ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ· τχ. 6ο , 2021-22

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡOTYΠOY ΓΕ.Λ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ Τεύχος 6ο – Ιούνιος 2022 Το σχολείο Έχουμεεξοπλίζεται:μαςκαιdrone Άρθρο: Πώς ο Kourosh, (کورش) έγινε ΚούροςμαθητικήΜεγάλη έρευνα: Το σύστημα δεν μας αξιολογεί στουςτηςΣυνέντευξηΜ.Ντενίσημαθητές μας Το erasmus μάς ταξιδεύει σε Πορτογαλία και Ισπανία Μεγάλο αφιέρωμα: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή

2 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΕ.Λ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ISSN:2241-8725ΑΙΓΑΙΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Αντώνιος Νείρος ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ: Βίκυ Θωμαΐδη ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Ιωάννης Αναγνώστου - Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Ερμού 1, 811 00 Μυτιλήνη, Λέσβος, ΤΗΛ. & FAX: 22510 28704 ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: Τάκης Βαλάκος ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Ουρανία Νείρου Ευδοκία Κώτη Μαρία ΦάνηςΖαχαρίαςΟυρανίαΤζαννήΝείρουΜουρατίδηςΠαπαδημητράκης Ιωάννης ΑρετήΠαναγιώτηςΦώτηΚουμαράΒιόλατζηςΔωροθέαΧριστιάναΓεωργακήςΒουρζούκη Το εξώφυλλο είναι αφιερωμένο στη Μικρασιατική Καταστροφή. Η καλλιτέχνης, μαθήτρια της Β’ Λυκείου Ου ρανία Νείρου γράφει για το έργο της: «Έργα Τέχνης γεννιούνται μέσα από καταστάσεις δυσάρεστες, ανέμελες, εμπόλεμες, ευχάριστες. Είναι μια σκέψη του καλλιτέχνη που παίρνει σάρκα και οστά με διάφορες μορφές. Έτσι και εδώ, η μικρασιατική καταστροφή υπήρξε ερέθισμα για την δημιουργία του εξωφύλλου που κρατάτε στα χέρια σας. Απεικονίζει μια φλεγόμενη πόλη που διώχνει βίαια τους κατοίκους της. Οι φλόγες τυλίγουν το παρελθόν, τις κοσμοπολίτικες συνοικίες και τον πολιτισμένο “κόσμο”. Πρωταγωνίστρια της εικόνας είναι μια μητέρα, ξεριζωμένη από τον τόπο της, χωρίς σημείο αφετηρίας, να πλέει στο πέλαγος μακριά από την πύρινη κόλαση. Μόνη της σύντροφος η ελπίδα για το αύριο. Στρέ φει τα μάτια της στον ουρανό παρακαλώντας τον Θεό για έλεος. Αυτό που της έχει απομείνει είναι το παιδί της. Αλλά αυτή είναι η δική μου ερμηνεία της καταστροφής αυτής. Στόχος μου είναι να προβληματίσω εσάς αφού: “ Ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί να μιλήσει για την τέχνη του, όπως ένα φυτό δεν είναι σε θέση να μιλήσει για φυτολογία” (Ζαν Κοκτώ, 1889-1963, Γάλλος καλλιτέχνης)». Οι απόφοιτοι εκπαιδευτικού έτους 2021-22 με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου στην καθιερωμένη αναμνηστική φωτογραφία ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Φέτος, τρεις άξιοι συνάδελφοι, πήραν την απόφαση να συνταξιοδοτηθούν και δυστυχώς από την επόμενη χρονιά δε θα είναι μαζί μας. Ο μαθηματικός Παν. Κουτσκουδής, η φιλόλογος Μαίρη Ζερβού και η καθηγήτρια Αγγλικών Ειρήνη Μουτζουρέλλη, που όλα τα προηγούμενα χρόνια υπηρέτησαν στο Πρότυπο Λύκειο, συνταξιοδοτούνται. Η συντακτική ομάδα τους εύχεται καλή συνέχεια.

18 Μιμή Ντενίση. Μία συνέντευξη «ιστορικής μνήμης» που ξέρει να μιλά στη γλώσσα της καρδιάς

14 Άννα Καρένινα

3 Με αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή το φετινό τεύχος του περιοδικού Κεντρικό Βήμα του Πρότυπου ΓΕΛ Μυτιλήνης επιχειρεί να αναδείξει την ιστορική μνήμη ως παράγοντα διαμόρφωσης εθνικής ταυτότητας και συνείδησης. Εξίσου ενδιαφέρουσα και η έρευνα των μαθητών μας για την αξιολόγηση στο Λύκειο. στην οποία καταγράφονται οι γνώμες και οι απόψεις 290 μαθητών από διαφορετικά σχολεία της Λέσβου. Μια πρωτότυπη συνέντευξη της ηθοποιού Μ. Ντενίση, με αφορμή τα γυρίσματα της ταινίας της στη Μυτιλήνη «Σμύρνη αγαπημένη» κοσμεί, επίσης, το περιοδικό μας. Οι διακρίσεις του Λυκείου μας σε Πανελλαδικούς Διαγωνισμούς, όπως αυτός της Φιλοσοφίας, οι δραστηριότητες στο πλαίσιο των Εκπαιδευτικών Ομίλων, η διοργάνωση για πρώτη φορά Διαγωνισμού Ποίησης από τον ομώνυμο Όμιλο και τα εκπαιδευτικά ταξίδια σε Ισπανία, Πορτογαλία και Τσεχία στο πλαίσιο προγραμμάτων Erasmus, καταδεικνύουν τον πολυσχιδή χαρακτήρα του σχολείου μας, ενός σχολείου ανοιχτού στη γνώση και την κοινωνία.Τέλος, η αναζήτηση της ιστορίας των Οδών της πόλης της Μυτιλήνης, οι μετρήσεις της ποιότητας των νερών της, η ανίχνευση της ιστορίας των λοιμών από την αρχαιότητα έως σήμερα, άρθρα, όπως αυτό του Κουρού, συνεντεύξεις και παρουσιάσεις συμπληρώνουν την ύλη του περιοδικού. Ως υπεύθυνοι της εκδοτικής αυτής προσπάθειας ευχαριστούμε για την πολύτιμη υλική και ηθική στήριξή της την Διεύθυνση του σχολείου, τον διευθυντή κ. Αντώνη Νείρο και την υποδιευθύντρια κα. Βίκη Θωμαΐδη, καθώς και τη διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Λέσβου για την αρωγή της στην προώθηση του ερωτηματολογίου των μαθητών μας για την αξιολόγηση στο Λύκειο. Ι. Αναγνώστου - Αθ. Καλαμάτας ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 4 Ο Βενέζης γράφει για τη Μικρασιατική καταστροφή 7 Οι καλλιτεχνική επιρροή της Καταστροφής στη λογοτεχνία 8 Το σχολείο μας εξοπλίζεται 9 Στην Ισπανία με το ERASMUS+ΚΑ2 10 Όμιλος «ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ»

12 Για να ξέρουμε τι νερό πίνουμε…

22 Στήλη του Volta 110 χρόνια μετά!

13 Στο λογοτεχνικό εργαστήρι… με τον Τίτο Πατρίκιο

23 «Η καθ’ ημάς Μικρά Ασία: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή»

23 Η Δημιουργία του Κόσμου στα Θρησκευτικά και τη Φυσική

11 Μαθητές του σχολείου μας, κάνουν… Βήματα Δημοκρατίας

25 Δειγματικές

28 11ος Διαγωνισμός Φιλοσοφικού Δοκιμίου 28 Στην Πορτογαλία Με το Erasmus 29 Μεγάλη μαθητική έρευνα του «Κ.Β» για την αξιολόγηση στο Λύκειο. Το σύστημα δεν μας αξιολογεί και πρέπει να αλλάξει

21 «Ο αθλητισμός απαιτεί υπομονή και αντοχές»

15 «Και την 6η μέρα έπλασε τον άνθρωπο κατ΄εικόνα Του»

24 Επιστήμη και Θρησκεία διεπιστημονικές διδασκαλίες. τον κ. Τεύκτρο Μιχαηλίδη. ο Κουρός... έγινε Κούρος;

17 Ξενικές λέξεις στην ελληνική γλώσσα Υποβάθμιση ή φυσική εξέλιξη;

Από

26 Πώς

10 Χρώμα και τέχνη στο σχολείο

16 Από τον λοιμό του 430 π.Χ έως τον Covid 19

και κατα στροφικό χτύπημα, οι πρόσφυγες ανήλθαν σε χι λιάδες ελληνικές οικογένειες που υποβλήθηκαν σε βάναυσο ξεριζωμό, γλιτώνοντας μετά βίας από τον Οθωμανικό ζυγό με συντριπτικό αριθμό θυμά Ο Βενέζης γράφει για τη Μικρασιατική καταστροφή Αφιέρωμα στα 100 χρόνια από την Καταστροφή Η Σμύρνη καίγεται

ο ρόλος τού Χρυσόστομου Καλαφάτη, Μητροπο λίτη της Σμύρνης (την περίοδο 11 Μαρτίου 1910 έως 27 Αυγούστου 1922), ο οποίος κατά την περί οδο του πρώτου διωγμού προσέφερε ανθρωπιστι κή βοήθεια σε πολλές οικογένειες με ναυλωμένα πλοία για να διασωθούν σε ασφαλείς τόπους και συμμετείχε ενεργά στην προσπάθεια βελτίωσης των διπλωματικών σχέσεων με τους Τούρκους. Θεωρούνταν μάλιστα εθνάρχης του Μικρασιατι κού Ελληνισμού, αφού την περίοδο 1919-1922, η Σμύρνη διοικούνταν από ελληνικά χέρια. Είχε τόση αγάπη γι’ αυτόν τον τόπο, που τις τελευταίες του στιγμές, αρνούμενος και αμετάπειστος να τραπεί σε φυγή, ενώ το μέτωπο κατέρρεε, εκείνος τέλε σε την τελευταία του Θεία Λειτουργία στον Μη τροπολιτικό Ναό της Αγίας Φωτεινής, και αφού αιχμαλωτίστηκε από τον τουρκικό στρατό, κατη γορήθηκε για φιλελληνική στάση και έπειτα βρή κε μαρτυρικό θάνατο. Τον Αύγουστο του 1922, δύο χρόνια αργότερα, όταν διαδραματίστηκε το τελευταίο

ε αφορμή την ιστορική επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Κα ταστροφή του 1922, θα θέλαμε να συ ντάξουμε ένα αφιέρωμα προς τιμήν των Ελλήνων Μικρασιατών, που με τόσο τραγικό τρόπο ξεριζώ θηκαν από τα πάτρια εδάφη τους. Όπως άλλωστε θα επιχειρήσουμε να αντλήσουμε πληροφορίες μέσα από την εσωτερική οπτική γωνία του Ηλία Βενέζη από το βιβλίο του «Μικρασία, χαίρε» θα αναλυθεί το ιστορικό πλαίσιο, θα γίνει (1920), Θράκης στον ελλαδικό χώρο, δόθηκε ευκαιρία στον Μουσταφά Κεμάλ να επιτεθεί, εξα πολύοντας τον όλεθρο, σφάζοντας και καίγοντας για να ικανοποιήσει την εθνικιστική του βλέψη. Σημαντικό είναι να αναφερθεί η συνεισφορά και

η οποία προέβλεπε την ένταξη της Σμύρνης και της Ανατολικής

4 Μ

αναφορά σε σύγχρονη μαρτυρία, καθώς και θα δοθούν πα ραπομπές από επιφανής Έλληνες ποιητές που εμπνεύστηκαν από τα γεγονότα της εποχής. Όλα ξεκίνησαν την περίοδο της δράσης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τα γεγονότα των διωγ μών των Ελλήνων της Μικρασίας να κορυφώνο νται στη διετία 1920-1922. Αρχικά, με την πτώση του Ε. Βενιζέλου λίγους μήνες αργότερα από την υπογραφή της συνθήκης των Σεβρών

Γιώργο με τον Κωνσταντή.  Η μεγαλύτερη αδελφή της προγιαγιάς μου Αγγελικής, ήταν παντρεμένη με έναν Έλληνα βοσκό, τον Αργύρη Αργυρίου, τσέ λιγκα όπως τον αποκαλούσαν τότε και είχαν και μία νεογέννητη κόρη, την Ευδοκία. Η Αγγελική και τα άλλα τέσσερά της αδέλφια ήταν ευκατάστατα για την εποχή, καθώς η γιαγιά μου εκμυστηρεύτη κε ότι έκρυβαν τις χρυσές τους λίρες στα βουνά. Παρόλα αυτά, οι κρυψώνες αυτές παρέμεναν κρυ φές από τα γυναικόπαιδα της οικογένειας προ κειμένου όχι μόνο να εξασφαλισθεί η δική τους ασφάλεια, αλλά και για να μην μαρτυρήσουν τίπο τα για τα σχέδια των Ελλήνων και της περιουσίας των κρυπτοχριστιανών κατόπιν βάρβαρων βασα νιστηρίων των Τούρκων. Βέβαια, οι εχθροπραξίες και οι τουρκικές

χοντας την τιμή να προέρχομαι και από Μι κρασιατικές ρίζες, αποφάσισα να εμβαθύνω περαιτέρω στην πραγματική ιστορία της γιαγιάς μου Μπέμπας, η οποία όχι μόνο γνώριζε για τη ζωή της μητέρας της από ένα μικρασιάτικο χω ριό, το Κουιτζάκι, αλλά μου μετέφερε όλη εκείνη τη μαγεία του ταξιδιού στο παρελθόν, για να γνω ρίσω καλύτερα τους δικούς μου προγόνους και την ιστορία των Ελλήνων της Μικρασιατικής Κα ταστροφής. Ακολουθεί η μαρτυρία της μέσα από συζήτηση μαζί της πάνω στις κοινωνικές και ιστο ρικές πτυχές του 1922, αλλά και ειδικότερες πλη ροφορίες για τη ζωή των προγόνων μου και την καθημερινότητα των Παραλίων, εκείνοι ζούσαν σε ένα μικρό κεφαλοχώρι με τουρκικό κυρίως πλη θυσμό, έναν οικισμό της Σμύρνης και μέρος που υπαγόταν σε έναν «καζά» (υποδιοίκηση), το Κουι τζάκι. Η μητέρα της γιαγιάς μου, λοιπόν, της Μπέ μπας, η Φωτεινή, είχε άλλες δύο αδελφές και δύο αδελφούς: την Αγγελική και την Κατερίνα και τον

απειλές είχαν ήδη ξεκινήσει, με την κάθε μέρα που περνούσε να δημιουργεί όλο και περισσότερο φόβο στις ψυχές των χριστιανι κώνΌτανοικογενειών.άρχισεο διωγμός των Ελλήνων στα πα ράλια της Μικράς Ασίας, οι γειτονικές οικογέ νειες του σπιτιού της προγιαγιάς μου έφευγαν κατατρεγμένες, και προσπαθώντας να μαζέψουν γρήγορα όσα πιο πολλά αντικείμενα και χρήμα τα μπορούσαν, εγκατέλειπαν το χώμα της πατρί δας τους ξεριζωμένοι. Μια από εκείνες τις μέρες άφησε και ο άντρας της Αγγελικής το σπίτι του για τη βοσκή και κίνησε για τα βουνά μαζί με τα αδέρφια του. Κανείς δεν τους ξαναείδε ούτε έμα θε ποτέ τι απέγιναν. Θρήνος έπεσε μέσα στο σπι τικό της οικογένειας Μάρκογλου.  Μαρτυρία της γιαγιάς Μπέμπας: Η καθημερινή ζωή και ο ξεριζωμός 6 Ο ΧρυσόστομοςΆγιος Σμύρνης

των. Οι πρόσφυγες της τραγωδίας αυτής επιχεί ρησαν να καταφύγουν στα απέναντι ακριτικά νησιά του Αιγαίου, των οποίων οι αυτόχθονες κάτοικοι είτε τους φιλοξένησαν είτε τους απέρριψαν, θεω ρώντας τους Τούρκους, ενώ οι ίδιοι απεγνωσμένα προσπαθούσαν να διεκδικήσουν ένωση με την Ελ λάδα. Με σημείο συγκέντρωσης και διαφυγής το λιμάνι της Σμύρνης και μοναδική ελπίδα τα βαπό ρια που έπλεαν στα ανοιχτά του λιμανιού, Έλληνες χριστιανοί συσσωρεύονταν ακόμα και από τα βάθη της Ανατολής με σκοπό να σωθούν. Το συγκεκριμένο τραγικό γεγονός δεν επηρέα σε μόνο τους Έλληνες της εποχής, αλλά εξυμνεί ται μέχρι και σήμερα από τους νεοέλληνες και χριστιανούς, ως ορόσημο που καθόρισε όλη την πορεία του Ελληνισμού. Όπως αναφέρει και ο Βε νέζης, ο θάνατος εκείνων των χριστιανών που θυσιάστηκαν υπερασπιζόμενοι τα πάτρια εδάφη τους ήταν μαρτυρικός και οφείλουμε να τα ανακα λούμε στην μνήμη μας με υπερηφάνεια και αγαλλί αση και όχι με θλίψη και δάκρυα.

Έ

5

των κατατρεγμένων κρυπτοχρι στιανών.Ηοικογένεια της προγιαγιάς μου από την πλευ ρά του πατέρα μου, Φωτεινής Μάρκογλου, ήταν από τη Μικρά Ασία. Συγκεκριμένα, κατά την πε ρίοδο 1922-1923 της τουρκικής κατοχής σε ποι κίλες περιοχές

Η τύχη, δυστυχώς, δεν τους χαμογέλασε. Μόλις πήγαν να δέσουν πετώντας τα σχοινιά, οι κάτοικοι τους έκοψαν τους κάβους με αποτέλεσμα να αναγκαστούν να αναζητήσουν και νούργια γη για να σωθούν, όντας διωγμένοι ακόμα και από το ίδιο τους το έθνος και το πάτριο αί μα. Η ίδια κατάσταση επικρατούσε σχεδόν σε όλα τα ελληνικά ακριτικά νησιά του Αιγαίου, αφού οι ντόπιοι νόμιζαν πως οι Μικρασιάτες ήταν Τούρ κοι πειρατές. Αρχίζοντας άλλη μία περιπέτεια πε ριπλάνησης, κατάφεραν τελικά να

Ο πατέρας της θείας Αγγελικής αποφάσισε τη μοιραία εκείνη μέρα, πως το μόνο που μπορού σε να πάρει μαζί του στην προσφυγιά ήταν η ίδια του η οικογένεια. Έτσι, τσαλαπατώντας πάνω σε μπόγους από εναπομείναντα ρούχα και χρυσαφι κά, προσπαθούσαν απεγνωσμένα να φτάσουν με τα πόδια στο λιμάνι της Σμύρνης. Μόλις έφτασαν, μπήκαν σε ένα καΐκι με προορισμό την ελπίδα και αφού επιτυχώς ήταν από τους λίγους που κατά φεραν να περάσουν την τουρκική απειλή του λι μανιού τη νύχτα, έφτασαν μετά από τρικυμίες στο λιμάνι της Μυτιλήνης. πλεύσουν μια νύχτα, έξω από το λιμάνι του Ηραίου της Σάμου. Ευτυχώς για εκείνους, μία πλούσια οικογένεια Σα μιωτών χωρικών από το Πυθαγόρειο και το Ηραίο τους παρείχαν αμέσως φροντίδα, στέγη, φαγη τό, αλλά και εργασία. Εκείνη την εποχή στη Σάμο και γενικότερα στην Ελλάδα, ήκμαζε ιδιαίτερα η

στο

Με τον καιρό, η οικογένεια που φιλοξένησε τη δική μας στα ‘’τσαρδάκια’’ τους, έσμιξε με τα μέ λη της με γάμους και συγκατοίκηση, με αποτέ λεσμα να συγκροτηθεί το δικό μου γενεαλογικό δέντρο από τους γόνους και των δύο οικογενειών, οι οποίες όχι μόνο καλλιέργησαν όλη τη σημερινή περιουσία της γιαγιάς

χωριό της Σάμου, Πυθαγόρειο.  Σήμερα, η περιουσία αυτή ανήκει στη γιαγιά μου, η οποία θα παραχωρήσει τα κτήματα της οικογέ νειας στις δύο μεγαλύτερές της εγγονές, εμένα και την ξαδέρφη μου, για να συνεχιστεί έτσι αέ ναη αυτή η πολύτιμη και ατόφια παράδοση, που με τόση ευλάβεια έχει καταφέρει να διεισδύσει στην ιστορία της οικογένειάς μου.  5 Μικρασιάτες πρόσφυγες

αλλά έμειναν

καλλιέργεια των καπνών, με αποτέλεσμα οι Μι κρασιάτες πρόσφυγες και η οικογένεια της προ γιαγιάς μου, να ενταχθούν αμέσως στην παραγωγή και καλλιέργειά τους. Παρόλα αυτά η μικρή Ευδο κία δεν άντεξε τις κακουχίες και αρρωσταίνοντας από μικρή με αμυγδαλίτιδα, πέθανε στα 28 της χρόνια. Ο τραγικός της αυτός θάνατος συγκλόνι σε την οικογένεια και την μητέρα της Αγγελική, με αποτέλεσμα η γιαγιά μου (συνονόματη Ευδο κία), να ονομαστεί Μπέμπα προς τιμήν της αδικο χαμένης ‘’Μπέμπας’’ Ευδοκίας, λόγω της νεότητάς της όταν απέπνευσε, όπως φωνάζουμε ένα μωρό που δεν έχει ακόμη βαπτιστεί.  μου, από τότε παραθαλάσσιο

6

Μ

Το αφιέρωμα επιμελήθηκαν οι μαθήτριες του Προτύπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αι γαίου, Ήριννα Αδαμοπούλου, Ελευθερία Θεοδωρί δου, Ευδοκία Κώτη, με υπεύθυνο καθηγητή τον κ. Αθανάσιο Καλαμάτα

Γιατί τα σπάσαμε τ’ αγάλματά των, γιατί τους διώξαμεν απ’ τους ναούς των, διόλου δεν πέθαναν γι’ αυτό οι θεοί. Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη, σένα οι ψυχές των ενθυμούνται ακόμη. Σαν ξημερώνει επάνω σου πρωί αυγουστιάτικο Την ατμόσφαιρά σου περνά σφρίγος απ’ την ζωή των και κάποτ’ αιθερία εφηβική μορφή, αόριστη, με διάβα γρήγορο, επάνω από τους λόφους σου περνά. Κ.Π. Καβάφης, «Ιωνικόν» (1911) Καλή μου,

Μικρή πράσινη θάλασσα στην αγκαλιά σου Κομμάτια πέτρες τα λόγια των Θεών Κομμάτια πέτρες τ’ αποσπάσματα του Ηράκλειτου. Οδυσσέας Ελύτης, «Μικρή πράσινη θάλασσα»(1971)

δεκατριώ χρονώ Που θα ’θελα να σε υιοθετήσω Να σε στείλω σχολείο στην Ιωνία Να μάθεις μανταρίνι και άψινθο Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ Στο πυργάκι του φάρου το καταμεσήμερο Να γυρίσεις τον ήλιο και ν’ ακούσεις Πώς η μοίρα ξεγίνεται και πώς Από λόφο σε λόφο συνεννοούνται Ακόμα οι μακρινοί μας συγγενείς Που κρατούν τον αέρα σαν αγάλματα Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ Με τον άσπρο γιακά και την κορδέλα Να μπεις απ’ το παράθυρο στη Σμύρνη Να μου αντιγράψεις τις αντιφεγγιές στην οροφή Από τα Κυριελέησον και τα Δόξα σοι Και με λίγο Βοριά λίγο Λεβάντε Κύμα το κύμα να γυρίσεις πίσω Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριώ χρονώ Για να σε κοιμηθώ παράνομα Και να βρίσκω βαθιά

όταν λαμπάδιασε τ’ ωραίο κορμί σου ως τ’ άστρα, δε βρέθη Θεός, να σου σταθεί μητ’ άνθρωπος εσένα, μόν κοίταζ’ η μέρα βουβή κ’ η νύχτα αναγελάστρα, γιατί οι ανθρώπ’ ήταν θεριά κ’ έλειπε ο Θεός στα ξένα. Άγγελος Σημηριώτης, «Σμήρνη» (1919) Η καλλιτεχνική επιρροή της Μικρασιατικής Καταστροφής στη Λογοτεχνία Μετά από μια σύντομη αναφορά στο πλαίσιο της εποχής, ακολουθούν ποιήματα επιφανών ποιητών, εμπνευσμένα από τη Μικρασία 8

ετά το πέρας του τραγικού γεγονότος της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922, την υπεράσπιση των χαμένων δικαίων ανέλαβε ο ποι ητικός δημοτικός λόγος. Πολυάριθμες σελίδες γράφτηκαν σε πεζό ή έμμετρο λόγο, θρηνώντας τα χαμένα εδάφη και τους αμέτρητους νεκρούς, αλλά και επαινώντας ταυτόχρονα τους ανθρώ πους εκείνους που θυσιάστηκαν, δίχως να υπο λογίσουν το τίμημα για χάρη της πατρίδας τους. Μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα, εξιστορή σεις, απομνημονεύματα, θρύλοι, μοιρολόγια, λαϊ κά τραγούδια,συναξάρια πίστης και ζωής απλών ανθρώπων Ελλήνων Μικρασιατών, εικονογραφού νται με πόνο και δάκρυ, στεναγμό και αγανάκτηση, αλλά και κρυφή ελπίδα. Περιγράφουν τόσο την κα θημερινή ζωή, όσο και τις φυσικές ομορφιές της Μικρασίας, αλλά και το αξιοθαύμαστο ψυχικό σθέ νος των κατοίκων της που αντιστάθηκαν και αγω νίστηκαν με θάρρος και ανδρεία.

7

8 Πέρα ως πέρα στη γη της Ιωνίας δοξαστικό αχολόγησε τροπάρι! απ’ την Κνωσσό ως την Πέργαμο θεία χάρη όπου Ελλάδα πηγή της αρμονίας. Και ω Σμύρνη πάντα εσύ μαργαριτάρι στα μαλλιά της νεράιδας Μικρασίας! Η Μίλητος δεν είναι πια καμάρι της Ιστορίας, της Δόξας Εφεσίας!, οι καιροί σβήσαν τη φεγγοβολιά. Σμύρνη, ξανά γεννήτρες είναι οι Μοίρες (χτυπήστε Ομήρων ιωνικών οι λύρες) μεσ’ στη ζεστή της μάνας σου αγκαλιά που ανοίγεται όλα για να τ’ αγκαλιάσει και τα σκόρπια τα σπλάχνα της, μια πλάση. Κωστής Παλαμάς, «Ανατολή»

ο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης συνεχώς εξοπλί ζεται. Το νέο απόκτημα του Λυκείου μας δί νει πλέον άλλες δυνατότητες. Πρόκειται για ένα drone τελευταίας τεχνολογίας που αποκτήσα με μέσω του προγράμματος ERASMUS+ ΚΑ2 με τίτ λο «Energy Resources for Sustainability». Το drone έχει εμβέλεια 12 χιλιομέτρων και μπορεί πλέον να χρησιμοποιείται σε ποικίλες εκπαιδευτικές δρα στηριότητες καλύπτοντάς τες και από τον…αέρα. Ήδη οι μαθητές μας το χρησιμοποιούν σε εκπαι δευτικές δραστηριότητες, ενώ συνοδεύει και τις σχολικές μας εκδρομές.

Το σχολείο μας εξοπλίζεται Το drone του σχολείου επί το έργον. Κατά τη διάρκεια σχολικής εκδρομής στην Αγιάσο καιΑποκτήσαμεdrone 7

Τ

επισκέφθηκαν

Σ

σαν

γεννητριών

περιοχής. Στη συνέχεια οι μαθητές συνοδευόμενοι από τους εκπαιδευτικούς τους επισκέφθηκαν τον το πικό καθεδρικό ναό και άλλα αξιοθέατα, ενώ η τελευταία δράση της μέρας αφορούσε την παρου σίαση παραδοσιακών χορών από όλες τις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, στην κεντρική πλατεία του Villadiego. Κατά τη δεύτερη ημέρα του προγράμματος ER4S οι μαθητές και οι καθηγητές τους ξεναγήθη καν στους χώρους του σχολείου IES CAMPOS DE AMAYA. Στη συνέχεια

Κατά την

ώσιμες

ων

εργο στασίου στο

το Villadiego της Ισπανίας ταξίδευσαν τον Μάρτιο, από τις 7 έως και τις 11/3, εκπαι δευτικοί και μαθητές του Πρότυπου ΓΕΛ στο πλαίσιο του προγράμματος ERASMUS+ ΚΑ2 με τίτλο «Energy Resources for Sustainability». Την πρώτη μέρα οι μαθητές και οι καθηγητές τους επισκέφθηκαν το σχολείο της πόλης και εν συνε χεία είχαν συνάντηση με τον δήμαρχο. Η αποστολή ξεναγήθηκε στην τοπική αγορά για προώθηση της δράσης του προγράμματος και επισκέφθηκε το τοπικό κέντρο επεξεργασίας βιομάζας, καθώς και το κέντρο ελέγχου αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων της ευρύτερης μαθητές όλων των σχολεί παρουσίασαν τις εργασίες τους για τις ανανε πηγές ενέργειας και συζήτησαν για θέμα τα σχετικά με την ενέργεια. Το απόγευμα όλοι μαζί ξεναγήθηκαν στον καθεδρικό ναό του Burgos, που αποτελεί μνη μείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, καθώς και στο κάστρο, απ’ όπου θαύμα την όμορφη θέα προς την πόλη. τρίτη του προγράμματος ER4S μαθητές και οι καθηγητές τους ξεναγήθηκαν εγκαταστάσεις του υδροηλεκτρικού Aguilar de Campoo. και μια μονάδα ανεμο στην περιοχή Arcellares. Το απόγευμα με πλοιάρια στο Canal de Castilla, το μουσείο

οι

στις

Urci και επέστρεψαν στο Aguilar de Campoo. Την τέταρτη ημέρα μαθητές και εκπαιδευτικοί αρχικά επισκέφθηκαν το βιοκλιματικό ξενοδοχείο στην περιοχή Puentedura και συμμετείχαν σε ερ γαστήριο σχετικό με την βιώσιμη ανάπτυξη. Στην συνέχεια επισκέφθηκαν το μεσαιωνικό χωριό Covarrubias.Τέλος,κατά την διάρκεια της πέμπτης και τε λευταίας ημέρας του προγράμματος μαθητές και εκπαιδευτικοί επισκέφθηκαν το μουσείο της Εξέ λιξης, το οποίο εδρεύει στην πόλη του Burgos, όπου και είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν τα ευ ρήματα χιλιάδων ετών . Το σχολείο μας ταξιδεύει Στην Ισπανία με το ERASMUS+ΚΑ2 Φωτο: Από τις ξεναγήσεις μαθητών και εκπαιδευτικών, στην πόλη Villadiego

9

έκαναν βόλτα

ημέρα

Στη συνέχεια μαθητές όλων των σχολείων επισκέφθηκαν το γραφικό χωριό Orbaneja

τη δράση του τιμώμενου προσώπου, τα χαρακτη ριστικά και την ιστορία του τιμώμενου τόπου ή την ταυτότητα του τιμώμενου γεγονότος. Τα λίγα τετραγωνικά ουδοί προβλημα και ομάδας μαθητών του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης στο πλαίσιο διενέργειας Ομίλου με την ονομασία ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ και συντονίστρια του εγχειρήματος αυτού την φιλόλογο καθηγήτρια Μαρία Ζαφει ρίου, ήταν να αναζητήσουν, να καταγράψουν, να φωτογραφίσουν, να επεξεργασθούν και να ταξι νομήσουν το πληροφοριακό υλικό που αφορά στο ιστορικό κομμάτι της πόλης μας της Μυτιλήνης και συγκεκριμένα στις περιοχές: Κουλμπάρα, Κιό σκι, Δικαστήρια, Μητρόπολη, Άγιος Θεράποντας, Συνοικία του Αγίου Γεωργίου, του Αγίου Ευδοκί μου, Επάνω Σκάλα, Συνοικισμός, Αγορά, Παρθενα γωγείο..., προκειμένου οι οδοί της πόλης μας να αποκτήσουν τη δική τους φωνή, που θα μαρτυρεί το ποιος, το πώς, το πού, το πότε και το γιατί της ιστορίας της ζωής του τόπου μας.

εκατοστά μιας πινακίδας δεν είναι αρκετά για να αποτυπώσουν ως δέλτοι την ιστο ρία της ανθρώπινης ζωής, αλλά

τισμού

ονοματοδοσία των οδών μιας πόλης κατα μαρτυρεί από την μία πλευρά την ιστορία του τόπου αυτού και από την άλλη τη λει τουργία της ως οδοδείκτη στη διεύθυνση προορι σμού, εργασίας ή κατοικίας. Επιπλέον, δεν θα πρέ πει να παραλειφθεί ότι η απόδοση των ονομασιών στις οδούς φέρει και έναν ηθικό σκοπό, αυτόν της απότισης φόρου τιμής στα πρόσωπα, στους τό πους, στα γεγονότα και στους συντελεστές τους, πράγμα το οποίο δεν μπορεί να εκπληρωθεί χω ρίς τη γνωριμία μας με την προσωπικότητα και

Φιλοδοξίαδιερεύνησης.τηςδεκαπενταμελούς

Όμιλος «ΟΔΩΝΥΜΙΚΑ» Η ονοματοδοσία καταμαρτυρεί την ιστορία μας Ζωγραφίσαμε τους τοίχους του σχολείου, πειραματιστήκαμε με χαρτοπολτό, δημιουρ γήσαμε καταφύγιο για τα αδέσποτα γατάκια του σχολείου μας και φτιάξαμε ένα σκάκι. Ήταν μια δημιουργική χρονιά για τον Όμιλο Εικαστικών που λειτούργησε για πρώτη φορά φέτος με τη μορφήΣτόχοςεργαστηρίου.ήτανναοι μαθητές να εκφράσουν συ ναισθήματα και εμπειρίες με δημιουργικό τρόπο μέσα από μία βιωματική προσέγγιση της τέχνης. Επίσης να ανταλλάξουν ιδέες, να προβληματι στούν αλλά και ταυτόχρονα να χαλαρώσουν δημι ουργικά.Οινεαροί καλλιτέχνες χρησιμοποίησαν ανακυ κλώσιμα, άχρηστα υλικά (περιοδικά, εφημερίδες, λάστιχα αυτοκίνητων, καρούλι ΟΤΕ, παλέτες). Επίσης, φιλοτέχνησαν εξώφυλλα τετραδίων, τα έσοδα από την πώληση των οποίων διατέθηκαν για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Χρώμα και τέχνη στο σχολείο Όμιλος Eικαστικών Καλλιτέχνες εν δράσει

των

10 Η

με τις απόψεις του

«ΜΜΕ – Δημοκρατία – Πολιτισμός» είναι ο θε ματικός άξονας που επιλέχτηκε - κατόπιν διαλό γου - από τα μέλη της ομάδας ως βασικός θεματι κός άξονας Διαδικτυακέςπροσέγγισης. συναντήσεις

Στο κ. καθήλωσε το μαθητικό κοινό για την αξία της διαφορετικό τητας πως

«το σπάνιο είναι σπά

Οι μαθητικές δράσεις άρχισαν το Νοέμβριο του 2021 και βασίστηκαν στον ενδεικτικό μηνιαίο σχε διασμό του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, καθώς και σε ενδιαφέρον και χρήσιμο εκπαιδευτι κό υλικό που είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του προγράμματος. Οι συγκεκριμένες δράσεις κατα γράφονταν στο ηλεκτρονικό ημερολόγιο του σχο λείου, που υπήρχε στην ιστοσελίδα.

Στις 29 Μαρτίου 2022 οι μαθητές της Ομάδας Συμμετοχικής Δράσης και το τμήμα Α1 του σχο λείου μας, είχαν την ευκαιρία να περιηγηθούν δι αδικτυακά με ξενάγηση στη Βουλή των Ελλήνων και στην επετειακή έκθεση για το 1821 «Αντικρί ζοντας την Ελευθερία! Στη Βουλή των Ελλήνων δύο αιώνεςΣυμμετοχήμετά». στη Βουλή των Ελλήνων Στις 13 – 15 Ιουλίου δύο μαθήτριες του τμήμα τος Α1 θα εκπροσωπήσουν το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυ τιλήνης στην ΚΣΤ΄ Σύνοδο της Βουλής των Εφή βων: η Χριστίνα Τράτα σαν τακτική βουλευτής Λέσβου και η Δήμητρα Αυγερινού σαν αναπληρω ματική βουλευτής Λέσβου. Το εκπαιδευτικό Πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με την ΚΣΤ΄ Σύνοδο της Βουλής των Εφήβων. Οι υποψήφιοι βουλευτές σε δράση…

11 Μαθητές του σχολείου μας, κάνουν… Βήματα Δημοκρατίας Σε μια σειρά μαθητικών δράσεων με στόχο την ευαισθητοποίηση σε θέματα δημοκρατί ας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαί σιο του προγράμματος «Βήματα Δημοκρατίας: Βουλή των Εφήβων - Κάνοντας πράξη τη συμμετο χή (2021-2022)» συμμετείχε το Πρότυπο ΓΕΛ Μυ τιλήνης.Συγκεκριμένα δέκα (10) μαθητές του σχολεί ου μας από τα τμήματα Α1 και Α3 συμμετείχαν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα του σχολ. έτους 2021 με υπεύθυνη την εκπαιδευτικό κ. Βασιλεία Χατζη βασιλείου (ΠΕ02).

Η Ομάδα Συμμετοχικής Δράσης συνδύασε δρά σεις βιωματικού χαρακτήρα και συζητήσεις - που πραγματοποιούνταν σε διά ζώσης συναντήσεις των μελών της – αποσκοπώντας στην προσέγγι ση εννοιών που συνδέονται με τα ανθρώπινα δι καιώματα και τη δημοκρατία.

υποστηρίζοντας

Τσαφούλιας

νιο για τους άλλους, γι΄ αυτόν που το έχει είναι η ίδια του η ζωή». Σχετικά με τον ρόλο της Τέχνης σε θέματα ελλείμματος δημοκρατίας και κοινωνι κών παθογενειών, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Τέχνη έχει να κάνει με όνειρα και οφείλει να θέ τει ερωτήματα, όχι να δίνει απαντήσεις. Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη, η δημοκρατία έχει πολλές «φί λιες έννοιες», μεταξύ των οποίων περίοπτη θέση κατέχουν η παιδεία και η στηΔιαδικτυακήενσυναίσθηση.ΠεριήγησηΒουλήτωνΕλλήνων

πλαίσιο των εξωστρεφών ενεργειών του προγράμματος, στις 11/02/2022 πραγματοποιή θηκε διαδικτυακή συνάντηση με τον κ. Σωτήρη Τσαφούλια, σκηνοθέτη της ταινίας «Έτερος Εγώ». Ο διαδικτυακός διάλογος με θέμα τη σχέση ΜΜΕ – Δημοκρατίας – Τέχνης δομήθηκε σε τρεις άξο νες:α) μια σύντομη συνέντευξη με θέμα ΜΜΕ – Δη μοκρατία – Τέχνη β) διασκευή του σεναρίου της ταινίας «Έτερος Εγώ» με κομβικό σημείο τα ανθρώπινα δικαιώμα τα γ) προβληματισμούς για τη δημοκρατία. Ο

12 Ηαπόκτηση γνώσεων για τις προδιαγραφές ποιότητας του νερού, μικροβιολογικές και χημικές, και η γνωριμία με τα μικρό βια του ανθρώπινου σώματος είναι κάποιοι από τους στόχους του Νερ-όμιλου που λειτούργησαν και φέτος οι εκπαιδευτικοί Δ. Αϊβαλιώτης και Β. Θωμαΐδη.Βασικός στόχος της λειτουργίας του ομίλου είναι οι μαθητές/τριες να αποκτήσουν περιβαλ λοντική παιδεία και συνείδηση, κυρίως μέσω πα ρατηρήσεων και μετρήσεων στο πεδίο έρευνας. Επίσης, ο Όμιλος ευελπιστεί στη βελτίωση της επικοινωνίας εντός των ομάδων εργασίας, στην ανάπτυξη ατομικών και ομαδικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων, στην ενίσχυση του διαλόγου και της εποικοδομητικής κριτικής. Οι επιπλέον στόχοι της λειτουργίας του συγκε κριμένου ομίλου το σχολικό έτος 2021-2022 ήταν: • Η εξοικείωση με την αναζήτηση και μελέτη της σχετικής νομοθεσίας για τις προδιαγρα φές της ποιότητας του πόσιμου νερού • Η ενημέρωση για τα μέτρα υγιεινής που σχε τίζονται με την κατανάλωση πόσιμου νερού. • Η πρακτική εκπαίδευση σε βασικές χημικές αναλύσεις σχετικές με την ποιότητα του πό σιμου νερού. • Η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων και η εξα γωγή συμπερασμάτων σε ό,τι αφορά στην ποιότητα του νερού στον τόπο μας. Στόχος του Ομίλου, επίσης, είναι οι δραστηρι ότητες του να γίνονται γνωστές στην ευρύτερη κοινωνία και για το λόγο αυτό, τη φετινή σχολική χρονιά, οι μαθητές/τριες μας –μεταξύ άλλων– κα τασκεύασαν έναν διαδραστικό χάρτη της Λέσβου στον οποίο παρουσιάζονται οι τιμές σκληρότητας διαφόρων περιοχών και ο οποίος θα εμπλουτιστεί με περαιτέρω τιμές την επόμενη σχολική χρονιά. Τέλος, προγραμματίζεται για το επόμενο σχολικό έτος η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευ νάς σε διάφορα μαθητικά συνέδρια. Για να ξέρουμε τι νερό πίνουμε… ΝΕΡ – ΟΜΙΛΟΣ Από τις εργασίες του Ομίλου

Η

• Γράψαμε ποιήματα με τον τρόπο του Τίτου Πατρίκιου

• Συνεργαστήκαμε με τον όμιλο Δημιουργι κής Γραφής του Γυμνασίου Αγιάσου: «Με 10 Απριλίου στην

13

λέτη περίπτωσης: Τίτος Πατρίκιος» και ανταλλάξαμε ιδέες, γράψαμε συνεργατικά – μέσω ψηφιακού εργαλείου - ερωτικό ποίημα, δημιουργήσαμε σελιδοδείκτες με στίχους του ποιητή και τους χαρίσαμε τα μέλη του ενός Ομίλου στα μέλη του άλλου. Διαγωνισμός Δημιουργικής Γραφής Ο Όμιλος Δημιουργικής Γραφής διοργάνωσε μάλιστα για πρώτη φορά φέτος τον 1ο Παλλεσβι ακό Μαθητικό Διαγωνισμό Δημιουργικής Γραφής με θέμα «Όταν ερωτεύεσαι, όταν αγαπάς… εκεί απάνω σε βρίσκει η ποίηση». Ο διαγωνισμός πραγ ματοποιήθηκε 31 Μαρτίου και ήταν αφιερωμένος στον ποιητή Τίτο Πατρίκιο. Στις

αίθουσα εκδηλώσεων του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτι λήνης έγινε η τελετή βράβευσης των ποιημάτων που διακρίθηκαν στο πλαίσιο του διαγωνισμού. Οι ποιητικές μας δημιουργίες και, γενικότερα, οι δράσεις της ομάδας του Ομίλου μας συγκε ντρώθηκαν - με επιμέλεια της υπεύθυνης εκπαι δευτικού κ. Βασιλείας Χατζηβασιλείου - σε ένα ψηφιακό βιβλίο, στο οποίο φιλοξενήθηκαν δημι ουργίες των συμμαθητών μας από τον συνεργαζό μενο Όμιλο Δημιουργικής Γραφής του Γυμνασίου Αγιάσου. Παράλληλα, οι δικές μας δημιουργίες φι λοξενήθηκαν στο ψηφιακό λογοτεχνικό

ποίηση είχε τη δική της τιμητική θέση και την φετινή χρονιά. Οδηγός και συνο δοιπόρος της ποιητικής μας παραγωγής ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος στον οποίο ήταν αφι ερωμένος ο Όμιλος Δημιουργικής Γραφής που λειτούργησε φέτος στο Πρότυπο ΓΕΛ υπό την επί βλεψη της φιλολόγου Βασιλείας Χατζηβασιλείου και έφερε τον τίτλο «Στο λογοτεχνικό εργαστή ρι… με τον Τίτο Πατρίκιο». Τι κάναμε στο πλαίσιο του Ομίλου:

• Γνωρίσαμε κομβικούς σταθμούς της ζωής του ποιητή, που σημάδεψαν το έργο του

Μουσείο που δημιουργήθηκε με επιμέλεια των υπεύθυνων εκπαιδευτικών του Ομίλου Δημιουργικής γραφής Αγιάσου, της κ. Ανδρονίκης Σαββέλη (ΠΕ02) και της κ. Αποστολίας Μάμμα (ΠΕ06) Η αφίσα του διαγωνισμού και το padlet συμμετοχής Το εξώφυλλο του ψηφιακού περιοδικού με τις μαθητικές δημιουργίες. Στο λογοτεχνικό εργαστήρι… με τον Τίτο Πατρίκιο ΌΜΙΛΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

• Διαβάσαμε πολλά ποιήματά του και ακού σαμε απαγγελίες τους

• Γράψαμε ποιήματα με τον δικό μας τρόπο, με ελεύθερο θέμα, με τη δική μας τεχνική.

• Αντλώντας έμπνευση από τίτλους ή στί χους ή ποιήματα του Τίτου Πατρίκιου και με τη βοήθεια κατάλληλων λογοτεχνικών τεχνικών δημιουργήσαμε ακροστιχίδες με το όνομα του ποιητή, τα δικά μας λίμερικ, τα δικά μας χαικού, τα ¨δικά μας¨ ποιήματα

• Διαβάσαμε ερωτικά ποιήματα του Οδ. Ελύ τη, της Μ. Πολυδούρη, της Κ. Δημουλά, της Μυρτιώτισσας και συνδυάζοντας στίχους δημιουργήσαμε «ερωτικές ποιητικές συ νομιλίες» μεταξύ του ποιητή και αυτών

τις

ΓΕ.Λ Μυτιλήνης του Π.Α. Άννα Καρένινα Λέων Τολστόι, 1878 Οι ευτυχισμένες οικογένειες όλες μοιάζουνε μεταξύ τους· κάθε δυστυχισμένη οικογένεια, ωστόσο είναι δυστυ χισμένη με το δικό της τρόπο

ο μυθιστόρημα του επιφανούς Ρώσου συγ γραφέα Λέοντος Νικολάεβιτς Τολστόι (ρωσ. Лев Николаевич Толстой) «Άννα Κα ρένινα» (ρωσ. Анна Каренина), αποτελεί ένα πασί γνωστο και εξυμνημένο παράδειγμα της παγκόσμι ας λογοτεχνίας. Μαζί με το έργο του συγγραφέα «Πόλεμος και Ειρήνη», το βιβλίο έχει καταφέρει να υπερβεί τα λογοτεχνικά σύνορα της χώρας προέλευσής του και να αποτελεί πλέον ένα από τα πιο κορυφαία τραγικά και κοινωνικά αριστουρ γήματα της αριστοκρατικής περιόδου στην τσαρι κή Συγκεκριμένα,Ρωσία. πρόκειται για την και εμμονικά χειριστική. Πα η εξωσυζυγική της σχέση ξεγλιστρά από κρυφές πόρτες του αρχοντικού της με αποτέ τα στόματα να μην σωπαίνουν και έτσι τα να φτάσει μέχρι τα αυτιά του συζύγου Ο τελευταίος, προσπαθεί να συναιτήσει την Άννα αναλογιζόμενος την κοινωνική του υπόστα ση, καθώς ανατρέχοντας στις στερεοτυπικές του αντιλήψεις αρνείται ταυτόχρονα να της δώσει δι αζύγιο. Τότε, άλλωστε, επρόκειτο για κάτι πρώι μο και κατακριτέο στα όρια της προσβολής και γι’ αυτό ο Καρένιν διάλεξε να προστατεύσει την αξι οπρέπειά του και να προσπαθήσει να κρατήσει τη γυναίκα του. Η Άννα από την άλλη, δεν μπορεί να χαρεί το νέο αυτό κεφάλαιο της ζωής της, γιατί τη βασα νίζουν οι τύψεις απέναντι στην οικογένειά της. Τα πράγματα δυσκολεύουν ολοένα και περισσό τερο από τη στιγμή που μένει έγκυος και αποκτά μία κόρη από τον Βρόνσκι την οποία δέχεται ο σύ ζυγός της σαν δικό του παιδί, με τον όρο να ζή σουν σαν κανονική οικογένεια και να κρύψουν την αμαρτία. Η Άννα όμως, δεν αρκείται σε συμβιβα σμούς. Εγκαταλείπει τον γιο της και τον Καρένιν και φεύγει με τον εραστή της και τη νεογέννητη κόρη τους για την Ευρώπη, όπου καταφέρνουν να ζήσουν μαζί μερικές μέρες ευτυχίας. Με την επι στροφή τους όμως και επικοινωνώντας δι’ αλλη λογραφία αντιμετωπίζουν και πάλι την επίμονη άρνηση του Καρένιν να της δώσει διαζύγιο. Πλέ ον η Άννα είναι ανίκανη να ευχαριστηθεί οτιδήπο τε, καθώς η κοινωνική κατακραυγή που υφίσταται και η αβέβαιη θέση της στα μάτια του υψηλού κό σμου τη ρίχνουν σε βαθιά μελαγχολία που γίνεται εντονότερη ,εξαιτίας της αδέξιας υποψίας της ότι ο Βρόνσκι δεν της είναι πια πιστός. Προσωρινά βρίσκει παρηγοριά στην απατηλή ηρεμία που της προσφέρει η μορφίνη, αλλά πο λύ σύντομα ανακαλύπτει ότι έχει βρεθεί σ’ ένα τραγικό αδιέξοδο. Κατ’ επέκταση, με τις εμμονι κές της διαταραχές να καταβροχθίζουν τις σκέ ψεις της και με τις τύψεις να της στερούν την λο γική, η ίδια αποφασίζει να θέσει τέλος στη ζωή της πέφτοντας ανάμεσα στις ράγες ενός κινούμε νου τρένου. Κώτη Ευδοκία Μαθήτρια Β’ Λυκείου του Προτύπου

Τ

σκάνδαλο

της.

ράλληλα,

ηρωίδα του μυθιστορήματος Άννα Καρένινα, μια νέα όμορφη γυναίκα της υψηλής κοινωνίας, η οποία ζει σε μια καταπιεστική γι’ αυτήν οικογένεια μαζί με τον κοι νωνικά ισχυρό σύζυγο και τον μικρό της γιο. Πα ρόλα αυτά, η ζωή της θα γνωρίσει σύντομα ανα πάντεχες αναταραχές, καθώς η ίδια θα συναντή σει τον κόμη Βρόνσκι που είναι νεότερος από τον σύζυγό της, όμορφος, πλούσιος και φυσικά κο σμικός. Η Άννα μαγεύεται αμέσως από την αίσθη ση της ελευθερίας και του απαγορευμένου πά θους που της προσφέρουν οι συναντήσεις της με τον κόμη, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται ίσως άκαρδη και ανάλγητη προς τον σύζυγο και το παι δί της. Περαιτέρω, παρακολουθώντας κανείς την ψυχολογική κατάσταση της πρωταγωνίστρι ας, θα δει πως η ίδια εμπλέκει τον εαυτό της στα δίχτυα της παραπλάνησης του έρωτα τόσο έντο να, ώστε αρχίζει σταδιακά να χάνει το μυαλό και τα λογικά της, σε σημείο να χαρακτηρίζεται από πολλούς παράφρων

14

λεσμα

οιοι είμαστε; Υπάρχουμε στ΄ αλήθεια ή απλώς επιπλέουμε σαν μια αέναη ιδέα; Γιατί φοράμε ένα σώμα, κουβαλάμε μια ψυχή, μιλάμε μια γλώσσα, γιατί νιώθουμε; Ερωτή ματα που κανείς δεν έχει τον χρόνο, ή μήπως το θάρρος να απαντήσει, ερωτήματα που βασανίζουν τον καθένα μας ξεχωριστά, ερωτήματα που μας καληνυχτίζουν εκείνες τις ανήσυχες νύχτες των υπαρξιακών μας κρίσεων. Τη λύση αναζητούμε τόσους γήινους αιώνες χρησιμοποιώντας αυτό το πνευματικό όπλο που ονομάζεται ορθολογισμός, και προσπαθώντας να καταρρίψουμε και να προσ διορίσουμε ταυτόχρονα την ταυτότητά μας διαμέ σου της Αρχαίας Φιλοσοφίας. Η επιστήμη λοιπόν, συνδέεται άρρηκτα με τη φιλοσοφική περιδιάβα ση στον κόσμο της ατομικής αναζήτησης, αφού ο άνθρωπος πάντα ψάχνει τα κομμάτια που λείπουν από τον Τέλειο εαυτό του, εκείνο το οποίο θα του χαρίσει το προτέρημα να γνωρίζει τα πάντα ένα ντι των υπόλοιπων ζωντανών οργανισμών και να υπερβαίνει τους νόμους της ίδιας του της ύπαρ ξης.Προσωπικά θα έλεγα πως είναι δύσκολο, σχε δόν ακατόρθωτο, να είμαστε απόλυτα σίγουροι για την εγκυρότητα κάθε ψήγματος της σαρκικής και ιδεολογικής μας σύστασης, αφού ούτε εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε με από λυτη σκοπό της κοσμογονίας και της γέννησής μας. κάποια τέτοια σκέψη μπόρεσα να του μυαλού μου σχετικά με το πώς ο άνθρω πος είναι και συμπεριφέρεται με έναν ιδιαίτερα αξιοσημείωτο τρόπο, κάτι που θα μπορούσε να απασχολήσει πιο έντονα, ίσως έναν ψυχολόγο.

Π

Από

ακρίβεια τον

πιαστώ, έτσι ώστε να οδηγηθώ στο μονοπάτι της απορίας και έπειτα στην αναζήτηση, μιας άμε σης λύσης. Στο πλαίσιο λοιπόν της εμπλοκής μου με τον 11ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φιλοσοφικού Δοκιμίου και το θέμα του «Αίσθηση, νόηση και το ερώτημα για τη γνώση», μπόρεσα να εμβαθύνω στις σκέψεις μου και να τοποθετηθώ, ίσως και αόριστα, μέσα στον χώρο των ηθικοπνευματικών μου επιδιώξεων και αβεβαιοτήτων. Επέλεξα λοι πόν, να προσπαθήσω να ερμηνεύσω κάθε ανησυ χία

από τις απορί ες που είχα εσαεί. Εάν με ρωτήσετε αν αξίζει τη συμμετοχή, είμαι πεπεισμένη πως ο καθένας θα έπρεπε να συμμετέχει σε πρωτόγνωρες διαδικα σίες και να δοκιμάζει τα όρια του συλλογισμού και των ιδεολογικών του ορίων ανεξαρτήτως ηλικί ας, σχολικού προσανατολισμού, φύλου ή θρησκεί ας. Τέτοιοι κλάδοι όπως η Φιλοσοφία, ακμάζουν μόνο με το μπέρδεμα ενός πλουραλισμού τρόπων σκέψης και προσωπικοτήτων που θα συμβάλλουν στη δημιουργία μιας πολύχρωμης συλλογικής και ατομικής αλήθειας. Να έχεις απορίες και να αμφισβητείς παραγω γικά. Είναι χάρισμα να μην τα δέχεσαι όλα όπως είναι. «Και την 6η μέρα έπλασε τον άνθρωπο κατ΄εικόνα Του» (Γένεση 1:26) Με αφορμή τον διαγωνισμό Φιλοσοφίας

15 Γράφει η μαθήτρια Ευδοκία Κώτη

Δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε σίγουροι για τίπο τα εάν δεν υπάρχουν αποδείξεις, σύμφωνα με τη λογική που θυμίζει μάλλον Άπιστο Θωμά… Όπως όλοι μας λοιπόν, κάποτε νιώθουμε ανασφάλεια με τη ίδια μας την εικόνα,νιώθουμε υπερήφανοι, άλ λοτε τσακωμένοι με την εγωπάθεια που μας χα ρακτηρίζει, αηδιασμένοι ακόμη και με το ίδιο μας το γένος που, εντέλει, δεν είναι καθόλου Τέλειο. Ο διαγωνισμός φυσικά, με βοήθησε αρκετά να επιχειρήσω να προσδιορίσω όλες εκείνες τις σκέ ψεις που αποτελούν ακόμη αναπάντητες για τον καθένα μας, παρόλα αυτά ήταν βέβαιο πως με τη συγγραφή τριών μόνο δοκιμίων δεν θα κατάφερ να να ξεκλειδώσω ούτε τις μισές

Etwinning Πρόγραμμα για τις πανδημίες

έως Covid

/τύφος 2. Λοιμός των Αντωνίνων το 165/ευλογιά 3. Λοιμός του Ιουστινιανού (541), Μαύρος Θά νατος (1350), ο μεγάλος λοιμός του Λονδίνου (1665), η τρίτη πανδημία βουβωνικής πανώλης (1855 Κίνα) /πανώλη 4. Λέπρα (11ος αι. Ευρώπη) /πατερικά κείμενα και5.ΕλλάδαΗπρώτη πανδημία χολέρας στη Ρωσία (1817)6.Γρίπη: ρωσική 1885 - ισπανική 1918 /εξέλιξη η H1N1 - ασιατική 1957. 7. Covid 19 Ως προς τη μεθοδολογία προσέγγισης της θε ματικής, οι εκπαιδευτικοί χωρίστηκαν σε ομάδες με βάση την ειδικότητά τους και ανέλαβαν να φω τίσουν συγκεκριμένους σταθμούς των Πανδημιών από συγκεκριμένη επιστημονική οπτική. Οι συμ μετέχοντες/ουσες μαθητές/τριες εργάστηκαν ομαδοσυνεργατικά σε κάθε θεματικό άξονα με τους μαθητές και εκπαιδευτικούς

Στο πρόγραμμα συμμετείχαν οι μαθητές του Β1: Δανάη Βαμβακά, Ευρυδίκη Καζάζη, Ζαχαρίας Μουρατίδης, Μαρία (Μάγια) Μπακοπούλου, Ουρανία Νείρου, Μελπομένη Παπαγεωργίου, Φάνης Παπαδημητράκης, Ειρήνη Παπαδοπούλου και Όλγα Σακαράκη.

ζόμενων

Το εξώφυλλο από τον απολογισμό της συνεργασίας του Πρότυπου ΓΕΛ Μυτιλήνης

σεις στην ολομέλεια - η διάδραση όλων των με λών μέσω της πλατφόρμας etwinning. Υπεύθυνη εκπαιδευτικός του Προγράμματος από το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης ήταν η φιλόλο γος Βασιλεία Χατζηβασιλείου, η οποία εντάχθηκε στην ομάδα προσέγγισης των λοιμών: λοιμός των Αθηνών (430) – λοιμός των Αντωνίνων (165). Τα αποτελέσματα των επιμέρους δράσεων των εκπαιδευτικών και η συνολική συνεισφορά του σχολείου μας στο έργο αποτυπώνονται στη σχετική εκπαιδευτική πλατφόρμα

- με στοχευμένες δραστηριότητες και

19

Από τον λοιμό του 430 π.Χ

1. Λοιμός του 430 π.Χ στην Αθήνα των συνεργα σχολείων, ενώ παράλληλα επιδιώχθηκε παρουσιά etwinning. Το Πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί κατά το τέλος της σχολικής χρονιάς 2021 -2022.

16 Από τον λοιμό του 430 π. Χ. που έκρινε εν πολλοίς την τύχη του Πελοποννησιακού πολέμου, τον Μαύρο Θάνατο του 1350 μ. Χ. , τη λέπρα και τη χολέρα μέχρι τον Covid 19 που αναστάτωσε για τρία χρόνια τη ζωή μας, το ταξί δι είναι μακρινό και ενδιαφέρον. Το επιχειρήσαμε όμως με μαθητές από άλλα οκτώ (8) σχολεία από Ελλάδα και Κύπρο στο πλαίσιο του etwinning προ γράμματος με τίτλο «Π.Α.Ν.Δ.Η.Μ.Ι.Ε.Σ : Παράγο ντας Ανασταλτικός και Νοσηρός στη Δημόσια ζωή με προεκτάσεις στην Ηθική και στην Μακροοι κονομία κατά το διάβα της Ιστορίας, αποτελούν οι Επιδημίες στο Σύνολό τους». Συνολικά στο πρόγραμμα συμμετείχαν 9 σχο λεία, 31 εκπαιδευτικοί και 82 μαθητές και θεω ρείται ευρωπαϊκό, καθώς μεταξύ των συνεργαζό μενων σχολείων συμμετέχει και το Λύκειο Αγίας Φυλάξεως Κύπρου.

τον

Στόχος του συνεργατικής δράσης ήταν η κάλυ ψη των ακόλουθων σταθμών:

17 Ε

νες λέξεις. Το ελληνικό λεξιλόγιο είναι από τα πιο πλούσια του κόσμου. Ωστόσο ο μιμητισμός και η ξενομανία έχει οδηγήσει αρκετούς Έλληνες να χρη σιμοποιούν ξένες εκφράσεις. Ως λαός έχουμε την ανάγκη να συμβαδίζουμε με την εποχή μας, να μην θεωρηθούμε «οπισθοδρομικοί», γι’ αυτό και χρη σιμοποιούμε λέξεις άλλων γλωσσών. Η τάση για μοντερνισμό και η ξενομανία οδηγούν στη χρήση ξένων λέξεων. Πολλοί επαγγελματίες και έμποροι τουριστικών ειδών πιστεύουν ότι το κοινό βλέ ποντας ξενόγλωσσες επιγραφές εντυπωσιάζεται και προτιμά τα προϊόντα των καταστημάτων τους. Παράλληλα, όταν ο λόγος κάποιου περιλαμβάνει ξένες λέξεις, θεωρείται ότι είναι πιο μορφωμένος και πιο ανώτερος κοινωνικά, έχει οξυμένη αντίλη ψη και μπορεί να εκφραστεί με άλλο τρόπο. Αφή νω στην κρίση των αναγνωστών τα παραπάνω… Η γλώσσα των νέων Όσο για τη γλώσσα των νέων αυτή αποτελεί ένα σύνολο από επιμέρους τρόπους ομιλίας με κοινές τάσεις διαμόρφωσης και κοινά γλωσσικά στοιχεία. Το νεανικό λεξιλόγιο περιλαμβάνει τόσο εκφράσεις αντίστοιχες με την ηλικία, όσο και εκ φράσεις που δηλώνουν οικειότητα και ειρωνεία. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι κυρίως η μίμηση ξένων προτύπων διαμόρφωσης ταυτότητας και η καταλυτική επίδραση των ΜΜΕ. Η στάση των ενη λίκων είναι συχνά επικριτική και διορθωτική, ενώ αντίθετα στα social media η μίμηση εκλαμβάνεται ως «γλωσσική δημιουργικότητα». Αρκετοί γλωσ σολόγοι κάνουν λόγο για γλωσσική πενία των νέων που συρρικνώνουν το ελληνικό λεξιλόγιο. Επίσης παρατηρείται στα social media η απεικόνιση της ελληνικής γλώσσας με λατινικούς χαρακτήρες, greeklish. Όπως και να’ χει η γλώσσα των νέων δεν είναι ένα ελληνικό φαινόμενο (γλωσσική όλες παγκοσμίως. Συνοψίζοντας,

όλες οι γλώσσες δανείζουν και δανείζονται ώστε να υπάρξει πλούτος. Το να χρησι μοποιεί κανείς ξένες λέξεις στη καθημερινότητα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι απαξιώνει τη μητρι κή του γλώσσα, αλλά είναι σαν να την εμπλουτίζει και θεωρείται κάτι το ωραίο κάτι το διαφορετικό. Εντούτοις, πρέπει να τίθενται όρια. Ο καθένας ας βάλει τα δικά του…. Ξενικές λέξεις στην ελληνική γλώσσα Υποβάθμιση ή φυσική εξέλιξη; Γράφει η μαθήτρια Β΄ Λυκείου Μαρία Τζαννή

ποικιλία) η οποία καταγράφεται σε

Όλοι χρησιμοποιούμε ξένες λέξεις, αλλά ποτέ δεν σκεφτόμαστε αν αυτό μπορεί να αποτελεί κίνδυνο για την μητρική μας γλώσσα. Από την μία πλευρά πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι δεν την επηρεάζει επειδή κάποιες φορές οι γλώσσες αλ ληλοσυμπληρώνονται. Η γλώσσα για τον άνθρωπο αποτελεί μέσο επικοινωνίας αλλά και το κυριότε ρο, αναδεικνύει την εθνική του ταυτότητα. Για πα ράδειγμα, η αγγλική γλώσσα έχει πάρα πολλές λέ ξεις με ελληνική ρίζα ποτέ όμως δεν κινδύνευσε να εξαφανιστεί. Κάποιοι άνθρωποι παραβλέπουν το γεγονός ότι ο γλωσσικός δανεισμός είναι φαι νόμενο που γίνεται από τα αρχαιότατα χρόνια και κυρίως ότι είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Όλες οι γλώσσες αλλάζουν, τρόπο, τότε εξοικειώνεται με αυτόν. Έτσι με την χρήση ξένων λέξεων φθείρεται η μη τρική και αλλοιώνεται. Στη εποχή μας, δεν είναι λίγοι, οι Έλληνες οι οποίοι χρησιμοποιούν στον καθημερινό λόγο ξέ

αλλά μια κοινωνιό λεκτος

ίναι γεγονός ότι στις μέρες μας οι Έλληνες χρησιμοποιούν όλο και περισσότερες αγγλι κές λέξεις στην καθημερινότητα τους. Με αφορμή μία συνέντευξη του κ. Μπαμπινιώτη κατά την περίοδο του lock down, οπότε και παρατηρή θηκε μεγάλη εισροή ξένων λέξεων στην ελληνι κή γλώσσα, το παρόν άρθρο θα αναφερθεί στους κινδύνους γι’ αυτήν και στην ανάγκη να εντάξουμε κάποιες από τις αλλαγές αυτές στη φυσική δια δικασία της γλωσσικής εξέλιξης. Παράλληλα θα επιχειρήσω να καταδείξω πως οι Νεοέλληνες θε ωρούν ότι η χρήση αγγλικών λέξεων τους καθιστά ανώτερους κοινωνικά και να φωτίσω τη στάση των νέων απέναντι στην ελληνική γλώσσα σήμερα. Ο μιμητισμός

η αγγλική δε επειδή δανειζό ταν λέξεις σωρηδόν από το ελληνικό, λατινικό και γαλλικό λεξιλόγιο έφτασε να είναι η κυρίαρχη με το πλουσιότερο λεξιλόγιο από τις άλλες Ευρωπα ϊκέςΑπόγλώσσες.τηνάλλη πλευρά, όμως, πολλοί πιστεύουν ότι η γλώσσα μας φθίνει. Είναι αλήθεια ότι όταν κάποιος συνηθίζει να μιλά και να γράφει με ένα συ γκεκριμένο

τις γλωσσικές ποικιλίες

18 Μια φωτογραφία του παππού του συζύγου μου με το ίδιο ακριβώς ονοματεπώνυμο και πατρώνυμο, Παναγιώτης Γεωργίου Χατζηλάμπρου, από το Σαγγάριο λίγο πριν από την κατάρρευση του μετώπου τον Αύγουστο του 1922, ένα καρτ ποστάλ της εποχής με αφιέρωση του τότε είκοσι δύο ετών Έλληνα στρατιώτη από τον Πολιχνίτο της Λέσβου, στάθηκε ικανή να με «στοιχειώσει». Σ’ αυτό αναγράφει κοντά στα άλλα: «Λάβετε κορμί χωρίς πνοή και σώμα δίχως αίμα…» απευθυνόμενος στους γονείς του ως μια μορφή παραμυθίας για την απουσία της φυσικής του πα ρουσίας στο χωριό, αλλά και ως ένδειξη του ότι είναι καλά. Η ιστορία μπορεί να έχει καταγραφεί στο παλίμψηστο της μνήμης, μόνο που αυτού του είδους οι μνήμες δεν είναι ατομική υπόθεση, ούτε καν ενδο-οικογενειακή. Υπερκερνούν τα σύνορα του έθνους και ανάγονται σε υπερεθνική ιστορική κληρονομιά, γιατί αποτελούν αδιάψευστους μάρ τυρες της συνέχειας της ίδιας της ζωής. Μέσα στο κλίμα αυτό της ιστορικής, αλλά και οικογενειακής διερεύνησης για το γενεαλογικό μας δένδρο, τις ρίζες μας, το ταξίδι αυτό στον χρόνο δεν ήταν γραφτό να σταματήσει. Αφορμή, αλλά και ευτυχής συγκυρία, στάθηκε η είδηση της υλοποίησης ενός μέρους των γυρισμάτων της ταινίας «Σμύρνη μου αγαπημένη…» στο νησί μας τη ΤοΛέσβο.καλοκαίρι του 2021 η πόλη μας η Μυτιλήνη άνοιξε τις κερκόπορτες του πολιτισμού της σε μια απαιτητική παραγωγή που φέρει την υπογρα φή της κας Μ. Ντενίση ως συγγραφέα και πρωτα γωνίστριας της ιστορίας της οικογένειας Μπαλ τατζή που από την κοσμοπολίτικη ζωή καταλήγει να βιώσει τον θάνατο, το τραγικό τέλος της απώ λειας και της προσφυγιάς. Στη μηχανή του χρόνου, καθηγήτρια και πέ ντε μαθήτριες, προσπαθήσαμε να αδράξουμε την ευκαιρία και να αναδιφήσουμε στο κοινωνικό –ιστορικό πλαίσιο της εποχής του διχασμού στην Ελλάδα που από το 1915 ταλάνιζε τη χώρα μας, της πνευματικής και κοσμοπολίτικης ζωής της Σμύρνης, της κατάρρευσης του μικρασιατικού με τώπου και του εμπρησμού της πόλης της Σμύρνης από τους Τσέτες στρατιώτες του Κεμάλ αντιτάσ σοντας το σύνθημα «Η Τουρκία στους Τούρκους». Σ’ αυτήν την ιστορική διαδρομή, έναν αιώνα περί που μετά, η «μνήμη» εξακολουθεί να διδάσκει σαν σαράκι φωλιασμένο στο ξύλο της ιστορίας, ότι η πολυπολιτισμικότητα και η πολυεθνικότητα, για να ευδοκιμήσουν, έχουν ανάγκη από την ομόνοια χωρίς εθνικές εξάρσεις και μεγαλοϊδεατισμούς. Μιμή Ντενίση Μία συνέντευξη «ιστορικής μνήμης» που

2. Ερώτηση μαθήτριας: Ποια από τις δύο τέχνες, θέατρο ή κινηματογράφος, αποτέλεσε μεγαλύ τερη πρόκληση και στοίχημα για σας προκειμέ νου να λάβει σάρκα και οστά

το θεατρικό σας έργο; Απάντηση: Και τα δύο! Είναι τόσο διαφορετικά είδη, αλλά το καθένα έχει την μαγεία και τις δυσκολίες του. Το θέατρο έχει την ένταση του «ζωντανού» και το σινεμά την δυσκολία του αποσπασματικού 3. Ερώτηση μαθήτριας: Γνωρίζουμε από την υπό θεση του έργου ότι η ταινία σας συνδυάζει «κομμάτια» της σημερινής προσφυγικής κατά στασης που βιώνουμε εμείς οι Λέσβιοι ακρίτες από το 2015. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι απο τελεί απότιση φόρου τιμής στους πρόσφυγες της Σμύρνης, αλλά και στους Αϊβαλιώτες, Αρ μενίους, Πόντιους, Σύρους … και σε κάθε λαό που βίωνε και βιώνει τη Σμύρνη του, όπως χα ρακτηριστικά έχετε αναφέρει σε μία από τις Η συνέντευξη, Αύγουστος 2021 Τη συνέντευξη στη Μιμή Ντενίση πήραν οι μαθήτριες: Όλγα Σακαράκη, Ράνια Νείρου, Ευρυδίκη Καζάζη, Δανάη Βαμβακά, Μαριάννα Ιορδάνου

1. Ερώτηση μαθήτριας

19

ξέρει να μιλά στη γλώσσα της καρδιάς

λεί αποτελεσματικότερα σ’ αυτήν την ιδεοποιητι κή λειτουργία του σκηνοθετημένου πολυτροπικού λόγου, γιατί ξέρει να αναβιώνει τη ζωή ακόμη και στη Σμύρνη, το άλλο Παρίσι, με τη δική του αλ λοτινή οικουμενική φυσιογνωμία, που όμως δεν υπάρχει πια. Μέσα στο πλαίσιο αυτό η μέθεξή μας στα δρώ μενα της εποχής εκείνης μπόρεσε να επιτευχθεί με τη μεταμορφωτική δύναμη του λόγου από τη συνέντευξη της δημιουργού του έργου, της κας Ντενίση, που «οπτικοποίησε με εικόνες μνήμης» το ιστορικό υλικό με την συγγραφική της πένα ρί χνοντας φως μέσα από το λόγο της «στο τι;», «στο γιατί;» και «στο πώς;» των γεγονότων.

Καθηγήτρια και μαθήτριες ένοιωσαν ξαφνικά ότι τα βιβλία δεν ήταν αρκετά για να αναπαρα στήσουν τα γεγονότα. Η διδασκαλία πολύ λίγη μπροστά στο βίωμα. Οι μαθήτριές μου ήθελαν προφορικό λόγο που να αποτελεί ντοκουμέντο, τεκμήριο λογικής ερμηνείας σ΄ ένα έωλο «Γιατί; Γιατί; Γιατί;…». Επιζητούσαν την αφήγηση και την περιγραφή των όσων διαδραματίστηκαν στην Ελ λάδα και στην Ιωνία στις απαρχές του 20ου αι., όχι με μετωπική διδασκαλία αλλά με το βίωμα, την ενσυναίσθηση για τα παθήματα των ηρώων, τον προβληματισμό με τα μάτια της τρυφερής, νεανι κής τους ψυχής. Ίσως η γλώσσα της καρδιάς και η παγκόσμια τέχνη του κινηματογράφου να συντε

παράσταση να γίνει εν συνεχεία ταινία με την ίδια θεματολογία; Απάντηση: Την επέλεξα γιατί είναι από τις πιο ενδιαφέρουσες και τις πιο αδικημένες της Ιστορίας μας. Όσο για την Λέσβο, την διάλεξα γιατί και η ατμόσφαιρά της και τα σπίτια της θυμίζουν την παλιά Σμύρνη. Όσο για την ταινία …όσο καλές εντυπώσεις και ν’ αφήσει, μια θεα τρική παράσταση κάποια στιγμή θα σβήσουν. Η ταινία μένει για πάντα.

Κυρία Ντενίση καλησπέρα σας, Ερώτηση: Πρώτιστα, θα ήθελα να σας ευχαρι στήσω από καρδιάς για τη δυνατότητα και την ευκαιρία της υλοποίησης αυτής της ιδιότυπης εξ’ αποστάσεως συνέντευξης με αφορμή την παραγωγή της ταινίας σας «Σμύρνη μου αγαπη μένη…». Είναι τιμή και χαρά για μένα προσωπι κά αλλά και για τις μαθήτριές μου να σας «συ ναντήσουμε» έστω και μ’ αυτή τη μορφή του ψηφιακού «βήματος». -Κι εγώ σας ευχαριστώ. Μ’ αρέσει να έρχομαι σε επαφή με νέους ανθρώπους. Κερδίζουμε και οι δύο πλευρές απ’ αυτή την επαφή. : που μας ταλανίζει από την πρώτη στιγμή τη Σμύρνη, γιατί τη Λέσβο ως τόπο αναπαράστασης της Σμυρνέικης κοινωνί ας και κυρίως γιατί η ομώνυμη θεατρική σας

Ένα ερώτημα

που η καθη γήτρια μας, μας ανακοίνωσε ότι υπάρχει πιθα νότητα παραχώρησης συνέντευξής σας, είναι γιατί επιλέξατε

Απάντηση: Όλα μαζί. Η Λέσβος έχει τέτοιο πο λιτισμό, τέτοιες ιδιαιτερότητες που θα έπρεπε – για μένα – να είναι στις πρώτες θέσεις ως τουριστικός προορισμός. Ελπίζω και η ταινία και οι δικές μας αναφορές στο νησί να βοηθή σουν λίγο παραπάνω.

μας … που ζει εντός μας! 9. Ερώτηση μαθήτριας: Μου έκανε εντύπωση στη συνέντευξή σας στο Νησί ο χαρακτηρισμός της ταινίας σας ως εθνικής. Αυτό σημαίνει «βάζω στην άκρη τις διαφορές των δύο λαών χω ρίς εθνικιστικές εξάρσεις»

8. Ερώτηση μαθήτριας: Εάν δίναμε στη συνέ ντευξη αυτή τον τίτλο «Η Σμύρνη όλων μας», θα μπορούσατε να τον συμπληρώσετε με έναν υπότιτλο; Απάντηση: Η πόλη της καρδιάς ή αποτυπώνω την «ιστορία ως πανανθρώπινο βίωμα με διαχρονι κή ισχύ»; Απάντηση: Και τα δύο! Είναι καιρός να

δούμε και την ιστορία αληθινά. Δεν πιστεύω καθό λου στις εθνικιστικές εξάρσεις. Αγαπώ πολύ την Ελλάδα, αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας όπως και της Ευρώπης. Πρέπει όμως όλες οι πλευρές ν’ αναγνωρίζουν τα λάθη τους.

20

τόσα χρόνια. Η χαρά μου είναι να βλέ πω στο κοινό ανθρώπους όλων των ηλικιών. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη διάκριση για μένα από το να τους προσφέρω μέσα από την τέχνη μου και να δέχομαι την αγάπη τους. 7. Ερώτηση μαθήτριας: Είστε πλέον για όλες μας, η πρέσβειρα του Β. Αιγαίου. Θεωρείτε ότι η ταινία είναι ένας τουριστικός «κράχτης» για το νησί

6. Ερώτηση μαθήτριας: Το 2009 η Γαλλική Κυβέρ νηση σας τίμησε για τη συνολική σας προσφο ρά στην Τέχνη και στα Γράμματα με τον τίτλο του Ιππότη της Λεγεώνας της Τιμής. Επίσης, το 2019, δέκα χρόνια αργότερα, βραβευτήκα τε από το Ίδρυμα Οικουμενικού Ελληνισμού με τον τίτλο της Ύπατης Προέδρου. Τι σημαίνουν οι τίτλοι αυτοί για σας; Προσβλέπετε σε νέους; Απάντηση: Είμαι ευγνώμων για τις διακρίσεις αυτές, αν και πιστεύω πως το μεγαλύτερο βρα βείο για μένα είναι η αγάπη του κοινού που με στηρίζει μας, όπου έλαβε χώρα ένα μεγάλο μέρος των γυρισμάτων, ή μήπως ο καλύτερος διαφη μιστής του είναι ο ίδιος ο πολιτισμός, η ίδια η ιστορία του, αρκεί να αναδειχθούν σωστά;

συνεντεύξεις σας; Απάντηση: Ακριβώς! Φόρος τιμής είναι προς όλους τους λαούς που βιώνουν και έχουν βιώ σει προσφυγιά. Και οι κάτοικοι της Λέσβου τα έχουν βιώσει όλα από το ’22 μέχρι σήμερα. 4. Ερώτηση μαθήτριας: Έχω διαβάσει ότι έχετε γράψει πέντε θεατρικά έργα, «Θεοδώρα», «Εγώ η Λασκαρίνα», «Η Πηνελόπη Δέλτα συναντάει το Μάγκα», και το πιο πρόσφατο το «Σμύρνη μου αγαπημένη», με το «Από Σμύρνη… Σαλονί κη», ως συνέχειά του. Ποια εσώτατη ανάγκη σας έσπρωξε να σκιαγραφήσετε τα πορτραίτα των ηρωίδων των παραπάνω θεατρικών έρ γων και γιατί; Απάντηση: Οι τρείς πρώτες είναι σπουδαίες ηρωίδες, ξεχωριστές γυναίκες, μπροστά από την εποχή τους. Αλλά και η Φιλιώ η γυναίκα της Σμύρνης, είναι η ανώνυμη ηρωίδα, η αρχόντισσα που έγινε πρόσφυγας και επέζησε για τα παιδιά της. Αυτή η γυναίκα με σαγηνεύει περισσότερο απ’ όλες.

5. Ερώτηση μαθήτριας: Μήπως τελικά, είστε εσείς ως προσωπικότητα λίγο από Θεοδώρα, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Πηνελόπη Δέλτα και Φιλιώ Μπαλτατζή; Πόση η μίμηση και πόση η ταύτιση, αν μπορεί να μετρηθεί; Απάντηση: Πάντα βρίσκεις κομμάτια του εαυ τού σου που κάπως μοιάζουν για να υποδυθείς. Σίγουρα έχω κάποια κοινά στοιχεία με τις ηρω ίδες και ίσως γι’ αυτό τις επέλεξα. Η θύμηση είναι ένα απ’ αυτά και η ευαισθησία και η αγάπη για την Ελλάδα.

μία αξιοπρεπή προσπάθεια και να κοντράρουμε τους αντιπάλους μας. • Ερώτηση: Ποιες σωματικές, αλλά και πνευματι

ο Δημήτρης Σχίζας, 15 χρονών, που φοιτά στην πρώτη τάξη του Λυκείου μας. Στην συνέντευξη που παραχώρησε στο «Κ.Β.» μας μιλά για τις δυσκολίες που υπάρχουν στην ζωή ενός αθλητή κωπηλασίας, αλλά και για τα θετικά στοιχεία του αθλήματος. «Για να ανταποκριθείς σε όλες τις απαιτήσεις που υπάρχουν πρέπει να αξιοποιείς όλο τον χρόνο που

21

φυσικά να έχει εξασκήσει τον νου του ώστε να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες του αθλήματος. Δημήτρης Σχίζας, αθλητής κωπηλασίας: «Ο αθλητισμός απαιτεί υπομονή και αντοχές» Συνέντευξη στον Ι. Βιόλατζη Ο Δημήτρης Σχίζας

Η

κωπηλασία στην αρχή της ιστορίας της χρησίμευε για τις ανάγκες μεταφοράς στην Αίγυπτο. Ως άθλημα πρωτοεμφανί στηκε στην Ελλάδα το 1885, όταν ιδρύθηκε ο Όμι λος Ερετών με έδρα το Φάληρο. Το 1906 θα πραγ ματοποιηθούν οι πρώτοι πανελλήνιοι αγώνες. Την περίοδο της κατοχής θα εμφανιστεί η Ελληνική Κωπηλατική Ομοσπονδία Φιλάθλων Ναυτικών Σωματίων (ΕΚΟΦΝΣ). Από το 1900 το άθλημα της κωπηλασίας συμπεριλαμβάνεται στους Ολυμπια κούς Αγώνες με την πρώτη ελληνική συμμετοχή, ωστόσο, να έρχεται πολύ αργότερα και πιο συγκε κριμένα το 1948. Το 2004 η Ελλάδα κατέκτησε το πρώτο της μετάλλιο με τους Νίκο Σκιαθίτη και Βασίλη Πολύμερο στην 3η θέση στο διπλό σκιφ ελ. βαρών. Το 2008 θα έρθει ακόμα ένα μετάλλιο, ασημένιο αυτήν την φορά, στο ίδιο αγώνισμα με τον Βασίλη Πολύμερο και τον Δημήτρη Μούγιο. Το 2012 οι Αλεξάνδρα Τσιάβου και Χριστίνα Γιαζι τζίδου θα αποτελέσουν το πρώτο γυναικείο πλή ρωμα που ανεβαίνει στο Ολυμπιακό βάθρο αφού κατέκτησαν την τρίτη θέση στο διπλό σκιφ ελ. βαρών. Στους Ολυμπιακούς του Τόκιο ο Στέφανος Ντούσκος κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στον τε λικό του μόνου σκιφ ανδρών, το οποίο είναι και το μοναδικό χρυσό μετάλλιο της Ελλάδας στο άθλη μα της κωπηλασίας. Το μέλλον του αθλήματος όμως βρίσκεται στους νέους. Ένας τέτοιος νεαρός αθλητής κω πηλασίας που αγωνίζεται να συνδυάσει αθλητισμό και σχολείο είναι υπάρχει και να μην τον αφήσεις να πάει χα μένος. Επίσης, θα πρέπει να ακούς τις συμβουλές του προπονητή και των δασκάλων σου» μας λέει ο Δημήτρης που άρχισε την κωπηλασία στην πρώτη

• Ερώτηση: Τι θα έλεγες σε ένα μαθητή που σκέ φτεται να ξεκινήσει κωπηλασία; • Δ. Σ.: Θα πρέπει να γνωρίζει πως είναι πολύ δύσκολο άθλημα και θα πρέπει να ακούει τον προπονητή του. Επίσης πως δεν πρέπει να τα παρατήσει με την πρώτη ήττα ή την πρώτη δυ σκολία, γιατί χρειάζεται υπομονή. • Ερώτηση: Τι στόχους έχεις βάλει για τα προσε χή πρωταθλήματα; • Δ. Σ.: Οι στόχοι είναι μέχρι να έρθει ο καιρός για τα πρωταθλήματα να προπονούμαστε όσο κα λύτερα γίνεται και όταν πάμε εκεί να κάνουμε τουλάχιστον κές δυνάμεις απαιτεί η κωπηλασία; • Δ. Σ.: Ένας αθλητής θα πρέπει να έχει αντοχή, δύναμη, τεχνική στη βάρκα, αλλά

γυμνασίου, αφού είχε πρώτα δοκιμάσει διάφορα σπορ, όπως ποδόσφαιρο και ταεκβοντό, όμως κα νένα δεν του άρεσε τόσο γιατί, όπως συμπληρώ νει, δεν κατάφερνε να χάσει κιλά! Η συνέντευξή μας συνεχίζει με εξίσου ενδιαφέροντα θέματα.

Ως μαθητές, η ζωή μας είναι οι λέξεις. Μά θαμε, λοιπόν, για την μπαταρία του Βόλτα, την κατασκευή αυτή από μεταλλικούς δί σκους από κράμα ψευδαργύρου και χαλκό και εν διάμεσά τους βαμβάκι ποτισμένο με θειικό οξύ. Όμως η ανάγνωση απλά της θεωρίας του πειράμα τος δεν μπορεί να συγκριθεί με την εμπειρία που ζήσαμε στα πλαίσια του ομίλου «Τα 4Φ». Μαζί με τους καθηγητές και μαθητές από άλλους ομίλους, οργανώσαμε τη Δευτέρα 28 Μαρτίου την υποδο χή των μαθητών του προγράμματος Erasmus, που περιελάμβανε μεταξύ άλλων, μια παρουσίαση των διαφόρων παλαιών οργάνων φυσικής και χημείας του σχολείου μας. Ένα από αυτά ήτανε και μια μπαταρία του Βόλ τα που χρονολογείται στις αρχές του 20ου αιώνα. Αυτό που το έκανε όμως ακόμα πιο συναρπαστι κό, ήτανε μια ασπρόμαυρη φωτογραφία από το 1912 που βρέθηκε σε μια από τις βιβλιοθήκες του σχολείου μας: μερικοί μαθητές, ίσως λίγο πιο μεγάλοι από εμάς, στημένοι μπροστά σε ένα τραπέζι με διάφορα όργανα φυσικής, μεταξύ των οποίων και η μπαταρία που έχουμε στα χέρια μας σήμερα! 110 χρόνια αφότου τραβήχθηκε η φωτο γραφία αυτή, βρεθήκαμε εμείς στην ίδια θέση με τους μαθητές αυτούς, καθώς κάναμε την ίδια μπα ταρία να λειτουργήσει και πάλι! Χρησιμοποιώντας ένα (σύγχρονο βέβαια) βολτόμετρο, καταφέραμε να μετρήσουμε τη διαφορά δυναμικού που δημι ουργήθηκε στους πόλους της μπαταρίας καταφέ ροντας έτσι να ζωντανέψουμε όλη τη θεωρία που είχαμε μελετήσει και τις ασκήσεις που είχαμε λύ σει στα πλαίσια του μαθήματος της Φυσικής. Αλλά πάνω απ’ όλα, μας έφερε πιο κοντά στην ιστορία του σχολείου μας, καθώς για μια στιγμή μεταφερ θήκαμε στο παρελθόν, και νιώσαμε περήφανοι που είμαστε και εμείς μέρος της 125ετούς ιστο ρίας αυτής. Στήλη του Volta 110 χρόνια μετά!

22

Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΕΝΤΕΡΗ

Οι εκπαιδευτικοί που συντόνισαν την εν λόγω δράση είναι οι: Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας (Θεολό γος), Μαρία Ζερβού (Φιλόλογος), Ιωάννης Ανα γνώστου (Φιλόλογος) και Παναγιώτης Κουτσκου δής (Μαθηματικός). υλοποι στο σχολείο μας, με θέμα: «Η Δη του Κόσμου στα Θρησκευτικά και τη Φυσική». Οι μαθητές και οι μαθήτριες του Α1 τη Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2022, σε ένα συνεχόμενο δίωρο, είχαν την ευκαιρία να εξε τάσουν και να προσδιορίσουν βασικές αρχές και αξιώματα δύο επιστημών (Θεολογία και Φυσική) για τη δημιουργία του κόσμου και την εμφάνιση τηςΣυγκεκριμένα,ζωής. οι δύο εκπαιδευτικοί, η κα Ελέ νη Παλαιολόγου (Φυσικός) και ο κ. Α. Ι. Καλαμάτας (Θεολόγος) έθεσαν προς διερεύνηση τα ερωτήμα τα: α) άραγε

ήθηκε

23 Διαδικτυακή Μαθητική Διημερίδα «Η καθ’ ημάς Μικρά Ασία: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή» Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η Διαδικτυα κή Μαθητική Διημερίδα, με θέμα: «Η καθ’ ημάς Μικρά Ασία: 100 χρόνια από τη Μι κρασιατική Καταστροφή», στην οποία συμμετείχαν 32 σχολεία απ’ όλη την Ελλάδα, με συντονιστικό σχολείο το Πειραματικό ΓΕ.Λ. του Πανεπιστημί ου Πατρών. Το σχολείο μας συμμετείχε με την παρουσίαση της εργασίας: «Σαν παραμύθι… Η με τάδοση της προσφυγικής εμπειρίας στην τρίτη και τέταρτη γενιά. Μαθητές του σχολείου μας απόγο νοι Μικρασιατών προσφύγων». Πρόκειται για μια εργασία που στηρίχτηκε σε μαρτυρίες συγγενών μαθητών και μαθητριών μας, που έχουν Μικρασια τικές ρίζες και η οποία βασίζεται σε αφηγηματικό και φωτογραφικό υλικό που συγκεντρώνεται εδώ και μια Στηνδεκαετία.εργασίαπαρουσιάστηκαν συνοπτικά αρκε τές μαρτυρίες, οι οποίες εμμέσως πλην σαφώς: α) περιέγραψαν τις αιτίες, την έκταση και τον τρόπο που η Οθωμανική Αυτοκρατορία μεθόδευσε τις διώξεις των Ελλήνων από τις πατρογονικές τους εστίες, β) εξήγησαν τις συνθήκες που οδήγησαν στη Μικρασιατική Καταστροφή και γ) εμβάθυναν στη συστηματική προσπάθεια αποκατάστασης προσφύγων, η οποία έγινε τόσο από την ΕΑΠ, όσο και από το ελληνικό κράτος γενικότερα. Ειδικό τερα, όμως, παρουσιάστηκαν: α) τα πολιτισμικά στοιχεία που προσκόμισαν στην πόλη της Μυτι λήνης και στη Λέσβο γενικότερα, οι Μικρασιάτες πρόσφυγες συγγενείς των μαθητών και μαθητρι ών του σχολείου μας και β) αναφέρθηκαν τα προ βλήματα αποκατάστασης και ενσωμάτωσής τους. Οι μαθητές / μαθήτριες που συμμετείχαν σ’ αυτή την εργασία είναι: Πηνελόπη Πασπάτη, Μα νώλης Μπούρας, Ιωάννα Κεντέρη, Όλγα – Ρεβέκκα Σακαράκη, Έλενα Περιμένη, Αλεξάνδρα Γλεζέλλη, Ευδοκία Κώτη, Ιωάννης Πεντογέννης, Χρήστος –Ιωάννης Σαμάρας, Γεώργιος Δουργούνας, Αποστο λία Κουκούλα, Χριστίνα Τράτα, Στρατής Τσαγκά ρης, Μυρσίνη Δεμερτζίδου, Ελένη Ζεστού, Μαρίζα Δελλή και Λάμπρος Σπανέλλης.

τμήματος,

έχει ο Θεός σχέση με τις επιστημο νικές θεωρίες της Φυσικής; β) μπορεί η Φυσική να αγνοήσει τη Θρησκεία; γ) γνωρίζουμε τι είναι ο χωροχρόνος; δ) δημιουργία από το κενό; ε) μπορεί να δημιουργηθεί ύλη από ενέργεια; προβληματί ζοντας μαθητές και μαθήτριες για τη σχέση δύο θεωρητικά αντιτιθέμενων επιστημών. Το κείμε νο του Ομότιμου Καθηγητή Θεωρητικής Φυσικής ΑΠΘ κ. Γεωργίου Ι. Γούναρη, με τίτλο: «Η μέρα η Μία», έγινε η αφορμή μαθητές και μαθήτριες να επεξεργαστούν διαθεματικό φύλλο εργασίας. Την διδασκαλία παρακολούθησε η κα Κατερίνα Καλ φοπούλου, Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου Μαθηματικών 1ου ΠΕΚΕΣ Βορείου Αιγαίου και Σύμβουλος Παιδαγωγικής Ευθύνης του Σχολείου μας.

Διαθεματική διδασκαλία «Η Δημιουργία του Κόσμου στα Θρησκευτικά και τη Φυσική» Μία ακόμη διαθεματική διδασκαλία

μιουργία

των

στη βιβλιογραφία υπό την καθοδήγηση του θεολό γου του σχολείου μας κ. Αθ. Καλαμάτα. Συγκεκρι μένα, αντλήσαμε πληροφορίες από το διαδίκτυο και δύο βιβλία, το «Μικρή Ιστορία του Κόσμου», του Ernst Gombrich και «Επιστήμες σε 15’», της Anne Rooney, ένα βιβλίο εκλαϊκευμένης επιστή μης, που καταπιάνεται με διάφορα θέματα, συμπε ριλαμβανομένης της επιστημονικής εξέλιξης και τη σχέση της με τη θρησκεία. Παρόλο που αφιερώσαμε χρόνο πολύτιμο σε μία εργασία εκτός του πλαισίου του μαθήματος της Χημείας, συμπεράναμε ότι το ζήτημα της σχέ σης της Επιστήμης με τη Θεολογία – Φιλοσοφία είναι επίκαιρο και ανοικτό στην έρευνα. Μπορού με, ωστόσο, να πούμε ότι σχέση άγραφων σχέση ηθικού

24 Γράφουν οι μαθητές ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΜΟΥΡΑΤΙΔΗΣ και ΦΑΝΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ Η

σχέση μεταξύ θρησκείας και επιστήμης εί ναι αντικείμενο συνεχούς συζήτησης τόσο στη Φιλοσοφία - Θεολογία όσο και στις Θε τικές Επιστήμες. Τα ερωτήματα και σήμερα είναι σημαντικά. Σε ποιο βαθμό, άραγε, η Θρησκεία και η Επιστήμη είναι συμβατές; Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις ευνοούν την Επιστήμη ή αναπόφευ κτα θέτουν εμπόδια στην επιστημονική έρευνα; Αυτά τα ερωτήματα απασχόλησαν την εργασία μας, τη οποία εκπονήσαμε στο πλαίσιο του μαθή ματος της Χημείας, με υπεύθυνο καθηγητή τον κ. Κωνσταντίνο Ντουράκη. Η έρευνά μας, κυρίως ήταν διαδικτυακή. Δευτερευόντως ανατρέξαμε

και γραπτών νόμων, την

νόμιμου και

και την περίπτωση της αυτοδικίας. Τη διαθεματι κή διδασκαλία παρακολούθησαν η φιλόλογος του σχολείου Μ. Ζαφειρίου και ο σχολικός σύμβουλος φιλολόγων κ. Ευστράτιος Αναγνώστου. Ο Νόμος στην Παλαιά Διαθήκη, την Αντιγόνη και τη φιλοσοφία

Επιστήμη και Θρησκεία έχουν περισσότερα κοινά απ’ όσα οι περισσότεροι πιστεύουν. Επιστήμη και Θρησκεία Τα περιεχόμενα της εργασίας των μαθητών Ηέννοια του Νόμου σε τρία μαθήματα της Β’ Λυκείου, στα Θρησκευτικά, στην Αντι γόνη και τη Φιλοσοφία, ήταν το θέμα της διαθεματικής διδασκαλίας που υλοποίησαν ο Θε ολόγος κ . Αθ. Καλαμάτας και ο Φιλόλογος κ. Ι. Αναγνώστου, την Τρίτη 17 Μαΐου, στο πλαίσιο της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας, στο Β2 τμήμα του Πρότυπου Λυκείου Μυτιλήνης. Οι μαθη τές προβληματίστηκαν και εξέθεσαν τις απόψεις τους για τη σχέση του θεϊκού και του ανθρώπινου νόμου, όπως αυτή παρουσιάζεται στην Παλαιά Δι αθήκη, στην Αντιγόνη του Σοφοκλή και στον πλα τωνικό διάλογο Κρίτων. Ειδικότερα, κατά τη δι άρκεια της διδασκαλίας, οι μαθητές εργάστηκαν σε ομάδες εξετάζοντας τη

Από τον κ. Τεύκτρο Μιχαηλίδη, μαθηματικό ΠΕ03 δύο σημαντικά διδακτικά δίωρα συμμετεί χαν μαθητές της Α΄ και Β΄ Λυκείου του Πρό τυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης. Την Παρασκευή 12 Νοεμβρίου, στην Αίθουσα Τελετών, ο γνωστός μα θηματικός και λογοτέχνης Τεύκρος Μιχαηλίδης, προσκεκλημένος από τους μαθηματικούς Αλμπέρ Ντιγκράν Ματοσσιάν, Παναγιώτη Κουτσκουδή, Γεώργιο Καρμίρη και με τη συμβολή της Κατερί νας Καλφοπούλου, Συντονίστριας Εκπαιδευτικού Έργου του 1ου ΠΕΚΕΣ Βορείου Αιγαίου και Συμ βούλου μάθημα, που να εξυπηρετεί τόσο τις προδιαγραφές του σχολικού προγράμματος όσο και την ανάγκη άμεσης εξοι κείωσης των μαθητών με τον πολιτισμό. Σημείο εκκίνησης για τις συγκεκριμένες δρά σεις ήταν η μονοτυπία «Νεύτων» του William Blake και η «Μελαγχολία» του Albrecht Dürer. Στη Διδα κτική Μεθοδολογία η τεχνική αυτή ονομάζεται Artful Thinking / Έντεχνος Συλλογισμός. Στόχος του Έντεχνου Συλλογισμού είναι οι τέχνες να ενερ γοποιούν τη δημιουργική και κριτική διάθεση των μαθητών, προκειμένου αυτοί να ανακαλύπτουν πράγματα πέρα από τα αυτονόητα. Και πράγματι, οι τέχνες έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ορατά τα αόρατα και τα ορατά ακόμη πιο ορατά. Η εφαρ μογή μπορεί να γίνει με παραστατικές τέχνες (ζω γραφική, γλυπτική, αρχιτεκτονική) αλλά και με μουσικά και λογοτεχνικά έργα. Τα εργαλεία του Artful Thinking ονομάζονται Μοτίβα (Routines). Στη διδακτική πράξη χρησιμοποιούνται όταν επι διώκουμε οι μαθητές να: α) να αξιοποιούν τη φα ντασία τους, β) να εκφράζουν με συμβολικό και έμμεσο τρόπο τα συναισθήματα, τις αντιλήψεις και τις ιδέες τους και γ) να κατανοούν βιωματικά το επιστημονικό, κοινωνικό, πολιτικό, θρησκευτι κό, ιστορικό πλαίσιο διδασκόμενων εννοιών. O Τεύκρος Μιχαηλίδης είναι Κύπριος μαθημα τικός και συγγραφέας που, παράλληλα με τη διδα σκαλία στη μέση εκπαίδευση, δραστηριοποιείται πρόσφατο ιστορικό – αστυνομικό του μυθιστό ρημα «Φονικό στη Μεγάλη Εκκλησία», εκτυλίσσε ται στο Βυζάντιο, την εποχή του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας.

Σε

25

Παιδαγωγικής Ευθύνης του σχολείου μας, διεξήγαγε δύο δειγματικές διεπιστημονικές διδασκαλίες, με θέμα: «Η Τέχνη ως εναλλακτική πύλη εισόδου στη γνώση». Τέχνη και Μαθηματι κά, «συναντήθηκαν» διεπιστημονικά, δείχνοντας σε μαθητές και εκπαιδευτικούς πως η Τέχνη, ως η κατάλληλη διδακτική πύλη εισόδου σ’ ένα γνω στικό αντικείμενο (εδώ η Γεωμετρία) μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στη διδασκαλία ενός γνωστικού αντικειμένου, αναδεικνύοντας ικανότητες και δεξιότητες μαθητών στην κατά κτηση της γνώσης. Στις δύο αυτές δειγματικές διδασκαλίες – εργαστήρια παρουσιάστηκε πώς πίνακες ζωγραφικής μπορούν να γίνουν αφορμή για ένα πρωτότυπο και ζωντανό

στο χώρο της «μαθηματικής μυθοπλασίας». Έχει εκδώσει έξι μυθιστορήματα, μια συλλογή αστυ νομικών διηγημάτων και τρία βιβλία επιστημονι κής εκλαΐκευσης. Συμμετείχε με διηγήματά του σε πολλούς συλλογικούς τόμους. Έργα του έχουν μεταφραστεί σε οκτώ ξένες γλώσσες. Η Γαλ λική Δημοκρατία τον έχει τιμήσει με τον τίτλο «Chevalier dans l’ ordre des palmes académiques». Το

διεπιστημονικέςΔειγματικές διδασκαλίες

παιδί μπορεί να κάνει αυτό που έκανα εγώ, αρκεί να έχει θέληση και επιμονή. Κάποιες φορές, επίσης, πολλοί καθηγητές (ενώ πάλι ήθελαν να Πώς ο Κουρός...έγινεΚούρος; (Kourosh, کورش)

ΜεΠώςσυζήτηση:σελένε;λένεΚούρο.

26

Γράφει ο Kourosh Nourmohammadi Baygi ήταν καλό). Με το που μπήκα στο τμήμα φοβήθηκα πάρα πολύ. Είδα 20 περίπου άλλα παιδιά που με κοιτού σαν όλα. Δεν κοίταξα κανέναν και πήγα και έκα τσα στην τελευταία θέση. Η πρώτη εβδομάδα του σχολείου μπορεί να ήταν η πιο δύσκολη για μένα, μόνο και μόνο επειδή ντρεπόμουν να είμαι αυτός που είμαι. Γενικά, όλο μου το ταξίδι, από την πα τρίδα μου προς τη Λέσβο, με είχε επηρεάσει αρ Δεν μπορούσα να αποδεχτώ τον εαυτό μου δεν μου άρεσα. Μέσα στην πρώτη εβδομάδα σχεδόν με όλους τους καθηγητές είχαμε ακριβώς την ίδια (ντρεπόμουν να πω Κουρός και νόμιζα ότι έτσι δεν θα καταλάβαιναν ότι είμαι πρόσφυγας.) Από που είσαι Κούρο; Από Εγώ προσωπικά δεν θα μπορούσα. Μισούσα πάρα πολύ αυτή τη συζήτηση επειδή με αυτόν τον τρόπο οι καθηγητές μου, ενώ ήθε λαν να βοηθήσουν, με ξεχώριζαν από τους συμμα θητές μου. Εξάλλου από την αρχή πίστευα ότι το κάθε

κετά.

Θυμάμαι ακόμα την πρώτη μου μέρα στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης. Ήμουνα τόσο αγχωμένος που έκατσα σε λάθος τμήμα και η καθηγήτρια δεν μπορούσε να βρει το όνομα μου στην κατάσταση. Κατευθείαν πήγα στο γραφείο των καθηγητών, είδα τον κ. Παναγιώτη Κουτσκου δή (τον μαθηματικό) και αυτός με πήγε στο τμήμα μου (Β1). Καθώς περπατούσα μαζί του με ρώτησε γενικά για τη ζωή στο camp, αλλά επειδή εμένα δεν μου άρεσε γενικά αυτό το κομμάτι της ζωής μου (προσφυγιά κ.λπ.) του είπα «όλα καλά κύριε» (ενώ τίποτα δεν

το Ιράν. Πόσα χρόνια ζεις εδώ στην Ελλάδα; ΜόνοΔύο. δύο χρόνια και μιλάς τόσο καλά ελλη νικά; Πώς τα κατάφερες;

και

27

με τους συμμαθητές μου δεν είχα κα μία σχέση. Μιλούσαν μαζί μου λίγο κάποια παιδιά αλλά ο σκοπός τους ήταν να καταλάβουν λίγο την ιστορία μου. Έκαναν (από την άγνοια τους) ερωτή σεις του τύπου: «Στο Ιράν υπάρχουν πανεπιστήμια και νοσοκομεία; Έχετε ασφαλτόδρομο; Έχετε κι εσείς φυσική και μαθηματικά;» ερωτήσεις που με έκαναν να νιώθω λίγο άσχημα. Γενικά, δυσκολεύ τηκα πάρα πολύ να κάνω φίλους και να βρω μια παρέα. Όχι ότι ήταν κακοί μαζί μου, απλά δεν μπο ρούσαν να αποδεχθούν διαφορετικά παιδιά στις παρέες τους. Για να καταλάβετε δηλαδή, οι δικοί μου συμμαθητές γνωριζόταν μεταξύ τους από το νηπιαγωγείο. Οπότε όχι μόνο για μένα, αλλά για οποιονδήποτε ξένο θα ήταν δύσκολο να μπει στην παρέα τους και να τους γνωρίσει. Ήταν, βέβαια, και η τηλεκπαίδευση που δεν μας άφηνε να γνωρι στούμε και να βγούμε έξω.

Για να κάνω φίλους, είχα σκεφτεί έναν τρόπο. Έπρεπε κάπως να αρχίσω τη συζήτηση με τα παι διά, άρα έπρεπε να έχω κάτι να τους πω. Συνεπώς, άρχισα να συζητώ και τα δικά τους ενδιαφέροντα. Να κάνω πράγματα που έκαναν, να ακούσω τα ίδια τραγούδια που άκουγαν, να συμπεριφερθώ με τον ακριβώς ίδιο τρόπο κ.λπ. Κάπως έτσι έγινα Κού ρος κι άρχισα να ξεχνώ τον εαυτό μου (τον Κου ρός), και τα ενδιαφέροντα μου μόνο και μόνο για να κάνω φίλους. Εν τέλει, όμως, αυτές οι φιλίες δεν είχαν καμία αξία διότι βασιζόταν σε πράγματα που δεν μου άρεσαν. Σε αυτές τις φιλίες ένιωθα από την αρχή ότι ήμουνα στην πιο κάτω θέση της λίστας των Ευτυχώς,παιδιών.όμως,στα τέλη τής χρονιάς (Β Λυκεί ου), βρήκα τους ανθρώπους μου. Άνθρωποι που με ήθελαν για αυτό που ήμουν. Εκείνο το καλοκαίρι, ενώ όλοι είχαμε ξεκινήσει την προετοιμασία για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις και διαβάζαμε αρκε τά, πέρασα καταπληκτικά. Βγαίναμε με τα παιδιά, πηγαίναμε για περπάτημα, κάναμε ποδήλατο και κολυμπούσαμε. Έτσι ξεχνούσα λίγο την κατάστα ση στην οποία βρισκόμουν. Ξεχνούσα το γεγονός ότι στην ουσία δεν υπήρχα (δεν είχα νόμιμα χαρτιά για την παραμονή μου στην Ελλάδα και δεν είχα πολλάΜετάδικαιώματα).άρχισεηΓ΄ Λυκείου, όλοι διαβάζαμε και έτσι χαθήκαμε λίγο μεταξύ μας. Συναντιόμασταν μόνο στο σχολείο και εκεί δεν προλαβαίναμε να μι λήσουμε και πολύ. Εγώ είχα και μια άλλη αγωνία. Δεν ήξερα αν θα μπορούσα να συμμετάσχω στις

Πανελλαδικές Εξετάσεις καθώς δεν είχα ταυτό τητα. Άρα διάβαζα για κάτι που δεν ήξερα καν αν θα μπορούσε να γίνει. Ευτυχώς, όμως, υπήρχε η βοήθεια και η υποστήριξη των καθηγητών· χωρίς αυτούς δε ξέρω που θα ήμουνα τώρα. Τον Φεβρουάριο του 2022, μετά από μια πολύ μεγάλη προσπάθεια, η οικογένειά μου κατάφερε να πάρει τα απαραίτητα χαρτιά και αυτό και μόνο ήταν ένα μεγάλο κίνητρο για μένα. Μετά νοικιάσα με ένα σπίτι και η ζωή μου άρχισε να γίνει λίγο πιο κανονική. Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις για μένα πλέον δεν ήταν απλώς κάποιες εξετάσεις για να μπω στο πανεπιστήμιο. Ήταν μια ευκαιρία να απο δείξω στον εαυτό μου ότι ακόμα μπορώ να κάνω ό,τι θέλω και επιθυμώ. Συνεπώς, διάβαζα πάρα πολλές ώρες, πήγαινα μέχρι και την τελευταία μέρα στο σχολείο - να το κάνετε αυτό παιδιά! - και έτσι πέτυχα τον στόχο μου. Μπόρεσα και το έκα να!Θεωρώ πως αν αποδεχόμουν τον εαυτό μου, αυτός δηλαδή που ήμουνα από την αρχή, τα πάντα θα ήταν πολύ πιο εύκολα για μένα. Είμαστε όλοι διαφορετικοί, έχουμε διαφορετικές ιστορίες και διαφορετικούς στόχους στη ζωή, και αυτό δεν εί ναι καθόλου κακό. Πρέπει, ακόμα και αν δεν μας αρέσουν οι συνθήκες ζωής μας και ντρεπόμαστε γι’ αυτό, να μάθουμε να σεβόμαστε τους άλλους. Επειδή είμαστε όλοι άνθρωποι πάνω από όλα, οφείλουμε να είμαστε διαφορετικοί. Παραθέτω ένα ποίημα Ιρανού ποιητή, του Σααντί Σιραζί, από το γνωστότερο έργο του, το Γκουλιστάν. Το παρα θέτω πρώτα στην περσική, μετά στην αγγλική και μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα.:

که در آفرینش ز یک گوهرند بنیآدم اعضای یکدیگرند دگر عضوها را نماند قرار چو عضوی بهدرد آورد روزگار نشاید که نامت نهند آدمی تو کز محنت دیگران بیغمی Human beings are members of a whole, in creation of one essence and soul, if one member is afflicted with pain, other members uneasy will remain, if you have no sympathy for human pain, the name of human you cannot retain. Τα ανθρώπινα όντα είναι μέλη ενός συνόλου, στη δημιουργία μιας ουσίας και ψυχής, αν ένα μέλος ταλαιπωρείται από πόνο, τα άλλα μέλη θα παραμείνουν ανήσυχα, αν δεν έχεις συμπάθεια για τον ανθρώπινο πόνο, το όνομα του ανθρώπου δεν μπορείς να κρατή σεις.

βοηθήσουν), σταματούσαν το μάθημα και με ρω τούσαν αν καταλάβαινα μια συγκεκριμένη λέξη ή φράση. Ακόμα και αν δεν την καταλάβαινα, πάντα έλεγα: «ναι τη ξέρω τη λέξη, πάμε παρακάτω», μόνο και μόνο για να μην είμαι διαφορετικός και περίεργος.Στηναρχή

Τ

ην Arouca της Πορτογαλίας επισκέφθηκε το Νοέμβριο αντιπροσωπία μαθητών και καθηγητών του σχολείου μας στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ «Energy resources for Sustainability». Πέντε μαθητές και δύο συνο δοί καθηγητές επισκέφτηκαν το δημαρχείο της πορτογαλικής πόλης, όπου και συναντήθηκαν με το δήμαρχο, καθώς και τον υδροηλεκτρικό σταθ μό παραγωγής ενέργειας στον ποταμό Paiva. Εκεί ενημερώθηκαν από τον υπεύθυνο τόσο για τον τρόπο λειτουργίας των εγκαταστάσεων όσο και για τα περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη που προκύπτουν από τη χρήση των συγκεκριμένων μορφών ενέργειας.

28 11ος ΦιλοσοφικούΔιαγωνισμόςΔοκιμίου Η παράδοση επιτυχιών συνεχίζεται Ηπαράδοση του σχολείου μας στον Πανελ λαδικό Διαγωνισμό Φιλοσοφικού Δοκιμί ου του Πανεπιστημίου Πατρών συνεχίστη κε και φέτος. Δύο μαθητές μας, η Ευδοκία Κώτη από τη Β΄Λυκείου και η Μαρίτα Στεφανέλλη από τη Γ΄Λυκείου, προκρίθηκαν στον τελικό του 11ου Διαγωνισμού που φέτος είχε θέμα «Αίσθηση, νό ηση και το ερώτημα για γνώση». Συνολικά από το σχολείο μας συμμετείχαν φέτος περισσότεροι από 15 μαθητές τους οποίους προετοίμασαν οι εκπαιδευτικοί Αθ. Καλαμάτας και Ι. Αναγνώστου. Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά φέ τος το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδας του Πανεπιστημίου Harvard προσέφερε, πέραν των βιβλίων που δίδονται στους νικητές/τριες και σε όλους τους συμμετέχοντες μαθητές/τριες του Τελικού, ως ειδικό έπαθλο στον/την μαθητή/ τρια που προκρίθηκε πρώτος/η στην ελληνική αντιπροσωπεία για την ΔΟΦ υποτροφία για μια θέση στο θερινό πρόγραμμα για μαθητές Λυκεί ου, “High School Summer Program – HSSP”, που διοργανώνει κάτ’ έτος στο Ναύπλιο. Πρόκειται για ένα αγγλόγλωσσο πρόγραμμα σεμιναρίων που σχεδιάζονται και διευθύνονται από καθηγητές συ νεργαζόμενων με το ΚΕΣ Ελλάδας Τμημάτων Αν θρωπιστικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανε πιστημίουΔιαγωνισμόςHarvard.Φιλοσοφίας: τροφή για σκέψη

Στην Πορτογαλία Με το Erasmus

Τέλος μαθητές και εκπαιδευτικοί είχαν την ευ καιρία να επισκεφτούν τις πορτογαλικές πόλεις Costa Nova, Aveiro και Porto. Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα συμμετέχουν το Αρσάκειο Λύκειο της Πάτρας και άλλα δύο σχολεία από την Ισπανία και την

Η αντιπροσωπία επισκέφθηκε επίσης στο βου νό Freita mountains: Detrelo da Malhada το Αιολι κό Πάρκο παραγωγής ενέργειας wind farm central station και παρακολούθησε δραστηριότητες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με το σχολείο Escola Secundaria de Arouca.

Αριστερά:Πορτογαλία.Απότιςδραστηριότητες των μαθητών Δεξιά: Το Αιολικό Πάρκο της πορτογαλικής πόλης

ο σχολείο σήμερα δεν αξιολογεί αξιοκρατικά και οι βαθμοί του, που κρίνονται επι εικείς, δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα των μαθητών. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της μεγάλης μαθητικής έρευνας που πραγματοποί ησε η συντακτική ομάδα του «Κεντρικού Βήματος» σε δείγμα 290 μαθητών και μαθητριών Λυκείων του Νομού. Η πλειονότητα των μαθητών θεωρεί, επίσης, ότι ο τρόπος αξιολόγησης πρέπει να αλλά ξει και να γίνει περιγραφικός, ενώ οι βαθμοί του Λυκείου δεν έχουν καμία σχέση με την επιτυχία στις Πανελλήνιες εξετάσεις.

Πιο συγκεκριμένα, το 67,2% των ερωτηθέντων κρίνουν το υπάρχον σύστημα αναξιοκρατικό και μόνο το 28.8% πιστεύουν ότι η αξιολόγησή τους είναι αντικειμενική. Η μεγάλη πλειονότητα θε ωρεί ότι οι βαθμοί του σχολείου δεν ανταποκρί νονται στην πραγματική τους εικόνα (73,2%). Οι περισσότεροι μάλιστα από αυτούς, σχεδόν οι μι σοί από το σύνολο των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα (48.4%), κρίνουν τους βαθμούς τους επιεικείς και μόνο ένα 15% πιστεύει ότι πήρε χα μηλότερο βαθμό από αυτόν που θα άξιζε, ενώ ένα 38% βρίσκει τους βαθμούς του σχολείου «κανονι κούς», ούτε αυστηρούς ούτε επιεικείς. απαιτήσεις του Λυκείου να περισσότεροι από τους

σημειωθεί ότι οι

Τ

Βαθμοί με τη σέσουλα…

Αξίζει

μαθητές που απάντησαν στο ερωτηματολό γιο συγκέντρωσαν στο Γυμνάσιο υψηλή βαθμολο γία (το 76% αποφοίτησε από το Γυμνάσιο με βαθμό πάνω από 18) και μάλλον είναι εξίσου αισιόδοξοι και για την πορεία τους στο Λύκειο του οποίου τις απαιτήσεις δεν θεωρούν ιδιαίτερα απαιτητικές. Πάνω από το 50% των ερωτηθέντων που απά ντησε ότι οι απαιτήσεις του Λυκείου δεν είναι ούτε υψηλές ούτε χαμηλές δεν δείχνει να ανησυ χεί πάντως για την πορεία του. Όμως δεν είναι λί γοι αυτοί που βρίσκουν τις απαιτήσεις του Λυκεί ου δύσκολες (40,9%). Όταν έρχονται οι έλεγχοι... Πάντως η υψηλή ή χαμηλή βαθμολόγηση δεν φαίνεται να προβληματίζει ιδιαίτερα τους μαθη τές. Ίσως γιατί η στάση των γονέων στην πλειο νότητα δεν είναι ιδιαίτερα πιεστική. Το 76,4% των μαθητών στην ερώτηση αν οι γο νείς τους πιέζουν για τη βαθμολογία απάντησε αρνητικά και μόνο το 20,6% θεωρεί τη συμπερι φορά των γονέων πιεστική. Μεγάλη μαθητική έρευνα του «Κ.Β» για την αξιολόγηση στο Λύκειο Το σύστημα δεν μας αξιολογεί και πρέπει να αλλάξει

Οι

29

ότι

30

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον πάντως έχουν οι απαντή σεις των μαθητών για τις αμοιβές που απολαμβά νουν όταν οι βαθμολογίες τους είναι υψηλές. Από ένα μπράβο και την καθαρά ηθική επιβράβευση, μέχρι δώρα, καινούργια κινητά, παπούτσια, ρούχα και ταξίδια. Στις περισσότερες των περιπτώσεων πάντως οι καλοί βαθμοί εξαργυρώνονται κυρίως με περισσότερη ελευθερία, τόσο στις εξόδους όσο και στη χρήση του υπολογιστή. Παράλληλα κάποιοι μαθητές παρά τους καλούς βαθμούς τους δεν αμείβονται λαμβάνοντας κάποιο δώρο (ηθικό ή υλικό), σε αντίθεση με άλλους οι οποίοι κάνουν πράγματα που δεν μπορούσαν να κάνουν πριν, εξαι τίας των αντιρρήσεων. Από την άλλη πλευρά η μειοψηφία των μα θητών (23,3%) που δεν έχουν υψηλή βαθμολογία αντιμετωπίζει «τιμωρίες» (γκρίνια, ψυχολογικές επιπτώσεις, καθημερινό κήρυγμα, απαγόρευση

εξόδου και χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών, απα γόρευση συμμετοχής στην πενθήμερη ή σε προπο νήσεις). Ορισμένοι μάλιστα μαθητές σημείωσαν ότι η αρνητική βαθμολόγηση συνεπάγεται χαμηλή αυτοπεποίθηση και αισθήματα αποτυχίας, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις επιφέρει επιπλέον ώρες μελέτης και φροντιστήρια ώστε να καλυφθούν τα Βαθμοίκενά. με τη σέσουλα

θα αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο. Αντίθετα μάλιστα, η πλειονότητα των μαθητών (62,1%) θεωρεί ότι ένας επιεικής καθηγητής είναι καλύτερος από έναν αυστηρό. Πάντως οι περισσότεροι μαθητές συμφωνούν ότι το υπάρχον σύστημα αξιολόγησης πρέπει να αλλάξει (78,7%). Καλύτερα περιγραφική αξιολόγηση Όσο για την περιγραφική αξιολόγηση, οι μισοί μαθητές (50%) δεν φαίνεται να την γνωρίζουν, όταν όμως πληροφορούνται περί τίνος πρόκειται την προκρίνουν ως τον καλύτερο δυνατό τρόπο

Περισσότερη ελευθερία ή …γκρίνια

της

Διακόσιοι δεκατρείς (213) μαθητές έκριναν ότι οι βαθμοί των καθηγητών δεν ανταποκρίνονται στην εικόνα τους, ενώ επίσης το 48,8% και 15,3 % πιστεύει ότι οι εκπαιδευτικοί βάζουν επιεικείς και αυστηρούς βαθμούς αντίστοιχα. Τέλος, το υπόλοιπο ποσοστό κρίνει ότι δεν συμβαίνει τίπο τα από τα Καλύτερηδύο.η …επιείκεια Οι 198 από τους 290 μαθητές, παρότι θεω ρούν ότι η βαθμολογία που βάζουν τα Λύκεια Λέσβου δεν είναι αυστηρή, δεν πιστεύουν η αυστηροποίηση των βαθμών

31

αξιολόγησης. Οι 238 μαθητές από τους 290 προ τιμούν την περιγραφική αξιολόγηση, δηλαδή την αντικατάσταση της αριθμητικής βαθμολόγησης με γραπτή έκθεση αποτίμησης των δυνατοτήτων και των ελλείψεων του μαθητή. Ένα μικρό ακόμη ποσοστό, της τάξης του 20% θεωρεί ότι η αξιολό γηση πρέπει να γίνει ελαστικότερη. Καλά και... κακά Λύκεια…

Τέλος ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι

το 82,7% των μαθητών θεωρεί πως υπάρχουν Λύ κεια στο Νομό που βάζουν υψηλότερους βαθμούς από τα άλλα, ενώ η αξιολόγηση στο Λύκειο δεν έχει καμία σχέση και δεν συνδέεται με τα αποτε λέσματα των γραπτών πανελλαδικών εξετάσεων (80,1%).

Η ταυτότητα της έρευνας

Συνολικά απάντησαν 290 μαθητές Λυκεί ων του Νομού. Το ερωτηματολόγιο προωθή θηκε μέσω της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στα σχολεία και συμπληρώθηκε ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας Google. Οι μαθητές που συμμετείχαν στην έρευνα μοι ράστηκαν σχεδόν ισόποσα και στις τρείς τά ξεις του Λυκείου (37,2% από την Α’ Λυκείου, 34,6% από τη Β΄ και το υπόλοιπο 28,2 από τη Γ΄ Τάξη). Από αυτούς το 60,1% ήταν κορίτσια και το 39,9% αγόρια. Οι περισσότεροι μαθητές (76,4%) αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο με άρι στο βαθμό (18-20). Το 20,3% με βαθμό 15-17 και οι υπόλοιποι με μέτρια βαθμολογία (κάτω του 15). Το ερωτηματολόγιο της έρευνας επι μελήθηκαν οι μαθητές Δωροθέα Κουμαρά, Μα ρία Ευαγγελία Τζαννή και Χριστιάνα Φώτη υπό την επίβλεψη του Φιλολόγου I. Αναγνώστου.

32 Μια τελευταία φράση των αποφοίτων...