal-Osteoporożi togħla bi €32 ... iktar mill-COLA ta’ sena sħiħa 58 ċenteżmu fil-ġimgħa, jew €30.16 f’sena. Għall-iktar nies vulnerabbli, din iż-żieda mhi se ttaffi xejn mill-problemi li dawn qegħdin jiffaċċjaw. Eżempju mill-iktar ċar huma persuni li jkollhom bżonn jieħdu mediċini b’mod regolari minħabba l-kundizzjoni tagħhom, irrispettivament jekk din togħliex jew le. Persuna li tkellmet ma’ INNAZZJON qalet li hi tbati minn

kundizzjoni magħrufa bħala osteoporożi, li twassal għal nuqqas ta’ densità fl-għadam u tkun il-kawża ta’ ksur serju. Din il-kundizzjoni taffettwa liktar lin-nisa wara lmenopawsa. Din il-persuna qalet li biex tikkontrolla l-kundizzjoni tagħha, hi jkollha tixtri lmediċina Prolia – injezzjoni li ssaħħaħ l-għadam u li trid tinxtara darbtejn fis-sena.

Iktar kmieni din is-sena, ilprezz ta’ Prolia kien ta’ €244 iżda meta din il-pazjenta marret

Muscat aktar moħħu fil-finanzi tal-PN milli fil-finanzi tal-pajjiż

Joseph Muscat għandu bżonn jirrealizza li r-rwol tiegħu huwa ta’ Prim Ministru, u minn filgħodu sa filgħaxija, ħsiebu għandu jkun fuq kif jista’ jmexxi l-pajjiż ’il quddiem. Stqarrija tal-Partit Nazzjonalista tgħid li nhar il-Ħadd li għadda Muscat għamel siegħa jitkellem dwar il-Partit Nazzjonalista. Anki lbieraħ, ġimagħtejn qabel jippreżenta l-Baġit, ħass li kellu jitkellem dwar il-finanzi tal-Partit Nazzjonalista minflok dwar ilfinanzi tal-pajjiż. Muscat qed ikompli għaddej bittattika tiegħu li meta jkun dahru mal-ħajt, jaqbad it-tajn u jibda jitfgħu lejn kull min hu kontrih, eżatt bħalma għamel fil-każ tal-gideb

Joseph Muscat: jitkellem dwar il-PN flok dwar il-pajjiż

dwar il-powerstation. Issa, tkompli l-istqarrija tal-PN, Muscat qiegħed dahru mal-ħajt jiddefendi s-serq ta’ aktar minn 28 binja mingħand l-istat u mingħand

familji li qed jintużaw bħala każini tal-Partit Laburista. Minflok ma jagħmel l-unika ħaġa onorabbli li jista’ jagħmel bħalissa, dik li jagħti lura dak li mhux tiegħu, Muscat qed jinfexx f’gibda wara l-oħra. L-aħħar gidba hija dik li hu jħalli f’idejn il-Qrati biex jiddeċiedu dwar il-proprjetà. Muscat ma jistax jitwemmen meta kien hu stess li waqqa’ lkawża tal-Australia Hall u ma ħalliex il-Qorti tiddeċiedi dwar art b’valur ta’ aktar minn 10 miljun ewro. L-istqarrija tal-PN tfakkar lil Joseph Muscat li llum għandu jirrealizza li hu m’għadux ġurnalist, imma Prim Ministru, u għalhekk irid jibda jaġixxi ta’ Prim Ministru.

IMNEDIJA L-FUN RUN TAL-PRESIDENT. Il-President ta’ Malta Marie-Louise Coleiro Preca varat is-sitt edizzjoni ta’ ‘The President’s Solidarity Fun Run’, li se ssir il-Ħadd 23 ta’ Novembru fl-10am. B’differenza minn snin oħra, il-Fun Run ta’ din is-sena se jkollha erba’ rotot, ġirja minn San Anton, u tliet rotot għal min irid jimxi, mill-Pjazza ta’ Raħal Ġdid, minn Santa Venera u mill-Campus tal-Università ta’ Malta. Il-President ta’ Malta qalet li l-Fun Run ta’ din is-sena se tkun festa kbira ta’ entużjażmu u solidarjetà. Waqt it-tnedija tkellem, fost oħrajn, il-Kelliem Ewlieni tal-Oppożizzjoni Robert Cutajar (ritratt) li wiegħed l-impenn tal-Oppożizzjoni li tagħti appoġġ għal din l-attività u għall-Istrina.

tixtriha fl-aħħar jiem, il-prezz għola b’mod sostanzjali. “L-aħħar li xtrajtha kienet f’Mejju u l-prezz kien ta’ ftit inqas minn €244. Meta ċempilt biex nordna injezzjoni oħra għal dan ix-xahar, l-ispiżjara infurmatni li l-Prolia għoliet għal €276. Għall-ewwel ħsibt li kien hemm żball iżda l-ispiżjara kkonfermatli li l-prezz ta’ din il-mediċina għola. Minħabba l-kundizzjoni tiegħi

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

m’għandix għażla u jkolli nixtri din il-mediċina darbtejn fissena.” Iż-żieda f’din il-mediċina hi ta’ iktar minn €32 ewro, li waħedha se tkun belgħet iżżieda li se tingħata għall-għoli tal-ħajja ta’ din is-sena. Kif spjegat l-istess pazjenta, 58 ċenteżmu fil-ġimgħa lanqas tibda mal-ispejjeż l-oħra ta’ kuljum, aħseb u ara ma’ dawn iż-żidiet fil-prezz tal-mediċini.

Paraventu ieħor għal Evarist Bartolo

Evarist Bartolo: minflok iwieġeb, jara li jfittex kenn għalih innifsu biss

Ir-rapport ta’ inkjesta li sar wara li tifel ta’ 3 snin ħarab minn klassi ta’ Skolasajf fl-Iskola Primarja tal-Fgura huwa każ ieħor fejn il-Ministru Evarist Bartolo uża paraventu biex ifarfar ir-responsabbilità tiegħu fuq ħaddieħor. Flok ifarfar, il-Partit Nazzjonalista jistenna lillMinistru Bartolo iwieġeb numru ta’ mistoqsijiet b’rabta mat-tmexxija ta’ dan il-programm. Minflok, kull ma jagħmel ir-rapport ta’ inkjesta huwa li jitfa’ t-tort fuq ilFondazzjoni għas-Servizzi Edukattivi, l-istess entita’ li ngħatat it-tort għall-konfużjoni li wasslet biex ilprogramm Skolasajf beda ġimgħa aktar tard milli pjanat. Il-Partit Nazzjonalista qiegħed jistenna lill-

Ministru Bartolo jwieġeb dwar il-fatt li r-rapport talinkjesta jitkellem dwar kif ġew impjegati numru ta’ persuni mingħajr esperjenza, wħud minnhom li saħansitra lanqas biss għalqu t-18-il sena. Il-Partit Nazzjonalista jfakkar li l-istess Ministru, fi tweġiba Parlamentari li ta fil-25 ta’ Lulju li għadda, hu qal li l-Playworkers “ġew ingaġġati sabiex jaħdmu fi Klabb 3-16 / Skola Sajf huwa jew impjegati fl-iskejjel tal-Istat, jew tal-Knisja jew Indipendenti u għalhekk ikunu approvati minn qabel mid-direttorati.” Il-ġenituri tal-istudenti għandhom ikollhom rashom mistrieħa li wliedhom qed jieħdu t-tagħlim tagħhom f’ambjent sikur u ta’ serħan il-moħħ. Minflok, qed isibu Ministru li l-kenn ifittxu biss għalih innifsu.

Bomba qawwija triegħed ir-res 4

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

Investigati filmati tas-CCTV li juru raġel joħroġ mill-bieba ta’ wara ta’ karozza Toyota vann cargo proprju ftit ħin biss qabel l-isplużjoni li nstemgħet minn diversi lokalitajiet Joe Mikallef

Il-familja tal-Ispettur Geoffrey Azzopardi fi Vjal Blue Grotto, fiż-Żurrieq, ilbieraħ kmieni filgħodu ħelsitha ħafif wara li splużjoni qawwija fis-satra tallejl riegħdet mhux biss il-faċċata u d-dar tal-istess familja, iżda għamlet il-ħsara f’għadd ta’ residenzi oħrajn kif ukoll f’vetturi pparkjati fl-inħawi. Fil-ħin tal-isplużjoni, reqdin fid-dar kien hemm Geoffrey Azzopardi u martu flimkien ma’ wliedhom Gabriel ta’ tlettax-il sena, Katherine ta’ seba’ snin u James li se jagħlaq tliet snin. L-isplużjoni seħħet ftit qabel l-4.30 ta’ filgħodu u għalhekk il-parti l-kbira tal-ġirien kienu reqdin, imma kien hemm fosthom min kien diġà mqajjem u qiegħed ilesti biex imur għallquddies. Fil-post tal-isplużjoni fi ftit tal-ħin waslu l-Pulizija, membri tal-Armata kif ukoll membri tal-Protezzjoni Ċivili. L-Aġent Kummissarju Ray Zammit kien fil-post ftit tal-ħin biss wara u tkellem mal-familja Azzopardi, u wiegħed mhux biss l-għajnuna kollha tiegħu, imma anki l-impenn sħiħ tal-Pulizija biex jinqabad jew jinqabdu dawk kollha moħbija wara t-tqegħid ta’ din il-bomba. Il-ġurnal In-Nazzjon kien filpost tal-isplużjoni ftit tal-ħin wara li ħadet u fil-post kien hemm għadd kbir ta’ Pulizija u membri tal-Forzi Armati ta’ Malta. Il-membri tal-familja Azzopardi nħarġu mid-dar tagħhom maħsuda u xxukkjati b’din l-esperjenza qarsa. It-tlett

Membri tal-EOD tal-Forzi Armati jfittxu qalb it-tifrik għal xi evidenza li setgħet ħalliet warajha l-isplużjoni

itfal, reqdin u libsin il-piġama, inħarġu u flimkien ma’ ommhom ittieħdu f’dar oħra lil hinn minn fejn joqogħdu. L-Ispettur Geoffrey Azzopardi, hu wkoll maħsud u xxukkjat, liebes karkur, xorts u qmis, deher il-ħin kollu jitkellem ma’ uffiċjali varji talPulizija. Madankollu, nifhmu li ma seta’ jsib l-ebda raġuni jew mottiv għal dan l-attentat ikrah fuq il-familja tiegħu. Fil-preżent, l-Ispettur

Geoffrey Azzopardi jservi fitTaqsima tal-EU Funds tal-Korp tal-Pulizija. Madankollu, sa ħames snin ilu kien iservi fidDipartiment talInvestigazzjonijiet Kriminali u sa sentejn ilu kien jaħdem fidDipartiment tal-Immigrazzjoni. Mistoqsi b’mod ripetut millinvestigaturi, bosta minnhom f’xi żmien jew ieħor tal-karriera tagħhom kienu kollaboraturi diretti tal-Ispettur Azzopardi nnifsu, il-vittma ma

kellu l-ebda spjegazzjoni għal x’wassal għal din l-azzjoni fuqu u fuq il-familja tiegħu. L-isplużjoni, li ħasdet lil kulħadd, fortunatament seħħet ftit tal-ħin qabel ma fl-istess triq jibdew għaddejjin għadd ġmielu ta’ persuni li jkunu qed jimxu u jagħmlu l-eżerċizzju fid-direzzjoni tal-qalba tarraħal jew fid-direzzjoni ta’ Wied iż-Żurrieq. Raġel li joqgħod viċin ħafna fejn seħħet l-isplużjoni fisser li

allaħares ħaġa bħal din kienet ippjanata li ssir nhar ta’ Ħamis għax proprju fl-inħawi jintrama l-monti u f’dawk il-ħinijiet ikunu bdew ġejjin biex jarmaw numru ta’ bejjiegħa. Hu ddeskriva x-xena ta’ wara l-isplużjoni bħala waħda tattkexkix. “Għall-ewwel ħsibt li kienet xi kamra tan-nar. Imbagħad ħriġt nittawwal barra għax fil-ħin tal-isplużjoni kont fil-kċina qed nagħmel ftit kafè qabel ma noħroġ għall-quddies.

L-attakk ikkunda Ħidma biex tinqabad l-id moħbija wara

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, flimkien mad-Deputati Jason Azzopardi u Toni Bezzina jitkellmu mal-Ispettur Geoffrey Azzopardi (lemin) u uffiċjal ieħor tal-Korp tal-Pulizija

L-attentat kmieni lbieraħ filgħodu fuq l-Ispettur Geoffrey Azzopardi u l-familja tiegħu permezz ta’ bomba qawwija ġab l-istmerrija u l-kundanna ta’ kulħadd, fosthom tal-ogħla awtoritajiet fil-pajjiż li lkoll kellhom kliem ta’ stmerrija qawwija u ta’ awgurju għallKorp tal-Pulizija li jaħdem qatigħ biex bl-investigazzjonijiet li jagħmel, jasal isib l-idejn – s’issa moħbija – ta’ dawk invo-

luti f’dan l-attentat. Simon Busuttil, il-Kap talPartit Nazzjonalista, ilbieraħ żar il-post tal-isplużjoni u tkellem mal-Ispettur Geoffrey Azzopardi. Simon Busuttil mhux biss wera s-solidarjetà tiegħu malfamilja Azzopardi f’dawn ilmumenti diffiċli, iżda kellu wkoll kliem ta’ kuraġġ għall-istess familja. Hu qal li jalla l-Pulizija

sidenza ta’ Spettur tal-Pulizija www.maltarightnow.com

LOKALI

Kif xrift barra ma stajt nara assolutament xejn. Daħna kbira ħafna u konfużjoni bil-ġirien joħorġu ’l barra minn darhom. “Fi ftit tal-ħin, kollox f’temp ta’ sekondi, irrealizzajna li kienet splodiet bomba mad-dar tal-ġar tiegħi – bomba bejn ilgaraxx u d-daħla tad-dar talfamilja Azzopardi.” Dan l-anzjan kompla li dak li jiftakar tajjeb kien li l-ġirien bdew jgħinu lil xulxin u jistaqsu lil xulxin jekk kienx kollox sew. “Fi ftit minuti rajt lit-tlett itfal tal-koppja Azzopardi jinħarġu merfugħa... naħseb li kienu għadhom reqdin... u flimkien ma’ ommhom maħsuda wkoll ittieħdu lil hinn xi mkien ieħor.” Sakemm sebaħ u tul ilkumplament tal-ewwel parti tal-jum tal-bieraħ it-triq Vjal ilBlue Grotto baqgħet miżmuma magħluqa biex il-Pulizija u lmembri tal-Armata setgħu jagħmlu l-investigazzjonijiet, it-tiftix u l-indaġni tagħhom. F’mument minnhom ilPulizija u l-membri tal-Armata għamlu wkoll tiftix f’għalqa preċiżament quddiem ir-residenza tal-familja Azzopardi. F’dan it-tiftix ingħaqad ukoll kelb mit-Taqsima tal-Klieb talKorp tal-Pulizija... dejjem bliskop li forsi jinsabu traċċi li jistgħu jgħinu fl-investigazzjonijiet. Sadattant fil-post waslu wkoll membri tad-Dipartiment tax-Xogħlijiet Pubbliċi li flimkien mal-Perit tagħhom setgħu jevalwaw mill-qrib mhux biss il-ħsarat estensivi fil-faċċata u d-daħla tad-dar talfamilja Azzopardi, imma wkoll fil-parti ta’ wara fejn il-blast tal-bomba għamel ħsarat estensivi wkoll. Il-Brigadier Jeffrey Curmi, li

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Tieqa li turi t-tifrik li ħalliet din l-isplużjoni fis-satra tal-lejl... kienu diversi l-ġirien li ġarbu ħsarat

fiżikament mexxa l-ħidma tassuldati fil-post tal-isplużjoni – liebes ukoll ilbies pajżan – għamel tiftix estensiv għal kull materjal imtajjar mill-bomba. Il-bomba kkawżat ukoll ħsarat fi proprjetajiet oħra ta’ familji li joqogħdu fil-qrib – bħal tkissir ta’ twieqi tal-ħġieġ, konsenturi u ħsarat oħra – kif ukoll f’karozzi pparkjati filviċinanzi. Kien għalhekk li ssejjaħ ukoll tim ta’ ħaddiema tekniċi mill-Korporazzjoni Enemalta biex qatgħu lprovvista tad-dawl minn xi residenzi biex ikun evitat il-periklu. Fil-post issejħu wkoll membri tal-Bomb Disposal Unit talForzi Armati ta’ Malta. Il-Maġistrat tal-Għassa Natasha Sciberras ordnat li ssir inkjesta dwar din l-isplużjoni u ħatret diversi esperti biex jgħinuha fl-istħarriġ, fosthom lill-Avukat Martin Bajada li mill-ewwel beda jinvestiga filmati tas-CCTV li għandhom ikunu mill-aktar kruċjali biex jgħinu lill-Pulizija fl-istħarriġ tagħhom. Fil-fatt, minn infor-

mazzjoni li għandu dan il-ġurnal jirriżulta li ftit tal-ħin qabel seħħet l-isplużjoni quddiem iddar tal-familja Azzopardi jidher li waqfet karozza Toyota vann cargo ta’ lewn ċar u mill-bieba ta’ wara – għax milli nistgħu nifhmu din il-vettura fiha erba’ bibien – ħareġ xi ħadd li jista’ jgħin fl-investigazzjonijiet. Ftit biss wara, ħadet il-bomba. Karmnu Camilleri, li proprju n-neputija tiegħu hi miżżewġa lill-Ispettur Geoffrey Azzopardi, joqgħod biswit id-dar tal-familja Azzopardi u anki hu fid-dar tiegħu ġarrab diversi ħsarat. Vettura Volkwagen Polo pparkjata quddiem il-garaxx tiegħu spiċċat bi ħsarat estensivi, fosthom bil-windscreen imkisser. Fil-post stajna nosservaw ukoll membri tal-Forensika talPulizija kif ukoll membri talFotografija tal-Pulizija li kienu qed jiġbru l-informazzjoni kollha fid-diversi forom tagħha biex tgħin fl-indaġni talPulizija. L-ogħla uffiċjali tal-Korp, fosthom Antoine Casha, Andrey Seychell, Pierre Calleja

Uffiċjal tal-Pulizija flimkien mal-kelb mħarreġ f’dan ix-xogħol waqt li qed ifittxu fl-għalqa għal xi evidenza li jista’ jkun hemm

u għadd ta’ Spetturi, kienu filpost, u lissnu wkoll kliem ta’ kuraġġ lill-kollega tagħhom filmira ta’ din il-bomba. Minħabba l-perikli kkaġunati mill-isplużjoni – li kien hemm min iddeskrivieha bħala tliet splużjonijiet f’waħda – aktar tard matul in-nofstanhar ta’ filgħodu nġiebu wkoll numru ta’ helmets li ntlibsu minn dawk li kienu qed ineħħu l-ġebel u debris ieħor fid-daħla tad-dar minħabba l-perikli li ħidma bħal din setgħet iġġib magħha. Aktar ma għadda l-ħin u aktar ma s-sitwazzjoni fil-post ikkalmat, stajna ninnutaw ukoll qraba tal-Ispettur Azzopardi jġibulu basket bil-ħwejjeġ biex seta’ jbiddel mill-ħwejjeġ li kien ħareġ bihom ftit tal-ħin wara l-isplużjoni. Ma setax jonqos li fil-post tal-isplużjoni nġabru ħafna nies, l-aktar irġiel, isegwu lħidma li kienu qed iwettqu lPulizija u l-Armata. Bosta kellmu lill-Ispettur Azzopardi u wrew is-solidarjetà tagħhom miegħu f’dan il-mument diffiċli. Kien hemm min kellu

wkoll kliem ta’ għadab u rabja għall-persuna jew persuni li wettqu dan l-attentat. Kien hemm min qal li nies bħal dawn huma fuq kollox nies kodardi u beżżiegħa li flok jiffaċċjaw lil dak li jkun, jagħżlu li jinħbew u jwettqu r-reati tagħhom fissatra tal-lejl. Spettur anzjan fil-Korp talPulizija qal lil In-Nazzjon li filkarriera tiegħu jiftakar numru ta’ inċidenti simili ta’ tqegħid ta’ bomba mar-residenza ta’ kollegi tiegħu. Qalilna li fost l-oħrajn jiftakar tajjeb it-tqegħid talbomba mad-dar tal-eksmembru Gejtu Pace fi Triq Psaila f’Birkirkara. Dan lura fis-snin tmenin. Qalilna wkoll li jiftakar tajjeb ukoll l-attentat li kien sar fuq id-dar tal-eks-Assistent Kummissarju Michael Cassar f’Ħaż-Żabbar ftit tas-snin ilu. Naturalment minbarra dawn il-każi kien hemm diversi oħra, fosthom ta’ tqegħid ta’ bombi ma’ Għases tal-Pulizija – f’TasSliema u fil-Belt Valletta. Fortunatament ħadd ma weġġa’ fl-isplużjoni tal-bieraħ.

dawk moħbija wara dan lattakk. Nifhmu li anki l-Prim Ministru Joseph Muscat kien fost dawk li ċemplu lill-Ispettur Geoffrey Azzopardi u waqt li wrieh is-solidarjetà tiegħu, tah l-appoġġ kollu li għandu bżonn f’dan il-mument diffiċli. Min-naħa tiegħu, l-Aġent Kummissarju tal-Pulizija Ray Zammit, li żar il-post fejn seħħet l-isplużjoni kmieni fil-

għodu, ta l-appoġġ tiegħu kollu lil dan l-Ispettur u lill-familja tiegħu u wegħedhom investigazzjonijiet intensivi biex jinqabdu dawk moħbija wara dan l-attentat. Anki Arnold Cassola, iċChairperson ta’ Alternattiva Demokratika, kellu kliem ta’ kundanna għal min wettaq dan l-att kodard u awgura li lPulizija tikkonkludi b’suċċess linvestigazzjonijiet tagħha.

annat mill-ogħla awtoritajiet tal-pajjiż dan l-attakk kodard fuq uffiċjal tal-Pulizija jistinkaw u jaħdmu biex dawk moħbija wara att kodard bħal dan, jinqabdu u jieħdu li ħaqqhom. Miegħu waqt din iż-żjara kien hemm ukoll Jason Azzopardi, il-Kelliem tal-PN għall-Intern, li kellu kliem ta’ kundanna għal dawk kollha involuti f’reati bħal dawn li jagħżlu s-satra tallejl biex iwettqu għemejjel talmistħija. Hu awgura li l-investigazzjonijiet tal-Pulizija jwass-

lu biex il-persuni wara t-tqegħid ta’ din il-bomba jinqabdu u jeħlu dak kollu li ħaqqhom. Waqt din iż-żjara kien hemm preżenti wkoll id-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina li kkundanna dan l-aġir kodard u qal li affarijiet bħal dawn m’għandhom isiru qatt u minn ħadd. Sadattant, anki l-Partit Nazzjonalista fi stqarrija kkundanna dan l-attakk, filwaqt li

qal li jinsab maħsud bl-aħbar. Il-Partit Nazzjonalista qal li attakki ta’ dan it-tip mhumiex aċċettabbli f’soċjetà demokratika. Messaġġ ieħor ta’ kundanna nħareġ minn Manwel Mallia, ilMinistru tal-Intern, li qal li affarijiet deplorevoli bħal dawn huma kundannabbli fil-konfront ta’ kull uffiċjal pubbliku, hu min hu. Hu ħeġġeġ lill-Pulizija biex jaħdmu ħalli jinqabdu

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Erba’ snin u nofs ħabs għal aħwa fuq traffikar ta’ eroina u ħasil ta’ flus

QORTI

Jgħixu bil-benefiċċji soċjali u jsuqu karozzi lussużi li l-Qorti tordna l-konfiska tagħhom Żewġ aħwa minn Ħaż-Żabbar, li jgħixu bil-benefiċċji soċjali u jsuqu karozzi lussużi, kienu kkundannati erba’ snin u nofs ħabs u mmultati €10,000 kull wieħed wara li nstabu ħatja ta’ traffikar ta’ droga eroina fil-perjodu ta’ Frar 2009 u Ġunju tal-2010. Freddie Delia ta’ 36 sena u ħuh Rodrick Delia ta’ 33, it-tnejn imlaqqmin “Il-Pajpaj” instabu ħatja wkoll mill-Maġistrat Miriam Hayman li fl-1 ta’ Ġunju, 2010 u fit-tliet snin ta’ qabel wettqu reati ta’ ħasil ta’ flus. Il-Qorti preseduta mill-Maġistrat Miriam Hayman ordnat ukoll il-konfiska tal-karozzi lussużi. Fis-sentenza tagħha l-Qorti qalet

li jirriżulta li l-aħwa huma diżokkupati, “anzi msieken” jgħixu bil-benefiċċji soċjali ta’ €91.55, isuqu diversi karozzi lussużi li b’kumbinazzjoni huma reġistrati fuq isem missierhom u ħuhom. Il-Qorti qalet li tal-għaġeb iżjed kif bniedem bħal Freddie Delia, li jgħix b’din is-somma miżera, kien xtara mingħand ċertu Gaetano Fenech, saħansitra xejn anqas minn BMW Z4, u ħallsu tagħha bi flus kontanti għassomma ta’ €24,000, waħda millkarozzi li hu juża, iżda li mhix reġistrata fuq ismu. Il-Qorti żiedet dan ma jħalli lebda dubju li kull akkuża fuq iddroga ġiet ippruvata. Din l-attività

kriminali wasslet ukoll biex dawn jinstabu ħatja ta’ ħasil ta’ flus. Huma nstabu ħatja wkoll li kisbu proprjetà minn attività kriminali iżda ma nstabux ħatja li saru reċidivi, minħabba li dan ma ġiex ippruvat. Fix-xhieda tiegħu, l-Ispettur Victor Aquilina qal li meta lIspettur Johann Zammit kien qed jinvestiga lil ċertu Mark Anthony Ellul, dan semma li kien qed jixtri d-droga mingħand ċertu Rodrick. Kien f’dan ir-rigward li kien hemm persuni bħal Oscar Cassar u Rodney Fenech li ħadu ġurament u qalu li kienu jixtru d-droga mingħandu. Meta kompliet l-investigazzjoni

Sentenza sospiża għal koppja li serqet kaxxi tad-donazzjonijiet

Koppja li serqet għadd ta’kaxxi tad-donazzjonijiet u li wettqet numru ta’ serqiet oħra ġew kundannati 18-il xahar ħabs sospiżi għal tliet snin u tpoġġew ukoll taħt probation għal tliet snin. Sandra Grixti ta’ 26 sena miżŻurrieq u Christian Said ta’ 31 sena mill-Fgura, it-tnejn ma jaħdmux, ammettew li serqu lkaxxi tad-donazzjonijiet u serq ieħor fuq perjodu ta’ tliet xhur. Minbarra sentenza sospiża, ilMaġistrat Gabriella Vella ordnat li Said jerġa’ jiġi arrestat u kkun-

dannatu xahrejn ħabs talli kiser il-kundizzjonijiet mogħtija lilu mill-Qorti. Hija ordnatlu wkoll iħallas is-somma ta’ €5,000 bħala garanzija personali li huwa kellu biex jingħata l-ħelsien mill-arrest fuq każ ieħor. Il-Qorti rriżultalha wkoll li Said għandu problema akuta ta’ droga. Il-koppja kienet arrestata wara li serqu kaxxa tad-donazzjonijiet minn banka tal-lottu nhar it-Tlieta li għadda u ħarbu minn fuq ilpost. Il-kaxxa tad-donazzjonijiet kienet fondi li kienu qegħdin

jinġabru għall-Moviment Missjunarju Ġesù fil-Proxxmu. Fil-ġurnata ta’ qabel huwa kienu serqu kaxxa tad-donazzjoni ta’ “Inspire” u ġurnata qabel serqu “handbag” minn ħanut tal-laħam fil-Kalkara. Huma ammettew ukoll li serqu kaxxa oħra tad-donazzjonijiet, minn ħanut f’ĦażŻabbar tal-“Breast Cancer Awareness Group”, u li serqu wkoll ammont ta’ flus kontanti minn karozza Mercedes li kienet ipparkjata f’Ħaż-Żabbar.

u Jesmond Borg ħa stqarrija ta’ ċertu Mark Cassar, dan qal l-istess affarijiet fuq minn fejn kien jixtri d-droga. Għaldaqstant, bdew isiru diversi osservazzjonijiet fuq ir-residenza ta’ ċertu Freddie. Fl-1 ta’ Ġunju, 2010, il-Pulizija raw lil Rodrick Delia ħiereġ minn karozza Pajero viċin il-fabbrika ta’ Bulebel u waqt li kienu qegħdin isegwuh, rawh jgħaddi xi ħaġa lil xi ħadd. Wara kien arrestat ċertu Duranovic Coreschi li mill-ewwel bela’ dak kollu li kellu f’idu. Dan ikkonferma wkoll li kien xtara ddroga mingħand Rodrick u ħallas €20. Mix-xhieda ngħad li waqt losservazzjoni tal-pulizija dawn raw ħafna movimenti li mingħajr

dubju wasslu għal dak li wasslu. Il-Qorti qalet ukoll li nnutat ilfatt li dawk li l-ewwel xehdu li xtraw id-droga mingħand l-aħwa, wara qalu mod ieħor, wara li qalu li kienu qegħdin jiġu mhedda, iżda dak kollu li qalu quddiem ilMaġistrat inkwerenti huwa verità. Hawn il-Qorti qalet ukoll li xhud minnhom saħansitra ġie mhedded minn ħu l-imputati, Marco Delia. Meta wieħed jara l-komportament fuq il-pedana tax-xhieda ta’ min xtara d-droga, hija qalet li konvinta li dawn kienu avviċinati biex jibdlu l-verżjoni tagħhom. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet millIspetturi Jesmond J. Borg u Johann J. Fenech.

Student Spanjol ta’ 22 sena ġie liberat, bil-kundizzjoni li ma jwettaqx reat ieħor fi żmien sena, wara li ammetta quddiem ilMaġistrat Gabriella Vella li kisser it-tamboċċ ta’ blokk appartamenti f’San Ġiljan, meta kien fis-sakra. Josè Garcia Sorano daħal filblokk tal-appartamenti mill-bieb prinċipali li kien miftuħ, tela’ sa fuq il-bejt u kisser it-tamboċċ. Dan ir-reat seħħ kmieni nhar itTlieta filgħodu. Mill-provi, irriżulta li l-Ispanjol kien Malta

biex jitgħallem l-Ingliż, u wara li ammetta, ħallas €2,000 f’danni, kollha f’valuta ta’ €50. Il-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Trevor Micallef insistiet li l-istudent jingħata sentenza sospiża minħabba li r-residenti ta’ Tas-Sliema, San Ġiljan u s-Swieqi qegħdin isofru riżultat li ħafna mill-barranin mhumiex iġibu ruħhom kif suppost. IlQorti, iżda, ma laqgħetx it-talba tal-Ispettur. L-Avukat Anthony Cutajar deher għall-Ispanjol.

isuq il-karozza in kwistjoni. Dan ifisser li kien “persuna suspettata”. Ingħad iżda li meta huwa mar għand il-Pulizija huwa mar volontarjament u ma kienx taħt arrest. Madankollu bħala persuna suspettata, meta interrogat mill-Pulizija huwa lanqas biss ingħata twissija. Għalhekk dak li qal Galea lillPulizija ma jistax jittieħed bħala prova. Il-Qorti tal-Appell qalet li għal dawn il-mottivi laqgħet l-appell, u ddikjarat li David Shaun Galea mhux ħati tal-akkużi miġjubin kontrih. Il-każ li fuqu kien instab ħati fl-

ewwel Qorti kien seħħ fit-12 ta’ Jannar 2011, għall-ħabta tal-4.40 p.m. fi Triq Manuel Dimech, Ħal Qormi. Hu kien qed isuq meta kien sospiż milli jsuq b’sentenza talQorti tal-Maġistrati. Saq ukoll listess karozza mingħajr ma kellu liċenzja tas-sewqan mill-Awtorità għat-Trasport f’Malta, li saq limsemmija karozza meta ma kienx kopert b’polza ta’ assigurazzjoni dwar ir-riskji ta’ terzi persuni, li saq b’manjiera perikoluża u mhux fuq in-naħa tax-xellug tat-triq, u li sar reċidiv b’żewġ sentenzi talQorti tal-Maġistrati

Student Spanjol jammetti li kisser tamboċċ

Revokata piena ta’ ħabs mill-appell wara li ma ngħatax it-twissija Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta mill-Imħallef David Scicluna irrevokat piena ta’ sitt xhur ħabs mogħtija mill-Qorti talMaġistrati fil-konfront ta’ David Shaun Galea ta’ 24 sena minn ĦażŻebbuġ. Hu kien instab ħati li saq karozza b’manjiera perikoluża, bla liċenzja u polza tas-sigurtà u ġie liberat peress li ma ngħatax is-solita twissija skont il-liġi li meta kien ġie arrestat dwar ir-reati. Il-Pulizija kienet bagħtet għal David Shaun Galea wara li missieru Mario Galea kien qalilhom li kien ibnu li kien qiegħed

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Inkjesta oħra twaħħal fl-impjegati u mhux f’deċiżjonijiet ħżiena u mgħaġġla

Rapport ieħor investigattiv li ppubblika l-Ministeru talEdukazzjoni, din id-darba b’rabta mal-inċident ta’ tifel li telaq minn Skolasajf fl-Iskola Primarja talFgura mingħajr ħadd ma induna, jitfa’ t-tort fuq playworker u mhux fuq żbalji li qed jitwettqu ripetutament kawża ta’ nuqqas ta’ ppjanar u deċiżjonijiet ħżiena li qed jittieħdu. Wara li lbieraħ kien ippubblikat fil-Parlament ir-rapport b’rabta mal-inċident li seħħ fi Skolasajf fliskola primarja ‘A’ tal-Fgura f’Awwissu li għadda, id-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar fil-ħin tal-aġġornament, appella lillMinistru jerfa’ r-responsabbiltà u jammetti li dawn huma żbalji li ma jistax jitfagħhom fuq il-ħaddiema, iżda kawża ta’ nuqqas ta’ ppjanar u żbalji relatati ma’ deċiżjonijiet li qed jittieħdu b’għaġla. Hu qal li dan mhux l-ewwel rapport ta’ investigazzjoni li ordna lMinisteru li qed iwaħħal fil-ħaddiema, filwaqt li esprima solidarjetà għal ħafna xogħol importanti li jagħmlu l-ħaddiema fil-qasam taledukazzjoni li fisser jaħdmu ħafna b’qalbhom.

Fil-konklużjonijiet tar-rapport, kien irrimarkat li hu ċar li l-inċident ta’ dan it-tifel li seħħ f’Awwissu li għadda, seta’ ġie evitat kieku kien hemm proċedura ta’ sigurtà u sorveljanza fl-iskola. Filklassi fejn kien hemm it-tifel kien hemm biss ħamest itfal. Ir-rapport isemmi li hemm

L-Ispeaker tal-Parlament Anġlu Farrugia ddikjara lbieraħ f’ruling li ta, li kull darba li f’rappurtaġġ fil-media ssir referenza għal xi mistoqsija parlamentari jew xi diskors li jkun sar minn Membru Parlamentari f’din il-Kamra jew fil-Kumitati tagħha, ir-rappurtaġġ għandu jinkludi wkoll lisem ta’ dak il-Membru Parlamentari li jew ikun issottometta d-domanda parlamentari, min ikun weġibha jew li jkun għamel id-diskors. L-Ispeaker iddikjara wkoll li dan ir-ruling, li ngħata fuq talba li għamel id-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea dwar il-mod kif kienet rappurtata mistoqsija parlamentari ppubblikata fuq il-gazzetta l-orizzont, għandu jservi ta’ linji gwida ċari dwar ilpożizzjoni tas-Sedja dwar rappurtaġġ ta’ proċeduri parlamentari minn kull media, kemm dik elettronika, kemm dik viżiva, kemm dik tar-radju kif ukoll dik miktuba. Din il-kwistjoni qamet minħabba li fl-artiklu li saret riferenza

għalih u li nġibdet l-attenzjoni tas-Sedja, filwaqt li ma kienx hemm referenza għad-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea li għamel il-mistoqsija parlamentari, hemm referenza għal min irrisponda din il-mistoqsija, f’dan il-każ il-Ministru Owen Bonnici, u hemm referenza wkoll għasSindku ta’ San Pawl il-Baħar, Raymond Tabone, li ssemma darbtejn. U dan meta l-istess Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea, bħala rappreżentant talpoplu f’isem il-kostitwenza tiegħu, ħa l-interess li jagħmel din il-mistoqsija parlamentari. Fil-mistoqsija, id-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea talab lill-Ministru Owen Bonnici jagħti tagħrif dwar kemm twaħħlu avviżi ta’ żgumbrament fuq dgħajjes, karozzi u affarijiet oħrajn fil-lokalità ta’ San Pawl ilBaħar matul din is-sena. Meta d-Deputat Nazzjonalista Ċensu Galea ressaq dan il-każ lis-Sedja, irrifera għal rapport ippubblikat f’l-orizzont tad-29 ta’ Ottubru bit-titlu ‘Dgħajjes u karozzi abbandunati tneħħew

L-inċident ta’ tifel li f’Awwissu li għadda telaq mill-iskola meta sab ilkanċelli tal-iskola miftuħin beraħ, seta’ ġie evitat kieku kien hemm proċedura ta’ sigurtà u sorveljanza fl-iskola

Żbalji qed jitwettqu ripetutament kawża ta' nuqqas ta' ppjanar u deċiżjonijiet ħżiena li qed jittieħdu

nuqqas ta’ qbil dwar il-ħin li fih ilplayworker irrappurtat li t-tifel kien nieqes, għall-ħabta tal-11.30am, u dak li fil-fatt kien instab minn membru tal-pubbliku fil-11.10am. Raġuni għal dan tista’ tkun li dakinhar ma kinitx liebsa arloġġ. Ir-rapport ikkonkluda wkoll li hu evidenti li l-playworker ma kell-

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

hiex l-esperjenza u l-maturità neċessarja għal xogħol mat-tfal partikularment ta’ età daqshekk żgħira. Jirriżulta wkoll li l-Fondazzjoni għas-Servizzi Edukattivi ma kinitx ippreparata biex tilqa’ għaddomanda kbira għal Skolasajf, u għalhekk kellha timpjega ħaddiema ta’ età żgħira mingħajr esperjenza f’dan il-qasam. Irriżulta wkoll li l-coordinator taċ-ċentru ma kellhiex il-ħiliet maniġerjali neċessarji biex tmexxi ċentru ta’ dan il-kobor. Ma kien hemm ebda tagħrif lillFondazzjoni mill-iskola dwar proċeduri fir-rigward tas-saħħa u sorveljanza li soltu kienu jitħaddmu matul is-sena skolastika milliskola, jew xi tip ta’ handover bejn l-iskejjel u ċ-ċentri. Irriżulta wkoll li l-Fondazzjoni qed taħdem b’ħaddiema li ma kinux mgħarrfa u mħarrġa firresponsabbiltajiet li jirrikjedi dan ix-xogħol u li l-ħaddiema ma kinux ingħataw it-taħriġ meħtieġ. Hu evidenti wkoll li l-proċeduri ta’ saħħa u sigurtà li soltu jitħaddmu matul is-sena skolastika

mhux qed jiġu segwiti minn Skolasajf. Il-Bord ta’ Inkjesta mmexxi minn Peter Cordina, għamel numru ta’ rakkomandazzjonijiet li jirrikjedu attenzjoni immedjata b’rabta mal-aċċess, l-ingaġġar fi Skolasajf, u r-relazzjoni li għandu jkun hemm bejn l-iskejjel u lFondazzjoni. Ir-rapport jagħti d-dettalji ta’ kif it-tifel ħalla l-kanċelli tal-iskola. Filmati tas-CCTV tal-iskola juru li fil-11.03am t-tifel ħareġ jiġri millbieb prinċipali u mill-kanċell taliskola li t-tnejn kienu miftuħin beraħ u fil-11.10am, persuna ħadet lit-tifel l-għassa tal-Fgura. Kienet fil-11.59am li l-playworker ħarġet mill-iskola sabiex tfittex lit-tifel. F’nofsinhar il-coordinator ġiet infurmata mill-playworker li t-tifel kien mar it-toilet u ma rritornax filklassi; u f’12.10pm il-coordinator ċemplet lill-Fondazzjoni u talbet direzzjoni u qalulha biex iċċempel lil omm it-tifel. Omm it-tifel marret dakinhar stess l-iskola fis-12.45pm biex tinfurma lill-coordinator li t-tifel ma kienx se jibqa’ jattedi dik l-iskola.

kull gazzetta għandha tirrapporta fedelment u korrettement dak kollu li jiġri fil-Parlament u li rappurtaġġ skorrett jista’ jikkostitwixxi disprezz tal-Parlament. Is-Sedja rreferiet għallOrdinanza dwar il-Privileġġi u sSetgħat tal-Kamra tad-Deputati u kkwotat b’mod partikolari paragrafu li juri li ommissjoni ta’ isem l-interpellant li jkun għamel domanda parlamentari f’rapport fil-media, tista’ b’xi mod fl-interpretazzjoni ta’ dawn l-artikli għalkemm mhux neċessarjament dejjem għaliex wieħed irid iqis iċ-ċirkostanzi u l-kuntest kollu tiġi meqjusa bħala rappurtaġġ mhux korrett jew sħiħ u li allura dak ir-rapport jista’ jiġi interpretat bħala li huwa rappurtaġġ mgħawweġ. L-Ispeaker qal li r-rapport inkwistjoni ma jistax jitqies li huwa rappurtaġġ sħiħ għaliex filwaqt li saret referenza għallMinistru li wieġeb il-mistoqsija, ma jistax jingħad l-istess għallMembru Parlamentari li ssottometta l-istess mistoqsija. Jidher ċar, intqal fir-ruling, li

ma teżisti l-ebda kwistjoni ta’ kunfidenzjalità jew xi għoti ta’ xi permess. Għall-kuntrarju, hawnhekk il-każ hu fuq sors li huwa sors pubbliku, Membru Parlamentari elett mill-poplu biex jirrappreżenta l-interessi talpoplu u allura ċertament huwa sors li għandu jiġi identifikat għar-responsabbiltà kemm taddomanda kif ukoll tal-konsegwenza tar-risposta. Għalhekk, huwa etikament ukoll mhux korrett li hawnhekk il-ġurnalist li jkun qed jagħmel referenza għad-domanda parlamentari arbitrarjament ma jikkwotax is-sors, jiġifieri lMembru Parlamentari, li bi dritt il-poplu għandu jkun jaf li qed jirrappreżentah permezz tal-istess domanda parlamentari u dan biex ikun hemm il-kontabbiltà tax-xogħol li jkun qed jagħmel listess Membru Parlamentari. Għalhekk, is-Sedja tara li etikament hemm nuqqas. L-Ispeaker Farrugia talab li lgazzetta l-orizzont tagħmel ilkjarifika u l-korrezzjoni meħtieġa.

Il-media għandha ssemmi lill-Membri Parlamentari meta tkun qed tirreferi għal diskorsi jew mistoqsijiet parlamentari

L-Ispeaker Anġlu Farrugia fir-ruling tiegħu elenka linja ċara għall-media bbażata fuq qafas legali kif ukoll fuq linji adottati minn parlamenti nazzjonali

minn toroq f’San Pawl il-Baħar’, fejn m’hemmx riferenza għallfatt li l-informazzjoni li hemm flistorja hija l-informazzjoni li ħarġet fil-mistoqsija parlamentari 11,318 li għamel hu stess u li wieġeb il-Ministru Bonnici. Fir-ruling, l-Ispeaker qal li għalkemm l-Ordnijiet Permanenti huma siekta fuq din il-materja, joħroġ l-obbligu li

www.maltarightnow.com

PARLAMENT

Il-PM Muscat ma żammx kelmtu mas-sidien tal-Każin Laburista ta’ Ħal Qormi

Id-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus żvela fil-Parlament li ra korrispondenza b’emails li għaddiet bejn il-Prim Ministru Joseph Muscat u s-sidien privati tal-Każin Laburista ta’ Ħal Qormi, li tikkonferma li l-Prim Ministru baqa’ ma żammx ilwegħdiet li għamel magħhom qabel l-elezzjoni – li kien se jagħtihom kera ġusta għallproprjetà tagħhom li kienet qed tinkera lill-Partit Laburista bħala Każin Laburista fiċ-ċentru ta’ Ħal Qormi. L-emails li ra jikkonfermaw li f’Ottubru 2011, is-sidien kitbu lill-Prim Ministru li f’laqgħa wegħedhom li jkollhom kirja xierqa. Illum, is-sidien tal-każin Laburista ta’ Ħal Qormi jirċievu kera ta’ €198 fis-sena, b’ċens ta’ €138. F’Jannar 2012, is-sidien reġgħu kitbu lill-Prim Ministru u qalulu li ilhom ġimgħat jistennew ir-risposta tiegħu waqt li fakkruh li kien wegħedhom li sal-kirja li jmiss, kellhom jirċievu kirja ogħla. F’April 2012, is-sidien reġgħu kitbu lill-Prim Ministru biex jerġgħu jfakkruh li wegħedhom li jkollhom kirja ġusta għall-proprjetà tagħhom. F’Mejju 2012 kienu reġgħu talbu lill-Prim Ministru biex jagħmel xi ħaġa sabiex tal-anqas iżomm il-kelma tiegħu. F’Jannar 2013, qabel lelezzjoni reġgħet għaddiet korrispondenza lill-Prim Ministru, fakkruh fil-wegħda tiegħu, u fakkruh li għadu ma sar xejn u li l-familja kollha hi diżappuntata għaliex dak li wegħedhom Joseph Muscat qatt ma mmaterjalizza, u li ma żammx kelmtu. Ryan Callus qal fil-Parlament meta tkellem dwar l-abbozz ta’ liġi dwar il-finanzjament talpartiti, li dan jikxef karatteristika naturali tal-Prim Ministru Muscat – dik li ma jżommx kelmtu u ma tistax tafdah, bħalma ġara wkoll fil-wegħda, li ma wettaqx, li jibni power station f’sentejn. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-proprjetà li qed tintuża bħala każin f’Ħal Qormi, u li issa hemm il-każ quddiem il-Qorti, hi ta’ sidien privati, u kienet akkwistata meta żmien ilu Mintoff kien mar fuq l-antenati ta’ dawk li kienu sidien talproprjetà tal-każin Laburista ta’ Ħal Qormi, biex din tinkera għal sentejn iżda baqa’ hemm għal 60 sena sħaħ u issa l-Partit Laburista ma jridx jitlaqha minn

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Mintoff kien mar fuq l-antenati ta’ dawk li kienu sidien tal-proprjetà tal-każin Laburista ta’ Ħal Qormi, biex din tinkera għal sentejn iżda baqa’ hemm għal 60 sena sħaħ u issa l-Partit Laburista ma jridx jitlaqha minn idejh, u ma tistax titgawda mis-sidien tal-proprjetà

Qabel l-elezzjoni, Muscat wiegħed lis-sidien tal-proprjetà fejn illum hemm il-każin Laburista ta’ Ħal Qormi, li jkollhom kirja adegwat u ġusta, iżda l-Prim Ministru ma żammx din il-kelma

idejh u ma tistax titgawda missidien tal-proprjetà stess. L-ironija hi, qal Ryan Callus, li flus għalih u għal sħabu; għal tal-billboards u għal dawk talpartit tiegħu; għal sħabu talKabinett li jiswa €100 miljun; għall-mara tal-Ministru li tingħata €13,000 fix-xahar, ilGvern Laburista għandu, iżda ma jirriżultax li għandu għassidien tal-każin tal-Partit Laburista ta’ Ħal Qormi. Għal dak li żvela d-Deputat Nazzjonalista, il-Ministri Owen Bonnici qal li l-offerta lis-sidien tal-każin Laburista ta’ Ħal Qormi saret skont il-liġi. Ryan Callus qal li filkorrispondenzi li ra, il-Prim Ministru Muscat wiegħed li jkollhom kirja adegwat u ġusta, iżda l-Prim Ministru ma żammx din il-kelma. Id-Deputat Nazzjonalista staqsa kif jista’ l-Gvern Laburista jkun kredibbli u jitkellem fuq il-finanzjament talpartiti meta l-Parti Laburista filGvern, b’abbuż għandu 28 każin

li ttieħdu mill-privat u mill-istat, u ma jridx irodd lura l-proprjetà li kienet rekwiżizzjonata b’abbuż, u saħansitra biegħ lAustralia Hall. Ryan Callus staqsa kif ilGvern jista’ jitkellem dwar ilfinanzjament tal-partiti u ma jsemmix l-Australia Hall. Staqsa wkoll jekk il-Gvern ħasibx li lOppożizzjoni hi rieqda meta filbut il-Partit Laburista qed idaħħal valur ta’ €10 miljun. L-istorja tal-Australia Hall hi konferma ta’ kemm il-Gvern hu moralment korrott għaliex staqsa kif jista’ jkun partit b’morali ta’ sinsla jbigħ proprjetà pubblika lill-privat u l-flus jidħlu fil-kont tal-bank tal-Partit Laburista wara li kien il-Gvern Laburista stess li waqqa’ kawża kontra lPartit Laburista biex seta’ jsir innegozju ta’ bejgħ. Irrefera għar-rapport ippubblikat fit-Times fil-31 ta’ Awwissu li żvela li l-Partit Laburist biegħ l-Australia Hall biex jissetilja d-dejn. U dan jikkuntrasta bil-kbir meta llum

il-Partit Laburista jiġi filParlament jiddiskuti l-ekwità bejn il-partiti fir-rigward talfinanzjament tal-partiti. Min kien serju, qal Ryan Callus, tkellem bħalma għamel il-Kumissarju tal-Artijiet, li birriżenja tiegħu bagħat messaġġ meta l-Gvern waqqa’ l-kawża kontra l-Partit Laburista. Kienet daħka wkoll li lAustralia Hall, art fuq medda ta’ 6,300 metru kwadru, kienu stmawha li tiswa biss nofs miljun ewro. X’ħaseb il-Gvern, staqsa d-Deputat Nazzjonalista, li l-Oppożizzjoni ma tafx kemm tiswa din l-art f’Pembroke f’lokal importanti u ċentrali? U dan fl-istess waqt li l-Gvern irid lin-nies jiddikjaraw il-valur veru tal-proprjetà tagħhom, u jekk perit tal-Gvern ma jaqbilx malvalur li jkun sottomess, jintbagħat kont biex titħallas id-differenza u l-penali. Iżda mhux l-istess jiġi applikat għall-Partit Laburista li jħoss li hu ’l fuq mil-liġi u għandu l-libertà li jikser il-liġi. Staqsa jekk sal-lum il-perit talGvern marx jistma din ilproprjetà u jekk il-Gvern hux se jippermetti din il-valutazzjoni qarrieqa. Dwar il-finanzjament talpartiti, Ryan Callus qal li ssitwazzjoni hi li hemm il-Partit Laburista li jbigħ il-proprjetà biex iħallas id-dejn tiegħu, u lPN li qiegħed iħallas id-dejn tiegħu mill-ħidma tiegħu.

Il-Gvern qed jirrifjuta li jkun hawn finanzjament tal-partiti mill-istat, iżda lllum nesa li din il-proposta għamilha l-Partit Laburista meta kien flOppożizzjoni. L-Australia Hall fissirha bħala rigal għall-Partit Laburista meta s-sena l-oħra akkwista €10 miljun meta biegħu l-art, ħallsu d-dejn taċ-Ċentru Nazzjonali Laburista, u kienet rilaxxata proprjetà oħra – ir-Raffles Disco, binja mifruxa fuq 3,600 metru kwadru b’valur ta’ €7 miljun. Il-Gvern irid jifhem, qal Ryan Callus, li l-poplu jrid ekwità bejn il-partiti u li l-Partit Laburista jrid jagħti lura l-proprjetà li ħataf b’abbuż meta kien fil-poter. Tkellem ukoll dwar il-każ tasSiġġiewi, li nħatfet ukoll millPartit Laburista u sal-2012 baqgħet każin tal-Labour. Iżda llum, fuq insistenza tal-Gvern Nazzjonalista, il-proprjetà ngħatat lura lill-istat u llum hu day care centre fejn imur kulħadd. Fakkar kif gvern Nazzjonalista kien ġentili li parti minn din ilproprjetà ħallieha f’idejn il-PL sakemm isib post alternattiv. Iżda llum, qal Ryan Callus, għadda sentejn żmien biex isib proprjetà alternattiva u issa wasal iż-żmien li din il-proprjetà li tmiss maċ-ċentru ċiviku wkoll tintradd lura lill-poplu. B’rabta mal-interpretazzjoni li ta l-Prim Ministru Muscat, Ryan Callus irrimarka li għażel li jitkellem dwar il-proposta talOppożizzjoni biex ikun hemm ekwità bejn il-partiti politiċi, filkażin Laburista f’Ħal Għaxaq li hu proprjetà privata li l-PL kien ħa b’ordni ta’ rekwiżizzjoni u li qed iħallas lis-sidien bilboqxiex. Ryan Callus qal li lewwel preferenza talOppożizzjoni fil-proposta li qed tagħmel lill-Gvern hi ċara – dik li l-Partit Laburista jagħti lura dak li hu tal-poplu u tas-sidien privati. Fisser li l-proprjetà nsterqet meta l-Partit Laburista kien imur b’avviż għand sidien privati biex jiffirmaw ordnijiet ta’ rekwiżizzjoni. Ryan Callus qal li din hi kwistjoni ta’ kredibbiltà u rridu nħarsu lejn il-liġi dwar ilfinanzjament tal-partiti b’integrità. Iżda jekk irid ilGvern ikun kredibbli, irid irodd lura l-proprjetajiet li għandu mikrijin mill-istat u mill-privat u jagħti lura l-proprjetà li biegħ f’Pembroke.

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

OPINJONI

Il-Gvern irid jieqaf jaħbi mill-poplu u jibda jitkellem

Il-Gvern Laburista qed jagħżel li jibqa’ sieket dwar diversi temi li jinteressaw mhux ftit lill-poplu Malti u Għawdxi. Nibda biex insemmi l-futur tal-Air Malta hekk kif preżentement għandna sitwazzjoni fejn il-poplu qiegħed jispekula għaliex ilGvern qed jagħżel li ma jagħtix rendikont ta’ dak li qed jiġri jew x’se jiġri fil-futur qrib. Tassew każ li dan hu Gvern talħabi jew agħar minn hekk, m’għandux idea ta’ kif se jindirizza l-futur ta’ din il-linja nazzjonali tal-ajru. Ejjew ma ninsewx li minn din ilkumpanija hemm eluf ta’ eluf ta’ familji li għandhom lgħajxien tagħhom jiddependi mill-futur u l-istabbiltà tal-Air Malta. Aktar minn hekk, l-Air Malta għandha impatt dirett fuq it-turiżmu lokali u jekk din illinja tal-ajru tkun sejra ħażin, dan ikollu effett dirett. Fl-isfond ta’ dan kollu, ilGvern qed jibqa’ sieket blistess mod li qed jagħżel li ma jikkummentax għallmistoqsijiet li qed tagħmel lOppożizzjoni dwar wieħed mix-shareholders tal-konsorzju

Electrogas, Gasol. Il-Partit Nazzjonalista qed jappella b’mod kostanti biex il-Gvern ikun trasparenti u jwieġeb ilmistoqsijiet li qed jagħmel kulħadd, dwar il-bini ta’ power station ġdida b’mod speċjali issa li ġie żvelat, li Gasol għandha problemi finanzjarji kbar. Hu fatt magħruf li rrapporti tal-awdituri talkumpanija Gasol, u li kienu ppubblikati f’Settembru li għadda, qalu li l-kumpanija qed tħabbat wiċċha ma’ problemi finanzjarji kbar. Din hija aħbar inkwetanti għaliex Gasol għandha 30 fil-mija talkonsorzju Electrogas li ntgħażel mill-Gvern biex jibni power station ġdida mingħajr ebda sejħa. Issa sirna nafu li din il-power station, li kellha tkun lesta sa Marzu li ġej, lanqas biss beda x-xogħol ta’ bini fuqha u ma nafux meta dan se jibda. Għaldaqstant, din hija wegħda li Muscat falla fiha. Iżda mhix sempliċement wegħda bħalloħrajn. Din kienet wegħda ewlenija u li fuqha Muscat rabat il-futur politiku tiegħu kemm-il darba jkun elett Prim

Kemm ħadt pjaċir naqra u nisma’ l-kummenti dwar l-ewwel Konvenzjoni Ġenerali tal-Partit Nazzjonalista. Bħalma kien hemm min ikkritika lill-PN dwar din ilKonvenzjoni, jien ukoll ma qbiltx ma’ kulma smajt u qrajt dwar dak li ntqal fuq il-Konvenzjoni. Filwaqt li nemmen li l-kritika hija importanti u wieħed ta’ min jixtarrha, wisq nibża’ li dawk li kellhom kliem ta’ tmaqdir biss għamlu dan għaliex ma kinux preżenti għal din ilKonvenzjoni u bbażaw l-argumenti tagħhom fuq dak li setgħu semgħu mingħand ħaddieħor. Hija ħasra, għaliex kull min kien preżenti ntebaħ bil-mod ġdid, frisk u innovattiv ta’ kif il-PN qiegħed jagħmel il-politika. Ma jfissirx li kollox kien perfett. Żgur li le u fil-fatt bħalissa għaddejja ħidma qawwija biex naraw kif nistgħu nkomplu ntejbu l-prodott tagħna. Kif jgħidu, any publicity is good publicity u naħseb il-fatt li sal-lum għandek nies, opinjonisti u l-midja jitkellmu dwar il-Konvenzjoni Ġenerali, hu importanti. Ifisser li ħalliet impatt. Ifisser li n-nies indunaw x’sar differenti u x’qiegħed jagħmel differenti l-PN sabiex ikun aktar qrib in-nies u jisma’ aktar linnies b’politika li tkun tirrifletti aktar ir-realtajiet tal-ħajja tal-lum. Bla dubju, id-dibattitu li sar bejn il-

Professur Oliver Friggieri u lġurnalist Godfrey Grima seta’ qanqal xi ftit kontroversja l-aktar minħabba l-mod goff ta’ kif seta’ tkellem Godfrey Grima. Hawn min argumenta – x’inhu l-iskop li ġġib lil Godfrey fil-Konvenzjoni meta nafu li ma jixtieq ebda ġid lill-PN? Wieħed jista’ jargumenta b’dak ilmod imma nemmen ukoll li wara dan id-dibattitu u wara l-mod ta’ kif esprima ruħu Godfrey Grima, ilpoplu llum huwa konvint aktar minn qatt qabel li l-Partit Nazzjonalista, minkejja d-difetti li seta’ kellu matul is-snin, kien strumentali sabiex pajjiżna wasal fejn wasal. Kellna opinjonist jikkritikana li fil-Konvenzjoni l-PN kien aktar moħħu fl-Afrikani u flomosesswali milli f’ħaddieħor. Żgur li ma kienx preżenti u ma semax id-diskussjoni li saret. Linterventi tas-Sibt filgħodu kienu formidabbli b’Naomi Bugre, tfalja Maltija ta’ 18-il sena b’karnaġġjon skur titkellem dwar id-diversità kulturali u l-bżonn li pajjiżna jkun aktar miftuħ għal din id-diversità u b’Alex Mangion, transgender, jitkellem dwar kif ta’ età tenera kien diġà induna li kien raġel maqbud f’ġisem ta’ mara. Nikkonferma li meta nisma’ kummenti bħal dawn inkompli

Il-partit tal-verità

David Casa

dcasa@pn.org.mt

Ministru. Muscat kien wiegħed li jirriżenja jekk dan il-proġett ma jkunx lest fil-ħin u issa nafu li Muscat qed jgħid li mhux veru. Nistaqsi, kif tista’ temmen lil Muscat? Żgur li Muscat m’għadux kredibbli! Hu għalhekk li issa bir-raġun l-Oppożizzjoni qed tistaqsi numru ta’ domandi f’isem ilpoplu Malti u Għawdxi. Fost oħrajn, jekk il-fatt li din ilkumpanija, li hi shareholder prinċipali ta’ dan il-konsorzju, hix se jkollha flus biżżejjed, u hux se jkun hemm impatt fuq ilproġett tal-power station. LOppożizzjoni qed tistaqsi wkoll

Il-Partit Nazzjonalista qed jappella b’mod kostanti biex il-Gvern ikun trasparenti u jwieġeb il-mistoqsijiet li qed jagħmel kulħadd, dwar il-bini ta’ power station ġdida b’mod speċjali issa li ġie żvelat li Gasol għandha problemi finanzjarji kbar

jekk il-Gvern għamilx financial due dilligence ta’ Gasol, min kien responsabbli għal dan iddue dilligence, x’impatt jista’ jkollu l-istat finanzjarju preżenti ta’ Gasol fuq dan il-proġett u fuq kollox, jekk il-problema finanzjarja ta’ din il-kumpanija hix marbuta mal-fatt li ma tħallasx id-depożitu lill-Gvern Malti. Tassew każ li dawn iddomandi huma sforz it-tħassib li l-poplu qed iħoss u bir-raġun wieħed ikompli jistaqsi numru ta’ domandi oħra fosthom jekk l-investituri humiex qed jemmnu li dan il-proġett huwiex aktar sostenibbli u fattibbli kif kien jgħid il-Partit Laburista. Għalhekk hu imperattiv li lGvern ikun trasparenti u jgħid

il-verità. Il-Partit Laburista ftaħar tant bit-trasparenza qabel l-elezzjoni ġenerali u issa wasal iż-żmien li juri bil-fatti li tassew jemmen fit-trasparenza li tant tkellem dwarha fl-attivitajiet politiċi li kien ikollu. Jekk le, il-Partit Laburista u Muscat bħala Prim Ministru jkunu qed juru bil-fatti li mhumiex kapaċi jmexxu. Din hija sfida ċara u diretta li l-Partit Nazzjonalista qed jagħmel lill-Gvern fl-interess ta’ pajjiżna. Il-poplu Malti u Għawdxi għandu kull dritt li jkun jaf dwar kollox inkluż dwar il-bini ta’ power station ġdida u l-futur tal-Air Malta. IlGvern għandu jkun trasparenti u jagħti rendikont ta’ kollox.

Il-PN mhux lest jidħak bin-nies biex jakkwista l-glorja tal-mument

Paula Mifsud Bonnici mifbon@maltanet.net

nsostni kemm kienet deċiżjoni tajba li l-PN għażel kelliema li ma għandhom xejn x’jaqsmu malpolitika biex jitkellmu dwar l-isfidi kbar li pajjiżna għandu flekonomija, fil-qasam tax-xogħol, fl-inklużjoni u fid-diversi aspetti soċjali. Nikkonferma kemm kienet għaqlija d-deċiżjoni li ħa l-PN ftit xhur ilu li jibni strument ġdid, ilKonvenzjoni Ġenerali li fiha l-PN qed jisma’ x’għandhom xi jgħidu n-nies, x’inhuma l-ħsibijiet tagħhom, l-ideat tagħhom, ilbżonnijiet tagħhom; x’inhi lkritika tagħhom dwar il-PN u x’inhuma l-aspirazzjonijiet tagħhom sabiex il-PN ikun jista’ jfassal ilpolitika tiegħu. Dan il-proċess kollu se jsir permezz tal-Policy Fora li l-Partit waqqaf dan l-aħħar

li persważa li se jfasslu l-politika tagħna fuq dak li ħareġ millKonvenzjoni wkoll. Id-diskors ta’ Simon Busutil flgħeluq tal-Konvenzjoni kien diskors b’viżjoni li jħares mhux biss lejn il-PN iżda lejn il-pajjiż kollu. Tkellem dwar żewġ prinċipji importanti fil-politika – il-verità u l-onestà – li għalkemm huma prinċipji bażiċi li suppost kull partit politiku huwa mibni fuqhom, huma neqsin għall-aħħar f’dan il-Gvern tal-lum. Il-poplu Malti u Għawdxi ilu diġà sena u nofs jassisti għal gvern li llum jgħidlek ħaġa u għada jgħidlek oħra, b’mod li dak li qabel kien ħażin issa sar tajjeb ħafna u dak li hu korrett illum jitgħawweġ skont kif jaqbel lill-istess gvern. Jekk ma jirnexxilniex ikunu onesti mal-elettorat inkunu qegħdin nidħku bih u l-PN mhux lest jidħak bin-nies biex jakkwista l-glorja tal-mument. Daqstant ieħor ma tantx għandna ħajja twila filpolitika jekk ma nwasslux il-verità. Sfortunatament, dan il-Gvern qiegħed iwelled gidba wara l-oħra u dan l-aġir żgur ma jawgura xejn

tajjeb għall-politika Maltija. Mhux ta’ b’xejn li għandna poplu li llum qed jitlef il-fiduċja tiegħu fil-politika u l-politiċi. Irridu nkunu aħna stess li nagħtu l-eżempju u żgur li d-dibattitu sħiħ li għaddej bħalissa dwar l-Enemalta mhuwiex l-aħjar eżempju ta’ kif Gvern jgħid il-verità. Sfortunatament għandna dibattitu li twieled minn gidba u ġie mibni b’gibda wara l-oħra. Kif qal tant tajjeb Simon Busuttil filKonvenzjoni – il-verità hija importanti u hu beħsiebu jibqa’ jgħid ilverità għaliex fiduċjuz li fl-aħħar mill-aħħar in-nies aktar japprezzaw lil min jgħd il-verità milli lil min ikun qed jigdeb. Bid-difetti kollha li seta’ kellha din il-Konvenzjoni, konvinta li dak li se joħroġ minnha huwa essenzjali ħafna biex il-PN jkun jista’ jaħdem ma’ kulħadd u għal kulħadd. Il-PN irid jara li bil-ħidma politika tiegħu jkun qiegħed jagħti opportunità lil kulħadd sabiex isemma’ leħnu filwaqt li jara li bil-politika tiegħu jkun qiegħed iħares il-ġid komuni bla ma jieqaf jaħdem u jħares lil min hu vulnerabbli u verament għandu bżonn.

www.maltarightnow.com

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

L-indħil tal-Gvern Laburista lill-Pulizija issa istituzzjonalizzat Ilu issa xhur sħaħ għaddej fil-Kumitat tal-Privileġġi talParlament il-każ li l-Prim Ministru ressaq kontra l-Kap talOppożizzjoni dwar il-konklużjoni ta’ Simon Busuttil li kien hemm indħil politiku biex il-każ tal-Pulizija kontra l-eks Kummissarju Ewropew John Dalli jitwaqqaf u dan ma jitressaqx il-Qorti.

Qorti tal-kangaroos Joseph Muscat għażel il-Kumitat tal-Privileġġi fejn għandu lmaġġoranza tal-membri – jiġifieri kumitat preġudikat – li lIngliżi jsejħulu ‘qorti tal-kangaroos‘. Imma f’dal-kumitat ħerġin fatti gravi. Fl-aħħar laqgħa, l-eks Assistent Kummissarju talPulizija Michael Cassar xandar dokument li juri li dawk kollha li investigaw il-każ qablu li John Dalli kellu jitressaq il-Qorti akkużat b’tixħim u bi trading of influence. Konklużjoni loġika Meta ttieħdet dik id-deċiżjoni, John Dalli ma kienx Malta u allura ma setax jitressaq il-Qorti, imbagħad tela’ l-Gvern Laburista li neħħa lil dawk li investigaw il-każ, u l-każ twaqqaf, bil-konklużjoni loġika li kien hemm indħil politiku biex sar hekk.

Indipendenti u tidher Li jkun hemm ix-xamma tinten ta’ ndħil politiku fil-Korp talPulizija hija ħaġa gravi. Il-Pulizija hi korp tal-Istat li jrid jinvestiga kull suspett fondat anki kontra nies fil-Gvern tal-ġurnata u nies qrib il-Gvern tal-ġurnata. Il-Pulizija trid tkun mhux biss indipendenti f’investigazzjonijiet bħal dawn imma wkoll tidher li hi indipendenti – inkella nispiċċaw b’każi bħalma kellna fil-passat ta’ frame-ups organizzati mill-Pulizija stess kontra nies li ma jaqblux mal-Gvern Laburista inkella każi li jitwaqqfu għax min wettaqhom ikun ‘ħabib’ tal-Gvern Laburista. Żvilupp gravi U għalhekk hu ta’ inkwiet l-aħħar żvilupp gravi li qed iseħħ filPulizija issa fejn il-Gvern Laburista għamel l-ogħla karigi filKorp temporanji li jistgħu jiġġeddu mill-Gvern Laburista u li, allura, jistgħu ma jiġġeddux. Minn wara dahar kulħadd, il-Gvern Laburista qed jagħmel il-karigi tal-Kummissarju tal-Pulizija, tadDeputati Kummissarji u tal-Assistenti Kummissarji – l-ogħla ħmistax-il kariga fil-Korp – kollha jiddependu l-ħin kollu fuq ilGvern Laburista li jista’ ma jġeddidhomx.

Stqarrija iebsa L-Assoċjazzjoni tal-Pulizija ħarġet stqarrija iebsa tikkundanna dan li hi stess qalet li jimmina l-indipendenza, l-integrità u lawtonomija tal-Korp. U kull min hu serju ma jistax ma jitħassibx li issa, dawk li jmexxu l-investigazzjonijiet l-aktar serji issa se jkunu influwenzati mill-fatt li ftit xhur jew snin wara, il-kariga tagħhom tiġġedded jew le skont dak li jidhirlu l-Gvern Laburista.

Indħil istituzzjonalizzat L-indħil tal-Gvern Laburista fil-Korp tal-Pulizija mhuwiex biss konklużjoni loġika llum, imma qed isir ukoll istituzzjonalizzat. Jiġifieri l-indħil tal-Gvern Laburista fil-Pulizija qed jidħol flistruttura stess, fil-binja nnifisha, tal-Korp tal-Pulizija.

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Lejl maġiku f’Ħal Qormi

Nhar is-Sibt, 18 ta’ Ottubru, f’Ħal Qormi ttellgħet it-8 edizzjoni ta’ Lejl f’Casal Fornaro... attività mmirata biex tippromwovi dak kollu li jsawwar l-identità tal-Qriema u l-Maltin wara kollox. Lanqas kienu għadhom daqqu s-sebgħa ta’ filgħaxija li n-nies minn kull rokna tal-gżejjer Maltin, u anki turisti, ħonqu t-toroq Qriema biex jilħqu minn talewwel ħalli jesperjenzaw din lattività hekk rikka b’kultura u tradizzjonijiet. Kull minn attenda seta’ jiekol diversi tipi ta’ ħobż u ħelu li jissajjar fil-fran Qriema u ikel bnin Malti bħal majjal, fenek, bebbux, laħam taż-żiemel, li bosta minnu mhux żgur għadu jsir fi djarna llum il-ġurnata. Erġajna rajna fit-toroq ta’ Ħal Qormi l-bejjiegħ tal-bigilla, ilkebbies tal-fanali, il-landier, innaġġar u diversi snajja’ oħra li bilmod il-mod qed imutu mewta naturali. Min kien preżenti jaf x’qed ngħid. Grazzi mill-qalb tmur lillPresident ta’ Malta Marie Louise Coleiro Preca għall-attendenza tagħha fil-Festival tal-Ħobż, lil diversi għaqdiet u individwi minn

irħula diversi tal-parteċipazzjoni tagħhom, lil diversi negozji għassostenn u l-għajnuna finazjarja tagħhom, lis-Sindku, Kunsilliera u staff tal-kunsill lokali Qormi, lill-pulizija mill-għassa ta’ Ħal Qormi, lis-Segretarjat għallBiedja, Sajd u Drittijiet talAnnimali, lis-Segretarjat talGvern Lokali, lill-Awtorità Maltija tat-Turiżmu, u fl-aħħar u mhux l-inqas lil dawk kollha li attendew. Dan il-Lejl Maġiku f’Ħal Qormi ġie ppreżentat b’tant ħila u abbiltà miż-żgħażagħ Qriema membri tal-Kummissjoni Żgħażagħ Bastjaniżi flimkien ma’ diversi għaqdiet Qriema Bastjaniżi. Huwa ta’ unur għalina bħala Soċjetà Filarmonika Pinto li għandna tant membri fi ħdanna specjalment żgħażagħ li jaħdmu fid-diversi kumitati u kummissjonijiet u jisfruttaw labbiltajiet u kapaċitajiet tagħhom u jinvestu l-ħin liberu tagħhom volontarjament biex dak li writna mingħand ta’ qabilna ngħadduh lil ta’ warajna. F’sinerġija waħda lkoll flimkien tajna daqqa t’id biex kull min attenda din l-attività m’hemmx dubju li mar lura mimli.... b’ħafna għerf kulturali u b’żaqqu mimlija wkoll. Jekk Alla jrid niltaqgħu s-sena

25 sena ilu f’Il-Mument

d-dieħla għal-lejl inkantevoli.

ieħor

Doris Zammit PRO Soċ. Fil. Pinto Ħal Qormi

Il-Birdlife u l-Bibbja

Fit-Testment il-Qadim, Ġenesi Kapitlu 9 Vers 3, Alla qal lil Noè: “Kulu kull ma hu ħaj, li jitħarrek flart ikun ikel għalikom.” Alla qal lil Mosè, imniżżla filKtieb tal-Eżodu: “Kulu għasafar safja.”Fit-Testment il-Ġdid, lil San Pietru, fil-Bibbja, paġna 175, Kapitlu 10, Vers 11 sa 16, Alla qal lil San Pietru: “Oqtol u kul annimali tal-baħar, annimali tal-art u għasafar tal-ajru”. Lil San Pietru rrepetihielu tliet darbiet. Ukoll fl-Atti tal-Appostli, paġna 77, Kapitlu 11 vers 5 sa 10 hekk hemm miktub fil-Bibbja: “Oqtol u kul annimali tal-baħar, annimali tal-art u għasafar tal-ajru.” U l-Kelma ta’ Alla tgħid: “Min iżid jew inaqqas minn dan il-Ktieb (Bibbja) jinxteħet fin-nar fejn ikun hemm it-theżżiż tas-snien”. “Min għandu widnejn ħa jisma’”, il-Kelma t’Alla. S. Xuereb Ir-Rabat

Il-Ministru tal-Politika Soċjali Louis Galea ħabbar li f’nofs Diċembru se tkun pubblikata ‘White Paper’ dwar il-Familja wara li jkunu ttieħdu diversi suġġerimenti li tressqu matul Konferenza dwar ‘L-intergrazzjoni tal-politika soċjali u tal-familja għas-snin disgħin’, organizzata f’Malta mill-Kunsill tal-Ewropa, il-Gvern Malti u l-Uffiċċju tan-Nazzjonijiet Uniti fi Vjenna. Dan qalu waqt konferenza tal-aħbarijiet li saret wara li ntemmet ilKonferenza f’Dar il-Mediterran, il-Belt. IlMinistru Louis Galea kompla li wara li tkun pubblikata l-White Paper, se jsir seminar għall-parteċipanti lokali fejn se tkun diskussa l-White Paper. L-istess ħarġa ta’ il-mument tħabbar ukkoll li ż-żewġ mexxejja ewlenin tad-dinja, ilPresident Sovjetiku u Mikhail Gorbachev u lPresident Amerikan George Bush għandhom jaslu Malta fl-1 ta’ Diċembru, biex imbagħad l-għada jibdew bit-taħditiet tagħhom fuq żewġ vapuri – wieħed Amerikan u l-ieħor Sovjetiku – fl-ibħra qrib Malta.

Editur: Nathaniel Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-Ħamrun ĦMR 1000 e-mail: news@media.link.com.mt • Tel: 21243641 Dipartiment tal-Avviżi: Tel: 25965-317/318 E-mail: adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

OPINJONI

LIL HINN MINN XTUTNA

Punent li pprovoka lil Putin?

Dan l-aħħar kelli okkażjoni nitkellem spiss ma’ ħbieb Russi li kienu jinsabu Malta għallvaganzi, u d-diskorsi waqgħu inevitabbilment fuq il-gwerra bejn ir-Russja u l-Ukrajna, wara li r-Russja invadiet u ħatfet il-Krimea u qed tappoġġja u tgħin indirettament u direttament lill-etniċi Russi li jgħixu fix-Xlokk tal-Ukrajna u li jridu jisseparaw minnha. Bħall-biċċa l-kbira tar-Russi, anki dawn ilħbieb tiegħi jappoġġjaw jew għall-inqas jgħidu li jappoġġjaw lil Putin, u ma qablu xejn ma’ dan li qed ngħid hawn. Għalihom dak li qed jiġri huwa kollu tort tal-Punent: dan umilja lir-Russja mal-waqgħa tal-Unjoni Sovjetika, ipprovoka lil Putin bit-tkabbir tanNATO u ndaħal fl-inħawi, flartijiet viċin tar-Russja. Difiża patrijottika li tistennieha, imma l-fatti huma aqwa minn kull logħba fejn tnejn jippruvaw iwaħħlu f’xulxin. Dawn konvinti wkoll li l-verità hija biss dik li jitmgħuhom il-mezzi tal-media, li l-biċċa kbira minnha hija dominata mill-istat, u kważi l-kumplament huma intimidati. Meta nismagħhom jitkellmu naħseb li qed ngħixu fi pjaneti differenti! Il-Freedom House għal sena oħra qieset il-media firRussja bħala “Mhux Ħielsa”, b’punteġġ ta’ 81 fejn 100 huwa l-agħar punteġġ. Għalhekk li jiskantani l-aktar mhux li r-Russi jaqbżu għal pajjiżhom u għall-mexxej tagħhom, għalkemm dwar dan nikteb ġimgħa oħtra. Li jbellahni hu kif issib politiċi, anki veterani, studjużi, kelliema u opinjonisti ta’ ċertu kalibru, li jiddefendu lil Putin u l-aġir tiegħu.

Il-ħbieb ta’ Putin Ġeneralment dawn huma ħbieb tiegħu u bħalissa qed jiġuni f’moħħi l-eks-President Ċek Vaclav Klaus, li jsostni li fil-Punent għandna idea żbaljata tar-Russja ta’ Putin, u l-eksPrim Ministru Taljan Silvio Berlusconi, ħabib personali ta’ Putin li, però, ftit li xejn jitkellem dwar il-politika. Nistqarr li nies bħal dawn ma nistax nifhimhom, minkejja li ppruvajt kemm-il darba. Issib imbagħad professuri tax-xjenza politika u relazzjonijiet internazzjonali rispettati, bħall-Amerikan John Mearsheimer, li filwaqt li jargumenta li t-tort tal-kriżi

Joe Calleja jocal@me.com

attwali huwa tal-Punent li kiser il-wegħda li ma jkabbarx inNATO lejn il-Lvant talEwropa, bil-patt li l-Unjoni Sovjetika ma kinitx fixklet irriunifikazzjoni tal-Ġermanja. Ikkritika wkoll il-fatt li lPunent antagonizza lir-Russja billi beda jiffinanzja inizjattivi għal soċjetà ċivili demokratika fil-“bitħa” tar-Russja: flUkrajna, il-Ġorġja u, sintendi fir-Russja. Dawn l-opinjonijiet jistgħu jirrappreżentaw l-interpretazzjoni ta’ Putin tal-istorja, iżda ma jfissirx li din hija korretta, jew li tiġġustifika l-atteġġjamenti ġellieda u l-aggressjoni. Kontra dak li qed jgħid Mearsheimer u jsostni Putin, qatt ma kien hemm ftehim formali dwar l-espansjoni tanNATO. Imma fuq kollox, min jgħid hekk qed jinsa li kienu l-pajjiżi ġodda indipendenti li ħelsu mill-ħakma Sovjetika u Komuniżmu li bdew jinsistu għal sħubija fin-NATO u flUnjoni Ewropea, u mhux ilkontra – kienu x’kienu larranġamenti u d-diskorsi bejn Bush u Gorbacev. L-istess bħalma ħadd ma ġiegħel lil dawn il-pajjiżi jagħżlu l-mudelli ta’ demokrazija tal-Punent. Jekk ir-Russi s’issa fallew milli jiddisinjaw mudell ta’ żvilupp u sigurtà attraenti u volontarju, dan mhux tort tal-Punent. Wara kollox, id-demokrazija u s-saltna tad-dritt (rule of law) mhumiex il-proprjetà tal-Punent biex ibigħha lid-dinja, imma mudell politiku li l-popli filpajjiżi post-Komunisti għażlu li jadottaw malli kienu ħielsa li jagħmlu dan.

L-armi nukleari F’dak li jirrigwarda lirRussja ta’ wara l-Komuniżmu, il-President Jeltzin assigura lill-pajjiżi ġirien li r-Russja post-Sovjetika “għażlet il-lib-

Karikatura li dehret fil-Wisconsin State Journal dan l-aħħar u li m’għandha bżonn l-ebda kumment

ertà u d-demokrazija u qatt mhi se tkun imperu jew ‘big’ jew ‘small brother’. Se tkun ugwali fost l-ugwali”. Ma kienx eżattament hekk. IrRussja baqgħet tinsisti li tibqa’ hi biss il-werrieta tal-ħażna kbira nukleari tal-Unjoni Sovjetika, u li tibqa’ żżomm issiġġu tagħha fil-Kunsill tasSigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti. Ħaġa li l-Punent kien appoġġja bis-sħiħ. Kienet l-Ukrajna biss li ma qablitx ma’ dak il-ftehim, għax sostniet li kellha dritt għassehem tagħha mill-armamenti nukleari bħala suċċessur legali tal-Unjoni Sovjetika daqs irRussja. Iżda kellha ċċedi bi tpartit ma’ garanziji ta’ sigurtà, li llum rajna kif irriżultaw li ma jiswewx il-karta li nkitbu fuqha. L-ironija hi li l-istess Mearsheimer li semmejt aktar qabel, fl-1993, fir-rivista influwenti ‘Foreign Affairs’, kien ikkritika lill-President Clinton talli ġiegħel lill-Ukrajna ċċedi lħażna nukleari tagħha, filwaqt li bassar li gwerra bejn l-Ukrajna u r-Russja kienet inevitabbli, u kompla li “l-armamenti nukleari tal-Ukrajna huma l-uniku deterrent kontra l-aggressjoni Russa”. Kemm kien profetiku! Dnub li llum l-istess professur qed jiġġustifika l-aggressjoni ta’ Putin!

Kienu l-pajjiżi ġodda indipendenti li ħelsu mill-ħakma Sovjetika u l-Komuniżmu li bdew jinsistu għal sħubija fin-Nato u fl-Unjoni Ewropea, u mhux il-kontra

Illum, l-istess bħal dakinhar, l-istatus ta’ superpotenza tarRussja ġej kważi esklussivament mill-ħażna nukleari tagħha. Putin baqa’ jittestja lmissili ‘cruise’ bi ksur tat-trattat INF tal-1987, jissimula attakk nukleari fuq il-kapitali Polakka Varsavja, u b’pompa kbira jinawgura sottomarini nukleari ġodda, jintensifika leżerċizzji u manuvri militari b’eluf kbar ta’ truppi tul ilfruntieri mal-pajjiżi ġirien, laktar mal-Ukrajna. Dan kollu filwaqt li Putin hedded hekk: “Irrid infakkar li r-Russja hija wieħed mill-aktar pajjiżi nukleari b’saħħithom fid-dinja …din hi realtà, mhux biss kliem fieragħ”. Il-‘kobor’ tar-Russja Imma r-realtà hija wkoll li apparti l-kapaċità nukleari tagħha, ir-Russja m’għandha xejn x’turi għas-suppost kobor. Hija kleptokrazija oligarkika –

jiġifieri forma ta’ korruzzjoni governattiva u politika, fejn ilgvern jeżisti biex ikabbar il-ġid personali u s-setgħa politika taluffiċjali tiegħu u l-klassi diriġenti. Imma mbagħad, apparti xi ftit bliet lussużi, ir-Russi jgħixu fi rħula traskurati, mifnija bil-korruzzjoni, faqar, toroq fi stat diżastruż, u l-abbuż mid-drogi u x-xorb. Bl-art vasta kollha li għandha, ir-Russja jkollha timporta l-ikel minn barra l-pajjiż, għax ma investietx fil-biedja u l-ħtiġiet tal-konsumatur meta għandha biżżejjed biex titma’ l-popolazzjoni tagħha. Putin jonfoq flus il-poplu fuq inizjattivi bombastiċi bħalLogħob Olimpiku f’Socis, f’avventuri militari fil-Krimea u f’territorji oħra tal-Ukrajna. Xejn minn dan ma hu tort talPunent, imma tal-politika provokatorja, xenofobika u nazzjonaliżmu estrem.

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Tfal Kurdi abbużati mill-ISIS IS-SIRJA

Skont il-Human Rights Watch, militanti tal-ISIS ittorturaw u abbużaw minn aktar minn 150 tifel u tifla Kurdi, li nħatfu kmieni din issena qrib Kobane fitTramuntana tas-Sirja. Il-grupp għad-drittijiet internazzjonali ġie għallkonklużjonijiet tiegħu minn intervisti li saru ma’ diversi tfal li kienu fost is-subien maħtufa. Dawn kienu nħatfu lejn l-aħħar

L-ITALJA: Vapur li kien mgħarraq minn sottomarin matul l-Ewwel Gwerra Dinjija kien lokalizzat mill-Qawwa Navali Taljana dan l-aħħar. Il-bastiment Postale Tripoli nstab ’il barra mill-kosta ta’ Sardinja wara kważi mitt sena. Madwar 300 persuna kienu mietu fl-attakk, fosthom suldati li kienu abbord. In-nawfraġju nstab f’fond ta’ kilometru, xi 20 mil nawtiku minn Capo Figari, fit-Tramuntana tal-port ta’ Olbia (Ritratt: EPA)

Imut il-ħames tabib bl-Ebola SIERRA LEONE

Tabib fi Sierra Leone miet bilmarda tal-Ebola – il-ħames tabib fil-Punent tal-Afrika li miet b’din il-marda qerrieda. L-aħbar tal-mewt tat-tabib Godfrey George, li kien supretendent mediku fi sptar tal-gvern fit-Tramuntana ta’ Sierra Leone, twasslet minn Brima Kargbo, ilkap uffiċjal mediku ta’ Sierra Leone. Kargbo stqarr li l-aħbar kienet daqqa ta’ ħarta għallisforzi sabiex il-ħaddiema tassaħħa jinżammu, kemm jista’ jkun, ’il bogħod mill-periklu.

Sadattant, il-President talBank Dinji Jim Yong Kim stqarr li l-pajjiżi fl-Asja mhumiex qed jikkontribwixxu biżżejjed flisforz dinji biex tkun miġġielda l-marda tal-Ebola. Dan minkejja li f’dan il-kontinent hemm ħafna tobba u infermieri mħarrġa li jistgħu jgħinu biex titwaqqaf ilfirxa ta’ dan il-virus qattiel. S’issa l-Ebola qatlet kważi 5,000 persuna u l-maġġoranza tagħhom kienu mil-Liberja, mill-Guinea u minn Sierra Leone.

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

ta’ Mejju fi triqithom lejn iddar, wara li kienu għamlu leżamijiet fil-belt ta’ Aleppo. Skont il-Human Rights Watch, madwar 50 mis-subien Kurdi ħarbu fil-bidu talpriġunerija tagħhom. Ilkumplament tas-subien kienu nħelsu fi gruppi – l-aħħar u laktar reċenti fid-29 ta’ Ottubru. Il-Human Rights Watch qal li lmilitanti tal-ISIS sfurzaw littfal ta’ 14-il sena biex jaraw

filmati ta’ qtugħ tal-irjus tannies. Il-grupp dwar id-drittijiet internazzjonali saħaq li dan labbuż hu ekwivalenti għal reati tal-gwerra. Erbgħa mit-tfal li nħelsu qalu lill-grupp li huma kienu nżammu mill-estremisti fil-belt ta’ Manbij fit-Tramuntana tasSirja. Huma ddeskrivew l-abbuż frekwenti taħt idejn il-militanti, li użaw pajp tal-ilma u cable talelettriku għas-swat.

għani tal-Katalunja biex isir nhar il-Ħadd. L-azzjoni saret fuq talba tal-gvern ċentrali Spanjol. Il-gvern reġjonali Katalan, f’nofs Ottubru,

kien waqqa’ pjani għal referendum uffiċjali li ma jorbotx, u bidlu b’vot simboliku wara li l-qorti wkoll issospendiet dak il-vot.

Twaqqaf referendum simboliku SPANJA

Il-Qorti Kostituzzjonali fi Spanja lbieraħ waqqfet milli jsir referendum simboliku għallindipendenza, ippjanat mir-reġjun

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Elezzjonijiet illeġittimi L-UKRAJNA

L-elezzjonijiet illegali u illeġittimi fir-reġjuni separatisti filLvant tal-Ukrajna setgħu qatlu lprospetti kollha ta’ ftehim politiku u diplomatiku għall-kriżi fl-Ukrajna. Federica Mogherini, il-kap ilġdid tal-politika barranija talUnjoni Ewropea, staqsiet jekk issanzjonijiet tal-Unjoni Ewropea fuq ir-Russja humiex se jisfurzaw lill-President Vladimir Putin biex ibiddel il-politika tiegħu. Mogherini qalet li l-elezzjonijiet mis-separatisti, appoġġjati minn Moska u kkundannati kważi kullimkien, se jkunu daqqa ta’ ħarta għaċ-ċans li r-Russja u l-Ukrajna jilħqu ftehim dwar il-futur tal-pajjiż. Fl-ewwel jum tax-xogħol tagħha bħala rappreżentant għoli għallpolitika barranija u tas-sigurtà, tmexxi l-laqgħat tal-Ministri għallAffarijiet Barranin tal-UE kif ukoll bħala Viċi President talKummissjoni Ewropea l-ġdida,

Mogherini qed tiddubita jekk issanzjonijiet ekonomiċi u finanzjarji kontra r-Russja, humiex qed iħallu impatt fuq il-ħsieb u limġiba ta’ Putin. “L-effett tas-sanzjonijiet fuq lekonomija Russa hu ċar għal kulħadd, l-ewwel għar-Russi u għat-tmexxija Russa, kif ukoll għal imkejjen qrib it-tmexxija Russa - iċċirku li hu qrib it-tmexxija politika Russa,” qalet Federica Mogherini. “Il-punt kruċjali hu: dan se jkun element li mistenni jbiddel, b’mod sinifikanti, l-attitudni politika Russa lejn il-kriżi? It-tweġiba tinsab f’idejn l-awtoritajiet Russi. Irrimarki ta’ Mogherini se jikkonsolidaw is-suspetti li hi se tkun aktar makakka milli aggressiva fuq Putin, u dan pari passu mal-politika barranija talItalja li ilha relattivament favur lunjoni mar-Russja f’dawn l-aħħar snin.

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

L-ISTATI UNITI: Kitarri użati minn mużiċisti, fosthom is-Supertone Hawaiian iffirmata minn Elvis Presley, jinsabu għall-wiri bħala parti mill-wirja bl-isem ta’ ‘Icons and Idols: Rock N’Roll’ fid-dar tal-irkanti Julien’s, f’Beverly Hills, Kalifornja (Ritratt: EPA)

Tibda xogħolha billi twarrab il-passat L-UNJONI EWROPEA

Il-Kummissjoni Ewropea lġdida bdiet taħdem fost diversi wegħdi li taħdem aktar b’mod politiku u dan billi tħeġġeġ lillkummissarji biex jiddefendu liġijiet ġodda għall-pubbliku. Jean-Claude Juncker, il-President il-ġdid tal-Kummissjoni Ewropea, politiku Ewropew veteran li regolarment jitkellem b’mod spontanju, irid li l-Kummissjoni ‘tinża’’ d-dehra teknokratika tagħha. Prattikament dan se jkun ifisser li s-27 kummissarju se joħorġu mill-uffiċċji tagħhom sabiex jippreżentaw il-politiki u l-ideat ġodda lill-pubbliku. Margaritis Schinas, il-Kelliema tal-Kummissjoni Ewropea, qalet li l-Kummissjoni se tkun qed tistinka biex ikun hemm aktar kummissarji li jmorru huma stess biex jinfurmaw lill-pubbliku. Margerethe Vestager, Kummissarju mid-Danimarka u responsabbli mill-kompetizzjoni, sostniet li Juncker “talab b’mod ċar lill-Kummissarji biex jieħdu sehem fid-dibattitu fl-istati membri u anki barra mix-xogħol fejn jaħdmu”. Jean-Claude Juncker ukoll għażel bidu tassew politiku għallpresidenza tiegħu, billi għażel li jqatta’ l-ewwel jum tax-xogħol tiegħu fi Frankfurt għat-tnedija talktieb il-ġdid tal-eks-Kanċillier Ġermaniż Helmut Kohl – ktieb li

qed ikun innutat għall-kritika tiegħu ta’ kif l-Unjoni Ewropea qed tirrelata mar-Russja kif ukoll dwar id-deċiżjoni oriġinali li l-Greċja titħalla tkun membru fiz-zona ewro. Juncker se jtemm il-ġimgħa billi jieħu sehem f’dibattitu mal-eksPresident tal-Kummissjoni Jacques Delors – figura prominenti fi ħdan l-Unjoni Ewropea. Politiċi Franċiżi u Ġermaniżi kienu b’saħħithom fi żmien meta lmagna Franċiża-Ġermaniża (ikkunsidrata bħala essenzjali għall-għajxien politiku tal-Ewropa) kienet qed taħdem tajjeb u meta lkummissjoni kienet qed taħdem flimkien ma’ Pariġi u Berlin. Flimkien ma’ eżekuttiv ġdid fi ħdan il-kummissjoni bi president aktar prattiku u b’sistema ġdida ta’ seba’ Viċi Presidenti b’saħħithom, se jkun qed jaħdem servizz provdut minn kelliema għall-Kummissjoni – u dan biex jagħmlu pressjoni fuq il-Kummissarji ħalli jitkellmu aktar mis-soltu. Minn fost l-40 kelliem li kienu jaħdmu fil-kummissjoni mmexxija minn Barroso, se jkun hemm biss 12 li se jkunu qed ikopru diversi oqsma f’daqqa, u li minnhom sebgħa huma nisa u ħamsa huma ġurnalisti. Il-kap kelliema hi Griega filwaqt li l-membri talkumplament tat-tim ġejjin minn għaxar pajjiżi differenti.

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Ġlied qalil jaħkem il-port ta’ Bengażi IL-LIBJA

Hemm tal-anqas vapur wieħed li ntlaqat mill-bombi waqt ilġlied qalil li qed jaħkem il-port ta’ Bengażi. L-ewwel rapporti kienu qed isostnu li kien hemm tanker tażżejt li ntlaqat imma aktar tard irriżulta li dan kien bastiment tal-Qawwa tal-Baħar Libjana li kien intlaqat mill-missili waqt ġlied mal-militanti Iżlamiċi li għandhom il-kontroll tal-belt. Jidher li matul il-ġurnata, itTlieta, l-agħar ġlied kien

lokalizzat fid-distrett ta’ Sabri u f’bażi navali madwar għaxar kilometri bogħod mill-port ewlieni. Jidher li l-vapur intlaqat hekk kif bastimenti tal-gwerra Libjani daħlu fil-port biex jappoġġjaw loffensiva kontra l-militanti Iżlamiċi li kellhom il-kontroll tal-port. Lejn it-Tramuntana tal-bażi, lArmata Libjana stazzjonat diversi tankijiet tal-gwerra li minn Sabri avvanzaw lejn iċ-

ċentru ta’ Bengażi. Waqt il-ġlied xi bombi laqtu l-Lukanda Narwan fejn kienu stazzjonati ħaddiema tas-Salib l-Aħmar. Barra minn hekk, kien ukoll evakwat l-Isptar 7 ta’ Ottubru peress li kien f’nofs il-ġlied. Sorsi f’Bengażi qalu li ħafna huma r-residenti tal-belt li ssieħbu fil-ġlieda kontra l-militanti Iżlamiċi hekk kif bdiet loffensiva kontrihom. F’nofs Ottubru, il-Gvern Libjan ibbażat f’Tobruk

appoġġjat mill-forzi tal-eksĠeneral Hafta taw bidu għal offensiva kontra l-militanti Iżlamiċi f’Bengażi. Hu stmat li f’dan il-ġlied inqatlu tal-anqas 210 persuni. Sadattant xi truppi Libjani li kienu fir-Renju Unit għat-taħriġ intbagħtu lura pajjiżhom minħabba sensiela ta’ rapporti li kienu involuti f’attakki sesswali fuq nisa. F’Lulju aktar minn 300 suldat Libjan kienu ntbagħtu lejn il-bażi ta’ Bassingbourn

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

f’Cambridgeshire bħala parti mill-ħidma Ingliża biex jgħinu lill-Gvern Libjan. Tal-anqas ħames suldati Libjani qed jintbagħtu lura pajjiżhom qabel iż-żmien wara li kienu akkużati li ħebbew sesswalment għal nisa tal-lokal. Kelliem għall-Ministeru tadDifiża Ingliż qal li kien se jkun rivedut kif l-aħjar għandhom jingħataw it-taħriġ is-suldati Libjani u jekk dan għandux ikompli jsir fir-Renju Unit.

L-ISTATI UNITI: Ajruplan tat-tip F-35C Lightning II, l-aktar ajruplan militari Amerikan modern, hekk kif għamel inżul fuq il-USS Nimitz, l-eqdem aircraft carrier nukleari fil-flotta Amerikana, barra l-kosta ta’ San Diego. Dan kien l-ewwel inżul ta’ dan l-ajruplan fuq aircraft carrier, bil-għan li fl-2018 jibdew jintużaw ajruplani ta’ dan it-tip minn fuq l-aircraft carriers (Ritratt: EPA)

Angelina Jolie qed tikkunsidra karriera fil-politika L-ISTATI UNITI

Angelina Jolie, li bħalissa qed tiġbed il-film ‘By The Sea’ f’Malta, qalet li qed tikkunsidra li tibda karriera fil-politika. F’intervista mar-rivista ‘Vanity Fair’ li se toħroġ għallbejgħ fil-11 ta’ Jannar, hi qalet li kienet imħajra minn ħajja

diplomatika jew ta’ servizz pubbliku. Ix-xahar li għadda Jolie ngħatat unur mir-Reġina Ingliża għax-xogħol li tagħmel kontra l-vjolenza sesswali. Hi spiss kienet mistoqsija jekk kinitx imħajra toħroġ

għall-politika peress li hi attiva ħafna fix-xena politika imma f’din l-intervista għall-ewwel darba hi qalet ċar u tond li kienet imħajra aktar minn qatt qabel tagħmel dan il-pass. Hi qalet li meta persuna bħalha tagħmel ħafna xogħol uman-

itarju, wieħed bilfors isir konxju tal-politika u jekk wieħed verament irid jagħmel bidla, allura għandu ċerti responsabbiltajiet xi jġorr. Hi żiedet li madankollu, ma kinitx taf jekk biex tagħmel ħoss favur ċerti kawżi kienx jaqbel li tibqa’ attriċi.

Jolie, li għandha 39 sena, hi rappreżentata speċjali għall-fergħa tan-Nazzjonijiet Uniti inkarigata mir-refuġjati, UNHCR, minbarra li ħadmet ħafna kontra l-ġlied u l-abbużi f’Darfur kif ukoll l-Afganistan, Haiti u l-Kambodja.

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Nitkellmu inqas bejnietna, imma nitkellmu iktar ma’ Alla – L-Isqof ta’ Għawdex Mario Grech Charles Muscat

F'mumenti bħal dawn, jien naħseb li rridu nitkellmu inqas bejnietna, imma nitkellmu iktar ma’ Alla biex għażliet bħal dawn, isiru fid-dawl tal-Ispirtu s-Santu, x'qed jgħid l-ispirtu t'Alla lill-Knisja lokali f'Malta. Din id-dikjarazzjoni saret millIsqof ta' Għawdex Monsinjur Mario Grech f'intervista ma’ InNazzjon meta kien mistoqsi dwar il-ħatra ta' Arċisqof ġdid wara r-riżenja tal-Arċisqof Pawlu Cremona fil-jiem li għaddew. Fl-intervista hu jitkellem ukoll dwar is-Sinodu tal-Isqfijiet li sar f'Ruma, il-familja f'pajjiżna, il-pożizzjoni tal-Knisja dwar il-każi ta' abbużi sesswali minn reliġjużi, il-ħafna ġid li qed isir mal-familji, id-djoċesijiet, iddjakni permanenti u anke dwar iż-żgħażagħ u ż-żwieġ.

Is-Sinodu tal-Familja kellu t-tema 'L-Isfidi pastorali tal-familja fil-kuntest tal-evanġelizzazzjoni'. X'kienu l-konklużjonijiet ewlenin tas-Sinodu? Lejlet il-ftuħ tas-Sinodu kien hemm velja ta' talb u l-Papa Franġisku għamel diskors qasir li fil-fehma tiegħi ta indirizz lisSinodu. Kien filgħaxija u fi Pjazza San Pietru kien hemm folla mdaqqsa. Il-Papa qal, “issa llejla intom se tmorru d-dar u lfamilja se tinġabar madwar mejda u hemm familji li jieħdu gost bl-għożża ta' xulxin, blimħabba ta' xulxin, bl-għaqda ta' bejniethom u għandhom l-inbid fuq il-mejda.” Il-Papa kompla, “imbagħad hemm familji oħrajn li ma jistgħux igawdu minn dan il-ġid kollu li toffri l-familja. Hemm familji li llejla se jinġabru b'qalbhom miksura għal xi raġuni jew oħra. Dawn m'għandhomx inbid.” Allura sSinodu ried li jsaħħaħ l-inbid ta' min għandu, jiġifieri jsaħħaħ ilfamilja kif dejjem għamlet ilKnisja, imma kien ukoll ħsieb importanti tas-Sinodu li lil dawk il-familji li naqashom l-inbid, li għandhom ix-xemgħa qed tintefa ma nitfuhiex, musbieħ inemnem ma nitfuhx, imma naraw kif nistgħu nagħtuh ftit iktar żejt biex dak id-dawl inemnem jissaħħaħ u jdawwal u jsaħħan lil dik il-familja. Għalhekk fixxogħol tas-Sinodu kien hemm dawn iż-żewġ dimensjonijiet li filwaqt li nsaħħu lill-familja, flistess ħin ta' rgħajja u ta' Knisja omm, trid ukoll issegwi lil bnie-

www.maltarightnow.com

INTERVISTA

dem dgħajjef, lil bniedem ferut. Naħseb li ż-żewġ għanijiet intlaħqu.

Is-Sinodu ma ġabx maġġoranza fuq xi punti bħalma huma s-sitwazzjoni ta' dawk li huma divorzjati li jinsabu fit-tieni relazzjoni u lomosesswali. Dan ifisser li l-Knisja baqgħet konservattiva fuq dawn it-temi? Għandna flixkun nofsu mimli jew nofsu vojt. Jien ma narax innofs il-vojt, imma nara n-nofs mimli. Veru dak li qed tgħid int li kien hemm tliet paragrafi li meta kienu vvutati ma kisbux ilmaġġoranza kwalitattiva, imma ġabu l-maġġoranza u dan mhux fatt insinifikanti jew li nistgħu nittraskurawh. Imbagħad ma ninsewx li din kienet esperjenza ta' Sinodu, jiġifieri ta' mixja flimkien li bdiet qabel il-5 ta' Ottubru minn meta jien ngħid li l-Papa ried jibgħat dak il-kwestjonarju lill-Insara kollha u hemm diġà kienet bdiet il-mixja Sinodali. Is-Sinodu mhux talIsqfijiet biss, Isqfijiet konna hemm u kien hemm ukoll xi lajċi, imma l-Knisja kollha qed tieħu sehem f'din l-esperjenza. Qed nuża l-verb fil-preżent, għaliex l-esperjenza tas-Sinodu ma spiċċatx. Fid-dokument finali hemm paragrafu li għadda b'maġġoranza assoluta fejn dan ix-xogħol kollu se jerġa' jmur lura għand il-Knisja lokali, jiġifieri fid-djoċesijiet biex tkompli d-diskussjoni, ikompli d-dibattitu u jkompli l-approfondiment u jekk il-Bambin irid sena oħra terġa' ssir din l-assemblea sinodali biex inkomplu naraw, jien ngħid x'qed jgħidilna Alla għaċċirkostanzi tal-lum. Allura ħadd m'għandu jħossu deluż u lanqas ħadd ma jista' jgħid, isma’ ttagħmiet tagħna ġew mitfija.

Illum anke f'pajjiżna hawn forom differenti ta' familji u l-liġi tal-Unjoni Ċivili wasslet biex koppji tal-istess sess jistgħu jiżżewġu. X'inhi l-pożizzjoni tal-Knisja dwar dan u taħseb li l-familja hekk imsejħa tradizzjonali, qed tkun mhedda? Il-Knisja għandha dejjem ilproposta x'tagħmel, m'iniex ngħid il-proposta tagħha apposta għaliex il-Knisja m'għandha xejn li hu tagħha. Għandha lmessaġġ li ħallielha l-Mulej

L-Isqof Mario Grech qal li “bħala familji li għandna ħafna tajjeb, jien konvint li l-poplu tagħna, ġensna, għandu ħafna għal qalbu l-familja”

Ġesu’ u hi fid-dmir li tibqa' ttennih, jiġifieri l-familja kif riedha l-Ħallieq, imbagħad kif fdieha Ġesu’ Kristu. Allura l-familja li int qed issejħilha tradizzjonali, imma jien ngħidilha l-familja ta' kull żmien. Jiġifieri l-mara u rraġel li jiżżewġu għax jinħabbu u l-imħabba tagħhom twassalhom biex jiffurmaw il-familja. Għalkemm għandha din il-proposta u ma tehda qatt tagħmilha għax temmen li mhux biss iridha Alla, imma għax taqbel malvokazzjoni ta' kull bniedem. Allura l-Knisja ma tehda qatt tagħmilha din il-proposta. IlKnisja qiegħda fid-dinja tal-lum u ma tistax ma tiħux kunjizzjoni ta' ċerti realtajiet li hawn madwarna bħal dawk li semmejt inti. Kollox idur pero' fuq il-bniedem. Kristu huwa feddej talbniedem u l-Knisja għandha għal qalbha lil bniedem imżejjen bid-dinjità umana tiegħu. Huma x'inhuma l-għażliet li jagħmel u l-kundizzjonijiet li qed jgħix fihom, ħadd ma jista' jħassar iddinjità umana tal-persuna. Dejjem hemm xaqq ta' tama u allura quddiem dawn id-diversi forom li qed issemmili int, ilKnisja tapprezza t-tajjeb li

hemm fihom u dan kien argument li ħareġ fis-Sinodu, imma mhix xi trovata tas-Sinodu li lKnisja tagħraf dak li hu pożittiv fir-realtajiet tad-dinja, anke jekk mhumiex kollha mija fil-mija pożittivi. Imma elementi tajbin hemm u dawk irridu napprezzawhom u fl-istess ħin aħna nkomplu nakkumpanjaw lill-bniedem f'kull sitwazzjoni li jinsab ħalli kontinwament mhux jikkonfronta ruħu mat-tagħlim talKnisja, imma ngħinuh jiltaqa' ma’ Kristu l-feddej ta' kull bniedem. Aħna għandna fiduċja mhux fil-ħila tagħna, imma li llaqgħa ma’ Kristu kapaċi ddawwal kull realtà umana. X'inhu l-futur tal-familja Maltija fid-dawl tat-tibdil soċjali li qed iseħħ f'pajjiżna? Il-familja għandha l-isfidi tagħha. Il-familja għandha lmumenti mdawlin u għandha wkoll id-dellijiet. Il-familja Maltija u Għawdxija mhix xi eċċezzjoni u lanqas mhi f'xi bozza maqtugħa mill-iżviluppi li għaddejjin fid-dinja. Jien naħseb li aħna bħala familji li għandna ħafna tajjeb, jien konvint li l-

poplu tagħna, ġensna, għandu ħafna għal qalbu l-familja. Ħadd ma jieħu gost li l-familja tiegħu tixxellef. Allura jien ngħid, inkomplu naħdmu, l-istakeholders kollha tas-soċjetà, għax flaħħar mill-aħħar qegħdin nitkellmu dwar realtà li hi ta' importanza fundamentali kemm għas-soċjetà ċivili kif ukoll għall-Knisja. Imma fuq dan ma nistgħux ma naħdmux flimkien. Għalhekk filwaqt li nieħdu ħsieb it-tajjeb li għandna, lanqas ma nistgħu nittraskuraw lil min għal xi raġuni jew oħra ma jilħaqx dan l-ideal. Xorta għandu d-dritt li jkun imsieħeb f'mixja li Alla biss jaf fejn tista' teħodna. Imma ladarba ġejja minn Alla, jien għandi fiduċja li toħodna f'port tajjeb. F'pajjiżna qed naraw ħafna żgħażagħ li qed jaqtgħu qalbhom meta jiġu biex jintrabtu għal dejjem f'relazzjoni ta' mħabba permezz taż-żwieġ. X'qed iwassal għal dan u x'soluzzjonijiet hemm? Din l-osservazzjoni jien għamiltha anke f'intervista oħra li tajt wara s-Sinodu. Il-ġeneraz-

www.maltarightnow.com

INTERVISTA

Għandna bżonn niskopru lingwaġġ ġdid, kif nesprimu dan it-teżor kbir li għandha l-Knisja

zjoni żagħżugħa qed tibża' tidħol għal din l-avventura tal-ġenn talimħabba fiż-żwieġ fil-familja. Hemm ħafna raġunijiet, mhux biss raġunijiet li ġejjin millintern tal-esperjenza tal-familja, imma anke raġunijiet soċjali. Jien ngħid li aħna rridu nkomplu nippropopnu l-ġmiel tal-familja li l-familja nippreżentawha bħala kemm hi attrazzjoni li tiġbed lill-bniedem u tgħinu jirrispondi għall-ħtiġiet naturali tiegħu. F'dan kollu l-attur prinċipali la huwa l-Isqof, la huma lqassisin u lanqas huma l-istituzzjonijiet, imma hija l-familja. IsSinodu din jgħidha u jerġa' jtenni t-tagħlim tal-Knisja fejn jgħid li hemm bżonn nabbiltaw iktar lill-familja, nagħtuha iktar qawwa u fiduċja fiha nnifisha biex tkun hi li xxandar madwarha l-ġmiel tal-familja b'tali mod li min iħares lejha, u allura ż-żgħażagħ tagħna, ma jaqtgħux qalbhom u jgħidu, mela kif kien possibbli li dawn għexu din ilfamilja, din l-esperjenza, possibbli wkoll għalina.

Taħseb li l-Knisja għandha tbiddel il-mod kif qed twassal il-kelma tagħha, partikularment il-quddiesa tal-Ħadd, fid-dawl tal-fatt li l-attendenza jidher li qed tonqos sena wara l-oħra? Parti mill-intervent li għamilt fis-Sinodu dak kien, li aħna għandna bżonn niskopru lingwaġġ ġdid, kif nesprimu dan itteżor kbir li għandha l-Knisja li hu teżor millenarju. Iva naqbel miegħek illi għandna l-impenn li aħna nfittxu lingwaġġ, espressjoni, li tiftiehem millbniedem tal-lum. Nagħtik eżempju. Niftakarni nagħmel omelija u nuża l-kelma ‘kenur’ li jien mingħalija hi kelma pura bilMalti. Imma wara sibt xi nies li staqsewni dik il-kelma x'inhi. Aħna għandna dan id-dmir illi nfittxu espressjoni aktar friska li ma tibdilx l-essenza u s-sustanza imma tagħmilha iktar komunikabbli. Naħseb li dan mhux biss fil-messaġġ tagħna, imma anke fil-liturġija li aħna niċċelebraw. Jien iva nħoss li fil-liturġija tagħna, għad baqgħalna passi kbar x'nagħmlu biex tkun tassew ċelebrazzjoni li min imur, int semmejt il-quddiesa tal-Ħadd, joħroġ minn hemm ferħan, mimli tama u mimli kuraġġ u mhux qalbu maqtugħa. X'inhi l-opinjoni tiegħek dwar l-introduzzjoni tad-

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

djakni permanenti f'pajjiżna? Jien naħseb li kif qal lArċisqof, id-djakni permanenti huma kariżma fil-Knisja u jekk wieħed jara li huma meħtieġa fi ħdan il-poplu t'Alla, allura għaliex m'għandhiex tiġi studjata l-possibbiltà li dawn ikunu parti wkoll mill-esperjenza ta' Knisja. Jien nara l-ġmiel ta' dan il-ministeru tad-djakonat permanenti, naturalment jekk hux f'postu jew le, kull knisja partikulari trid tistudja ċ-ċirkustanzi li tkun qed tgħix fihom.

Dan l-aħħar smajna diversi każi ta' allegati abbużi sesswali minn ftit reliġjużi li wħud instabu ħatja. X'inhu jiġri? L-esperjenza umana, l-umanità feruta, l-umanità dgħajfa u aħna r-reliġjużi u l-qassisin huma parti minn din l-umanità. B'daqshekk m’iniex infisser li għandna nagħlqu għajnejna jew li ma niħdux il-prekawzjonijiet meħtieġa biex inħarsu lil min hu dgħajjef u allura lill-minuri. Dawn jikxfu x'inhi r-realtà tassoċjetà u tal-Knisja, jien tkellimt dwar il-Knisja li fiha hemm lelement divin, imma hemm ukoll l-element uman. Għalhekk jien nibqa' nemmen fil-Knisja għax minkejja l-element uman u din id-dgħufija, il-Knisja għaddew tant snin u baqgħet wieqfa. Mhux bil-ħila tagħna, għax kieku aħna żarmajnieha, imma bil-qawwa tal-ispirtu t'Alla.

Sfortunatament ftit li xejn nisimgħu fil-media dwar il-ħafna tajjeb li jsir mir-reliġjużi kemm f'pajjiżna kif ukoll fil-missjonijiet madwar id-dinja. X'tikkummenta? L-ewwel nett hu fatt li aħna ttajjeb ma ndoqqux it-trombi dwaru, imma ngħid li xorta għandna nikkomunikaw anke biex nagħtu xhieda u nqanqlu lil ħaddieħor biex jagħmel jew isegwi dawn l-esperjenzi. Naqbel miegħek li l-Knisja anke f'pajjiżna u meta ngħid il-Knisja mhux nifhem biss l-istituzzjoni, imma qed nifhem il-poplu t'Alla. Għax jien il-ħafna ġid li jsir filfamilji tagħna u li mhux magħruf, irridu nkunu rikonoxxenti lejh. Forsi inti qed titkellem dwar il-karità, semmejt il-missjoni, imma jien nitlaq anke mill-esperjenzi tat-toroq tagħna, tal-familji tagħna. Hemm ħafna ġid moħbi li qed

Fiċ-ċrieki tal-Knisja qatt ma ssemma l-fatt li d-Djoċesi ta’ Għawdex tingħaqad mal-Arċidjoċesi ta’ Malta

isir u jien ngħid li għandna napprezzaw iktar mhux biex niftaħru, imma biex inqanqlu lil ħaddieħor ħalli jsegwi l-eżempju t-tajjeb.

Fil-jiem li għaddew l-Arċisqof ta' Malta, Pawlu Cremona rriżenja u fil-media bdew jissemmew diversi ismijiet li jistgħu jinħatru minfloku, u fosthom issemmejt inti. X'tikkummenta? Xi tridni nikkummenta? Naħseb xogħol tal-ġurnalisti li ma nistax nidħol fih, imma lKnisja mhix istituzzjoni umana li jiġifieri noqogħdu naraw min se jitla' u min se jinżel. IlKnisja hi istituzzjoni spiritwali, hija l-poplu t'Alla u f'mumenti bħal dawn, jien naħseb li rridu nitkellmu inqas bejnietna, imma

nitkellmu iktar ma’ Alla biex għażliet bħal dawn, isiru fiddawl tal-Ispirtu s-Santu, x'qed jgħid l-ispirtu t'Alla lill-Knisja lokali f'Malta. Naħseb li din għandha tkun l-attitudni, millbqija kollox huwa spekulazzjoni li sinċerament lanqas inħoss li għandi nikkummenta dwarhom.

Issemmiet ukoll il-possibbilta’ li d-Djoċesi ta' Malta u d-Djoċesi ta' Għawdex jingħaqdu u pajjiżna jkollu djoċesi waħda. Kemm hi reali din il-possibbilta’? X'differenza tara bejn id-djoċesi ta' Malta u dik ta' Għawdex? Huma żewġ realtajiet differenti. Jien niftakar lill-predeċessur tiegħi l-Isqof Nikol Cauchi li kien jgħid li ċerti affarijiet li

jsiru f'Malta ma jistgħux isiru f'Għawdex u ċerti affarijiet li jsiru f'Għawdex, ma jistgħux isiru f'Malta. Mhux għax xi ħadd hu bravu iktar mill-ieħor, imma għaliex iċ-ċirkostanzi, lambjent, jgħin jew ma jgħinx. Kull djoċesi għandha d-dinamika tagħha. Din l-idea jien ma nafx minn fejn ġiet, qatt ma smajtha fiċ-ċrieki tagħna bħala Knisja l-idea li ż-żewġ djoċesijiet isiru djoċesi waħda. Anke din naħseb li hi spekulazzjoni ġurnalistika. Imma jien naħseb li din l-esperjenza ta' żewġ djoċesijiet fejn din is-sena qed niċċelebraw il-150 sena mit-twaqqif tad-Djoċesi ta' Għawdex, jekk inħarsu lura, kienet esperjenza pożittiva. Allura sakemm nistgħu nibqgħu ngħixu jew niċċelebraw il-ħajja tal-Knisja f'din id-diversità u l-unità, għaliex m'għandniex nibqgħu?

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

AĦBARIJIET TA’ BARRA

Il-poplu jivvota fl-elezzjonijiet tal-Mid-Term L-ISTATI UNITI

Il-poplu Amerikan ivvota flelezzjonijiet ta’ nofs il-mandat tal-Amministrazzjoni preżenti u li huma magħrufa bħala MidTerm. Il-proċess mistenni jiswa mat-$3.67 biljun, u dan ifisser li din hi l-aktar votazzjoni fuq dan il-livell li qatt swiet flus. Intant, fl-aħħar jiem, ilPresident tal-Istati Uniti, Barack Obama, mexxa l-kampanja finali tiegħu fid-distretti magħrufin bħala fortizzi tal-Partit Demokratiku fil-Gvern. L-istħarriġ ta’ qabel ilvotazzjoni wera li l-votanti Amerikani aktar jimpurtahom mill-kwistjonijiet domestiċi milli mill-ġlieda kontra lmilitanti tal-grupp Stat Iżlamiku (ISIS) jew il-virus tal-Ebola. Għalihom huma aktar importanti affarijiet bħall-ekonomija, ilkura tas-saħħa, il-programmi talMedicare u s-sigurtà soċjali. Dan meta 19 fil-mija biss qalu li suġġetti bħall-Ebola, l-ISIS u l-azzjonijiet tar-Russja flUkrajna huma fatturi aktar importanti li jiddeċiedu fejn huma se jivvutaw fil-Mid-Term. Peter Hart, Demokratiku li għen biex jitmexxa l-istħarriġ, qal li l-elettorat jimpurtah fuq kollox mill-affarijiet bażiċi. Fl-istess ħin – u skont l-istudju – l-Amerikani b’interess kbir filkwistjonijiet internazzjonali se jivvutaw favur ir-Repubblikani fl-Oppożizzjoni. Madankollu, għal dan it-tip ta’ votant hemm erbgħa oħra li jinteressawhom aktar il-kwistjonijiet domestiċi fl-Istati Uniti. Mhux probabbli li l-Kamra tar-Rappreżentanti, il-kamra t’isfel b’maġġoranza Repubblikana, tintrebaħ midDemokratiċi. Dan meta l-partit

Il-President Barack Obama jlesti għar-riżultat tal-Mid-Term li mistenni jkompli jxekkel il-ħidma tiegħu (Ritratt: EPA)

fil-Gvern, bi ftit eċċezzjonijiet, hu dispost li jitlef mill-appoġġ waqt l-elezzjonijiet tal-MidTerm. Fl-istess ħin, l-attenzjoni kollha hi fuq is-Senat fejn irRepubblikani jeħtieġu jirbħu biss sitt siġġijiet biex jieħdu lkontroll. Suċċess potenzjali għarRepubblikani jfisser li l-

President Obama jkun tilef ilkontroll taż-żewġ Kmamar talKungress (il-Kamra tarRappreżentanti u s-Senat) mindu tela’ fil-poter – bir-Repubblikani jiksbu aktar poteri leġiżlattivi, għalkemm il-President jibqa’ bis-saħħa tal-veto fuq l-abbozzi tal-liġi. Sadanittant, l-aktar kwistjonijiet importanti għal 23

fil-mija tal-Amerikani li vvutaw f’nofs il-mandat huma l-iżvilupp ekonomiku u t-tkattir taxxogħol, waqt li 23 fil-mija oħra huma mħassba dwar l-istaġnar politiku f’Washington. Imbagħad, l-iżbilanċ hu l-aktar ħaġa importanti għal xi 12 filmija tal-elettorat Amerikan, b’disgħa fil-mija tal-votanti Amerikani jagħtu prijorità lill-

kura tas-saħħa, is-sigurtà soċjali u l-Medicare. Skont l-istħarriġ, sebgħa filmija biss tal-Amerikani għażlu lazzjoni militari kontra t-terroristi tal-ISIS bħala l-akbar kwistjoni, u tnejn fil-mija fost il-poplu jirreferu għall-epidemija talEbola bħala l-kwistjoni ewlenija li setgħet tiddetermina l-vot tagħhom.

Il-kummenti ta’ Breedlove ġew hekk kif uffiċjali tan-NATO qajmu allarm wara żieda finnumru ta’ azzjonijiet Russi mhux adegwati fuq l-Ewropa. Uffiċjali tan-NATO fissru kif ġew lokalizzati u monitorjati erba’ gruppi ta’ bombers Russi u tankers li kienu qed jagħmlu manuvri militari fuq l-ispazju tal-ajru Ewropew. Breedlove qal li linfiltrazzjonijiet Russi kienu saru wisq frekwenti matul issena li għaddiet, iżda l-

infiltrazzjoni li seħħet nhar ilĠimgħa kienet aktar provokattiva.

infiltrazzjonijiet il-ġimgħa li għaddiet u s-sitwazzjoni kienet solvuta b’mod professjonali.

Kien hemm aktar minn 19-il sitwazzjoni li fihom ajruplani Russi infiltraw l-ispazju tal-ajru Ewropew f’perjodu ta’ 24 siegħa matul il-ġimgħa li għaddiet. Il-Ġeneral Breedlove qal li nNATO rreaġixxiet malajr għall-

Hu żied li uffiċjali Amerikani ma tkellmux dwar dawn l-aħħar infiltrazzjonijiet minn qawwiet Russi. Il-Ġeneral Breedlove ma kkonfermax rapporti li sottomarin Russu kien lokalizzat

f’ibħra Żvediżi, iżda qal li tali infiltrazzjonijiet dehru qabel ma l-kriżi Ukrena eskalat. Hu qal ukoll li n-NATO mhix se tirrikonoxxi l-elezzjonijiet organizzati minn separatisti favur l-unjoni mar-Russja li saru nhar il-Ħadd. Jidher li m’hemm ebda sinjal li r-Russja se tkun qed tnaqqas mill-azzjonijiet tagħha flUkrajna fejn se tkompli blappoġġ tagħha lejn gruppi ta’ ribelli favur ir-Russi minkejja sanzjonijiet tal-Punent.

Ir-Russja għadha taħseb li hi potenza qawwija IN-NATO

Il-mexxej militari tan-NATO qal li r-Russja qed tipprova turi lill-pajjiżi tal-Punent li għadha potenza qawwija billi tibgħat ajruplani tal-gwerra u bombers fl-ispazju tal-ajru Ewropew. Il-Ġeneral Philip Breedlove, is-Supreme Allied Commander tan-NATO fl-Ewropa, stqarr li fl-opinjoni tiegħu, ir-Russja qed tikkomunika mal-Punent u tgħid li hi għadha potenza qawwija u li għandha l-abbiltà li teżerċita kull tip ta’ influwenza fil-ħsieb talPunent.

L-infiltrazzjonijiet Russi saru wisq frekwenti

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

www.maltarightnow.com

AĦBARIJIET TA’ BARRA

1 1) IL-ĠERMANJA: Żewġt irġiel jaħdmu fuq karusell waqt il-fiera tad-divertiment ta’ ‘Winterdom’, fil-belt ta’ Hamburg. Din il-fiera se tibqa’ għaddejja sas-7 ta’ Diċembru 2) L-OLANDA: Il-vapur tan-Navy Olandiż ‘Karel Doorman’ waqt il-ħruġ mill-port ta’ Den Helder. Dan il-vapur qed iġorr il-provvisti tal-għajnuna lejn il-Punent tal-Afrika, bl-iskop li jintużaw fil-ġlieda kontra l-Ebola 3) L-INDJA: Devoti tal-komunità Sikh jagħtu dimostrazzjoni tal-arti marzjali waqt purċissjoni li fakkret l-anniversarju mit-twelid tal-fundatur tar-reliġjon tagħhom, fil-belt ta’ Bhopal 4) L-INDONESJA: Mudella tippreżenta libsa ddisinjata minn Yogie Pratama waqt il-Ġimgħa tal-Moda ta’ din is-sena fil-belt ta’ Jakarta (Ritratti: EPA)

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

MADWARNA

L-ispiża għan-negozji fl-Ewropa marbuta ma’ problemi ta’ saħħa mentali hija stmata għal madwar 240 biljun ewro fis-sena

L-immaniġġjar tal-istress marbut max-xogħol: It-tema ewlenija għall-Ġimgħa Ewropea ta’ din is-sena dwar is-Saħħa u s-Sigurtà fuq ix-Xogħol

Din hija kwistjoni li tista’ tkun ta’ spiża kbira kemm għas-saħħa tal-impjegati kif ukoll għan-negozji

Din il-ġimgħa rat il-bidu talĠimgħa Ewropea dwar is-Saħħa u s-Sigurtà 2014, okkażjoni ewlenija fil-kampanja dwar issigurtà fuq il-post tax-xogħol. Mijiet ta’ attivitajiet kienu organizzata madwar l-Ewropa kollha sabiex titfakkar din l-okkażjoni. Bħala parti mit-tema kurrenti – Postijiet tax-Xogħol B’Saħħithom, Jimmaniġġjaw lIstress – L-Aġenzija Ewropea għas-Saħħa u s-Sigurtà fuq ixXogħol (EU-OSHA) u l-imsieħba tagħha fittxew li jħeġġu lillEwropa biex titkellem dwar listress u r-riskji psiko-soċjali fuq ix-xogħol u kif dawn jistgħu jkunu trattati. Dr Christa Sedlatschek, Direttur ta’ EU-OSHA qalet: “Din hija kwistjoni li tista’ tkun ta’ spiża kbira kemm għas-saħħa tal-impjegati kif ukoll għal dik tan-negozji. Fejn l-istress marbut max-xogħol qed ikun it-tieni lakbar problema ta’ saħħa rappurtata fl-Ewropa u fejn l-ispiża għan-negozji marbuta ma’ problem ta’ saħħa mentali hija stmata għal madwar 240 biljun ewro fissena, din hija problema li ma nistgħux nibqgħu ninjorawha. Kif jidher mill-ħafna attivitajiet li qed ikunu organizzati matul din il-ġimgħa, in-network tagħna madwar l-Ewropa qed iwettaq biċċa xogħol siewja ħafna sabiex dawk li jħaddmu u dawk li jaħdmu, jagħtu iżjed kas ta’ din ilproblema. L-għajnuna ta’ EU-OSHA

waqt din il-kampanja qed titwassal permezz tal-ħafna riżorsi li qed jitwasslu b’xejn mis-sit uffiċjali tal-internet tal-kampanja, fosthom għodda prattiċi bħalma huwa l-film ‘Napo in … When stress strikes’. EU-OSHA, f’kollaborazzjoni ma’ Eurofound, ippubblikat ukoll rapport ġdid ‘Psychosocial risks in Europe - Prevalence and strategies for prevention’. Żur issezzjoni dwar il-pubblikazzjonijiet il-ġodda fuq is-sit uffiċjali tal-internet tal-kampanja biex taqra iżjed dwar il-ħafna esperjenzi marbuta ma’ deċiżjonijiet u miżuri li ttieħdu madwar lEwropa. Il-ħidma sabiex ikun immaniġġjat l-istress marbut max-xogħol u r-riskji psiko-soċjali ma tiqafx wara li tintemm din il-Ġimgħa Ewropea: F’Novembru se tkun imnedija gwida elettronika fil-lingwi kollha Ewropej b’pariri lillSMEs dwar kif jimmaniġġjaw listress fuq ix-xogħol. F’Diċembru mbagħad, EUOSHA se tħabbar Lista ta’ Partners Uffiċjali ġodda u fl2015 jitħabbru r-rebbieħa tat12-il edizzjoni tal-European Good Practice Awards. Żur is-sit tal-kampanja u ċċekkja l-koordinaturi uffiċjali sabiex tara x’inhu l-programm ta’ attivitajiet lokali marbuta mal-Ġimgħa Ewropea dwar isSaħħa u s-Sigurtà fuq ix-Xogħol 2014.

Is-Sależjani ta’ Dun Bosco f’Malta qed jorganizzaw bejgħ ta’ ċeramika u presepji minn Sciacca fi Sqallija. Matul l-istess attivita' se jkun hemm għall-bejgħ ukoll għamara antika. Il-bejgħ se jsir flIskola Sależjana ta’St. Patrick, Triq San Ġwann Bosco, f’Tas-Sliema bejn is-26 u t-30 ta’ Novembru. Il-

ħinijiet ikunu bejn l-10 ta’ filgħodu u s-7 ta’ filgħaxija. Il-qligħ kollu jmur għat-tfal ta’ St. Patrick. Il-grawnds tal-iskola jkunu miftuħa għall-parkeġġ. Din għandha tkun opportunita' unika biex jinxtraw rigali tal-Milied b’differenza filwaqt li tingħata għajnuna lil kawża tajba.

Ċeramika u presepji ta’ Sqallija f’Malta

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

FINANZI

L-istimolu mill-Bank of Japan iwassal għal andament pożittiv fuq is-swieq

Iż-żejt mhux maħdum Brent kellu s-sitt ġimgħa negattiva, l-itwal sensiela ta’ sessjonijiet negattivi mill-2002, hekk kif l-OPEC żied il-produzzjoni għall-ogħla livell f’14-il xahar fost żieda fil-provvista globali

Matul din il-ġimgħa l-iStandard & Poor’s 500 Index u d-Dow Jones Industrial Average għalqu fl-ogħla livell li qatt kienu fih li kisbuh flaħħar sessjoni tal-ġimgħa hekk kif il-Bank of Japan meta mhux mistenni żied l-istimolu. L-iStoxx Europe 600 Index issaħħaħ bi 2.9 fil-mija biex illimita l-agħar andament fuq perjodu ta’ xahar din is-sena, filwaqt li t-Topix filĠappun issaħħaħ b’7.4 fil-mija u wassal biex l-ishma fl-Asja jkollhom tisħiħ ta’ 3.1 fil-mija matul din il-ġimgħa. Stokks Ewropej issaħħu għall-

ogħla livell f’erba’ ġimgħat fost ottimiżmu li l-istimolu tal-Bank of Japan se jimla ftit mill-vojt li ħalla ttmiem tax-xiri tal-bonds tar-Riserva Federali. L-iStoxx Europe 600 Index tilef 1.8 fil-mija matul ixxahar ta’ Ottubru, l-aktar minn Ġunju 2013 fost tħassib li x-xiri talassi tal-Bank Ċentrali Ewropew mhux se jkun biżżejjed biex iqajjem fuq saqajha lill-ekonomija tarreġjun. Bit-tmiem tax-xiri tarRiserva Federali dan ix-xahar, linvestituri qed iħarsu lejn l-Ewropa u l-Ġappun għal appoġġ fit-tul. L-investituri wieżnu rapport li

wera li l-inflazzjoni taz-zona ewro żdiedet matul dan ix-xahar għal ħjiel dwar il-pożizzjoni politika talECB waqt il-laqgħa tal-ġimgħa ddieħla. Il-bank ċentrali għandu lgħan li jpoġġi l-inflazzjoni f’livell viċin it-2 fil-mija filwaqt li r-rata baqgħet taħt il-1 fil-mija din issena. Stokks fl-Istati Uniti ssaħħu matul din il-ġimgħa u kellhom avvanz fuq perjodu ta’ xahar hekk kif l-indiċi laħqu livelli rekord fuq dħul aħjar minn mistenni. Dejta ekonomika naqqset it-tħassib dwar it-tmiem taxxiri tal-bonds mir-Riserva Federali.

Fil-Ġappun it-Topix ħassar it-telf għal din is-sena u issa jinsab b’żieda ta’ 2.4 fil-mija. L-MSCI Emerging Markets Index kellu tisħiħ ta’ 3.1 fil-mija matul din il-ġimgħa filwaqt li matul Ottubru ssaħħaħ b’0.9 fil-mija. Iż-żejt mhux maħdum Brent kellu s-sitt ġimgħa negattiva, litwal sensiela ta’ sessjonijiet negattivi mill-2002, hekk kif lOPEC żied il-produzzjoni għallogħla livell f’14-il xahar fost żieda fil-provvista globali. Iżżejt mhux maħdum West Texas Intermediate kellu l-akbar

tnaqqis fuq perjodu ta’ xahar f’aktar minn sentejn. Dan ir-rapport inkiteb minn Valletta Fund Management Limited, kumpanija sussidjarja talBOV Group. L-uffiċċji talkumpanija jinsabu f’TG Complex, Suite 2, Level 3, Brewery Str., lImrieħel BKR 3000. Valletta Fund Management Limited hi liċenzjata mill-MFSA. Tista’wkoll tikkuntattja lill-VFM permezz tal-email infovfm@bov.com, billi ċċempel fuq Freephone 80072344 jew żur ilwebsajt www.vfm.com.mt.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 5 ta’ Novembru, 2014

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>03 11>55 12>00 12>15 14>30 15>00 15>05

Editorjal Club 101 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>20 20>00 21>30 22>30 22<40 22>45

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Il-Kelma u l-Mu]ika Fuzzbox - Lito Talktime G[ada fl-Istampa Editorjal Sizxties Music Club (r)

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:45 - Sonny With a Chance 08:10 - The Suite Life on Deck 08:35 - The Suite Life on Deck 09:00 - That’s So Raven 09:25 - That’s So Raven 09:50 - A.N.T. Farm 10:15 - A.N.T. Farm 10:40 - Good Luck Charlie 11:05 Good Luck Charlie 11:30 - Jessie 11:55 Jessie 12:20 - Austin & Ally 13:00 - Wizards of Waverly Place 13:20 - Wizards of Waverly Place 13:45 - Liv & Maddie 14:10 - Violetta 15:00 - The Suite Life Movie 16:30 Wolfblood 17:00 - Gravity Falls 17:30 Violetta 18:20 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:45 - Spooksville 19:10 - Wolfblood 19:35 - The Suite Life on Deck 20:00 - Good Luck Charlie 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Shake It Up! 21:10 - Wolfblood 21:35 - Wolfblood 22:00 - Violetta 22:40 The Hive 22:50 Art Attack 23:15 - Art Attack 23:40 - Jungle Junction 23:50 - Jungle Junction. Nickelodeon 07:30 - The Fairly OddParents 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 Zack and Quack 10:25 Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:05 - The Penguins of Madagascar 15:30 - Rocket Monkeys 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - T.U.F.F. Puppy 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 – Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly 23:25 - iCarly 23:50 -

Victorious

Jim Jam 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 Noksu 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper

08:10 - Shapes 08:20 - What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:35 Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Hip Hip Hurray 09:55 - Benjamin’s Farm 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 – Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Woody Buddies 11:25 - Woody Buddies 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 Jarmies 12:40 - What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 Hip Hip Hurray 13:05 - Heroes of the City 13:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:45 - Gombby’s Green Island 14:00 - Woody Buddies 14:05 - Woody Buddies 14:10 Snapatoonies 14:35 - My Animal Family 14:50 - Gazoon 14:55 - See the Sea 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 – Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 Tiny Planets 16:45 -Gombby’s Green Island 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Monkey See, Monkey Do 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Heroes of the City 18:10 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:35 Hip Hip Hurray 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 - What’s The Big Idea? 19:00 - My Animal Family 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney and Friends 20:10 - Woody Buddies 20:15 - Woody Buddies 20:20 - Gombby’s Green Island 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Hip Hip Hurray 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 - Tiny Planets 21:55 Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 Kipper

Distinti – NET Television, 21:45 Il-mistieden ta’ Jean Claude Micallef g[al-lum se jkun }aren Vassallo (fir-ritratt). Fl-1871 sar fl-ewwl direttur mani;erjali tal-kumpanija li llum ;;ib ismu. Jimpjega aktar minn 1,500 persuna. Il-motto tieg[u hu ibni fuq is-su//ess. TVM 07:00 - TVAM 08:30 – Times talk 09:30 – The Final Prophecy 10:30 – G[awdex illum 11:00 – Gadgets 11:30 Teleshopping 12:00 - News 12:10 TVPM 15:00 – A[barijiet 15:05 – {bieb u G[edewwa 15:45 – Teleshopping 16:20 – Kids TV 17:50 – Pap paq on test 18:00 - News 18:15 – Teleshopping 18:45 Realtà 20:00 - News 20:50 – Merlin 21:35 - Mrs Brown’s Boys 22:10 A[barijiet 22:15 – Mixage 22:45 Paqpaq on test 23:00 – A[barijiet 23:20 – {bieb u G[edewwa. TVM 2 08:30 – TVAM 10:00 – Secrets of the Deep 11:00 – Animal Diaries 12:00 – Kurrenti 13:00 – Times Talk 14:00 Secrets of the Deep 15:00 – It-Triq #Twelid 15:10 - TVPM 18:00 - Gadgets 18:30 – 3 Pointer 19:00 - Valletta 19:30 – Secrets of the Deep 20:30 - News for the hearing impaired 20:40 – Kelma Kelma... Nota Nota 22:40 - Sports News 23:00 - Financial News 23:05 – News in English. One

07:30 - One News 07:00 – One Breakfast 08:45 - Telebejg[ 09:00 – Sieg[a }mien 10:00 – Telebejg[ 11:00 Aroma Mattina 12:30 - One News 12:40 - Kalamita 16:15 – Sal-:ister 16:55 Telebejg[ 17:30 - One News 17:40 – Telebejg[ 18:00 - Better Living 19:00 – Snajja’ Maltin 19:30 - One News 20:30 – Samsara 20:30 – Talk To Me 21:30 – S41 22:50 - {ilithom 23:30 - One News. Raiuno 06:45 - Unomattina (Jinkludi t-Tg1 fis7am, fit-8am, fit-9am, fid-9:30am u fil11am) 10:00 - Storie Vere 11:10 - A conti fatti 12:00 - La prova del cuoco

13:30 -

Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:05 - Dolci dopo il Tiggì 14:40 - Torto o ragione? Il verdetto finale 16:00 - La vita in diretta 16:27 Tg1 16:40 - La vita in diretta 18:50 L’Eredità 20:00 - Telegiornale 20:30 Affari tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 21:15 - Velvet - La resa dei conti 22:45 Miss Fisher - Delitti e misteri Il sangue di Giovanna la pazza 23:35 - Tg1 60 Secondi 23:40 - Porta a Porta 01:15 Tg1 notte 01:50 - Sottovoce 02:20 Magazzini Einstein Rene’ Gruau. Disegnare la moda 02:50 - Elektra Raidue 07:10 - Heartland 08:35 - Le Sorelle McLeod 10:00 - Tg2 Insieme 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - Tg2 giorno 14:00 Detto Fatto 16:15 - Castle La guerra dei Nick 17:00 - SuperMax TV 17:45 Parlamento Telegiornale 17:55 - Tg2 Flash L.I.S. 18:50 - N.C.I.S. Los Angeles 20:30 - Tg2 20.30 21:00 - Impazienti Cerotti 21:10 - Soul Surfer 23:10 - Tg2 23:25 - Emozioni Mino Reitano 00:45 2Next Economia e Futuro 01:45 - Meteo 2 01:50 - La Piovra 04:00 - Videocomic Passerella di comici in tv. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:00 Elisir 11:10 - Tg3 Minuti 11:13 - Elisir 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia 14:00 - Tg Regione 15:10 Terra nostra 2 15:55 - Aspettando Geo 19:00 - Tg3 20:00 - Blob 20:15 -

Sconosciuti La nostra personale ricerca della felicita’ 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Chi l’ha visto 00:00 - Tg3 Linea notte 01:05 - Parlamento Telegiornale 01:15 - Le esposizioni universali. Il mondo in mostra 02:14 - News Meteo Approfondimento 02:15 - Fuori Orario.

Cose (mai) viste 02:15 - Next 02:34 RAInews 02:46 - Riflettendo con... 02:51 - USA 24 H Canale 5 06:00 - Prima pagina # Traffico 07:58 - Tg5# Meteo.it 08:45 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 Tg5 # Meteo.it 13:41 - Beautiful 14:15 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Il segreto 17:00 - Pomeriggio cinque 18:45 Avanti un altro 19:57 - Tg5 prima pagina 20:00 - Tg5 # Meteo.it 20:20 - Striscia la notizia 20:40 - Champions league 23:30 - Trofeo Berlusconi 01:30 - Tg5 # Meteo.it. Italia 1 07:05 -

La vita secondo Jim 07:30 Mike & Molly 08:25 - Psych 10:25 The closer 12:25 - Studio aperto # Meteo.it 13:02 - Sport mediaset 14:05 I Simpson 14:35 - Futurama 15:00 - Big bang theory 15:50 - E alla fine arriva mamma! 16:45 - Chuck 18:30 - Studio aperto # Meteo.it 19:20 - C.S.I. New York 21:10 - Le iene show 00:00 Invincibili 01:40 - Sport mediaset 02:20 - Televendita media shopping 02:35 Trasformat Rete 4 06:50 - Zorro

07:10 - Hunter 08:05 Cuore ribelle 09:30 - Carabinieri 10:35 - Sai cosa mangi? 10:45 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg4 # Meteo.it 12:00 - Detective in corsia 13:00 - La signora in giallo 14:00 - Lo sportello di forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:39 - U112 Assalto al queen mary 18:55 - Tg4 # Meteo.it 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore 21:15 - The mentalist 23:05 - Bones 00:45 - Tg4 night news 01:07 - Ieri e oggi in tv speciale 02:42 Televendita mediashopping.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 5 ta’ Novembru, 2014

TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:30 – Living Stars 10:00 – {in g[al Kul[add 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 16:00 - Teleshopping 20:30 – Madagascar 22:30 - Nintrefa ’il Fuq 24:00 - F Living Show. Xejk 07:00 -

Love and Romance 07:30 – Just for Laughs 08:00 – All Time Hits 09:45 – Simpati/i 10:45 – Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 Magazine 20:30 (r) 13:30 – Golden Oldiese (r) 14:30 - Simpati/i 15:30 Teleshopping 16:30 – All Time Hits 17:00 – Maltese Music 18:00 – Teleshopping 18:15 - Jazz#Pop#Rock concerts 19:45 - Teleshopping 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Kontra r-Ri[ 22:00 – Local Anglei 23:00 – Teleshopping 24:00 – Video Clips. Melita More 08:30 - Rude Tube 09:00 - Grey's Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Chicago Fire 12:00 - The Mentalist 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Rude Tube 14:15 Grey's Anatomy 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Person Of Interest 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Person Of Interest 19:45 - The Mentalist 20:30 - Devious Maids 21:15 - 2 Broke Girls 21:45 Psych 22:30 - Mike & Molly 23:00 VEEP 23:30 - So You Think You Can Dance 00:30 - Dallas 01:15 - Rude Tube 01:45 - SMASH GO Stars 07:35 - Walking With Dinosaurs 0 08:00 - The Borrowers 09:35 - Rising Star 11:00 - The Office 11:25 - The Lego Movie 13:10 - The Confession 14:40 - Along Came Polly 16:10 Twelve Monkeys 18:20 - Philadelphia 20:30 - Mrs Brown’s Boys 21:00 - Argo 23:00 - Wrong Turn 5: Bloodlines 00:30 - Hatfields & McCoys 02:10 - Rising Star. Mediaset Italia 07:20 - Casa Vianello 07:50 - Casa Vianello 08:20 - Non e la Rai 09:45 Nonno Felice 10:10 - Dietro le quinte di 10:20 I Cesaroni IV 11:01 - La sai l’ultima? 11:15 - Centovetrine 11:40 -

Big Time

Uomini e donne 12:45 - Avanti un altro 13:35 - Vivere III 14:00 - I Cesaroni IV 14:40 - Casa Vianello 15:10 - Casa Vianello 15:40 - Carabinieri 16:30 Fornelli d’Italia 17:10 - Forum 18:35 Centovetrine 19:00 Tg5 19:35 - I Cesaroni IV 20:15 Caro maestro 20:35 Le tre rose di Eva 21:00 - La sai l’ultima? 21:10 - Uomini e donne 22:15 Colorado 23:10 - Torte d’Autore 23:35 - Sarabanda BBC Entertainment 07:00 - Gigglebiz 07:15 Jollywobbles 07:25 - Little Human Planet 07:30 - Woolly & Tig 07:35 - Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Show Me Show Me 08:15 - The Weakest Link 09:00 - Last of the Summer Wine 09:30 - One Foot in the Grave 10:05 – EastEnders 10:35 – Doctors 11:05 New Tricks 12:00 - The Paradise 12:55 Last of the Summer Wine 13:30 One Foot in the Grave 14:05 EastEnders 14:40 Doctors 15:10 New Tricks 16:00 The Paradise 16:55 - Last of the Summer Wine 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - New Tricks 20:00 - Me and Mrs Jones 20:30 - Getting On 21:00 - Southcliffe 21:50 – Afterlife 22:40 - Absolutely Fabulous 23:10 The Weakest Link. TCM 06:20 - Action in the North Atlantic 08:25 - The Merry Widow 10:10 - The Women 12:20 - The Harvey Girls 14:00 The Fighting 69th 15:25 The Four Horsemen of the Apocalypse 17:55 The Yearling 20:00 - The Outfit 21:45 - A Patch of Blue 23:30 - The Outfit MGM Movie 06:45 - The Aviator 08:20 - Marie: A True Story 10:10 - Mr North 11:40 North of Chiang Mai 13:15 - MGM’s Big Screen 13:30 - Hercules Against Karate 15:15 - Salt and Pepper 16:55 The Battle of Britain 19:05 - Murders in the Rue Morgue 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - Just Between Friends 22:50 - The Coca-Cola Kid. Diva Universal 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 - Agatha Christie’s Marple 09:33 - Dotty 09:50 Kojak 10:50 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 11:50 - Agatha Christie’s

Marple 13:35 - Great Women 13:50 Law & Order 14:45 - Agatha Christie’s Poirot 15:45 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 16:55 - Agatha Christie’s Marple 18:44 - SMS 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great Women 21:00 - Movie 22:50 - To Be Announced 23:00 - Agatha Christie’s Poirot. Discovery Channel 07:15 - Mega Builders: Roller Coaster 08:10 - Man, Woman, Wild: Bear Encounter 09:05 - Alaska: The Last Frontier: A Prickly Situation 09:55 Gold Divers: Gold Gettin’ Hound Dog 10:50 - Dual Survival: Failed Ascent 11:40 - Wheeler Dealers: VW T2 Panel Van 12:35 - Fast N’ Loud: Frankensteined Ford 13:30 - Fat N’ Furious: Rolling Thunder: Supercharged Chevelle 14:25 - Dynamo: Magician Impossible: Walking on Water 15:20 Dynamo: Magician Impossible: Gone Through Glass 16:15 - Dynamo: Magician Impossible: Rooftop Leap 17:10 - The Liquidator: Armed to the Rafters 17:40 - Salvage Hunters 18:05 - Auction Hunters: Machine Gun Ton 18:35 - Auction Kings: Les Paul Guitar; Giant Bat 19:00 - How It’s Made: Dream Cars: Caterham Seven 19:30 How It’s Made 20:00 - Siberian Cut 21:00 - Jungle Gold: Shots Fired 22:00 - Magic of Science: Breaking Point 22:30 - Magic of Science: Bigger Destruction 23:00 - Abalone Wars. Discovery World 07:15 - Chasing Classic Cars 07:40 Chasing Classic Cars 08:05 - Altered Statesmen 08:55 - Don’t Drive Here 09:45 - Weapon Masters 10:35 - Alaska: Surviving the Last Frontier 11:25 – Trashopolis 12:15 - Out of the Wild: Venezuela 13:05 - Chasing Classic Cars 13:30 - Classic Car Club 13:55 Prophets of Science Fiction 14:45 Altered Statesmen 15:35 - Weapon Masters 16:25 - Alaska: Surviving the Last Frontier 17:20 - North America 18:15 - Trashopolis 19:10 - Out of the Wild: Venezuela 20:05 - Chasing Classic Cars 20:30 - Classic Car Club 21:00 - North America 21:55 - Zero Hour 22:50 - American Greed 23:45 -

Chasing Classic Cars

– NET Television, 16:05 Fost il-mistednin ta’ Francesca Zarb u Maxine Pace g[al-lum se jkun hemm il-kantanta ]ag[ug[a Destiny Chukunyere (fir-ritratt hawn fuq). Fost o[rajn aktar kmieni din is-sena hi [adet sehem fil-KKI Junior. Mistiden ie[or se jkun Kevin Paul Calleja li se jitkellem dwar l-a[[ar esperjenzi tieg[u fix-xena mu]ikali kif ukoll dwar esperjenza ta’ volontarjat barra minn Malta li kellu s-Sajf li g[adda.

07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 12>45 14>00 14>05 15>45 16>00 16>05 16>45 18>00 18>05 18>30 19>00 19>30 19>50 20>40 21>40 21>45 22>15 23>00

NET News Klinika Telebejg[ Eli & I Telebejg[ Xift NET News (ikompii) Xift Telebejg[ NET News Big Time Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Klinika News Feed NET News (ikompli) News Feed Iswed fuq l-Abjad NET News Distinti Style Watch NET News

Sport fuq il-Cable

Fox Sports Europe 07:00 - Bass Fishing 08:00 - Bass Fishing 09:00 - Bass Fishing 10:00 Major League Baseball 12:30 - MLB Whiparound 13:30 - NASCAR Race Hub 14:30 - Major League Baseball 17:00 - MLB Whiparound 18:00 NASCAR Race Hub 19:00 - World Championship Ping Pong 20:00 World Championship Ping Pong 21:00 - World Championship Ping Pong 22:00 - MLB Whiparound 23:00 - NASCAR Race Hub GO sports 1 07:00 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Borussia Dortmund v Galatasaray A.S. 09:00 - Premier League Monday Review. Week 12 10:00 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Juventus v Olympiacos 12:00 UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Arsenal v RSC Anderlecht 14:00 - ATP World Tour Finals – 2013. N. Djokovic v S. Wawrinka. Semi Final 16:00 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Real Madrid v Liverpool 18:00 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Matchnight Review 19:00 - Trans World Sport #1436 20:00 - Premier League World #12 20:45 - UEFA Champions League -Group Stage. Matchday 4. Bayern Munchen v Roma (live) 22:45 UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Matchnight Review 23:30 - Barclays Premier League. Week 12. Chelsea v Queens Park Rangers 01:30 - Ligue 1. Round 12. LOSC Lille v AS Saint-Etienne. GO sports 2 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Manchester City v CSKA Moskva (live) 22:45 Milan Channel. GO sports 3 20:45 - UEFA

Champions League.

Group Stage. Matchday 4. NK Maribor v Chelsea (live) 22:45 - Inter Channel. GO sports 4 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. AFC Ajax v Barcelona (live) 22:45 - Juve Channel. GO sports 5 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Shakhtar Donetsk v BATE Borisov (live) 22:45 - LFC TV. GO sports 6 20:45 - UEFA Champions League. Group Stage. Matchday 4. Sporting Clube de Portugal v Schalke 04 (live) 22:45 - MUTV. GO sports 7 07:00 - PGA European Tour. BMW Masters. Day 3 12:00 - Serie A. Round 10. Napoli v Roma 14:00 ATP Masters 1000. BNP Paribas Masters, Paris – Highlights 15:00 PGA European Tour. BMW Masters. Day 4 20:00 - FIFA Futbol Mundial #494 20:45 - UEFA Champions League -Group Stage. Matchday 4. Paris Saint-Germain v APOEL FC (live) 23:00 - Premier League World #12 23:30 - Serie A. Round 10. Sampdoria v Fiorentina 01:30 Barclays Premier League. Week 12. Everton v Swansea City. GO sports 8 09:00 - PGA European Tour. BMW Masters. Day 3 14:00 - Serie A. Round 10. Napoli v Roma 16:00 Barclays Premier League. Week 12. Everton v Swansea City 18:00 - Serie A. Round 10. Cesena v Hellas Verona 20:00 - FIFA Futbol Mundial #494 20:45 - UEFA Champions League Group Stage. Matchday 4. Athletic Club v FC Porto (live) 22:45 - PGA European Tour. BMW Masters. Day 4.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 5 ta’ Novembruu 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF

TISLIBA

24 1

Rapport tat-temp

UV INDEX

IT-TEMP Pjuttost imsa[[ab bil-[albiet tax-xita i]olati bir-rag[ad g[all-ewwel li jsir ftit imsa[[ab mal-jum. VI}IBBILTÀ :eneralment tajba. IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi mill-min-Nofsinhar ix-Xlokk g[all-ewwel li jsir moderat mil-Lbi/. BA{AR Qawwi. IMBATT Baxx mil-Lbi/ li jsir moderat mix-Xlokk. TEMPERATURA L-og[la 24˚C IX-XEMX titla’ fis-06.28 u tin]el fit-17.03

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

Mimdudin> 5. Iggrilljat (5) 6. B’attenzjoni kbira (5) 7. :ab il-kwota fl-elezzjoni (5) 10. Terrazzin (5) 11. Kbir fl-età (5) 12. Tba[rid (5) 14. Xrobt inbid sakemm …… (5) 16. Li g[andha tog[ma skwi]ita u saporita (5) 17. Ra;el mikri biex jg[allaq (5) 18. Ikollu fidu/ja (5).

Weqfin> 1. Enormi (6) 2. Telfien ta’ g[aqlek (6) 3. Tinqata’ mis-si;ra (6) 4. Me[lus minn [alq il-mewt (6) 8. Strixxa tad-drapp li l-qassis jilbes f’g[onqu fuq l-ispellizza (5) 9. Tal-pepè! (5) 12. Tfajla (6) 13. Konna nsumu kuljum fih (6) 14. Waqfien mix-xog[ol (6) 15. ?ajpar (6).

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Isfel; 6. Mixtri; 7. Bokka; 10. Birda; 11. Bron]; 12. Boloq; 14. Qabe]; 16. Wa[xi; 17. Lasta; 18. Ronda. Weqfin> 1. Widdeb; 2. Alkova; 3. Tirkeb; 4. Tingi]; 8. Frill; 9. Bomba; 12. Bomblu; 13. Qnatar; 14. Qaxxru; 15. }aq]aq.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

L-ERBG{A L-og[la 24˚C L-inqas 18˚C

IL-{AMIS L-og[la 25˚C L-inqas 20˚C

IL-:IMG{A L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C

IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C

IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 18˚C

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 25˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 33˚C xemxi, Amsterdam 16˚C ftit imsa[[ab, Ateni 23˚C xemxi, Li]bona 24˚C sabi[ binhar, Berlin 17˚ imsa[[ab, Brussell 16˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 27˚C xemxi, Dublin 13˚C imsa[[ab, Kopen[agen 15˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 19˚C imsa[[ab, Milan 20˚C imsa[[ab, Istanbul 15˚C xemxi, Londra 16˚C sabi[ binhar, Madrid 24˚C xemxi, Moska 2˚C xita, Pari;i 16˚C imsa[[ab, Bar/ellona 24˚C sabi[ binhar, Ruma 23˚C xemxi, Tel Aviv 24˚C ftit imsa[[ab, Tripli NA, Tune] 28˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 21˚C imsa[[ab, Zurich 21˚C ftit imsa[[ab, Munich 20˚C imsa[[ab, St. Petersburg 3˚C imsa[[ab.

Tag[rif JAG{LQU SNINHOM ILLUM Elio Lombardi (81 sena) kittieb u dderie;a numru ta’ films Maltin bi storja tieg[u stess; Charles ‘I]-}iffa’ Zammit (74 sena) kantant, awtur u xandar li jg[ix l-Awstralja; Rena Balzan (68 sena) kittieba u Profesur filFakulta tal-Medi/ina u lKirur;ija tal-Universita ta’ Malta; Martha Fenech (60 sena) fis-sena 2000 [adet sehem fil-Konkors Kanzunetta Indipendenza b[ala parti millgrupp Flames; Lydia Caruana (53 sena) sopran; Stephen C. Calleya (51 sena) Direttur tal-

Mediterranean Academy of Diplomatic Studies talUniversita ta’ Malta; Nigel Camilleri (42 sena) eks pre]entatur ta’ Radio 101 u wie[ed mid-Diretturi ta’ N & G Promotions li ;abu Malta diversi kantanti ta’ fama internazzjonali biex jag[tu kun/erti hawn; Simone Ellul (36 sena) involuta fid-drama kemm b[ala attri/i u kittieba g[all-palk, eks ;urnalista; Dorothy Bezzina (28 sena) kantanta u g[alliema. TA{DITA DWAR GRAMSCI Illum fis-18:00 fl-istabbili-

ment Luciano Retaurant fi Triq il-Merkanti, ii-Belt se ssir

ta[dita u wara diskussjoni dwar L-Impatt ta’ Gramsci fuq il-pedgo;ija kritika. Id-diskors se jsir minn Peter Mayo, Professur tal-Università ta’ Malta. WIRJA TA’ PITTURI Fil-Mu]ew Marittimu

filBirgu b[alissa g[addejja wirja ta’ pitturi bit-tema tal-ba[ar b’xog[lijiet ta’ Thomas J. Burnell, artist barrani li i]da ilu g[al dawn l-a[[ar snin ig[ix f’G[awdex. Organizzata minn Heritage Malta, fil-wirja se jkun hemm b’kollox 25 pittura. Tkun miftu[a kuljum sad-9 ta’ Novembru bejn id-09:00 u l17:00. D[ul bla [las. TA{DITA DWAR POLITIKA U RELI:JON Nhar il-:img[a, 7 ta’ Novembru fl-Istitut Kattoliku, fil-Furjan fil-17:30 se ssir ta[dita pubblika dwar il-fidi u lpolitika minn Adrian Pabst, Senior Lecturer fil-Politics flUniversita ta’ Kent. Din itta[dita hi organizzata millIstitut g[all-Formazzjoni Pastorali u l-Fondazione Centesimus Annus Malta. Min

jixtieq jirriserva post g[andu jew jibghat email fuq info@maltapfi.org jew i/empel fuq 22039510.

www.maltarightnow.com

MADWARNA

Kumpanija lokali tinvesti f’taħriġ fis-sod

Alert Solutions - li toffri konsultazzjonijiet u soluzzjonijiet fl-IT - tispeċjalizza f’sistemi ta’ negozju kif ukoll kummerċ, u b’hekk tagħti soluzzjonijiet fl-oqsma importanti bħall-Enterprise Resource Planning (ERP), Document Management Systems (DMS), Business Intelligence Solutions (BI), Customer Relationship Management Solutions (CRM) u Point of Sale Systems (POS). Alert Solutions u s-sussidjarja tagħha Alert Solutions MENA FZE huma msieħba talSAP VAR għar-reġjuni Ewropej u dawk tal-Lvant Nofsani u l-Afrika ta’ Fuq. Għandhom uffiċini f’Malta, Dubaj u Tripli, b’esperjenzi speċifiċi fl-SAP All-in-One, SAP BusinessObjects u SAP Business One. Alert Solutions hija magħrufa bħala esperta fil-qasam ta’ BusinessObjects, u timpjega grupp ta’ konsulenti b’ċertifikat fil-BusinessObjects, nies li huma mdaħħla sew fi proġetti ta’ klijenti kbar kemm f ’Malta kif ukoll fil-Lvant Nofsani. Żewġ konsulenti talBusiness Intelligence, Alan Talbot u Andrea Muscat, dan l-aħħar ġabu ċertifikat bħala ‘SAP Certified Application Associate SAP BusinessObjects Business Intelligence platform 4.0’. Dan iċ-ċertifikat hu riżultat ta’ investiment qawwi magħmul mill-kumpanija biex tħaddan l-aqwa nies u tħarriġhom fil-fond f`teknoloġija SAP. Il-grupp tal-Business Intelligence huwa ċċertifikat biex jipprovdi servizz professjonali u tal-ogħla stima mistenni mis-sieħba tal-SAP, u b’hekk jiżdied il-valur filħajja tal-proġetti tal-Business Objects – mill-ewwel disinn; użu u taħriġ; appoġġ lil kull klijent – irrispettivament mill-grad jew industrija. Alert Solutions toffri soluzzjonijiet bil-għaqal li jilħqu l-għanijiet tal-klijent, kemm dawk tekniċi kif ukoll dawk funzjonali, tapplika l-aħjar prattiċità industrijali u strutturi kif juru tajjeb tal-SAP, u tipprovdi soluzzjoni ħolistika flok dik biss ta’ installazzjoni. Għal aktar informazzjoni żuru www.alert-solutions.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Ħin il-mużika l-Ħadd waranofsinhar Il-mużika se tiltaqa’ mal-arti f’serje ġdida ta’ kunċerti nhar ta’ Ħadd waranofsinhar, bl-isem “LOratorju – Mużika u Arti”, hekk kif il-Fond għar-Riċerka talUniversita’ ta’ Malta (RIDT) iżid fl-impenn biex jitqawwa s-sehem tal-komunita’ f’għotjiet għar-riċer-

ka. Il-kunċerti ta’ mużika klassika, Barokka u ‘chamber music’ se jsiru fl-atmosfera Barokka tal-Oratorju tal-Knisja tal-Ġiżwiti l-Belt, Ħadd iva u Ħadd le. Jibdew fl-4.30 p.m. L-ewwel kunċert se jsir il-Ħadd 16 ta’ Novembru 2014.

Il-qligħ mill-kunċerti se jmur għal diversi attivitajiet ta’riċerka flUniversita', permezz ta’ RIDT. Iddħul għall-kunċerti jkun b’għotja rakkomandata ta’ €10. L-ewwel kunċert se jingħata mill-kwartett tal-kordi tal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta (OFM) u jin-

kludi ‘Clepsydra’ ta’ Christopher Muscat u ‘String Quartet no. 4 op18’ ta’ Ludwig van Beethoven. Il-kwartett tal-kordi tal-OFM hu magħmul minn Marcelline Agius u Klara Nazaj li jdoqqu l-vjolin, Nadia Debono l-vjola u Akos Kertesz, iċ-ċello.

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ GĦALL-BEJGĦ Il-Ħamrun GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bitħa, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. Ċemplu 77200983. Paola MAISONETTE arjuż ħafna f’area kwieta b’żewġ kmamar tas-sodda, salott, kċina, kamra tal-banju u bitħa. Ċemplu 99428000.

VETTURI

Hyundai Accent MUDELL 1996, 1498cc, f’kundizzjoni tajba ħafna. Prezz negozjabbli. Ċemplu 79460359. AVVIŻI

Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, eċċ. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-irħas prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts għal kull tip ta’ appliances. Ċemplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz filpront. Tiswijiet TA’ magni tal-ħjata. Għal service u tiswijiet fil-pront. Ċemplu 99422268 jew 21416705.

JINĦTIEĠU

Mastrudaxxi MACHINE operators, installaturi blesperjenza fi produzzjoni ta’ għamara/aperturi. Għal aktar informazzjoni ċemplu SAW Ltd fuq 21490460, 21490458 jew 79403335.

www.maltarightnow.com

SPORT

Wirjiet mill-aqwa minn Boxers Maltin f’Londra

Grupp ta’ boxers Maltin għadhom kemm kellhom prestazzjoni mill-aqwa biex telgħu fil-quċċata tar-rankings. Richard Vella, Duncan Calleja, Noel Lebrun u Nico Sciberras irrappreżentaw lil Malta waqt il-Kampjonati ta’ lAssoċjazzjoni tal-Boxing li saru fis-sit storiku ta’ ‘York Hall’ f’Londra fir-Renju Unit. Richard Vella ikkompeta għallewwel post kontra Louis Nichol għat-titlu 6 x 2 IBA International Middleweight. Vella rebaħ b’deċiżjoni unanima ta’ punti biex sar iċ-Champion Internazzjonali l-ġdid ta’ din il-klassi. Vella ingħata l-premju tal-aqwa boxer flimkien mal-unur għall-aqwa ġlieda. Noel Lebrun ikkompeta kontra Mark Koffi għat-titlu verżjoni Cruiserweight. Lebrun li l-koewċ

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

tiegħu huwa Michael Brown, ġiegħel lil Koofi jitħabat wisq waqt l-ewwel u t-tieni round tant li meta waslu għat-tielet round, Koffi ma felaħx iqum minn postu u lkowċis tiegħu rtirawh mill-ġlieda. Waqt logħba oħra kumbattuta ħafna, Duncan Calleja tilef bi ftit kontra Joe Hurn iżda ż-żewġ atleti ingħataw ovazzjoni minn dawk kollha preżenti. Nico Sciberras iġġieled kontra Vince Lynes u tilef bi ftit fi ġlieda ta’ tlett rawnds ta’ żewġ minuti l-wieħed. Il-President ta’ l-Assoċjazzjoni Michael Bonello feraħ lit-tim kollu mal-wasla tiegħu f’Malta u qal “ilmod kif irrappreżentajtu lil pajjiżna f’Londra kien tal-ogħla livell u ferm aqwa milli konna qed nistennew. Għalhekk nieħdu din l-opportunità sabiex nirringrazzjawkom tal-impenn li qed turu lejn l-isport

Rabat jiksbu post fis-semifinali HOCKEY - CHALLENGE CUP

Il-grupp ta’ Boxers Malti f’Londra

u lejn l-Assoċjazzjoni. Ċert li kuntenti ħafna bil-prestazzjoni tagħkom għax kollha ħdimtu ħafna biex ksibtu dawn ir-riżultati.” It-training camp li sar qabel dawn il-kampjonati kien ta’ suċċess kbir u esperjenza impor-

tanti ta’ tagħlim għall-boxers lokali hekk kif qed ikomplu jtejbu l-livell tekniku taħt it-tmexxija u l-esperjenza ta’ Steve Martin (WBF World, Intercontinental & International Welterweight Champion), Christian Schembri

MASTERS MSV LIFE MASTERS

(Sparring Partner), akkumpanjati minn Demis Tonna (MBA-Boxing Malta Senior Vice President) filwaqt li l-attività kollha kienet possibli bl-għajnuna ta’ Allen Mortlock u l-Assoċjazzjoni Indipendenti tal-Boxing.

Rebħiet kbar għal Luxol u Rabat

White Hart…………..................1 Rabat……………............….......2 Umpires: Luke Busuttil Leaver u Emile Borg Rabat sar-it-tielet tim li ksieb post fis-semifinali taċ-Challenge Cup tal-Hockey meta kisbu rebħa drammatika fuq White Hart u issa l-Ħadd fil-11 a.m. jiltaqgħu kontra Poiatti Qormi. Fis-semifinali loħra jiltaqgħu Sliema Hotsticks kontra Floriana Young Stars. White Hart u Rabat bdew il-logħba bl-intenzjoni li ma jsofrux gowl kmieni. Il-biċċa l-kbira tal-logħob kien f’nofs il-grawnd iżda fis-17-il minuta White Hart marru minn fuq. Rabat irnexxielhom jikklerjaw ilballun minn fuq il-linja fatali iżda dan spiċċa għand Mark Zahra ta’ White Hart li tefa’ fix-xibka. Rabat wettqu reazzjoni u rebħu tliet short corners f’temp ta’għaxar minuti. Id-difiża ta’ White Hart immexxija minn Keith Laferla żammet sod u xejnet lattakki ta’ Rabat. Żewġ minuti minn tmiem l-ewwel taqsima

White Hart għal ftit ma marrux tnejn minn fuq meta Matthew Buhagiar tajjar minn fuq il-linja. It-tieni taqsima kienet iktar interessanti u wara erba’minuti l-gowlkiper ta’ White Hart, Robert Vassallo Agius, salva tajjeb iżda Rabat ingħataw penalty. Matthew Buhagiar skorja u għamel l-iskor 1-1. Tliet minuti wara White Hart għal ftit ma reġgħux marru minn fuq iżda kien Shawn Falzon li xejjen il-periklu. F’nofs it-tieni taqsima ż-żewġ timijiet kellhom opportunitajiet tajbin ħafna iżda ma rnexxielhomx jiskorjaw. Paul Torpiano falla ċans tajjeb għal White Hart wara li nifed id-difiża ta’ Rabat u żewġ minuti wara Liam Azzopardi laqat il-lasti b’reverse hit mill-isbaħ. Hekk kif il-logħba bdiet tersaq lejn tmiemha Rabat rebħu short corner tliet minuti mit-tmiem. Inkariga ruħu Shawn Falzon u tefa’ fix-xibka biex ta r-rebħa lirRabat u l-kwalifikazzjoni għassemifinali.

Il-Kampjonat MSV LLIFE Masters kompla bi tlett partiti oħra hekk kif l-interess qed ikompli jikber u jidher li se jkun hemm taqtigħa interessanti għar-rebħ tal-unuri. Għall-ewwel darba kien hemm il-parteċipazzjoni tat-tim Jival, kompost minn plejers, residenti fil-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin. Fil-partita kontra Zurrieq Wolves Jival tilfu 1-2, iżda kienet partita missielta bir-riżultat inċert salaħħar. Jival għandhom diversi plejers ta’ kwalità u għandhom biex jagħtu sfida. B’din il-partita, Masters Football Malta, kitbet listorja meta għall-ewwel darba f’pajjiżna, tim mill-Faċilità Korrettiva ta’ Kordin ipparteċipa f’avveniment kompetittiv. Jean Pierre Adilla skorja għal Jival waqt li għal Żurrieq skorjaw Patrick Zammit u Reno Attard. F’partiti oħra, Luxol irreġistraw l-ewwel rebħa tagħhom meta għelbu lil Attard Mealy li kienu qed isofru t-tieni telfa mnn daqstant partiti. Għal Luxol skorja hat-trick

Rekord ta’ 31 tim se jieħdu sehem fil-Kampjonat talFootball tal-Malta Employees Sports Association (MESA) dan l-istaġun – żieda ta’ tliet timijiet fuq dawk li ħadu sehem l-istaġun li għadda. Il-Kampjonat se jerġa’ jkun maqsum fi tliet diviżjonijiet b’disa’ timijiet fl-Ewwel

Diviżjoni u disa’ timijiet fit-Tieni Diviżjoni, filwaqt li xejn anqas minn 13-il tim se jkunu qed jieħdu sehem fit-Tielet Diviżjoni. Il-Malta Employees Sports Association twaqqfet fl-1976, blisem ta’ Government and Parastatal Football Association. Maż-żmien din bidlet isimha fejn anke fetħet il-bibien tagħha għal

diversi dixxiplini sportivi oħra, biex illum hi magħrufa bħala lMalta Employees Sports Association. It-tim tal-Forzi Armati ta’ Malta – rebbieħ tal-Kampjonat tal-Ewwel Diviżjoni fl-aħħar sentejn – jibda bħala l-favorit għat-titlu ewlieni, imma mistenni jiffaċċja sfida denja minn timijiet

It-tim ta’ Luxol li kiseb l-ewwel rebħa kontra Attard

Luke Satariano, doppjetta minn Novvy Vella u Alex Busuttil u gowl ta’ Matthew Naudi waqt li għal Attard skorjaw Kevin Fenech (2) u David Deguara. Rabat Boys kienu superjuri għal Bank of Valletta u rebħu 104 bi Christian Muscat jispikka b’5 gowls waqt li l-gowls l-oħra waslu minn Antonio Caruso (2),

Mark Micallef, Andrew Inguanez u Karl Azzopardi. Għall-BOV skorjaw Stephen Harrison, Jesmond Pace, Joseph Zammit u Paul Abela Il-Kampjonat ikompli l-Ħamis 6 Novembru meta fi-7 pm Attard Mealy jiltaqgħu kontra Bank of Valletta u fit-8pm Zurrieq Wolves v Rabat Boys

bħall-Education u l-Bank of Valletta. Fit-Tieni Diviżjoni jispikka lfatt li se jkun hemm iż-żewġ timijiet tal-Pulizija flimkien mattieni tim tal-Forzi Armati li għandhom ikunu fost il-protagonisti fit-taqtiegħa għall-promozzjoni għall-ogħla diviżjoni. Fit-Tielet Diviżjoni t-taqtiegħa

tista’ tkun aktar ħarxa hekk kif jidher li mhemmx favorit ċar b’uħud mit-timijiet il-ġodda jistgħu wkoll iħallu mpatt fil-klassifika finali. Il-logħob qed jintlagħab fuq bażi ta’ 8-a-side fil-grounds talGħargħur u Pembroke kull nhar ta’ Tlieta u Erbgħa wara nofsinhar.

Rekord ta’ 31 tim fil-kampjonat tal-MESA

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

Tmiem il-ġimgħa ta’ futbol Malti

Simon Farrugia

Analiżi u kummenti dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

SPORT

LOGĦOB LI JMISS

Kif Jinsabu

Is-Sibt 8 ta’ Novembru Victor Tedesco Stadium 2.00pm Naxxar L v Sliema W. 4.15pm Żebbuġ R v Valletta

LR Hibernians 10 9 Birkirkara 10 7 Valletta 10 5 Balzan 10 4 Qormi 10 4 Sliema W. 10 3 Mosta 10 4 Tarxien R. 10 2 Floriana 10 2 Pieta` H. 10 2 Naxxar L. 10 1 Żebbuġ R. 10 0

Hibs Stadium 2.00pm Balzan v Hibernians 4.00pm B’Kara v Floriana Il-Ħadd 9 ta’ Novembru Victor Tedesco Stadium 2.00pm Pieta H v Qormi 4.15pm Mosta v Tarxien R.

It-tim tal-Ġimgħa S. Sultana M. Bissi I. Edet J. Serrano R. Scicluna R. Briffa S. Pisani U. Eminike C. Monti A. Nafti E.L. Dos Santos

Innutajna…

Michael Mifsud ta’ Sliema (bil-ballun) jidher segwit minn Edward Herrera ta’ B’Kara

LI fl-aħħar ġimgħat it-tim ta’ Balzan żanżan uniformi ġdida u l-plejers kollha qed ikunu lebsin libsa griża qabel u wara l-partita. Inizjattiva ta’ min ifaħħarha. Li nnutajt nhar is-Sibt hu li minkejja li l-plejers kollha kienu lebsin il-libsa, il-kowċ ta’ Balzan kien liebes flokk minflok il-ġlekk.Verament li forsi jħossu aktar komdu imma sa fejn naf jien dik mhix l-uniformi uffiċjali ta’ Balzan.

LI biex ġurnalist isib postu filPress Box tal-Victor Tedesco Stadium irid jidħol mill-entratura tal-VIP jinżel minn qalb innies u jgħaddi minn nofshom, jidħol fil-Bar u jerġa’ jitla fuq. Jiġfieri għal min mhux midħla jinżel isfel biex jitla’ fuq meta jidħol minn quddiem l-istess post fejn irid imur. Imma dan ilbieb jinżamm magħluq. Taddaħk hux?

LI nhar is-Sibt fil-Victor Tedesco Stadium intlagħbet illogħba bejn Naxxar u Pietà fejn il-Lions kisbu l-ewwel rebħa tal-istaġun bl-iskor ta’ 4-0. Fost id-diversi partitarji ta’ Naxxar kien hemm wieħed partikolari li kien ukoll liebes ix-xalla talklabb kif jidher fir-ritratt (taħt). Inħalli lilkom għeżież qarrejja sabiex tiġġudikaw jekk hux serjetà li plejer li jilgħab ma’ tim ieħor ikun liebes xalla ta’ tim oppost mill-istess diviżjoni.

Il-plejer ta’ tim mill-Premier liebes ix-xalla ta’ Naxxar Lions waqt il-logħba bejn Naxxar u Pietà.

LI għal ġimgħa oħra l-iscoreboard tal-Victor Tedesco Stadium ma’ kienetx qed taħdem b’mod regolari. Fil-fatt mill-20 minuta tal-ewwel taqsima sa’ tmiem l-ewwel taqsima tal-konfront bejn Balzan u Valletta larloġġ kien wieqaf. Għat-tieni taqsima kollox ġie għan-normal. Naħseb li hemm bżonn li dawn il-famużi scoreboards induruhom waħda u sew għax ta’ kull ġimgħa b’xi kummiedja ġdida. LI nhar it-Tnejn il-logħba bejn Sliema W. u Birkirkara bdiet xejn

anqas minn ħames minuti tard. Din hi xi ħaġa loġika meta lispazju bejn logħba u oħra huwa biss ta’ ħmistax il-minuta. Jekk tikkalkula l-ħin li jingħata żejjed u sakemm joħorġu t-timijiet millpitch ikun għad fadal ħames minuti għal ħin tal-kick off li mhux biżżejjed biex il-logħba ta’ wara tibda fil-ħin. LI l-logħba bejn Balzan u Valletta kienet karatterizzata minn episodji li dawru l-partita. Inċident li żgur kellu effett fuq irriżultat kien meta Roderick Briffa deher jirritalja fuq Oscar Guerrero bir-referee ma’ jieħu lebda azzjoni meta kellu jkeċċi lplejer Belti. Il-player li suppost kien barra skorja l-gowl tal-vantaġġ Belti. X’ironija hux! LI fuq nota aktar pożittiva lkontroll tar-referee Alan Mario Sant kien wieħed impekkabbli fil-logħba bejn Sliema u B’Kara. Dan għaliex apparti li ħalla llogħba mexxejja mingħajr waqfien żejjed, ma’ ħariġx il-karta safra ħafna u għażel li jwissi lillplejers b’mod verbali. Ovvjament fil-każ ta’ Ledesma ma’ setax jagħmel mod ieħor u wara li ħela l-ħin u ntwera l-karta s-safra, ċapċap u ovvjament intwera l-karta l-ħamra wara li kien diġà ħareġ mill-grawnd. Verament imġieba infantili u nistenna ħafna aħjar minn ċertu plejers barranin.

L-AQWA SKORERS

D 1 0 1 4 2 4 1 6 5 2 4 4

T F K 0 29 6 3 17 7 4 17 8 2 15 13 4 13 13 3 11 12 5 9 19 2 13 12 3 15 19 6 7 17 5 12 17 6 12 26

Pt 28 21 16 16 14 13 13 12 11 8 7 4

(Balzan) (B’Kara) (Naxxar L.) (Żebbuġ R.) (B’Kara) (Valletta) (Floriana) (Naxxar L.) (Żebbuġ R.) (Valletta) (Hibernians)

Tarabai waħdu fil-quċċata

E. Luis Dos Santos (Hibernians) E. Morais Costa (B’Kara) V. Plut (Floriana) C. Failla (Hibernians) G. Piccioni ( Balzan) J. Da Silva Pereira (Hibernians) A. Rodrigues Silva (Tarxien R.) M. Britto ( Żebbuġ R.) B.Kaljevic (Mosta) C. Monti (Żebbu; R.) A. Effiong (Qormi) R. Ledesma (B’Kara) A. Samb (Floriana) O. Guerrero (Balzan) M. Piciollo (Floriana) A. Barboza Terra (Valletta) R.X.Zaccarias(Pieta H.) W. Lima Silva (Tarxien R.) G. Da Silva Ribeiro (Naxxar L.)

11 8 6 6 5 5 5 5 5 5 4 4 3 3 3 3 3 3 3

Edison Luis Dos Santos (xellug0 li għamel ħerba mid-difiża ta’ Mosta

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

SPORT

Dan hu l-mod li nixtiequ naraw lil Valletta jilagħbu

INTERVISTI

“Ir-riżultat kien l-aktar importanti. Ridna li niksbu lpunti minn konfront diffiċli u nibqgħu tilgħin aktar il-fuq filklassifika.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-kowċ ta’ Valletta Gilbert Agius wara r-rebħa li kisbu kontra Balzan bl-iskor ta’ 2-0. Agius kompla, “Sodisfatt ħafna wkoll bil-prestazzjoni tal-plejers fejn din kienet wirja kollettiva. Lgħabna tajjeb kemm fid-difiża kif ukoll flattakk. Dan huwa l-mod kif nixtiequ li naraw lit-tim Belti jilgħab.” Mistoqsi dwar l-ammont ta’ azzjonijiet li Valletta ħolqu f’din il-partita, Agius qal, “Iva ħloqna diversi ċansijiet ta’ skor fejn kellna ħafna mill-pussess

tal-ballun. Irridu nkomplu nibnu sabiex insibu x-xibka aktar b’mod regolari. Ninsabu mexjin fit-triq it-tajba.” Dwar il-logħba li jmisshom kontra Żebbuġ, it-tim li jinsab fl-aħħar post tal-klassifika Agius ikkummenta, “Nispera li ma’ tkunx Déjà vu peress li diġà għaddejna minnha. Wara li rbaħna kontra Sliema u Qormi fejn skurjajna disa’ gowls tlifna mbagħad kontra Pietà. Issa ġejjin minn rebħiet kontra Naxxar u Balzan. Irridu li nibqgħu konċentrati u naħdmu aktar sabiex inżommu r-ritmu u niksbu tlett punti oħra biex possibilment nagħlqu d-distakk mat-timijiet ta’ Hibernians u B’Kara li jinsabu ferm quddiemna.”

- Gilbert Agius (kowċ Valletta FC)

Logħba karatterizzata minn episodji kontroversjali

“Valletta kellhom ħafna azzjonijiet perikolużi imma aħna m’għamilniex bħal timijiet oħra u lgħabna kontrihom filkaxxa tagħna. Lgħabna l-logħba solita tagħna fejn ippruvajna nkun avventurużi fl-attakk ukoll.”

Hekk stqarr ma’dan il-ġurnal il-kowċ ta’ Balzan Oliver Spiteri wara li Balzan ġarrbu ttieni telfa tal-istaġun kontra Valletta. Spiteri ddeskriva xi mumenti fil-logħba li skont hu kienu determinanti. “Il-logħba kien

Cremona ta’ Valletta mdawwar bejn il-plejers ta’ Balzan

karatterizzata minn episodji kontroversjali. Kien hemm issuppost tkeċċija ta’ Roderick Briffa għal foul ta’ ritaljazzjoni fuq Oscar Guerrero li r-referee ħalla u ma ħax azzjoni fuqha. Imbagħad meta Ice Cream Goubadia bil-kemm miss lill-

- Oliver Spiteri (kowċ Balzan FC)

plejer Belti, ir-referee millewwel keċċa lill-plejer tagħna u mill-azzjoni sussegwenti wasal it-tieni gowl ta’ Valletta li qatel għal kolox it-tama tagħna li nsalvaw il-partita. Dawn huwa episodji li qed jiġru ta’ spiss filkonfront tagħna u dan mhux

aċċettabbli. Apparti dan huwa mertu kollu ta’ Valletta li naħseb kontrina lagħbu l-aħjar logħba s’issa tagħhom dan listaġun. Nemmen li Valletta meta jaqbdu r-ritmu għandhom ikun sfidanti wkoll għar-rebħ tal-unuri,” temm jgħid Spiteri.

LOGĦBIET MEMORABBLI

Valletta jirbħu kontra Juventus VALLETTA …………..........….1 JUVENTUS…………..........….1 (Valletta 4-3 bil-penalties) 9 TA’ JANNAR, 2008 Attendenza kbira ħonqot lIstadium Nazzjonali sabiex tassisti għall-konfront bejn Valletta u Juventus b’dawn tal-aħħar ikunu f’pajjiżna għal ġimgħa training camp. Il-kowċ ta’ Juventus Claudio Ranieri lagħab b’formazzjoni sperimentali iżda xorta waħda valida b’numru ta’ plejers stabbiliti bħal Del Piero, Buffon u Nedved. Il-bidu kien ta’ Valletta li flewwel ħinijiet sfurzaw żewġ corners li iżda ma’ ħallew ebda frott. Wara kien hemm konklużjoni ta’ Nedved li l-gowlkiper Belti Hogg salva. Kien Frank Temile f’dawn lewwel mumenti li beda jkun ta’ wġiegħ ta’ ras kontinwu għaddifiża avversarja bil-plejer Niġerjan jaqleb min-naħa għalloħra tal-pitch. Kien hemm free kick tal-espert Del Piero li Hogg dawwar f’corner. Kien fil-31 min-

uta li Buffon ġie msejjaħ għallewwel darba meta ħareġ minn postu u antiċipa lil Giglio. Wara numru ta’ azzjonijiet mingħajr wisq suċċess fuq il-lasti rispettivi, żewġ minuti minn tmiem l-ewwel taqsima Juventus fetħu l-iskor. Kien Nedved li tefa’cross preċiż fid-direzzjoni ta’ OLIVERA li kompletament żmarkat fil-kaxxa bir-ras għeleb lil Hogg. Ħafna ħasbu li Valletta ser jinħasdu minn dan il-gowl u jaqtgħu lura iżda ma’ kellux ikun peress li minuta wara kisbu d-draw. Kien Temile li nsista u fajjar xutt li ħabat mal-mimduda u l-ewwel li miss il-ballun kien MONESTEROLO li tefa’ fix-xibka. L-Istadium Nazzjonali sploda bl-għajta ta’ gowl. Iż-żewġ naħat għamlu numru kbir ta’sostituzzjonijiet għat-tieni taqsima fejn kien il-gowlkiper sostitut Darmanin li wettaq save stupend fuq Trezeguet fil-bidu tat-tieni taqsima. Xutt dajagonali massiegħa logħob ta’ Zammit kien

devjat f’corner sabiex f’kontrattakk veloċi Marchionni wara li rċieva mingħand Paladino minn qagħda tajba xeħet għoli. L-aħjar ċans għal Valletta wasal f’saqajn Kurt ‘Maxi’ Magro li għal darbtejn ġie mċaħħad mill-gowlkiper ta’ Juventus Belardi. B’Darmanin isalva tajjeb fuq Tiago lejn ittmiem il-logħba ntemmet fi draw u kellhom jiddeċiedu l-penalties irrebbieħ tal-BetFair Cup. Għal Valletta skurjaw Zammit, Mattocks, Mifsud u Falzon filwaqt li għall-Bianconeri skurjaw Iaquinta, Palladino, Tiago u fallew Nocerino u Legrottaglie sabiex Valletta kisbu suċċess ieħor flistorja tagħhom meta għelbu lillġganti Juventus 5-4 wara l-għoti tal-penalties. VALLETTA – Hogg, Grioli, Scicluna, Mifsud, Bezzina, Camilleri, Giglio, Backhaus, Agius, Temile, Monesterolo Sost: Darmanin, Bondin, Zammit, Falzon, Mattocks, Magro, Agius

Gilbert Agius jissielet għall-ballun ma’ Tiago ta’ Juventus

JUVENTUS – Buffon, Birindelli, Chiellini, Almiron, Zanetti, Del Piero, Nedved, Grygera, Olivera, Molinaro, Marchionni

Sost: Belardi, Salihamidzic, Iaquinta, Trezeguet, Boumsong, Palladino, Nocerino, Tiago, Legrottaglie Referee – Joe Attard

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

SPORT

Protectionist jirbaħ tiġrija traġika MELBOURNE CUP

Iż-żiemel Ġermaniż Protectionist, misjuq mill-jockey Ingliż Ryan Moore, rebaħ l-edizzjoni ta’ din is-sena talMelbourne Cup li kienet imtappna bil-mewt żewġ żwiemel, fosthom tal-favorit Admire Rakti li waqa’ u miet wara t-tellieqa. Moore saq lil Protectionist imħarreġ minn Andreas Wohler u li kien kwotat 7-1, lejn rebħa ta’ erba’ tulijiet fuq iż-żiemel Britanniku Red Cadeaux li għattielet darba temm it-tieni. Iż-żiemel ta’ New Zealand, Who Shot Tebarman, temm ittielet, Signoff temm ir-raba’ u Willing Foe il-ħames. Quddiem 100,000 spettatur filkorsa ta’ Flemington, Admire Rakti kien l-akbar favorit għal din il-154 edizzjoni tat-tiġrija ta’ żewġ mili. Imma ż-żiemel imħarreġ il-Ġappun, sfaxxa u temm laħħar u hekk kif irritorna lura mit-track, iż-żiemel ta’ sitt snin

FUTBOL

Insigne jġedded il-kuntratt

L-attakkant ta’ Napoli Lorenzo Insigne ġedded il-kuntratt sal2019. L-internazzjonali Taljan ta’ 23 sena dan l-istaġun skurja biss gowl. Huwa lagħab ukoll ma’ Cavese, Foggia u Pescara. SCHWEINSTEIGER – Ilmidfielder ta’ Bayern Munich Bastian Schweinsteiger li weġġa’ l-għaksa fil-pre-season ftit ġimgħat wara li rebaħ it-Tazza tad-Dinja mal-Ġermanja se jirritorna għat-taħriġ waqt il-partiti ta’ kwalifikazzjoni mill-Euro 2016 bejn l-14 u s-16 ta’ Novembru. KOLAROV – Id-difensur ta’ Man City Aleksandar Kolarov għandu xahar barra wara li weġġa’ waqt il-warming up qabel il-logħba tal-Ħadd kontra Man Utd.

rebbieħ tal-Caulfield waqa’ u miet. F’inċident ieħor wara t-tiġrija, Araldo li kien temm fis-seba’ post ukoll kellu jitraqqad meta wara li kien sejjer lura lejn listalla, sfratta meta partitarju xejjer bandiera viċin tiegħu u spiċċa kiser siequ meta daħal f’fence tal-ġebel. Araldo kien misjuq minn Dwayne Dunn. Intant Red Cadeaux misjuq minn Gerald Mosse mar quddiem fid-dritta, imma ż-żiemel ta’ tmien snin reġa’ kellu jikkuntenta bit-tieni post wara li kien superat b’ċentimetru biss fl-2011 u bi tliet kwarti ta’ tul is-sena loħra. Sadanittant il-jockey Zac Purton naqqas il-pass ta’ Admire Rakti fl-aħħar metri tat-tiġrija ta’ żewġ mili u l-uffiċjali qalu li se ssir awtopsja biex tkun magħrufa l-kawża tal-mewt taż-żiemel. Fl-aħħar 35 sena tal-

Protectionist misjuq minn Ryan Moore jirbaħ il-Melbourne Cup quddiem Red Cadeaux u Who Shot Tebarman

EURO 2016

Il-kowċ il-ġdid tat-tim nazzjonali tal-Futsal Mark Marlow ħabbar l-ewwel skwadra proviżorja tiegħu sa minn meta inħatar kowċ bil-plejers ġejjin minn seba’ klabbs differenti. Bejn id-29 ta’ Novembru u l-1 ta’ Diċembru Malta se tieħu sehem fir-raba’ turnament internazzjonali tal-futsal li se jsir f’Malta. It-turnaments qed isiru bi tħejjija għall-mini-turnament preliminari ta’ kwalifikazzjoni għall-Kampjonati Ewropew tal2016 li se jsir f’Jannar. F’dan ir-rawnd Malta tilgħab kontra l-Latvja, l-Ingilterra u Andorra. Il-partiti tat-turnament f’Malta

se jintlagħbu kollha fil-Padiljun ta’ Kordin fis-6.30 p.m. u d-dħul se jkun b’xejn. L-ewwel partita ta’ Malta hi fid-29 ta’ Novembru kontra sSerbja u fl-1 ta’ Diċembru kontra Ġibiltà. Fit-30 ta’ Novembru tintlagħab il-partita bejn is-Serbja u Ġibiltà. L-iskwadra ta’ 18 li fil-jiem li ġejjin trid tinżel għal 14 hi din: M. Mifsud, C. Sciberras, M. Borg, K. Bartolo (Valletta); M. Xerxen, N. Farrugia, C. Scicluna, N. Del Re, G. Bonello, M. Zammit (Balzan); C. Wismayer, D. Brincat, A. Farrugia (Naxxar); J. Milijic, C. Cardona (Ħamrun), M. Telisi (Qormi); L. Stivala (Gżira) u D. Camilleri (Luxol)

Il-kowċ ta’ Malta Pietro Ghedin sejjaħ skwadra proviżorja għall-partita mill-Euro 2016 fil-Bulgarija fis-16 tax-xahar. Malta s’issa tilfet tliet logħbiet, 2-0 kontra l-Kroazja, 3-0 kontra n-Norveġja u 2-0 kontra l-Italja waqt li l-Bulgari, wara li fetħu b’rebħa 2-1 fuq l-Ażerbaijan, tilfu 1-0 kontra l-Kroazja u 2-1 kontra n-Norveġja. Fin-nuqqas tal-captain Michael Mifsud li se jkun sospiż wara li tkeċċa kontra l-Italja, Ghedin għażel li jsejjaħ biss żewġ attakkanti. L-iskwadra proviżorja hi din: Gowlkipers: Justin Haber (Birkirkara), Andrew Hogg (K. Lekanopedio), Steve Sultana (Balzan), Nicholas Vella (Valletta) Difensuri: Andrei Agius

(Hibernians), Steve Bezzina (Balzan) , Owen Bugeja (Tarxien R), Jonathan Caruana (Valletta), Clifford Gatt Baldacchino (Sliema), Ryan Camilleri (Valletta), Clayton Failla (Hibernians), Justin Grioli (Balzan), Zach Muscat (Birkirkara) Midfielders: Roderick Briffa (Valletta), Andrew Cohen (Hibernians), Brooke Farrugia (Floriana), Paul Fenech (Birkirkara), Ryan Fenech (Valletta), Bjorn Kristensen (Hibernians), Rowen Muscat (Dunaújváros), Mark Scerri (Sliema), Andre’ Schembri (Frankfurt), Ryan Scicluna (Birkirkara) Attakkanti: Jean Paul Farrugia (S. Trnava), Terence Vella (Naxxar)

Mampuru II fil-belt ta’ Pretoria. Kelliema għall-Prosekuzzjoni qalu li l-appell hu bbażat fuq kwistjoni tal-liġi u d-dokumenti ingħataw lir-reġistratur tal-Qorti Għolja ta’ North Gauteng, blistqarrija ssostni li l-każ għadu, uffiċjalment, sub judice. B’konsegwenza ta’ dan, lAwtorità tal-Prosekuzzjoni mhix se tkun tista’ tiddiskuti lkwistjoni pubblikament qabel ilqorti tiddeċiedi dwar l-appell.

Ladarba jiskonta għaxar xhur priġunerija, Pistorious jista’ japplika biex iservi l-kumplament tas-sentenza fir-residenza tiegħu taħt arrest. Pistorious qal li qatel bi żball lil Steenkamp f’Jum San Valentinu tal-2013 meta kien imwerwer dwar li kien daħallu xi ħadd id-dar tiegħu. L-atleta weħel ukoll sentenza sospiża ta’ tliet snin talli kien spara arma tan-nar f’ristorant.

Il-kowċ tat-tim nazzjonali ta’ taħt il-21 sena Silvio Vella sejjaħ skwadra ta’ 22 plejer għal-logħba ta’ ħbiberija kontra l-Azerbaijan, li se tintlagħab fis-16 tax-xahar f’ Kordin fit-3 pm. It-tim Malti din is-sena sofra żewġ telfiet fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni għall-Kampjonati Ewropej, kontra l-Iżvezja u tTurkija. L-iskwadra hi din: Gowlkipers: Jurgen Borg, Matthew Calleja Cremona, Yenz

Cini Difensuri: Samir Arab, Cain Attard, Emmanuel Briffa, Ryan Gilmour Cassar, Michael Johnson, Zachary Tanti; Midfielders: Terence Agius, Gabriel Aquilina, Johann Bezzina, Antoine Borg, Ryan Camenzuli, Kyle Cesare, Llewelyn Cremona, Brandon Muscat, Kurt Muscat, Kurt Zammit, Daniel Zerafa Attakkanti: Luke Montebello, Ryan Spiteri.

Marlow jagħżel l-ewwel 18 FUTSAL

Jappellaw mis-sentenza ta’ Oscar Pistorious

Il-Prosekuturi fl-Afrika t’Isfel appellaw mis-sentenza ta’ ħabs li ngħata l-atleta, Oscar Pistorious, ta’ ħames snin priġunerija b’konnessjoni mal-qtil ta’ Reeva Steenkamp. Pistorious diġà beda jiskonta ssentenza, iżda kapaċi jservi għaxar xhur biss ta’ priġunerija wara li ma nstabx ħati dwar omiċidju premeditat u filpreżent, qed jinżamm fit-taqsima tal-isptar fil-ħabs Kgosi

Ghedin b’żewġ attakkanti

Melbourne Cup erba’ żwiemel mietu minħabba inċidenti fatali.

Jħejji għall-Azerbaijan U/21

www.maltarightnow.com

L-Erbgħa, 5 ta’ Novembru, 2014

LOKALI

IL-VATIKAN. Dan ir-ritratt, maħruġ mill-Vatikan, juri lill-Papa Franġisku waqt żjara li għamel fi tmiem il-ġimgħa fuq l-oqbra tal-Papiet mejtin fil-kripta tal-Bażilika ta’ San Pietru fil-Vatikan. Din iż-żjara saret fil-jum li fih il-Knisja Kattolika ċċelebrat il-festa tal-erwieħ kollha. (Ritratt: EPA)

L-Awtorità Libjana tal-Investiment qed titmexxa minn Malta?

“Min qiegħed imexxi l-ġid tal-Libja?” Hija din il-mistoqsija prinċipali li jagħmel Chris Wright, kontributur regolari fuq is-sit elettroniku finanzjarju ta’ fama dinjija ‘Forbes’, u li ta’ spiss jikteb dwar il-qasam finanzjarju fl-Asja, ilLvant Nofsani u l-Afrika. Artiklu li fih Wright jitkellem dwar l-Awtorità Libjana talInvestiment, li tikkontrolla l-fond ta’ madwar 65 biljun dollaru Amerikan f’ġid li jiġi miż-żejt Libjan. Skont dan l-artiklu, din lAwtorità bħalissa qed titmexxa minn Malta wara li l-uffiċċji tagħha fi Tripli, issa jinsabu f’idejn id-diversi milizzji Iżlamiċi li ħadu l-kontroll tal-infrastruttura fil-kapitali Libjana – mill-ajruport sad-diversi Ministeri – sitwazzjoni li wasslet biex anki l-Gvern Libjan, dak rikonoxxut mill-komunità internazzjonali, qed ikollu jmexxi l-pajjiż mill-Port ta’ Tobruk. Skont l-awtur tal-artiklu fir-rivista ‘Forbes’, anki din l-Awtorità kellha tevakwa l-uffiċċji ta’ Tripli, u l-ħidma ta’ kuljum tagħha issa qed issir minn pajjiżna. Apparti minn dan, iżda, Wright jikteb ukoll li l-istess Awtorità

Silta mill-artiklu ta’ Chris Wright fis-sit elettroniku ‘Forbes’ li fih jgħid, fost affarijiet oħra, li intervista li għamel mal-Gvernatur tal-Bank Ċentrali Libjan saret f’Malta u mhux fil-Libja

għaddejja minn fażi, fejn bħal donnu ftit li xejn hemm direzzjoni ċara. Jitkellem dwar id-diversi bidliet fit-tmexxija li għaddiet minnhom f’perjodu qasir l-istess Awtorità, fosthom dawk talġimgħa l-oħra, meta b’riżoluzzjoni tal-Bord tad-Diretturi, tneħħa ċChairman li kien hemm u nħatar ieħor ġdid minfloku. Dan wara li ċ-Chairman li kien hemm kien ilu biss ftit xhur fit-tmexxija, u kien ħa post ieħor li kien tneħħa wara investigazzjoni li sabet li kellu passat qrib ħafna tar-reġim ta’

Gaddafi. Wright jikteb li bħala Kap Eżekuttiv ta’ din l-Awtorità, magħrufa fil-qosor bħala LIA, inħatar Ahmed Ali Attiga, eks uffiċjal tal-Bank Dinji b’esperjenza kbira f’dan is-settur. Jgħid ukoll li dawn l-ogħla żewġ uffiċjali tal-LIA ħadmu biex l-Awtorità tiċċaqlaq lejn Malta, fejn illum għandha uffiċċji minn fejn tista’ taqdi l-missjoni proprja tagħha li tattira kumpaniji interessati li jinvestu fil-Libja. Skont Wright, hu mifhum li

ħafna minn dan ix-xogħol illum qed isir minn dawn l-uffiċċji f’pajjiżna. Skont l-artiklu, il-ħsieb wara dan hu l-fatt li hu aktar faċli li l-affarijiet jimxu minn Malta milli mil-Libja. Wright ikompli jsaħħaħ dan ilpunt meta jgħid li intervista oħra li hu għamel ix-xahar li għadda malGvernatur tal-Bank Ċentrali Libjan Saddek Omar Elkaber ukoll saret f’Malta, u mhux fil-kapitali Libjana. Fl-intervista Elkaber tkellem dwar l-importanza ta’ din l-Awtorità, li bħall-Bank Ċentrali,

hi kruċjali għall-futur tal-Libja, iżda jgħid li fil-preżent l-istess Awtorità, li għandha l-assi tagħha ffrizati min-Nazzjonijiet Uniti, tinsab f’limbu, bħalma wara kollox, jinsab il-pajjiż stess.