Philippe Baert Politiek secretaris LVSV Gent
Visie
Super Mario’s hybris: artificiële geldcreatie als oorzaak van de crisis Philippe Baert Over de rol die centrale banken spelen in het opblazen van bubbels en veroorzaken van economische crises.
Eind januari kondigde de Europese Centrale Bank aan om massaal obligaties op de secundaire markt aan te kopen om zo de Europese economie uit het slop te halen. Naast de juridische bezwaren die voor het Bundesverfassungsgericht en het Hof van Justitie tegen het inkoopprogramma werden geuit, zijn er ook heel wat economische bedenkingen te maken tegen het principe van “kwantitatieve versoepeling”.
hun investeringen goedkoper financieren.
Kwantitatieve versoepeling betekent opkopen van effecten op de secundaire markt. Dit leidt net zoals het bijdrukken van geld tot een stijging van de totale geldvoorraad. Vandaar dat het gerechtvaardigd is om de focus van dit essay te verruimen tot artificiële geldcreatie in de ruime zin: met name elke kunstmatige stijging van de totale geldvoorraad ten gevolge van overheidsinterventie.
3) Ten gevolge van de stijging van de geldvoorraad, neemt de waarde van de eigen munt ten opzichte van vreemde valuta in waarde af, waardoor het voor andere landen goedkoper wordt om goederen uit de muntunie in kwestie te importeren. De export naar het buitenland wordt dus bevorderd, wat opnieuw de economie ten goede komt.
Op het eerste gezicht lijkt dergelijke artificiële geldcreatie inderdaad een gunstige weerslag te hebben op de reële economie: 1) Doordat de totale geldvoorraad stijgt, komt er meer geld beschikbaar om uit te lenen en daalt de rente als logisch gevolg van de werking van vraag en aanbod. Hierdoor kunnen bedrijven en particulieren
2) Door de lagere rentevoet op spaarboekjes zullen mensen bovendien minder geneigd zijn om te sparen, aldus de centrale bankiers. Minder sparen betekent meer consumptie. Meer consumptie betekent een grotere vraag naar consumptiegoederen en leidt aldus tot economische groei. Bovendien nemen assets als vastgoed en aandelen in waarde toe.
In wat volgt zal ik vrij kort op de tweede en derde gevolgtrekking ingaan, om vervolgens uitgebreider bij de eerste stil te staan. Wat de rentevoeten op spaartegoeden betreft, ondanks dat deze sinds 2008 spectaculair zijn gedaald, hebben de Belgen nog nooit zoveel gespaard als nu. Het effect van dalende rentevoeten lijkt dus zeer te verwaarlozen. Dit is bovendien geenszins verbazing19