ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΕ.Λ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 5ο - ΜΑΙΟΣ 2021
• Συνεντεύξεις • Άρθρα • Όμιλοι Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας • Erasmus • 200 χρόνια από τo 1821
Μαθητικοί Διαγωνισμοί
ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ TOY ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΕ.Λ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΤΕΥΧΟΣ 5ο - ΜΑΙΟΣ 2021 ISSN:2241-8725 ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ: ΓΕΩΡΓΙΑ ΣΚΑΛΟΧΩΡΙΤΟΥ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Αντώνιος Νείρος ΕΠΙΜΕΛΗΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας – Βασιλεία Χατζηβασιλείου ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: Ερμού 1, 81 100 Μυτιλήνη, ΛΕΣΒΟΣ, ΤΗΛΕΦΩΝΟ & FAX: 22510-28704 ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ: REPROGRAPHICS ΣΚΙΤΣΟ ΕΞΩΦΥΛΛΟΥ: Ουρανίου Νείρου – Πηνελόπη Πασπάτη ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ: Χειρόγραφο Τετραυάγγελο
Editorial
Το 5ο τεύχος του περιοδικού μας ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ βρίσκεται ήδη στα χέρια σας. Ομολογούμε πως η εφετινή έκδοσή του, πράγματι, ήταν δύσκολη, λόγω των συνθηκών της πανδημίας COVID 19, που για την εκπαίδευση ήταν πρωτόγνωρη, αφού για αρκετούς μήνες αναγκαστήκαμε να διδάσκουμε εξ αποστάσεως. Παρά ταύτα, όμως, το σχολείο μας δεν το «έβαλε κάτω». Ευθύς εξαρχής οργανώθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο: ενδοσχολικές και εξωσχολικές επιμορφώσεις στις Νέες Τεχνολογίες, έγκαιρος προγραμματισμός τηλεμαθημάτων, στήριξη μαθητών και μαθητριών σε δυσκολίες πρόσβασης στο Διαδίκτυο και αλληλοϋποστήριξη εκπαιδευτικών, έφεραν ένα πολύ καλό αποτέλεσμα στον τρόπο λειτουργίας του σχολείου μας. Ο Όμιλος Δημοσιογραφίας, που για όγδοη συνεχή χρονιά λειτουργεί στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης, έχει ως στόχο την επαφή των μαθητών/ τριών με τον δημοσιογραφικό λόγο σε όλες τις μορφές και τις εκφάνσεις του. Εφέτος, εκτός της έκδοσης του περιοδικού μας, στον Όμιλο προστέθηκε και η δημιουργία του ιστολογίου «Εις τον Τύπον… των φίλων». Πρόκειται για πρόταση της κας Βασιλείας Χατζηβασιλείου, η οποία έγινε αποδεκτή, καθώς είχε ως στόχο την μύηση των συμμετεχόντων/ουσών μαθητών/τριών στον ηλεκτρονικό Τύπο και την εξασφάλιση ενός ψηφιακού Βήματος επικοινωνίας και συνεργασίας. Το διττό αποτέλεσμα αυτής της δημοσιογραφικής προσπάθειας των μαθητών/τριών μας, νομίζουμε
πως θα απολαύσετε αν πλοηγηθείτε τόσο στο συγκεκριμένο ιστολόγιο όσο και στις σελίδες του περιοδικού που ακολουθούν. Τα περιεχόμενα του περιοδικού ποικίλουν: παρουσιάσεις Ομίλων Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας – από τις βασικότερες λειτουργίες των Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων – συνεντεύξεις, προγράμματα Erasmus, άρθρα για την τηλεκπαίδευση, σκίτσα, συμμετοχή μαθητών/ τριών σε μαθητικά συνέδρια και διακρίσεις τους σε μαθητικούς διαγωνισμούς, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων του σχολείου μας, οι οποίες σμιλεύουν την ξεχωριστή ταυτότητά του και τον ανοιχτό χαρακτήρα στην τοπική – και όχι μόνο – κοινωνία. Από την ύλη του περιοδικού δε θα μπορούσαν να λείψουν και μικρές βιβλιοπαρουσιάσεις και άρθρα αφιερωμένα στην επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Μαθήτριες μας, διάβασαν λογοτεχνικά βιβλία, άμεσα σχετιζόμενα με το 1821 και την εποχή της Τουρκοκρατίας, και για αυτά έγραψαν τις σκέψεις τους. Κι από αυτή τη θέση ευχαριστούμε τη διευθύντρια του σχολείου μας κα Γεωργία Σκαλοχωρίτου, τον υποδιευθυντή κ. Αντώνιο Νείρο κι όλους/ ες τους/τις συναδέλφους για τη συνεργασία και τη στήριξή τους σ’ αυτήν την εκδοτική προσπάθεια, η οποία είναι συλλογική. Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας, ΠΕ01, Θεολόγος Βασιλεία Χατζηβασιλείου, ΠΕ02, Φιλόλογος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ✒ COVID 19 εναντίον εφηβείας ή μήπως το αντίστροφο;
4
✒ ΕΦΗΒΕΙΑ. Ένα «νόμισμα» με πολλές όψεις!
5
✒ Ο Θουκυδίδης… μας τα λέει κάπως αλλιώς
6-7
✒ Οι Όμιλοι Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας πρωταγωνιστούν στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου 8-11 ✒ Ο Όμιλος «Τα 4Φ»
12-13
✒ Ψηφιακές περιπέτειες στον καιρό της καραντίνας
14
✒ SEASPIRACY Ψαρεύοντας απαντήσεις
15
✒ Η Διευθύντρια του σχολείου μας κα Γεωργία Σκαλοχωρίτου σε μια εκ βαθέων συνέντευξη 16-17 ✒ Ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου κ. Τιμολέων Θεοφανέλλης μιλά για την Τηλεκπαίδευση στο νησί μας 18-20 ✒ Μαθητές του σχολείου μας πρωταγωνιστούν στο 3ο Μαθητικό Συνέδριο Έρευνας και Επιστήμης
22
✒ Σημαντική διάκριση για το σχολείο μας στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Ημέρες Καινοτομίας και Έρευνας», που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου
23
Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας ΠΕ01, Θεολόγος Βασιλεία Χατζηβασιλείου ΠΕ02, Φιλόλογος
ΟΜΙΛΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
✒ Αριστεία διάκρισης σε εννέα μαθητές του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης στο 1ο Διαδικτυακό Μαθητικό Μαθηματικό Φεστιβάλ
23
✒ Η τελευταία ώρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου
24
✒ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ «Όταν η ιστορική γνώση συναντά το εκπαιδευτικό παιχνίδι: από τον καμβά στη συναρμολόγηση των ζωγραφιών του Θεόφιλου»
25
Αρετή - Μιχαηλία Βουρσούκη Κωνσταντίνα Μπαζίνα Χρήστος - Ιωάννης Σαμαράς Μιχαήλ Σιάτρας
ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ
✒ ΕΠΤΑ ΦΟΡΕΣ ΤΟ ΔΑΚΤΥΛΙΔΙ. Γιατί δεν πρέπει να παραλείπεται η Ιστορία της Τουρκοκρατίας 26-27
✒ Πρόγραμμα ERASMUS. Πηγή έμπνευσης για δημιουργικές δράσεις
ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ:
21
✒ Διακρίσεις μαθητριών του σχολείου μας στον 10ο Πανελλαδικό Μαθητικό Διαγωνισμό Φιλοσοφικού Δοκιμίου
✒ Το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης στον διαγωνισμό «Η Χάρτα του Ρήγα»
Ο Όμιλος Δημοσιογραφίας που, για όγδοη συνεχή χρονιά, λειτουργεί στο σχολείο μας δίνει τη δυνατότητα στους/στις μαθητές/τριες να εξοικειωθούν με τον δημοσιογραφικό λόγο (ειδησεογραφικό και ερμηνευτικό). Επίσης, στοχεύει στο να διατυπώνουν τους προβληματισμούς και τις απόψεις τους για ενδιαφέροντα ζητήματα, τόσο της σχολικής κοινότητας όσο και της τοπικής κοινωνίας. Παράλληλα, αποτελεί εφαλτήριο για να ξεδιπλώνουν τα ταλέντα και τις καλλιτεχνικές κλίσεις τους σε πεδία της τέχνης και του πνεύματος (π.χ., φωτογραφία, σκίτσο κ.ά), και να καλλιεργούν τις γλωσσικές και ψηφιακές τους δεξιότητες μέσω του ψηφιακού δημοσιογραφικού λόγου.
28
Αρετή - Μιχαηλία Βουρσούκη Ιωάννα Κεντέρη Ολυμπία Κολοκυθά Λίνα - Μαρία Τρευλάκη - Κοντέλλη Δήμητρα Λάλου Κωνσταντίνα Μπαζίνα Ουρανία Νείρου Πηνελόπη Πασπάτη Χρήστος - Ιωάννης Σαμαράς Μιχαήλ Σιάτρας Ηλιάννα - Ραφαηλία Σουγλάνη
29-30
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 3
COVID 19 εναντίον εφηβείας ή μήπως το αντίστροφο; Γράφει η ΔΗΜΗΤΡΑ ΛΑΛΟΥ
Το να είναι κανείς έφηβος είναι δύσκολο, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχει πανδημία COVID 19 ή όχι. Η περίοδος COVID 19 ήρθε ξαφνικά στη ζωή μας και ανέτρεψε δραματικά την καθημερινότητά μας. Όλη αυτή η περιπέτεια πυροδότησε μια πολύπλοκη σειρά καταστάσεων, όπως η αβεβαιότητα, το άγχος, η ανασφάλεια, η αποξένωση και απομόνωση καθενός από εμάς, συναισθήματα τα οποία σκοτεινιάζουν – ας ελπίσουμε προσωρινά – την ψυχή μας. Έτσι, αυτή η περίοδος καθιστά την εφηβεία ακόμα πιο δύσκολη, ενώ ταυτόχρονα εγκυμονεί κινδύνους που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Φέτος, διανύσαμε μια ιδιαίτερη σχολική χρονιά, πολύ διαφορετική από όλες τις άλλες. Βιώσαμε πρωτόγνωρες εμπειρίες, που κανείς δεν είχε φανταστεί. Μια απ’ αυτές είναι η εκπαίδευση εξ αποστάσεως, η οποία μας στέρησε σημαντικές στιγμές αυτής της ιδιαίτερης φάσης της ζωής μας. Με το κλείσιμο των σχολείων, ακυρώθηκαν όλα μας τα σχέδια για ταξίδια είτε εντός είτε εκτός Ελλάδας, αλλά ταυτόχρονα και όλες οι προγραμματισμένες μας δραστηριότητες. Όμως, εκτός από τα παραπάνω, στερηθήκαμε πολύτιμες – όπως εκ των υστέρων συνειδητοποιήσαμε – στιγμές, μεταξύ των οποίων η καθημερινή επαφή με τους φίλους και συμμαθητές μας, η συμμετοχή και η αλληλεπίδραση στο μάθημα, καθώς και η γνωριμία μας με άλλους ανθρώπους. Ο εγκλεισμός στο σπίτι μάς αποξένωσε από τους άλλους, μας απομόνωσε και επέβαλε με τον πιο απόλυτο τρόπο τη στέρηση κάθε διαπροσωπικής επαφής. Παρόλο, βέβαια, που οι φιλίες μας ενισχύθηκαν από τη στιγμή που επικοινωνούσαμε συχνότερα με τους άλλους με διαδικτυακό τρόπο, εμείς οι ίδιοι δε νιώθαμε πόσο γρήγορα κυλούσε ο χρόνος και βιώναμε συνεχώς αβεβαιότητα και αίσθηση κινδύνου (λ.χ. για ενδεχόμενη λοίμωξη ή απώλεια αγαπημένου προσώπου, ή για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την επαναλειτουργία της οικογενειακής επιχείρησης). Η φυσική μας απομόνωση στην περίοδο της πανδημίας έχει αυξήσει δραματικά το άγχος και τη με-
λαγχολία μας, ενώ έντονη είναι και η ανησυχία μας για τη χρόνια επίδραση που αυτή η περίοδος θα έχει στην προσωπικότητα και την ψυχική μας υγεία. Επιπλέον, στερηθήκαμε τις αγκαλιές και τα φιλιά από κοντινούς μας ανθρώπους, αλλά και τις πιο τυπικές χειραψίες μεταξύ δύο αγνώστων. Αυτή η στέρηση μάς έκανε ακόμα πιο ψυχρούς και σοβαρούς απέναντι στους άλλους, πράγμα το οποίο μας έκλεισε περισσότερο στο καβούκι μας. Εκτός από όλα τα παραπάνω, υπάρχει κάτι που μας απασχολεί πολύ έντονα. Αυτό είναι το πότε θα λήξει αυτή η «αναπάντεχη» περίοδος της θλίψης και της καταπίεσης. Η αλήθεια είναι πως στην αρχή της εκδήλωσης του κορωνοϊού, όλοι είχαμε πανικοβληθεί, αλλά ταυτόχρονα είδαμε την πρώτη καραντίνα ως μια μεγάλη ευκαιρία για να χαλαρώσουμε από την πίεση της καθημερινότητας. Όμως, πάνε δυο χρόνια από τότε που πέρασε αυτός ο μήνας της «ξεκούρασης»… Πάνε δύο χρόνια που προσπαθούμε με νύχια και με δόντια να αντιμετωπίσουμε αυτόν τον αόρατο εχθρό για να κερδίσουμε την παλιά μας ζωή, η οποία διαφέρει κατά πολύ από αυτό που βιώνουμε τώρα, να απολαύσουμε τα χρόνια της εφηβείας μας που φεύγουν ανεπιστρεπτί… Σίγουρα, όλοι μας - όσο ανήμποροι και αν αισθανόμαστε σ’ αυτή τη συγκυρία – πρέπει να ορθώσουμε το ανάστημά μας εναντίον της πανδημίας COVID 19, να συμμαχήσουμε εναντίον της, να αγωνιστούμε με υψηλό αίσθημα ευθύνης και αισιοδοξία. Γιατί μόνο έτσι «θα λάβουν εκδίκηση τα όνειρα» και θα φωτιστούν ξανά οι ζωές μας και οι ψυχές μας! Το ζωγραφικό θέμα του άρθρου είναι της μαθήτριας Πηνελόπης Πασπάτη
ΕΦΗΒΕΙΑ
Ένα "νόμισμα" με πολλές όψεις! Γράφει η ΙΩΑΝΝΑ ΚΕΝΤΕΡΗ
«Είναι στην εφηβεία», «η εφηβεία είναι ο λόγος», «εφηβεία είναι… θα περάσει». Αυτές είναι κάποιες από τις φράσεις - κλισέ που ακούγονται συχνά από γονείς. Παρόλο που όλα τα αρνητικά στοιχεία της προσωπικότητάς μας τα αποδίδουν εκεί, εξακολουθούν να εξυμνούν αυτήν τη χρονική περίοδο της ζωής μας.
- ποτέ δε θέλω να ξαναγυρίσω εδώ». Πώς γίνεται να μας το λένε αυτό; Έζησαν εκείνοι κάποια μαγικά εφηβικά χρόνια και θέλουν να τα ξαναζήσουν; Μήπως δε θα έπρεπε να θέλουμε να τελειώσει το δικό μας ταξίδι στην εφηβεία, αφού θα ακολουθήσουν τρικυμίες; Η απάντηση σε αυτές τις αντιφατικές σκέψεις: εξιδανίκευση. Το μυαλό μας είναι προγραμμα-
«Τα καλύτερά μας χρόνια», μας λένε και πέφτουν σε αντίφαση... «Τα καλύτερά μας χρόνια», μας λένε προσπαθώντας να μας πείσουν να απολαύσουμε αυτά που εκείνοι δεν εκτίμησαν τότε που έπρεπε. Παρόλο που οι προθέσεις τους είναι καλές, μας ξενίζει η συγκεκριμένη στάση τους. Πώς γίνεται να είναι τόσο δύσκολα τα «καλύτερά μας χρόνια;» Ποιο λάθος κάνουμε και δεν μπορούμε να τα απολαύσουμε; Τα «καλύτερά μας χρόνια» πρέπει να έχουν τόσο άγχος, κούραση και απογοήτευση; Αν «τα καλύτερά μας χρόνια» είναι έτσι, πώς θα είναι τα χειρότερα; «Όταν θα μεγαλώσεις, θα νοσταλγείς συχνά αυτήν την ηλικία», λένε και σκέφτεσαι: «ποτέ
τισμένο να ξεχνάει τις δύσκολες στιγμές, τις αρνητικά φορτισμένες εμπειρίες. Δεν αντέχει να θυμάται τα δυσάρεστα. Έτσι, ωραιοποιούμε την εφηβεία στην ενηλικίωσή μας. Ξέρω, είναι καθησυχαστική και αφοπλιστική η απάντηση. Η εφηβεία δε συμβαδίζει με… την τελειότητα. Εμείς θα την απολαύσουμε, έχοντας στον νου μας τον πολυπρόσωπο – και γιατί όχι - μοναδικό χαρακτήρα της. Και όταν έρθει η ώρα της ενηλικίωσης… θα συναντηθούμε κάπως αλλιώς με την εφηβεία μας. Το ζωγραφικό θέμα του άρθρου είναι της μαθήτριας Ειρήνης Παπαδοπούλου
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 5
Ο Θουκυδίδης… μας τα λέει κάπως αλλιώς Γράφει η ΟΥΡΑΝΙΑ ΝΕΙΡΟΥ
Ανάμεσα σε άλλες ενδιαφέρουσες δράσεις που έλαβαν χώρα στη σχολική μας κοινότητα, πραγματοποιήθηκε και η ψηφιακή δημιουργία ενός κόμικ με τίτλο: «Ο Θουκυδίδης… μας τα λέει κάπως αλλιώς». Μια τριμελής ομάδα μαθητών του τμήματος Α1 του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης, κατάφερε να δώσει ζωή σε συγκεκριμένο απόσπασμα των Ιστοριών του Θουκυδίδη. Πιο αναλυτικά, το κόμικ βασίζεται στο Κεφάλαιο 81 από το τρίτο Βιβλίο των Ιστοριών του Θουκυδίδη, που περιγράφει τις ακρότητες των δημοκρατικών Κερκυραίων σε βάρος των ολιγαρχικών συμπολιτών τους κατά τον εμφύλιο πόλεμο της Κέρκυρας. Λόγω της πανδημίας COVID 19, oι συναντήσεις μας έγιναν εξ αποστάσεως με τη βοήθεια της εκπαιδευτικής πλατφόρμας Webex και με την επίβλεψη των υπεύθυνων εκπαιδευτικών του αντίστοιχου Πολιτιστικού Προγράμματος, της κ. Βασιλείας Χατζηβασιλείου, του κ. Αντωνίου Νείρου και της κ. Βιργινίας Γρίβα. Ως προς το ψηφιακό κομμάτι, επιλέξαμε ως εκφραστικό τρόπο το κόμικ. Είναι ένας δημιουργικός τρόπος, χρειάζεται να επιστρατεύσουμε τη φαντασία μας, να συμπυκνώσουμε τον λόγο, να κάνουμε πράξη «το λακωνίζειν εστί φιλοσοφειν» αλλά και το «μια εικόνα χίλιες λέξεις». Ακόμα, ήταν για μας μια πρόκληση να αποδώ-
σουμε απόσπασμα αρχαίου ελληνικού κειμένου με τη βοήθεια των ψηφιακών μέσων, να συμπορευθούν το παρελθόν και το παρόν… Με τον τρόπο αυτό άλλαζε η ματιά μας απέναντι στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών. Εκτός από αυτά, σκεφτήκαμε πως θα άρεσε και στους συμμαθητές μας αυτή η διαφορετική προσέγγιση του μαθήματος, αφού το κόμικ σίγουρα έχει ανταπόκριση σε μικρούς και μεγάλους. Για τη δημιουργία του εργαστήκαμε ατομικά και ομαδικά. Περιηγηθήκαμε σε λογισμικά, επιλέξαμε αυτό που μας φάνηκε πιο εύχρηστο, αντιστοιχίσαμε το περιεχόμενο με σκηνές – στιγμιότυπα, συναποφασίσαμε για τον τρόπο
απόδοσής τους, προσθέσαμε διαλόγους και μουσική υπόκρουση. Επίσης, προσθέσαμε σύντομη αφήγηση για λόγους συνοχής, καθώς και κάποια πραγματολογικά στοιχεία με τη μορφή links, ώστε ο αναγνώστης να αντλεί ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον Θουκυδίδη, τον θεσμό της ικεσίας και το Ηραίο. Παράλληλα με τη συνεργατική μας δράση, κάθε μέλος ανέλαβε ατομικά ένα πεδίο της ψηφιακής μας δημιουργίας βάζπντας τη σφραγίδα του σ’ αυτό. Ειδικότερα, η γράφουσα ανέλαβε την εικονογράφηση, ζωντανεύοντας με τη δική της πινελιά τις αφηγηματικές εικόνες του ιστοριογράφου. Η Όλγα Σακαράκη αναζήτησε και επέλεξε – τηρώντας τους κανόνες περί
πνευματικών δικαιωμάτων - την κατάλληλη μουσική υπόκρουση. Ο Αλέξανδρος Παπούκας ανέλαβε τον ρόλο του αφηγητή – Θουκυδίδη, καθώς και τη σχετική ηχογράφηση. Καθώς εξελισσόταν το ψηφιακό μας ταξίδι στον κόσμο του Θουκυδίδη, πληροφορηθήκαμε για τον Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Comic/Animation «Chaniartoon School Awards 2021», - ως προς το κυρίως κείμενο - και χωρίς δεύτερη σκέψη δεχτήκαμε να συμμετάσχουμε. Η δυσκολία; Το έργο μας έπρεπε να περιοριστεί – ως προς το κύριο κείμενο - σε τέσσερις σελίδες. Κι όμως, τα καταφέραμε! Μοιραστήκαμε τη δημιουργία μας και στο 10ο Μαθητικό Φεστιβάλ Ψηφιακής Δημιουργίας αποσπώντας πολύ ενθαρρυντικά σχόλια! Το κόμικ αυτό είχε ως στόχο να αναδείξει ότι ο πόλεμος γίνεται «δάσκαλος της βίας» και σκορπίζει παντού τον πόνο και τον θάνατο «παίρνοντας χίλιες μορφές». Στην προσπάθειά μας να προβάλουμε το αντιπολεμικό αυτό μήνυμα, επιχειρήσαμε να φωτίσουμε την αφήγηση του Θουκυδίδη, θέλοντας να της δώσουμε χρώμα, διαδραστικότητα και αμεσότητα και να παρακινήσουμε όλους εσάς να δείτε τα Αρχαία Ελληνικά Κείμενα με μια διαφορετική ματιά. Ελπίζουμε να τα καταφέραμε.
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 7
Οι Όμιλοι Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας πρωταγωνιστούν στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία λειτουργούν Όμιλοι Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας. Αφορούν ποικίλα γνωστικά πεδία και αποσκοπούν – μεταξύ άλλων - στην ολόπλευρη ανάπτυξη των μαθητών και στην καλλιέργεια της δημιουργικότητάς τους. Στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου κάθε χρόνο λειτουργούν Όμιλοι Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας. Κάποιοι από αυτούς διατηρούν την ίδια θεματική, ανανεώνοντας το μαθητικό δυναμικό τους. Παράλληλα, κάθε χρόνο εγκαινιάζονται και νέοι Όμιλοι για θεματικά πεδία που ενδιαφέρουν τους μαθητές. Κατά το σχολικό έτος 2020-2021 λειτούργησαν στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης οι ακόλουθοι Όμιλοι Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας:
Τα 4Φ (Φύση – Φυσική – Φωτογραφία - Φωτονική) Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Ελένη Παλαιολόγου (ΠΕ04, Φυσικός) Αναστάσιος Τρούλος (ΠΕ 78, Κοινωνιολόγος) Ο Όμιλος «Τα 4Φ (Φύση – Φυσική – Φωτογραφία – Φωτονική)» δίνει στους μαθητές βασικά θεωρητικά εφόδια της Οπτικής, εμπλέκοντάς τους με το πείραμα και την ανακάλυψη της Φυσικής που “κρύβεται” μέσα σε φωτογραφίες. Παράλληλα, οι μαθητές παρακινούνται να φωτογραφίσουν, να εξηγήσουν και να σχολιάσουν φυσικά φαινόμενα της καθημερινότητας. Έτσι, επιτυγχάνεται η εξερεύνηση της Φυσικής μέσω εικαστικής προσέγγισης, η εδραίωση στον νου των συμμετεχόντων του πειραματισμού ως μέσου κατάκτησης γνώσης, καθώς και η ανάπτυξη μιας δημιουργικής σχέσης με το περιβάλλον. Μια άλλη οπτική γωνία της Φύσης και της Φυσικής, μέσω μιας STEAM εκπαιδευτικής προσέγγισης. Περισσότερες πληροφορίες: https://optiki.wordpress.com/4f/
Όμιλος Δημοσιογραφίας «Εις τον Τύπον… των φίλων» Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας (ΠΕ01, Θεολόγος) Βασιλεία Χατζηβασιλείου (ΠΕ02, Φιλόλογος) Λειτουργεί στο Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης για όγδοη χρονιά, αποσκοπώντας στην εξοικείωση των μαθητών με τα είδη του δημοσιογραφικού λόγου, την ευαισθητοποίησή τους σε ζητήματα που τους αφορούν και συνδέονται με τη σχολική ζωή ή την τοπική κοινωνία, καθώς και την ανάπτυξη δεξιοτήτων συνεργατικής μάθησης και επικοινωνίας. Βασικό μέλημα του συγκεκριμένου Ομίλου είναι η σύνταξη του περιοδικού «ΚΕΝΤΡΙΚΟΝ ΒΗΜΑ», το οποίο εκδίδεται στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς. Σ’ αυτό αρθρογραφούν οι ίδιοι οι μαθητές. Κατά την τρέχουσα χρονιά, στο πλαίσιο του Ομίλου δημιουργήθηκε και το ιστολόγιο «Εις τον Τύπον...των φίλων», όπου οι μαθητές δημοσιεύουν άρθρα, σχόλια σε ειδήσεις της εβδομάδας, συνεντεύξεις προσώπων που πρωταγωνιστούν στον χώρο της εκπαίδευσης.
Όμιλος «Τέχνη και Περιβάλλον» Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Ειρήνη Μουτζουρέλλη (ΠΕ06, Αγγλικής Φιλολογίας) Στέφανος Παρασκευαΐδης (ΠΕ02, Φιλόλογος) Ο Όμιλος «Τέχνη και Περιβάλλον» έχει ως αντικείμενό του την καλλιτεχνική δημιουργία και τις πολλαπλές συνδέσεις της με το φυσικό περιβάλλον. Στόχος των δράσεων του Ομίλου είναι να αναδειχθεί η αξία του φυσικού περιβάλλοντος και η θέση του ανθρώπου μέσα σε αυτό. Κεντρικό ερώτημα αποτελεί το κατά πόσο η τέχνη, σε όλες της τις μορφές, μπορεί να παίξει κάποιον ρόλο στην αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής καταστροφής. Η επίτευξη των στόχων του Ομίλου επιδιώκεται μέσα από τη μελέτη και την πρωτότυπη παρουσίαση καλλιτεχνικών δημιουργιών αλλά και μέσα από την καλλιτεχνική έκφραση των μαθητών που συμμετέχουν σε αυτόν. Οι τελικές εργασίες των μελών του Ομίλου δημοσιεύονται στο ιστολόγιο του Ομίλου, που δημιουργήθηκε για τον σκοπό αυτό: https://blogs.sch.gr/texni-perivallon-lyk-myt/category/arthra/
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 9
Όμιλος Ρομποτικής Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Ιάκωβος Μαστρογιάννης (ΠΕ11, Φυσικής Αγωγής) Αικατερίνη Νικολαίδη (ΠΕ03, Μαθηματικός) Οι μαθητές, μέσω καθοδηγούμενης ανακάλυψης και με διερευνητικού χαρακτήρα δραστηριότητες, εισάγονται στον κόσμο της εκπαιδευτικής ρομποτικής, αξιοποιώντας τον μικροελεγκτή ArduinoUno και τα παρελκόμενά του. Οι στόχοι του Ομίλου αφορούν στην ανάπτυξη της διερευνητικής στάσης των μαθητών, την καλλιέργεια κριτικής σκέψης, την ενασχόληση με σύγχρονα τεχνολογικά επιτεύγματα, την ανάπτυξη δεξιοτήτων δημιουργίας πρωτότυπων κατασκευών σε αυθεντικό μαθησιακό περιβάλλον, την καλλιέργεια συνεργατικής στάσης και διαμοιρασμού πόρων και ιδεών, την άσκηση σε έννοιες προγραμματισμού και την εισαγωγή μέσω πραγματικών εφαρμογών σε έννοιες της Φυσικής και των Μαθηματικών. Λόγω των ειδικών υγειονομικών συνθηκών, φέτος οι περισσότερες συναντήσεις έγιναν διαδικτυακά (μέσω WebexMeetings και μέσω της πλατφόρμας Tinkercad (https://www.tinkercad.com/). Στις διά ζώσης συνεδρίες αξιοποιείται το προγραμματιστικό περιβάλλον Mblock.
ΝΕΡ – ΟΜΙΛΟΣ Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Δημήτριος Αιβαλιώτης (ΠΕ04-04, Βιολόγος) Βασιλική Θωμαίδη (ΠΕ04, Φυσικός) Είναι από τους παλαιότερους ομίλους του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης. Βασικός στόχος του είναι να αποκτήσουν οι μαθητές περιβαλλοντική παιδεία και συνείδηση, κυρίως μέσω παρατηρήσεων και μετρήσεων στο πεδίο έρευνας αλλά και επισκέψεων σε οργανωμένα εργαστήρια ελέγχου υδάτων. Λόγω των ιδιαίτερων υγειονομικών συνθηκών της φετινής χρονιάς, οι μαθητές του Ομίλου ασκήθηκαν, κυρίως, στον τομέα της βιβλιογραφικής ανασκόπησης και σωστής παρουσίασης των εργασιών τους, καθώς και της διεξαγωγής διαδικτυακής έρευνας με χρήση ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων. Αποσκοπώντας στη διάχυση των δράσεων του Ομίλου στην ευρύτερη κοινωνία, κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά – όπως και τις δύο προηγούμενες – οι συμμετέχοντες μαθητές παρουσίασαν τις εργασίες τους διαδικτυακά στο 3ο Μαθητικό Συνέδριο Έρευνας και Επιστήμης.
Θεατρικός Όμιλος Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Μαίρη Ζερβού (ΠΕ02, Φιλόλογος) Ντικράν Ματοσσιάν (ΠΕ03, Μαθηματικός) Κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά ο Όμιλος συμμετείχε στο Project StoryMine (Ιστορίες Κοριτσιών) της Πολιτιστικής Εταιρείας ΦΡΕΟΝ, υπό την αιγίδα και επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού για Δράσεις Θεάτρου και Ψηφιακού Πολιτισμού 2020. Πρόκειται για ένα συμπεριληπτικό πρόγραμμα θεατρικής και multimedia εκπαίδευσης με σκοπό την ενδυνάμωση και την καλλιτεχνική ανάπτυξη των νεαρών ηλικιών, καθώς και τη δικτύωσή τους μέσα από την ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα Storymine.gr Ο αρχικός σχεδιασμός μετασχηματίστηκε εξαιτίας του COVID 19, αλλά συνεχίστηκε δυναμικά με εργαστήρι συνεργατικών δραστηριοτήτων – μέσω πλατφόρμας Zoom – των μελών της ομάδας με την συντονιστική ομάδα του Εθνικού Θεάτρου. Αξιοποιώντας τα ψηφιακά μέσα και τις Νέες Τεχνολογίες, η ομάδα έπαιξε βιωματικά με βασικές αρχές της δραματουργίας και της δημιουργίας χαρακτήρων, και οι μαθητές δημιούργησαν πρωτότυπες και αυθεντικές ιστορίες. Προσδοκία των συντελεστών είναι να ολοκληρωθούν οι ιστορίες αυτές σε μια παράσταση!
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 11
Ο Όμιλος «Τα 4Φ» (Φύση - Φυσική - Φωτογραφία - Φωτονική) ΓΕΓΟΝΟΣ ΠΡΩΤΟ Η Φωτονική είναι η τεχνολογία του 21ου αιώνα, δηλαδή η Φυσική των σημερινών μαθητών και αυριανών πολιτών. Ασχολείται με την παραγωγή, την ανίχνευση και τον έλεγχο των φωτονίων, εμπλέκοντας σχεδόν όλους τους κλάδους της Φυσικής και της Τεχνολογίας. Τα πάντα γύρω μας είναι φως. Όταν ψάχνουμε στη μηχανή αναζήτησης Google, δε σκεφτόμαστε ότι την ταχύτητα την οφείλουμε εν μέρει στις οπτικές ίνες, δηλαδή στη Φωτονική. Όταν βλέπουμε τηλεόραση ή ανάβουμε τις λάμπες led ή βγάζουμε φωτογραφία με το κινητό μας ή χρησιμοποιούμε τον ηλιακό θερμοσίφωνα, αξιοποιούμε εφαρμογές της Φωτονικής. Οδηγούμε το αυτοκίνητό μας περιστοιχισμένοι από ένα σωρό μεταλλικά εξαρτήματα. Άραγε, πόσα από αυτά έχουν κοπεί με ακτίνες laser; Να την πάλι μπροστά μας η Φωτονική.
ΓΕΓΟΝΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Από το 1998 η Αμερικανική Ένωση Καθηγητών Φυσικής, διοργανώνει τον Ετήσιο Διεθνή Σχολικό Διαγωνισμό «Photo Contest». Όπως αναφέρεται στους σκοπούς αυτού του διαγωνισμού: «είναι μια ευκαιρία για μαθητές και καθηγητές να μάθουν για τη Φυσική που κρύβεται πίσω από φυσικές και επινοημένες καταστάσεις, δημιουργώντας οπτικές και γραπτές απεικονίσεις διαφόρων φυσικών εννοιών». Οι μαθητές θα πρέπει να βγάλουν φωτογραφία - είτε φυσική είτε επινοημένη - και να περιγράψουν - μόνοι τους ή με την καθοδήγηση των καθηγητών τους - τη Φυσική που κρύβεται πίσω από την απεικόνιση.
ΓΕΓΟΝΟΣ ΤΡΙΤΟ Η βάση για τη μελέτη του φωτός ξεκινάει από τη Γεωμετρική και την Κυματική Οπτική, δύο τμήματα της Φυσικής επιστήμης που, πρακτικά, απουσιάζουν από το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα.
ΓΕΓΟΝΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Το STEAM1 (ScienceTechnology Engineering Arts Mathematics) είναι μια σύγχρονη εκπαιδευτική προσέγγιση της μάθησης, που χρησιμοποιεί την Επιστήμη, την Τεχνολογία, τη Μηχανική, τις Τέχνες και τα Μαθηματικά, προωθώντας παράλληλα και ενθαρρύνοντας την κριτική σκέψη, τον διάλογο και τη βιωματική μάθηση.
Ο συνδυασμός των παραπάνω τεσσάρων γεγονότων που προαναφέρθηκαν έδωσε την έμπνευση για τη δημιουργία του Ομίλου τα 4Φ (Φύση - Φυσική - Φωτογραφία - Φωτονική). Ο Όμιλος Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας στόχο είχε να δώσει στους μαθητές βασικά θεωρητικά εφόδια της Οπτικής, εμπλέκοντάς τους με το πείραμα και την ανακάλυψη της Φυσικής που “κρύβεται” μέσα σε φωτογραφίες. Παράλληλα, στους μαθητές δόθηκε η ευκαιρία να φωτογραφίσουν, να εξηγήσουν και να σχολιάσουν φυσικά φαινόμενα της καθημερινότητας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο επιτεύχθηκε η εξερεύνηση της Φυσικής μέσω εικαστικής προσέγγισης, η εδραίωση στον νου των συμμετεχόντων του πειραματισμού ως μέσου κατάκτησης γνώσης, καθώς και η ανάπτυξη μιας δημιουργικής σχέσης με ό,τι υπάρχει στο περιβάλλον.
1 https://en.wikipedia.org/wiki/STEAM_fields
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΟΠΤΙΚΗ ΓΩΝΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΜΕΣΩ ΜΙΑΣ STEAM ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Ο συγκεκριμένος Όμιλος Αριστείας, Δημιουργικότητας και Καινοτομίας ξεκίνησε τέλη Οκτωβρίου του 2020 με τη συμμετοχή μαθητών Α΄ και Β΄ Λυκείου του Προτύπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ο αρχικός σχεδιασμός βασιζόταν στην δια ζώσης εκπαίδευση με συναντήσεις των μαθητών στο Εργαστήριο Φυσικών Επιστημών. Λόγω της πανδημίας, όμως, οι συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν εξ αποστάσεως και οι μαθητές βρέθηκαν στο εργαστήριο μόνο δύο φορές. Συγκεντρώθηκε ένα αποθετήριο φωτογραφιών στην κυψέλη 4Φ που δημιουργήθηκε γι’ αυτόν τον λόγο στην ψηφιακή εκπαιδευτική πλατφόρμα του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου: https://e-me.edu.gr/groups/PHYSICS-FFFF. Επιλεγμένες φωτογραφίες με επιγραμματικές ερμηνείες των φαινομένων περιλαμβάνονται σ’ ένα αρχείο παρουσίασης, το οποίο ενημερώνεται σταδιακά με το υλικό που συγκεντρώνουν οι μαθητές. Δείγμα αυτής της δουλειάς εκτίθεται στον εξής σύνδεσμο: https://optiki.wordpress.com/4f/
Τα 4Φ… κι εγώ Γράφει η ΙΩΑΝΝΑ ΚΕΝΤΕΡΗ
Οι περισσότεροι βλέποντας τη λέξη «Φυσική» άφησαν τον φόβο τους για το μάθημα να τους στρέψει μακριά. Όμως, μερικοί τον αψήφησαν και έτσι δημιουργήθηκε η μικρή μας ομάδα. Όσοι φαντάζονταν τύπους, ασκήσεις και γραφικές παραστάσεις… δεν έπεσαν τελείως έξω. Όλη η προετοιμασία για εργαστηριακές δραστηριότητες έπρεπε να προσαρμοστεί στην απόσταση που, λόγω πανδημίας, έπρεπε να υπάρξει μεταξύ μας. Διδαχθήκαμε διάφορα οπτικά φαινόμενα, λύσαμε - μέσω προσομοιώσεων - ενδεικτικές ασκήσεις και παρακολουθήσαμε εκπαιδευτικά video. Παράλληλα, από τις προσωπικές μας εξορμήσεις στη Φύση και τις «βόλτες» μας στη φωτογραφική συλλογή μας για το καλοκαίρι, επιλέξαμε μερικές καλλιτεχνικές φωτογραφίες από σύννεφα, ηλιοβασιλέματα, λουλούδια και παράξενες ακτίνες του ηλίου, που θεωρήσαμε εντυπωσιακές. Αναλύσαμε όλα τα φαινόμενα που εγκλώβισε ο φωτογραφικός μας φακός, γνωρίζοντας τη Φυσική πίσω από την όμορφη εικόνα. Κατασκευάσαμε και τη δική μας Camera Obscura, την πρώτη φωτογραφική μηχανή, που αποτέλεσε προπάτορα της τέχνης της φωτογραφίας τον 19ο αιώνα. Μετά από μία αναμονή τρεισήμισι μηνών ξαναειδωθήκαμε στο γνωστό μας εργαστήρι και χαθήκαμε στο παιχνίδι. Με λέιζερ, κάτοπτρα αλλά και καθημερινά αντικείμενα ζωντανέψαμε τις προσομοιώσεις και είδαμε όλα αυτά τα φαινόμενα να αποκτούν τρεις διαστάσεις. Συναγωνιστήκαμε τον φίλο μας τον Snell μετρώντας τις γωνίες διάθλασης και είδαμε τα 6 χρώματα του φωτός να αναμειγνύονται, δημιουργώντας το χαρακτηριστικό του λευκού χρώματος. Ο Όμιλός μας, αν και απέκλινε από τις αρχικές προσδοκίες πολλών από εμάς, κατάφερε να μας συστήσει στην επιστήμη του φωτός, να αυξήσει την παρατηρητικότητά μας στη φύση και να μας φέρει πιο κοντά στη Φυσική. Και το πιο σημαντικό; Μας έκανε να καταλάβουμε πως η Φυσική είναι πολλά περισσότερα από το γνωστό διδασκόμενο μάθημα. Η Φυσική είναι παντού!
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 13
Ψηφιακές περιπέτειες στον καιρό της καραντίνας Γράφουν οι ΗΛΙΑΝΝΑ - ΡΑΦΑΗΛΙΑ ΣΟΥΓΛΑΝΗ & ΛΙΝΑ – ΜΑΡΙΑ ΤΡΕΥΛΑΚΗ - ΚΟΝΤΕΛΛΗ Ο Θεατρικός Όμιλος του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, δεν μπορούσε να αφήσει τη φετινή κορονοχρονιά να χαλάσει τα σχέδιά του! Συμμετείχε στο Project Story Mine (Ιστορίες Κοριτσιών) της Πολιτιστικής Εταιρείας ΦΡΕΟΝ, υπό την αιγίδα και επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού για Δράσεις Θεάτρου και Ψηφιακού Πολιτισμού 2020. Πρόκειται για ένα συμπεριληπτικό Πρόγραμμα Θεατρικής και Πολυμεσικής Εκπαίδευσης για την ενδυνάμωση και την καλλιτεχνική ανάπτυξη των νεαρών ηλικιών, και τη δικτύωσή τους μέσα από την ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα Storymine.gr «Στόχος μας ήταν να ξεπεράσουμε τους γεωγραφικούς περιορισμούς που, δυνάμει, καθιστούν πιο δύσκολη την πρόσβαση νεαρών ομάδων της Περιφέρειας στο αγαθό της Τέχνης, και ταυτόχρονα να αποκτήσουν τα παιδιά εργαλεία που θα τους δώσουν τη δυνατότητα να αρθρώσουν καλλιτεχνικά τη δική τους φωνή, να πουν ιστορίες που τους ενδιαφέρουν, να συνεργαστούν, να δημιουργήσουν ένα καλλιτεχνικό αποτέλεσμα με ενιαία αισθητική και να το επικοινωνήσουν στο ευρύτερο κοινό. Μπήκαμε όλοι μαζί σε ένα ορυχείο ιστοριών, από όπου βγαίνουν ακατέργαστα διαμάντια από τα παιδιά και τους καθηγητές τους, ισότιμα, συνεργατικά και δημιουργικά», δήλωσαν οι υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί του Θεατρικού Ομίλου. Το 2021 ήταν μια χρονιά - πρόκληση, στη διάρκεια της οποίας κληθήκαμε όλοι μαζί με επιμονή και δέσμευση να ανταπεξέλθουμε στις αντιξοότητες και να φανταστούμε νέους τρόπους να είμαστε ενεργοί-ές σε αυτό που αγαπάμε να κάνουμε. Έτσι, ενώ το πρόγραμμα αρχικά αφορούσε
«Ιστορίες Κοριτσιών», μαθητριών και προσφύγων νεαρών κοριτσιών, στη συνέχεια μετασχηματίστηκε. Αξιοποιήσαμε τις δυνατότητες που παρέχουν τα ψηφιακά μέσα και οι Νέες Τεχνολογίες και παίξαμε βιωματικά με βασικές αρχές της δραματουργίας και της δημιουργίας χαρακτήρων. Οι συμμετέχοντες/ουσες μαθητές/τριες επινόησαν τους δικούς τους ήρωες και ηρωίδες, καθώς επίσης και αναπάντεχα συμβάντα, που διαταράσσουν την καθημερινότητά τους και τους καλούν στην περιπέτεια. Οι ήρωες συναντούν στο ταξίδι τους μέντορες, συνοδοιπόρους και αντιπάλους, ξεπερνούν εμπόδια και αντιμετωπίζουν διάφορες δοκιμασίες μέχρι την τελική λύση! Θεατρική δράση μέσω Zoom, ερωτηματολόγια που αποσαφηνίζουν και εμπλουτίζουν πτυχές των ηρώων και κομβικά σημεία για την εξέλιξη της ιστορίας, δραματουργικοί χάρτες, ψηφιακές μεταγραφές των ηρώων, παιχνίδια ρόλων και ποικίλα άλλα θεατρικά εργαλεία, μας βοηθούν να δημιουργήσουμε αφηγηματική ροή, πρωτότυπες και αυθεντικές ιστορίες, που ελπίζουμε να ολοκληρωθούν σε μια παράσταση, μόλις βρεθούμε όλοι μαζί από κοντά! ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΓΕ.Λ. ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ: Μαίρη Ζερβού, Ντικράν Ματοσσιάν. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ- ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ, ΕΜΨΥΧΩΤΡΙΑ: Ντίνα Σταματοπούλου. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣ ΕΜΨΥΧΩΤΡΙΑ: Ελένη Ζαχοπούλου. ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΣ: Μαρίνα Σιούτη. ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΣΤΗΣ: Ίων Παπασπύρου. ΒΟΗΘΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ: Ιουλία Κουκουζέλη.
SEASPIRACY Ψαρεύοντας απαντήσεις
Γράφει η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΠΑΣΠΑΤΗ
Τι γίνονται όλα τα σκουπίδια που καταλήγουν στη θάλασσα; Σε τι κατάσταση βρίσκονται σήμερα οι ωκεανοί; Πώς επηρεάζεται η θαλάσσια ζωή από τα πλαστικά που ρίπτονται στη θάλασσα; Πολλές από αυτές τις ερωτήσεις απαντώνται σε ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ μιάμιση ώρας, το «Seaspiracy», που έτυχε να παρακολουθήσω πρόσφατα. Μην αφήσετε τη λέξη «ντοκιμαντέρ» να σας αποθαρρύνει από την παρακολούθησή του. Είτε έχετε οικολογικές ανησυχίες, είτε ενδιαφέρεστε για τη ζωή στις θάλασσες, είτε απλά αγαπάτε τα δελφίνια και τους κοραλλιογενείς υφάλους, δε θα πρέπει να χάσετε αυτήν την ταινία. Το «Seaspiracy», αν και βγήκε πριν λίγους μήνες στο NETFLIX, στις 24 Μαρτίου 2021, τράβηξε αμέσως το ενδιαφέρον του κοινού. Εκτός από πολύ ενημερωτικό και σοκαριστικό, από πολλούς θεωρήθηκε και αμφιλεγόμενο. Ο νεαρός σκηνοθέτης Ali Tabrizi, με αφορμή την αγάπη του για τους ωκεανούς και τη θαλάσσια ζωή, ξεκινάει να κάνει μια ταινία για τα δελφίνια, τις φάλαινες και τη θάλασσα, αλλά πολύ σύντομα έρχεται αντιμέτωπος με την τραγική πραγματικότητα. Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί τον σκηνοθέτη στο ταξίδι του προς την ανακάλυψη της επίδρασης που έχει ο άνθρωπος στο θαλάσσιο περιβάλλον. Από την εκμετάλλευση των ωκεανών, την υπεραλίευση, την τρομοκράτηση των επιθεωρητών και τον μεγάλο όγκο των πλαστικών ναυτικών αποβλήτων που έχουν γεμίσει τη θάλασσα, μέχρι τη μαφία που κινεί την αγορά, τις “δήθεν” οικολογικές οργανώσεις και την παγκόσμια διαφθορά που υποστηρίζει αυτό το σύστημα, ο σκηνοθέτης καταφέρνει να αποκαλύψει τη σκοτεινή αλήθεια που κρύβεται πίσω από την αλιευτική βιομηχανία. Το ντοκιμαντέρ ανατρέπει τις αντιλήψεις με τις οποίες μας βομβαρδίζουν τόσο τα ΜΜΕ όσο και οι οικολογικές οργανώσεις, σχετικά με τις μεγαλύτερες απειλές για τη θαλάσσια ζωή. Τα οικολογικά καλαμάκια, μπουκάλια κ.λπ., μειώνουν το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα, ωστόσο δεν πρόκειται να σώσουν τον κόσμο. Ικανοποιούν περισσότερο το περιβαλλοντικό αίσθημα των ανθρώπων, αλλά δεν μπορούν να προστατεύσουν τη θαλάσσια ζωή από τις ακραίες τακτικές που χρησιμοποιούνται στην αλιεία. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει και τις κοινωνικές επιπτώσεις του προβλήματος. Η κακομεταχείριση που δέχονται πολλοί ναυτικοί, είναι συχνή τακτική μέσα σε μεγάλα αλιευτικά σκάφη. Πολλοί τα γνωρίζουν, αλλά ελάχιστοι τα συζητούν, αφού έτσι βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Ο σκηνοθέτης Ali Tabrizi με μεγάλη απλότητα αλλά και πολλές λεπτομέρειες φέρνει στο φως σημαντικές πληροφορίες, ιστορίες ανθρώπων, παράνομες πρακτικές, που δε θα έβγαιναν ποτέ στη δημοσιότητα. Με το ντοκιμαντέρ αυτό δείχνει πως η θάλασσα είναι αναπόφευκτα ο αποδέκτης όλων των απορριμμάτων που πετάγονται οπουδήποτε πάνω στη γη. Αν η υπεραλίευση συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό, πολύ σύντομα θα έχουν εξαφανιστεί τα ψάρια από τους ωκεανούς. Αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να μας ακούγεται τρομακτικό, υπερβολικό έως και απίθανο αυτήν τη στιγμή. Αν, όμως, περιμένουμε να το δούμε αυτό να πραγματοποιείται για να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος του προβλήματος, τότε θα είναι ήδη πολύ αργά… ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ: https://en.wikipedia.org/wiki/Seaspiracy
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 15
Η Διευθύντρια του σχολείου μας κα Γεωργία Σκαλοχωρίτου σε μια εκ βαθέων συνέντευξη Σε ρόλο δημοσιογράφου η ΑΡΕΤΗ - ΜΙΧΑΗΛΙΑ ΒΟΥΡΣΟΥΚΗ, ο ΜΙΧΑΗΛ ΣΙΑΤΡΑΣ και ο ΧΡΗΣΤΟΣ - ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ
ΕΡ. Πόσα χρόνια υπηρεσίας έχετε συνολικά στο συγκεκριμένο σχολείο; Πόσα χρόνια υπηρετήσατε ως καθηγήτρια και πόσα ως Διευθύντρια σ’ αυτό; ΑΠ. Σ’ αυτό το σχολείο υπηρετώ από το 2002, δηλαδή 20 χρόνια. Από το 2011 έως το 2012 ως Υποδιευθύντρια και από το 2013 είμαι Διευθύντρια. ΕΡ. Ποιος είναι ο βασικός λόγος που επιλέξατε ένα Πειραματικό - Πρότυπο Σχολείο; ΑΠ. Θα είμαι ειλικρινής. Δεν επέλεξα να τοποθετηθώ σε ένα Πειραματικό - Πρότυπο Σχολείο. Ήταν ο μόνος τρόπος για να ‘ρθω σε σχολείο της Μυτιλήνης. Άρα, η βασική μου επιλογή ήταν τη συγκεκριμένη εποχή - ως νέα καθηγήτρια, με λίγα χρόνια υπηρεσίας - να καταφέρω να ‘ρθω στην πόλη και λόγω των τυπικών προσόντων μπόρεσα να ‘ρθω στο συγκεκριμένο σχολείο. ΕΡ. Σε όλη αυτή τη διαδρομή υπάρχουν εμπειρίες είτε θετικές είτε αρνητικές - που θα ξεχωρίζατε; Θα μπορούσατε να μας δώσετε δύο συγκεκριμένα παραδείγματα; ΑΠ. Σ’ όλη αυτήν τη διαδρομή και ως καθηγήτρια και ως Διευθύντρια έχουν σημειωθεί πολλά γεγονότα. Φεύγοντας, όμως, τώρα με σύνταξη, δε θα ήθελα να απομονώσω κάποια πράγματα. Θα ήθελα να μείνει μια καλή εικόνα και να κρατήσω μόνο τα θετικά. Υπήρξαν, πράγματι, δύσκολες περίοδοι. Μία που δε θα ξεχάσω - όχι μόνο εγώ αλλά και οι συνάδελφοι που υπηρετούσαμε τότε - ήταν πριν τρία χρόνια, όταν για κάποιους λόγους στο σχολείο δεν είχαν εγγραφεί πολλοί μαθητές και με προσπάθειες
κάποιων κινδύνευσε να κλείσει. Υπήρξε, δηλαδή, μια δύσκολη σχολική χρονιά. Αυτή δε θα ήθελα να τη θυμάμαι, αν και θα μείνει στο μυαλό τόσο σε μένα όσο και σε συναδέλφους. Παλέψαμε, όμως, και ανατρέψαμε πάρα πολύ σύντομα, την επόμενη χρονιά, αυτήν τη δύσκολη κατάσταση. Οι ευχάριστες στιγμές είναι πολλές. Για εμένα, ως Διευθύντρια, ευχάριστη στιγμή είναι όταν βλέπω να έρχονται στο σχολείο μαθητές μας απόφοιτοι, να μας χαιρετούν, να μας αγκαλιάζουν και να τους βλέπουμε μετά από κάποια χρόνια με αγάπη. Αυτό είναι κάτι που πάντα θα φυλάω και θα μου μείνει στο μυαλό. Όλα τα άλλα είναι πολλά. Ας μην τα σταχυολογήσουμε, ας μην πούμε δηλαδή τι είναι το καθένα. Είναι πολλές οι ευχάριστες στιγμές και σ’ αυτές θα μείνω τώρα που φεύγω. ΕΡ. Ποιο το βασικό κίνητρο που σας ώθησε να γίνετε Διευθύντρια; ΑΠ. Δεν είχα κάποιο συγκεκριμένο κίνητρο. Δηλαδή η επιδίωξή μου δεν ήταν ποτέ να γίνω Διευθύντρια στο σχολείο. Είχα προταθεί και υπηρέτησα δύο χρόνια ως Υποδιευθύντρια, και μετά υπέβαλα αίτηση για Διευθύντρια, αλλά ποτέ δεν είχα τον συγκεκριμένο στόχο. Κατόπιν υπηρέτησα ως Διευθύντρια - δεν ξέρω με τι αποτελέσματα - αλλά προσπάθησα. ΕΡ. Ποιο πιστεύετε ότι είναι το κλειδί για έναν επιτυχημένο Διευθυντή σχολείου; ΑΠ. Να μπορεί να διαμορφώσει ένα θετικό κλίμα, μια κουλτούρα συνεργασίας. Νομίζω ότι είναι το κλειδί.
ΕΡ. Ποια είναι τα απαραίτητα, κατά τη γνώμη σας, προσόντα για να γίνει κάποιος καλός Διευθυντής; Ποιο θεωρείτε ως το σημαντικότερο μειονέκτημα για τον συγκεκριμένο ρόλο; ΑΠ. Εκτός από τα τυπικά προσόντα που πρέπει να διαθέτει ένας Διευθυντής σχολείου, δηλαδή τους τίτλους σπουδών, τις ξένες γλώσσες, τις δεξιότητες ΤΠΕ, νομίζω ότι πρέπει να είναι καλός συνεργάτης, να είναι ηθικός και δίκαιος, να είναι εξωστρεφής και επικοινωνιακός, να είναι δημοκρατικός, τίμιος, να ασκεί δίκαιη διοίκηση, να είναι αποτελεσματικός. Πρέπει να μπορεί να ακούει τους συναδέλφους του, να μπορεί να ακούει τους μαθητές και να τους καταλαβαίνει. Το μειονέκτημα; Γενικά, εκείνος που δεν ακούει και δεν μπορεί να αντιληφθεί τι γίνεται δίπλα του ή γύρω του, δε θα μπορεί να επικοινωνεί με τους συνεργάτες του, τους γονείς και, κυρίως, τους μαθητές. ΕΡ. Ποια συμβουλή θα δίνατε στον Διευθυντή που θα σας διαδεχθεί για τη διαχείριση της σχέσης του με το μαθητικό δυναμικό; Πρέπει να υπερισχύει η αυστηρότητα, η επιείκεια, η αποστασιοποίηση; ΑΠ. Όχι, φυσικά, η αποστασιοποίηση. Χρειάζεται ένας συνδυασμός. Κάποιες φορές χρειάζεται η αυστηρότητα. Κυρίως, όμως, πρέπει να ακούει και να καταλαβαίνει. ΕΡ. Ποια νομίζετε ότι είναι η παρακαταθήκη που έχετε αφήσει στο σχολείο ως Διευθύντρια αλλά και ως εκπαιδευτικός; Τι θα θέλατε να κρατήσουν από την πορεία σας όσοι συνεργάστηκαν μαζί σας; ΑΠ. Δε θα ήθελα να απαντήσω στο συγκεκριμένο ερώτημα. Θα προτιμούσα οι συνεργάτες μου – πιο σωστά οι συνάδελφοι και φίλοι μου – να απαντήσουν ποιο είναι το καλό που έκανα και θα ήθελαν να το διατηρήσουν και να το συνεχίσουν. Σίγουρα, μέσα στην πορεία όλων αυτών των χρόνων υπήρξαν και λάθη, τα οποία, όταν δουλεύεις, αναπόφευκτα και θα τα κάνεις. Αυτά ας τα απορρίψουν. Σίγουρα, δεν τα έκανα εσκεμμένα. Συνεπώς, οι επόμενοι ας αποφασίσουν τι είναι αυτό που δεν έγινε από την πλευρά μου και ας το υλοποιήσουν, τι καλό έκανα και ας το διατηρήσουν. Νομίζω ότι κράτησα ένα καλό κλίμα στο σχολείο και με τους συναδέλφους και με τους μαθητές και τους γονείς. Θα συμβούλευα να συνεχιστεί αυτό. Αν υπάρχει αρμονία στις σχέσεις όλων, νομίζω ότι όλοι λειτουργούμε και εργαζόμαστε σωστά και με άλλο πνεύμα. Εάν υπάρχουν συγκρούσεις, τα πράγματα είναι δύσκολα σε κάθε εργασιακό χώρο. ΕΡ. Κάνοντας έναν απολογισμό της θητείας σας ως Διευθύντριας, το αποτέλεσμα είναι αντίστοιχο των αρχικών προσδοκιών σας; Ποιες τρεις λέξεις θα
επιλέγατε για να αποτυπώσετε το θετικό ή αρνητικό πρόσημο που έχει για εσάς; ΑΠ. Κάνοντας έναν απολογισμό όλων αυτών των χρόνων, δεν ξέρω αν πέτυχα τους στόχους μου. Νομίζω, όμως, ότι τον βασικό στόχο, δηλαδή να υπάρχει ένα αρμονικό κλίμα στο σχολείο, αυτόν τον πέτυχα. Θεωρώ ότι το να έχουμε καλές σχέσεις μεταξύ μας και με τους μαθητές, το πέτυχα. Δεν ξέρω αν ήμουν τόσο επικοινωνιακή, ώστε να έχουμε ένα σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία. Αυτός ήταν ένας από τους στόχους μου που προσπάθησα να υλοποιήσω. Δεν ξέρω αν τον πέτυχα σε μέγιστο ή ελάχιστο βαθμό, αλλά προσπαθήσαμε όλοι μαζί να τον πετύχουμε. Είναι πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι ένας Διευθυντής – όσο καλός κι αν είναι – δεν μπορεί να πετύχει τίποτα μόνος του, εάν δεν έχει καλούς συνεργάτες. Ό,τι έχει πετύχει το σχολείο, δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι είναι δικό μου επίτευγμα. Είναι συλλογική δουλειά. Όλοι μαζί δουλέψαμε σκληρά. Όλοι δηλαδή οι καθηγητές που υπηρετούμε στο σχολείο – και αυτοί που συνταξιοδοτήθηκαν – έχουμε αφιερώσει πάρα πολλές ώρες, και πέρα από το διδακτικό μας ωράριο, για το καλό του σχολείου. Επομένως, δεν θα ήθελα να πω ότι το θετικό ήταν δικό μου πρόσημο. Αν δεν πέτυχα σε κάτι – προφανώς είτε γιατί δεν το κατάφερα είτε γιατί δεν μπόρεσα, νομίζω ότι θα φανεί στο τέλος του απολογισμού. ΕΡ. Αν εσείς είχατε τον ρόλο του δημοσιογράφου, ποια ερώτηση θα κάνατε στη Διευθύντρια κα Σκαλοχωρίτου; ΑΠ. Είναι πολύ ωραία ερώτηση! Την έχω κάνει στον εαυτό μου τώρα που κλείνω τα χρόνια υπηρεσίας μου. Είμαι εκπαιδευτικός από το 1981, στην αρχή δουλεύοντας σε φροντιστήριο και στη συνέχεια στο σχολείο. Είναι πολλά τα χρόνια υπηρεσίας μου και ως εκπαιδευτικός και ως Διευθύντρια. Έκανα λοιπόν το ερώτημα. Τι ρώτησα; Τι ήταν αυτό που μου άρεσε περισσότερο: να είμαι Διευθύντρια ή να είμαι καθηγήτρια; Η απάντηση είναι ότι θα ήθελα να είμαι καθηγήτρια. Δηλαδή η σχέση μου με την τάξη, η σχέση με τους μαθητές, οι ώρες της διδασκαλίας, για μένα ήταν οι καλύτερες. Και ειδικά, η συνεργασία με τα παιδιά. Νομίζω ότι αν κάποιος με έβαζε να επιλέξω ξανά, θα επέλεγα να συνέχιζα ως καθηγήτρια. Νομίζω ότι αυτό είναι το καλύτερο. Δεν μετάνιωσα που επέλεξα να είμαι Διευθύντρια. Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα. Αλλά η διδασκαλία στην τάξη, η αγάπη για τους μαθητές, νομίζω ότι δε συγκρίνονται. Σας ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας! Το πορτρέτο της κας Σκαλοχωρίτου φιλοτέχνησε η Πηνελόπη Πασπάτη
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 17
Ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου κ. Τιμολέων Θεοφανέλλης μιλά για την Τηλεκπαίδευση στο νησί μας Στο ρόλο της δημοσιογράφου η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΠΑΖΙΝΑ
ΕΡ. Γεια σας, κ. Διευθυντά Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου! Σας ευχαριστούμε πολύ που αποδεχτήκατε την πρόσκληση του Ομίλου Δημοσιογραφίας του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης για παραχώρηση συνέντευξης σχετικά με την Τηλεκπαίδευση στο νησί μας. Τηρώντας τον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας, θα θέλαμε να μας επισημάνετε τα σημεία που δεν επιθυμείτε να συμπεριληφθούν στο τελικό κείμενο της απομαγνητοφώνησης. ΑΠ. Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση! ΕΡ. Μάθαμε ότι η θητεία σας στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση άρχισε φέτος. Περιμένατε ένα τόσο μακροχρόνιο διάστημα τηλεκπαίδευσης; ΑΠ. Το φαινόμενο της Τηλεκπαίδευσης δεν ήταν κάτι το αναμενόμενο ούτε το επιθυμητό. Οι υγειονομικές συνθήκες ήταν τέτοιες που δεν επέτρεπαν τη διά
ζώσης διδασκαλία και έτσι οδηγηθήκαμε σε αυτή την επιλογή. Φυσικά, κανείς δεν το ήθελε και δεν το περίμενε. ΕΡ. Πιστεύετε ότι οι σχετικοί χειρισμοί σας ήταν εύστοχοι; Μπορείτε να μας δώσετε ένα συγκεκριμένο παράδειγμα; ΑΠ. Πέρυσι υπηρετούσα ως εκπαιδευτικός στο 5ο Γυμνάσιο Μυτιλήνης. Αν θυμάστε, τα σχολεία έκλεισαν Τετάρτη. Είχα, λοιπόν, προετοιμάσει από τη Δευτέρα τους μαθητές της Γ’ Γυμνασίου – με τους οποίους είχα τις περισσότερες ώρες διδασκαλίας – ότι σε περίπτωση που κλείσουν τα σχολεία, εμείς θα κάνουμε μάθημα εξ αποστάσεως. Αξιοποιήσαμε την εφαρμογή Zoom - στην ελεύθερη έκδοσή της μέσω της οποίας μπορούσαμε να κάνουμε μάθημα 40 λεπτά, και την Παρασκευή ξεκινήσαμε. Πολύ πριν
ξεκινήσει οποιοσδήποτε άλλος, πολύ πριν το Υπουργείο βγάλει τέτοια απόφαση. Όταν, λοιπόν, εμφανίζεται ένα πρόβλημα στη ζωή μας, στη δουλειά μας, εμείς οφείλουμε να βρίσκουμε έναν τρόπο, ως άνθρωποι, να το υπερνικήσουμε. Αυτή την εμπειρία λοιπόν είχα εγώ την προηγούμενη χρονιά. Τώρα, όσον αφορά στη θητεία μου ως Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αυτή ξεκίνησε στις 14 Αυγούστου και από τον Σεπτέμβριο είχα προτρέψει τους Διευθυντές των σχολείων να αρχίσουν να εκπαιδεύουν τους εκπαιδευτικούς τους στην πλατφόρμα Webex. Η συγκεκριμένη προτροπή έγινε αρκετές φορές, πολύ πριν το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων ανακοινώσει ότι κλείνουν τα σχολεία και θα χρησιμοποιηθεί η Webex. Προσωπικά, θεωρώ ότι ως Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση τα πήγαμε πολύ καλά και θα ήθελα να δώσω συγχαρητήρια σε όλους τους Διευθυντές, σε όλους τους εκπαιδευτικούς, σε όλες τις ομάδες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, που καταφέραμε, ως Λέσβος και ως κλάδος, να εκπαιδεύσουμε τους μαθητές μας και τους εκπαιδευτικούς, ώστε να είναι έτοιμοι για τη χρήση της Webex. ΕΡ. Θα αλλάζατε κάτι, αν σας δινόταν ξανά η ευκαιρία χειρισμού του ίδιου θέματος; ΑΠ. Εμείς, ως Δευτεροβάθμια, κάναμε το καλύτερο δυνατό. Νομίζω ότι δε θα άλλαζα κάτι. Ίσως, να το έλεγα πιο πιεστικά. Αλλά όταν επαναλαμβάνεις μια προτροπή τέσσερις φορές, πρέπει να υιοθετηθεί. Δε νομίζω ότι μπορούσα να κάνω κάτι παραπάνω. ΕΡ. Πόσο αποτελεσματική θεωρείτε ότι ήταν η εξ αποστάσεως εκπαίδευση στη Μυτιλήνη; ΑΠ. Αυτό δεν μπορώ να το μετρήσω με αριθμούς, αλλά θεωρώ ότι
οι εκπαιδευτικοί έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν. Βέβαια, το «ό,τι καλύτερο» είναι σχετικό. Αυτό που πρέπει να ελέγχουμε για να κρίνουμε την αποτελεσματικότητα είναι το εξής: αν κάτι ξεκινάει από το δύο και πάει στο επτά, είναι επιτυχία, δηλαδή ο άλλος έκανε προσπάθεια και προόδευσε. Εάν κάτι ξεκινάει από το επτά και πάει στο οχτώ, είναι πάλι μια προσπάθεια. Θεωρώ ότι όλοι οι εκπαιδευτικοί βελτιώθηκαν σημαντικά στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση και παρείχαν καλύτερο διδακτικό έργο συγκριτικά με την προηγούμενη χρονιά. ΕΡ. Ποιες ήταν, κατά τη γνώμη σας, οι αδυναμίες της Τηλεκπαίδευσης; ΑΠ. Η Τηλεκπαίδευση, και γενικότερα η εκπαίδευση, βασίζεται στην επικοινωνία και στη συνεργασία των μαθητών. Θεωρώ ότι σε αυτά τα δύο στοιχεία η Τηλεκπαίδευση δεν αντιστοιχεί πλήρως στην διά ζώσης εκπαίδευση. Επίσης, στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, πέρα από τα τεχνικά ζητήματα (Webex, μικρόφωνο, κάμερα κ.λπ.), εμπλέκονται και ορισμένοι θεωρητικοί παράγοντες. Όταν κάνω ένα μάθημα στην τάξη μου, διδάσκω με έναν συγκεκριμένο τρόπο, με έναν συγκεκριμένο σχεδιασμό. Για να μπορέσω να κάνω το ίδιο ακριβώς μάθημα
μέσω Webex ή Τηλεκπαίδευσης, πρέπει να αλλάξω τον σχεδιασμό του. Αυτή η διαδικασία απαιτεί πάρα πολύ κόπο και πάρα πολλή προσπάθεια. Χρειάζεται οι εκπαιδευτικοί να γνωρίζουν κάποιες θεωρητικές αρχές. Δεν είμαι σίγουρος ότι οι εκπαιδευτικοί έχουν όλοι τέτοια εκπαίδευση και τέτοιο προσανατολισμό. Έχουν γίνει προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα, αλλά δεν είμαι βέβαιος για την ποιότητά τους και την αποτελεσματικότητά τους. ΕΡ. Έχετε να προτείνετε κάποιον τρόπο βελτίωσης; ΑΠ. Θεωρώ ότι πρέπει να γίνει έρευνα βάσει ποσοτικών δεδομένων, να διερευνηθεί - ως προς τους μαθητές και ως προς τους εκπαιδευτικούς - τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα, ποια προβλήματα προέκυψαν, ποιες ενδεχόμενες λύσεις υπάρχουν και να ελεγχθεί αν είναι εφικτές αυτές οι λύσεις. Θα πρέπει, λοιπόν, να γίνει μια μελέτη με ποσοτικά δεδομένα, ερωτηματολόγια, αναλύσεις ερωτηματολογίων, ώστε να οδηγηθούμε σε ουσιαστικά συμπεράσματα. ΕΡ. Ως Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Λέσβου κάνατε ό,τι καλύτερο μπορούσατε, ώστε να εξασφαλιστεί η δυνατότητα πρόσβασης όλων των μαθητών στην Τηλεκπαίδευση και να διαΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 19
σφαλιστούν ίσες ευκαιρίες; ΑΠ. Η συγκεκριμένη δυνατότητα δεν εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς. Δεν μπορούμε να διασφαλίσουμε – ως Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση – ότι όλα τα παιδιά έχουν internet. Δεν μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι όλα τα παιδιά θα έχουν εξίσου καλούς υπολογιστές, με μεγάλες οθόνες και πληκτρολόγια. Το Υπουργείο απέστειλε κάποια tablets, τα οποία πήγαν στα σχολεία και οι Διευθυντές διαχειρίστηκαν την κατάσταση γνωρίζοντας τις ανάγκες των εκάστοτε μαθητών. Σε κάποιες περιπτώσεις δεν είχαμε τη δυνατότητα να βοηθήσουμε, καθώς κάποιοι από τους μαθητές που διαμένουν σε ορεινά και απομακρυσμένα χωριά αντιμετώπιζαν δυσκολίες σύνδεσης στο Διαδίκτυο ή υπάρχουν οικογένειες – ελάχιστες πιστεύω – οι οποίες δεν έχουν τηλέφωνο ή internet και, συνεπώς, η σύνδεση των μαθητών πραγματοποιούνταν μέσω δεδομένων κινητής τηλεφωνίας. Σε κάποιες περιπτώσεις, ίσως, θα έπρεπε να υπάρχει καλύτερος συντονισμός και να χρειαζόταν κάποια ενίσχυση. Ωστόσο, αυτό μπορούσαν να το κάνουν μόνο οι Διευθυντές σε κάθε σχολείο μέσω των διαθέσιμων tablets. ΕΡ. Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσατε κατά την εφαρμογή της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στα σχολεία του νησιού μας; Πώς διαχειριστήκατε τη συγκεκριμένη δυσκολία; ΑΠ. Αντιμετωπίζουμε μια δύσκολη κατάσταση όλοι μας! Είναι στη φύση του ανθρώπου να επιλύει προβλήματα. Σ’ αυτή τη φάση, θεωρώ ότι η περισσότερη δουλειά καλύφθηκε από τους Διευθυντές των σχολείων και τους εκπαιδευτικούς. Αυτοί προσπαθούσαν να επιλύσουν τα προβλήματα που προέκυπταν. Κάποια προβλήματα ήταν πραγματικά, όπως η αδυναμία ενός παιδιού να διαθέτει
σύνδεση στο Διαδίκτυο ή κάποια ξαφνική διακοπή ρεύματος. Κάποια προβλήματα ήταν κατασκευασμένα. Για παράδειγμα, μας ενημέρωναν οι εκπαιδευτικοί ότι μαθητές κατέβαζαν ένα βίντεο από το YouTube με ήχους παρασίτων, έλεγαν ότι δεν μπορούν να συνδεθούν, έκλειναν την εφαρμογή και κοιμούνταν... Δηλαδή τα προβλήματα, κατά κύριο λόγο, τα διαχειρίζονταν οι εκπαιδευτικοί και ο Διευθυντής του σχολείου. Σ’ εμάς έφταναν κάποιες πληροφορίες... Αυτό που κάναμε για να διαχειριστούμε τα προβλήματα, είναι να οργανώνουμε συναντήσεις με τους Διευθυντές των σχολείων, να μοιράζονται τα προβλήματά τους σε εβδομαδιαία βάση, να διατυπώνονται προτάσεις από μένα και από άλλους Διευθυντές που είχαν αντιμετωπίσει παρόμοιο πρόβλημα. Έτσι, προέκυπτε ανταλλαγή ιδεών που βοηθούσε στην επίλυση του προβλήματος. ΕΡ. Από ποια εμπλεκόμενη πλευρά (γονείς, εκπαιδευτικούς, μαθητές) δεχτήκατε την μεγαλύτερη πίεση στην προσπάθειά σας να εξασφαλίσετε τις καλύτερες δυνατές συνθήκες στην παροχή τηλεκπαίδευσης; ΑΠ. Ευτυχώς, η μεγαλύτερη πίεση που δεχτήκαμε δεν προερχόταν από καμιά πλευρά από όσες αναφέρθηκαν. Η μεγαλύτερη πίεση ήταν εσωτερική για μένα και τους ανθρώπους που εργαζόμαστε εδώ, καθώς και για τους Διευθυντές. Γιατί έχουμε στα σχολεία ανθρώπους οι οποίοι νοιάζονται και θέλουν να κάνουν το καλύτερο δυνατό για τους μαθητές τους. Όταν ακούμε αυτούς τους εκπαιδευτικούς, εγώ και όλο το προσωπικό της ΔΔΕ Λέσβου, στεναχωριόμαστε και προσπαθούμε να τους στηρίξουμε με κάθε τρόπο, να τους προσφέρουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. ΕΡ. Αφήσαμε τελευταίο ένα θέμα
που προκάλεσε έντονους διαλόγους και αντιδράσεις, όπως μαθαίναμε από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (fb κ.λπ.), το θέμα της εξ αποστάσεως αξιολόγησης των μαθητών. Ποια είναι η θέση σας σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα; ΑΠ. Όταν ένας εκπαιδευτικός κάνει μάθημα, πρέπει να συμπεριλαμβάνει στο μάθημά του την αξιολόγηση. Όταν εγώ κάνω μάθημα σε 10, 20 ή 60 παιδιά, προσπαθώ να κάνω ερωτήσεις και να παίρνω ανατροφοδότηση ως προς τον βαθμό κατανόησης των μαθητών. Γιατί το κάνω αυτό; Αυτό πρέπει να συμβεί γιατί, εάν δεν είναι όλα κατανοητά από τους μαθητές, τότε ο κόπος είναι μάταιος. Η ανατροφοδότηση είναι σημαντική και με βοηθάει εμένα που διδάσκω, να προσαρμόζω τον ρυθμό και τον τρόπο διδασκαλίας μου στις δυνατότητες των μαθητών μου. Επομένως, ο εκπαιδευτικός, καλώς ή κακώς, πρέπει να αξιολογεί όχι για να βαθμολογήσει, αλλά για να γνωρίζει την πορεία του μαθήματος. Επιπλέον, υπάρχει το δεδομένο των πανεπιστημίων μεγάλης και παγκόσμιας εμβέλειας, τα οποία διδάσκουν αποκλειστικά εξ αποστάσεως. Πολλοί εκπαιδευτικοί που διδάσκουν στα σχολεία, έχουν παρακολουθήσει τέτοια σεμινάρια εξ αποστάσεως και έχουν αξιολογηθεί. Θεωρώ ότι - όσο δυσκολότερη και προβληματική κι αν είναι η εξ αποστάσεως αξιολόγηση - εφόσον αναγνωρισμένα πανεπιστήμια καταφέρνουν, αξιολογώντας με αυτόν τον τρόπο, να χορηγούν πτυχία, μεταπτυχιακά και διδακτορικά, μπορεί και ο εκπαιδευτικός να αξιολογήσει εξ αποστάσεως τους μαθητές του. Στο σημείο αυτό ολοκληρώθηκε η συνέντευξή μας. Σας ευχαριστούμε!
Μαθητές του σχολείου μας πρωταγωνιστούν στο 3ο Μαθητικό Συνέδριο Έρευνας και Επιστήμης Γράφει η Συντακτική Ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Από τις 9 έως τις 11 Απριλίου πραγματοποιήθηκε το 3ο Μαθητικό Συνέδριο Έρευνας και Επιστήμης, στο Συνεδριακό Κέντρο του Ε.ΚΕ.Φ.Ε. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ. Σ’ αυτό συμμετείχαν μαθητές σχολείων απ’ όλη την Ελλάδα και την Ομογένεια, με εργασίες που σχετίζονται με την τεχνολογία, τη ρομποτική, την αστροφυσική, την αστρονομία και τις φυσικές επιστήμες, καθώς και με διαθεματικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Από τις πιο σημαντικές στιγμές του Συνεδρίου ήταν οι προσκεκλημένες ομιλίες καθηγητών πανεπιστημίων και διδακτόρων. Το σχολείο μας συμμετείχε με δύο εργασίες. Και οι δύο εντάσσονταν στη θεματική των διεπιστημονικών και διαθεματικών προσεγγίσεων. Η πρώτη είχε τίτλο: «Μια σταγόνα νερού... χίλιες λέξεις... χίλιες χρήσεις» και η δεύτερη, που ήταν αποτέλεσμα σύμπραξης του σχολείου μας με το 2ο ΓΕΛ Χαλανδρίου, είχε τίτλο: «Διεπιστημονική προσέγγιση του συγγραφικού έργου του Βενιαμίν Λέσβιου». Στην πρώτη προσεγγίστηκε η αξία του νερού σε διάφορες πτυχές της καθημερινής μας ζωής με τη βοήθεια ψηφιακών εργαλείων (π.χ., padlet). Στη δεύτερη έγινε αναφορά στην προσφορά του Βενιαμίν Λέσβιου στις ανθρωπιστικές και θετικές επιστήμες. Δόθηκε έμφαση στη δυνατότητα ένταξης θεματικών του έργου του στα υπό εκπόνηση από το ΙΕΠ Νέα Προγράμματα Σπουδών. Η συμμαθήτριά μας Μαρίτα Στεφανέλλη, η οποία συμμετείχε στην ομάδα της 2ης εργασίας, δήλωσε τα εξής: «Η συμμετοχή μου σ’ αυτό το Συνέδριο ήταν μια μοναδική εμπειρία, που μου έδωσε την ευκαιρία να παρακολουθήσω εργασίες μαθητών από όλη την Ελλάδα και την Ομογένεια και να μοιραστούμε τα ενδιαφέροντα μας». Παράλληλα, στα όσα σημαντικά μέσω ερευ-
νητικών εργασιών παρουσιάστηκαν, αξίζει κανείς να σταθεί στη ζωντανή παρουσία ελληνικών σχολείων της Ομογένειας, (Κωνσταντινούπολη, Ίμβρος, Βόρεια Ήπειρος). «Η παρουσία αυτών των σχολείων ήταν ιδιαίτερα συγκινητική», δήλωσε ο εκπαιδευτικός κ. Α. Καλαμάτας. Και συμπλήρωσε: «Την τελευταία ημέρα του Συνεδρίου, οι συμμετέχοντες μαθητές και εκπαιδευτικοί είχαν την ευκαιρία να ακούσουν εκπροσώπους σχολείων της Ομογένειας. Προβλήθηκαν ολιγόλεπτα βίντεο που, σε πείσμα των καιρών, παρουσίαζαν πόσο ζωντανός κι αγωνιστικός είναι ο Απόδημος Ελληνισμός και πώς - μέσα από συλλογικές εκπαιδευτικές δράσεις - διασώζει την ελληνορθόδοξη ιστορία του».
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 21
Διακρίσεις μαθητριών του σχολείου μας στον 1Οο Πανελλαδικό Μαθητικό Διαγωνισμό Φιλοσοφικού Δοκιμίου Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Διαδικτυακά διεξήχθη η τελική φάση του 10ου Πανελλαδικού Μαθητικού Διαγωνισμού Φιλοσοφικού Δοκιμίου, τον οποίο για ακόμη μια χρονιά με επιτυχία οργάνωσε το Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Σ’ αυτήν την τελική φάση, μεταξύ των πρώτων εννέα, σημαντικότατη ήταν η διάκριση τριών μαθητριών του σχολείου μας. Συγκεκριμένα, η μαθήτρια Μαρία – Ταξιαρχούλα Στεφανέλλη (Β΄ Λυκείου) κατέλαβε την τέταρτη θέση με Ειδικό Έπαινο Αριστείας και η Μαριάνθη–Χαραλαμπία Κουτσκουδή (Β΄ Λυκείου) την 6η με Έπαινο Διάκρισης, ενώ η Μαριάννα Καμπάκου (Α΄ Λυκείου) κατέλαβε την ένατη με Έπαινο Διάκρισης. Οι παραπάνω μαθήτριες, το απόγευμα της Παρασκευής (23 Απριλίου) διαγωνίστηκαν στη συγγραφή φιλοσοφικού δοκιμίου στα ελληνικά· το θέμα του είχε σχέση με τον λοιμό που ενέσκηψε στην Αθήνα του Πελοποννησιακού Πολέμου το 430 π.Χ. Τους δόθηκε απόσπασμα από την Ιστορία (κεφ. 2) του Θουκυδίδη (σε μετάφραση Ελευθερίου Βενιζέλου), και τους ζητήθηκε να αναπτύξουν «την φιλοσοφική άποψή τους για το πώς η οριακή κατάσταση του φόβου του θανάτου διαμορφώνει ή οφείλει να διαμορφώνει την ηθική συνείδηση». Το πρωί του Σαββάτου (24 Απριλίου), διαγωνίστηκαν στη συγγραφή φιλοσοφικού δοκιμίου, στην αγγλική γλώσσα, το θέμα του οποίου είχε σχέση με τη σκέψη του κορυφαίου Γάλλου φιλοσόφου και διανοητή Paul Ricoeur. Συγκεκριμένα, τους ζητήθηκε να σχολιάσουν απόσπασμα από το βιβλίο του Fallible Man «για τις συναισθηματικές συγκρούσεις που ανοίγουν τον δρόμο για τον αυτο-μετασχηματισμό». Και τα δύο φιλοσοφικά δοκίμια που κλήθηκαν να γράψουν οι παραπάνω μαθήτριές μας, εντάσσονταν στο γενικότερο θέμα του εφετινού Πανελλαδικού Μαθητικού Διαγωνισμού Φιλοσοφικού Δοκιμίου: «Η βίωση του Οριακού: Κρίση – Ανά-
γκη – Μεταστροφή». Αξίζει να σημειωθεί πως οι μαθήτριές μας είχαν την ευκαιρία να ακούσουν δύο σημαντικές διαλέξεις. Στην πρώτη, με θέμα: «Εκπαίδευση και ελευθερία της σκέψης. Σκέψεις με αφορμή τη φιλοσοφία του Καντ», ομιλητής ήταν ο Γιώργος Σαγκριώτης, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, ενώ στη δεύτερη, με θέμα: «Παραγωγή και επικύρωση της γνώσης στον ψηφιακό χώρο», ομιλητής ήταν ο Μανώλης Πατηνιώτης, Καθηγητής στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ. Στην Τελετή Λήξεως του Διαγωνισμού χαιρετισμό απηύθυναν ο Πρόεδρος του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Παύλος Κόντος, και εκπρόσωπος του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Harvard. Την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και την απονομή των Βραβείων έκανε ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής κ. Μιχαήλ Παρούσης, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Οι εκπαιδευτικοί που προετοίμασαν τους συμμετέχοντες μαθητές ήταν οι: Αθανάσιος Ι. Καλαμάτας (ΠΕ 01, Θεολόγος), Μαρία Ζαφειρίου (ΠΕ02, Φιλόλογος) και Ιωάννης Αναγνώστου (ΠΕ02, Φιλόλογος).
Σημαντική διάκριση για το σχολείο μας στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Ημέρες Καινοτομίας και Έρευνας», που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο Αιγαίου Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Στο πλαίσιο του 1ου Μαθητικού Διαγωνισμού Έρευνας (21-22 Μαΐου 2021) συμμετείχαν δύο ομάδες μαθητών του σχολείου μας, από την Α’ και Β’ τάξη αντίστοιχα. Από αυτές, η ομάδα της Β’ Λυκείου απέσπασε το Α’ Βραβείο – στην κατηγορία των Γενικών & Επαγγελματικών Λυκείων – για την εργασία με τίτλο: «Η 3D εκτύπωση και οι εφαρμογές της στην Ιατρική» και η ομάδα της Α’ Λυκείου απέσπασε το Β’ Βραβείο – στην κατηγορία των Γενικών & Επαγγελματικών Λυκείων – για την εργασία με τίτλο: «Εντοπισμός απάτης με πιστωτικές κάρτες». Από την Α΄ Λυκείου βραβεύτηκαν οι: Κωνσταντίνα Μπαζίνα, Μαρία Παπαδημητρίου, Ελπινίκη Καπητανέλλη, Αρετή – Μιχαηλία Βουρσούκη, Παναγιώτης Σταματίου. Και από την Β΄ Λυκείου οι: Μαριάνθη Κουτσκουδή, Ίβα Ιστρέφι, Μελίνα Ρόκο, Νεφέλη Βαμβακά, Ιγνάτης Θεοδοσίου, Μιχαέλα Βογιατζή. Υπεύθυνος Καθηγητής: Αντώνιος Δ. Νείρος (ΠΕ86, Πληροφορικός).
Αριστεία διάκρισης σε εννέα μαθητές του Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης στο 1ο Διαδικτυακό Μαθητικό Μαθηματικό Φεστιβάλ Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Στο πλαίσιο του 1ου Διαδικτυακού Μαθητικού Μαθηματικού Φεστιβάλ (7-8 Απριλίου 2021) εννέα μαθητές του σχολείου μας διακρίθηκαν στον διαγωνισμό επίλυσης μαθηματικών γρίφων. Από την Α΄ Λυκείου: Έκτορας Βαμβουρέλλης, Μαρία Γιαλούρη, Συμεών Κίζος, Δημήτριος Σαντής και Ευάγγελος Ψούνος. Και από τη Β΄ Λυκείου: Κρίτων Γιαλούρης, Ορέστης Ευστρατιάδης, Μυρσίνη Μακρέλλη και Ελπινίκη Χατζηφώτη. Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Αικατερίνη Νικολαΐδη (ΠΕ 03, Μαθηματικός).
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 23
Η τελευταία ώρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου Γράφει η ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΟΛΟΚΥΘΑ
Με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 εναντίον του τουρκικού ζυγού, ο κ. Α. Ι. Καλαμάτας μου πρότεινε την ανάγνωση του βιβλίου που φέρει τον τίτλο «’Ολίγη μπέσα, ωρέ μπράτιμε! Η τελευταία ώρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου», με σκοπό τη συγγραφή αυτού του μικρού άρθρου. Πρόκειται για ένα λογοτέχνημα του συγγραφέα - φιλολόγου Θωμά Κοροβίνη. Το βιβλίο αποτελεί μία βιογραφία του ήρωα της Επανάστασης Οδυσσέα Ανδρούτσου, στην οποία ο συγγραφέας σκιαγραφεί στοιχεία της προσωπικότητάς του μέσα από μία εξομολόγηση, καθώς ο πρωταγωνιστής παρουσιάζεται στην τελευταία ώρα της ζωής του, στη φυλακή της Ακρόπολης, δίνοντας ένα συγκλονιστικό και αποκαλυπτικό μονόλογο. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος υπήρξε στρατηγός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, καθώς και μία εκρηκτική προσωπικότητα. Εναντιωνόταν σε ό,τι δεν ήτανε σύμφωνο με «τα πιστεύω» του και για αυτό ήρθε πολλές φορές σε σύγκρουση με τους πολιτικούς της εποχής του, αφού επιδίωκαν την εξυπηρέτηση των προσωπικών τους συμφερόντων και όχι του δημοσίου καλού, που θα είχε ως στόχο την απελευθέρωση των υπόδουλων Ελλήνων από τον τουρκικό ζυγό. Ίσως, και αυτός να ήταν ένας από τους λόγους για τους οποίους καταδικάστηκε σε θάνατο χωρίς να δικαστεί, όπως προέβλεπε ο νόμος, και με εντολή του πρωτοπαλίκαρού του Γιάννη Γκούρα δολοφονήθηκε με πολύ άγριο τρόπο, ενώ την ίδια στιγμή οι υπόλοιποι πρωτεργάτες του επαναστατικού κινήματος δικάστηκαν κανονικά και φυλακίστηκαν. Στο βιβλίο παρατίθενται διάφορες πτυχές του χαρακτήρα του Ανδρούτσου, διότι από τη μία φαίνεται φιλικός προς τους συμπατριώτες του και τους συναγωνιστές του, αλλά από την άλλη διαφαίνεται ιδιαίτερα το μίσος του απέναντι στους εχθρούς του, για τους οποίους μάλιστα γίνεται ιδιαίτερα καυστικός. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι με τη λέξη «εχθροί» δεν αναφέρεται μόνο στους Οθωμανούς, οι οποίοι είχαν κατακτήσει τότε την πατρίδα μας, αλλά και σε όσους στάθηκαν εμπόδιο στα σχέδιά του, τον συκοφάντησαν και τον αδίκησαν. Ο ήρωας παρουσιάζεται αδικημένος και κατατρεγμένος από όλα όσα του έχουν συμβεί και βρίσκει ως μία καλή ευκαιρία την τελευταία ώρα που του απομένει στην ζωή, για να κάνει μία επισκόπηση των γεγονότων που έχουν συμβεί στον ίδιο, αλλά ταυτόχρονα να κρίνει και να εξηγήσει τις πράξεις του, τις αποφάσεις του και τα αποτελέσματα αυτών. Περιγράφει την αδικία όχι μόνο μέσα από την δική του προσωπική οπτική και εμπειρία, θέτοντας τον αναγνώστη σε αμφισβήτηση για τη διαδικασία και τη νομιμότητα της καταδίκης του, αλλά και τον προβληματίζει για τον χαρακτήρα της Επανάστασης, προβάλλοντας έμμεσα το γεγονός ότι πολλοί επιθυμούσαν την αποτυχία της, έτσι ώστε να εκπληρώσουν τα συμφέροντά τους. Γι’ αυτό, υπήρχε και μία αίσθηση ανησυχίας μήπως τελικά η Επανάσταση αποτύχει και δεν προλάβει να οδηγήσει στην απελευθέρωση των Ελλήνων. Με την ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου μπορεί κάποιος να αποκτήσει μία σφαιρική και εμπεριστατωμένη εικόνα για το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο της ιστορικής εκείνης χρονικής περιόδου, εφόσον ο συγγραφέας έχει βασιστεί κυρίως σε έγκυρες πηγές και επιστολές. Το προτείνω ανεπιφύλακτα, αφού αφηγείται γεγονότα της Ιστορίας μας, τα οποία οφείλουμε να γνωρίζουμε.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ «Όταν η ιστορική γνώση συναντά το εκπαιδευτικό παιχνίδι: από τον καμβά στη συναρμολόγηση των ζωγραφιών του Θεόφιλου» Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Στο πλαίσιο της επετείου των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821, το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε συνεργασία με το 4ο Γυμνάσιο Μυτιλήνης υλοποίησε τη φετινή σχολική χρονιά την εκπαιδευτική δράση με τίτλο: «Όταν η ιστορική γνώση συναντά το εκπαιδευτικό παιχνίδι: από τον καμβά στη συναρμολόγηση των ζωγραφιών του Θεόφιλου». Συγκεκριμένα, πέντε πίνακες του λαϊκού ζωγράφου του τόπου μας, Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, με θέμα την Εθνική Παλιγγενεσία έγιναν παζλ προκειμένου να «μεταγγίσουν» στους μαθητές την εθνική ιστορία και την ιστορία του τόπου τους, φέρνοντας το απώτερο παρελθόν της επαναστατημένης Ελλάδας στο παρόν, με τρόπο βιωματικό και συνεργατικό. Ευχαριστούμε θερμά τον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Παναγιώτη Τσακίρη, για την παραχώρηση της άδειας εκμετάλλευσης φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης δέκα πινάκων του Θεόφιλου, αλλά και τον πρόεδρο της Σχολικής Επιτροπής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Παναγιώτη Ζαφειρίου, για τη χρηματοδότηση των δύο σχολείων, με σκοπό την παραγωγή εκπαιδευτικών παιχνιδιών, παζλ και καρτών μνήμης.
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 25
Επτά φορές το δακτυλίδι Γιατί δεν πρέπει να παραλείπεται η Ιστορία της Τουρκοκρατίας; Γράφει η ΙΩΑΝΝΑ ΚΕΝΤΕΡΗ
Το βιβλίο «Επτά Φορές το Δακτυλίδι» της Ισμήνης Καπάνταη αποτελείται από επτά σύντομες ιστορίες που διαδραματίζονται από τα μέσα του 15ου μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα. Αφηγείται τις ιστορίες απλών, καθημερινών ανθρώπων κατά τη διάρκεια ορισμένων ξεσηκωμών των υπόδουλων Ελλήνων, ταξιδεύοντάς μας σε μια άλλη εποχή που, παραδόξως, φαντάζει τόσο μακρινή και δεν είναι άλλη από εκείνη της Τουρκοκρατίας. Με μια σύντομη στην αρχή αναφορά στα ιστορικά γεγονότα της περιόδου που διαδραματίζεται το κάθε διήγημα, μας τοποθετεί στο κλίμα της ιστορίας που πρόκειται να διαβάσουμε. Κοινό σημείο μεταξύ των ασύνδετων μεταξύ τους διηγημάτων είναι ένα δακτυλίδι που, από χέρι σε χέρι, βρίσκει τον δρόμο του στους πρωταγωνιστές. Αποτελεί στην ουσία τον συνδετικό κρίκο που ενώνει τις ιστορίες, εξού και ο τίτλος του βιβλίου. Αν και έχουν γραφτεί τόσα βιβλία για την εποχή πριν την Επανάσταση του 1821, με ιστορικό και μυθοπλαστικό περιεχόμενο, τι είναι αυτό που διαφοροποιεί το συγκεκριμένο λογοτέχνημα από τα άλλα; Θα προσπαθήσω σύντομα να απαντήσω σ’ αυτό το ερώτημα. Γνωρίζουμε ότι η σχολική Ιστορία παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα θα ‘λεγα παράλειψη: η Βυζαντινή Ιστορία ολοκληρώνεται με την Άλωση της Πόλης (1453) και η Ιστορία των Νεότερων Χρόνων ξεκινά με την έναρξη της Επανάστασης του 1821. Για την εποχή των 400 χρόνων δουλείας μας στους Τούρκους, είναι φανερό πως ελάχιστες αναφορές γίνονται στο βιβλίο Ιστορίας της Γ’ Γυμνασίου. Αυτή η παράλειψη συνοδεύεται και με μια αυθαίρετη άποψη ότι η περίοδος της Τουρκοκρατίας ήταν μια σκοτεινή περίοδος κατά την οποία οι υπόδουλοι Έλληνες έμειναν αδρανείς, υπέμειναν τον τουρκικό ζυγό και ξαφνικά, στις 25 Μαρτίου 1821, αποφάσισαν να πολεμήσουν για να κατακτήσουν την ελευθερία τους. Όχι! Δεν μπορεί να είναι έτσι τα πράγματα. Στην πραγματικότητα, από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης μέχρι και την επίσημη έναρξη της Επανάστασης, οι Έλληνες αντιστάθηκαν, ξεσηκώθηκαν, πολέμησαν. Οι συνήθως αποτυχημένες, φαινομενικά ασήμαντες προσπάθειες, είναι αυτές που προετοίμασαν το έδαφος της καρποφόρας, τελικά, Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Οι πέντε πρώτες ιστορίες του βιβλίου, λοιπόν, διαδραματίζονται στη διάρκεια κάποιων από αυτούς του ξεσηκωμούς των Ελλήνων. Με εξέπληξε το γεγονός ότι η συγγραφέας συμπεριέλαβε τόσα διηγήματα με φόντο τη ζωή του σκλαβωμένου Ελληνισμού. Δεν είναι κάτι που ως μαθητές συναντάμε συχνά και, στην ουσία, ρίχνει φως σε αυτή την άγνωστη για εμάς περίοδο.
Πάνω απ’ όλα, όμως, εκείνο που με έμφαση σημειώνω είναι ότι η συγγραφέας παρουσιάζει τους ανθρώπους της εποχής ως απλούς ανθρώπους, με τις ίδιες επιθυμίες, προσδοκίες, ελπίδες για ζωή και ελευθερία. Μας φέρνει πιο κοντά στους ανθρώπους του παρελθόντος, που τελικά, δεν είναι και τόσο διαφορετικοί από εμάς. Με συγκίνησαν πολύ οι χαρακτήρες των διηγημάτων, οι ελπίδες τους για την απελευθέρωση του Έθνους, οι προσδοκίες για επιτυχία των κινημάτων και η προσμονή τους για βοήθεια από τους Ρώσους. Η συγγραφέας με επιτυχία δημιουργεί ένα αίσθημα ματαιοδοξίας, αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση στον αναγνώστη και τον κάνει να συνειδητοποιήσει πόσο αληθινές και σπαρακτικές ήταν οι απώλειες της κάθε μάχης, του κάθε αποτυχημένου ξεσηκωμού. Το βιβλίο αυτό περιέχει ακόμη δύο διηγήματα για την Επανάσταση και τη Μικρασιατική Καταστροφή, και μας κάνει να γνωρίσουμε τη ζωή των ανθρώπων τότε, να συνειδητοποιήσουμε πόσο δύσκολη ήτανε, παρουσιάζοντάς την με ένα ξεχωριστό τρόπο, διαφορετικό από το σχολικά βιβλίο. Έτσι, μπορούμε να έρθουμε πιο κοντά στα γεγονότα από τα οποία το πέρασμα του χρόνου μας έχει κάνει να αποστασιοποιούμαστε όλο και περισσότερο. Να μην ξεχνάμε, λοιπόν, ότι η Επανάσταση του 1821 είναι το «κορυφαίο ανάμεσα στα πάμπολλα απελευθερωτικά κινήματα των Ελλήνων», όπως λέει η συγγραφέας, και να μη λησμονούμε αυτά που προηγήθηκαν γιατί, αν και απέτυχαν, αποτελούν και αυτά μέρος της Ιστορίας μας, της Ιστορίας του Αγώνα για Ελευθερία.
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 27
Το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης στον διαγωνισμό «Η Χάρτα του Ρήγα» Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Σημαντική διάκριση για το Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης. Η ομάδα των μαθητών/τριών του σχολείου μας προκρίθηκε στην Β’ Φάση του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού «Hack the map: Η Χάρτα του Ρήγα Βελεστινλή», που διοργανώνει το Ίδρυμα Ωνάση, στην κατηγορία «ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ (3D VIDEO GAME). Συγκεκριμένα, σε αυτή την κατηγορία προκρίθηκαν τα παρακάτω σχολεία: Αρσάκειο Λύκειο Θεσσαλονίκης, Βαρβάκειο Πρότυπο Γυμνάσιο, Εκπαιδευτήρια Αυγουλέα Λιναρδάτου (Γυμνάσιο), Εκπαιδευτήρια Δούκα (Γυμνάσιο), Πρότυπο ΓΕ.Λ. Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης Πρότυπο ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Σχολή Μωραΐτη (Γυμνάσιο). Η ομάδα του σχολείου μας αποτελείται από τους παρακάτω μαθητές/τριες: Αρετή Βουρσούκη, Άγγελο Δεληγιάννη, Δημοσθένη Θεοδοσίου, Συμεών Κίζο, Ιωάννη Πεντογέννη, Χρήστο Σαμαρά, Μιχαήλ Σιάτρα, Ευάγγελο Ψούνο. Υπεύθυνοι Εκπαιδευτικοί: Αντώνιος Νείρος (ΠΕ86, Πληροφορικός), Βασιλεία Χατζηβασιλείου (ΠΕ02, Φιλόλογος).
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟ Στην προκήρυξη διαβάζουμε: «Ο Πανελλήνιος Μαθητικός Διαγωνισμός Hack the Map: Η Χάρτα του Ρήγα έχει ως στόχο να βγάλει από την αφάνεια αυτό το σπουδαίο πολιτιστικό αντικείμενο, το «πολυμεσικό υλικό (multimedia)» μιας άλλης εποχής, όπως έχει χαρακτηριστεί, να του δώσει ζωή και να παρακινήσει τη νέα γενιά μέσα από δημιουργικές αναγνώσεις, να περιηγηθεί ψηφιακά στους τόπους του, να αποκρυπτογραφήσει τους μυστικούς συμβολισμούς του και να «αγγίξει», έστω ηλεκτρονικά, ιστορικές πηγές και σημαντικά προεπαναστατικά έργα με τη βοήθεια της τεχνολογίας και του διαδικτύου». Tο ψηφιακό τρισδιάστατο παιχνίδι που σχεδίασε η ομάδα των μαθητών του σχολείου μας, ειναι ένας συνδυασμός παιχνιδιού μυστηρίου, περιπέτειας και δωματίου απόδρασης (escape room). Στόχος του παίκτη είναι να ανακαλύψει το κρυμμένο φύλλο της Χάρτας και, συνακόλουθα - επιδεικνύοντάς το - να συναντήσει τον Ρήγα και να ενταχθεί στον «κύκλο» του. Ειδικότερα, ο παίκτης καλείται να επιλύσει - σε προκαθορισμένο χρόνο - γρίφους σχετικούς με το περιεχόμενο και τα μηνύματα συγκεκριμένου φύλλου της Χάρτας, για να το εντοπίσει. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι γρίφοι είναι έμμετροι! Καλή επιτυχία στην τελική φάση!
Πρόγραμμα ERASMUS Πηγή έμπνευσης για δημιουργικές δράσεις Γράφει η συντακτική ομάδα του ΟΜΙΛΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Βιοκλιματικό σπίτι Κατά την τρέχουσα χρονιά, οι μαθητές πραγματοποίησαν βιβλιογραφική και δικτυογραφική έρευνα για τα βιοκλιματικά σπίτια. Στη συνέχεια ασχολήθηκαν δύο μήνες με τη σχεδίαση του βιοκλιματικού σπιτιού, στο συνεργατικό εργαλείο σχεδίασης 3D μοντέλων και αντικειμένων. Ορισμένοι μαθητές ασχολήθηκαν με τη σχεδίαση του σπιτιού και άλλοι με τη σχεδίαση ανεμογεννήτριας και ηλιακών πάνελ. Όταν ολοκληρώθηκε η σχεδίαση, αποθηκεύτηκε σε αρχείο STL το 3D βιοκλιματικό σπίτι και έγινε εισαγωγή του σε λογισμικό CURA Wanhao. Τέλος, σε κάρτα miniSD αποθηκεύθηκε το αρχείο για εκτύπωση στον 3D εκτύπωση Wanhao. Η εκτύπωση διήρκησε 56 ώρες. Μόλις ολοκληρώθηκε η 3D εκτύπωση, οι μαθητές ασχολήθηκαν με το βάψιμο του βιοκλιματικού σπιτιού. Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Ελένη Παλαιολόγου (ΠΕ04, Φυσικός).
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 29
Αφίσες για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Οι συμμετέχοντες μαθητές στο Πρόγραμμα ERASMUS σχεδίασαν πρωτότυπες αφίσες με στόχο τη συμβολή τους στην καλλιέργεια οικολογικής συνείδησης και την ευαισθητοποίηση όλων στο θέμα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Υπεύθυνη Εκπαιδευτικός: Ειρήνη Μουτζουρέλλη (ΠΕ06, Αγγλική Φιλολογίας).
Απολιθωμένος κορμός από πλαστικά καπάκια Μαθήτριες του Ομίλου «Τέχνη και Περιβάλλον» του Πρότυπου Λυκείου Μυτιλήνης - με υπεύθυνους εκπαιδευτικούς την Ειρήνη Μουτζουρέλλη (ΠΕ06) και τον Στέφανο Παρασκευαΐδη (ΠΕ02) - δημιούργησαν μια κατασκευή από πλαστικά καπάκια, που απεικονίζει τον χαρακτηριστικό κορμό – σύμβολο του Απολιθωμένου Δάσους του Σιγρίου. Η κατασκευή πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο δράσεων του σχολείου ως μέλους του Δικτύου Συνδεδεμένων Σχολείων της UNESCO, οι οποίες το σχολικό έτος 2020–2021 εστίαζαν στα Εθνικά Γεωπάρκα.”Άχρηστα” υλικά έδωσαν με τον τρόπο τους πνοή σε ένα μοναδικό μνημείο της φύσης. Η διαδικασία κατασκευής του έργου ήταν απαιτητική και χρονοβόρα, αλλά έγινε με πολύ κέφι και μεράκι απ΄ όλες τις συμμετέχουσες! Γι’ αυτή την κατασκευή εργάστηκαν οι μαθήτριες: Ράνια Νείρου, Ειρήνη Παπαδοπούλου και Πηνελόπη Πασπάτη. Για την ολοκλήρωσή της, σημαντική βοήθεια πρόσφεραν οι μαθήτριες: Βασιλική Βαλσάμη και Ερίσα Τσολλάκου.
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΒΗΜΑ 31
Χειρόγραφο Τετραευάγγελο επί περγαμηνής, τέλος 12ου και αρχές 13ου αιώνα, εκ φύλλων 293 και 8 ενθέτων χαρτώων· δερμάτινη στάχωση με επίχρυσο σταυρό. Ανήκει στη λεγόμενη ομάδα της Νίκαιας. Στο φ. 7r, η μικρογραφία – επίτιτλο, στην αρχή του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος εικονίζεται να προχωρεί με γρήγορη κίνηση από αριστερά, κρατώντας ειλητάριο, ενώ υψώνει το δεξί χέρι σε σχήμα λόγου προς τον Χριστό Εμμανουήλ, που εικονίζεται στο επάνω μέρος με ένσταυρο φωτοστέφανο. Οι δύο άνδρες δεξιά, είναι προφανώς ο προφήτης Δαυίδ και ο προπάτορας Αβραάμ. Ιστορική Βιβλιοθήκη πάλαι ποτέ Γυμνασίου Μυτιλήνης, νυν Πρότυπου ΓΕ.Λ. Μυτιλήνης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
ISSN:2241-8725