In-Nazzjon 4 ta' Awwissu 2014

Page 1

Nru 13,812

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

G[awdex

Fil-periklu tal-mewt

Tarbija ta’ sena u xahrejn tinsab f’qag[da kritika wara li waqg[et f’San Lawrenz, G[awdex ilbiera[ filg[odu Ara pa;na 3

Knisja Kattolika

Jibda l-pro/ess

IL-BELARUS> Membri ta’ klabbs dilettanti tal-istorja libsin ta’ suldati :ermani]i tal-Ewwel Gwerra Dinjija waqt kommemorazzjoni ta’ battalja f’Smorgon hekk kif qed jitfakkar il-100 anniversarju mill-bidu tal-ewwel Gwerra Dinjija li [alliet miljuni ta’ persuni vittmi tag[ha. (ritratt EPA) Ara wkoll Pa;na 14

G[afsa fuq il-pagi tal-[addiema Il-Partit Laburista qed jipprova jmeri l-istatistika li [are; ilGvern stess (Labour Force Survey, 2014 Q1) u li turi /ar li l-paga medja tal-[addiema flewwel sena ta’ Gvern Laburista ]diedet biss b’100 ewro. Sa[aq dan il-Partit Nazzjonalista ilbiera[ fi stqarrija g[al mod kif il-Gvern qed imeri l-fatti mag[rufa. Il-Partit Nazzjonalista qal li dan qed isir f’kuntrast mal[ames snin ta’ qabel meta, minkejja dinja f’taqlib

ekonomiku kbir, il-paga medja tal-[addiema Maltin ]diedet b’528 ewro fis-sena. F’dan, il-Gvern stess qed jag[ti e]empju [a]in bil[addiema tal-Enemalta li qed inaqqsilhom id-d[ul reali tag[hom. Dan f’kuntrast malmara tal-Ministru tal-Enemalta, li qed tiswa lill-bqija tal-[addiema 13,000 ewro fix-xahar. Il-[addiema f’diversi setturi, fosthom dak tal-bejg[ fil[wienet, qed jaraw g[afsa fuq

il-pagi tag[hom min[abba nuqqas ta’ bejg[ kif qed jirri]ulta mi/-/ifri talGvern stess dwar limportazzjoni ta’ prodotti g[all-konsum. Waqt li l-ekonomija dinjija issa sejra tajjeb u suppost li min[abba f’hekk anke lekonomija Maltija tmur tajjeb, il-Gvern Laburista ]ied il[addiema mal-Gvern b’xejn anqas minn 1,800 fl-ewwel sena tieg[u, kif jo[ro; ukoll minn statistika tal-Gvern stess.

Minn statistika o[ra talGvern stess dwar il-finanzi tieg[u, jirri]ulta li fit-12-il xahar sal-a[[ar ta’ :unju ]ied id-dejn tal-pajji] b’439 miljun ewro. Il-Partit Nazzjonalista qal li jkun tajjeb li l-Partit Laburista jispjega l-fatti b’mod /ivili dwar din i]-]ieda qawwija fiddejn u dwar l-g[afsa fuq il-pagi tal-[addiema f’sena li fiha kien hu fil-Gvern flok, b[as-soltu, jo[ro; jg[ajjar lil min jikkritikah.

Il-Pro/ess Djo/esan tal-Beatifikazzjoni u l-Kanonizzazzjoni ta’ Dun Mikiel Attard infeta[ waqt kon/elebrazzjoni solenni li tmexxiet mill-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech fis-Santwarju tal-Madonna Ta’ Pinu f’G[awdex nhar is-Sibt filg[axija. Ara pa;na 5

Sport

Jing[aqad ma’ Man. Ciity

Frank Lampard, li iffirma kuntratt ma’ New York City FC, se jkun misluf li/-champions Ingli]i Manchester City. Ara pa;na 27


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

2

LOKALI

Direttivi sospi]i u mhux imne[[ija

Direttivi li kellhom jid[lu fisse[[ fis-settur tas-sa[[a nhar itTlieta li ;ej ;ew sospi]i temporanjament. Qal dan Martin Balzan, ilPresident tal-MAM f’kummenti li ta wara li aktar kmieni matul il-;urnata tal-{add, stqarrija kon;unta mis-Segretarjat Parlamentari g[as-Sa[[a u lMAM qalet li kien hemm progress fin-negozjati u g[alhekk b’mod immedjat ;ew sospi]i d-direttivi. Huwa spjega li tqajmu [afna punti matul il-laqg[a ta’ sag[tejn li saret bejn uffi/jali mid-Dipartiment tas-Sa[[a, ilPublic Administration Collective Bargaining Unit, u lAsso/jazzjoni Medika Maltija, il-MAM. {afna mill-punti li tqajjmu intlaqg[u favorevolment sostna Balzan, imma peress li [afna minnhom kienu jinvolvu call for applications, promotions u implimentazzjoni f’ Mater Dei jew fi/-/entri tas-sa[[a, g[alkemm sodisfatti tenna li [a jissorvelja l-outcomes u jaraw li dak li ntqal filfatt se jsir.

G[aldaqstant hija sospensjoni mhux tne[[ija tad-direttivi enfasizza Martin Balzan. Il-kwistjoni kollha tqajjmet ftit tal-jiem ilu bil-Union tis[aq li fost l-o[rajn il-ftehim kollettiv mhux qed ikun onorat, kif ukoll rreferiet g[all-implimentazzjoni tal-progress fil-karriera g[al numru ta’ gradi u n-nuqqas ta’ sessjonijiet ]ejda g[al spe/jalisti residenti. Tqajmu wkoll il-kwistjonijiet ta’ shifts fi/-/entri tas-sa[[a u dik ta’ numru ta’ tobba fl-Isptar :enerali t’G[awdex li ma t[allsux skond il-ftehim kollettiv. Dwar il-kwistjoni malUniversita’ Balzan qal li tta[ditiet ser jissoktaw nhar itTlieta, u fi kliemu il-Union sejra madwar il-mejda b’attitudni po]ittiva g[al ftehim, madankollu il-Union qed i]]omm irri]erva li fl-Universita’ hemm /ans li d-direttivi jerg[hu jid[lu fis-se[[, kif ukoll g[ad hemm ittheddid ta’ azzjoni legali kontra l-Universita’. Fl-a[[arnett sostna Balzan l-g[an hu li flimkien insibu ftehim u soluzzjonijiet fit-tul.

03

Fil-kri]i tal-Libja, tliet snin ilu, ;iet imfa[[ra minn [afna pajji]i

Il-Maltin sovrani, attivi u rispettati madwar id-dinja Il-Kostituzzjoni tal-Indipendenza hi l-ewwel wa[da li tatna f’idejna l-affarijiet barranin u d-difi]a. Mal-Indipendenza, Malta saret stat sovran fil-Commonwealth, u membru tal-:nus Mag[quda u talKunsill tal-Ewropa. Wara l-Indipendenza, twaqqaf korp diplomatiku m[arre; u professjonali li beda javanza

l-interessi tal-Maltin fil-fora dinjin u f’pajji]i o[ra. It-ta[ri; tal-korp diplomatiku Malti twessa’ b’korsijiet u programmi fl-Università g[all-[afna Malti li b’hekk qed iservu lillpajji] f’karriera ta’ diplomazija. Twaqqfet ukoll l-Armata Maltija. Fl-1970, Malta pproponiet il-kun/ett tal-Wirt Komuni

tal-Umanità g[all-u]u pa/ifiku ta’ qieg[ l-ib[ra li ntlaqa’ mill-;nus Mag[quda u, fl-1988, g[all-[arsien talklima. F’diversi kwistjonijiet internazzjonali, Malta gawdiet rispett b[ala a;ent ;ust. Fil-kri]i tal-Libja, tliet snin ilu, ;iet imfa[[ra minn [afna pajji]i.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

3

LOKALI

It-tifel waqa’ minn g[oli ta’ tliet piedi

Tarbija Amerikana fil-periklu Tarbija ta’ sena u xahrejn tinsab f’qag[da kritika wara li waqg[et f’San Lawrenz, G[awdex ilbiera[ filg[odu. Minn investigazzjonijiet li gh[mlet il-Pulizija, jirri]ulta li t-tifel waqa’ minn g[oli ta’ tliet piedi f’residenza u ;arrab grie[i gravi. It-tarbija, li hi ta’ nazzjonalità

Amerikana, twasslet abbord [elikopter g[all-kura immedjata fl-Isptar Mater Dei. Il-Ma;istrat tal-G[assa Paul Coppini [atar inkjesta bl-g[ajnuna ta’ diversi esperti. L-investigazzjonijiet talPulizija dwar dan il-ka] g[adhom g[addejjin.

Ritratt me[ud nhar is-Sibt 29 ta :unju f’{al Qormi, fejn jidher surmast ta’ banda jidderi;i l-orkestra fil-kuncert annwali tal-festa. Ninnotaw il-[arsa tas-surmast minn ;o strument partikolari. Dan ir-ritratt hu parti mill-kompetizzjoni tal-fotografija ta’ In-Nazzjon u hu mibg[ut minn George Falzon. Dawk li jixtiequ jie[du sehem jistg[u jibag[tu r-ritratti tag[hom fuq ritratti@media.link.com.mt.

Il-Ministru Mizzi ma tkellimx mal-offerent Malti tat-trasport pubbliku Charles Muscat

Minkejja li fil-jiem li g[addew g[al mistoqsija ta’ InNazzjon dwar jekk iltaqax ukoll mal-bidders Maltin li ressqu lofferta biex joperaw is-servizz tat-trasport pubbliku, il-Ministru g[at-Trasport u l-Infrastruttura, Joe Mizzi qal li kull meta xtaqu jkellmuh hu kellimhom ukoll g[ax qal li hu lest jitkellem ma kul[add, jirri]ulta li hu ma iltaqax ma’ Island Buses Malta

L-istess konsorzju qal li ma kienx infurmat mill-Ministru g[at-Trasport ma min qed jitkellem il-Gvern b[ala l-preferred bidder Limited. Dan minkejja li hu stess ikkonferma li kien iltaqa’ mal-bidders Spanjoli Autobuses de Leon li tifforma parti millkumpanija ALSA - sussidjarja Spanjola tan-National Express

Group tal-Ingilterra. Minn mistoqsijiet li In-Nazzjon bag[tet lil Island Buses Malta Limited li flimkien ma Gozo First u Autobuses de Leon huma l-uni/i tliet bidders

biex joperaw is-servizz tattrasport pubbliku, jirri]ulta li hu ma iltaqax ma Island Buses Malta Limited. L-istess konsorzju qal li ma kienx infurmat mill-Ministru g[at-Trasport ma min qed jitkellem il-Gvern b[ala l-preferred bidder biex i[addem isservizz tat-trasport pubbliku. Nhar l-Erbg[a il-Ministru Mizzi [abbar li kienu bdew iddiskussjonijiet preliminari malpreferred bidder imma ma riedx

jikkonferm jekk din hix il-kumpanija Spanjola. Island Buses Malta Limited ma riditx tikkumenta dwar mistoqsija ta’ In-Nazzjon dwar ilfatt li la l-Ministru Joe Mizzi ikkonferma li kellu ta[ditiet mal-bidders Spanjoli, Autobuses de Leon, kiser wa[da mill-kundizzjonijiet tal-Expression of Interest Notice for the Provision of Scheduled Buses Services in Malta. Dan g[ax il-pro/ess talg[a]la g[adu mhux mitmum.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

4

LOKALI

Proposta g[al titjib fl-edukazzjoni inklussiva Charles Muscat

Il-Parents Circle ta/-?entru Inspire li hu ffurmat mill-aktar ;enituri attivi li g[andhom uliedhom jattendu f’dan i/-/entru ippre]entaw proposta dwar ledukazzjoni inklussiva lil Ministru g[all-Familja u sSolidarjeta` So/jali, Michael Farrugia. L-iskop tal-proposta hu li jkun hemm titjib fl-edukazzjoni inklussiva billi uliedhom jing[ataw mhux biss tag[lim edukattiv, imma wkoll tag[lim emmozzjonali u tag[lim so/jali. Il-pre]entazzjoni saret nhar il:imgha waqt l-Achievement Day li matulha klijenti ta/-?entru Inspire fosthom tfal u adulti

ing[ataw /ertifikat jew midalja g[ax-xog[ol tag[hom matul is-sena. F’din l-attività li ssir kull sena, saru bosta attivitajiet li kienu maqsumin fi tliet kategoriji u g[alihom attendew tfal u adulti li jattendu programmi fl-Inspire kif ukoll numru kbir ta’ ;enituri. It-tfal kellhom l-okka]joni jdoqqu t-tnabar mal-grupp Tribali fejn [olqu melodija mill-isba[. Ladulti tfajliet u ;uvintur min-na[a tag[hom organizzaw sfilata talmoda li ntlaqg[et b’/ap/ip minn dawk kollha pre]enti. Fi/-?entru Inspire jattendu madwar 1,000 klijent maqsuma bejn i/-?entru ta’ Bulebel u /-?entru Inspire f’Marsaskala.

Dan hu r-ritratt li tella’ ]-]ag[]ug[ fuq Facebook li ;ab reazzjoni minn bosta

Ta[]i]a mal-’intercom’ li tista’ tfisser [afna Dan ir-ritratt ittie[ed minn ]ag[]ug[ li joqg[od fi]-]ona ta’ San :iljan wara li nnota ta[]i]a fuq l-’intercom’. Hu tella’ dan ir-ritratt fejn staqsa x’jista’ jkun li tfisser filwaqt li spjega li nduna bitta[]i]a wara li quddiem il-bieb tal-garaxx tieg[u nnota vann a[dar b’numru tar-re;istrazzjoni barrani. Kompla li fil-vann, li damet aktar minn nofs sieg[a quddiem

ir-residenza tieg[u, innota wkoll ]ew;t’ir;iel barranin ta’ ;ilda skura li saqu mill-post hekk kif raw li]-]ag[]ug[ fil-gallarija. I]-]ag[]ug[ apella biex jekk xi [add induna b’xi [a;a simili jag[mel rapport lill-pulizija. G[al l-appell irrispondew numru ta’ persuni li nfurmawh li din it-ta[]i]a tista tkun messa;; u]at internazzjonalment minn [allelin bi pjan biex

iwettqu serqa. Fl-a[[ar ;img[at da[lu numru kbir ta’ rapporti ta’ serq g[and il-pulizija mill-in[awi ta’ San :iljan u Tas-Sliema. L-istess ]ag[]ug[ iktar tard kiteb li g[amel rapport lillpulizija dwar dan il-vann a[dar bin-numru tar-registrazzjoni CO2478AX. Madankollu lPulizija nfurmawh li dan in-numru ta’ re;istrazzjoni hu falz.

Chairman ;did g[all-ITS Paulino Schembri hu /Chairman il-;did tal-Istitut g[allIstudji Turisti/i (ITS). Paolino Schembri hu gradwat f’Food Safety Management millUniversità ta’ Lancashire lIngilterra, u b[alissa qed jag[mel Dottorat mal-istess Università f’Food Safety Management b’enfasi fuq l-industrija dwar is-servizz tal-ikel. Il-Bord il-;did tal-ITS issa hu mag[mul kif ;ej:- Paolino Schembri, Chairman u Carlo Micallef, Deputat Chairman. Ilmembri tal-Bord huma: Oscar Attard, Angela Attard Fenech, Adrian Grech Cumbo, Charles Martin, Michelle Muscat Portelli, Matthew Pace u Carmela Said.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

5

LOKALI

Jinfeta[ il-Pro/ess Djo/esan tal-Beatifikazzjoni u l-Kanonizzazzjoni ta’ Dun Mikiel Attard Il-Pro/ess Djo/esan talBeatifikazzjoni u lKanonizzazzjoni ta’ Dun Mikiel Attard infeta[ waqt kon/elebrazzjoni solenni li tmexxiet mill-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech fisSantwarju tal-Madonna Ta’ Pinu f’G[awdex nhar is-Sibt filg[axija. Wara l-omelija tal-Quddiesa, il-Postulatur tal-Kaw]a, Patri Tony Sciberras MSSP, talab uffi/jalment lill-Isqof biex iwaqqaf it-Tribunal u ta bidu g[all-Pro/ess Djo/esan. Imbag[ad il-Kan/illier talKurja, Monsinjur Salv Debrincat, qara d-Digriet talIsqof li bih [atar il-membri tatTribunal. In[atru Dun Edward Xuereb, b[ala Delegat Episkopali; Dun Joseph Zammit, b[ala Deputat tad-Delegat Episkopali; Dun Joseph Curmi, b[ala Promutur tal-;ustizzja; u Annunziata Grech u Dun Fran;isk Saliba b[ala Attwarji. Wara li l-Isqof innifsu [a l;urament, anki l-membri tatTribunal, flimkien malPostulatur u l-Vi/i-Postulatur, [adu l-;urament ta’ fedeltà fittwettiq tal-inkarigu li ;ie fdat lilhom. Imbag[ad il-Postulatur ippre]enta lill-Isqof il-lista ta’ 65 xhud li se jidhru quddiem itTribunal biex jag[tu x-xhieda tag[hom f’din il-kaw]a. Fi tmiem i/-/erimonja, ilKan/illier tal-Kurja [abbar li ttieni sessjoni tat-Tribunal se ssir it-Tnejn 4 ta’ Awwissu fil11.00 a.m., fis-sede tatTribunal Ekkle]jastiku filKurja ta’ G[awdex, bl-ewwel xhud ikun Monsinjur Alfred Xuereb. Fl-omelija tieg[u g[al din lokka]joni, l-Isqof Mario Grech tkellem dwar kif Dun Mikiel Attard, li hu, b[al [afna

Dun Mikiel kien solidali mal-poplu ta’ Alla g[ax kien fil-veru sens tal-kelma “sa/erdot tan-nies” sa/erdoti o[ra, jiftakru direttur spiritwali tieg[u fis-Seminarju u kompla jsegwih anki fil-[ajja sa/erdotali tieg[u, qal li, b[al :esù, anki Dun Mikiel kien solidali mal-poplu ta’ Alla g[ax kien fil-veru sens talkelma “sa/erdot tan-nies” li, imma, “jaf il-;ewwieni ta’ Alla”. Dun Mikiel Attard twieled fin-Nadur, G[awdex, nhar l-1 ta’ Ottubru 1933 u ;ie ordnat sa/erdot fit-12 ta’ April 1959. Huwa g[ex is-sa/erdozju tieg[u b’mod umli, kollu kemm hu mog[ti g[al Kristu u g[allKnisja. Dun Mikiel kellu [e;;a kbira g[an-nies u kien lest jissagrifika lilu nnifsu, anki sa tard billejl, biex jisma’, ifarra; u jg[in lil dawk li kellhom b]onn l-g[ajnuna tieg[u fil-qrar jew fid-direzzjoni spiritwali. Kellu devozzjoni kbira lejn ;esù Ewkaristija u lejn ilMadonna Ta’ Pinu. G[en [afna biex l-ispirtu tal-Kon/ilju Vatikan II ji;i mifhum u a//ettat fil-Knisja lokali. Kien i[obb lil art twelidu, i[oss g[all-[ti;ijiet tal-poplu u jinteressa ru[u fil-[ti;ijiet so/jali. Anki meta ma kienx mifhum jew sab lil min ma jaqbilx mieg[u, huwa dejjem ;arrab kollox fis-skiet

Dun Mikiel Attard baqa’ joffri lilu nnifsu b[ala offerta [ajja lil Alla sakemm miet fit-30 ta’ Lulju 2004

g[all-im[abba ta’ Kristu. L-ispirtu ta’ sagrifi//ju u rrabta ta’ qalbu mar-rieda ta’

Alla urihom spe/jalment fla[[ar snin ta’ [ajtu. Dun Mikiel Attard baqa’ joffri lilu

nnifsu b[ala offerta [ajja lil Alla sakemm miet fit-30 ta’ Lulju 2004.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

6

LOKALI

Mu]ew tal-g[odda u o;;etti relatati mas-snajja’ Maltin fl-Imdina

Il-Mu]ew, li hu parti mill-Mu]ew tal-Katidral tal-Imdina, hu maqsum f’[ames taqsimiet li jkopru ornamenti b[al o;;etti relatati mal-induratura, mal-industrija tal-bini, mal-biedja, mal-u]in, u mat-tradizzjonijiet

G[odda, Snajja’ u Tradizzjonijiet hi esperjenza unika li wie[ed jista’ jg[ixha f’Mu]ew ;did li nfeta[ f’Palazzo De Piro fl-Imdina fl-a[[ar jiem. Justin Zammit Tabona fisser kif l-idea li jitwaqqaf mu]ew ori;inat xi sena ilu meta kien [ajjar lil missieru Joe, l-eks Kummissarju G[oli ta’ Malta f’Londra, biex il-kollezzjoni privata tieg[u ta’ o;;etti u g[odda relatati ma’ diversi snajja’, jin;abru f’post wie[ed u jkunu esebiti f’wirja permanenti. Justin qal li meta kien tifel kien jakkumpanja lil missieru g[al ]jarat frekwenti fil-Monti tal-Belt fil-{dud. Kienu wkoll imorru fi [wienet tal-antikitajiet minn fejn kienu jakkistaw l-g[odod. Barra minn hekk, xi snin ilu, Joe Zammit Tabona u ibnu kienu kisbu l-kollezzjoni ta’ Pawlu Tanti, li kien mastrudaxxa Slimi]. Din irduppjat lo;;etti u l-g[odod li kienu filpussess tal-familja Zammit Tabona. Justin Zammit Tabona sa[aq dwar l-importanza ta’ dan ilMu]ew g[all-pubbliku Malti u g[at-turisti. Hu qal li fil-Mu]ew hemm [afna x’tara g[ax qed ikunu esebiti xi 2,000 o;;ett. Zammit Tabona stqarr li t-turisti jistg[u japprezzaw it-tradizzjonijiet u s-snajja’ Maltin u

l-poplu Malti jista’ jkollu esperjenza partikulari u t-tfal ]g[ar jistg[u ji;u man-nanniet tag[hom biex jitg[allmu dwar kif kienet il-[ajja f’Malta fl-img[oddi. Justin Zammit Tabona ]ied li kull o;;ett esebit g[andu storja, jew a[jar rabta mal-kollezzjonist u f’[afna mill-ka]i, ma’ Malta. Hu fa[[ar lg[ajnuna li ng[ata mid-ditta Architectural Projects sabiex lo;;etti g[all-wiri jkunu pre]entati bl-aktar mod professjonali. Filwaqt li porzjon biss talkollezzjoni qed ikun pre]entat fil-Mu]ew, [afna mill-o;;etti kienu w]ati u mi]juda fiddisinn g[at-tisbi[ tal-Lukanda Xara Palace kif ukoll g[arristorant li jinsab biswitha. Il-Mu]ew, li hu parti millMu]ew tal-Katidral tal-Imdina, hu maqsum f’[ames taqsimiet li jkopru ornamenti b[al o;;etti relatati mal-induratura, malindustrija tal-bini, malbiedja, mal-u]in, u mattradizzjonijiet. Il-kuratur ta’ dan is-sit hu Guillaume Dreyfus, Fran/i] li missieru proprju kien kollezzjonist kbir tal-g[odod. Il-Muzew f’Palazzo De Piro jinsab miftuh kuljum bejn l-10 a.m. u l-4 p.m. Intant fil-futur qrib hemm il-[sieb li jinfeta[ mu]ew ie[or, din id-darba dwar il-Knisja u o;;etti ekklesjasti/i.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

7

FINANZI

L-Ar;entina tfalli mill-;did G[at-tieni darba fi tlettax–il sena, l-Ar;entina tinsab falluta. Dan wara li Qorti Amerikana idde/idiet li bonds li ma kinux t[allsu tnax-il sena ilu, g[andhom jit[allsu. B’kollox grupp Amerikan g[andu jie[u 539 miljun dollaru. Il-Gvern Ar;entin qed jikkontesta din i/-/ifra. L-ishma ta’ kumpaniji fl-Ar;entina ni]lu b’iktar minn 8% hekk kif t[abbar li ma kienx hemm flus biex jit[allsu dawn il-bonds. Jidher li dan jista’ jo[loq in/ertezza kbira.

L-iktar a[bar li [alliet effett negattiv fuq is-swieq ;iet mill-Portugall. Bank kbir Portugi], Banco Espirito Santo, irre;istra telf ta’ kwa]i 5 biljun dollaru Amerikan

Is-swieq finanzjarji internazzjonali g[an-ni]la I]-]idiet li rajna fis-swieq finanzjarji matul din is-sena sa issa, li kienu ferm inqas minn dawk li rajna fl-2013, intilfu f’temp ta’ ;img[a. Bosta a[barijiet negattivi minn madwar iddinja kollha waslu g[al dan. Ilfalliment tal-Ar;entina li naqset milli t[allas djun li kellha, kif ukoll iktar sanzjonijiet fuq ir-Russja, waslu g[al iktar inkwiet fis-swieq finanzjarji. Fost l-o[rajn is-Suq ;ermani]

tilef kwa]i 4% f’;img[a. Isswieq Amerikani, Dow Jones u S&P 500, raw ]ieda f’kull xahar matul din is-sena [lief g[al Lulju. Statistika dwar [olqien ta’ impjiegi fl-Istati Uniti, wkoll kienet fqira u dan wassal sabiex iktar investituri bdew ibieg[u l-ishma tag[hom. L-iktar a[bar li [alliet effett negattiv fuq is-swieq ;iet millPortugall. Bank kbir Portugi], Banco Espirito Santo, irre;istra

Bosta a[barijiet negattivi minn madwar id-dinja kollha waslu g[al ri]ultati negattivi telf ta’ kwa]i 5 biljun dollaru Amerikan. L-ishma fil-Portugall qabdu it-triq tan-ni]la, bl-ishma ta’ dan il-bank partikolari jin]lu minn 1.20 ewro kull sehem f’Jannar g[al 20 /ente]mu fl-a[[ar ta’ Lulju. Jidher li

dan it-tnaqqis ma hux qed ikun re;istrat fis-swieq tal-bonds. Kienet ;img[a di]appuntanti g[al-isterlina wara li statistika fuq manifattura uriet li ir-ritmu li nqabad fl-a[[ar xhur qed ibatti.

Adidas b’telf Hekk kif intemmet it-Tazza tad-Dinja, bil-:ermanja tirba[ din l-edizzjoni u jkollhom lil Adidas b[ala sponsor, [ar;et a[bar ferm negattiva fuq din il-kumpanija internazzjonali. Il-profitti g[at-tieni kwart tassena ni]lu b’16%. Dan wassal biex matul il-;urnata tal-{amis, l-ishma ta’ Adidas tilfu 16% talvalur tag[hom f’temp ta’ ftit sig[at.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

8

OPINJONI

Bla triq u bla mappa

(45)

mil-lenti ta’ analista

Qabel l-Elezzjoni :enerali sena u nofs ilu, Joseph Muscat wieg[ed li kellu roadmap, li kien se jag[mel lil Malta l-aqwa fl-Ewropa. Wieg[ed demokrazija, trasparenza, responsabbiltà u kontabbiltà, wieg[ed il-meritokrazija. F’dawn it-tmintax-il xahar Muscat baxxa l-istandards ta’ pajji]na b’nepoti]mu, parti;jani]mu, nuqqas ta’ etika, u-turns, tg[awwi; tal-fatti u nuqqas ta’ verità. Muscat kiser numru ta’ weg[diet elettorali u wera li mhux biss ma kellux roadmap, talli la kien jaf it-triq u wisq anqas kellu mappa. Demokrazija u trasparenza Id-demokrazija tinbena f’so/jetà miftu[a fejn ikun hemm il-bdil tal-informazzjoni f’dibattitu miftu[. L-informazzjoni

ddawwal filwaqt li dibattitu j;ib is-soluzzjonijiet. Ming[ajr qsim tal-informazzjoni u dibattitu miftu[ ma jkunx hemm kontabbiltà. In-nuqqas ta’ trasparenza u

kontabbiltà jista’ jag[ti lok g[al abbu], korruzzjoni u g[adab, u jo[loq is-suspetti u sens ta’ in/ertezza. L-aktar arma b’sa[[itha f’demokrazija hija l-onestà filwaqt li l-[abi hu l-arma u]ata f’dittatorjat. Prin/ipji ba]i/i f’demokrazija huma d-djalogu miftu[ u ttrasparenza li jeqirdu l-in/ertezza, l-abbu] u l-korruzzjoni. Demokrazija u trasparenza skont Muscat

Mhux possibbli li fi spazju ristrett nelenka l-Mistoqsijiet Parlamentari mressqa millOppo]izzjoni Nazzjonalista lil Joseph Muscat jew lill-Ministri tieg[u li r-risposta g[alihom ma ng[atatx. Drajna nisimg[u: “Ir-risposta ting[ata f’seduta o[ra”, u “seduta o[ra” kultant ma tasal qatt. Huwa impossibbli li ng[id kemm-il darba Joseph Muscat jew xi Ministru sarulhom mistoqsijiet minn ;urnalisti li ma ng[atawx risposta g[alihom jew ing[ataw risposta nieqsa mill-verità. Niftakru kemm fta[ar Joseph

F’dawn it-tmintax-il xahar Muscat baxxa l-istandards ta’ pajji]na b’nepoti]mu, parti;jani]mu, nuqqas ta’ etika, u-turns, tg[awwi; tal-fatti u nuqqas ta’ verità Muscat dwar il-ftehim mil[uq ma/-?ini]i dwar l-Enemalta, ftehim li qatt ma ppubblika. Sa[ansitra, b’arroganza, Muscat re/entement ressaq li;i fil-Parlament dwar l-Enemalta u baqa’ jirrifjuta li jippre]enta l-ftehim mil[uq minkejja l-insistenza tal-Oppo]izzjoni. Fl-interess talpoplu u tal-[addiema talEnemalta, l-Oppo]izzjoni ;iet kostretta tivvota kontra. Ittrasparenza hi l-kura g[all-marda serja tal-[abi fil-politika. Saru [afna mistoqsijiet lil Joseph Muscat jew lill-Ministri dwar [atriet mog[tija lil tal-klikka li jmorru kontra kull g[ajta ta’ meritokrazija li baqg[u ming[ajr risposta. Din hi d-demokrazija, ittrasparenza, il-kontabbiltà u l-

meritokrazija li fta[ar bihom Joseph Muscat qabel l-Elezzjoni :enerali! Il-poplu jirrealizza li bejn il-kliem u l-fatti ta’ Muscat hemm ba[ar jikkumbatti. Il-poplu jesi;i ... Il-poplu jesigi li fil-pajji] ikollna t-trasparenza. Jesigi li jkun hawn il-meritokrazija. Fuq kollox, jesi;i li tirrenja demokrazija vera u mhux wa[da finta. Il-poplu ma jridx ipokresija. Il-poplu ma jridx Gvern li jipprova juri l-fa//ata ta’ sistema demokratika filwaqt li, fl-istess [in, ikun qed jaqdi u ja[bi l-interessi ta’ xi gruppi, klikka jew familjari. Il-poplu ma jridx Gvern li jir-

rombla ming[ajr brejkijiet minn fuq kul[add. Il-poplu ma jridx l-

arroganza ta’ min il-poter tela’ g[al rasu. Il-poplu jixraqlu demokrazija trasparenti u ming[ajr [abi. Il-poplu huwa kontra l-arroganza u l-abbu] tal-poter ta’ min jie[u de/i]jonijiet unilaterali g[ax g[andu s-sa[[a parlamentari. Il-poplu ma jridx id-demokrazija u t-trasparenza skont Joseph Muscat li, kif u meta jfettilu, i/aqlaq il-lasti meta l-log[ba tkun di;à bdiet. Sai Mizzi, Muscat u Nixon Nhar is-Sibt ja[bat g[eluq lerbg[in sena minn meta l-eks-

President Amerikan Richard Nixon irri]enja mill-presidenza min[abba li gideb dwar abbu] ta’ poter. Re/entement kellna lil Sai Mizzi tigdeb mal-;urnalisti dwar il-pakkett finanzjarju mog[ti lilha, gidba li ;iet ripetuta minn Joseph Muscat fil-Parlament. Filwaqt li l-gidba ta’ Nixon wasslet g[ar-ri]enja tieg[u, g[al Joseph Muscat xejn ma hu xejn. Il-fta[ir ta’ responsabbiltà u ta’ kontabbiltà, irmieh il-ba[ar.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Insult lill-memorja kollettiva tal-Gwerra l-Kbira Din il-[abta, [afna huma t-tifkiriet tal-Gwerra l-Kbira, millbidu tag[ha fil-Balkani g[ad-dikjarazzjoni tal-gwerra mir-Renju Unit, proprju b[al-lum mitt sena, dikjarazzjoni li da[[let anke lilna, b[ala kolonja tal-Ingilterra, fil-Gwerra l-Kbira. Malta ‘Infermiera tal-Mediterran’ Fil-[afna dokumentarji u wirjiet f’dan l-anniversarju, nissemmew a[na wkoll. G[ax Malta f’dik il-gwerra kienet l-’Infermiera tal-Mediterran’, bil-midrubin tal-gwerra, [afna mill-Balkani, jin;iebu hawn g[all-kura, l-aktar fis-Sacra Infermeria u f’Bigi. L-Australia Hall g[all-konvalexxenza Il-wirt storiku u militari li g[andna minn dak i]-]mien hu qawwi u jinkludi l-Australia Hall li nbniet sena wara l-bidu talGwerra l-Kbira, fl-1915, mill-ferg[a Awstraljana tar-Red Cross, biex is-suldati minn pajji]i tal-Commonwealth, ikollhom il-konvalexxenza tag[hom hawn Malta wara li jiddewwew mill-;rie[i gravi tag[hom. Kura lil 125,000 suldat L-Australia Hall g[adha kemm issemmiet anke f’dokumentarju tal-BBC f’dal-jiem dwar il-kura medika li ng[ataw f’Malta fil-Gwerra l-Kbira 125,000 suldat. Xhieda arkitettonika tal-wirt mediku Malti Illum l-Australia Hall messha qieg[da f’nofs tifkira xierqa talGwerra l-Kbira, tas-sagrifi//ju li g[amlu [afna Maltin ukoll fiha, tal-wirt mediku kbir li g[andna f’Malta minn ]mien il-Kavallieri, li kienu fil-fatt infermiera, u x-xhieda arkitettonika ta’ dan il-wirt li g[andna f’Dar il-Mediterran u fl-Isptar ta’ Bigi li nbena fl-1830. Storja ta’ mitt sena... U l-Australia Hall ukoll, binja li sena o[ra tag[laq mitt sena, rahan ta’ tama, tal-[ajja wara l-fejqan mill-;rie[i gravi tal-gwerra g[as-suldati li g[all-konvalexxenza tag[hom inbniet; il-fejqan s[i[ anke mit-trawma psikolo;ika tal-gwerra. ...ridotta g[al ]dingar Imma dan il-post li hu wirt importanti u parti mill-memorja kollettiva mhux Maltija biss, illum hu post ]dingat, b’nirien li lanqas saqaf ma [allewlu, im[olli ji;;arraf mill-Partit Laburista li tah lilu nnifsu f’rigal multimiljunarju biex jinnegozjah. Il-Labour jag[mel tieg[u biss dak li hu tag[na lkoll L-Australia Hall mhijiex bi//a propjetà komuni imma hi simbolu pre]enti ta’ [afna elementi li ilhom jikkaratterizzaw lillPartit Laburista: li ma jag[mel l-ebda differenza bejn dak li hu pubbliku – tag[na lkoll – u dak li hu privat – tieg[u biss; anzi, kif g[amel [afna drabi, dak li hu pubbliku jag[mlu tieg[u biex jinnegozjah.

Ritratt li r/evejna l-;img[a li g[addiet li juru l-karrozzi ippakkjati bin-nies

Aktar ta[wid fit-trasport pubbliku Nhar is-Sibt 26 ta’ Lulju kelli mmur il-Belt mi]-}urrieq bittrasport pubbliku. Peress li ]}urrieq kien hawn il-festa [sibt kmieni u fis-7.00 pm kont fuq il-bus stop fejn kien hemm [afna nies igorru g[ax kienu ilhom [afna jistennew u ma kienet ;iet l-ebda karozza.

B’xorti tajba naraw il-71 ;ejja imma x-xufier qalilna mmorru nistennew fuq l-istage Blu g[ax minn hemm biss se nirkbu. Morna fuq il-Blu bin-nies jitilqu lura d-dar jew i/emplu lil min ji;i g[alihom g[ax sadattant beda jsir il-[in. }ew; turisti bdew jistaqsuni x’se jag[mlu g[ax huma kienu di;à mxew minn {a;ar Qim sa]-}urrieq u jridu jaslu San :iljan sa /ertu [in. Qaluli li {agar Qim kien hemm [afna turisti jistennew g[all-[in twil fix-xemx. ?emplu Transport

Malta biex almenu jkunu jafu minn fejn jirkbu imma risposta ta’ xejn. Wara [afna waslet il-karrozza 117 li tmur Mater Dei. Bdejna dawra sa Nigret, Qrendi E//. Fil-Qrendi rajna 72 u bdilna. Fid -8.45pm wasalt il-Belt. Kont ili li tlaqt mis-7 u dawk it-turisti il[in kollu j/emplu lil dawk li kellhom jiltaqg[u mag[hom li g[adhom il-bog[od minn San Giljan. Min jaf x’[in waslu! T.Zerafa I]-}urrieq

25 sena ilu f’In-Nazzjon Hekk kif bdew jinstemg[u x-xhieda filka] ta’ korruzzjoni kontra Lorry Cuschieri, John Debono, negozjant xehed quddiem ilMa;istrat Noel Cuschieir kif kellu j[allas Lm 35,000 lil Lorry Cuschieri, eks Kandidat tal-Partit So/jalista u eks uffi/jal fid-Dipartiment tax-Xog[olijiet Pubbli/i biex f’temp ta’ ftit jiem jin[ari;lu permessi tal-bini fuq artijiet fil-Mosta. Kien rappurtat ukoll li fl-ewwel sitt xhur tal-1989 kien hemm ]ieda ta’ 20 fil-mija fl-esportazzjoni meta mqabbla mal-istess perjodu s-sena ta’ qabel.

Insult lill-memorja kollettiva U f’dal-ka], jinsulta l-memorja kollettiva li Malta messha qieg[da sseddaq inklu] b’dan il-bini u b’o[rajn li huma xhieda tal-elementi tajbin tag[na l-Maltin, fosthom li fl-istorja tag[na lqajna tant tajjeb lil min ;ie j]urna g[all-fejqan.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

10

Oliver Friggieri

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (112)

Insiru nafu a[jar min a[na

INTERVISTA Matul din is-sensiela ;ieli tkellimna dwar il-partiti politi/i imma llum nixtieq li nitkellmu minn lenti xi ftit differenti dwar il-partiti ewlenin illum. Fi ftit kliem, fejn jinsabu b[alissa u fejn sejrin. Kemm il-PN u kemm il-PL g[andhom storja twila. Imma t-tnejn tbiddlu ma]-]mien. Imma llum min huma, u fejn jinsabu^ Nibdew b’kumment ;enerali. Il-Partit Laburista llum, fejn jinsab? Hemm differenza kbira bejn kif kien il-Partit Laburista ta’ Dom Mintoff, u ta’ Alfred Sant, u kif inhu llum bit-tmexxija ta’ Joseph Muscat. Mintoff mexxa lill-Partit fi ]mien bidliet radikali, li jin;abru ftit jew wisq filprin/ipju li l-Istat u l-Knisja

g[andhom ikunu [ielsa minn xulxin. Hi l-a;enda ta’ Napuljun fi tmiem is-seklu tmintax, im[ollija miftu[a, sine die, li Dom Mintoff ried jittrattaha kollha, u bil-g[a;la tipika tieg[u, imma ma ttrattahiex kollha... G[aliex^

Joe Mikallef

Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw il-mija u t-tnax-il parti fissensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar levoluzzjoni tal-partiti politi/i (l-ewwel parti). Dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu blaktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna. Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Ilqarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe . mikallef@media . link .com.mt.

Dom Mintoff inqabad filmorsa tas-snin. G[adda ]mien twil wisq fl-Oppo]izzjoni, u meta reba[ il-poter fl-1971, wara li kien ilu jistenna minn tmiem is-snin [amsin, il-bidliet tieg[u dehru radikali. Hu nnifsu kien wild it-tradizzjoni, anki jekk ried jikkontestaha, inaddafha u j;eddidha. Imbag[ad kien hemm ilGvern Laburista mmexxi minn Karmenu Mifsud Bonnici u minn Alfred Sant.

Fi ]mien Karmenu Mifsud Bonnici l-Gvern Laburista kellu jkun it-tkomplija tal-era ta’ Mintoff, ladarba Karmenu Mifsud Bonnici kien il-bniedem li Dom Mintoff fehem li seta’ jissokta warajh u b’lealtà s[i[a lejh. Imma... Imma mbag[ad Alfred Sant...

;ie

Alfred Sant kellu jkun il-Prim Ministru li jseddaq reb[a Laburista miksuba b’mod differenti, kwa]i oppost, mill-Gvern Laburista ta’ qabel. Ried i;edded, jimxi ’l quddiem bla tilwim ]ejjed malimg[oddi, ibiddel ix-xbieha popolari tal-Partit Laburista Mintoffjan. U dan kien pass perikolu] [afna, spe/i ta’ [bit bejn ;enerazzjonijiet differenti. Il-kri]i talgeneration gap. Waqt li matul listorja tal-gvernijiet, il-;lieda hi normalment mal-partit flOppo]izzjoni, il-le;i]latura ta’ Alfred Sant fid-disg[inijiet kell-

Ilbiera[ u llum... Dom Mintoff u Joseph Muscat...

ha tibda qabelxejn billi Alfred Sant iwarrab g[alkollox id-dell ta’ Dom Mintoff. Liema dell^ Id-dell fuq il-Partit Laburista stess, ji;ifieri dik l-imma;ni li lPartit Laburista ta’ Dom Mintoff kien [oloq matul snin ta’ inkwiet gravi [afna fil-pajji]. Is-snin sebg[in-tmenin huma ]-]mien meta Malta, img[ammra bilpoteri miksuba bl-Indipendeza tal-1964, kienet g[adha qieg[da tara sa liema punt il-Gvern ta’ Malta indipendenti kellu s-sa[[a jimxi u ji;;edded. Il-konfront tal-Partit Laburista

fi ]mien Alfred Sant kien mieg[u nnifsu. }ew; vi]jonijiet u attitudnijiet differenti, kuntrastanti. Dom Mintoff u Alfred Sant, l-img[oddi u lpre]ent, kellhom jidde/iedu x’kellu jsir. Il-Gvern ta’ Alfred Sant waqa’, u Dom Mintoff wera li lfa]i Mintoffjana ma kinitx g[adha g[addiet. U llum, fi ]mien Partit Laburista mmexxi minn Joseph Muscat^

Sadanittant Malta fi ]mien Fenech Adami da[let fl-Unjoni Ewropea, u l-punt tar-riferiment ewlieni beda jkun Brussell, aktar milli l-Belt Valletta. Malta kienet qieg[da tiffa//ja din l-isfida b’]ew; ideat. Joseph Muscat innifsu [a po]izzjoni kritika rigward id-d[ul fl-Unjoni Ewropea, waqt li l-g[a]la ta’

Malta kienet qieg[da tidher filqofol essenzjali tag[ha: opportunità u sogru, pass ta’ pajji] zg[ir fil-kumpanija tal-kbar. Fi [dan Ewropa li qieg[da ting[aqad, Malta /kejkna, fisSud tal-kontinent, u qrib lAfrika ta’ Fuq, ma setg[etx tkun g[aqlija [lief billi tag[raf is-sinjali ta]-]mien. Malta kienet [ielsa li tid[ol flUE, u Eddie Fenech Adami, b[al dejjem, kien g[aqli u prudenti biex kiseb ming[and Brussell l-a[jar kundizzjonijiet biex Malta ma tibqax we[idha. B[al drabi o[ra, mill-polemika u mill-kuntrast tal-bidu, il-partiti waslu g[all-kunsens, u dde/i]joni ttie[det anki bilvanta;; ta’ aktar minn idea wa[da. Fi]-]mien qasir li Alfred Sant dam fil-poter, il-Partit Laburista kien baqag[lu l-b]onn li ji;;edded, jimmodernizza ru[u, jinfatam mill-imma;ni kontroversjali li kien ksieb g[alih innifsu fis-snin tal-inkwiet, u jimxi ’l quddiem. Il-konflitt Dom MintoffAlfred Sant kien qabelxejn konflitt ;enerazzjonali. Alfred Sant, b[all-;enerazzjoni tieg[i, huwa wild is-sittinijiet. Is-sittinijiet huma m[awlin fil-kontestazzjoni. Joseph Muscat inbena b[ala mexxej ;did tal-Partit Laburista bis-sa[[a ta’ kif irnexxielu ji;bor flimkien ix-xejriet tradizzjonali u x-xejriet moderni li kien hemm kemm fil-Partit

Laburista u kemm fil-[ajja Maltija ;enerali. L-imma;ni bikrija tieg[u kienet ta’ politiku ming[ajr kuluri intensi, kompromess bejn l-estremi min[abba li kull kulur jimplika kuluri o[rajn. Din kienet spe/i ta’ g[a]la tattriq tan-nofs, fu]joni ta’ ]ew; elementi differenti, opposti imma anki mlaqqg[in flimkien. B’dan il-mod, l-idea ta’ ‘lie[or’, l-avversarju, dehret a//ettabbli. Is-so/jetà Maltija nnifisha kienet qabdet it-triq ta’ flessibbiltà ;dida. Beda jin[all il-blat. Hi l-epoka tat-tibdil, tatta[lil tar-rabtiet permanenti. Minn tradizzjoni iebsa li kienet taqta’ b’xafra lill-Partit Laburista mill-Partit Nazzjonalista, huwa rnexxielu jeg[leb iddistanza u jibni imma;ni li kienet u hi b[allikieku kompromess storiku bejn li tkun ma’ na[a jew ma’ o[ra. Spe/i ta’ tielet partit fi [dan ilpartit stess. L-istess sfida llum aktarx se tkun l-akbar wa[da g[all-mexxej ;did tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, li bl-integrità u bil-konvinzjoni tieg[u jrid juri li jista’ j/aqlaq partijiet kbar mill-binja samma tal-elettorat. L-isfida ewlenija g[al Simon Busuttil tinsab fil-mod kif jikkonvin/i lill-elettorat li ttradizzjoni Nazzjonalista u lmodernità Ewropea ma jeskludux lil xulxin, anki jekk huma diversi minn xulxin.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

11

INTERVISTA

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na

Dom Mintoff inqabad fil-morsa tas-snin. G[adda ]mien twil wisq fl-Oppo]izzjoni, u meta reba[ il-poter fl-1971, wara li kien ilu jistenna minn tmiem is-snin [amsin, il-bidliet tieg[u dehru radikali. Hu nnifsu kien wild it-tradizzjoni, anki jekk ried jikkontestaha, inaddafha u j;eddidha.

Karmenu Mifsud Bonnici jxejjer il-maktur tal-Partit Laburista

Inti dejjem tg[id li a[na lMaltin nitwieldu Nazzjonalisti jew Laburisti... Iva, hekk hi Malta, u hekk g[adha llum, anki wara r-

ri]ultati re/enti li wrew distanza kbira [afna bejn il-voti miksuba minn partit u ie[or. Jekk dik id-distanza hix permanenti jew dewwiema, jew le hi mistoqsija li g[adha trid issir. Hi ]gur bidla storika li tirrifletti /-/aqliqiet kbar, sostanzjali, li qeg[din isiru fis-so/jetà Maltija. Dawn il-bidliet huma lkoll frieg[i tal-unika si;ra li hemm

fin-nofs: l-Unjoni Ewropea, kontinent li hu b[allikieku pajji] wie[ed b’belt kapitali wa[da, b’kostituzzjoni wa[da, bi fruntieri ;eografi/i li suppost huma de/i]i. L-Unjoni Ewropea hi entità ekonomika, kulturali u anki ;eografika, ji;ifieri g[andha x-xfar, il-konfini tag[ha definiti. Fruntieri definiti huma fruntieri ta’ nazzjon – l-Ewropa b[ala nazzjon wie[ed. Imma l-Partit Laburista, immexxi minn Joseph

Alfred Sant...

Muscat, ma kienx jirrikonoxxi dan... Il-Partit Laburista, immexxi

minn Alfred Sant u mbag[ad minn Joseph Muscat, fehem, bi spejje] tieg[u, li r-ri;idità ta’ ]mien Dom Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici ma setg[etx tg[inu jiffa//ja ]minijiet ;odda. G[alhekk Alfred Sant, bi m;iba tipika tieg[u anki b[ala kittieb, mexa t-triq wa[du anki bis-sa[[a tal-kuntrasti: minn Prim Ministru li ma qabilx madd[ul fl-Unjoni Ewropea sa

sa[ansitra Membru Parlamentari Ewropew. Hekk ukoll Joseph Muscat: minn po]izzjoni bikrija kontra ss[ubija g[al po]izzjoni flessibbli favur. Din il-flessibbiltà, li fil-lingwa;; politiku tissejja[ sikwit u-turn, wasslet biex lillPartit Laburista tatu reb[a kbira [afna fl-elezzjoni ;enerali u flelezzjoni g[all-Membri Parlamentari Ewropej. Soluzzjoni simili, analoga, tistenna lill-Partit Nazzjonalista fil-mixja ta’ ritorn tieg[u lejn ilma;;oranza.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

12

ATTWALITÀ

B]onn ta’ demm ;did Meta d-demm jitlef is-sustanza tieg[u u jimrad, il-bniedem isir bla sa[[a, jintelaq u jie[u bixra ta’ mewt, meta mbag[ad ikun hemm trasfu]joni ta’ demm ;did, il-bniedem jie[u ssa[[a, jikseb ener;ija ;dida u jitwieled mill-;did. F’din l-okka]joni ta]-]jara fil-g]ejjer Maltin tar-Relikwa tad-Demm ta’ San Lawrenz Martri, filwaqt li napplika dan kollu g[all-[ajja tal-Knisja lokali, nitlob lil San Lawrenz jag[tina anki qatra demm minn tieg[u biex i;edded demmna b[ala komunità Nisranija.

L-Isqof Mario Grech bishopmgrech@gmail.com

{tie;a immedjata ta’ ti;did

Telqa, g[eja u nuqqas ta’ [ajja G[aliex fil-Knisja lokali

nara /erta telqa, g[eja u nuqqas ta’ [ajja – ibda minni u ibqa’ nie]el sa isfel! Donnu fostna xi kultant titla’ ri[a ta’ g[eluq u ta’ mewt. Fil-fatt nistaqsi: X’differenza tag[mel il-fidi fil-[ajja personali u familjari tag[na^ X’impatt qed t[alli l-Knisja fis-so/jetà ta’ ]mienna^ Xi drabi nag[tu ddehra li ntlaqna mal-kurrent kulturali ta’ ]minijietna, u flok ma ng[inu biex nindikaw direzzjoni, insibu ru[na nin;arru mal-mew; tal-[ajja! Hemm ir-riskju li jekk nibqg[u ma nag[tux kas, iddemm tag[na b[ala Nsara mhux biss jibred, imma jkompli jit[assar. {adna kunfidenza mad-demm ta’ Kristu Id-demm li jag[ti l-[ajja huwa d-demm ta’ Kristu. Imma nissuspetta li tant [adna kunfidenza mad-demm ta’ Kristu, ibda minni li fil-Quddiesa l-

Ispirtu jinqeda bija biex jibdel l-inbid fid-demm ta’ Kristu, illi wasalna biex ninnewtralizzaw l-effetti tieg[u. Meta jqis l-g[add ta’ quddies u tqarbin li jkollna, wie[ed fa/li jistaqsi jekk a[niex in[alltu wisq ilma mad-demm ta’ Kristu b’tali mod li dan ma fadallux ilqawwa divina li jibdlilna demna u jag[tina l-[ajja. Kien dan il-kal/i mbierek li minnu xorob San Lawrenz u hekk kiseb il-qawwa biex ji;;edded u j;edded il-Knisja u s-so/jetà ta’ ]mienu. Id-demm ta’ Lorenzo huwa d-demm ta’ Kristu. G[alhekk, devozzjoni vera lejn id-demm ta’ San Lawrenz g[andha twassalna biex naduraw id-demm g[a]i] ta’ :esù. Imma forsi g[andna b]onn in;eddu l-Ewkaristija li

Il-Knisja fil-g]ejjer Maltin g[andha b]onn ta’ ti;did immedjat... ti;did biex ter;a’ tikseb l-ener;ija li tant g[andha b]onn

G[aliex fil-Knisja lokali nara /erta telqa, g[eja u nuqqas ta’ [ajja – ibda minni u ibqa’ nie]el sa isfel! Donnu fostna xi kultant titla’ ri[a ta’ g[eluq u ta’ mewt ni//elebraw, mhux tant billi nivvintaw Quddiesa ;dida, imma billi n;eddu l-attitudni tag[na fil-konfront talEwkaristija. Parte/ipazzjoni fl-Ewkaristija

Bla ebda dubju g[andna n;eddu l-parte/ipazzjoni tag[na fl-Ewkaristija. Bosta drabi, meta ni//elebraw lEwkaristija, a[na ninqdew blapparat litur;iku, imma ftit li xejn ikollna l-esperjenza talmisteru, ftit li xejn no[olqu ambjent ta’ talb, ftit li xejn nemmnu li fuq l-altar ikun qed ise[[ l-istess sagrifi//ju talKalvarju, u allura fuq l-altar a[na nilqg[u d-demm li Kristu xerred biex isalva l-umanità. A[na nixorbu mill-kal/i mbierek biex hekk id-demm ta’ Kristu jit[allat mad-demm tag[na, u demmna jit[allat mad-demm ta’ Kristu vittma. Nixtieq li jien ]baljat, imma n[oss li g[andna b]onn demm ;did fil-[ajja Nisranija. Ittwemmin tag[na mhux xi o;;ett tal-antik li wasal g[andna ming[and il-;enerazzjonijiet ta’ qabilna. Nitqarrqu jekk it-twemmin Nisrani nirrenduh sempli/i

tradizzjoni ta’ missirijietna. Sfortunatament fostna g[andna persuni li, g[alkemm huma ftit, huma influwenti [afna, li biex jikkonservaw it-tradizzjonijiet jaslu biex jissagrifikaw l-essenza tal-Evan;elju. Kif jg[id :esù fl-Evan;elju, is-Saltna tas-Smewwiet hija te]or, u meta l-bidwi jsib dan itte]or, ibig[ kollox biex it-te]or ikun tieg[u. ;aladarba sab itte]or, huwa jwarrab kollox biex jibda mill-;did. Is-sejba tatte]or ;eddidtlu [ajtu. Sewwa nistaqsu jekk g[alina l-Insara Kristu huwiex verament it-te]or tag[na. Qeg[din ng[ixu fi ]mien meta min hu Nisrani qed ji;i interpellat biex jag[ti r-ra;uni tal-fidi tieg[u, imma se tkun diffi/li g[alina biex nag[tu twe;iba li titwemmen jekk ma nkunux personalment konvinti li :esù huwa t-te]or ta’ [ajjitna. Ma jimpurtax jekk ma nibqg[ux reli;jon tal-massa. Kif f’Jannar li g[adda kont fissirt lis-sa/erdoti tag[na, ne[tie;u komunitajiet ]g[ar li huma kreattivi. Nistaqsi fejn hi l-kreattività tag[na b[ala komunitajiet ekkle]jali! Nosserva li spiss ji;ri li a[na nikkuntentaw ru[na billi

nirrepetu l-iskemi tal-img[oddi, anki jekk dawn kienu ma[suba u proposti g[al realtajiet li llum g[ebu g[alkollox. Ma rridx inkun ;eneriku, imma qed ng[id dak li qed in[oss f’qalbi. Il-Knisja hija “;isem mistiku”, u b[ala ;isem g[andha wkoll id-demm ji;ri fil-vini tag[ha. Jekk ma noqog[dux attenti biex nippumpjaw demm ;did f’dan il-“;isem”, allura ma niskantawx li dan il-;isem jitlef sa[[tu… li dan il-;isem jitlef il-kapa/ità li jnissel [ajjiet ;odda! G[inuni biex fil-Knisja tag[na jkollna demm ;did. {afna drabi napplikaw lener;iji tag[na biex nipperpetwaw l-istorja, nesebixxu paramenti sagri l-;miel tag[hom u n]ommu [aj il-patrimonju artistiku tal-img[oddi; imbag[ad ftit nag[tu kas jekk il-mod kif ni//elebraw il-litur;ija jkunx qieg[ed jg[inna nid[lu fil-qalba tal-misteru! G[andna /erti /elebrazzjonijiet litur;i/i li aktar g[andhom minn tat-teatru milli mill-esperjenza tas-sagru. Jekk irridu kejl biex nivverifikaw jekk illitur;ija hix awtentika jew le, nistaqsu jekk il-kult ikunx qed jg[inna niltaqg[u ma’ :esù.

Imma meta se nift[u g[ajnejna qabel ma jkun tard wisq biex nimplimentaw it-ti;did me[tie;^ Dan kollu qalithulna Ommna l-Knisja [amsin sena ilu permezz tal-Kon/ilju Vatikan II. Dan it-ti;did jista’ jitlaq minn fuq, imma hekk jaf isib re]istenza (naf x’qed ng[id!); imma jista’ jitlaq minn isfel. G[alhekk ng[inu lil xulxin biex lil din il-Knisja ng[inuha tibqa’ ]ag[]ug[a b’wi// frisk, anki flg[a]liet pastorali tag[ha. Kif jg[id il-Papa Fran;isku, Knisja mag[luqa fiha nfisha tmut, imma Knisja li tifta[ il-bieb u tasal sat-trufijiet tas-so/jetà hija Knisja li g[andha futur. Dan il-pro/ess ta’ ti;did, minkejja li mhux fa/li, ne[ti;uh ikoll kemm a[na – ibda minni, l-Isqof, u ninkludi lil kul[add, spe/jalment dawk li g[andhom xi ministeru, ordnat jew mhux, u r-reli;ju]i. Telqa fis-so/jetà

Jekk b[al San Lawrenz in[allu d-demm ta’ Kristu ji;ri fil-vini tag[na, a[na mhux biss nag[tu kontribut lill-Knisja imma wkoll lis-so/jetà. Anki fis-so/jetà /ivili te]isti /erta telqa u jista’ jkun hemm aktar ti;did kemm fl-istrutturi u kemm fil-metodi m[addma. Il-bniedem tal-lum qieg[ed jitlef il-fidu/ja tieg[u anki flistituzzjonijiet /ivili, g[aliex f’[afna affarijiet inkallajna u we[ilna fl-img[oddi. Ma g[andniex naqtg[u qalbna jekk f’dan il-pro/ess ta’ ti;did evan;eliku ma nkunux mifhuma u niltaqg[u marre]istenza. B[al fil-ka] ta’ San Lawrenz Levita, il-martirju ma huwiex it-tmiem, g[ax id-demm talmartri jsaqqi l-[amrija li tnibbet ]errieg[a ;dida u dan ikun garanzija ta’ “smewwiet ;odda u art ;dida”.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

Attakk ie[or fuq skola tan-Nazzjonijiet Uniti IL-MEDDA TA’ GAZA Mill-inqas g[axar persuni nqatlu wara bumbardament li se[[ qrib skola mmexxija minNazzjonijiet Uniti (NU) u li issa qed isservi ta’ kenn g[allPalestinjani li [arbu mill-konflitt imdemmi f’Gaza. Bombi laqtu d-d[ul tal-bini f’Rafah, fejn eluf ta’ Palestinjani huma ma[suba li jinsabu g[allkenn. Skont numru ta’ xhieda, lattakk se[[ hekk kif numru ta’ persuni ffurmaw serbut biex jir/ievu l-ikel. L-Armata I]raeljana ma kkummentatx i]da kompliet g[addejja b’sensiela ta’ attakki f’Gaza. L-uffi/jali tas-sa[[a f’Gaza qalu li tal-anqas 30 persuna nqatlu lbiera[, filwaqt li l-militanti Palestinjani qed jibqg[u jisparaw ir-rockets fid-direzzjoni ta’ I]rael. L-a[[ar skambju ta’ attakki se[[ew wara li l-militar I]raeljan qal li fizzjal li kien ma[sub li n[ataf, issa ;ie kkonfermat mejjet. Hadar Goldin kien rappurtat nieqes nhar il-:img[a qrib Rafah. Il-konferma tal-mewt ta’ Logutenent Goldin tfisser li issa 66 /ittadin I]raeljan inqatlu fil;lied. Inqatel ukoll [addiem mit-Tajlandja. L-a[[ar /ifri uffi/jali millministeru tas-sa[[a f’Gaza jg[idu li 1,740 Palestinjan inqatlu u 9,080 indarbu mindu lkonflitt beda aktar minn tliet ;img[at ilu.

Skrata/ u]ati minn tank tal-gwerra I]raeljan stazzjonat tul il-fruntiera I]raeljana mal-Medda ta’ Gaza. (ritratt EPA)

In-Nazzjonijiet Uniti av]at li “di]astru fil-qasam tas-sa[[a fi skala wiesg[a [afna”

qed jin[ema f’Gaza, bisservizzi medi/i f’xifer falliment totali.

Robert Turner, id-direttur tal[idma g[all-a;enzija tanNazzjonijiet Uniti dwar irrefu;jati Palestinjani f’Gaza qal li tag[rif dwar il-lokalitajiet talinstallazzjonijiet tan-NU jinsab g[and il-militar I]raeljan. Hu stqarr li l-Armata I]raeljana taf fejn huma z-zoni li fihom qd jg[ixu r-refu;jati u ]ied li hu ma jistax jifhem kif dawn l-attakki jibqg[u jsiru. Ilbiera[ I]rael qalet li l-forzi militari tag[ha kienu qed jirtiraw minn xi zoni f’Gaza g[al medda temporanja ta’ sigurtà sabiex tanalizza l-operaz-

zjonijiet militari tag[ha. Rapporti qed jg[idu li l-militar kien qrib li jtemm il-mira prin/ipali li jeqred il-mini ta[t lart u]ati mill-militanti biex jinfiltraw f’I]rael. Il-Prim Ministru Benjamin Netanyahu av]a li I]rael se tkompli bl-offensiva tag[ha, u sa[aq li se jkun qed isir dak kollu possibbli biex ting[ata protezzjoni lill-poplu ta’ I]rael. Fawzi Barhoum, il-kelliem ta’ Hamas, min-na[a l-o[ra, qal li lgrupp se jibqa’ jirre]isti sakemm jil[aq l-g[anijiet tieg[u.

Terremot qawwi u fatali I?-?INA

Tal-anqas 150 persuna mietu u [afna o[ra ndarbu min[abba terremot li kellu l-qawwa ta’ 6.1 fuq l-Iskala Richter. It-terremot se[[ fl-in[awi ta’ Wenping fil-provin/ja ta’ Yunnan. It-terremot se[[ fi fond ta’ g[axar kilometru u [afna kienu d-djar li ;;arfu. L-ag[ar li

ntlaqtet kienet il-belt ta’ Qiaojia minn fejn kienu rapportati l-vittmi kollha. Fiz-zona spiss ikun hemm terremoti. L-aktar wie[ed b’sa[tu kien se[[ fl-1970 meta terremot tal-qawwa ta’ 7.7 fuq l-Islaka Richter kien qatel 15,000 persuna.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-:ERMANJA> Ajkla waqt wirja fit-Tierpark ta’ Berlin. Tul ix-xahar ta’ Awwissu, fi tmiem il-;img[a f’dan iz-zoo jkun hemm wirjiet minn tajr tal-pri]a

Ifakkru l-Ewwel Gwerra FRANZA Il-Presidenti ta’ Franza u tal:ermanja fakkru l-mitt anniversarju mid-dikjarazzjoni tal-gwerra tal-:ermanja fuq Franza fit-3 ta’ Awwissu 1914. Dikjarazzjoni li wasslet g[all-Ewwel Gwerra Dinjija. F’Alsace, il-Presidenti Francois Hollande u Joachim Gauck, ikkommemoraw b’mod kon;unt dawk is-suldati li nqatlu matul lEwwel Gwerra Dinjija. Huma wkoll qieg[du l-ewwel ;ebla g[al monument fi/-/imiterju Vieil Armand. F’dan i/-/imiterju hemm il-fdalijiet ta’ 12,000 suldat mhux identifikat. Illum se jkunu qed isiru avveni-

menti fil-Bel;ju biex titfakkar iddikjarazzjoni ta’ gwerra talIngilterra fuq il-:ermanja. Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron se jie[u sehem f’din i//erimonja b’rikonoxximent g[alljum li l-Ingilterra marret g[allgwerra. Xi 30,000 suldat inqatlu filmuntanji madwar Vieil Armand, belt mag[rufa bil-:ermani] b[ala Hartmannswillerkopf. Madwar l-Ewropa matul il;urnata tal-biera[ u fil-;ranet li ;ejjin qed isiru /erimonji biex ifakkru l-100 anniversarju talEwwel Gwerra mag[rufa wkoll b[ala l-Gwerra l-Kbira.

Imwiet fi ;lied dwar iz-zona tan-Nagorno-Karabakh L-A}ERBAIJAN L-ag[ar ;lied bejn l-Armenja u l-A]erbaijan g[al diversi snin min[abba iz-zona tan-NagornoKarabakh, [alla 15-il suldat mejjet fl-a[[ar jiem. L-awtoritajiet tal-A]erbajan qalu li 12-il suldat A]eri nqatlu f’dawn l-a[[ar erbat ijiem, filwaqt li l-awtoritajiet taz-zona, mag[mula minn Armeni etni/i, qalu li tlieta mis-suldati tag[hom sfaw maqtula. L-Armenja qed tg[id li l-

presidenti ta]-]ew; pajji]i mistennija jiltaqg[u l-;img[a d-die[la sabiex jippruvaw jikkalmaw is-sitwazzjoni. Ftehim g[al waqfien mill-;did kien intla[aq 20 sena ilu wara 30,000 persuna kienu mietu fuq perijodu ta’ sitt snin ta ;lied. Imma it-tnejn g[adhom ig[idu li dan it-territorju hu tag[hom u hi lok ta’ tensjoni kbira bejn i]-]ew; pajji]i.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Il-;lied fi Tripli ma jbatti xejn Il-LIBJA

Il-;lied madwar l-ajruport internazzjonali ta’ Tripli kompla jiswa l-[ajja ta’ aktar nies fost twissija li fil-Libja se tisplodi kri]i umanitarja min[abba l;lied li hemm. Skont l-a[[ar /ifri ma[ru;a mill-Gvern Libjan, tal-anqas 22 persuna nqatlu fil-;lied fi Tripli. Il-Parlament ;did Libjan se jkollu jiltaqa’ f’Tobruk min[abba n-nuqqas ta’ sigurta fil-kapitali Libjana u Benga]i - ]ew; bliet ma[kuma minn ;lied qalil bejn militanti Islami/i u ;ellieda o[ra. :lied li hu stmat li [alla tal-anqas 200 persuna mejta u li wassal g[at-tluq ta’ [afna diplomati/i barranin mil-Libja. F’:unju kienet saret l-elezzjoni ;enerali fil-Libja li fihom il-fundamentalisti Islami/i marru [a]in. Il-pjan kien biex l-ewwel laqg[a ssir f’Benga]i imma issa min[abba l-;lied qalil li hemm, din kienet trasferita g[al-lum f’Tobruk. Ambaxxati minn madwar iddinja g[alqu u irtiraw nieshom u qed jippruvaw jevakwaw i//ittadini tag[hom. Ir-Renju Unit bag[tet il-bastiment tal-gwerra, HMS Enterprise, lejn Tripli biex tevakwa /-/ittadini tag[ha minn hemm u j;ibhom lejn Malta. {afna qed jippruvaw jaqsmu lfruntiera lejn it-Tune]ija u o[rajn qed ji;u evakwati permezz ta’ bastimenti tal-gwerra ta’ pajji]hom. Il-qofol tal-;lied fi Tripli qed ise[[ fl-ajruport internazzjonali

fejn 90 fil-mija tal-ajruplani li nqabdu hemmhekk inqerdu u listess it-torri tal-kontroll kif ukoll im[a]en tal-petrol. Il-;lied hawn beda wara li militanti Islami/i taw bidu g[al offensiva biex jie[du l-kontroll tal-bini mill-grupp armat li kien ilu jg[assu u li hu alleat mal-eks ;eneral Libjan Khalifa Haftar li qed imexxi offensiva f’Benga]i kontra l-militanti Islami/i.

Fl-ajruport ta’ Tripli nqerdu t-torri tal-kontroll, l-im[a]en tal-petrol u kwa]i l-ajruplani kollha Qed isir sforz kbir biex jintla[aq xi forma ta’ waqfien mill-;lied imma s’issa l-militanti Islami/i m’humiex qed jag[tu ka] dawn l-appelli. Hemm ukoll t[assib kbir li filLibja se tfaqqa’ kri]i umanitarja kbira. Dan kemm min[abba lammont ta’ refu;jati li l-;lied qed jikkaw]a kif ukoll g[aliex ilma u ikel qed jiskarsaw u tobba u infermjiera fl-isptarijiet naqsu sew g[aliex [afna kienu barranin u qed ja[arbu mill-pajji].

Da[na kbira min-nirien fil-ma[]en tal-petrol fi Tripli waqt il-;lied g[all-kontroll tal-ajruport tal-kapitali Libjana. (ritratt EPA)

Mustafa Abdel Jalil, wie[ed mill-mexxejja tar-rivoluzzjoni kontra r-re;im ta’ Muammar Gaddafi, qed jipprova jinnegozja waqfien mill-;lied imma sorsi qalu li t-triq mhix fa/li g[aliex hemm [afna ostakkli u l-militanti Islami/i mhux qed jag[tu widen g[all-appelli li qed isiru.

L-Emirates tissospendi titjiriet lejn il-Punent tal-Afrika min[abba l-Ebola IL-GUINEA Il-linja tal-ajru Emirates sospendiet it-titjiriet kollha lejn il-Guinea fil-Punent tal-Afrika bl-iskop li tipprevjeni i]jed ilfirxa tal-virus qattiel tal-Ebola. Il-linja tal-ajru bba]ata f’Dubaj hi l-ewwel linja tal-ajru internazzjonali ‘l barra millAfrika li imponiet waqfien minn titjiriet b’reazzjoni g[al dan ilvirus, li s’issa qatel aktar minn 729 persuna f’erba’ pajji]i. Deskritt mill-Organizzazzjoni Dinjija g[as-Sa[[a (WHO) b[ala l-ag[ar ka] li qatt kien rappurtat fl-istorja ta’ din ilmarda f’dawn l-a[[ar 40 sena, lEbola ori;inat fil-Guinea u nfirxet fil-Liberja u fi Sierra Leone. Ka] ie[or kien rappurtat wara

li ra;el ivja;;a lejn Lagos, inNi;erja – ka] li qajjem bi]a’ li lmarda se tkun qed tinfirex i]jed min[abba l-ivja;;ar internazzjonali bl-ajru. L-Emirates qalet li t-titjiriet tag[ha lejn Conakry, il-kapitali tal-Guinea, kienu sospi]i misSibt sakemm jin[are; avvi] ie[or. Il-linja tal-ajru, li ma t[addimx servizzi lejn Sierra Leone jew il-Liberja, qalet li se tkun qed tipprovdi titjiriet lejn Dakar fis-Senegal. L-Emirates qalet li aktar de/i]jonijiet dwar il-Punent tal-Afrika se jkunu gwidati mill-parir u minn a;;ornamenti mill-gvern u minn awtoritajiet tas-sa[[a internazzjonali. Il-waqfien ta’ titjiriet

mill-Emirates isegwi l-[ru; ta’ linji gwida mill-WHO u millAsso/jazzjoni Internazzjonali dwar it-Trasport bl-Ajru (IATA), li wkoll raw diversi linji tal-ajru prin/ipali u ajruporti jibdew programm ta’ screening fuq il-passi;;ieri g[all-Ebola. Arik Air, l-ikbar linja tal-ajru tan-Ni;erja, li ttir lejn numru limitat ta’ destinazzjonijiet internazzjonali, fosthom Londra, waqfet it-titjiriet tag[ha lejn il-Liberja u Sierra Leone. U l-linja tal-ajru Afrikana, Asky, ;iet sospi]a mill-awtoritajiet talavjazzjoni /ivili Ni;erjani talli ;abet l-ewwel ka] tal-Ebola – ka] li involva diplomatiku Liberjan u /-/ittadin Amerikan Patrick Sawyer, lejn Lagos.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ter;a’ tibda t-tfitxija g[all-MH370 Il-MALASJA Bastiment tal-Qawwa tal-Ba[ar tal-Malasja llum se jba[[ar lejn lO/ean Indjan bl-iskop li titkompla t-tfitxija g[all-ajruplan talMalaysina Airlines fuq Titjira MH370 minn Kuala Lumpur lejn Beijing. Ajruplan li g[eb misterjo]ament fit-8 ta’ Marzu. Il-vapur g[andu tag[mir sofistikat g[all-ist[arri; tal-qieg[ tal-ba[ar sa fond ta’ 7,000 metru. It-tmexxija tal-Qawwa talBa[ar Malasjana hi fidu/ju]a li wara revi]joni tal-informazzjoni dwar it-titjira misterju]a tul dawn l-a[[ar xhur, l-ajruplan mitluf

kien se jinstab. Abbord l-ajruplan Boeing 777 meta g[eb kien hemm 227 passi;;ier u 12-il membru tal-ekwipa;;. Sadattant i]da qed tkompli ssir mappa tal-qieg[ tal-ba[ar fejn hu suspettat li ni]el l-ajruplan permezz ta’ vapur ?ini] u ie[or Awstraljan bi thejjija g[at-tfitxija li se tibda ssir. Sadattant ktieb ;did li se jo[ro; g[all-bejg[ minn eks bdot u eks uffi/jal g[oli ta’ ]ew; kumpanniji tal-avjazzjoni, isostni li kien ilbdot tal-ajruplan Malasjan, Zaharie Ahmad Shah , li ni]]el l-ajruplan fil-ba[ar apposta.

Wa[da mid-diversi karrozzi li tkaxkru mill-ilmijiet tal-maltemp f’Treviso. (ritratt EPA)

G[arg[ar fatali L-ITALJA Erba’ persuni mietu u 20 o[ra ndarbu wara li xita qalila [akmet ir-re;jun ta’ Treviso. Xita li ni]let b’qawwa kbira waqt festa lokali u kkaw]at g[arg[ar kbar tant li kaxkru nies u karrozzi mag[hom. Il-maltemp [akem f’daqqa’ wa[da waqt li kienet qed isir festa tradizzjonali li ghaliha kien hemm mijiet ta’ nies f’Molinetto della Croda. L-ilmijiet [akmu lkarrozzi kif ukoll tinda enormi li fiha kien hemm in-nies u fl-istess [in faret xmara fiz-zona. Il-[idma ta’ salvata;; kienet

wa[da diffi/li [afna kemm min[abba l-kundizzjonijiet talart kif ukoll g[aliex kollox ;ara meta kien beda jidlam. Xhieda deskrivew l-ammont ta’ xita li ni]let b[ala “bomba tal-l-ilma” u li damet biss ftit minuti. Intqal li hekk kif bdiet ni]la x-xita qalila u n-nies ippruvaw jistkennu, it-toroq inbidlu fi xmajjar li bdew ikaxkru kollox. L-Italja b[alissa kienet maqsuma fi tnejn bit-Tramuntana tal-pajji] l-aktar ma[kuma minn maltemp filwaqt li fin-Nofsinhar kien bnazzi.

IL-:APPUN> Persuna libsa tal-karattru Winnie the Pooh waqt l-Osu Cosplay Parade b[ala parti mill-World Cosplay Summit 2014 f’Nagoya. G[al din l-attivitajiet 2,000 persuna minn 22 pajji] attendew. Cosplay ;ejja minn ‘costume and play’ kultura :appuni]a fejn nies jilbsu tal-karattri favoriti tag[hom tal-kartoons jew log[ob tal-komputer. (ritratt EPA)

Aktar minn 5,300 vittma f’Lulju biss IS-SIRJA Fix-xahar ta’ Lulju biss, kien hemm 5,340 vittma fil-gwerra /ivili Sirjana hekk kif il-;lied kompla bla ra]an. Dan jirri]ulta mill-ONDUS, losservatur nazzjonali g[ad-drittijiet tal-bniedem fis-Sirja. Minn dik i/-/ifra jirri]ulta li 1,067 kienu nies /ivili fosthom 225 tifel u tifla u 140 mara. Skont /ifri mhux uffi/jali, hu smat li minn mindu beda l-;lied fl-2011, aktar minn 170,00 persuna nqatlu. Sadattant ;ellieda mis-Sirja qasmu lejn il-Libanu u attakkaw

belt li tinsab tul il-fruntiera. Attakk li fih tmien suldati Libani]i u ]ew; persuni /ivili nqatlu u li se[[ fil-belt ta’ Arsal. L-attakk se[[ wara li sudlati Libani]i tul il-fruntiera arrestaw membru tal-grupp militanti Islamiku Sirjan, Front Nusra. L-attakk se[[ is-Sibt u sal{add filg[odu kien g[adu sejjer. F’[in minnhom is-Sibt, ir-ribelli g[al x’[in [adu l-kontroll talg[assa tal-pulizija lokali. Kelliem g[all-militanti Islami/i qal li l;lied ma kienx se jieqaf sakemm

huma jing[ataw lura l-persuna li kien arrestat mil-Libani]i u li n]erta hu wie[ed mill-mexxejja ewlenin tag[hom, Emad Jumaa. Il-Front Nusra jitqies b[ala rrappre]entant tal-al-Qaeda fisSirja u l-attakkt a’ Arsal qed jitqies b[ala l-aktar wie[ed serju minn ;ellieda Sirja f’territorju Libani]i kemm ilu g[adej il-;lied fis-Sirja. Arsal hi belt fejn hemm ukoll [afna refu;jati Sirjani. IlLibanu g[andu popolazzjoni ta’ [ames miljun persuna u llum hemm miljun refu;jat mis-Sirja.

IL-:ERMANJA> Guido Daniele mill-Italja jpin;i ajkla fuq id ra;el waqt is-Street Art Festival f’Wilhemshaven. (ritratt EPA)


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

17

KUMMER?

HSBC Malta jniedi Yes 4 Students 2014 HSBC Malta ta bidu g[allkampanja Yes for Students 2014 li se tibqa’ sejra sal-31 ta’ Ottubru 2014. L-istudenti fulltime li qed jattendu l-a[[ar forms fl-iskejjel sekondarji, MCAST, 6th Form, Università jew kwalunkwe istituzzjoni akkademika postsekondarja jew terzjarja jistg[u jgawdu minn servizzi personalizzati permezz tal-pakketti ta’ HSBC Malta Yes 4 Students 13+, 16+, 18+. Il-benefi//ji jinkludu debit cards internazzjonali ming[ajr [las, rati ta’ mg[ax tajbin fuq self, rati ta’ skambju favorevoli g[all-istudenti li qed jistudjaw barra minn Malta jew g[allistudenti barranin li qed jistudjaw Malta, kif ukoll servizzi bankarji ming[ajr [las fuq ilmowbajl u l-internet, fost tant benefi//ji o[ra. “Il-[ajja tal-istudenti tista’ tkun divertenti, imma hi wkoll pass importanti lejn dinja professjonali. HSBC Malta g[andu l-impenn li j[ejji lill-istudenti b’esperjenza bankarja tajba li toffri mhux biss sens ta’ divertiment u premjijiet i]da li tippreparahom ukoll g[allimmani;;jar tal-finanzi personali fit-tul,” qal Paul Steel, ilKap tar-Retail Banking u Wealth Managment ma’ HSBC Malta. Din is-sena, HSBC Malta ssie[bet mill-;did ma’ SCAN Malta biex toffri rigali li jikkumplimentaw il-pakketti finanzjarji ta’ HSBC Yes 4 Students. L-istudenti kollha li jift[u kont bankarju HSBC Yes 4 Students qabel il-31 ta’ Ottubru jistg[u jag[]lu dak il[in stess wie[ed minn dawn irrigali fosthom 4GB pendrive, Dynamode headphones jew Dicota mini optical mouse. L-istudenti li jag[]lu li jitfg[u l-istipendju tag[hom

Studenti jiksbu tag[rif dwar HSBC Yes 4 Students

Il-[ajja tal-istudenti tista’ tkun divertenti, imma hi wkoll pass importanti lejn dinja professjonali f’kont Yes 4 Students ikunu eli;ibbli wkoll g[al g[a]la addizzjonali ta’ rigali, u[ud minnhom kompletament b’xejn, filwaqt li rigali o[rajn qed ikunu offruti bi skont qawwi. Fost l-g[a]la ta’ rigali wie[ed isib Sony digital voice recorder, Philips pro hair clip-

per, Philips hair dryer, Sennheiser professional headphones, u Phiilips digital tuning clock radio. Barra minn hekk hemm apparat elettroniku ie[or li g[andu skont qawwi fosthom Fuji digital photo camera 14MP g[al 25 ewro, 1TB USB3.0 portable external hard drive bi

prezz ta’ 35 ewro, Agfa video action camera g[al 45 ewro, Samsung#Asus 7” Android tablet bi prezz attraenti ta’ 129 ewro, u Toshiba 32” LED HDTV bi prezz imnaqqas ta’ 199 ewro. L-istudenti jistg[u japplikaw onlajn g[all-kont HSBC Stu-

Banif Bank (Malta) plc ja[tar direttur ;did Il-Bord tad-Diretturi g[andu l-pja/ir i[abbar il-[atra ta’ Adrian Coppini b[ala Direttur ta’ Banif Bank (Malta) plc. Adrian Coppini ilu mal-Bank mill-bidu nett, u kien strumentali fit-twaqqif tal-operat talBank f’Malta billi mexxa dDipartimenti tar-Ri]orsi Umani u Servizzi Korporattivi. Illum jokkupa l-kariga ta’ Chief Officer Corporate Services b’responsabbiltà g[arri]orsi umani, proprjetà, amministrazzjoni, marketing u komunikazzjoni. Hu jifforma parti mill-

Kumitat E]ekuttiv tal-Bank. Fil-passat, Adrian Coppini kellu karigi ta’ management fissetturi tal-avjazzjoni, elettronika u promozzjoni tal-investiment, b[ala Chief Officer tarRi]orsi Umani u Servizzi Korporattivi fl-Air Malta plc, Direttur Mani;erjali ta’ Ero Electronic (Malta) Limited u Segretarju E]ekuttiv talkumpanija f’Malta Enterprise Limited, fost o[rajn. Serva ukoll b[ala direttur fuq il-bord ta’ Air Malta plc u Société Internationale de Télécommunications Aéronautiques

(SITA)

u kien elett Deputat President tal-Kunsill ta’ SITA. Adrian Coppini g[andu esperjenza soda fil-qasam internazzjonali, fl-operat ta’ startups, business development, management, strate;ija u marketing. Hu jifforma parti millBord tal-Gvernaturi talConvent of the Sacred Heart School Foundation fejn jippresiedi l-Kumitat tal-Finanzi. Adrian Coppini ggradwa filBusiness Management millUniversità ta’ Malta. Hu mi]]ewwe; u g[andu tlett itfal.

Adrian Coppini – [atra ;dida f’Banif Bank (Malta)

dent fuq is-sit www.hsbc.com. mt#yes4 fejn wie[ed isib ilfirxa kollha tar-rigali offruti. Din is-sena, l-applikanti onlajn se jir/ievu wkoll vaw/er addizzjonali ta’ 38 ewro ming[and SCAN jew 16GB pendrive. Aktar tag[rif dwar il-pakketti Yes 4 Students jista’ jinkiseb mis-sit www.hsbc.com.mt# yes4, permezz tal-Customer Service fuq in-numru 23802380, jew minn kwalunkwe ferg[a tal-HSBC f’Malta jew G[awdex.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

18

KONSUMATUR

Meta konsumatur ikollu xi tip ta’ problema – kif g[andu jilmenta Li jkollna problema bi prodott jew servizz li nkunu xtrajna mhijiex esperjenza pja/evoli, u jekk ma nkunux nafu x’passi g[andna nie[du biex insolvu lproblema, dan jista’ jwassal g[al inkwiet u stress ]ejjed. Meta nilmentaw kif suppost nevitaw kunflitti u argumenti ]ejda. L-ewwel persuna li g[andna nitkellmu mag[ha meta jkollna problema hi l-bejjieg[ li pprovdilna l-prodott jew servizz. Meta din il-komunikazzjoni ssir bl-edukazzjoni u nispjegaw b’mod /ar il-problema li qed niffa//jaw, [afna drabi jirnexxilna naslu g[al ftehim fi ]mien qasir. Ilment effettiv Jekk irridu li l-ilment tag[na jkun effettiv, huwa importanti li nitkellmu mal-persuna t-tajba. G[andna nressqu l-ilment tag[na quddiem il-persuna li g[andha l-awtorità tipprovdilna s-soluzzjoni li qed nitolbu, b[al pere]empju, sid il-[anut jew ilmanager. Meta nilmentaw g[andna nie[du mag[na lprodott problematiku, jekk hu possibbli, kif ukoll il-prova taxxiri.

G[andna wkoll nippre]entaw id-dokumenti marbuta max-xiri u kull evidenza o[ra li tista’ tg[inna fit-talba tag[na g[al rimedju. Huwa importanti li meta nag[mlu talba g[al rimedju jew kumpens, din tkun ;ustifikata legalment. G[aldaqstant, meta ma nkunux /erti dwar id-drittijiet tag[na, g[andna ni;bru informazzjoni fuq kif il-li;i tipprote;ina u x’tip ta’ rimedju g[andna dritt nitolbu. M’g[andniex nitolbu l-flus lura meta nkunu nafu li legalment il-bejjieg[ g[andu dritt jipprova jsewwi jew jibdel ilprodott difettu]. G[al informazzjoni fuq id-drittijiet tag[na b[ala konsumaturi, nistg[u nikkuntattjaw lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur sabiex ni;u ggwidati skont ilka] partikolari tag[na.

Hu importanti [afna li meta konsumatur, hu min hu, ji;i wi// imb wi// ma’ problema, jag[raf b’mod prudenti u intelli;enti jiffa//jaha bl-a[jar mod possibbli biex din l-istess problema mhux biss tissolva fl-iqsar ]mien possibbli, imma l-e]itu tag[ha jkun wie[ed po]ittiv u hekk kul[add ikun sodisfatt

Lejn il-kisba tar-rimedju Il-mod kif in;ibu ru[na waqt li nkunu qed nilmentaw jista’ jeffettwa jekk nakkwistawx irrimedju mitlub jew le. Huwa importanti li nressqu l-ilment tag[na b’edukazzjoni u rispett.

G[andna wkoll in]ommu f’mo[[na li l-problema tista’ tie[u /ertu ]mien biex tissolva. Xi drabi l-bejjieg[ ikollu b]onn ji//ekkja minn xiex setg[et ;iet ikkaw]ata l-[sara billi pere]empju, jibg[at il-prodott barra minn Malta. Importanti i]da, li dan i]-]mien ma jo[olqilniex inkonvenjent sinifikanti. G[all-ewwel, l-ilment malbejjieg[ g[andu jsir b’mod informali. Jekk naraw li bilkelma t-tajba m’a[niex naslu g[al ftehim, l-ilment tag[na g[andna nag[mluh bil-kitba. Fil-fatt, il-li;i tal-konsumatur tobbligana li lill-bejjieg[ ninfurmawh bil-miktub dwar il-

Il-li;i tal-konsumatur tobbligana li lill-bejjieg[ ninfurmawh bil-miktub dwar il-problema. Din in-notifika g[andha tintbag[at fi ]mien xahrejn mid-data meta nindunaw bil-problema

Jekk irridu li l-ilment tag[na jkun effettiv, hu importanti li nitkellmu mal-persuna t-tajba. G[andna nressqu l-ilment tag[na quddiem il-persuna li g[andha l-awtorità tipprovdilna s-soluzzjoni

Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt

problema. Din in-notifika g[andha tintbag[at fi ]mien xahrejn mid-data meta nindunaw bil-problema fl-o;;etti mixtrija. Importanti li n]ommu kopja ta’ din il-korrispondenza u ta’ kull komunikazzjoni o[ra li nag[mlu malbejjieg[. Nuru prova tax-xiri Meta nibag[tu l-ittra

talilment g[andna ninkludu lprova tax-xiri u kopja taddokumenti kollha marbutin max-xiri. Jekk fi ]mien ra;onevoli l-bejjieg[ ma jag[tiniex risposta sodisfa/enti jew ma jilqax it-talba tag[na g[al rimedju, imbag[ad ikun hemm b]onn

li nirre;istraw l-ilment tag[na mal-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Kon-sumatur. Nistg[u nag[mlu dan billi mmorru personalment flUffi//ju tal-Konsumatur li jinsab f’Mizzi House, Triq Nazzjonali, Blata l-Bajda, mitTnejn sal-:img[a bejn it-8:30 a.m. u n-12:30 p.m. Nistg[u wkoll niktbu ittra lid-Direttur tal-Ilmenti jew nimlew il-formola tal-ilmenti li hemm fuq issit tal-Awtorità: www.mccaa. org.mt jew nibag[tu email fuq fair.trading@mccaa. org.mt. Ladarba l-ilment ji;i re;istrat, il-ka] tag[na ji;i evalwat u jekk ikun legalment ;ustifikat, ji;i appuntat uffi/jal li jkun responsabbli tal-ka] u li jikkorrispondi mal-bejjieg[ f’isimna. Jekk wara dan il-pro/ess ta’ medjazzjoni ma jintla[aqx

ftehim mal-bejjieg[, imbag[ad jekk irridu nistg[u nressqu lilment tag[na quddiem itTribunal g[al Talbiet talKonsumaturi.

L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 8007 4400 jew in-numru tat-telefown 2395 2000. (Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur.)


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

19

SPE?JALI JAZZ

Edizzjoni o[ra su//ess g[all-Malta Jazz Festival ... gawdejna tliet serati ta’ mu]ika kontinwa Melanie Camilleri

F’Lulju li g[adda ttellg[et l24 edizzjoni tal-Malta Jazz Festival li b[as-soltu ttellg[et f’Ta’ Liesse, fil-Belt Valletta. Is-sbu[ija ta’ dan il-post storiku qrib il-ba[ar u mixg[ul bl-ilwien li jdawlu s-swar sa[[ret lil [afna mill-mu]i/isti li ]aru Malta din is-sena sabiex jipparte/ipaw f’dan l-avveniment tant mistenni u m]ewwaq b’kull ;eneru ta’ mu]ika possibbli. Fost l-artisti famu]i li [adu sehem fil-Jazz Festival ta’ din is-sena nsibu lil Tom Harrell, trumbettier li ;ie Malta malgrupp tieg[u, iffurmat millaqwa mu]i/isti fix-xena tal-jazz mondjali fosthom Esperanza Spalding li g[alkemm g[ad g[andha 29 sena, di;à kisbet su//ess fenomenali fuq skala internazzjonali. Il-grupp ta’ Tom Harrell waqt l-ewwel serata tal-Malta Jazz Festival ta dimostrazzjoni talbravura tieg[u hekk kif wera ssbu[ija u l-kreattività ta’ w[ud mid-diski li Tom Harrell qed jippromwovi fl-a[[ar album tieg[u ‘Colors of a Dream’. Matul l-ewwel serata ltqajna wkoll mat-trio ta’ Laurent Coq, mu]i/ist li jdoqq il-pjanu flimkien ma ]ew; mu]i/isti o[rajn. Ralph Lavital li jdoqq ilkitarra kif ukoll Nicholas Pelage li jenfasizza s-sbu[ija talmu]ika jazz bis-sa[[a tal-vu/i

Fost l-artisti famu]i li [adu sehem fil-Jazz Festival ta’ din is-sena nsibu lil Tom Harrell, trumbettier li ;ie Malta mal-grupp tieg[u unika tieg[u. Il-:img[a 18 ta’ Lulju ludjenza kellha l-opportunità li dduq il-mu]ika fenomenali u elettronika tal-grupp Mehliana, iffurmat minn ]ew; mu]i/isti bravissimi u ta’ talent e//ezzjonali li flimkien irnexxielhom iwettqu pro;ett innovattiv u ori;inali li j;ib lisem ta’ ‘Taming The Dragon’. U[ud mid-diski li dan il-grupp semma’ lill-udjenza f’Ta’ Liesse kienu ‘Hungry Ghost’, ‘Just call me Nige’, ‘London Gloaming’ kif ukoll il-jazz standard ‘My Favourite Things’, diska li ;;ib l-istess isem tal-album talmu]i/ist John Coltrane li kien famu] [afna g[ad-diski tieg[u fil-qasam tal-jazz fl-a[[ar tassnin [amsin. Il-grupp Mehliana ntlaqa’ tajjeb [afna mill-pubbliku li wera entu]ja]mu kbir waqt il-wirja ta’ dawn i]-]ew; artisti hekk dinami/i u vigoru]i. Fl-istess serata daqq ukoll ilgrupp Kneebody, mag[mul minn [ames membri li flimkien irnexxielhom iwettqu l-album inventiv ‘The Line’. Dan l-album intlaqa’ tajjeb [afna mill-kriti/i tal-jazz peress

li g[andu ta[lita ta’ stili li ma jaqg[ux ta[t id-definizzjoni konvenzjonali tal-jazz. G[aldaqstant, il-grupp Kneebody idde/ieda li jipproponi w[ud mid-diski ta’ ‘The Line’ waqt ilJazz Festival f’Malta fejn ludjenza dehret li qed tapprezza l-isforz kontinwu u kreattiv ta’ dawn il-mu]i/isti. L-a[[ar serata tal-festival rat lil Brecker Brothers Band Reunion, grupp iffurmat minn [ames persuni li kollha kemm huma kkontribwew il-parti tag[hom fl-istorja m[allta tal-jazz, b’mod partikolari t-trumbettier Randy Brecker li daqq ma’ [afna persona;;i famu]i fil-jazz fosthom il-mu]i/ist presti;ju] Michael Brecker u l-bassist tassew straordinarju Jaco Pastorius. Il-mu]i/isti li daqqew ma’ Randy Brecker matul l-a[[ar serata tal-festival kienu d-drummer Terry Bozzio, drummer ta’ fama kbira li fis-snin sebg[in u tmenin kien idoqq mal-mu]i/ist Frank Zappa, Ada Rovatti mu]i/ista li ddoqq it-tenor u ssoprano saxophone, kif ukoll ilbassist Neil Jason u l-kitarrist Barry Finnerty.

Fl-edizzjoni ta’ din is-sena re;g[u [adu sehem mu]i/isti Maltin u barranin tal-aqwa livell

Matul it-tliet serati tal-Malta Jazz Festival attendew mijiet ta’ nies li gawdew din il-mu]ika mill-isba[ f’atmosfera unika sajfija kif jafu joffru l-g]ejjer Maltin


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

20

TV#RADJU

05>30 06>00

Ru]arju Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 20>30 22>30 23>55

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Mu]ajk Fuzzbox Newsdesk (r) Mu]ika tul il-lejl.

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:55 - Good Luck Charlie 07:20 Austin & Ally 07:45 - Dog With a Blog 08:05 - Dog With a Blog 08:30 - Good Luck Charlie 08:55 - Good Luck Charlie 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - The Suite Life on Deck 10:05 - That’s So Raven 10:25 - That’s So Raven 10:50 - A.N.T. Farm 11:15 - A.N.T. Farm 11:35 Good Luck Charlie 12:00 - Good Luck Charlie 12:25 - Jessie 12:45 Jessie 13:10 - Austin & Ally 13:35 Win, Lose or Draw 14:00 - Gravity Falls 14:25 - Gravity Falls 14:45 African Cats 15:10 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 15:35 Austin & Ally 16:00 I Didn’t Do It 16:20 - Jessie 16:45 - Sabrina Secrets of a Teenage Witch 17:10 - Liv & Maddie 17:30 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 17:55 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 18:20 - Violetta 19:05 - Liv & Maddie 19:30 - Jessie 19:50 - Dog With a Blog 20:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 20:40 - Austin & Ally 21:00 - Good Luck Charlie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Shake It Up! 22:10 - Wolfblood 22:35 Wolfblood 23:00 - Violetta 23:45 The Hive 23:50 - Art Attack Nickelodeon 07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 SpongeBob SquarePants 08:20 Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Zack and Quack 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:10 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 The Penguins of Madagascar 15:30 Rocket Monkeys 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - SpongeBob SquarePants 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 Big Time Rush 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar.

Jim Jam 07:05 Rubbadubbers 07:15 Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:40 - Noksu 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:10 - Shapes 08:20 What’s The Big Idea? 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Snapatoonies 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 Woody Buddies 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:20 - Noksu 12:25 - Jarmies 12:40 What’s The Big Idea? 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Shapes 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Woody Buddies 14:00 Snapatoonies 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:10 - Noksu 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Monkey See, Monkey Do 17:45 - Connie the Cow 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - What’s The Big Idea? 18:55 My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Noksu 19:20 - Shapes 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Woody Buddies 20:15 - Kipper 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - What’s The Big Idea? 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 See the Sea 22:35 – Rubbadubbers 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Kipper 23:15 Benjamin’s Farm.

4 Given

- NET Television, 21>45

“Il-bniedem jipproponi u Alla jiddisponi”, u mod kif wie[ed jipproponi hu bit-talb lejn dak li jemmen fih. {afna nies jemmnu u o[rajn jarawhom b[ala superstizzjoni. Hawn minn jistaqsi liema tip ta’ talb hu l-aktar addattat, ta’ kull reli;jon jew xi wie[ed partikulari inklu] dak Kristjan? Dawn, u mistoqsijiet rilevanti o[ra, ser ji;u mwie;ba minn John Bonnici Mallia, flimkien ma’ Tony Casha u Ian Diacono, il-mistiedna f’dan il-programm. Features [elwin u interessanti, kif ukoll il-mistoqsijiet tal-udjenza, se jg[inuna nifhmu a[jar l-importanza tat-talb. TVM 07:00 –

TVAM 08:00 – Kids Detective 08:30 – Xpla[[mal[ajt 08:45 – Labrats 09:15 - Xpla[[mal[ajt 09:30 – Venere 10:00 – Pellikola 10:30 – G[awdex illum 11:00 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – Madwarna 12:40 – Bijografiji 13:30 - Teleshopping 14:40 – Zafira 15:20 – It-Triq 15:30 - Kids Detective 16:00 – A[barijiet 16:05 – Xpla[[mal[ajt 17:00 – Teleshopping 18:00 - A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 18:10 – Madwarna 18:40 - Bijografiji 20:00 – A[barijiet 20:45 – I/-?aqqufa 22:30 – G[awdex illum. TVM 2 08:00 – A[barijiet 09:30 – G[awdex illum 10:00 – Luxdesign 11:00 – X factor 14:00 – Storjagrafija 14:30 – The Wedding Battle 15:15 – Mixja ta’ Poplu 15:15 – Mixja ta’ poplu 16:15 – L-irkant 16:45 – Paq Paq Motor Sports 17:15 – Paqpaq lifestyles 17:45 – Reporter 18:45 – Ta[t l-Art 19:30 – Commonwealth Games 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Swim up 21:10 - Int min int 21:40 – Headline News 21:46 – Paq paq lifestyles 22:15 – Spice journeys 22:45 – News in Englih. 22:50 – Ripper street. One

07:30 - ONE News 07:45 – Indigo  09:30 - ONE News 09:45 – Teleshopping 11:00 – Sajf 12:30 - ONE News 12:40 – Telebejg[ 13:40 - Il-klikka 14:40 - Midinbin 15:30 – Fil-k/ina ma’ Malcolm 16:00 – Aqrali Stroja 16:20 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 - Indigo 19:30 - ONE News 20:20 – Identita 20:45 - Street blush 21:40 – {ilithom 22:30 - Maskra 23:30 - ONE News Smash 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:00 - A to Z Teleshopping 14:20 – Ma’

Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – TV shop 19:00 – A[barijiet 19:30 – Nursery stars 20:30 – Drama 21:30 – Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 Poker. Raiuno 06:45 – UnoMattina Estate (Jinkludi tTg 1 07:30am, 8am, 9am, 9:30am, 11:00am) 07:35 – Rai Parlamento telegiornale 09:35 - Che tempo fa 11:00 – Una mattina estate 11:30 – Don Matteo 5 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:05 – Legami 15:00 - Capri 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 17:10 – Nanny express. Film 2008 18:50 – Reazione a catena 20:00 – Telegiornale 20:30 – Techetechete 21:20 – Questa nostro amore. Fiction 23:30 – Miss fisher – delitti e misteri 01:00 – Tg 1 notte 01:30 - Che tempo fa 02:00 – Sottovoce Raidue 06:00 – La strada per la felcita 07:30 – Cartoons flakes 08:15 – Protestantesimo 08:45 – Buona Fortuna charlie 09:10 – Le sorelle McLeod 10:35 – Tg 2 Insieme Estate # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:20 – Il nostro amico Charly 12:10 – La nostra amica Robbie 13:00 – Tg 2 giorno # Tg 2 Costume e societa 13:50 – Medicina 33 14:00 – Detto fatto mix 15:30 – Army wives 17:00 – Guardia costiera (TF) 17:50 – Tg 2 flash L.I.S. 18:45 – Il Commissario Rex 20:30 – Tg 2 21:00 – LOL :-) 21:10 – Voyager 23:30 – Phantom below . Film 2005 01:05 –TG2 01:15 – Sorgente di vita 01.45 –Hawaii five-o. Raitre 06:30 – Rassegna stampa italiana 07:00 – TRG Buongiorno 08:00 – Agora Estate 10:10 – Paola e Francesca. Film 1989 11:10 – Tg 3 11:15 – Elisir 12:00 – TG3, Tg3 fuori TG 12:15 – Dr. Quinn 13:10 – Il Tempo e la stria 14:00 – Tg regione # Regione meteo 14:50 – Tgr Piazza affari 16:00 – March or die. Film

1977 18:00 – Geo magazine 2014 19:00 - TG3 20:00 – Blob 20:10 – Ai confini della realta 20:35 – Un posto al sole 21:05 – Sconosciuti collection 23:15 – Tg 3 notte estate 23:55 – Gli archivi del 900 24:00 - TG3 Canale 5 06:00 – Prima pagina 07:54 – Traffico # Borse e monete 07:58 – Meteo.It # Tg 5 08:45 – Che fine ha fatto il cavallo di winky? Film 2007 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # meteo.It 13:40 – Beautiful 14:40 – Uomini e donne 16:11 – Clinica tra 1 monti: Caduta dalla nuvole. Film 2008 18:20 – Cuore ribelle 19:00 – Il segreto 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Paperissima sprint 21:10 – Grease. Film 1978 23:30 – Maurizio costanzo show 01:30 – TG5 notte 02:00 – Paperisima sprint 02:35 – Uomini e donne. Rete 4 06:50 – Zorro 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Distretto all’Italiana 10:45 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Hamburg distretto 21 12:55 – Il segreto 13:47 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:35 – My life – segreti e passioni 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Ieri e oggi in tv speciale 19:55 – Tempesta d’amore 20:30 – WII segreto 21:15 – Lethal weapon 2. Film 1989 23:46 – Magnum force. Film 1973 01:55 – Tg 4 Night news. Italia 1 06:35 –

Hercules 07:45 – Xena – principessa guerriera 08:45 – A-Team 09:40 – Frank de la jungla 10:45 – La furia della natura 11:25 – When fish attack 12:25 – Studio apert # Meteo.It 13:00 – Sport mediaset 14:40 – Holly e Benji 14:45 – I simpson 15:25 – Pretty little liars 16:16 – O.C. 18:05 – Suburgatory (tf) 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 – C.S.I. - Scena del crimine 21:10 – Person of interest (TF) 23:00 – Chicago fire (TF) 23:50 – La casa degli assi 01:30 – Studio aperto # Meteo.It 02:25 – Passion Reality.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

21

TV#RADJU F Living 07:00 – Teleshopping 08:00 – Drama 10:00 – Fil-:nien ma’ melo 10:30 – Madagascar 12:00 – Teleshopping 13:00 – F Living magazine 16:00 – Teleshopping 20:30 – Summer Hit Song Contest 22:30 – F Living show 01:00 –

Teleshopping

Xejk 07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total request 09:45 – Football daily 09:50 – Shout out 10:00 – Love & Romance 10:45 – Tele market deals 11:45 – Just for laughs 13:30 – The 80’s 14:00 – Xi [lomt 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele market deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout out 17:00 – Local issues 17:45 – Maltese music 20:00 – Just for laughs 20:30 – Frux 21:55 – Football daily 22:00 – Golden oldies 23:00 – Local issues 23:45 – Tele market deals. Go Stars 07:25 -

Life of Pi 09:35 - The Confession 11:00 - Parks & Recreation 11:45 - Dear Dumb Diary 13:15 Glorious 39 15:20 - The Croods 17:00 A Mother’s Son 18:40 - Fire with Fire 20:15 - The Big Bang Theory 21:00 Breaking Bad 22:40 - The World’s End 00:30 - Love Actually 02:45 - Life of Pi 05:00 - Breaking Bad 05:50 - A Mother’s Son 07:30 - CLOSE Melita more 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 - SMASH 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 Amazing Race 19:45 - Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 - Game Of Thrones 00:00 - Suburgatory 00:30 - SMASH 01:15 -

Glee

Mediaset Italia 06:20 - Professione

Vacanza 07:50 Dietro le quinte di 08:00 - Elisa di

March or Die

Rivombrosa 09:30 - Fornelli d’Italia 10:10 - Melaverde 11:01 - La sai l’ultima? 11:15 - Centovetrine 11:40 Uomini e donne 12:30 - Avanti un altro 13:20 - Vivere III 13:45 - I Cesaroni II 14:40 - Casa Vianello 15:10 - Casa Vianello 15:40 - Carabinieri 16:30 Fornelli d’Italia 17:10 - Forum 18:35 Centovetrine 19:00 - TG5 19:35 - I Cesaroni II 20:35 - Caro maestro 21:20 - SCHERZI A PARTE’09- SNACK 21:45 - Uomini e donne 22:50 Colorado 23:45 - Vite In Apnea BBC Entertainment 06:00 - Show Me Show Me 06:25 Charlie and Lola 06:35 - Teletubbies 07:00 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:15 - Show Me Show Me 07:40 Charlie and Lola 07:50 – Teletubbies 08:15 - The Weakest Link 09:00 - The

Impressions Show With Culshaw and Stephenson 09:30 - Keeping Up Appearances 10:00 - Gavin and Stacey 10:30 - Doctors 11:00 - Casualty 11:50 - The Weakest Link 12:40 - Gavin and Stacey 13:10 - The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 13:40 Little Britain 14:10 - Keeping Up Appearances 14:40 - Doctors 15:10 Casualty 16:00 - Princess Margaret: A Love Story 16:55 - Orangutan Diary 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 Emma 20:05 - Little Dorrit 21:00 Spooks 21:50 - Absolutely Fabulous 22:20 - Absolutely Fabulous 22:50 The Vicar of Dibley 23:30 - Alan Carr: Tooth Fairy Live Discovery World 06:50 - American Car Prospector 07:45 - The True Story 08:35 - Breaking Ice 09:00 - Hero Factor 09:30 - Heroes of Hell Island: The Men Who Saved Malta 10:20 - I Shouldn’t Be Alive 11:10 - Extreme Machines 12:05 - The World’s Toughest Tribes 12:55 American Car Prospector 13:50 Solving History With Olly Steeds 14:45 - Prehistoric 15:40 - HMS Ark Royal 16:35 - Survivorman Ten Days 17:25 Extreme Machines 18:20 - Welcome to Rio 19:10 - The World’s Toughest

– Raitre, 16>00

Tribes 20:05 - Mystery Cars 20:30 Classic Car Club 21:00 - Welcome to Rio 21:55 - I Was Bitten 22:50 - Solved 23:45 - Mystery Cars TCM 06:00 -

Son of a Gunfighter 07:55 Humoresque 10:00 - Skyjacked 11:40 Easter Parade 13:25 - The Toast of New Orleans 15:00 - East of Eden 16:55 The Three Musketeers 19:00 - The Main Attraction 21:00 - McCabe and Mrs. Miller 23:00 - Please Don’t Eat the Daisies MGM Channel 06:20 - Golden Gate 07:50 - Billy Two Hats 09:30 - Tune in Tomorrow... 11:15 - Nutcracker: The Motion Picture 12:40 - Joey 14:15 - Madhouse 15:45 Lonely Hearts 17:20 - Memories of Me 19:00 - Throw Momma from the Train 20:25 - Legally Blonde 22:00 Mosquito Squadron 23:30 - Last

Embrace

Discovery Channel 06:25 - Auction Kings: Sports Cards; Botello Painting 06:50 - Auction Hunters: Cashville, Tennessee 07:15 Born Survivor: Bear Grylls: The Inside Story 08:10 - Yukon Men: Turf War 09:05 - Gold Rush: After the Rush 09:55 - Extreme Engineering: Amsterdam’s Futuristic Floating City 10:50 - How Do They Do It?: Bulletproof Vests; Robots; Formation Skydivers 11:15 - How Do They Do It?: Produce Power from Waste, Customize Supercars, Make Super Steel Swords 11:40 - Wheeler Dealers: Ford Sierra Cosworth 12:35 - Rides: Customized 13:30 - Outback Truckers 14:25 - Gold Divers: Paydirt 15:20 - Gold Divers: One Bad Deal 16:15 - Gold Divers: Suction 17:10 - Game of Pawns: All Sales Final 17:40 - Auction Kings: Sports Cards; Botello Painting 18:05 Auction Hunters: The Big Score 18:35 Baggage Battles: Knightwalkers 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 - Abalone Wars 21:00 - Dual Survival: Unbraided 22:00 Manhunt: Panama 23:00 - Manhunt: South Korea

Il-ma;;ur William Foster, tal-French Foreign Legion (Gene Hackman), Amerikan li qed ikun ippersegwitat mill-memorji koroh tal-Gwerra l-Kbira, ;ie mog[ti missjoni biex jipprote;i grupp ta’ arkeolo;isti waqt l-iskavi tag[hom. Fil-grupp ta’ Foster hemm Marco (Terrence Hill), li hu deskrit b[ala brigant, li ng[aqad mal-le;jun biss bil-g[an li jevita ikla [abs kif tmiss il-li;i. Problemi jinqalg[u fil-post fejn jinsabu dawn l-arkeolo;isti i]da dawn ma jridux jitilqu g[ax qed ja[sbu li sabu /imiterju antik tal-G[arab. X’se ji;ri?

07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 15>00 15>05 16<30 16>45 17>45 18>00 18>05 19>30 20.15 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

NET News Chit Chat Chill (r) Telebejg[ Simpati/i Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ F’Ba[ar Wie[ed Telebejg[ NET News Chill NET News Chill Msn Up + NET News 4 Given Flusek NET News

Sport fuq il-Cable

Eurosport 1 10:30 - Motorsports Weekend 10:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 12:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 15:00 - UEFA Women’s Champions League Football 16:00 - Live: Scottish International Open, Bowls 20:15 Eurogoals 21:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 22:45 - WATTS 23:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 23:30 - Pro Wrestling Eurosport 2 06:00 - FIS World Cup Alpine Skiing 07:00 - Summer Grand Prix Ski Jumping 09:00 - Motorsports Weekend 09:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 10:45 - UEFA Women’s Champions League Football 12:15 - UEFA Women’s Champions

League Football 13:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 15:15 - Freestyle Skiing 16:00 - UEFA - Women’s Champions League Football 17:30 UEFA Women’s Champions League Football 19:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:30 - College Football 22:30 - Superkombat Fox Sports Europe 06:00 - Major League Baseball 08:30 - MLB 162 09:00 Speedmakers 10:00 - Speedmakers 11:00 - MLB 162 11:30 - World Championship Ping Pong 12:30 -

World Championship Ping Pong 13:30 - World Championship Ping Pong 14:30 - World Championship Ping Pong 15:30 - Major League Baseball 18:00 – Speedmakers 19:00 - Live: Major League Baseball 22:00 PGA EuroPro Tour Golf


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

22

KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Fleur De Lys

DAR sabi[a u kbira bi tliet kmamar tas-sodda, ]ew; btie[i, gallarija, e//. ?emplu lis-sid 21491666 jew 99871991.

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

Limiti tar-Rabat

}EW: tomniet art bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja. ?emplu 99428000.

Paola

MAISONETTE arju] [afna f’area kwieta b’]ew; kmamar tas-sodda, salott, k/ina, kamra tal-banju u bit[a. ?emplu 99428000. AVVI}I

Nag[mel xog[ol

TA’ electrodes, toqob fil-konkos

jew planki minn 50mm sa 300mm, katusi, manutenzjoni u installazzjoni ta’ dawl u ilma. ?emplu 79494827.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. G{ALL-BEJG{

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

23

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

9

10

9

11

IT-TEMP Xemxi VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ [afif mill-Majjistral it-Tramuntana li jsir [afif u varjabbli BA{AR {afif IMBATT Baxx min-Nofsinhar TEMPERATURA L-og[la 34˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 506.5mm IX-XEMX titla’ fis-06.11 u tin]el fit-20.06

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Lasta [oxna g[all-bnadar (5) 6. Fer[ ta’ ;enn (5) 7. Ixappap il-bi//iet tal-[ob] fiz-zalza (5) 10. u 11. Meta jkun hekk dan jibla’ l-art (5,5) 11. Ara 10. 12. u 14. Patri tal-Ordni ta’ San Benedittu (10) 14. Ara 12 16. G[a;ina li tg[olli u ttella’ l-[ob] (5) 17. u 18. Li j[obb jivvja;;a u jispekula esperjenzi ;odda (10) 18. Ara 17

18

Weqfin> 1. Imbattal mill-[alib (6) 2. u 13. Twaddib ta’ g[add ta’ bombi (12) 3. Basket artab tat-tibna (6) 4. Ilwien (6) 8. G[omma (5) 9. Kanzunetta li titkanta bejn tnejn (5) 12. Irrollja, bennen (6) 13. Ara 2 14. Xabba’, dejjaq lil dak li jkun (6) 15. Inkun fil-kju u ninqeda qablu (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> 5. Rxoxt; 6. Rtira; 7. u 16. Ar/ipelagu; 10. u 11. Aritmetika; 12. u 14. Gabillotti; 17. Manku; 18. Mnejn. Weqfin> 1. Qrobna; 2. Staram; 3. Argile; 4. Palata; 8. Gidba; 9. Pinta; 12. Gri]ma; 13. Lellux; 14. Legumi; 15. Ingann.

Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.

Soluzzjoni Sudoku

IT-TNEJN L-og[la 34˚C L-inqas 23˚C

IT-TLIETA L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C

L-ERBG{A L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C

IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C

IL-:IMG{A L-og[la 29˚C L-inqas 22˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

9

9

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 29˚ xemxi, Al;eri 32˚C xemxi, Amsterdam 24˚C xemxi, Ateni 31˚C xemxi, Li]bona 23˚C ftit imsa[[ab, Berlin 28˚ ftit imsa[[ab, Brussell 24˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 33˚C ftit imsa[[ab, Dublin 15˚C imsa[[ab, Kopen[agen 25˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 25˚C imsa[[ab, Milan 20˚C imsa[[ab, Istanbul 29˚C ftit imsa[[ab, Londra 21˚C xemxi, Madrid 28˚C ftit imsa[[ab, Moska 29˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 23˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 27˚C xemxi, Ruma 27˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli NA, Tune] 32˚C xemxi, Vjenna 28˚C imsa[[ab, Zurich 23˚C imsa[[ab, Munich 22˚C imsa[[ab, St. Petersburg 29˚C ftit imsa[[ab

Tag[rif Quddiesa fit-8 p.m.

Matul Awwissu u Settembru, se jkun hemm quddiesa kull ’ {add fit-8 p.m. fil-Knisja Parrokkjali ta’ Fleur-de-Lys Fondazzjoni OASI Il-Fondazzjoni OASI se torganizza t-23 edizzjoni tal-kun/ert mu]ikali ‘Riflessi Sajfin’. Jekk trid tie[u sehem bit-talent par-

tikulari tieg[ek fuq palk armat b’akustika u dwal mill-aqwa u quddiem udjenza numeru]a, din hija l-opportunità g[alik! Dan l-avveniment se jittella’ fil-Menqa ta’ Marsalforn, G[awdex, is-Sibt 9 ta’ Awwissu mit-8 p.m. ’l quddiem. Il-Fondazzjoni OASI qed tilqa’ l-applikazzjonijiet g[allparte/ipazzjoni tieg[ek, b’din linformazzjoni: l-isem, l-età, numru tal-mowbajl u ta’ linja fissa, l-indirizz tad-dar u dettalji tat-talent (kant, mu]ika, ]fin, e//), l-isem tal-kanzunetta jew il-mu]ika li se tintu]a, il-[in kemm se ddum l-esibizzjoni li biha se tipparte/ipa flimkien mal-flus tar-re;istrazzjoni.Lewwel ftit applikazzjonijiet biss ji;u a//ettati. G[alhekk t[allix g[all-a[[ar g[ax jiddispja/ik! G[al aktar dettalji /empel 21563333 fil-[inijiet tal-uffi//ju u staqsi g[al Andrea. Sej[a g[all-artikli g[all-perjodiku ‘L-Imnara’ ‘L-Imnara’ hu perjodiku li jo[ro; darba fis-sena mill-

G[aqda Maltija tal-Folklor. Lartikli jittrattaw il-folklor lokali u huma ri]ultat ta’ osservazzjonijiet u ri/erka ori;inali. Iddirezzjoni ta’ ‘L-Imnara’ ta[dem biex il-kitbiet ikunu laktar bil-Malti, imma jistg[u jkunu wkoll bl-Ingli]. Dan il-perjodiku hu mfittex [afna mill-istudenti u minn dawk li tinteressahom il-kultura tag[na, u spiss ikun ikkwotat f’ri/erka u tiftix fuq l-istorja u lfolklor ta’ Malta u G[awdex. Fost il-kittieba li kkontribwew bil-kitbiet tag[hom f’dawn la[[ar snin insibu lil Stanley Fiorini, Godfrey Wettinger, Carmel Cassar, Joseph Muscat, Simon Mercieca, Guido Lanfranco, Lorenzo Zahra u [afna o[rajn. Din is-sena, li ta[bat il-[amsin sena mit-twaqqif tal-G[aqda, bilkollaborazzjoni ta’ BDL Publishing, ‘L-Imnara’ qed jin-g[ata tifsila ;dida u aktar moderna. L-G[aqda u BDL Publishing qed jistiednu lil kull min g[amel xi ri/erka ori;inali fuq su;;etti marbuta mal-folklor lokali, u li jixtieq li l-kitba tieg[u tidher f’‘LImnara’, biex jibg[at il-kitba f’ver]joni elettronika, lil stephen @bdlbooks.com, biex din ti;i kkunsidrata g[all-pubblikazzjoni. Il-kitba ma tridx tkun itwal minn 4,000 kelma u, jekk jista’ jkun, tkun akkumpanjata minn illustrazzjonijiet u ritratti. Ir-referenzi u s-sorsi tal-informazzjoni g[andhom ikunu indikati kif me[tie;.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

SPORT

24 PREMIERSHIP INGLI}

Il-programm tal-log[ob kollu tal-kampjonat 2014-2015 Ftit ;img[at o[ra jing[ata bidu g[all-kampjonat Ingli] u /-champions Manchester City se jibdew jiddefendu t-titlu bil-log[ba barra minn darhom kontra Newcastle. L-attenzjoni se tkun fuq ir-reazzjoni ta’ Man Utd li wara sta;un di]appunanti ta[t it-tmexxija ta’ David Moyes se jkunu immexija minn Louis Van Gaal. . L-ewwel ;urnata 16-8-2014

Arsenal v Crystal Palace Burnley v Chelsea Leicester v Everton Liverpool v Southampton Man Utd v Swansea Newcastle Utd v Man City QPR v Hull City Stoke City v Aston Villa West Brom v Sunderland West Ham Utd v Tottenham H

It-tieni ;urnata 23-8-2014

Aston Villa v Newcastle Utd Chelsea v Leicester Crystal P.e v West Ham Utd Everton v Arsenal Hull City v Stoke City Man City v Liverpool Southampton v West Brom Sunderland v Man Utd Swansea v Burnley Tottenham H v QPR

It-tielet ;urnata 30-8-2014

Aston Villa v Hull City Burnley v Man Utd Everton v Chelsea Leicester v Arsenal Man City v Stoke City Newcastle Utd v Crystal Palace QPR v Sunderland Swansea v West Brom Tottenham H v Liverpool West Ham v Southampton

Ir-raba’ ;urnata 13-9-2014

Arsenal v Man City Chelsea v Swansea Crystal Palace v Burnley Hull City v West Ham Utd Liverpool v Aston Villa Man Utd v QPR Southampton v Newcastle U. Stoke City v Leicester Sunderland v Tottenham H West Brom v Everton

Il-[ames ;urnata 20-9-2014

Aston Villa v Arsenal Burnley v Sunderland Everton v Crystal Palace Leicester v Man Utd Man City v Chelsea Newcastle Utd v Hull City QPR v Stoke City Swansea v Southampton Tottenham H v West Brom West Ham Utd v Liverpool

Is-sitt ;urnata 27-9-2014

Arsenal v Tottenham H Chelsea v Aston Villa Crystal Palace v Leicester Hull City v Man City Liverpool v Everton Man Utd v West Ham Utd Southampton v QPR Stoke City v Newcastle Utd Sunderland v Swansea

West Brom v Burnley

Is-seba’ ;urnata 4-10-2014

Aston Villa v Man City Chelsea v Arsenal Hull City v Crystal Palace Leicester v Burnley Liverpool v West Brom Man Utd v Everton Sunderland v Stoke City Swansea v Newcastle Utd Tottenham H v Southampton West Ham Utd v QPR

It-tmien ;urnata 18-10-2014

Arsenal v Hull City Burnley v West Ham Utd Crystal Palace v Chelsea Everton v Aston Villa Man City v Tottenham H Newcastle Utd v Leicester QPR v Liverpool Southampton v Sunderland Stoke City v Swansea West Brom v Man Utd

Id-disa’ ;urnata 25-10-2014

Burnley v Everton Liverpool v Hull City Man Utd v Chelsea QPR v Aston Villa Southampton v Stoke City Sunderland v Arsenal Swansea v Leicester Tottenham H v Newcastle U. West Brom v Crystal Palace West Ham Utd v Man City

L-10 ;urnata 1-11-2014

Arsenal v Burnley Aston Villa v Tottenham H Chelsea v QPR Crystal Palace v Sunderland Everton v Swansea Hull City v Southampton Leicester v West Brom Man City v Man Utd Newcastle Utd v Liverpool Stoke City v West Ham Utd

Il-11-il ;urnata 8-11-2014

Burnley v Hull City Liverpool v Chelsea Man Utd v Crystal Palace QPR v Man City Southampton v Leicester Sunderland v Everton Swansea v Arsenal Tottenham H v Stoke City West Brom v Newcastle Utd West Ham Utd v Aston Villa

It-12-il ;urnata 22-11-2014

Arsenal v Man Utd Aston Villa v Southampton Chelsea v West Brom Crystal Palace v Liverpool Everton v West Ham Utd Hull City v Tottenham H Leicester v Sunderland Man City v Swansea Newcastle Utd v QPR Stoke City v Burnley

It-13-il ;urnata 29-11-2014

Burnley v Aston Villa Liverpool v Stoke City Man Utd v Hull City QPR v Leicester Southampton v Man City Sunderland v Chelsea Swansea v Crystal Palace Tottenham H v Everton West Brom v Arsenal West Ham Utd v Newcastle

L-14-il ;urnata 2-12-2014

Arsenal v Southampton

Burnley v Newcastle Utd Crystal Palace v Aston Villa Leicester v Liverpool Man Utd v Stoke City Swansea v QPR West Brom v West Ham Utd Chelsea v Tottenham H Everton v Hull City Sunderland v Man City

Il-15-il ;urnata 6-12-2014

Aston Villa v Leicester Hull City v West Brom Liverpool v Sunderland Man City v Everton Newcastle Utd v Chelsea QPR v Burnley Southampton v Man Utd Stoke City v Arsenal Tottenham H v Crystal P. West Ham Utd v Swansea

Is-16-il ;urnata 13-12-2014

Arsenal v Newcastle Utd Burnley v Southampton Chelsea v Hull City Crystal Palace v Stoke City Everton v QPR Leicester v Man City Man Utd v Liverpool Sunderland v West Ham Utd Swansea v Tottenham H West Brom v Aston Villa

Is-17-il ;urnata 20-12-2014

Aston Villa v Man Utd Hull City v Swansea Liverpool v Arsenal Man City v Crystal Palace Newcastle Utd v Sunderland QPR v West Brom Southampton v Everton Stoke City v Chelsea Tottenham H v Burnley West Ham Utd v Leicester

It-18-il ;urnata 26-12-2014

Arsenal v QPR Burnley v Liverpool Chelsea v West Ham Utd Crystal Palace v Southampton Everton v Stoke City Leicester v Tottenham H Man Utd v Newcastle Utd Sunderland v Hull City Swansea v Aston Villa West Brom v Man City

Id-19-il ;urnata 28-12-2014

Aston Villa v Sunderland Hull City v Leicester Liverpool v Swansea Man City v Burnley Newcastle Utd v Everton QPR v Crystal Palace Southampton v Chelsea Stoke City v West Brom Tottenham H v Man Utd West Ham Utd v Arsenal

L-20 ;urnata 1-1-2015

Aston Villa v Crystal Palace Hull City v Everton Liverpool v Leicester Man City v Sunderland Newcastle Utd v Burnley QPR v Swansea Southampton v Arsenal Stoke City v Man Utd Tottenham H v Chelsea West Ham Utd v West Brom

Il-21 ;urnata 10-1-2015

Arsenal v Stoke City Burnley v QPR Chelsea v Newcastle Utd Crystal P. v Tottenham H Everton v Man City

Leicester v Aston Villa Man Utd v Southampton Sunderland v Liverpool Swansea v West Ham Utd West Brom v Hull City

It-22 ;urnata 17-1-2015

Aston Villa v Liverpool Burnley v Crystal Palace Everton v West Brom Leicester v Stoke City Man City v Arsenal Newcastle v South’ampton QPR v Man Utd Swansea v Chelsea Tottenham H v Sunderland West Ham Utd v Hull City

It-23 ;urnata 31-1-2015

Arsenal v Aston Villa Chelsea v Man City Crystal Palace v Everton Hull City v Newcastle Utd Liverpool v West Ham Utd Man Utd v Leicester Southampton v Swansea Stoke City v QPR Sunderland v Burnley West Brom v Tottenham H

L-24 ;urnata 7-2-2015

I/-champions Manchester City se jibdew jiddefendu t-titlu bil-log[ba barra minn darhom kontra Newcastle Id-29 ;urnata L-34 ;urnata 14-3-2015 25-5-2015

Aston Villa v Chelsea Burnley v West Brom Everton v Liverpool Leicester v Crystal Palace Man City v Hull City Newcastle Utd v Stoke City QPR v Southampton Swansea v Sunderland Tottenham H v Arsenal West Ham Utd v Man Utd

Arsenal v West Ham Utd Burnley v Man City Chelsea v Southampton Crystal Palace v QPR Everton v Newcastle Utd Leicester v Hull City Man Utd v Tottenham H Sunderland v Aston Villa Swansea v Liverpool West Brom v Stoke City

Arsenal v Chelsea Burnley v Leicester Crystal Palace v Hull City Everton v Man Utd Man City v Aston Villa Newcastle Utd v Swansea QPR v West Ham Utd Southampton v Tottenham H Stoke City v Sunderland West Brom v Liverpool

Il-25 ;urnata 10-2-2015

It-30 ;urnata 21-3-2015

Il-35 ;urnata 2-5-2015

Arsenal v Leicester Crystal Palace v Newcastle Hull City v Aston Villa Liverpool v Tottenham H Man Utd v Burnley South’ton v West Ham Utd West Brom v Swansea Chelsea v Everton Stoke City v Man City Sunderland v QPR

Aston Villa v Swansea Hull City v Chelsea Liverpool v Man Utd Man City v West Brom Newcastle Utd v Arsenal QPR v Everton Southampton v Burnley Stoke City v Crystal Palace Tottenham H v Leicester West Ham Utd v Sunderland

Aston Villa v Everton Chelsea v Crystal Palace Hull City v Arsenal Leicester v Newcastle Utd Liverpool v QPR Man Utd v West Brom Sunderland v Southampton Swansea v Stoke City Tottenham H v Man City West Ham Utd v Burnley

Is-26 ;urnata 21-2-2015

Il-31 ;urnata 4-4-2015

It-36 ;urnata 9-5-2015

Aston Villa v Stoke City Chelsea v Burnley Crystal Palace v Arsenal Everton v Leicester Hull City v QPR Man City v Newcastle Utd Southampton v Liverpool Sunderland v West Brom Swansea v Man Utd Tottenham H v West Ham

Arsenal v Liverpool Burnley v Tottenham H Chelsea v Stoke City Crystal Palace v Man City Everton v Southampton Leicester v West Ham Utd Man Utd v Aston Villa Sunderland v Newcastle Utd Swansea v Hull City West Brom v QPR

Arsenal v Swansea Aston Villa v West Ham U. Chelsea v Liverpool Crystal Palace v Man Utd Everton v Sunderland Hull City v Burnley Leicester v Southampton Man City v QPR Newcastle Utd v West Brom Stoke City v Tottenham H

Is-27 ;urnata 28-2-2015

It-32 ;urnata 11-4-2015

Is-37 ;urnata 16-5-2015

Arsenal v Everton Burnley v Swansea Leicester v Chelsea Liverpool v Man City Man Utd v Sunderland Newcastle Utd v Aston Villa QPR v Tottenham H Stoke City v Hull City West Brom v Southampton West Ham Utd v Crystal P.

Burnley v Arsenal Liverpool v Newcastle Utd Man Utd v Man City QPR v Chelsea Southampton v Hull City Sunderland v Crystal Palace Swansea v Everton Tottenham H v Aston Villa West Brom v Leicester West Ham Utd v Stoke City

Burnley v Stoke City Liverpool v Crystal Palace Man Utd v Arsenal QPR v Newcastle Utd Southampton v Aston Villa Sunderland v Leicester Swansea v Man City Tottenham H v Hull City West Brom v Chelsea West Ham Utd v Everton

It-28 ;urnata 3-3-2015

It-33 ;urnata 18-5-2015

It-38 ;urnata 24-5-2015

Aston Villa v West Brom Hull City v Sunderland Liverpool v Burnley QPR v Arsenal Southampton v Crystal P. West Ham Utd v Chelsea Man City v Leicester Newcastle Utd v Man Utd Stoke City v Everton Tottenham H v Swansea

Arsenal v Sunderland Aston Villa v QPR Chelsea v Man Utd Crystal Palace v West Brom Everton v Burnley Hull City v Liverpool Leicester v Swansea Man City v West Ham Utd Newcastle Utd v Tottenham Stoke City v Southampton

Arsenal v West Brom Aston Villa v Burnley Chelsea v Sunderland Crystal Palace v Swansea Everton v Tottenham H Hull City v Man Utd Leicester v QPR Man City v Southampton Newcastle Utd v West Ham Stoke City v Liverpool


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

25

SPORT

Usain Bolt tal-:amajka (it-tielet mil-lemin) fl-azzjoni fil-finali tar-relay tal-4x100m

Bolt bil-midalja tad-deheb

Bolt jirba[ id-deheb anke fil-Log[ob tal-Commonwealth I/-champion mondjali u Olimpiku Usain Bolt reba[ anke midalja tad-deheb waqt ilLog[ob tal-Commonwealth hekk kif tard is-Sibt filg[axija g[en lil-:amajka jirb[u d-deheb fir-relay tal-4x100m. Bolt ir/ieva l-baton ming[and Nickel Ashmeade u dak il-[in kien fittieni post imma b’[arba velo/i tipika tieg[u qabe] lill-Ingli] Nickel Ashmeade. Il-:amajkani g[amlu [in rekord ta’ 37.38’ biex b’hekk Bolt reba[ l-ewwel u l-a[[ar midalja tal-Log[ob talCommonwealth fil-karriera teieg[u. Bolt di;a’ [abbar li be[siebu jirtira fl-2017 u b’hekk ma jil[aqx l-edizzjoni li jmiss fl2018. Hu mifhum li Bolt se jirtira wara li jikkompeti fil-kampjonati mondjali li se jsiru tliet snin o[ra f’Londra. F’kummenti li ta Bolt ikkonferma dan u qal, “Na[seb li

fl-2017 nie[u sehem fl-a[[ar kompetizzjoni. Jien kont be[siebni nirtira wara l-Olimpjadi ta’ Rio fl-2016 imma huma [afna dawk li qed jg[iduli nkompli minn tal-anqas g[al sena o[ra u hekk na[seb li se nag[mel. Niftakar li darba kont staqsejt lil Michael Johnson meta hu l-a[jar ]mien biex tirtira u kien qalli meta ma jkollokx aktar x’tirba[. Nemmen li fl-2017 inkun wasalt biex nirtira,” qal Bolt. “Minn dejjem ridt nikkompeti fil-Log[ob tal-Commonwealth. Fl-2006 kont we;;ajt il-hamstring u fl-2010 ma kontx fi]ikament lest biex nie[u sehem fledizzjoni tal-2010,” temm jg[id Bolt. Fl-istess kategorija, imma dik tan-nisa, il-:amajkani, mg[ejjuna mi/-champion Olimpika u tad-dinja, Shelly-Ann FraserPryce, reb[u d-deheb f’[in rekord ta’ 41.83 sekondi.

In-Ni;erja u l-Ingilterra spi/a/w fit-tieni u fit-tielet post rispettivament. Fil-kategorija tal4x400m tan-nisa kienu wkoll il:amajkani li reb[u meta spi//aw g[elbu l-isfida tanNi;erja u tal-Ingilterra. It-tim :amajkan g[amel [in rekord ta’ tliet minuti u 23 sekonda. Su//ess g[all-Ingilterra Ftit qabel is-su//ess tal-:amajka fir-relay tal-100m, l-Ingli]i reb[u d-deheb fir-relay tal4x400m. Matul is-serata spikka ]-]ag[]ug[ Matthew HudsonSmith. Conrad Williams kien lewwel li beda u dan g[adda lbaton lil Michael Bingham. Dan tal-a[[ar g[adda lejn Daniel

Awde li kien maqbu] minn Renny Quow tat-Trinidad & Tobago imma Hudson-Smith ]amm il-kalma fl-a[[ar parti u qabe] lill-avversarju tieg[u biex b’hekk l-Ingli]i reb[u f’[in ta’

tliet minuti u 46 sekondi. Reb[a o[ra Ingli]a waslet filmixed doubles tal-badminton. Ilmi]]ew;in Chris u Gabby Adock g[elbu l-isfida ta’ Chris Langridge u Heather Olver li huma wkoll Ingli]i. Adock reb[u lewwel sessjoni 21-9 filwaqt li fittieni sessjoni reb[u bi skor ta’ 2112 biex b’hekk reb[u l-finali 2-0. Dawn mhux biss kisbu su//ess g[ax reb[u l-finali imma g[amlu t-turnament ming[ajr ma tilfu log[ba. Din hi l-ewwel darba flistorja li koppja mi]]ew;a reb[u d-deheb f’kategorija tal-mixed doubles. Tni]]el isimha fl-istorja L-Ingli]a Nicola Adams saret l-ewwel mara fl-istorja champion fil-boxing waqt il-Log[ob tal-Commonwealth. Din hi lewwel darba li l-boxing kien inklu] fil-programm ta’ Log[ob. Sentejn ilu l-istess Adams, li

g[andha 31 sena kienet saret ukoll l-ewwel champion Olimpika f’dan l-isport. Tard is-Sibt filg[axija hi reb[et kontra Michaela Walsh tal-Irlanda ta’ Fuq. Envic Galea elett Vi/i President tas-CJA Il-President tal-Federazzjoni Maltija tal-Judo Envic Galea, dan l-a[[ar ;ie elett b[ala Vi/i President tal-Asso/jazzjoni talJudo tal-Commonwealth (CJA). Dan wara li Rick Kenny talIskozja, li kien Vi/i President, ;ie elett President u b’hekk ilpost tieg[u ;ie vakant. Il-Bord

E]ekuttiv innomina lil Galea biex jibda jokkupa din il-kariga u n-nomina ;iet a//etata b’mod unanimu mid-delegati talKunsill. F’din il-kariga Galea, li hu wkoll Segretarju :enerali talUE tal-Judo, se jkun qed jg[in lill-President Kenny.

LOKALI

Inter Club PUPI Zanetti jorganizza l-ewwel attività

Dan l-a[[ar il-klabb il-;did ta’ Inter organizza attività g[all-membri

Dan l-a[[ar l-Inter Club PUPI Zanetti Malta organizza l-ewwel attività tieg[u b[ala klabb uffi/jali ta’ Inter. Din l-attività kienet tikkonsisti f’BBQ buffet f’Villa Lija fejn aktar g[aliha attendew aktar minn 80 membru. Fl-a[[ar ta’ l-attività l-

President tal-klabb Paul Fenech irringrazzja lil membri tal-kumitat tax-xog[ol kbir li qed isir biex dan il-klabb il-;did wasal fejn wasal fi ftit xhur, kif ukoll irringrazzja lill-membri pre]enti g[al din l-attività. Kull min jixtieq jissi[eb ma’

dan il-klabb, jista’ jag[mel dan billi jid[ol fuq din il-linku jisb lapplikazzjoni ta’ s[ubija http:##goo.gl#bnU2tv. G[al aktar informazzjoni dwar il-klabb ]uru l-pa;na uffi/jali – https:##www.facebook. com# icpupizanettimalta.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

26

SPORT

FUTBOL

Man Utd jeg[lbu lil Real u issa jaffrontaw lil Liverpool Manchester Utd g[elbu lil Real Madrid 3-1 f’partita minn turnament ta’ [biberija, International Champions Cup u issa fil-finali jilag[bu kontra rrivali Liverpool. Il-partita intlag[bet quddiem aktar minn mitt elf partitarju fil-Michigan Stadium fl-Istati Uniti u r-reb[a li kiseb it-tim ta’ Van Gaal kienet meritata. Man Utd s’issa reb[u kull log[ba li lag[bu f’dan it-turnament kontra Real, Inter u Roma. Ir-Red Devils marru filvanta;; wara biss 21 minuta u kien il-winger Ashley Young li feta[ l-iskor. Sitt mintui wara ttim ta’ Carlo Ancelotti ;ab iddraw minn penalty li ;ie skurjat minn Gareth Bale. Madankollu, ftit qabel tmiem l-ewwel taqsima Man Utd re;g[u marru filvanta;; u g[al darba o[ra re;a’ kien Ashley Young li sab ixxibka. Minkejja li Real tjiebu fit-tieni taqsima u g[amlu minn kollox biex jiksbu d-draw, kienu Man Utd li skurjaw. It-tielet gowl tal-Ingli]i wasal 10 minuti qabel tmiem l-ewwel taqsima u kien skurjat mill-attakkant Messikan Javier Hernandez. Man Utd illum jilag[bu kontra Liverpool li minn na[a tag[hom g[elbu lil Milan 2-0. G[al Milan din kienet telfa o[ra u dawn temmew it-turnament ming[ajr ma [adu punt. Liverpool marru fil-vanta;; wara 17-il minuta u kien Allen li sab ix-xibka meta skurja minn rebound wara li lgowlkiper ta’ Milan Abbiati kien salva xutt ta’ Sterling. Fid90 minuta Suso g[amel l-iskor 2-0 wara li ir/ieva ballun ming[and Coutinho. Ta min jinnota li Liverpool setg[u reb[u lkonfront 3-0 li kieku l-akkwist il-;did Rickie Lambert ma falliex penalty. L-uniku a[bar [a]ina g[al Liverpool kienet li l-attakkant Daniel Sturrige baqa` ma irkuprax minn injury fil-hamstring. Sturridge ma lag[abx fil-log[ba kontra Milan u l-{add [alla lIstati Uniti u mar lura l-Ingilterra. Skont il-manager Brendan Rodgers Sturridge g[andu jil[aq jrikupra g[al log[ba ta’ [biberija tal-10 ta’ Awwissu kontra Borussia Dortmund. Inter jirb[u kontra Roma F’partita o[ra mill-istess turnament ta’ [biberija Inter g[elbu lil Roma 2-0. Kien lakkwist il-;did id-difensur

Nemanja Vidic li po;;a lil Inter fil-vanta;; u bir-reazzjoni ta’ Roma ma tasalx, Yuto Nagatomo g[amel l-iskor 2-0.

F’log[ba o[ra Olympiacos g[elbu li/-champions Ingli]i Manchester City 5-4 bil-penalties wara li l-log[ba kienet intemmet 2-2. City kienu marru fil-vanta;; fil-35 minuta b’gowl ta’ Stevan Jovetic. G[al Jovetic dan kien il[ames gowl tieg[u f’dan it-turnament. City ma tantx damu jgawdu dan il-vanta;; g[ax ]ew; minuti wara l-Griegi ;abu d-draw b’gowl ta’ Dimitrios Diamantakos. Hekk kif bdiet ittieni taqsima penalty ta’ Kolarov re;a’ po;;a lis-Citizens fuq quddiem imma g[al darba o[ra Olympiacos irrispondew b’gowl ta’ Diamantakos. Jiddebuttaw Rakitic u Methieu L-akkwisti l-;odda

ta’ Barcelona Ivan Rakitic u Jeremy Mathieu iddebuttaw mat-tim Katalan f’log[ba ta’ [biberija kontra Nice. Il-Fran/i]i marru fil-vanta;; b’penalty ta’ Dario Cvitanich imma l-midfielder veteran Xavi salva draw g[attim ta’ Luis Enrique b’gowl minn penalty. Jirritorna Falcao L-attakkant

Kolombjan Radamel Falcao irritorna lura g[al log[ob wara kwa]i seba’ xhur imwe;;a’ meta lag[ab ‘partita ta’ [biberija bejn Monaco u Valencia, log[ba li intemmet fi draw ta’ 2-2. Falcao kien we;;a’ serjament irkopptu f’Jannar li g[adda u tard is-Sibt filg[axija da[al b[ala sostitut minflok Dimitar Berbatov meta kien g[ad fadal 18-l minuta. Fl-istess turnament Yaya Sanogo kien l-eroj ta’ Arsenal meta skurja erba’ gowls firreb[a ta’ 5-1 li l-Gunners kellhom kontra /-champions Portugi]i Benfica. Behrami ma’ Hamburg Il-midfielder ta’ Napoli Valon Behrami ing[aqad ma’ Hamburg. Behrami kien ilu dawn l-a[[ar ]ew; sta;uni jilg[ab ma’ Napoli u mag[hom reba[ il-Coppa Italia. Tul il-karriera tieg[u Behrami lag[ab ma’

diversi klabbs fosthom West Ham Utd, Lazio u Fiorentina. Sta;un ilu Hamburg kienu ferm vi/in li jkunu relagati. Newcastle [abbru li akkwistaw b’self lill-attakkant ta’ Shakhtar Donestk Facundo Ferreyra. Fi tmiem l-ista;un li ;ej il-Magpies jistg[u jakkwistaw b’mod permanenti lil dan il-plejer ta’ 23 sena.

Michael Keane ta’ Man Utd jiddefendi l-ballun minn Cristiano Ronaldo ta’ Real Madrid. Dan tal-a[[ar kien qed jilg[ab kontra l-eks tim tieg[u

Van Persie se jitlef l-ewwel log[ba tal-kampjonat L-attakkant ta’ Man Utd Robin Van Persie (fir-ritratt) se jitlef l-ewwel log[ba tal-kampjonat kontra Swansea. Dan qalu l-manager il-;did tar-Red Devils Louis Van Gaal fejn qal li minkejja li Van Persie jixtieq

ikun parti mill-iskwadra li se tilg[ab fis-16 ta’ Awwissu, dan mhux se jkun la[aq t[arre; bi]]ejjed. Van Persie ma tantx ilu li ing[aqad mal-kumplament tat-tim min[abba li [a sehem fitTazza tad-Dinja mal-Olanda li

wasu sas-semifinali. F’kummenti li ta Van Gaal wara li Man Utd g[elbu lil Real Madrid 3-1 f’log[ba ta’ [biberija dan qal, “Robin se jibda jitt[arre; nhar it-Tnejn (illum) imma mhux se jkun f’kundizzjoni tajba biex jilg[ab il-log[ba ta’ [biberija kontra Valencia (fit-12 ta’ Awwissu) u l-ewwel log[ba tal-kampjonat kontra Swansea. Hu jixtieq jilg[ab imma jrid jifhem li biex jag[mel dan irid ikun t[arre; bi]]ejjed mag[na.” Juventus u Roma g[andhom vanta;; Il-kow/ ta’ Napoli

Rafa Benitez jemmen li Juventus u Roma huma favoriti g[ar-reb[ tal-kampjonat. Fl-ewwel sena tieg[u b[ala kow/ ta’ Napoli Benitez reba[ il-Coppa Italia filwaqt li Napoli spi//aw it-tielet, 24 punt ta[t i/-champions Juventus. “Dan l-ista;un nemmen li Roma u Juventus jibdew b[ala lakbar favoriti. Inter g[amlu xi akkwisti importanti u nemmen li se jkunu l-aktar tliet timijiet li se jtuna sfida. Madankollu ma rridux ninsew lil Fiorentina u Milan,” qal Benitez wara li t-tim g[eleb lil PAOK 2-0 f’partita ta’ [biberija. Din is-sena Juventus se jkunu ta[t it-tmexxija ta’ Massimiliano Allegri filwaqt li Milan se jkunu ta[t it-tmexxija ta’ Filippo Inzaghi.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

27

SPORT FUTBOL LOKALI

Andrea Pisanu jiffirma ma’ Sliema Wanderers Matthew Mamo

Il-winger Taljan ta’ 32 sena Andrea Pisanu se jkun qed jilg[ab ma’ Sliema Wanderers matul l-ista;un li ;ej. Pisanu hu propjetà` ta’ Bologna u f’dawn la[[ar snin lag[ab b’self ma’ diversi klabbs Taljani fosthom Cagliari, Siena, Verona, Parma u Prato. Minbarra dawn il-klabbs, sena ilu, Pisanu lag[ab ukoll mal-klabb Kanadiz Montreal Impact. It-tim tal-U17 sena fl-Ungerija Il-{add wara nofsinhar it-tim nazzjonali ta’ ta[t is-17-il sena [alla Malta lejn l-Ungerija fejn i]-]ag[]ag[ Maltin se jipparte/ipaw fl-34 edizzjoni talHungary U-17 International

Youth Tournament li se jsir bejn illum u l-10 t’Awwissu. Il-Maltin se jiltaqg[u kontra l-Ungerija, lIrlanda u s-Serbja f’dan it-turnew kwadrangolari. Il-kontin;ent Malti se jkun iffurmat minn Timothy Aquilina, Jean Borg, Dorian Bugeja, Zachary Brincat, Benjamin Caruana, Charles Russel Fenech, Aidan Jake Friggieri, Nick Ghio, Carlos Grech, Matthew Guillamier, Luke Mifsud, Nicholas Pulis, Michele Sansone, Jurgen Sciriha, Justin Vella, David Xuereb, Kieran Xuereb u Connor Zammit. L-istaff tekniku se jkun mag[mul minn Robert Gatt, Jesmond Abela, Sergio Soldano, Anthony Garzia, Daniel McKean, Luke Musu’, Aaron Ancilleri u Paul Schembri.

Problema ta’ gowlkipers g[al Birkirkara Fil-kamp ta’ B’Kara qed tkompli tikkomplika ru[a s-sitwazzjoni tal-gowlkipers.Dan wara li l-gowlkiper ta’ riserva Ini Akpan we;;a’ fil-partita ta’ [biberija kontra Hibernians. Akpan we;;a’ idu u g[adu

mhux mag[ruf kemm se jdum barra. Dan ifisser li b[alissa Birkirkara g[andhom biss lil Adrian Murcia Sanchez disponibbli. Dan g[aliex Justin Haber jinsab imwe;;a’. Dan il;urnal, ftit jiem ilu ]vela li B’Kara qed ifittxu gowlkiper ie[or wara li Sanchez naqas milli jimpressjona fil-partiti tal-Europa League. Il-Karkari]i g[adhom ma la[qux ftehim ma’ Reuben Gauci, gowlkiper ie[or ta’ Birkirkara li jista’ jkun alternattiva f’dan il-mument. Fl-a[[ar jiem kien hemm interess filgowlkiper ta’ {amrun Spartans

Andrea Cassar li kien qrib li jing[aqad ma’ Pembroke Athleta. Intant, l-istess B’Kara g[addejjin b’diskussjonijiet mal-a;ent tal-attakkant Bra]iljan Ellinton Antonio Costa Morais, mag[ruf a[jar b[ala ‘Liliu’. Dan il-plejer g[andu 24 sena u kapa/i jilg[ab bi]-]ew; saqajn. Liliu lag[ab g[al diversi sta;uni fl-og[la divi]joni Bel;jana ma’ Westerlo u l-ista;un li g[adda lag[ab ma’ Ethnikos Achna f’/ipru u Hapoel Ra’anana fl-I]rael. B[alissa Liliu qieg[ed Malta u Birkirkara qed jittamaw li jikkonkludu n-negozjati mal-a;ent tieg[u. Schembri jibda b’telfa It-tim :ermani] FSV Frankfurt, li mag[hom jilg[ab il-Malti Andre’ Schembri, tilef l-ewwel partita tal-kampjonat bl-iskor ta’ 2-1 kontra Heidenheim. Huma kien ilhom jilg[abu b’g[axar plejers sa mill-50 minuta. Schembri lag[ab il-log[ba kollha u kellu

prestazzjoni tajba fejn reba[ numru ta’ fouls u ssagrifika ru[u biex g[en lid-difi]a ittaffi l-i]vanta;; numeriku.

Rowen Muscat lura g[at-ta[ri;

Rowen Muscat jidher li irkupra mill-injury li tellfitu l-ewwel log[ba tal-kampjonat ;img[a ilu. Matul il-;img[a li g[addiet hu re;a’ beda jitt[arre;. Fil-jiem li g[addew kien hemm il-bi]a’ li l-injury ta’ Rowen hi iktar serja tant li g[amel MRI biex ikun /ert li m’g[andux problemi f’irkopptu fejn kien ;ie operat. Noel Borg ma’ G[arb Rangers Il-midfielder G[awdxi Noel Borg ing[aqad ma’ G[arb Rangers fit-Tieni Divijoni f’G[awdex. Borg beda l-karriera tieg[u ma’ Victoria Hotspurs, klabb li kien ilu jilg[ab mieg[u sa milleta’ ta’ 11-il sena. Ma’ Dan ilklabb hu reba[ l-unuri kollha nklu] il-Kampjonat tal-Ewwel Divijoni fl-ista;un 1999-2000.

Ri/entament Borg lag[ab ukoll g[al Sannat Lions.

Nanapere jing[aqad ma’ {amrun L-attakkant Ni;erjan

ta’ 22 sena Saturday Nanapere ing[aqad ma’ {amrun Spartans wara l-esperjenza tieg[u fil-kampjonat G[awdxi ma’ Victoria Hotspurs. Qabel Victoria Hotspurs hu kien jilg[ab ma’ US Krake fil-Benin.

Buttigieg misluf lill-Hotspurs L-attakkant ta’ Xekwija Tigers

Rodney Buttigieg ;ie misluf lil Victoria Hotspurs g[all-ista;un li ;ej. Buttigieg, li g[and g[andu 22 sena u hu prodott tal-istess Xewkija, kien reba[ l-unur tala[jar plejer tal-Kampjonat G[awdxi fl-ista;un 2011-12.

Lizio Grech jing[aqad ma’ G[axaq L-attakkant Lizio Grech matul l-ista;un li ;ej se jkun qed jilg[ab ma’ Ghaxaq FC fit-Tieni Divi]joni. Fl-ista;un li g[adda Grech, li g[andu 30 sena, lag[ab g[al Xghajra Tornadoes F.C. fejn it-tim irnexxielu jakkwista promozzjoni. Intant G[axaq akkwistaw ukoll lill-midfielder Mario Bajada u lid-difensur Ian Cutajar b’self g[al sena

ming[and Tarxien Rainbows F.C.

Erba’ akkwisti g[al Bir]ebbu;a L-attakkant ta’ 29 sena Gilbert Camilleri ing[aqad ma’ Birzebbuga St. Peters F.C. b’self ming[and Naxxar Lions. Camilleri, li hu prodott talakkademja ta’ Naxxar, skurja 27 gowl f’95 log[ba fil-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni.

Birzebbuga akkwistaw ukoll tliet plejers ta’ }ebbug Rangers b’self. Dawn huma d-difensuri Leone Camilleri u Miguel Francica kif ukoll il-midfielder Bjorn Chetcuti. Qormi jakkwistaw lil Mazzetti

Qormi akkwistaw lid-difensur Ar;entin ta’ 28 sena Mauricio Matías Mazzetti Latini li fl-a[[ar sta;un lag[ab g[al Duhok SC fil-kampjonat Premier tal-Iraq. Matul il-karriera tieg[u hu lag[ab fl-Ar;entina ma’ San Lorenzo de Cordoba, Talleres, Racing de Córdoba, Trinidad de San Juan u Gimnasia y Esgrima de Mendoza. Hu lag[ab ukoll ma’ FC Emmen fl-Olanda, Club Deportivo Universitario San Francisco Xavier fil-Bolivja u AE Kouklion fil-Gre/ja.

Serrano ma’ Balzan

Balzan akkwistaw lid-difensur ta’ 30 sena Elkin Serrano. Flista;un li g[adda Serrano lag[ab g[al Alianza Petrolera fl-og[la divi]joni fil-Kolombja. Fil-passat hu lag[ab ukoll g[al Academia F.C., La Equidad, Itagüí Ditaires, Cúcuta Deportivo u Atletico Bucaramanga.

Andrea Pisanu, eks plejer ta’ Parma ing[aqad ma’ Sliema

Lampard ma’ Man City b’self L-eks midfielder ta’ Chelsea Frank Lampard se jing[aqad b’self ma’ Manchester City g[al ftit xhur. Lampard, li g[andu 36 sena [alla lil Chelsea wara 13-il sena jilg[ab mag[hom u iffirma kuntratt mat-tim Amerikan ta’ New York City. Madankollu New York City g[andhom sa Marzu biex jilag[bu l-ewwel log[ba fil-kampjonat u b’hekk Lampard ried ifittex klabb ie[or biex jibqa’ jilg[ab futbol b’mod regolari. Min[abba li l-klabb Amerikan hu propjetà ta’ Manchester City u New York Yankees, Lampard g[a]el li jing[aqad ma’ City u se jilg[ab mag[hom sa Jannar li ;ej. Minn nhar l-Erbg[a Lampard se jibda jitt[arre; ma’ City. Bla dubju, minkejja l-età tieg[u Lampard se jkun utli g[at-tim ta’ Manuel Pellegrini fl-ewwel xhur tal-kampjonat. Man City se jibdew jiddefendu t-titlu meta fis-16 ta’ Awwissu jilag[bu barra minn darhom kontra Newcastle Utd.

Ronaldo u Rodriguez g[al kontra Seville Il-kow/ ta’ Real Madrid Carlo Ancelotti qal li l-akkwist il-;did James Rodriguez u l-winger Cristiano Ronaldo x’aktarx se jilag[bu fil-finali tal-UEFA Super Cup kontra Seville. Ilfinali tintlag[ab fit-12 ta’ Awwissu f’Cardiff. Real Madrid b[alissa qeg[din fl-Istati Uniti j[ejju g[all-ista;un li ;ej u

sofrew tliet telfiet minn daqstant partiti. “Dawn huma partiti biss biex in[ejju g[all-ista;un li ;ej. Ninsab /ert li la darba nilag[bu log[ob kompetittiv nilag[bu b’mod ie[or,” qal Ancelotti, li ]vela li l-gowlkiper Iker Casillas se jibda bejn il-lasti kontra Seville. Ronaldo lag[ab g[all-ewwel darba ma’ Real dan l-ista;un fillog[ba kontra Man Utd filwaqt li Rodriguez qed jitt[arre; wa[du. Plejers b[al ma huma Khedira, Kroos u Di Maria g[adhom ma irritornawx mat-tim wara li lag[bu fit-Tazza tad-Dinja.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 4 ta’ Awwissu, 2014

28

A{BARIJIET TA’ BARRA

Mara Palestinjana timxi fost il-[erba tal-;lied f’Khuzaa, fi/-/entru tal-Medda ta’ Gaza. (ritratt EPA)

Suldati I]raeljani abbord tank tal-gwerra ji//elebraw l-irtirar mill-Medda ta’ Gaza. (ritratt EPA)

Palestinjani j;orru ra;el li ndarab meta lbiera[ intlaqtet skola o[ra tan-Nazzjonijiet Uniti fil-Medda ta’ Gaza. (ritratt EPA)

Jirtiraw parti kbira mit-truppi I]raeljani Il-MEDDA TA’ GAZA Bejn is-Sibt u l-{add, il-militar I]raeljan irtira l-parti kbira tat-truppi li kien bag[at filMedda ta’ Gaza. Dan wara tliet ;img[at ta’ ;lied qalil u hekk kif ilbiera[ intlaqtet skola o[ra tan-Nazzjonijiet Uniti li kienet mimlija refu;jati. Imma l-{amas, li jikkontrolla l-Medda ta’ Gaza, qal li l-irtirar I]raeljan, ma kien ibiddel xejn lattakki fuq it-territorju I]raeljan kien se jkompli.

Fl-istess [in qed tkompli l[idma diplomatika g[al soluzzjoni. Fuq quddienett hemm lawtoritajiet E;izzjani li qed ja[dmu fuq pjan maqsum fi tliet partijiet. L-ewwel parti tikkon/erna l-gruppi militanti Palestinjani li jridu ja//ettaw lini]jattiva E;izzjana. Imbag[ad ikun hemm waqfien mill-;lied mill-militar I]raeljan u wara jibdew in-negozjati fost l-o[rajn dwar l-imblokk tal-Medda ta’

Gaza. Minkejja l-kliem iebes tal-{amas, fl-E;ittu marret delegazzjoni tal-grupp militanti Islamiku g[al diskussjonijiet. Sadattant l-indikazzjonijiet huma li l-iskola tan-NU li ntlaqtet ilbiera[ kienet fil-mira ta’ attakk minn drone I]raeljan. Fl-attakk inqatlu g[axar Palestinjani. Jidher li fil-mira tad-drone kien hemm militanti Palestinjani li kienu rekbin

mutur u g[addew minn [dejn liskola meta kienu attakkati. Missila laqtet id-d[ul tal-iskola fejn kien hemm nies li kienu qed jiksbu l-ikel. Tul dawn it-tliet ;img[at ta’ ;lied, hu stmat li kien hemm talanqas 1,730 vittma Palestinjan u 66 I]raeljan kif ukoll ra;el mitTajlandja li kien ja[dem f’I]rael. Il-militanti Palestinjani, mit-8 ta’ Lulju sparaw ukoll 3,112 rocket lejn I]rael.

media•link COMMUNICATIONS


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.