Betreden op Eigen Risico met Uitzondering van Bezoekers - Zep Kleter by Tuin- en Landschapsinrichting

Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers

Colofon Datum: 18-06-2015 Auteur: Zep Kleter Begeleiders: Natascha van den Ban Ard Middeldorp Theo Reesink Lilian van Oosterhoudt Module code: TATD1-M In opdracht van: Hogeschool Van Hall Larenstein

Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers Verborgen kwaliteiten die zichtbaar worden

Larensteinlaan 26a 6882 CT Velp Datum: 18-06-2015 .3

Voorwoord Geachte lezer, Voor u licht het ontwerp rapport ‘betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers’. Dit rapport is onderdeel van het afstudeer jaar bij tuinarchitectuur op Hogeschool Van Hall Larenstein. Tijdens het afstuderen heb ik van verschillende begeleiders, experts en meden studenten veel steun gekregen. Graag zou ik dit moment nemen om deze personen te bedanken voor hun hulp, begeleiding en gezelligheid. Natascha van den Ban, Ard Middeldorp, Theo Reesink en Lilian van Oosterhoudt als begeleidende docenten. Als laatste wil ik mijn mede studenten bedanken die het zelfde gebied hebben behandeld Tom Bosma, Mike van Haaster Feiko Heurkens, Mark Hoogdoorn, Maikel Plug. Zij hebben me veel feedback gegeven en gemotiveerd en gezelligheid gebracht. Veel plezier gewenst bij het lezen van dit ontwerp rapport ‘betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers’

Velp, 19-06-2015 Zep Kleter 4.

Inhoudsopgaven 1 Inleiding............................................8 1.1 Suikerunie terrein 1.2 Problematiek 1.3 Opgave

2 analyse......................................................10 2.1 Huidige kwaliteiten 2.2 Kansen

3 Visie en concept...............................20 3.1 kwaliteiten 3.2 Gebruik 3.3 Duurzaam 3.4 Concept

4 Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers......24 4.1 masterplan 4.2 Deelgebieden

5 Grote sloot pad en sprint spoor.......34 5.1 Grote sloot pad 5.2 Sprint spoor

6 Vieze bieten pad...............................40 6.1 Vieze bieten pad 6.2 Vloeiveld ĂŠĂŠn parels

7 Industrie kade weg...........................52 7.1 Fabrieksterrein 7.2 Kade 7.3 Beplanting fabrieksterrein

1.1 Suikerunie terrein

Het voormalig suikeruni fabriek Groningen is een 133 hectare groot terrein dat zoals de naam al aangeeft gelegen in de stad Groningen. Gelegen aan de west-zijde van de stad is het terrein binnen 10 minuten fietsen te bereiken en vanaf het terrein is er een aansluiting op het buitengebied. Dit maakt het gebied een wig tussen het buitengebied en de stad. Op het terrein zelf is er een drie deling te maken die verschillende invloeden van de industrie hebben gehad, de weilanden, vloeivelden en voormalig fabrieksterrein. Op de weilanden is het minst terug te vinden van de voormalige industrie. Dit deel heeft

Inleiding

Afb. 1.1 Locatie 8 . Inleiding

meer weg van het Gronings landschap wat vlak land is en waar sloten de individuele weilanden van elkaar verdeeld. De vloeivelden hebben duidelijke kenmerken van de voormalige industrie. In de vloeivelden werd het water schoongemaakt dat bij de verwerking van de suikerbieten werd gebruikt. Dit heeft er voor gezorgd dat de grond in de vloeivelden zeer vruchtbaar is. Afgewisseld door hoge en lagere dijken hebben de vloeivelden een diverse uitstraling en steekt het af tegen het monotoon beeld van de weilanden. Doordat de fabriek al enkele jaren gesloten is heeft de natuur zijn intreden gedaan in de vloeivelden. De grote waterbassins bieden

Een uitdaging in de opgave is om het gebied op een duurzame en kostendekkende manier te kunnen ontwikkelen. De gemeente heeft bij de aankoop van het terrein veel geld moeten uitgeven. De rente op dit bedrag zorgt voor een jaarlijkse kostenpost, daarom kost dit terrein veel geld. Op het moment kan de gemeente niet zelfstandig het gebied laten ontwikkelen. Om het terrein als nog kostendekkend te laten ontwikkelen is er een vraag ontstaan voor een ruimtelijk plan om zowel het gebied te laten ontwikkelen als ruimte te bieden voor initiatief nemers en ondernemers. Hierbij zal ook de wens 1.2 Problematiek liggen om het terrein op een duurzame manier te Nadat de Suikeruni de fabriek in 2008 heeft stil ontwikkelen zodat het zowel economisch als ethisch Afb. 1.2 Weilanden gelegd is in 2009 begonnen met de sloop van de te verantworden is. fabriek. In 2009 heeft de gemeente Groningen het 133 hectare groot terrein opgekocht, als mogelijk nieuwbouw gebied. Echter door de stagnatie van de woningbouw en het niet willen concurreren met hun huidige nieuwbouwwijk zijn er voor de komende 15 jaar voldoende woningen beschikbaar in de rest van de gemeente. Het gebied kost de gemeente momenteel veel geld door zowel onderhoud als de rente die los komt van de aankoop van het terrein. Gemeente Groningen is dus eigenaar van een zeer groot terrein dat dicht bij het binnenstad ligt, veel geld kost, voor de komende 15 jaar geen duidelijke bestemming heeft en momenteel geen meerwaarde Afb. 1.3 vloeivelden geeft voor de stad. momenteel een huis voor verschillende vogels. Het fabrieksterrein is weer een totaal ander gebied. Vroeger heeft op dit deel de suikerfabriek gestaan. Grote delen van de fabriek zijn gesloopt. Momenteel staan nog de twee oudste bakstenen bebouwingen en oude schoorsteen. De rest van het terrein is een groot asfaltplaat met daaronder puin. Ondanks de verharding heef ook hier de natuur op enkele plekken zijn intreden gedaan. Het riet en andere vegetatie zijn door de verharding gebroken.

1.3 Opgave

Het terrein van de voormalige Suiker uni is minstens de komende 15 jaar nog niet bebouwd. Deze grote ongebruikte ruimte welke dicht tegen de stad aan hangt heeft veel potentie om een meer waarde te zijn voor de stad Groningen. De potentie van het terrein wordt nog niet vol benut door het gebrek van richtlijnen en visie. Het terrein heeft een overkoepelende visie nodig zodat er stappen gezet kunnen worden om ook in de komende 15 jaar een extra toevoeging te leveren voor de stad.

Afb. 1.4 Fabrieksterrein Inleiding . 9

2.1 Huidige kwaliteiten

2 Analyse

Context Het Suikerunie terrein is een groot gebied dat het de oostzijde tegen de stad Groningen aanligt. Aan de westzijde licht het terrein tegen Hoogkerk aan en het achterliggende landschap aan. Het terrein licht als het ware in de overgang van landschap naar stad. Toen de fabriek nog in productie was is het terrein zoveel mogelijk afgesloten, in verband met veiligheid redenen. Nu de fabriek gesloten is, is het terrein nog steeds een afgesloten terrein. Het is het zware gat van Groningen waar niemand gebruik van kan maken.

Het afgesloten karakter van het Suikerunie terrein en maakt dat de overgang van stad en landschap niet door de Suikerunie terrein kan lopen. Kansen: het maken van een verbinding tussen stad en landschap

Landschap

Binnenstad

Landschap

Afb.1.1 Context 10 . Analyse

Landschap De weilanden zijn op het voormalig suikeruni terrein het gebied waar de industrie het minst zichtbaar is. Het gebied heeft meer weg van een open Gronings landschap in plaats van een industrieel verleden. Dit maakt dat de weilanden een uniek gebied zijn met andere kwaliteiten dan de rest van het gebied.

Afb.2.2 Weilanden huidige situatie, open, plek en sloten

Weiland Open / plat

Zichtbare kwaliteiten zijn de open ruimte en verdeling door sloten. Zodat de weilanden worden opgesplitst in percelen. De grote open vlaktes en verdeling door sloten zijn kenmerkend voor het Gronings landschap. De onzichtbare kwaliteiten is dat het gebied op de overgang ligt van veen naar klei. De overgang tussen veen en klei is in de huidige situatie niet zichtbaar. In Het omliggende landschap is het verschil tussen veen en klei voornamelijk te zien aan het landgebruik. Hierbij is het veen veelal grasland en wordt klei gebruikt als akkerbouw. De onzichtbare kwaliteit van het water zit verborgen in de stroming. Al het water dat in de sloten staat is verbonden met de Hoendiep in drie stappen. Van de sloten stroomt het water eerst in de hoofdsloot. Het water van de hoofdsloot is verbonden met het secondaire water. Door middel van het gemaal dat op het fabrieksterrein staat wordt het water overgepompt naar de Hoendiep.

Sloot

Afb.2.3 Locatie weilanden en de overgang tussen veen grond en klei grond. De overgang is niet abrupt maar verloopt geleidelijk. (Bron 10)

Weiland

Weilanden

Veengrond

Legenda tekst Veengrond

Afb.2.4 Locatie weilanden en de overgang tussen veen Prim Kleigrond grond en klei grond. De overgangLegenda is niet Legenda tekst abrupt maar tekst verloopt geleidelijk. (Bron2)

Behouden: open ruimte, verdeling door sloten Kansen: De huidige kleine bruggen over sloten gebruiken. Overgang tussen veen en klei zichtbaar maken door verschillende grond gebruik. Stroming van het water zichtbaar maken door meer verschil in de sloten weer te geven.

> >

Kleigrond

Kleigrond Weilanden

> >

> > >

> >

Hoofdsloot Sloot

Legenda tekst tekst Legenda Legenda tekst tekst Legenda

> >

Secondair water

Primair water

Legenda tekst Legenda tekst

> >

Legenda tekst Prim

Legenda tekst tekst Legenda

Stroom richting Gemaal

Legenda tekst tekst Legenda Legenda tekst tekst Legenda Legenda tekst

Analyse. 11

Vloeivelden De vloeivelden zijn relicten van het industrieel verleden van het terrein. De relicten bestaan uit de aanwezigheid van de vloeivelden en het zuiveringsproces dat zich in de vloeivelden heeft plaats gevonden. Tijdens de productie van suiker was het noodzakelijk om water te gebruiken. Het vervuilde water bestond uit restanten grond dat aan de suikerbieten bleef plakken en stukken suikerbieten. Het water werd vervolgens in de vloeivelden gezuiverd. Dit werd gedaan om het vuile water in de waterbassins te pompen en het water in de verschillende waterbassins te laten bezinken. Dit water kon vervolgens door de fabriek opnieuw worden gebruikt. De fabriek is door de jaren heen steeds een stukje gegroeid. Met de groei van de fabriek zijn de vloeivelden mee gegroeid. Dit heeft geresulteerd dat het terrein verschillende vloeivelden heeft uit verschillende bouwjaren en bijbehorende uitstralingen. Het verschil in de vloeivelden is het meest zichtbaar door het verschil van waterbassens en de hoogte verschillen. Het oudste vloeivelden was tevens het kleinste. In de huidige situatie is hier niets meer van de oudste vloeiveld meer te zien. Het 2de vloeiveld heeft een grotere oppervlakte. Het water stroomt vanaf het hoogste punt, trapsgewijs naar beneden. Het 3de vloeiveld bestaat uit een aantal waterbassins. Deze waterbassins hebben hoge dijken van rond de zes meter hoog. Hier bevinden zich de hoogste dijken. De 4de vloeivelden bevinden zich aan de zuidzijde van het spoor dit zijn tevens de nieuwste. Deze vloeivelden zijn langwerpig en hebben kribben aan de binnenzijde. De dijken van deze vloeivelden zijn gemaakt met een top laag van puin. Onder invloed van deze puinlaag en beheer is bijzondere vegetatie gaan groeien.

12 . Analyse

Lichte deeltjes

Afb.2.5 functie van de vloeivelden. De zware delen zakken naar de bodem en de lichte delen draaiven naar boven. (Bron 9)

Schoonwater

Zware delen

Afb.2.6 Vloeivelden in vroegere functie met de plekken het water de vloeivelden werden in gepomp

Afb.2.7 Hoogteverschl op het Suikerunie terrein. Duidelijk aanwezig zijn de hoogte verschillen in de vloeiveld die gevormt worden door de omliggende dijken (bron 1)

Vloeiveld ĂŠĂŠn zijn de relicten zo goed als verdwenen, alleen een waterbassin dat aan sluit op het Hoendiep heeft nog een directe verwijzing naar het vloeiveld.

Afb.2.8 Het water verloop van vloeiveld twee.

Vloeiveld twee is in de huidige situatie droog gelegd. Toen het vloeiveld nog in functie was spoelde het water van het hoogste punt trapsgewijs omlaag. Enkele relicten verwijzen nog naar het vloeiveld en de werking ervan. Op de trede van het vloeiveld zijn nog op sommige plekken de palen te zien die de treden markeerden. Ook de hoogte verschillen verwijzen naar het vloeiveld. Deze hoogte verschillen zijn het beste te zien aan de randen van het voormalige vloeiveld en bij de trede. Aan de randen zijn de hoogte verschillen ongeveer een meter bij de trede is er een hoogte verschil van ongeveer 50cm. Vloeiveld drie is in de huidige situatie nog goed herkenbaar. De grote waterbassins en hoge dijken verwijzen direct naar de vroegere industrie. Het grote verschil in de huidige situatie en toen de industrie nog actief is dat de waterbassins momenteel aan elkaar zijn gesloten. Het water kan nu vrij door alle waterbassins stromen. Tijdens de actieve industrie waren alle waterbassins los van elkaar zodat het water beter gecontroleerd gezuiverd kon worden. De industrie is al enkele jaren niet meer in gebruik. In vloeiveld drie heeft de natuur het dan ook over genomen. Op verschillende plekken beginnen verschillende bomen en vegetatie te groeien en nestelen zich al bijzondere vogel soorten zoals de geoorde fuut. Vloeiveld vier is het meest afgezonderde vloeiveld. Dit vloeiveld ligt aan de zuidzijde van het spoor en heeft door het spoor een extra grote afstand tot de andere vloeivelden. De natuur heeft in deze vloeivelden al veel de overhand genomen. In eerste instantie zijn de vloeivelden niet te herkennen. Ze komen meer over als verwilderde weilanden met

Houte relicten

Afb.2.9 Huidige situatie van vloeiveld twee. Vloeiveld twee is droog gelegt. Houte relicten zijn nog aanwezig. De houte relicten zijn overblijfselen van de plekken waar het water trapgewijs naar benden stroomt

Klein hoogte verschil

Afb.2.10 Opvallende plekken in vloeiveld drie, waar gaten zijn in de dijken zoda het water tussen de waterbassins door stroomt + plekken waar de grondvlak bijna ten hoogte is van het water

Voettekst . 13

enkele waterplassen. De hoogte verschillen van de dijken verraad dat het vloeivelden waren. De hoogte verschillen en waterpartijen zorgen voor een diverse groei aan vegetatie. Behouden: Bij verschillende vloeivelden heeft na het verdwijnen van de industrie de natuur zijn intreden gemaakt. Dit geeft een toevoeging aan het gebied. Een plek dicht bij de stad met een bijzondere natuur. Kansen: Een overeenkomst tussen de vloeivelden is dat alle vloeivelden een avontuurlijke uitstraling hebben. De vervallen industrie en het overnemen van de natuur zorgt hier voor. De vloeivelden verschillen van elkaar dit maakt het mogelijk om verschillende ingrepen te doen bij verschillende vloeivelden. Vloeiveld 1 en 2 zijn zo bijna niet meer herkenbaar in deze vloeivelden zal met kleine ingrepen de structuur van de vloeivelden zichtbaar worden gemaakt. Vloeiveld 3 is uniek door de vele hoogte verschillen en grote waterbassins. De hoogte verschillen zijn zeldzame elementen in het vlakke Groningen en zullen dus zoveel mogelijk beleefbaar worden gemaakt. De grote waterbassins hebben een directe relatie met de zuivering die er heeft plaats gevonden. Dit in combinatie met het intreden van de natuur geeft het de mogelijkheid om het zuiveringsproces in te zetten ten behoeve van de ecologie. Vloeiveld 4 is een ge誰soleerd vloeiveld met veel potentie voor natuur door het kleine hoogte verschil en aanwezigheid van water.

14 . Analyse

Dijk / hoogte verschil

Gat

Afb.2.11 Huidige situatie vloeiveld drie. Grote waterbassins hoogte verschillen en gaten tussen de dijken

Waterbasin

Afb.2.12 Lang gerekte vorm van vloeiveld vier met het boven liggende spoor dat het afsluit met de andere vloeivelden

Afb.2.13 Vloeiveld vier. Duidelijke aanwezigheid van verschillende soorten vegetatie en relatief kleine hoogte verschillen

Momenteel heeft ‘Ploeg id3’ het fabrieksterrein onder hun vleugels genomen. Ploeg id3 bestaat uit gebiedsontwikkelaar, architect en een stedenbouwer. Ploeg id3 heeft de eerste lijnen en ideeën opgesteld om het fabrieksterrein te ontwikkelen. In deze plannen willen ze de suikerfabriek opnieuw op de kaart gaan zetten. Dit wordt onder andere gedaan met behulp van tijdelijke initiatieven, aantrekken van kleine ondernemers en gebruik te maken van historische kenmerken.

Brug

Schoorsteen

Fabrieksterrein Het fabrieksterrein is het deel waar de suikerfabriek in het verleden gestaan heeft. De aansluiting op de rondweg en de ligging naast de Hoendiep maakt het een tactische plek voor de fabriek. Veel van de oude fabrieksgebouwen zijn tijdens de sloop van de fabriek verwijderd. Alleen het zeef en werkplaats gebouw en de oude schoorsteen zijn nog aanwezig. Ondanks het verdwijnen van de gebouwen is industriële verleden nog goed aanwezig. Dit is voornamelijk te zien aan de ondergrond. Het terrein is een grote heeft een groot verhard ondergrond. De ondergrond verandert op enkele plekken van asfalt naar beton of puin. Dit gebeurd dikwijls op de plekken waar de fabrieksgebouwen hebben gestaan. In de huidige situatie is het terrein groots en open met op enkele plekken een kleine container gebouw waar ondernemers in zitten. Ook de natuur heeft zijn intreden op het terrein gemaakt. Riet en andere vegetatie schieten op enkele plekken spontaan uit de barsten in het asfalt of beton. De combinatie tussen oude industrie, verwijderde industrie, kleine ondernemers en spontane natuur geeft het terrein een urban sfeer en uitstraling.

Fabriek

Afb.2.14 Huidig beeld van fabrieksterrein. Enkele relicten nog aanwezig en deel overgenomen door opschot. Een sfeer waar de vervallen industrie is overgenomen door de natuur

Hoendiep + aanlegkade

Afb.2.15 Bestaande gebouwen, relicten en verwijderde gebouwen van de formalige fabriek (Bron 5)

Afb.2.16 Structuur gemaakt door Ploeg ID3. verschillende verhuur plekken, centraal plein en speciale plekken (Bron 6)

Behouden: Industriële karakter, en vervallen industrie sfeer Kansen: oude fabriekscontour zichtbaar maken, ondernemers stimuleren. De ontwikkelingsplannen van Ploeg id3 gebruiken als basis Analyse . 15

Parels De parels bestaan uit een groep bijzondere en diverse elementen op het Suikerunie terrein. De parels staan verspreid over grote delen van het terrein. Veel van de parels zijn ontstaan vanuit het industriële verleden, met uitzondering van de Duits bunkers. De rest van de parels bestaan uit de uitzichtpunten, bezinktanks, de Hoendiep met kade en de oude fabrieksgebouwen met schoorsteen. De drie Duitse bunkers zijn tijdens de WO 2 op het terrein geplaats, als verdediging tegen de geallieerde. Dat de bunkers geen onderdeel zijn van het industriële verleden maken de bunkers ‘rare’ elementen op het terrein. Het zijn verrassingen met een eigen verhaal en verleden wat ze parels maken. De uitzichtpunten zijn alleen te vinden op vloeiveld drie. De hoge dijken steken boven de rest van het terrein uit. Op enkele plekken resulteert dit in grote uitzichtpunten over het terrein. De uitzichtpunten zijn het gevolg van het industrieel gebruik van het terrein en geven een beleving die in de voor de rest vlakke Groningen weinig voorkomt. De bezinktanks zijn de enige parels die niet direct zichtbaar zijn. Ze bestonden uit betonnen muren met een veeg arm dat vanuit het midden van de bezinktank ronddraait. In de huidige situatie verraden de waterplassen hoogte verschil en vorm de locatie Afb.2.18 Duitse bunker van de bezinktanks. De Hoendiep is een watergang dat samen met de kade een directe link hebben met het industrieel verleden. De Hoendiep loopt grotendeel langs de noordzijde van het Suikerunie terrein en connectie met het water is slecht zichtbaar tot bij de kade. De kade heeft de meeste binding met het water.

Afb.2.17 Locatie van de parels

Afb.2.20 Uitzicht punt op een waterbassin

Kansen: De parels zijn speciale plekken op het Suikerunie terrein. Deze parels moeten behouden blijven met mogelijk versterkt worden.

Afb.2.19 Relict van de Bezinktank 16 . Analyse

Afb.2.21 Hoendiep met kade

2.2 Kansen Doelgroep roningen staat bedenkt als de studentenstad van Nederland. Van de ongeveer 200.000 inwoners van Groningen is 27.5% student. De vele hoge scholen en universiteiten en goed uitgaansleven maakt de stad zeer aantrekkelijk voor veel studenten. Om deze groep mensen naar de stad te trekken speelt de stad sterk in naar de behoefte van de student. Dit is goed terug te vinden in de vele studenten woningen, scholen en kroegen. Voor vele studenten is de binnenstad daarom ook één van de belangrijkste plekken in Groningen. Vele faciliteiten voor de studenten zijn in de binnenstad te vinden. Dit is ook terug te zien in het woongedrag van de studenten. Vanuit het centrum is de hoogste concentratie wonende studenten. Hoe verder van het centrum, is er een afname van wonende studenten. Zowel de stad als de studenten zelf zijn zeer sterk georiënteerd op de binnenstad. Dit betekend dat de 72.5% van de inwoners van Groningen een stad hebben dat hun pijlen voornamelijk richt op de student en dus de ‘echte’ Groninger minder aandacht krijgt. En het percentage van ‘echte’ Groninger gaat in de komende jaren alleen maar groeien. De provincie Groningen en Drenthe zijn twee provincies die sterk veranderen in woonlocatie. Grote delen van de twee provincies hebben te maken met krip. Veel inwoners zullen verhuizen van het platteland richting de stad. De stad Groningen is voor veel mensen een uitvalbasis. Dit is ook te zien in de groei van de stad, die in de komende 10 jaar een sterke groei verwacht. De inwoners die afkomstig zijn van het platteland en verhuizen richting de stad komen in een nieuwe andere omgeving terecht. Waar op het platteland veel ruimte is en andere gewoontes zijn dan in de stad. Zo is het bijvoorbeeld voor de ‘echte’ Groninger normaal

Afb.2.22 Hoog % studenten in de binnenstad (bron 4)

Afb.2.23 Groningen groeit in de krimpende provintie (bron 3)

een auto te hebben en een paasvuur te maken. Voor deze groep mensen heeft de stad Groningen weinig aandacht. Kansen De binnenstad is grotendeel veroverd door de studenten. Dit geeft voor de Suikerunie de kans om de ‘echte’ Groninger aan te spreken als doelgroep. De Suikeruni kan zo een plek worden waar meer vrijheid en ruimte is om enkele gewoontes en gebruiken van het platteland op het Suikerunie te kunnen plaatsen. Afb.2.24 Gronings paasvuur in het buitengebied . 17

Routing Het Suikerunie terrein is in de huidige situatie nog altijd moeilijk toegankelijk. Dit is niet verrassend met de industriĂŤle achtergrond van het terrein. Het terrein is altijd zoveel mogelijk afgesloten geweest om het werk niet te verstoren en in verband met veiligheid. Op het terrein zelf hebben wel meerdere autoâ&#x20AC;&#x2122;s en vrachtwagens gereden over half verharde wegen en verharden wegen. Zo zijn er over het terrein al enkele wegen maar deze sluiten slecht aan op de omgeving. Die zelfde industrie heeft er ook voor gezorgd dat het terrein op een zeer kans rijke plek staat. Bij het ontstaan van het fabrieksterrein is het belangrijk dat het een goede aanvoer route heeft om grondstoffen te krijgen en gemakkelijk de producten kan distribueren. Een connectie met het landschap is daardoor belangrijk. Deze positie heeft er mede voor gezorgd dat het terrein een schakel is tussen het landschap en de stad met extra voordeel van de dichte aanwezigheid van het Stadspark.

Afb.2.25 Huidige fiets routes tussen woonwijken en binnestad

Dat het terrein altijd een afgesloten plek is geweest hebben omwonende altijd om het terrein moeten fietsen of rijden om bij de binnenstad te kunnen komen waar tevens veel werk te vinden is. Op een dagelijks niveau zijn er meerder mensen die richting de binnen stad gaan. Doordat de huidige Suikerunie terrein afgesloten is moeten deze mensen om het terrein fietsen. Dit zorgt voor een omweg langs een weinig aantrekkelijke route. Kansen: Het terrein toegankelijk maken voor de fietser en voetganger. Dit maakt de route naar de binnenstad aantrekkelijker, korter en stimuleert mensen om met de fiets naar de stad of hun werk te gaan. Het Suikerunie terrein te gebruiken als schakel tussen het landschap en het stadspark als nieuwe recreatieve route. Afb.2.26 Kans voor nieuwe fiets route 18 18 .. Voettekst Analyse

Parken Het Suikerunie terrein is met uitzondering van het fabrieksterrein een groot groen gebied. Naast het Suikerunie terrein is er het Stadspark wat ook een groot groengebied is en in de rest van de stad Groningen zijn er op diverse plekken groengebieden. Deze groene gebieden zijn te verdelen in drie type groengebieden, recreatie plassen, stadparken en wijkparken. De recreatieplassen zijn veelal openplekken met een waterplas. Afhankelijk aan de grote van de waterplas wordt er gezwommen en veelal recreatief gevaren over de plassen. De stadparken zijn de oudere en grotere parken van de stad. De parken hebben een betekenis voor de gehele stad. Dit zijn vaak druk bezochte parken die een historische binding hebben met de stad. In deze parken zijn vaak verschillende evenementen te vinden. Het gebruik van de parken beperkt zicht wel tot veilige manieren van recreĂŤren. Er mag gefietst worden en gewandeld worden en eventueel gebruik worden gemaakt van het gras op te zonnen op te sporten. De wijkparken zijn kleine parken die verspreid in Groningen te vinden zijn. Veelal zijn het kleine parken die voor de gehele stad weinig betekenis hebben. Voor de wijk waar het park in ligt hebben de parken betekenis voor de wijk zelf. Het zijn plekken waar Afb.2.26 Verschillende type parken in Groningen kinderen kunnen spelen of een hond kan worden uit gelaten. Kansen: De huidige parken in Groningen staan voor een veilig recreatieve gebruik. Het Suikerunie heeft in de huidige situatie voor grote delen een uitdagende en avontuurlijke uitstraling (blz.13) Deze andere uitstraling kan benut worden door het avontuurlijke park van Groningen te worden.

Afb.2.26 Foto recreatie plas

Afb.2.27 Foto stadspark Voettekst Analyse . 19

3.1 Kwaliteiten

3 Visie en Concept

De suikerfabriek is een zeer interessant gebied met vele kwaliteiten op verschillende schaal niveaus. Landschappelijk gezien is het een overlangs gebied tussen veen en klei landschap. Waarbij het veen landschap een lang gerekte verkaveling heeft met graslanden en het kleilandschap een mozaïek verkaveling heeft met veelal akkers. Over de landschappelijke laag is vervolgens door de Suikerunie een industriële laag overheen gelegd wat een eigen kleine landschap maakt. Dit kleine landschap is bijzonder door de hoogte verschillen, waterbassins, recent ontstaande verwildering en zijn avontuurlijke uitstraling. Voor de stad Groningen is het terrein een uniek gebied. Nergens rondom de stad is er ergens anders een plek te vinden dat zo groot, ongebruikt en verwilderd is. Op een kleiner schaalniveau zijn er bijzondere parels die de aandacht trekken of de aandacht mogen trekken. Zo zijn er nog relicten van de oude fabriek, zoals de gebouwen, een schoorsteen en andere kleine elementen die verwijzen naar de industrie. De Duits bunkers die als stillen getuigen verspreid staan rond om de vloeivelden. Verschillend uitzicht punten, waar op 1 plek zowel de oude suikerfabriek te zien is als de huidige suikerfabriek in Hoogkerk te zien is. Het terrein heeft veel kwaliteiten en potentie in zijn huidige situatie. Al deze kwaliteiten zullen zoveel mogelijk worden benut. Doormiddel van kleine ingrepen zullen deze kwaliteiten extra zichtbaar worden en parels worden aangeduid.

3.2 Gebruik

Ondanks dat het terrein veel potentie heeft tot een meerwaarde voor de stad is het in de huidige situatie geen extra meer waarde. Dit is onder andere te danken aan gebrek van gebruik. Groningen staat bekend als studenten stad, zo 25% van de inwoners. Grotendeels van de binnenstad is ook naar hun behoefd ingericht. Hierdoor slaat de stad een grote 20 . Visie en concept

Gebruik

- Dagelijks gebruik - Weekend gebruik - Éénmalig gebruik

Duurzaam

- Wat kan de natuur voor de mens doen - Wat kan de mens voor de natuur doen

Parels

- Industriële relicten - Uitzichpunten - Duitse bunkers

Landschap

-Kleiandschap - Veenlandschap - Industrie landschap

Afb.3.1 Visie planlagen

groep mensen over die alleen maar gaat groeien. De bewoners van de krimpende dorpen gaan richting de stad. De nieuwe bewoners zijn andere gewoontes gewent, grote paasvuren, fysieke arbeid en de vele ruimte zijn een paar die in de stad minder voor komen. De suikerfabriek kan voor deze groep een plek geven waar ze hun gewoontes van het platteland terug kunnen krijgen. Om het terrein voor verschillende mensen en verschillende tijden bruikbaar te maken zal het terrein verschillende soorten gebruik krijgen, dagelijks gebruik, weekend gebruik en éénmalig gebruik. Dagelijks gebruik: In het dagelijks gebruik

zal er gericht worden op de omliggende bewoners, hoe ze tussen huis en werk bewegen, een blokje om gaan en sporten en hoe ze op het terrein zouden kunnen werken. In de huidige situatie zijn al deze activiteiten buiten het Suikerunie terrein en soms in een onaantrekkelijke omgeving. Weekend gebruik / vakantie gebruik: In het weekend en vakantie zal het terrein een toegevoegde waarde moeten zijn voor de gehele stad. Hierbij kan gedacht worden aan speciale sporten waarvoor mensen berijd zijn naar het terrein toe te gaan of een verenging huis waar gewerkt kan worden. Eenmalig gebruik: Het eenmalige gebruik zullen momenten zijn die een speciale toevoeging geven aan het terrein, niet lang zullen duurden en eens of een paar keer in een jaar plaats vinden. Hierbij kan gedacht worden aan grootschalige evenementen zal als een muziek festival of een sport activiteit. Ook zal er plaats zijn voor kleinschalige pop ups, open kunst galeries of streek marken. Belangrijk hierbij is dat het terrein goed bereikbaar. De doelgroep en hoeveelheid mensen zullen variëren aan de hand van het evenement.

Waar de industrie in verval is geraakt zullen de weilanden door stromen naar de toekomst. Centraal hierbij staat: ‘Wat kan de natuur voor de mens doen’. Gespitst wordt er op energie productie, recreatie en duurzaam verschonen van water Het fabrieksterrein staat voor innovatie, creativiteit en werk. Ook hier wordt de huidige situatie zoveel mogelijk benut en zullen met kleine aanpassingen de problemen va het fabrieksterrein getackeld.

3.3 Duurzaam

Het terrein heeft al vele kwaliteiten. Het terrein zal met kleine aanpassingen een grote impuls krijgen en de huidige situatie zal zoveel mogelijk gebruikt worden. Het is vanuit een duurzaam oogpunt ook niet verantwoordelijk om een terrein met zoveel potentie grote ingrepen in te zetten. De industrie op het terrein staat al enkele jaren stil. De invloeden van de natuur zijn daar ook duidelijk aanwezig. In de jaren dat de fabriek draaide heeft de fabriek grote stukken land van de natuur afgepakt. Na het terrein al enkele jaren stil staat en de natuur het terrein terug eisen is dit de mogelijkheid om te bedenken: ‘Wat de mens voor de natuur kan doen’. Hierbij zal de vervallen industrie gebruikt worden om de natuur te versterken Afb.3.2 Sfeerbeelden van gehele Suikerunie terrein, verschillende type uitstraling en gebruik Visie en concept. 21

3.4 Concept

Het suikerunie terrein heeft verschillende sferen en uitstralingen. Elk van deze uitstralingen hebben hun eigen kwaliteiten. Deze kwaliteiten en verschillen zullen zoveel mogelijk benut worden. Dit word gedaan om gebruik en functie aan te passen per gebied. Het gehele Suikerunie terrein krijgt zo een divers beeld en waar ‘echte Groningers’ gebruik zullen maken. Betreden op eigen risico De vloeivelden zijn een bron van avontuur. De vele hoogte verschillen, wilde uitstraling en lastig begaande paden maken het tot de plek waar de avonturier naar toe gaat. De wilde en natuurlijke uitstraling dragen bij aan dit beeld. Om dit beeld te behouden blijven de vloeivelden worden enkele kleine ingrepen gemaakt waar de avonturier word geprikkeld. De spontane natuur draagt voor een groot deel bij aan deze uitstraling. Het is dus belangrijk dat bij de vloeivelden grotendeel van de oppervlakte de huidige natuur blijft en versterkt wordt. Met uitzondering van bezoeker Met uitzondering van bezoekers wordt gericht op de weilanden. Dit gedeelte van het Suikerunie terrein heeft een rustige uitstraling en is het avontuur van de vloeivelden ver weg. Voor omringende bewoners is het een aantrekkelijk en gemakkelijk pad voor een blokje om of om de binnenstad te kunnen bezoeken. Centrale plek De centrale plek is het fabrieksterrein waar vele verschillende activiteiten. Het bruisende deel van Groningen voor de ‘echte’ Groninger. Vanuit dit deel van het Suikerunie terrein zijn er verbindingen met de andere twee gebieden en met de stad. Zo wordt de centrale ligging van het terrein benut.

Betreden op eigen risico Centrale plek

Met uitzondering van bezoekers

Afb.3.3 Concept voor het Suikerunie terrein 22 . Visie en concept.

Visie en concept. . 23

land

Vloeiveld 3

Oud Vloeiveld 1

<-Sprint spoor->

Natuurlijk Vloeiveld 4

Suiker plein

Vogelweide en koolzaadvelden

Weilanden

Vloeivelden

Het Suikerunie terrein is een plek met veel t pad -> te sloo <- Gro kwaliteiten en potenties. De ontwikkeling van het Koolzaad velden terrein zal bestaan uit kleine en subtiele ingrepen Sloot waar de kwaliteiten van het terrein centraal staat. Hoofdsloot Door de kleine aanpassingen zal het terrein snel een meerwaarde voor de stad Groningen zijn. De Weilanden Vloeivelden Fabrieksterrein belangrijkste ingreep van het terrein zijn de paden en Weide vogel weiland Vloeivelden Fabrieksterrein ad -> langs de paden. De doorgaande paden de teplekken sloot p <- Gro verbinden het terrein met develden omliggende wijken en Koolzaad Koolzaad velden Verhuurkavels groen gebieden. De parels langs de routeConnectie zullen met het water Sloot Behoude gebouwen oude fabriek de gebruiker attent pakken op de kwaliteiten op het Stadslandbouw Kleine brug terrein of de historie van Hoofdsloot het terrein. Weide vogel weiland

Fabrieksterrein Vloeivelden

Fabrieksterrein

Koolzaad velden

Verhuurkavels

Connectie met het water

Behoude gebouwen oude f

Kleine brug

Stadslandbouw

Vogelweide en koolzaadvelden

Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers Weilanden

Vloeivelden

Weide vogel weiland Koolzaad velden Sloot

Hoofdsloot

Vloeivelden

4.1 Masterplan

Fabrieksterrein

Vloeivelden

Fabrieksterrein

Koolzaad velden

Verhuurkavels

Connectie met het water

Behoude gebouwen oude fabriek

Kleine brug

Stadslandbouw

Fabrieksterrein

De beleving op het terrein is in de huidige situatie Vloeivelden Fabrieksterrein Opschot op fabrieksterrein verdeeld in drie verschillende gebieden. Alle Koolzaad velden gebieden Verhuurkavels Parkeerplaats drie de hebben een eigen kwaliteiten, eigenschappen en sfeer. De weilanden zijn rustig Connectie met het water Behoude gebouwen oude fabriek en open. De weilanden zullen gebruikt worden Stadslandbouw Kleine brug voor het trekken van weidevogels en de productie van koolzaad dat voor bio-energieParels zorgt. De paden Paden zullen gebruikt worden om richting de binnenstad te Opschot op fabrieksterrein Doorgaande paden Relict fietsen of om een blokje om te lopen, dat dankzij de Parkeerplaats Rondgaande paden in weiland weilanden een recreatief karakter krijgt. Uitzichtpunt

Doorgaande pa

Parkeerplaats

Rondgaande p

Rondgaande p Dwaalpaden

Parels

Overig

Doorgaande paden

Relict

nieuwe b

Rondgaande paden in weiland

Uitzichtpunt

Entré br

Rondgaande paden in vloeiveld Dwaalpaden

Overig nieuwe bomen / bestaande bomen Entré brug

Rondgaande paden in vloeiveld

De vloeivelden zullen overkoepeld een plek zijn voor Dwaalpaden avontuur en natuur. De vervallen industrie heeft in de huidige situatie bijzondere natuur gecreëerd. Deze natuur zal op de velden groten deel van de oppervlakte in beslag gaan nemen. Het behouden van de natuur bevordert de avontuurlijke sfeer dat de vloeivelden uitstralen. Gebruikers zullen op hun eigen manier gebruik maken van het terrein maar door het karakter van het terrein zullen ze met een avontuurlijk inzet het terrein betreden. Het fabrieksterrein zal ten opzichte van de weilanden en vloeivelden een stenig karakter hebben. Als basis voor het terrein is gebruik gemaakt van het ontwerp van Ploeg ID3. Een grit gebaseerd op

24 . Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers

Paden

Paden Opschot op fabrieksterrein

de oude verkaveling lijn. De oude contouren van de suikerfabriek zijn gebruikt om het suikerplein te creëren. Op dit plein kunnen verschillende evenementen worden georganiseerd. De kade heeft een speciale plek op het terrein waar het fietspad langs gaat en het contact wordt gezocht met de Hoendiepe en spontane vegetatie, dat ontstaan is op het terrein. De parels in het terrein liggen verspreid over het terrein en zijn accent punten waar de paden langsgaan. De parels bestaan uit uitzichtpunten, relicten en Duitse bunkers. Deze plekken versterken de kwaliteiten van het terrein en zorgen voor een extra beleving.

<- Vieze Bieten pa

d ->

Bloemen weide Vloeiveld 2

Avontuurlijk Vloeiveld 3

Oud Vloeiveld 1

weg e d Ka Suiker plein

<-Sprint spoor-

Natuurlijk Vloeiveld 4

Vogelweide en koolzaadvelden

te <- Gro

ad ->

sloot p

Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers. 25

4.2 Deelgebieden

Vloeivelden (betreden op eigen risico) - Huidige kwaliteiten gebruiken - Wat kunnen wij voor de natuur doen - Avontuurlijk door beleving - Weekend gebruik - Intensiteit van gebruik verspreiden De vloeivelden gaan over de combinatie tussen avontuur en natuur. Het gebied dat het gevoel moet geven waar het terrein op ‘eigen risico’ wordt betreden. In de huidige situatie heeft het terrein al veel elementen om het avontuurlijk aan te laten

Afb.4.2 Locatie vloeivelden 26 . Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers

voelen. De hoogte verschillen die in het terrein zitten, uitzichtpunten, en verwilderde uitstaling zijn elementen die het terrein avontuurlijk maken. Deze huidige elementen worden zoveel mogelijk benut door de paden langs de belangrijkste punten te laten lopen. In vloeiveld één zijn de relicten van de bezinktanks en de connectie met de Hoendiep belangrijke punten. In vloeiveld twee Is het dwaalpad de meest avontuurlijk pad. Dit smalle pad gaat volgt het zelfde pad dat het water heeft afgelegd toen het vloeiveld nog in functie was. In dit pad komen vervolgen ook de zelfde hoogte verschillende tegen dat het water heeft gemaakt, dit zijn de trede van

50cm (zie blz.13) Vloeiveld drie heeft in de huidige situatie de meeste kwaliteiten. Dit komt door de hoge dijken en grote waterbassins. Om het hoogte verschil zoveel mogelijk te beleven worden er bruggen tussen enkele gaten van vloeivelden, sommige delen van de paden ten hoogte van het water zijn en worden de uitzichtpunten extra aangezet. Vloeiveld vier is het minst avontuurlijk dit vloeiveld is zoveel afgesloten van de andere vloeivelden dat het binnen de setting van de weilanden valt. De natuur heeft in de huidige situatie al op verschillende plekke op het terrein in een

Afb.4.2 Sfeer foto’s vloeivelden

bijzondere manier ontwikkeld. Dit is goed te zien in de vloeivelden één, drie en vier. Hier hebben al verschillende soorten vogels en planten hun intreden gemaakt. De vogels maken gebruik van de grote open plekken van de waterbassins en de bijzondere planten groeien op de schrale bodem van de dijken die groten deels gemaakt zijn van menggranulaat. Vloeiveld twee is momenteel minder interessant voor biodiversiteit. Om vloeiveld twee ook interessant te maken voor biodiversiteit zullen er enkele bomen struwelen en bloeiende weilanden aangeplant waar andere dieren voorkomen dan in de openvelden van de waterbassins zoals Roodbosttapuit.

Het combineren van zowel avontuur en natuur vraag om een combinatie tussen gebruiksdrukte en ruimte voor natuur. Om dit op te lossen is zijn de doorgaande paden tevens de drukste paden aan één kant van de vloeivelden. De rondgaande en dwaal paden zullen minder druk in gebruik zijn en door de het avontuurlijke gebruik zal het gebruik zich voornamelijk in het weekend en in de vakanties afspelen, wat de druk weinig druk op de natuur legt.

Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers . 27

Weilanden (met uitzondering van bezoekers) - Huidige kwaliteiten gebruiken - Wat kan de natuur voor ons doen - Dagelijks gebruik Met de open ruimte en vele sloten zijn de weilanden een uniek gebied op het Suikerunie terrein. De weilanden verwijzen in hun uitstraling meer naar het Groningslandschap dan naar de voormalige industrie, dit geeft een rustige sfeer. Deze uitstraling wordt in de nieuwe situatie behouden maar krijgt deel een nieuwe invulling. Momenteel zijn de weilanden grasladen met weinig functie. In de nieuwe situatie worden de weilanden in dienst gesteld voor de Afb.4.2 Sfeer fotoâ&#x20AC;&#x2122;s weilanden behoefte gebruikers. Dit zijn de mensen die een blokje om lopen of naar de binnenstad fietsen. De weilanden zullen ingericht worden dat weidevogels er gebruik van zullen maken en enkele percelen zullen ingezaaid worden met koolzaad. Dit geeft een afwisselend beeld door het jaar heen en hebben een uitbundige bloei. De productie van koolzaad kan vervolgens worden verwerkt tot bio-energie. De aanwezigheid van koolzaad zal vaan west naar oost intensiveren wat verwijst naar de overgang van de grasrijke veengrond naar de akkerrijke kleigrond. Het gebruik van de weilanden zal zich richten op het dagelijks gebruik van een blokje om lopen en het fietsen tussen woningen en de binnenstad. Deze mogelijkheid ontstaat door de dichte aanwezigheid van woonwijken. In de huidige situatie is de Suikerunie terrein een terrein waar veel mensen om heen gaan om naar binnenstad te gaan. Om snelle paden door de weilanden aan te leggen en verschillende entrees van uit de woonwijken het gebied aan te sluiten. Veranderd het gebied een obstakel waar omheen gefietst wordt maar een recreatief terrein voor de omwonende. Een plek waar plezierig naar het werk wordt gefietst en of om een blokje om te gelopen. Afb.4.3 Locatie weilanden 28 . Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers

Fabrieksterrein (centrale plek) - Huidige kwaliteiten gebruiken - Dagelijks, weekend en eenmalig gebruik Het fabrieksterrein is het meest getekend door de industrie en het vervallen van de industrie. De grote verharde ondergrond, twee gebouwen en schoorsteen zijn nog zeer aanwezige elementen die een directe link hebben met de industrie. Op het fabrieksterrein zal het verbeelden van het industriële verleden van het terrein centraal staan. Het verval van de industrie bepaalt momenteel de uitstraling van het terrein. De beplanting is op verschillende plekken door de verharding heen gebroken en de rafelige en verschillende gevels van het gebouw laten een vervallen indruk achter. Deze uitstraling is uniek in Groningen en een sterke kwaliteit.

Afb.4.4 Sfeer foto’s fabrieksterrein

Het gebruik zal op het fabrieksterrein het intensiefst zijn, dit versterkt de centrale plek van het fabriesterrein. Op een dagelijks niveau heeft het terrein een verbinding met de weilanden en de binnenstad, deze fietspaden zullen dagelijks gebruikt worden om de connectie te maken tussen de woonwijken en de binnen stad. Zijn er tijdelijke werkplekken. Gebaseerd op het plan van Ploeg ID3 (zie bron ???). In het weekend heeft het fabrieksterrein een verbinding met de vloeivelden waar de avonturiers van verweg op het fabrieksterrein kunnen parkeren om vervolgens de vloeivelden in te gaan. Ook bied het terrein kleinschalig stadsakkerbouw, waar de ‘echte Groninger’ een moestuin kan hebben zoals ze in de buitengebieden gewend zijn. Voor het eenmalig gebruik is het terrein het Suikerplein. Dit grote plein heeft ruimte voor zowel grote manifestatie als kleinere evenementen. De vorm van het suikerplein is gebaseerd op de contouren van de oude fabriek.

Afb.4.5 Locatie fabrieksterrein Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers . 29

Parels - Parels behouden en versterken - Speciale plekken - Verschillende type parels

De Duitse bunkers zijn twee parels die niets met de industrie te maken heeft maar met WOII. Dat ze op de vloeivelden staan geeft het de mogelijkheid om de drie bunkers te gebruiken om de avontuurlijke setting van de vloeivelden te versterken, bunkers worden De parels zijn bijzondere plekken op het suikerunie dus extra zichtbaar gemaakt. De binnen kant van terrein. Ze vertellen verschillende soorten verhalen de bunkers kan gebruikt worden voor de huisvesting over het terrein en van de processen die er op vleermuizen die in het gebied voorkomen. hebben plaats gevonden. De parels zijn te verdelen in uitzichtpunten, relicten en Duits bunkers. De uitzichtpunten zijn plekken die over een groot gedeelte van het terrein uitkijken en bestaan uit twee types. Type één zijn de vloeiveld uitzichtpunten. Deze Afb.4.6 Referentie gemaakte uitzichtpunt uitzichtpunten worden gecreëerd door de hoge dijken. Ze laten de effecten zien van de industrie, dat van een vlak landschap een heuvelrijk terrein maakte. Deze plekken zullen in de nieuwe situatie extra aan gedikt worden, zodat de uitzichtpunten sterker herkenbaar zijn. Het tweede type uitzichtpunten bevinden zich in de weilanden, dit zijn gemaakte uitkijkpunten. Ze bevinden zich op de overgang tussen weilanden en vloeiveld en langs het grote sloot pad. Bij de overgang tussen weiland en vloeiveld laat het uitkijkpunten het sterke verschil zien tussen de weilanden en vloeivelden. Het uitijkpunt langs de grote sloot pad laat de openheid van de weilanden zien. Relicten zijn delen van de industrie die zichtbaar zijn of opnieuw zichtbaar zijn gemaakt. De relicten bevinden zich in de vloeivelden 1 en 2 in de vorm van bezinktanks. Deze plekken worden bijzondere elementen langs het doorgaande pad. Op het fabrieksterrein zijn de relicten zowel direct als indirect zichtbaar. Direct zijn de gebouwen, schoorsteen en Hoendiep. Zij nemen grotendeel van de aandacht op zich. De indirect relicten bevinden zich in de fundering van de verwijderde gebouwen. De funderingen zijn nog wel zichtbaar maar zijn niet direct duidelijk dat het relicten zijn. Bij deze punten worden speciale ruimtes gemaakt zodat de relicten duidelijker inbeeld komen. Bestaande uitzichtpunten

Afb.4.5 Locatie parels 30 . Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers

Gemaakte uitzichtpunten

Relicten

Zichtbare relicten

Duitse bunker

Duurzaamheid - Wat kunnen we behouden - Wat kan de natuur voor ons doen - Wat kunnen wij voor de natuur doen Wat kan de natuur voor ons doen De natuur heeft veel mogelijkheden om menselijke problemen op een natuurlijke manier op te lossen. In de weilanden wordt dit principe op twee verschillende manieren toegepast door het huidige gebruik aan te passen zodat het duurzaam gebruikt kan worden of om de huidige kwaliteiten van het terrein op een duurzame manier te versterken. De weilanden bestaan uit grote dele grasland waar veel maaisel vanaf komt. Dit maaisel kan gebruikt worden in de vergistingsinstallaties bij bedrijven terrein Winschoterdiep. De eerste ingreep is het toepassen van koolzaad op enkele weide kavels. De productie van koolzaad kan worden gebruikt voor de winning van energie. Het beeld dat koolzaad levert is bloemrijk en laag. Zo blijft het ruimtelijk beeld behouden en de bloemrijke beeld levert een aantrekkelijk beeld. De tweede ingreep is het zuiveren van water. Water dat in de sloten van de weilanden stroom is afkomstig van de woonwijken. Het is aannemelijk dat niet geheel schoon is. Door in de hoofdsloot een helofytenfilter toe te passen wordt het water gefilterd voor dat in de Hoendiep komt.

zal dus gepaard gaan met het behouden van de huidige bijzondere natuur. De randen van de vloeivelden drie en vloeiveld twee bieden de ruimte en mogelijkheid om een dichtere bomen structuur te maken zonder dat de openruimte van de waterbasis verloren gaat. De nieuwe losse opgaande struwelen bied voor andere groep diersoorten en vegetatie een kans om te ontwikkelen op het terrein. Dit kan dieren aantrekken zoals zangvogels, kleine zoogdieren en amfibieën.

Toe te voegen biodoversiteit struweel Huidige biodiversiteit waterbassins

Koolzaadvelden

Wat kunnen wij voor de natuur doen Op Grote delen van het Suikerunie terrein zijn er al veel plekken waar de natuur zich op een bijzondere manier heeft gevestigd. Dit is te zien aan de aanwezigheid van diverse eenden soorten en steltlopers in vloeiveld één en drie. Deze type vogels zijn gebaad bij grote open ruimte en vele waterpartijen. Ook in vloeiveld vier hebben bijzonder kruiden en insecten het gebied ingenomen. Aanpassing voor het vergroten van de biodiversiteit

Weilanden

Afb.4.7 Duurzaamheid Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers . 31

Paden - HiĂŤrarchie in paden structuur - Uitstraling gekoppeld aan gebruik Spreiding van drukte zal er hiĂŤrarchie in de paden worden aangebracht. De eerste paden zijn de doorgaande paden. Deze paden zijn relatief het drukst en kenmerken zich door brede paden. Het gebruik is afhankelijk van het deelgebied maar is met de fiets altijd toegankelijk. Onder de doorgaande paden zijn de rondgaande paden Deze paden komen voor in de weilanden en vloeivelden. Ze zijn minder breed en minder comfortabel om overheen te gaan dit betekend voor de weilanden klinkerpaden en voor de vloeivelden half verharde en onverharde paden. De laatste paden zijn de dwaalpaden en komen alleen in de vloeivelden voor. Deze paden zijn erg smal en onverhard. Het zijn de struinpaden van de Suikerunie terrein en zal zo een avontuurlijke gebruiker aantrekken. Het gebruik van de paden is afhankelijk van het deelgebied waar de paden zich in bevinden. In de weilanden zijn de paden voornamelijk gericht op een dagelijks blokje om of op het dagelijks fietsen tussen de woonwijken en de binnenstad. Dit betekend dat deze paden goed toegankelijk moeten zijn. Voor het fietsen tussen de woonwijken en de binnenstad moeten de paden comfortabel en goede verbinding hebben. Het blokje om paden krijgen een landelijke uitstraling met klinkers. In de vloeivelden zijn de paden avontuurlijker. Dit is terug te zien in het type verharding. De doorgaande paden zijn van half verharding. De rondgaande en dwaalpaden zullende avontuurlijke uitstraling extra benadrukken om deels half verhard en deels onverhard te zijn. De gebruiker moet dan in avontuurlijke setting zijn om deze paden te betreden. Het pad over het fabrieksterrein, de kadeweg is een apart pad. Het gebied kenmerkt zich door een vervallen industriĂŤle omgeving en is een connectie

tussen wonen en binnenstad. Dit betekend dat het pad comfortabel en snel moet zijn zonder dat de vervallen uitstraling weg valt.

Doorgaande paden

Afb.4.8 Type paden 32 . Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers

Rondgaande paden

Dwaalpaden

Industrie / kade Doorgaande weg verhard

Vloeivelden

Kade

Weilanden

Doorgaande paden

Weiland Doorgaande pad verhard

Vloeivelden Doorgaande weg half verhard

Weiland Rondgaande paden klinker paden

Vloeivelden Rondgaande half en onverhard

Rondgaande paden

Dwaal paden

Vloeivelden Dwaal paden onverhard Betreden op eigen risico met uitzondering van bezoekers . 33

5.1 Grote sloot pad

5 Grote slootpad

en Sprint spoor

5.1.1 Uitgangspunten - Kwaliteiten van het landschap benutten - Hiërarchie in sloten weergeven - Wat kan de natuur voor ons doen - Doorgaande pad is breed - Woon / werk pad is goed toegankelijk en recreatief - Woon / werk pad is snel 5.1.2 Grote sloot pad Het grote sloot pad is onderdeel van de doorgaande paden in de weilanden. Dit betekend het pad aan verschillende eigenschappen voldoet en onderdeel is van de omgeving. Deze eigenschappen zijn vermeld in de uitgangspunten. Om deze punten te bereiken zal het pad een eigen uitstraling krijgen die afgestemd is aan die specifieke omgeving. Het primaire doel van het grote sloot pad is het met de kwaliteiten van die specifieke plek te gebruiken en op een gemakkelijke manier te kunnen bewegen tussen woonwijken en de binnenstad. De kwaliteiten van het weilanden deelgebied bevinden zich in zichtbare en onzichtbare elementen. Zichtbaar is de openheid van het landschap en de sloten die de weilanden verdelen. Om deze open

beleving en recreatie van de weilanden zal op het kruis punt van de doorgaande en rondgaande paden een uitzicht punt komen. maar in de weilanden zit ook nog een onzichtbare kwaliteit. De sloten in de weilanden hebben een hiërarchie (zie paragraaf 2.1.1). In de huidige situatie is deze hiërarchie niet zichtbaar en niet gebruikt. Door duurzame en zichtbare ingrepen te plegen aan de hoofdsloot zal de hiërarchie in de sloten zichtbaarder worden en het pad aantrekkelijker maken. Een andere onzichtbare kwaliteit in het landschap is de overgang tussen veengrond en kleigrond. Dit worden in de weilanden als zichtbaar gemaakt, door de in de westzijde van het terrein meer graslanden te hebben en in de oostzijde meer koolzaad (zie paragraaf 4.2.1). Langs het pad zal ook deze kwaliteit op subtiele wijze worden verbeeld met behulp van bloeiende randen. Door het gebruik van verschillende bloemmengsels zal het beeld langs het pad kleine verschillen vertonen, zoals de weilanden dat ook doen.

<- K

ade

-> weg

Suiker plein

stad

Binnen

Vogelweide en koolzaadvelden

e sloot <- Grot

Woonwijk

Afb.5.1 Locatie grote sloot pad 34 . Grote sloot pad en Sprint spoor

pad ->

> >

> > >

> >

Afb.5.2 Stroming water

Afb.5.3 Impressie Grote slootpad

Afb.5.4 Doorsnede grote sloot pad Grote sloot pad en Sprint spoor . 35

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Aanplant / beheer PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT Aanplant van de helofytenfilter wordt gedaan met kokosmatten die uitsluiten riet( Phragmites australis) Afb.5.5 Referentie beeld cocos beplantingsmat gebruikt wordt. Deze plant heeft het meeste effect als 1ste jaar maaien 2de jaar maaien helofytenfilter.

1ste jaar maaien

2de jaar maaien

Per jaar om de 10meter, 10meter riet maaien in de winter. Door helft van het riet te maaien zal het hele jaar rond een deel van het riet behouden blijven en zichtbaar zijn.

Grote sloot 1:50

10 m

Afb.5.6 Beheer riet

0.0 Hoogelijn

Grasbeton tegel 400x600x120

Helofytenfilter -1.0

-1.0

-1.3

60mm AC 16 base

Straat zand

2% afschot naar slootkant

-1.6

Huidig proviel

Bloemen mengsel

40mm AC 16 surf

Menggranulaat -1.8 Water

600

2000

1000

1500

-2.3 2800

2000

1000

400

3200

400

1500

300

36 . Grote sloot pad en Sprint spoor

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Afb.5.4 Technische doorsnede grote slootpad

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUC

DUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Helofytenfilter Het huidige profiel van de sloot is breed maar bied weinig mogelijkheid om plaats te bieden voor een helofytenfilter. Om een helofytenfilter te kunnen plaatsen en de sloot zichtbaar te houden is er voor gekozen om aan de overzijde van het pad eerst de sloot zichtbaar te maken en vervolgens een helofytenfilter te plaatsen. De helofytenfilter is trapsgewijs gemaakt dit heeft als voordeel dat erbij hoog water een grotere oppervlakte gezuiverd wordt.

Bloei kleur

roodpaals

Bellis perennis

wit

geel

Myosotis sylvatica

blauw

geel

Taraxacum officinale

violet

wit

Thymus

geel

rozerood

Trifolium pratensa

roze

goudgeel

Trifoium repens

rood

wit

Veronica

blauw

Trifolium dubium

geel

Voila cmuta

blauw

<--

ade

ie k

str Indu

weg

-->

park pad -->

-->

Aanleg / Beheer (beide mengsels) 15 kg per/ ha 1x per jaar maaien na de bloei. De maaisel 2 weken Afb. 5.7 Referentie beeld Westzijde na het maaien verwijderen Oost mengsel

Soorten

chap

het spoor

Bloei kleur

ands

<-- Langs

Wonen

Westzijde mengsel

<-- L

Bloedende grote sloot pad Oostzijde mengsel (vervolg) De beleving lang het grote sloot pad wordt door Soorten de sloot, weilanden en de beplanting bepaalt. De Centaurea jacea beplanting speelt dus een rol in de beleving van het Galium verum fietspad dat tussen de woonwijken en binnen stad Tragopogon pratensis met elkaar verbind. Het grote sloot pad gaat dwars door de weilanden Daucus carota heen. In de beleving van de weilanden wordt er Origanum vulgare Agriganum eupatorria met subtiele wijze de overgang de veengrond en Landschap kleigrond verbeeld door in de westzijde veel gras Galium Mollugo weides te hebben en aan de oostzijde meer koolzaad velden. De kruidenmengsel die langs het pad staan zullen helpen dit beeld te versterken door in de oostzijde andere kruidenmengsel te gebruiken dan in <-- Landschap park pad --> de westzijde. De westzijde mengsel zal bestaan uit lager blijvende soorten dan in de oostzijde mengsel. In de loop van de jaren zullen de twee verschillende mengsels steeds meer met elkaar vermengen waar door de overgang steeds zachter en subtieler wordt. Westzijde mengsel is een lager groeiend mengsel dat bestaat uit langer blijven kruiden tussen tot 30cm hoogte. De Oostzijde mengsel bestaat uit een hoger mengsel tot 90 cm

d Sta

Afb. 5.8 Referentie beeld Oostzijde

Wonen

Soorten

Bloei kleur

Anthriscus sylvestris

wit

Malva moschata

roze

Achillea millefolium

wit

Cichorium intybus

blauw

Knautia arvensis

lichtpaars

Alopecurus pratensis

groen

Leucanthemum vulgare

wit

Ranuncus acris

geel

Pimpinella major

wit

Oostzijde

Westzijde

<-- Grote

erk

d -->

sloot pa

Park

Afb. 5.9 Locatie mengsels Grote sloot pad en Sprint spoor . 37

5.2 Sprint spoor Uitgangspunten - Kwaliteiten van het landschap/ terrein gebruiken - Doorgaand pad is breed en kan drukte hebben - Woon / werk pad is goed toegankelijk - Aantrekkelijk fietspad

<-- Langs het spoor pad --> Bedrijven terrein

Schema Het fietsen van de woonwijken naar de binnen Woonwijk Binnenstad stad is in de huidige situatie een onaangename aangelegenheid. De fietsers moeten met een grote Huidig met een grote boog rond om het Suikerunie terrein 1. Huidig fietspad een omweg en langs bedrijven terrein fietsen. Het huidige fietspad loopt door langs bedrijven terrein en langs een drukke weg wat het een onaantrekkelijke route maakt. Om het fietsen tussen de woonwijk en binnenstad weer aantrekkelijk te maken wordt het Suikerunie gebruikt. Als eerst wordt het fietspad korter gemaakt door een doorgaand pad door het Suikerunie terrein te laten open. De doorgaande pad heeft een Woonwijk Binnenstad breed profiel dat het drukte aan kan en het terrein zeer toegankelijk maakt. De laatste stap is om het snelle doorgaande pad te combineren met een aantrekkelijke omgeving waar het aantrekkelijk is 3. Weg wegbegaanbaar verbreden /maken toegangelijk maken voor drukte om te fietsen. Dit zal de gebruikers aanmoedigen om door het terrein te fietsen

Woonwijk

Binnenstad

weg verkorten

2. Weg verkorten

Suikerunie terrein Woonwijk

Aantrekkenlijk maken van fietspad 4. Aantrekkelijk foetspad

Afb. 5.10 Schema Sprint spoor

<- K

B <- Langs het

Woonwijk

Afb. 5.11 Locatie spint spoor 38 . Grote sloot pad en Sprint spoor

Natuurlijk vloeiveld 4

spoorweg

ade

-> weg

Suiker plein

Vogelweide en koolzaadvelden

stad

Binnen

5.2.3 Groene sprint spoor Het Groene sprint spoor is een bijzonder pad. Bij gebruik van dit pad kom je langs alle deelgebieden dat het Suikerunie terrein te bieden heeft. Vanuit de woonwijk naar de binnenstad ziet het beeld er als volgt uit. Het eerste deel is onderdeel van de vloeivelden, vloeiveld vier. Dit vloeiveld is een afgezonderd vloeiveld wat is ingericht om de huidige natuurlijke waarde te behouden. De gebruiker zal dus verschillende vegetaties zien, de waterbassins en hoogte verschillen dat vloeiveld. Het fietspad loopt over het hoge gedeelte van het vloeiveld. Op dit punt is er goed zicht op de waterbassins en natuur wat

zich er bevindt. Aan de andere zijde is op afstand vloeiveld drie waar het avontuur soms deels zichtbaar is door de gebruikers die over de dijken heen gaan. Van vloeiveld vier wordt over gegaan naar de weilanden. Deze bieden openheid en ruimte. De randen van het fietspad veranderen van natuurlijke bestaande vegetatie naar een bloemrijk mengsel. In principe is dit het laatste deel van het langs het spoor weg. Vanaf de weilanden gaat het over het fabrieksterrein om vervolgens door te gaan naar de binnenstad. Het nieuwe fietspad is sneller dan de huidige fiets route naar de binnen stad en bied in korte tijd een

scala aan verschillende uitstralingen. Dit maakt het een aantrekkelijke route om te gebruiken om naar de binnenstad te fietsen of om te gebruiken voor een blokje om. De breedte van het fietspad biedt de mogelijkheid voor zowel fietsers, voetgangers en sporters om zonder moeite langs elkaar heen te gaan zelf op drukke dagen.

Vloeiveld 3

Spoor

Afb. 5.12 Doorsnede A A#

Vloeiveld 2 B

Weilanden B#

Afb. 5.13 Doorsnede B B# Grote sloot pad en Sprint spoor . 39

6.1 Vieze bieten pad

6 Vieze bieten pad

6.1.1 Uitgangpunten - Huidige kwaliteiten gebruiken - Een avontuurlijke route - Een doorgaande route, breed en met een normale fiets toegankelijk - Wat kunnen wij voor de natuur doen - Verbinding met recreatieve routes 6.1.2 Schema Verbinding maken met het landschap en het stadspark Het pad is een verbinding tussen het landschap en park dat door het Suikerunie terrein gaat. Het Suikerunie terrein krijgt hierdoor een betere verbinding met de omgeving. Dit geeft kans aan de recreant om het gebied onderdeel uit te maken van een grotere recreatie route. Avontuurlijke doorgaande route De verbinding tussen het landschap en park is een doorgaande route door het avontuurlijke deel van het Suikerunie terrein. Dit betekend dat het pad een brede en avontuurlijke uitstraling krijgt

Verbinding maken met het landschap en het stadspark

Landschap

park Avontuurlijke doorgaande route

Landschap

park Parels zichtbaar maken

Landschap

Parels zichtbaar maken Langs de route zijn verschillende parels aanwezig. Deze parels zijn bijzondere kwaliteiten op het terrein. Het zichtbaar maken van de parels creĂŤert verschillende plekken langs de route Diversiteit door vloeivelden Het pad loopt langs 3 verschillende vloeivelden. Elk vloeiveld is op hun eigen manier herkenbaar. Deze herkenbaarheid en diversiteit in omgevingen zullen zichtbaar worden gemaakt.

park Diversiteit door vloeivelden

Landschap

park Afb.6.1 Schema Vieze bieten pad 40 . Vieze bietenpad

Landschap

D# <- Landschap park

B# pad ->

Bloemen weide Vloeiveld 2

Avontuurlijk Vloeiveld 3

Diversiteit langs het pad Het Vieze bieten pad loopt langs vloeiveld één, twee en drie. Alle drie de vloeivelden hebben hun eigen Natuurlijk Vloeiveld 4 eigenschappen en kenmerken. De omgeving van het pad zal dus langs de route constant veranderen van beeld. Vloeiveld één is de oudste vloeiveld. In de huidige situatie is nog maar weinig terug te zien van de vroegere functie en heeft een verwildert maar open karakter. Kansen in vloeiveld één liggen langs de Hoendiepe en het opnieuw zichtbaar maken van Afb.6.2 Locatie Vieze bieten pad oude relicten. Het hoogte verschil met de Hoendiep, is in tegen stelling met de andere vloeivelden, gering. Door het pad langs de Hoendiep te leggen wordt er meer connectie gemaakt met het water. Dit geeft een extra beleving aan de route. Ook geeft het de A gelegenheid om de harde kades zachter te maken. Dit Vloeiveld 2 Struweel zal de natuur de kans geven om vanuit de Hoendiep op het Suikerunie terrein te komen. De relicten in vloeiveld één zijn in de huidige situatie niet meer terug te zien maar zijn wel onderdeel van de reeks parels langs de route. Deze relicten zullen dus op een bijzondere manier zichtbaar worden. Een plek die opvalt langs de route.

A# >

eg de w

a <- K Oud Vloeiveld 1

Suiker plein

rk <-Pa

6.1.3 Vieze bieten pad Het Vieze bieten pad loopt vanaf vloeiveld drie tot vloeiveld één met een verbinding naar het stadspark. Dit pad is onderdeel van het avontuurlijke deel op het Suikerunie terrein dat zich afspeel op de vloeivelden. Op de vloeivelden zijn verschillende kwaliteiten aanwezig. Het pad zal de avontuurlijke gebruiker mee nemen langs de belangrijkste plekken van de vloeivelden. Het Vieze bieten pad is onderdeel van de doorgaande routes. Dit betekend dat het pad toegankelijk moet zijn voor fietser en voldoende breedte moet hebben om piek druktes in de weekenden te kunnen opvangen. De grootste uitdaging bij dit pad is om ervoor te zorgen dat het pad avontuurlijk blijft en de natuur zo min mogelijk belast en eventueel versterkt.

Parel / relict / vloeiveld 1

Hoendiep

Afb.6.3 A A# Doorsnede door vloeiveld 1 Vieze bietenpad . 41

Wanneer het pad over gaat naar vloeiveld twee zal dat te merken zijn aan het toenemende hoogte verschil en een dichter karakter, waardoor het zicht op de Hoendiep langzaam uit het zicht verdwijnt. Ook in vloeiveld twee is een parel in de vorm van een relict. Dit relict is net als in vloeiveld één een bezinktank. In tegenstelling met vloeiveld één is dit relict nog deels zichtbaar. In de huidige situatie is het relict te herkennen aan kleine waterplassen die nog in de zelfde vorm liggen als de vroegere bezinktanks (zie paragraaf 2.1.4). Ook dit zal weer een bijzondere plek zijn langs het Vieze bieten pad .

Vloeiveld 2

Vloeiveld drie heeft in de huidige situatie de meeste Afb.6.4 B B# Doorsnede vloeiveld 2 eigenschappen een van avontuurlijk pad, de verhoogde dijken en parels hebben een belangrijke rol. De dijken van gemiddeld 4m meter hoog kijken uit over de waterbassins. De andere zijde van het pad is een nieuw dichtere wilgenstruweel. Het dichte struweel is als ruimtelijk tegenhanger van het open Waterbassin C water bassins en trekt andere soorten vogels dan in de waterbassins. Dit struweel heeft enkele kijk gaten naar het achterliggende landschap. Zo krijgt ook vloeiveld drie kleine contact punten met zijn context. De parels in vloeiveld drie zijn anders dan in de andere vloeivelden. De parels bestaan uit Duitse bunkers en uitzichtpunten. De Duitse bunkers spreken sterk tot de verbeelding een gebied met spanningen en Afb.6.4 C C# principe doorsnede vloeiveld 3 avontuur. De Duitse bunkers deels ingegraven wat ze minder zichtbaar maken. Het zichtbaar maken van de bunkers zal de avontuurlijke setting van het pad versterken. De binnenzijde van de bunkers staan leeg of met water. De besloten ongebruikte ruimte van de bunkers kunnen ingericht worden dat kleine dieren D Uitzichtpunt Wilgen struweel zich kunnen vestigen zoals de lokale vleermuizen. De uitzichtpunten langs het pad versterken de beleving van het hoogte verschil. In de huidige situatie zijn deze plekken al goed te beleven maar om de beleving ook avontuurlijk te maken worden de uitzichtplekken extra hoog gemaakt. Afb.6.5 D D# Doorsnede vloeiveld 3 met uitzichtpunt 42 . Vieze bietenpad

Parel / relict

Wilgen struweel

Hoendiep

<- Landschap park

6.2 Vloeiveld één parels

pad ->

schema vloeiveld 1 Bloemen weide Vloeiveld 2

Avontuurlijk Vloeiveld 3

Hoendiep zichtbaar maken Door het pad te verschuiven naar de Hoendiep is er doormiddel van een kleine aanpassing een kwaliteit Afb.6.6 Locatie Vieze bieten pad vloeiveld 1 aan het pad toegevoegd. Het hoogte verschil tussen Huidige Natuurlijksituatie Vloeiveld 4 de kade en de Hoendiep is relatief weinig. Door de rand open te maken en het pad langs de Hoendiep te leggen wordt de Hoendiep beter zichtbaar.

<- K Oud Vloeiveld 1

ade

weg

Suiker plein

rk <-Pa

Huidige situatie In de huidige situatie loopt een pad langs vloeiveld één. Dit pad ligt in een open terrein wat weinig inspeelt op de omgeving. De huidige kwaliteiten worden zo weinig benut of zichtbaar gemaakt.

Hoendiep voor verbetering biodiversiteit De kade van de Hoendiep is grotendeels praktisch en in functioneel vorm gegeven, zodat binnenvaart Hoendiep zichtbaar maken de oever niet beschadigen. Nu de fabriek is gesloten en geen grote binnenvaart meer aanwezig is bied het de mogelijkheid om de kade te verzachten. Door de kade te veranderen bied de mogelijkheid om de biodiversiteit te verhogen. Zo kunnen dieren zowel gebruik de overgang tussen de Hoendiep en het Hoendiep voor verbetering biodiversiteit Suikerunie terrein vergemakkelijkt. Bezinktank als parel De bezinktanks zijn is een verwijderde relicten van de vroegere industrie. Door deze zichtbaar te komt er een verwijzing naar de vroegere industrie. De verbeelding van de bezinktanks worden bijzondere opvallende plekken zodat het parels langs het Bezinktank als parel doorgaand pad wordt.

Afb.6.7 Schema vloeiveld 1 Vieze bietenpad . 43

Bezinktanks Het pad langs vloeiveld één heeft enkele kenmerken. Zo is er een connectie gemaakt met de Hoendiep en worden de parels speciale plekken. De parels zijn verwijderde relicten van de bezinktanks die in het gebied gestaan hebben. Op het Suikerunie terrein zijn twee type bezinktanks aanwezig geweest, die van vloeiveld één en van vloeiveld twee. Bezinktanks zijn de eerste stap van het waterzuiveringsproces en zijn onderdeel van het industriële verleden op het Suikerunie terrein. Het vervuilde water komt in de tanks waar de zware delen naar de bodem zinken en de lichte delen naar de oppervlakte drijven. Het oppervlaktewater wordt doormiddel van een Afb.6.8 Bezinktanks vloeiveld 1 en 2 in functie zuiveringsarm gezuiverd. De zuiveringsarm draait langzaam rond en haalt de vervuilde delen weg. De bezinktanks in vloeiveld één zijn ouder dan van vloeiveld twee, dit is terug te zien in de vorm van de bezinktanks. In vloeiveld één zijn het twee grote ronde elementen en in vloeiveld twee zijn het meerdere kleine ronde elementen en een centraal vierkant element. In de huidige situatie is de aanwezigheid van de relicten bijna niet te zien. In vloeiveld is er één hoogte verschil van het maaiveld nog een aanwijzing van de bezinktanks. In vloeiveld zijn er nog waterpassen duidelijk aanwezige waterplassen op de plek van de Afb.6.9 Huidig beeld bezinktank vloeiveld 2 bezinktanks.

rin

ive Zu m ar

Kansen Bezinktanks als parels Verschil maken tussen de twee type bezinktanks, bezinktank type één grote plek, bezinktank type twee natte plek

Afb.6.9 Bezinktanks vloeiveld 1 in functie 44 . Vieze bietenpad

Afb.6.10 Bezinktank vloeiveld 1 tijdens sloop

Visie De bezinktanks in vloeiveld één zijn bijzondere elementen. Dat ze in de huidige situatie niet meer zichtbaar zijn is een groot gemis voor het Suikerunie terrein. Ze verbeelden het industriële verleden en bied kansen voor een belangrijke plek langs een doorgaande route. Door op deze plekken extra ingrepen te plegen wordt de oude locatie van de bezinktanks parels langs de route. De bezinktanks zijn onderdeel van vloeivelden gebied. Dit betekend dat de parels zullen inspelen op het avontuurlijke en natuurlijke setting van het gebied. Op het Suikerunie terrein staan twee type bezinktanks, die van vloeiveld één en van vloeiveld twee. Waarvan de bezinktanks van vloeiveld één droog staan en van vloeiveld twee nog vol water staan. Beide tanks worden gezien als parels langs de het park landschap pad. Het verschil in nat en droog zal gebruikt worden om diversiteit te maken in de type bezinktanks. Dat de tanks onderdeel zijn van de vloeivelden heeft invloed op de uitstraling van de bezink tanks dat ze een natuurlijke en avontuurlijke uitstraling moeten krijgen. Dit betekend dat de materialen een losse en provisorische uitstraling krijgen. De gebruiker moet het gevoel krijgen dat de bezinktanks nooit zijn weg geweest maar net als de vloeivelden zijn vervallen en overgenomen door de natuur.

Afb.6.11 Sfeer impressie bezinktank vloeiveld 1 Vieze bietenpad . 45

Uitganspunten Een parel, opvallende plek Verwijzing naar de bezinktanks Biodiversiteit versterken (Onderdeel van natuur en avontuurlijk deel) Avontuurlijke uitstraling, door verwildering en Verschil maken met bezinktank uit vloeiveld twee

A# Hoendiep Rust tank

iez <V iete

np >

Rust en Vlinder tank De bezinktanks in vloeiveld ĂŠĂŠn zijn onderdeel van het Vieze bieten pad. Langs dit pad moeten de bezinktanks parels worden. Speciale plekken die herkenbaar zijn langs het pad. Het Vieze bieten pad staat voor natuur en avontuur. De bezinktanks spelen in op deze eigen schappen. De locatie van de bezinktanks staat op enige afstand van het fabrieksterrein en niet elke gebruiker wilt naar het fabrieksterrein. De bezinktanks bieden deze mensen een plek om even te rusten of van de natuur te genieten. De plek van de bezinktanks wordt afgebakend met een losse muur. Deze muur zullen de contouren van de twee bezinktanks aangeven en de parels twee herkenbare plekken geven. Tussen de bezinktanks zelf zullen de muren het zelfde zijn maar de binnenkant zullen verschillen. De noordelijke bezinktank wordt de Rust tank. De gebruikers van het Vieze bieten pad kunnen in de Rust tank uitrusten. Deze kant krijgt een besloten uitstraling met het plein dat uitwaaiert op het Vieze bieten pad. De zuidelijke tank wordt de vlindertank. Doormiddel van een vlonder, die verwijst naar de zuiveringsarm, kan de vlindertank in worden gekeken. De Vlinder tank zal ruimtelijk een contrast worden met de Rust tank. Waar de Rust tank een besloten tank is zal het zuidelijke tank een open plek.

Struweel Vlinder tank

Afb.6.12 Schematisch ontwerp bezinktanks vloeiveld 1 46 . Vieze bietenpad

Hoendiep

Struweel Afb. 6.13 Doorsnede A A# Rust tank

Rust tank

Struweel Hoendiep

Vlinder tank met vlonder Afb. 6.14 Doorsnede B B# Vlinder tank

Struweel

Rust tank

Vlinder tank met vlonder

Afb. 6.15 Doorsnede C C#

Vieze bietenpad . 47

Kastanje hout palen 2000x100x100mm

30째

Bovenaanzicht 1:100

1000

8000 2000

Vlonder In de vlindertuin licht een vlonder. Deze vlonder wordt gebruikt om de over de vlindertuin heen te kijken. De vlonder en de vlindertuin zijn onderdeel de avontuurlijke en natuurlijke deel van het Suikerunie terrein. De vlonder zal dus een avontuurlijke uitstraling krijgen. Een vlonder die op eigen risico moet betreden. Om dit te bereiken zal de vlonder afgewerkt worden met kastanje hout schaaldelen. Door de grove afwerking hebben ze een ruwe uitstraling en zullen de kieren tussen de planken verschillen van groten wat doet lijken of de vlonder niet stevig is gebouwd. Vanuit duurzaam oogpunt is kastanje hout sterk en lang meegaand hout dat weinig transport vervuiling heeft.

4800

8000

Zijaanzicht1:100

Afb. 6.16 Schaaldelen 48 . Vieze bietenpad

1500 1000

2500

ESK EDUCATIONAL PRODUCT

Kastanje hout draagbalk 5000x150x50mm

Kastanje hout palen 2500x100x100mm

1000

23000

15000

Vooraanzicht 1:50 Afb. 6.17 Detail vlonder

Kastanje hout schaaldelen 2000x220x30mm

1000

Kastanje hout draagbalk 5000x150x50mm

1000

Kastanje hout schaaldelen 2000x220x30mm

Kastanje hout draagbalk 5000x150x50mm

28000

2000

1500

1000

1% oplopend

Kastanje hout palen 1500x100x100mm

Kastanje hout palen 2000x100x100mm

6000

5000

Kastanje hout palen 1000x100x100mm

5000

25000

Zijaanzicht 1:50

Kastanje hout schaaldelen 2000x220x30mm

Vieze bietenpad . 49

?.?.? Beplanting bezinktank1 Bezinktank 1 is een natuurlijke bezinktank waar verschillende soorten planten en dieren vormkomen en de grote van de tank zal zichtbaar moeten blijven. Dit heeft invloed op de beplanting. Dragend in de beplanting keuze is het aantrekken van vlinders en bijen. Dit zijn twee diersoorten die gemakkelijk te zien zijn en grote behoefd heeft aan bloemrijke beplanting in verschillende seizoenen. De aanwezigheid van verschillende soorten vaste planten en bollen zullen hierbij een belangrijke rol spelen. De tank zal hierdoor zijn positie als parel in een natuurlijke omgeving versterken. Om de grote van de bezinktank zichtbaar te houden is de beplanting in bezinktank 1 laag. De randen van de tank zullen hierdoor zichtbaar blijven. Vasteplanten Selectie criteria - Beplanting is bij en vlinder vriendelijk - Bloeitijd vind plaat in verschillende periodes van het jaar met als piek moment de zomer in verband met hoogte aantal actieve soorten vinders en bijen. - Vaste planten zijn niet hoger van 100cm om zicht te behouden op de grote van de bezinktank - Heesters niet hoger dan 2meter

Afb. 6.18 Vlinder tank 50 . Vieze bietenpad

Aanplant Om een natuurlijk beeld te maken zal de beplanting in wildverband worden aangelegd. Bij deze aanplant zullen wel enkele vuist regels gehanteerd worden. Door het hanteren van deze vuist regels zal alle beplanting de mogelijkheid krijgen om te groeien en niet direct worden weg geconstrueerd. De percentage aanplant staat voor de percentage beplanting voor 1 specifiek soort ten opzicht van de totale aantal planten. Soort

hoogte kleur in cm

Bloeitijd

Aanplanten in groepen van

% van aanplant

Aantal per m2

Achillea millefolium

Wit

Juni - aug

Alchemilla mollis

geel

Mei - juni

Allium schoenoprasum ‘Forescate’

paars

Juni –juli

Wit

Aug - sep

Anemone japonica ‘Honorine 100 Jobert’ Asclepias incarnata

Rood paars

Juli - aug

Aster turbinellus

Violet

Sep – okt

Echinacea puperrea

Rood paars

Juli - sep

Eryngium planum

100

Violet blauw

Juli - aug

Nepeta faassenii ‘Six Hills Giant’

Violet

Mei -sep

Rudbeckia fulgida ‘Goldsturm’ 75

Geel

Juli - okt

Sedum herfstfreude

Roze

Aug - okt

Verbena bonariensis

100

Paars

Juli - okt

Afb. 6.19 Refirentie beeld vlindertuin

Soorten bollen Vlinders en bijen zijn het actiefst in de warmere maanden maar ook in de koude maande zijn enkele bijen en vlinders actief. In de eerste maanden zijn de meeste vaste planten nog niet in bloei. Dit gat wordt opgevangen doormiddel van bollen.

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT Relict muur

C0 (45m2)

Rr (12m2)

en Ho

die

Ca (30m2)

Bd (10m2)

De aanplant van bollen zal in wild verband plaats vinden. Dit geeft een divers en natuurlijkbeeld. pad ten Bie

Sj Sj

Rr (13m2) C0 (55m2) er

Vlo

Vasteplanten Bd (12m2)

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

SN (50m2)

Bd (9m2)

Bd (12m2)

Soort

kleur Bloei tijd

% aantal bollen

Aantal bollen per 2m

Galanthus nivalis

wit

Feb - maa 35

Crocus tommasinianus

Violet

Feb - maa 15

Scilla siberica

Blauw

Maa - apr

Muscari botryoides

Blauw

Maa - apr

Heesters en bomen Selectie Trekken vlinders en bijen aan Heesters zijn hoger 1m

SN (60m2) Pa Rr (9m2) Ca (9m2)

C0 (24m2)

Relict muur

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Afb. 6.20 Beplanting plattegrond

Voor het aantrekken van bijen en vlinders is het ook van belang dat er enkele groepen heesters en in de vlindertuin aanwezig zijn. Dit zal het aantal vlinders en bijen optimaliseren. De bomen zullen enkele solitaire bomen zijn van eerste grote die aan de randen van de vlindertuin staan, waarvan grootse deel aan de noordzijde zullen staan om zoveel mogelijk zonlicht in de tank te behouden. De heesters zullen aan de randen staan met enkele plukken in tussen de vaste planten. Aanplant van de heester op de aangegeven locatie. Om ook bij de heester het natuurlijke beeld te krijgen zullen ook deze aangeplant worden in wildverband. 25m

Soort Heesters

Hoogte kleur

Bloeitijd Code

Aantal per Min afstand Max m2 afstand

Buddleja davidii

3.00

Blauw

Juni â&#x20AC;&#x201C; okt

0.30

1.50

Cornus alba

4.00

Geel

Juni - aug Ca

0.30

1.50

Crataegus monogyna

5.00

wit

Mei - juni

0.50

2.00

Aug - sep

Sambucus nigra

8.00

wit

Ribes rubrum

2.00

geelgroen april

Soort Bomen

Hoogte kleur

Cm Sn

0.50

2.00

0.10

1.00

Bloeitijd Code

Aanplant grote

Prunus avium

roze

april

18-20

Styphnolobium japonicum

wit

juli -sep

18-20 Vieze bietenpad . 51

7.1 Fabrieksterrein

7 Industrie kade weg

Het fabrieksterrein is het deel waar vroeger de fabriek heeft gestaan. De fabriek bestond vroeger uit vele gebouwen en silo’s. Na de sluiting van de fabriek zijn bijna alle gebouwen verwijderd met uitzondering van het zeefgebouw, werkplaats gebouw en de oude schoorsteen. Bij de sloop van de vele gebouwen is er een groot open verhard terrein achter gelaten. Voor de ontwikkeling van het fabrieksterrein is Ploeg ID3 in het leven geroepen (zie bron 6) Ploeg ID3 heeft voor het fabrieksterrein een framewerk gemaakt. Met dit framewerk willen ze het terrein ontwikkelen tot een plek waar creativiteit en duurzaamheid centraal staat. In het framewerk bestaat uit huur plekken voor tijdelijke bedrijven en een centraal plein. Dit frame heeft veel potentie en ruimte voor de ‘Echte Groninger’ en zal als basis worden gebruikt voor het fabrieksterrein. Het framewerk van Ploeg ID3 is een goede basis om te gebruiken als start punt. Om het frame werk beter te laten aansluiten op de gehele visie van het Suikerunie terrein zal in het framewerk worden gezocht naar plekken die ruimte bieden om ruimtelijke ingrepen te plegen.

Afb. 7.1 Locatie Fabrieksterrein

Afb. 7.2 Plan Ploeg ID3 52 . Industrie kade weg

Relicten en verharding Op het fabrieksterrein is de aanwezigheid van de fabriek nog het meest zichtbaar. Bij de sloop van de vele gebouwen. Ondanks dat veel gebouwen zijn verdwenen zijn er nog vele kenmerken van de fabriek terug te vinden in de verharding. Op het eerste oog lijkt het als of de verharde ondergrond één egaal ondergrond is met weinig variatie. Wanneer specifiek naar de verharding wordt gekeken is er te zien dat er veel verschillende soorten verharding aanwezig zijn die deels te verbinden zijn met de verwijderde gebouwen. De verwijderde gebouwen zijn dus ruimtelijk niet meer te zien maar als fundering ze nog aanwezig.

Afb. 7.3 Huidige en verwijderde bebouwen. Veel van de gebouwen zijn verwijderd. Enkele relicten zijn nog te zien in de verhardingstype (Bron 5)

Afb. 7.4 Verhardingstype.

Kansen: De oude funderingen gebruiken om de grote en verhaal van de vroegere industrie te verbeelden.

Asfalt

stelconplaten

Diverse verharding Verwijderde gebouw

Manggranulaat

Afb. 7.5 Huidige vegetatie

Ruigte Struweel Riet

È È

Behouden: Huidige uitstraling van de spontane beplanting

Groen en sfeer De uitstraling van het fabrieksterrein wordt bepaald door de grote vlakte van verharding maar even belangrijk door de spontane op schot van de beplanting. De beplanting versterkt het beeld dat het terrein al enkele jaren leeg staat en niet meer wordt gebruikt. De beplanting bestaat uit ruigte, struweel en riet en komt op verschillende plekken van het terrein naar boven. In het spontane op schot zit geen stuur

È È Industrie kade weg . 53

Visie Over de ontwikkeling van het fabrieksterrein is al veel nagedacht door Ploeg ID3. Het frame werk dat zij gemaakt hebben zal worden overgenomen en verder door ontworpen zo dat d huidige kwaliteiten van de huidige situatie dieper benut kunnen worden. Deze kwaliteiten bevinden zich op twee punten de historie en sfeer. Historisch is de Suikerfabriek een belangrijk onderdeel geweest van Groningen. De fabriek is over de jaren heen gegroeid tot een groot suiker producent. Deze historische ontwikkeling zal beter in beeld worden gebracht zodat de gebruiker bewust wordt van de historie. Ook de relicten zijn onderdeel van de historie van de fabriek. Veel van de fabriek is verwijdert maar door de relicten zijn nog enkele delen van de fabriek terug te zien op het terrein. De kade en de Hoendiep is een aantrekkelijke rand van het fabrieksterrein. Het geeft een andere beleving van de voor de rest stenige fabrieksterrein. De sfeer is te beschrijven als vervallen industrie. De rafelige randen van de behouden gebouwen scheuren in de verharding en doorbrekende natuur zijn allemaal onderdelen die het beeld ondersteunen. Ook is het gebrek aan een structuur op het terrein onderdeel van de sfeer. Het is niet duidelijk waar de auto mag rijden, waar de fietser fiets of in welk deel gewerkt wordt. In het plan van Ploeg ID3 is een duidelijk structuur gelegd wat het risico brengt dat de sfeer verandert. Om deze sfeer te behouden wordt binnen de structuur ruimte gezocht waar dit ongestructureerd beeld behouden kan blijven.

Concept Het plan van ID3 bestaat uit een rand van verhuur plekken en in het midden een centraal plein. Op de verhuur plekken is er een verdeling gemaakt zoals een voedselveld, kleinschalige maak industrie, wonen, werken en vergelijkbare functies. Op de centrale plein kunnen evenementen plaats vinden, exposities staan en mensen elkaar ontmoeten. Het plan van ID3 word grotendeels over genomen. Op de helderde structuur van ploeg ID3 zullende huidige kwaliteiten overheen worden gelegd. Deze bestaan uit de huidige beplanting, kade en aansluiting met de binnenstad en de andere deelgebieden. Dit betekend dat het ontwerp van Ploeg ID3 op Afb. 7.6 Schematisch plan van Ploeg ID3 sommige plekken zal plaats maken voor de huidige kwaliteiten, zal samensmelten met de huidige kwaliteiten of het zelfde blijft.

Afb. 7.7 Huidige kwaliteiten en kansen

Afb. 7.8 Combinatie plan Ploeg ID3 en kwaliteiten 54 . Industrie kade weg

7.2 Kade

Dit plan is ID3 is groten deel overgenomen. Zo blijven de diverse verhuur plekken en het principe van het centrale plein overeind. De huidige beplanting zullen op de verhuur plekken verwijderd worden. Dit zal structuur en duidelijkheid aan het fabrieksterrein geven. Het centrale plein blijft open en bied plek voor diverse functies. Echter de vorm van het plein zal aangepast worden aan de oude contouren van de fabriek. Deze contouren zullen worden aan geven doormiddel van bomen en bloemenmengsels. Op het plein zullen de huidige kwaliteiten behouden blijven. De kade is een strip waar de structuur van Ploeg ID3

ruimte moet geven aan de doorgaande route. De kade is een belangrijk onderdeel van de historie van het terrein, de huidige sfeer en aansluiting op de binnenstad, weilanden en vloeivelden. Dit betekend dat de kade extra ingrepen krijgt waardoor de huidige kwaliteiten worden versterkt en de verbinden met de omgeving wordt vergemakkelijkt. De ingrepen die gemaakt worden zullen bestaan uit een nieuw asfalt laag als doorgaand pad, bomen structuur op accent plekken en een extrabrug om de gehele kade te kunnen gebruiken.

B A

C Hoendiep Groene kade

Pleinkade

Bootkade

Diverse verhardingen

KADE WEG

Verhuur plekken Kade pad Vlonder kade Relict Nieuwe bomen

Suikerplein

Bloemen mengsel Huidig ruigte Huidig struweel

Stadslandbouw

Huidig riet Entree brug Huidige gebouwen

Stadslandbouw

Afb. 7.9 Plattegrond Fabrieksterrein Industrie kade weg . 55

Afb. 7.10 Aanzicht op kade 56 . Industrie kade weg

Hoendiep

Bootkade

Verhuur plekken

Parkeer plekken

Afb. 7.11 A A# doorsnede Bootkade

Hoendiep

Suikerplein

Afb. 7.12 B B# Doorsnede pleinkade Hoendiep

C Afb. 7.12 C C# Doorsnede groene kade

Stadslandbouw

Verhuur plekken

Stadslandbouw

C# Industrie kade weg . 57

Boot kade De boot kade is het gedeelte van de kade waar de kleine boten, die onder de brug komen, kunnen aanleggen. De aanleg kade is verbetert door een vlonder op aan te brengen. Door juist een luxe kade te maken krijgt het een sterk contrast met de voor de rest vervallen industriĂŤle sfeer. De ingreep is hierdoor extra zichtbaar.

Diverse verhardingen Verhuur plekken Kade pad Vlonder kade Relict Nieuwe bomen Bloemen mengsel Huidig ruigte Huidig struweel

AL PRODUCT

58 . Industrie kade weg

Entree brug Huidige gebouwen Stadslandbouw

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Afb. 7.13 Detail Bootkade

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Huidig riet

Pleinkade Dit gedeelte van de kade heeft een directe aansluiting met het Suikerplein. Op dit plein zijn alle evenementen. De open verbinding met de kade en het plein krijgen het plein en de kade een verbinding met elkaar waardoor de Hoendiep van op een groot deel van het plein zichtbaar blijft. Doormiddel van bomen en een bloemen mengsel worden de contouren van de oude fabriek en tevens het plein weer gegeven.

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Diver verha

Verhu

Kade

Vlond

Relic

Nieuw

Bloem

Huidi

Entre

Huidi

Stads

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Afb. 7.14 Detail Plein kade Industrie kade weg . 59

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Groene kade In de groene kade is veel huidige vegetatie en zijn enkele relicten tussen te vegetatie te vinden. Dit deel is het einde van de kade. Na dit deel van de kade kan de gebruiker richting de vloeivelden gaan om het avontuur te gemoed te gaan of om via de weilanden richting huis te gaan.

Diverse verhardingen Verhuur plekken Kade pad Vlonder kade Relict Nieuwe bomen Bloemen mengsel Huidig ruigte Huidig struweel Huidig riet Entree brug Huidige gebouwen Stadslandbouw

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Afb. 7.15 Detail groene kade PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

60 . Industrie kade weg

Afb. 7.16 Huidige beeld relict groene kade

Afb. 7.17 nieuw beeld relict groene kade Industrie kade weg . 61

7.3 Beplanting fabrieksterrein

Schema beplanting Huidige situatie De huidige beplanting bestaat uit ruigte, struweel en riet, waar het grootste deel bestaat uit ruigte. De beplanting is niet aangelegd en is spontaan komen opzetten. Door de verharde ondergrond groeien zo verschillende soorten beplanting waar van de meeste pionierssoorten zijn. De verspreiding is hierdoor niet gestructureerd of logisch maar spontaan, dit resulteert in een versnippert beeld. Beplating behouden De huidige beplanting heeft een sterke kwaliteit door de vormgeving en uitstraling. Het grootste probleem met de beplanting is dat er geen logica is waar de beplating wel en niet mag groeien. Dit geeft een rommelig beeld en verwarring. Om als nog het losse beeld en verspreiding te behouden en logica in het beeld te krijgen zal de huidige beplanting op tactische plekken verwijderd worden. Dit gebeurd op plekken waar nieuwe functies komen en waar de beplanting de routing over het terrein niet verstoord. Nieuwe beplanting De nieuwe beplanting zal een extra laag zijn over de huidige beplanting en zal de belangrijke punten op het terrein extra aan geven. Dit zijn de relicten van de oude fabriek, entrees en de contouren van de oude fabriek. Door met de nieuwe beplanting een sterk contrast op te zoeken met de huidige beplanting zullen de belangrijke plekken extra herkenbaar zijn en zal de huidige beplanting meer herkenbaar worden. De nieuwe bomen zal bestaan uit 1 soort bomen die groot zijn. Hierdoor zullen ze sterk opvallen in de open ruimte. De contouren van het oude fabrieksterrein zullen gevormd worden door een bloem rijke kruiden laag. Door de rijke bloei en strakke waar de kruiden zich in bevinden zal ook deze sterk afsteken met de huidige vegetatie. 62 . Industrie kade weg

Afb. 7.17 Huidige beplanting De huidige beplanting staat onregelmatig versprijd over het terrein.

Afb. 7.18 behoude beplanting. Door beplanting op tactische plekke te verwijderen komt structuur in de beplanting met behoud van sfeer

Afb. 7.19 Nieuwe beplanting Beplanting dat toegevoegt wordt is opvallend. Het beeld tussen huidig en nieuwe beplanting wordt versterkt

Visie Het fabrieksterrein is een groot open oppervlakte dat grotendeels bestaat uit verharding. Ondanks de grote oppervlakte van de verharding vinden verschillende planten de mogelijkheid om door de verharding heen te breken. De combinatie van verschillende verharding types, oude gebouwen en de spontane pioniersvegetatie dragen bij aan de huidige sfeer. De huidige sfeer is een vervallen industrieterreinen een kwaliteit van het deelgebied. Het is een unieke uitstraling dat in Groningen voor de rest niet te vinden is. Dat de huidige beplanting daar een onderdeel van is betekend dat er zorgvuldig met de huidige beplanting omgegaan moet worden. Bij toevoeging van nieuwe beplanting moet zal de beplanting een sterk contrast geven met de huidige beplanting. De nieuwe toegevoegde beplanting zal zo een extra beplantingslaag zijn. Door het sterke contrast zal de huidige vegetatie extra opvallen.

Ruigte De ruigte heeft een verwildert beeld. De vegetatie komt door de verharding heen en heeft geen strakke randen. De grillige randen versterken het beeld van spontaan opkomende beplanting. Bestaand uit een grassen, kruiden, mossen, opkomende heester en een enkele boom is het een ruimtelijk beeld. Alle beplanting dat voorkomt in de ruigte is spontane groei en staat daardoor in wild verband.

Afb. 7.20 Beeld ruigte

Afb. 7.21 Verspreiding ruigte

Beheer Om het beeld van de ruigte te kunnen behouden heeft het aangepast beheer nodig Soorten

Hoogte

Bedekt hoeveelheid oppr in %

Bomen: Salix, Betula

+/- 3 meter

+/- 5%

Heesters: Cornus, Rubus

van 0.40 meter t/m 1 meter

+/- 30 %

Kruiden: Grassen, kruiden ,mos

0.40 meter

+/- 65 %

Bomen: Elk jaar 20% van de bomen afzetten tot 10cm. Na 5 jaar zullen alle bomen 1 maal zijn afgezet. Het verdeeld afzetten van de bomen versterkt het beeld van spontane vegetatie. Het afzetten van de bomen in verschillende fases zorgt voor een divers beeld in hoogte en ouderdom van de bomen. Dit versterkt het diverse beeld van de ruigte. De heesters en kruiden laag hebben zelfde vorm van beheer. Elk na jaar wordt het heester en kruiden laag gemaaid. De maaisel wordt 2 weken na het maaien verwijdert.. Hiermee wordt de mogelijkheid van de kruiden vergroot om de zaden te kunnen verspreiden.

Industrie kade weg . 63

Struweel Het struweel zijn de hoogst opgaande groen elementen op het fabrieksterrein. Met hun dichte begroeiing en hoogte maken ze een transparante massa. Ze worden gevormd door pionier heesters en bomen bestaande uit door gegroeid op schot. Ze staan in wildverband op het terrein wat een natuurlijk beeld geeft. De bomen staan nog in hun begin fase en hebben hun eind hoogte nog niet behaald. Soorten

Hoogte

Salix, Betula en +/- 6 meter Populus

Bedekt hoeveelheid oppr in % 100%

Beheer Het huidige beeld bestaat uit onvolgroeide bomen in een wildverband. Dit beeld wordt behouden met aangepast beheer. Elk jaar 20% van de bomen afzetten tot 10cm. Na Afb. 7.22 Verspreiding Struweel 5 jaar zullen alle bomen 1 maal zijn afgezet. Het verdeeld afzetten van de bomen versterkt het beeld van spontane vegetatie.

Afb. 7.23 Huidig beeld struweel 64 . Industrie kade weg

Riet Het riet is anders dan de rest van de huidige beplanting. In plaats van dat het een pioniersvegetatie is het een verlading vegetatie. Dit type vegetatie komt voor, bij waterplassen. Het Riet dat aanwezig is op het fabrieksterrein is dus een teken van stilstaand water op het terrein waar het riet gebruik van maakt. Het riet bestaat uit 1 soort beplanting dat een sterk beeld geeft. Het riet heeft een hoogte van 2 tot 3 meter hoog. Dit geeft transparante massa aan het fabrieksterrein. Soorten

Hoogte

Bedekt hoeveelheid oppr in %

Phragmites

2t ot 3 m eter

100%

Beheer Per jaar 50% van het riet maaien in de winter Het maaien van de helft van het riet zal het hele jaar rond een deel van het riet behouden blijven. Afb. 7.24 Verspreiding Riet

Afb. 7.25 Huidig beeld riet Industrie kade weg . 65

Accent bomen De accent bomen zijn niet aan te planten bomen. De bomen staan op plekken om de entrees, relicten en contouren van de oude fabriek extra aan te duiden. Om op te kunnen vallen zullen de bomen uit ĂŠĂŠn specifieke soort boom bestaan van de eerste grote zijn en uit groeien tot grote bomen. Zo zullen ze boven de andere beplanting uitsteken. Het grote contrast tussen de nieuwe bomen en de huidige beplanting zal de huidige beplanting extra opvallen. De bomen bestaan uit twee verschillende structuren. De solitaire bomen en de structuurbomen. De solitaire bomen zijn onderdeel van de oude contouren van de Suikerfabriek. Op elke hoekpunt van de oude fabriek is een boom geplaatst. Samen met de contour mengsel zullen de oude contouren van de fabriek zichtbaar worden. De structuurbomen liggen langs de kaden en geven nadruk op de entrees en de relicten die langs de kade liggen.

Solitair

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Kade

20.00

4.00

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Afb. 7.26 Nieuwe bomen, solitair en structuur

Aanleg Solitair aangegeven op kaart structuurbomen: De eerste boom staat 4.00 meter uit de kade en 10.00 meter uit het centrum van het relict op entree De afstand tussen de bomen is 20.00 meter Om elk relict of entree wordt een dubbele rij geplaats Soort

Grote

Locatie aanleg

Liquidambar styraciflua

18 - 20

Aan gegeven op kaart

66 . Industrie kade weg

Industrie kade weg

Relict

Industrie kade weg

20.00

liquidambar styraciflua 18-20 met draad kluid

Relict

Aantal 55

20.00

Afb. 7.27 Aanplant principe

10.00

20.00

10.00

20.00

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

Selectie criteria eerste grote boom Uit heems Opvallende kleur (herfst of bloei) Bestand tegen verharding Bestand tegen natte grond

Structuur

Contouren mengsel De bloemen mengsel zullen samen met de bomen de contouren weergeven van de oude fabriek, wat tevens het evenementen plein is. In de contour zullen enkele open plekken aanwezig zijn om het plein begaanbaar te maken voor zowel autoâ&#x20AC;&#x2122;s als fietsers en voetgangers. De bloemen mengsel zal sterk afsteken ten opzichte van de bestaande beplanting. Dit wordt bereikt door de opvallende bloemrijke beplanting tegen over de huidige veelal niet bloem rijke beplanting. Ook de strakke strook waar de bloemen mengsel in zit zullen in contrast staan met de losse vormen van de huidige beplanting. Aanleg / Beheer 15 kg per/ ha 1x per jaar maaien na de bloei. De maaisel 2 weken na het maaien verwijderen . Dit heeft de plant kans de zaden te laten vallen. Soorten

Bloeikleur

Vaccaria hispanica

roze

Papaver dubium

rood

Tripleurospermum martimum

geel / wit

Agrostemma githago

purper

Glebionis segetum

geel

Silene noctiflora

roze / wit

Centaurea cyanus

blauw

Papaver rhoeas

rood

Matricaria recutita

blauw

Misopates orontium

geel / wit

Silene conica

roze

Afb. 7.28 Locatie aanplant Contouren mengsel

Afb. 7.29 Referentie beeld bloemen mengsel Industrie kade weg . 67

Sites: 1) 2) 3)

www.ahn.nl http://www.hunzeenaas.nl/ http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/bevolkingskrimp

Documenten

Bronnen

68 . Bronnen

4) 5) 6) 7) 8) 9)

Studenten en jongerenhuisvesting in Groningen (april 2011) Suikerfabriek: van Heemskerckstraat 101, Groningen (juli 2009) Ploeg ID3 Bidbook Groningen = creatieve stad (Juni 2010) Groene pepers, groenstructuurvisie voor Groningen (April 2009) Global Wetlands (December 2014)