Głos Lisiej Góry - numer 3

Nr 1-2021

Nowoczesny PSZOK w Lisiej Górze

Oto marzeń szczyt Głos Lisiej Góry

1

Spis treści 3

18 OD WYDAWCY

5 Rozmowaz Jackiem Górą – dyrektorem Szkoły

Pawęzów — mimo

Ciekawe życie

ograniczeń idziemy do

Przedszkola Gminnego

przodu!

w Nowej Jastrząbce…

19

38

Podstawowej

Nauka zdalna w Szkole

Przedszkole Gminne

im. Jana Pawła Wielkiego

Podstawowej w Łukowej

w Zaczarniu

w Nowych Żukowicach

10

22

40 Gmina stawia na sport

Budowa sali gimnastycznej w Łukowej

10 Podpisanie umowy

22

w Śmignie

11 Uroczyste przekazanie samochodu do przewozu osób niepełnosprawnych

12

23

I MIESZKAŃ NSP 2021

w gminie Lisia Góra

24 27 Biblioteka poleca

31 w Lisiej Górze

33 34 Przedszkole Gminne w Starych Żukowicach

Życie z pandemią

17

35

Starych Żukowic

47 Wieś górą?

49 30 LAT MINĘŁO JAK JEDEN DZIEŃ

54 WAŻNE –SARS-CoV-2 (infolinia)

62 HUMOR

62 CZY WIESZ, ŻE?

Przedszkole Gminne Setne urodziny mieszkanki

potoczyłaby się inaczej

Żłobek Gminny w Lisiej

w Lisiej Górze

16

45

Przedszkole Gminne

Górze Nowoczesny PSZOK

OD ZAPOMNIENIA

Historia świata BIBLIOTEKI W LICZBACH

#LICZYSIĘKAŻDY

14

42 OCALIĆ

Nowy sezon piłkarski

NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI

Przedszkole Gminne w Łukowej

Tenis stołowy w Pawęzowie

na ścieżkę rowerową

2

37

w Nowych Żukowicach

63 Cytrynowe księżyce przepis od p. Marii

Głos Lisiej Góry

OD WYDAWCY Drodzy czytelnicy!

Przekazujemy Państwu pierwszy nr Głosu Lisiej Góry wydany w tym roku w zupełnie nowym składzie redakcyjnym.

Pozwolicie Państwo, że się przedstawimy.

•

Ryszard Witek – Przewodniczący Rady Gminy w Lisiej Górze, jednocześnie radny i sołtys sołectwa Kobierzyn.

•

Renata Jadam-Lechowicz dyr Szkoły Podstawowej w Łukowej.

•

Urszula Żebrowska – dyr Przedszkola Gminnego w Lisiej Górze.

•

Renata Skiba – dyr Gminnej Biblioteki Publicznej w Lisiej Górze.

•

Małgorzata Tokarczyk-Kozioł – sołtys sołectwa Nowe Żukowice.

•

Justyna Gancarz – Administracyjna Obsługa Gminy.

•

Edward Kędzierski – redaktor naczelny.

Ten stan formalno-prawny dotyczący naszego pisma, które otrzymało status kwartalnika, zawdzięczamy uchwale Rady Gminy podjętej na sesji zwyczajnej dnia 13-01-2021 r. Jak zapewne zdążyli Państwo zauważyć, obsada kadrowa redakcji bardzo wyraźnie sugeruje, jak ma wyglądać pismo od strony merytorycznej.

Periodyk ma dostarczać Państwu informacji na temat spraw, którymi żyje gmina, jak również jej podmioty organizacyjne. Redakcja na swym pierwszym posiedzeniu przyjęła zgodnie deklarację, że łamy naszego pisma pod żadnym pozorem nie staną się forum dyskursu politycznego.

Pismo będzie wydawane w obecnej szacie graficznej i w podobnej konstrukcji tematycznej, choć tu w zależności od bieżących potrzeb mogą pojawić się pewne wyjątki. Niestety, ale pandemia nie pozwala zapomnieć o sobie. Przyjęte programy działań zatem mogą ulec zachwianiu w razie niekorzystnej sytuacji epidemicznej, która może przytrafić się każdemu. Stoimy w obliczu szeregu niewiadomych, które nie pozwalają na podejmowanie dalekosiężnych działań, co szczególnie uwiera kulturę. Imprezy masowe, do których trochu przywykliśmy, wymagają wieloetapowych działań, które z natury rzeczy muszą być rozłożone w czasie.

Zbliżają się drugie święta Wielkiej Nocy, które będziemy przeżywać w warunkach pandemii. Apogeum trzeciej fali, o której tak wiele obecnie się mówi, może zaistnieć w te święta. Życzymy Państwu i sobie, aby te święta na przekór tego, co się negatywnego wokół nas się dzieje, zostały przeżyte w zdrowiu i w radosnej atmosferze, do której nastraja nas Jezus Zmartwychwstały. Niech radość wielkanocnego poranka, utrwali się na stałe w Państwa rodzinach, mimo klimatu, który temu nie służy.

Redakcja

Stopka redakcyjna Wydawca: Gminny Ośrodek kultury Lisia Góra z/s w Śmignie, Śmigno 30, 33-140 Lisia Góra NIP: 993-02-11-167

Głos Lisiej Góry

tel.: 14 6784-087 e-mail: kultura@lisiagora.pl Skład i druk: LMR MARKETING S. C.

3

4

Głos Lisiej Góry

Rozmowa z Jackiem Górą

– dyrektorem Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła Wielkiego w Nowych Żukowicach Dlaczego wspinaczka wysokogórska, która przecież do najbezpieczniejszych z pewnością nie należy tym bardziej, że realizować się można na szereg bezpieczniejszych, a może nawet i tańszych sposobów?

Od razu małe sprostowanie – nie uprawiam wspinaczki wysokogórskiej, jestem raczej turystą wysokogórskim, który samodzielnie lub przy pomocy wykwalifikowanych przewodników osiąga wyznaczone cele i realizuje określone przedsięwzięcia. Oczywiście w trakcie wypadów w góry zdarzają się odcinki wspinaczki – najczęściej z wykorzystaniem sztucznych ułatwień (klamry, łańcuchy, stopnie w skale itp.), a niekiedy z asekuracją lotną lub zakładaniem stanowisk asekuracyjnych. Padło tutaj pytanie o stopień ryzyka i bezpieczeństwo w trakcie działań w górach – jeśli jest się przygotowanym do takich działań, posiada się doświadczenie i górskie obycie, to z całą odpowiedzialnością mogę powiedzieć, że większe zagrożenie wiąże się często z poruszaniem się po naszych drogach, a przysłowiowa cegła może spaść na głowę nawet z dachu własnego domu.

Jak to się zaczęło, kiedy Pan po raz pierwszy wyruszył w drogę i jakim kierunku?

Trudno powiedzieć, kiedy po raz pierwszy wyruszyłem w góry, na pewno w szkole średniej złapałem „bakcyla” wędrówek i „łazikowania”, wraz z innymi rówieśnikami zrzeszonymi w szkolnym kole turystycznym uczestniczyłem w rajdach turystycznych i obozach wędrownych – wtedy dość gruntownie poznałem Sudety, a dokładnie

Głos Lisiej Góry

5

pasmo Śnieżnika, Góry Stołowe i Bardzkie. Już w szkole

Dlaczego Kilimandżaro, a nie inny szczyt, pa-

średniej wyszedłem na Giewont, Kasprowy Wierch, Kopę

smo górskie?

Kondracką i wiele innych tatrzańskich Klasyków, ale tak systemowo zacząłem wędrować znacznie później, je-

To dobre pytanie, tak, prawdę mówiąc, wyboru tej

stem zdobywcą Korony Gór Polskich, przeszedłem Orlą

góry w pewnym sensie dokonała trwająca pandemia.

Perć w Tatrach, kilka razy byłem na szczycie królowej

Wcześniejsze plany były związane z Kaukazem poło-

Beskidów – Babiej Góry, w tym raz zimą na skiturach.

żonym na granicy Europy i Azji, a dokładnie dotyczyły dwóch lodowych olbrzymów: szczytu Elbrus leżące-

Czy uważa się Pan za alpinistę, skoro stanął na „Dachu

go w Rosji i góry Kazbek położonej w Gruzji – obydwa

Europy” kilkanaście miesięcy temu?

szczyty mające powyżej 5 tys. metrów n.p.m. Niestety kierunek ten został zweryfikowany przez koronawiru-

Oczywiście, byłem przynajmniej kilka razy w Alpach,

sa. Okazało się na szczęście, że stosunkowo niewielkie

ale nie uważam się za alpinistę. Chodziłem we włoskich

zagrożenie COVID-19 występuje na kontynencie afry-

Dolomitach po niezwykle „powietrznych” ferratach,

kańskim. Organizacją wyprawy zajął się ponownie lider

w 2018 roku zdobyłem Krn w Alpach Julijskich, natomiast

z Kłodzka, a największym problemem okazała się podróż

w 2019 roku zdobyłem Gran Paradiso oraz Mont Blanc –

do Tanzanii, gdyż większość przewoźników wymagała

najwyższy szczyt Europy. Alpinista to osoba zdobywająca

podwójnych testów na obecność wirusa, a loty były na-

szczyty górskie, wchodząca na ich wierzchołki nieozna-

gminnie odwoływane.

kowanymi szlakami, sama wyznaczająca trasę przejścia i dojścia na szczyt pionowymi ścianami, często o ekstre-

Jak wyglądają przygotowania do takiej wyprawy

malnym stopniu trudności.

w sensie technicznym, jak również kondycyjnym?

Jaki jest rezultat dotychczasowej wspinaczki, czy

Kilimandżaro to szczyt, który praktycznie nie wymaga

doświadczył Pan na przykład załamania, które spo-

przygotowania technicznego – to wulkan o trzech wierz-

wodowało konieczność zawrócenia z drogi?

chołkach, nie ma tu jakiś niebezpiecznych ekspozycji, sztucznych ułatwień, stromych grani. Inaczej ma się

Trudno powiedzieć o rezultatach moich wieloletnich zma-

rzecz z przygotowaniem kondycyjnym, gdyż wędrówka

gań z górami, góry zawładnęły moim umysłem i ciałem,

na szczyt zajmuje 5 dni, a niecałe dwa dni powrót do

nie wyobrażam sobie innego spędzania czasu wolnego

bram parku. To bardzo duża deniwelacja terenu, bramy

po pracy, czy w trakcie urlopu bez jakiejkolwiek aktywno-

Parku Narodowego położone są na wysokości ok. 1800

ści górskiej, wcale nie muszą to być góry wysokie, mogą

m n.p.m, natomiast szczyt najwyższego wierzchołka

to być nasze Beskidy, Gorce, czy Pieniny. Nie wiem, o ja-

Kilimandżaro znajduje się na wysokości prawie 5900 m

kim załamaniu pan redaktor myśli, ale bardzo niebez-

n.p.m. Ponadto w czwartym dniu wspinaczki wchodzi się

pieczne jest w górach, załamanie pogody, które często

w celach aklimatyzacyjnych na wysokość ponad 4600 m

prowadzi do wycofu i rezygnacji ze zdobycia określonego

n.pm., potem ponownie schodzi się na nocleg do obozu

szczytu. Wiem, co mówię, wiele razy i w bardzo różnych

położonego na wysokości 3750 m n.p.m. A w następnym

górach podejmowałem decyzję odwrotu, kierując się za-

dniu trzeba wyjść do Barafu Camp usytuowanego na wy-

sadą: góra pozostanie w miejscu zawsze, można na nią

sokości prawie Mont Blanc, z którego następuje nocny

wrócić w innym terminie i w lepszych okolicznościach

atak szczytowy. Rzeczywiście potrzebna jest bardzo

pogodowych. Jako przykład mogę podać samotną próbę

dobra kondycja fizyczna, odporność na duże wahania

zimowego wyjścia na Baranią Górę – całkowicie zasy-

temperatury (na dole + 30 st. C a na samej górze mróz się-

pany szlak, solidny mróz, mgła utrudniona orientacja

gający – 12 st. C), ale najpoważniejszą przeszkodą utrud-

w terenie, szybko nadchodzący zmierzch i inne czynniki

niającą zdobycie dachu Afryki są warunki atmosferycz-

spowodowały podjęcie decyzji o przerwaniu wspinaczki

ne powyżej 4500 metrów, to jest rozrzedzone powietrze

150 metrów przed szczytem.

i atakująca znienacka choroba wysokościowa objawiająca się bólami głowy, wymiotami, ogromnym zmęczeniem,

6

Głos Lisiej Góry

a nawet utratą świadomości. Tak, prawdę mówiąc, tych

na Kilimandżaro. Jednocześnie oddałem swój mały plecak

dolegliwości nie można do końca wyeliminować. Jeśli cho-

z kilkoma banerami oraz telefon komórkowy jednemu

dzi o przygotowanie kondycyjne – rzeczywiście musi być

z moich przewodników – to Gimbu trzyma na najwyższym

solidne. Przecież w trakcie 7 dni wędrówki pokonuje się

wierzchołku Uhuru Peak flagę gminy Lisia Góra oraz koła

odległość prawie 100 km, a suma przewyższeń wynosi

turystycznego „Odcisk”.

ponad 6000 m.

Potem mozolne zejście do Barafu Camp, a po krótkim Ja jestem w ciągłym ruchu, to są jedno i kilkudniowe wy-

odpoczynku do Karanga Camp położonego na wysokości

pady w góry, w których trakcie zdobyłem przed wyjaz-

prawie 4000 m n.p.m. Tutaj odbyła się piękna uroczystość

dem na Kilimandżaro między innymi najwyższy szczyt

celebrowania wejścia na dach Afryki przez wszystkich

Tatr po stronie słowackiej – Gerlach, a także po naszej

członków wyprawy – 7 zdobywców i 21 przewodników

stronie – Rysy oraz narodową górę Słowaków – Krywań.

i tragarzy. A w dole w Mosli kolejne gratulacje i wręczenie oficjalnych certyfikatów zdobycia Kilimandżaro.

Oprócz tego jestem członkiem klubu Xtreme Fitness Gyms na tarnowskich Błoniach, w którym ćwiczyłem

Jakie są Pańskie plany na najbliższą przyszłość?

przed wyprawą przynajmniej 4 razy w tygodniu po 2 godziny (trening cardio). W żadnym momencie zmagań

Na pewno muszę odpocząć i niejako skonsumować

z wielką górą do wysokości 5000 m n.p.m nie miałem żad-

ten niewątpliwy sukces. Osiągnąłem wysokość prawie

nych problemów z osiąganiem kolejnych, coraz wyższych

o 1000 metrów wyższą niż Mont Blanc – to musi robić

obozów pośrednich. Niestety w trakcie ataku szczytowe-

wrażenie. Mój projekt, który ogłosiłem przed wyprawą

go, gdzieś powyżej 5400 m n.p.m dopadła mnie w dość

na Kilimandżaro: SIŁA WOLI – WOLA ZWYCIĘSTWA będzie

ostrej postaci choroba wysokościowa objawiająca się

kontynuowany. Myślę, że będą to wyniosłe i piękne szczy-

znacznym zwolnieniem tempa marszu, ogromnym zmę-

ty alpejskie, będące równocześnie najwyższymi szczyta-

czeniem i pragnieniem snu.

mi tych europejskich krajów np. Monte Rosa w Szwajcarii, Grosklokner w Austrii, Zugspiutze w Niemczech. To taka

Wszystkie te czynniki spowodowały podjęcie decyzji

realizacja moich marzeń o jak największej eksploracji

o zakończeniu wspinaczki na środkowym wierzchołku

najwyższych gór w Europie i równocześnie małe kroki

Kilimandżaro – Stella Point, położonego na wysokości

do zdobycia korony gór Europy, czyli najwyższych szczy-

5756 m n.p.m, co jest równoznaczne z zaliczeniem wejścia

tów wszystkich europejskich państw. Pewno wrócimy

Głos Lisiej Góry

7

z zespołem także do kierunku wschodniego i wejścia na Kazbek i Elbrus. Chodzą mi po głowie jeszcze inne przedsięwzięcia, ale do ich konkretyzacji jeszcze daleko.

Wiem, że są to trudne i niebezpieczne w realizacji wyzwania, Czy Pan i Panu podobni są w stanie powiedzieć sobie „dość”, czy jest to raczej „głód niezaspokajalny” ?

W ogóle nie biorę na razie pod uwagę możliwości rezygnacji z górskiej aktywności, wyznaczania sobie nowych wyzwań i przekraczania kolejnych barier oraz jak pięknie napisała w swojej książce Martyna Wojciechowska, przesuwania własnego horyzontu.

Ten głód, o którym pisze pan redaktor, jest póki co bardzo silny i nie może go stłumić świadomość moich wewnętrznych słabości i lęków oraz świadomości nieuchronnie upływającego czasu. Mam nadzieję, że najbardziej ekscytujące przedsięwzięcia są jeszcze przede mną. Oczywiście z tyłu głowy mam także to, co zdarzyło się w ostatnich dniach na Kilimandżaro, życie pisze niezwykłe scenariusze, niekiedy bardzo tragiczne. Śmierć tak doświadczonego podróżnika, jakim był Aleksander Doba, który kilka razy przepłynął samotnie Ocean Atlantycki i realizował z powodzeniem inne, niekiedy wydawałoby się szalone przedsięwzięcia, jest wyraźnym dobrze słyszalnym i mocno tkwiącym z tyłu głowy sygnałem, że nie ma ludzi niezniszczalnych, a w górach wszystko może się zdarzyć.

Panie redaktorze, jeśli mogę, chciałbym w tym miejscu serdecznie podziękować wszystkim tym, dzięki którym mój udział w tej niezwykłej, ale kosztownej wyprawie był możliwy. Na pierwszym miejscu chciałbym wymienić pana Arkadiusza Mikuła – wójta gminy Lisia Góra za życzliwe i elastyczne podejście do moich niekiedy „szalonych” planów w trakcie trwającego roku szkolnego, a także wsparcie zakupu niezbędnego wyposażenia, panu Piotrowi Miotła za żywe zainteresowanie i troskę o moje zdrowie w trakcie wyprawy, państwu Urszuli i Dariuszowi Armatys – właścicielom Firmy Aramis, państwu Honoracie i Andrzejowi Jaworskim – właścicielom tartaku „JAWTAR”, pani Karinie Cichoń – właścicielce firmy ubezpieczeniowej „ETAP” – wszystkim za wsparcie finansowe, a firmie ubezpieczeniowej „ETAP” także za profesjonalne ubezpieczenie mojej osoby w czasie

8

Głos Lisiej Góry

trwania wyprawy (ubezpieczenie wysokogórskie, łącz-

że ktoś bardzo bliski mojemu sercu myśli nieustannie

nie z akcją ratowniczą z użyciem śmigłowca), dziękuję

o mnie, na pewno dodało siły i pewności, że wkrótce

także dr. Władysławowi Jantas z przychodni „MEDICA”

znów będę w gronie rodziny, przyjaciół i osób dobrze

w Starych Żukowicach, za opiekę i konsultację medyczną

mi życzących.

przed wyprawą. Oczywiście chciałbym serdecznie podziękować również panu za ten wywiad, za życzliwość

Wszystkim z całego serca dziękuję!

i wsparcie medialne. Dziękuję moim współpracownikom ze szkoły oraz dyrektorom szkół i przedszkoli z gminy

Dziękując za rozmowę, gratuluję ostatniego sukcesu

Lisia Góra za kibicowanie mi i wsparcie duchowe w trakcie

i tych wcześniejszych zaś na przyszłość pragnę życzyć

akcji Kilimandżaro. Dziękuję także tym, którzy z wielką

tyle zejść ile wejść.

niepewnością i troską czekali na mój powrót z wyprawy – dziękuję mamo, dziękuję Ewuniu. To przeświadczenie,

Głos Lisiej Góry

Rozmawiał Edward Kędzierski.

9

Budowa sali gimnastycznej w Łukowej Trwają prace wykończeniowe w budynku sali gimnastycznej wraz z zapleczem szatniowo-sanitarnym przy Szkole Podstawowej w Łukowej.

Wartość zadania to 1 058 367,71 zł

Podpisanie umowy na ścieżkę rowerową w Śmignie 3 marca została podpisana umowa na budowę ścieżki rowerowej wraz ze zjazdami i urządzeniami odprowadzenia wód opadowych przy drodze powiatowej nr 1402 K w Śmignie. Termin realizacji tego zadania to sierpień 2021 a całkowity koszt to 535 110,50zł.

10

Głos Lisiej Góry

Uroczyste przekazanie samochodu do przewozu osób niepełnosprawnych 18 lutego Gmina Lisia Góra oficjalnie przekazała nowy

Na zakup nowego pojazdu Gmina Lisia Góra uzyskała

samochód przystosowany do przewozu osób niepełno-

dofinansowanie w wysokości 90 000,00 zł z Państwowego

sprawnych dla Gminnego Ośrodka Kultury w Lisiej Górze,

Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON)

gdzie będzie wykorzystywany do przewozu osób z nie-

za pośrednictwem Starostwa Powiatowego w Tarnowie

pełnosprawnościami z terenu gminy do specjalistycznych

w ramach „Programu Wyrównywania Różnic Między

placówek edukacyjnych, wychowawczych, medycznych

Regionami III” w obszarze D. Całkowity koszt zakupu sa-

czy innych instytucji.

mochodu wynosił 136 900,00 zł.

Uroczystego poświęcenia samochodu dokonał Proboszcz

Komfortowy i przede wszystkim bezpieczny samochód

Parafii Śmigno ks. Marek Bołoz. W uroczystości wzięli

9-miejscowy marki RENAULT TRAFIC wyposażony jest

także udział: Pan Roman Łucarz – Starosta Tarnowski, Pan

również w najazdy, które umożliwiają zakotwiczenie

Edward Kędzierski – Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury

wózka inwalidzkiego.

oraz Pan Arkadiusz Mikuła – Wójt Gminy.

Głos Lisiej Góry

11

NARODOWY SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAŃ NSP 2021 #LICZYSIĘKAŻDY

W dniu 1 KWIETNIA 2021 R., według stanu na dzień 31 marca 2021 r., w całej Polsce rozpocznie się NARODOWY

Obowiązkiem spisowym objęte zostaną: •

osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo prze-

SPIS POWSZECHNY LUDNOŚCI I MIESZKAŃ NSP 2021.

bywające w mieszkaniach, budynkach i innych

Powszechny spis ludności i mieszkań odbywa się co 10 lat

zamieszkanych pomieszczeniach niebędących

i jest jedynym badaniem, które pozwala na pozyskanie

mieszkaniami, osoby fizyczne niemające miej-

szczegółowych informacji o liczbie ludności, jej teryto-

sca zamieszkania;

rialnym rozmieszczeniu, strukturze demograficzno-spo-

•

mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwate-

łecznej i zawodowej, a także o ilościowym i jakościowym

rowania i inne zamieszkane pomieszczenia niebędą-

stanie zasobów mieszkaniowych i budynkowych. Dane

ce mieszkaniami.

zebrane w ramach prac spisowych są wykorzystywane do opracowań, zestawień i analiz statystycznych, do

Metody przekazywania danych: •

tworzenia i aktualizacji przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego operatu do badań statystycznych.

samodzielnie za pośrednictwem aplikacji internetowej na stronie internetowej GUS;

•

w wywiadzie telefonicznym przeprowadzanym przez rachmistrza spisowego;

UDZIAŁ W SPISIE LUDNOŚCI I MIESZK AŃ JEST

•

w wywiadzie bezpośrednim przeprowadzanym

OBOWIĄZKOWY. Pytania dotyczyć będą m.in. charakte-

przez rachmistrza spisowego, jeśli pozwoli na to sy-

rystyki demograficznej i aktywności ekonomicznej osób,

tuacja epidemiczna.

poziomu wykształcenia oraz stanu i charakterystyki zaso-

Tożsamość rachmistrza spisowego będzie można zweryfi-

bów mieszkaniowych. Dokładny zakres informacji zbiera-

kować, kontaktując się z Wojewódzkim Biurem Spisowym

nych w NSP 2021 dostępny jest w załączniku nr 1 do ustawy

w Urzędzie Statystycznym w Krakowie lub właściwym

z dnia 9 sierpnia 2019 r. o narodowym spisie powszechnym

Gminnym Biurem Spisowym.

ludności i mieszkań w 2021 r. (Dz.U. poz. 1775 z późn. zm.).

12

Głos Lisiej Góry

Ponadto, aby zapobiec sytuacji, w której zobowiązany

Stosowane przez statystykę publiczną narzędzia oraz

do spisu mieszkaniec Polski nie będzie miał możliwości

procedury w zakresie bezpieczeństwa danych zapewniają

spisania się samodzielnie, ustawa o NSP 2021 zobowiązuje

całkowitą ochronę gromadzonych informacji. Statystyka

następujące podmioty do udostępnienia odpowiedniego

publiczna prezentuje jedynie dane wynikowe, których nie

pomieszczenia i sprzętu do realizacji samospisu:

można powiązać z konkretnymi osobami.

• • •

urzędy statystyczne i pozostałe jednostki statystyki publicznej,

Prosimy wszystkich o zaangażowanie i zachęcamy do

urzędy wojewódzkie,

włączenia się w upowszechnianie informacji o spisie.

urzędy obsługujące wójtów, burmistrzów, prezy-

LICZYMY SIĘ DLA POLSKI!

dentów miast oraz gminne jednostki organizacyjne.

W Urzędzie Gminy działa już punkt obsługi.

WIĘCEJ INFORMACJI O NSP 2021 można uzyskać na stronie

Lista miejsc, gdzie będzie można dokonać samospisu, zo-

internetowej spis.gov.pl [1], a od 15 marca br. dzwoniąc

stanie opublikowana na stronie internetowej Głównego

na infolinię spisową pod numer 22 279 99 99.

Urzędu Statystycznego.

W przypadku dodatkowych pytań związanych z realizacją Wszystkie przekazywane w czasie spisu DANE ZOSTANĄ

NSP 2021 w województwie małopolskim można kontak-

OBJĘTE TAJEMNICĄ STATYSTYCZNĄ – będą należycie i sta-

tować się z Wojewódzkim Biurem Spisowym w Urzędzie

rannie zabezpieczone oraz nie zostaną nikomu ujawnione.

Statystycznym w Krakowie – tel.: +48 12 42 04 050 e-mail: WBS_Krakow@stat.gov.pl.

Uprzejmie informujemy, że w każdą środę (począwszy od 13 stycznia 2021 r.) w godzinach od 13:00 do 15:00 w Urzędzie Gminy będzie działał Punkt Obsługi Programu Czyste Powietrze. Wszystkie osoby zainteresowane uzyskaniem informacji na temat dofinansowania zachęcamy do zapisów pod numerem tel.: 14 6784 678 wew. 116.

Ponadto od poniedziałku do piątku w godzinach od 9:00 do 16:00 można uzyskać informację telefonicznie, dzwoniąc pod numer tel. 729 876 173 bądź kontaktując się mailowo: czystepowietrze@ekomonterzy.pl.

Głos Lisiej Góry

13

Nowoczesny PSZOK w Lisiej Górze

W Lisiej Górze oddano właśnie do użytku PSZOK, czyli

PSZOK zlokalizowany jest w Lisiej Górze przy ul. Rataja

punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Tym

na terenie dawnej, nieczynnej oczyszczalni ścieków.

samym zakończono jedną z największych i najważniej-

Instalacja służy wszystkim mieszkańcom gminy, którzy

szych inwestycji w gminie ostatnich lat.

bezpłatnie, w ramach opłat za odbiór odpadów, mogą przywozić tutaj niepotrzebne rzeczy. Jakie? Otóż na PSZOK

PSZOK kosztował 2 miliony 209 tysięcy złotych.

trafiają posegregowane odpady nadające się do odzysku, często wielkogabarytowe, jak przykładowo: stare meble,

– Nasz wkład wyniósł bez mała milion czterysta tysięcy zło-

sprzęt AGD, szkło, metal, plastik, gruz, papier, odpady

tych zaś pozostałe środki to dofinansowanie unijne – mówi

zielone, a także odpady niebezpieczne, chociażby zużyte

Arkadiusz Mikuła, wójt gminy Lisia Góra. – Precyzyjnie, ze

baterie czy żarówki.

środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

– Dzięki budowie PSZOK-u udało nam się m.in. utrzymać

Małopolskiego na lata 2014-2020 pozyskaliśmy prawie 825

w gminie stosunkowo niską cenę za odbiór odpadów

tysięcy zł.

od mieszkańców, mianowicie 17 zł od osoby – podkreśla Arkadiusz Mikuła.

14

Głos Lisiej Góry

To nie wszystkie zalety bowiem w związku z PSZOK po-

ich powstawanie i jak ważna dla środowiska jest prawi-

jawia się mnóstwo korzyści społecznych wpływających

dłowa gospodarka odpadami.

na jakość życia społeczności gminy jak, chociażby: czyste środowisko naturalne, zwiększenie atrakcyjności inwesty-

– To kształtowanie prawidłowych postaw ekologicznych

cyjnej, poprawa walorów klimatycznych czy zwiększenie

wśród wszystkich mieszkańców gmin, w tym szczególnie

satysfakcji życiowej mieszkańców.

uczniów szkół podstawowych i przedszkoli jest bardzo ważnym aspektem instalacji – podkreśla wójt Mikuła.

Podkreślić należy, że lisiogórski PSZOK to instalacja na wskroś nowoczesna. Teren jest ogrodzony, oświe-

W PSZOK jest także punktu napraw – tzw. punkt drugiego

tlony, monitorowany, a budynek socjalny ogrzewany

życia i punktu przyjmowania rzeczy używanych niesta-

jest pompą ciepła, ponadto na dachu zamontowane są

nowiących odpadów, celem umożliwienia ich ponownego

panele fotowoltaiczne wykorzystywane wyłącznie dla

użycia przez mieszkańców.

celów PSZOK. Przypomnijmy, że zgodnie z unijnym prawem oraz ustaW skład PSZOK wchodzą: duży, utwardzony plac manew-

wą polskiego parlamentu każda gmina albo musi mieć

rowy, wagi towarowe, kontenery – w tym kontener na od-

na swoim terenie PSZOK, albo podpisaną umowę z inną

pady niebezpieczne, wiaty, pomieszczenie dla pracow-

gminą o korzystaniu z takiego punktu. Dotychczasowy

ników, a także ścieżka edukacyjna z 10-cioma tablicami,

gminny PSZOK funkcjonujący na terenie Gminnej Spółki

gdzie młodzi ludzie – ze szkół i przedszkoli – mogą uczyć

Komunalnej w Lisiej Górze został zlikwidowany.

się segregacji śmieci, dowiedzieć się, jak minimalizować

Głos Lisiej Góry

15

Życie z pandemią Dręcząca nas od roku pandemia, nie tylko destabilizuje

odchrząkiwania. Nawet nieznaczna asymetria ułożenia

nasze życie w kontekście codziennych obowiązków, ale

głowy może mieć wpływ na postawę całego ciała i pro-

w sposób znamienny wpływa na nasze zdrowie fizycz-

wadzić do dalszych napięć wielu partii mięśni, szczególnie

ne, jak również psychiczne, o czym świadczy coraz to

podczas chodzenia. Nie lekceważmy zatem pierwszych

częstsze sięganie przez psychologów po termin „covi-

objawów stresu, a szczególnie próbujmy uniknąć jego

dowy syndrom”. Zjawisko to dotyka zarówno tych, co

eskalacji w związku z tymi objawami. Aby zapobiec tym

zaliczyli zderzenie z wirusem, jak i tych, którzy z racji

zjawiskom, należy co nie jest rzeczą łatwą, wypracować

ciągle zmieniających się ograniczeń, pozostają w izolacji

własny sposób na unikanie stresu i skuteczną metodę

i żyją w ciągłym strachu o swoje zdrowie i swoich bliskich.

walki z nim, jeśli już wystąpi. Skuteczną metodą w walce

Rzecz szczególnie dotyka tych, którzy od miesięcy pra-

ze stresem i jego następstwami jest masaż, o którego nie

cują zdalnie, zamieszkując małe powierzchnie z dziećmi,

jest najłatwiej w warunkach rygoru sanitarnego i ogra-

które kontynuują naukę przy pomocy internetu. Czło-

niczeń wynikających z metodyki zahamowywania roz-

wiek jako istota społeczna nie znosi izolacji, a jeśli mu

przestrzeniania się wirusa. Dlatego długie spacery nawet

już przyjdzie funkcjonować w takich realiach, niemalże

w mroźny dzień, są świetną formą w walce ze stresem,

natychmiast pojawiają się napięcia emocjonalne, które

a szczególnie usuwania jego skutków. Słuchanie ulubionej

nawet z dużym opóźnieniem przynieść mogą niepożą-

muzyki w tym relaksacyjnej, oglądanie filmów o nieagre-

dane psychofizyczne skutki. Długotrwały stres, który

sywnych w sensie psychicznym treściach, dobra książka,

większość z nas dręczy, w sensie psychofizycznym może

właściwa dieta, wysypianie się, to coś, co możemy sobie

mieć np. negatywny wpływ na nasze stawy, objawiający

sami zaaplikować z pożytkiem dla siebie i swoich bliskich.

się dolegliwościami bólowymi na pozór niewiadomego

Warto w tych warunkach sięgnąć do zapomnianych czy

pochodzenia zaś w sensie psychicznym może doprowa-

też z takich lub innych powodów zaniechanych pasji.

dzić do stanów nerwicowych z depresją włącznie. Mo-

Każdy sposób odwrócenia uwagi od realiów tej jakże

żemy w związku z tym doświadczać uczucia lęku, złości,

trudnej rzeczywistości jest dobry dla naszego zdrowia

smutku, bezradności i beznadziei, która stanowi pierwszy

psychicznego, które stanowi podstawę w miarę spraw-

krok do depresji. W sensie klinicznym długo utrzymu-

nego pokonywania codziennych trudności w warunkach

jący się stres prowadzi do skurczu mięśni co objawiać

utrzymującej się pandemii. Dane w tej materii do opty-

się może przykurczem ramion, napięciem mięśni twarzy,

mistycznych z pewnością nie należą. Poradnie zdrowia

zaciśniętymi zębami, zwiniętymi palcami stóp i dłoni. Za-

psychicznego są bardziej oblegane niż dotychczas, wizyta

grożeń jest więcej. Przeciążenie emocjonalne zaburza

u psychologa wydłużyła się do kilku miesięcy, zaś apteki

czynności kręgosłupa szczególnie w punkcie pomiędzy

odnotowują sukcesywny wzrost sprzedaży psychotropów

czaszką a szyją, co może w konsekwencji doprowadzić do

i wszelkich preparatów uspakajających. W przestrzeni

asymetrycznego ułożenia głowy względem szyi i ramion.

publicznej funkcjonuje wiele teorii na temat Covid-19,

Asymetryczne ułożenie głowy może powodować upo-

od spiskowych poczynając, a na racjonalnych kończąc.

rczywe bóle kręgosłupa odcinka szyjnego, zaś w dalszej

Po upływie roku istnieje nadal spory odsetek osób, które

perspektywie mogą się pojawić problemy z połykaniem,

uważają, że pandemia jest doskonałym pomysłem na biz-

może również wystąpić chrypka i konieczność ciągłego

nes – zdecydowanie lepszy niż handel bronią i preludium

16

Głos Lisiej Góry

do nieznanego dotąd światu zarządzania „masą ludzką”.

szczepionek, choć zewsząd da się usłyszeć zapewnienia,

Jakby na to nie patrzeć jedno jest pewne, a mianowicie

że są to preparaty bezpieczne dla zdrowia w dalszej per-

to, że dziś po upływie roku najtęższe umysły tego świata,

spektywie. Czas zweryfikuje wszystko, co dziś stanowi

nie są w stanie jeszcze nic powiedzieć, jakie będą społecz-

niewiadome, bądź jest skrywane z takich czy innych po-

no-polityczne, gospodarcze i zdrowotne skutki pandemii,

wodów. Miejmy nadzieję, że tak nie jest.

i kiedy przejdzie ona do lamusa nowożytnej historii ludz-

Tekst ten szczególnie w kwestiach medycznych został

kości tak jak wiele innych chorób zakaźnych. Z pewnością

skonsultowany z Panią Ranatą Sadowy – sołtys sołectwa

zatrważa fakt występowania powikłań u ozdrowieńców,

Śmigno – właścicielką studia masażu w Tarnowie.

które pojawiają się nawet po kilku miesiącach od ustąpienia objawów klinicznych choroby. Z pewnością świat

Edward Kędzierski

nauki do końca nie wie, jakie będą skutki przyjmowanych

Setne urodziny mieszkanki Starych Żukowic 30 grudnia 2020 roku setne urodziny obchodziła mieszkanka Starych Żukowic Pani Waleria Ciężadło.

Z tej okazji Jubilatkę odwiedził Wójt Gminy Arkadiusz Mikuła oraz zastępca kierownika Urzędu Stanu Cywilnego Anna Kapustka, by w imieniu wszystkich mieszkańców gminy złożyć najserdeczniejsze życzenia wszelkiej pomyślności, pogody ducha oraz kolejnych lat życia w jak najlepszym zdrowiu.

Głos Lisiej Góry

17

Pawęzów — mimo ograniczeń idziemy do przodu!

Uczniowie ze Szkoły Podstawowej w Pawęzowie oraz

przez Parafię Św. Marii Magdaleny w Szczucinie II miej-

dzieci z oddziału przedszkolnego chętnie biorą udział

sce zajęła uczennica klasy V – Milena Mozgowiec. Z po-

w różnorodnych projektach, konkursach, zawodach i tur-

wodu epidemii konkurs miał formułę on-line. Uczniowie

niejach międzyszkolnych, miejskich, wojewódzkich, ogól-

przesyłali nagrania utworów, które były oceniane przez

nopolskich czy międzynarodowych. W tym roku szkolnym,

profesjonalne jury. W czterech kategoriach wiekowych:

mimo niesprzyjającej sytuacji pandemicznej, nie zamie-

przedszkolnej, młodszej szkolnej, starszej szkolnej, mło-

rzali poprzestać na minimum. Realizowali i realizują swoje

dzieżowej – łącznie wzięło udział 147 uczestników. Tym

marzenia, pasje, zamiłowania, zdobywając piękne i war-

bardziej cieszy fakt, że nasza uczennica uplasowała się

tościowe nagrody. W XIV Dziecięcym i Młodzieżowym

na tak wysokim miejscu. W Miejskim Ośrodku Kultury

Festiwalu Kolędowym „KOLĘDA HEJ” organizowanym

w Brzesku podsumowano konkurs Namaluj arcyDZIEŁO.

18

Głos Lisiej Góry

Jego celem było upowszechnianie znajomości arcydzieł

kartki świąteczne, które roznieśli seniorom. Oddział

malarstwa polskiego i światowego. Zadanie polega-

przedszkolny, pomimo pandemii, działa prężnie i bez

ło na namalowaniu kopii wybranego obrazu. Za kopię

większych zmian. Dzieciaki wraz z wychowawczyniami

Autoportretu z naszyjnikiem z cierni i kolibrem Fridy

są zaangażowane w szereg inspirujących i kreatywnych

Kahlo wyróżnienie otrzymała uczennica klasy 7 – Emilia

projektów. Od sierpnia do końca września szlifowały

Gubała. Uczniowie często rywalizują ze sobą w konkur-

język podczas Dwujęzycznych Wakacji Małopolskich

sach informatycznych. W międzynarodowym konkursie

Przedszkolaków. Brały udział w ogólnopolskim projek-

programistycznym „Pix Programming Challenge PL” naszą

cie „Bajeczna Księga”. Przez cały rok szkolny aktywnie

szkołę reprezentowali Ewa Tokarska (kl.4) i Igor Olechny

uczestniczą w Międzynarodowym Projekcie Edukacyjnym

(kl.5) Po raz kolejny uczniowie przyłączyli się do działań

„Piękna Nasza Polska Cała”, którego celem jest kształtowa-

w ramach Europejskiego Tygodnia Kodowania (EU Code

nie postaw patriotycznych, uwrażliwienie ich na piękno,

Week). Szkoła została laureatem konkursu „1000 pierw-

folklor i tradycje Polski oraz kształtowanie tożsamości na-

szych inicjatyw online”. Uczestnicy walczyli o maty do na-

rodowej. W grudniu dołączyły do akcji „Razem na święta”.

uki programowania, wraz z zestawem zadań. Igor Olechny aktualnie tworzy pracę w ramach VI Ogólnopolskiego

Nie sposób napisać o wszystkich przedsięwzięciach,

Górowskiego Konkursu Informatycznego dla uczniów

w które byli i są zaangażowani nasi uczniowie. Warto

klas IV-VIII szkół podstawowych w kategorii kodowa-

jednak zwrócić uwagę, że mimo ograniczeń w działaniu

nia w aplikacji Scratch. W okresie bożonarodzeniowym

szkół, uczniowie są aktywni, pełni zapału i poświęcenia.

członkowie Szkolnego Koła Wolontariatu nie zapomnieli

Wykazują się kreatywnością, pomysłowością i odważnie

o swoich obowiązkach i we współpracy z grupą „star-

dążą do wyznaczonych sobie celów.

szaków” z przedszkola, stworzyli piękne, tradycyjne Informacja własna szkoły

Nauka zdalna w Szkole Podstawowej w Łukowej 24 października 2020 roku pokój uczniów, a w nim biur-

wnętrzu domów uczniowie mogli przypomnieć to zna-

ko, na którym stoi komputer, godzina 8.00 zaczynają się

czące dla Polaków święto. Można było również spraw-

zajęcia online dla uczniów klas IV-VIII, natomiast 29 listo-

dzić swoją wiedzę, rozwiązując test historyczny online.

pada dla klas I-III. Ponownie powracamy do nauki zdal-

Szkolny konkurs historyczny był kolejnym wyzwaniem

nej, ale tym razem bogatsi o nowe doświadczenia, które

dla uczniów. Zorganizowany został z okazji „40-lecia

wcześniej zdobyliśmy. Bogata oferta Szkoły Podstawowej

Solidarności” w dwóch kategoriach: uczniowie klas I-III

w Łukowej sprawiła, że nauka zdalna stała się bardziej

wykonali prace plastyczny, natomiast klasy IV – VIII zmie-

atrakcyjna i ciekawsza.

rzyli się ponownie z testem. Uczennica Julia Wanat reprezentująca naszą szkołę w Gminnym Konkursie Poezji

102 rocznica Odzyskania Niepodległości przez Polskę była

Patriotycznej zorganizowanym przez Gminny Ośrodek

w tym roku dla uczniów jeszcze większym powodem do

Kultury w Lisiej Górze zajęła II miejsce. W tym roku

dumy. Została zorganizowana akademia – online. We

Głos Lisiej Góry

19

konkurs odbył się poprzez nagranie na płycie recytacji wybranego wiersza.

W czasie pandemii została zorganizowana wycieczka -online, na którą wybrali się uczniowie klas V z uczniami ze Starych Żukowic. Przepiękne tereny Ogrodu Łazienkowskiego w Warszawie, dostarczyły niesamowitych wrażeń. Wzbogacili wiedzę na temat botaniki. Nie zabrakło też informacji o zwierzętach korzystających ze schroniska oraz o innych ciekawostkach. Wycieczka jak na okres pandemii, mimo że była inna, to na pewno długo zostanie zapamiętana przez uczniów. Uczniowie również na lekcji języka polskiego mogli wybrać się na wirtualne wycieczki. Muzeum Narodowego w Krakowie odwiedziła klasa V, natomiast do Muzeum Narodowego w Warszawie wybrała się klasa VI. Kolejny konkurs t ym razem międz yszkolny pt. „Świąteczne kreacje substancji chemicznych” dla uczniów klas siódmych. W konkursie brali udział uczniowie z: Szkoły Podstawowej imienia Świętej Kingi w Łukowej, Szkoły Podstawowej imienia Jana Pawła II w Brniu, Szkoły Podstawowej w Starych Żukowicach. Chemiczne rywalizacje odbywały się pomiędzy najlepszymi uczniami klas siódmych, którzy zgłosili się i przeszli eliminacje szkolne w swoich szkołach. Uczestnicy konkursu sprawdzali swoją znajomość ważnych pojęć i procesów chemicznych, poprzez chemiczną rywalizację. Pytania problemowe, wymagające obycia z tematem substancji chemicznych, okazały się fajną zabawą dla uczniów, a dla zwycięzców źródłem nagrody. Wszyscy uczestnicy konkursu wykazali

20

Głos Lisiej Góry

się znakomitą wiedzą. Wysokie miejsca zajęli uczniowie naszej szkoły: Karol Marcinek pierwsze miejsce oraz Paulina Skrzek miejsce trzecie.

Konkurs kolęd i pastorałek w tym roku szkolnym również odbył się w zmienionej formie. Uczniowie startowali w dwóch kategoriach: klas I-III oraz IV-VIII, mieli za zadanie nagrać wykonanie wybranej przez siebie pastorałki lub kolędy. W tym roku duże zaangażowanie było widać nie tylko ze strony uczniów, ale także rodziców. Uczniowie oprócz przepięknego wokalnego wykonania, również z pomocą rodziców zrobili interesujące scenografie, które sprawiły niesamowite wrażenia. Jury miało duży problem w wyłonieniu zwycięzcy.

W tych trudnych czasach wyjątkowe są dla nas osoby starsze. Czas pandemii pokazuje nam, jak ważny jest bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem, samotność i brak kontaktu z najbliższymi odczuwamy wszyscy.

Dlatego z okazji Dnia Babci i Dziadka uczniowie klas I-III nagrali dla nich film, na którym wyrazili w słowach, piosenkach, uśmiechach jak bardzo kochają ich za to, że są z nami. Wszystkie wydarzenia można oglądać i przeczytać na stronie internetowej naszej szkoły.

Nauka zdalna dla uczniów, rodziców oraz nauczycieli jest również czasem, w którym poznajemy i pogłębiamy wiedzę związaną z nowymi technologiami Internetu, które w przyszłości zaowocują w Szkole Podstawowej w Łukowej.

Monika Szatko

Głos Lisiej Góry

21

Gmina stawia na sport Gmina Lisia Góra mocno inwestuje w sport. W budże-

Środki na działalność sportową w 2021 roku przeznaczone

cie gminy na 2021 rok zabezpieczono środki finansowe

zostały m.in. na lokalne i uczniowskie kluby sportowe,

na działalność sportową w wysokości 353 000,00 zł, z cze-

a także stowarzyszenia. W roku bieżącym największymi

go na dotacje przeznaczono 172 200,00 zł. Ponadto Gmina

beneficjentami środków będą:

przejęła także koszty utrzymania trenerów, a co za tym

•

idzie całą obsługę kadrowo-księgową.

•

WKS Zorza Zaczarnie – ponad 41 000,00 zł

•

Stowarzyszenie Pawęzów Razem – prawie 35 000,00

Rola sportu jest nie do przecenienia, szczególnie w roz-

zł

woju małych, gminnych społeczności. Sport to zdrowie, to

•

aktywne i wartościowe spędzanie czasu, to wychowywa-

•

nie młodych ludzi w duchu uczciwej rywalizacji. Dlatego wspieramy sport, jak tylko możemy – mówi Arkadiusz

KS Nowa Jastrząbka – 49 000,00 zł

KS Łukowa – ponad 35 000,00 zł KS Ugrupowanie sportowe – Śmigno – prawie 28 000,00 zł

•

KS Orzeł Lisia Góra – prawie 40 000,00 zł

Mikuła, wójt gminy Lisia Góra.

Czy wiesz, jakie grupy zawodnicze występują w daKasę dla klubów sportowych gmina otworzyła nie pierwszy już raz, podobna pomoc popłynęła, chociażby w ub.r.

nym klubie…?

•

roku. Wtedy także opłacono trenerów, ponadto dla zawodników Zorzy Zaczarnie: dofinansowano zakup dresów,

Nowa Jastrząbka-Żukowice: Senior Klasa A + 5 drużyn młodzieżowych i dziecięcych

•

kupiono piłki, talerzyki i znaczniki dla dzieci, sfinansowa-

Zaczarnie: Senior Klasa Okręgowa + 3 drużyny młodzieżowe i dziecięce

no zakup urządzeń i wyposażenia pomieszczeń budynku

•

Lisia Góra: Senior Klasa A + 2 drużyny młodzieżowe

klubowego. Dla dzieci z KS Nowa Jastrząbka-Żukowice

•

Pawęzów: Senior Klasa A + 2 drużyny młodzieżowe

•

Łukowa: Senior Klasa A + drużyna młodzieżowa

•

Śmigno: Senior Klasa A + drużyna dziecięca

gmina zakupiła piłki oraz bramki, zaś dla wszystkich gminnych klubów sfinansowano zakupu piłek i znaczników.

i dziecięce

Tenis stołowy w Pawęzowie Również zawodnicy „FORTEM” – Pawęzów nie próżnują, właśnie zakończyła się pierwsza runda rozgrywek 5. ligi tenisa stołowego. „Fortem” – Pawęzów zdobył komplet punktów, wygrywając zdecydowanie wszystkie mecze. Dobra forma zawodników prowadzona przez trenera Andrzeja Szczepańskiego sprawiła, że przed rundą rewanżową zespół z Pawęzowa ma sporą przewagę, którą będą chcieli utrzymać na koniec sezonu. Celem i zadaniem na ten sezon jest awans do 4. ligi w swoim debiutanckim sezonie. Kadrę „Fortem” stanowi: Grzegorz Winkler, Paweł Winkler, Hubert Winkler, Oliwier Szczepański, Karol Przeklasa, Grzegorz Rzepka, Leszek Maduzia, Błażej Chłopek oraz trener Andrzej Szczepański!

Drużynie „FORTEM” Pawęzów życzymy utrzymania przewagi, jak również AWANSU do 4 Ligi.

22

Głos Lisiej Góry

Nowy sezon piłkarski w Gminie Lisia Góra Wielkimi krokami zbliża się nowy sezon piłkarski. Pełną

uczęszczające do Szkoły Podstawowej w Lisiej Górze i wy-

parą ruszyły już przygotowania wszystkich drużyn

stępują w Okręgowej Lidze Młodzika. Wszystkie nasze

w klubach naszej gminy. Przypomnijmy, że na terenie

drużyny od początku roku zgodnie z przepisami dotyczą-

gminy Lisia Góra funkcjonuje sześć klubów, a mianowi-

cymi Covid-19, przygotowywały się do rundy wiosennej.

cie: „Orzeł” – Lisia Góra, „Zorza” – Zaczarnie, KS Nowa

Korzystały z Orlików znajdujących się na terenie Gminy

Jastrzabka – Żukowice, „US” Śmigno, „Łukovia” – Łukowa

Lisia Góra (w miarę możliwości pogodowych), jak rów-

i „FC” Pawęzów. „Zorza” – Zaczarnie jako jedyny nasz

nież w Tarnowie, oraz prowadziły zajęcia na obiektach

klub występuje w Klasie Okręgowej, a pozostałe druży-

zamkniętych w Lisiej Górze, Żukowicach i Pawęzowie.

ny w Klasie A. Oprócz wspomnianych drużyn seniorskich

W okresie zimowym drużyny dziecięce uczestniczyły

możemy się pochwalić coraz większą grupą młodzieży

w różnych zawodach, które były również organizowane

i dzieci zrzeszonych w klubach. W szkoleniu młodzieży

w Lisiej Górze. Wielkie podziękowania należy złożyć Panu

i dzieci prym wiedzie klub z Nowej Jastrząbki, który pro-

wójtowi gminy Lisia Góra oraz dyrektorowi Gminnego

wadzi następujące grupy w kategorii Junior Młodszy, dru-

Ośrodka Kultury w Lisiej Górze z Siedzibą w Śmignie,

żyna występuje w II Lidze Okręgowej, Młodzik I w II Lidze

za pomoc w organizacji zawodów sportowych. W lutym

Okręgowej, a Młodzik II w III Lidze Okręgowej. W klubie

tego roku w Lisiej Górze odbyły się turnieje organizowa-

z Nowej Jastrząbki trenują również najmłodsze dzieci

ne przez Podokręg Piłki Nożnej w Tarnowie, w zawodach

w kategoriach „Skrzat”, „Żak” i „Orlik”. Bardzo prężnie

tych uczestniczyły również dzieci z terenu naszej gminy,

zaczyna działać klub z Zaczarnia, gdzie od ubiegłego roku

a współorganizatorem był właśnie GOK w Lisiej Górze.

reaktywowano drużynę „Trampkarzy” i „Żaków”, oraz

Nie możemy również nie wspomnieć o pomocy dla klu-

kontynuowana jest praca z Orlikami. „FC” – Pawęzów rów-

bów, oprócz sprzętu takiego jak piłki, znaczniki czy bramki

nież może się pochwalić grającymi w II Lidze Okręgowej

przenośne, na ten rok zaplanowano dokończenie budowy

Juniorami Młodszymi i „Orlikami”. W Śmignie została

i odbiór budynku w Zaczarniu, oraz rozpoczęcie remontu

podjęta praca z „Orlikami”, których przybywa coraz wię-

budynku klubowego w Nowej Jastrząbce.

cej. Drużyny z Lisiej Góry i Łukowej posiadają drużyny „Juniora Starszego”, których zawodnicy regularnie zasilają

Wszystkim naszym drużynom życzymy udanego sezonu

szeregi drużyn seniorskich. Oczywiście nie zapominamy o drużynach „Liska” – Lisia Góra, które zrzeszają dzieci

Głos Lisiej Góry

Artur Główczyk

23

BIBLIOTEKI W LICZBACH Gmina Lisia Góra 2020 rok

Czytelnictwo

Na terenie gminy funkcjonują cztery

BIBLIOTEKA

biblioteki: Gminna Biblioteka Publiczna w Lisiej Górze z Oddziałem dla Dzieci i Młodzieży oraz Oddziałem dla Dorosłych i Filie w: Starych Żukowicach, NowychŻukowicach

CZYTELNICY

W TYM DO LAT 15

Lisia Góra

1161

620

Nowe Żukowice

228

117

Stare Żukowice

280

148

Zaczarnie

240

113

Ogółem

1909

998

i Zaczarniu.

Kategorie czytelników BIBLIOTEKA

WEDŁUG WIEKU do lat 5

6-12 13-15

16-19

20-24

25-44

45-60

60+

osoby

osoby

uczące się

pracujące

pozostali

ogółem

Lisia Góra

74

366

180

73

43

216

123

86

646

274

241

241

Nowe Żukowice

24

79

14

7

12

43

26

23

108

57

63

63

Stare Żukowice

19

102

27

22

9

45

30

26

144

54

82

82

Zaczarnie

18

84

11

14

8

42

40

23

113

56

71

71

Ogółem

135

631

232

116

72

346

219

158

1011

441

457

457

Biblioteki w ciągu roku zarejestrowały 1909 czytelników.

Najliczniejszą grupę czytelników stanowią dzieci w wieku od 6 do 12 lat – 631 osób, kolejną liczną grupę stanowią osoby w wieku od 25 do 44 lat – 346 czytelników. Najmniejsza grupa to osoby w wieku od 20 do 24 lat – tj.72 osoby. Według zajęcia struktura czytelnictwa przedstawia się następująco: najliczniejszą grupę stanowią osoby uczące się – 1011 osób, 441 to osoby pracujące, pozostali 457.

24

Głos Lisiej Góry

Stan księgozbiorów przedstawia się następująco:

PLACÓWKA Lisia Góra

KSIĘGOZBIORY 23494

Nowe Żukowice

8582

Stare Żukowice

12462

Zaczarnie

11465

Ogółem

56010

Wypożyczenia książek na zewnątrz

BIBLIOTEKA

Liczba wypożyczeń

Literatura piękna

Literatura piękna

Literatura z innych

książek ogółem

dla dzieci

dla dorosłych

działów

Lisia Góra

13307

5192

7100

1015

Nowe Żukowice

2750

1396

1020

334

Stare Żukowice

3594

1772

1406

416

Zaczarnie

3648

1846

1578

224

Ogółem

23299

10206

11104

1989

Zbiory biblioteczne: Gminna Biblioteka Publiczna w Lisiej Górze razem z Filiami w: Starych Żukowicach, Nowych Żukowicach i Zaczarniu, uczestniczyły w Wieloletnim Programie: „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa” Priorytet 1 – Zakup nowości wydawniczych do Bibliotek Publicznych ze środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pochodzących z budżetu państwa. W ramach programu GBP w Lisiej Górze oraz Filie zakupiły 849 książek o łącznej wartości

Głos Lisiej Góry

25

16 900,00 zł. Natomiast ze środków dotacji samorządowej

hitów. Na uczestników czekał także słodki poczęstunek.

zakupiono 1086 woluminów o łącznej wartości 18 056,42

Było mnóstwo radości, uśmiechów i niezapomnia-

zł. Zakup nowości wydawniczych w znacznym stopniu

nych wrażeń.

poprawił jakość i atrakcyjność zbiorów bibliotecznych oraz zaspokoił potrzeby czytelników. Pomimo trudnej

W związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa,

sytuacji związanej z Covid-19, zwiększona oferta nowo-

z dniem 11.03.2020 roku, wszelkie zaplanowane spotka-

ści wydawniczych oraz szeroki zakres tematyczny nowo

nia i imprezy zostały odwołane, a część z nich została

zakupionych książek, spowodował wysoki poziom zado-

zrealizowana on-line.

wolenia czytelników w każdym wieku.

Komputeryzacja zbiorów bibliotecznych

Między innymi: •

Z okazji setnej rocznicy urodzin Karola Wojtyły/Jana Pawła II, która przypada na dzień 18 maja 1920 roku, warszawskie Centrum Myśli Jana Pawła II przygoto-

GBP w Lisiej Górze posiada i zarządza stroną internetową: www.bibliotekalisiagora.pl, za której pośrednictwem promuje kulturę i czytelnictwo. Uzupełnieniem strony Biblioteki jest profil na Facebooku, a także na YouTube.

Przez cały rok, sukcesywnie, jest tworzona elektroniczna

wało wystawę poświęconą życiu papieża.

• • •

Mamom. Nagrany filmik z życzeniami można było obejrzeć na YouTube.

•

nikowi, możliwość korzystania z wielu nowoczesnych i innowacyjnych rozwiązań.

z Panem Romanem Pankiewiczem, •

podróżnikiem, autorem książek podróżniczo-przy-

•

oraz cyklu bajek dla dzieci pt. „5 ważnych zawodów”.

•

Kończąc ogólnopolski tydzień czytania dzieciom,

godowych dla dorosłych

Gminna Biblioteka Publiczna w Lisiej Górze, zaprosiła

Działalność kulturalno-oświa-

na słuchowisko na podstawie książki pod tytułem

towa

„Przyjaciele z Afryki” autorstwa Doroty Skwark. Czytała bibliotekarka.

•

Rok 2020 Gminna Biblioteka w Lisiej Górze rozpoczęła od zajęć podczas ferii zimowych pod hasłem: „Zimo, zimo do nas przyjdź”. Zajęcia odbywały się od 3 do 7 lutego.

Zorganizowano cykl spotkań dla dzieci i młodzieży, podczas których uczestnicy mogli wykazać się kreatywnością, ale także miło spędzić czas oraz doskonale się bawić.

Uwieńczeniem feryjnych zajęć była wspólna zabawa karnawałowa. Dzieci mogły przebrać się w ulubione postacie

Gminna Biblioteka Publiczna miała okazję zaprosić czytelników małych i dużych na spotkanie on-line

na zautomatyzowanie procesów i czynności bibliotecznych. Wysokiej jakości system informatyczny, da czytel-

Z okazji Dnia Matki nasza stała czytelniczka przeczytała piękny wiersz, który był dedykowany wszystkim

nowości książkowych, które są katalogowane w nowym rządzania biblioteką pozwoli w niedalekiej przyszłości

chęć uczestnictwa w projekcie, mogła wykorzystać materiały i zorganizować wystawę on-line.

baza danych. Dotyczy to przede wszystkim zakupionych systemie Sowa SQL Premium. Najnowszy system za-

Dzięki temu, że Gminna Biblioteka Publiczna w Lisiej Górze zgłosiła

Korzystając z materiałów przesłanych przez Biuro Programu Niepodległa, biblioteka przygotowała wystawę z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę dostępu do morza pt. „POLSKA MORSKA niepodległa”.

Pomimo trudnej sytuacji związanej z pandemią, Gminnej Bibliotece Publicznej w Lisiej Górze w większym stopniu, udało się zrealizować przewidziany na 2020 rok, plan działalności kulturalno-oświatowej.

Zebrała i opracowała Renata Skiba

z bajek i filmów, zakładając maski, które wcześniej wykonały. Wszyscy wesoło bawili się w rytmie karnawałowych

26

Głos Lisiej Góry

Biblioteka poleca Książki dla dorosłych:

Anna Kamińska

Marianna Fijewska

„Wanda Opowieść

„Trudny przypadek

o sile życia i śmierci.

prawdziwe historie

Historia Wandy

polskich lekarzy”

Rutkiewicz”

„Trudny przypadek” to wywiady z lekarzami, dla których chory

Książka opowiadająca o Kobiecie,

znaczy więcej niż jedenaście cyfr.

której GÓRY były domem. Ikona alpinizmu, pokazana z bardzo wielu perspektyw. Anna Kamińska pokazuje historię i życie Wandy Rutkiewicz z perspektywy różnych osób, które ją znały, wspinały się z nią i doświadczały potrzeby zdobywania szczytów. Autorka opisuje jej całe życie: dzieciństwo, młodość, początki wspinania, największe osiągnięcia. Dzięki temu wiemy, co sprawiło, że zaczęła się wspinać i pozwoliło jej, aż tyle osiągnąć.

Lekarze ci opowiadają o pacjentach

Edyta Świętek „Bańki mydlane”

i przypadkach, których nigdy nie zapomną. Często w swojej pracy zadają sobie pytanie: Czy dla tego pacjenta zrobiłem

Bardzo mądra,

wszystko, co w mojej mocy? Wśród

a zarazem pokrzepiająca historia

wypowiadających się jest lekarz,

o odchodzeniu. „…-Stary głuptas

który dzieli się swoimi przeżyciami

– pokpiwała Halinka, szczęśliwa,

związanymi z wielką powodzią

że z takim oddaniem zajmuje się

w 1997 r. Jest też pielęgniarka, która

małą. Żałował, że nie może cofnąć

wspomina swoją misję w Libanie, jak

czasu do tamtych beztroskich dni.

to przeżycie odbiło się na jej dalszym

Siedział przy łóżku dobrą godzinę,

życiu i dlaczego zabranie kaloszy

nim córka zaczęła się budzić. …”

było tak ważne. A także wiele innych

/fragment książki/

trudnych przypadków opisanych przez innych bohaterów książki.

Głos Lisiej Góry

27

Agnieszka Lis

Martin Widmark

„Pozory”

„Tajemnica urodzin”

Jest to najnowsza książka autorki

Kolejna część serii „Biuro

i należy do wyjątkowych publikacji.

Detektywistyczne Lassego o Mai”.

Pochłania czytelnika bez reszty. To

Lasse i Maja, główni bohaterowie

powieść obyczajowa z przesłaniem

chodzą do tej samej klasy

i głębszym dnem. Poruszony został

i wspólnie prowadzą małe biuro

problem autyzmu. Czy „inność”

detektywistyczne. Muhammed

ludziom przeszkadza? Odpowiedź

Karat hucznie świętuje swoje

znajdziemy na kartach tejże książki.

Pobocznym wątkiem jest korporacja i jej funkcjonowanie. Ukazany jest problem z budowaniem relacji międzyludzkich.

Książka ta, nie należy do lekkich i łatwych. Wręcz przeciwnie. Wymaga skupienia, uwagi i przede wszystkim ogromu empatii. Czy świat, tak pełny złości, zatrzymany przez pandemię, wyzwoli w ludziach to, co naprawdę ważne? To co dobre? Czy w życiu liczy się drugi człowiek? Czasami warto wyjść poza własną strefę komfortu, otworzyć się na innych.

Kristy Cambron „Motyl i skrzypce” Utalentowana, młoda skrzypaczka z rozkazu własnego ojca trafia do obozu Auschwitz-Birkenau za ratowanie wiedeńskich żydów. Świat skrzypaczki runął, a przerażająca rzeczywistość obozu stała się jej codziennością.

Kilkadziesiąt lat później właścicielka galerii sztuki próbuje odnaleźć jej portret. Wzruszająca opowieść o sile kobiecego charakteru, wciągająca bez reszty. To opowieść, która może na zawsze zagościć w naszych sercach i pamięci.

28

pięćdziesiąte urodziny, a jednym z ważnych punktów programu jest konkurs na najlepszy tort.

O zwycięstwo rywalizuje troje cukierników. Niespodziewanie gaśnie światło, a chwilę później okazuje się, że z szyi Barbary Palm zniknął drogocenny diament...

Czy Lasse i Maja odnajdą złodzieja?

Książki świetnie nadają się dla dzieci, które właśnie zaczynają samodzielnie czytać. Duża czcionka, duża ilość charakterystycznych czarno-białych ilustracji oraz trzymająca w napięciu akcja sprawiają, że nawet najbardziej oporni mali czytelnicy czytają je z wypiekami na twarzach.

Książki dla dzieci i młodzieży

Barbara Stańczuk „Bajki

Tomasz

Joanna Jagiełło

Anne-Cath

Małkowski

„Zielone

Vestly

„O Kamilku,

martensy”

„8+2

terapeutyczne” który paKsiążka napisana przez

trzył rękami”

psychologa dziecięcego.

Bajki terapeutyczne mają

Wyśmienita książeczka,

na celu pomóc dzieciom

która pokazuje jak być

uporać się z różnymi

tolerancyjnym względem

życiowymi sytuacjami.

tych, którzy nie są w pełni

Uczą, jak radzić sobie

zdrowi. Mają takie same

z pokonywaniem zazdrości,

ciekawe i zwariowane

z brakiem akceptacji,

pomysły. Przeżywają

z lękiem, z tęsknotą.

niezwykłe przygody

Bohaterami opowiadań są

każdego dnia, a czasami

postaci ze świata zwierząt,

coś, co dla nas jest

z którymi dziecko może się

zwyczajne, dla nich jest

identyfikować. Treść bajek

wielkim wydarzeniem czy

pomaga w odróżnieniu

wyczynem. Poruszony jest

dobra od zła. Jest to

problem tolerancyjności

doskonała lektura

na „inność”. W tym

zarówno dla rodzica,

wypadku jest to brak

jak i dziecka. Ponadto

wzroku. Bohaterem jest

książka jest bogato

niewidomy od urodzenia

ilustrowana, dzięki czemu

pięcioletni chłopiec. Mimo

wzbudza zainteresowanie

braku jednego zmysłu jest

młodszych czytelników.

pogodny, samodzielny i nie znosi, kiedy inni się nad nim litują. Chce po swojemu poznawać świat, choć czasami grozi to upadkiem i siniakami.

Joanna Jagiełło w swojej najnowszej powieści porusza współczesne, niełatwe tematy.

Główni bohaterowie to troje nastolatków, którzy muszą zmierzyć się z problemami, jakie w ich wieku nie powinny ich zupełnie dotyczyć.

Feliks, nastoletni chłopiec nie bardzo akceptowany przez rówieśników, który pod nieobecność rodziców musi zajmować się domem, siostrą i chorą babcią.

Wiki, jego dziesięcioletnia siostra, która przeżywa nieobecność mamy, wchodzi w trudny wiek. I Otylia, której nie brakuje w życiu zmartwień, lecz jest pełna optymizmu, którym zaraża innych. Książka polecana nie tylko nastolatkom, a także ich rodzicom, szczególnie rodzicom emigracyjnych sierot.

i ciężarówka” Ciepła i pełna humoru książka dla dzieci.

Opowiada o przygodach rodzinki, w skład której wchodzi babcia, która boi się miasta, mama i tata, ośmioro pomysłowych dzieciaków, pies Rurek oraz ciężarówka, która jakby wszystko rozumiała.

Dobra propozycja dla spędzenia wspólnego czasu dziecka i rodzica.

Przedszkole Gminne w Lisiej Górze

„Dziecko chce być dobre.

Jeśli nie umie – naucz.

Jeśli nie wie – wytłumacz.

Jeśli nie może – pomóż”.

Janusz Korczak

Przedszkole Gminne w Lisiej Górze jest placówką pu-

umożliwiający lepszą organizację zajęć specjalistycznych

bliczną, usytuowaną w centrum miejscowości. Pierwsze

np. z logopedą lub terapeutą.

wzmianki dotyczące działalności przedszkola, jak podaje pierwsza kronika przedszkola, wskazują na 22 marca 1962

Kierując się troską o objęcie opieką przedszkola, jak naj-

r. Początkowo bazę przedszkola stanowiły 2 sale, kuchnia

większej liczby dzieci, w 2016 r. w Szkole Podstawowej

i magazyn, a wyposażenie było bardzo skromne. Do 2010

w Lisiej Górze utworzono dodatkowo 2 zamiejscowe od-

r. przedszkole funkcjonowało w budynku zaadaptowa-

działy przedszkola.

nym z byłej szkoły i nauczycielskich mieszkań.

Do naszego przedszkola uczęszczają dzieci w wieku 3-6 Od 29 marca 2010 r. przedszkole funkcjonuje w nowym

lat, które są zgrupowane w 7 oddziałach, wg zbliżonego

budynku, w którym mieści się 5 oddziałów z własnymi

wieku. Przedszkole czynne jest w godz. 6.00–16.30, a w od-

łazienkami. W budynku znajduje się ponadto zaple-

działach zamiejscowych w godz. 7.00–16.00. W przedszko-

cze kuchenno- gospodarcze, pomieszczenia socjalne

lu zatrudnionych jest ogółem 27 pracowników, w tym 17

i administracyjne, gabinet do zajęć indywidualnych,

wykwalifikowanych nauczycieli. W bieżącym roku szkolnym do przedszkola uczęszcza 172 dzieci.

Głos Lisiej Góry

31

Przedszkole prowadzi działalność wychowawczą, dydaktyczną i opiekuńczą w oparciu o „Podstawę programową wychowania przedszkolnego”.

Przedszkole Gminne w Lisiej Górze jest miejscem, w którym dzieci czują się bezpiecznie i do którego lubią przychodzić. To miejsce zabawy, w którym dzieci współpracują w grupie rówieśniczej – uczą się przestrzegania norm społecznych, poznają świat poprzez eksperymentowanie, przygotowują się do podjęcia nauki w szkole. Nauczyciele dbają o rozwój intelektualny i emocjonalny dzieci, przekazują wiedzę w sposób atrakcyjny oraz rozwijają indywidualne zainteresowania i predyspozycje wychowanków, otaczając opieką każde dziecko. Kadra przedszkola dużą uwagę przywiązuje do kształtowania u dzieci tożsamości narodowej i lokalnej. Wyrabia u podopiecznych takie wartości jak: patriotyzm, odpowiedzialność, szacunek i tolerancja.

Nauczyciele współpracują z Powiatową Poradnią Psychologiczno- Pedagogiczną w Tarnowie, wspierając rozwój dziecka wykazującego deficyty rozwojowe.

Przedszkole bierze udział w wielu ogólnopolskich programach, np.: „Mały Miś w świecie wielkiej literatury”, „Przedszkole Promujące zdrowie”, „Chronimy dzieci”, konkursach ogólnopolskich, między przedszkolnych, gminnych, jak i wewnątrz przedszkolnych. Placówka współpracuje z lokalnymi instytucjami, bierze udział w akcjach charytatywnych, zarówno lokalnych, jak i krajowych, np.: „Żonkilowe Pola Nadziei”, „Góra Grosza”, „Zbiórka darów dla Polaków mieszkających na kresach”. Od dwóch lat wspieramy finansowo azyl dla psów i kotów, poprzez wirtualną adopcję psa- Pinia.

Przedszkole współpracuje również z rodzicami, którzy chętnie włączają się w życie przedszkola, wspierają placówkę w codziennej pracy, m.in. poprzez przekazywane środki finansowe. Przedszkole promuje działalność placówki poprzez informacje i zdjęcia systematycznie zamieszczane na stronie przedszkola www.gplg.szkolnastrona.pl.

Zapraszamy na naszą stronę przedszkola, by przekonać się, że pracownicy Przedszkola Gminnego w Lisiej Górze dokładają wszelkich starań, by rozwój powierzonych im wychowanków przebiegał prawidłowo – w miłej i przyjaznej atmosferze.

32

Głos Lisiej Góry

Żłobek Gminny w Lisiej Górze

Gminny Żłobek w Lisiej Górze prowadzi działalność pie-

Gminny Żłobek w Lisiej Górze czynny jest w godzinach od

lęgnacyjno-opiekuńczo-wychowawczą w stosunku do

6.30 do 16.30 przez cały rok kalendarzowy, z wyjątkiem

dzieci od 1 grudnia 2016 roku. Jest on usytuowany przy

przerwy wakacyjnej trwającej 1 miesiąc.

Gminnym Przedszkolu, w centrum Lisiej Góry. Jest to jedyna taka placówka na terenie Gminy Lisia Góra, dlatego

W naszym żłobku zapewniamy ciepłą, miłą, rodzinną

też lokalizacja sprzyja mieszkańcom wszystkich miejsco-

atmosferę pod opieką wykwalifikowanego personelu.

wości należących do gminy.

Kadra żłobka składa się z 6 opiekunek, w tym 1 położnej oraz 3 pomocy opiekuna. Zapewniamy dzieciom wszech-

Żłobek jest placówką publiczną, powstał dzięki dofinan-

stronny rozwój, każde dziecko traktowane jest indywidu-

sowaniu w ramach programu rozwoju instytucji opieki

alnie i podmiotowo. Dbamy o zdrowie i bezpieczeństwo

nad dziećmi do lat 3 „MALUCH”. Organem prowadzącym

dzieci. Staramy się, aby dzieci czuły się kochane, akcep-

jest Gmina Lisia Góra.

towane oraz szczęśliwe. Jesteśmy otwarci na współpracę z rodzicami.

Żłobek dysponuje 41 miejscami dla dzieci od ukończenia 20 tygodnia życia do 3 lat. Dzieci zorganizowane są

Aby zminimalizować dzieciom stres związany z pierw-

w 2 oddziałach, grupy młodszej i grupy starszej. Każdy

szym, dłuższym rozstaniem z rodzicami, prowadzimy

oddział dysponuje dwoma salami: salą zabaw oraz salą

dni otwarte dla nowoprzyjętych dzieci oraz ich rodzi-

do odpoczynku.

ców. Gwarantujemy odpowiednią opiekę pielęgnacyjną i wychowawczą.

Dzieci mogą bezpiecznie korzystać z placu zabaw, który znajduje się na podwórku żłobka.

Prowadzimy zajęcia w formie zabawy z elementem edukacji, uwzględniające rozwój psychomotoryczny dzieci.

Głos Lisiej Góry

33

Duży nacisk kładziemy na działania promujące zdrowie,

pociechy pod naszą opieką, mieli poczucie, że jest to

działania na rzecz kształtowania postaw prospołecz-

najlepsza decyzja w ich życiu. Swoją pracę wykonujemy

nych oraz usamodzielniania się. Wszystkie te treści

w poczuciu odpowiedzialności za powierzone nam dzieci,

wplatane są w codzienne zajęcia przybierające różne

które są naszym najcenniejszym skarbem.

formy np.: zabawy dowolne, zabawy muzyczne, plastyczne, pogadanki, uroczystości, czynności samo-

Zachęcamy do odwiedzin strony internetowej żłobka

obsługowe. Dbamy, aby rodzice, zostawiając swoje

www.zlobeklisiagora.dlaprzedszkoli.eu

Przedszkole Gminne w Starych Żukowicach

„Moje przedszkole to mój drugi dom, bo stawia na mnie, na moje szczęśliwe dzieciństwo i na mój wszechstronny rozwój”

Przedszkole Gminne w Starych Żukowicach mieści się

szatnia, jadalnia, pokój rewalidacyjny oraz pięć sal z ła-

w dwukondygnacyjnym, przestronnym, wolno stoją-

zienkami. Są one przestronne i estetycznie urządzone,

cym budynku.jest placówką 5-oddziałową zapewniającą

wyposażone w odpowiednie sprzęty, meble i pomoce

opiekę dzieciom w wieku od 2,5 do 6 lat. Przedszkole jest

dydaktyczne dostosowane do wieku dzieci. W każdej sali

dostosowane dla dzieci niepełnosprawnych. W budynku

znajdują się różnorodne kąciki zabaw. Baza dydaktycz-

przedszkola znajduje się kuchnia,

na sprzyja stymulacji różnych form aktywności dzieci,

34

Głos Lisiej Góry

uwzględniając ich potrzeby, związane z wiekiem, zróżnico-

W przedszkolu prowadzony jest przez nauczycielki z kwa-

wanym rozwojem oraz różnorodnymi zainteresowaniami.

lifikacjami język angielski, a także religia, gimnastyka ogólnorozwojowa, rytmika, kółko teatralne. Nauczycielki

Przedszkole otacza ogrodzenie umożliwiające bezpieczny

włączają się z dużym zaangażowaniem w szereg ogólno-

pobyt dzieci na świeżym powietrzu. Położenie placówki

polskich programów edukacyjno-wychowawczych (np.

stwarza także doskonałe warunki do częstych space-

Mały Miś w świecie wielkiej literatury, Kodowanie na dy-

rów i prowadzenia obserwacji przyrody zmieniającej się

wanie itd.) tworzą innowacje i własne przedsięwzięcia.

pod wpływem następujących po sobie pór roku. Zajęcia

Chętnie poszerzają swoją wiedzę i umiejętności poprzez

wychowawczo-dydaktyczne dostosowane są do możli-

szkolenia, kursy, studia podyplomowe. Przedszkole

wości rozwojowych dzieci i prowadzone są na wysokim

organizuje szereg akcji takich jak Zbiórka dla dzieci

poziomie. Przedszkole posiada wykwalifikowaną, profe-

na Wileńszczyźnie, Góra Grosza, zbiórka na schronisko

sjonalną i zaangażowaną kadrę pedagogiczną, która dba

dla zwierząt. Organizujemy imprezy (takie jak, Dzień

o wszechstronny rozwój dziecka. Dzieci są pod stałą opie-

Przedszkolaka, Bal Aniołów, Mikołajki, Wieczór Kolęd,

ką logopedy: w ramach pomocy psychologiczno-pedago-

Zabawa Karnawałowa, Dzień Babci i Dziadka, Dzień

gicznej realizowane są zajęcia dla dzieci ze specjalnymi

Rodziny. Wszyscy pracownicy przedszkola stanowią jego

potrzebami. Przedszkole ściśle współpracuje z poradnią

społeczność, każdy jest zaangażowany w swoją pracę

psychologiczno-pedagogiczną.

i wykonuje swoje zadania z należytą troską o dobro dzieci, ich rodzin oraz budynku.

Przedszkole Gminne w Nowych Żukowicach „Pracą dziecka jest zabawa. Dzieci uczą się poprzez wszystko, co robią”

Przedszkole Gminne w Nowych Żukowicach zostało otwarte w 1988 roku w nowo wybudowanym budynku wielofunkcyjnym, gdzie znajduje się biblioteka i OSP. Usytuowane jest w zacisznym i uroczym miejscu, w otoczeniu zieleni. Z tyłu bu-

Carolyn Hooper

dynku znajduje się bezpieczny, oddalony od drogi plac zabaw, z którego często korzystają dzieci oraz mieszkańcy naszej miejscowości. Przedszkole posiada dwie sale zabaw, dodatkowe otwarte pomieszczenie przeznaczone na zajęcia z języka angielskiego, wyposażone w duży monitor pozwalający na dodatkową aktywność dzieci w trakcie codziennych zajęć.

Głos Lisiej Góry

35

W salach rozmieszczone są kąciki tematyczne, z których

Atmosfera przedszkola sprzyja akceptacji każdego

często korzystają dzieci. Obok sal znajduje się duża ła-

dziecka, przeciwdziała izolacji społecznej i nietolerancji.

zienka dostosowana do potrzeb dzieci. Posiadamy rów-

Przedszkole zatrudnia wykwalifikowaną, kompetentną,

nież gabinet logopedyczny zaopatrzony w różne pomoce

oddaną, zaangażowaną i odpowiedzialną kadrę peda-

dydaktyczne oraz nowoczesną kuchnię. W życie placówki

gogiczną. Placówka stwarza możliwość samorealizacji,

są mocno zaangażowani rodzice, którzy aktywnie uczest-

pracy z rówieśnikami, kreatywnego myślenia, działania

niczą we wszystkich uroczystościach, kiermaszach oraz

i przeżywania, uczestniczenia w ciekawych zajęciach,

wyjazdach. Na co dzień są oni partnerami wspierającymi

poznawania otaczającej rzeczywistości z zachowaniem

przedszkole w codziennym życiu.

wartości uniwersalnych: dobra, prawdy i piękna. Zajęcia organizowane dla dzieci uczą je samodzielności, współ-

Raz w roku organizowany jest rodzinny piknik z zabawa-

pracy, pracy zespołowej, akceptacji drugiego człowieka,

mi, animacjami, poczęstunkiem, w który zaangażowani

szacunku jednocześnie dbając o ich bezpieczeństwo.

są pracownicy przedszkola i rodzice. Przedszkole ściśle

Oprócz zajęć opiekuńczo – wychowawczo – dydaktycz-

współpracuje ze Strażą Pożarną np. podczas ubiera-

nych oferujemy szeroką ofertę zajęć dodatkowych, roz-

nia choinki przed OSP, czytania bajek przez strażaków.

wijających zainteresowania i zdolności dzieci poprzez za-

Współpracujemy również z biblioteką, która organizuje

jęcia logopedyczne, program badawczy, kółko taneczne,

zajęcia czytelnicze oraz ze szkołą znajdującą się nieopodal

zabawy z kodowaniem na macie, zajęcia z wykorzysta-

przedszkola, w której uczniowie organizują dla przedszko-

niem monitora interaktywnego, wycieczki autokarowe

laków różne atrakcje np. wróżby andrzejkowe, konkursy.

edukacyjne i rekreacyjne, spotkania z przedstawicielami

Przedszkole jest placówką przyjazną, innowacyjną, przy-

różnych zawodów, spotkania z Panią bibliotekarką. Na co

gotowującą dzieci do podjęcia nauki w szkole, nastawioną

dzień dzieci spotykają różne nieoczekiwane atrakcje np.

na osiągnięcia i sukcesy dzieci. Umożliwia wszechstronny

wyjazd straży pożarnej na akcje.

rozwój, wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci oraz uwzględnia w swoich działaniach potrzeby środowiska.

36

Przedszkole jest czynne w godzinach od 6.30 do 16.00.

Głos Lisiej Góry

Ciekawe życie Przedszkola Gminnego w Nowej Jastrząbce… „Umysł dziecka – las, którego wierzchołki lekko się poruszają, gałęzie splatają, liście drżąc, dotykają” – mówił

wychowanków, który chcą spędzić niepowtarzalne chwile w naszym przedszkolu…

Janusz Korczak, prekursor pedagogiki dziecięcej. Te słowa są mottem przewodnim działalności naszego przedszkola,

Przestawiamy kilka wybranych kadrów z życia naszego

które zapewnia realizację procesu wychowawczo-dydak-

przedszkola w tym roku – we wrześniu ognisko z oka-

tycznego w atmosferze akceptacji, bezpieczeństwa, moż-

zji powitania jesieni pn. „Dzień pieczonego ziemniaka”.

liwości samorealizacji i aktywnego odkrywania swoich

Dzieci śpiewają, tańczą i bawią się przy ognisku, uczestni-

możliwości. Dzieci mają stworzone warunki do twórczego

czą w konkursach i dramach teatralnych, jedzą pieczone

działania, a życzliwi nauczyciele dbają o ich wielostronny

kiełbaski i ziemniaki. Jest to okazja do integracji na po-

rozwój. Nauczyciele w naszym przedszkolu poszukują in-

czątku roku szkolnego, do wspólnej zabawy, poznawania

nowacyjnych rozwiązań, pracują z pasją i ciągle doskonalą

tradycji oraz zdobywania wiedzy.

swoje umiejętności. Ciągle też doskonalimy swoją bazę lokalową – sale wyposażone są w nowoczesny sprzęt,

W październiku oprócz wielu innych ciekawych wydarzeń

nowe meble, pomoce dydaktyczne i piękne zabawki. Nasz

obchodzimy Dzień Jabłka, który jest pretekstem do reali-

plac zabaw umiejscowiony wśród pachnących lasów za-

zacji zagadnień z zakresu zdrowego żywienia, poszano-

spokaja potrzeby ruchowe dzieci na świeżym powietrzu

wania przyrody, kulinariów przedszkolnych oraz zdoby-

i zachęca do zabawy. Absolwenci naszego przedszkola to

wania wiedzy i umiejętności. Wiele ciekawych inicjatyw

dzieci otwarte, twórcze, komunikatywne, przygotowane

powstaje również w listopadzie zwłaszcza w zakresie wy-

do podjęcia obowiązków na kolejnym szczeblu edukacji.

chowania patriotycznego – „Tydzień legend polskich”, czy

Znają siebie i swoje możliwości, akceptują odrębność in-

przedszkolna akademia patriotyczna nawiązująca do tra-

nych, potrafią odnaleźć się w nowej sytuacji, rozwiązu-

dycji narodowych, pieśni i tańców polskiej, niepodległej

ją problemy, dążą do osiągnięcia sukcesu i radzą sobie

kultury. W tym roku zdobyliśmy I miejsce w przeglądzie

z porażkami. Jako że mamy okres rekrutacji do przed-

piosenki patriotycznej na szczeblu przedszkoli z terenu

szkoli serdecznie zapraszamy wszystkich potencjalnych

gminy Lisia Góra.

Pasowanie na Przedszkolaka 2020

Głos Lisiej Góry

37

Grudzień to miesiąc, w którym wydarzenie goni wyda-

W styczniu oczywiście zapraszamy seniorów na Dzień

rzenie – dzieci z entuzjazmem oczekują Świętego, któ-

Babci i Dziadzia – w tym roku nasze życzenia, wiersze,

ry do naszego przedszkola zawsze przyjeżdża saniami,

piosenki, tańce i upominki dziadkowie otrzymali w wer-

w grudniu oglądamy niepowtarzalne tańce „Aniołków”,

sji elektronicznej. Co będzie się u nas działo jeszcze?

w wykonaniu dzieci z kółka tanecznego, podziwiamy

…Zapraszamy na stronę internetową… Zapraszamy

przedstawienia jasełkowe starszaków – które często

do poszukiwania artykułów o naszym przedszkolu…

zajmują pierwsze miejsca w Przeglądach Jasełkowych

Zapraszamy do naszego przedszkola…

na terenie gminy oraz uczestniczymy w uroczystej wigilii przedszkolnej.

Nasze wigilijne „Aniołki”

I miejsce w Przeglądzie Piosenki Patriotycznej

Przedszkole Gminne w Zaczarniu Wszystkiego, co naprawdę powinienem wiedzieć, nauczyłem się w przedszkolu – o tym jak żyć, co robić, jak postępować i współżyć z innymi, patrzeć, odczuwać, myśleć, marzyć i wyobrażać sobie lepszy świat Robert Fulghum

38

Głos Lisiej Góry

Gminne Przedszkole w Zaczarniu to miejsce radosne, fa-

W codziennej pracy przyświeca misja wszechstronne-

scynujące i bezpieczne do zabawy i nauki dla najmłod-

go rozwoju dzieci w sferze umysłowej, emocjonalnej

szych. Usytuowane jest w bezpiecznym i przyjaznym

i fizycznej, zgodnie z ich indywidualnymi możliwościami

dzieciom miejscu, wolno stojącym budynku. Położenie

i potrzebami. Misja naszego przedszkola brzmi: „Nasze

przedszkola jest idealne dla rodziców zamieszkujących

przedszkole – przedszkolem otwartym na potrzeby

wieś i okolice. Posiada duży ogród, wyposażony w sprzęty

dzieci i rodziców, promującym działania artystyczne”.

do zabaw i miłego spędzania czasu na wolnym powie-

Nauczyciele wspierają też rozwój aktywności ruchowej

trzu. Placówka jest wyposażona w bogaty zasób pomo-

dzieci, uatrakcyjniając zajęcia elementami ćwiczeń i za-

cy dydaktycznych, co zapewnia dzieciom warunki do

baw Weroniki Sherborne, pedagogiki zabawy, Metody

wszechstronnego rozwoju każdego dziecka i sprawnego

Dobrego Startu.

realizowania zadań wynikających z założeń Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego. Przedszkole

W przedszkolu dzieci mobilizowane i zachęcane są do

realizuje swoje podstawowe funkcje: wychowawczą, opie-

rozwijania aktywności twórczej- czy to poprzez tworzenie

kuńczą i edukacyjną. Pozwala twórczo rozwijać dziecięce

i wzbogacanie kącików tematycznych, kącików zaintere-

talenty i zainteresowania, a także zapewnia długie godzi-

sowań z własnymi wytworami, kąciki „Małego badacza”,

ny znakomitej zabawy w czasie pobytu w przedszkolu.

stwarzane są również warunki do zabaw według inwencji twórczej dziecka. Dzieci w przedszkolu są zarazem wi-

Przedszkole posiada trzy sale zabaw z trzema łazienka-

dzem, jak i aktorem- czy to oglądając spektakle teatralne

mi, kąciki zabaw. W budynku mieści się szatnia dla dzie-

gościnne zapraszane do przedszkola, a także dzieci same

ci, kuchnia z pomieszczeniami zaplecza kuchennego.

uczestniczą w przygotowanych z pomocą nauczycieli wy-

Kuchnia wyposażona jest w nowoczesny sprzęt AGD, co

stępach teatralnych. W naszym przedszkolu zatrudniona

pozwala na przygotowywanie dzieciom smacznych i zdro-

jest wykwalifikowana kadra pedagogiczna, która służy

wych posiłków. Naszym dzieciom zapewniamy cztery

pomocą i wspomaga rozwój każdego dziecka.

smaczne i zdrowe posiłki dziennie. Jadłospis jest zgodny z obowiązującymi normami żywieniowymi przewidziany-

Metody i formy pracy dostosowane są do możliwo-

mi dla dzieci w wieku przedszkolnym. Placówka wyposa-

ści dzieci, a stała współpracam z Powiatową Poradnią

żana jest sukcesywnie w ciekawe pomoce dydaktyczne,

Psychologiczno-Pedagogiczną w Tarnowie umożliwia

w tym obszerną literaturę metodyczną, ukierunkowaną

dzieciom opiekę zaś rodzicom możliwość udziału w or-

na nowości wydawnicze, piękne zabawki, kąciki zabaw.

ganizowanych spotkaniach ze specjalistami: logopedą,

Głos Lisiej Góry

39

psychologiem, pedagogiem. Przedszkole współpracuje

wpływ na decyzje podejmowane w placówce, wspiera-

z samorządem gminnym, środowiskiem lokalnym: so-

ją przedszkole.

łectwem, Strażą Pożarną, Szkołą Podstawową, Biblioteką oraz Parafią, uczestnicząc we wszystkich ważniejszych

Absolwentów opuszczających progi przedszkola cechuje:

wydarzeniach gminnych: konkursach, spotkaniach z cie-

koleżeńskość, kultura osobista, dbałość o bezpieczeństwo,

kawymi ludźmi. Prowadzimy też współpracę z innymi

dobre przygotowanie do podjęcia obowiązku szkolnego.

placówkami w celu promowania przedszkola, wymiany

Wszystkie te cechy osiąga poprzez poznawanie swoich

doświadczeń na temat pracy z dzieckiem, poszukiwania

praw i obowiązków wdrażanych w toku pobytu dziecka

coraz to nowych, ciekawych metod pracy. Przedszkole

w przedszkolu, udziału w życiu przedszkola. Placówka na-

czynnie i aktywnie współpracuje z rodzicami, na których

sza posiada kalendarz imprez, a systematycznie prowa-

zawsze można liczyć w realizacji projektów edukacyjnych,

dzona strona internetowa naszego przedszkola i kronika

innowacjach, czy to akcjach charytatywnych oraz uro-

z umieszczanymi w niej zdjęciami na bieżąco rejestrują

czystościach. Rodzice są partnerami przedszkola, mają

najważniejsze wydarzenia z życia przedszkola.

Przedszkole Gminne w Łukowej „Mów dziecku, że umie, że potrafi, że może” Janusz Korczak

40

Głos Lisiej Góry

Gminne Przedszkole w Łukowej prowadzi działalność wy-

otwarci na współpracę z rodzicami. W naszym przedszko-

chowawczo-dydaktyczną od 1982 roku. Zlokalizowane

lu podejmujemy działania, które pomagają zmniejszyć

jest w centrum wsi tuż przy szkole i boisku miejscowego

stres przyszłych wychowanków i rodziców, prowadząc

klubu sportowego „Łukovia”. Do przedszkola uczęszcza

dni adaptacyjne. Prowadzimy działania wychowawcze,

62 dzieci w wieku od 3 do 6 lat.

profilaktyczne, proekologiczne i prozdrowotne. Wszystkie treści wplatane są w codzienną pracę z dziećmi i realizo-

Dzieci zorganizowane są w 3 grupach zróżnicowanych

wane poprzez różne formy: zajęcia organizowane, zaba-

pod względem wieku. Każda grupa ma do dyspozycji

wy dowolne, dyżury, prace użyteczne, akcje, uroczysto-

własną salę zabaw.

ści, spotkania, pogadanki, wycieczki, wystawy, pokazy, czynności samoobsługowe itp. W celu poprawy bezpie-

Dzieci mogą bezpiecznie bawić się i wypoczywać w ogro-

czeństwa pobytu dziecka w przedszkolu opracowaliśmy

dzie przedszkolnym, w którym znajduje się plac zabaw

wraz z BHP przedszkola procedury bezpieczeństwa dzieci

wśród zieleni. Plac zabaw wraz z ogrodem jest jednym

w przedszkolu, na placu zabaw i odbioru dzieci z przed-

z największych na terenie gminy, urządzenia rekreacyjne

szkola. Przedszkolaki uczestniczą również w wielu wy-

są nowoczesne, bezpieczne, co roku staramy się doposa-

cieczkach, które umożliwiają nam realizowanie zadań

żać w nowe urządzenia.

rocznego planu pracy. Oferta edukacyjna przedszkola

Przedszkole czynne jest dziesięć godzin dziennie (6.15 –

ne, rozwijamy zdolności i zainteresowania, promujemy

16.15). Podstawa programowa wychowania przedszkol-

umiejętności dzieci w środowisku lokalnym (występy ar-

nego realizowana jest bezpłatnie. Kadra pedagogiczna

tystyczne, konkursy), dbamy o całościowy rozwój dziecka

jest odpowiednia – prowadzimy działania logopedycz-

liczy 7 nauczycieli, z wyższym wykształceniem pedago-

oraz wzbogacamy formy współpracy z rodzicami (uro-

gicznym, odpowiednimi kwalifikacjami. Pracę przedszkola

czystości, zajęcia otwarte, festyny, pogadanki, czytanie

wspomaga łącznie 5 pracowników administracji i obsługi.

bajek, przedstawienia teatralne w wykonaniu rodziców,

Nasze przedszkole to placówka z pięknymi tradycjami.

nauczycieli, zebrania, prelekcje). Praca wychowawczo- dy-

Zapewniamy dobrą opiekę i wychowanie dzieci, naukę

daktyczno- opiekuńcza realizowana jest tak, aby odpo-

w atmosferze akceptacji. Wspomagamy rozwój dziecka,

wiedzieć na oczekiwania dzieci i rodziców.

zgodnie z jego potencjałem i możliwościami, tworzymy przyjazną i serdeczną atmosferę. Traktujemy każde

Zapraszamy na naszą stronę internetową naszego

dziecko indywidualnie i podmiotowo. Przygotowujemy

przedszkola

je do przeżywania sukcesu i radzenia sobie z porażkami. Dbamy o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci. Jesteśmy

Głos Lisiej Góry

https://pglukowa.szkolnastrona.pl/

41

OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA Patriotyzm nie bierze się znikąd Patriotyzm – najogólniej rzecz biorąc, to miłość do

Czas zatem przyjrzeć się współczesnym postawom, tym

Ojczyzny wyrażana na wiele sposobów, to gotowość do

bardziej że jesteśmy tu i teraz, żyjemy w określonej rze-

bezinteresownego działania na rzecz lokalnej wspólnoty,

czywistości, jak na razie z dala od konfliktów zbrojnych.

a nawet całego narodu, to zgłębianie wiedzy historycznej

Patriotyzm naprawdę nie bierze się znikąd, tak jak nie

i przekazywanie jej potomnym, to uroczyste obchodze-

ma akcji bez reakcji, czy też skutku bez przyczyny. Pewne

nie świąt państwowych, to pamięć o bohaterach narodo-

stare powiedzenie ludowe, które w tym miejscu warto

wych, to szacunek do symboli państwowych i lokalnych,

przytoczyć, mówi, że „czym skorupka za młodu nasiąknie,

to wreszcie gotowość do poniesienia największej z ofiar,

tym na starość trąci…”. Myślę, że to powiedzenie, można

jaką jest oddanie życia w walce o niepodległy byt państwa

w dużej mierze, odnieść do Pana Arkadiusza Mikuły – wój-

w razie zewnętrznego zagrożenia militarnego i wojny.

ta gminy, mimo tego, iż do wieku senioralnego bardzo dużo mu brakuje. Pana wójta znam od kilkunastu lat, od

Z powyższego zestawienia wyraźnie wynika, że są to

sześciu lat jest moim szefem. Szczególnie na przestrzeni

zaledwie niektóre elementy układanki składające się

minionej sześciolatki, wiele razy byłem świadkiem jego

na pojęcie „patriotyzm”. Od czasu do czasu w mediach

zachowań, które nosiły liczne cechy szeroko rozumianego

jesteśmy świadkami licytujących się polityków, którzy

patriotyzmu. To, co składa się na postawę patriotyczną,

mając rozbieżne zdanie w kwestii oceny takich czy in-

dobrze było widać w pełnych patosu przemówieniach

nych postaw, próbują na przekór sobie, udowadniać kto

publicznych z okazji świat narodowych, a nawet w roz-

jest lepszym tudzież gorszym patriotą. Jak widać termin

mowach koleżeńskich, a nade wszystko w postępowaniu,

patriotyzm, jest pojęciem dość pojemnym, w dużej mie-

w realizacji bieżących zadań na rzecz środowiska lokal-

rze uzależnionym od konotacji politycznych obywateli

nego, na rzecz Małej Ojczyzny. Zastanawiałem się wiele

i sytuacji geopolitycznej w regionie, jak również świecie.

razy, skąd ten patriotyzm się bierze. Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, należy bardzo daleko spojrzeć wstecz,

A zatem paradygmat patriotyzmu w okresie pokoju,

sięgnąć do początków ubiegłego wieku.

jest różny od paradygmatu w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa państwa czy też wojny. Niestety, ale stan

Jest rok 1918, na froncie włoskim na dwa dni przed za-

takich zagrożeń jest najbardziej obiektywnym mechani-

kończeniem I wojny światowej ginie pradziadek wój-

zmem, weryfikującym konglomerat postaw i zachowań

ta śp. Andrzej Mikuła. Idąc na wojnę, zapewne marzył

składających się na tzw. miłość do Ojczyzny. Dobitnym

o wolnej Polsce, zapewne tak jak miliony Polaków, upa-

przykładem tak pojmowanego patriotyzmu, był napływ

trywał w niej szansę na zgładzenie jarzma zaborców. Tu

młodzieży nieletniej do Legionów Piłsudskiego, która

na froncie włoskim rozpoczyna się zatem pokoleniowy

chcąc zasilić ich szeregi, bardzo często zawyżała swój

łańcuch zdarzeń w życiu Mikułów, notabene trauma-

wiek. Takich przykładów można mnożyć bez końca.

tycznych, które wykształciły pragnienie życia w wolnej

42

Głos Lisiej Góry

i suwerennej Polsce, przekazywane z pokolenia na poko-

w tygodniu, a pod koniec dwa razy w tygodniu. Do zadań

lenie. Śp. Władysław Mikuła – syn Andrzeja, przychodzi

śp. Władysława Mikuły należało również monitorowanie

na świat w Zaczarniu 6 grudnia 1914 roku. Z zestawie-

lokalizacji tablic informacyjnych, które Niemcy rozmiesz-

nia dat i faktów wyraźnie wynika, że nie dane było mu

czali na tym terenie. Trauma przeżytych nalotów bombo-

poznać taty. Śp. Władysław, dorastając, ciężko przeży-

wych i wojennej tułaczki, nie zniechęca go do podjęcia

wał brak ojca. W miarę upływu czasu coraz to bardziej

dalszych wyzwań tym razem skierowanych przeciwko

zdawał sobie z tego sprawę, że odzyskanie przez Polskę

władzy ludowej z nadania moskiewskiego. Bardzo szybko

niepodległości jest również jakąś zasługą ojca, że znalazł

orientuje się w powojennej sytuacji, bez trudu dostrzega

się on w panteonie tych, którzy oddali życie za powrót

prawdziwe oblicze nowego okupanta, który nie przebiera-

Ojczyzny na mapę Europy i Świata. W wieku siedmiu lat

jąc w środkach, narzuca Ojczyźnie nowy ład drastycznie

rozpoczyna naukę w Szkole Powszechnej, jednocześnie

odstający od jego widzenia świata i ideowo – moralnych

ciężko pracując z mamą na utrzymanie. Po siedmiu latach

przekonań. Doskonale zna metody traktowania żołnierzy

nauki, w wieku 14 lat, rozpoczyna praktyczną naukę za-

AK przez Urząd Bezpieczeństwa, które charakteryzowało

wodu w zakładzie stolarskim, kontynuując jednocześnie

wyrafinowane okrucieństwo, niejednokrotnie gorsze od

naukę w Szkole Wieczorowej. W 1933 roku kończy Szkołę

tego, jakiego dopuszczali się Niemcy. W 1946 roku wstę-

Wieczorową i praktykę zdobywając zawód stolarza. Ze

puje do nowo powstałej organizacji niepodległościowej

wspomnień zawartych we własnoręcznie napisanym

Wolność i Niezawisłość (WiN), otrzymując pseudonim

życiorysie wynika, że o pracę w wyuczonym zawodzie

konspiracyjny „Mazur”. 1 grudnia 1948 roku w rezultacie

było bardzo trudno. Często doświadczał braku pracy, zaś

dekonspiracji, śp. Władysław Mikuła zostaje wraz z innymi

praca w gospodarstwie rolnym, w tych okresach była je-

działaczami WiN aresztowany, pod ogólnym zarzutem

dynym źródłem skromnego utrzymania. W wieku 22 lat,

wrogiej działalności wobec legalnych władz PRL i na szko-

czyli w październiku 1936 roku zostaje powołany do odby-

dę Narodu Polskiego. Wraz z aresztowaniem, rozpoczyna

cia dwuletniej służby wojskowej. Po odbyciu służby udało

się koszmarny rozdział w życiu Zofii i Władysława Mikułów.

mu się podjąć pracę w zakładzie stolarskim, którą kon-

14 lutego 1949 roku, dochodzi do rozprawy karnej, którą

tynuuje do wybuchu II wojny światowej. Po ogłoszeniu

prowadzi na sesji wyjazdowej w Tarnowie, Wojskowy Sąd

powszechnej mobilizacji trafia do macierzystej jednostki,

Rejonowy w Krakowie. Przewód sądowy prowadzi zespół

która już podjęła walkę z wrogiem. Wraz z pozostającym

w składzie:

jeszcze w jednostce wojskiem, wyrusza na front. Trasa

•

Przewodniczący składu sędziowskiego – kpt. Ludwik

•

Ławnicy: kpl Marian Kupisz i starszy strzelec Ma-

wiedzie przez Lwów do Radymna, gdzie dochodzi do niemieckiego nalotu bombowego, w którego rezultacie część

Kięłtyka

żołnierzy ginie. Po naprawie torów kolejowych, które również ucierpiały, zdziesiątkowany oddział obiera kierunek

rian Ćwiertnia.

•

Oskarżyciel wojskowy kpt. Zenon Grela.

na Sambor, gdzie dochodzi do kolejnego nalotu. Cały tabor ulega zniszczeniu. Wyniszczony nalotami oddział

Na ławie oskarżonych zasiedli: Zofia Mikuła (zbieżność

maszeruje nocami, zaś w ciągu dnia ukrywa się w lasach.

nazwisk) – urzędniczka w Zarządzie Gminy Lisia Góra,

W Tatarowie pod granicą węgierską dowódca dokonuje

Władysław Mikuła, Franciszek Małecki, Augustyn Radoń

demobilizacji oddziału, informując, iż są tylko dwie drogi

i Józef Witek. W zaświadczeniu wydanym przez Sąd

wyjścia: zagranica, albo dom. Śp. Władysław Mikuła decy-

Wojewódzki w Krakowie 4.12.1991 roku na wniosek syna

duje się na powrót do domu. Do miejsca zamieszkania do-

Wiesława Mikuły – czytamy: Sąd Wojewódzki w Krakowie

ciera szczęśliwie, a po paru miesiącach zawiera związek

na podstawie zapisu w repertorium z 1949 roku, byłego

małżeński i przeprowadza się do Lisiej Góry. Wraz z żoną

Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie zaświad-

pracuje w gospodarstwie rolnym, które zapewnia im bar-

cza, że Pan Władysław Mikuła syn Andrzeja, ur. 6.12.1914

dzo skromne utrzymanie. Krew ojca przelana na froncie

roku został skazany wyrokiem byłego Wojskowego Sądu

włoskim, w 1943 roku wydaje pierwszy owoc. Wstępuje

w Krakowie z 14.02.1949 roku sygn. Sr.66/49: z art. 14 § 2

do lokalnej struktury Armii Krajowej (AK) i pod pseudo-

dekretu z dnia 13.06.1946 roku na karę 10 lat więzienia,

nimem „Pierścionek”, monitoruje ruchy oddziałów wojsk

utratę praw publicznych i obywatelskich, praw hono-

niemieckich, podając stosowne meldunki do wyższych

rowych na okres 5-ciu lat, oraz przepadek mienia w ca-

struktur AK, początkowo raz w miesiącu, później raz

łości na rzecz Skarbu Państwa. Z art. 7 dekretu z dnia

Głos Lisiej Góry

43

13.06.1946 r. na karę 5-ciu lat więzienia, z art. 4 §1 de-

na rok. W 1975 roku otrzymał rentę chorobową, którą

kretu z dnia 13.06.1946 r. na karę 15 lat więzienia. Jako

pobierał do końca życia. Zmarł 8.04.1991 roku. Jego grób

karę łączną wymierzono karę 15 lat więzienia, utratę

znajduje się na cmentarzu parafialnym w Lisiej Górze. Pan

praw publicznych i obywatelskich, praw honorowych

Wiesław Mikuła – syn śp. Władysława, postanowił zawal-

na okres 5 lat, oraz przepadek mienia w całości na rzecz

czyć o dobre imię ojca, występując w 1992 roku do Sądu

Skarbu Państwa. Najwyższy Sąd Wojskowy postanowie-

Wojewódzkiego w Tarnowie, o stwierdzenie nieważności

niem z 15.06.1949 roku zmienił wyrok przez poprawie-

wyroku z 14.02.1949 roku. Sąd Wojewódzki w Tarnowie

nie kwalifikacji prawnej z art., 14 § 2 dekretu z 13.06.1946

– II Wydział Karny w składzie: przewodniczący SW Zofia

roku na art. 86 § 2 Kodeksu Karnego Wojska Polskiego.

Gawełczyk. Sędziowie: SW Alina Bartoszek – sprawoz-

Zgromadzenie Sędziów Najwyższego Sądu Wojskowego

dawca, SW Andrzej Solarz, protokolant: Urszula Molczyk

postanowieniem z dnia 6.07.1955 roku zmieniło wyrok

z udziałem prokuratora Prokuratury Wojskowej J. Zapały,

przez wymierzenie nowej kary łącznej przy zastosowa-

postanowieniem z 7.12.1992 roku stwierdził nieważnoś

niu ustawy o amnestii z dnia 22.11.1952 roku, na karę 8

wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie, wy-

lat więzienia z utratą publicznych praw i obywatelskich,

danego na sesji wyjazdowej w Tarnowie z 14.02.1949 roku.

praw honorowych na okres 5-ciu lat oraz przepadku mie-

Sygn. Sr. 66/49.

nia w całości na rzecz Skarbu Państwa. Pan Władysław Mikuła przebywał w więzieniu od 1.12.1948 roku do

W taki oto sposób dokonała się sprawiedliwość dziejo-

25.11.1955 roku za działalność polityczną związana z wal-

wa, za której sprawą po 43 latach życia z piętnem wroga

ką o suwerenność i niepodległość Państwa Polskiego.

Narodu Polskiego, śp. Władysław Mikuła zostaje zrehabi-

Zaświadczenie podpisał w zastępstwie prezesa Sądu

litowany z przywróceniem Mu dobrego imienia włącznie.

Wojewódzkiego, przewodniczący wydziału III Karnego

Bilans zysków i strat jakby na to nie patrzeć jest trauma-

Sądu Wojewódzkiego w Krakowie Rafał Kieta. Kilka mie-

tyczny i katastrofalny. 8 lat bezwzględnego więzienia,

sięcy po tym haniebnym przewodzie sądowym małżonka

rozłąka z rodziną, utracone zdrowie, konfiskata mienia

śp. Zofia Mikuła, występuje do Bolesława Bieruta z prośbą

w całości, natomiast z drugiej strony tylko stwierdzenie

o obniżenie zasądzonego wyroku, która spełza na niczym.

nieważności haniebnego wyroku, który zrujnował życie

Śp. Władysław, pierwszy rok przebywa w więzieniu tar-

rodzinie na przestrzeni dwóch pokoleń. Dziś w dobie

nowskim, z którego trafia do Wronek na 4 lata. Ostatnie 2

drastycznego kryzysu wartości, hedonistycznego stylu

lata spędza w więzieniu w Raciborzu. Władza ludowa PRL

życia, sekularyzacji życia społecznego, wojującego ate-

dołożyła wszelkich starań, aby wspomnienia z pobytu

izmu, radykalnej relatywizacji godzącej w podstawowe

w więzieniach, u każdego więźnia były „wiecznie żywe”.

kanony o statusie imperatywu kategorycznego, postawy,

Koszmary z tego okresu dręczyły go do końca życia. Jak

które determinowały do poświęceń bez reszty z odda-

wspomina w życiorysie, wrócił do domu w 1955 roku pod-

niem życia włącznie, mogą wzbudzać niedowierzanie,

upadły na zdrowiu (cytat: „cały opuchnięty”). Przez ponad

zdziwienie, a może nawet posądzenie o głupotę, czego

rok dochodzi do siebie, aby móc normalnie zafunkcjono-

w różnych rozmowach miałem okazję doświadczyć. Tak

wać w nowej rzeczywistości, która pogrzebała jego ideały.

postawiona diagnoza wymaga od nas krzewienia wiedzy

Dzięki pomocnej dłoni kolegi z AK znajduje zatrudnienie

historycznej, pokazywania osób, dla których wartością

przez okres 10 lat w charakterze magazyniera nawozów

nadrzędną było dobro wspólne nawet za cenę zdrowia

sztucznych w Lisiej Górze. Weryfikacja pracowników prze-

i życia, ukazywanie bezimiennych bohaterów, o których

prowadzona w rezultacie zarządzenia ministerialnego

historia powoli zapomina, a przede wszystkim naucza-

ujawnia, że śp. Władysław Mikuła wedle wyuczonego

nia młodego pokolenia, że wolność żadnemu narodowi

zawodu jest stolarzem, w związku z czym przez kolejne

raz na zawsze nigdy nie była dana. A wszystko dlatego,

9 lat pracuje w stolarni. Niestety, ale utraconego zdro-

że patriotyzm nie bierze się znikąd.

wia podczas pobytu w więzieniach nigdy nie odzyskał, wprost przeciwnie stan jego zdrowia pogarszał się z roku

44

Edward Kędzierski

Głos Lisiej Góry

Historia świata potoczyłaby się inaczej Pandemia Sars covid-19 w większym lub mniejszym

alne możliwości powstania podstaw społeczno-politycz-

stopniu zdestabilizowała życie większości, a może nawet

nych niepodległej Polski, której 11 listopada 1918 roku było

każdemu z nas. To, że koszula jest zawsze bliższa ciału

bardzo niewiele. Terytorium Niepodległej ograniczało

niż marynarka, to też powiem, że kultura i oświata nie

się praktycznie do Galicji i Królestwa Polskiego. Sytuacja

mówiąc już o innych sferach życia publicznego, mocno

gospodarczo-militarna nowo odrodzonego państwa była

ucierpiały. Kalendarz imprez zaplanowanych na 2020 rok

wręcz tragiczna. Koniec I wojny światowej, dla Narodu

dosłownie pękał w szwach. Choć od pierwszych dni no-

Polskiego bynajmniej nie oznaczał zakończenia działań

wego roku z Chin docierały trwożne wieści, to jednak nikt

zbrojnych. Niemcy, które wojnę przegrały, to jednak nie

nie przypuszczał, że nasze codzienne sprawy wezmą taki

zrezygnowały ze Śląska, Pomorza i Wielkopolski. Czesi

właśnie obrót. Rok ubiegły obfitował w wiele ważnych

zagarnęli Śląsk Cieszyński, Litwini Wilno, a Ukraina Lwów.

rocznic, których zapomnieć nie wolno, rocznic, które win-

Proklamowanie II Rzeczypospolitej rozpoczęło się od

ny stanowić swoistą „rację stanu”, bez względu na barwy

działań zbrojnych jednocześnie na kilku frontach.

krajowej sceny politycznej. Właśnie w sierpniu ubiegłego

Wojna polsko-bolszewicka rozpoczęła się od starcia zbroj-

roku obchodziliśmy 100-rocznicę zwycięskiej Bitwy War-

nego oddziału Wojska Polskiego z oddziałem frontu za-

szawskiej, która jak powiedział Edgar Vincent D’Abernon,

chodniego Armii Czerwonej, 14 lutego 1919 roku w pobli-

była to jedna z 18 – stu największych bitew świata, które

żu miasteczka Mosty. Jak twierdzą historycy, u podstaw

zmieniły bieg historii w wymiarze światowym. Nawet pe-

tych działań legło porozumienie pokojowe zawarte po-

wien brytyjski historyk Simon Goodough, badacz bitew

między niedawnymi jeszcze wrogami, czyli Niemcami

w historii świata w dziele pt.: „Geniusze taktyczni na polu

a Rosją. Niemcy w wybuchu tzw. Rewolucji Październiko-

walki ”, Józefa Piłsudskiego zaliczył do panteonu 27 naj-

wej w 1917 roku upatrywali szansy na zawarcie pokoju

większych strategów w historii, stawiając Go w jednej linii

na froncie wschodnim, co dość szybko stało się faktem,

np. z Aleksandrem Wielkim Macedońskim, czy też Kande-

jednak wybuch rok później, czyli w listopadzie 1918 roku

uszem. Choć marsz czerwonej zarazy w 1920 r. zakończył

Rewolucji w Niemczech, w sposób znaczący zradykalizo-

się na Warszawie, to jednak ćwierć wieku później oważ

wał plany Lenina, a szczególnie Lwa Trockiego, którzy

zaraza dotarła aż nad Łabę i to za sprawą przyzwolenia

zamierzali rozszerzyć rewolucję na całą Europę. Pierw-

światowych potęg. W obu numerach Głosu Lisiej Góry,

szym etapem miało być połączenie sił z rewolucją nie-

które ukazały się drukiem pod koniec ubiegłego roku, po-

miecką zaś realną przeszkodę geopolityczną stanowiła

stanowiłem przybliżyć nieco faktów historycznych, które

Polska. J. Piłsudski zdawał sobie doskonale sprawę z tego,

legły u podstaw naszej państwowości. Nie udało mi się

że rodzący się w Rosji Komunizm, mający wsparcie ko-

nic napisać o Bitwie Warszawskiej, która pod względem

munistów niemieckich, niebawem może stać się zagro-

kalendarzowo-rocznicowym jest nadal aktualna. Jestem

żeniem dla całej Europy, a szczególnie państw powstałych

przekonany, że ostatnie decyzje Rady Gminy zaprowadzą

po rozpadzie Austro-Węgier. W strategicznym myśleniu

porządek i z pewnymi sprawami będziemy na bieżąco

Piłsudskiego pojawił się zatem pomysł stworzenia „Mię-

mimo utrzymywania się pandemii.

dzymorza”, czyli strefy buforowej oddzielającej Europę

Upadek zaborczych potęg w rezultacie I wojny światowej

od Rosji. Równolegle z działaniami dyplomatycznymi

w listopadzie 1918 r. jak pisałem wcześniej, stworzył re-

trwały działania zbrojne. W tym to czasie wojska polskie

Głos Lisiej Góry

45

zdobyły Wilno, Lidę, Nowogródek, a nawet Mińsk. Sukce-

sywy Sowietów była praktycznie osamotniona. Udzielona

sy wojsk polskich były bardziej taktyczne niż strategiczne,

pomoc militarna Polsce przez Węgry, oficjalnie została

a to dzięki wojnie domowej toczącej się w Rosji na kilku

zablokowana przez rządy Czechosłowacji, Austrii i Nie-

frontach. Po dziś wielu historyków zadaje sobie pytanie,

miec, nawet wolne miasto Gdańsk odmówiło tranzytu.

dlaczego J. Piłsudski nie podjął próby połączenia sił z ge-

Skutecznej pomocy Polsce udzieliła Rumunia, która mimo

nerałem Antonem Denikinem ?, co mogłoby w sposób

fatalnej kondycji infrastruktury kolejowej, dostarczyła do

znaczący osłabić rewolucję rosyjską, jak również zlikwi-

Polski pomoc pochodzącą z Węgier. Zaopatrzenie armii

dować „rewolucyjne macki” rozsiane w niektórych pań-

deklarowane przez Francję w wyniku blokad w ogóle nie

stwach Europy Zachodniej. Prawdopodobnie główną

dotarło do Polski. Węgrzy na jednej transzy jednak nie

przyczyną tego stanu rzeczy był brak zgody „białych ge-

pozostali. W najbardziej krytycznym momencie ofensywy

nerałów carskich”, na kształt granic, do jakich aspirowa-

bolszewickiej, bez polskiego logistycznego wsparcia, zu-

ła Polska. Druga faza wojny polsko-bolszewickiej rozpo-

pełnie własnymi siłami i na własny koszt, dostarczali do

częła się w kwietniu 1920 roku od tzw. Wyprawy Kijowskiej,

Polski jakże potrzebne uzbrojenie. Wodzem naczelnym

gdy wojska polskie w oszałamiającym wręcz tempie, 7

Polskich Sił Zbrojnych, które w szczytowej sytuacji liczyły

maja 1920 roku zajęły Kijów. Tak dobra passa nie trwała

ponad 1 mln żołnierzy, został J. Piłsudski, natomiast sze-

jednak długo. Kontruderzenie Bolszewików pod dowódz-

fem Sztabu Generalnego, gen. Tadeusz Jordan Rozwa-

twem Michaiła Tuchaczewskiego doprowadziło do zała-

dowski, któremu historia przypisuje główną rolę w opra-

mania się sytuacji na froncie ukraińskim. Tuchaczewski

cowaniu strategii obrony Warszaw y, uznając go

uchodzący za genialnego dowódcę, w ramach czystek

za architekta zwycięstwa nad Armią Czerwoną. Głównym

stalinowskich został rozstrzelany w 1937 roku. Załamanie

założeniem taktycznym stanowiącym podstawę obrony

się frontu ukraińskiego otwarło bodajże najtrudniejszy

Warszawy i odparcia bolszewickiej nawały, było oparcie

rozdział w dziejach odradzającego się państwa po 123

linii frontu na rzekach: Orzyc – Narew – Wisła – Wieprz

latach niewoli. Odwrót wojsk polskich stworzył realne

i Seret, którego długość wynosiła ponad 800 km. Front

zagrożenie zalewu kraju przez sowiecki bolszewizm, któ-

ten został podzielony na trzy odcinki: północny stano-

ry planował zakończenie marszu aż na Pirenejach. Sytu-

wiący bezpośrednią obronę Warszawy, któremu dowo-

acja Polski stawała się coraz to bardziej krytyczna. W Bia-

dził gen. Władysław Haller, środkowy – biorący na siebie

łymstoku powstał Rząd Rewolucyjny, którego zadaniem

główny ciężar uderzenia Michaiła Tuchaczewskiego,

było przejęcie władzy w Warszawie dzięki któremu, sto-

na którego czele stanął gen. Edward Rydz-Śmigły, i front

lica miała stać się łatwym łupem Bolszewików bez więk-

południowy dowodzony przez gen. Wacława Iwaszkiewi-

szego oporu. Koncentrację wojsk mających zapewnić

cza. Jak na Polską tradycję przystało, na etapie projekto-

obronę Warszawy, wykorzystała Czechosłowacja, zajmu-

wania kontrofensywy, nie zabrakło tarć politycznych, kto

jąc Śląsk Cieszyński. Naród Polski w swej dotychczasowej

tymi działaniami miałby dowodzić. Był brany pod uwagę

historii stanął chyba przed największym wyzwaniem,

gen. Tadeusz Rozwadowski i gen. Francuski Maxime Wey-

odliczając bitwę pod Grunwaldem, czy też Odsiecz Wie-

gand. Jednak J. Piłsudski opowiedział się jako Wódz Na-

deńską. Józef Piłsudski za jedyną szansę ocalenia Polski

czelny całej akcji, chcąc sobie zaskarbić splendor zwycię-

przed zalewem bolszewizmu upatrywał w zrywie całego

sc y, jak również uniknąć odpowiedzialności

narodu bez względu na status społeczny, pochodzenie

za ewentualne niepowodzenia. Momentem kluczowym

czy też konotacje polityczne. Perspektywa „czerwonej

zwycięskiej Bitwy Warszawskiej było zdobycie przez Woj-

zarazy” zjednoczyła naród pod sztandarem Rządu Obro-

sko Polskie dwóch sowieckich radiostacji, 15 sierpnia 1920

ny Narodowej, na którego czele stanął Wincenty Witos.

r. służących do utrzymywania kontaktów z dowództwem.

Masowy napływ do armii ludności szczególnie wiejskiej

Brak łączności tak bardzo potrzebnej na polu walki

na wyzwanie W. Witosa budował struktury obronne jed-

i na domiar złego nadawanie przez Warszawę przez ko-

nak pozbawione amunicji i broni. Druga Socjalistyczna

lejne dwie doby na tej częstotliwości obszernych frag-

Międzynarodówka popierająca plany bolszewickiej Rosji,

mentów Pisma Świętego i śpiewanie Psalmów Dawido-

inicjowała zakrojone na szeroką skalę działania dywer-

wych, praktycznie wyeliminowało 4 Armię Bolszewicką

syjne wśród dokerów w porcie Gdańskim, mające na celu

z bitwy o Warszawę. Doszło do totalnej destabilizacji

blokowanie zaopatrzenia szczególnie w broń i amunicję

w szeregach Armii Czerwonej na froncie północnym,

tworzącą się armię. Polaka w obliczu postępującej ofen-

w którego rezultacie nastąpił odwrót Rosjan zaś uderze-

46

Głos Lisiej Góry

nie wojsk polskich spod Radzymina i znad rzeki Wieprz,

cjalnym rozkazie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego

przesądziło o losach bitwy na tym odcinku. Wielki odwrót

z 16-08-1920 r., w którym napisano o bohaterskiej śmier-

bynajmniej nie oznaczał jeszcze zwycięstwa nad armią

ci ks. Kapelana, który wedle innego źródła został ugodzo-

bolszewicką. Kontrofensywa postawiła dopiero „kropkę

ny w głowę w chwili udzielania ostatniego namaszczenia

nad i” w bitwie nad Niemnem, w dniach 20-28 września

umierającemu żołnierzowi. W większości źródeł histo-

1920 r., która oznaczała faktyczną klęskę wyprawy bol-

rycznych odnajdujemy zapis, że ks. I. Skorupko zginął

szewickiej na Polskę i Europę Zachodnią. W tej sytuacji

biegnąc z krzyżem w ręku na czele oddziału poderwane-

Rosjanie przystąpili do rozmów pokojowych, w których

go do uderzenia, dzięki Jego postawie. Zwycięska Bitwa

rezultacie, 18 marca 1921 roku został podpisany traktat

Warszawska zyskała miano „Cudu nad Wisłą”, w publika-

pokojowy w Rydze. Postacią, która na trwale zapisała się

cjach wyrażających europejską opinię publiczną twier-

w historii obrony Warszawy, jest osoba kapelana Wojska

dzono, iż Polska obroniła siebie i Europę pomimo kłód,

Polskiego księdza Ignacego Skorupki, który z krzyżem

jakie w rozstrzygającym momencie rzucano jej pod nogi.

w ręku poderwał żołnierzy do kontrataku na newralgicz-

Upadek Warszawy otwarłby drogę dla sowieckiej komu-

nym odcinku obrony. Śmierć ks. Ignacego Skorupki

nistycznej propagandy na całą Europę i z pewnością do-

pod Ossowem 14-08-1920 r. została odnotowana w spe-

konałby zmiany biegu nowożytnej historii świata.

Edward Kędzierski

Wieś górą?

Dzięki pamięci wstecznej, która bywa sprawniejsza od

że od pewnego czasu zaczęła ulegać zmianie cyrkulacja

tej z dzisiaj, jeszcze pobrzmiewają mi w uszach wypo-

ruchów społecznych. Wracając jednak do pierwotnej my-

wiedzi klasyków monolitu politycznego z lat 70, którzy

śli, powiem, że byli też tacy co im się zwyczajnie pofarciło.

głosili wszem wobec, że dzięki ludowi pracującemu

Zamieszkanie w bloku choćby z wielkiej płyty, co w niejed-

miast i wsi pod przewodnią rolą Polskiej Zjednoczonej

nym przypadku było rekordem życiowym, dystansowało

Partii Robotniczej, Polska z kraju rolniczo-przemysło-

na niebotyczną skalę tych, co pozostali w domu. Mój wu-

wego stała się krajem przemysłowo-rolniczym. Ile było

jek pracujący na walcowni w hucie im. W. I. Lenina, rok

w tym prawdy, do końca nie wiem, natomiast wiem jedno,

rocznie urlop spędzał na wczasach, gdy w tym samym

że było wielu takich którzy, zwiali do miasta, szukając

czasie moi rodzice i ja będąc w wieku 9-18 lat, schodzili-

w nim warunków do lepszego życia. Bo któż by nie chciał

śmy z pola na około 4 godziny, czyli na czas największego

po skończonym upalnym dniu wziąć kąpieli w wannie,

skwaru. Mój trzydniowy pobyt u wujostwa w Nowej Hucie,

a nie w miednicy i to po ciemku, szczególnie, wtedy gdy

gdy miałem 12 lat pamiętam do dziś, bynajmniej nie

pozostali domownicy po prostu poszli spać.

za sprawą pamięci wstecznej. Tyle było w tym wszystkim

Ucieczka ze wsi do miasta o ile mogę użyć takiej retoryki,

nieźle, to jednak rzeczywistość pozbawiona iluzorycznej

była czymś zupełnie naturalnym, tym bardziej że ofert

oprawy była zupełnie inna. Retrospektywne spojrzenie

było wiele. Powstające zakłady pracy, budujące się osie-

wstecz i próba realnej oceny sytuacji pojawiła się mniej

luksusu i atrakcji. Choć wyglądało to wszystko całkiem

dla potrzebowały wielu młodych i sprawnych rąk, których

więcej wtedy, gdy goszczący w Lisiej Górze w 2019 roku

nie brakowało w okolicznych wioskach. Dla przykładu

Grzegorz Markowski z zespołem PERFECT, w piosence

oś. Westerplatte w Dąbrowie Tarnowskiej, jeszcze nie

pt.: „Nie płacz Ewka, bo tu miejsca brak…,” swego czasu

tak dawno w mowie potocznej nazywane było „nową

zaśpiewał, cytuję: „telewizor, meble i mały Fiat, oto ma-

wsią”. Dziś tej nazwy już się nie stosuje, ale to dlatego,

rzeń szczyt” koniec cytatu. Z tego wynikało mniej więcej

Głos Lisiej Góry

47

to, że komunistyczna wizja struktur społecznych i po-

jest naturalną potrzebą każdego człowieka. Dziś dzięki

wszechnego dobrobytu legła w gruzach. W tym czasie już

samorządom lokalnym, wieś z roku na rok staje się co-

na wsi od dość dawna funkcjonował nowy zawód „chło-

raz to bardziej atrakcyjna i konkurencyjna dla miasta.

porobotnik”, a nie odwrotnie, co tę część Polski jak gdyby

„Ucieczkowicze” z miasta, jeśli mogę użyć takiej retoryki,

nowa komunistyczna doktryna stosunków społecznych

to z reguły wnuki tych, dla których ojcowizna była war-

nie dotyczyła. Nie spierając się jednak o detale, na wsi

tością nadrzędną, i życie swoje aż do śmierci bez wzglę-

jakby drgnęło. Nawet przyjazd na wakacje dzieci z miasta,

du na sytuację, materialną związali ze wsią, na której się

choć miejskich wygód nadal brakowało, powoli stawał się

urodzili. Dostęp do odległego o kilka kilometrów miasta,

atrakcją. Na owo tąpnięcie niestety, ale wieś harowała jak

o zgrozo i ironio historii ułatwił większości fakt bogatych

przysłowiowy „wół”, co ciężko było porównać z jakimkol-

sąsiadów, dzięki którym zamiast np. trzech samochodów

wiek innym zawodem. Te dwa światy, notabene krzyżują-

na całą wieś jak to miało miejsce w latach 80, dziś nie-

ce się ze sobą w niezliczonej ilości miejscach, kulturowo

malże przed każdym domem stoją trzy a może nawet

momentami były sobie obce. „Ćwioki, wieśnioki, buroki”

i cztery obiekty czterokołowe, choć stare i zdezelowane,

to identyfikatory, które odróżniały młodzież wiejską od

to jednak świecące chwytliwą marką. Ale i w tym polu

miejskiej, szczególnie w szkołach średnich i to jeszcze nie

mego widzenia nastąpiła ostatnio zmiana, bowiem na wsi

tak dawno. Tak zwane „robienie wiochy” polegało na za-

wśród tubylców i nowo przybyłych, przybywa samocho-

chowaniu, które w analogicznych sytuacjach było różne

dów „żywcem z salonów wziętych”. Z socjologicznego

od tego, co robili, co mówili itd. itp. mieszkańcy miasta.

punktu widzenia wsie w gminie mego zamieszkania i tej,

Reasumując, to miasto, nawet to całkiem małe, stawało

która mnie żywi, stają się sypialnią okolicznych miast

się wyznacznikiem trendów, od których odstępstwo na-

i miasteczek, choć bywają coraz częstsze przypadki or-

rażało na śmieszność z przykrościami włącznie, czego

ganizowania podmiotów działalności gospodarczej. Nowi

najczęściej doświadczała młodzież.

mieszkańcy oczekują spokoju, przyjaznego środowiska, czystego powietrza, a przede wszystkim ciszy, której

O transformacji społeczno-gospodarczo-politycznej

w żadnym zakładzie, jaki on by nie był, tak bardzo bra-

po 1989 roku można mówi wiele i to z różnym nasta-

kuje. Choć nie te czasy i nie te płoty to jednak „genon” od-

wieniem, gdzie w większości przypadków będzie można

powiedzialny za relacje sąsiedzkie pomiędzy Pawlakiem

takich czy innych doszukać się racji, jednak jedno jest

i Kargulem z kultowych komedii „Sami swoi” i „Nie ma

pewne, że restytucja samorządności lokalnej mówiąc

mocnych”, przetrwał do czasów dzisiejszych replikując

w największym możliwym uproszczeniu, dokonała swo-

na szczęście w innym niż koronawirus kierunku. Otóż nie-

istej redefinicji charakteru kontaktów miejsko-wiejskich.

stety bywa tak, że ci Państwo co przybyli, co na szczęście

Rewolucja infrastrukturalna, która na wsi polskiej nadal

należy do rzadkości, zapomnieli, że wieś jest naturalnym

trwa, wytworzyła zupełnie nową optykę postrzegania

środowiskiem produkcji żywności, bez której jeszcze nikt

miejsc, które rodzice opuścili z powodu braku perspek-

na tym świecie się nie obszedł. W tej sytuacji dzieje się

tyw, przepełnienia w domach i w nadziei na lepsze jutro.

tak, że coś nagle huknie, puknie, traktor zbyt mocno

Gdzie by nie popatrzeć na niedawnych pustostanach, tu-

warknie o nienajlepszej porze, tudzież jakieś zwierzątko

dzież w miejscu rozpadających się opuszczonych domów

da znać o sobie, albo jakiś nobliwy zapaszek podrażni

drewnianych, wyrastają piękne obiekty niczym grzyby

nasze nozdrza. Zdarzają się sytuacje, które na szczęście

po deszczu. Mamy niejako do czynienia z odwróceniem

należą do rzadkości, że osoba uprawniona „do świętego

się sytuacji sprzed kilkudziesięciu lat. Jako że nic nie dzieje

spokoju” w myśl zasady „wolnoć Tomku w swoim dom-

się bez przyczyny, miasta dla wielu z roku na rok stawały

ku”, przyzywa policję, aby ta zaprowadziła porządek i od-

się udręką. Wszechobecny beton, kurczenie się obsza-

powiednio potraktowała niesubordynowanego sąsiada,

rów zielonych, gwałtowny przyrost motoryzacji, hałas

aby ów występek na swoim koncie miał raz ostatni. I cóż

społeczno- przemysłowy, smog, ciasnota w przestrze-

ma począć biedny policjant, gdy obydwie strony sporo

nie publicznej, wszystko to dostarczyło wiedzy, że jakże

racji mają. Kompromis!!! – nie, to najgorsze z możliwych

potrzebnej człowiekowi normalności należy poszukiwać

rozwiązań bowiem niezadowoleni są wszyscy. Gdyby to,

u źródła jego pochodzenia. Pogoń za wygodnym i do-

co nie tak dawno gdzieś tam w Polsce miejsce miało pa-

statnim życiem w wielu przypadkach oznaczała zerwa-

dło na legendarnego Pawlaka, ten odmówiłby przyjęcia

nie z naturą, z którą kontakt w takiej czy innej formie

mandatu, mówiąc, że koguty swój rozum mają i piać im

48

Głos Lisiej Góry

po godzinie 22:00 nikt nie zabroni. „A tak po prawdzie,

się nigdy nie zmieni, że u podstaw każdego konfliktu leży

to racja po naszej stronie leży”. Łagodna postać zmu-

i leżeć będzie faktyczne tudzież domniemane naruszenie

towanego genu odpowiadającego za relacje sąsiedzkie

jednostkowego interesu. I drugi pewnik. Choć człowiek

podpowiada, że skutecznym panaceum jedynie oka-

praktycznie z dnia na dzień otwiera przed sobą nowe

zać się może integracja „nowych” ze środowiskiem, do

możliwości, to jednak do końca swego istnienia nie znaj-

którego przybyli, podjęcie działań na rzecz wzajemne-

dzie na planecie Ziemia dobrego miejsca na składowisko

go poznania się, które pozwoli na lepsze zrozumienie

odpadów komunalnych, spalarnię, oczyszczalnię ścieków,

i zgodniejsze funkcjonowanie wszystkich. Musi dojrzeć

elektrownię atomową, nie mówiąc już fermie wiatrowej.

świadomość, że mieszkając na tym samym terenie, two-

Gdyby te obiekty, można było umieścić na Księżycu, to

rzymy pewnego rodzaju wspólnotę, żyjemy obok siebie,

z pewnością niebawem znaleźliby się tacy, którym by

nasze dzieci, choć nie w każdym przypadku chodzą do

to bardzo przeszkadzało. Reasumując, pozostaje tylko

tych samych szkół, robimy zakupy w tych samych skle-

dodać, że choć nie ci sami to wciąż tacy sami, jesteśmy

pach, borykamy się na co dzień z podobnymi proble-

skazani żyć stadnie na „niebieskiej arce”, która jak wiele

mami. Wzajemna niechęć i ignorancja to główne źródło

wskazuje, jest jedyną w metagalaktyce, choć obecny po-

wyniszczających konfliktów, które często trwają latami.

ziom wiedzy o Wszechświecie podpowiada inaczej. Gdyby

Zadbajmy zatem o dobre relacje ze sąsiadem „zza płota”,

jednak było inaczej to i tak „nowa arka” pozostaje i chyba

co z pewnością opłaci się każdemu. Jedno jest pewne i to

pozostanie do końca świata poza naszym zasięgiem.

Edward Kędzierski

30 LAT MINĘŁO JAK JEDEN DZIEŃ W pejzażu kulturowym Powiśla Dąbrowskiego, do które-

Grupa kolędnicza „Śmignianie” od 30 lat kultywuje bożo-

go gmina Lisia Góra należy, oktawa Bożego Narodzenia

narodzeniową tradycję oznajmiania światu tej radosnej

obfituje w barwne tradycje wyrażające radość z mistycz-

wieści. Założycielem grupy jest Jerzy Starzyk, który od

nego narodzenia Chrystusa. W Lisiej Górze jako gmi-

lipca 1990 roku jako pracownik klubo-kawiarni, prowa-

nie podmiejskiej, w sposób charakterystyczny stykają

dził formy stałe w ramach działalności merytorycznej

się dwie bożonarodzeniowe tradycje. Tradycja wiejska,

Gminnego Ośrodka Kultury. Jerzy jak dowiodło życie,

której uzewnętrznionym wyrazem są grupy kolędnicze

w sposób niezwykle trafny dokonał pierwszej personal-

i miejska wyrażana przez grupy jasełkowe. Na dzień

nej obsady, która praktycznie w pewnej części przetrwała

dzisiejszy te obydwie formy czczenia mistycznych naro-

do dziś. Mam tu na uwadze Andrzeja Matacza grającego

dzin Chrystusa, wyróżniają gminę zarówno na tle regio-

„Żyda”, Józefa Matacza – „Króla Heroda”, Edwarda Schaba

nu Powiśla Dąbrowskiego, jak i Powiatu Tarnowskiego.

– „1-go Żołnierza”, Zdzisława Solaka –„ 2-go Żołnierza”. Jako

Głos Lisiej Góry

49

założyciel sam wcielił się w barwną postać „Dziada” i za-

i I miejsce na Ogólnopolskim Przeglądzie Grup

pewne trwałby w niej do dziś gdyby nie potrzeba emi-

Kolędniczych, w ramach XXII Karnawału Góralskiego

gracji za chlebem, na której pozostaje do chwili obecnej.

w Bukowinie Tatrzańskiej zwieńczone złotą „Spinką

Choć ten jakże piękny jubileusz staje się naturalną pokusą

Góralską”. Ponadto odtwórca postaci „Żyda” – Andrzej

aby zda sprawę z działalności w każdym sezonie, to jed-

Matacz otrzymał nagrodę indywidualną za grę aktor-

nak zrezygnuję z tego i odniosę się jedynie do epizodu

ską. Sięgając pamięcią wstecz, nie sposób nie wspo-

pierwszego wyjazdu na przegląd wojewódzki w Lipnicy

mnieć jak wiele specyficznego uroku dostarczył grupie

Murowanej, który z racji tej, że był dla nas prawdziwym

Władysław Kawa – mieszkaniec Śmigna, który przez

„chrztem bojowym”, szczególnie utkwił mi w pamięci.

kilka lat był odtwórcą postaci „Dziada”. Grupa wielo-

Niestety, ale czas ma to do siebie, że dziecko rodzące się

krotnie przemierzała ulice Tarnowa dając pełnowymia-

31 grudnia przed południem, na sylwestra metrykalnie

rowy spektakl na placu przed Muzeum Etnograficznym.

świętuje roczek, toteż śpieszę wyjaśnić, że grupa zosta-

Występowała wiele razy gościnnie jak również w kon-

ła założona ma początku listopada 1991 roku i zdążyła

kursach w Dąbrowie Tarnowskiej, Szczucinie i w wie-

opracować program w takim stopniu, aby móc pomię-

lu innych gminach. Występowała wszędzie tam gdzie

dzy Bożym Narodzeniem tegoż roku, a sylwestrem, prze-

była zapraszana, bardzo często podczas tak zwanych

mierzyć Śmigno, co zostało przez mieszkańców przyjęte

spotkań opłatkowych, na które zapanowała moda kilka-

z ogromnym entuzjazmem. Jak sięgam pamięcią niedziela

dziesiąt lat temu. Kilka razy pokazała co potrafi podczas

26 stycznia 1992 roku była bardzo mroźna. Dotrzeć do

sesji Rady Powiatu Tarnowskiego, jak również naszego

Lipnicy Murowanej na pierwszy w historii grupy, wów-

lokalnego parlamentu jakim jest Rada Gminy. W grud-

czas X Wojewódzki Przegląd Grup Kolędniczych nie było

niu 2009 roku „Śmignianie” uświetnili jubileuszowe spo-

łatwe. Pojechaliśmy dwoma samochodami Gok-owską

tkanie opłatkowe Tarnowskiej Telewizji Kablowej, które

Nysą i Żukiem z otwieraną z tyłu burtą, który został

miało miejsce w Cristal Park w Tarnowie. Występ odbył

udostępniony przez ówczesnego prezesa OSP-Śmigno.

się pod czujnym okiem czterech kamer, dwóch tarnow-

Pierwszy konkurs na tak wysokim szczeblu i ogromny

skiej kablówki i dwóch TV Kraków. Obszerne fragmenty

sukces – II miejsce i nagroda pieniężna w wysokości wów-

widowiska były dwukrotnie emitowane przez regional-

czas 1 000 000,00 zł. Po chwilowym niepowodzeniu w roku

ną TV Kraków. Ponadto RDN Małopolska w 2009 roku

następnym, rok 1994 otworzył grupie drogę do szere-

wyemitowało program pt.: „Po kolędzie”, w którym wy-

gu wielkich sukcesów, które praktycznie trwają do dziś.

korzystano obszerne fragmenty audio z występu, oraz

A było to I miejsce na XXII Wojewódzkim Przeglądzie Grup

przeprowadzone wywiady z poszczególnymi kolędni-

Kolędniczych o „Lipnicką Gwiazdę” w Lipnicy Murowanej,

kami. Występów w Cristal Park, „Śmignianie” zaliczyli

50

Głos Lisiej Góry

więcej, m.in. podczas spotkania opłatkowego wspólnoty

tę w pierwszych latach istnienia grupy wcielił się Mariusz

samorządowej powiatu tarnowskiego, w którym wziął

Kornaus, a później jego brat śp. Paweł Kornaus. Po nich:

udział śp. Marek Nawara – ówczesny marszałek woje-

Wacław Wajda, Paweł Maziarz, Rafał Flis, Jarosław Nowak,

wództwa małopolskiego.

a od kilkunastu lat postać tę grywa najmłodszy członek grupy, Paweł Rynkal. „Turoń”, – tu też była duża prze-

Grupa w pełnym składzie czyli wraz z orkiestrą liczy 23

pustowość. Przez kilka pierwszych lat istnienia grupy

osoby. Śmignieńscy kolędnicy w sposób wyraźny zazna-

w roli tej widywaliśmy Mariana Kapustkę, później braci:

czyli swą obecność w Śmignie fundując krzyż, który jest

Krzysztofa i Janusza Bogaczów, Jarosława Hołdę, Pawła

usytułowany obok miejscowego kościoła , jak również

Maziarza, Rafała Olechowskiego, Andrzeja Armatysa,

dokonali zakupu dwóch witraży. W ciągu tych 30 lat przez

a od kilku lat nieprzerwanie widujemy Kazimierza Stasika.

grupę przewinęło się wiele osób. Kilka postaci od samego

Postać „Anioła” również odtwarzało wiele osób. Na po-

początku jest grane przez te same osoby o czym wspo-

czątku przez jeden sezon postać tę grała Ewa Majerczyk,

mniałem wcześniej. Gwoli ścisłości przyznać muszę,

jako jedyna kobieta w grupie, co bardzo szybko okazało

że epizodalnie zaliczyłem kilka wcieleń dublerskich.

się merytorycznym błędem. Z uwagi na to, że obecność

Zacznijmy od postaci „Króla Heroda”. Postać ta od same-

kobiety w grupie przeczyła tradycji, Ewa została zastą-

go początku jest grywana przez Józefa Matacza, choć kilka

piona przez Marcina Jamruga. Później w roli tej pojawił

razy wcieliłem się w tę postać. „Króla Heroda” kilka razy

się Andrzej Armatys, Rafał Starzyk, Marcin Głódź, Łukasz

zagrał również Piotr Bogacz. „Żyd” – postać zdecydowanie

Przetak, a obecnie postać tę grywa Piotr Bogacz. „Trzej

najbardziej barwna, wyrazista, nadająca humorystycz-

Królowie” – to formacja przez którą na przestrzeni minio-

nego zabarwienia widowisku. Od samego początku wcie-

nych trzech dekad przewinęło się najwięcej osób. Jako

la się w nią Andrzej Matacz, który kilka razy był nagradza-

„Trzej Królowie” zaczynali: śp. Paweł Kornaus, Ernest Mróz,

ny wyróżnieniem indywidualnym za grę aktorską. Postać

Wiesław Kołpa, Jerzy Chrobak, nieco później pojawili się

tę w czasie pobytu Andrzeja na obczyźnie, odtwarzał

na krótko śp. Kazimierz Armatys, Wojciech Taraszka

Zdzisław Solak. ”Diabeł” – postać równie barwna i wyma-

i Paweł Maziarz. W drugiej dekadzie i w ostatnich latach

gająca dużego temperamentu. Od wielu lat postać tę gra

„Trzech Króli” grywali : śp. Paweł Wajda, Dariusz Starzyk,

Sławomir Schab. Na początku przez kilka lat w rolę tę

Mariusz Kornaus, Andrzej Armatys, Piotr Bogacz, Marcin

wcielał się również Paweł Schab, który od dwóch lat awa-

Lis, Sławomir Schab, Tomasz Kornaus, Andrzej Jarmuła,

ryjnie pokazuje się w niej mimo kilkunastoletniej przerwy.

Paweł Białas, Marek Płaczek, Wacław Wajda, Marcin

Postać ta na przestrzeni kilku lat była grywana przez śp.

Gdowski, Jarosław Nowak, Roman Ostręga, a od kilkuna-

Pawła Kawę. „Marszałek” – tu też było kilka ruchów ka-

stu lat Bogdan Kłęk. W rolach tych kilka razy pojawili się

drowych. Na początku w roli tej świetnie sprawdził się

również: Piotr Chrobak i Sebastian Matacz. „Kapela” prze-

Stanisław Jasnosz, a po jego odejściu w roli tej mieliśmy

szła pewną ewolucję pod względem instrumentalnym.

okazję widywać Wacława Wajdę, Zdzisława Solaka,

Pierwsze występy odbyły się przy akordeonie na którym

Marcina Gdowskiego, śp. Pawła Kawę, zaś od kilkunastu

grał „Król Herod” czyli Józef Matacz. Z biegiem czasu oka-

lat postać tę grywam ja. „Żołnierze”, a jest ich dwóch.

zało się, że akordeon w kapeli jest instrumentem nie me-

W roli jednego z żołnierzy niemalże od samego początku

rytorycznym. Po zdefiniowaniu się ostatecznie składu

oglądamy Edwarda Schaba, zaś przed nim postać tę gry-

instrumentalnego kapeli, do zmian personalnych prawie

wali Wiesław Wajda i Dariusz Starzyk. Przez jakiś czas

nie dochodziło, bowiem muzycy byli i są nadal dobrem

w roli tej występował również Jarosław Nowak, Bogdan

deficytowym. Najstarszym członkiem kapeli i grupy jako

Kłęk i Marcin Gdowski. Obecnie role te grywają Edward

całości, był prymista śp. Józef Bartosz, a po nim

Schab i Zdzisław Solak, choć epizodalnie – dublersko za-

Mieczysław Wenc grający na skrzypcach – sekund. Jerzy

stępował jednego z nich Bartłomiej Marek. „Dziad”- part-

Dumoń – klarnet, śp. Józef Wenc – klarnet, Stanisław Wenc

ner „Żyda”. Na początku postać tę odtwarzał wspomniany

– trąbka, Janusz Kawa – kontrabas, Artur Smolik – klarnet,

wcześniej założyciel grupy Jerzy Starzyk. Po wyjeździe

który nieprzerwanie od kilku lat pozostaje w składzie ka-

Jerzego do Stanów Zjednoczonych, w postać tę wcielał

peli. W kapeli grali również: Roman Rzeszótko – klarnet,

się przez kilka sezonów Władysław Kawa i przez krótki

Roman Pierzchała – klarnet, Adam Pawelski – klarnet,

czas śp. Julian Kozioł. Przez kilkanaście lat w roli tej rów-

Ryszard Wołek – akordeon. Obecnie od kilku lat jako pry-

nież widywaliśmy Pawła Maziarza. „Śmierć”, – w postać

mista w składzie kapeli występuje Władysław Strejczek.

Głos Lisiej Góry

51

Na kilku występach w różnym czasie na skrzypcach se-

Przegląd Grup Kolędniczych w ramach 49 Karnawału

kund i prym w zależności od potrzeb grywał Romuald

Góralskiego w Bukowinie Tatrzańskiej. Obecny rok

Słowik.Dziś po upływie trzech dekad nieprzerwanej dzia-

„Śmignianom” zapewne w sposób szczególny zapadnie

łalności scenicznej, dorobek grupy jest imponujący.

w pamięci. Drugie „Grand Prix” na przestrzeni niespełna

„Śmignianie” wzięli udział we wszystkich przeglądach

miesiąca t ym razem na przeglądzie krajow ym

na szczeblu wojewódzkim w Lipnicy Murowanej

w Bukowinie Tatrzańskiej – tego z pewnością zapomnieć

o „Lipnicka Gwiazdę”, na 1992 roku poczynając, a na jubi-

się nie da. Tym razem „Złoty Turoń” zawitał do gminy,

leuszowym czyli 2021 kończąc. W Lipnicy Murowanej 16

który zgodnie z ludową tradycją jest zapowiedzią szczę-

razy stawaliśmy na najwyższym stopniu podium, czyli

ścia i obfitości tam gdzie się pojawia. Potwierdza to treść

oznaczało to 14 pierwszych miejsc, 2 „Grand Prix” i 15

kolędy :„ Gdzie do domu turoń wchodzi, Tam się pikne

statuetek – „Lipnicka Gwiazda” jako główne trofeum prze-

zboże rodzi,Przemienio się złe na dobre, I nastają lata

glądu. Brak jednej statuetki jest rezultatem rozstrzygnię-

szczodre…”.Ponadto oprócz „Złotego Turonia” w kolekcji

cia jury, którego organizator czyli były Wojewódzki

posiadamy: 4 „Złote Spinki Góralskie” za cztery pierwsze

Ośrodek Kultury w Tarnowie po prostu nie przewidział.

miejsca, 7 srebrnych za miejsca drugie, 9 brązowych

Mimo zapewnień statuetka w późniejszym terminie nie

za miejsca trzecie, i 2 wyróżnienia specjalne. „Śmignianie”

została dostarczona. Jak wcześniej wspomniałem prze-

dwukrotnie wystąpili w Przeglądzie Grup Kolędniczych

gląd w Lipnicy Murowanej dwukrotnie przyniósł grupie

Regionu Powiśla Dąbrowskiego w Dąbrowskim Domu

nagrodę najwyższą, czyli „GRAND PRIX”. „Grand Prix”

Kultury „Sokół”, zdobywając za każdym razem I miejsce.

przypadło nam w udziale w 2013 roku, natomiast drugie

W Dąbrowie Tarnowskiej nasi kolędnicy podziwiani byli

– „ anno domini” 17-01-2021roku. Ponadto w Lipnicy

jeszcze 4 razy, występując za każdym razem gościnnie

Murowanej 10 razy sięgnęliśmy po drugie miejsce i trzy

na podstawie specjalnego zaproszenia. Wyjazd

razy po trzecie. Tylko jeden przegląd w naszym odczuciu

na Międzywojewódzki Przegląd Grup Kolędniczych

należał do nieudanych, bowiem zaowocował on tylko

w Kolbuszowej, zaskarbił grupie „Grand Prix” i I miejsce

wyróżnieniem specjalnym, co było równoznaczne z bra-

w konkursie pt: „ Odnaleziona Kolęda”. Największą furorę

kiem przepustki do Bukowiny Tatrzańskiej. Drugie „Grand

w grupie, zapewne zaliczył Andrzej Matacz – odtwórca

Prix” zostało zwieńczone statuetką „Lipnicka Gwiazda”

postaci „Żyda”, który był ośmiokrotnie nagradzany na-

notabene piętnastą z rzędu i przepustką na Ogólnopolski

grodą indywidualną za grę aktorską. Trzy razy na

52

Głos Lisiej Góry

zachowując kultywowana dotychczas jednak w nowej wersji. Czy ów zabieg aby nie zaszkodził tradycji? Tak sformułowane pytanie pojawiało się często na panelach dyskusyjnych. Z przekąsem odpowiem „ nie”. Grupy kolędnicze w odróżnieniu od misteriów jasełkowych w swych widowiskach miały wiele elementów rzekłbym wręcz frywolnych, obliczonych na dobrą zabawę z udziałem publiczności. Dążono zatem aby widowiska te zawierały jak najwięcej elementów humorystycznych, co legło u podstaw takowych syntez. Były zespoły, które w swoim czasie jeszcze poszły dalej. Tańczący „Lajkonik” na koniu był właśnie takim elementem, który merytorycznie nie było związany z żadną postacią w grupie , miał jedynie za zadanie ubarwić całe widowisko. Tego typu zawirowania pojawiły się z nastaniem przeglądów podczas których, zespoły podglądały się wzajemnie zapożyczając wszelkie elementy, które mogły uatrakcyjnić całe widowisko.

Występowanie kapel w strojach regionalnych obliczone było na ten sam skutek, co w przypadku „Śmignian” nigdy nie miało miejsca. W Lipnicy Murowanej i w Bukowinie Tatrzańskej przez kila sezonów toczono walkę z takim przeglądzie krajowym i 5 razy na wojewódzkim. Tylko raz

instrumentami jak akordeon i saksofon z których patrząc

nagrodzono mnie indywidualnie za rolę „ Marszałka”.

historycznie grupy kolędnicze nigdy nie korzystały.

Walory grupy dostrzegł również Starosta Tarnowski –

Problem ten zażegnaliśmy bardzo szybko usuwając akor-

Roman Łucarz, nagradzając „Śmignian” prestiżową na-

deon. Reasumując, grupa kolędnicza „Śmignianie” jest

grodą powiatu tarnowskiego pod nazwą, „Grosz Ziemski

zespołem najwyżej utytułowanym w regionie.

Tarnowski”.Nasza grupa ma również pewne osiągnięcia naukowe w takiej dyscyplinie jak etnografia, choć lokalna

Jak to w życiu bywa nie zabrakło chwil przykrych. W wieku

tradycja raczej temu przeczy. W latach 1995 -2003 wystę-

zaledwie dwudziestu kilku lat odszedł do „Domu Ojca”,

py grupy w Lipnicy Murowanej i Bukowinie Tatrzańskiej,

po długiej i ciężkiej chorobie Paweł Kornaus – odtwórca

dostarczyły etnografom materiału w oparciu o który za-

jednego z „Trzech Króli”, zaś klika lat później w tragicznym

uważono, że nasze widowisko łączy w sobie dwie trady-

wypadku zginął Paweł Wajda – grający również rolę jed-

cyjne formy kolędnicze. Werdykt jury brzmiał: należy te

nego z „ Trzech Mędrców”. Niestety, ale tych jakże smut-

formy rozdzielić, albowiem pierwotnie funkcjonowały

nych epizodów na przestrzeni minionych lat było więcej.

one niezależnie od siebie. Choć wśród kolędników zaist-

W 1995 roku odszedł Józef Wenc – klarnecista, zaś w 2011

niał pewien opór, to jednak bardzo szybko z obowiązują-

roku pożegnaliśmy Juliana Kozioła, który przez trzy sezo-

cej na naszym terenie wersji, wyłączyliśmy elementy skąd

ny odtwarzał postać „Dziada”. W roku 2019 doczekawszy

inąd bardzo barwne i humorystyczne, a mianowicie te

sędziwego wieku odszedł do Pana Józef Bartosz z Lisiej

z udziałem „Dziada, Żyda i Turonia”, tworząc drugą kate-

Góry, grający w grupie przez kilkanaście lat na skrzyp-

gorię kolędniczą tzw „ Z turoniem”. Zabieg ten przez et-

cach jako prymista. W marcu 2020 roku odszedł od nas

nografów został natychmiast zauważony w rezultacie

na zawsze Kazimierz Armatys, a jesienią tegoż roku Paweł

czego, nasze widowisko w kategorii „ Herody” uzyskało

Kawa grający na początku postać „Diabła”. Każde odej-

status najbardziej czystego pod względem etnograficz-

ście było dla nas bolesnym przeżyciem, każdy z Nich

nym. W związku z zaistniałą sytuacją od 2004 roku zaczę-

w swoim czasie nadawał grupie specyficznego kolorytu,

liśmy występować naprzemiennie w kategoriach:

który przyczyniał się do niegasnącej popularności grupy

„Hęrody „ i ”Z Turoniem”. Podział ten dla wielu zespołów

przez tak wiele lat. Niech spoczywają w pokoju, cześć

okazał się początkiem końca działalności bowiem nie byli

ich pamięci.

w stanie poradzić sobie ze stworzeniem nowej kategorii, Edward Kędzierski

Głos Lisiej Góry

53

WAŻNE – SARS-CoV-2 (infolinia)

Zgodnie z umową o świadczenie usług zawartą dnia 22-01-2021 r. z Gminą Lisia Góra, Gminny Ośrodek Kultury – Lisia Góra z/s w Śmignie jest organizatorem dowozu mieszkańców gminy Lisia Góra do punktów szczepień przeciwko wirusowi SARS-CoV-2, w tym: a) osób niepełnosprawnych, tj. posiadających aktualne orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym o kodzie R lub N, lub odpowiednio 1 grupę z wyżej wymienionymi schorzeniami, b) osób mających obiektywne i niemożliwe do przezwyciężenia we własnym zakresie trudności w samodzielnym dotarciu do punktu szczepień.

Transport, o którym mowa wyżej, jest realizowany na terenie gminy Lisia Góra, a w wyjątkowych przypadkach, szczególnie gdy szczepienie będzie wykonywane poza granicami gminy (np. w gminie sąsiadującej), transport będzie realizowany nie dalej niż 20 km. od granicy gminy. Poza przyjmowaniem zgłoszeń do przewozu infolinia pod telefonami: 14 6784 087, kom.: 605 875 999 przez 7 dni w tygodniu w godzinach 8:00-22:00 udzielać będzie informacji o szczepieniach przeciwko wirusowi SARS-CoV-2.

Zachęcam do korzystania z infolinii.

Koordynator: Edward Kędzierski

54

Głos Lisiej Góry

Zdrowych, pogodnych Świąt Wielkanocnych wypełnionych wiarą, nadzieją i miłością, radości płynącej z pustego grobu Pana Dziejów, wiosennego nastroju, serdecznych spotkań w gronie rodzinnym i przyjaciół – Wesołego Alleluja !

Tego życzy Ryszard Witek – przewodniczący Rady Gminy wraz z radnymi.

Z okazji Świąt Wielkanocnych życzymy Wam wielu Łask Bożych, miłości, która będzie wypełniać Wasze serca, oraz wszelkiej pomyślności i spełnienia planów w życiu osobistym. Niech Zmartwychwstały Jezus odnowi w Was wiarę w Boga Jedynego, który roztoczy nad Wami opiekę w tym trudnym czasie.

Tego życzy Ryszard Witek – sołtys sołectwa Kobierzyn wraz z Radą Sołecką

Głos Lisiej Góry

55

Życzenia radosnych Świąt Wielkanocnych, wypełnionych nadzieją budzącej się do życia natury i wiara w sens życia.

Pogody w sercu i radości płynącej z faktu Zmartwychwstania Pańskiego oraz smacznego święconego w gronie najbliższych osób. Życzy Wojciech Taraszka – sołtys sołectwa Lisia Góra wraz z Radą Sołecką.

Niech Zmartwychwstały Chrystus oświeca Wam drogi codziennego życia, obdarza błogosławieństwem, pomaga życie czynić szczęśliwym. Wesołego Alleluja !

Tego życzy Mieczysław Król – sołtys sołectwa Łukowa wraz z Radą Sołecką.

Radosnych Świąt Wielkanocnych wypełnionych nadzieją na lepsze jutro, wiary w sens życia, pogody w sercu i radości płynącej z pustego grobu Chrystusa Zmartwychwstałego, oraz smacznego święconego w gronie najbliższych osób, życzy Małgorzata Niedojadło – sołtys sołectwa Pawęzów wraz z Radą Sołecką.

56

Głos Lisiej Góry

Życzymy Wam, aby te Święta Wielkanocne przepełnione były pokojem, miłością i odpoczynkiem w gronie najbliższych. Niech radosny dzień Zmartwychwstania Pańskiego odnowi Waszą wiarę i wniesie nadzieję, zaś powracająca do życia natura będzie natchnieniem w pokonywaniu codziennych trudów.

Wesołego Alleluja!

Tego życzy Zofia Zych – sołtys sołectwa Brzozówka wraz z Radą Sołecką.

Niech istota Świąt Wielkanocnych napełni Was siłą oraz radością i sprawi, że uśmiech i optymizm będą Wam towarzyszyły dnia każdego mimo niekiedy trudnych wyzwań.

Szczere życzenia radosnych i miłych Świąt Wielkanocnych, smacznego święconego przesyła Józef Bukała – sołtys sołectwa Breń wraz z Radą Sołecką.

Chrystus Zmartwychwstał!

Radujcie się więc i z ufnością patrzcie w przyszłość. Niech Jezus Zmartwychwstały zsyła na Was łaski i wnosi szczęście do Waszych domostw.

Tego życzy – Daniel Nędza – komendant gminny Związku OSP RP Odział Lisia Góra

Głos Lisiej Góry

57

Zdrowych i spokojnych Świąt Zmartwychwstania Pańskiego.

Niech Wielkanoc zapali w Waszych sercach miłość i nadzieję, przyniesie radość, odrodzi do lepszego życia mimo tak trudnego i zarazem smutnego czasu. Niech ta miłość, radość i nadziejana przekór wszystkiemu pozostanie na zawsze w życiu Waszym. Życzy redakcja

Niech radosne Alleluja na wieść o zmartwychwstaniu Pana, będzie dla Was ostoją zwycięskiej miłości i niezłomnej wiary.

Niech pogoda ducha towarzyszy Wam w trudzie każdego dnia, którego nie szczędzi nam pandemia. Niech nie opuszcza Was nadzieja, że Zwycięzca śmierci, piekła i szatana pomoże przetrwać nam ten trudny czas.

Tego życzy Monika Tomala – sołtys sołectwa Nowa Jastrząbka wraz z Radą Sołecką.

Obfitych łask i błogosławieństw od Chrystusa Zmartwychwstałego oraz pełnych pokoju Świąt Wielkanocnych z radosnym Alleluja, życzy Józef Schab – Prezes Zarządu Gminnego Związku OSP RP Odział Lisia Góra.

58

Głos Lisiej Góry

Szanowni Państwo! Wielkanoc to czas radości i nadziei, to czas odradzania się wiary w siłę Zbawczej Męki Jezusa Chrystusa, to czas dostrzeżenia Zbawiciela w drugim człowieku. Życzę Państwu, aby Święta Wielkanocne przyniosły radość oraz wzajemną życzliwość, aby stały się źródłem wzmocnienia ducha.

Niech Zmartwychwstanie, które niesie odrodzenie, napełni Was pokojem i wiarą w lepsze jutro, niech da siłę w pokonywaniu codziennych trudności i pozwoli z ufnością patrzeć w przyszłość.

Tego życzy Małgorzata Tokarczyk-Kozioł – sołtys sołectwa Nowe Żukowice wraz z Radą Sołecką.

Z okazji zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy, życzymy miłych spotkań z rodziną i przyjaciółmi oraz wspaniałej atmosfery przy świątecznym stole, dużo zdrowia i wiosennego optymizmu.

Niech te święta będą pełne nadziei i wiary, a Zmartwychwstały Jezus niech przyniesie radość, miłość i szczęście w każdej rodzinie, tego życzy Marek Wiatr – sołtys sołectwa Stare Żukowice wraz z Radą Sołecką.

Głos Lisiej Góry

59

Niech Zmartwychwstały Jezus oświeca Wam drogi codziennego życia, obdarza błogosławieństwem i pomaga czynić życie szczęśliwszym. Zdrowych, spokojnych i radosnych Świąt Wielkanocnych, życzy Bożena Mróz – dyrektor Środowiskowego Domu Samopomocy w Lisiej Górze z pracownikami i podopiecznymi.

Zdrowych, pogodnych Świąt Wielkanocnych, pełnych wiary, nadziei i miłości oraz wesołego wiosennego nastroju, serdecznych spotkań w gronie rodziny i przyjaciół, a przede wszystkim niech Zmartwychwstały Jezus zagości w Waszych sercach na zawsze. By te Święta były nie tylko czasem wytchnienia i odpoczynku, a nade wszystko duchowej odnowy.

Tego życzy Renata Sadowy – sołtys sołectwa Śmigno wraz z Radą Sołecką.

Gdy nadejdą święta, niech szczęście i radość zapukają do Państwa drzwi, a Wielkanoc przyniesie pomyślność i nadzieję na lepsze jutro. Z okazji Świąt Wielkiej Nocy, pokoju, spokoju i wytchnienia od codziennych trudów, życzy Urszula Zając – dyrektor Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lisiej Górze wraz z pracownikami.

60

Głos Lisiej Góry

Wszystkim czytelnikom i sympatykom Gminnej Biblioteki Publicznej w Lisiej Górze, pragnę złożyć prosto z serca płynące życzenia świątecznego odpoczynku z ulubioną lekturą, a przede wszystkim odnowy duchowej czerpiącej źródło z ciszy pustego Grobu Chrystusa Zmartwychwstałego. Wesołego Alleluja ! Życzy Renata Skiba – dyr Gminnej Biblioteki Publicznej w Lisiej Górze i bibliotekarze.

Szanowni Państwo !

W imieniu pracowników Gminnego Centrum Usług Medycznych w Lisiej Górze życzę wszystkim, aby Święta Wielkiej Nocy przyniosły spokój i ukojenie. Życzę chwili refleksji, która da siłę, zdrowie, radość życia i pozwoli z optymizmem patrzeć w przyszłość. Życzy Katarzyna Kubiszyn-Ożga – dyr GCUM w Lisiej Górze

Drodzy mieszkańcy Zaczarnia! Niech Zwycięski Chrystus obdarzy Was pokojem, zdrowiem i radością, udzieli potrzebnych łask, wniesie szczęście do każdego domu i sprawi, by w Waszym życiu zwyciężały miłość i nadzieja. Błogosławionych Świąt Wielkiej Nocy, życzy Stanisław Sysło – sołtys sołectwa Zaczarnie wraz z Radą Sołecką.

Głos Lisiej Góry

61

HUMOR Policyjny patrol drogowy zatrzymuje Bacę do kontroli — proszę przygotować prawo jazdy i dowód rejestracyjny ! — mówi pan Policjant do zaskoczonego Bacy.

— panocku, a oddaliście ? — pytająco reaguje Baca.

Władek i Franek wybrali się na pociąg, a że byli spóźnieni to cały czas biegli. Zdyszani wbiegli na peron, a tu pociąg mignął im tylko przed nosem, nawet dobrze nie ujrzeli ostatniego wagonu.

— wiesz co Franek ? — mówi Władek zziajany, — dobrze, żeśmy się tak śpieszyli, bobyśmy się jeszcze bardziej spóźnili

CZY WIESZ, ŻE? Czy wiesz, że najczystsza woda na świecie znajduje się w jeziorze Bajkał?

Czy wiesz, że Amazonka na której nie ma ani jednego mostu w najszerszych punktach ma nawet 300 km.?

Czy wiesz, że Aleksander Wielki Macedoński miał zaledwie 150 cm. wzrostu?

Czy wiesz, że Napoleon Bonaparte w wieku młodzieńczym był przywódcą młodzieżowych band, które słynęły z rabunków i rozbojów?

Czy wiesz, że człowiek może wrócić do Czarnobyla dopiero za 20 tyś. lat?

Czy wiesz, że Księżyc oddala się od Ziemi rocznie o 4 cm?

62

Głos Lisiej Góry

Cytrynowe księżyce przepis od p. Marii

Składniki: Na ciasto: •

4 wiejskie jaja

•

20 dag dobrej margaryny

•

1,5 szklanki cukru pudru

•

1,5 szklanki mąki krupczatki

•

1 łyżeczka proszku do pieczenia

•

1 szklanka posiekanych orzechów włoskich

•

sok z półtorej cytryny

•

skórka starta z połowy cytryny

•

tłuszcz do wysmarowania blachy i mąka do posypania blachy

Składniki na lukier: •

1 żółtko

•

pół cytryny

•

15 dag cukru pudru

Przygotowanie: Oddzielamy żółtka od białek. Robimy ciasto, ucierając margarynę z żółtkami.

Dodajemy sok z cytryn, startą skórkę z cytryny, mąkęwymieszaną z proszkiem do pieczenia. Na koniec ubijamy białka i dodajemy do ciasta, mieszając.

Wykładamy delikatnie na wysmarowaną tłuszczem i posypaną mąką blachę.

Pieczemy 20 minut w 180 stopniach C. Dokładnie łączymy wszystkie składniki lukru i wylewamy na jeszczeciepły placek. Dokładnie rozprowadzamy.

Posypujemy drobno posiekanymi orzechami i pozostawiamy do ostygnięcia.

Na koniec za pomocą szklanki wycinamy z placka księżyce.

Latem czy zimą gmina sportem stoi…

64

Głos Lisiej Góry