Who-Cares 2 2022 by Magenta Communicatie

Jaargang 6, No 2 juli 2022 www.who-cares.nl

vakmagazine voor de zelfzorgspecialist

Frank Turksma en Marinus van Loon:

2 voorzitters over de voortrekkersrol van het KNDB

KOMEET en METEOOR Awards: wie zijn de beste spelers in de markt?

Nederland Nederland kiestmassaal massaalvoor voor kiest

Lucovitaal Lucovitaal

® ®

zijn gezondheidsproducten, leeshet voor het kopen de informatie op de verpakking. Dit zijnDit gezondheidsproducten, lees voor kopen de informatie op de verpakking. ® de makers van Lucovitaal , garanderen al1989 sindselke 1989dag elke dag met vol enthousiasme ® Wij, deWij, makers van Lucovitaal , garanderen al sinds met vol enthousiasme en meten met volledige betrokkenheid de hoogste kwaliteit voor de scherpste prijs. u Zoekt naar een uitgebreid en volledige betrokkenheid de hoogste kwaliteit voor de scherpste prijs. Zoekt naarueen uitgebreid en uitgekiend samengesteld product voor eenprijs? lage Alstublieft: prijs? Alstublieft: Lucovitaal®, Krachtig & Goedkoop!® uitgekiend samengesteld product voor een lage Lucovitaal®, Krachtig & Goedkoop!®

9 991+1+13030 010 6060 696 00 00

3 VOOR NU 3 VNOUOR

S ATIS GRATGIR

00 00

2 + 0 4 0 4 1515 1GR+A12 S I T S A TGIR 00 00

® ®, Krachtig & Goedkoop! ® ® Lucovitaal Lucovitaal , Krachtig & Goedkoop!

2022

REDACTIONEEL

Colofon who-cares is een uitgave van Giesbers’ Media / Magenta Communicatie Kerkenbos 1015L 6546BB Nijmegen tel: (024) 345 41 50 www.who-cares.nl linked-in: who-cares Hoofdredacteur Antal Giesbers 06-54 662 104 antal@who-cares.nl Accountmanager/ advertentieadministratie Michiel Korsten 06-41 149 771 michiel@who-cares.nl Financiële administratie administratie@magentacommunicatie.nl Vormgeving Wendy van Cuijk Studio DePho Uitgevers Joost Heessels Antal Giesbers Abonnementen administratie@magentacommunicatie.nl Abonnementen en adreswijzigingen abonnement@ magentacommunicatie.nl Een abonnement wordt automatisch verlengd, mits 2 maanden voor de vervaldatum via mail of post opgezegd.

Erop hameren Het lijkt altijd alsof de duvel ermee speelt: neem ik es een keer vrij, komt gelijk de hele branche in beweging. Dat gebeurde onder meer tijdens de kerstdagen van 2016, toen opeens DA onder een nieuwe retailorganisatie ging opereren. Gelukkig kan DA nu zijn 80-jariuge jubileum vieren. Gefeliciteerd! En nu had ik de afgelopen weken vrij en je zult zien: congres CBD, jaarvergadering KNDB en dan ook nog eens de naar juni verzette nieuwjaarsreceptie van NCV/CBD. Alleen die laatste bijeenkomst heb ik mee kunnen maken. Ik schrijf dit terwijl ik daarheen op weg ben. Nu zijn bijeenkomsten, congressen en dergelijke bij mij altijd een stokpaardje geweest. Omdat dit soort events altijd een graadmeter zijn van hoe het er in een branche voorstaat. Een gezonde branche heeft zo een paar events per jaar waar een flinke groep mensen op afkomt, en waar je niet alleen weer up to date wordt gebracht, maar ook de sociale banden kunt aanhalen. Waarom is dat belangrijk? Ik heb dit vaker gezegd en herhaal het nog maar eens: omdat je in een branche het gevoel moet hebben dat je er niet alleen voorstaat. En dat is vooral in een branche waarin het aantal winkels onder druk staat, extra van belang.

Ik zeg dit alles omdat ik natuurlijk wel meegekregen heb wat er zich de afgelopen weken afspeelde. U kunt dit zelf nalezen in deze editie. Rode draad: de drogist moet zijn essentiële rol in de zorgsector funderen, vastleggen en inhoud geven. Nu wordt daar vanuit KNDB en CBD hard aan gewerkt, ook al zie je daar niet altijd meteen het resultaat van. Wat ik vooral belangrijk vind, is dat de brancheorganisaties niet alleen de middelen maar ook de drive geven aan drogisten om die nieuwe rol op hun locatie adequaat in te vullen. Maar dan nog: uiteindelijk draait het om u, lezer. Als u niet uit uw stoel komt, als u geen enthousiasme toont, als u niet in staat bent om die nieuwe rol glans en passie te geven, tja, waar zijn we dan mee bezig? Ik schrijf dit niet uit zwartgalligheid. Integendeel: nog nooit eerder kreeg u die kans, middels het coronavirus, op een presenteerblaadje aangereikt. Het gaat er nu om het ijzer te smeden. En laten we duidelijk zijn: dat vuurtje waarom u kunt smeden, is al niet meer zo heet als pakweg een half jaar geleden. Het is tijd om daarop te hameren. Anders komt de man met de - inderdaad. Antal Giesbers uitgever/hoofdredacteur

who-cares wordt gemaakt met inachtneming van de richtlijnen van KOAG/KAG. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en openbaar gemaakt door middel van druk, internet, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade veroorzaakt door onjuisthedenin deze uitgave. ©2022 ISSN 2665-9700

WHO-CARES /// JULI 2022

Het DNA van DA Dit jaar bestaat DA 80 jaar. Al 80 jaar voelen klanten zich vertrouwd in een DA-drogisterij. Krijgen mensen dag in, dag uit het beste advies. Maar bovenal, verlaten klanten met een goed gevoel de winkel vanwege de persoonlijke aandacht die ze krijgen. En wie zorgen hiervoor? Onze ondernemers. Zij maken DA al 80 jaar tot een succes en zijn het DNA van DA. Wat dat DNA inhoudt vertellen ze zelf.

Onze klanten vinden DA

Deskundig

Specialist in gezondheid

De kracht van de DA-drogist

Persoonlijk advies

Kennis en deskundig

Mooiste aan het vak volgens onze ondernemers Klanten een goed advies en goed gevoel geven.

Onze ondernemers vertellen graag wat het DNA van DA is. Kijk je mee?

Marjolein Theil, DA Nijmegen “Ik zie de DA-drogist echt als een ‘local hero’. Klanten komen terug vanwege de sfeer en het persoonlijke advies.”

Hamdy Taha, DA Utrecht “Klanten helpen om zich een stukje gezonder te voelen, dat is iedere dag mijn missie.”

Natasja Pruisscher, DA Anna Paulowna “Passie voor het vak had ik altijd al, nu heb ik de stap genomen en een eigen winkel geopend.”

Heb jij het DNA van DA in je? Wij zijn altijd op zoek naar goede genen. Mail of bel ons: acquistie@da.nl of 088 990 84 00.

Al 80 jaar het beste advies

INHOUDSOPGAVE Vanaf pagina 24

Awards De toppers uit de branche en hun succesverhalen

Reportage

Focus

KNDB gaat scheep…

Gronings onderzoek naar seleen

In dialoog

Aktueel

Twee voorzitters over de rol van

De tweehonderdste Etos

de KNDB

nieuwe stijl

Aktueel

In dialoog

DA viert 80-jarig jubileum

Sebastiaan de Jong over het nieuwe Etos

Reportage

Congres CBD benadrukt

Reportage

nieuwe rol drogist

NCV en CBD houden verlate nieuwjaarsreceptie

Column

Harry Piet

Column Marinus van Loon

WHO-CARES /// JULI 2022

REPORTAGE

Als ruisend water ..

Een ledenvergadering op het water. Niet optimaal voor de vergaderkwaliteit, voor de sfeer des te meer. Een avond vol ontmoeting met ruisend water en riet als achtergrondmuziek, onder een strak blauwe lucht en een verse BBQ voor het inwendige van de mens. En dat voor een gemêleerd gezelschap van KNDB-leden. Ze maakten er dit verslag van…

De Koninklijke Nederlandse Drogisten Bond (KNDB) ontving haar leden op maandagmiddag 13 juni jl. op de Bataviasteiger in Lelystad om aan boord te gaan van Ms Nieuw Land, voor een schitterende vaartocht over de Oostvaardersplassen. Om half 5 arriveerde een gemêleerd gezelschap van ondernemers van verschillende commerciële pluimages. Alle smaken waren vertegenwoordigd: van Etos franchise tot DA, van Care & Beauty tot Gezond & Wel en van niet-commercieel georganiseerd, Erica Kruiderijen tot en met Beauty X. Dat is ook de kracht van een brancheorganisatie als KNDB: ruimte voor ontmoeting en gedachtenwisseling. De vertrektijd stond gepland om 17.00 uur, maar deze verzameling ondernemers had elkaar zo lang niet meer gesproken dat er tijd nodig was om iedereen de hand te schudden, herinneringen op te halen en ervaringen uit te wisselen. Dat kun je niet bruut onderbreken. Bovendien is een winkel runnen voor sommigen eenvou-

diger dan navigeren naar de aanlegsteiger, dus werd gewacht op de laatste bezoekers. Bovendien trok de Batavia – naast ons aan de steiger - flink bekijks, natuurlijk een pracht plek voor een mooi fotokiekje.

CAO-succes Na de koffie met gebak werd de eerste horde genomen: in de Noordersluis zakten we zes meter de diepte in om naar Oostvaardersplassen te kunnen varen. Waarna de leden afzakten naar het onderdek om daar de jaarvergadering te houden, terwijl het schip rustig doorvoer langs ruisend riet, omgeven door een kakofonie van vogelgeluiden. Ter vergadering is uitgebreid stil gestaan bij de KNDB-CAO die in april tot stand is gekomen. Het bestuur werd geroemd om deze stap, evenals algemeen secretaris Nicole Hoetjes die een grote rol hierin heeft vervuld. De leden zijn vooral blij dat

er (eindelijk) weer een CAO is, een basis die duidelijkheid verschaft en toegepast kan worden. En bovendien met zo’n mooi resultaat. Als bescheiden ruisend water tot stand gekomen. De KNDB-CAO is uitsluitend voor zelfstandige drogisterijen en is aangemeld bij het Ministerie. De CAO-boekjes zijn inmiddels aan de leden toegestuurd. Zelfs in dit digitale tijdperk in zo’n stukje drukwerk binnen handbereik prettig als naslagwerk.

Niet automatisch Belangrijk om te vermelden: de KNDB-CAO volgt niet automatisch de branche-CAO op! Het klinkt misschien vreemd, maar de KNDB-CAO is een totaal nieuwe CAO. Natuurlijk heeft de branche-CAO als basis gediend en is de KNDB-CAO voor 95% gelijk aan de branche-CAO, maar in feite is het een nieuwe CAO met een nieuw CAO-nummer. Dat is ook precies de reden dat de KNDB-CAO niet automatisch de branche-CAO opvolgt. Kortom, iedere werknemer die is aangenomen vóór 2022 (tijdperk: branche-CAO) valt onder de branche-CAO totdat een andere arbeidsovereenkomst of nieuwe arbeidsvoorwaarden worden afgesproken. Dit is dus het moment om met alle werknemers af

WHO-CARES /// JULI 2022

REPORTAGE

te spreken dat vanaf 1 januari 2022 de KNDB-CAO wordt gevolgd. Daarvoor hoeft niet een nieuwe arbeidsovereenkomst te worden afgesloten. Je kunt deze wijziging via een addendum (soort bijlage bij de arbeidsovereenkomst) overeenkomen met je medewerkers. Zo’n model addendum heeft de KNDB al aan haar leden beschikbaar gesteld. Gebruik deze!

Veegwet Ook de veegwet kwam ter vergadering voorbij, over ruisend water gesproken, dit overspoelde de branche meer als waterval. In het verlengde van het gedachtengoed van wijlen minister Borst (D66) in 1998, is ook minister Kuipers (D66) de mening toegedaan dat fysiek advies door de drogist bij de verkoop van UAD overbodige luxe is. Koepelorganisatie CBD heeft als lobby-club natuurlijk een belangrijke rol in dit dossier. Onder aanvoering van collega Harry Piet, hebben ook de gezamenlijke zelfstandigen tam tam gemaakt richting Den Haag en in de landelijke pers.

van de KNDB als dank voor zijn jarenlange inspanningen voor de brancheorganisatie. Vervolgens werd Marinus van Loon tot nieuwe voorzitter van de vereniging benoemd (zie het interview met hen). Bovendien werd afscheid genomen van bestuurslid – en penningmeester Wim Rodenburg.

Superteam Terwijl de laatste hamerklap viel, werd op het bovendek al druk gegrild. De BBQ werd hoog opgestookt om de ruim 50 monden te voeden met allerlei lekkers. De groep is nog eenmaal benedendeks gegaan om de mini Masterclass ‘Hoe smeed ik een superteam’ te volgen, gegeven door Sandra van den Bedem (casemanager Remedium) en Jantien Meeuwsen (adviseur DID). Met tips en een praktische handout konden de ondernemers de volgende dag direct aan de slag. Om 21 uur werd de schipper met zijn team bedankt en toog iedereen huiswaarts na een gezellig samenzijn.

Voorzitterswissel De vergadering werd beëindigd met een voorzitterswissel. Frank Turksma nam na 11 jaar afscheid als voorzitter van de KNDB. Frank werd benoemd tot erelid

WHO-CARES /// JULI 2022

“CERTIFICATIE MOET GAAN LEVEN BIJ DE CONSUMENT”

Fotografie Jolanda Siemonsma

Tijdens de recente jaarvergadering van de KNDB droeg Frank Turksma na acht jaar voorzitterschap het stokje over aan Marinus van Loon. Beiden kennen elkaar goed, zijn verschillend maar herkennen ook overeenkomsten in hoe zij naar de branche kijken. En beiden ambiëren een positie van de drogist die ver boven de ondergrens uitsteekt…

vind dat we dan ook differentiatie moeten aanbrengen tussen de drogist die voor die ondergrens gaat, of juist een hoger niveau wil bereiken. Noem het 1-, 2- en 3-sterrendrogisten. Daarmee kun je dan ook het gat met de eerstelijns verkleinen.”

Turksma kwam rond het jaar 2000 vanuit de grafische industrie de drogisterijbranche binnen. Hij werd in 2005 voorzitter van de KNDB, een taak die hij in 2009 neerlegde maar in 2014 weer oppakte. Van Loon nam in 1992 het familiebedrijf drogisterij Meindersma over, maar stapte in 2013 over op een carrière als orthomoleculair therapeut. Beiden hebben dus ervaring buiten de drogisterijwereld. “In andere keukens rond te neuzen geeft je een andere kijk op je eigen branche”, zegt Turksma. “Ik zie een duidelijke parallel omdat we in de grafische wereld gezien hebben dat veel bedrijven moesten sluiten nadat iemand de printer uitvond: daardoor kwam drukwerk opeens binnen het bereik van de consument. Wie te veel naar binnen gekeerd was en te laten

Hoe zorg je ervoor dat dat bij de consument landt? “De afgelopen covid-periode heeft bewezen dat de drogist, zowel door de consument als door de overheid, voor vol wordt aangezien”, aldus Van Loon. “Helaas staat de veegwet die minister Kuipers erdoor wil krijgen, daar haaks op. Het enige dat je daartegen kunt doen, is zorgen dat àlle stakeholders snappen dat je ALTIJD iemand persoonlijk advies op locatie moet kunnen geven, en niet via een iPad of zo. Pas dan zie je de wallen onder de ogen van je klant, of dat iemand kromloopt van spit. De consument wil gezien worden.” “Ikzelf denk dat we in 2007 de afslag gemist hebben”, zegt Turksma. “De nieuwe geneesmiddelenwet deed haar intrede, we verlieten het concept ‘over the

begon met innoveren, legde het loodje. Dat gold ook voor beursgenoteerde bedrijven. Dat inzicht neem ik mee naar de drogisterijwereld. Als de consument het belang van de gecertificeerde drogist niet inziet, dan heeft het geen zin meer: drug moet herkenbaar blijven en lading hebben. En dat betekent: scholing en certificering.” “In de orthomoleculaire wereld gelden strengere eisen, want verzekeraars vragen ‘bewijs’ dat wat je gedaan hebt werkt”, zegt Van Loon. “En dus vormen scholingseisen, met officiële accreditatie, onderling contact en visitatie, de ondergrens. Ook in de drogistenbranche zou de certificatienorm de ondergrens moeten zijn. Pas dan heb je onderscheidend vermogen.” “Helemaal mee eens”, zegt Turksma. “En ik

WHO-CARES /// JULI 2022

IN DIALOOG

‘Het is zaak te zorgen dat we bekend komen te staan als ondersteuning in de zelfzorg’ counter’ omdat de consument mondig werd. Dat klonk in theorie aardig en met cijfers onderbouwd, maar daarmee hebben we het beroep buiten de deur gezet. Nu willen we dat serieuzer aanpakken, maar de partijen waar we juist mee zouden kunnen samenwerken, begrijpen niet echt welke rol de drogist kan spelen. De gemiddelde huisarts weet niet wat hij hiermee aan moet.” “Het is zaak te zorgen dat we bekend komen te staan als ondersteuning in de zelfzorg. Daartoe zal de drogist echt van zich moeten laten horen: be good and tell it”, aldus Van Loon. “Zorg dat de consument ‘t weet, en misschien zelfs je concullega. Want ik weet ook dat er drogisterijketens zijn waar de medewerkers geen raad weten met de vragen van klanten, en ze dan maar doorverwijzen naar de zelfstandige drogist.” Het kenbaar maken van de kwalitatieve adviesrol van de drogist heeft de KNDB in het verleden geprobeerd met de Adviesdrogist. Maar dat is niet van de grond gekomen… “Met de Adviesdrogist probeerden we een signaal af te geven en onze expertise meer naar buiten toe te etaleren”, zegt Turksma. “Maar het lag destijds politiek te gevoelig. Ik denk dat we achteraf toch wel een beetje gelijk hebben gekregen.” Is de tijd nu daar voor Adviesdrogist 2.0? “Je moet het ijzer smeden als het heet is”, aldus Turksma. “Covid heeft onze positie versterkt, de consument wist ons te vinden. We hadden toen moeten doorpakken en onze positie claimen. Helaas: er is veel over gesproken, maar niets aan gedaan.” Het CBD heeft een consumenten campagne aangekondigd. Is die te laat? “Ik denk het. Er zit altijd een spannings-veld tussen eigen retaildoelstellingen en de collectieve sectorbelangen.” “Ik heb nog nooit een consument horen zeggen: ‘Goh, blij dat ik eindelijk een gecertificeerde drogist heb kunnen vinden’”, zegt Van Loon. “Certificatie leeft

WHO-CARES /// JULI 2022

niet buiten de branche. Ik ben het met Frank eens dat we toe moeten naar een soort van 1-2-3-sterren classificatie om dat wèl duidelijk te kunnen maken.” Een ander initiatief van de KNDB, met een matrix waarin de drogist zelf zijn positie kon kiezen en daarbij de strategie kreeg aangereikt om dat doel te bereiken, lijkt het ook niet te halen. Terwijl ik denk dat voorgestelde de rol van leefstijlcoach voor de drogist een hele goede kan zijn… “We zijn intussen ingehaald door leefstijlcoaches die worden vergoed door verzekeraars”, zegt Marinus. “Maar het zou mooi als ook de zorgverzekeraar ons serieus neemt. Een zorgverzekeraar zou blij moeten zijn als de consument zijn bonnetje voor magnesium en vitamine D instuurt, want daarmee voorkom je klachten. Maar verzekeraars zijn alleen geïnteresseerd als er bewijs van effectiviteit is.” Als je de individuele drogist tools wilt bieden om zijn toegevoegde waarde te tonen, waar bestaat dat dan uit? “Het belangrijkste is dit: blijf geïnspireerd in waarom je ooit de passie had om drogist te worden”, zegt Van Loon. “Focus je daarop, daar gaat ‘t om. Want onze branche is anders dan welke andere retail dan ook.” “Sterker nog: ik zou het liefst het woord ‘retail’ erafhalen”, zegt Turksma. “Speelgoed en kleding: dat is retail. Wij zijn gezondheidsadviseur, al worden we wel afgerekend op het economisch verkeer. We hebben voldoende in huis om het tegenovergestelde te poneren van hoe minister Kuipers over ons denkt.” “Als KNDB zijn we in basis een werk geversorganisatie, maar we kunnen ontwikkelingen signaleren en de richting aangeven waar het succes te behalen is. Dat moeten anderen oppakken”, besluit Van Loon. “Dat betekent niet dat we geen daadkracht hebben. Integendeel, kijk naar Remedium en Stichting DID: dat zijn tools voor de werkgever waarmee we in Nederland de eerste waren resp. vrijwel uniek zijn. Dus de KNDB laat zien dat het vaak vooroploopt. Dat was voor mij ook de reden om nu voorzitter te worden.”

Frank Turksma

Marinus van Loon

AKTUEEL

80-jarig jubileum DA:

Van dienende actie tot gezondheidspartner 1942 Vijf drogisten: Nederveen uit Sliedrecht, Majoor uit Amsterdam, Vink uit De Bilt, De Blok uit Rotterdam en De Jong uit Oosterbeek nemen het initiatief om elkaar in de moeilijke oorlogsjaren mentaal en materieel te steunen. Damad, eigenaar van een adviesbureau in Haarlem, ruikt zijn kans: hij brengt de drogisten met elkaar in contact en laat meteen briefpapier maken met als briefhoofd ‘Dienende Actie’. Hij kiest als logo een klavertje vier. Op 6 april klinken de vijf op de officiële oprichting van de Dienende Actie in Hotel Terminus, tegenover het toenmalige station in Utrecht. Na de oorlog ontwikkelt DA zich tot een inkoopcoöperatie. De letters DA staan sinds die tijd voor Drogisten Associatie.

1960 Het vijfhonderdste lid wordt verwelkomd. De jaren zeventig zijn moeilijke jaren: de DA-leden zijn bezorgd over hun marktpositie en die van de detailhandel in het algemeen. De minister van Volksgezondheid geeft zelfstandige drogisten een vergunning voor de verkoop van vrij verkrijgbare geneesmiddelen. Voor DA een mooie ontwikkeling, ware het niet dat de grootwinkelbedrijven en andere detailhandelsgroepen steeds meer het typische drogisten assortiment bedreigen. In de tweede helft van de jaren zeventig breekt de competitie met de filiaalbedrijven goed los.

1981 1948 DA start met het eerste consumentenblad, ‘Gezin en Gezondheid’. In 1950 zijn er al 150 drogisten bij DA aangesloten. Het oorspronkelijke uitgangspunt (Dienende Actie) wordt gehandhaafd. De organisatie roept haar leden in dat jaar op om de muurtjes rond hun zaak te slechten, want er zou te weinig saamhorigheid zijn. Om iedereen op de hoogte te houden van alle actualiteiten en voor meer saamhorigheid tussen de leden, verschijnt wekelijks de DAAD (de Dienende ActieActualiteiten-Dienst).

Om de opkomst van discountzaken het hoofd te kunnen bieden wordt het DEA-huismerk geïntroduceerd. Het eerste product onder eigen merk is DEA-haarlak. Het belang van een eenduidige, herkenbare DA-uitstraling neemt toe en eind jaren tachtig wordt een eerste basiswinkel gepresenteerd. Het assortiment in de basiswinkel is gebaseerd op marktaandelen: gezondheids-, lichaamsverzorgende en cosmeticaproducten staan centraal.

WHO-CARES /// JULI 2022

REDACTIE Zand, zeep en soda

2022 DA bestaat 80 jaar! In de op dit moment ruim 300 DA-winkels ervaart de klant dat de vertrouwde drogist steeds meer de persoonlijke gezondheidsgids wordt. Dit komt bijvoorbeeld prominent naar voren in de commercials op tv. Maar ook in de winkel, waar de klant onder andere op een laagdrempelige manier de bloeddruk, bloedglucose en cholesterol kan laten meten.

1989 Naast DA wordt ook de STIP-formule ontwikkeld en later DA D’Attance, met dezelfde assortimentspijlers en een nuance naar locatie en ondernemer. Elke formule kent een goede mix tussen Schoonheid, met altijd voldoende uitstraling, Gezondheid als grootste component en Verzorging met een compleet en prijsconcurrerend assortiment.

2016 DA wordt overgenomen door Mosadex Groep en gaat verder onder de retailorganisatie NDS. Halverwege 2017 volgt de fusie met FACO. De samenwerking pakt goed uit en DA krijgt een nieuwe, op de toekomst gerichte focus.

2003 De drie formules worden weer onder de naam DA gebracht. De organisatieontwikkeldt zich verder tot retailhuis. Het aantal ondernemers neemt gestaag af, vooral nadat in 2007 DA in financiële problemen komt. Investeerder Aletra Capital Partners neemt de keten over, maar er vertrekken nog eens 70 franchisers. Het overgrote deel stapt over naar de D.I.O.-formule, geëxploiteerd door FACO.

Hoe heeft de drogist zich ontwikkeld tot wat hij nu is? Vanaf de late zestiende eeuw, toen de meeste mensen niet konden lezen of schrijven, en huizen ook nog geen nummer hadden, waren het de markante, gapende koppen die je naar apotheken en drogisterijen stuurden. In de geschiedenis worden de roem en het karakter van de Nederlandse drogist regelmatig beschreven. Neem bijvoorbeeld drogist Geelman in de verhalen van Pietje Bell. En in de serie kinderboeken van Johan Fabricius, gemaakt door Calvé, gaat Arretje Nof (de hoofdpersoon) in de leer bij Baas Kaneel, een drogist van de oude stempel.Vroeger werden drogisten wel eens ‘halve apothekers’ genoemd. Dat was in sommige gevallen wel een toepasselijke benaming. Een ouderwetse drogist moest van alle markten thuis zijn. Zowel ‘eerste hulp’ bij kleine ongemakken als ook op het terrein van huishoudelijke aangelegenheden ging men te rade bij de drogist. Ruud van Munster, algemeen directeur NDS: “Zand, zeep en soda: zo werd het assortiment van de drogist getypeerd. Naast de verkoop van geneesmiddelen voor bijvoorbeeld een betere stoel gang, pijnlijke keel of blaren, werden verf en behang lange tijd door de drogist verkocht. Bij de drogist kon je ook terecht voor één cent snoep, en petroleum en hout voor potkacheltjes. Petroleum was voor veel drogisten een omzetmaker. De gemiddelde Nederlander ging zijn drogist door de jaren heen steeds meer als vraagbaak beschouwen bij allerhande huis houdelijke, dagelijkse probleempjes. Het imago dat de drogist hiermee kreeg was die van adviseur, specialist en dienstverlener. Hoe kunnen we het bestaansrecht van het drogistenvak zeker stellen? Op dit moment een zeer actuele vraag. De Nederlandse drogist vult tot vandaag de dag een bijzondere plek in de Europese gezondheidszorg in.” Ruud van Munster, algemeen directeur NDS

WHO-CARES /// JULI 2022

REPORTAGE

Zelfzorgcongres CBD en De Eerstelijns:

‘Drogist moet en kan zelf in actie komen’

Fotografie: Ruth Slotman

Op 16 juni vond het congres De Staat van Zelfzorg in Nederland plaats, georganiseerd door het CBD en De Eerstelijns. Kernvraag was welke rol zelfzorg kan spelen, en welke taak drogisterijen daarin kunnen vervullen. Belangrijkste advies: wacht niet af maar neem actie. De kernvraag werd vanuit verschillende kanten en diverse disciplines belicht. Belangrijke inzichten kwamen van een nieuw rapport dat tijdens het congres werd gepresenteerd. Het onderzoeksrapport ‘De staat van zelfzorg en de rol van de drogist’ is van Prof. dr. ir. Liset van Dijk, programmaleider farmaceutische zorg bij Nivel en bijzonder hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Op basis van twaalf jaar aan onderzoeksgegevens over zelfzorg wees ze op elf kleine kwalen die bij uitstek onder de zorg van een drogist kunnen vallen, en hoe de consument daarmee omgaat. Opvallende conclusie: hoewel zelfzorg steeds belangrijker wordt, vraagt de consument niet vaak zelf om advies. Terwijl, àls zij advies vragen aan een drogist, zij zeer tevreden zijn over diens deskundigheid. Volgens Van Dijk overschat de consument zijn eigen kennis over zelfzorggeneesmiddelen. Uit het

onderzoek blijkt dat Nederlanders vooral naar de drogist gaan bij klachten als hoest en hoofdpijn, terwijl voor huidschimmel en andere huidaandoeningen liever eerst een huisarts wordt bezocht. En bij klachten als moeheid of koorts wacht de Nederlander eerst af of het misschien vanzelf overgaat. Volgens Van Dijk kunnen we zorgkosten besparen door de juiste zorg op de juist plek te geven. “Als mensen met kleine kwalen eerst naar de drogist gaan, haalt dat al wat druk van de ketel bij de overbelaste huisarts. De drogist werkt met een sterk kwaliteitssysteem en heeft de kennis in huis om hulp te bieden bij kleine kwalen. Alleen weet de consument vaak niet welke adviezen hij daar kan krijgen.”

Zoek het maar uit Key note spreker Marcel Levi, bestuurder en internist, wees erop dat we, ondanks alle ophef over de zorg, leven in de gouden eeuw van de geneeskunde. Ook

hij denkt dat de oplossing ligt in een andere organisatie ervan. “De tachtig ziekenhuizen in Nederland verlenen allemaal dezelfde diensten, met generalistische zorg en zorg voor mensen die dat ook thuis of met behulp van een andere professional op kunnen lossen. Doordat de ziekenhuizen deze zorg meer richting huisarts dirigeren, raken die overbelast. Tegelijk staat de apotheker onder druk. Een oplossing is meer zorg naar de nuldelijn, voor kleine kwalen die mensen ook met behulp van een drogist aan kunnen pakken.” Binnen zelfzorg heerst volgens Levi in de politiek echter een ‘zoek het zelf maar uit’-mentaliteit. “Mensen hebben behoefte aan informatie over medicijnen en vinden het lastig om zelf een goede en veilige keuze te maken. Dan is persoonlijk, face-to-face contact noodzakelijk.” Het invoeren van de digitale tablet voor advisering over UAD-geneesmiddelen vindt hij een slecht idee van het ministerie van VWS. “Ik kan met de beste wil van de wereld niet ontdekken welk probleem hiermee wordt opgelost. Er zullen eerst weer veel ongelukken moeten plaats-

WHO-CARES /// JULI 2022

REPORTAGE

vinden voordat we concluderen dat dit het gevolg is van verkeerde wetgeving.”

Zelf in actie komen Levi zegt dat de drogist de tegenaanval moet kiezen. “Ik zie een mooie toekomst voor zelfzorg, maar de politiek gaat daaraan geen bijdrage leveren. Je zult het zelf moeten doen en daar is in het veld de capaciteit voor.” Levi ziet eerder een one stop service voor zorg: “Door bijvoorbeeld samen te werken met de apotheker in een zelfzorgcentrum kun je drogist, apotheker en huisarts nader samenbrengen. Dat lijkt me een interessante en kostenbesparende eerste zet.” Vanuit de zaal wordt opgemerkt dat ook vanuit het oogpunt van medicatiemisbruik meer samenwerking tussen apothekers en drogisterijen heel interessant is. Maar zijn huisartsen inmiddels meer bereid om met drogisten samen te werken? “Twee jaar geleden zou ik gestuiterd hebben bij deze vraag”, zegt Levi. “Maar het water staat bij huisartsen aan de lippen, ze vinden dat veel zorg niet bij hen thuishoort en ik denk dat je een gewillig oor vindt voor meer samenwerking.”

drogist zich alleen richt op de verkoop van evidence based producten en geen producten aanbiedt waarvan de werking twijfelachtig is. Daarmee creëer je juist afstand tot de reguliere zorgverleners. Concentreer je op je eigen kunde, wacht niet op de zorg maar neem de zorg juist mee in een nieuwe beweging. Zeg de huisarts dat je wilt helpen en een bijdrage kunt leveren. Dan handel je vanuit je eigen kracht.”

Dilemma’s in zelfzorg Hoogleraar gezondheidseconomie Marcel Canoy wees op een dilemma in zelfzorg. “Geneesmiddelen die niet duur zijn, hoeven niet vergoed te worden. Maar dan denken mensen misschien ook dat het

middel niet nodig is. Dat kan weer leiden tot ernstigere problemen. Hoe zorgen we ervoor dat mensen die echt suppletie nodig hebben, dat wel blijven doen? Zorgmijders komen met name wel bij de drogist, die bijvoorbeeld gericht reclame kan maken voor bepaalde doelgroepen.” Ook het merendeel van de bezoekers ziet hier een taak weggelegd voor de drogist, in samenwerking met de huisarts.

Drogistenpanel Drie drogisten spraken met dagvoorzitter Anna Heijker over de meerwaarde van een persoonlijk en deskundig advies. DA-ondernemer Gerben Boogaard, tevens bestuurslid van het CBD, Mia Koning, Etos-ondernemer met 5 winkels

Claim leefstijl Dat laatste bevestigt huisarts en leef stijlarts Iris de Vries: “Het is 5 over 12 in de zorg. In Nederland zijn er 9,9 miljoen mensen met chronische zorg problemen en als we hetzelfde blijven doen, verandert er niets. We moeten out of the box denken en samenwerken om de problemen te tackelen.” Zij pleit voor een bredere kijk: “We moeten beseffen dat we met zijn allen verbonden zijn in een ecosysteem. Zo zie ik in de spreekkamer dat veel problemen niet medisch, maar sociaal van aard zijn. Leefstijlgeneeskunde raakt verschillende disciplines, maar er is een schreeuwend tekort aan leefstijlcoaches. De drogist die zich hierin verdiept kan zo zijn welzijnsdomein versterken.” De Vries wijst op het preventieve karakter van leefstijlcoaching: “Mensen die iets aan hun leefstijl willen doen, zijn nog niet ziek. Dus een drogist moet zich niet alleen afvragen wat zijn verhouding is tot de zorg, maar ook tot het sociale domein.” Maar De Vries vindt ook dat de drogist kritischer met zijn assortiment om moet gaan: “Het zou goed zijn als de

WHO-CARES /// JULI 2022

REPORTAGE

in Brabant en Josine Hageman, drogist bij Kruidvat en Beste Zelfzorgadviseur 2022 belichtten daarbij ook hoe je met goed advies verkeerd gebruik van zelfzorg geneesmiddelen en ergere gezondheidsklachten kunt voorkomen. Welke ideeën van vanmiddag spraken hen het meeste aan? Mia Koning: “De toekomst ligt in het overleg en dan moeten we ons als gecertificeerd drogist verenigen. Ik wil de barricades wel op!” Josine viel het op dat huisartsen weinig weten over de kwaliteiten van de drogist en hoopt dat dat beter op de kaart kan worden gezet. “Ik ben ook benieuwd hoe filiaalbedrijven als Kruidvat de samenwerking met andere zorgverleners op kunnen zoeken.” Gerben geeft aan dat uit deze middag weer eens blijkt dat investeren in opleiding en deskundigheid belangrijk blijft.

Keuzes maken Het expertpanel, bestaande uit onderzoeker Liset van Dijk, Ed van de Weerd, ceo AS Watson Benelux en voorzitter van het CBD, IVM-directeur Ruud Coolen van Brakel en Carl Jakobs, programmaleider

gezondheidszorg van de Consumenten bond, sloot de middag af. Jakobs: “De wens lijkt de vader van de gedachte. We weten nog niet goed wat groepen consumenten willen en verwachten van de drogisterij. Er is veel potentie, maar dan moeten zelfzorgadviseurs beter communiceren wat zij doen. Richt bijvoorbeeld een meldpunt van good practices op, zodat je gebruik kunt maken van elkaars ervaringen op het gebied van zelfzorg.” Van de Weerd vindt dat de drogist nu in moet spelen op het momentum. “De nood bij de huisartsen is zo groot dat we een oplossing moeten verzinnen. Als je luistert naar de sprekers vandaag, kunnen we heel trots zijn op onze rol en de bescheidenheid van ons afschudden.” Coolen van Brakel onderschrijft dat maar kan zich ook vinden in de opmerking van Iris de Vries dat de drogist dan ook alleen evidence based producten moet verkopen. “Ik vind dat je als bedrijfstak een keuze moet durven maken om sommige producten uit de schappen te halen. Daag fabrikanten van supplementen bijvoorbeeld uit om meer onderzoek te plegen. Je moet voorkomen dat men je primair ziet als handelaar.” Van de Weerd: “We moeten minder bescheiden worden, zelf in actie komen, de samenwerking opzoeken en de consument nog beter laten weten wat de drogist voor hen kan betekenen. We zien bij ons verweer tegen de wetswijziging dat we veel medestanders hebben, ook in de eerstelijn en dat geeft energie om deze weg te vervolgen.” Van Dijk: “Ik hoop vooral dat alle partijen over hun schaduw heenstappen, in het belang van de burger en de patiënt. Er

moet iets gebeuren, dus blijf in gesprek en kom vooral in actie!”

Stukje gezonder maken Jos Jongstra, directeur van het CBD: “De drogist geeft 65 miljoen gezondheids adviezen per jaar, over leefstijl, preventie en goed in je vel zitten. We zijn altijd dichtbij, goed opgeleid en bij de gecertificeerde drogist kan de consument een deskundig, gevalideerd advies verwachten. Alleen weet niet elke consument dat. Er zijn dus een hoop uitdagingen. Tijdens dit congres kunnen we veel inspiratie ophalen, ik ben ervan overtuigd dat we door samen op te trekken Nederland een stukje gezonder kunnen maken.” Tot slot was er een muzikale ode aan Marten Hummel, oud-directeur van het Centraal Bureau Drogisterijbedrijven, die zich meer dan dertig jaar hard heeft gemaakt voor een sterke positie van de drogist.

WHO-CARES /// JULI 2022

REDACTIE

Onthutsend In het dagelijks leven ben ik een zachtaardig mens. Ik eet met mes en vork, ben vriendelijk in de omgang en heb veel geduld en empathie. Als mij echter wordt opgedragen een column te maken, dan komt het beest in mij los! Want een columnist mag alles zeggen. Maar besef wel: het is slechts een mening. Dus als u zich in het onderstaande op enig moment aangevallen voelt, of u heeft de indruk dat ik u een spiegel voorhoud, bedenk dan: het is slechts een column. Op het moment daqt ik dit schrijf, is nog niet bekend hoe de Tweede kamer zou stemmen over de verzamelwet - en dan met name het deel over zelfzorggeneesmiddelen. Waarschijnlijk weet u inmiddels waar u aan toebent. Pakweg een maand geleden verzond ik een open brief, die ook in dit vakblad verscheen. Nu ik erop terugkijk: wellicht was de timing niet helemaal goed. Want er was media-aandacht genoeg: daar lag het niet aan. Maar niet begin juni maar pas begin juli zou de kamer dit plenair behandelen. Het momentum is nu weer een beetje weg, vrees ik. Welk momentum? het is overduidelijk dat als de boeren in hun voortbestaan worden bedreigd, zij mest voor de deur van de minister gooien, wegen afzetten en hooibalen in brand steken. Dat doen wij drogisten natuurlijk niet. En ik roep ook niet op dat we dat gaan doen, want het is erg ondeugend. Maar aan de andere kant heb ik ook ervaren dat veel zelfstandige drogisten er eigenlijk helemaal niet mee bezig waren. En dus niet met hun eigen toekomst! Dat vind ik ronduit onthutsend. Toen er een paar weken geleden een bijeenkomst van zelfstandigen was, werd het issue wel besproken. En werd de vraag gesteld: hoe dan verder zonder uad-middelen? Het antwoord bleef uit. Zonder verweer met de kop op het hakblok. Een der aanwezigen wilde wel actie en

WHO-CARES /// JULI 2022

rumoer. Maar ik dacht toen: het is vrees ik te laat als je nu nog wilt bewegen. Ook op het niveau van de retailorganisaties is er niet écht actie ondernomen. Ook al snappen die organisaties dat het roer om moet, ook al beloven zij dat hun klanten: tussen droom en daad… De realiteit is dat na lange tijd niet veel meer dan de voorwaarden zijn veranderd. Natuurlijk zijn er - van hoog tot laag - genoeg mensen in een organisatie die begrijpen dat het anders moet, en die dat ook willen. Maar probeer het maar eens. Hoe kom je uit onder de druk om te handelen op basis van wie de grootste marketingbijdrage doet? Hoe houd je je aandeelhouders tevreden als je scherpe keuzes wilt maken? En hoe maak je een vuist als het belang van je moederbedrijf tegengesteld is aan dat van jou (ik denk nu bijvoorbeeld aan het belang van Ahold ten opzichte van Etos als het gaat om de zogeheten veegwet)? Er is gewoon niet aan te ontkomen, ook niet als je dat als CBD oppakt. En zo is de negatieve spiraal weer rond. Hoe dan ook moet dus je als drogist zélf urgentie creëren voor je winkel. Scherpe keuzes maken, je focussen op duurzaamheid en zorg. Niet onmiddellijk, maar op termijn, ben je dan winnaar zonder dat het een wedstrijd is. Zorg ervoor dat je daarin goed wordt ondersteund. Dus kijk goed om je heen wie je daarbij het beste kan helpen. Maar besef vooral dat het nu snel anders moet. Dat is evident.

Harry Piet is al 35 jaar drogist en rasondernemer in Noord-Holland

FOCUS

Meer seleen, minder kans op hartfalen

Seleen beschermt ons - maar we krijgen er te weinig van binnen. Wat zouden de gezondheidsvoordelen zijn als we ons seleentekort zouden aanvullen naar het optimale niveau? Een nieuwe Nederlandse studie geeft antwoord Een studie van de Universiteit van Groningen heeft aangetoond dat seleen het hart kan beschermen en ontstekingen tegengaan. De studie, onder de naam PREVEND(1) en gepubliceerd in European Journal of Heart Failure, laat zien dat mensen met een hoger gehalte aan seleen in het bloed minder kans hebben op hartfalen. Ze hadden ook lagere hoeveelheden van C-reactieve proteïnen, die wijzen op ontstekingen in het lichaam.

Rokers Wat opvallend is, is dat de voordelen van seleensuppletie alleen zichtbaar waren bij niet-rokers, omdat bij hen het seleengehalte in het bloed meestal lager bleek dan bij rokers. De onderzoekers denken dat dat te maken heeft met het feit dat tabak onder meer giftige zware metalen bevat, zoals arsenicum. Van arsenicum weten we dat het een chemische reactie aangaat met seleen, waardoor meer seleen via het darmkanaal wordt afgevoerd.

Tekort Hoeveel seleen hadden de deelnemers aan de studie in hun bloed, en is

dat voldoende? De onderzoekers ontdekten dat de deelnemers gemiddeld 84,6microgram seleen per liter in hun bloed hadden. Dat zit dicht tegen het gemiddelde in Europa. Echter is ook duidelijk dat daarmee er in heel Europa een seleentekort is, want volgens een studie(2) die in 2010 in het American Journal of Clinical Nutrition werd gepubliceerd, moet er bijna 120mcg per liter in het bloed zitten voor een volledige saturatie van het selenoproteïne P, dat seleen door het hele lichaam transporteert. Volgens deze studie is een dagelijkse suppletie van met 100mg seleen verrijkte gistpillen de meeste deelnemers op het gewenste niveau van 120mcg/l krijgt.

gezonde ouderen geen placebo maar een suppletie van 200mcg seleengist kregen toegediend, gecombineerd met 200mg van het coenzyme Q10. Na vijf jaar bleek het aantal sterfgevallen door hart- en vaatziekten met 54% gedaald te zijn, terwijl de hartspierfunctie bij de deelnemers significant verbeterd was. Ook zijn er studies die laten zien dat dezelfde dosis een positief effect heeft bij schildklierstoornissen.

bronnen: 1) “High selenium levels associate with reduced risk of mortality and new onset heart failure: data from PREVEND”, European Journal of Heart Failure (2022), doi:10.1002/ejhf.2405 2) “Establishing optimal selenium status:

Waar staan we nu?

results of a randomized, double-blind, place-

Het Groningse onderzoek toont aan dat mensen met een hoger seleengehalte in hun bloed een lagere mortaliteit hebben, minder risico hebben op een hartziekte en minder ontstekingen in het lichaam krijgen. Dat werd ook duidelijk uit de recente Zweedse KiSel-10 studie(3), waarbij de helft van de onderzochte

bo-controlled trial.”, Am J Clin Nutr, 2010 Apr;91(4):923-31. 3) ”Cardiovascular mortality and N-terminal-proBNP reduced after combined selenium and coenzyme Q10 supplementation: a 5-year prospective randomized double-blind placebo-controlled trial among elderly Swedish citizens.”, Int J Cardiol. 2013 Sep 1;167(5):1860-6

WHO-CARES /// JULI 2022

AKTUEEL

Pensmarkt Den Bosch:

200STE ETOS MET NIEUWSTE CONCEPT Op 15 juni is de nieuwe Etos in het centrum van Den Bosch geopend. De winkel aan de Pensmarkt 16 heeft het nieuwste winkelconcept van Etos met extra aandacht voor beauty en gezondheid én twee behandelkamers van De Huidkliniek. Winkelmanager is Wendy van Hirtum.

Het team van gediplomeerde medewerkers laat met een snelle touch up zien hoe je zelf een make up-product kan toepassen. “Ook kunnen we je veel vertellen over wat je zelf kunt doen om gezond te blijven. Wat je vraag ook is, we helpen je verder. Elke dag zijn wij er om onze klanten zich lekker in hun vel te laten voelen. We geven graag tips en advies

Etos Pensmarkt is de tweehonderdste Etos met het nieuwste winkelconcept. Joost Leijnse, Directeur Winkels, Etos: “Deze opening is een mijlpaal voor ons. In drie jaar tijd hebben we 200 Etos-winkels omgebouwd naar de nieuwste look & feel. Ik ben trots op alle collega’s en de bouwpartners die dit mogelijk maken.”

over beauty, huidverzorging en gezondheidsproducten”, aldus Van Hirtum. De eigen-merkproducten van Etos krijgen een eigen schap en een dominante plek in de ruime winkel.

Warme uitstraling Het concept van de nieuwe Etos-winkel onderscheidt zich onder meer door een warme uitstraling dankzij de keus voor zachte tinten op de wanden en een houten visgraatvloer. Ook kunnen klanten zelf de aankopen scannen en afrekenen met pin bij de zelfscankassa’s. Er is een groot aanbod gezondheidsproducten, zoals vitamines en supplementen, maar ook een uitgebreide beauty- en geurenafdeling.

WHO-CARES /// JULI 2022

Huidkliniek

aanwezigheid van twee behandelkamers van De Huidkliniek. “Etos is blij met de uitgebreide samenwerking met De Huidkliniek. Zo kan Etos haar klanten nog beter helpen zich iedere dag goed te voelen door de beste producten en service aan te bieden.” Op afspraak geven de huidtherapeuten onder andere bindweefselmassages en verzorgen peelings en microneedling. Aan de hand van een huidscan krijgen klanten een behandelplan en uitgebreid productadvies. En de Huidkliniekproducten vinden klanten op de afdeling dermacare.

Ook deze Etos-winkel heeft een bijzondere samenwerking met De Huidkliniek. De Huidkliniek verzorgt huidbehandelingen door professionals met een afgeronde HBO opleiding. “Wij zijn geen artsen, geen schoonheidsspecialisten, maar gediplomeerde en gedreven huidtherapeuten.” De Huidkliniek werkt nauw samen met huisartsen, plastisch chirurgen en dermatologen. Op diverse locaties in Nederland werkt Etos al met De Huidkliniek samen, maar deze winkel onderscheidt zich door de

Sebastiaan de Jong (Etos):

“BEWEGEN WE ONS NOG IN JUISTE RICHTING? DIE VRAAG HOUDT ONS DRUK BEZIG.”

IN DIALOOG

Met Sebastiaan de Jong staat er bij Etos een man aan het roer die de formule van haver tot gort kent, want hij begon zijn carrière ooit bij de Zaanse drogisterijorganisatie. Het is met die ‘veldkennis’ dat hij de lijnen uitzet voor de toekomst - en die lijn is in steeds grotere mate digitaal. Als iets jouw levensloop en carrière kenmerkt, wat is dat dan? “Brede nieuwsgierigheid. In mijn jeugd, die ik doorbracht in Haarlem en Rotterdam, was ik veel buiten te vinden: in het bos, in de duinen, op het ijs. Maar ik keek verder: een vriend die ging werken bij Talk Radio inspireerde me om me te verdiepen in veel verschillende onderwerpen, en ik begon me te interesseren voor vroege renaissancekunst. Ik had veel ideeën en wilde iets creëren, en daarom koos ik uiteindelijk voor economie, want dat creëren wilde ik in het bedrijfsleven doen: een dynamische plek waar het allemaal gebeurt.” “Ik was geïnteresseerd in zowel macro als micro-economie - ook hier liet ik mij breed informeren -, maar uiteindelijk koos ik voor de bedrijfseconomische kant, en heb me specifiek verdiept in retail. Een sector die me erg aanspreekt, want dat gaat over de meest directe band met consumenten en dus met de maatschappij.” “Ik bracht mijn kennis vanaf 1998 in de praktijk bij Ahold Delhaize. Ik begon als management trainee bij Etos. Daar heb ik het echte retailvak geleerd. Ik kreeg toen onder meer de opdracht het eerste formuleboek van Etos samen te stellen, met onderscheid tussen Etos-winkels met verschillende shopping journeys: city, station, buurtwinkel. Dat is nog steeds de basisstructuur onder de Etos-formule. Daarna kreeg ik andere verantwoordelijk heden: eerst inkoop, daarna internationale inkoop, en toen vers bij Albert Heijn. Vervolgens ging ik het internationale pad op: ik verhuisde naar Praag als commercieel directeur van

WHO-CARES /// JULI 2022

Albert, de lokale foodretail-formule van Ahold Delhaize in Tsjechië. Een goede timing, want een jaar later hebben we daar de Interspar-formule overgenomen en geïntegreerd. Het was een mooie klus, waarbij ik onder meer bezig was met het opstellen van een nieuwe merk positionering, een nieuwe supermarktformule en de assortimentstrategie. Later keerde ik terug naar Nederland. Eerst werd ik gevraagd de fusie van Ahold met Delhaize aan de inkoopkant voor te bereiden en te begeleiden. Daarna ben ik overgegaan naar de winkelorganisatie om een deel van de Albert Heijn-winkels operationeel aan te sturen.”

‘Wij zien online niet als een bedreiging maar als een hele mooie toevoeging’

Opdracht Je bent, na een hiaat van twee jaar als CCO bij Intergamma, begin 2021 terug naar Ahold Delhaize gegaan. “In eerste instantie om voor Ahold Delhaize een Europese inkooporganisatie op te zetten, want daar had ik inmiddels veel ervaring mee. In juli van dat jaar heb ik de overstap gemaakt naar waar ik ooit begon: Etos.” Welke taak of opdracht heb je als de nieuwe stuurman van Ahold Delhaize meegekregen? Welke uitdagingen heb je aan te gaan? “Ik zie maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op de strategie van Etos. Ook de covid-pandemie heeft een verandering in de oriëntatie op gezondheid bij de consument teweeggebracht, waarbij er een verschuiving heeft plaatsgevonden van oplossen en herstellen naar preventief met je gezondheid bezig zijn, en je gezond vóelen. Het is mooi om te zien dat Etos in die maatschappelijke verschuiving gekozen heeft een pro-actieve positie in te nemen, en daartoe initiatieven heeft ontplooid. Maar de vraag is nu wel: bewegen we ons nog in juiste richting? Met die vraag, daar zijn we nu druk mee bezig.”

Goed adviesgesprek

Het klinkt een beetje alsof je een soort vliegende kiep voor Ahold Delhaize bent. “Ik heb binnen Ahold Delhaize veel verschillende retailrollen vervuld, dat past bij mijn profiel: ik wilde alle aspecten van het vak leren kennen. Zoals ik al zei: ik ben breed geïnteresseerd!”

Was het beeld dat je van Etos had nog wel conform de werkelijkheid? “Etos heeft zich ontwikkeld tot een plek waar gezondheid en wellbeing centraal staan: een plek waar je als klant heengaat met een vraag en weggaat met een oplossing en/of een advies.. Ik heb in het begin heel wat winkels bezocht, en in een aantal meegewerkt. Het viel me toen op hoeveel vragen de klanten aan onze medewerkers stellen. Het is mooi om te zien hoe medewerkers klanten met hun

IN DIALOOG

vragen kunnen helpen - en met wat voor kennis! Ik zag ook dat ze hun adviesgesprek op een natuurlijke, attente manier doen, ze voelen de klant goed aan. Dat is belangrijk, want iemands gezondheid is vaak toch iets intiems.”

Winkelnetwerk Hoe is Etos uit de coronacrisis gekomen? Wat zijn de lessen, de inzichten uit de afgelopen twee jaar? “We zagen dat de consument zich vooral dichter bij huis bevond. Zeker in dorpen hebben drogisterijen een opleving meegemaakt, maar in het hart van de stad was dat zeker niet zo, uitzonderingen daargelaten.” Gaat Etos zich in de toekomst dus meer richting de dorpen begeven? “Je moet goed in de gaten houden wat er gebeurt, maar als ik naar ons winkelnetwerk kijk, dan denk ik dat we Nederland goed afgedekt hebben.

Natuurlijk: als we een mogelijkheid zien, dan zullen we niet nalaten die aan te grijpen. Maar onze focus is niet veranderd, we veranderen onze vestigingsstrategie niet.”

Assets en kansen Hoewel je geen opdracht hebt, kan ik me toch voorstellen dat je wel ideeën hebt die je wilt gaan uitvoeren. Welke richting gaat Etos zich in jouw visie naar toebe wegen? “Om te bepalen wat je wilt creëren, moet eerst weten wat je assets zijn en welke kansen en ontwikkelingen je ziet. Volgens mij is de kern van Etos: kennis en advies. Dat zit in ons DNA, en dat is zeker nu heel relevant. Maar we kunnen er nog zoveel meer mee. Dus ik vind het belangrijk dat we op die ‘key asset’ voortbouwen. Etos investeert dus vooral in die adviesrol richting de consument. Dat sluit ook direct aan op de kansen die we zien: maatschappelijke elementen

waar wij goed in zijn, zoals de oriëntatie op gezondheid. Dat is cruciaal voor Etos, maar we zijn er ook goed op voorbereid. Dankzij de overname van Solvo Groep (met onder andere gezondheidsplein. nl, dokterdokter.nl en ziekenhuis.nl), zijn we in de grootste aanbieder van gezondheids- en welzijnsinformatie in Nederland geworden. De website van Etos is vrij nieuw, en zeker sterker door de toevoeging van Solvo Groep. We hebben veel goede content online en willen daarop doorbouwen door die verder te ontsluiten in de winkel. Denk verder aan digitale tools die we kunnen inzetten - binnen en buiten de winkel - op het gebied van persoonlijk advies, productinformatie en algemene gezondheid. “

Clicks & bricks Het klinkt alsof Etos steeds meer het digitale pad opgaat… “De groei van online sales is een algemene

WHO-CARES /// JULI 2022

IN DIALOOG

ontwikkeling die wij ook bij Etos zien. Met name tijdens - door - corona zijn de online sales flink gestegen. Wij zien het niet als een bedreiging maar als een hele mooie toevoeging van de sales in de winkels. Dat we daarop inspelen is dus een goede stap, want je moet daar zijn waar de consument is.” Een grotere rol voor online kan, zeker voor jullie ondernemers - en dat zijn er toch rond de 275 - een bedreiging vormen voor de sales in de winkel. “De verschuiving van fysiek naar online leidt tot andere klantstromen. En natuurlijk vinden ondernemers het niet leuk als de omzet verschuift van hun winkels naar het internet. Aan de andere kant begrijpen zij ook wel waar de kansen liggen - en juist dan is het belangrijk dat je lid bent van een organisatie die de kracht en de flexibiliteit heeft om de uitdaging van digitale verkoop aan te gaan. Maar ook kan het een het ander juist versterken: wij zien dat er, nadat de consument zich online georiënteerd heeft, vaak in de winkel een adviesgesprek volgt.”

‘Wij willen vooral meer uit onze markt halen’

Aan de andere kant: het valt me op dat Etos eigenlijk al jaren vrij constant op circa 550 winkels zit. Dat klinkt alsof ondernemers andere keuzes maken. Baart je dat geen zorgen? “Wij halen onze groei niet uit een groter aantal winkels. Bij ons zit het vooral in het meer uit je markt halen - zoals met ons nieuwe winkelconcept. Daarmee ontwikkelt Etos zich van een ‘healthand beauty’-drogisterij naar een nieuwe positionering op de markt als gezondheidsadviseur.”

WHO-CARES /// JULI 2022

Prijsperceptie Ik wil geen oude koeien uit de sloot halen, maar Etos heeft lang gekampt met een wat negatief prijsimago. Daar is hard aan gewerkt, maar kun je ook zeggen dat dat imago verbeterd is? “Prijsperceptie is in alle retail belangrijk, dus ook in onze branche. En we hebben er veel aan gedaan, al raak je dat imago niet meteen kwijt. Maar die perceptie is dus niet conform de realiteit, want we doen juist veel omzet in promotie. Met andere woorden: we staan echt wel bekend om onze goede aanbiedingen. In de winkel krijgt de klant de bevestiging dat hij niet teveel betaalt.”

Nieuwe variant Vlak voor de covid-pandemie rolde Etos in Leidschendam het vlaggenschip van het vernieuwde winkelconcept uit, maar ik kreeg destijds de indruk dat het zich nog in de pilotfase bevond. Hoe doet die formulevariant het nu, met de weten schap van de afgelopen jaren op zak? “Die nieuwe variant doet het goed: Leidschendam is een mooie winkel met een goede performance. Het vernieuwde winkelconcept is ook al breed uitgerold: begin juni opent de tweehonderdste

hypermoderne winkel in Den Bosch op de Pensmarkt. Met dit winkelconcept kan Etos zich aan de hand van de winkelbeleving onderscheiden van de concurrentie. De vernieuwde winkels zijn toegankelijk, warm, transparant en vrouwelijk, het concept oogt fris. Klanten komen graag bij ons vanwege de acties en activiteiten, zoals advies van een orthomoleculair therapeut, een persoonlijk gezondheidsadvies, bijeenkomsten over specifieke problemen of producten. De wellbeing strategie verplaatst de focus naar onderwerpen die zich richten op gezondheid, namelijk beweging, mondverzorging en vitamines & supplementen. Daarnaast betekent wellbeing ook je goed voelen doordat je er goed uitziet. Daar besteden we weer meer aandacht aan. Met als voorbeeld de Etos pure makeup-lijn waarmee we met een unieke propositie van producten met natuurlijke ingrediënten inspelen op een trend die belangrijk is voor onze klanten.”

Bewust Beter Bewust Goedkoper Bewust Lager

HET BETAALBARE ALTERNATIEF - 43.000 artikelen. - Compleet en onderscheidend assortiment. - Landelijke marketing. - Compleet folderprogramma en social media ondersteuning. - Uitgebreid POS materiaal pakket. - Herkenbare winkeluitstraling. - Meer vrijheid in lokaal ondernemen.

ALLES PER STUK TE BESTELLEN

GEEN REGELWAARDE TOESLAG

Uitgebreid POS materiaal pakket

Bewust Beter Bewust Goedkoper Bewust Lager

Folderpakket Bewust Goedkoper

Social media ondersteuning.

AUTOMATISCHE KOPPELING met o.a. Microcash, Valk en Cocosoft

GDP

GDP EN SKAL GECERTIFICEERD

UITLEVERPERCENTAGE 99,1% 43.000 ARTIKELEN

DDB is een winkelondersteuning van: UniPharma Heerlijkheidsweg 20 4332 SN Middelburg www.unipharma.nl www.drogistbewustbeter.nl info@drogistbewustbeter.nl

REPORTAGE

Nieuwegein

Receptie NCV CBD Fotografie: Inge Thöne

Omdat de traditionele Nieuwjaarsreceptie van NCV en CBD niet door kon gaan, werd besloten in eind juni alsnog een informele bijeenkomst te organiseren. Ditmaal in Nieuwegein, waar onder leiding van NCVdirecteur Ronald van Welie en CBD-directeur Jos Jongstra een aantal hot topics de revue passeerden. “Ik zou bijna zeggen: gelukkig nieuwjaar”, zo deed Van Welie de aftrap. “En we hadden echt leuke dingen bedacht voor de nieuwjaarsreceptie.” Maar Jongstra wees er ook op dat het een goede beslissing was om de bijeenkomst te verzetten: “De receptie viel zelfs in de week met de hoogste testverkopen!” Waar de nieuwjaarsreceptie toch altijd boven de 100 bezoekers kan verwachten, was het dit keer rustiger, met pakweg 60-80 mensen, onder meer omdat diverse bedrijven dit soort bijeenkomsten vanwege het covid-gevaar tijdelijk voor hun medewerkers in de ban heeft gedaan. Desalnietemin was de nieuwe locatie - het was ditmaal niet in Soest maar in Green Village in Nieuwegein - een gouden greep, met voldoende ruimte voor mensen om tijdens het informele deel even een onderonsje te hebben. Daarvoor was het aan drie panels om kort een aantal hot topics te bespreken. Zoals de zogeheten veegwet, die ertoe kan leiden dat de adviesrol vanb de drogist uitgehold wordt en UAD-producten in theorie overal verkocht kunnen worden. “Enerzijds een bedreiging, anderzijds een kans”, zegt Michiel Maartens van NDS: “Ter vergelijking: er wordt op steeds meer plekken vlees verkocht, maar toch schieten de traiteurs uit grond. Dat advies werkt. Als de drogisterijen blijven investeren in kwaliteit en de advisering, ben ik ervan

WHO-CARES /// JULI 2022

overtuigd dat de consument juist na de invoering van de tablet meer behoefte heeft aan een persoonlijk, face-to-face advies.” Jongstra wees erop dat communicatie over gezondheid door drogisten essentieel is, met pakweg 2,5 miljoen mensen die met lage gezondheidsvaardigheden, en terwijl de drogist jaarlijks 65 miljoen adviesvragen beantwoordt.

Samenwerken

stellen met zich mee die het de cosmeticabranche moeilijk maken. Retailers en leveranciers moeten elkaar vinden om het in de praktijk uitvoerbaar te houden. Dat is nog een heel proces de komende jaren. ” Marion van Deurzen, manager regulatory affairs bij een grote leverancier: “Je komt bij het pellen van een sinaasappel met meer geurstoffen in aanraking dan toegestaan in een parfum. En soms raken ze de werkzaamheid van producten.” Van Welie: “We moeten en kunnen steeds meer informatie verschaffen over onze producten en de consument wil ook beter geïnformeerd worden. Digitale informatievoorziening biedt de oplossing. Ik hoop dat retailers en producenten elkaar kunnen vinden in de uitvoerbaarheid.”

Belangrijke vraag: hoe kunnen cosmetica en drogisterij beter samenwerken? Het antwoord: dat kan op dit moment vooral op het vlak van duurzaamheid. “Een containerbegrip”, waarschuwde Jongstra, maar het krijgt bij ons wel steeds meer aandacht. Er zijn bij consumenten ook veel vragen over.” “Leveranciers en retailers moeten op dit gebied hecht samenwerken om de gestelde goals te behalen”, vulde Arjen van der Lingen, head category manager bij NDS, aan. “Met verpakkingen zijn we al een eind, en werken we ook samen, zoals bijvoorbeeld NDS dat doet binnen Mosadex.”

Sinaasappel Samenwerking is ook het antwoord voor de ophanden zijnde wijzigingen in de Cosmeticaverordening, zegt Van Welie: “De Green Deal brengt veel wetsvoor-

AWARDS

KOMEET en METEOOR Event:

‘ONDERSCHEIDEND VERMOGEN IS IETS OM TE KOESTEREN’ Afgelopen mei werden op het hoofdkantoor van DA in Lelystad de KOMEET en METEOOR Awards uitgereikt voor de beste introducties en de snelstgroeiende merken van het afgelopen jaar. Niet alleen een leuk feest voor de winnaars en andere toppers in de branche, maar impliciet ook een pleidooi voor onderscheidend vermogen.

Het was algemeen directeur van NDS Ruud van Munster die in zijn openingswoord benadrukte hoe belangrijk onderscheid is. “Zorg, en daarmee zelfzorg, spoelen een steeds belangrijkere rol in onze maatschappij. Op dat vlak zijn naast drogisten ook supermarkten en andere branche actief. Dus het gaat erom hoe je de klant naar jou toe kunt halen. Wij kunnen ons met passie, lokale binding en

landelijke herkenbaarheid, plus kennis en kunde, echt onderscheiden. We laten zien dat we niet alleen producten verkopen maar de consument ondersteunen in zijn gezonde leefstijl. Dat onderscheidend vermogen is iets om te koesteren.” Hij wees erop dat hetzelfde geldt voor de industrie: “We hebben merken nodig die blijven innoveren. Wij zoeken een goede mix van landelijk sterke merken die geen

exclusiviteit nastreven, met pecialistische merken waar een verhaal én een opleiding aan vastzitten. Dat geeft de beste klantenbinding.” Dirk van Gameren gaf namens IRi Nederland uitleg over hoe de top 25-lijsten tot stand kwamen. “De basis daarvoor zijn onze marktcijfers - weten meten bij drogisten en supermarkten - waarbij we elk introductie de eerste tien weken van de introductie gemeten hebben om een level playing field te creëren. Daarbij maken we onderscheid tussen de scores in omzet én in units, zowel bij de introducties als de merken.” Dit jaar werd besloten om de covidgevoelige producten, met name de covid-

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

De top 25-lijsten van beste introducties en snelstgroeiende merken kunt u online vinden. En alle winnaars kregen de mogelijkheid zich middels video en foto te laten vereeuwigen. Wilt u hun awards-filmpjes bekijken en de top 25-lijsten inzien? Ga dan naar www.who-cares.nl

Arjan van der Lin

gen

eren

Dirk van Gam

testen, buiten de metingen te houden, omdat deze een hausse in de omzet creëerden die niet afspiegelden wat er zich in de markt afspeelde ten opzichte van vorige jaren. Van Gameren ziet dan wel duidelijk ontwikkelingen: “Ons valt op dat Hooikoorts een groeiende categorie blijft, met zowel nieuwe toetreders als nieuwe toepassingen. Ook Oogdruppels is een groeiende categorie met diverse innovaties, met indicaties op Allergie, Ontsteking en Scherp Zien. Hier vinden we wel een indirect effect van covid, omdat veel meer mensen last hadden van oogirritaties vanwege het vele thuis achter het scherm werken. Een ander indirect covid-effect is dat er in 2021 veel

WHO-CARES /// JULI 2022

Ruud van

minder beperkingen waren om te reizen. En dat betekent dat de EHBO reistas weer gevuld moest worden - met antidiarreeproducten, anti-insectproducten, maar ook kalknagels zien we veel terug in de lijsten. Tot slot stonden VMS-merken natuurlijk ruim in de belangstelling, vooral in combinatie met preventie en gezondheid.” Joost Heessels, mede-uitgever van vakblad who-cares, gaf uitleg over het platform van who-cares en de andere vakbladen van uitgeverij Magenta, waarbij hij wees op de potentiële synergie die dat geeft en de meerwaarde die dat biedt in bijvoorbeeld ondersteuning van bedrijven met hun corporate - en consumenten-

Munster

communicatie. Hoofdredacteur/uitgever Antal Giesbers riep daarna de winnende leveranciers naar voren, die al hun certificaten en gewonnen awards tezamen uitgereikt kregen. Op die manier kreeg elke leverancier de aandacht die hij verdient. De awards werden uitgereikt door Hoofd Category Management Arjan van der Lingen, die zich met zichtbaar plezier van zijn taak kweet. Ook hij liet merken hoe belangrijk hij de rol van de industrie vindt voor de klantenbinding én de adviesrol van de industrie. “Maar ook persoonlijk contact en het aanhalen van de banden spelen een structurele rol in het goed functioneren van de branche!”

AWARDS

A. Vogel: Sterk in oogen ooroplossingen A. Vogel viel dit jaar in de prijzen met een METEOOR 3 Award voor A. Vogel Ontstoken Ogen oogdruppels, dat de nummer 3 is in de top 25 van introducties op basis van omzet. Dit product scoorde ook hoog in de top-25 van introducties op basis van units, met een nummer 8 positie.

Sanias van Aurobin

t in de topscore bovenaan terech am kw lux ne Be s Bij Aurobindo ductie van Sania nd met de intro ctie een du van IRI Nederla ro int its bleek deze un n va sis ba t Diarrhee. Op basis van omze d, terwijl het op ar wa d ar aw t 1 omda METEOOR vallende score, nd. Het is een op groot n ee op nummer 11 sto al na het drogistenka n ite bu al or vo Sanias juist succes is.

Daarnaast scoorde A. Vogel met drie introducties in oogen ooroplossingen. A. Vogel Scherp Blijven Zien oogtabletten staat op positie 22 in introducties op basis van omzet. In diezelfde ranking staat A. Vogel Oorsmeer oordruppels op positie 23, en die positie neemt het ook in in de ranking van introducties op basis van units. Bij de awardsuitreiking zei Manager Trade Marketing Patrisja Mintjes heel erg blij te zijn met de award en de accolades. “Veel mensen hebben last van hun oren, met name oorsmeer, maar ook van droge en ontstoken ogen. Wij zagen die mogelijkheden tot productontwikkeling en hebben de kansen benut met deze introducties.”

Introducties obv omzet A. VOGEL ONTSTOKEN OGEN

Introducties obv omzet A. VOGEL SCHERP BLIJVEN ZIEN Introducties obv omzet A. VOGEL OORSMEER Introducties obv units A..VOGEL ONTSTOKEN OGEN Introducties obv units A. VOGEL OORSMEER

23 8 23

v omzet CT Introducties ob REE TABLET 20 IARREE BIJ DIAR -D SANIAS ANTI

HRA Pharma en OTC Medical: de kracht van Compeed Een introductie van Compeed rees naar de top van de meest succesvolle introducties van het afgelopen jaar. Compeed Mixed blarenpleisters sleepte daarmee een METEOOR 3 award in de wacht. Maar het was in goed gezelschap, want Compeed scoorde maar liefst zesmaal in de top 25 van succesvolle introducties en sterke merkontwikkeling. Compeed is een merk van HRA Pharma, dat in Nederland wordt vertegenwoordigd door OTC Medical. Via een livestream-verbinding kon commercial manager Marijn Olthof van OTC Medical vanuit het hoofdkantoor van HRA Pharma in Parijs het event meebeleven, en de award op afstand in ontvangst nemen. 15 24

Introducties obv omzet COMPEED BLARENPLEISTERS MIXED SIZE Introducties obv omzet COMPEED BLARENPLEISTERS EXTREME

Introducties obv units COMPEED BLARENPLEISTERS MIXED SIZE

Introducties obv units COMPEED BLARENPLEISTERS EXTREME

Merkontwikkeling in omzet Compeed Merkontwikkeling in units Compeed

units Introducties obv IARREE SANIAS ANTI-D BLET 20CT BIJ DIARREE TA

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

PK Benelux: dubbele topscore voor Lucovitaal

Reckitt Benckiser Healthcare: sterk in intro’s én merkontwikkeling

Het merk Lucovitaal van PK Benelux wist dit jaar zowel in omzet als in units de hoogste positie te behalen - een unieke prestatie van een bedrijf dat al jarenlang hoog scoort in de top 25 rankings van IRI. Junior account manager retail Maxime de Bruyn en rayonmanager Johan van Ingen ontvingen de twee KOMEET awards tijdens het uitreikingsevent bij NDS. “PK Benelux is een zeer vooruitstrevend bedrijf: we innoveren snel en spelen ook snel in op de behoefte van de consument”, zo verklaarde Van Ingen het succes. “Wij kunnen dan ook heel snel met producten op de markt komen”, voegde De Bruyn daar aan toe.

1 1

Merkengroei obv omzet LUCOVITAAL Merkengroei obv units LUCOVITAAL

Reckitt Benckiser Healthcare sleept dit jaar maar liefst twee METEOOR Awards in de wacht, respectievelijk voor Durex Nude condooms en Scholl Voedend Voetmasker. Maar daar blijft het niet bij: het ontving ook nog eens negenmaal een accolade voor zowel succesvolle introducties als merkontwikkeling. Felix van Dam, key account manager bij Reckitt Benckiser Healthcare, was naar Lelystad afgereisd om maar liefst twee METEOOR Awards in ontvangst te nemen. Durex Nude bleek namelijk de nummer 1 in de top 25 van meest succesvolle introducties op basis van omzet - en kwam op basis van units op nummer 7. Scholl Voedend Voetmasker behaalde de tweede plaats in de ranking van succesproducten op basis van units (en was nummer 18 op basis van omzet). “Nude is het meest premium condoom dat we hebben, geïntroduceerd tijdens corona”, aldus Van Dam. “Met Scholl konden mensen toen ze niet naar een salon konden, thuis hun voeten verzorgen.”

Introducties obv omzet DUREX NUDE

Introducties obv omzet SCHOLL VOEDEND VOETMASKER Introducties obv omzet DUREX NUDE XL

2 7

12 23 7 8 16 24

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

Introducties obv units SCHOLL VOEDEND VOETMASKER Introducties obv units DUREX NUDE Merkontwikkeling in omzet Strepsils Merkontwikkeling in omzet Gaviscon Merkontwikkeling in units Nurofen Merkontwikkeling in units Strepfen Merkontwikkeling in units Strepsils Merkontwikkeling in units Scholl

AWARDS

Perrigo Nederland: grossier in topprestaties positie in, vooral Perrigo Nederland neemt elk jaar een belangrijke op het gebied ook maar , ucties als het gaat om succesvolle introd ET award in KOME een het e sleept van merkontwikkeling. Dit jaar van omzet. basis op 5-in-1 Nacht de wacht voor Bronchostop Direct suitreiking award de tijdens zijn te zig Perrigo was verhinderd aanwe niets en voor stond ek techni de maar op het hoofdkantoor van NDS, hostop Bronc iten. aanslu g rbindin dus kon Rik Boer alsnog via live-ve deed ast daarna units, in 4 Direct Nacht 5-in-1 stond op positie Bronchostop het ook in merkontwikkeling.

Introducties obv omzet BRONCHOSTOP DIRECT NACHT 5 IN 1

Introducties obv omzet PREVALIN DIRECT OOGDRUPPELS 5-IN-1 Introducties obv omzet DAVITAMON VITAMINE D DRUPPELS Introducties obv omzet DAVITAMON MAGNESIUM KAUWTABLET Introducties obv omzet DAVITAMON NACHTRUST 3-IN-1 CAPSULE

12 13 14 19 25

Introducties obv omzet COLDREX XYLOSEL NEUSSPRAY Introducties obv omzet DAVITAMON IJZER MET VITAMINE C & B12 Introducties obv units BRONCHOSTOP DIRECT NACHT 5 IN 1 Introducties obv units DAVITAMON VITAMINE D DRUPPELS

4 5 6 9 11 15 19 24

14 19 24 22

Introducties obv units PREVALIN DIRECT OOGDRUPPELS 5-IN-1 Introducties obv units DAVITAMON NACHTRUST 3-IN-1 CAPSULE Introducties obv units COLDREX XYLOSEL NEUSSPRAY Introducties obv units COLDREX KEELPIJN ZUIGTABLETTEN Introducties obv units DAVITAMON IJZER MET VITAMINE C & B12 Introducties obv units DAVITAMON MAGNESIUM KAUWTABLET Merkontwikkeling in omzet | Bronchostop Merkontwikkeling in omzet Prevalin Merkontwikkeling in omzet Coldrex Merkontwikkeling in units Bronchostop

Verrassende groei Solgar Solgar Vitamins verrast met een opvallende ontwikkeling van het merk Solgar. Dat merk stond al eerder hoog in de top 25, maar in 2021 ging het succes van het merk door het dak, en kwam Solgar eindelijk in aanmerking voor een KOMEET award voor een tweede positie in de ranglijst op basis van omzet, terwijl het op basis van units op de nummer 4 positie terechtkwam. Eric Schenk, sales manager bij Solgar Vitamins, kwam naar het hoofdkantoor van NDS om de award op te halen. Hij weet wel wat succesfactoren van Solgar op te noemen: “Allereerst omdat we een heel stabiel beleid voeren, maar ook hebben we een goede distributie, zowel on- als offline. De coronatijd heeft het merk Solgar een positieve impuls gegeven, maar daarnaast zien wij een stabiele groei bij zowel bestaande ondernemers alswel nieuwe klanten.”

Merkontwikkeling in omzet Solgar

Merkontwikkeling in units Solgar

WHO-CARES /// JULI 2022

Vemedia: ijzersterk in merkontwikkeling

2022

jaar met maar Vemedia Consumer Health Care ging dit ikkeling. Twee liefst drie awards naar huis voor merkontw er 2 positie bereikte, waren voor Shiepz, dat in units de numm KOMEET award en in omzet de nummer 2 positie. De derde ma, dat de ging naar Dampo van zusterbedrijf Imgro nummer 3 positie in units behaalde. en Instore ExcelAccount Manager Key Account Rob Smits het event bij NDS lence Manager Patrizia Diana kwamen naar ngst te nemen. om de awards en de certificaten in ontva we actief zijn “In de categorie rust en kalmering, waar r. We hebben met Shiepz en Valdispert, zijn we marktleide Smits. autoriteit hoog in het vaandel staan.”, aldus zijn is hoest en “De tweede categorie waar we sterk in scoorden we met verkoudheid”, vulde Diana aan. “Daarin Dampo, Natterman en Sinaspril.” Vemedia Consumer Health Introducties obv units 16 IL SINASPRIL PARACETAMOL 240 MG ZETP

3 5 8 13

2 3 17 23

Merkontwikkeling in omzet Shiepz Merkontwikkeling in omzet Dampo Imgroma Merkontwikkeling in omzet Valdispert Merkontwikkeling in omzet Natterman

Merkontwikkeling in units Shiepz Merkontwikkeling in units Dampo Imgroma Merkontwikkeling in units Leef Vitaal Merkontwikkeling in units Natterman

WHO-CARES /// JULI 2022

AWARDS

Viatris zet Introducties obv om TINE NEUSSPRAY AS EL AZ IN ST CARELA its Introducties obv un Y ASTINE NEUSSPRA EL AZ IN ST LA CARE

7 22

omzet Merkontwikkeling in in Carelast units Merkontwikkeling in r tou Prima units Merkontwikkeling in in Carelast

11 12 21

Remark Groep 17 17

9 6

Introducties obv omzet MIDALGAN WARM SPRAY Introducties obv units MIDALGAN WARM SPRAY Merkontwikkeling in omzet Daro Merkontwikkeling in units Daro

Golden Naturals 4 15

Merkontwikkeling in omzet Golden Naturals Merkontwikkeling in units Golden Naturals

Karo Pharma zet Introducties obv om AR LKWASTJE VLOEIBA GE NA NAILNER KALK

Medisana Benelux 18

Merkontwikkeli ng in omzet Medisana

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

Procter & Gamble

Beiersdorf 14

18 25

units Introducties obv S SENSITIVE KID ST LA AP HANS 1 M X 6 CM STRIP units Introducties obv STRIPS S SENSITIVE 20 KID ST LA AP HANS units Introducties obv PACK RSTE HULP MIX EE ST LA AP HANS

Introducties obv omzet CLEARBLUE DIGITAAL 6 DAGEN VROEGER 2stuks Introducties obv omzet CLEARBLUE DIGITAAL 6 DAGEN VROEGER 1stuks

Merkontwikkeling in omzet Vicks

zet

in om Merkontwikkeling t las Hansap

Medela Benelux 16

2022

Merkontwikkeling in omzet Medela Purelan Merkontwikkeling in units

OTC Medical v units Introducties ob FT SO X OHROPA

Medela Purelan

ling in omzet Merkontwikke Luuf ling in units Merkontwikke

22 13 20

Luuf ling in units Merkontwikke Ohropax

Centrafarm 21

Introducties obv omzet ALLEGRA NEUSSPRAY DUO

Merkontwikkeling in omzet Bisolvon Merkontwikkeling in units Bisolvon

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

Henkel 16 10

2022

Alpine Hearing Protection

v omzet Introducties ob -INSECTSPRAY ZENSECT ANTI v units Introducties ob -INSECTSPRAY ZENSECT ANTI

9 19

Introducties obv omzet ALPINE SLEEPDEEP OORDOPPEN Introducties obv units ALPINE SLEEPDEEP OORDOPPEN Merkontwikkeling in omzet Alpine

Johnson & Johnson Consumer Health 16 10

Introducties obv omzet ZENSECT ANTI-INSECTSPRAY Introducties obv units ZENSECT ANTI-INSECTSPRAY

Bayer Consumer Health 6

15 21 12 18

Introducties obv omzet CANESTEN GYNO BALANCE BACTERIELE VAGINOSE CAPSULE Introducties obv units CANESTEN GYNO BALANCE BACTERIELE VAGINOSE CAPSULE Merkontwikkeling in omzet Canesten Merkontwikkeling in omzet Rennie Merkontwikkeling in units Bepanthen Merkontwikkeling in units Canesten

WHO-CARES /// JULI 2022

Unilever 10

Merkontwikkeling in units Vaseline

Essity Nederland 11

Merkontwikkeling in Leukoplast

units

AWARDS 2022

Vemedia & Imgroma:

Bewezen kracht in Rust & Slaap en Hoest & Verkoudheid Vemedia ging met een reeks aan certificaten naar huis, én maar liefst drie awards, voor Shiepz (2x) en Dampo, omdat deze merken de sterkste ontwikkeling toonden in het afgelopen jaar. “We zijn heel blij met alle certificaten die we dit jaar in ontvangst hebben mogen nemen”, zegt Yvette van Hengel, Sales Director Vemedia & Imgroma. “Hoewel gezondheid een heel stabiele categorie is, zie je door covid toch een aantal sterk afwijkende stijgingen en/ of dalingen ontstaan. Mooi dat wij met de merken Shiepz en Dampo geëindigd zijn op een plek 2 en 3.”

Ontspannen nachtrust Categorie Rust & Slaap Vemedia is marktleider in de categorie Rust & Slaap met de merken Valdispert, Shiepz en Melatomatine. “Deze categorie groeide door covid in het buitenland heel hard vanwege stress en onzekerheid die een lockdown met zich meebreng”, vertelt Van Hengel. “Nederland week daar toch vanaf met een lichte groei. Daarom een goede prestatie dat we met Shiepz de derde plek krijgen voor de groei in omzetgemiddelde en zelfs een tweede plaats als het gaat om afzetgroei.” Shiepz (voorheen Sleepzz) richt zicht echt op het slaapsegment, waar Valdispert meer de natuurlijke rustgever is, legt van Hengel uit. “De wijzigingen in de markt, gedreven door wetgeving, maakt het soms niet duidelijker voor de consument. Shiepz 3 en 5 mg melatonine zijn de core van het assortiment gebleven, ook na de overgang van voedingssupplement naar RVG. De consument weet ons gelukkig

goed te vinden.” De rest van het assortiment richt zich meer op combinaties kruiden en laaggedoseerde melatonine, waar bijvoorbeeld ook promotie mogelijk is, zegt Van Hengel: “Met dit assortiment bedienen we weer een andere doelgroep. Communicatie is belangrijk, want we weten uit onderzoek dat mensen met name angst hebben voor gewenning.”

Geen virusverspreiding Categorie Hoest & Verkoudheid In dit segment is Imgroma actief met drie merken: Dampo, Natterman en Roter Hoest. “Bij Dampo hebben we er de afgelopen jaren hard aan gewerkt, enerzijds om de basis te versterken in het segment Inhalatie, anderzijds door het toevoegen van producten in de categorie Hoest. Met name bij de producten voor kinderen weet Dampo goed te scoren door onder meer de onderscheidende,

opvallende verpakking, die duidelijk aanwezig is in het schap.” In 2021 was er nauwelijks griep doordat de covid-maatregelen virusverspreiding tegengingen, zegt Van Hengel. “Dampo was toen het enige merk dat in een sterk dalende categorie groeide. Mooi dat we nu met Dampo de derde plaats hebben gekregen qua afzetgroei.” 2022 laat weer een heel ander beeld zien, zegt Van Hengel. “Volgens cijfers van IRi Nederland startte het griepseizoen in Q1 heel laat en loopt heel lang door. We zien nu nog steeds dat er meer hoestdrank wordt verkocht versus vorig jaar. Spannend hoe Q4 eruit zal gaan zien. We hebben onze productie-forecast afgestemd op een hoger dan regulier griepseizoen. Maar ja, dat blijft onzeker. Wat wel zeker is dat onze hoest-merken Dampo en Natterman een betere groei laten zien dan de categorie.”

Geel: hoestmarkt verkopen 2022, Grijs: hoestmarkt verkopen 2021 Oranje: hoestmarkt verkopen 2020 (met hamsteren in week 12 en daarna enorme dip)

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

1e prijs beste afzetgroei en omzetgemiddelde voor Lucovitaal Lucovitaal blijft jaar in jaar uit sterk presteren, en dat gold ook voor het afgelopen jaar. “Na een fantastisch 2020 hebben we wederom in 2021 een uitzonderlijke groei doorgezet”, zegt junior account manager retail Maxime de Bruyn. “We zijn dan ook erg trots dat we afgelopen maand twee KOMEET Awards met de eerste prijs in ontvangst hebben mogen nemen.” Johan van Ingen, Peters en De Bruyn namen de twee KOMEET Awards in ontvangst voor het merk Lucovitaal: een voor de eerste positie voor het merk met de beste afzetgroei en een voor de eerste positie als Merk met het beste omzetgemiddelde. “PK Benelux ontwikkelt en positioneert producten op de nationale en inter nationale gezondheidsmarkt”, vertelt De Bruyn. “Van origine zijn we ontwikkelaar van medische hulpmiddelen, maar we zijn in Nederland voornamelijk bekend onder het merk Lucovitaal. Onze slogan is niet voor niets ‘Krachtig & Goedkoop!’, want wij zijn altijd in de actie. We produceren een zo krachtig mogelijke samenstelling tegen de scherpste prijs. De klant kan hierdoor een hoogwaardig product kopen en gebruiken tegen een actieprijs.” Het Lucovitaal-assortiment omvat onder meer vitamines, supplementen, sport- en

WHO-CARES /// JULI 2022

functionele voeding, huidverzorging en relaxproducten. Deze relaxproducten bestaan onder meer uit Bamboe ondersteuningskussens en therapeutische slippers, sandalen, sokken, sloffen etc. “Hiermee bieden wij een breed en compleet pakket aan met maar liefst 300+ producten”, zegt De Bruyn. “Daarnaast staan wij zeker niet stil en zijn wij elke dag bezig met de ontwikkeling van nieuwe producten. Onze kracht is dat wij snel nieuwe producten naar behoefte op de markt kunnen brengen.” Een op de vier huishoudens in Nederland gebruikt ten minste één, maar vaak meerdere producten van Lucovitaal, vertelt Peters. “Lucovitaal is veelvuldig verkrijgbaar in vrijwel alle drogisterijen, gezondheidswinkels, apotheken en supermarkten, en heeft zich daarmee bewezen binnen de branche. Daarnaast zijn alle producten van Lucovitaal verkrijgbaar via

onze eigen website en dat heeft zich de laatste jaren enorm ontwikkeld.” De Bruyn: “In onze winkel in Woensel worden productaanvragen genoteerd waarnaar wij actief op de vraag van de consument kunnen inspelen. De producten worden eerst ‘getest’ in de winkel. We verwerken deze feedback voordat het product echt op de markt wordt gebracht. Zo weten we écht waar we het over hebben en kunnen we een reële inschatting maken van het aantal gebruikers per product.” Peters: “Doordat wij van oorsprong een medische hulpmiddelen producent zijn, zijn onze kwaliteitsstandaarden uitzonderlijk hoog. Wij zijn momenteel het enige bedrijf in Nederland dat voedingsmiddelen borgt onder hetzelfde systeem als medische hulpmiddelen. We zijn daarin uniek, met 26 dossiers voor medische hulpmiddelen en een geneesmiddelen vergunning.” “PK Benelux een uniek merk met hoogwaardige producten tegen een scherpe prijs, in een breed assortiment”, besluit De Bruyn. “We kijken er naar uit om komende tijd een hele hoop nieuwe Lucovitaal producten te introduceren!”

Unieke introductie

A. Vogel Oogdruppels ontstoken ogen1 wint METEOOR award De introductie van de nieuwe Oogdruppels ontstoken ogen1 van A. Vogel is bekroond met een METEOOR-award in de categorie ‘Introducties met het beste omzetgemiddelde’. “Natuurlijk droomt elke fabrikant van een mooie omzetplus na het introduceren van een nieuw product. Maar het feit dat we zo’n mooi, natuurlijk en effectief product hebben weten te introduceren voor een klacht waarvoor men voorheen naar de huisarts moest, daarin zit de grootste trots!”, aldus productmanager Gisella Bredewoud. A. Vogel heeft natuurlijke producten in bijna alle gezondheidscategorieën en is sinds een aantal jaren ook actief in het oogsegment. “Het begon allemaal met onze oogdruppels bij droge en vermoeide ogen1 en even later introduceerden we hiervan een extra intensieve variant. We hoorden uit de markt en van consumenten namelijk dat een flinke groep mensen geen droge ogen in een milde en af en toe aanwezige vorm heeft, maar juist zeer droge ogen ervaart en dat dan bijna continu”, vervolgt Bredewoud.

Innoveren Het duo bij respectievelijk droge ogen en zeer droge ogen doet het al jarenlang uitstekend in de markt, maar stilzitten en afwachten doen ze bij A. Vogel niet graag, zegt Bredewoud: “We voelden dat er ruimte was om verder te innoveren in het oogsegment. Dat er meer oogklachten waren waarvoor wij natuurlijke producten zouden kunnen ontwikkelen. Wij vinden dat wij als groot, natuurlijk zelfzorgmerk ook de verantwoordelijkheid hebben om continu op zoek te gaan naar effectieve oplossingen die veelvoorkomende

gezondheidsproblemen op een natuurlijke wijze kunnen ondersteunen. Vanuit die gedachte werden de A. Vogel Oogdruppels ontstoken ogen geboren. Ontstoken ogen blijken namelijk een zeer veel voorkomende klacht te zijn.” Bijna 30%* van de Nederlanders van achttien jaar en ouder heeft wel eens last van rode en ontstoken ogen. Door het vele gebruik van beeldschermen, droge lucht en neusverkoudheid nemen deze klachten toe. Ongeveer de helft van de mensen heeft een paar dagen tot een paar weken last van de klachten. “Dankzij deze unieke introductie is er ook bij de drogist een product verkrijgbaar dat rode, tranende, geïrriteerde en ontstoken ogen vermindert”, zegt Bredewoud, “van een kwalitatief bekend merk binnen het oogsegment en ook nog eens natuurlijk. Uit onderzoek weten we dat consumenten binnen het oogsegment een sterke voorkeur hebben voor natuurlijk, het gaat

WHO-CARES /// JULI 2022

2022

immers wel om je ogen en daar heb je maar één paar van.”

Natuurlijke behandeling De Oogdruppels ontstoken ogen1, de naam zegt het al, zijn geschikt voor de natuurlijke behandeling van ontstoken ogen. Ze verlichten symptomen als irritatie, roodheid en een branderig gevoel. In tegenstelling tot het gros van de A. Vogel producten bevatten de Oogdruppels ontstoken ogen geen plantenextracten, maar het natuurlijke Ectoïn. “De meeste mensen kennen ons van producten met werkstoffen uit heilzame planten”, aldus Bredewoud. “De Echinacea purpurea en de Salvia officinalis bijvoorbeeld. Deze en vele andere planten kweken we met grote trots in onze A. Vogel tuinen in ’t Harde op de Veluwe en verwerken we vervolgens vers, altijd binnen twee uur, in onze fabriek vier kilometer verderop in Elburg. Helemaal volgens de filosofie van A. Vogel: vers is beter. Het zoeken naar nieuwe, effectieve, natuurlijke oplossingen is een continu proces en soms moeten we daarvoor een uitstapje maken naar andere ingrediënten. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij Ectoïn.” Ectoïn is een stof die gemaakt wordt door micro-organismen die onder extreme omstandigheden in de natuur leven. Het heeft celbeschermende en ontstekingsremmende eigenschappen die erg belangrijk zijn in het geval van bijvoorbeeld ontstoken ogen. Bredewoud: “Alle ingrediënten ondergaan bij ons altijd een uitgebreide screening, ze moeten volledig matchen met het ingrediëntenbeleid van A. Vogel. En dat is ook in het geval van Ectoïn – een volledig natuurlijk ingrediënt, zeker het geval.”

Waardering De waardering uit de branche is enorm en ook consumenten ontvingen de Oogdruppels ontstoken ogen met open armen. Gebruikersonderzoeken voor de introductie toonden die grote tevredenheid al aan, maar ook de verkoopcijfers liegen er dus niet om. Bredewoud: “Ontstoken ogen zijn natuurlijk een klacht waarvoor men voorheen vaak naar de huisarts ging.

WHO-CARES /// JULI 2022

Met de komst van deze oogdruppels1 hoef je voor je ontstoken oog in ieder geval niet altijd meer richting een arts. Indirect draagt dat zelfs bij aan het verlagen van de kosten voor gezondheidszorg. Al zeggen we altijd wel: als de klachten blijven aanhouden, laat je ogen dan wel altijd door een arts controleren.”

Promotie Er is veel tijd en moeite geïnvesteerd in de promotie van de Oogdruppels ontstoken ogen1. Vaak niet als losstaand product, maar juist als hero binnen het oogassortiment van A. Vogel. “De sterke claim die we met dit product kunnen maken, is een groot voorbeeld voor de kracht van álle natuurlijke A. Vogel-producten”, zegt Bredewoud. “Daar wilden we graag gebruik van maken. Zo van, zie nou, de natuur wérkt voor je. Bovendien wilden we door de breedte van het oogassortiment te tonen, laten zien dat we écht specialist zijn op het gebied van ogen. Dat dat gelukt is, maakt me ontzettend trots.” Promotie vond met name op tv plaats en online. Maar ook keuzewijzers op de winkelvloer bijvoorbeeld, maakten deel uit van de campagne. De succesvolle introductie zal ook de komende tijd volop ondersteund worden op tv, online en op de winkelvloer, samen met een ander nieuw geïntroduceerd product, de A. Vogel Ooggel1.

Oplossingen Met de nieuwste innovaties biedt A. Vogel nu voor iedere oogklacht een oplossing. Naast de oogdruppels voor droge en zeer droge ogen1, en de Oogdruppels ontstoken ogen1, is de A. Vogel Ooggel1 recent aan het assortiment toegevoegd. Deze ooggel heeft een wat dikkere substantie dan de oogdruppels, waardoor deze langer in het oog blijft en zorgt voor extra en langere hydratatie van zeer droge ogen. Ook de A. Vogel Oogtabletten2, die de conditie van het oog ondersteunen, zijn nieuw. Bredewoud: “De categorie oogverzorging heeft een omzet van rond de zeven miljoen, maar sinds de introductie van de nieuwe producten van A. Vogel gaat de omzet richting de acht miljoen. Als marktleider heeft A. Vogel voor een groei in de categorie gezorgd van +13% (MAT week 16 2022) en toont daarmee aan dat er bij consumenten overduidelijk behoefte is aan een oplossing van de diverse oogklachten. De adviesfunctie van drogisten en drogisterijmedewerkers is hierin natuurlijk essentieel en we zullen dan ook zeker blijven ondersteunen in het overdragen en aanleveren van kennis. Zo kun je bijvoorbeeld de training over Ogen op DrogiWeb volgen.” *Bron: Panelwizard onderzoek Rode ogen, april 2021 (N=1095) Medisch hulpmiddel, lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing 2 Gezondheidsproduct o.b.v. zink. 1

COLUMN

Be Good and Tell it Terwijl ik dit schrijf, is het is nog enkele dagen te gaan voordat de ‘Veegwet’ in de Tweede Kamer wordt besproken. U vraagt zich wellicht af wat mij dat als orthomoleculair therapeut uitmaakt. Immers, het handelt over waar zelfzorggeneesmiddelen verkocht mogen worden en welke voorwaarden daarbij gelden: is advies nodig en zo ja, hoe moet dat dan worden verstrekt? Is dat mondeling door een echte (assistent)drogist, of mag het ook met een stem in de virtuele ruimte via een tablet die aan het schap hangt waarin de medicijnen staan? En ik weet natuurlijk dat er ook een categorie zelfzorgmedicijnen is waarvoor nu geen restrictie is: de AV-lijst. De praktijk daarvan baart mij zorgen. En met mij vele (huis)artsen, specialisten die patiënten met medicijn afhankelijke hoofdpijn behandelen en spoedeisende hulpartsen die weer een patiënt met een paracetamol vergiftiging moeten zien te stabiliseren. Als ik cynisch ben, zou ik kunnen zeggen dat de titel van het blad waarin ik deze column schrijf van toepassing is op de houding van de minister bij het doorschuiven naar de volksvertegenwoordiging van wat zijn ambtenaren bekokstoofd hebben. Maar wie voedt deze ambtenaren met informatie? Verkopers met heel goed contacten op het ministerie? Die liever niet in iedere winkel een goed-opgeleide drogist willen belonen? En hoe waarheidsgetrouw is deze info? En een puntje van aandacht is ook de internetverkoop van geneesmiddelen…

De wetgever heeft het beroep van drogist niet letterlijk beschermd. Dat probleem deelt u met mij en mijn collega’s, de orthomoleculair therapeuten. Wel is de mogelijkheid geneesmiddelen in te kopen bij een leverancier gebonden aan het hebben van een diploma. Maar hoe onderscheidend kan een drogisterijketen nog zijn als deze producten ook bij pak ‘m beet de Action, de Hema, de Gamma en de Wibra verkocht mogen worden? Inhoud geven aan het begrip ‘drogist’ zal eenzelfde uitdaging blijken als hoe wij inhoud moesten geven aan het begrip ‘orthomoleculair therapeut’. Want aan die woorden lees je niet direct af of je te maken hebt met een therapeut met circa 60 ECT (eenheid van studiebelasting) of een van 240 ECT of meer. Alleen hebben die laatsten wél een kwaliteitskeurmerk: MBOG-therapeut! Goede kans dat u dat niet wist. Maar het is precies dat waar de drogist zich op moet richten. Om er maar eens een goede Nederlandse zegswijze tegenaan te gooien: schreeuw het van de daken! Drogist: Be Good en Tell it.

Marinus van Loon Orthomoleculair therapeut en drogist 1989-2013 eigenaar van drogisterij Meindersma in Sneek

WHO-CARES /// JULI 2022

THE GOLD STANDARD

Bedankt voor jullie vertrouwen in onze merken.

Wij zijn enorm trots op het winnen van de Komeet Awards! Onderzoeksbureau IRI heeft een top 25-overzicht samengesteld van 2021, op basis van omzet en units van de meest verkochte merken in zelfzorg. En de merken Shiepz en Dampo hebben een Komeet award gewonnen!

2022