2011_11_22

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 12,977

€0.45

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Maximillian Ciantar jing[ata l-libertà provi]orja Illum mistenni jitressaq mill-;did il-Qorti fuq theddid lil ;urnalisti Maximillian Ciantar, li ftit jiem ilu n[eles mill-[abs wara li serva 16-il xahar minn sentejn li kien we[el wara li kien tajjar tewmin f’April tal-2009, u li re;a’ spi//a arrestat wara li fid9 ta’ Novembru inqabad isuq fil-{amrun bla li/enzja tassewqan, illum mistenni jer;a’ jitressaq il-Qorti. Dan wara li lbiera[ offenda lil ;urnalisti u ttanta j[ebb g[al wie[ed minnhom tliet minuti wara li ng[ata l-libertà provi]orja. Filfatt kienu l-;urnalisti stess li marru jag[mlu rapport lill-Pulizija fl-G[assa tal-Belt fuq il-ka]. Sadattant dwar il-ka] li qieg[ed jiffa//a fuq akku]a li saq meta l-li/enzja tieg[u kienet sospi]a fuq ordni tal-Qorti, ilbiera[ Ciantar kellu t-talba tieg[u g[al libertà provi]orja milqug[a fuq depo]itu ta’ €1,000 u garanzija personali ta’ €9,000. Madankollu lanqas biss kienu la[qu g[addew tliet minuti li lPulizija kellha tintervjeni meta Maximillian Ciantar, li dak il[in kien immanettjat mar g[all;urnalist ta’ The Times, Waylon Johnston, u allegatament ipprova jtih bis-sieq. g[al pa;na 9

Fl-E;ittu, fi tmiem it-tielet ;urnata ta’ dimostrazzjonijiet vjolenti fi Pjazza Tahrir fil-qalba tal-kapitali, tard ilbiera[ filg[axija, il-Kabinett offra r-ri]enja tieg[u. L-irvellijiet inqalg[u min[abba l-bi]a’ li militar jibqa’ ankrat mal-poter minkejja li ftit jiem o[ra suppost se jsiru l-ewwel elezzjonijiet [ielsa mit-tmiem l-era ta’ Mubarak. (Ritratt> Reuters) Ara wkoll pa;ni 12 u 14

ID-DISKORS TAL-KAP TAL-OPPO}IZZJONI BI TWE:IBA G{ALL-BA:IT

Jibqa’ ma jg[idx kif se jra[[as il-kontijiet bla ma j]id it-taxxi Bil-proposta ta’ Muscat il-kontijiet jonqsu biss b’€4 minn kull €100 fis-sena F’diskors ta’ sag[tejn b’risposta g[all-Ba;it 2012, il-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat re;a’ rrepeta li jekk ikun Prim Ministru jra[[as il-kontijiet tad-dawl u l-ilma bi €12-il miljun. G[al darb’o[ra i]da re;a’ ma qalx kif se jag[mel dan ming[ajr ma j]id it-taxxi u l-pi]ijiet fuq il-familji Maltin.

F’kummenti li ta lill-;urnalisti wara ddiskors tal-Kap tal-Oppo]izzjoni, ilMinistru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech spjega kif ilproposta ta’ Muscat tfisser li f’sena jnaqqas il-kontijiet b’€4 minn kull €100 biss. Id-diskors tal-Mexxej Laburista spikka wkoll g[all-fatt li g[al 51 darba,

f’sag[tejn, irrepeta l-fra]i, “Gvern immexxi minni” – dikjarazzjoni li baqa’ jag[mel anke tul konferenza tala[barijiet li ta wara d-diskors tieg[u. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni injora g[al kollox il-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali. Joseph Muscat qal li jekk ikun Prim Ministru ire;;a’ lura g[al pa;na 5


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Parlament 5

Il-Mexxej Laburista jinjora x-xog[ol u l-ekonomija – il-Ministru Tonio Fenech Matul is - sag[tejn tad diskors tieg[u bi twe;iba g[all - Ba;it tas - sena d die[la , il - Kap tal Oppo]izzjoni Joseph Muscat ma semma xejn dwar ix - xog[ol u dwar kif se jkabbar l - ekonomija u dan ifisser li jekk ikun fil Gvern se jabbanduna x xog[ol u l - industriji f ’ pajji]na . Tonio Fenech , il - Ministru tal - Finanzi , l - Ekonomija u l - Investiment qal dan ilbiera[ filg[axija f ’ kummenti lill - media b ’ reazzjoni g[ad - diskors tal - Kap tal - Oppo]izzjoni Joseph Muscat fil Parlament dwar il - Ba;it g[as - sena d - die[la . Il - Ministru Tonio Fenech qal li mid - diskors tieg[u jidher li Joseph Muscat mhux ippreparat biex imexxi l - Gvern tal - pajji] u injora g[al kollox il qag[da internazzjonali diffi/li u l - Kap tal Oppo]izzjoni qal li l - Gvern qed jisfrutta din is sitwazzjoni . Matul id-diskors tieg[u Joseph Muscat irrepeta g[al 51 darba il-fra]i “Il-gvern immexxi minni” imma ma qalx x’se jag[mel hu biex pajji]na jilqa’ g[all-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali. Joseph Muscat ta biss numru ta’ xewqat u ma ressaqx

Il-Ministru Tonio Fenech sostna li mid-diskors tieg[u Joseph Muscat wera li mhux ippreparat biex imexxi l-pajji] (Ritratt> Brian Grech)

proposti u dan juri lproblema serja tan-nuqqas ta’ kapa/ità li jmexxi l-pajji]. Tonio Fenech qal li Joseph Muscat [arab milli jirrispondi g[al g[axar mistoqsijiet li sarulu millPrim Ministru Lawrence Gonzi u minflok irrisponda u refa’ r-responsabbiltà [arab mid-domandi u ressaq biss weg[diet fierg[a. Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-Ba;it ippro;etta sensiela ta’ inizjattivi favur in-negozji ]g[ar u medji imma Joseph Muscat qal biss li hu jrid ikun vi/in tag[hom. Hu qal li kien hemm stennija dwar kif Joseph Muscat se jg[id kif se jwettaq il-weg[da li jnaqqas il-kontijiet tad-dawl u talilma imma l-Kap talOppo]izzjoni qal li jbag[bas

il-formula tar-Return on Capital Employed li minnha jiffranka €12-il miljun li jg[addihom lill-konsumatur. Tonio Fenech spjega li dan ifisser li kont tad-dawl u talilma ma jonqosx aktar minn €4 fuq kull €100 fis-sena. Jekk din hi l-weg[da kbira li Joseph Muscat jg[id li g[andu dwar il-kontijiet taddawl u l-ilma, il-Ministru Tonio Fenech appella lillKap tal-Oppo]izzjoni ikun aktar serju. Tonio Fenech qal li ttnaqqis fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma g[al dawk il-familji l-aktar fil-b]onn hi ferm or[os minn dak li qed jg[id Joseph Muscat. Hu qal li lBa;it hu iffukat fuq l-appo;; aktar lill-familja blintroduzzjoni ta’ sistema ;dida ta’ komputazzjoni tal-

Income Tax bl-introduzzjoni tal-Kompjutazzjoni :enitur li biha persuna li ta[dem bi tfal dipendenti tiffranka bejn €75 u €420 fis-sena f’taxxa. Minn din l-inizjattiva se jibbenefikaw 55,000 persuna. Fakkar ukoll li r-rata minima ta/-Children’s Allowance telg[et minn €250 g[al €350. Kienet introdotta l-allowance ta’ €300 fis-sena g[al anzjani li g[andhom aktar minn 80 sena u ma jg[ixux f’xi istituzzjoni talanzjani. Il-Ministru Tonio Fenech qal li dawk li Joseph Muscat sej[ilhom aktar minn 55 proposta huma biss xewqat. Min-na[a l-o[ra l-Ba;it hu wie[ed ta’ g[aqal u ta’ kura;; li qed jg[in lil familji u lin-negozji b’inizjattivi konkreti.

Muscat irid ida[[al taxxi fuq l-ambjent minn pa;na 1

d-de/i]joni tal-onorarja, i]da ]ied li mbag[ad jag[mel working group biex dan ilgrupp jidde/iedi dwar ]idiet fil-pagi tal-Ministru u Segretarji Parlamentari. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni

baqa’ ma rrispondiex mistoqsija wa[da mill-g[axar mistoqsijiet li g[amillu lPrim Ministru u Kap tal-PN, Lawrence Gonzi waqt ilKunsill :enerali, il-{add li g[adda. Il-Kap talOppo]izzjoni qal li “Gvern immexxi minnu” ida[[al u

jintrodu/i t-taxxi marbuta mal-ambjent. Madankollu ma qalx x’taxxi se jda[[al u lanqas kemm jistma li jda[[al flus mit-taxxi fuq lambjent li g[andu f’mo[[u, u fuq liema setturi se jkunu dawn it-taxxi. Fid-diskors tieg[u Joseph

Muscat attakka pro;etti kapitali u infrastrutturali fosthom il-bini mill-;did tatTeatru Rjal u dak ta’ Bieb ilBelt. Nieqes g[al kollox middiskors ta’ Joseph Muscat kien ix-xog[ol u kif pajji]na g[andu j;ib aktar investiment.

Il-poplu baqa’ bla twe;ibiet /ari – il-PN

Il-poplu Malti kien qed jistenna twe;ibiet /ari millKap tal-Oppo]izzjoni, i]da f’diskors ta’ sag[tejn Joseph Muscat qallu biss, g[al 51 darba, li jrid issir Prim Ministru. Dan intqal mill-PN fi stqarrija li sostna li f’diskors ta’ sag[tejn, Joseph Muscat ma qalx darba kif se jra[[as ilkontijiet tad-dawl u l-ilma ming[ajr ma j]id it-taxxi u kif se jo[loq aktar xog[ol u j;ib investiment ;did f’pajji]na. Il-PN qal li se jnaqqas ilkontijiet bi €12-il miljun i]da, kif ilu jag[mel g[al dawn l-a[[ar tliet snin, la qal kif, u lanqas mnejn se j;ib il-flus u lanqas jekk din tg[oddx g[ad-djar u lindustrija bl-istess mod. Lanqas ma qal kemm dan ikun ifisser g[all-familji. Il-PN qal li bil-proposta ta’ Joseph Muscat ilkontijiet jor[su biss b’€4 ewro minn kull €100. Dwar l-ambjent il-PN qal li f’diskors ta’ sag[tejn, ilKap tal-Oppo]izzjoni qal li dan irid ida[[al u jintrodu/i it-taxxi marbuta malambjent. Madankollu ma qalx x’taxxi ried ida[[al; kemm jistma li jda[[al flus mit-taxxi fuq l-ambjent li g[andu f’mo[[u; u lanqas ma qal fuq liema setturi se jkunu dawn it-taxxi. Il-PN qal ukoll li f’sag[tejn s[a[, il-Kap talOppo]izzjoni baqa’ ma rrispondix mistoqsija wa[da mill-g[axra li g[amillu lPrim Ministru Lawrence Gonzi. Il-PN sostna li d-diskors ta’ Kap tal-Oppo]izzjoni kien maqtug[ mir-realtà tant li injora g[al kollox il-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali u qed jibqa’ j;ib ru[u daqs li kieku Malta tg[ix f’i]olament.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Lokali 9

Ingli] jammetti flok jg[addi ;uri fuq kilo kannabis

Ingli] ta’ 34 sena li jg[ix G[ajnsielem, G[awdex, ammetta flok g[adda ;uri quddiem lIm[allef Lawrence Quintano li fid-19 ta’ Lulju tal-2006 kellu madwar kilo pjanta talkannabis f’/irkustanzi li juru li ma kinitx g[al u]u personali tieg[u. Daniel Holmes, li sa kmieni lbiera[ filg[odu kien qed jikkontesta l-ka], idde/ieda li jammetti biex il-;urati li kienu pre]enti biex jaqdu dmirhom lejn l-istat jintbag[tu d-dar. Issentenza issa t[alliet g[al nhar il-{amis li ;ej. Il-Pulizija mill-iskwadra ta’ Kontra d-Droga mmexxija mill-Ispettur Pierre Grech u meg[jun mis-Supretendent Norbert Ciappara kienu solvew ilka] f’operazzjoni li kienet saret f’G[awdex fis-sajf ta’ [ames snin ilu. Flappartament ta’ Holmes kienu nstabu numru konsiderevoli ta’ pjanti bir-re]ina tal-kannabis f’dak li skont il-Pulizija, kienu ]ew; Ingli]i li kienu involuti fil-ka]. Holmes, li skont lawtoritajiet kien dilettant kbir ta’ dawn il-pjanti u li kien jie[u [siebhom sew, kellu numru kbir mifruxin. Huwa kien qed ji;i akku]at b’importazzjoni, u pussess mhux g[al u]u personali tieg[u bl-iskop li l-pjanti ji;u traffikati. Sie[eb Daniel Holmes, Barry Lee, kien ukoll arrestat dwar dan il-ka] u kellu jg[addi pro/eduri simili i]da kien instab mejjet il-[abs u g[alhekk il-ka] fil-konfront tieg[u waqa’. G[al Holmes qed jidher l-Avukat Kenneth Grima bil-Prosekuzzjoni f’isem lAvukat :enerali tinsab f’idejn l-Avukat Nadine Sant.

Il-Pulizija tg[id li kien ilu jumejn isuq bla li/enzja minn pa;na 1

Fortunatment il - ;urnalist la[aq [arab , bil - Pulizija mill - ewwel i]]omm lil Ciantar milli jkompli jersaq lejn Johnston . Sadanittant qabel ma beda ’ jinstema ’ l - ka] quddiem il - Ma;istrat Jacqueline Padovani , Maximillian Ciantar dar lejn erba ’ ;urnalisti li kienu pre]enti biex jirrappurtaw il - ka] u qallhom : “ jew to[or;u ’ l barra issa , inkella se to[or;u bix - xuttijiet .” Dak il - [in mar fuqu pulizija li kien qed jeskortah u qallu biex jikkalma . Il - Qorti tal - Appell kienet ikkonfermat is - sentejn [abs li kien kundannat g[alihom mill - ewwel Qorti Maximillian Ciantar ta ’ 22 sena , i]da kienet tnaqqsitlu s - sospensjoni mill - li/enzja

minn 1 0 snin g[al wa[da ta ’ sitt xhur . Fil - Qorti , ilbiera[ filg[odu xehdu diversi pulizija , fosthom dawk li kien waqqfu lil Ciantar meta kien g[addej bil karozza tal - marka Toyota Vitz , minn Triq il Kappillan Mifsud fil {amrun . L-Ispettur Robert Vella qal fil-Qorti li meta lPulizija tal-Mobile qabdu lill-akku]at isuq, dan qalilhom “dawn x’bu]ullotti huma mela ma ndunajtux li kont qed insuq bit-tletin”. Huwa qal li meta ttie[ed id-Depot tal-Pulizija, Ciantar ma riedx jirrispondi g[ad-domandi, kif kien g[amel l-g[ada fejn lanqas ma ried li jkollu pre]enti avukat tal-fidu/ja tieg[u. Xehdu diversi pulizija

o[ra tal-Mobile li qalu li kienu infurmati missuperjur tag[hom li Maximillian Ciantar kien ilu madwar jumejn isuq bla li/enzja u li g[alhekk kellhom joqog[du attenti g[al li jista’ jinqala’. Fuq mistoqsija tal-Avukat Joe Brincat, li qed jidher g[al Ciantar, il-pulizija qalu li dakinhar l-akku]at kellu mieg[u tfajla u li din kienet tqila. Fuq mistoqsija o[ra talAvukat Brincat, il-pulizija /a[du li l-akku]at qalilhom li ried je[odha l-isptar g[ax kienet mu;ug[a jew li kienet fi stat li kellha b]onn tmur l-isptar malajr kemm jista’ jkun. Mix-xhieda tal-pulizija [are; li la missieru u lanqas o[t l-akku]at ma kienu jafu li Maximillian Ciantar kien [a l-karozza. Skont il-

Pulizija, o[t l-akku]at qalet li hu serqilha /-/wievet mill-handbag tag[ha u telaq bil-karozza ming[ajr ma qalilha. Dak il-[in hi kienet fuq il-bejt u ming[aliha li [uha kien g[adu d-dar. Sadattant il-ka] tattheddid verbali u theddid fi]iku li allegatament wettaq Maximillian Ciantar mistenni jitmexxa permezz ta’ /itazzjoni bil-ka] jinstema waqt il-kaw]i tadDistrett tal-Belt fil-futur. Fit-28 ta’ April tas-sena lo[ra Maximillian Ciantar kien tajjar tewmin ta’ 12-il sena f’{’Attard, b’wa[da minnhom anke tag[mel xi [in fil-periklu tal-mewt. Ittewmin kienu qeg[din jaqsmu t-triq {al Warda, wara li kienu spi//aw minn lezzjoni tad-dutrina. Ilvittmi kienu Sarah Marie u Rebecca Marie Falzon.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

2 Lokali

L-ebda pressjoni mill-Gvern

L-Uffi//ju tal-Prim Ministru /a[ad li saret xi pressjoni fuq xi uffi/jali ta’ union dwar l-affiljazzjonijiet tag[ha. Fi stqarrija lGvern qal li jemmen li de/i]joni b[al din tittie[ed mill-istess membri tal-union. Il-Gvern qal li jirrispetta l-g[a]liet li jsiru u jikkonsulta ma’ kul[add. Fil-fatt fid-9 ta’ Novembru saret laqg[a ta’ konsultazzjoni mal-For.u.m dwar il-ba;it propju min[abba li dan mhux rappre]entat fl-MCESD.

RINGRAZZJAMENT ?ensinu Muscat u wliedu jixtiequ jirringrazzjaw lill-qraba, ;irien u [bieb, lil dawk li attendew g[allfuneral ta’ martu Rita Muscat, omm u nanna, u lil dawk kollha li b’xi mod urew is-sog[ba tag[hom g[at-telfa li ;arrbet il-familja, fid-19 ta’ Ottubru, 2011. Ringrazzjamenti spe/jali jmorru g[ar-Reverendu Kleru li kkon/elebra l-Quddiesa praesente cadavere, g[all-Prim Ministru u s-Sinjura Gonzi, Ministri u Membri Parlamenari, Uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista, g[at-tobba u infermiera ta’ Ward M2 fl-Isptar Mater Dei u l-istaff tal-Isptar Capua.

Edward Scicluna bi proposta biex ji]diedu t-taxxi – il-PN

L-Ewro Deputat Laburista Edward Scicluna qal diversi drabi li g[andhom jidda[[lu taxxi, [lasijiet g[as-sa[[a u jonqsu l-istipendji. Dan intqal mill-Partit Nazzjonalista fi stqarrija li sostna li l-a[[ar ka] ri/enti kien dak ta’ nhar il-Hamis li g[adda fejn waqt programm fuq il-PBS, Edward Scicluna qal li g[andu jkun hemm taxxi fuq kul[add biex jag[mlu tajjeb g[az-zieda fil-leave talmaternità. Il-PN qal li filwaqt li l-Gvern qed jag[ti in/entivi lill-ommijiet, Edward Scicluna jrid ida[[al taxxa. Il-PN fakkar kif fis-7 ta’ Settembru tal-2008 Edward Scicluna ikkritika lill-Gvern g[ax qal li hu “imbezza’” milli jmiss l-istipendji. Scicluna kien qal, “Jekk qabel in-nies tat-Tarzna kienu jitqiesu b[ala baqar sagri g[ax il-Gvern kien jibza’ minnhom, illum g[andna sitwazzjoni simili flUniversità bil-Gvern imbezza’ milli jmiss listipendji”. Fl-intervista, Scicluna kien elenka tliet oqsma fejn hemm

b]onn tra]]in tal-ispejje] li kienu s-sa[[a, l-edukazzjoni, u l-benefi//ji so/jali. “Dawn l-oqsma jridu jsiru sostenibbli”, kien qal Scicluna, “ma jigdmux bi//a akbar milli qed jikber il-kejk nazzjonali”. L-istqarrija tkompli tg[id li fil-gazzetta Business Today tat-12 ta’ Ottubru ta’ sentejn qabel, kienet ippubblikat rapport mag[mul minn Scicluna stess g[allFederazzjoni tal-Industrija bi twe;iba g[ar-Rapport ta’ Qabel il-Ba;it tal-2006. F’dan ir-rapport Scicluna kien rappurtat minn din ilgazzetta li qal li l-ebda pajji] fid-dinja ma jo[ro; Lm8.3 miljun lil studenti li ji]vijaw, skont hu, il-fondi minn infiq fuq l-edukazzjoni g[allkarozzi, mobiles u divertiment. Ir-rapport kien jg[id li jekk se jin[ar;u dawn il-fondi, l-istipendji g[andhom ikunu fil-forma ta’ self. Il-PN sostna li bil-proposti ta’ Edward Scicluna ji]diedu t-taxxi, jonqsu l-istipendji u jid[lu [lasijiet fil-qasam tassa[[a.

Mulej, ag[tiha l-mistrie[ ta’ dejjem IT-TEMP

UV INDEX

8

IT-TEMP> Possibbiltà ta’ xi ftit xita f’xi n[awi g[all-ewwel li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: Moderat g[al ftit qawwi min-Nofsinhar li jsir [afif g[al moderat u jdur mil-Lbi/ BA{AR> Qawwi IMBATT> Baxx mix-Xlokk li jsir ;eneralment moderat TEMPERATURA: L-og[la 22˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 1.2 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 210.6 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.44 u tin]el fis-16.51

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C

L-ERBG{A L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C

IL-{AMIS L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C

IL-:IMG{A L-og[la 20˚C L-inqas 13˚C

IS-SIBT L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

8

8

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 20˚ imsa[[ab, Al;eri 16˚C imsa[[ab, Amsterdam 3˚C imsa[[ab, Ateni 16˚C xemxi, Lisbona 16˚C imsa[[ab, Berlin 7˚C xemxi, Brussell 4˚C /par, il-Kajr 20˚C ftit imsa[[ab, Dublin 11˚C imsa[[ab, Kopen[agen 6˚C im/ajpar, Frankfurt 8˚C xemxi, Milan 4˚C im/ajpar, Istanbul 12˚C ftit imsa[[ab, Londra 10˚C ftit imsa[[ab, Madrid 15˚C ftit imsa[[ab, Moska -5˚C imsa[[ab, Pari;i 11˚C imsa[[ab, Bar/ellona 18˚C imsa[[ab, Ruma 16˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 19˚C ftit imsa[[ab, Tripli 29˚C xemxi, Tune] 20˚C imsa[[ab, Vjenna -2˚C im/ajpar, Zurich 6˚C im/ajpar, Munich 8˚C xemxi, Stockholm 6˚C im/ajpar, St. Petersburg -2˚C imsa[[ab.

Jirri]enja /-Chairman tal-Gozo Channel F’ittra li bag[at lillMinistru tal-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment Tonio Fenech, Joseph Grech, irri]enja minn Chairman tal-Gozo Channel. Din ir-ri]enja se[[et wara l-istorja li ;iet ippublikata minn The Sunday Times li rrappurtat li Joseph Grech, kien wasal tard g[al vapur u flok stenna dak li kien imiss, /empel biex il-vapur jer;a’ lura. Fl-ittra tieg[u, Joseph Grech /a[ad dawn lakku]i u qal li mhux veru li kien ma’ familtu i]da kien wa[du meta ;ara lka]. Hu spjega li kien nesa li l-iskeda kienet inbidlet u g[alhekk wasal il-moll biex jirkeb il-vapur tas7.30 p.m. Meta ra li dan ilvapur kien di;à telaq, /empel biex il-vapur ji;i lura g[ax [ass li ma kienx ;ust li jkun hemm nies o[ra b[alu li marru biex jirkbu l-vapur tas-7.30 p.m. u sabuh li kien di;à telaq. Hu qal li meta nduna li kellu ]ball, kien tard wisq g[ax kemm hu kif ukoll xi persuni o[ra kienu la[qu telg[u fuq il-vapur. Filwaqt li qal li din ma kienet l-ebda sku]a, irri]enja mill-kariga tieg[u u rringrazzja lill-Ministru Tonio Fenech g[all-fidu/ja li kien wera fih. Min-na[a tieg[u, ilMinistru Fenech a//etta din ir-ri]enja u qal li a;ir b[al dak ma kienx wie[ed mhux a//ettabli. Hu rringrazzjah g[ax-xog[ol tieg[u minn Lulju tal2008, li kien jinkludi rristrutturar tal-finanzi talkumpanija, kif ukoll irrestawr ta’ tliet vapuri talpassi;;ieri.

B[al-lum 25 sena

K

ur/ifissi li kien hemm fil-Li/eo l:did fl-Imsida tne[[ew minn posthom biex sar it-tibjid u ma re;g[ux tqieg[du. Kien g[alhekk li xi studenti dde/idew li jo[or;u l-flus bejniethom, biex jixtru kur/ifissi o[ra minflok dawk li tne[[ew. A[bar o[ra kienet dwar laqg[a ta’ djalogu li saret f’Santa Lu/ija li matulha lKap tal-PN Eddie Fenech Adami sostna li min ikun jaf li hemm il-korruzzjoni u j[alli kollox g[addej ikun [ati u korrott xorta wa[da. Hu qal li l-ebda Gvern serju ma j[alli kollox g[addej meta jkun iffa//jat b’akku]i ta’ korruzzjoni lil xi wie[ed mill-Ministri, imbag[ad l-istess Ministru jmur fil-Parlament u jigdeb u jinsinwa dwar nies li mhumiex membri filParlament. Sadattant 11-il persuna minn dawk li kienu mag[rufa b[ala ‘Tal-:akketta Blu’ fet[u kaw]a /ivili u kriminali kontra l-editur u l-istampatur ta’ lorizzont fuq malafama b’artiklu li kien pubblikat ftit xhur qabel.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Lokali 3

Xjenzat Malti se jipparte/ipa fil-laqg[a Nobel Laureates g[ax-Xjenza minn Charles MUSCAT

Ix-xjenzat Malti Dr Andrè Xuereb, kien nominat millGvern biex jie[u sehem fillaqg[a tan-Nobel Laureates g[ax-Xjenza li se ssir is-sena d-die[la f’Lindau fil:ermanja. Dan sar possibbli bl-inizjattiva tas-Segretarjat Parlamentari g[allKonsumatur, il-Kompetizzjoni :usta, il-Kunsilli Lokali u lKonsultazzjoni Pubblika u lUniversità ta’ Malta. Dan t[abbar waqt ]jara li Dr Andrè Xuereb g[amel lisSegretarju Parlamentari Chris Said fl-uffi//ju tieg[u filBer;a ta’ Kastilja. Attendew ukoll Jeffrey Pullicino Orlando, i/-Chairman talKunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija (MCST), ilProfessur Juanito Camilleri, ir-Rettur tal-Università u lProfessur Charles Sammut, id-Dekan tal-Fakultà taxXjenza u l-Kap tadDipartiment tal-Fi]ika. Chris Said qal li lUniversità ta’ Malta u lFondazzjoni Nobel iffirmaw memorandum of understanding biex g[al ewwel darba Malta tie[u sehem f’dawn il-laqg[at bejn l-2012 u l-2014. Jeffrey Pullicino Orlando qal li fil-Ba;it 2012, il-Gvern ]ied il-vot tar-ri/erka talMCST g[al €1.6 miljun. Flistess [in in[oloq fond ;did biex ting[ata g[ajnuna flinternazzjonalizzazzjoni tarri/erka u l-innovazzjoni. Hu qal li ri/erkaturi Maltin se jkunu meg[juna biex jipparte/ipaw fil-programm FP7 tal-UE. Se jsir ukoll investiment ta’ €3.5 miljun f’?entru Interattiv tax-Xjenza ma[sub biex i[ajjar aktar tfal u ]g[a]ag[ jinteressaw ru[hom fix-xjenza. Ir-Rettur tal-Università Juanito Camilleri qal li Andrè Xuereb hu gradwat talUniversità ta’ Malta li rri/erka u l-esperjenzi tieg[u se j;ibhom fl-Università. IlProfessur Charles Sammut qal li fit-tliet snin li ;ejjin Andrè Xuereb se jkun qed ja[dem mieg[u fil-Fakultà tax-Xjenza fl-Università. Dr Andrè Xuereb qal li llaqg[a tan-Nobel Laureates f’Lindau hi importanti g[ax il-parte/ipanti jiltaqg[u u jiddiskutu mal-akbar im[u[ fil-qasam tax-xjenza fid-dinja u b’hekk jakkwistaw aktar g[arfien u japplikah fi pro;etti ta’ ri/erka flUniversità ta’ Malta.

Dr. Andrè Xuereb (l-ewwel mix-xellug) li se jkun l-ewwel Malti li qatt attenda g[al-laqg[a ta’ dan il-livell bejn xjenzati mid-dinja kollha (Ritratt> Michael Ellul)


IN-NAZZJON It-Tlieta 22 ta’ Novembru, 2011

4 Parlament

L-ebda twe;iba ta’ Muscat g[all-mistoqsijiet tal-Prim Ministru G[al 51 darba jg[id “Gvern immexxi minni”, ma jg[id xejn dwar ix-xog[ol u jinjora g[al kollox il-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali Fir-reazzjoni tieg[u g[adDiskors tal-Ba;it li kien ippre]entat mill-Ministru talFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech, ilKap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat ma kellu l-ebda twe;iba g[all-g[axar mistoqsijiet li g[amillu l-l-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt il-Kunsill :enerali talPartit Nazzjonalista. Iddiskors tal-Mexxej Laburista spikka wkoll g[all-fatt li xxog[ol u l-kri]i ekonomika u internazzjonali ftit li xejn issemmew Joseph Muscat qal li Gvern Laburista immexxi minnu se jkun qed joffri soluzzjoni f’diversi oqsma i]da minkejja li g[al 51 darba qal “Gvern immexxi minni” fl-ebda [in ma qal kif se jra[[as il-kontijiet tad-dawl u l-ilma, li skont hu se jor[su bi €12-il miljun, u lanqas ma qal minn fejn se j;ib il-flus u jekk dan japplikax g[ad-djar u l-industrija bl-istess mod. Joseph Muscat qal li “Gvern immexxi minni” ida[[al u jintrodu/i t-taxxi marbuta mal-ambjent. I]da, ma spe/ifikax x’taxxi se jda[[al u lanqas kemm jistma li jda[[al flus mit-taxxi fuq l-ambjent li g[andu f’mo[[u. Joseph Muscat qal li lBa;it mhux ma[sub b’g[aqal i]da b’konvenjenza. Sar biex jissodisfa l-b]onnijiet ta’ min kitbu u qed joffri soluzzjonijiet ]g[ar g[al problemi kbar. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li din is-sena l-Gvern mistenni jda[[al €10 miljun inqas li i]da se jda[[al minn x’imkien ie[or. Sostna li din is-sena l-Gvern naqqas innefqa kapitali. Qal ukoll li lGvern se jkun da[[al nofs ilfondi mistennija mill-UE. Dan sar biex il-Gvern ma jo[ro;x sehmu. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni ammetta li l-Gvern se jkun la[aq il-mira tal-i]bilan/ i]da sostna li g[amel dan billog[ob tal-figuri. Dan kollu jo[ro; mi/-/ifri tad-dejn. Qal ukoll li filwaqt li l-UE qed tbassar tnaqqis fit-tkabbir ekonomiku, il-Gvern qed ibassar ]ieda. Joseph Muscat qal li ]]ieda fil-VAT ;ejja millamnestija u mhux mit-tkabbir tal-ekonomija. Qal li l-Gvern ma jispjegax d[ul ta’ €28 miljun li qed jg[id li se jkollu

u kompla li se jkun hemm ]idiet fl-img[ax tad-dejn. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li g[alxejn il-Gvern iwa[[al i]-]ieda fis-self biex isalva limpjiegi. Skont il-Mexxej Laburista fl-a[[ar sentejn ilGvern falla fil-miri kemm tali]bilan/ kif ukoll tad-dejn. Joseph Muscat ikkritika l[las lis-sidien tal-karozzi tallinja biex saret ir-riforma tattrasport, l-estensjoni talPower Station u anke lpro;ett ta’ Bieb il-Belt li sejja[lu b[ala kapri// talPrim Ministru. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni kkritika wkoll ix-xandiriet dwar is-sitwazzjoni fil-Gre/ja u f’pajji]i o[ra li jinsabu fi kri]i. Qal li Malta g[andha t[ares lejn min hu a[jar minnha mhux lejn min hu ag[ar. Il-Gvern qed jinjora twissijiet li g[andu minn istituzzjonijiet internazzjonali u mhux qed ikun kredibbli firrisposti tieg[u. Joseph Muscat qal li lGvern ma g[andux ikun kuntent li pajji]na se jil[aq il-livell fejn se jonqoslu s-sehem tieg[u mill-fondi tal-UE. Dan qed isir, sostna, mhux g[aliex pajji]na tejjeb il-livell tieg[u i]da g[aliex ]diedu pajji]i ;odda li huma ta’ livell aktar baxx. Qal ukoll li naqas linvestiment barrani u ]died il-qg[ad. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li l-Gvern [oloq problemi fuq in-negozji ]-]g[ar bilburokrazija, bit-tariffi taddawl u l-ilma u bit-tnaqqis ta’ spazji g[all-ipparkjar. Ikkritika wkoll il-passi me[uda mill-Gvern biex jassigura [las dovut tal-VAT. Hu enfasizza li Gvern ;did immexxi minnu jnaqqas irrati tal-img[ax g[all-[las talVAT. Meta kompla jitkellem dwar il-VAT qal li dan hu sors mill-aktar importanti g[ad-d[ul tal-Gvern. Joseph Muscat tkellem ukoll dwar il-mi]ura talGvern biex iwessa’ l-faxex tal-income tax. Filwaqt li qal li jaqbel mal-kun/ett ta’ dan il-pass li se ja;evola lil sezzjoni tal-poplu, qal li hemm [afna mo[bi wara din il-proposti. Qal li dak li l-Gvern qed juri li qed jag[ti fil-fatt se jittie[ed i]jed lura. Skont Muscat din il-mi]ura se to[loq diskriminazzjoni. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni staqsa x’sar mil-li;ijiet dwar il-koabitazzjoni u l-IVF.

Joseph Muscat jindirizza l-Parlament f’diskors li fih g[al 51 darba u]a l-fra]i “Gvern immexxi minni” (Ritratt> Brian Grech)

Joseph Muscat re;a’ enfasizza li Gvern immexxi minnu se jara li dawn il-li;ijiet jg[addu mill-Parlament. Dwar il-pensjonijiet qal li filwaqt li l-Gvern irid jg[olli l-età tal-irtirar, lOppo]izzjoni trid sistema ta’ flessibbiltà. Joseph Muscat qal li r-ru[ so/jali tal-Ba;it hi ine]istenti. Il-Kap talOppo]izzjoni qal li l-Gvern g[amel [afna weg[diet li ma wettaqx. Il-Mexxej Laburista qal li mhux minnu li t-tariffi taddawl u l-ilma huma marbuta mal-prezz ta]-]ejt. Hu kkritika lill-Gvern g[ad-de/i]joni li jsib stabbiltà fit-tariffi taddawl u l-ilma u qal li dan mhux kredibbli. Joseph Muscat tenna g[al darb’o[ra li Gvern immexxi minnu se jnaqqas il-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Hu qal li

g[andu f’idejh teknolo;iji ;odda li jwasslu biex ikun hemm tnaqqis fit-tariffi i]da ma semma xejn kif se jra[[as. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li g[ad hawn [addiema li qed isofru minn trattament [a]in u l-Gvern qed jonqos milli jie[u po]izzjoni serja kontra min jabbu]a. Joseph Muscat tkellem dwar i]-]idiet fis-salarju talMinistri u qal li l-Gvern naqas meta ma rritornax dawn il-flus lura. Hu qal li b[ala Prim Ministru jre;;a’ lura ]-]ieda li ng[atat lill-ministri u jistabbilixxi mekkani]mu ta’ salarji li jid[ol fis-se[[ biss meta l-finanzi tal-pajji] ikunu jippermettu. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li l-Gvern re;a’ [arab millproblemi tar-riforma tal-pen-

sjonijiet. Qal ukoll li ma j]idx l-età tal-irtirar u anke llista ta’ stennija g[all-operazzjonijiet fl-isptar. Joseph Muscat tkellem dwar il-kuntratt ta’ SmartCity u l-fatt li dan se jo[loq eluf ta’ impjiegi. Madankollu qal li dawn il-kundizzjonijiet g[adhom ma ;ewx onorati. Hu qal li dan in-nuqqas ma g[andu x’jaqsam xejn malkri]i internazzjonali u hu marbut biss man-nuqqas talGvern li jie[u passi biex i]arma pumping station. Joseph Muscat qal li investituri f’pajji]na qed jibqg[u lura milli jespandu u jo[olqu aktar impjiegi min[abba l-kontijiet tad-dawl u l-ilma u min[abba lburokrazija. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li jaqbel mal-investiment fledukazzjoni i]da l-Gvern mhu jag[mel xejn biex i]id ir-rata ta’ studenti li qed i[allu l-iskola mas-16-il sena. Joseph Muscat qal li l-Prim Ministru [asel idejh mirresponsabbiltà tas-sitwazzjoni fl-Air Malta u sostna li lGvern g[andu jkollu rresponsabbiltà s[i[a biex din ter;a’ titqajjem fuq saqajha. Hu tkellem ukoll dwar lambjent u sostna li l-Gvern mhux qed jarah b[ala prijorità. Ir-riforma fit-trasport pubbliku falliet bir-ri]ultat li ma la[qitx il-miri tag[ha li aktar nies ju]aw it-trasport pubbliku minflok it-trasport privat. Bl-istess mod falliet ir-riforma fil-MEPA li tinsab f’sitwazzjoni ag[ar milli kienet qabel ir-riforma u mhux qed til[aq il-mira li tiffinanzja lilha nnifisha. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li Gvern ;did immexxi minnu jara li l-qasam tal-ambjent jing[ata priorità anke biex jin[olqu green jobs. Hu kkritika wkoll il-politika dwar G[awdex u qal li din falliet fil-pjani li l-ener;ija tag[ha tkun kollha minn sorsi alternattivi. Joseph Muscat kritika wkoll l-oqsma tal-biedja, tal;ustizzja u intern u filKunsilli Lokali. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li re;a’ kien ippre]entat Ba;it fuq id-d[ul mill-poplu milli dak li se jgawdi minnu lpoplu. Hu qal li lOppo]izzjoni ressqet diversi proposti dwar oqsma differenti u qal li lil min staqsih g[axar mistoqsijiet tah 51 twe;iba.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta‘ Novembru, 2011

6 Lokali

Offerta tal-Banif lill-parte/ipanti tal-:irja tal-President Il-parte/ipanti talPresident’s Charity Fun Run li se ssir il-{add 4 ta’ Di/embru jistg[u jie[du vanta;; minn offerta esklussiva fuq prodotti bankarji ma[ru;a minn Banif Bank. Il-voucher biddettalji ta’ din l-offerta, flimkien mal-flokk u nnumru li jintlibsu dakinhar tal-;irja, jin;abru malapplikazzjoni g[all-Fun Run f’wa[da mill-ferg[at talBanif jew mill-uffi//ji talMalta Community Chest Fund. L-offerti huma ma[suba biex jil[qu l-b]onnijiet talparte/ipanti kollha peress li l-Banif qed joffri g[a]la bejn rati ta’ mg[ax vanta;;u]i fuq terminu ta’ depo]itu standard g[al perjodu ta’ sena, u rati ta’ interessi favorevoli fuq self personali ming[ajr ebda b]onn ta’ garanzija. L-

offerti huma validi sal-31 ta’ Jannar 2012 u jistg[u jissarrfu meta ji;i ppre]entat il-voucher li jing[ata mal-applikazzjoni biex wie[ed jie[u sehem filFun Run. Meta kien qed jikkummenta dwar din lofferta, Dirk Spiteri Lucas, Kap tal-Product Strategy Unit tal-Banif qal, “il-Bank huwa kburi li qieg[ed jag[ti s-sapport tieg[u lill-Malta Community Chest Fund florganizzazzjoni talPresident’s Charity Fun Run, avveniment tant nobbli li jlaqqa’ nies minn sferi differenti b’g[an wie[ed - li joffru g[ajnuna lil min hu fil-b]onn.” Aktar informazzjoni fuq lofferti tal-Banif jistg[u jinkisbu mill-websajt talBank www.banif.com.mt jew billi //emplu 2260 1000.

Stanley M. Debono, il-Kap E]ekuttiv ta’ FITA (it-tieni mix-xellug) u Michael Micallef, l-uffi/jal responsabbli mill-A//essibbiltà tal-ICT g[all-FITA (l-ewwel mix-xellug), jie[u b’idejn David Kay, il-Kap E]ekuttiv ta’ GO waqt l-iffirmar tal-ftehim li sar fl-uffi//ju ewlieni ta’ GO fil-Marsa

GO tag[ti kreditu tal-mowbajl lil persuni b’di]abbiltà GO g[al darb’o[ra ng[aqdet malFondazzjoni g[all-A//essibbiltà tatTeknolo;ija tal-Informatika (FITA) u wieg[det l-appo;; s[i[ tag[ha g[all-[idma kontinwa tal-Fondazzjoni bil-g[an li tteknolo;ija tal-informazzjoni talkomunikazzjoni ssir a//essibbli g[all-persuni b’di]abbiltà fil-g]ejjer Maltin. B[ala ri]ultat tal-appo;; min-na[a ta’ GO, persuni b’di]abbiltà li huma eli;ibbli u membri talFITA se jir/ievu kreditu tal-mowbajl din issena u fl-2012.

Il-FITA hi s-sostenitur ewlieni g[alla//essibbiltà tat-teknolo;ija tal-informazzjoni tal-komunikazzjoni (ICT) g[al persuni b’di]abbiltà f’Malta u G[awdex. Is-servizzi ta’ informazzjoni tal-FITA jg[inu bl-g[a]la, l-akkwist u l-u]u ta’ apparat tat-teknolo;ija assistiva li jtejbu l-kwalità tal-[ajja g[allindividwu. Il-FITA rringrazzjat lil GO tal-offerta ;dida marbuta mas-servizzi tag[ha u talli tag[ti importanza li prodotti u servizzi kemm kurrenti kif ukoll futuri jsiru aktar a//essibbli.

Seraq minn skola

Shaun Debono ta’ 38 sena mill-{amrun kien ikkundannat sena u xahar [abs mill-Ma;istrat Jacqueline Padovani wara li ammetta li nhar il-{add li g[adda mill-Kulle;; San :or; Preca, li jinsab fi Triq :u]è Pace, il-{amrun, seraq erba’ laptops u projector li lvalur tag[hom huwa ta’ aktar minn €2,333. Debono ammetta li kiser wa[da millkundizzjonijiet imposti fuqu mill-Qorti tal-Ma;istrati. Kienet konfiskata wkoll issomma ta’ €100 favur ilGvern ta’ Malta, li kienet forma ta’ garanzija g[all[elsien mill-arrest li kellu listess Debono.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Lokali 7 IL-LI:I OPPORTUNITAJIET INDAQS

Iktar minn 1,000 ilment dwar diskriminazzjoni fi 11-il sena Fil-[dax-il sena li ilha li da[let fis-se[[ il-Li;i Opportunitajiet Indaqs (Persuni b’Di]abbiltà) saru 1,074 ilment minn persuni li [assew li saret diskriminazzjoni fil-konfront tag[hom. Fis-sena 2010-2011 saru 96 ilment ;did biex b’kollox matul is-sena li g[addiet il-Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà (KNPD) trattat 259 ka]. 52% tal-ka]i ;odda kienu jinvolvu xi entità jew dipartiment tal-Gvern. Dan t[abbar f’konferenza tal-a[barijiet ilbiera[ minn uffi//jali tal-KNPD stess li sostnew li g[alkemm sar [afna matul is-snin, fadal iktar x’wie[ed jag[mel biex ma ssirx diskriminazzjoni kontra persuna b’di]abbiltà. Fil-konferenza tal-a[barijiet tkellmu Dr Anne-Marie Callus, Direttur E]ekuttiv, Joe Camilleri, Chairperson talKNPD, u Marianne Debono, Manager tat-Taqsima Li;i Opportunitajiet Indaqs. Il-KNPD tqassam l-ilmenti li jid[lulha f’sitt oqsma: lImpjiegi, l-Edukazzjoni, lA//essibbiltà Fi]ika, O;;etti

jew Servizzi, Djar u Assikurazzjoni. :ie spjegat li fil-[dax-il sena li g[addew ;ie nnotat iktar g[arfien dwar id-diskriminazzjoni u g[allewwel darba, fl-a[[ar sena lparti l-kbira tal-ilmenti ;odda ma kinux dwar a//essibbiltà fi]ika imma dwar l-g[oti ta’ o;;etti jew servizzi. Saru biss ]ew; ilmenti ;odda b’rabta mad-djar filwaqt li ma saru ebda lmenti f’dak li g[andu x’jaqsam mal-assikurazzjoni. Filwaqt li Dr Callus spjegat li n-nuqqas ta’ lmenti f’dawn l-a[[ar ]ew; servizzi hu attribwit [afna drabi min[abba l-fatt li [afna persuni b’di]abbiltà jibqg[u jg[ixu ma’ membri tal-familja u allura ma ji;ux re;istrati lmenti ;odda, dan ma jfissirx li ma jkunx hemm ka]i ta’ diskriminazzjoni kontrihom. Hi semmiet kif i]-]ieda ta’ [ames ka]i fuq is-sena pre/edenti g[al dawk li huma relatati mal-impjiegi jfissru wkoll li hemm numru ta’ persuni b’di]abbiltà li j[ossu li jistg[u jid[lu f’impjieg. Joe Camilleri ddeskriva b[ala ta’ sodisfazzjon ukoll il-fatt li ]diedu l-ilmenti

Fiera fir-residenza San Vin/enz de Paul

Matul is-sena, ir-residenti ta’ San Vin/enz de Paul, huma m[ajra li jie[du sehem f’numru ta’ attivitajiet b[ala parti millprogramm ta’ rijabilitazzjoni tag[hom. Dawn l-attivitajiet huma organizzati kuljum mid-Dipartiment tal-Occupational Therapy. Fil-Fiera, li se tittella’ fil-Foyer tat-Teatru tar-Residenza bejn g[ada, it-23 ta’ Novembru, u l-{add, 27 ta’ Novembru, se jkunu esebiti u g[all-bejg[ [wejje; mag[mula bl-idejn mirresidenti fosthom xog[lijiet ta’ knitting, crochet, tapiti tas-suf, qasab, arkett, u pjanti. Din l-inizjattiva sservi ta’ mezz biex ir-residenza tinkora;;ixxi lill-anzjani biex jibqg[u attivi minkejja xi diffikultajiet li jistg[u jsibu f’aspetti o[ra tal-[ajja. Din il-fiera se sservi ta’ kuntatt bejn ir-residenti u s-so/jetà Maltija li dejjem tilqa’ bi pja/ir dawn l-inizjattivi. Il-[inijiet tadd[ul huma bejn id-9 a.m. u l-5 p.m.

b’rabta ma’ o;;etti jew servizzi u interpretah b[ala ri]ultat ta’ iktar persuni b’di]abbiltà li qed jo[or;u iktar f’dik li sejja[ ‘dinja mainstream’. Fil-konferenza tal-a[barijiet ;ie spjegat li fost l-1,074 ka] fi [dax-il sena, l-iktar li saru kienu fil-konfront ta’ xi entità jew dipartiment tal-Gvern bi 392 jew 32% tal-ilmenti, segwit minn dawk filkonfront tas-settur privat b’292 jew 25% tal-ka]i. Issettur parastatali rri]ulta ttielet b’144 ka] jew 17% talilmenti mressqa, segwit millKnisja b’131 jew 14% talka]i. L-inqas li saru lmenti fil-konfront tag[hom kienu lKunsilli Lokali b’115-il ka] jew 12% tal-ilmenti mressqa. Marianne Debono spjegat il-pro/edura li biha timxi lKNPD f’ka] ta’ ilment u fissret li fejn il-persuna ma tasalx direttament mal-entità kon/ernata tid[ol ilKummissjoni, li f’ka] ta’ diskriminazzjoni titlob rimedju f’waqtu u tag[mel li tista’ biex ikun hemm ftehim bonarju. Hi spjegat ukoll li fil-parti

l-kbira tal-ka]i l-partijiet jaslu g[al ftehim g[alkemm mhuwiex esklu] li jkun hemm sitwazzjonijiet li fihom ilKNPD jkollha tirrikorri g[allQorti. Fil-fatt, [arsa lejn il-ktejjeb imqassam lill-;urnalisti juri li matul is-sena li g[addiet ilKNPD kellha tirrikorri l-Qorti min[abba erba’ ka]ijiet, li kollha kienu jittrattaw la//essibbiltà fi]ika. Il-ka]ijiet jikkon/ernaw i/-?entru tasSa[[a tal-G]ira, li dwaru g[addejja [idma biex jinstab post alternattiv li jkun a//essibbli g[al kul[add, isSala Sant’Anna f’Marsaskala, Huggins Pub u Sky Club f’Paceville. Id-Direttur E]ekuttiv talKummissjoni spjegat kif [afna drabi fil-ka]i rrappurtati jirri]ulta li fil-fatt ikun hemm diskriminazzjoni. Hi spjegat ukoll li fl-a[[ar tnax-il xahar il-Kummissjoni rnexxielha tikkonkludi 42% tal-ka]i li kellha quddiemha. Min-na[a tieg[u, i/Chairman tal-KNPD sa[aq fuq il-[tie;a ta’ tolleranza zero g[al diskriminazzjoni fuq ba]i ta’ di]abbiltà b’mod

partikulari f’dak li hu xog[ol. Hu elenka numru ta’ e]empji fost dawk li rri]ultaw li kienu ka]i ta’ diskriminazzjoni kontra persuni b’di]abbiltà, minn kull wie[ed mis-sitt oqsma, u spjega li fejn f’bini jsiru tibdiliet li jippermettu a//essibbiltà lil persuni b’di]abbiltà, dawn mhux biss iwasslu biex il-persuni b’di]abbiltà jg[ixu [ajja a[jar imma wkoll il-bqija talpopolazzjoni li lkoll jie[du gost bi kmamar ikbar, inqas tur;ien u iktar fa/ilitajiet simili. Joe Camilleri fakkar li ftit jiem o[ra, bejn it-3 u l-10 ta’ Di/embru, se ssir edizzjoni o[ra ta’ :img[a tal-Persuni b’Di]abbiltà b’diversi attivitajiet li jippromwovu ddiversità fis-so/jetà. Issensiela ta’ attivitajiet tifta[ b’konferenza nazzjonali u tag[laq b’laqg[a tal-Kumitat Konsultattiv tal-Persuni b’Di]abbiltà Intellettwali. Lattivitajiet jinkludu wkoll numru ta’ attivitajiet b’enfasi fuq it-tfal kif ukoll ri/eviment ta’ radd ta’ [ajr g[all-[idma fil-qasam taddi]abbiltà.

Imniedi l-irkant tal-arti g[all-Istrina 2011

Dak li qed ji;i deskritt b[ala wie[ed millaqwa irkanti li qatt sar fl-istorja tal-Istrina mistenni jsir nhar il-{amis, 1 ta’ Di/embru, fil-Palazz ta’ San Anton. Dan t[abbar waqt konferenza tal-a[barjiet li saret fil-Palazz Presidenzjali tal-Belt fejn b[alissa hemm esebita l-arti li se tkun qed ti;i rkantata g[al skop nobbli b[ala parti millattività ta’ ;bir ta’ fondi ‘L-Istrina 2011’. Dan l-irkant issa sar [a;a ta’ tradizzjoni fi ]mien ilfesti tal-Milied. Kull min jixtieq jara dawn il-bi//iet artisti/i mill-isba[ u forsi anke jit[ajjar jipparte/ipa flirkant jista’ jag[mel dan billi j]ur l-esebizzjoni

li qed ssir b[alissa fil-Palazz tal-President li se tibqa’ miftu[a sat-30 ta’ Novembru. Il-President ta’ Malta George Abela qal li din is-sena aktar minn qatt qabel il-kwalità talo;;etti rkantanti hi tajba [afna. Dan juri, kompla jg[id il-President, li lartisti qeg[din jag[tu dawn l-bi//iet tal-arti minn qalbhom. Hu qal li hu ta’ sodisfazzjoni kbir li tara l-arti tamalgama ru[ha mal;enero]ità mhux biss mill-artisti [ajjin i]da anke minn dawk mejtin, li permezz talfamiljari tag[hom [allew bi//a millkollezzjoni tag[hom biex jg[inu lil min hu laktar fil-b]onn.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

8 Lokali

Sena probation

Tliet Rumeni li huma Vasile Caldararu ta’ 20 sena, Mures Petrache ta’ 28 sena u Mihai Florica ta’ 32 sena, ing[ataw probation ta’ sena mill-Ma;istrat Joseph Apap Bologna wara li ammettew li serqu madwar €200 kull wie[ed mirreception tal-lukanda Waterfront fil-G]ira nhar l-Erbg[a li g[adda. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Fabian Fleri filwaqt li l-Avukat Roberto Montalto ddefenda lir-Rumeni.

Il-President tal-Kamra Maltija Tancred Tabone (lemin) ma’ Michel Cordina, Kap tal-Commercial Banking ta’ HSBC Malta

L-HSBC jappo;;ja lill-Kamra tal-Kummer/ Il-Kamra Maltija talKummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija u HSBC Bank Malta ffirmaw Ftehim ta’ S[ubija g[all-Appo;;. Ilftehim kien iffirmat millPresident tal-Kamra Maltija tal-Kummer/ Tancred Tabone u l-Kap talCommercial Banking ta’ HSBC Malta Michel Cordina. Dan il-ftehim jappo;;ja b’mod spe/ifiku l-missjoni tal-Kamra Maltija li tg[in lill-membri tag[ha biex

jespandu n-negozju tag[hom barra minn Malta. “L-HSBC hu sie[eb ideali g[allinternazzjonalizzazzjoni g[ax hu bank globali bi pre]enza f’aktar minn 87 pajji],” qal Tancred Tabone. “Bl-g[ajnuna tal-HSBC f’dawn l-a[[ar snin a[na bnejna Internationalisation Desk b’]ew; impjegati fulltime. Is-servizzi tag[na fissettur huma motivati middomanda u ispirati mille]er/izzju kontinwu li na;;ornaw il-profili tal-

membri tag[na biex inkunu nafu a[jar fejn u b’liema mod qed jinternazzjonalizzaw innegozju tag[hom,” spjega Tabone. Permezz tal-appo;; kontinwu tal-HSBC, ilKamra Maltija [adet sehem f’g[add ta’ inizjattivi, fosthom s[ubija mal-Malta Enterprise fit-tnedija u limplimentazzjoni ta’ pro;ett iddedikat lil franchise, li permezz tieg[u bbenefikaw aktar minn 50 kumpanija.

SmartCity f’networking ma’ istituti finanzjarji SmartCity Malta, pro;ett kon;unt bejn SmartCity u lGvern Malti, qed torganizza attività ta’ networking flimkien ma’ istituti edukattivi f’Dubaj. Dan lavveniment se j;ib flimkien kumpaniji edukattivi b’interess ta’ kummer/ komuni f’Malta u Dubaj.

Fl-istadju inizjali, SmartCity Malta ospitat sessjoni ta’ tag[rif fl-10 ta’ Novembru fi/-/entru talkonferenzi ta’ SmartCiy Malta. Din il-laqg[a ta’ informazzjni ;abet flimkien rappre]entanti taledukazzjoni u ta[ri; industrijali f’Malta li huma

interessati jiskopru opportunitajiet ;odda fi swieq barranin. Il-parte/ipanti gawdew ukoll mill-esperjenza u rri]orsi tal-kumplessi tannegozju f’Dubaj fosthom idDubai Knowledge Village u Dubai International Academic City.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

10 Opinjoni

INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali

L-a[bar tal-mewt ta’ Steve Jobs, il-kofundatur tal-Apple ix-xahar li g[adda wara snin f’battalja mal-kan/er qajmet kommozzjoni internazzjonali. L-inventur teknolo;iku miet ta’ sitta u [amsin sena, i]da la[aq irrivoluzzjona kif na[sbu u kif nu]aw il-mezzi tal-komunikazzjoni di;itali. U minbarra dan, kien assuma status ta’ ikona kulturali. ;enerazzjonijiet s[a[ qisuh b[ala l-eroj tag[hom u ftit setg[u jimma;inaw id-dinja reali tag[hom ming[ajr invenzjonijiet b[all-Macintosh, il-Pixar, l-iMac, l-iPod u l-iPhone.

Ir-rivoluzzjoni ffirmata minn Steve Jobs> :enju u paranojku Skont servizz estensiv f’La Repubblica, Steve Jobs kien bniedem straordinarju, ta’ intelli;enza teknika u devozzjoni fanatika g[all-estetika ta’ o;;etti li mhux biss jintu]aw, i]da li jag[tik li tikkarezzahom u t[obbhom. Dak ta’ Jobs jirrappre]enta t-trijonf tal-buon gusto f’dinja li tidher iddominata mill-klini/ità teknika ta’ ]mienna, u hemm xi [a;a estremament “senswali” fil-kreazzjonijiet kollha tieg[u. Il-hi tech estetiku tal-inventur Amerikan kellu effett mhux biss fuq il-kompjuter tad-dar jew tal-uffi//ju, i]da fil-metodi talpubblikazzjoni, it-telefonija, il-qari u /-/inema. Ta’ min ifakkar li Jobs kien l-ori;inatur tal-Pixar (1995), l-ewwel kumpanija li kienet ori;inat lewwel feature film animat bil-kompjuter. Disa’ snin wara, Steve Jobs kien bieg[ il-kumpanija lil Walt Disney g[as-somma ta’ 7.4 biljun dollaru. Lanqas il-mewt ta’ ikona b[al Michael Jackson ma [olqot daqstant emozzjoni, minkejja //irkustanzi tra;i/i u mhux mistennija ta’ mewtu. Forsi l-istess sentimenti globali se[[ew meta miet John Lennon tal-Beatles. Studju]i tas-so/jolo;ija u l-kultura jg[idu li ftit kien hemm pre/edenti g[all-emozzjonijiet li qanqlet il-mewt bikrija ta’ Jobs, u biex jag[mlu xi paragun kellhom imorru lura lejn nies tal-kalibru ta’ Henry Ford, Thomas Edison, Walt Disney u aktar qrib tag[na, Madre Tereza jew :wanni Pawlu II fejn jid[lu persuna;;i reli;juzi. I//elebrat ukoll f’Off Broadway

Sakemm temm ]mienu temporali, Steve Jobs kien la[aq l-api/i tal-popolarità. Kien deher fuq aktar minn mitt fa//ata ta’ kopertini ta’ rivisti famu]i madwar id-dinja; kien is-su;;ett ta’ bosta kotba dwaru u kien anki l-protagonist ta’ dramm mu]ikali off-Broadway dwar [ajtu u ssu//ess fenomenali tieg[u tal-karriera inventiva tieg[u. I]da fl-istess waqt, Jobs kien ;elu] g[all-[ajja privata tieg[u u kien jg[asses kull dettall. Dawk mid[la tieg[u sew jistqarru li kellu [afna

Xemg[at mixg[ulin biex jag[tu ;ie[ lil Steve Jobs

talenti, fosthom li jikkontrolla u jimmanipula lmidja biex jin[are; biss dak li xtaq hu dwaru u dwar il-kreazzjonijiet tieg[u. F’wa[da mill-bijografiji li nkitbu, The Second Coming of Steve Jobs, l-awtur Alan Deutscmann jag[mel referenza g[ad-duwalità tal-inventur: ilfama kienet tog[;bu u kien iridha, i]da kien gwardjan metikolu] tal-kwistjonijiet personali. U b’mod partikulari fejn kienet tid[ol martu Laurene Powell (li ]]ewwe; fl-1991) u t-tliet uliedhom. Din is-segretezza kwa]i paranojka hemm min jaraha b[ala wa[da mill-fa//ati negattivi mo[bija fil-karattru ta’ Jobs. Dwar dawn l-aspetti oskuri ng[idu xi [a;a aktar ‘l isfel. Dwar “il-;enju li vvinta l-futur” [ar;u jag[mlu l-ewlo;ji tag[hom nies bi profil internazzjonali qawwi, minn kwalunkwe kamp. Il-President Barack Obama sellimlu b[ala “innovatur, vi]jonarju kura;;u] u e]empju g[al kul[add,” filwaqt li Medvedev tar-Russja iddeskriva lil Jobs b[ala “ inventur kbir Amerikan u ;enju li biddel id-dinja.” Ir-rival tieg[u Bill Gates qal dwar Jobs li “rari jidhru fid-dinja persuna;;i li j[allu impatt daqstant profond. Mark Zuckerberg, l-inventur tan-network so/jali Facebook “irringrazzja” lil Steve Jobs talli dan wera li “possibbli tibdel lid-dinja.” Ikkummentaw ukoll personalitajiet mid-dinja tal-arti u l-kultura. Salman Rushdie, l-awtur li fuqu kien hemm g[al snin s[a[, il-fatwa tal-Ajatollah talIran, iddeskriva lil Jobs b[ala “wie[ed mill-arkitetti l-kbar nett ta’ dak li hu reali.” Min-na[a tag[ha, Paris Hiton iddeskrivietu b[ala “;enju u persuna mill-iktar innovattiva li ;ew fid-dinja biex Steve Jobs jibdluha.”

In-na[a s-sewda Hemm in - na[a s - sewda ta ’ Steve Jobs . Minbarra s - segretezza ossessiva dwar [ajtu , nies li [admu mieg[u mill - qrib iddeskrivewh

b[ala bniedem awtokratiku li diffi/li ta[dem mieg[u . Analista tal midja sa[ansitra ddeskriva lil Jobs b[ala jerk . Wara sensiela ta ’ argumenti serji mal Apple stess , ironikament Jobs kellu jirri]enja . I]da hemm aspetti o[rajn aktar gravi . Hemm rapport dwar kif Steve Jobs kien minn Mario jisfrutta lill AZZOPARDI [addiema ?ini]i , marpardi@maltanet.net bosta minnhom tfal . Kien impona fuqhom regoli paranoj/i biex ji//entrilazza l - kontroll . Kien ji//ensura lil kul[add u kellu stil strettament awtoritarju , tant li hemm min iqabbel l atmosefera li [oloq fi [dan l - Apple b[ala wa[da li tfakkrek fir - rumanz 1 984 ta ’ George Orwell , xog[ol li ddenunzja l - komuni]mu . Kellu wkoll manija biex ji//ensura /ertu materjal mill - apparati li jo[loq : fost il - kontrolli assoluti kien i//ensurat materjal dwar ilgays , karikaturi politi/i, xbihat eroti/i u [wejje; o[ra li Jobs kien jikkunsidra b[ala “ ta ’ periklu morali ” g[at - tfal li ja[dmu fil fabbriki tieg[u . I]da dwar l - isfruttament tat - tfal ma kellux skrupli . Il - fabbriki tal - Apple fi/ - ?ina , skont il blog Amerikan gawker . com i[addmu tfal ta[t l - età legali ta ’ sittax - il sena u l - [addiema g[andhom xiftijiet twal ta ’ [mistax - il sieg[a . Il - ;urnata tax - xog[ol tibda bl - innu nazzjonali ?iniz u l - mikrofni jamplifikaw slogans ta ’ propaganda (“ Valur u effi/jenza kull minuta , kull sekonda ”; “ Qumu , qumu , qumu ! Miljuni ta ’ qlub b ’ mo[[ wie[ed .” ) . Mag[dud kollox ma ’ kollox , [add ma jista ’ jikkan/ella l - mit straordinarju li [oloq Steve Jobs . X ’ se ji;ri mill - Apple [add ma jaf , i]da l - konsulenti qed jg[idu li wara li miet il - guru tal - invenzjoni , il - kumpanija jmissha tikkon/entra fuq kreazzjonijiet relatati malqasam televi]iv , il - medium li l - kompjuter ma rnexxilux jinnewtralizzza u li g[adu l - aktar forma demokratika ta ’ tag[rif u divertiment .


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-PN katalist tal-bidla Il-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista li ltaqa’ fi tmiem il-;img[a li g[addiet, ippre]enta lis-so/jetà tag[na, f’dokument, il-qafas politiku li se jkompli ji;i rfinut, b’diskussjoni f’e]er/izzju li se jsir fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin. Dokument li permezz tieg[u l-PN se jibqa’ jkun katalist tal-bidla f’pajji]na. Vi]joni u valuri Id-dokument ‘L-G[eruq Tag[na’ qed joffri pjan, vi]joni u valuri li fuqhom il-PN se jkun qieg[ed jipproponi l-politika tieg[u g[all-pre]ent u g[allfutur. Dokument li jkompli fuq l-esperjenza li g[adda minnha l-PN u l-poplu tag[na ta’ dokument ie[or importanti li l-PN ippubblika 25 sena ilu – iddokument ‘Fehmiet Ba]i/i’. Dokument li kien attwat u implimentat biex jindirizza r-realtajiet tasso/jetà tag[na. }minijiet li l-poplu g[adda minn

[afna tbatijiet u vjolenza anke fi]ika, biex jikseb lura l-libertà, id-demokrazija u x-xog[ol. Poplu li [allas prezz g[oli [afna, b’attakki fuq dimostranti waqt mass meetings Nazzjonalisti, frame-ups u sa[ansitra qtil politiku fil-Ka]in Nazzjonalista talGudja. ‘Fehmiet Ba]i/i’ kien dokument li fl-a[[ar 25 sena bena lil pajji]na mill-;did. Quddiem din ir-realtà ta’ esperjenza ta’ 25 sena, il-PN kiseb il-fidu/ja tal-elettorat f’kull appuntament elettorali bl-e//ezzjoni tal-1996,

liema fidu/ja l-PN reba[ lura wara 22 xahar ta’ Gvern So/jalista li kkrolla kaw]a li ma kiex kapa/i jmexxi u li pprova jkisser dak li sab. I]da llum, quddiem dan l-e]er/izzju u l-[idma dettaljata ta’ anali]i wkoll tal-bidliet li se[[ew fisso/jetà u r-realtajiet tal-familji tag[na, il-PN filwaqt li j[ares b’sodisfazzjon lejn dak li rnexxielu jikseb g[all-poplu, qieg[ed ikompli j[ares ’il quddiem. Partit [aj, po]ittiv u dinamiku Id-dokument ‘L-G[eruq Tag[na’ juri kemm ilPN hu partit [aj, po]ittiv u dinamiku. Dokument li se jkompli jissarraf f’mutur ewlieni g[all-bidla f’pajji]na li jrid ikompli jwettaq il-PN fis-snin li ;ejjin. Dokument li qed ja;;orna l-politika ming[ajr ma jaljena ru[u mill-valuri li dejjem kien ispirat minnhom. Il-PN qed jibni dan id-dokument fuq il-pedament sod li bena tul l-a[[ar 25 sena. Il-pedament hu sod g[aliex tul il-25 sena li g[addew il-politika ssarrfet f’ri]ultati tajbin g[allpoplu. Pajji]na tbiddel. Wie;eb g[all-isfidi u rrealtajiet ta’ madwarna. G[araf jinvesti u jikber f’oqsma li fihom qeg[din jirrendu g[as-so/jetà u g[all-familji u ]-]g[a]ag[ tal-lum. Poplu li qed igawdi minn livell g[oli ta’ servizzi tas-sa[[a b’xejn. Minn edukazzjoni li tibqa’ taspira g[all-aqwa u l-a[jar b’investiment qawwi li jag[ti opportunitajiet ta’ aktar studji u kwalifiki g[a]]g[a]ag[. Qed ingawdu wkoll minn ]viluppi

importanti anke fl-ambjent u fil-kwalità tal-[ajja li qed ng[ixu. Dan illum nistg[u napprezzawh aktar meta naraw x’qed ji;ri f’pajji]i o[ra li qed i[abbtu wi//hom ma’ diffikultajiet u tbatijiet kbar kaw]a ta’ mi]uri ta’ awstrità li qed jie[du l-gvernijiet biex jikkore;u ]balji politi/i tal-passat. Il-PN, fid-dokument ‘L-G[eruq Tag[na’, jibqa’ partit li jirrifletti u jg[id /ar u tond min hu. Dan kollu jag[mel lill-PN partit ta’ kull sta;un u partit li jibqa’ vi/in in-nies. Determinat li jkompli jirba[ l-isfidi L-interventi li saru fil-Kunsill :enerali dwar dan id-dokument minn [afna ]g[a]ag[ u politi/i li ilhom jimmilitaw fil-partit, huma xhieda talener;ija li g[andu l-PN biex jibqa’ jkun ta’ servizz g[all-poplu. Partit li qed ja[dem u g[andu politika soda. Partit li jirrifletti kemm hu determinat li jkompli j[ares ’il quddiem u jkun il-katalist talbidla. Kemm il-PN qed ikompli jifta[ il-bibien bera[ g[a]-]g[a]ag[ u g[al dawk kollha li jridu jag[tu sehemhom. Dak li kiseb il-PN fl-a[[ar snin g[all-poplu tag[na, ikompli jitfa’ pi] ikbar illum biex nindukrawh u nsa[[uh. Il-PN, permezz taddokument li se jkompli jirfina f’g[axar gruppi li se jwaqqaf biex jippre]enta l-inizjattivi u l-proposti b’risq il-poplu tag[na, wera li hu m[ejji u determinat li jkompli jirba[ l-isfidi flimkien malpoplu.

Ba;it li juri l-wi// veru tal-Gvern Ta’ sikwit, fil-familji li n]ur, ikun hemm min jg[idlek kemm dwejjaq meta tisma’ l-a[barijiet ta’ x’qed ji;ri madwarna. Kwa]i ta’ kull ;img[a, jekk mhux kuljum, a[barijiet ta’ banek u kumpaniji kbar li fallew, fabbriki kbar li g[alqu jew se jag[lqu, pajji]i li tilfu lkredtu u jinsabu g[arkupptejhom bis-sassla jitkarrbu l-g[ajnuna umiljati, l-eluf mog[tija s-sensja, salbiera[ stess l-Irlanda tg[id li se tnaqqas 24,000 minn malGvern, kemm taxxi ;odda u kemm pensjonijiet naqqsu. Taqlib kbir li b[alu qatt ma rajna fl-a[[ar mitt sena. Kri]i li madwarna qed twe;;a’ lil miljuni ta’ nies. Malta tag[na i]da, hi mmexxija minn Gvern li jimpurtah, li jisma’ u li j[enn. Gvern li iva, bil-g[aqal, [a de/i]jonijiet diffi/li, li [addie[or sfrutta, i]da li llum taw il-frott. Pajji]i o[ra mben;la mill-kri]i. Pajji]na b’rasu mg[ollija ‘l fuq. A[na m’g[andniex kontroll fuq dak li qed ji;ri madwarna. I]da bl-g[a]liet li qed nag[mlu flimkien, qed inkattru xxog[ol, innaqqsu l-qg[ad, ninvestu fl-edukazzjoni u s-

minn Jason AZZOPARDI jason.azzopardi@gov.mt

sa[[a, nsostnu lin-negozji ]]g[ar tag[na, u nseddqu ssolidarjetà. Il-kuntrast ma’ dak li qed ji;ri sieg[a bog[od minna bl-ajruplan ma jistax ikun ikbar. Fl-a[[ar sentejn g[amilna numru ta’ mi]uri u in/entivi biex inwie]nu lin-negozji ]]g[ar ta’ pajji]na. Insellmilhom g[ax bl-g[araq ta’ ;binhom, minn kmieni filg[odu sa tard billejl, birriskji li jie[du ta’ kuljum, bilg[aqal u l-b]ulija tag[hom, [olqu iktar ;id u impjiegi. Bliskema tal-MicroINVEST

biss, fejn jekk sid in-negozju jinvesti fil-[anut tieg[u, jiffranka [afna taxxa, in[olqu madwar 320 impjieg ;did, u ;ew investiti madwar €15-il miljun. G[at-tieni darba f’din ille;i]latura u r-raba’ darba f’sitt snin, qed inaqqsu lincome tax. Fil-Ba;it qed innaqqsu l-income tax biex ng[inu lill-;enituri li g[adhom qed irabbu t-tfal. Fost dawn hemm eluf ta’ sidien ta’ negozji u [wienet ]g[ar. Ebda pajji] madwarna ma jista’ jifta[ar li naqqas ittaxxa f’dawn i]-]minijiet, anzi jissikkaw u jqa//tu qeg[din. Kuntenti b’li ksibna. Iva. Sodisfatti^ Iva, i]da ma niqfux hawn, anzi r-ri]ultati po]ittivi li qed niksbu jimlewna bil-[e;;a u ddeterminazzjoni biex inkomplu na[dmu u nwettqu politika li tkompli tg[in. Irridu nag[mlu iktar g[annegozji u [wienet i]-]g[ar tag[na. G[alhekk se niffrankaw iktar taxxa linnegozji ]-]g[ar is-sena li ;ejja, g[ax il-MicroiNVEST se n;edduha, la kienet su//ess. Kien g[alhekk li minn diskussjonijiet u laqg[at

Ir-ru[ so/jali to[ro; l-aktar meta l-iktar g[andek ra;uni ma turihiex u stajt toqg[od lura li kellna fl-a[[ar xhur, u hawn insellem lill-GRTU, [are; /ar li hawn imprendituri, spe/jalment dawk ]g[a]ag[ u li g[adhom jibdew, li g[andhom ideat tajbin i]da ma jkollhomx biex jag[mlu tajjeb g[as-self. G[alhekk [abbarna skema ta’ €20 miljun fejn il-Gvern jid[ol jag[mel tajjeb g[al self li l-imprenditur ]g[ir je[tie;. Il-Gvern, g[ax hu l-Gvern tas-self employed u n-negozji ]-]g[ar, se jag[ti hu garanziji lill-banek. Il-Gvern, g[ax hu Gvern li jimpurtah minnegozji ]-]g[ar, se jiggarantixxi hu self sa €100,000 u se jiggarantixxi sa 90% tas-self, li jkun jista’ jit[allas sa 10 snin wara. Din hi turija o[ra ta’ Gvern li lest jid[ol g[ar-riskju hu sabiex jassigura li min hu kapa/i jo[loq pro;ett tajjeb u li jista’ ja[dem, ikun jista’ jag[mel su//ess. Turija ta’ Gvern li tassew g[andu fidu/ja fin-negozji ]-]g[ar u s-self employed tag[na. U

di;à g[edna, li jekk hemm b]onn inkabbru l-€20 miljun, inkabbruhom ukoll, g[ax mhux se noqog[du lura milli ng[inu lin-negozji ]-]g[ar. Se jkomplu jikbru, se joktru n-negozji ]-]g[ar, kif g[amlu fl-a[[ar tliet snin, g[ax meta jikbru huma, tikber lekonomija tag[na u jin[oloq iktar xog[ol. Nemmen li dan il-Ba;it wera l-wi// veru ta’ dan ilGvern: g[aqli u [anin. Serju u jimpurtah minn kul[add. Irru[ so/jali to[ro; l-aktar meta l-iktar g[andek ra;uni ma turihiex u stajt toqg[od lura. Stajna g[edna, pajji]i o[ra qed jissikkaw, qed inaqqsu l-g[ajnuniet, mela [a nag[mlu b[alhom. I]da le. Ilkredu u l-valuri tag[na jg[idulna, wie]nu lill-batut, indukraw lil min jifla[ linqas, in/entivaw lil min ja[dem l-iktar, [ajru iktar xog[ol, ippremjaw lill-bie]el, [ennu g[all-fqir. Hekk g[amilna fil-Ba;it tat-Tnejn li g[adda.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt L-E:ITTU

Il-Kunsill militari jikkunsidra r-ri]enja tal-Kabinett Il-Kunsill militari li ilu jamministra l-E;ittu g[al dawn l-a[[ar xhur qed jistenna ftehim dwar Prim Ministru ;did qabel ja//etta r-ri]enja tal-Kabinett tal-Prim Ministru Essam Sharaf. Sorsi qrib il-Kunsill qalu, matul il-lejl, li ma kellhiex ting[ata a[bar formali qabel isir qbil mill-Kunsill dwar ilkandidat g[al Prim Ministru. Filwaqt li s-sorsi ma provdewx dettalji, kelliem filKajr kien tenna, qabel, li lKabinett kollu ta’ Sharaf kien ippre]enta r-ri]enja nhar il{add – bl-istazzjon Al Jazeera lbiera[ anki jis[aq li din ;iet a//ettata mill-Kunsill tal-Armata. Dan wara li komplew ilkonfronti vjolenti bejn dimostranti u pulizija g[al kontra l-irvellijiet fi Pjazza Tahrir tal-Kajr u meta m’hemm l-ebda [jiel li linkwiet se ji;i kontrollat g[al kollox (ara ‘It-tielet jum ta’

konfronti’ f’pa;na 14). Aktar kmieni fil-;urnata, Mohamed Hegazy, b[ala lkelliem g[all-Kabinett, kien tenna li ‘l-Gvern kellu jkompli jaqdi d-doveri tieg[u sakemm il-Kunsill jidde/iedi l-pass li jmiss’. Hegazy, sadattant, irrefera wkoll ‘g[a/-/irkostanzi diffi/li li g[addej minnhom l-E;ittu f’dan il-perijodu’. L-E;ittu llum je[tie; ja//erta mis-sigurtà tan-nies qabel l-elezzjonijiet g[allParlament li jibdew il-;img[a d-die[la u li se jevolvu b[ala pro/ess fuq it-tul ta]-]mien. Id-dimostranti fi Pjazza Tahrir qed jesi;u sadattant biex l-Armata tg[addi rriedni tal-poter lil amministrazzjoni /ivili u ming[ajr aktar telf ta’ ]mien u meta l-E;ittu, g[alihom, ilu ‘bi]]ejjed’ ta[t riedni militari. Sa tard ilbiera[ eluf ta’ E;izzjani kienu g[adhom qed

ji]diedu mad-dimostranti fi Pjazza Tahrir fejn insistew biex ‘iwarrab il-militar’. L-akbar kritika talE;izzjani hi li l-militar assuma wisq poter fl-E;ittu u meta l-Kunsill Suprem talQawwiet Armati g[andu j[ares it-transizzjoni g[al demokrazija wara tletin sena ta’ tmexxija awtokratika ta[t l-eks President Hosni Mubarak. Mistenni wkoll li llum fi Pjazza Tahrir issir dimostrazzjoni tal-massa fejn in-nies g[andha tinsisti dwar ‘gvern g[as-salvazzjoni nazzjonali’. Min-na[a tag[ha, l-Istati Uniti sej[et biex l-entitajiet E;izzjani ma jaqb]ux il-limiti tal-kontroll waqt li Jay Carney, il-kelliem g[allWhite House, jesprimi ‘linkwiet profond dwar ilvjolenza fl-E;ittu’ meta pajji]u qed ikompli josserva l-i]viluppi. IR-RENJU UNIT

Database tad-DNA tal-kan/er

Tobba bdew janalizzaw ittumuri ta’ 9,000 pazjent b[ala parti minn [idma kbira biex jin[oloq database tad-DNA tal-kan/er, xi [a;a li tista’ tbiddel radikalment il-mod kif ti;i trattata din il-marda. Wie[ed mill-ostakli ewlenin fil-;lieda kontra lkan/er hu l-fatt li l-marda tvarja minn pazjent g[allie[or anki jekk tkun fl-istess parti tal-;isem. Trattament g[al tip partikulari ta’ kan/er jista’ ja[dem f’xi pazjenti i]da ftit li xejn li jg[inu lil o[rajn min[abba l-mod ;enetiku tat-tumur. Dan ifisser li xi pazjenti jistg[u ji;u esposti g[al trattamenti mhux ne/essarji u li jiswew [afna flus u li aktarx mhux se jtejbu ssitwazzjoni. Fil-pre]ent, pazjent g[andu mnejn isirlu test g[al tip ta’ gene wie[ed jekk studji juru li dan iwie;eb l-a[jar g[al /erti drogi imma m’hemm ebda sistema g[al testijiet g[al firxa akbar ta’ genes kif ukoll li din l-informazzjoni titqassam malajr fost illaboratorji. Issa fis-sentejn li ;ejjin, /entri spe/jalizzati madwar ir-Renju Unit se ji;bru kampjuni ta’ tumuri minn eluf ta’ pazjenti li jkunu flewwel fa]i ta’ sensiela wiesg[a ta’ kan/er u jag[mlu testijiet fuqhom g[al sensiela ta’ genes ewlenin.

Dehra tal-Università ta’ Cambridge

L-INGILTERRA

Iridu jispi//aw il-korsijiet universitarji min[abba problemi ta’ fondi Universitajiet li qed jiffa//jaw il-problemi finanzjarji g[andhom ine[[u mal-5,000 kors millkurrikulum u fejn jistg[u ma jkomplux jg[allmu su;;etti ewlenin b[allistorja u l-filosofija. Il-korsijiet g[allinfermiera wkoll jistg[u jispi//aw meta mistenni li, mill-[arifa li jmiss, jonqsu mat-tnax fil-mija talkorsijiet ;enerali li g[alissa qed ikunu mg[allma f’dawn l-universitajiet. Fil-fatt, kelliema g[al Ucas, li fost o[rajn tie[u [sieb l-ammissjoni ta’ studenti, ammettew li numru tal-istudenti ‘attwali’ g[ad jistg[u jsiru jafu li l-korsijiet tag[hom iridu jieqfu [esrem fi ‘kwistjoni ta’ xhur’. Entità tal-g[alliema blisem Supporting Professionalism in

Admissions (SPA) qed tg[id ukoll li fl-2012, listudent se jkollu g[a]la ta’ 38,147 korsijiet – ji;ifieri ’l isfel mit-43,360 ta’ din issena. Janet Graham, f’isem lSPA, sostniet li minkejja lammonti rekord ta’ studenti hu minnu li naqsu n-numru ta’ korsijiet li jwasslu g[all-gradwazzjoni. Illum il-fondi tal-Istat g[all-universitajiet (flIngilterra) naqsu b’g[axra fil-mija u b’konsulenti malParthenon Group isibu li tal-anqas [amsin istituzzjoni tat-tag[lim qed jiffa//jaw falliment finanzjarju. Dan meta l-Metropolitan University ta’ Londra di;à naqqset il-korsijiet minn 557 g[al 160; bl-aktar su;;etti affettwati jinvolvu l-istorja, il-kummer/ u lfilosofija.


IN-NAZZJON lt-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt SPANJA

IR-RENJU UNIT

Pressjoni g[al politika li tikkumbatti l-kri]i

Iwissi li anki wara l-2015 il-pajji] se jkollu b]onn l-awsterità

Mariano Rajoy, il-Kap, ilPartit Popolari (PP) li reba[ lelezzjoni ;enerali ta’ nhar il{add, jinsab di;à ta[t pressjoni biex, mill-aktar fis, jiddettalja l-politika g[attra]]in tal-akbar kri]i ekonomika f’g[exieren ta’ snin – bi Spanja tittama li tistejqer mis-snin ta’ falliment ekonomiku ta[t is-So/jalisti. Il-partit ta’ Rajoy kiseb lakbar reb[a elettorali fi tletin sena, bl-elettorat Spanjol ju]a l-vot biex jikkundanna l-politika tal-Gvern So/jalista mmexxi minn José Luis Rodriguez Zapatero li fost o[rajn irri]ultat f’qg[ad ta’ 21.5 fil-mija; l-og[la /ifra fost il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea. Intant, il-Gvern So/jalista Spanjol hu l-[ames amministrazzjoni li spi//at minn fost lIstati taz-zona ewro b[ala ka;un tal-kri]i tad-dejn li bdiet tidher ‘inkontrollabbli’ f’numru ta’ pajji]i fejn ilproblemi [akmu bil-kbir. U l-in/ertezza fi Spanja g[andha tkompli sakemm Rajoy ifassal il-pjani g[all;ejjieni – bl-img[ax fuq iddejn tal-pajji] javvi/ina ssebg[a fil-mija jew livell li kien wassal biex pajji]i b[allGre/ja u l-Portugall jirrikorru g[al bailout ming[and l-UE u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF). Peress li l-pro/ess g[attran]izzjoni tal-poter jie[u fittul fi Spanja, Rajoy m’g[andux jibda jamministra pajji]u qabel tal-anqas l-20 ta’ Di/embru. Madankollu dan

Zapatero... sfidu/jat wara snin ta’ falliment ekonomiku

di;à impenja ru[u g[axxog[ol u fost stennija g[addettalji tal-mi]uri g[allawsterità li se j[allu impatt kbir mal-poplu. Filwaqt li Rajoy spi//a minnufih ta[t pressjoni biex jikkalma lis-swieq finanzjarji, hu g[amilha /ara li l-kri]i ma titran;ax bil-mirakli. L-Ispanjoli huma rassenjati g[al sensiela ta’ mi]uri g[allawsterità bil-[sieb li lekonomija tqum fuq saqajha – u bi/-/ifri tal-qg[ad ukoll mistennija jitilg[u meta mal[ames miljuni di;à spi//aw bla xog[ol. Dan meta llum hemm anki madwar miljun Spanjol li qed jissugraw li jitilfu djarhom lill-banek. Sal-lum Rajoy indika limpenji g[al riformi finanzjarji u fis-swieq tax-xog[ol bir-

reb[a storika tieg[u tibba]a laktar fuq l-g[adab g[al Zapatero u s-So/jalisti u bisswieq qed jistennew il-pjani fiskali tal-Prim Ministru elett. Fl-ewwel kummenti tieg[u wara li reba[, Rajoy qal li filwaqt li l-Partit Popolari ma weg[idx il-mirakli, kul[add jaf li ‘jkun hemm ir-ri]ultati mixtieqa ladarba l-affarijiet isiru kif suppost’. Rajoy anki se ja[dem ‘biex Spanja mill;did tgawdi r-rispett ta’ Brussell u s-swieq’ u meta jrid li pajji]u ‘jifforma parti missoluzzjoni u mhux mill-problema’. Skont ir-ri]ultati uffi/jali tal-vot ta’ nhar il-{add, il-PP reba[ 186 si;;u fil-kamra t’isfel tal-Parlament mag[mul minn 350 deputat u bisSo/jalisti jin]lu minn 169 g[al 111 rappre]entant flAssemblea f’disfatta storika. Dan wara li l-ist[arri; popolari kien ilu jindika tkaxkira g[as-So/jalisti ta’ Zapatero u meta l-fidu/ja f’Rajoy millum stess g[andha tiffa//ja lewwel e]ami fil-forma talirkant tad-djun ta’ Spanja li jsir ukoll nhar il-{amis. Il-Partit g[all-G[aqda Spanjola tax-xellug, li jinkludi l-eks Partit Komunista, reba[ [dax-il si;;u fl-elezzjoni u g[all-a[jar ri]ultat min-nofs is-snin disg[in. Il-partiti ]]g[ar irduppjaw irrappre]entanza fil-kamra t’isfel tal-Parlament b’54 si;;u i]da ftit se jkollhom effett fuq il-poter min[abba l-ma;;oranza assoluta tal-Partit Popolari.

IL-KRI}I TAD-DJUN

Jg[id li nfirxet lil hinn mill-Ewropa

Juergen Stark, konsulent ewlieni tal-Bank ?entrali Ewropew, ilbiera[ wissa li lkri]i tad-djun issa kienet infirxet minn /erti pajji]i tazzona ewro biex issa qed teffettwa l-ekonomiji ewlenin. Mhux talli hekk imma issa din kienet qed teffettwa anki

ekonomiji mhux Ewropej. Hu qal li dawn huma ]minijiet ta’ sfidi kbar u li dak li qed ji;ri hu fenomenu ;did. Hu qal dan waqt diskors flInstitute of International and European Affairs f’Dublin, ilkapitali tal-Irlanda. Hu qal li din il-kri]i ta’

djun kbar minn pajji]i issa ma kinitx kon/entrata biss flEwropa imma l-aktar ekonomiji avvanzati qed i[abbtu wi//hom ma’ problemi serji min[abba d-dejn pubbliku.

Ara wkoll Pa;na 15

Ed Miliband, il-kap talPartit Laburista Ingli] li jinsab fl-Oppo]izzjoni, wissa li anki wara l-elezzjoni ;enerali li jmiss fl-2015, kien se jkun hemm b]onn li firRenju Unit jittie[du aktar mi]uri ta’ awsterità. Waqt diskors li g[amel f’Londra, Miliband qal li min[abba l-isfidi fiskali li qed i[abbat wi//u mag[hom il-pajji], hemm b]onn li jinstabu mezzi ;odda ta’ kif isir ;ustizzja so/jali. Filwaqt li qal li l-mi]uri ta’ awsterità li qed implimenta l-Gvern pre]enti mhux se ja[dmu, hu qal li jekk il-Partit Laburista jkun elett fl-2015, aktarx kien se jiret ]bilan/ filfinanzi pubbli/i li jkun g[add ikollu b]onn li jitnaqqas. G[alhekk qal Miliband, fl2015, il-[idma kienet se tkun biex jitkompla jitnaqqas li]bilan/ fil-finanzi tal-Gvern u dan ifisser aktar mi]uri ta’ awsterità. Il-Gvern mag[mul millKonservattivi u l-Liberal Demokrati/i qed jimmira li kwa]i jelimina g[al kollox li]bilan/ rekord fil-finanzi tal-Gvern imma ]ieda fil-

qg[ad u ekonomija dg[ajfa waddab dubju dwar kemm dan it-tir se jirnexxi. Mervyn King, il-Gvernatur tal-Bank of England, wissa li l-ekonomija Ingli]a tista’ tista;na sa nofs is-sena ddie[la u analisti qed ibassru li l-qg[ad se jkompli ji]died. Din il-;img[a t[abbar li fost i]-]g[a]ag[, il-qg[ad issa qabe] il-miljun persuna. Ilbiera[, David Cameron, il-Prim Ministru Ingli] qal li l-i]vilupp batut tal-ekonomija Ingli]a kien qed jag[milha aktar diffi/li biex il-Gvern inaqqas l-i]bilan/ li g[andu fil-finanzi pubbli/i. Hu qal dan waqt li kien qed jindirizza mexxejja ewlenin tal-qasam tal-kummer/ fil-pajji]. Hu qal li l-isfoi biex iddejn tal-pajji] jin;ieb ta[t kontroll kien qed jirri]ulta li qed ikun aktar diffi/li milli kien mistenni. Il-Prim Ministru Ingli] qal li livelli g[olja ta’ dejn pubbliku u privat kien qed jirri]ulta ta’ pi] fuq l-i]vilupp ekonomiku tal-pajji]. B[ala ri]ultat ta’ dan, imbag[ad, ikun aktar diffi/li li wie[ed jikkontrolla d-dejn, qal Cameron.

L-ITALJA

}g[a]ag[ Taljani pessimisti dwar il-prospetti ta’ xog[ol Jirri]ulta li erbg[a minn kull g[axar Taljani huma m[assbin li se jitilfu x-xog[ol tag[hom meta fost l-akbar per/enta;; li mhumiex qed jaraw ;ejjieni tajjeb huma ]]g[a]ag[. Dan jirri]ulta minn st[arri; li sar mill-Osservatorio Confesercenti-Ispo. Skont l-ist[arri; issa huma 42 fil-mija t-Taljani li huma m[assbin dwar is-sigurtà talpost tax-xog[ol tag[hom. F’:unju, l-ammont ta’

Taljani li kienu qed isostnu li kienu m[assbin dwar is-sigurtà tal-post tax-xog[ol tag[hom kienu 27 fil-mija. Intqal li dawk li l-aktar huma m[assbin huma l-istudenti, 95 fil-mija, u ]]g[a]ag[ bejn l-età ta’ 18 u 24 sena in;enerali li jammontaw g[al 84 fil-mija. Minn dawn, l-aktar li huma m[assbin u pessimisti dwar il;ejjieni tag[hom kienu dawk li jg[ixu fin-Nofsinhar talItalja bi 74 fil-mija


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

14

Mument mill-inkwiet fi Pjazza Tahrir fil-Kajr matul il-;urnata tal-biera[ (Reuters)

L-E:ITTU

It-tielet jum ta’ konfronti Komplew g[at-tielet jum ilbattalji bejn dimostranti u pulizija fil-Kajr u fejn il-folol li qed jokkupaw Pjazza Tahrir fi/-/entru tal-kapitali qed jirre]istu lill-qawwiet tal-li;i li jridu ji]gumbrawhom millin[awi. B’hekk kompliet it-tensjoni f’pajji] li jrid jid[ol g[al elezzjonijiet stori/i fi kwistjoni ta’ jiem filwaqt li d-dimostranti qed jinsistu biex il-:enerali talArmata j/edu l-poter lillamministrazzjoni /ivili. Fl-a[[ar ;lied spikka lisparar tal-gass tad-dmug[ mill-Pulizija li anki attakkat kwartier li d-dimostranti organizz aw b[ala spe/i ta’ sptar. Intant, id-dimostranti kissru l-bankini u u]aw il-;ebel biex jissuttaw lill-pulizija bil-;ebel fost l-ag[ar vjolenza fil-Kajr mindu tqa//at l-eks President E;izzjan Hosni Mubarak. Min-nhar is-Sibt ’il hawn

mietu tal-anqas 40 persuna ka;un tal-;lied bejn il-qawwiet tal-Gvern u d-dimostranti filKajr u bliet E;izzjani o[ra. U meta l-elezzjoni g[allParlament – li g[andha tkun lewwel wa[da [ielsa (fl-E;ittu) g[al g[exieren ta’ snin – fadlilha anqas minn ;img[a, ilpoplu E;izzjan, minbarra losservaturi barranin, huma m[assbin dwar kemm ilpro/ess storiku g[andu jimxi ming[ajr xkiel. Il-;lied g[all-kontroll ta’ Tahrir – il-pjazza mag[rufa b[ala simbolu g[all-moviment anti-Mubarak – qed jara lpulizija tikseb vanta;; temporanju u bid-dimostranti jer;g[u jing[aqdu u jirkupraw il-po]izzjoni mitlufa. Dan meta l-Field Marshal Mohamed Hussein Tantawi, leks Ministru tad-Difi]a ta[t Mubarak u Kap tal-Kunsill talArmata spi//a mira ewlenija g[all-protesti.

IL-LIBJA

Tinsisti li Saif u Senussi jg[addu ;uri f’pajji]hom Il-Libja ]ammet sod filkwistjoni ta’ Saif al-Islam Gaddafi fejn insistiet li dan irid jg[addi ;uri f’pajji]u fejn il-qrati ‘ja//ertaw minn pro/ess ;ust’. Intant, il-Prim Ministru Libjan desinjat Abdurrahim El Keib je[tie; jivverifika jekk Abdullah al-Senussi, leks kap tas-servizzi sigrieti tar-re;im ta’ Muammar Gaddafi, inqabadx ‘tassew’ qabel jo[ro; stqarrija ta’ konferma. Dan wara li kelliema g[allKunsill Transitorju Libjan, nhar il-{add, qalu li uffi/jali fil-belt ta’ Sabha ‘ikkonfermaw li Senussi /eda ru[u f’idejhom’ – meta llum qed jing[ad li dan ‘ukoll’ g[andu jing[ata ;uri xieraq fil-Libja. Min-na[a tag[ha, il-Qorti Kriminali Internazzjonali tg[id li g[andha d-dritt li tg[addi ;uri lil Saif al-Islam

li hu akku]at b’delitti kontra l-bniedem. Hu allegat li Saif kien ordna l-qtil ta’ dimostranti m’humiex armati firrewwixta li ;abet fit-tmiem ir-re;im ta’ Gaddafi u bilqorti ta’ The Hague tressaq listess akku]a ta’ delitti kontra l-bniedem fil-konfront ta’ Senussi. Skont l-a[[ar rapporti, Saif al-Islam u Abdullah alSenussi nqabdu sig[at ’il bog[od minn xulxin f’re;jun tal-Libja ddominat minn de]ert. U waqt li Abdurrahim El Keib qed jg[id li l-Gvern ;did Libjan se jit[abbar proprju llum, i]-]jara imminenti (fil-Libja) ta’ Luis Moreno-Ocampo, lProsekutur tal-qorti internazzjonali, kon/entrat lattenzjoni fuq l-obbligi ‘spe/ifi/i’ ta’ dan il-pajji] Afrikan.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 15 IL-KRI}I TAD-DJUN

Il-Moody’s twissi lil Franza }ieda fir-rata tal-interessi fuq id-dejn tal-Gvern Fran/i] u prospetti dg[ajfa g[all-i]vilupp ekonomiku Fran/i] jistg[u jwasslu biex il-Moody’s to[ro; rapport negattiv dwar il-marka ta’ fidu/ja, il-credit rating, ta’ Franza g[alkemm mhux bilfors kienet se titnaqqas. Din it-twissija saret il-biera[ f’rapport ma[ru; mill-Moody’s. Franza g[andha l-og[la livell ta’ fidu/ja mill-a;enziji b[al

Moody’s, dak ta’ AAA, imma issa hemm t[assib li dan jista’ jitnaqqas. Dan g[aliex Franza g[andha l-ekonomija l-aktar dg[ajfa fost is-sitt pajji]i Ewropej li g[andha din il-marka ta’ fidu/ja u hemm possibbiltà li Franza tispi//a fil-mira tasswieq finanzjarji. Il-Moody’s qalet li jekk lispi]a tas-self ta’ Franza tkompli ti]died fit-tul, l-isfidi finanzjarji tal-Gvern Fran/i] ji]diedu fost

L-ISTATI UNITI

Kri]i dwar id-dejn Ta[ditiet f’Washington bliskop li jnaqqsu d-dejn li g[andu l-Gvern Amerikan jinsabu f’xifer il-falliment. Dan wara li kumitat spe/jali talKungress li kien inkarigat isib minn fejn jitnaqqsu 1.2 triljun dollaru mill-ispi]a tal-Gvern sa nhar l-Erbg[a. Il-kumitat hu mag[mul minn Repubblikani u Demokrati/i i]da dawn ma jistg[ux jaqblu dwar dak li g[andu jsir. Dan hekk kif id-dejn nazzjonali Amerikan issa qabe] il-15-il triljun dollaru. Il-kumitat in[oloq f’Awwissu wara li ]died il-livell tad-dejn Amerikan biex ikun evitat li lIstati Uniti ma tkunx tista’

t[allas id-dejn li g[andha. Jekk ma jkunx hemm qbil sa g[ada, se jkun hemm qtug[ awtomatiku fil-qasam tal-infiq domestiku u militari. Fil-ka] tal-militar kien di;à mwissi li jekk dan ise[[, il-militar Amerikan jispi//a ]armat. In-nuqqas ta’ qbil hu ffukat laktar fuq dwar jekk g[andux ikun hemm ]idiet fit-taxxi b[ala parti mill-pjan biex jitnaqqas iddejn. Xi [a;a li r-Repubblikani huma kontra. Dawn min-na[a tag[hom iridu qtug[ fil-qasam tas-servizzi so/jali, xi [a;a li dDemokrati/i elisti ja//ettaw imma bi tpattija g[al taxxi fuq in-nies l-aktar sinjuri filpajji].

tbassir xejn tajjeb g[all-i]vilupp ekonomiku tal-pajji]. Intqal li bil-mod kif inhuma sejrin l-affarijiet, Franza qed ikollha ]ieda ta’ tliet biljun ewro kull sena fl-ispi]a talfinanzjament. Fis-17 ta’ Ottubru, ilMoody’s kienet wissiet li tpo;;i lil Franza g[al tbassir negattiv jekk l-ispi]a biex ting[ata g[ajnuna lill-banek u pajji]i membri taz-zona ewro jkunu

aktar milli jifla[ il-pajji]. Il-Moody’s qalet li l-klima tas-swieq kien ta’ theddida g[as-sitwazzjoni finanzjarja talpajji] g[alkemm, g[alissa, mhux g[ar-rating – il-marka ta’ fidu/ja – innfisha. Il-possibbiltà li jitnaqqas ilcredit rating ta’ Franza hu lok ta’ t[assib g[all-President Fran/i] Nicolas Sarkozy partikolarment peress li s-sena d-die[al se ssir l-elezzjoni presidenzjali.

Il-President Fran/i] Nicolas Sarkozy


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Feature

EKONOMIJA> RI}ULTATI INKURA::ANTI

16

Feature 17

Tliet snin ta’ ri]ultati mill-aqwa minn Joe MIKALLEF – joe.mikallef@media.link.com.mt

Il-fatti huma fatti. Ma jista’ jmerihom [add. U l-fatti huma li minkejja l-kri]i internazzjonali kbira, pajji]na – grazzi g[all-politika g[aqlija tal-Gvern immexxi millPartit Nazzjonalista – miexi ’l quddiem. Pajji]na miexi ’l quddiem u qieg[ed jattira linvestiment lokali u barrani. Pajji]na miexi ’l quddiem u qieg[ed ikattar il-postijiet tax-xog[ol. Illum lopportunitajiet tax-xog[ol g[al min verament irid ja[dem qeg[din hemm. Filwaqt li kul[add jaf x’qed ji;ri f’pajji]i o[rajn Ewropej b[all-Gre/ja, il-Portugall u l-Italja, f’pajji]na nistg[u ng[idu li qed ji;ri l-kontra. L-ekonomija tkompli tissa[[a[ u tag[ti ri]ultati inkora;;anti. Naturalment jekk l-ekonomija f’pajji]na miexja ’l quddiem u qed tag[ti ri]ultati po]ittivi, dan kollu mhux ji;ri b’kumbinazzjoni. Qed ji;ri g[ax il-Gvern immexxi

mill-Partit Nazzjonalista qed jimxi b’politika g[aqlija. IlGvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista qed jimxi b’politika li tpo;;i l-interessi vera tal-Maltin u lG[awdxin l-ewwel u fi/-/entru. Il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, g[ax hu gvern serju, jie[u l-mi]uri li hemm b]onn. Anki jekk xi drabi dawn il-mi]uri ma jkunu popolari xejn. Il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista flok jimxi b’politika li tin]el tajjeb g[all-gallarija, jimxi b’politika li hi flinteress veru ta’ pajji]na u tal-poplu Malti. Il-fatti jitkellmu wa[idhom. L-istatistika ma jista’ jmeriha [add. U l-fatti huma li pajji]na qed ikompli jimxi ’l quddiem. U dan: Minkejja l-akbar kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali li qatt rat id-dinja fl-a[[ar tmenin sena. Minkejja li ekononija kbar u b’sa[[ithom ikkrollaw

Minkejja splu]joni fil-prezzijiet tal-ener;ija Wara t-tkabbir ekonomiku (GDP) li s-sena li g[addiet kien ta’ 3.2%, fl-ewwel kwart ta’ din is-sena ]died bi 2.3% u bi 2.8% fit-tieni kwart tas-sena. Fl-2010 Malta kellha tkabbir ekonomiku ta’ 3.2%; dan kien fost l-akbar tkabbir re;istrat fost il-pajji]i kollha talUE. Kellna tkabbir ekonomiku akbar minn pajji]i b[allBel;ju, ir-Repubblika ?eka, l-Estonja, l-Irlanda, Franza, ?ipru, l-Italja, l-Awstrija, il-Portugall, u r-Renju Unit. Malta g[andha rata ta’ qg[ad ta’ 6.3%. Din hi l-5 linqas rata ta’ qg[ad fl-UE. Il-medja fiz-zona ewro hi ta’ 9.9%. L-a[[ar statistika tal-NSO turi ]ieda ta’ 3,000 filpersuni li ja[dmu bi qlig[ u tnaqqis ta’ 1,000 persuna li qed ifittxu x-xog[ol.

Malta bl-inqas rata ta’ qg[ad fost il-pajji]i Ewropej


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

18 Ittri Sentenzi xierqa Qrajt li dik il-persuna li tajjar lil dawk it-tewmin f’{’Attard qieg[ed barra g[ax skonta s-sentenza; u issa re;a’ tressaq il-Qorti b’akku]i simili. Sentenza baxxa g[al dak kollu li g[amel - saq b’velo/ità qawwija - bla li/enzja - u fuq kollox baqa’ sejjer, apparti li lQorti tatu sentenza fqira, tatu wkoll li ma jsuqx g[al g[axar snin, appella u wara, is-sospensjoni ;ietu g[al sitt xhur qab]a kbira. Din serjetà? U issa re;a’ g[amel xi [a;a o[ra. Nispera li g[al ka]i b[al dawn il-Qorti tag[ti sentenzi iebsa u ma hemmx bdil, g[ax il-[sara jkun di;à g[amilha l-individwu - b[al dawk li jinqabdu bid-droga u qtil.

G. Busuttil

In-Naxxar

Jirtira l-Kap tal-Libreriji f’G[awdex Matul dawn il-jiem qed jirtira mis-servizz :or; Borg, Kap tal-Libreriji f’G[awdex wara servizz ta’ g[add sabi[ ta’ snin li hu ta lill-pubbliku in;enerali. Wara l-idejn sodi ta’ Paul M. Cassar li [adem kemm fela[ u introdu/a g[add ta’ riformi biex il-librerija tkompli ttejjeb is-servizzi tag[ha, dan il-pi] kien g[adda g[al fuq :or; Borg li ]gur kien la[aq t[arre; tajjeb fil-mestier u g[amel minn kollox biex il-pubbliku jkun moqdi mill-a[jar. Kull min hu mid[la tallibrerija li nsibu fi Triq Vajrin;a, ir-Rabat, G[awdex, ]gur li jaqbel ma’ dan li qed ng[id g[ax :or; Borg kien dejjem l-ewwel wie[ed li jid[ol g[ax-xog[ol u l-a[[ar wie[ed li jo[ro; u dejjem [adem id f’id ma’ s[abu g[all-;id ta’ dan id-dipartiment daqstant

importanti b’mod spe/jali fil[ajja tal-istudenti u l-istudju]i tag[na. Ma niftakar qatt li d[alt il-librerija u ma nqdejtx mill-koxxa; kien jimmeraviljani kif f’[in qasir imur fuq il-ktieb jew manuskritt li kont nitolbu g[ad li kif jaf kul[add din irreference library illum fiha eluf kbar ta’ kotba. Minn ]mien g[al ]mien kien jag[raf jo[loq ukoll xi attivitajiet kulturali u so/jali biex ikompli ji;bed in-nies lejn il-librerija u jissensibilizzahom dwar l-importanza tal-qari u rri/erka. Kien fi ]mien Paul M. Cassar li dan il-bini beda jilqa’ fih l-Arkivju Nazzjonali, illum immexxi tant tajjeb millistoriku Monsinjur Dr. Joe Bezzina. F’:or; Borg jien dejjem rajt bniedem sin/ier, dejjem lest biex jg[inek. Kellu inizjattiva kbira u g[al snin twal [adem

Residenta sodisfatta Jiena residenta anzjana li noqg[od Gwardaman;a. G[amilt diversi lmenti lill-Kumitat Amministrattiv ta’ Gwardaman;a fuq is-sistema tat-trasport li da[let fis-se[[ f’Lulju ta’ din is-sena. Kellna problema kemm biex a[na r-residenti nid[lu l-Belt Valletta minn Gwardaman;a u anki biex immorru minn Gwardaman;a sa Mater Dei. Din is-sistema tran;at re/entement u ta’ dan nixtieq nirringrazzja li/-Chairperson tal-Kumitat

Amministrattiv ta’ Gwardaman;a Annhelica Agius talli tat il-kontribut tag[ha biex is-sistema tat-trasport lejn l-Isptar Mater Dei u l-Belt Valletta ;iet irran;ata. Apparti dan kollu, kull meta kelli xi ilmenti u g[addejthom li/-Chairperson ta’ Gwardaman;a, hi g[amlet mill-a[jar li setg[et biex dawn l-ilmenti ji;u solvuti mill-aktar fis possibbli.

A.M. Vassallo

Gwardaman;a

biex jissokta jkabbar il-pageant spettakolari li ta’ kull sena lejlet il-Milied jo[ro; mi/?entru Parrokkjali ta’ San Lawrenz, attività li g[adha sejra u li jiena ng[id g[alija, qatt ma nitlef. Kien ukoll lewwel wie[ed minn tliet fundaturi li waqqfu f’G[awdex l-G[aqda {bieb tal-Presepju G[awdex Malta 1985 u li dissena qed tag[laq 26 sena. Huwa wkoll il-bniedem li qed ikompli ji]viluppa f’mu]ew id-dar ta’ Dun Gu]epp Cauchi, sa/erdot twajjeb minn San Lawrenz li

tant kellu jara fuq wi//u kemm dam [aj fostna u li [allielna [afna kitbiet reli;ju]i li bilmod il-mod issa qed jaraw iddawl tal-istampa. Dan hu :or; Borg li g[adda [ajtu qalb l-ixkafef u l-kotba u li issa qed jirtira biex ikompli jgawdi l-familja sabi[a tieg[u. Minn hawnhekk nawguralu g[omor twil u f’isem dawk kollha li xi darba jew o[ra rifsu l-g[atba tal-librerija ta’ Triq Vajrin;a, ng[idlu “Grazzi!”

Joe M. Attard

Ir-Rabat, G[awdex

L-ittri f’din il-pa;na

L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilposta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew flindirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma ji;ux ippubblikati. L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

{ajku - 386 minn Oliver Friggieri

Rifes il-bniedem it-twapet tal-g[elieqi, u Alla we;;a’.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Mu]ika 19

Kun/ert spe/jali ta’ mu]ika ta’ kompo]ituri Pollakki Illum it-Tlieta, 22 ta’ Novembru fit-8.30 p.m. it-Teatru Manoel, flimkien mal-Ambaxxata tal-Polonja f’Ruma, se jippre]enta kun/ert spe/jali ta’ mu]ika ta’ kompo]ituri Pollakki ewlenin tas-sekli 20 u 21. Il-kun/ert se jsir g[all-okka]joni tal-Jum Nazzjonali tal-Polonja kif ukoll biex ifakkar il-Presidenza tal-Polonja tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea. Minbarra Chopin, Moniuszko u Paderewski, il-Polonja pprodu/iet numru ta’ kompo]ituri li g[amlu isem mad-dinja kollha. U[ud minnhom huma Karol Szymanowski (1882-1937), Witold Lutoszawski (1913-94), Henryk Górecki u Krysztof Penderecki (1933- ). Mu]ika ta’ dawn l-erba’ kompo]ituri

Il-vjolin/ellista Andrzej Bauer

se ti;i interpretata f’dan il-kun/ert u li huma rispettivament g[a]la ta’ ma]urki g[all-pjanu minn Op. 50, Grave g[al vjolin/ell u pjanu, Erba’ preludji g[all-pjanu, Op. 1. u Capriccio g[al Siegfried Pal g[al vjolin/ell solo. Ji;u interpretati wkoll Trop, g[all-pjanu ta’ Pawez Szymazski (1954- ) u Sunetti ta’

Shakespeare ghal sopran ra;el u lpjanu, ta’ Pawez Mykietyn li se jkun pre]enti g[all-kun/ert . Mu]i/isti ewlenin Pollakki li se jie[du sehem huma l-pjanista Joanna Wicherek, il-vjolin/ellista Andrzej Bauer u l-vu/i hi ta’ Michal Szaweski. Dan huwa kun/ert mhux tas-soltu g[aliex jag[ti okka]joni

rari fejn il-pubbliku lokali jista’ jisma’ b’mod l-i]jed dirett mu]ika moderna u kontemporanja millPolonja. Biljetti: bookings@teatrumanoel.com.mt Tel. 2124 6389 Fax: 2124 7451 Ara wkoll: www.teatrumanoel.com.mt


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

20 Kumpass

Il-Mit[na tal-Imrie[el Pa;na koordinata minn Charles B. SPITERI charles.spiteri@media.link.com.mt

Parti minn wirt artna huma l-imtie[en tar-ri[ li jinsabu mxerrda f’diversi n[awi tal-G]ejjer Maltin. Parti minnhom huma wirt il-Kavallieri, g[ax il-Gran Mastri Nikol Cottoner (1663 – 1680), Gregorio Carafa (1680 – 1690) u Antonio Manoel de Vilhena (1722 – 1730) bnew diversi minnhom.

Dan tal-a[[ar bena lmit[na ta’ Ganu f’Birkirkara. F’Birkirkara, fil-bidu tasSeklu XIX (1801) kien hemm l-imtie[en ta’ Ganu talImrie[el. Fl-1808 tissemma lmit[na tar-ri[ li kienet tinsab f’Birkirkara, fil-wied. Din kienet f’idejn :u]eppi Mangion li fl-istess sena talab li ji;;eddidlu /-/ens. Tliet snin qabel kien hemm ilmit[na tar-ri[. Dan jindika li kien hemm xi mkien ie[or f’Birkirkara, mit[na o[ra tarri[ li di;à kienet spi//at sa dak i]-]mien. Il-mit[na tal-Imrie[el Jirri]ulta li l-mit[na tal-

Imrie[el kienet di;à te]isti fla[[ar snin tal-Kavallieri. Dan jo[ro; mill-fatt li fl-1826, Giovanni Sammut stqarr li lmit[na kienet ilha f’idejh g[al 29 sena, bil-kera ta’ 725 skud fis-sena. Fl-istess sena, fl-1 ta’ Lulju, l-istess mit[na ng[atat lil :u]eppi Fenech u [utu g[al perijodu ta’ 29 sena, bil-kera ta’ £42. 1s,8d (505 skudi) inklu]i l-karna;;i. Jidher i]da li fl-1847 l-a[wa Fenech talbu li titnaqqas il-kera tal-mit[na. It-talba tag[hom g[addiet lillKollettur tal-Kera tal-Artijiet tal-Gvern. Fir-rapport tieg[u bid-data tas-27 ta’ Novembru, 1847, ilkollettur Vincenzo Casolani stqarr li “ The position of this mill is advantageous but among to the great number of ‘centimuli’ now existing, the rate of rent has become excessive!”

Parti mill-makkinarju ta’ mit[na

Billi skont dan ir-rapport, il-kera tal-mit[na kienet e//essiva, f’dawn i//irkustanzi l-kollettur irrikmanda li skont rapport u stima li kienu saru, il-kera kollha kellha titnaqqas g[al £38 38 fis-sena (456 skud). F’Ottubru tal-1857, ilmit[na g[addiet f’idejn ?ensu Sammut bil-kera ta’ £23. 10s fis-sena (282 skud), i]da filkuntratt kellu klawsola li jista’ j/edi l-kirja f’ka] li titwaqqaf xi mit[na ;dida firra[al, i]da kellu j]omm ilkirja g[al sena. Fil-bidu tal-1858 Sammut g[amel talba lill-Gvern li jew titnaqqaslu l-kera jew I/edi lkirja. Il-Gvern, fit-23 ta’ Marzu 1858, g[adda din ittalba lill-kollettur, li g[amel rapport. Fir-rapport tieg[u lkollettur stqarr li kien evidenti li l-imtie[en tal-Gvern kienu qeg[din ja[dmu b’tlef u li hu

Il-mit[na tax-Xag[ra, G[awdex, li tag[tina idea ta’ kif kienet tkun parti minnha minn ;ewwa, u li kienet isservi ta’ workshop

[addie[or, kif ukoll billi kienet tlestiet mit[na ;dida f’Birkirkara li bdiet ukoll ta[dem. I]da billi ma kienx hemm ]mien biex jo[or;u lofferti g[all-mit[na sal-1 ta’ April, Sammut kellu jibqa’ responsabbli g[aliha g[at-tliet

L-idea wara KUMPASS hi li waqt li sieq wa[da tieg[u tibqa’ fuq il-karta, l-o[ra tinfeta[ minn post g[all-ie[or f’pajji]na stess, biex twasslilna tag[rif li jew nafu ftit dwaru jew ma nafu xejn. {ajr imur lill-kittieba differenti, li u[ud minnhom ma g[adhomx fostna. Darb’o[ra, KUMPASS se jittratta {ruq, serqa sagrilega u l-E]er/izzi Spiritwali

stess kien qed isib diffikultajiet kbar biex ji;bor il-kera tag[hom. G[aldaqstant il-kollettur kien tal-idea li tintlaqa’ t-talba ta’ Sammut u li j/edi l-kirja f’:unju li jmiss (1858) kemm g[ax din ilkon/essjoni kienet ing[atat lil

xhur li jmiss u mbag[ad jin[ar;u l-offerti g[aliha. Fil-fatt in[ar;u l-offerti u kien hemm seba’ persuni li offrew li jo[duha. Fost lofferti kien hemm dik ta’ Pietru Pawl Bonavia g[al £18, li kienet l-og[la offerta u dik ta’ An;lu Grech li offra £16. G[alkemm l-offerta ta’ Bonavia kienet ta’ £5. 10s inqas mill-kera pre]enti, ilkollettur tal-kera Mamo, issu;;erixxa li Bonavia jing[ata l-mit[na b’effett mill-1 ta’ Lulju 1858. IlGvern laqa’ t-talba tieg[u. I]da ;ara li Bonavia ma setax jag[ti s-sigurtà mitluba, li j[allas il-kera u dde/ieda li ma ji[ux il-mit[na. G[aldaqstant saru avvi]i biex il-mit[na ting[ata bl-offerta. L-og[la offerta kienet dik ta’ An;lu Grech li offra s-somma ta’ £17 (204 skukdi) g[allperijodu ta’ tmien snin. Di]grazzja fil-mit[na Aktar ’il quddiem An;lu Grech ing[ata l-mit[na g[al 99 sena, g[as-somm ta’ £8. 8s fis-sena (100 skud fis-sena).

F’talba li g[amel lill-Gvern fl-1867, hu stqarr li min[abba nuqqas ta’ xog[ol, ma setax i[allas l-imsemmi /ens u g[aldaqstant g[amel talba lillGvern biex jitnaqqaslu /-/ens. B[as-soltu, it-talba ng[atat lill-kollettur. Fir-rapport tieg[u, il-kollettur stqarr li listeam engines kienu [adu lparti l-kbira tax-xog[ol talimtie[en tar-ri[. I]da billi ma kienx ikun ;ust li titnaqqas biss il-kera ta’ din il-mit[na, il-kollettur issu;;erixxa li lkunsiderazzjoni ta’ din ittalba, ti;i posposta g[allpre]ent sakemm il-Gvern jidde/iedi li jag[mel riduzzjoni ;enerali tal-kera tal-imtie[en kollha kif kien g[amel ftit qabel. Il-Gvern qabel ma’ din it-talba. I]da sfortunatament, limsemmi An;lu Grech kellu j[alli [ajtu f’din il-mit[na. :ara li nhar il-{amis 8 ta’ Ottubru 1868, matul maltempata, sajjetta laqtet ilmit[na u mhux biss ikkaw]atilha [sarat kbar, i]da qatlet ukoll lil An;lu Grech fil-post, filwaqt li /ertu Salvu miet sag[tejn wara.

offerti. Tliet snin wara, Pawlu Grech g[amel talba biex jixtri l-makkinarju tal-mit[na talImrie[el. It-talba tieg[u g[addiet lis-Supretendent taxXog[lijiet Pubbli/i li stqarr li: “Owing to the present circumstances of windmills having almost generally fallen out of use, I am disposed to propose that the grinding stones, iron ring and axis applied for, be offered to petitioner for the price of £2. 10s. Il-Gvernatur qabel ma’ din it-talba. Fil-fatt min-noti li hemm fir-Re;istru taxXog[lijiet Pubbli/i bid-data tas-7 ta’ Ottubru 1889, nafu li l-makkinarju tal-mit[na kien inbieg[ lil Pawlu Grech g[assomma ta’ £2. 10s li kienet t[allset lir-Ri/evitur :enerali. B’hekk nafu fi/-/ert li lmit[na tal-Imrie[el ]gur waqfet ta[dem fl-1889. Illum g[adna naraw biss il-ba]i tag[ha.

L-a[[ar snin tal-mit[na Fl-1886, il-bini tal-mit[na kien f’idejn Pawlu Grech li talab li tibqa’ f’idejh b’kera mnaqqsa. Is-Supretendent tax-

inkriet g[al 505 skudi (£41.1s,8d) lil :u]eppi Fenech u [utu. Fl-1847 re;g[et inkriet lill-istess bilkirja ta’ 456 skud (£38). ?ensu Sammut krieha fl-1857 g[all-prezz ta’ 282 skud (£23.10s). Warajh [adha An;lu Grech. Dan ;ara s-sena ta’ wara, fl-1858 u g[aliha [allas kera ta’ 204 skudi (£17). Hu re;a’ ;edded il-kera fl-1867 u beda j[allas 100 skud (£8.8s) fis-sena. Kitba ta’ Winston Zammit g[all-Banda Santa Elena Birkirkara 2001

Xog[lijiet Pubbli/i ntalab jag[ti stima tal-post biex jinkera b[ala post ta’ abitazzjoni u din hi indikazzjoni li kien hemm [sieb li l-post ma jibqax jintu]a b[ala mit[na. Sar rapport li mieg[u qabel isSupretendent Galizia, li i]da g[amel su;;eriment li qabel ma l-post jing[ata b’/ens twil, il-makkinarju jinbieg[ bl-

Il-kirja tal-mit[na Insibu li fl-1797, il-mit[na kienet tinkera b’725 skud lil Giovanni Sammut. Fl-1826



IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt MALTA LLEJLA

Awtur Malti u mistieden Ingli] NET Television 17>00

L-Ingli] Davidd L. Cunningham se jkun fost il-mistiedna ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum. Hu meqjus b[ala spiritual healer u jinsab Malta fejn mistenni jdum sat-18 ta’ Di/embru. F’dan i-]mien se jag[mel sessjonijiet ta’ healing. Fir-rokna ta’ kull nhar ta’ Tlieta fejn niltaqg[u ma’ xi kittieb, illum se jkun hemm is-So/ju tal-Museum Carmel Bezzina li l-aktar pubblikazzjoni ri/enti tieg[u hi {al Balzan u l-Lunzjata u kitbiet o[ra. Qabel, fost o[rajn, David L. Cunningham tana bijografija dettaljata dwar Mons. Pietru Pawl Saydon li kien [adem qatig[ biex tana ver]joni bilMalti tal-Bibbja. Kontributur ie[or fl-edizzjoni ta’ Malta Llejla g[allum se jkun Kevin Azzopardi, li regolarment iwassal tag[rif dwar ilpurtieri. Carmel Bezzina u l-fa//ata tal-aktar ktieb ri/enti tieg[u BEJNI U BEJNEK

Rosetta Debattista NET Television 23>30

Josef Bonello llum se jkollu b[ala l-mistiedna tieg[u lillpjanista u terapista tal-mu]ika Rosetta Debattista (ritratt ta[t). Twieldet fl-1970, Rosetta hi wkoll g[alliema fis-St Martin’s College. Gradwata mir-Royal College of Music u millUniversità ta’ Surrey. B[ala pjanista professjonali daqqet sew f’Malta kif ukoll fl-Ingilterra. Aktar kmieni din is-sena hija n[atret Art Education Consultant tat-Teatru Manoel biex t[e;;e; l-interess fl-arti u l-kultura fost i]-]g[a]ag[.

FIL-QOSOR • QUADRO (NET Television 21>35) - Il-programm tal-lum se jkompli jittratta s-su;;ett tar-remission u l-parole i]da llum b’enfasi fuq l-angolu le;i]lattiv. Xi tg[id il-White Paper tal-2009 li fi ]mien qasir mistennija ssir li;i? X’inhi l-po]izzjoni tal-Partit Laburista u tal-Gvern? Is-so/jetà vera tridha din irriforma? Biex jiddiskutu s-su;;ett se jkun hemm lAvukati u Membri Parlamentari Beppe Fenech Adami u Jose Herrera u George Busuttil li hu Direttur ta’ Mid-Dlam g[ad-Dawl. • VITALITÀ (NET Television 13>20) - Marbeck Spiteri tippre]enta edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm li jiffoka fuq su;;etti differenti relatati mas-sa[[a. Il-mistiedna tal-lum se jkunu Prof, Joe Azzopardi dwar id-dijabete,

Magda Magri Naudi dwar il-frawli (fir-ritratt), ir-radjografu Malcolm Crockford, id-dentist Herbert Messina Ferrante, il-psikjatra Peter Muscat, it-Tabib Galea Debono u George Bonello.

• INSIRU NAFU LIL... (NET Television 20>30) Il-protagonista fil-programm tal-lum se tkun it-Tabiba Maria Sciberras, li fost o[rajn kienet pijuniera fix-xog[ol li wettqet b’konnessjoni mal-problema tad-droga. Jintervistaha Anton Grech. Min-na[a l-o[ra, Stephanie Spiteri titkellem dwarha ma’ bintha Audrey Sciberras li hi psikologa. • LA GUERRA DEI MONDI (Italia 1 21>10) - Tom

Cruise u Dakota Fanning (ittnejn fir-ritratt fuq il-lemin) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-fantaxjenza li n[adem fl-2005 b’re;ija ta’ Steven Speilberg.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

TV#Radju 23 AFTER THE SUNSET

Film ta’ azzjoni Amerikan Raidue 21>05

Film ta’ azzjoni li n[adem fl-2004 b’re;ija ta’ Brett Ratner u li g[andu b[ala atturi ewlenin lil Salma Hayek u Pierce Brosnan (it-tnejn firritratt ta[t), Woody Harrelson u Don Cheadle.

}ew; [allelin, wara li jwettqu serqa mill-kbar, imorru jsibu kenn f’post tropikali mill-isba[. I]da membru tal-FBI isir jaf b’dan kollu...

07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Vitalità Teleshopping Bla Kumment XD X’Fatt-art Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Insiru nafu lil... NET News Quadro Trott u Galopp NET News Bejni u Bejnek

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

10>30 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet L-Ambjent Tag[na Lkoll The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Il-Klassi/i tas-Sittinijiet Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - Madwarna 09:20 - Kwi]]un (r) 10:00 Purée (r) 11:00 - Wirt, Arti u Kultura (r) 11:30 - G[awdex Illum 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - F’Salib itToroq 21:45 - Bondi + 22:30 Paqpaq 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Venere (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 17:30 - ONE News Update 17:40 - Teleshopping 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da! 19:30 ONE News 20:15 - Inbox 20:20 - Illostra 20:30 - Xablott 21:35 Realtà 22:40 - Pandora (r) 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Valletta Side 20:30 Madagascar 21:30 - Bejnietna 22:00 - News 22:30 - Stylish Weddings (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 11:00 Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 La vita in diretta 16:45 - Tg 1 16:50 - Tg Parlamento 17:00 -

54˚ Zecchino d’oro 18:50 L’eredita 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra 20:35 - Soliti Ignoti 21:10 - Tutti pazzi per amore 3 23:20 - Porta a porta 00:55 - Tg 1 notte 01:30 - Qui Radio Londra 01:35 - Sottovoce.

14:45 - Uomini e donne 16:15 Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Baciati dall’amore 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 - Tg 2 punti.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due (attwalità) 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Flash L.I.S. 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:30 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - After the Sunset. Film 2004 22:45 - Cold Case (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Rai 150 anni 00:40 - Sbarre 01:20 Tg Parlamento 01:40 - Italia sul due.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 06:55 - Zorro (TF) 07:25 Starsky & Hutch (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:40 - R.I.S. 5 delitti imperfetti 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri 16:50 - Là dove scende il fiume. Film ’52 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - The Mentalist (TF) 23:05 - Law & Order (TF) 00:10 - La mala educación. Film 2004.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 09:50 Dieci minuti di... programmi dell’accesso 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 - Apprescindere (attwalità) 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Il richiamo della foresta (TF) 15:50 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - La crisi, in 1#2 h 20:20 - Blob 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Ballarò 23:15 - 90˚ Minuto Champions 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - GAP - generazioni alla prova 01:30 - Prima della prima. Falstaff ta’ Verdi 02:00 - Fuori orario. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

08.40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons

08:50 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - Chuck (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 Giovani campionesse (TF) 17:45 - Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - La guerra dei mondi. Film 2005 23:35 Mission to Mars. Film 2000 01:45 - Poker1mania. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break 10:35 L’aria che tira 11:25 - SOS Tata 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Achtung! Banditi! Film ’51 16:15 Atlantide - Storie di uomini e mondi 17:30 -JAG - Avvocati in divisa (TF) 19.20 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - SOS Tata 23:10 - Soldi rubati 00:10 - Tg La 7 00:20 (Ah)iporoso 01:15 - Prossima fermata 01:30 - ’G’ Day.

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Madwarna 11:30 - Dissett 12:30 - Gadgets 13:00 - Ti;rijiet Biss 13:30 - G[a]liet 14:15 -10 minuti 14:30 - Dot EU 15:00 - 21st Century 15:30 Madwarna (r) 16:00 - Dissett 17:00 - Gadgets 17:30 - Ti;rijiet Biss 18:00 - G[a]liet 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 Dot EU 19:30 - YEP 20:00 Ti;rijiet Biss 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Madwarna 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 Minuti 22:00 - Gadgets 22:30 21st Century 23:00 - Dissett. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshop-ping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Newspoint 15:30 - Teleshopping 16:30 {in g[al Kollox 17:30 - Makura 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 Mitqlu Deheb 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - F. News. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:00 - 3rd & Bird 07:10 Bobinogs 07:20 - Boogie Beebies 07:35 - The Adventures of Spot 07:50 - Me Too! 08:10 Charlie and Lola 08:20 - Fimbles 08:40 - One Foot in the Grave 09:40 - The Weakest Link 10:25 - New Tricks 11:15 - Doctors 11:45 - EastEnders 12:15 Holby City 13:10 - One Foot in the Grave 14:40 - New Tricks 15:30 - The Weakest Link 16:15

- Doctors 16:45 - EastEnders 17:15 - Holby City 18:10 - New Tricks 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 EastEnders 20:45 - Holby City 21:40 - Conviction 22:30 Blackadder Goes Forth 23:00 One Foot in the Grave. La 5 • melita 162 14:00 - ER - Medici in prima linea (TF) 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Eli Stone (TF) 16:25 - Champs 12 (TN) 17:15 - La tata (sitcom) 17:40 Le mogli di Gabriel. Film 2006 19:25 - Amici 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 Grande Fratello 21:00 - Grande Fratello Night 22:30 - Mai Dire Grande Fratello 23:10 - Grande Fratello Live. MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:55 - The Bridge at Remagen. Film ’69 09:50 - Das Dreckige Dutzend III: Die Tödliche Mission. Film ’87 11:25 - Flight from Ashiya. Film ’64 13:05 Seven Hours to Judgement 14:35 - Stanley and Iris. Film ’90 16:20 - The Pride and the Passion 18:30 - Fatal Charm 20:00 Carry Me Hme. Film 2003 21:35 - Summer Heat. Film ’87 10:55 MGM’s Big Screen. TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:55 - Bonanza 08:55 Gunsmoke 10:00 - Dead Man’s Folly. Film ’86 11:50 - The Last Challenge. Film ’67 13:40 Bonanza 14:45 - Gunsmoke 16:00 - A Caribbean Mystery. Film ’83 (PG) 18:05 - The Scarlet Claw. Film ’44 (PG) 19:35 - Morituri. Film ’65 22:00 - Payback. Film ’99 (15).


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

24 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. Re;ina tat-tjur kollha (5) 6. Tibqax bla [wejje; (5) 7. Ma;enbek (5) 10. u 11. Pedamenti, sisien fejn jitqieg[du l-istatwi (10) 11. Ara 10 12. {a dak li ma kienx tieg[u (5) 14. It-tifel taz-zija (5) 16. Qabe] l-aqwa età tieg[u (5) 17. u 18. L-indispensabbli, ilb]onn (10) 18. Ara 17

Weqfin>1. Bill il-[ob] fiz-zalza (6) 2. Ikkonsagra (6) 3. Projbizzjoni (6) 4. G[axwa, hena kbir ta’ ispirazzjoni (6) 8. Tapprezzaha l-aktar filkampanja (5) 9. Rahan (5) 12. Ra]]an (6) 13. Kwa]i wasalna fejn ridna (6) 14. Ju]ahom iz-zopp (6) 15. Nisma’ minnek (6)

Infittxu x-xmajjar

Dawn is-46 xmara madwar id-dinja jinsabu mo[bijin xi mkien f’din il-gradilja fost il-ge;wi;ija ta’ ittri. Tistg[u ssibuhom mimdudin mix-xellug g[al lemin jew vi/e-versa, minn fuq g[al isfel jew vi/e-versa kif ukoll djagonlament minn fuq g[al isfel jew vi/e-versa.

Soluzzjoni tat-Tisliba tas-Sibt Mimdudin>5. Ponta; 6. Etern; 7. Editt; 10. Widen; 11. Ni]la; 12. Illum; 14. Kleru; 16. I/ken; 17. Daqqa; 18. Tifel. Weqfin>1. Sparaw; 2. Dandin; 3. ?estin; 4. Injora; 8. Bdilt; 9. Q]ie]; 12. Ixiddu; 13. Me/laq; 14. Krettu; 15. Ugwali.

Louis Braille

Il-Fran/i] Louis Braille, li fissena 1829 ivvinta sistema ta’ kitba g[all-g[omja, hu stess kien priv mill-vista: tilifha meta kellu biss tliet snin.

G{AT-TFAL

Soluzzjonijiet B - :; A – F; ? – D; Il-farrad hu ‘E’.

Tliet pari ta’ mazzarelli

Sudoku

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Il-bjondija u l-kelb

Infittxu x-xmajjar Sudoku

Tliet pari ta’ mazzarelli

Ifli tajjeb dawn il-mazzarelli mill-A sal-: u g[andek issib tliet pari differenti u ie[or farrad. X’inhuma l-akkoppjamenti?

Kienet ;urnata s[una meta bjondija da[let il-Belt bil-kelb. Rabtitu ta[t id-dell ta’ si;ra u da[let ;o bar tie[u xarba friska. G[oxrin minuta wara pulizija li kien jaf bl-Ingli] u ma tantx Malti staqsa: “Ta’ min hu dan id-dog ta[t the tree. Il-bjondija rrispondiet li l-kelb kien tag[ha. Il-pulizija qalilha: “Your dog seems to be in heat”. Hi we;bitu li ma setax ikun g[ax kien fid-dell. Il-pulizija qalilha: “m’intix tifhimni, your doggie needs to be bred”. “Ma jistax ikun”, we;bitu “g[adni kemm intih jiekol u m’g[andux b]onn il-bread. Mhux bil-;u[”. Il-pulizija bir-rabja qalilha: “Le! M’intix tifhem, id-doggie wants to have sex!” Hawnhekk il-bjondija [arset lejn il-pulizija u qaltlu: “Well go ahead. I always wanted a police dog.”


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Klassifikati 25 PROPRJETÀ Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest min kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina/living/sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821 (Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

Il-G]ira - Kumpless Savoy Gardens

GARAXX kbir ta' karozza wa[da. ?emplu lis-sid dirett u ffrankaw 5% fuq il-prezz fuq 99494713.

Il-Qawra

{ANUT “street level”, class 4, f'post kummer/jali. ?emplu 99834242.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

G{AT-TWELLIJA Ra[al :did

MINI MARKET kbir attrezzat b'kollox, A#C, kameras, cheesecounter etc. Komplut b'kollox, permessi kollha Class A bi klijentela tajba. ?emplu 99459954 jew 99450440.

VETTURI Daihatsu Charmant

SALOON, 4 doors, 1290cc, powerbreaks, steering lock, radio, 26,000 mili, sabi[a daqs ;dida, VRT tested. Prezz €2096 (Lm900). ?emplu 99842948 jew 21461487.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16v 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

Petrol 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

VW Golf GTI

2006, 25,000 mili, 2ltr turbo, petrol, 5 door, iswed, ABS, ESP, seats tal-;ilda, climate control, bl-Xenon auto headlights u [afna i]jed. €18,900 o.n.o. ?emplu 99476534.

AVVI}I Garaxx sale

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

BARGAIN – g[amara tassalott, tas-sodda u [afna affarijiet tad-dar fosthom linef, chinaware etc, fejn Villa Franca 406 Triq ix-Xatt Santa Marija Estate (Seafront Mellie[a). ?emplu 21573461 jew 79221700.

Santa Venera

G[al kull tip ta' xog[ol

APPARTAMENT lest min kollox fit-tieni sular fi blokk ta' tnejn, bl-arja kollha tieg[u u bil permess g[allbini. Bil-lift u bla /ens. 3 kmamar tas-sodda. ?emplu 99821539.

Tignè Seafront

APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda, u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, plumbing, kisi tal-;ibs kif ukoll gypsum boards. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra,

fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 79803496.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola talGvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

NI}BARAZZA djar u garaxxijiet, in;orr kull tip ta' materjal, prezz ra;jonevoli u Atlas highup sa 5 sulari b'truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Ra;el

TA' 46 sena jixtieq jiltaqa ma mara ta' eta bejn 36 sena u 47 sena biex jibdew relazzjoni. Min hu nteressat jibg[at sms fuq 99607196.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumbledryers, dishwashers, dehumidifiers u microwaves. Nag[tu, stimi b’xejn minn qabel bla [las u sitt xhur garanzija fuq kollox. Servizz il-;urnata kollha, bl-ir[as prezzijiet. ?emplu 21447763, 21499183, 99478634 jew 99447763.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

FRIDGES, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal[jata /emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ Combination machine

SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.

LP's

TA' operetti taljani u mu]ika folkloristika ta' pajji]i differenti. 50/-il wa[da. ?emplu 21440145.

Mejda tonda

TAL-a[mar mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

Kompluta b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina,one seater sofa, ]ew;

si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile Kiosk

BIL-PERMESSI kollha f'kundizzjoni tajba [afna. ?empel 79705588.

Office Furniture

SKRIVANIJA 180cms u vetrina b'erba' bibien ta' Oxford House. :odda fjamanti u mhux u]ati. ?emplu 21494574.

Pasturi

TA' tafal Malti, set ta' 20 pastur, €10 u presepji kull daqs fuq lantik. ?emplu 21495253.

Salotti ;odda

TA' kull stil. Prezzijiet moderati. Tpartit a//ettat anke g[allbejg[, salotti second hand. ?emplu 21374823 jew 99824139.

JIN{TIE:U Waiters u waitresses

B'ESPERJENZA biex ja[dmu is-Sibt u l-{add is-sena kollha f'Marsaxlokk. ?emplu 79863105.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

26 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-

AVVI}I POLITI?I ROBERT ARRIGO. Diskussjoni dwar il-Ba;it mal-Assistent Parlamentari Robert Arrigo, isSibt, 3 ta’ Di/embru fis-7 p.m. flUffi//ju PN, l-Imsida. Wara jkun hemm ri/eviment.

{AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li tTesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-Pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’il quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju tal-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor it-tessera li hu mitlub imur fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l-{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.

{AL QORMI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI MARIO DE MARCO. Il-{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta 22 ta’ Novembru fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911. TAS-SLIEMA. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Coffee Morning, il-{amis, 24 ta’ Novembru fid-9 a.m. f’Peppi’s, Tas-Sliema. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99824277, 21339547 jew 99024882. DAVID CASA. Il-{bieb ta’

David Casa se jorganizzaw Ikla flokka]joni ta’ g[eluq sninu, is-Sibt, 26 ta’ Novembru fil-Lukanda Excelsior, il-Furjana. G[all-biljetti /emplu 21232166, 99462078 jew 79421071.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’

Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 29 ta’ Novembru fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. G[al aktar informazzjoni, tistg[u //emplu 99269314 jew 21462304.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’

Robert Arrigo se jorganizzaw Ikla fl-okka]joni ta’ g[eluq sninu, il:img[a, 2 ta’ Di/embru filLukanda Dolmen, il-Qawra. Mistiedna spe/jali The Beatles Tribute Band UK. Prezz €22 jew €10 g[al min jixtieq jattendi g[all-kun/ert biss.

{AL TARXIEN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ikla, is-Sibt, 3 ta’ Di/embru fit-8.30 p.m. fil-Lukanda BellaVista, ilQawra. Prezz €19 g[all-kbar u €12 g[at-tfal ta[t it-12-il sena, inku] it-trasport. G[all-biljetti /emplu 99473029 jew 21802550.

CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde

Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 6 ta’ Di/embru fid-9 a.m. Prezz €4 u g[all-biljetti /emplu 99476633 jew 99445269.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 6 ta’ Di/embru f’Villa Arrigo. Prezz €5 u g[allbiljetti /emplu 21232166, 99462078 jew 79421071.

CHRIS SAID. Il-{bieb ta’ Chris

Said se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 7 ta’ Di/embru fit-8.30 a.m. filVineyard Restaurant, ir-Rabat, G[awdex. Min g[andu b]onn trasport i/empel 21558860 jew 79562158.

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe

Cassar qed jorganizzaw Ikla talMilied, is-Sibt, 10 ta’ Di/embru fis-7.30 p.m. fil-lukanda Corinthia San :or;, San :iljan. Prezz €22 g[all-kbar u €11 g[at-fal ta’ bejn l-erba’ u t-12-il sena. G[all-biljetti /emplu 79459227 jew 99468624.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’

Philip Mifsud se jorganizzaw Ikla, il-{add, 11 ta’ Di/embru fillukanda Dolmen, Bu;ibba. G[al aktar informazzjoni /emplu 79729426 jew 21462304.

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’

Mario Galea se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tnejn, 12 ta’ Di/embru fil-Garden of Eden, i]}urrieq. It-trasport jitlaq fis-7 p.m. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21634462, 21694654, 79369800, 99487102 jew ming[and il-helpers tas-soltu.

TONIO BORG. Il-{bieb ta’

Tonio Borg se jorganizzaw Dinner Dance tal-Milied, il:img[a, 16 ta’ Di/embru filMontekristo Estates, {al Farru;, limiti tas-Si;;iewi. Prezz €20 g[all-kbar u €9 g[at-tfal ta’ bejn is-7 u t-12-il sena. Il-biljetti jistg[u jinxtraw ming[and ilhelpers jew billi //emplu 79807644.

CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 23 ta’ Frar, 2012 f’Villa Arrigo, inNaxxar. Trasport provdut minn quddiem l-Uffi//ji PN tar-4 Distrett. G[al aktar informazzjoni u biljetti /emplu 99843564 jew 99491069. AVVI}I O{RA

BEPPE FENECH ADAMI. Il-

IN-NADUR. Quddiesa g[al ru[ Jesmond Bugeja, membri u attivisti Nazzjonalisti o[rajn, li [allewna matul din is-sena, il{add, 27 ta’ Novembru fid-9 a.m. fil-Kappella ta/-?imiterju tanNadur.

JASON AZZOPARDI. Il-{bieb

RA{AL :DID. Il-Kumitat

{bieb ta’ Beppe Fenech Adami se jorganizzaw Ikla tal-Milied, lErbg[a, 7 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-Westin Dragonara Resort, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99493491.

ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ikla tal-Milied, il-{amis, 8 ta’ Di/embru fis-1 p.m. fil-lukanda Maritime Antonin Hotel and Spa. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[attfal u biljetti jistg[u jinkisbu ming[and il-helpers jew billi //emplu 22985100 jew 99841333.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla g[all-Milied, is-Sibt, 10 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-lukanda Hilton Malta, San :iljan. Prezz €25 g[all-kbar u €12 g[at-tfal. G[all-bookings tistg[u //emplu 27327302 jew 79927302.

Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista se jorganizza Party g[at-Tfal fil-festi tal-Milied Nhar is-Sibt 17 ta’ Di/embru fit-3.30 p.m. Fid-Dar ?entrali, Tal-Pietà. Prezz: €7 G[all-biljetti /emplu 9947 3932 jew 7960 3401.

Sezzjonali PN se jorganizza Wirja ta’ Presepji u Bambini, bejn itTnejn, 12 u s-Sibt, 17 ta’ Di/embru fl-Uffi//ju PN tallokalità. Kull min hu interessat biex jie[u sehem, i/empel jew jibg[at SMS fuq 79224165.

IL-QRENDI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383. SAN PAWL IL-BA{AR. Il-bar tal-Uffi//ju PN jinsab ta[t management ;did. Il-bar ikun miftu[ kuljum bejn is-6 p.m. u l-10 p.m. Fil-{dud u festi pubbli/i jkun miftu[ ukoll bejn it-8.30 a.m. u s1 p.m. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.

Uffi//ju PN.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.

BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. fl-

Uffi//ju PN.

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30 p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.


It-Tlieta 22 ta’ Novembru, 2011

27 HOCKEY – CHALLENGE CUP

Rabat jirb[u l-ewwel titlu tal-ista;un Rabat....................................2 Sliema Hotsticks..................0

}ew; gowls, wie[ed f’kull taqsima kienu bi]]ejjed g[al Rabat sabiex jirb[u l-ewwel kompetizzjoni tal-ista;un, ledizzjoni ta/-Challenge Cup. Wara li g[al [inijiet twal illog[ob kien maqsum, fit-23 minuta minn short corner, Charlò Antonelli feta[ l-iskor g[al Rabat. Ri]ultat li bih intemmet l-ewwel taqsima. Fit-68 minuta, minuti minn tmiem il-partita kien Shaun Falzon li g[amel l-iskor 2-0. Fi tmiem il-finali Anthony Tabone, Segretarju :enerali tal-Asso/jazzjoni tal-Hockey ippre]enta t-trofew lir-Rabat. Umpires: Edward Hughes u Reno Cremona.

Qormi.................................. 2 Floriana YS........................ 2 Intant, l-ewwel partita tal;urnata kienet il-play-off

g[at-tielet u r-raba’ post bejn Floriana u Qormi fejn dawn tal-a[[ar [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 3-2 wara l-g[oti talpenalties. Kien Luke Borg Costanzi li feta[ l-iskor g[al Floriana fil15-il minuta sabiex seba’ minuti wara, minn short corner Ryan Brincat g[amel liskor 1-1 g[al Qormi. Fl-54 minuta Floriana mill;did marru fil-vanta;; b’goal ta’ Mark Camilleri i]da flewwel reazzjoni tag[hom, fis60 minuta, Qormi, kisbu lgoal tad-draw permezz ta’ Jonathan Aquilina. Bl-iskor ta’ 2-2 il-partita marret fil-[in barrani. Ir-ri]ultat baqa’ dak li kien u kien hemm b]onn l-g[oti tal-penalties biex ji;i de/i] ir-rebbie[. Kienu Qormi li spi//aw fit-tielet post bi skor ta’ 3-2. Umpires: John Vassallo u Luke Busuttil Leaver.

HANDBALL

Grima jer;a’ jkun mag[]ul

Id-Delegat tal-EHF, Alan Grima re;a’ ntag[]el biex isegwi partita internazzjonali tal-handball. Din id-darba Grima se jsegwi l-ewwel leg tat-tielet rawnd tat-Tazza tal-EHF, partita bejn HBC Nantes ta’ Franza u Dinamo Minsk tal-Belarus. Il-partita se tintlag[ab nhar is-Sibt fil-belt ta’ Nantes fi Franza. Ir-referees mag[]ula biex jikkontrollaw il-partita huma Gregorio Muro San Jose u Alfonso Rodriguez ta’ Spanja.

Mario Mallia Milanes, Alison Vella u Lorraine Vella li [adu sehem f’kompetizzjoni g[all-ewwel darba

SPARAR

Ri]ultati tajbin minn parte/ipanti ;odda Fi tmiem il-;img[a saret ittielet kompetizzjoni tal-AirRifle u tal-Air-Pistol fl-Indoor Range tal-Bidnija. }ew; parte/ipanti nisa li kienu qed jie[du sehem g[all-ewwel darba f’kompetizzjoni ta’ dan it-tip ;abu ri]ultati po]ittivi fil-kategorija tal-Air-Rifle. Alison Vella u Lorraine Vella spi//aw it-tieni u t-tielet rispettivament wara r-rebbie[ Romeo Zuber. Fil-kategorija tal-Air-Pistol tan-nisa, Eleanor Bezzina spi//at bl-aqwa skor hekk kif ;abret it-total ta’ 371 minn 400. Fit-tieni post warajha spi//at Josette Calleja bi skor

ta’ 332. Fil-kategorija tal-ir;iel talAir-Pistol, kien Ray Cacciattolo li re;a’ reba[ g[at-tieni darba konsekuttiva. Cacciattolo ;ab total ta’ 540 punti minn 600 filwaqt li Stephen Vassallo, li ;ab 533 punt, spi//a fit-tieni post. Fit-tielet post spi//a Martin Grech b’482 punti filwaqt li Mario Mallia Milanes, li kien qed jie[u sehem g[all-ewwel darba ;ab total po]ittiv ta’ 382 punt, liema punti g[enuh biex jispi//a fir-raba’ post. G[all-ewwel darba f’pajji]na, il-Malta Air-Rifle u Pistol Shooting Club se

jipparte/ipa permezz talmembri tieg[u f’kompetizzjoni li se ssir flIngilterra. Din il-kompetizzjoni se tag[ti opportunità lit-tiraturi Maltin jikkonfrontaw kontra tiraturi mill-Ingilterra. Jekk wie[ed jew aktar minn tiratur Malti jg[addi g[at-tielet fa]i tal-kompetizzjoni jie[u sehem fil-fa]i finali li ssir f’Bisley f’Ottubru tal-2012. Din l-edizzjoni internazzjonali li ssir kull sena hi sponsorjata mill-kumpanija Eley Ltd. U r-rebbie[a jir/ievu trofej tal-fidda u taddeheb kif ukoll medalji.

RUGBY

Jibda wkoll l-ista;un tal-Youths

Is-su//ess li qed jikseb ittim nazzjonali Malti tal-kbar tar-rugby qed jispira lil diversi tfal biex jibdew jipprattikaw dan l-isport. Fil-fatt, matul dawn l-a[[ar ;img[at ing[ata bidu g[allista;un tal-youths, dak imsejja[ l-MRFU Youth 7’s Series, kampjonat sponsorjat minn Gasan Mamo Insurance. G[al dan il-kampjonat [adu sehem madwar 100 player fil-partiti li saru lMarsa. L-etajiet varjaw minn ta[t il-11-il sena, ta[t l-14-il sena, ta[t is-16-il sena u ta[t it-18-il sena. It-timijiet li [adu sehem kienu l-Valletta Lions (U11), Falcons (U14 u U16), Birkirkara Alligators (U11, U14 u U18), Kaballieri (U11, U14, U16 u U18) u G[arg[ur Gladiators (U18). B’kollox intlag[bu 13-il partita fi spazju ta’ tliet sig[at u kull tim lag[ab talanqas ]ew; partiti. Ta’ min

jg[id li l-partiti kollha kienu missielta u partiti minn dan il-kampjonat se jibqg[u sejrin matul l-ista;un. G[ad trid ti;i de/i]a ;urnata fejn jintlag[bu l-finali ta’ kull kategorija. Intant, fil-jiem li g[addew sar ukoll festival g[at-timijiet tal-U11 u barra minn dan bdew ukoll il-partiti millkampjonati tal-U14, U16 u tal-U18. Dan il-jum mimli partiti tar-rugby ;ie reklamat madwar diversi skejjel lokali biex b’hekk aktar tfal ikomplu jit[ajru jibdew jipprattikaw dan l-isport. Meta t-tim Malti tal-kbar lag[ab kontra l-Litwanja, fi tmiem l-ewwel taqsima 35 player tal-U11 lag[bu partita ta’ [biberija bejniethom quddiem dawk kollha li kienu pre]enti biex jag[tu l-appo;; tag[hom lit-tim Malti. Barra minn dan, it-tfal akkumpanjaw lill-players Maltin waqt l-innijiet nazzjonali. Inizjattiva o[ra li saret kienet kors tal-kow/ing

Mument waqt sessjoni ta’ ta[ri; tas-subien li qed jibdew jipprattikaw ir-rugby

li ;ie mifrux fuq jumejn. Fl- 4 ta’ Di/embru se ssir ukoll introduzzjoni ta’ kors tal-kow/ing. Minbarra din lintroduzzjoni se jkun hemm ukoll open-day fil-ka]in ta’ Sliema Stompers. Din l-openday se ssir fis-27 ta’ Novembru bejn id-9am u s-

1pm.

Waqt din il-;urnata se jkun hemm sessjonijiet ta’ ta[ri; tar-rugby lill-youths kollha kif ukoll sessjoni ta’ ta[ri; tat-tim nazzjonali tan-nisa li se ssir bejn l-10am u l-12pm. Fl-a[[ar tal-;urnata se jkun hemm ukoll sessjoni ta’

ta[ri; tat-tim ta’ Sliema Stompers. G[al aktar informazzjoni dwar dawn l-attivitajiet wie[ed jista’ jikkuntattja lil Alex Grieve li hu Manager tal-MRFU fuq l-email mrfucommunitycoachag@gm ail.com.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

28 Sport

Kevin Arthur Moore fl-azzjoni f’Liechtenstein

Diane Borg reb[et tnejn deheb u wa[da fidda fil-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar fl-2011

ATLETIKA

Moore u Borg mag[]ula b[ala Atleti tas-Sena Il-Malta Amateur Athletic Association [abbret li Kevin Moore u Diane Borg intg[a]lu b[ala l-Atleti tasSena fil-kategorija tag[hom g[all-2011. I]-]ew; atleti kienu prominenti [afna waqt l-a[[ar edizzjoni tal-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar li saru f’Liechtenstein matul is-sajf fejn g[enu [afna biex l-atleti Maltin kisbu l-a[jar ri]ultat li qatt kisbu f’dan il-log[ob barra minn xtutna. Kevin Moore reba[ ilmidalja tad-deheb fl-400m sprint f’[in rekord nazzjonali ta’ 47.68 sek kif ukoll reba[ midalja tal-fidda b[ala la[[ar atleta fit-tim tal4x400m relay li wkoll waqqaf rekord nazzjonali ta’ 3 minuti 15.73 sek. Diane Borg kienet qed tirritorna minn injury twila u reb[et ]ew; midalji taddeheb u o[ra tal-fidda.

Su//essi li matulhom waqqfet ukoll tliet rekord nazzjonali. Fir-reb[a tag[ha fil-200m hi kelha [in ta’ 24.27 sek wara li jumejn qabel kienet tilfet b’mod pjuttost kontroversjali l-finali tal100m meta spi//at it-tieni b’[in ta’ 11.89 sek. Ilmidalja l-o[ra tad-deheb waslet fit-tim tal-4x100m relay li reba[ it-ti;rija f’rekord ta’ 46.30 sek. Wara dan il-log[ob Diane Borg marret tirrappre]enta lil Malta fil-Kampjonati Ewropej tat-timijiet g[atTielet Divi]joni f’Reykjavik fl-I]landa u fil-Kampjonati Mondjali tal-Atletika f’Daegu fil-Korea t’Isfel fejn irnexxielha tikkwalifika millpreliminari. Il-MAAA din is-sena [asset ukoll il-[tie;a li tonora ]ew; atleti Juniors

g[all-prestazzjoni tag[hom fl-2011. Dawn huma Christian Luke Chetcuti li hu atleta ferm promettenti fuq distanzi medji u li ddisitingwa ru[u meta rrappre]enta lil Malta filKampjonati Ewropej tatTielet Divi]joni fl-I]landa u fil-Log[ob tal-FISEC f’Li]bona fil-Portugall. Latleta l-o[ra hi Nicole Gatt li hi l-atleta Junior tas-sena fost in-nisa wara li kompliet tibni fuq is-su//essi kbar li kellha f’Liechtenstein meta reb[et midalja tal-bron] fl-400m f’[in ta’ 57.07 sek. Gatt ukoll irrappre]entat lil Malta fil-Log[ob tal-FISEC u spi//at it-tieni fit-300m u fil-Log[ob Ewropew tat-tfal li sar f’Brno fir-Repubblika ?eka fejn reb[et ]ew; midalji tad-deheb, wa[da fit300m u l-o[ra b[ala parti mnit-tim tal-4x60m relay.

Nicole Gatt


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Sport 29 CHAMPIONS LEAGUE

Tmien klabbs jistg[u jikkwalifikaw mal-a[[ar 16 Wara ;img[a ta’ kontroversja, l-aktar ka;un tal-President talFIFA Sepp Blatter u l-kummenti li g[adda dwar ir-razzi]mu, ilUEFA qed tittama li l-azzjoni fil-pitch tiddomina t-titli ta/Champions League din il;img[a hekk kif il-fa]i talgruppi tinsab riesqa lejn fa]i de/i]iva. L-eks Champions Ewropej Manchester United, Bayern Munich, Inter u Ajax se jfittxu li jaraw li l-kwalifikazzjoni tag[hom tkun konfermata g[al mal-a[[ar 16 u jing[aqdu ma’ Real Madrid, AC Milan u lholders Barcelona fil-fa]i tanknock-out. It-tliet klabbs Ingli]i, Arsenal, Manchester City u Chelsea wkoll jistg[u jikkonfermaw posthom meta jkun fadal round ie[or x’jintlag[ab waqt li ssorpri]a tal-ista;un APOEL Nicosia jista’ jsir l-ewwel klabb ?iprijott li qatt g[adda mill-fa]i tal-gruppi u jasal mal-a[[ar 16 jekk jirba[ g[and Zenit St. Petersburg. F’sebg[a mit-tmien gruppi, ilkwalifikazzjoni g[adha miftu[a. Hu biss Grupp H li hu de/i] b’Barcelona u AC Milan mala[[ar 16 u BATE Borisov u Viktoria Plzen jissieltu g[al post ta’ konsolazzjoni fl-Europa League. Napoli u Manchester City jiltaqg[u fi Grupp A fis-San Paolo llum bit-tama li javvanzaw hekk kif il-leaders Bayern Munich ikunu qed ja//ertaw posthom b’reb[a fuq Villarreal. Bla telfa f’darhom Napoli, li qed ji]baljaw fisSerie A, mhumiex meg[luba fla[[ar g[axar partiti f’darhom sa minn meta t-tim irritorna filkompetizzjonijiet Ewropej fl2008 wara nuqqas ta’ 13-il sena. “Mhux se tkun fa/li g[aliex City hu tim fenomenali. Roberto

Mancini kien pre/i] meta qal li m’g[andhomx g[alfejn jg[iru g[al Barcelona jew Real Madrid. A[na se nippruvaw sala[[ar biex naraw sa fejn nistg[u

naslu,” qal Mazzari. City iddebuttaw fi/Champions League bi draw 1-1 kontra Napoli u marru mit-tajjeb g[all-a[jar biex kisbu 11-il reb[a minn 12 fil-premier League u s-Sibt g[elbu 3-1 lil Newcastle United. Mancini jaf tajjeb lil Napoli mi]-]mien li g[amel fis-Serie A. “Se jkun hemm atmosfera inkredibbli fi ground fejn Napoli kwa]i dejjem jirb[u.” Il-klabbs Taljani marru sostanzjalment tajjeb dan lista;un, almenu s’issa b’]ew; telfiet minn 12-il partita u waqt li forsi l-unur tag[hom se jkun meta Milan jilag[bu kontra /Champions renjanti Barcelona f’San Siro fi Grupp H, i/Champions tal-2010 Inter se jittamaw li jikkwalifikaw billi jevitaw telfa g[and Trabzonspor fit-Turkija. Inter iridu biss draw biex javvanzaw minn Grupp B u reb[u t-tliet partiti kollha flEwropa sa minn meta Claudio Ranieri [a post Gian Carlo Gasperini. Madankollu se jkunu ming[ajr il-playmaker Wesley Sneijder li we;;a’ fil-warm-up g[all-partita kontra Cagliari sSibt. Su//ess Ingli] Il-klabbs Ingli]i wkoll sejrin tajjeb b’Arsenal, Chelsea u

Manchester United kollha mhux meg[luba u fl-ewwel post talgrupp waqt li City tilfu darba biss. Chelsea, li kienu meg[luba 21 minn Liverpool f’darhom il{add, u li donnhom qabdu n-

Ryan Giggs (xellug) u Park Ji-Sung ta' Man Utd jippreparaw g[all-isfida kontra Benfica

Jose Mourinho u Cristiano Ronaldo se jkunu rilassati wara li di;a` kisbu post mal-a[[ar 16 u g[adhom ma qalg[ux goal

ni]la fil-kampjonat domestiku bi tliet telfiet f’erba’ partiti, jinsabu l-ewwel fi Grupp E u se javvanzaw b’reb[a g[and Bayer Leverkusen fejn hemm l-eks midfielder tag[hom Michael Ballack. Arsenal ukoll g[andhom oppo]izzjoni :ermani]a. Huma se jilqg[u lil Borussia Dortmund li ;ejjin minn reb[a fuq Bayern u l-Gunners ikunu qed jissi;illaw posthom mal-a[[ar 16 b’reb[a. G[al Dortmund, reb[a g[and Arsenal biss tista’ ]]ommhom fil-kompetizzjoni u din se tkun diffi/li g[aliex Arsenal tilfu darba biss fl-a[[ar 36 partita li lag[bu f’darhom filkompetizzjoni. Il-partiti bejn Manchester United u Benfica g[andhom laqta spe/jali wara l-konfronti klassi/i bejn it-tnejn fis-snin 60, inklu] il-final storika tal-1968 fejn United reb[u 4-1. imma United huma favoriti li jirb[u Grupp C f’Old Trafford, spe/jalment li l-vi]itaturi se jkunu ming[ajr l-attakkant Javier Saviola li g[andu problemi fl-irkoppa. Ajax Amsterdam jinsabu mifnija bl-injuries u fit-tieni post wara Real Madrid fi Grupp D. Huma se jmorru g[and Lyon b’serje ta’ problemi fl-attakk hekk kif it-tielet difensur /entrali, Dmitry Bulykin we;;a’ rkopptu s-Sibt fid-draw 2-2 kontra NAC Breda. B’Kolbeinn Sigthorsson u Luuk de Jong di;à barra g[al perjodu twil, il-kow/ Frank de Boer jista’ jkollu jbiddel il-pjan tattiku hekk kif il-winger Derk Boerrigter ukoll se jibqa’ d-dar bi problemi f’dahru. Ajax iridu g[allinqas draw biex ja//ertaw post fil-fa]i tan-

Programm, ri]ultati u klassifiki Illum

G[ada

Grupp A

Grupp E

Napoli v Man City B. Munich v Villarreal B. Munich v Napoli Villarreal v Man City Napoli v B. Munich Man City v Villarreal B. Munich v Man City Napoli v Villarreal Man City v Napoli Villarreal v B. Munich Bayern Munich Man City Napoli Villarreal

3-2 0-3

1-1 2-1 2-0 2-0 1-1 0-2

L R D T F K Pt 4 3 1 0 8 3 10 4 2 1 1 6 4 7 4 1 2 1 6 5 5 4 0 0 4 1 9 0

Grupp B

2-1 0-0 3-0 0-1 2-3 1-1 0-1 2-2

L R D T F K Pt 4 3 0 1 4 1 2 1 4 1 2 1 4 0 2 2

6 7 2 4

4 5 4 6

9 5 5 2

Grupp C

Otelul Galati v Basel Man Utd v Benfica Man Utd v Otelul Galati Benfica v Basel Otelul Galati v Man Utd Basel v Benfica Man Utd v Basel Otelul Galati v Benfica Basle v Otelul Galati Benfica v Man Utd Man Utd Benfica Basle Otelul G.

2-0 1-1

0-2 0-2 3-3 0-1 2-1 1-1

4 2 2 0 8 4 8 4 2 2 0 5 2 8 4 1 2 1 6 7 5 4 0 0 4 1 7 0

Grupp D

* R. Madrid Ajax Oly Lyon Din. Zagreb

L R D T F K Pt 4 2 2 0 9 2 8 4 2 0 2 5 5 6 4 1 2 1 5 4 4 4 0 2 2 1 8 2

Oly. Marseille v Olympiakos Arsenal v B. Dortmund Arsenal v Oly. Marseille B. Dortmund v Olympiakos Oly. Marseille v Arsenal Olympiakos v B. Dortmund Arsenal v Olympiakos P. O. Marseille v B. Dortmund B. Dortmund v Arsenal Olympiakos v Marseille Arsenal Marseilles B. Dortmund Olympiakos

0-0 1-0 0-1 3-1 2-1 3-0 1-1 0-1

L R D T F K Pt

4 2 2 0 4 2 8 4 2 1 1 4 1 7 4 1 1 2 3 7 4 4 1 0 3 4 5 3

Grupp G

L R D T F K Pt

R. Madrid v D. Zagreb Oly. Lyon v Ajax Ajax v D. Zagreb Oly. Lyon v R. Madrid D. Zagreb v Ajax R. Madrid v Oly Lyon Oly. Lyon v D. Zagreb R. Madrid v Ajax A. Ajax v Oly Lyon Din. Zagreb v R. Madrid

Chelsea B. Leverkusen Valencia Genk

3-1 1-1 2-1 5-0 1-1 2-0 2-0 0-0

Grupp F

CSKA v Lille Trabzonspor v Inter Inter v Lille CSKA M. v Trabzonspor CSKA M. v Trabzonspor Lille v Inter CSKA M. v Inter Trabzonspor v Lille Inter v Trabzonspor Lille v CSKA M. Inter CSKA Moscow Trabzonspor Lille

B. Leverkusen v Chelsea Valencia v R. Genk Valencia v B. Leverkusen R. Genk v Chelsea B. Leverkusen v Valencia Chelsea v R. Genk Valencia v Chelsea B. Leverkusen v R. Genk Chelsea v B. Leverkusen Genk v Valencia

Zenit SP v APOEL Nicosia Sh. Donetsk v Porto APOEL Nicosia v Porto Zenit SP v Sh. Donetsk Porto v APOEL Nicosia Sh. Donetsk v Zenit SP Zenit SP v Porto Sh. Donetsk v APOEL Nicosia Apoel Nicosia v Zenit SP FC Porto v Sh. Donetsk Apoel Zenit Porto Shakhtar

2-1 1-0

1-1

2-2 3-1

1-1

2-1 2-1

L R D T F K Pt 4 2 2 0 6 4 8 4 2 1 1 7 5 7 4 1 1 2 5 7 4 4 0 2 2 4 6 2

Grupp H 4-0 0-2 0-2 4-0 2-0 3-0 0-0 0-1

L R D T F K Pt 4 4 0 0 10 0 12 4 2 1 1 6 3 7 4 1 1 2 2 6 4 4 0 0 4 0 9 0

AC Milan v Barcelona BATE Borisov v V. Plzen V.Plzen v Barcelona BATE Borisov v AC Milan Barcelona v V.Plzen AC Milan v BATE Borisov BATE Borisov v Barcelona AC Milan v V. Plzen Barcelona v AC Milan Viktoria P. v BATE Borisov *Barcelona * AC Milan

0-4

1-1

2-0 2-0 0-5 2-0 2-2

1-1

L R D T F K Pt

4 3 1 0 13 4 2 2 0 7 BATE Borisov 4 0 2 2 2 Viktoria Plzen 4 0 1 3 1 * Ikkwalifikaw g[al mal-a[[ar 16

2 10 3 8 9 2 9 1


IN-NAZZJON It-Tlieta 22 ta’ Novembru, 2011

30 Sport

Pereira Da Silva l-eroj fir-reb[a ta’ Qormi minn Cristian Muscat

2

BOV Premier

QORMI (0)

0

B’KARA (0)

S. Sultana, R. Sammut, M. A. Canonic, T. Vella, R. Bartolo, Jos. Chetcuti, S. Pereira, A. Buhagiar, P. Duff, L. Sciberras, K. Fenech, T. Cilia, J. Zerafa, Scicluna, J. Bondin, J. D. Perisic, G. Sciberras, M. Pereira Da Silva, S. Avila Perez, A. Tabone Wellman, A. Bello Osagie Sostituti – L. Grech flok A. Sostituti – Jeff. Chetcuti flok Tabone 63 min., S. Shodija Jos. Chetcuti 63 min., D. flok M. Avila Perez 72 Cachia flok A. Bello-Osagie min., R. Scicluna flok T. 88 min., C. Sammut flok J. Vella 83 min. Pereira Da Silva 90 min. Imwissija – D. Perisic 24 min., A. Tabone 25 min., G. Sciberras 63 min, L. Grech 73 min., 82 min. (B), S. Duff 38 min., 54 min. (Q) Tke//ew – S. Duff 54 min. (Q), L. Grech 82 min. (B) Skurjaw – J. Pereira Da Silva 58 min., 72 min. (Q) Referee – Paul Caruana In-Nazzjon Player tal-Log[ba – J. Pereira Da Silva (Q)

Jorge Da Silva Pereira ta’ Qormi (fin-nofs), awtur ta’ ]ew; gowls, issikkat minn Alan Tabone ta’ Birkirkara (lemin) (Ritratt> Brian Grech)

Permezz ta’ ]ew; gowls spettakolari, Jorge Pereira Da Silva kien l-eroj indiskuss ta’ Qormi ta’ 2-0 fuq Birkirkara fejn i]-]ew; timjiet spi//aw jilag[bu b’10 plejers fit-tieni taqsima meta tke//ew g[alihom il-plejers Stuart Duff u Leig[ton Grech rispettivament. Permezz ta’ din ir-reb[a Qormi qab]u lil Birkirkara u telg[u fir-raba’ post b’20 punt. Qormi ma kinux bl-a[jar formazzjoni tag[hom hekk kif it-Taljan Federico Mirarchi, Daniel Nwoke u Joseph Farrugia kienu neqsin g[alihom min[abba injury. Min-na[a l-o[ra g[al Birkirkara kien nieqes ilcaptain internazzjoanli ta’ taht il-21 sena Rowen Muscat li g[adu qed jirkupra minn injury. Fl-ewwel nofs sieg[a log[ob xejn ma rajna azzjonijiet perikolu]i u kien biss fit-33 minuta li l-captain ta’ Birkirkara Paul Fenech fajjar xutt sabi[ lejn il-lasti avversarji i]da l-goalkeeper ta’ Qormi u tat-tim nazzjonali u ta’ ta[t il-21 sena Steve Sultana, li llum kien qed jiehu post il-goalkeeper numri 1 Matthew Farrugia, dawwar f’korner bi bravura. Fis-37 minuta minn kross tajjeb ta’ Joseph Chetcuti ikkonettja tajjeb l-istriker Nigerjan Abubakar BelloOsagie i]da t-tentattiv tieg[u ntemm barra. Qormi [adu daqqa ta’ [arta fil-54 minuta meta tke//a g[alihom il-plejer Sko//i] ta’ Qormi li ng[aqad mag[hom ftit tal;img[at ilu Stuart Duff wara li r/ieva t-tieni karta safra tal-log[ba. Minkejja dan kienu Qormi li fet[u l-iskor fil-58 minuta meta Bello-Osagie g[adda tajjeb lejn JORGE PEREIRA DA SILVA li b’xutt angulat mill-isba[ g[eleb lill-goal-

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Valletta 12 10 1 1 28 10 31 Hibs 12 8 4 0 28 9 28 Floriana 12 7 2 3 18 11 23 Qormi 12 6 2 4 22 21 20 Birkirkara 12 6 1 5 21 16 19 Sliema 12 4 6 2 22 18 18 Balzan Y.* 12 4 2 6 15 20 14 Mqabba 12 3 2 7 15 23 11 {amrun S.* 12 3 2 7 16 25 11 Marsaxlokk 12 3 2 7 20 27 11 Tarxien R. 12 3 1 8 16 30 10 Mosta 12 1 3 8 11 26 6 *Balzan 2-0 vs {amrun wara protest

keeper ta’ Birkirkara Canonic. Qormi komplew ikomplu l-margni tal-iskor fit-72 minuta meta Jonathan Bondin ]marka lill-awtur talewwel gowl JORGE PEREIRA DA SILVA u dan b’lob delizzju] tefa’ l-ballun fix-xibka biex ikkonferma ru[u b[ala wie[ed mill-aqwa barranin tal-kampjonat filpre]ent. {lief g[a]-]ew; gowls mill-isba[ ta’ Pereira Da Silva, il-log[ba ftit li xejn offriet spettaklu anki filminuti ta’ wara li sar it-tieni gowl mill-istriker Bra]iljan li ;ie sostitwit fl-a[[ar minuti tal-log[ba biex ir-referee Paul Caruana li kellu kontroll relattivament tajjeb tal-log[ba saffar it-tisfira finali. Wie[ed jista’ jqis din irreb[a ta’ Qormi fuq Birkirkara b[ala tpattija g[all-iskor tal-ewwel rawnd fejn kienu l-Karkari]i li [ar;u rebbie[a bi skor identiku g[al dak tal-biera[. B’din ir-reb[a, it-tim ta’ Stephen Azzopardi qabe] lill-istess Birkirkara b’punt biex issa jinsab fir-raba’ post, tliet punti ta[t Floriana. Qormi, qabel din il-partita, kienu ;ejjin minn telfa 40 kontra Hibernians filwaqt li Birkirkara kienu ;ejjin minn reb[a 2-1 kontra Balzan. G[at-tim ta’ Pawlu Zammit din kienet il-[ames telfa fil-kampjonat filwaqt li Qormi reb[u sitt partiti minn tnax.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

Sport 31

FOOTBALL

Malti jirba[ €683 elf bil-gowl ta’ Johnson Hekk kif fi tmiem il;img[a, Glen Johnson ta’ Liverpool skurja t-tieni gowl tat-tim tieg[u kontra Chelsea, Malti reba[ €683,739. Dan g[aliex, hu kien lag[ab im[atri fuq 19il partita, u wara li kien qata’ r-rebbie[ ta’ 18 minnhom kellu b]onn biss li Liverpool jeg[lbu lil Chelsea biex ji;bor €638 elf ming[and il-kumpanija tal-im[atri William Hill. U hekk fil-fatt se[[ g[ax Liverpool [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 2-1 barra minn darhom. Barra minn hekk, dan reba[ din is-somma billi FOOTBALL

lag[ab ewro biss. Hekk kif kien qata’ 18-il partita hu kien di;à reba[ €176 elf i]da r-reb[a tat-tim ta’ Dalglish fuq Chelsea fissret li dan [a €507 elf o[ra. “Ma niftakarx lil xi [add li reba[ daqstant flus jew li qata’ partiti daqshekk diffi/li. Il-persuna li lag[ab l-im[atra ma j]ommx mal-Liverpool imma qalilna li issa se jibda j]omm mag[hom,” qal Graham Sharpe, li hu kelliem g[all-kumpanija William Hill. Sharpe ]vela li din il;img[a kienet wa[da mill-

aqwa g[al-lag[ba talim[atri tal-football u rreb[a ta’ dan il-Malti kienet il-qofol ta’ tmiem il;img[a. “Hekk kif il-parte/ipant Malti reba[ dan l-ammont [assejna lilna nfusna ta[t listess pressjoni li [assu lkow/ ta/-Chelsea wara ttelfa kontra l-Liverpool. “Ir-reb[a tal-Liverpool swietna qares u anke l-fatt li City g[elbu lil Newcastle swietna qares ukoll,” qal Sharpe. Newcastle, qabel ilpartita kontra Man City, b[al City stess, kienu g[adhom ma tilfux log[ba.

Glen Johnson (fin-nofs) ji//elebra l-gowl li skurja kontra Chelsea

TRASFERIMENTI

TRASFERIMENTI

Rafati jo[ro; Obiefule vi/in ta’ Mosta Skont sorsi vi/in tal-klabb dipartiment tal-attakk. mill-isptar ta’ Mosta, l-attakkant ta’ Attwalment, id-dipartiment Ir-referee :ermani], Babak Rafatili fi tmiem il-;img[a dda[[al l-isptar wara attentat ta’ suwi/idju, [are; millisptar u issa qed jirkupra. Rafati, referee li jikkontrolla partiti mill-og[la divi]joni fil-:ermanja qata’ lpolz qabel il-partita bejn Cologne u Mainz. Ir-referee ta’ 41 sena ma marx g[al-laqg[a ta’ qabel illog[ba li ssir bejnu u bejn lassistenti sag[tejn qabel ilpartiti. Hekk kif s[abu raw dan, dawn issuspettaw [a]in g[ax Rafati qatt ma kien wie[ed li jittardja fil-[in. Huma fil-fatt sabuh fil-kamra tal-banju bi]]ew; poloz maqtug[in. Missier ri-referee, Djalal Rafati qal li minn mindu se[[ l-in/ident ibnu qed ikellmu ta’ spiss u talab anke sku]a ta’ dak li g[amel.

Marsaxlokk, Obinna Obiefule hu vi/in li jiffirma ma’ Mosta. S’issa, Obiefule skurja 10 gowls fil-kampjonat BOV Premier u fil-fatt jinsab [ames gowls inqas mill-aqwa skorer Dos Santos ta’ Hibernians. Is-servizzi ta’ Obiefule jistg[u jg[inu lit-tim ta’ Steve D’Amato jitjieb fid-

tal-attakk ta’ Marsaxlokk hu l-iktar wie[ed fqir filkampjonat. Hu mifhum li jekk Obiefule jiffirma ma’ Mosta jkun eli;ibbli biex jilg[ab mill-1 ta’ Jannar.Filwaqt li Mosta jinsabu l-a[[ar b’sitt punti minn 12-il partita, Marsaxlokk g[andhom 11-il punt minn 12-il partita.

Caanen jiltaq lil AEK Larnaca

Il-kow/ Olandi], Ton Caanen telaq lill-klabb ta’ AEK Larnaca. Din l-a[bar tasal wara d-draw ta’ ming[ajr gowls bejn AEK Larnaca u Ael Limassol. Attwalment AEK Larnaca qeg[din fit-tmien post talklassifika tal-kampjonat ?iprijott. Huma g[andhom 14-il punt minn 10 partiti u FOOTBALL INGLI} 12-il punt ta[t il-leaders AC Omonia. Tottenham fit-tielet post Ton Caanen mexxa lil Tottenham telg[u fit-tielet post b’reb[a ta’ 2-0 fuq Aston Villa Valletta matul l-ista;un 2009-2010. ;ewwa White Hart Lane. L-eroj tas-serata kien l-attakkant Caanen, sta;un ilu, kien ADEBAYOR li skurja ]ew; gowls fl-ewwel taqsima. L-ewwel gowl wasal wara kwarta log[ob filwaqt li t-tieni wie[ed wasal 26 in;ab ma’ AEK Larnaca minn Jordi Cruyff. Dan talminuta wara. Aston Villa ma wettqu l-ebda reazzjoni u l-iskor a[[ar ukoll g[amel perjodu baqa’ 2-0 sat-tisfira finali. ta’ ]mien jilg[ab ma’ Intant, g[al din il-partita l-kow/ ta’ Tottenham, Harry Valletta. Fl-ewwel sta;un Redknapp irritorna fuq il-bankina wara li tliet ;img[at kien ;ie tieg[u, Caanen wassal litoperat f’qalbu.

tim sar-raba’ post u b’hekk it-tim ikkwalifika g[all-fa]i preliminari tal-Europa League. Dan l-ista;un, fost ittimijiet li eliminaw filfa]ijiet preliminari AEK Larnaca, kien hemm Floriana. Din kienet lewwel darba li tim minn ?ipru kkwalifika g[all-fa]i tal-gruppi tal-Europa League. AEK Larnaca jinsabu filqieg[ ta’ Grupp J. Madankollu, it-tim xorta g[andu /ans ]g[ir li jikkwalifika meta g[ad irid jaffronta lil Maccabi Haifa fil-jiem li ;ejjin. Ma’ AEK Larnaca hemm ukoll jilg[ab id-difensur Malti Luke Dimech.

FOOTBALL

Beckham itemm bl-a[jar mod

David Beckham bit-tazza tal-MLS wara r-reb[a fuq Houston Dynamo

Il-midfielder Ingli] David Beckham temm l-avventura tieg[u fl-Istati Uniti bl-a[jar mod hekk kif g[en lit-tim tieg[u jeg[leb littim ta’ Houston Dynamo biex b’hekk reba[ it-Tazza tal-MLS. Il-kuntratt tal-eks player ta’ Man utd skada proprju dan ix-xahar u issa wie[ed irid jara x’se jkun il-futur ta’ Beckham, player li qed ji;i segwit minn diversi klabbs b[al ma huma PSG u Tottenham. Minkejja li Beckham jista’ j;edded il-kuntratt tieg[u ma’ dan il-klabb Amerikan, rapporti qed jg[idu li dan se jirritorna fl-Ewropa. Beckham ilu [ames snin jilg[ab fl-Istati Uniti u matul dawn l-a[[ar jiem ing[ata ukoll l-unur tal-aktar player li irritorna blaqwa mod fil-kampjonat Amerikan. Beckham kien we;;a’ l-Achilles fl-2010

u dan l-ista;un kien wie[ed ferm po]ittiv g[al player ta’ 36 sena. Beckham, fil-partita kontra Houstin kien strumentali fl-azzjoni li wasslet g[all-uniku gowl tal-partita. {afna kienu dawk li sa mill-2007, kienu xetti/i dwar il-prestazzjonijiet ta’ Beckham mal-LA Galaxy. Il-midfielder Ingli] kemm-il darba ;ie kritikat min[abba li g[a]el li jmur b’self ma’ Milan waqt li l-kampjonat Amerikan kien wieqaf. O[rajn sostnew li Beckham ma g[enx biex jitjieb il-livell tal-kampjonat Amerikan. Dwar dan Beckham qal, “Hi [a;a sabi[a li jkollok lil minn jiddubitak u hi [a;a isba[ li turihom li ma kellhomx ra;un.” Il-kow/ tal-LA Galaxy, Bruce Arena fa[[ar il-kwalitajiet tal-eks player ta’ Real

Madrid u qal fost [afna atleti ta’ talent li ltaqa’ mag[hom matul il-karriera tieg[u, Beckham hu wie[ed mill-aqwa fost dan latleti. “Beckham irnexxa f’kull pajji] li lag[ab fih, x’tista’ titlob aktar minn hekk?” temm jg[id Arena. Matul l-a[[ar ;img[at hemm ukoll kwistjoni dwar jekk Beckham hux se jkun parti mit-tim tar-Renju Unit fl-Olimpjadi ta’ Londra jew parti mill-iskwadra Ingli]a li se tie[u sehem fl-edizzjoni tal-Euro 2012. Il-kow/ nazzjonali tal-Ingilterra, Fabio Capello ta x’jifhem li Beckham mhux se jkun inklu] fl-iskwadra tal-Euro 2012 i]da jemmen li dan ikun element importanti fittim tar-Renju unit li se jie[u sehem flOlimpjadi ta’ Londra fis-sajf li ;ej.


It-Tlieta, 22 ta’ Novembru, 2011

32 Lokali

L-atmosfera tal-Milied bdiet tirranka anke fit-toroq tal-Belt, hekk kif ilbiera[ filg[axija nxteg[let g[all-ewwel darba Triq ir-Repubblika li ;iet armata fuq inizjattiva tal-Asso/jazzjoni tal-Komunità tan-Negozji ta’ Triq ir-Repubblika. Dawn id-dwal jibqg[u mwa[[lin sal-a[[ar ta’ Di/embru f’xahar mill-iktar importanti g[all-komunità tan-negozju. (Ritratt> Brian Grech)

Emigrant Malti fl-Awstralja s-seba’ vittma fi tra;edja f’dar tal-anzjani Caesar Galea, emigrant Malti ta’ 82 sena, hu s-seba’ vittma tat-tra;edja fid-dar talanzjani fi Quakers Hill fl-istat ta’ New South Wales, flAwstralja. Galea, li emigra snin ilu, miet fl-isptar ta’ Hawkesbury fejn kien qed jing[ata l-kura g[all-;rie[i li ;arrab finnirien li qerdu d-dar talanzjani f’din il-komunità fejn jg[ixu bosta Maltin. Kelliem g[all-Ministeru talAffarijiet Barranin, filwaqt li kkonferma l-a[bar tal-mewt,

qal li l-Konsolat Malti f’Sydney ilbiera[ kien f’kuntatt mal-familja talanzjan. Caesar Galea ma kienx luniku Malti residenti fid-dar tal-anzjani. Manuela Cachia, ta’ 75 sena, qed tin]amm flisptar ta’ Westmead fejn qed ting[ata l-kura wara li belg[et id-du[[an. Sal-biera[ kienet g[adha qed tin]amm fittaqsima tal-kura intensiva ta’ dan l-isptar. Jidher ukoll li seta’ kien hemm mill-inqas mara o[ra

Maltija-Awstraljana li kienet qed tg[ix fid-dar meta din in[akmet minn nirien qawwija, g[alkemm dan ma g[adu ma ;iex konfermat. Tnejn mill-vittmi ta’ din ittra;edja g[adhom ma ;ewx identifikati. B’rabta ma’ din it-tra;edja, is-Sibt tressaq il-Qorti ra;el Awstraljan li kien ja[dem b[ala infermier fid-dar tal-anzjani. Roger Dean kien akku]at bilqtil ta’ erba' anzjani g[alkemm l-akku]i mistennija ji]diedu issa li l-vittmi telg[u g[al sebg[a.

media•link COMMUNICATIONS

IN-NAZZJON ilbiera[ tkellem ma’ mara MaltijaAwstraljana, Joanne Zahra, li tg[ix fi Quakers Hill. Hi qaltilna li fil-gazzetti lokali ;ie rrappurtat li ftit jiem qabel ittra;edja, Dean kien inqabad jisraq xi o;;etti mid-dar talanzjani i]da dakinhar tattra;edja g[en fl-evakwazzjoni tal-anzjani. Ta’ dan kien se jing[ata unur g[all-kura;; li wera. Sadattant g[ada mistennija ssir /erimonja biex jitfakkru l-vittmi ta’ din ittra;edja.

Caesar Galea ta’ 82 sena li miet min[abba l-;rie[i li ;arrab


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.