Nru 13,603
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com
Azzjoni mill-MEPA 48 sieg[a qabel protesta ambjentali Pulizija armati b’machine guns [ar;u lill-[addiema ‘l barra mill-kumpless ta’ Montekristo waqt li fil-MEPA l-[addiema kienu ordnati jitilqu mill-bini Anqas minn 48 sieg[a qabel il-protesta fil-Belt mill-g[aqdiet ambjentali, il-Pulizija armati b’machine guns ilbiera[ evakwaw lill-[addiema fil-kumpless ta’ Montekristo f’Ta’ Kandja, propjetà tal-a[wa Polidano, biex il-MEPA te]er/ita azzjoni ta’ infurzar kontra dak li sej[et b[ala bini illegali u li g[al din loperazzjoni li twaqqfet millQorti fuq talba tal-propjetarji talkumpless, kien hemm g[al-lest vetturi tqal, gafef u trakkijiet armati tal-pulizija hekk kif ittajjar fuq iz-zona l-ajruplan King Air tal-Forzi Armati. L-operazzjoni ta’ infurzar, li f’ka]ijiet simili fil-passat kienet ilprassi li jsiru kmieni filg[odu u mhux tard waranofsinhar, twaqqfet mill-Qorti meta laqg[et provi]orjament talba b’ur;enza li saret mill-kumpanija Polidano Brothers biex il-MEPA ma tkomplix g[addejja b’azzjoni ta’ infurzar li kienet se tibda fuq is-sit Montekristo Estates, f’{al Farru;. g[al pa;na 5
Awditur :enerali
Ine]attezzi L-MFA kritikat ir-rapport talAwditur :enerali g[alline]attezzi li fih, u b’ammonti ta’ /ifri li ma r/evitx mill-Fond g[all-Kaw]i :usti Ara pa;na 2
Vatikan
Ma[tur delegat tal-Papa
Il-Papa Fran;isku [atar lisSegretarju Privat tieg[u, Monsinjur Alfred Xuereb, delegat tieg[u fuq ]ew; kummissjonijiet importanti b’rabta ma’ riformi me[tie;a fil-Vatikan Ara pa;na 3
Sa[[a
Appell g[all-maturità
Il-Forzi tal-Ordni tal-pajji] immexxija mill-Pulizija armata b’machine guns, ilbiera[ waranofsinhar g[alqu t-triq li tag[ti g[all-kumpess ta’ Montekristo f’{al Farru; biex il-MEPA tag[ti bidu g[al azzjoni ta’ infurzar li twaqqfet mill-Qorti fuq talba tal-a[wa Polidano
Il-Partit Nazzjonalista ppubblika l-po]izzjoni tieg[u dwar irRapport Dalli u bag[atha lillMinistru tas-Sa[[a bil-g[an li sservi ta’ spunt ta’ diskussjoni dwar kif jista’ jkompli ji;i ]viluppat l-Isptar Mater Dei fissnin li ;ejjin. Ara pa;na 32
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
2
LOKALI
Ordnat il-bejg[ ta’ Rapport tal-Awditur :enerali vapur ankrat ‘il barra b’ine]attezzi u b’/ifri li ma mill-ib[ra Maltin r/evitx l-MFA Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili preseduta mill-Im[allef Mark Chetcuti, ordnat il-bejg[ ta’ vapur li ilu ankrat ftit ‘il barra mill-ib[ra Maltin sa minn Marzu li g[adda wara li s-sidien jinsabu fi stat ta’ falliment. Il-vapur mistenni jinbieg[ g[as-somma ta’ 4.5 miljun ewro skont it-talba ta’ bank Russu. Il-vapur ‘Pacific Future’ kien in]amm wara [ru; ta’ mandat ta’ arrest li kien saru fuqu wara talba ta’ 790,904 ewro mill-bank Amsterdam Trade Bank NV, li ssidien tieg[u huma Russi. F’:unju li g[adda l-Im[allef Mark Chetcuti kien ordna kumpens ta’ 345,000 ewro lillekwipa;; ta’ 27 Ukren wara talba minn /ertu Paul Falzon, ir-rappre]entant lokali tal-International
Transport Federation, kontra lPacific Future, li sidien tieg[u huma tas-so/jetà Liberjana, Machiko Carriers. Waqt il-kaw]a fil-Qorti, is-sidien tal-vapur o;;ezzjonaw g[allbejg[ tal-vapur fejn argumentaw li l-prezz offrut ta’ 4.5 miljun ewro ma jirriflettix il-valur fissuq tieg[u, fejn qalu li jiswa aktar. Il-Qorti semg[et espert appuntat mill-kumpanija, l-in;inier Paul Cardona, li qal li vapuri simili kienu nbieg[u bejn seba’ u tmien miljun ewro. L-Im[allef Chetcuti qal li lvapur mhuwix fi stat tajjeb, li ng[ata /-/ertifikat u li g[ad irid jittie[ed l-Ukranja. Qal li ssomma ta’ 4.5 miljun ewro hu prezz ra;onevoli.
Jinqerdu eluf ta’ o;;etti b’marki foloz Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili ordnat fi tliet kaw]i separati, ilqerda ta’ 875 par ]arbun sportiv Puma, il-qerda ta’ 40,528 par sandlijiet sportivi Nike u lqerda ta’ 15,600 remote controls tal-playstation foloz, liema o;;etti ma kinux tal-marka ori;inali.
Dawn l-o;;etti foloz huma mi]muma kollha ta[t l-awtorità tal-Kontrollur tad-Dwana, wara li nstabu f’kontejners filFreeport ta’ Malta fi triqithom lejn l-Algerija. Il-Qorti ordnat li l-o;;etti jinqerdu fi ]mien 90 ;urnata millKontrollur tad-Dwana.
L-ammonti li r/eviet mill-Fond g[all-Kaw]i :usti ma qab]ux il-€150,000 u saru f’isem klabbs biex jirran;aw il-fa/ilitajiet tag[hom Il-Malta Football Association (MFA) iddikjarat u ;ibdet lattenzjoni tal-pubbliku Malti li rapport ma[ru; mill-Uffi//ju tal-Awditur :enerali fuq flejjes mg[oddija lill-Malta Football Association mill-Gvern permezz tal-Fond g[all-Kaw]i :usti, fih ine]attezzi u /ifri li fl-ebda [in ma r/eviet l-MFA. L-MFA irreferiet g[ar-rapport bit-titlu ‘An Analysis on
the National Lotteries Good Causes Fund’, ippre]entat filParlament aktar kmieni din il;img[a, kif ukoll g[ar-rapporti li dehru fuq il-mezzi tax-xandir b’rabta ma’ dan ir-rapport. L-MFA wriet b’dokumenti dettaljati li ppubblikat, li mhux minnu li l-Asso/jazzjoni r/eviet ammonti li ji]bqu l-[ames miljun ewro f’g[otjiet mill-Fond g[all-Kaw]i :usti, u li fil-verità, l-ammonti li r/eviet mit-tali fond, li fl-ebda [in ma qab]u l-150,000 ewro, ma ;ewx mitluba g[all-pro;etti diretti tal-MFA, i]da f’isem klabbs Maltin biex jirran;aw il-fa/ilitajiet tag[hom. L-MFA, f’dawn l-a[[ar snin, nefqet madwar 22 miljun ewro minn flusha fuq pro;etti biex ilgrawnds tal-futbol tal-klabbs
Maltin jitpo;;ielhom wi// tatturf sintetiku biex it-tfal igawdu mill-aqwa fa/ilitajiet ta’ futbol possibbli. Il-5.6 miljun ewro elenkati fir-Rapport tal-Awditur :enerali jinkludu sussidji fuq kera ta’ art pubblika li l-Gvern ta lillklabbs Maltin biex i;estixxu nnurseries tag[hom, kif ukoll flus li l-Gvern nefaq diretta-
Awditur :enerali meta dawn m’g[andhom x’jaqsmu xejn mal-Fond tal-Kaw]i :usti [lief g[all-150,000 ewro minnhom. L-MFA turi d-dispja/ir tag[ha g[all-assunzjonijiet ]baljati li fih ir-rapport u tistqarr illi kieku l-Awditur :enerali bag[at g[all-MFA biex jivverifika /-/ifri tieg[u,
Il-€5.6 miljun elenkati fir-Rapport jinkludu sussidji fuq kera ta’ art pubblika li l-Gvern ta lill-klabbs g[an-nurseries u flus li nefaq fuq grawnd f’Santa Venera u li se jonfoq fuq il-grawnd f’Bir]ebbu;a ment fuq il-bini tal-grawnd f’Santa Venera u li se jonfoq fuq il-bini tal-grawnd f’Bir]ebbu;a. L-MFA tinnota li filwaqt li dawn l-ammonti ikkontribwew u se jikkontribwixxu g[all-;id tal-futbol Malti, ma jistax jing[ad li dawn il-flus g[addew lill-MFA. Apparti minn hekk, l-MFA ma tistax tifhem g[alfejn dawn l-g[ajnuniet diretti u indiretti issemmew fir-rapport tal-
fl-MFA kien se jsib bieb miftu[. Dan biex ma ti;ix i//irkolata informazzjoni li ma tikkorrispondix mal-fatti. Flimkien mal-istqarrija li [ar;et ilbiera[ l-MFA, kien ippubblikat ukoll dokument ippreparat mill-MFA li jispjega e]att kif inhuma l-affarijiet firrigward tal-g[ajnuna finanzjarja mog[tija mill-Gvern lillMFA b’kuntrast g[al dak li ;ie mni]]el fir-rapport tal-Awditur :enerali.
www.maltarightnow.com
LOKALI
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
3
Monsinjur Xuereb ma[tur delegat tal-Papa g[ar-riformi fil-Vatikan Riformi li jwasslu g[al titjib fil-[idma tal-Bank tal-Vatikan u fl-istruttura ekonomika u amministrattiva tas-Santa Sede Il-Papa Fran;isku [atar lisSegretarju Privat tieg[u, Monsinjur Alfred Xuereb, b[ala delegat tieg[u fuq ]ew; kummissjonijiet importanti li se jkunu qed ja[dmu fuq riformi me[tie;a filVatikan. Monsinjur Alfred Xuereb se jkun id-delegat tal-Papa filKummissjoni dwar l-Istitut g[axXog[lijiet tar-Reli;jon – dak li hu mag[ruf a[jar b[ala l-Bank talVatikan, kif ukoll Delegat talKummissjoni dwar l-organizzazzjoni tal-istruttura ekonomika u amministrattiva tas-Santa Sede. Il-Papa Fran;isku waqqaf dawn i]-]ew; kummissjonijiet bil-g[an li jsiru numru ta’ riformi li jwasslu g[al titjib fil-[idma tal-Bank talVatikan u fl-istruttura ekonomika u amministrattiva tas-Santa Sede. Fir-responsabilitajiet ;odda li kienu fdati lilu, Monsinjur Alfred Xuereb se jkun qed ja[dem millqrib mas-Segretarju tal-Istat talVatikan u se jkun qed isegwi b’reqqa l-[idma ta’ dawn i]-]ew; kummissjonijiet u jinforma lillPapa direttament dwar il-[idma ta’ dawn i]-]ew; kummissjonijiet f’dak li jikkon/erna l-pro/edura tax-xog[ol u inizjattivi li jistg[u jittie[du mill-istess kummissjonijiet. Il-Kummissjoni dwar l-organizzazzjoni tal-istruttura ekonomika u amministrattiva tas-Santa Sede hija mmexxija minn persuna o[ra Maltija – l-eks-Chairman tal-Bank of Valletta, l-ekonomista Joe F.X. Zahra. Monsinjur Alfred Xuereb, li huwa G[awdxi, kien appuntat Segretarju Personali tal-Papa attwali f’Marzu li g[adda, lejlet li l-Papa Fran;isku kien inawgurat fit-tmexxija tal-Knisja. Dan wara li kien serva g[al [ames snin fil-kariga ta’ Assisent Segretarju personali mal-Papa pre/edenti, Benedittu XVI. Monsinjur Xuereb, li g[andu 55 sena, kien ordnat Sa/erdot fl-1984 u ;ej mill-Parro//a ta’ San ;or; tar-Rabat G[awdex. Ilu mill-1995 ja[dem mal-Kurja Rumana filVatikan, u mis-sena elfejn filPrefettura ta’ dik li tissejja[ ilPapal Household. F’Settembru tal-2003 :wanni Pawlu II onorah bit-titlu Papali ta’ Prelat Onorarju.
Monsinjur Alfred Xuereb, li huwa G[awdxi, kien appuntat Segretarju Personali tal-Papa f’Marzu li g[adda, lejlet li l-Papa Fran;isku kien inawgurat fit-tmexxija tal-Knisja
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
4
LOKALI
Ikkonfermati l-95 sensja mill-Baxter Minkejja li issa g[addew tmien xhur minn meta dan il-;urnal ]vela li l-kumpanija Baxter se tkun qed tke//i 95 [addiem millfabbrika tag[ha f’Malta sal-a[[ar tas-sena, sal-lum, ji;ifieri tmien xhur wara, ma ;ie rrappurtat lebda ]vilupp po]ittiv. Il-kumpanija li tipprodu/i tag[mir mediku kkonfermat ma’ dan il-;urnal li bdew jitnaqqsu l[addiema ftit ftit biex sal-a[[ar tas-sena, ji;ifieri sa [ames ;img[at o[ra, se jkollha 95 impjegat inqas milli kellha fil-bidu ta’ din is-sena. Fi twe;ibiet g[all-mistoqsijiet ta’ IN-NAZZJON, il-kumpanija kkonfermat li b[alissa qed tag[ti
s-sensji lil numru ta’ [addiema tag[ha, tant li sal-a[[ar tas-sena mistennija li tkun ke//iet total ta’ 95 [addiem. Skont il-kumpanija, il-persuni li qed jitilqu minn mag[ha qed jag[mlu dan b’mod volontarju. Dawn id-de/i]jonijiet qed jittie[du b[ala parti minn pro/ess ta’ ristrutturar hekk kif ilkumpanija se tittrasferixxi parti mill-operat tag[ha lejn itTune]ija. Fl-istess [in, Baxter qalet li Malta tibqa’ sit importanti g[all-manifattura. F’Marzu li g[adda, Baxter qalet li s-sensji kienu se jing[ataw fid-dawl tar-restrizzjonijiet li hemm fl-Ewropa.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
5
LOKALI
Il-PM talab lil John Dalli jag[mel rapport dwar Mater Dei
Waqt il-pre]enza qawwija tal-forzi tal-ordni fl-in[awi ta’ madwar u fil-kumpless ta’ Montekristo, l-a[wa Polidano fet[u protest ;udizzjarju fil-Qorti b’ur;enza li ntlaqa’ provi]orjament u li waqqaf l-azzjoni tal-MEPA
It-triq ing[alqet kollha minn {al Farru; sa Ta’ Kandja minn pa;na 1
Dan il-ka] kien se jsir 48 sieg[a biss qabel il-protesta kbira li se ssir g[ada s-Sibt filBelt minn xejn anqas minn 13-il g[aqdiet ambjentali, u li tibda fl10am. Il-MEPA bdiet g[addejja blazzjoni ta’ infurzar biex jitne[[ew strutturi li l-MEPA qed issejja[ illegali u li jiffurmaw parti mill-kumpless Montekristo Estates, sit proprjetà tal-a[wa Polidano u li matul is-snin in[ar;u kontrih diversi avvizi ta’ infurzar mill-MEPA. Waqt il-pre]enza qawwija talforzi tal-ordni fil-kumpless u flin[awi ta’ madwar {al Farru;, l-a[wa Polidano fet[u protest ;udizzjarju b’ur;enza li fih talbu lill-Qorti to[ro; mandat ta’ inibizzjoni fuq il-MEPA biex twaqqaf din l-azzjoni. It-talba ntlaqg[et b’mod provi]orju mill-Qorti ?ivili, bil-ka] se jkompli jinstema’ fil-Qorti fil11 ta’ Di/embru. Jidher li kien hemm hemm xi parti minn struttura li kienet bdiet titwaqqa’ f’din l-azzjoni ta’ infurzar li kienet qed issir minn [addiema tal-Public Works, imma l-azzjoni twaqqfet wara l-ordni tal-Qorti.
L-Avukat tal-kumpanija, Jean Paul Sammut, vi/in il-bieb ta’ Montekristo Estates, qal ilbiera[ lill-;urnalisti li ma jafx jekk kienx hemm ordni ta’ infurzar mill-MEPA fuq l-istrutturi li kienu se jitwaqqg[u. Fil-post marru ammont kbir ta’ pulizija tar-Rapid Intervention Unit, suldati tal-
sa[ansitra deher jittajjar fuq izzona l-ajruplan King Air talForzi Armati. In-Nazzjon ikkuntattja millewwel lil Charles Polidano wie[ed mill-a[wa tal-kumpanija Polidano Brothers, mag[ruf b[ala /-?aqnu u li hu wie[ed mis-sidien tal-kumpless, li f’kummenti li ta kkonferma li
{addiema kkummentaw fuq Facebook li sabu ma’ wi//hom pulizija bil-machine guns ippuntati lejhom Forzi Armati ta’ Malta, kif ukoll [addiema o[ra tal-Gvern li kienu se jg[inu f’din il-[idma, fosthom mill-Enemalta. Floperazzjoni kienu se jintu]aw vetturi tqal, gafef u trakkijiet armati tal-pulizija. Jidher li l-azzjoni kienet ordnata g[al g[arrieda, bil-membri tal-forzi tal-ordni jitpo;;ew fuq alert ftit qabel ma ng[atat iddirettiva biex tibda l-[idma biex jitwaqqg[u dawn l-istrutturi. Minn kmieni waranofsinhar kien innutat moviment mhux tas-soltu f’Ta’ Kandja fejn hemm il-kwartieri tal-RIU, li qabel kienu l-SAG. Fl-ajru
kienet g[addejja din il-[idma u qal li hu ma t[alliex jid[ol filpropjetà tieg[u tant li t-triq kienet mag[luqa kemm minna[a ta’ {al Farru; u anke minna[a Ta’ Kandja. Il-;urnalisti li marru fil-post mill-ewwel hekk kif saru jafu x’kien qed ji;ri, twaqqfu millpulizija quddiem il-bini talExpress Trailers f’{al Luqa u ma t[allewx ja//essaw is-sit. Kien aktar tard li t[allew jid[lu bil-mixi fid-dlam – tul ta’ ]ewg kilometri. Waqt li kien g[addej dan ilmoviment kollu, fin-na[a ta’ ;ewwa ta’ Montekristo da[lu
membri tal-korp tal-pulizija, li [ar;u lill-[addiema kollha talkumpless fit-triq biex tkun tista’ tibda l-azzjoni. U[ud mill[addiema kkummentaw fuq Facebook li sabu ma’ wi//hom pulizija bil-machine guns ippuntati lejhom. Fil-post kien hemm l-Assistent Kummissarju Ray Zammit. Nies li tkellmu ma’ InNazzjon sostnew li b’din lazzjoni kienu jafu biss l-og[la uffi/jali tal-MEPA fosthom dawk tad-Dipartiment talInfurzar u qalu li “l-ordni ;iet minn fuq”. Jirri]ulta wkoll li malli bdiet il-[idma, il-Kap E]ekuttiv talAwtorità tal-Ambjent u lIppjanar, Johann Buttigieg, b[ala prekawzjoni ta ordni lill[addiema kollha li kienu xog[ol fil-bini tal-MEPA f’St Francis Ravelin biex jitilqu mill-bini. Din l-azzjoni ta’ infurzar kienet se ssir inqas minn 48 sieg[a qabel il-protesta kbira li se jorganizzaw 13-il g[aqda mhux governattiva ambjentali fil-Belt g[ada s-Sibt filg[odu bi protesta kontra l-istat tal-ambjent u kontra l-i]vilupp illegali u e//essiv fil-pajji].
Ilbiera[ filg[axija se[[ ]vilupp ie[or fis-saga tar-rapport ta’ John Dalli dwar l-Isptar Mater Dei hekk kif John Dalli nnifsu ]vela li r-rapport li g[amel ma kienx inizjattiva tieg[u, i]da g[amlu wara talba li saritlu mill-Prim Ministru Joseph Muscat. Din id-dikjarazzjoni tikkontradixxi ferm dak li qal ilMinistru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia meta aktar kmieni din il;img[a qal li John Dalli [are; blinizjattiva li g[amel dan ir-rapport.
Il-PM Muscat u l-Ministru Farrugia ma jaqblux
Fl-istqarrija tieg[u, John Dalli kkonferma li hu ma t[allasx taxxog[ol li g[amel fil-kitba tar-rapport. Hu sostna li kien il-Prim Ministru stess li talbu jg[in filMinisteru tas-Sa[[a, wara li Godfrey Farrugia a//etta l-inizjattiva, u hu a//etta peress li ssa[[a hi tema nazzjonali. John Dalli qal li hu m’g[andux po]izzjoni e]ekuttiva filMinisteru tas-Sa[[a jew f’Mater Dei, u g[alhekk ma [a l-ebda de/i]joni hu. Hu sostna li d-dettalji tar-rapport li g[amel kien pre]entahom lill-Prim Ministru f’laqg[a li kellhom flimkien, u minn na[a tieg[u l-Prim Ministru talbu jippre]enta dak li sab bilmiktub. John Dalli fakkar li l-Ministru kien /ar nhar is-Sibt – li d-dettalji tar-rapport mhumiex ilpo]izzjoni tal-Gvern. L-eksKummissarju Ewropew qal ukoll li hu mhux involut fil-workshop li twaqqaf mill-Ministru Godfrey Farrugia li se jag[mel anali]i tarri]ultati li ppre]enta John Dalli, filwaqt li qal li ma jafx kif u jekk hux se jkun involut fl-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet tar-rapport tieg[u.
Il-MEPA sabet l-entratura mblukkata b’vetturi kbar Il-MEPA kkonfermat fi stqarrija li l-azzjoni ta’ infurzar f’Montekristo Estates f’{al Farru; ilbiera[ saret biex tne[[i strutturi illegali li nibtu fl-a[[ar ;img[at. Il-MEPA qalet li x[in luffi/jali tal-infurzar waslu filpost, sabu l-entratura imblukkata b’madwar 20 vettura kbira imma l-a//ess infeta[ mill-Pulizija.
Sa x[in [arget l-ordni talQorti, biex l-operazzjoni titwaqqaf, kien twaqqa’ ma[]en kbir madwar 12-il metru tul b’erba’ metri g[oli u li kien se jissaqqaf. Il-Qorti infurmat lillMEPA li s-smig[ tal-ka] se jkompli x-xahar id-die[el. Fl-istqarrija l-MEPA qalet li wara monitora;; ta’ rutina mid-
Direttorat tal-Infurzar fil-jiem li g[addew, kien innutat li Polidano Brothers komplew ji]viluppaw ming[ajr il-permessi me[tie;a minkejja li kienu g[addejjin diskussjonijiet dwar dan. G[alhekk kien de/i] li tittie[ed azzjoni immedjata kontra dan il-ksur ta’ li;i. Sadattant, is-Segretarjat
Parlamentari g[all-Ippjanar u sSimplifikazzjoni Amministrattiva fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru, qal li l-azzjoni ta’ infurzar li bdiet mill-MEPA u li twaqqfet millQorti fuq is-sit mag[ruf b[ala Montekristo, kienet qed issir wara diversi twissijiet biex ma jkomplix xog[ol illegali f’zoni barra zzona ta’ zvilupp.
Il-Gvern qal li minkejja ttwissijiet, l-i]vilupp illegali kompla g[addej u g[alhekk il-MEPA [adet azzjoni. Il-Gvern qal li jirrispetta dde/i]joni tal-Qorti temporanjament, imma se ju]a pro/essi legali biex l-illegalità tieqaf u mhu se jittollera l-ebda abbu], ji;i minn fejn ji;i.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
6
LOKALI
Chairman ;did g[all-MIA Nikolaus Gretzmacher hu /Chairman il-;did tal-kumpanija li tmexxi l-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (MIA plc). F’laqg[a tad-diretturi li saret nhar l-Erbg[a, Michael Hoeferer informa lill-Bord li hu kien se jirri]enja minn chairman talkumpanija, i]da se j]omm ilpo]izzjoni tieg[u ta’ direttur. Hoeferer qal li min[abba lbidla fil-funzjonijiet tieg[u b[ala Kap E]ekuttiv talAjruport Internazzjonali ta’ Vjenna, hu mhux se jkun kapa/i jiddedika l-[in me[tie; b[ala
chairman tal-kumpanija f’Malta. Nikolaus Gretzmacher, i/Chairman il-;did tal-MIA, twieled fl-1975. Hu ggradwa flEkonomija mill-Università ta’ Vjenna u ng[aqad mat-tim dwar l-i]vilupp tan-negozju flAjruport Internazzjonali ta’ Vjenna fl-2003. Tliet snin wara, Gretzmacher in[atar Kap tal-Ippjanar Strate;iku u t-Tmexxija taxShareholdings. F’Ottubru tal2011, hu rritorna fl-Ajruport ta’ Vjenna b[ala Vi/i-President Anzjan tal-Operazzjonijiet.
Passi biex ikunu a;evolati nies tal-qalba fl-Isptar Mater Dei Il-qasam tas-sa[[a u b’mod partikolari dak li qed ji;ri flIsptar Mater Dei jibqa’ jiddomina l-a[barijiet hekk kif InNazzjon hu infurmat li fil-jiem li ;ejjin il-Gvern se jkun qed jimpjega 80 skrivan f’numru ta’ dipartimenti tal-gvern. Kollox jindika li g[al dawn ilpostijiet il-gvern di;à g[a]el 78 persuna li b[alissa ja[dmu malkumpanija G4 b[ala skrivani flIsptar Mater Dei. Dawn issa se jkunu trasferiti biex ja[dmu f’dipartimenti o[ra tal-gvern. Dan i]da jfisser li l-kumpanija G4 se jkollha timpjega iktar skrivani li se jkunu qed jie[du post dawk li ji;u trasferiti lejn dipartimenti o[ra tal-Gvern. Il-mistoqsija li saret lil InNazzjon minn sorsi qrib l-Isptar Mater Dei kienet dwar il-mod
kif se ssir is-sej[a biex issa jidda[[lu skrivani ;odda flIsptar Mater Dei biex jie[du post dawk li ;ew trasferiti lejn dipartimenti o[ra tal-gvern. [afna qed iqisu din il-mossa b[ala pass ie[or biex il-gvern ikun jista’ jimpjega fl-Isptar Mater Dei persuni tal-qalba. IlG4 hi kumpanija tas-sigurtà li tissupplixxi mhux biss ilgwardjani tas-sigurtà fl-isptar imma anke [addiema li jag[mlu x-xog[ol kollu ta’ skrivani fissistema tas-sa[[a. Jidher ukoll li din mhix luniku mossa li se jkun qed jag[mel il-Gvern Laburista filqasam tas-sa[[a biex ikompli ja;evola lil tal-qalba. Dan hekk kif kollox jindika li minn Jannar li ;ej l-ispazji talparke;; kollha li hemm l-Isptar
Mater Dei mhux se jibqg[u iktar immexxija mill-kumpanija privata Parksec, i]da millgvern. Minflok, jidher li limmani;;jar tal-ispazji kollha tal-parke;; fl-isptar issa se ji;i fdat f’idejn persuna li llum ta[dem b[ala security fl-Isptar Boffa, u li huwa vi/in [afna talPartit Laburista. Din il-persuna se tkun trasferita mill-Isptar Boffa u se ting[ata l-kariga ta’ Manager Parking Services fl-Isptar Mater Dei. Persuni li tkellmu ma’ dan listazzjoni sa[qu li dawn il-ka]i jixhdu kif dan il-Gvern issa qieg[ed jinqeda anke bil-qasam tas-sa[[a biex ja;evola lil dawk li l-iktar huma vi/in il-Partit Laburista.
L-G[aqda tal-Konsumaturi talbet lill-Awtorità Maltija tar-Rizorsi u l-Awtorità g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur jinvestigaw l-abbu] allegat
Talba g[al investigazzjoni dwar mili illegali ta’ gass L-G[aqda tal-Konsumaturi qalet li dak li qalet il-kumpanija Liquigas – li kellha provi li kien qed isir mili ta’ gass illegali u g[alhekk waqqfet tissupplixxi //ilindri tag[ha lil numru ta’ distributuri – hi allegazzjoni serja u te[tie; investigazzjoni dettaljata u ming[ajr dewmien g[asser[an tal-mo[[ tal-konsumatur. L-G[aqda qalet ukoll li s-
sa[[a u s-sigurtà tal-konsumaturi ti;i l-ewwel u qabel kollox u dan hu prin/ipju fundamentali. G[alhekk tistenna li l-Awtorità Maltija tar-Rizorsi u l-Awtorità g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur jinvestigaw dan l-abbu]. L-G[aqda tal-Konsumaturi qalet li l-konsumaturi g[andhom ikollhom rashom mistrie[a li /-
/ilindri mibjug[a fis-suq huma siguri u ming[ajr periklu u li mhux qed ise[[u pratti/i kummer/jali mhux ;usti kif allegat. L-G[aqda qalet li din lallegazzjoni tkompli ssa[[a[ ilfehma li hemm b]onn aktar infurzar tal-li;ijiet u li l-awtoritajiet ikunu aktar proattivi biex jassiguraw id-drittijiet tal-konsumaturi.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
7
KUNSILLI LOKALI Kumment
Bi ftit pa/enzja! Is-sitwazzjoni ta’ Triq Melqart f’Marsaxlokk, wa[da mit-toroq prin/ipali ta’ dan ir-ra[al pittoresk fin-na[a t’isfel ta’ Malta ilha tbaqbaq. Xog[lijiet millGvern /entrali fuq din it-triq issa ilhom g[addejjin xhur s[a[ u donnu ma hemm ebda [jiel ta’ tmiem hekk kif il-Gvern ikompli jkaxkar saqajh dwar dan ilpro;ett u dan minkejja li lkwistjoni ;iet sa[ansitra mqajma fil-Parlament permezz ta’ Mistoqsija Parlamentari midDeputat Nazzjonalista Toni Bezzina. Min-na[a tieg[u l-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk bag[at email lil Transport Malta sabiex iwassal l-ilmenti li r-residenti Xlukkajri, bir-ra;un, qeg[din iqajmu. Ir-risposta ta’ Transport Malta i]da hija aktar evidenza tal-assolut di]rispett li g[andu lGvern Laburista lejn il-Kunsilli Lokali, anke fejn hu stess g[andu ma;;oranza enormi b[alma huwa l-ka] f’Marsaxlokk. ?ertu Charlene Bonnici f’isem Transport Malta nhar it-Tnejn li g[adda kitbet lill-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk u qaltlu, “I am aware of the inconvenience this delay in works is causing but please ask the residents to be patient a little longer. As soon as the way forward is decided, works onsite shall resume Il-Gvern immediately”. Laburista [alla lill-Kunsill Laburista ta’ Marsaxlokk bla [jiel, bla risposti u b’assolutament ebda [jiel ta’ soluzzjoni g[ar-residenti Xlukkajri li qed ikollhom isofru dan l-inkonvenjent. Evidentement g[al Gvern /entrali l-ilmenti tal-Kunsilli ma jiswew g[alxejn. Evidentement g[all-Gvern /entrali l-Kunsilli Lokali huma biss xi [a;a ]ejda li tista’ sempli/ement titlobha jkollha aktar pa/enzja!
?entru Nazzjonali g[at-Trasfu]joni tad-Demm St. Luke’s Square, G’Mangia Tel> 25951244, 21234767, 21238756 Fax> 21250163
F’in/ident tat-traffiku ;ieli jintu]aw aktar minn tletin pinta demm fuq persuna wa[da. G[andna b]onnok. :ib il-karta ta’ l-identità u ejja ag[ti pinta. Ftu[ mit-8.00a.m. sas-7.00p.m. kuljum
L-attività organizzata mill-Partit Nazzjonalista li fakkret it-twaqqif tal-Kunsilli Lokali 20 sena ilu
Wellidniehom, Sa[[a[niehom u Issa… Nhar is-Sibt li g[adda l-Partit Nazzjonalista organizza Konferenza Nazzjonali flokka]joni tal-g[oxrin anniversarju mit-twaqqif tal-Kunsilli Lokali. Konferenza Nazzjonali li kienet indirizzata mill-Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil, is-Segretarju :enerali Chris Said, il-Kelliem talOppo]izzjoni David Agius u sSegretarju Parlamentari Josè Herrera fost bosta interventi o[ra minn Sindki, Kunsilliera u persuni o[ra b’rabta mill-qrib malKunsilli Lokali. In-Nazzjon illum jag[ti [arsa lejn xi kwotazzjonijiet memorabbli li [ar;u f’din il-Konferenza Nazzjonali g[alkemm mhux fa/li tag[]el g[ax kien hemm bosta interventi o[ra ferm interessanti:
Simon Busuttil, Kap talPartit Nazzjonalista: Dan
huwa kamp fejn il-politika ta’ kunsens tista’ tirba[ fuq politika li tkun konfrontazzjonali u lOppo]izzjoni di;à g[amlitha ripetutament /ara illi trid tkun mhux biss oppo]izzjoni b’sa[[itha u tikkritika fejn ma taqbilx i]da tkun oppo]izzjoni kostruttiva u taqbel fejn g[andha taqbel.
Chris Said, Segretarju :enerali Partit Nazzjonalista: L-ewwel u qabel kollox il-
Kunsilli g[andhom jing[ataw aktar responsabilitajiet. M’g[andhomx jing[ataw irresponsabilitajiet kollha f’daqqa i]da jing[ataw ir-responsabilitajiet li jistg[u jwettqu huma.
David Agius, Kelliem talOppo]izzjoni: Hemm b]onn li
jitwaqqaf Ombudsman fi [dan lUffi//ju tal-Ombudsman li jiffoka fuq ka]ijiet marbuta mal-kunsilli lokali. Dan l-Ombudsman jimxi fuq l-istess mudell ta’ dak li ji;ri llum fl-oqsma tal-edukazzjoni u l-ippjanar. Din il-proposta tg[in biex tkompli tqarreb iktar il-kunsilli lokali lejn ilpoplu u tg[in biex il-kunsilli lokali jitmexxew b’iktar serjetà.
Jose Herrera, Segretarju Parlamentari: Xtarrejt [afna
mill-ideat li smajt hawnhekk u nipprova dak li hu tajjeb anke b’koordinament max-Shadow Minister, g[aliex le, nibda nimplimenta fil-policies li fil-futur se n[abbar. Henry Frendo: Fl-Unjoni Ewropea g[andek a//ertat ilprin/ipju tas-sussidjarjetà b[ala ba]i tad-Drittijiet tal-Bniedem.
Graziella Galea, Kunsilliera PN f’San Pawl il-Ba[ar: Il-
Gvern g[andu jin/entiva lillKunsilli Lokali biex japplikaw g[al fondi disponibbli g[alihom.
Mark Anthony Sammut,
Kunsillier PN fil-Gudja: Il-vot
ta’ sittax-il sena [a jwassal sabiex il-Kunsilli Lokali jag[tu aktar kas ta’ din il-faxxa fil[idma tag[hom
Shirley Farrugia, Sindku PN tal-Mosta: Il-kelma responsab-
biltá hija parti integra mixxog[ol ta’ Kunsillier. IlKunsilliera huma eletti u jien n[oss li la inti elett ifisser li rresident ra fik persuna li jista’ jpo;;i fuqek /erta responsabbilità
Nigel Holland, Sindku Indipendenti tal-Furjana: Jien
niskanta kif wara l-a[[ar estimi tal-ba;it ma nisimg[u ebda kumment mill-asso/jazzjoni dwar it-tnaqqis fil-fondi.
Marc Sant, President talAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali: Ma [ri;niex stqarrija g[aliex jekk ng[idu mod se
jg[idu ‘intom ma’ na[a’, so we tried to stay out of the game. Angelo Micallef, Kunsillier PN f’Marsaxlokk: Dan il-ba;it, apparti t-tnaqqis, huwa theddida /ara [afna lejn il-Kunsilli aktar u aktar meta l-gvern jag[mel proposta li ma jsirux elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali. Anthony Chircop, Sindku PN ta’ Tas-Sliema: G[alkemm il-Ministru [abbar li skemi ta’ parke;; se ji;u aboliti kullimkien s’issa l-Legal Notice [ar;et g[al Tas-Sliema biss. Maximilian Zammit, Sindku PL Ta’ Xbiex: Qatt ma g[andna npo;;u lill-Kunsilli f’keffa wa[da. Kul[add g[andu l-issues tieg[u. Ralph Cassar, Kunsillier AD {’Attard: It-ta[ri; huwa /avetta. Kunsill Lokali huwa effettiv daqskemm l-istaff huwa effettiv.
Il-Milied fin-Nadur Il-Kunsill Lokali tan-Nadur [abbar li fit-8 ta’ Di/embru mittmienja ta’ filg[odu ’l quddiem se jkun qed isir Christmas Market fil-pjazza prin/ipali b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet tal-Milied. F’dan is-suq wie[ed jista’ jsib varjetà s[i[a ta’ rigali tal-Milied
u o;;etti o[ra relatati malMilied. L-istess Kunsill Lokali [abbar ukoll li fit-22 ta’ Di/embru Big Friends Guggen Musik Band se tkun fil-pjazza tar-ra[al missag[tejn u nofs ’il quddiem biex tallegra lin-nies bin-noti mu]ikali natalizji tag[ha.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
8
OPINJONI # ?IRASA
B[a/-?irasa G[aruka]a Fis-sena 2022 fil-Qatar se jsir il-log[ob tat-Tazza tad-Dinja. Rapport tal-Amnesty
International ji]vela affarijiet inkwetanti [afna fil-preperazzjoni ta’ din il-kompetizzjoni. {addiema barranin qed ji;u sfurzati ja[dmu f’kundizzjonijiet tal-bi]a’. Ja[dmu tnax-il sieg[a kuljum. Sebat ijiem fil-;img[a. U qed ji;u ttratti b[al mer[la baqar. Sptar ewlieni f’Doha kkonferma li fis-sena 2012 biss madwar
Mario Galea mario.galea@gov.mt
Li jag[mel u jg[id John Dalli irid jerfa’ r-responsabbiltà tieg[u l-gvern elf persuna jda[[lu f’sena wara li waqg[u mill-g[oli. U dan waqt li kienu qed jag[mlu xog[ol relatat mal-log[ob tat-Tazza tad-Dinja. U[ud minn dawn baqg[u b’di]abbiltà. O[rajn mietu. Il;urnal The Guardian ikkonkluda li xejn anqas minn 4,000 [addiem aktarx jitilfu [ajjithom qabel tibda t-Tazza tad-Dinja. Tabil[aqq wara t-tlellix talworld cup hemm tra;edja umana mo[bija. L-iskjavitu mhux vera spi//a. Bakkaljaw Kien il-gvern
li [atar lil John Dalli b[ala konsulent. Biex jo[odlu [sieb Mater Dei. U jag[mel rapport. Ir-rapport John Dalli lestieh. Rapport li po;;a ttort fuq il-ministri ta’ qablu. U ta’ warajh. Imma mhux fuqu. Il-Partit Laburista g[amel kapital mir-rapport ta’ John Dalli. U]awh biex isawtu lill-Partit Nazzjonalista. Il-Prim Ministru Muscat kien pront /empel issuper one minn barra minn Malta. U tahom intervista. Imbag[ad [ar;et il-Malta Union of Midwives and Nurses (MUMN) tikkritika bl-a[rax irrapport. U [aga tal-iskantament il-gvern kien pront qal: “Isma jien m’g[andi x’naqsam xejn ma’ dak ir-rapport. Dak mhux irrapport tieg[i. Imma ta’ John Dalli”. Dan mhu xejn [lief qerq. John Dalli llum hu parti mill-gvern ta’ Joseph Muscat. Kien appuntat mill-Prim Ministru stess. Li jag[mel u jg[id John Dalli irid
jerfa’ r-responsabbiltà tieg[u lgvern. Sur Prim Minsitru minn xarbu kielu l-bakkaljaw. Sandy Il-lejla fil-Ka]in PN ta]-}ejtun g[andi attività. :ej il-[abib tieg[i Sandy Cachia Zammit. Se
tkun okka]joni biex jitkellem fuq il-bijografija tieg[u. Li g[adha kif ;iet ippubblikata ftit ilu. Hija storja ta’ }ejtuni. Li g[ix g[annies u qalb in-nies. Jo[or;u setjjer interessanti mill-ktieb ta’ Cachia Zammit. Meta la[aq ministru l-istaff tieg[u m’g[a]lux hu. U dakinhar li la[aq ministru g[amel /ertifikat tal-mewt lil pazjent ;arr tieg[u. L-g[ada bag[at g[alih :or; Borg Oliver. Qallu “Jekk ter;a’ tag[milha nke//ik”. X’differenza mil-lum. Qerq
Ta[t dan il-gvern trasparenza tfisser tbig[ i/-/ittadinanza Maltija bil-mo[bi. Jew tag[ti 13,000 ewro fix-xahar bil-mo[bi lil mara tal-Ministru. Il-gvern qed ibig[ i/-/ittadinanza. Imma minflok qed isejja[lu investiment. Ji;ifieri issa tibqax tg[id mort nixtri mis-supermarket. Issa mort ninvesti mis-supermarket. Ugwaljanza tfisser li lil An;lu Farugia tke//ih g[ax qal xi [a;a fuq il-qorti. Il-Kummissarju talpulizja jo[ro; jg[ajjar il-qorti. U minflok tke//ieh, to[ro; tiddefendieh. Meritokrazija tfisser tippo]a g[ar-ritratt fuq il-billboard tal-Labour. U jag[tuk job ta’ [afna eluf.
Il-‘mindset’ ta’ Joseph Muscat Il-kelma bl-Ingli] mindset skont id-dizzjunarju ta’ Aquilina tfisser “l-attitudnijiet stabbiliti ta’ persuna”. Fil-[ajja niltaqg[u ma’ persuni f’kull faxxa tas-so/jetà li ji;ri x’ji;ri qatt ma donnhom jibdlu fehemthom. Fil-politika dawn ilpersuni je]istu u meta jing[atalhom il-poter dawn isibu ru[hom ta[t pressjoni biex jimponu lmindset tag[hom fuq dawk ta’ madwarhom jekk mhux ukoll fuq il-pajji]. Il-Gvern Laburista mmexxi minn Joseph Muscat kien wera lveru kulur tieg[u sa mill-bidu ta’ din il-le;i]latura bid-diskors li kien kiteb il-Prim Ministru g[allPresident tar-Repubblika. Diskors li kien offensiv fil-konfront tal-Oppo]izzjoni. Tmexxija b’arroganza Dan il-fatt minnu nnifsu kien wera x’tip ta’poter kien se je]er/ita l-Gvern Laburista ladarba g[andu lma;;oranza. Il-messa;; kien /ar bi]]ejjed. G[andi l-poter u jien lest li nag[mel li rrid. U hekk sar.
Kellna Ministri u Segretarji Parlamentari jibqg[u g[addejjin bix-xog[ol privat tag[hom bilbarka tal-Prim Ministru li ffri]a l-kodi/i tal-etika bil-weg[da li dan kien qed ji;i rivedut. S’issa g[adna nistennew din irrevi]joni. Kellna dikjarazzjonijiet g[alkollox giddieba minn diversi membri tal-Kabinett dwar lassi tag[hom sa ma qabel in[atru. Il-mindset tal-Prim Ministru tat l-impressjoni li kollox jg[addi. Dan il-mindset sab art fertili [afna madwaru g[ax labbu]i li saru fil-[atriet pubbli/i, b’mod spe/jali fil-Puli]ija u flArmata ma kienu xejn [lief stqarrijiet ta’ “a[na nikkmandaw u a[na lesti li nag[mlu li rridu”. Nuqqas ta’ konsultazzjoni
U komplejna naraw nuqqas ta’ konsultazzjoni anke qabel ma tressqu abbozzi ta’ li;ijiet fejn lOppo]izzjoni wriet kunsens u rieda tajba u li l-uniku interess tag[ha kien li dak li jsir isir a[jar kif jixraq lill-poplu tag[na u lil pajji]na. Rajna n-nuqqas ta’ trasparenza kwa]i f’kull qasam tat-tmexxija. Nuqqas li wassal biex il-Prim Ministru jsib ru[u b’dahru mal[ajt u kien sfurzat mill-opinjoni pubblika u mir-reazzjoni ostili barra minn xtutna biex ibiddel provi]joni importanti fil-li;i
Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
dwar i/-/ittadinanza ftit sig[at biss wara li l-President tarRepubblika ta l-firma tieg[u. I]da xorta wa[da nhar il-{add li g[adda Joseph Muscat f’telefonata minn barra esprima lfidu/ja tieg[u li l-bejg[ ta//ittadinanza Maltija g[al somma ta’ flus u xejn i]jed, se to[loq il;id. Tmexxija b’[afna [abi Allura b’kull dritt nistaqsi:
Jekk Joseph Muscat huwa daqshekk konvint illum dwar ilbenefi//ji ta’ din l-iskema g[al pajji]na, g[ala ma kellux ilkura;; li jpo;;iha fil-Programm Elettorali tal-Partit Laburista? G[aliex dak il-[abi kollu? G[aliex l-anonimità ta’ dawk li jkunu xtraw i/-/ittadinanza Maltija? U jekk huwa veru li Joseph Muscat jemmen li l-iskema
tieg[u kif da[let bil-li;i se ]]id it-talent kollettiv ta’ pajji]na, g[ala b[ala l-ewwel pass biex jil[aq dan l-iskop ma g[amilx kampanja serja fost l-eluf kbar ta’ /ittadini Maltin u G[awdxin li joqog[du barra u stedinhom biex jikkontribwixxu sehemhom fl-i]vilupp ta’ pajji]na? L-iskema ta’ Joseph Muscat tinsulta l-intelli;enza u lkapa/itajiet ta’ mijiet ta’ Maltin li [admu u g[adhom ja[dmu f’pajji]i o[rajn u rnexxew bilkbir. Ir-risposta g[al dawn il-mistoqsijiet qieg[da fil-mindset ta’ Joseph Muscat u ta’ xi w[ud mill-kollegi politi/i tieg[u. U ma rridx ninsa lil dawk li qed ji;bdu l-[abel minn wara dahar minn jidher fuq quddiem. Mindset li ji;i jaqa’ u jqum mill-valuri li sawruna b[ala nazzjon u b[ala poplu. Mindset li kif ktibt ftit ;img[at ilu, u [adt pja/ir nisma’ kemm lil Simon Busuttil u o[rajn jg[idu l-istess, li Muscat u ta’ madwaru jafu l-prezz ta’ kollox i]da m’g[adhomx apprezzament tal-valuri. Il-flus saru l-allat foloz tas-So/jalisti l-;odda. Il-mantra li l-g[an a[[ari ji;;ustifika kull mezz, hu x’inhu, hija l-kmandament ;did fil-politika Maltija. Kiteb tajjeb [afna nhar it-Tlieta li g[adda Austin Bencini li l-passaport huwa imprezzabbli. Li tag[tih esklussivament prezz monetarju huwa tradiment ta//ittadinanza ta’ kull Malti.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Ebda serjetà
Lingwa ;dida
Hu ka] veru tipiku ta’ gvern So/jalista li fejn tid[ol tmexxija, m’hemmx serjetà. Smajt li g[al xi ]mien biex jag[mlu propaganda u kampanja g[at-tilqima tal-influwenza, il-va//in talinfluwenza kienu qed joffruh lil kull min da[al l-Isptar Mater Dei. U min ja//etta li jie[du, kien hemm persuni apposta biex jag[tu t-tilqima. Kieku l-gvern ried jag[mel kampanja ta’ dan it-tip, kellu ja[seb g[aliha minn qabel. I]da l-Gvern inqabad u ngidem g[aliex ma kienx ippreparat g[al dak li xtaq jag[mel. Ir-ri]ultat kien wie[ed di]astru]. Min [adha u qatt ma kellu l-[sieb li je[odha, u min kellu veru b]onnha, spi//a biex meta mar biex je[odha fi/-?entri tasSa[[a, kienet di;à spi//at. Din mhix serjetà. Il-Gvern jew il-Ministru tas-Sa[[a g[andu jwie;eb g[al dan il-fjask li [oloq hu stess. Hi tassew tal-mist[ija li persuna jkollha, minn fuq li tixtri hi l-va//in mill-ispi]eriji privati, imbag[ad tmur titlob fi//entru tas-sa[[a biex xi [add jag[tiha t-tilqima. Dan hu ka] serju li gvern serju kien jitlob spjegazzjoni g[alih. Gvern serju g[andu jag[mel investigazzjoni dwar x’sar millva//in, kemm xtara l-gvern u kif tqassam il-va//in. Kieku riedu
Fir-rumanz ‘1984’, George Orwell jiddeskrivi kif re;im So/jalista jag[ti tifsiriet ;odda lil kliem qadim b’mod li n-nies ma jkunux jistg[u jikkritikawh. Il-vokabularju l-;did jissejja[ ‘newspeak’. Din il-[a;a suppost ti;ri fil-pajji] fittizju Orwelljan ta’ ‘Oceania’. Imma issa, fl-a[[ar xhur, qed ji]viluppa ‘newspeak’ ;did f’pajji] ta’ veru. Etika> tkun ministru u tag[mel ukoll xog[ol privat F’dan il-pajji], il-kelma ‘etika’ issa saret tfisser li tkun ministru u tag[mel ukoll xog[ol privat. In-’newspeak’ ta’ dan il-pajji] jag[ti [afna tifsiriet g[al din il-kelma biex ]gur tifhimha. Pere]empju, tfisser li ‘tkun ministru u dda[[al il-mara ta[dem mieg[ek fil-ministeru tieg[ek stess’; jew ‘tiddikjara li ma qlajtx lanqas il-paga minima mill-professjoni’. Tifsira o[ra hi: ‘il-gvern i[allsek biex tikri l-karozza tieg[ek lilek innifsek’. Hemm [afna tifsiriet ta’ ‘etika’ li ma]-]mien jafu jitilg[u sa nofs miljun. Trasparenza> tiftiehem ma’ [afna nies li tag[tihom dak li jridu Il-kelma ‘trasparenza’ fin-‘newspeak’ li ]viluppa hi importanti [afna u tfisser li tiftiehem ma’ [afna nies li tag[tihom dak li jridu – pere]empju [atra, permess, anke passaport – imma ]]omm kollox mo[bi. Dik hi t-’trasparenza’ fin-‘newspeak’ li dejjem jikber. Pere]empju dari l-kelma ‘xiri’ kienet tfisser li t[allas biex takkwista xi [a;a, jew lil xi [add. Fin-‘newspeak’ il-;did, dan issa trid tg[idlu ‘investiment’. Pere]empju: ‘mort is-supermarket ninvesti’, jew ‘il-barranin jistg[u jinvestu f’passaport’. Accountability> kap tal-pulizija jissoda postu wara li jg[ajjar lill-qorti g[ax tilef kaw]a Kelma o[ra b’tifsira ;dida hi ‘accountability’: wa[da mill-kbar tan-‘newspeak’. Tfisser, pere]empju, li l-kap tal-pulizija jissoda postu wara li jg[ajjar lill-qorti g[ax tilef kaw]a fuq ritratt li qatt ma ttie[ed; u jissoda postu wkoll meta, bil-maqlub, ma jmurx ilqorti b’ka] ta’ allegazzjoni ta’ talba g[al tix[im ta’ flus kbar [afna. Meritokrazija. tippo]a g[al ritratt fuq billboard Dawn it-tifsiriet ;odda tan-‘newspeak’ trid titg[allimhom kollha. Jekk ma tifhimx xi [a;a tista’ tikkonsulta l-commentboards tal-;urnali elettroni/i fejn ‘esperti indipendenti’ – qabel dawn kienu mag[rufin b[ala ‘elves’ – jag[tuk it-tifsiriet li trid. Pere]empju, ma tistax tu]a aktar il-kelma ‘iffangar’ g[al meta ministri, deputati, kandidati, in-nisa u l-qraba tag[hom, u talqalba, ja[tfu kemm jifil[u. Il-kelma g[al din il-[a;a fin‘newspeak’ issa hi ‘meritokrazija’. Li tfisser ukoll ‘tippo]a g[al ritratt fuq billboard’. Il-‘crime’ jsej[ulha ‘tkun negattiv’ F’1984, George Orwell kien iddeskriva reat gravi – ‘thoughtcrime’ – meta tu]a kliem bit-tifsiriet l-antiki, u mhux il-;odda. U anke fin-‘newspeak’ ta’ dan il-pajji] je]isti dan ir-reat. Dan tag[mlu meta tu]a l-libertà tal-espressjoni biex tikkritika xi [a;a [a]ina. Fin-‘newspeak’ il-;did din il-crime jsej[ulha ‘tkun negattiv’.
Il-Gvern jew il-Ministru tas-Sa[[a g[andu jwie;eb g[al dan il-fjask li [oloq hu stess bin-nuqqas ta’ va//in kontra l-influwenza
jift[uha g[al kul[add, il-gvern jew l-awtoritajiet tas-sa[[a messhom kellhom id-di/enza li l-ewwel jassiguraw li jie[du ttilqima dawk li suppost je[duha, anzjani, tfal u persuni bi b]onnijiet spe/jali jew b’kundizzjonijiet medi/i li g[alihom hi ta’ importanza li jie[du l-va//in kontra l-influwenza. Dan hu ka] ie[or ta’ tmexxija [a]ina ta’ gvern li mo[[u biss fixxenxilli u kif jidher sabi[ filwaqt li jinsa l-essenzjal u dak li hu ta’ b]onn g[all-familji u s-so/jetà. C. Azzopardi Tas-Sliema
Kaos Ir-rapport li kien ippre]entat minn John Dalli dwar l-Isptar Mater Dei [oloq kaos fittmexxija tas-settur tas-sa[[a. Qamu l-unions u l-professjonisti. Il-Gvern issa jrid iwie;eb u jiffa//ja l-konsegwenzi ta’ dak li g[amel bir-rapport ta’ John Dalli. Flok g[all-a[jar, is-sa[[a sejra g[all-ag[ar. A. Buttigieg L-Imsida
25 sena ilu f’In-Nazzjon Wara li l-Gvern u l-GWU tellfu eluf kbar ta’ liri lill-[addiema tal-Kursaal, il-GWU kompliet tikxef l-ipokresija tag[ha meta fi stqarrija talbet lill-Gvern biex i[allas lill-impjegati li qabel kienu ja[dmu mal-kumpanija Kursaal il-flus kollha li kienu dovuti lilhom sa meta hi, flimkien mal-Bank of Valletta, kienet [atfet f’idejha l-kumpless kollu tadDragonara. Dawn il-[addiema fadlilhom jie[du Lm310,000 f’terminal benefits, bonus u [las ie[or. Il-;urnal ]vela wkoll kif b’mod /ar, Karmenu Mifsud Bonnici mhux biss kien ilmo[[ wara l-’[tif’ fl-1983 mill-GWU u lBank of Valletta tal-amministrazzjoni talkumpless tad-Dragonara, i]da li g[al ]mien twil kien hu wkoll li jiddetta lill-Kumitat ta’ Tmexxija x’passi kellu jie[u u x’ma ji[ux.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
IT-TAJLANDJA> Pulizija g[al kontra l-irvellijiet jidhru skjerati fl-in[awi ta’ Bangkok waqt li dimostranti jorganizzaw rally ie[or kontra l-Gvern fl-in[awi quddiem il-kwartieri-;enerali tal-pulizija f’din il-belt kapitali (ritratt> EPA)
I[ejju g[al era karatterizzata mill-bidliet politi/i L-ITALJA
L-Italja da[let g[al perijodu karatterizzat mill-bidliet politi/i proprju l-g[ada tat-tne[[ija storika tal-eks-Prim Ministru Silvio Berlusconi millParlament u meta l-osservaturi g[andhom opinjonijiet differenti rigward x’tip ta’ destin g[andu jmiss lill-pajji] – sew mil-lat politiku u daqstant ie[or
ekonomiku. Berlusconi, mag[ruf b[ala Il Cavaliere u li ilu mill-1994 protagonista assolut fil-qasam politiku, m’g[andux jifforma aktar parti mill-Parlament wara li sSenat, nhar l-Erbg[a, [abbar ittke//ija tieg[u mill-Assemblea min[abba li l-qrati kienu sabuh [ati rigward frodi tat-taxxa.
Intant, din is-sitwazzjoni tifta[ ukoll g[all-in/ertezza minbarra numru ta’ ‘xenarji potenzjali’, meta Berlusconi mistenni jkompli jmexxi lattivitajiet u l-kampanji ‘mittoroq u g[all-poplu’, minkejja li hu pprojbit milli jikkuntesta elezzjoni tul is-sitt snin li ;ejjin.
Fl-istess [in, il-koalizzjoni attwali tal-Prim Ministru Taljan, Enrico Letta, g[andha tkompli tamministra l-pajji] minkejja lirtirar tal-appo;; mill-Partit Forza Italia u wara li w[ud mill(eks) membri tal-partit ta’ Berlusconi dde/idew li jitilqu u jkomplu ja[dmu b[ala parti mill-Gvern.
Roberto D’Alimonte, espert rinomat fil-qasam tal-politika, jsostni li ‘l-istorja (politika) ta’ Silvio Berlusconi ma spi//atx bit-tke//ija tieg[u minn senatur’, u fejn itenni n-nies ji]baljaw jekk jinsew li Berlusconi g[ad g[andu warajh bejn sitta u seba’ miljun Taljan leali li kienu vvutaw g[alih.
Summit ‘ta[t id-dell’ tal-Ukrajna UNJONI EWROPEA
Il-Mexxejja tal-UE qed jiltaqg[u g[al summit ta’ jumejn f’Vilnius, il-belt kapitali talLitwanja, u meta l-programm tat-ta[ditiet qeg[din isiru ta[t id-dell ta/-/irkostanzi problemati/i li fe;;ew wara li lUkrajna dde/idiet biex ma tiffirmax ftehim ;did storiku malUnjoni. Dan meta l-konklu]joni talftehim ta’ asso/jazzjoni – inti] biex ikattar il-kummer/ u rriformi, minbarra li jippromwovi l-valuri demokrati/i – kienet ilha ppjanata b[ala ‘//irasa fuq il-kejk’ ta’ dan issummit, li qed jimmira wkoll lejn il-bini u t-tkattir ta’ relazzjonijiet ma’ pajji]i Ewropej o[ra tal-Lvant, fosthom ilMoldova, Georgia u lAzerbaijan. Intant, mistenni li l-President Ukrajn, Viktor Yanukovich (li talab aktar g[ajnuna finanzjarja lill-UE) se jkollu jwie;eb g[allmistoqsijiet ‘iebsin’ talMexxejja Ewropej rigward idde/i]joni tieg[u biex jiffri]a l-
ftehim u meta jidher li lpressjoni min-na[a tar-Russja lag[bet fattur importanti. Fl-istess [in qeg[din ikomplu l-protesti favur l-UE fl-ibliet talUkrajna u fejn in-nies qed jinsistu biex Yanukovich jibdel ilpo]izzjoni tieg[u. Il-kwistjoni anki ]iedet it-tensjoni bejn l-UE u r-Russja, bilMexxejja Ewropej itennu, permezz ta’ stqarrija, li ‘jiddi]approvaw bil-qawwi’ lpressjoni ta’ Moska biex lUkrajna ma tiffirmax il-ftehim. Dan waqt li l-President tarRussja, Vladimir Putin, qed akku]a lill-Unjoni rigward atte;;jament li hu simili g[al ‘rikatt’. Fl-a[[ar jiem, Viktor Yanukovich kien anki warrab g[all-kundizzjoni tal-UE (b’konnessjoni mal-iffirmar talftehim ma’ Kjev) biex Yulia Tymoshenko, l-eks-Prim Ministru u Kap tal-Oppo]izzjoni Ukrajna, tin[eles mill-[abs fejn ilha mi]muma minn Ottubru tal2011.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Allegazzjonijiet dwar kumplott biex jitne[[a Mugabe I}-}IMBABWE
L-eks President tal-Afrika t’Isfel, Thabo Mbeki, [are; blallegazzjoni li r-Renju Unit kien talab biex pajji]u jg[in fi pjan militari bl-iskop li jitne[[a lPresident ta]-}imbabwe, Robert Mugabe, i]da l-Uffi//ju tal-eks Prim Ministru Britanniku, Tony Blair, qed ji/[ad kategorikament li dan hu minnu. L-allegazzjoni tesi;i li rRenju Unit kien lest li ju]a lforza biex jitwarrab Mugabe. Mbeki sostna li Blair innifsu kien wettaq il-pressjoni fuqu biex hu (Mbeki) jissie[eb f’dan il-pjan g[all-bidla fir-re;im ta’ Harare. Hu mifhum li l-allegat kumplott ]viluppa fis-snin ta’ wara s-sena 2000 meta ]}imbabwe kien qed jeg[req fi kri]i politika u ekonomika. Sadanittant, Mbeki – li fl-1999 kien la[aq President tal-Afrika t’Isfel minflok Nelson Mandela, qabel tilef il-poter fl-2008 – sostna li pajji]u ‘baqa’ jg[id le’ g[all-pressjoni biex jikkoopera f’din l-iskema biex ‘itir ir-re;im
ta’ Mugabe’. Ir-Renju Unit, b[ala l-eks potenza kolonjali u l-Afrika t’Isfel ilu s-snin je]er/ita influwenza sostanzjali fir-rigward ta]-}imbabwe. I]da lmexxejja f’Londra u l-Pretorja kellhom fehmiet differenti dwar x’kellha tkun l-a[jar reazzjoni meta l-pajji] immexxi minn Mugabe spi//a fil-kaos, wara l[tif vjolenti tal-proprjetà talbojod li kienu residenti fi]}imbabwe. Intant, l-eks Prim Ministru Blair kien determinat li Mugabe kellu jitwarrab mill-poter, filwaqt li Thabo Mbeki ma qabilx mieg[u, u kien konvint li Mugabe kellu jkun parti missoluzzjoni tal-problema ta’ pajji]u. Meta kellem lill-istazzjon ta’ Al-Jazeera, Thabo Mbeki fisser li dak i]-]mien, il-gvern ta’ Blair u t-Tmexxija tal-Afrika t’Isfel kienu qeg[din jitkellmu minn po]izzjonijiet differenti rigward i/-/irkostanzi ta]}imbabwe.
Ta[kem il-fri]a fi Sqallija u re;juni o[ra L-ITALJA
Ir-re;jun ta’ Sqallija u z-zoni l-o[ra fin-Nofsinar tal-Italja jinsabu f’morsa ta’ maltemp u fri]a, fost ib[ra mqallbin u rwiefen bis-sil; li qed jonf[u fuq medda kbira ta’ territorju. Intant, it-temperaturi firre;juni ni]lu g[al livelli konsiderevolment baxxi (g[al madwar seba’ gradi fi Sqallija) anki g[al dan i]-]mien tas-sena – bisservizzi tal-ferry f’Milazzo
(Messina) jieqfu g[al xi ]mien ka;un tal-elementi. L-in[awi ta’ Calabria wkoll spi//aw assedjati mix-xita u lkes[a, fost l-in]ul tal-borra fizzona ta’ Sila u temperaturi li ni]lu f’daqqa tul l-artijiet tanNofsinhar tant li fir-re;jun ta’ Campagna, il-muntanja (vulkan) Vessuvju re;a’ spi//a miksi bissil; u l-borra kwa]i minn fuq sa isfel.
L-ISTATI UNITI> Surfer professjonali jisfida l-mew; g[oli waqt kompetizzjoni organizzata f’Sunset Beach, fil-Hawaii (ritratt> EPA)
Imut l-attur Lewis Collins ta’ ‘The Professionals’ L-ISTATI UNITI
T[abbret il-mewt tal-attur Lewis Collins, li – flimkien malattur Martin Shaw – kien il-protagonist tas-sensiela televi]iva The Professionals li kisbet su//ess enormi lejn l-a[[ar tassebg[inijiet u fil-bidu tas-snin tmenin. Collins, li fis-sensiela jinterpreta l-karattru ta’ ‘William Bodie’, miet ta’ 67 sena fid-dar tieg[u f’Los Angeles wara li dam is-snin jikkumbatti lkan/er. Intant, Martin Shaw – li filpre]ent qed jie[u sehem fi produzzjoni g[all-palk fil-West End ta’ Londra – kien fost lewwel nies li esprimew niket g[at-telfa ‘ta’ [abib u kollega’, li sfortunatament ma kiseb qatt l-istess livell ta’ su//ess professjonali wara sitt snin tal-pro-
Lewis Collins (ritratt> EPA)
duzzjoni li g[enitu jsir isem mag[ruf madwar id-dinja. Is-sensiela The Professionals, tal-ITV, ibba]at fuq l-avventuri ta’ skwadra antikriminali blisem C15 u Shaw jiftakar li hu u Collins kienu da[lu g[al pro;ett
iebes [afna li dam erba’ snin sakemm tlestiet din il-produzzjoni, li llum hi rikonoxxuta b[ala ‘ikona’ tat-televi]joni Britannika. Lewis Collins kellu interpretazzjonijiet notevoli fi produzzjonijiet o[rajn, fosthom Who Dares Wins (1982) fejn iqaxxar il-karattru tal-Kaptan tal-SAS, Peter Skellen, li fl-istorja talfilm jirnexxilu jinfiltra grupp ta’ terroristi. L-attur kien anki ttanta xortih g[all-karattru ewlieni ta’ ‘James Bond’ fis-sensiela popolari talfilms fuq it-tema ‘007’, i]da Collins stess ammetta li Albert R. Broccoli, il-produttur tas-sensiela, kien idde/ieda ‘fi kwistjoni ta’ sekondi’ li ma kienx il-bniedem adattat g[al dan ir-rwol.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Miet l-attur Tony Musante L-ISTATI UNITI
F’eta ta’ 77 sena, miet l-attur Amerikan Tony Musante ( ). Hu miet wara operazzjoni fi sptar fi New York. Ismu prorpja kien Anthony Peter Musante. Musante kien mag[ruf l-aktar g[all-partijiet fil-films ta’ ra;el iebes, xi kulltant pulizija u xi kulltant kriminali kemm fuq it-televi]joni kif ukoll fi/-/inema. Musante, li kien ta’ nisel Taljan imma mwieled f’Connecticut flritratt
Istati Uniti, kien jie[u sehem f’[afna films ma[duma fl-Italja - total ta’ 20. Hu kien kiseb popolarita kbira g[allparti tal-pulizija David Toma fisserje televi]iva “Toma” fis-snin Sebg[in u li kienet kritikata g[ax meqjusha vjolenti wisq. Fost l-aktar films re/enti li [a sehem fihom kien hemm “The Yards” tal-2000 u “We Own The Night” tal-2007 . Fl-Italja hu kien kiseb su//ess kbir bil-film “L’Uccello dalle Piume di Cristallo”
IL-:ERMANJA> Dieter Senft (lemin) disinjatur tar-roti, flimkien man-neputi tieg[u fuq /erva li bena u li hi g[olja 8.12 metru u twila 9.11 metru u li fiha 6,312-ilbozza LED u li tpo;;iet g[all-wiri f’Storkow. (ritratt EPA)
Skandlu fl-università ewlenija I?-?INA
Il - persuna responsabbli g[all-ammissjoni ta’ studenti fir-Renmin University of China f’Beijing – wa[da mill-universitajiet ewlenin ?ini]i – tinsab ta[t arrest wara li nqabvdet tipprova ta[arab mill-pajji] b’passaport fal]. Cai Rongsheng jidher li pprova ja[rab wara li tpo;;a ta[t investigazzjoni f’ka] ta’ korruzzjoni li jidher kien jinvolvi d-d[ul ta’ studenti fl-universita. Il-korruzzjoni fis-sistema ta’ edukazzjoni ?ini]a , mill kindergarten sa l-og[la istituzzjonijiet edukativi, hu lok ta’ ilment komuni fi/-?ina. :enituri spiss huma mistennija li jag[tu xi [a;a kemm jekk huma flus jew rigal li jiswa’ [afna , lill-g[alliema u skejjel spiss jitolbu [las illegali biex ja//ettaw l-istudenti. Rapporti fil-media internazzjonali qalu li g[al f’sixth form li twassal g[al d[ul fil-Renmin
University, il - [las illegali jista ’ jitla ’ sa aktar minn 130,000 ewro u dan hu fattur ewlieni g[aliex dawk i/-?ini]i li jistg[u, qed imorru jisstudjaw barra pajji]hom. Il-President ?ini] Xi Jinping g[amel il-;lieda kontra l-korruzzjoni wa[da mill-prijoritajiet ewlenin tieg[u u f’dawn la[[ar xhur diversi uffi/jali provin/jali b’rabtiet mal-industrja ta]-]ejt tpo;;ew ta[t investigazzjkoni. L - Universita ta ’ Renmin kienet imda[[la f’investigazzjoni importanti li bdiet f’:unju dwar il-korruzzjoni filpajji]. Din kienet l-unika istituzzjonijiet edukativa li kienet parti mill-investigazzjoni. Skont il - Beijing Morning Post, spezzjonijiet b[al dik li saru fl-universita dan is-Sajf issoltu jkunu mmirati lejn ttmexxija ta’ Gvernijiet lokali u intrapri]i tal-Gvern.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
2
9
10
IT-TEMP Imsa[[ab u bil- [albiet tax-xita li jistg[u jkunu bir-rag[ad VI}IBBILTÀ Tajba minbarra fil-[albiet tax-xita IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi mill-Grigal BA{AR {afif g[al moderat IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 15˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 10.3mm Xita mill-1 ta’ Settembru 186.9mm IX-XEMX titla’ fis-06.52 u tin]el fit-16.49
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Mhix fa/li g[al dik li se ssir omm (5) 6. Parti minn ;ellew]a, li tittiekel g[alih (5) 7. Rispett li jag[mel a//essur tat-taxxa? (5) 10. Ta’ [tie;a kbira (5) 11. M’g[adhiex i]jed ;dida (5) 12. Kamra f’[abs (5) 14. Il-[ob] g[at-tfal ]g[ar (5) 16. Qafla (5) 17. Jin;abar [afna kuljum (5) 18. Mar isfel (5). Weqfin> 1. Xejn ma jaqbel mag[na, kemm hu
Sudoku Bejn [afifa u moderata:
qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjoni Sudoku
IS-SIBT L-og[la 19˚C L-inqas 16˚C
IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C
IT-TNEJN L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C
IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 14˚C
UV
UV
UV
UV
UV
2
2
2
2
2
Temperaturi fi bliet barranin
18
hekk! (6) 2. Min tar? Hu forsi! (6) 3. {uta tajba mixwija, g[alkemm fiha llamtu! (6) 4. Il-bidwi j]omm il-[nie]er fiha (6) 8. Titwa[[al fuq l-envelop qabel timpostah (5) 9. Il-vapur dabbar rasu! (5) 12. Ma tantx tista’ tarahom iberrqu g[ajnejhom lil dawn! (6) 13. Ftehim (6) 14. Kburin bihom infushom dawn it-tjur (6) 15. La kiel, b’xi mod, jitfa//a fil-Mitolo;ija!
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Fera[; 6. Ter;a; 7. Artab; 10. Arblu; 11. Amart; 12. Villa; 14. 16. Polpa; 17. Rjali; 18. A[[ar. Weqfin> 1. Tferra; 2. A[artu; 3. Strada; 4. Mazzit; 8. {bula; 9. Faxxa; 12. 13. Amorin; 14. Kappar; 15. Xandru.
IL-:IMG{A L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C
Koxox; Vapuri;
It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 12˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 15˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 11˚C imsa[[ab, Ateni 15˚C xemxi, Li]bona 10˚C xemxi, Berlin 8˚ imsa[[ab, Brussell 7˚C xita [afifa, il-Kajr 24˚C ftit imsa[[ab, Dublin 9˚C imsa[[ab , Kopen[agen 9˚C xemxi, Frankfurt 1˚C xita [afif, Milan 7˚C xemxi, Istanbul 7˚C [albiet tax-xita, Londra 10˚C imsa[[ab, Madrid 8˚C xemxi, Moska 2˚C imsa[[ab, Pari;i 6˚C imsa[[ab , Bar/ellona 12˚C xemxi, Ruma 8˚C imsa[[ab, Tel Aviv 26˚C xemxi, Tripli 20˚C imsa[[ab, Tune] 16˚C imsa[[ab, Vjenna 4˚C sabi[ bi nhar, Zurich -1˚C imsa[[ab, Munich 2˚C imsa[[ab, St. Petersburg 4˚C imsa[[ab, Stokkolma 6˚C xemxi
Tag[rif Bazaar F’garaxx fi Triq in-Naxxar f’San :wann, biswit il-knisja parrokkjali ta’ din il-lokalita, sal-{add, 15 ta’ Di/embru, b[alissa qed isir bazaar b’risq ilMissjoni fil-Kenja. Hemm affarijiet g[ad-dar, pjanti, kotba u diversi o;;etti o[ra. {inijiet talftu[ mit-Tnejn sas-Sibt bejn it08:00 u nofsinhar u bejn l-16.00 u d-19:00 u kull nhar ta’ {add bejn it-08:00 u nofsinhar.
Wirja f’Ta’ Xbiex Bejn illum, 29 ta’ Novembru u l-{add l-1 ta’ Di/embru fis-sala parrokkjali ta’ Ta’ Xbiex se ssir wirja ta’ pittura, skultura, mudelli, bizzilla, ganutell u affarijiet o[ra, kollha xog[lijiet minn nies tal-lokal. Il-wirja qed tkun miftu[a g[all-pubbliku bejn is-18:30 u t-20:00, filwaqt li s-Sibt u l-{add tkun ukoll miftu[a filg[odu bejn l-10:00 u nofsinhar.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
27
SPORT TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Laqg[a ta’ tmien ti;rijiet fuq distanza twila Kenneth Vella
Is-47 laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott u fuq distanza twila ta’ 2640m se ssir illejla fil-korsa tal-Marsa. Fl-assenza ta’ ti;rijiet mill-og[la klassi Premier, se jispikkaw l-aktar tliet ti;rijiet tal-klassi Gold. It-ti;rijiet tal-klassi Gold se jkunu r-raba’, is-sitta u t-tmien ti;rija tal-programm. Fihom se jibdew l-aktar kwotati Prince Lu (Shawn Portelli), Matador Knick ( Carmelo Farrugia) , XRay Hornline (Donio Vella), Zandina Boshoeve ( Rodney Gatt), Player du Mirel (Brian Hili) u Charm Hammering (Gilbert Farrugia). Il-programm tal-lejla se jinkludi wkoll ti;rija o[ra millaktar intressanti g[al ]wiemel tal - klassi Silver . Din hi mag[rufa b[ala maiden race riservata g[al ]wiemel li sallum g[adhom qatt ma reb[u f ’ pajji]na . Intant l - ewwel ti;rija tal-lejla se tkun wa[da tal-klassi Bronze u tibda fis7pm. Tbassir
I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist 2640m. Win – My Gentleman. Place – Take Out Blue, Jet Starline. II Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. Win – Royal Qui. Place – Noble De Fontaine, Emil Brebro. III Ti;rija. Maiden Race. Klassi Silver. Dist – 2640m. Win – Insomnia Grif. Place – My Lady Fi, Vasterbo Diego. IV Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. Win – Prince Lu. Place – Matador Knick, Quel Gibus. V Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m . Win – Bugatti Wulvennest. Place – Novak, Ostheo d’Havetot. VI Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. Win – Xray Hornline. Place – Super Qui, Beckham Bob. VII Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. Win – Max Advice. Place – Loustic d’Anjou, Quadrige De Mai. VIII Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. Win – Zandina Boshoeve. Place – Player du Mirel, Charm Hammering. –
G{AWM
Phelps jista’ jkompli jirba[ L-eks kow/ ta’ Michael Phelps, Bob Bowman qal li hu fidu/ju] li Phelps kapa/i jirba[ aktar medalji jekk dan jidde/iedi li jikkompeti waqt l-Olimpjadi ta’ Rio fil-Bra]il fl-2016. Fl2012, waqt l-Olimpjadi ta’
Londra, Phelps sar l-aktar atleta li qatt reba[ medalji flOlimpjadi. Phelps, li g[andu 28 sena irtira mill-g[awm imma hemm spekulazzjonijiet li dan jista’ jirritorna, spe/jalment wara li re;a’ irre;istra mal-
A;enzija Amerikana ta’ Kontra d-Doping. “Ninsab konvint li Phelps kapa/i jirba[ aktar. Jien ikkow/jajt lil Phelps g[al 16-il sena u naf x’kapa/i jag[mel,” qal Bowman. B’kollox Phelps
reba[ 22 medalja waqt lOlimpjadi, 18 minnhom taddeheb. 8 minn dawn il-medalji tad-deheb reba[hom waqt lOlimpjadi ta’ Beijing fl-2008 meta kien immexxi minn Bowman innifsu.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
29
SPORT ASMK
It-tieni reb[a tal-ista;un g[al Zammit Fi tmiem il-;img[a l-ASMK kompliet bl-attivitjiet tag[ha millKampjonati Pasta Poiatti 201314. Dan kien jikkonsisti f’ti;rijiet bil-Karozzi Autocross minn sewwieqa Maltin u G[awdxin. Fdan il-programm [adu sehem 28 Karozza u Melo Zammit fuq Ford Escort kiseb it-tieni reb[a dan lista;un. Waqt il-Heats ta’ kwalifikazzjoni Melo Zammit fuq Ford Escort Mk3 irnexxileu jiddomina l-attivita tal-;urnata f’din is-sezzjoni tant li kien l-uniku wie[ed li rebah it-tliet Heats tal-;urnata. G[aldaqstant dan issi;illa postu fil-finali klassi ‘A’. Flimkien ma’ Zammit ikkwalifikaw ukoll Kurt Sammut fuq Ford Ka, Josef Grech fuq Ford Fiesta, Christian Galea fuq Fiat Ritmo, Josef Abela fuq Opel Nova u Gordon Johnson fuq Peugeot 205. Fuq il-linja tat-tluq kienet qed tin[ass tensjoni kbira tant li Grech, Sammut u Abela kellhom ‘False Start’ kull wie[ed. Abela tant [akmitu t-tensjoni tant li spi//a kellu False Start o[ra u ;ie sospi] mill-finali. Wara l-[ames tluq Galea fuq Ritmo kellu [ru; tajjeb flimkien ma’ Zammit u
Sammut u kollha baqg[u kwa]i flimkien sal-ewwel kantuniera. Kien jidher li Zammit beda jag[mel pressjoni fuq Galea wara l-ewwel kantuniera tant li ftit sekondi spi//a biex issuperah. Zammit [a t-tmun tal-finali u kien segwit minn Galea u Grech. Zammit spi//a reba[ ming[ajr pressjoni g[ax Galea irtira mitti;rija min[abba [sara teknika. Zammit kiseb it-tieni rebha tieg[u Klassi ‘A’ f’dan l-ista;un. Dan kien segwit minn Grech fuq il-Fiesta u Johnson fuq it-205 rispettivament. G[al Finali Klassi B ikkwalifikaw Vince Farrugia fuq VW Polo, Matthew Borg u Andrew Pisani it-tnejn fuq Opel Nova, Godfrey Gauci u Duncan Delia ittnejn fuq Ford Fiesta u Guzi Pace fuq Ford Escort. Mat-tluq tal-finali Farrugia u Pisani kellhom tluq tajjeb b’Pisani jie[u t-tmun tal-finali u dan kien segwit minn Farrugia. Dawn kienu segwiti minn Gauci u Pace rispettivament. Pisani spi//a reba[ il-klassi u kien segwit minn Farrugia u Pace li fla[[ar ftit sekondi irnexxilu jaqbe] lil Gauci.
Melo Zammit fuq Ford Escort (Ritratt> DV Photography)
Fil-Finali Autocross ta’ G[awdex li ssir fit-tielet Heat talgurnata [adu sehem Joseph Agius fuq Ford Fiesta, Marvin Grima fuq Opel Corsa, Domenic Zammit fuq Alfa Sud, Christian Apap fuq Ford Escort u Joseph Vella fuq Ford Fiesta. Zammit u Apap kellhom tluq tajjeb u mill-ewwel [adu l-ewwel ]ew; po]izzjonijiet b’Zammit jie[u tmun u dan kien segwit
minnn Grima u Apap. Dan tala[[ar beda jag[mel pressjoni fuq Grima fejn wara ftit [in spi//a qab]u. Zammit reba[ g[al darba o[ra din il-klassi u kien segwit minn Apap u Grima rispettivament. Fir-raba’ u l-[ames post spi//aw Vella u Agius rispettivament. Intant l-Attivitajiet ikomplu nhar il-{add li ;ej l-1 ta’ Di/embru fejn isir il-[ames pro-
gramm tal-ista;un li ser ikun jikkonsisti fit-ti;rijiet bil-Karozzi u l-Muturi. Il-programm jibda fil11am. Lejliet l-Attivita lAssocjazzjoni torganizza ssessjonijiet ta’ ta[ri; bil-karozzi u muturi, liema ta[ri; jibda mis2pm ‘il quddiem. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur is-sit elektroniku www.asmk.org.mt
KUMMENTI WARA L-PARTITI TA?-CHAMPIONS LEAGUE
Guardiola kburi bir-rekord ta’ Bayern Munich Il-kow/ tal-holders Bayern Munich, Pep Guardiola esprima s-sodisfazzjon tieg[u wara li Bayern waqqfu rekord ta’ 10 reb[iet konsekuttivi f’din ilkompetizzjoni. Dan wara li nhar l-Erbg[a Bayern reb[u 3-1 barra minn darhom kontra CSKA Moscow. “Kburi b’dan ir-rekord u kburi bil-fatt li irba[na dawn l-10 partiti b’wirjiet mill-aqwa. Li tirba[ 10 log[biet wara xulxin f’kompetizzjoni b[al din hi xi [a;a spe/jali [afna. Il-log[ba kontra CKSA ma kinitx wa[da fa/li
imma l-grinta li urew il-players kienet wa[da kbira,” qal Guardiola. Dwar ir-reb[a kontra CKSA tkellem ukoll il-winger Arjen Robben fejn qal li minkejja li ttim waqqaf dan ir-rekord g[ad g[andu fejn jitjieb. Ta min jiftakar li r-rekord pre/edenti kien ta’ disa’ reb[iet u kien f’idejn Barcelona. Fl-a[[ar log[ba talgrupp Bayern issa jilag[bu kontra Manchester City. L-ewwel hat-trick Il-midfielder ta’
Juventus
Arturo Vidal qal li t-tliet gowls li skurja kontra Copenhagen kienu l-ewwel hat-trick li g[amel fil-karriera tieg[u. Juventus reb[u 3-1 u issa fla[[ar log[ba tal-fa]i tal-gruppi iridu draw jew reb[a kontra Galatasaray biex jg[addu g[arrawnd li jmiss. “Din kienet l-ewwel darba li skurjajt tliet gowls f’log[ba wa[da. Se nie[u l-ballun tal-partita biex intih lil ibni u fil-futur infakkru f’din il-log[ba,” qal Vidal. Ta min jiftakar li qabel il-
log[ba kien hemm spekulazzjoni li Vidal ma kienx se jilg[ab min[abba li dan kien karta safra ‘l bog[od milli jkun sospi]. Intant, il-manager ta’ Man Utd David Moyes fa[[ar lillplayers tieg[u wara li r-Red Devils reb[u 5-0 kontra Bayer Leverkusen. B’din ir-reb[a kbira fil-:ermanja Man Utd g[addew g[ar-rawnd li jmiss u f’kummenti li ta Moyes qal li din kienet l-aqwa wirja li kellhom Man Utd sa minn meta dan [a post Alex Ferguson fis-sajf li
g[adda. “Kemm ilni hawn qatt ma rajt lit-tim jilg[ab b’dan il-mod u nwieg[ed li se nibqg[u nilag[bu hekk. Li tiskurja [ames gowls barra minn darek m’hijiex xi [a;a fa/li,” qal l-eks manager ta’ Moyes. Moyes tkellem ukoll dwar Ryan Giggs, player li kellu wirja mill-aqwa kontra Leverkusen u player li llum jag[laq 40 sena. “Giggs hu player li jkollu kemm ikollu ]mien xorta g[andu x’joffri lit-tim,” temm jg[id Moyes.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
30
SPORT FUTBOL
Arrestati sitta b’rabta ma’ log[ob immanipulat
Fl-a[[ar [ar;a tag[ha Malta reb[et 3-2 kontra l-Faroe Islands
RANKINGS TAL-FIFA
Malta tavanza erba’ postijiet It-tim nazzjonali Malti avanza erba’ postijiet f’dawk li huma rankings mondjali tal-FIFA biex issa jinsab fil-136 po]izzjoni b’total ta’ 198 punt. Malta dan ix-xahar lag[bet partita ta’ [biberija kontra l-Faroe Islands f’Ta’ Qali fejn reb[et bi skor ta’ 3-2. L-ewwel erba’ postijiet ta’ dawn ir-rankings ma inbidlux u dan ifisser li Spanja baqg[et tokkupa l-ewwel post u din hi segwita mill-:ermanja, millAr;entina u mill-Kolombja rispettivament. Il-Portugall, wara li g[adda g[all-fa]i finali
tat-Tazza tad-Dinja avanza disa’ postijiet filwaqt li l-Italja, wara d-draws kontra l-:ermanja u kontra n-Ni;erja avanzat po]izzjoni u issa tinsab fis-seba’ post. L-Ingli]i, wara li tilfu f’Wembley kontra /-?ile u kontra l-:ermanja tilfu tliet po]izzjonijiet u issa tinsab fit13-il post filwaqt li l-Bra]il, ilpajji] li se jorganizza t-Tazza tad-Dinja avanza post u issa jinsab fl-10 post. Franza, wara li wettqet rimonta inkredibbli filplay-offs tat-Tazza tad-Dinja avanzat ]ew; po]izzjonijiet u tinsab fid-19-il post.
Sitt persuni ;ew arrestati b’rabta ma’ log[ob immanipulat u hu mifhum li minn dawn is-sitta, tlieta minnhom huma futbolers li i]da ma jilag[bux ma ’ klabbs preofessjonali . Tard l-Erbg[a filg[axija l-FA Ingli]a ikkonfermat li dawn issitt persuni ;ew arrestati wara li saret investigazzjoni minn na[a tal-A;enzija Nazzjonali ta ’ Kontra l - Kriminalita ` ( NCA) . Din l - A;enzija twaqqfet is-sena li g[addiet bil-g[an li teqred il-korruzzjoni f’dan l-isport. Skond l-ewwel spekulazzjonijiet wie[ed minn dawn issitt persuni arrestati hu Delroy Facey, eks player ta’ Bolton
Wanderers u li matul dan la[[ar snin [adem b[ala a;ent. L-A;enzija ta’ kontra lKriminalita` skopriet li persuna minn Singapore g[andha kuntatti ma’ dawn is-sitt persuni li joqg[odu l-Ingilterra u flimkien mag[hom, timmanipula l-partiti ta’ divi]jonijiet inferjuri. Min[abba li l-investigazzjonijiet g[adhom fi stadju bikri ma tantx ing[atat informazzjoni minn na[a tal-FA Ingli]a. L-investigazzjonijiet bdew wara li ;urnal Ingli] akkwista filmat ta’ persuna mill-Asja li kien qed isostni li jimmanipula l-partiti tal-futbol Ingli] g[as-somma ta’ madwar 50 elf lira sterlina.
Delroy Facey
FUTBOL
Impenji f’San Marino g[al uffi/jali Maltin Ir-referees Maltin Paul Caruana u Sandro Spiteri, flimkien mal-assistant referees Duncan Sultana u Jurgen Spiteri, fi tmiem din il-;img[a se jkunu impenjati f’partiti validi mill-og[la divi]joni ta’ San Marino. Dan l-impenn hu frott ta’ ftehim ta’ skambji ta’ referees mal-FA ta’ San Marino. Is-Sibt fit-3pm, Paul Caruana se jikkontrolla l-partita bejn Cosmos u Tre Fiori filwaqt li l-
[add fit-3pm Sandro Spiteri se jikkontrolla l-partita bejn Juvenes Dogana u Murata. Duncan Sultana u Jurgen Spiteri se jkunu qed jg[inu lil dawn i]-]ew; referees filwaqt li Paul Caruana u Sandro Spiteri se jalternaw fir-rwoli ta’ rferee u r-raba’ uffi/jal. Flimkien ma’ dawn l-uffi/jali se jkun hemm l-Osservatur Tom A Restall. Intant, filwaqt li uffi/jali
Maltin se jmorru San Marino, fi tmiem il-;img[a se jkun hawn Malta uffi/jali minn San Marino li se jkunu involuti fil-partiti talKampjonat BOV Premier. Referees minn San Marino se jikkontrollaw il-partiti Naxxar v Qormi (Is-Sibt) u Vittoriosa v Mosta (Il-{add). Marcello Busignani se jkun l-Osservatur tal-log[ba ta’ nhar is-Sibt bejn Sliema Wanderers u /-champions B’Kara.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 29 ta’ Novembru, 2013
32
LOKALI
Ir-rapport Dalli [oloq instabbiltà fil-qasam tas-sa[[a Il-Partit Nazzjonalista hu m[asseb fuq dak li ;ara fl-a[[ar ;ranet wara li nhar is-Sibt il-konsulent tal-Gvern John Dalli ppre]enta r-rapporrt dwar lIsptar Mater Dei. Ir-rapport [oloq instabbiltà fil-qasam tassa[[a u arja ta’ konfrontazzjoni bla b]onn li ;iet f’mument fejn il-Partit Nazzjonalista flOppo]izzjoni qed jipproponi politika ta’ kunsens fil-qasam tas-sa[[a g[all-a[jar ;id talpoplu Malti u G[awdxi. Claudio Grech, il-kelliem ewlieni tal-Oppo]izzjoni dwar is-Sa[[a, qal dan ilbiera[ f’konferenza tal-a[barijiet li matulha [abbar il-po]izzjoni tal-Partit Nazzjonalista dwar ir-rapport ta’ John Dalli. Hu spjega li r-rapport kien ippre]entat lill-Gvern xahar ilu u din il-;img[a l-Gvern indika li ma kienx se jie[u po]izzjoni dwaru. Claudio Grech qal li hu importanti li l-Gvern jie[u po]izzjoni dwar dan ir-rapport b[alma qed jag[mel il-Partit Nazzjonalista, u appella biex l-awtoritajiet ikomplu jibnu fuq l-istudju li kien sar minn John Hopkins Medical Institute International li kien ippre]entat lill-gvern pre/identi f’:unju tas-sena l-o[ra u partijiet minnu kienu bdew ji;u implimentati. Dan l-istudju hemm qbil dwaru minn kul[add u sar mill-
Il-Prim Ministru Joseph Muscat [atar lil John Dalli b[ala konsulent tieg[u u wara li [ejja r-rapport mitlub mill-Gvern ta’ Muscat dwar l-Isptar Mater Dei, il-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia u l-Gvern Laburista ma jridux jie[du po]izzjoni dwar ir-rapport
aqwa sptar fl-Istati Uniti talAmerika bl-a[jar track rekord fla[[ar 21 sena. Dan l-istudju g[andu l-ba]i li fuqha jista’ jinbena l-istrutturar tal-management fl-Isptar Mater Dei. Hu qal li m’g[andux ikun hemm attitudni konfrontazzjonali mal-[addiema u mal-unions g[ax din tista’ twassal g[al konfront li minnu jbatu l-pazjenti. Claudio Grech elenka tmien punti ewlenin li fuqhom hi bba]ata l-po]izzjoni tal-Partit Nazzjonalista g[ar-rapport ta’ John Dalli dwar l-Isptar Mater Dei. Il-kwalità tas-sa[[a hi l-aktar importanti u r-rapport ta’ Dalli suppost [a X-Ray tas-sistema kollha, imma [alla barra l-aspetti po]ittivi u x-xog[ol kbir li jsir mill-[addiema u professjonisti
Il-Gvern g[andu jie[u po]izzjoni dwar ir-rapport ippre]entat mill-konsulent tieg[u stess fil-qasam tas-sa[[a. Claudio Grech qal li Malta kienet ikklassifikata fost l-aqwa sistemi tas-sa[[a fid-dinja u 82% tal-poplu hu sodisfatt jew sodisfatt [afna bis-servizzi tassa[[a. Jirri]ulta li matul is-sena li g[addiet fl-Isptar Mater Dei saru 45,000 operazzjoni jew intervent mediku li jfisser 30% aktar mill2008. Isiru wkoll 6 miljun test tad-demm jew 17,000 test kuljum. Caludio Grech qal li ras g[al ras, l-ispi]a tas-sa[[a f’Malta hi l-inqas mill-medja talUnjoni Ewropea. Kull evoluzzjoni fis-sa[[a ma
tistax ta[dem bix-xokkijiet u kull bidla trid issir pass pass, u hu [azin li fir-rapport l-Isptar Mater Dei ttie[ed f’i]olament mi/-/entri tas-sa[[a u mid-djar tal-anzjani, g[ax ma tistax tittratta wa[da bla ma tittratta l-o[ra. Claudio Grech qal li r-rapport ta’ John Dalli ma jag[ti ebda soluzzjoni dwar il-waiting lists u dwar sodod okkupati minn ka]i so/jali, u g[alhekk m’hemmx soluzzjonijiet proposti fejn jid[lu l-pazjenti. Dwar l-allegazzjonijiet li saru dwar il-finanzi, Claudio Grech qal li dawn g[andhom ikunu investigati mill-Pulizija jew
mill-Awditur :enerali u mhux minn bord intern. Il-PN fisser li hu ]ball li r-rapport jattakka l-ftehim kollettiv li saru u anke l-mi]uri favur ilfamilja fl-Isptar. Fakkar li lma;;oranza tal-infermiera huma nisa u [afna minnhom huma ommijiet. Ir-rapport fih informazzjoni ]baljata dwar it-teknolo;ija talinformatika. Claudio Grech fakkar li fl-Isptar Mater Dei hemm it-tieni l-akbar data centre f’pajji]na u jinkludi l-informazzjoni u l-images tar-radjlo;ija u anke informazzjoni kollha dwar il-miljuni ta’ testijiet tad-demm u informazzjoni o[ra. Caludio Grech appella lill-Ministru tasSa[[a biex jiltaqa’ mal-uffi/jali tal-IT fl-Isptar Mater Dei g[ax fuq dan is-settur jopera l-isptar kollu. Caludio Grech qal li r-rapport Dalli jinkludi affarijiet li dwarhom hemm qbil bejn kul[add, fosthom li ma jkunx hemm ind[il politiku fit-tmexxija tal-isptar u li jkollu management aktar spe/jalizzat u aktar awtonomija. Talab lill-Gvern biex il-mozzjoni li ressqet l-Oppo]izzjoni biex jin[atar Kumitat Permanenti g[as-Sa[[a titressaq g[ad-diskussjoni fil-Parlament kemm jista’ jkun malajr biex f’dan il-forum ikunu diskussi laspetti kollha tas-sa[[a.
Il-Ministru tas-Sa[[a [arab mill-mistoqsijiet Matthew Bonett Il-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia ma jridx iwie;eb ilmistoqsijiet tal-;urnalisti dwar l-akku]i serji li g[amlet lMUMN b’reazzjoni g[ar-rapport li ppre]enta nhar is-Sibt ilkonsulent tal-Gvern John Dalli dwar l-Isptar Mater Dei. Ilbiera[ filg[odu, l-g[ada talkonferenza tal-a[barijiet talUnion Maltija tal-Infermiera u l-
Qwiebel (MUMN), il-media kollha minbarra dik tal-Partit Laburista u l-PBS kienet pre]enti g[al konferenza tal-a[barijiet li Godfrey Farrugia ta dwar l-IVF. Kif ji;ri f’kull konferenza tala[barijiet, fi tmiemha l-;urnalisti jkollhom i/-/ans jag[mlu lmistoqsijiet tag[hom, i]da g[al xi ra;uni jew o[ra, il-Ministru Godfrey Farrugia ma riedx jie[u l-mistoqsijiet tal-;urnalisti.
Fi tmiem il-konferenza tala[barijiet , l - ewwel kien il Communications Coordinator tieg[u li b’mod pulit talab lill;urnalisti jo[or;u ‘l barra millkamra. Imbag[ad, barra, x’[in il-;urnalisti kienu qeg[din jistennew biex jie[du l-kummenti tal-Ministru, kienet impjegata o[ra tal - Ministeru g[as Sa[[a li qalet li l-Ministru qieg[ed jindirizza seminar .
Minkejja dak li qalet l-impjegata tal-Ministeru, id-dawl talkamra fejn saret il-konferenza tal-a[barijiet kien di;à mitfi. Il-media kollha pre]enti riedet tie[u r-reazzjoni tal-Ministru tas-Sa[[a g[ad-dikjarazzjoni u l-po]izzjoni /ara li [adet lMUMN, ji;ifieri li mhux lesta tiddjaloga ma’ [add dwar ir-rapport tal-konsulent tal-Gvern John Dalli.
media•link COMMUNICATIONS