OKRA-Magazine oktober 2009 by lut vdb

magazine oktober 2009

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 42 nr. 8

Hilde Eynikel:

Damiaan is de heilige van de tolerantie

blz. 12

Win een weekendje Groningen. www.okra.be www.okrasport.be Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

ADVERTENTIE

Azijn & Knoflook “De Geheime Wapens van de Natuur”

ereldwijd onderzoek bevestigt wat oude genezers al sinds mensenheugenis beweren: azijn is een echte wonderremedie voor wie lang, gezond en gelukkig wil leven ! In de oudheid al raadde men een dagelijkse dosis appelazijn aan om de eetlust onder controle te houden en de gezondheid te bevorderen. De gevreesde Samoeraï geloofden in de bovennatuurlijke kracht van azijn en zwoeren bij een speciaal azijntonicum om zich sterk en machtig te voelen. Weldra kan u dit tonicum zélf maken ! Inderdaad, want in Het Grote Azijnboek publiceert Emily Thacker 308 gezonde recepten en natuurlijke remedies die makkelijk zelf te bereiden zijn en die u helpen om uw :

❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃ ❃

Metabolisme verbeteren Spijsvertering bevorderen Cholesterol onder controle houden Huidproblemen aanpakken Tekenen van ouderdom en huidvlekken vertragen Kwaliteit van uw haar verbeteren Osteoporose te bestrijden, bevat calcium Hoofdpijn verlichten Likdoorns en eelt behandelen Huidontstekingen en schimmels bestrijden Microbes in het voedsel te vernietigen Beter werken van hart en bloedvaten Hypertensie bestrijden.

Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt dat azijn een natuurlijke bron van vitaminen en mineralen is en meer dan 93 voedende substanties bevat en met

succes allerlei kwaaltjes en pijnen bestrijdt. Weet u wat er allemaal in één enkele lepel appelazijn zit : vitaminen, mineralen, enzymen, aminozuren, voedende bestanddelen, pectine, betacaroteen, en nog zoveel meer. Meer dan 70 studies tonen aan dat betacaroteen het risico op kanker vermindert en het verdedigingsmechanisme van het lichaam (het immuunsysteem) stimuleert. Pectine helpt het lichaam om het cholesterolgehalte te verlagen en het risico op hart- en vaatziekten te verminderen. Emily Thacker legt uit hoe u snel kan afslanken met een azijncocktail. Ze beschrijft uiterst efficiënte remedies tegen verkoudheid en gewrichtAzijn is spijnen. immers een uitstekende, natuurlijke ontstekingsremmer. Emily Thacker leert u ook uw eigen azijn maken en op flessen te trekken. Zo'n huisazijntje is zeker een origineel cadeau-idee voor de feestdagen! Kortom, als u Het Grote Azijnboek gelezen heeft, blijft u met slechts één vraag zitten : “Bestaat er dan iets waar azijn niét goed voor is ?”

arteriële hypertensie te verminderen, wratten te verwijderen en tand- en oorpijn te verzachten, om indigestie, diarree en constipatie te voorkomen; om vermoeidheid tegen te gaan, aambeien te verzorgen, verkoudheid en griepsymptomen te bestrijden en koorts te doen zakken. U houdt niet van de geur of de scherpe smaak van knoflook? In dat geval vindt u vast nuttige tips in het boek! U leert ook hoe de therapeutische kwaliteiten van look beïnvloed worden door de gebruikte bereidingswijze. Ontdek ook de kracht van knoflook in de vorm van poeders, pillen, aftreksels of vers. Bestel nu snel uw exemplaren !

BEPERKT AANBOD!

Gratis geschenk

Knoflook, een wonder van de natuur ? Er bestaan 1001 redenen om veel meer knoflook te gebruiken in ons dagelijks leven. Knoflook remt de groei van tumoren af, beperkt de gevolgen van borstkanker, scoort beter dan penicilline in de strijd tegen 8 soorten antibiotica-resistente bacteriën, kan beroertes voorkomen én beschermt hartpatiënten tegen een eventuele tweede aanval ! Knoflook bevat meer dan 200 vitaminen en mineralen zoals calcium, kalium, ijzer, zink en belangrijke antioxidanten zoals selenium. In Het Grote Lookboek beschrijft gezondheidsauteur Emily Thacker een honderdtal recepten en remedies op basis van knoflook. Ontdek hoe honing, azijn en andere natuurlijke ingrediënten, in combinatie met knoflook, reumatische pijnen en artrose verzachten, honger helpen intomen, de impact van stress verminderen, het cholesterolgehalte verlagen, de bloedsomloop versnellen en spier- en gewrichtspijnen verhelpen. U vindt er ook efficiënte remedies om

GRATIS: Afslanken met Azijn, een unieke en doeltreffende methode om af te slanken dankzij azijn. Bestel nu per telefoon

070/222.067

of stuur deze bon naar :

Dema - Av. de l’Expansion 9A - 4432 Alleur Fax 04/365.90.53 - www.dema-gezondheid.be ❒ Ik bestel enkel Het Grote Azijnboek voor 23,50 € (+ 5 € verzendkosten), totaal 28,50 € ❒ Ik bestel enkel Het Grote Lookboek voor 23,50 € (+ 5 € verzendkosten), totaal 28,50 €

❒ IK BESPAAR 12 € want ik maak gebruik van uw

speciale aanbieding en bestel Het Grote Azijnboek en Het Grote Lookboek voor slechts 35 € ipv 47 € (+ 5 € deelname in de verzendkosten)

Garantie 30 dagen : Tevreden of geld terug. Naam ................................................ Voornaam .......................................... Straat ............................................................................................................. ........................................................................... N° ........... Bus ................... Postcode .......................... Plaats .................................................................. Tel. ................ / ................................................ De boeken worden betaald aan de postbode (+ 4 € extra kosten). Indien u echter wenst kan u ook met Visa of Mastercard betalen, gelieve dan uw nummer en geldigheidsdatum bij de bestelling op te geven. Voor andere betaalwijzen, ons contacteren. OK 409

Wet van 8/12/1992:de informatie die u aan ons doorgeeft, kan doorgegeven worden aan derden door onze geautomatiseerde handelingen. U heeft een recht op inzage, verbetering of schrapping, ons per post mee te delen. Binnen 7 werkdagen, te rekenen van de dag die volgt op die van de ondertekening van dit contract, heeft de consument het recht om zonder kosten van zijn aankoop af te zien, op voorwaarde dat hij de verkoper hiervan bij een ter post aangetekende brief op de hoogte brengt. Elk beding waarbij de consument aan dit recht zou verzaken, is nietig. Wat betreft het in acht nemen van de termijn, is het voldoende dat de kennisgeving verstuurd wordt voor het verstrijken van deze termijn. Bedrijfsnummer BE 0424.889.197. Terugzending voldoende gefrankeerd. Portokosten niet terugbetaald. Levering binnen de 2 weken tot uitputting van voorraad. Indien u nog niet wenst te bestellen, maar wel het cadeau wil ontvangen, gelieve het ons te laten weten en een cheque van 7 €toe te voegen voor administratiekosten.

VOORWOORD

Maal twee “Oma en opa worden, duwt je rol als mama en papa naar de achtergrond.” Niets is zo verhelderend als toevallig meeluisteren naar een gesprek. Ik doe het graag. Het houdt je met de voeten op de grond. De zin die ik hier net neerschreef, klonk in de stille bib bijzonder helder. Een vrouw fluisterde hem een man toe. Hij was duidelijk niet in de stemming om veel te praten. Zij wel. Ze had iets op het hart. Een bib is zo’n bedrieglijke ruimte waar je het idee krijgt dat je alleen bent. Ze ging door. “Dat dacht ik tenminste toen eerst Emile en daarna Jules geboren werden. Plots leek mama zijn veel minder belangrijk dan oma worden. Ik ben oma met hart en ziel. Wie is dat niet trouwens? Tot onze Henk thuiskwam en vertelde dat hij en Bieke het niet meer zagen zitten en uit elkaar gingen. Ik bespaar je het hoe en wat. En plots werd ik weer mama van Henk, met zo’n heftigheid dat ik verbaasd naar mezelf keek. Ik voelde met hem mee, wilde weer voor hem zorgen, voelde me geroepen om hem bij stekelige vragen van nieuwsgierige vrienden en familie te verdedigen. Stel je voor.” Ze vertrokken. Ik bleef achter en staarde naar titels zonder ze echt te zien. En ging toen maar een kop koffie drinken in het cultuurcentrum en borduurde verder op dit verhaal. Hoe zou ik reageren? Je weet met je verstand wel dat je geen partij mag kiezen. Maar zou ik dat ook kunnen als het mijn kind betrof? Of zou ik in dat geval net beducht zijn zeker niet in de val te trappen van ‘mijn kind, schoon kind’? Wat als na een scheiding of na het uit elkaar gaan een nieuwe partner opduikt? Je verlangt in de eerste plaats dat je kinderen gelukkig zijn, zeker als ze ernstig gekwetst raakten. Als een nieuwe relatie daartoe kan bijdragen, zoveel te beter. Tegelijk verlies je een schoonkind. En of de relatie nu al dan niet hartelijk was, in de loop van de jaren raakte je bijzonder aan je schoonkind gehecht, toch? Een liefdesrelatie beëindigen als er geen kinderen zijn, is sowieso anders. Je hoort me niet zeggen dat het minder zwaar en ingrijpend is. Wel hoeft de opvoeding en de zorg voor opgroeiende kinderen niet gedeeld en geregeld. Dat scheelt. Zijn er kinderen en dus kleinkinderen, moeten oma en opa, bompa en bomma, pépé en mémé, epi en emi of hoe ze ook heten, niet alleen leren omgaan met de nieuwe situatie van de eigen kinderen maar ook met die van de kleinkinderen. Misschien worden ze vertrouwenspersoon. Misschien moeten ze noodgedwongen opnieuw de rol van mama of papa van hun kleinkind opnemen. Misschien zien ze hun kleinkind voortaan veel minder dan vroeger. Misschien veel meer. Misschien moet het bezoekrecht geregeld. Over dat laatste lees je in dit magazine meer. Soms hebben kinderen na een scheiding acht grootouders of grootouders maal twee. Soms ‘verliezen’ ze er een paar. Een goed gesprek met alle betrokkenen en een verstandige opstelling maken het samenleven van grootouders, ouders en kinderen zoveel eenvoudiger. Denk ik. Lieve Demeester

ITEM

De heilige van de tolerantie

Op 11 oktober wordt pater Damiaan heilig verklaard. Dat is geen verrassing, ook in deze tijd is Damiaan nog steeds een rolmodel. Wat de heiligverklaring betekent en waarom het zo lang geduurd heeft, legt Damiaan-kenner Hilde Eynikel haarfijn uit.

‘Zoek naar de dingen die je gemeen hebt’ Een

Vlaamse

niet-moslimvrouw

22 een

Marokkaanse moslimman. Een gemengd huwelijk maakt maar weinig kans op slagen, hoor je vaak. Mim en Abdelhamid El Messaoudi bewijzen dat het ook anders kan. Al 31 jaar lang.

Zien we onze kleinkinderen nog?

Als je kind en schoonkind uit elkaar gaan, heeft dat ook voor jou gevolgen. Je zal je kleinkind minder vaak zien, of net vaker. Maar de wet garandeert je dat je je kleinkind toch kan blijven zien.

oktober 2009

inhoud

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

OKRA oktober 2009

PRIKKERTJES

GEZONDHEID

42 BOEKEN Van boeken en melktanden

Meer bruggen slaan

10 STANDPUNT Betaalbaarheid van de pensioenen garanderen!

12 OKRA-ZINGEVING De heilige van de tolerantie

14 INFO Werk armoede weg!

16 DE KEUZE VAN WALCKIERS Latijns-Amerika: de wending

18 VRAAG EN AANBOD 20 ANDERS OUD Aperitieven op het leven

43 OKRA-SPORT Stappenteller telt elke stap

44 GEDICHT Als ik het boek niet had

45 UITJES 46 UIT Groningen boven!

49 31 WINNAARS! 50 SPEEL EN WIN 52 HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN Welvaart en welzijn

53 OKRA-LIDKAART = GELD WAARD!

22 SAMEN HET LEVEN KLEUREN ‘Zoek naar de dingen die je gemeen hebt’

In je volgende OKRA-magazine

25 OVER WAT TELT ‘Onze ogen vinden steeds minder rust’

30 RECHTSINFO

Ouderenweek in de kijker.

Zien we onze kleinkinderen nog?

32 FILM Eerder cinefiel en Vlaams

33 MENU Geurige kruiden, heerlijke keuken

36 MULTIMEDIA Bestanden: steeds groter, steeds meer

38 OKRA-CREA Stoer en speels

40 TENTOONSTELLING Het Gallo-Romeins Museum in het nieuw

PRIKKERTJES

Prikkertjes 1

Week van de Fair Trade Tijdens de week van de Fair Trade worden in

zijn omgeving vooropstelt. Tijdens deze week

heel het land het concept en de producten van

bundelen heel wat verenigingen, organisaties,

Fair Trade gepromoot. De Week vindt plaats

scholen en lokale overheden de krachten. Zo

van 30 september tot 10 oktober 2010. Overal

willen ze van België het land van de Fair Trade

zullen concerten, proeverijen en infosessies

maken. Benieuwd of er ook in jouw buurt wat te

plaatsvinden. Je maakt er kennis met Fair

beleven valt?

Trade, de handel die respect voor de mens en

Kijk op www.befair.be of bel 02 505 19 35.

Congres voor reumapatiënten ReumaNet, een samenwerkingsverband tussen

zes patiëntenverenigingen, organiseert op 11 oktober 2009 van 10.00 tot 18.00 uur het eerste congres voor reumapatiënten. Het vindt plaats in Antwerp Expo, Van Rijswijcklaan 191 te Antwerpen. Naast een bezoek aan infostands, kunnen deelnemers verschillende lezingen en workshops bijwonen. Op het programma staan onder andere een lezing over inkomensvervangende maatregelen en sociale en fiscale voordelen, een uiteenzetting over bewegen met reuma en een workshop zumba. Er is kinderanimatie voorzien. De toegangsprijs bedraagt 5 euro, gratis voor kinderen. Meer info via www.reumanet.be of 0478 82 78 96.

OKRA op stad Op 8 en 9 april trekt OKRA massaal naar Brugge. OKRA wil zich tonen en daarom gaan we ‘op stad’.

Op meer dan 25 locaties in de binnenstad vinden allerlei boeiende activiteiten plaats. We engageren knappe artiesten en bieden een forum aan eigen talent uit de OKRA-rangen. En natuurlijk staan er ook museumbezoeken en tal van geleide wandelingen op het programma. Veel te veel voor één dag, je zal moeten kiezen! Zin in ‘OKRA op stad’? Binnenkort vind je hierover meer informatie bij jouw trefpunt. Donderdag 8 april 2010: deelnemers uit de provincies Oost-Vlaanderen en Limburg en uit de OKRAregio’s Mechelen, Ieper en Oostende. Vrijdag 9 april 2010: deelnemers uit de OKRA-regio’s Brussel, Oost-Brabant, Antwerpen, Kempen, Brugge, Roeselare, Kortrijk en Tielt.

6 OKRA oktober 2009

GEZONDHEID

Meer bruggen slaan “Als we maar gezond zijn!” Hoe vaak nemen we deze uitspraak niet achteloos in de mond? Niet alleen onze lichamelijke gezondheid baart ons zorgen. We willen ook honderd worden zonder psychisch ten onder te gaan.

Mieke Craeymeersch is direc-

om ‘niet kunnen’ en niet om

in Dendermonde of Oostenrijk.

teur bij Similes, een organisatie

‘niet willen’. Dit misverstand is

De beeldvorming over een psy-

voor familieleden en naasten

nog lang de wereld niet uit.”

chiatrisch ziekenhuis in de media is nefast.”

van personen met psychische ouderen een steeds kwetsbaar-

Vinden ouderen de weg naar Similes?

dere groep vormen. “Het toene-

Mieke

“We

Wat kunnen jullie daar aan doen?

mende

bereiken vooral veertigers, vijfti-

Mieke Craeymeersch: “Geluk-

steeds kleinere gezinnen zorgen

gers en zestigers. Ouderen zien

kig zijn er de laatste tijd enkele

ervoor dat vooral ouderen vaak

er vaak tegenop om zich ’s

initiatieven die psychische pro-

eenzaam

Dat

avonds te verplaatsen. Ze laten

blemen

maakt de kans groter dat ze te

hun partner niet graag alleen. En

maken. Zo is er de laagdrempe-

maken krijgen met psychische

als ze buiten komen, doen ze

lige campagne Fit in je hoofd van

aandoeningen. Gelukkig beste-

liever iets leuks. Wat mensen

de overheid. En ook het initiatief

den hulpverleners vandaag meer

ook tegenhoudt, is de taboesfeer

Anders gewoon brengt psychi-

aandacht

geestelijke

die nog steeds rond psychische

sche problemen onder de aan-

gezondheidszorg voor ouderen.

problemen hangt. Psychisch ziek

dacht. Hiermee ondersteunen

Vooral depressies loeren om de

zijn wordt geassocieerd met pro-

we, samen met andere organi-

hoek. Deze uiten zich anders bij

fiteren, luiheid, zelfs domheid en

saties, projecten die de brug

ouderen dan bij volwassenen of

het boezemt vaak ook angst in.

leggen tussen de psychiatrie en

kinderen. De omgeving heeft

Men legt ook snel de link met

de samenleving. Vorig jaar orga-

het niet altijd door en de oude-

criminaliteit. Denk maar aan de

niseerden we ook een grote

ren stuiten vaak op weerstand.

drama’s die onlangs gebeurden

manifestatie in Gent waarmee

problemen. Ze ervaart vaak dat

individualisme

achterblijven.

aan

Craeymeersch:

meer

bespreekbaar

Familie of vrienden reageren vaak:

‘komaan,

raap

jezelf

samen, profiteer van het leven.’ Of: ‘laat je niet gaan, het leven is moeilijk voor iedereen.’ Bij een depressie gaat het meestal

Er is te weinig communicatie tussen psychiatrische ziekenhuizen en familie. 7

GEZONDHEID

Mieke Craeymeersch: “Er is te weinig communicatie tussen psychiatrische ziekenhuizen en familie.”

Een ander probleem is de zoektocht naar gepaste hulp. Een psychiater kennen de meesten nog wel maar de weg naar Beschut Wonen of het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg is moeilijker te vinden. Daarbij komt nog de financiële drempel. Een bezoek aan de psycholoog wordt niet terugbetaald door de ziekteverzekering. Nu het taboe en de stigmatisering rond psychisch ziek zijn langzaamaan afnemen, groeit het appel dat men op Similes doet. We moeten steeds meer mensen doorverwijzen. Via familiecoaching helpen wij gezinsleden hun weg te vinden in het Similes zich meer en meer tot

circuit van de geestelijke gezond-

familieleden. Onze informatiebij-

heidszorg. Er is te weinig com-

eenkomsten staan intussen open

municatie tussen psychiatrische

voor iedereen: zowel gezinsle-

ziekenhuizen en familie. Ook

den, hulpverleners als patiënten.

voor hen zou een opvang van 24

Onze

gespreksbijeenkomsten

uur op 24 geen slecht idee zijn!

daarentegen zijn uitsluitend voor

Wanneer een patiënt bijvoor-

we geestelijke gezondheid in een

familieleden. Zij moeten zich al

beeld op weekend mag, vraagt

ander daglicht wilden stellen.

zo vaak inhouden om de ander

de arts niet vooraf aan de familie

Via films, sprekers, workshops

niet te kwetsen. Op deze samen-

of ze dit wel aankan.

en infostands lieten we iedereen

komsten kunnen ze hun gevoe-

Similes geeft ook persoonlijk

met de wereld van de psychia-

lens ventileren maar ook elkaar

juridisch advies rond thema’s die

trie kennismaken.”

opvangen, ervaringen uitwisse-

te maken hebben met geestelijke

len en begrip en troost vinden.”

gezondheid. Bijvoorbeeld over

Je zal maar opgroeien met een ouder die psychisch ziek is. Dat beïnvloedt je enorm.

Hoe kwam Similes tot stand?

8 OKRA oktober 2009

gedwongen opname. Waar kan ik hiervoor terecht? Wat moet ik

Mieke Craeymeersch: “Similes

Waar hebben familieleden de grootste nood aan?

ontstond eind jaren zestig uit de

Mieke

“De

Of rond het beheer van goede-

chronische psychiatrie. In die

meest schrijnende situaties zijn

ren. Wat gebeurt er wanneer

periode bleven de psychiatrische

die waar familieleden zien dat er

iemand niet meer in staat is om

ziekenhuizen

ongevoelig

iets aan de hand is maar waar de

zelf voor zijn geld te zorgen?”

voor de democratisering. In Sint-

persoon in kwestie zich niet wil

Camillus te Bierbeek nodigden

laten helpen. Dat schept benarde

Wat kan er nog beter?

de hoofdgeneesheer en de direc-

situaties omdat individuele vrij-

Mieke Craeymeersch: “In de

teur de familie uit. Zo ontstond

heid in onze samenleving heel

jaren tachtig en negentig start-

er een soort familiewerking. Kort

belangrijk is en je anderzijds zelf

ten we met groepen volgens

daarna startten andere zieken-

op zoek moet gaan naar hulp. Bij

familiebetrokkenheid. Een part-

huizen een gelijkaardige werking

depressie zien mensen soms zelf

ner ondervindt andere proble-

op. Bedoeling was om patiënten-

nog in dat ze professionele bij-

men dan ouders. Nu hebben we

activiteiten te organiseren en

stand nodig hebben. En toch

oudergroepen, partnergroepen

ervoor te zorgen dat familiele-

leeft ook bij hen de angst voor

en zelfs groepen voor kinderen

den vaker op bezoek kwamen.

stigmatisering. ‘Want ze gaan

van ouders met een psychische

Door

denken dat ik gek ben!’

problematiek.

niet

jaren

heen

richtte

Craeymeersch:

doen? Hoe gaat dit in zijn werk?

zal

maar

BETTER LEVEN

opgroeien met een ouder die psychisch ziek is. Dat

PUBLIREPORTAGE

Maken uw gewrichten u het leven zuur? Doe wat!

beïnvloedt je enorm. Een derde van deze kinderen ontwikkelt zelf een ernstige psychische aandoening, een derde krijgt psychische problemen die

Met het stijgen der jaren slijten de gewrichten. De dagelijkse handelingen zijn niet altijd zo gemakkelijk. Er bestaat tegenwoordig milde methodes om uw gewrichten op natuurlijke wijze soepel te houden.

overwonnen worden, nog een derde komt er met min of meer emotionele littekens uit. Dat zijn toch gigantische cijfers? Dikwijls komen in zulke situaties ook de grootouders in beeld. Wanneer zoon of dochter psychisch ziek is, maken zij zich grote zorgen over de opvoeding van hun kleinkinderen. Soms wil de psychisch zieke ouder niet dat de grootouders hun kleinkinderen nog zien of omgekeerd worden de kleinkinderen bij de grootouders gedropt. Zo raken grootouders verwikkeld in een emotioneel

juridisch

gevecht.

Similes doet ook aan belangenbehartiging. We stelden een memorandum op met de vraag naar een gezinsvriendelijke geestelijke gezondheidszorg die niet alleen oog heeft voor de patiënt maar ook voor zijn omgeving. Er moet niet enkel aandacht zijn voor medicatie en therapie maar ook voor wonen en werken. Er zouden meer betaalbare woningen moeten zijn voor mensen met psychische problemen. We vragen meer creatieve woonvormen voor psychisch zieke ouderen. Het ideaal lijkt ons een goede mix van wonen en zorgverle-

Kies de milde weg Het is bekend dat de bevolking van de Noord-Europese landen veel minder last hebben van zwakke gewrichten dan de rest van Europa. Hun geheim: een voeding gebaseerd op de consumptie van vette vis zoals haring, zalm en sardientjes, rijk aan bestanddelen die zeer goed zijn voor het kraakbeen. Het is tegenwoordig mogelijk van al heilzame werking te proﬁteren zonder uw voedingspatroon te veranderen.

ning. In Nederland spreken ze van ‘aanklampende

Met Phytalgic voelt u zich in 3 weken beter!

zorg’ wat betekent dat de patiënt niet mag verdwij-

Het researchcentrum van Phythea heeft dat goed begrepen en Phytalgic is daarvan het resultaat! Dit natuurlijke geconcentreerde supplement in capsules met wilde visolie gecombineerd met zink en brandnetel voor groter gewrichtscomfort. Om op natuurlijke wijze het comfort van uw gewrichten te behouden wordt een dosis van 3 capsules per dag aanbevolen. De eerste resultaten zijn over het algemeen al na 3 weken gebruik merkbaar. Vanwege de perfecte verdraagbaarheid kunt u Phytalgic het gehele jaar door continu worden gebruikt.

nen in de samenleving na zijn ontslag uit de psychiatrie. Er moet contact blijven. Familieleden zien of horen, is voor ons een voor de hand liggend onderdeel van de behandeling. Wanneer je niet werkt met het netwerk van de patiënt, mis je belangrijke informatie. Nog steeds doen sommige psychiatrische teams alsof de buitenwereld niet bestaat. Jammer, toch?” Tekst Chris Van Riet Foto Cois Van Roosendael

Info Similes, Groeneweg 151, 3001 Heverlee,

Onze mening: een uitstekend product dat de beloften waar maakt: gewrichten die geleidelijk aan soepeler worden, blijvende verlichting, een levenscomfort hervonden in slechts enkele weken tijd!

016 244 201, www.similes.be.

Kunst voor Similes Tot 13 november 2010 stelt Gusta Frooninckx haar

Phytalgic van Phythea Te koop bij uw apotheek CNK: 2399-202 en NUT/PL-code: 968/1 Ongeveer 16,80€ per doos

schilderijen van landschappen en bloemen tentoon in Gasthuisberg. De werken in aquarel en olieverf worden verkocht ten voordele van Similes. Info: in de gangen van UZ Gasthuisberg, Herestraat 49, 3000 Leuven.

Aanbod Phytalgic

2 dozen gekocht = de 3de gratis van Phythea!

Om een gratis doos te ontvangen stuurt u vóór 31/12/09 het origineel van de kassabon, de 2 barcodes CNK uit de verpakking van het product en uw adresgegevens naar: Aanbod Phytalgic - c/o PromoControl - P.B. 3582 - 1414 Waterloo

Aanbod beperkt tot 2 zendingen per persoon - Aankoop en zending van bewijs van aankoop tussen 15/08/09 en 31/12/09.

STANDPUNT De regering heeft de afgelopen weken onderhandeld over de begroting van 2010 en 2011. Met het grote tekort van 27 miljard euro beloofde dit een moeilijke oefening te worden. Bovendien leek niet iedereen helemaal overtuigd dat een nieuwe welvaartsenveloppe voor de periode 2011-2012 noodzakelijk is. OKRA benadrukt dat deze enveloppe er moet komen.

Betaalbaarheid van de pensioenen garanderen! Het Generatiepact heeft een welvaartsmechanisme

Van de overheid verwachten we dat ze haar

ingesteld dat de federale regering verplicht om om

engagementen nakomt en de betaalbaarheid

de twee jaar een enveloppe vrij te maken voor wel-

van de vervangingsinkomens waaronder de

vaartsaanpassingen van de uitkeringen in de soci-

pensioenen zonder meer waarborgt! Dit nalaten

ale

zou indruisen tegen het verzekerings- en solidari-

zekerheid.

sociale

partners

Studiecommissie voor de Vergrijzing adviseren hier-

teitsprincipe van ons sociaal stelsel.

over. Er werd afgesproken dat de grootte van de

Voor OKRA betekent dit dat het budget voor de

enveloppe afhankelijk is van de budgettaire en eco-

tweejaarlijkse welvaartsaanpassing zoals voorzien

nomische toestand. De eerste periode was 2007-

in de Generatiepactwet de komende jaren onverkort

2008, de tweede periode 2009-2010.

uitgevoerd wordt. Dit is een absoluut minimum waar

OKRA staat achter dit welvaartsmechanisme

niet kan aan geraakt worden. Belgische wettelijke

in de sociale zekerheid en wil een serieuze

pensioenen behoren nu al tot de laagste van Europa.

inspanning leveren om het vrijmaken van een

Bovendien blijft OKRA bij haar eis voor een jaar-

nieuwe welvaartsenveloppe voor de periode

lijkse, automatische en procentuele aanpassing van

2011-2012 te verdedigen.

de pensioenen.

De visie van de heer Daerden, minister van

Op langere termijn verwacht OKRA structurele

Pensioenen, beperkte zich in september tot de korte

oplossingen voor de financiering van de wettelijke

termijn. “Tot 2015 is er geen enkel probleem voor

pensioenen, zowel voor de huidige als voor de toe-

de betaling van de pensioenen. Geen enkel weten-

komstige gepensioneerden. Het wettelijke pensioen

schappelijk onderzoek zal mij tegenspreken. De

blijft immers de belangrijkste inkomstenbron voor

vergrijzingsgolf zal zich pas laten voelen na 2015”,

wie met pensioen gaat. Uiteraard is een heropleving

klonk het uit zijn mond. Het klopt dat de demogra-

van de economie met een toenemende tewerkstel-

fische gevolgen vanaf dan pas sterker merkbaar

ling en een verminderde staatsschuld de beste

zullen zijn. De Studiecommissie voor de Vergrijzing

garantie voor het waarborgen van onze sociale

becijferde de lange termijnkost van de vergrijzing.

zekerheid.

Ten opzichte van het bruto binnenlands product (wat we met zijn allen produceren) stijgt de kost

De aangekondigde Nationale Pensioenconferentie

van de vergrijzing van 23 procent in 2008 naar

moet zich buigen over deze uitdagingen en bekom-

26 procent in 2014, 29 procent in 2030 en 31 pro-

mernissen. Voor voormalig minister Arena was het

cent in 2060.

versterken van het wettelijke pensioen steeds het

Het effect van de crisis verhoogt daarenboven de

uitgangspunt. Dit dient de absolute prioriteit te blij-

inspanningen die nodig zullen zijn, zowel op korte

ven. Daarom moet de overheid zowel de problemen

als op lange termijn. Een voorbeeld. Het Zilverfonds

van vandaag aanpakken, als een sterke visie voor

wordt niet langer bijgespekt en heeft nood aan een

de toekomst ontwikkelen. OKRA volgt dit van nabij

structurele financieringsbasis. De regering creëerde

op via het Raadgevend Comité voor de Pensioenen

dit fonds om tegemoet te komen aan de stijgende

en één werkgroep van de Pensioenconferentie. Het

pensioenkosten. Het wordt voor een groot deel

veilig stellen van de pensioenen blijft voor ons dé

gespijsd met begrotingsoverschotten.

topprioriteit. Paniekvoetbal is echter niet nodig. Jan Vandecasteele

10 OKRA oktober 2009

Algemeen secretaris

Epitact® Adviseur

RECLAME

Vraag advies aan uw voetkundige

BESCHIKBAAR IN DE APOTHEEK

PIJNLIJKE VOETZOOL, EELTKNOBBELTJES... VOETZOOLKUSSENTJES MET EPITHELIUM 26®

OP TELEV IS

Het vetkussentje aan de voorkant van de voetzool draagt normaal gesproken zorg voor het verdelen van de druk maar het slijt langzamerhand wat af waardoor pijn, verhitting en eeltknobbeltjes kunnen ontstaan. Om deze pijnen te verlichten, heeft Epitact® voetzoolkussentjes ontworpen met een gepatenteerde silicone gel : Epithelium 26® onder de middelvoet die als ware het vetkussentje van de voetzool vervangt. De kussentjes kunnen in de wasmachine gereinigd worden, gaan lang mee en zijn beschikbaar in alle maten, u kunt ze onzichtbaar in uw normale schoenen dragen.

GEZIEN

Verklaringen van tevreden klanten:

“Ik ben echt bijzonder blij met de kussentjes die ik nu een jaar draag, ik doe ze iedere dag in mijn schoenen, sla geen dag over want ik kon gewoon niet meer uit de benen”. Mevrouw B.G. “Sinds ik de Epithelium 26® kussentjes gebruik, is mijn leven volledig veranderd, ik loop beter, ik strompel niet meer vanwege de likdoorns voraan onder mijn voeten”. Mevrouw O.L. “Ik profiteer van deze brief om u te feliciteren met de kwaliteit van uw producten” enzovoort… 1 paar kussentjes Indicatieve prijs S 2373-025 - M 2373-678 - L 2373-686 % 32.35

LIKDOORNS, EKSTEROGEN ®

DIGITUBES met EPITHELIUM 26

Om likdoorns te verlichten, heeft Epitact® de Digitube® ontworpen met 1 mm Epithelium 26®. In tegenstelling tot wegwerppleisters, voorkomt deze bijzonder dunne, wasbare en herbruikbare bescherming druk en wrijving.

Dankzij Epithelium 26® zijn de pijnlijke rode zones verdwenen. Epithelium 26® is een gepatenteerde silicone gel en vormt een ware vervanging van het vetkussentje onder de voetzool. Dit materiaal is ideaal om druk en wrijving te verlichten. Zonder E26®

Met E26®

- 001

1 Digitube® (1 x 10 cm) Indicatieve prijs Kleine tenen Code pharma : 2373-082 % 7.60 Middelgrote tenen Code pharma : 2373-710 % 7.60 Grote tenen Code pharma: 2373-728 % 7.60

HALLUX VALGUS “EELTKNOBBEL”

HV BESCHERMING met EPITHELIUM 26® U hebt een pijnlijke eeltknobbel op de voet. Epitact® heeft een bescherming ontwikkeld met een Epithelium 26® plaatje om wrijving te voorkomen. Deze gepatenteerde bescherming kan in de wasmachine gereinigd worden, is heel dun en onzichtbaar en past in iedere schoen. 1 enkelvoudig HV bescherming S 2373-033 - M 2373-694 - L 2373-702

Indicatieve prijs

% 20.20

PULPAIRE LIKDOORNS, INGEGROEIDE NAGELS TEENBESCHERMERS met EPITHELIUM 26®

U hebt een pijnlijke ingegroeide nagel of een likdoorn op het uiteinde van uw teen. Epitact® heeft een teenbeschermer ontwikkeld met 1 mm Epithelium 26® tussen 2 stoﬂaagjes om zijn stevigheid veilig te stellen. Deze bijzonder dunne, wasbare en herbruikbare bescherming voorkomt aldus druk en wrijving. 1 teenbeschermer Indicatieve prijs Kleine tenen Code pharma : 2373-090 % 7,60 Middelgrote tenen Code pharma : 2373-736 % 7,60 Grote tenen Code pharma : 2373-744 % 7,60

EIS DE EPITACT® KWALITEIT ! EPITACT® ontwikkelt nu al tien jaar lang met Franse voetkundigen medische toepassingen om pijnlijke voetzolen te verlichten. Het assortiment van EPITACT® is samengesteld uit meer dan 30 gespecialiseerde producten, vervaardigd in Frankrijk, wat ons in staat stelt de traceerbaarheid, een optimale kwaliteit en een onberispelijke doeltreffendheid te garanderen.

INNOVERING FABRICATIE

MILLET INNOVATION - ZA Champgrand - BP 64 - 26270 LORIOL - RCS Romans 418 397 055 00025 1, Rue du Progrès - 1400 Nivelles - T: 067843591 - F: 067841092 - info@patchpharma.com

www.epitact.com

OKRA-ZINGEVING

De heilige van de tolerantie Al tijdens zijn leven werd hij een heilige genoemd maar pas nu wordt hij het ook echt. Op 11 oktober wordt pater Damiaan heilig

“Mensen vinden inspiratie in het leven van heiligen, ze trekken zich er aan op. Damiaan is ook in deze tijd nog steeds een rolmodel”, legt Hilde Eynikel de betekenis van deze heiligverklaring uit. “Er was al

verklaard. “Damiaan is voor velen ook nu nog

vaker sprake van om Damiaan heilig te verklaren

het toonbeeld van zelfopoffering”, zegt

maar nu pas is de tijd er rijp voor. Onmiddellijk na

historica en Damiaan-biografe Hilde Eynikel.

zijn dood voerde zijn broer Pamfiel een onderzoek uit in opdracht van de picpussen. Hij schetste een koekebrood beeld van de pater. Pamfiel trok ook

Hilde Eynikel: “Eigenlijk is Damiaan een voorbeeld voor alle mensen.”

naar Hawaï maar dat werd een ramp. Het onderzoek bloedde dood. In de jaren dertig werd een tweede poging ondernomen waarbij ook mensen werden geïnterviewd die Damiaan nog hadden gekend. Zij kleurden het beeld van Damiaan bij. Ook dit onderzoek liep dood toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Een derde poging kwam er op aansturen van moeder Theresa. Volgens haar had Damiaan geen mirakel nodig om te worden heilig verklaard, hij was zelf het mirakel. Maar er werd toch een mirakel erkend. In 1995 verklaarde paus Johannes Paulus II hem zalig, nu volgt de heiligverklaring.”

Waarom valt Damiaan die grote eer te beurt? Hilde Eynikel: “Hij is gestart als zieltjesjager. Damiaan wilde zoveel mogelijk mensen in Hawaï dopen. Hij ging tekeer tegen ketters en vervloekte protestanten. Dat paste volledig in de toenmalige tijdsgeest. Maar toen hij op Molokaï was, veranderde zijn houding compleet. Oorspronkelijk zou hij er slechts enkele weken blijven waarna een andere priester hem zou aflossen. Zijn oversten legden hem op afstand te houden van de bevolking om niet besmet te raken. Maar Damiaan reageerde, op die manier kon hij geen contact maken. Hij wilde leven zoals de melaatsen: hij at uit de gemeenschappelijke pot en rookte aan dezelfde pijp. Niemand aanraken, is heel moeilijk in een lichamelijke cultuur. Damiaan wist dat hij besmet zou worden toen hij besliste te leven zoals de melaatsen. Dat Damiaan bewust en vrijwillig voor dit leven koos, bewijst zijn zelfopoffering en maakte van hem ook toen al een held.”

Hoe was het leven op Molokaï? Hilde Eynikel: “Het was een gore maatschappij. Molokaï was een gevangenis met zieke mensen. De samenleving was enorm hard: elke week stierven er

12 OKRA oktober 2009

twee of drie bewoners, telkens

Damiaan besteedde ook veel

kwamen er nieuwe mensen aan,

aandacht aan de zorg voor zie-

soms ook kinderen zonder bege-

ken. Hij wilde niet dat vrouwen

leiding, pooiers en pedofielen

en mannen gescheiden werden.

stonden klaar om hen op te van-

Hij stimuleerde een goede ver-

gen.

standhouding en sloot heel wat

Het

zelfmoordcijfer

lag

Waarom bewonder jij Damiaan? Hilde Eynikel: “Hij is een van de weinige personen die de volledige gave van empathie bezat. In zijn brieven sprak hij aanvankelijk

hoog.

huwelijken. Hij was ervan over-

Damiaan wilde deze gemeen-

tuigd dat wie omringd is door

schap organiseren en leefbaar

geliefden, minder neveneffecten

maken. Daarom bouwde hij wees-

ondervindt van zijn ziekte. Dat

huizen, woningen en kerken en

kunnen

creëerde hij nieuwe families in de

beamen.”

te verstaan en er heel veel res-

Damiaan wordt niet alleen de patroonheilige van de lepralijders maar ook van de aidspatiënten. Hoe komt dat?

er een pater die hem het leven

vorm van begrafenisverenigingen met elk een verschillende kleur. Als iemand uit je vereniging stierf, zorgde jouw vereniging voor de begrafenis. Er werden zelfs wedstrijden gehouden

vandaag

enkel

over ‘les sauvages’, na een maand werden het ‘de mensen’. Van een zieltjesjager werd hij heel snel iemand die de andere probeerde pect en begrip voor had. Zo was zuur maakte. Hoewel Damiaan er af en toe genoeg van had, vergaf hij de pater en toonde hij begrip. Die pater leed immers aan een

Hilde Eynikel: “Er zijn enkele

huidziekte waardoor hij voortdu-

overeenkomsten tussen beide

rend jeuk had. Damiaan verzorg-

ziekten. Vandaag is aids nog

de de melaatsen ook, niet zo

steeds niet te genezen, al is de

vanzelfsprekend als je denkt aan

levensverwachting wel gestegen.

de wonden en de stank die de

Lepra was aan het einde van de

ziekte

19de eeuw ook een ongeneeslijke

zorgde voor mensen die een

ziekte. Nu is dat niet meer zo. En

ziekte hebben waardoor ze ver-

opnieuw ergens bij.”

net zoals aids, werd lepra vaak

stoten en gestigmatiseerd wer-

gelinkt aan een losbandig seksle-

den. Hij is de heilige van de tole-

Damiaan verrichtte ook pionierswerk.

ven. Al was de leprabacil al ont-

rantie. Zijn opofferingszin en zijn

dekt, toch gingen er nog geruch-

grenzeloze empathie maken van

Hilde Eynikel: “In die tijd moch-

ten dat lepra het vierde stadium

Damiaan een voorbeeld voor

van syfilis was. Daarom moest

christenen. Hij haalde zijn inspi-

ook Damiaan heel wat vernede-

ratie immers uit de Bijbel. Maar

rende onderzoeken ondergaan

ook niet-christenen als Gandhi

toen hij ziek was. Kwatongen

vonden inspiratie in zijn leven.

beweerden immers dat hij een

Eigenlijk is hij een voorbeeld

relatie had met een vrouw.”

voor alle mensen.”

over welke vereniging die week de mooiste begrafenis had verzorgd. Er werd gezongen, de doden

werden

begraven.

Dit

systeem van kunstmatige families werkte. Vanaf het moment dat je moederziel alleen aankwam op Molokaï, hoorde je

ten priesters geen wetenschappelijk onderzoek doen. Damiaan deed het toch. Toen hij op Molokaï verbleef, was er sprake van een Chinees

geneesmiddel

tegen

lepra. Damiaan beschikte over het middel en testte het op de

veroorzaken.

Damiaan

Tekst Nele Joostens

inwoners van Molokaï. Hij stelde

Foto François De Heel

twee groepen samen: de ene groep kreeg het medicijn, de andere een placebo. Zo ondervond hij dat het geneesmiddel slechts

tijdelijk

verbetering

bracht. Het werken met een test-

Op 11 oktober kan je de heiligverklaring van pater Damiaan live

groep was zeer revolutionair in

volgen op één. Hilde Eynikel levert het commentaar samen met

die periode.

Jan Becaus en Jan De Volder.

INFO

Werk armoede weg! Werk hebben, is geen garantie op een leven zonder armoede.

Niet

alleen

zal

inkomen

meestal flink stijgen, je bouwt

Zowat vier procent van de werkende bevolking leeft in armoede. Welzijnszorg vraagt aandacht voor deze groep in haar najaarscampagne ‘Werk armoede weg!’.

ook sociale zekerheidsrechten op. Toch leven ook heel wat werkende

mensen

nog

armoede: ze werken in moeilijVandaag lopen in België 1,5 mil-

tijd, minstens 980 euro nodig

ke of gevaarlijke omstandighe-

joen mensen het risico in armoe-

heeft om een menswaardig leven

den, hebben een deeltijds of

de te verzeilen. Dat is 14,7 pro-

te kunnen leiden. De meeste

tijdelijk contract of hun inko-

cent van de bevolking. Tien pro-

uitkeringen liggen ver onder

men is te laag. Ook heel wat

cent van de Belgen leeft ook

dit bedrag. Een leefloon voor

zelfstandigen of landbouwers

echt in armoede. Vooral niet-

een

bedraagt

zitten in financiële moeilijkhe-

Belgen, werklozen en eenouder-

726 euro. In België ontvangen

den. Ondernemers kunnen door

gezinnen maken veel kans in

90 000 mensen een leefloon, in

tegenslag, langdurige ziekte,

armoede te moeten leven. Maar

Vlaanderen zijn dat er 22 000.

ongeluk of faillissement in de

ook vele gepensioneerden le-

OKRA oktober 2009

problemen komen.

ven onder de armoedegrens.

Werk en armoede?

Die

per

Om het risico op armoede te

Gepaste baan

maand voor alleenstaanden en

verkleinen, moeten de uitkerin-

Hoe lager je op de sociale ladder

1 844 euro voor een gezin met

gen

overheid

staat, hoe minder kansen je

twee kinderen. Uit recent onder-

maakte

gedeeltelijk

hebt op de arbeidsmarkt. Dat

zoek blijkt echter dat wie gezond

werk van en verhoogde de laag-

begint al in het nest waarin je

is, goed kan plannen, beschikt

ste

beperkte

geboren bent. Scholing en een

over openbaar vervoer en veel

mate. Maar dit is lang niet vol-

diploma vergroten de kans op

doende. Alle uitkeringen moe-

een goede job aanzienlijk. Maar

ten

Europese

niet iedereen krijgt tijdens zijn

armoedegrens van 878 euro

schoolcarrière evenveel moge-

bereiken. De beste manier om

lijkheden. Je leeftijd, geslacht,

aan armoede te ontsnappen, is

afkomst, gezinssituatie en diplo-

natuurlijk aan het werk te gaan.

ma kunnen zorgen voor achter-

bedraagt

878

euro

Vier procent van de werkende bevolking leeft in armoede. 14

alleenstaande

omhoog. daar

De al

pensioenen

minstens

stelling bij de zoektocht naar

3. Groeikansen voor de soci-

gewapend zijn tegen risico’s.

een geschikte baan. Niet voor

ale economie en de sociale

Als het toch mis gaat, moeten

iedereen is een betaalde job in

tewerkstelling.

ze een beroep kunnen doen

het gewone arbeidscircuit moge-

Welzijnszorg vraagt aan de

lijk. Mensen in armoede hebben

overheid om het nodige geld

vaak nood aan begeleiding op

ter beschikking te stellen om

iedereen.

maat. Voor sommigen is een

een

tewerkstelling

Iedereen verdient een leefbaar

plaats in de sociale economie of

mogelijk te maken voor al wie

inkomen uit arbeid, via een

het vrijwilligerswerk een gepas-

het nodig heeft.

vervangingsinkomen of uitke-

sociale

4. Goede

ring, ongeacht leeftijd, statuut

maat van zelfstandigen in

of gezinssamenstelling. De uit-

moeilijkheden en gefail-

keringen zouden daarom min-

leerden.

stens de Europese armoederi-

najaarscampagne aandacht voor

Kandidaat-zelfstandigen moe-

sicogrens moeten bereiken.

waardig werk en een leefbaar

ten een goede vorming kun-

Maar ook werken moet financi-

inkomen. Daartoe moeten er

nen krijgen zodat ze beter

eel aantrekkelijk blijven.

te (tussen)oplossing.

Beterschap? Welzijnszorg

vraagt

haar

hulpverlening

op een goede hulpverlening. 5. Een leefbaar inkomen voor

meer jobs komen met een volwaardig loon en op maat van

Tekst Nele Joostens

mensen in armoede. Ook mensen die niet (meer) kunnen werken, hebben recht op een waardig inkomen. Om deze doelstellingen

Welzijnszorg

bereiken, vijf

stelt

beleidsvoor-

stellen voor. 1. Een traject naar werk op maat

van

mensen

armoede. Mensen in armoede hebben nood

aan

begeleiding

maat die gericht is op werk maar rekening houdt met de persoonlijke levensomstandigheden. Deze manier van bemiddeling moet een recht

‘Ik kan er niet geraken’ Gwendolina Dewulf: “Ik werkte jarenlang en toch moeten mijn dochter en ik het redden met amper 930 euro per maand. Eerst werkte ik als seizoenarbeidster in een groentefabriek. Nooit wist ik of er de volgende dag nog werk zou zijn. Daarom was ik blij met mijn nieuwe baan als poetsvrouw, al was die maar deeltijds. Maar de RVA deed moeilijk en dreigde met schorsing. Zo ver kwam het niet, een tijdje ontving ik nog een gedeeltelijke werkloosheidsuitkering. Toen mijn dochter geboren werd, wilde ik loopbaanonderbreking nemen. Ze had zware gezondheidsproblemen, nog steeds trouwens. Dat kon niet, ik werd ontslagen. Later kreeg ik zelf een hersentumor en werd ik volledig invalide verklaard. Werken kan niet meer, ik moet het stellen met een invaliditeitsvergoeding berekend op een deeltijdse loopbaan. Dat is geen vetpot. Gelukkig woon ik nu in een sociale woning. Maar na aftrek van de vaste kosten blijft er amper iets over. En dan zijn de medische kosten van mijn dochter en mij nog niet betaald. Ik kan er echt niet geraken.”

worden. 2. Een extra stimulans om na een periode van werkloosheid weer aan de slag te gaan. Aan het werk gaan als werk-

Ook

zoekende

moet

Welzijnszorg ondersteunen met een financiële

worden.

Daarom

gepromoot

jij

kan

campagneboodschap

van

vraagt

bijdrage op rekening 000-0000003-03. Voer mee

Welzijnszorg dat de verhoog-

actie en onderschrijf de vijf eisen van Welzijnszorg.

Meer info over een actie in je buurt via

tegemoetkoming

gezondheidszorg

behouden

www.welzijnszorg.be of tel. 02 502 55 75.

blijft ook als men werkt.

DE KEUZE VAN WALCKIERS

Latijns-Amerika: de wending Als we aan Latijns-Amerika denken, denken

Nieuwe politici

we nog vaak aan militaire dictaturen, foltering

Rond de eeuwwisseling tekende zich een kentering

en onderdrukking. Gelukkig behoort dat zo

af. In een aantal landen stonden heel diverse poli-

goed als helemaal tot het verleden. Met de

tici op die het roer volledig wilden omgooien. Noem ze socialistisch, noem ze rood, noem ze populis-

mensenrechten gaat het duidelijk beter. En in

tisch, het maakt niet uit. Dat zijn te gemakkelijke

macro-

etiketten voor een genuanceerde realiteit. En alle-

continent

maal doen ze het op hun eigen, soms wat twijfel-

jaren

negentig

economische

cijfers

waren van

het

uitstekend. Enig probleempje: de bevolking

achtige manier. Maar wat ze gemeen hebben, is de wil om aan sociale rechtvaardigheid te werken.

merkt daar niets van. Het meest vertrouwd zijn we met de Braziliaanse

16 OKRA oktober 2009

Als er één vaststelling is die het continent samen-

president Luiz Inácio da Silva, de man die bekend

vat, is het wel deze: nergens ter wereld is de kloof

is onder zijn bijnaam: Lula. Hij staat wellicht voor

tussen arm en rijk dieper dan in Latijns-Amerika.

de zwaarste taak. In zijn reusachtige land is de

Zelfs al gaat het globaal veel beter, de plaatselijke

kloof tussen arm en rijk immers dieper dan waar

bevolking haalt daar geen voordeel uit. Als we het

ook. Politiek staat hij het dichtst bij de sociaal-

hebben over mensenrechten, bedoelen we natuur-

democratie zoals we die in Europa kennen. Zijn

lijk vrije meningsuiting en politieke rechten. Maar

eerste prioriteit was de honger. Zijn ambtstermijn

het betekent ook: voldoende voedsel om te overle-

zou maar geslaagd zijn, had hij vlak na zijn verkie-

ven, onderwijs en gezondheidszorg. Op dat vlak

zing aangekondigd, als geen enkele Braziliaan nog

ging het de afgelopen decennia van kwaad naar

honger zou lijden. Nu is hij aan zijn tweede termijn

erger. De machthebbers waren wel vrij verkozen

bezig en de honger is zeker nog niet uitgeroeid.

maar doorgaans corrupte, onbekwame of autori-

Toch heeft hij al resultaten geboekt. Met zijn bolsa

taire figuren. Hen was het enkel om hun persoon-

familia, een kleine beurs voor moeders die de eind-

lijke ambitie of verrijking te doen.

jes niet aan elkaar kunnen knopen, heeft hij al elf

miljoen gezinnen geholpen. Ze krijgen een geld-

met nationalisering. Dat bleek echter niet zo een-

som voor elk kind op voorwaarde dat het naar

voudig omdat de Bolivianen de technologie voor de

school gaat en ingeënt is. Zo pakt hij niet alleen de

ontginning nog niet onder de knie hebben en daar-

honger aan maar ook het enorme analfabetisme.

voor westerse experts nodig hebben. Daarom

Al die straatkinderen die van school wegblijven

zwakte Morales de eis af tot eerlijke prijzen. De

omdat ze moeten klussen om te overleven, zijn

rijkdom van Bolivia is niet onuitputtelijk, het land

een angstwekkende hypotheek op de toekomst.

moet er zijn ontwikkeling mee kunnen financieren,

Minder succes heeft hij totnogtoe met zijn belofte

is ook hier de redenering.

om een landhervorming door te voeren. Dat is nochtans een essentiële eis van de duizenden doodarme landloze boeren. Het verklaart waarom Lula nu vooral kritiek krijgt vanuit linkse hoek. Oorspronkelijk wekte hij om zijn radicale taal nochtans veel argwaan bij de rijkere bevolking.

Nationaliseren zonder pardon Moeilijker heeft de internationale gemeenschap het met het flamboyante staatshoofd van Venezuela, Hugo Chavez. Anders dan de vroegere vakbondsman Lula is hij een militair. Dat schept het nodige

Chavez besliste dat de opbrengst van de olierijkdom naar sociale investeringen moet gaan.

wantrouwen, vooral als je er zijn autoritaire trekken bij neemt. In het uiterst gepolariseerde land is hij

Olie of oerwoud

de kampioen van de armen. Want armoede is daar

In het kielzog van Chavez en Morales deed Rafael

mogelijk een nog groter schandaal dan elders. Waarom? Omdat Venezuela zo rijk is. Het is de vijfde olieproducent ter wereld en de derde olieleverancier aan de Verenigde Staten. Daarom kon Chavez het zich permitteren ex-president Bush straffeloos uit te schelden voor de Amerikaanse dominante houding op het continent. Hij besliste dat de opbrengst van die olierijkdom naar sociale investeringen moet gaan. Onderwijs, huisvesting en gezondheidszorg zijn prioriteiten. Maar hij gaat verder. De president wil een einde maken aan de uitverkoop van de Venezolaanse grondstoffen tegen dumpingprijzen. Daarom onderhandelde hij met de multinationale maatschappijen over hogere prijzen. En wie niet meewil, wordt zonder pardon genationaliseerd. Geen wonder dat Chavez in het Noorden op weinig sympathie mag rekenen.

Eerlijke prijzen Dat moet ook zijn Boliviaanse collega Evo Morales ervaren. Hij kwam aan de macht onder druk van massale betogingen. De Bolivianen eisten dat ze

Correa, de president van Ecuador, een wel erg origineel voorstel. Een aanzienlijk deel van zijn land bestaat uit oerwoud. De transnationale oliemaatschappijen lieten hun oog al lang vallen op de grote olievoorraden in de ondergrond. Eerdere boringen richtten grote schade aan. Vooral de habitat van de inheemse volkeren werd getroffen. Nu stelt Correa voor om de olie in de bodem niet te ontginnen. Het vrijwaren van het oerwoud draagt immers bij tot de levensnoodzakelijke bescherming tegen het broeikaseffect. In ruil daarvoor vraagt hij aan de internationale gemeenschap een vergoeding gelijk aan de helft van het bedrag dat de olieontginning zou opbrengen. Het is afwachten wat de reactie zal zijn. Maar één feit is duidelijk. De Latijns-Amerikanen beginnen zich bewust te worden van het kapitaal dat hun grondstoffen betekenen en van de plaats die ze daardoor kunnen innemen op de wereldkaart. De internationale betrekkingen zouden er op termijn wel eens heel anders kunnen uitzien.

voor hun pas ontdekte gasreserves correcte prijzen zouden afdwingen. Eerst dreigde de president

Tekst Liesbet Walckiers

VRAAG EN AANBOD

Vraag en aanbod Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op. Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar joke.callens@okra.be. Vermeld liefst je telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert. ■ Piano Ik zou graag piano leren spelen en beschik zelf over een piano. Wie kan me helpen? D. Verbeure, Kruiskenstraat 8, 8720 Oeselgem ■ Foto’s/handleiding Ik verzamel foto’s en artikels van Laura Lynn, wie kan me helpen? Ook zoek ik de handleiding van een Volkswagen Golf, bouwjaar ’88 en 9 pk. Harry Dhondt, Parklaan 133, 2650 Edegem ■ Pins Ik ben een beginnend verzamelaar van pins, wie helpt? Jozef Vanmeenen, Blaarhoekstraat 17, 8570 Anzegem, jozef.vanmeenen@skynet.be ■ Bidprentjes Ik zoek bidprentjes van kloosterlingen zoals o.a. monniken, priesters en paters. Emile Vannerom, Wijngaard 31, 1502 Lembeek

18 OKRA oktober 2009

■ Sigarenbanden Ik zoek banden van Don Diaz en Victor Hugo, groot en klein. Ik kan ook ruilen met zowel losse banden als volledige reeksen. Maria Segers, Temse, 03 771 09 40, luc.hemelaer@telenet.be Verzameling Wie helpt me mijn verzameling prentbriefkaarten, bidprentjes, doodsbrieven, geboortekaartjes en communieprentjes uit te breiden? Godelieve Barbez, Dikkebusseweg 620, 8900 Dikkebus-Ieper ■ Teksten Ik zoek de tekst van de liedjes Te Lourdes op de bergen, Ik heb eerbied voor jouw grijze haren, van het sprookje De zwerver en het gedicht dat als volgt begint: ‘Ons Heer toen hij nog leefde op aard’. Paul Van Der Kebus, rusthuis De Zwaluw, Ninoofsesteenweg 44, 1570 Vollezele

■ Soubry-punten Ik zoek Soubry-punten, wie helpt mijn verzameling uit te breiden? Nicole De Brauwer, Kortrijkstraat 27 b6, 8550 Zwevegem, 056 75 62 73

■ Australische handwerkproducten Wie kan me helpen aan Australisch lint (Handy nylon) voor breien en haken. Alle resten en kleuren zijn welkom. Weet er iemand nog een adres waar deze materialen te koop zijn? Maria Potters, 03 664 10 61, Maria.potters@pandora.be

Mechelse Catechismus Wie kan mij een exemplaar bezorgen van de Mechelse Catechismus uit de jaren dertig, bij voorkeur de Franstalige uitgave. L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183 h, 9000 Gent, 09 221 48 47

■ Engelwortel Ik heb een plant engelwortel en zou graag de stengels ervan konfijten. Heeft iemand hier een eenvoudig recept voor? Simone Van Nieuwenhuyse, Gieterijstraat 11, 8000 Brugge, adv.fr.gilbert@belgacom.net

■ De Lambeth Walk Ik zoek het plaatje De Lambeth Walk, gezongen door Jacky Lafon. Erica Vannieuwenhuyse, Kasteelstraat 54, 8750 Zwevezele, 051 61 17 96 ■ Cd Ik zoek een cd waarop het lied Hörst du die glocken von Stella Maria staat, gezongen door de Duitse Edith Prock. Marcel Dictus, Kalmthoutsesteenweg 51, 2910 Essen, 03 667 31 59, 0497 78 91 37 ■ Het getuigenis van een leven Ik zoek het boek Koning Boudewijn, het getuigenis van een leven, geschreven door kardinaal Suenens en uitgegeven bij F.I.A.T. anno 1995 met als draagnummer 90 75410 02 6. Rita Dierickx, Res. Binnenhof 2, Hospitaalstraat 15 b1-2, 2850 Boom, rita.pauliena@telenet.be ■ Patronen Ik zoek patronen voor Markerborduren. Het zijn meestal boorden en het lijkt een beetje op Hardanger maar er wordt niet in geknipt. Cecile Mellaerts, Interleuvenstraat 6, 3052 Blanden, 016 40 15 73 Breiwol Wie graag breit voor een goed doel mag mooie wol komen ophalen. De Wilde-Poppe, Ommegangstraat 86, 9240 Zele, 052 44 64 93

■ Opruiming Is er een liefhebber voor een honderdtal oude elpees (H.M.V. en Deutsche Grammofon) samen met een Akai platenspeler met drie snelheden. Af te halen. Joseph Meire, Smedenstraat 91, 8300 Knokke-Heist, 050 61 03 92 ■ Legervrienden Er is een nieuwe vaderlandslievende vereniging opgericht met oud-beroepsmilitairen, miliciens en vrijwilligers. Voor meer info kan je bij ons terecht. De Associatie van Belgische Legervrienden, 0476 48 25 49, legervrienden@telenet.be ■ Medailles Ik verzamel medailles van OnzeLieve-Vrouw en andere heiligen. Antoinette Deseyn, Driesstraat 82, 8580 Avelgem ■ Verzameling allerlei Ik verzamel allerlei waaronder nieuwjaarsbrieven, prentbriefkaarten, postzegels, oude poppen, blikken dozen en koffiepotten. Betty Bammens, Vogelzangstraat 57, 3520 Zonhoven, 011 82 51 75 ■ Encyclopedie honden Ik zoek het boek Encyclopedie honden, een Elsevier-uitgave. Het is een grijs, dik boek met op de voorpagina een Duitse dog Harlekijn, rechtstaand afgebeeld. Georges Vermeersch, Oude Zilverbergstraat 47, 8800 Roeselare, 051 20 48 95 ■ Kruisbeelden In de jaren ’60-’70 kocht ik twee grote kruisbeelden die vermoedelijk gemaakt werden door een Mechelse senior die zijn inspiratie vond op schilderijen van grote kunstenaars. Ik zoek de naam van deze man. Fons Campforts, Diestweg 3 b105, 2460 Lichtaart, fons.campforts@telenet.be

■ Liedjesboek Ik zoek een liedjesboek waarin vele Vlaamse liedjes verzameld werden zoals o.a. Onze-LieveVrouwe van Vlaanderen. Zoë Lemagie, Leierwaarde 44, 9660 Brakel ■ Dvd’s Ik heb enkele dvd’s die van pas komen tijdens een OKRA-bezinning: dvd Bond zonder naam, dvd B.Z.N. Sociale projecten en dvd Interbeschouwelijke Symfonie, samen goed voor 80 min. beeldmateriaal. Leon Truyers, Koerselsebaan 163, 3550 Heusden-Zolder, 011 42 62 75 ■ Strafkamp Zijn er vrienden die met mij belevenissen kunnen uitwisselen van het Nazi-strafkamp Wessling Süd am Rhein, Duitsland? F. Verbruggen, Zwaantjeslei 93 b301, 2170 Merksem ■ Mijn familie Wie kent nog de tekst van het oude liedje Mijn familie? Het begint met: ‘Vrienden allen, groot en klein, liefhebbers van lachedingen, hopsasa rideridera…’ Fr. Reyniers, Sleperlaan 4, 2830 Tisselt ■ Kantklossen Ik zoek kantbenodigdheden: draad, klossen, spelden, kussens en patronen. Tuur Struyve, Kouterstraat 26, 8550 Zwevegem ■ Microgolfoven Ik zoek de gebruiksaanwijzing voor een microgolfoven, merk Whirlpool, type M-504. Angèle Wauters, Ambroossteenweg 8C, 1981 Hofstade-Zemst, 0475 45 36 28 Soep Van Boom Rond 1950 verzorgde de firma Van Boom soep aan huis in de

omgeving van Antwerpen en gebruikte daarvoor de zeldzame, kleine bestelwagentjes van het merk Dyna Panhard. Wie kan me hierover meer informatie, foto’s of anekdotes bezorgen? Pierre Van Boeckel, Boechoutsteenweg 35, 2540 Hove, pierrevanboeckel@hotmail.com ■ EOS-magazine Wie heeft er belangstelling voor exemplaren van EOS-magazine van de jaren 1985-1989? Jan Vleeshouwers, Avennesdreef 59, 9031 Drongen, 09 226 52 97, 0494 60 65 56, jan. vleeshouwers@telenet.be ■ Verzameling in de aanbieding Wie is er geïnteresseerd in een verzameling luciferdoosjes, sporttijdschriften en foto’s van oud-wielrenners? Robert Van Wynsberghe, Marktplein 14, 8380 Zeebrugge, 050 34 75 56 ■ Ringmappen Wie kan me helpen aan ringmappen met rechthoekige ringen of me adressen bezorgen waar ze nog zo’n mappen verkopen? Monique De Baerdemaeker, Hutsepotstraat 158, 9052 Zwijnaarde, 09 222 69 20 ■ Familienaam Wie heet er nog Wenes? Ghislain Wenes, Sparstraat 9, 8800 Roeselare, 051 20 96 17 (na 20.00 uur) ■ Bobbejaan Schoepen Ik ben grote fan en zoek de elpee of cd Bal met Bobbejaan. Kan iemand mij die bezorgen of laten weten waar ik hem kan vinden? Ivan Bode, Blankenbergsedijk zuid 1, 8377 Zuienkerke

ANDERS OUD

Aperitieven op het leven “Aperitieven is mijn lang leven”, vertelt Christiane Vanderoy terwijl ze aan haar Pineau nipt. “Een aperitief is het verlangen naar wat volgt.” En zo staat Christiane van zeventig in het leven. “Toen mijn man nog leefde, toastten we elke keer dat we samen aten. Na zijn dood schenk ik ook voor mezelf een glaasje in. Ik blijf het leven vieren.” “Ik moest nog tien jaar werken

vindt. En ook als je iets lelijks

toen ik besloot een gidsencursus

moet tonen, probeer je er toch

te volgen. Zoveel mensen ver-

het mooie van te laten zien.

telden over het zwarte gat na

Zoals de kerk van Hoeilaart. Ik

hun pensioen en ik dacht: dat

vind ze zelf niet mooi. Maar ik

zal mij niet overkomen. Ik ging

stap het kerkplein altijd op aan

viervijfde werken zodat ik werk

de kant waar het zicht op de

en gezin makkelijker met de cur-

kerk het mooist is. Ik kan ner-

sus kon combineren. En nu gids

gens anders dan in deze streek

ik tussen Hoeilaart en Leuven.

gidsen. Hier ben ik geboren, leef

Na een gidsbeurt zeggen men-

ik, beleef ik alles. Je moet de ziel

sen mij vaak: ‘Maar mevrouw, u

van een plek vatten, die lees je

woont hier toch graag hé’. Voor

niet in boeken. Ik probeer mijn

mij is dat de essentie van gid-

toehoorders ervan te overtuigen

sen: je legt je ziel in wat je ver-

echt te kijken. Onze blik blijft

telt. Je toont mensen waar je

vaak hangen op de eerste ver-

zelf graag bent, wat je mooi

dieping. Maar boven en onder zijn nog zoveel andere mooie

Onze huwelijksreis duurde zes weken. In een caravan in de tuin van mijn moeder. 20 OKRA oktober 2009

Rokjes in Congo “Mijn grote droom was om naar de Congo te gaan, om de ‘zwartjes’ rokjes te leren maken. Maar mijn vader stierf plots toen ik zestien was. Ik ben wel aan de hogere studies begonnen maar heb mijn diploma niet gehaald. Dan ben ik op een bureau van de pensioendienst beginnen werken. Ik trouwde, kreeg een dochter en liet de droom varen. Als ik hoor dat jongeren nu in het buitenland kunnen studeren, kriebelt het nog altijd. Zo jammer dat ik daar niets mee heb kunnen doen.”

plekjes.” Christiane polst me wel

Op stap met papa

tien keer of ik haar enthousias-

“De liefde voor cultuur en mooie

me voor de streek deel. Het

dingen kreeg ik van mijn vader.

antwoord is tien keer ja, nu ze

Als klein meisje al nam hij me

met zoveel liefde haar geboorte-

mee naar musea, film en ope-

plek aan me voorstelt.

rette. Helemaal niet zo vanzelf-

Je toont mensen waar je zelf graag bent, wat je mooi vindt.

sprekend in die tijd. Maandelijks

ken als ze het me vertelt. “Ach,

ondernamen we zo’n uitstapje.

we hadden niet veel nodig om

Maar dat veranderde toen mijn

gelukkig te zijn.”

vader stierf. Mijn moeder en mijn man zijn allebei ook overle-

Kaarten in de keuken

den. Maar mijn vader mis ik het

“Mijn moeder bleef alleen achter

meest. Aan mijn man heb ik

met twee kinderen. Mijn broer

zoveel mooie herinneringen. Die

was tien toen mijn vader stierf.

dragen me in de rouw. Ja, ik mis

Ze had haar man beloofd dat de

zijn gezelschap. Maar tegelijk

kinderen

heb ik die mooie tijden toch

Keihard heeft ze gewerkt. Ze

maar gehad. Met thuis te blijven

hield een café open, ze sloot

treuren, bewijs je niet dat je

nooit als er nog een klant binnen

iemand graag hebt gezien. Dus

zat. Ik ben dikwijls boos op haar

heb ik snel de draad weer opge-

geweest. De klanten zaten bij

pakt en ben opnieuw gaan rei-

ons in de keuken te kaarten.

zen, steden en musea bezoe-

Omdat het daar rustiger was.

ken.” Met hetzelfde plezier als

‘Dat ze thuis gaan kaarten’, zei

school naar Brussel moesten

tevoren geniet Christiane van de

ik eens. Daar kon mijn moeder

gaan studeren. In het Frans.

mooie dingen. Ze laat me foto’s

niet mee akkoord gaan. Dat was

Gidsen doe ik in de twee talen.

en herinneringen zien. Alleen al

onze broodwinning, ze kon niet

Maar het liefst in het Frans, dan

door naar haar te kijken, voel ik

anders.”

kan ik de taal nog wat oefenen,

haar plezier in mij.

zouden

studeren.

Christiane Vanderoy: “Dat is de essentie van gidsen: je legt je ziel in wat je vertelt.”

anders verleer ik die te snel.

Glazen dorp

Nee, van gidsen word je niet rijk.

Filmkoppel

“Hoeilaart ligt net buiten de

Mijn man zei vaak: ‘Je steekt

“Het eerste vervoersmiddel van

Brusselse

meer geld in de voorbereiding

mijn man was een Lambretta’ke.

Brussel-Halle-Vilvoorde. Van het

dan dat je eraan verdient’. Maar

Zo’n brommer die erg op een

glazen dorp van weleer schiet

ik doe het zo graag. Ik bijt me er

vespa lijkt. In die tijd droeg ik

niets meer over. De druiventeelt

in vast. Zelfs als ik voor de

van die Brigitte Bardot-kleedjes.

heeft Hoeilaart honderd jaar

zoveelste keer een toer begeleid,

Ken je die? Met laagjes en onder-

rijkdom gebracht. Ondertussen

bereid ik het opnieuw voor als

laagjes. Dus zat ik schuin op zijn

zijn alle serres verdwenen. De

was het de eerste keer.” Christiane

brommer achterop en verken-

concurrentie met het buitenland

verliest haar vuur niet.

den we de omgeving. Je had ons

was niet te harden. De verwar-

moeten zien, net als in de film.

mingskosten in de serres swin-

“Maar ik ben toch niet anders

Onze huwelijksreis duurde zes

gen hier de pan uit. Bovendien

oud dan anderen, waarom inter-

weken. In een caravan in de tuin

proef je veel minder de zon in de

view je mij dan?” vraagt ze aan

van mijn moeder. We zijn rond

druiven

van

Pasen getrouwd, de fruitbomen

ouders

hadden

stonden in bloei, het was er het

schoonouders

paradijs op aarde. We picknick-

Iedereen die een stukje grond

ten buiten, voor de caravan. We

had, zette serres.

hadden een ligzetel waarin we

Zo dicht bij de grootstad wonen,

Tekst Katrien Vandeveegaete

konden zonnen.” Haar ogen blin-

betekende dat we na de lagere

Foto’s Jürgen Doom

ring,

helemaal

hier.

Ook

mijn

het einde van het gesprek. Ik

serres.

Mijn

kijk in die pretoogjes die nog vol

trouwens.

plannen staan en ik weet, het zit

ook

hem in de kleine dingen.

SAMEN HET LEVEN KLEUREN

‘Zoek naar de dingen die je gemeen hebt’ Weinig kans op slagen, zo’n gemengd huwelijk. Vele mensen dichten een relatie tussen een Vlaamse vrouw en een Marokkaanse man geen lang leven toe. Toch kan het. Dat bewijzen Mim en Abdelhamid al 31 jaar. “Natuurlijk is het wel eens moeilijk maar met liefde, respect, humor en vergeving, kom je een heel eind.” Mim El Messaoudi: “Een tijdje geleden kwam ik

installeren. Toch duurde het nog even voor ik

in Mechelen een vrouw tegen die vroeger ook in

Abdelhamid thuis durfde voorstellen. Hoewel mijn

ons dorp woonde. Ze herkende me meteen. ‘Jij was

ouders absoluut niet racistisch waren, bleken zij

die revolutionaire die dertig jaar geleden met een

niet enthousiast over onze relatie. Toen vond ik dat

Marokkaan naar huis kwam’, wierp ze me voor de

hypocriet maar nu ik zelf een dochter heb, ben ik

voeten. Toen heb ik dat nooit zo aangevoeld maar

milder en begrijp ik hun houding. Mocht Yasmina

achteraf gezien was onze relatie inderdaad niet zo

met iemand naar huis komen die ik helemaal niet

vanzelfsprekend. Ik woonde in een dorp en kwam

ken, zou ik me ook onzeker voelen.”

uit een beschermd milieu, een Marokkaanse vriend

22 OKRA oktober 2009

paste niet in het plaatje.

Vooroordelen

Ik heb Abdelhamid leren kennen op een optreden

“Ik heb heel wat minder leuke opmerkingen gekre-

van de broer van een vriendin. Die speelde in een

gen over mijn relatie. Zo kwam een vrouw naar me

groepje en mijn vriendin en ik trokken er samen

toe tijdens de huwelijksreceptie. Ze zei: ‘Ik heb al

heen. Abdelhamid was er ook en vroeg me voort-

vaak aan u moeten denken.’ Alsof mij een groot

durend ten dans. Zo is het begonnen. Nu was die

ongeluk was overkomen. En toen ik als kersverse,

wereld me niet compleet vreemd. Ik werkte toen

trotse moeder met mijn zoontje in de kinderwagen

ook bij de Bouworde. Als er een Marokkaanse fami-

door het dorp wandelde, klonk het: ‘Je ziet niet dat

lie aankwam in Mechelen, hielpen we hen zich te

die kleine van een vreemde is.’ Ik antwoordde:

Voor onze dochter was Abdelhamid veel strenger. Uitgaan kon nog net, vriendjes ontvangen was verboden.

‘Spijtig hé, ik had hem graag nog een tintje don-

aan de ramadan en eet ook geen varkensvlees. Dat

kerder gehad.’

vond ik geen probleem, er kwam hier gewoon geen

Ook de kinderen kregen soms met vooroordelen te

varkensvlees meer op tafel. Zo gezond is dat toch

maken. Meestal waren ze gewoon Karim en

niet, dacht ik. Toen ik dat vertelde aan een buur-

Yasmina, de kinderen van Mim. Dat gaat zo als je

vrouw, begreep ze plots waarom Karim en Yasmina

in je ouderlijk dorp woont. Maar toen Karim een

zo dol waren op de charcuterie die zij hen ser-

ruit had gebroken bij het voetballen klonk het ‘die

veerde. Sindsdien komt hier ook al eens varkens-

Marokkaan heeft het gedaan’. Dat vond ik onrecht-

vlees op tafel.”

vaardig en triest. Gelukkig waren er ook positieve reacties. Mijn

“Ook in de opvoeding kwamen de verschillen tus-

vriendinnen bijvoorbeeld maakten geen probleem

sen Abdelhamid en mij wel eens tot uiting. Zo

van onze relatie. Een van hen is getrouwd met een

begreep Abdelhamid niet dat baby’s bij ons onmid-

Roemeen en een andere met een Italiaan. Voor

dellijk in een eigen bedje slapen. ‘Zelfs krokodillen

hen is een gemengde relatie bijna normaal. Een

slapen met hun eigen jongen’, zei hij. Onze kinde-

Brusselse dokter legde de nadruk op het mooie en

ren hebben dan ook een tijdje bij ons in bed gele-

zag het goede. Hij vergeleek onze relatie met de

gen. Toen ze groter werden, waren de verschillen

kruising van twee verschillende planten. ‘De eerste

frappanter. Karim was erg vrij als jongen, hij

oogst geeft altijd een mooi en sterk resultaat’, zei

mocht uitgaan en er mochten meisjes langskomen.

hij. ‘Bij mensen uit twee verschillende culturen is

Voor Yasmina lag dat anders, tegen haar was

dat net hetzelfde.’”

Abdelhamid veel strenger. Uitgaan kon nog net,

Verschillen

vriendjes ontvangen was verboden. In de islamitische cultuur is dat verschil tussen meisjes en jon-

“Abdelhamid was dan wel een vreemde in mijn

gens logisch: de maagdelijkheid van de meisjes

wereld - of nee, Paulo Coelho zegt het mooier: ‘Hij

moet beschermd worden. Daarover hebben we

was niet in een vreemde wereld, hij was in een

vaak gediscussieerd, ik argumenteerde dat we

nieuwe wereld’ - in Marokko was ik de vreemde.

onze dochter konden verliezen als we ons te streng

Abdelhamids familie woonde daar nog. Toen we er

zouden opstellen. Uiteindelijk zag Abdelhamid dat

op huwelijksreis waren, had ik mijn best gedaan

wel in. Dat we in een dorp wonen waar niet veel

om niet uit de toon te vallen. En toch choqueerden

Marokkanen zijn, heeft daartoe bijgedragen. Stel

mijn kleren hen soms. Maar ik werd er heel warm

dat we in Brussel woonden, zou de sociale druk van

ontvangen. Mijn schoonmoeder zei me dat zij

de Marokkaanse gemeenschap veel groter zijn.”

houdt van diegene die van haar zoon houdt. Een oude vrouw in het dorp wilde haar laatste haan

Gelijkenissen

slachten ter ere van mijn komst. Ik werd echt har-

“Soms erger ik me wel eens aan al die interesse

telijk onthaald.

voor mijn huwelijk. We zijn misschien iets anders

Natuurlijk worden we vaak geconfronteerd met

dan een doorsnee koppel maar de basis is dezelf-

verschillen. Zo is Abdelhamid moslim en ik niet. Ik

de: liefde, respect, humor en vergeving. Die din-

heb dat ook duidelijk gemaakt van bij de start van

gen heb je nodig als je met je buurjongen huwt en

onze relatie: ik zal me niet bekeren tot de islam. En

als je met een man uit de Marokkaanse bergen

dat was nooit een probleem. Mijn man houdt zich

trouwt. Ik merk wel dat relaties tussen een mos-

SAMEN HET LEVEN KLEUREN

MICRO IN FORMAAT, MAXI IN COMFORT!

limmeisje en een Vlaamse niet-moslim jongen veel moeilijker zijn. De druk vanuit haar gemeenschap is dan vaak heel groot. Zelfs als de jongen zich tot de islam wil bekeren, wordt de relatie soms nog niet aanvaard. Dat is hard. Natuurlijk is het niet altijd eenvoudig te leven in een multiculturele samenleving. Maar ze is er, we kunnen ze niet ontkennen. Elke keer opnieuw merk ik dat er mensen zijn die zeggen: ‘Marokkanen, ik moet daar niets van weten. Maar Ali, die is tof, dat is mijn vriend.’ Dat is toch absurd? Trouwens, ook

Euron Micro Mini

Een nieuw anatomisch verband, speciaal ontwikkeld voor lichte tot matige incontinentie. De Hybatex™ technologie verzekert een optimale bescherming tegen lekkage en Active ODS® voorkomt onaangename geurtjes. Het ideale verband om de dag probleemloos door te komen!

als Belg kan je het slachtoffer zijn van racisme. Ten tijde van Marc Dutroux bijvoorbeeld dacht men in het buitenland dat alle Belgen pedofielen waren. Dat is net hetzelfde mechanisme als wanneer je alle Marokkanen amokmakers noemt. Veralgemenen is altijd gevaarlijk. Meestal maak ik er mij niet druk om maar toen de moordenaars van Joe Van Holsbeeck

onmiddellijk

gezocht

werden

Marokkaanse middens, heb ik mij boos gemaakt. In een lezersbrief heb ik mij verontschuldigd

De verbanden zijn comfortabel, voelen zijdezacht aan en hebben een perfecte pasvorm.

tegenover alle Noord-Afrikanen. Een leerkracht in de dovenschool leerde ons ooit eerst te zoeken naar de dingen die je gemeen hebt. Dat kan je net zo goed toepassen op relaties en op de multiculturele samenleving.”

De zachte witte non-woven buitenlaag is geheel geruisloos voor optimale discretie.

Geluk “Ik ben gelukkig met mijn man. We hebben twee prachtige kinderen en intussen ook een kleinzoontje. Ik ben Abdelhamid heel dankbaar voor onze

De perfecte pasvorm voor de lichte mannelijke incontinentie

zoon en dochter maar ook voor de Arabische en Berberse sprookjes die hij mij gaf. In de lessen volksopvoeding op zijn Marokkaanse school hoorde hij allerlei prachtige verhalen. Die heeft hij me allemaal verteld. Ik gebruik ze niet enkel in mijn

Voor meer info over dit gamma kan je terecht in onze Thuiszorgwinkels en op

www.thuiszorgwinkel.be

boeken, ik vertel ze ook in scholen, culturele centra en zelfs in gevangenissen. En zo ben ik geworden wat ik altijd wilde zijn, een verhalenvertelster.

Met deze bon kan je tot en met 30 november 2009 gratis stalen komen ophalen in je Thuiszorgwinkel.

Daarom wilde ik dat Abdelhamids naam op mijn

NAAM: ................................... ...........................................

als schrijfster. Trouwens, El Messaoudi vind ik een

boeken staat, maar hij wilde dat niet. Als dank voor zijn inspiratie gebruik ik daarom zijn familienaam heel mooie naam. Er zit zon in, er zit muziek in.”

ADRES:................................... E-MAIL:..................................

Tekst Nele Joostens Foto Oswald Van Landeghem

24 OKRA oktober 2009

OVER WAT TELT

‘Onze ogen vinden steeds minder rust’

Hij is een dichter van het pure soort. In één zwart-witbeeld legt fotograaf Walter De Mulder een pakkend stuk leven vast. Een schrijver heeft vaak pagina’s nodig om hetzelfde leven zichtbaar te maken.

Allicht is De Mulders liefde voor

kleunen en de wildgroei in steden.

Gent. Zijn jongste tentoonstelling

het eenvoudige landleven het

Daarop richtte Walter De Mulder

liep daar net af. Prachtige beel-

richtsnoer gebleven van zijn kijk

zijn lens. Het werden beelden die

den van Gentse kunstenaars, bui-

op mensen en op hun doen en

je niet vergeet.

tenlandse fotografen en dirigen-

laten. De eenvoud, de stilte, het

ten. Walter de Mulder, ook grafi-

masker, de ongeschonden natuur,

Moeder was leerschool

het leven in al zijn oprechtheid bij

Ik loop met Walter De Mulder

de tentoonstelling zelf in beeld.

gewone mensen, bij landslieden,

door de rustige ruimten van de

Hij is trots op zijn fotowerk maar

bij artiesten. Maar ook de mis-

Kunsthal in de Sint-Pietersabdij in

spreekt met enige nederigheid

authentieke. De mens zonder

cus met een sterk gevoel voor ruimtelijke verhoudingen, bracht

OVER WAT TELT

Foto van Walter De Mulder uit Land en Gezicht in Vlaanderen 1960-2000.

26 OKRA oktober 2009

praten tegen dat fotootje. Een

grafie eigenlijk geen kunst.

De werkelijkheid overstijgen

“Mijn leerschool kreeg ik bij mijn

“De fotograaf maakt de werkelijk-

moeder. En dat had niets met

heid

fotografie te maken. Stel dat ze

scher,

hier nu bij ons was bij die man

onbezonnen. Hij ziet meer, hij

daar op de foto, dan zou ze zeg-

kijkt gulziger. De schoonheid van

gen: ‘Heb je zijn vestje gezien?

het licht in de interieurs bij de

Dat was waarschijnlijk echte wol

mensen kan je in een studio nooit

en zo’n schoon kleurtje, dat groen,

evenaren. In een huis krijg je

dat blauw, dat purper. En heb je

onverwachte dingen want alles is

gezien welke schone, brede plan-

daar echt.

ken er op die vloer lagen?’ Moeder

Fotografie bevriest het beeld. Met

hield van de schoonheid van hui-

een video kan je er leven in bren-

zen, van licht, van alles wat mooi

gen. Dat heb ik gemerkt bij de

was. Niet alleen visueel. Leren

filmreportage die ik maakte over

luisteren naar klassieke muziek

onze betreurde jonge fotograaf

hebben we ook van ons moeder.

Patrick De Spiegelaere.

En als we ’s morgens nog in bed

Stel dat ik zou mogen kiezen tus-

lagen bij goed weer en de merels

sen een doodsprentje en een

Het aards paradijs van mijn jeugd

begonnen te fluiten, was dat van:

video van mijn vader, zou ik toch

“Mijn prille jeugdjaren in Poeke

‘Hé, jongens, ge moet niet meer in

voor de video kiezen omwille van

hebben een grote stempel op

bed liggen, luister liever eens naar

het levendige.

mijn leven gedrukt. Poeke, het in

die merel daar. Hij is al aan het

Maar voor een soldaat in de oor-

mijn ogen idyllische Oost-Vlaamse

zingen! En kijk eens naar de wol-

log is een fotootje een schat. Dat

dorp van mijn grootouders, de

ken!’ Bij moeder ging alles over

vergeeld prentje dat drie jaar in

ouders van mijn vader. Ik ben er

schoonheid. Ze leerde ons mooi

zijn zak heeft gezeten, waarmee

niet geboren maar het is voor mij

rechtop lopen en ik moest zwem-

hij praatte als er niets meer over-

een gevoelige plek gebleven waar

men om een beetje carure te krij-

eind bleef. Er gaat zo’n grote

ik nog elke dag aan denk. Op de

gen want ik was een ‘zevenmaan-

kracht uit van foto’s. Ook bijvoor-

kast in onze woonkamer staat de

derke’. Schoonheid kwam alle

beeld voor ouders die hun kind

foto van mijn grootvader en mijn

dagen ter sprake.”

verloren en voor het slapengaan

grootmoeder in de tuin van de

over het vak want hij vindt foto-

aantrekkelijker,

foto die pijn doet en die je toch

dramati-

verschrikkelijker,

meer

niet wil missen. Als ik mensen fotografeer, denk ik soms: die foto zou ik nemen voor een doodsprentje. Dat is niet gruwelijk, dat is realistisch. Je weet dat als moeder of vader sterft, iedereen hopeloos op zoek gaat naar een passende foto. Ze hebben wel een beeld van vader of moeder ergens op vakantie bij een monument, in een strandzetel, of op een feest met een glas in de hand. Maar een portret van hun ouders dat ze als aandenken willen meegeven, is er niet.”

Walter De Mulder: “Fotografie bevriest het beeld.”

oude pastorij. Die was volledig

een kruiske gaf: ‘God zegene en

vlees werd bewaard in de kelder.

ommuurd met een gebogen serre

beware u.’ Een ervaring die ik

Van een koelkast was nog geen

en een voortuin vol bloemen.

niet kan beschrijven, laat staan

sprake. Mijn grootmoeder stopte

Achteraan stonden aardappelen

ze aan de jongere generatie

de kousen voor een groot boe-

en groenten en groeiden alle

uitleggen.

rengezin en in ruil mocht ze bij

soorten vruchten zoals bessen,

Van toen ik kleuter was, bracht ik

hen karnemelk en boter halen.

kersen en krieken, zelfs vijgen.

de zomermaanden door in Poeke.

Mijn grootvader kweekte aardap-

Dit was voor mij echt het aards

Ik woonde met mijn zus en mijn

pelen en groenten en bij de been-

paradijs.

ouders

Sint-Amandsberg.

houwer kocht hij dan een groot

Dat mooie, trage ritme van leven,

Poeke, dat was ‘den buiten’ en

stuk spek. Dat bleef maanden

die vanzelfsprekende vriendelijk-

daar was het toen altijd goed

goed en als dat al wat ouder was,

heid voor elkaar. Daar werd nooit

weer want het was vakantie. In

was dat niet erg.

een woord hoger of lager gespro-

dat grote huis was er voor het

ken en dan die geweldige stilte

middagslaapje een koele plaats

waar je echt kon naar liggen luis-

waar de zon nooit kwam en waar

teren. En ’s avonds aan de stoof

je alleen een bromvlieg hoorde

zitten tot je elkaar bijna niet

gonzen tegen het gordijn. Het

meer zag. Pas dan werd het licht

lijkt zo helemaal niets als ik dat

aangestoken.

vertel maar het was onbeschrijf-

De mens zonder masker, de ongeschonden natuur, het leven in al zijn oprechtheid. Daarop richtte Walter De Mulder zijn lens.

het

lijk zalig. Ik heb daarover ook

nieuws van acht uur zette groot-

verteld in mijn boek Land en

’s Zondags ging mijn grootvader

vader

Gezicht in Vlaanderen 1960-2000

rond met de schaal in de mis en

gedaan, radio uit.

waarin ik een keuze maakte uit

na de hoogmis deed hij de biblio-

Ik zie nog altijd de kleur van de

mijn fotowerk van die periode. Ik

theek. Ik denk dat er maar goed

stenen, de afloop om het water op

zou veel geld geven om dat huis

twintig boeken waren maar die

te vangen in een gootje, het geluid

in Poeke terug te kunnen kopen.”

werden gelezen. En nadien ging

Een

paar de

minuten radio

voor

aan.

Nieuws

van een luik dat ’s avonds dichtge-

hij kaarten op de hoek.

draaid werd, het geknerp van een

“De mensen in het dorp kenden

Al het water dat onze grootou-

pomp, het gekraak van een deur

elkaar ook goed. Wij gingen

ders gebruikten, kwam uit een

en van de trap naar boven. Het

’s avonds rechtover bij de been-

pompke. Dat had al een verbin-

wijwatervaatje aan mijn slaapka-

houwer buurten. Dat huis had

ding in huis omdat het een pasto-

mer en mijn grootmoeder die mij

een ronde, gemetste trap en het

rij was. Maar bij grootmoeders

OVER WAT TELT

‘De fotograaf maakt de werkelijkheid aantrekkelijker, dramatischer, verschrikkelijker, meer onbezonnen.’ broer in een klein huisje recht-

foto’s van en je zal protest horen

van een boer met twee paarden.

over waar je met je hand aan de

van de dierenvrienden over die

Hij liet zijn dieren door een vijver

goot kon, stond dat pompke bui-

arme ratjes in zo’n gebouw!

lopen om te drinken. Ik ging

ten, net zoals bij alle kleine boe-

Ik versta dat die jonge mensen

trots mijn foto’s tonen en die

ren in het dorp. Wanneer die

agressiever worden. Ze hebben

boer ontfutselde mij de negatie-

mensen zich wasten en hoe dat

geen vierkante meter gras in de

ven om ze te laten vergroten. Ik

gebeurde, heb ik nooit gezien.

buurt. Ze zien geweld in alle hoe-

heb ze nooit teruggezien en dat

Wat een verschil met onze dage-

ken en kanten, keel over, mes in

spijt me.

lijkse douche en vier soorten

de buik. Ze zitten mee in het

Eens met fotograferen begonnen,

kaas en zes soorten vlees in de

stresserende gevecht tegen de

zag ik geen andere beroepsmo-

supermarkt. Verspilling die ons

tijd, elk op schok met een gsm en

gelijkheden meer. Ik deed het

ooit zuur zal opbreken.

al dat andere elektronische spul.

enorm graag.”

Ik denk wel dat mijn grootouders

Misschien moet er weer wat boe-

in al die soberheid toch gelukkig

renverstand komen. Als er vroe-

waren maar dat is moeilijk te

ger drie mensen woonden op één

Boeren, kinderen, kunstenaars

achterhalen. Ze waren in ieder

hectare, wonen er nu 24 op dezelf-

“Tegenwoordig is iedereen foto-

geval diepgelovig.

de oppervlakte. Als je in een

graaf.

Mijn grootmoeder stierf in het

konijnenkot acht diertjes steekt in

‘mitrailleuse’ honderden prentjes

‘oudmannenhuis’, niet te vergelij-

plaats van twee, is het vechten

en thuis kiest men de foto’s uit.

ken met de comfortabele kamers

geblazen. Gynaecologe Marleen

Soms zit men nog te knoeien

die het OCMW nu aanbiedt. Wie

Temmerman heeft groot gelijk als

met Fotoshop zodat er nog wei-

echt arm was, deelde de kamer

ze de mensen in Afrika wil laten

nig origineels overblijft. Daar is

met vier of vijf. De twee ‘zorg-

inzien dat ze minder kinderen op

niks tegen voor wie daar zijn ple-

nonnekens’ moesten in de winter

de wereld moeten zetten om de

zier in vindt. Maar ik ben er

naar de kolenkelder om de kolen

aarde leefbaar te houden. Maar ik

gerust in dat het echte fotogra-

met een kit naar boven te bren-

denk dat deze raad voor alle aard-

feren terugkomt. Ik vind de

gen. Zo stookten ze de kamers

bewoners geldt. Wat vroeger nog

zwart-witfotografie

warm. Wanneer en hoe die men-

kon, kan helaas nu niet meer.”

boeiend

sen dan gewassen werden?

met

nog

een

altijd

aantrekkelijk

moeilijk genoeg om ermee te

mens te worden. Ik hoor nog dat zachte klopje van een appel die

“Ik heb er nooit over nagedacht

in een foto. Of het nu kinderen of

in het gras viel als ik bijna lag te

wat ik ging worden. De school was

boeren of kunstenaars zijn - de

slapen.”

voor mij een marteling, ik lag

onderwerpen die ik liefst foto-

altijd in de clinch met de leraars.

grafeer - het licht in het beeld

En dan kreeg ik met mijn plechtige

brengt hen tot leven, bepaalt de

“Grote steden hebben iets onleef-

communie zo’n boxcameraatje. Ik

stemming, geeft de foto zijn

baars. Mensen trekken blind naar

heb de foto nog die ik toen maak-

unieke karakter. Hoe mooi kleur-

steden als New York. Gebouwen

te van een processie. Ik voelde

foto’s ook gemaakt kunnen zijn,

van

allicht voor behoed een stads-

Grote steden

OKRA oktober 2009

schiet

Een ‘boxke’ voor mijn plechtige communie

De stilte van Poeke heeft mij er

Men

werken. In zwart-wit kan je het best het licht accentueren en dat is het bijzondere en belangrijke

verdiepingen,

dat ik dat kon, fotograferen en ik

een zwart-witfoto heeft iets tijd-

geluidsoverlast, ruziënde kinderen

fietste kilometers in de rondte om

loos. Hij is vaak indringender

te dicht op elkaar, tonnen plastic

foto’s

Voorzichtig

omdat de aandacht minder wordt

afval. Je moet toch geen studie

natuurlijk want je moest zien dat

afgeleid door een kleurenpalet.

maken om te weten dat zo’n wol-

elke foto ‘gelukt’ was.

En hij geeft de ogen ook meer

kenkrabbers onleefbaar zijn. Steek

daar ratten in, publiceer er lucht-

Nederlandse grens mooie foto’s

honderden

nemen.

maakte

vlak

over

rust. Dat is ook voor jongere mensen heel belangrijk.”

Oud worden als een dirigent

‘Mogen we nog eens een inter-

mensen ze met genoegen kunnen

view van u afnemen, en wat

bekijken. Of ik daarmee ook de

“Ik heb destijds veel buitenlandse

denkt u daarover Meister?’

negentig haal?”

dirigenten tijdens hun repetities

In die video van De Spiegelaere

gefotografeerd. Ongelooflijk boei-

zegt de fotograaf: ‘Je hebt dat

Tekst Hilde Masui

end en pakkend, hoe zo’n mensen

schouderklopje

Foto’s François De Heel en

een orkest en vooral de muziek in

omgeving als je start maar ook

Walter De Mulder

handen hebben. Weet je waarom

als je ouder wordt. Je wilt horen

de meesten van hen zeer oud

dat je nog goed genoeg bent, dat

worden? Als een gewone mens

je meekan met de nieuwe gene-

met pensioen gaat, ‘bestaat’ die

ratie.’ Maar bij dirigenten blijft

een maand later niet meer. Hij

het

wordt niet meer opgebeld, men

Daarom leven ze zoveel langer.

vraagt niet meer hoe hij over iets

Ik ben geen dirigent maar ik ben

denkt. Maar dirigenten worden

nog heel graag bezig met mijn

tachtig, negentig letterlijk op hun

foto’s. Ik beleef er plezier aan om

piëdestal. Zij krijgen applaus,

met die foto’s steeds opnieuw

minutenlang, week in, week uit.

een ruimte op te bouwen waarin

applaus

nodig

van

wierook.

Walter De Mulder, Maurice & Marcel, Een foto-essay, Stichting Kunstboek, 2001. Walter De Mulder, Land en Gezicht in Vlaanderen 1960-2000, fotodocument, Roularta Books, 2005.

Bespaar op successierechten dankzij het duo-legaat. Vraag vrijblijvend informatie op: tel. 015 44 34 11 of michel.dumont@rodekruis.be

GRATIS

g voor infonamidda kring uw vrienden of vereniging

Ik wil graag schriftelijk meer informatie over een duolegaat aan het Rode Kruis ontvangen. Stuur mij een folder en bijkomende informatie a.u.b. Ik wil de mogelijkheden van een duo-legaat graag persoonlijk en discreet bespreken met Michel Dumont van het Rode Kruis. Ik wil graag een infonamiddag over legaten organiseren voor mijn vriendenkring of vereniging.

Stuur deze bon naar: Rode Kruis-Vlaanderen, Legaten, Motstraat 40, 2800 Mechelen. Fax 015 44 36 01 of mail naar michel.dumont@rodekruis.be Voornaam: Naam: Straat: Nummer:

Bus:

Postcode:

Gemeente:

E-mail:

Dankzij het duo-legaat kunt u een deel van uw bezit aan het Rode Kruis nalaten én uw erfgenamen bevoordelen. Bij een duo-legaat neemt het Rode Kruis de successierechten van uw erfgenamen ten laste. Dit levert hen een aanzienlijke besparing op en helpt het Rode Kruis helpen!

Uw vraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld.

code O

Paraat. Altijd, overal. Het Rode Kruis respecteert uw privacy. De informatie die we van u ontvangen wordt uitsluitend voor wervings- en communicatiedoeleinden door het Rode Kruis in een bestand opgenomen. De wet van 11 december 1998 i.v.m. bescherming van de persoonlijke levenssfeer t.o.v. gegevensverwerkingen, verleent u toegangsrecht tot deze gegevens en de mogelijkheid ze te verbeteren. Identiﬁcatienummer register geautomatiseerde verwerkingen: 000392255. Indien u liever niet meer gecontacteerd wordt door het Rode Kruis, kruis dan dit vakje aan: .

RECHTSINFO

Zien we onze kleinkinderen nog? Wanneer je kind gescheiden is, heeft dit vaak een grote impact op jouw relatie met de kleinkinderen. Al lang wordt aangenomen dat grootouders aanspraak kunnen maken op

het kleinkind. In de praktijk wordt dit echter vrij soepel toegepast. Bij de beoordeling van zulke vraag staat het belang van

omgangsrecht met hun kleinkinderen. Toch is dat pas sinds

het kind voorop. Bestaat er een

1995 uitdrukkelijk opgenomen in de wet.

ernstige discussie over het al dan

niet

toestaan

van

het

Alle grootouders van wie de

kind blijven zien, zelfs al is er

omgangsrecht, kan de gewezen

afstammingsband met de kinde-

geen wettelijke afstammings-

schoondochter of -zoon alles

ren wettelijk vastligt, kunnen

band. Ook de oorspronkelijke

doen om aan te tonen dat het

aanspraak maken op de wette-

grootouders kunnen hier aan-

omgangsrecht voor de schoon-

lijke regeling. Of de ouders van

spraak op maken.

ouders niet in het belang van het

deze

kleinkinderen

gehuwd

kind is. Vaak worden grootou-

waren of samenwonend, heeft

Voorwaarden?

ders bij dergelijke discussies

geen belang. Heeft een koppel

De wet bepaalt dat de grootou-

verdacht gemaakt. Zo zal het

een kind geadopteerd, kunnen

ders moeten aantonen dat ze

niet eenvoudig zijn dit omgangs-

ook de adoptiegrootouders dit

een bijzondere band hebben met

recht te verkrijgen als de grootouders v贸贸r de relatiebreuk wei-

Alle grootouders van wie de afstammingsband met de kinderen wettelijk vastligt, kunnen aanspraak maken op de wettelijke regeling.

nig contact hadden met de kleinkinderen. Het toestaan van omgangsrecht aan de grootouders kan in geen geval het bezoekrecht van de ouders in het gedrang brengen. De ouders krijgen absolute voorrang. Daarom zal het omgangsrecht ontzegd worden aan grootouders die via dit recht hun kleinkind willen opzetten tegen hun gewezen schoondochter of -zoon.

Grootouders

die

hun

bezoekrecht gebruiken om het kleinkind in contact te brengen met

ouder

aan

wie

het

omgangsrecht is geweigerd, zullen hun kleinkinderen ook niet meer mogen zien.

Toezicht In

optimale

omstandigheden

wordt er een regeling in der minne uitgewerkt. Lukt dit niet, kunnen

grootouders

zich

wenden tot de jeugdrechter. Zelfs wanneer een omgangsrecht werd bekomen, loopt het bezoek niet altijd van een leien

30 OKRA oktober 2009

Kom Kom voor voor nieuwe nieuwe ideeën ideeën naar naar de de

bon Uw inkomticket = kortings & voor “Park Natuur & Cultuur” de” enro Herk site “Kruidentuin abdij obbybeurs.be .deh www Info: elt. Hass te

dakje. Als de ouder bij wie het kind wordt afgehaald direct of indirect tegenwerkt, kan er een proces-ver-

voor alle creatieve trends • verkoop workshops • exposities • demonstraties de nieuwste creatieve technieken...

baal worden opgemaakt. Dat leidt soms tot de veroor-

23, 24, 25

deling van deze ouder. Er kan ook een vonnis worden

Grenslandhallen

gevraagd aan de rechter dat bepaalt dat de ouder een bepaalde som moet betalen telkens zich problemen voordoen. Dit zijn uiteraard heel pijnlijke situaties. Zijn er moeilijkheden, kunnen de grootouders het best contact houden met hun kleinkind via het bezoekrecht van hun eigen kind. Een kleinkind wordt natuurlijk het best gespaard van bitse discussies over het omgangsrecht.

26 OKTOBER

HASSELT

(B)

Gouverneur Verwilghensingel (Grote Ring)

Open: van 10u00 tot 18u00

DOE MEE & WIN! Verras ons met een zelfgemaakte kerst- of nieuwjaarskaart en lever deze in bij de infobalie aan de ingang. De 5 mooiste kaarten ontvangen een geschenkenpakket ter waarde van 100,- Euro. Prijzenpot: 500,00 Euro Toegangsprijs: € 8,50 Kortingen: k inderen -16 jaar gratis toegang Groepen v.a. 15 pers.: € 6,00 p.persoon Gratis stadsbus vanuit Hasselt station naar de Grenslandhallen

Tekst Pascal Hoedt

✂

€2,50 korting,

I]nhhZc@gjee

OKRA

p. persoon, geldig voor 2 personen op de inkom van € 8,50. Niet verenigbaar met andere kortingen en acties

KZg]j^oZc½ YVi cdd^i 6aaZ kZgY^Ze^c\Zc lZZg WZgZ^`WVVg KgVV\ kg^_Wa^_kZcY ^c[dgbVi^Z

%-%% .) (+* " <G6I>H

DkZgVa ^c 7Za\^ " ')j$')j :hi]Zi^hX] Zc Y^hXgZZi :^\Zc [VWg^XVVi

C>:JL dd` kddg hbVaaZ igVeeZc

lll#bdcda^[i#WZ

IgVea^[iZc ?V! hijjg b^_ jl <G6I>H YdXjbZciVi^Z

:><

C66B 69G:H I:A# I]nhhZc@gjee Bdcda^[i ck " @VaZlZ\ '% " .%(% <Zci " ;Vm %. '&+ +* ,* " ^c[d5bdcda^[i#WZ GZ\^dcVaZ XZcigV/ %' '&, (, -) " %( '(. '& )( " %&& '* '* )( " %. '&+ +* +* " %*% () *) *%

FILM Deze maand schotelen we je twee tijdsbeelden voor, één uit de Tweede Wereldoorlog en één uit de jaren zeventig. De eerste film speelt nu in de bioscoop, de andere vanaf eind deze maand. Allebei zijn ze zeker de moeite waard.

Eerder cinefiel en Vlaams

L’armée du crime.

My Queen Karo.

Wereldoorlog als bron van verhalen

ietwat afstandelijk, haast academisch zodat de kij-

Voor L’armée du crime baseerde regisseur Robert

ker nooit echt meegesleept wordt en zich niet gaat

Guédiguian zich op historische feiten uit de Tweede

vereenzelvigen met de personages. Toch sterk aan-

Wereldoorlog. Hij heeft het namelijk over een

bevolen.

Parijse verzetsgroep die voornamelijk bestond uit buitenlandse

communisten.

Deze

Joden

Jaren zeventig door kinderogen

Armeniërs ondernamen verschillende acties tegen

De nieuwe Vlaamse film My Queen Karo van cine-

de nazi’s. Toen de weerstandsgroep in februari 1944

aste Dorothée van den Berghe is een schot in de

werd opgerold, probeerden de Duitse autoriteiten

roos. Van den Berghe vertelt een verhaal vanuit het

de groep als een bende criminelen voor te stellen.

gezichtspunt van de tienjarige Karo en schetst zo de

Guédiguian draaide zijn film met veel aandacht voor

sfeer van de jaren zeventig. De protestbewegingen,

de mensen achter het verhaal. Hij toont niet alleen

de communes in de kraakpanden en de vrije liefde.

de verzetsdaden van zijn personages maar heeft

Omdat van den Berghe filmt vanuit het standpunt

ook veel oog voor hun huiselijke situatie. De cineast

van een nieuwsgierig meisje, hoeft de cineaste

laat zowel de psychologie van zijn personages als

geen standpunt in te nemen. Net als Karo benadert

hun activiteiten evolueren. Aanvankelijk bestaat het

ze de personages en gebeurtenissen onbevangen

verzet van sommigen alleen uit het drukken en ver-

en onbevooroordeeld. Die neutraliteit laat haar toe

spreiden van pamfletten maar geleidelijk plegen ze

om Raven, Karo’s vader en bezieler van de com-

ook aanslagen tegen de Duitse troepen. Een over-

mune, niet onverdeeld sympathiek voor te stellen.

gang die niet voor iedereen zo vanzelfsprekend is.

Zo toont ze dat de man die vecht voor vrijheid en zich tegen elke vorm van autoriteit afzet, zelf eist

In tegenstelling tot Amerikaanse films kreeg L’armée

dat anderen zijn ideeën blindelings volgen. Tegenover

du crime geen Hollywood-behandeling. De film werd

Raven plaatst van den Berghe Dalia, Karo’s moeder.

zeer sober gemaakt en waar commerciële thrillers

Ook al zet zij zich af tegen haar opvoeding en bur-

de voorkeur zouden geven aan herkenbare Parijse

gerlijke achtergrond, ze is niet zo compromisloos als

decors, opteerden de filmmakers hier voor onbe-

Raven en dus realistischer.

kende hoekjes van de lichtstad. Die soberheid

32 OKRA oktober 2009

ademt meteen de sfeer van de films van de jaren

My Queen Karo is een film zonder hoogstandjes

vijftig en zestig uit. Dankzij het gebrek aan pathos

maar met een sterke sfeerschepping en veel oog

komt de prent zeer overtuigend over. Omdat de

voor de menselijke trekjes van de personages. Dit

makers hun aandacht gelijkmatig over alle persona-

degelijke werk valt op door zijn trefzekere acteurs-

ges en hun familie verdelen, krijgt de film een wat

regie en de sterke acteerprestaties van Matthias

fragmentarische structuur. Die maakt het geheel

Schoenaerts (Raven) en Deborah François (Dalia). Tekst Willy Verbestel

Geurige kruiden, heerlijke keuken Eten en Vietnam, het is een geslaagde combinatie. Fijne kruiden, veel vis en heerlijke fruiten groentesoorten. Ook in de keuken van Hiep en haar dochter Dung. “Mama staat soms het hele weekend achter het fornuis. Maar een recept gebruikt ze nooit. Dat wordt een beetje zoeken, vrees ik.” Maar alles kwam goed, Hiep toverde verrukkelijke gerechten op tafel. Dung werd in Vietnam geboren maar herinnert er

kels waren. Mama was op dat ogenblik zwanger

zich amper iets van. In 1979 besloten haar ouders

van mijn broer maar hield het verborgen. Ze

hun geboorteland te ontvluchten. Ze werden een

vreesde dat ze niet zou mogen vliegen en dan zou

van de vele duizenden bootvluchtelingen. Nadat de

het vertrek maanden uitgesteld worden.” Maar

Amerikanen waren vertrokken, werden Noord- en

Hiep en haar gezin raakten wel in België en verble-

Zuid-Vietnam herenigd en werd het hele land com-

ven even in een vluchtelingencentrum in Braine-

munistisch. Vele Vietnamezen uit het zuiden vrees-

le-Comte. Een notaris uit het Leuvense trok zich

den dat het communisme weinig goeds zou bren-

het lot van het gezin aan en haalde hen naar de

gen en ontvluchtten hun land. Hiep, haar man en

studentenstad. Ze vonden er onderdak in een

Yoem kwamen in een vluchtelingenkamp van het

piepkleine studio. “Die notaris hielp ons met

Rode Kruis op de Filipijnen terecht. Daar was het

papieren en zorgde ook voor wat meubeltjes. Ook

leven hard. “Huisjes of tenten waren er niet, je

een vriendin stak een handje toe: ze ging mee

moest zelf een hutje bouwen, het was net Robinson

naar de winkel en naar de gynaecoloog. En ze

Crusoë”, vertelt Dung. Verschillende westerse lan-

zorgde ervoor dat mijn vader aan de slag kon. Op

den boden aan vluchtelingen op te nemen. Velen

proef uiteraard. Maar dat liep goed en hij mocht

wilden naar de Verenigde Staten of Australië.

blijven. Hij werkt er nog steeds.” En zo vond het

“Twee jaar na onze aankomst kwamen we op een

gezin zijn weg in België. Maar Vietnam is vlakbij,

lijst voor België te staan omdat hier al twee non-

ruik ik in de keuken.

Banh canh 2 l water

■

1 soepkip

200 gr rijstmeel

■

Nuoc cham ■

peper

■

zout

200 gr tapiocameel

■

vissaus

■

12 scampi’s

400 ml water

■

1 kleine ui

■

koriander.

4 teentjes look

2 rode chilipepers

3 koffielepels suiker 1 limoen

Kook de kip in het water, kruid met peper, zout en 3 eetlepels vis-

■

sap van

■

4 eetlepels nuoc mam (vis-

saus).

saus. Laat 1 uur sudderen. Pel de scampi’s en verwijder het darmkanaal. (1) Hak de scampi’s

Snijd de chilipepers in twee, ver-

fijn, kruid met peper en zout en voeg een halve eetlepel vissaus toe.

wijder de zaadjes en hak fijn. Pel

Snijd de ui in fijne stukjes. Bak glazig in olie. Voeg de gehakte scam-

de look en pers uit in een kom-

pi’s toe, laat 5 min. bakken. (2)

metje, voeg de chilipeper en de

Maak het deeg. Breng 400 ml water aan de kook. Voeg het hete water

suiker toe. Voeg het limoensap

langzaam onder voortdurend roeren bij de twee soorten bloem. Blijf

en de vissaus bij en voeg naar

roeren, kneed daarna met de handen tot een elastisch deeg. (3)

smaak 2-3 koffielepels water

Neem bolletjes van 5 cm doorsnede van het deeg en rol er plakjes

toe.

van 3 mm dik van. Snijd de plakjes in kleine reepjes. (4) Zorg ervoor

Deze saus kan in de koelkast tot

dat de sliertjes niet tegen elkaar plakken.

twee weken bewaard worden.

Haal de kip uit de bouillon en breng aan de kook. Voeg de deegsliertjes en de stukjes scampi toe. (5) Laat nog 15 min. koken. Kruid bij indien nodig. Dien op met gehakte koriander. (6)

Gebakken spinazie met nuoc cham 2 eetlepels pinda- of sesamolie

■

2 teentjes look

■

2 rode chilipepers

500 gr jonge spinazie nuoc cham

■

zwarte peper

3 eetlepels ■

zout.

Pel de look en hak fijn. Verwijder de zaadjes uit de chilipeper en snijd fijn. Verhit wat olie in een wok en bak de look en pepers gedurende 1 min. Voeg al roerend de spinazie toe. Voeg de nuoc cham toe als de spinazie geslonken is. Breng op smaak met peper en zout. Serveer met vlees, vis of kip. Vietnamezen gebruiken waterspinazie of moeraskool. Deze groente heeft lange smalle bladeren en is heerlijk van smaak.

34 OKRA oktober 2009

Tofoesoep met paddenstoelen 100 gr gedroogde shiitakes pers

■

olie

1 stukje verse gember

■

350 gr tofoe

■

4 tomaten

■

2 sjalotjes

■

vissaus

2 teentjes look ■

■

De Vietnamese keuken

25 gr garnalen

1 stuk verse gember

6 zwarte peperkorrels

4 kruidnagels

2 chilipe-

1 bosje koriander.

Bouillon: 500 gr varkensribbetjes 2 uien

■

1 eetlepel vissaus

1 kaneelstokje

■

1 eetlepel

2 stukjes steranijs

■

zeezout.

Bereid de bouillon. Doe de ribbetjes in een grote pan. Maak de uien, look en gember schoon en snijd in fijne stukjes. Voeg alle ingrediënten bij de ribbetjes (behalve zout), voeg 2 l water toe. Breng aan de kook en laat 1½ uur sudderen. Zeef de bouillon en breng op smaak met zout.

De Vietnamese keuken is geurig, exotisch, heerlijk eenvoudig maar toch gevarieerd en verfijnd. Vietnamezen eten graag en combineren uiteenlopende smaken: bitter, wrang, zuur, zacht, zout. De wokpan om te roerbakken en bamboemandjes om te stomen zijn het voornaamste keukengerei. Naast een overvloed aan groenten, fruit en zeevruchten zijn rijst, noedels en vissaus de belangrijkste ingrediënten. Meest traditioneel is de loempia: fijngesneden garnalen en varkensvlees met groenten en vermicelli, gewikkeld in rijstpapier en gebakken. Op elke straathoek wordt gebakken en gekookt en zijn lekkere gerechtjes te krijgen. Groene thee is de nationale drank. Lievelingsdranken zijn Ruou De (rijstlikeur) en Ruou Ran (slangenlikeur).

Laat de shiitakes 20 min. weken in water, giet af en snijd in dunne reepjes. Schil de gember en rasp fijn. Verwijder de zaadjes uit de chilipepers en snijd fijn. Snijd de sjalotjes in ringetjes, de tofoe in blokjes en de tomaten in stukjes. Verhit wat olie in een pan en laat de sjalotjes, pepers en gember 5 min. zachtjes bakken. Voeg de vissaus en de bouillon toe. Voeg de tofoe, shiitakes en stukjes tomaat toe en laat nog 5 min.

In het zuiden eet men bijzonder kruidig: typisch zijn rode pepers, gember, avocado, perzik, bloemkool, tropische vruchten en groenten, kokosnoot en suikerriet. In midden-Vietnam serveert men vooral veel groenten en fruit: aubergine, bittermeloen, pompoen, asperges, artisjok, mango, ananas en aardbeien. In het noorden is het eten minder sterk gekruid en lijkt het al meer op het Chinese: met aromatische peper, inheemse basilicum, munt en koriander. Hondenvlees is er een delicatesse, slakken zijn dé specialiteit in Hanoi.

sudderen. Strooi voor het opdienen de fijngesneden korian-

Enkele specialiteiten

der over de schotel.

Karper in kokosmelk 1 schoongemaakte karper koriander

■

1,5 dl kokosmelk

1 limoen ■

■

1 eetlepel verse

2 eetlepels nuoc mam (vis-

saus) ■ 4 kruidnagels ■ 1 eetlepel kaneelpoeder ■ 1 Spaanse peper

■

1 teentje look

■

1 stengel citroengras

■

1 eetlepel

olie. Schil het citroengras en hak het fijn. Snijd de Spaanse peper in fijne ringetjes. Rasp de schil van een limoen en roer er de vissaus onder. Verhit wat olie in een pan en bak het citroengras, de geplette peperkorrels, de geperste look, de Spaanse peper,

■ Nuoc mam: bruine vissaus met een sterke geur, verkregen door gisting van gezouten vis. Wordt in nagenoeg elke soep, roerbakgerecht en marinade verwerkt maar dient ook als dipsaus. ■ Nen ran of cha gio: gefrituurde opgerolde rijstpannenkoekjes, gevuld met noedels, krab, varkensvlees, ui en kruiden. ■ Canh kho quo nhoithit: balsempeer (bitterkommer) gevuld met varkensvlees. ■ Mien luon: palingsoep met doorschijnende vermicelli, gemaakt van rijstgriesmeel en maniokpoeder. ■ Pho: noedelsoep uit Hanoi die gegeten wordt als ontbijt. Het is een bouillon met rijstnoedels, stukjes rundvlees of kip, koriander en gember. ■ Banh chung: zoutgebak op Nieuwjaar, gemaakt van kleefrijst gewikkeld in bananenbladeren, met stukjes gepekeld varkensvlees en spliterwten.

de kaneel en de geplette kruidnagel gedurende 2 min. Neem de pan van het vuur en roer er de

Tekst Nele Joostens en

kokosmelk onder. Leg de stukjes karper in de

Kristien Descheemaeker

kokosmelk en laat afgedekt gedurende 10 min.

Foto’s Emy Elleboog

garen. Neem de stukjes vis uit de saus en verdeel over vier borden en versier met de geraspte limoenschil. Laat de saus voor de helft indikken. Zeef de saus en lepel ze over de vis. Pho.

MULTIMEDIA

Het aantal gegevens op onze computers groeit snel: we verzamelen niet alleen steeds meer muziek, foto’s, e-mails en video, de kwaliteit wordt ook gestaag beter waardoor de bestanden almaar groter worden. Daardoor is het steeds moeilijker om plaats te vinden voor al die bytes maar vooral ook om ze door te sturen.

Bestanden: steeds groter, steeds meer De evolutie is verbijsterend: de

en verzamelen grote muziekcol-

een externe harde schijf goed

harde schijven in computers zijn

lecties op onze computers. Hoe

van pas komen. Die sluit je aan

vandaag maar liefst duizend keer

houden we die enorme hoeveel-

via een eenvoudige usb-aanslui-

zo groot als de exemplaren in de

heid gegevens beheersbaar en

ting en ze verschijnt meteen als

eerste pc’s. Dat is nodig, want

hoe kunnen we die steeds gro-

tweede harde schijf. Heel wat

ook de bestanden die we opslaan

tere bestanden blijven doorstu-

extra plaats dus om bestanden

zijn enorm gegroeid. We beschik-

ren? Enkele handige tips.

op te slaan! Verplaats de bestan-

ken

over

fototoestellen

met

meer dan tien megapixels, filmen video in hoge definitie (HD)

Opgeruimd staat netjes

den die je weinig nodig hebt naar de externe harde schijf of gebruik ze als archief voor oude

Als we een nieuwe computer

e-mails of documenten. Zo houd

kopen, is er vaak zoveel ruimte

je de harde schijf van je pc vrij

op de harde schijf dat we het

voor de zaken die je wel regel-

niet te nauw hoeven te nemen.

matig gebruikt. Je let er het best

Toch is het een goed idee om

op dat de externe schijf usb-

van bij het begin alles netjes te

powered is. In dat geval neemt

houden. Heb je een bestand niet

ze stroom via de usb-kabel van

langer nodig, wis het dan met-

de computer en heb je dus geen

een. Controleer ook regelmatig

aparte stroomkabel nodig. Dat is

de collectie foto’s en muziek en

nog zo handig.

verwijder de bestanden waar je te houden is het goed de prul-

Grote bestanden versturen

lenmand van de computer regel-

We verzamelen niet alleen steeds

matig te legen.

meer bestanden op onze compu-

weinig aan hebt. Om plaats vrij

ter, ze worden ook steeds gro-

36 OKRA oktober 2009

Vaak bevat de harde schijf heel

ter. Een foto neemt bijvoorbeeld

wat bestanden die je niet wil

al snel meerdere megabytes in

verwijderen maar die je ook

beslag,

nauwelijks gebruikt. Dan kan

tientallen megabytes. Dat vormt

een

video

meerdere

Zippen maar! Zolang er computers bestaan, hebben gebruikers gebrek aan plaats. De bestanden waren vroeger veel kleiner maar hetzelfde gold voor de computers. Daarom is het fenomeen ‘zippen’ al bijna even oud als de computer. Zippen is het digitaal samenpersen van bestanden. Zo nemen ze minder plaats in maar om ze opnieuw te gebruiken moet je ze ‘unzippen’. Een populair gratis programma om bestanden mee te verkleinen is Winzip. Sommige bestanden kunnen spectaculair verkleind worden en dat is ideaal om ze door te sturen. Winzip heeft zelfs een speciale functie die grote bestanden niet alleen verkleint maar ook in stukjes hakt zodat ze net klein genoeg zijn om te e-mailen. Let wel: ook de ontvanger van je e-mail moet over Winzip beschikken om de bestanden opnieuw op hun normale grootte te brengen!

vaak een probleem als we die

schijf waar we het eerder over

het fototoestel verbindt met de

willen

e-mail.

hadden. Goedkope usb-sticks

computer, kan je het kaartje

Gelukkig zijn er enkele handige

versturen

kunnen al meerdere gigabytes

gebruiken als usb-stick en

sites om die bestanden te ver-

aan gegevens opslaan en zijn

er dus ook andere bestan-

sturen

dus geschikt voor foto’s. Voor

den dan foto’s op zet-

Senduit. Dat zijn websites waar

videomateriaal dat doorgaans

ten. Neem je foto-

je een groot bestand kan achter-

veel meer plaats inneemt, is een

toestel

laten voor een bepaalde periode

externe harde schijf interessan-

mee naar de per-

en waar anderen het kunnen

ter.

soon die de bestan-

zoals

via

Yousendit

afhalen. Het gebruik is heel een-

gewoon

den moet krijgen.

voudig: je surft naar de website

Beschik je niet over usb-stick of

Ook

en selecteert het bestand van

harde schijf, maar wel over een

andere

maximaal honderd megabyte.

digitale camera, kan je slim

kunnen prima functio-

De website geeft dan een link

gebruik maken van het geheu-

neren als geheugen voor

waar het bestand te downloaden

genkaartje in die camera. Als je

andere bestanden.

een

iPod

mp3-speler

is voor de ontvanger van jouw e-mail. Je hoeft dus enkel de link

Tekst Joren Gettemans

te mailen naar de ontvanger. Zijn mailbox raakt daardoor minder vol en de ontvanger kan zelf

Info

nog kiezen of hij het bestand wil

■ www.senduit.com

downloaden.

■ www.yousendit.com

Jezelf als koerier

■ www.winzip.com

Natuurlijk wil je je beelden niet altijd via het internet versturen. Soms wil je je fotocollectie of nieuwste video meenemen naar familie of vrienden. Dat kan via een usb-stick externe

of harde

Verplaats de bestanden die je weinig nodig hebt naar de externe harde schijf of gebruik ze als archief voor oude e-mails of documenten.

Stoer en speels OKRA-CREA

Oktober, de herfst laat zich nu echt wel voelen. Wil je toch een streepje zon in huis halen, kom je al een heel eind met enkele roosjes en wat groen.

Wat heb je nodig?

groen |

Hoe ga je te werk?

1 Maak twee halve taarten van het piepschuim en één van de oasis. Bekleed de taarten van piepschuim met stukjes binnenband. 2 Plaats de halve taart van oasis tussen de twee andere halve taarten. 3 Breng de bloemen en de buxustakjes aan op de oasis. 4 Werk af met de sierappeltjes of andere groene elementen. Tip Heb je nog hortensia’s in de tuin of kan je ze ergens krijgen? Met wat oasis, klimop en enkele rode roosjes maak je in een handomdraai een prachtig bloemstuk!

38 OKRA oktober 2009

Foto’s Emy Elleboog Idee Lieve Jonkers

PUBLIREPORTAGE

Een reis door de sterren? ’t Is eens iets anders voor je trefpuntuitstap! In het Euro Space Center van Transinne beleef je de reis van je leven tijdens een adembenemend spektakel. Kom binnen en laat je meevoeren in opeenvolgende shows, een fantastische odyssee vanaf de oorsprong van het universum met de big bang tot de meest futuristische ruimteprojecten. Ontdek het Europese laboratorium van het internationale ruimtestation en kom aan boord van het op ware grootte gebouwde Amerikaanse ruimteveer. De reis wordt afgerond met de adembenemende space show: beleef een waanzinnige rit op een asteroïde in onze dynamische bioscoop. Buiten geniet je van een groene ruimte om in een baan rond het Euro Space

Center tot rust te komen. Ons activiteitenparcours stelt je attracties en spellen voor gekoppeld aan wedstrijden: een reuze zonnestelsel, een galactisch labyrint, een ruimtewandeling van 6 km, de Europa 2 raket en de Skylarksonde, maquettes van de ruimteverovering, satellieten en een parabool. Exclusief (3 of 4 personen), demonstratie met trainingstoestellen van de astronauten. Probeer de maanwandelingsimulator en de multiaxis stoel uit: wat een gevoel! Kom naar het Euro Space Center en word een ruimtereiziger voor één dag. Duur: 5,5 uur.

WORD EEN RUIMTE REIZIGER VOOR ÉÉN DAG

Een blik in de ruimte

VOOR EEN BLI K I N DE R U IM T E

Heb je zin om een droomreis door tĳd en ruimte tegemoet te gaan ? Beleef samen met je OKRA groep, je kleinkinderen, je vrienden of je buren een uniek en origineel daguitstapje ! Geef jezelf een adembenemend spektakel. Stap in voor een fantastische odyssee vanaf de oorsprong van het universum met de Big Bang tot aan de meest futuristische projecten van ruimtelĳke verkenningen. Ontdek het Europese laboratorium van het Internationale ruimtestation en kom aan boord van het op ware grootte gebouwde Amerikaanse ruimteveer. Aan het einde van de reis beleef een waanzinnige rit op een asteroïde in onze dynamische cinema. Test ook de maanwandelingsimulator en zet enkele stappen op de maan. Buiten geniet van een activiteitenparcours met o.a. een ruimtewandeling van 6 km, een reuze zonnestelsel, een galactisch labyrint, maquettes, enz...

Tussen 1 juni en 31 december 2009 biedt het Euro Space Center aantrekkelijke en uitzonderlijke tarieven voor OKRA groepen (vanaf 20 mensen) en voor individuele OKRA leden aan.

Tickets volwassenen: 11 euro; kinderen -6 jaar: gratis; kinderen 6-12 jaar: 8 euro; senioren: 10 euro. Alle dagen open van 10.00 tot 16.00 uur behalve op maandag tijdens de schoolperiode. Het Euro Space Center is het hele jaar geopend voor groepen. In het restaurant word je vanaf 12,90 euro een driegangen menu voorgeschoteld. Je kan zelfs logeren in slaapzalen met zeven of acht bedden. Je kan het Euro Space Center combineren met een bezoek aan het kasteel van Lavaux Ste Anne, de schapenkwekerij en kaasmakerij van Acremont, het boekendorp Redu of het klokken- en beiaardmuseum van Tellin. Vraag het modelprogramma voor groepen! Euro Space Center, Rue devant Hêtres 1, 6890 Transinne, 061 65 01 33 of 34, fax 061 65 64 61, www.eurospacecenter.be, info@eurospacecenter.be.

Naam Okra afdeling Adres Straat Postcode

Gemeente

Stuur deze bon terug naar het EURO SPACE CENTER, tav Catherine Vuidar, Rue devant les hêtres 1, 6890 Transinne Per email : btob@eurospacecenter.be – Per fax : +32.61/ 65 64 61

■ info @ tapage.be

Info

Vraag vrijblijvend onze OKRA voorkeurstarieven en programma’s aan voor Groepen Gezinnen

6 O J F L J O & V S P Q B 6 O J F L J O & V S P Q B 6 O J F L J O & V S P Q B

TENTOONSTELLING

Het Gallo-Romeins Museum in het nieuw Dat het Gallo-Romeins Museum een plekje vond in Tongeren, hoeft niet te verwonderen. In deze Romeinse stad tref je overal sporen aan van een

Keltische gouddepot van Beringen, de ‘schat van

rijk verleden. In het vernieuwde Museum kan je je

Ambiorix’ met munten van de Eburonen, de

onderdompelen in de geschiedenis van Kelten, Romeinen en middeleeuwse herenboeren.

Nerviërs, de Trevieren en de Bellovaci, de gouden ring van keizer Commodus, het grafensemble uit Hoeselt, een loden staaf van keizer Tiberius, de vroegchristelijke tombe van Koninksem. Het is slechts een greep uit de collectiestukken.

Tongeren ligt midden in het glooiende Haspengouw,

Het museum is opgebouwd rond drie grote eenhe-

een streek die altijd zeer gegeerd was omwille van

den: de Prehistorie, de Gallo-Romeinse periode en

haar vruchtbare bodem. Hier vind je restanten van

de Merovingische periode. Als rode draad vind je

dappere Kelten, machtige Romeinen en middel-

vier kantelmomenten: 500 000 jaar geleden met

eeuwse kasteelheren en herenboeren. Wil je je

de komst van de eerste mensen, 5300 jaar voor

helemaal onderdompelen in het verleden, moet je

Christus met de start van de landbouw, 825 jaar

in het vernieuwde Gallo-Romeins Museum zijn. Het

voor Christus met de opkomst van de elite en

is naadloos ingebed in de stad en het gebouw op

10 jaar voor Christus met de stichting van Tongeren.

zich is al de moeite waard. In het Museum staat

De sobere presentatie van de voorwerpen, de hel-

het verhaal van het Romeinse Atuatuca Tungrorum

dere opbouw en de duidelijke taal, de educatieve

centraal. Met archeologische voorwerpen, heldere

tekeningen, de levensechte figuren in kunsthars,

teksten, films, maquettes en levensechte figuren

de films en maquettes geven je de kans op een

in kunststof, krijg je inzicht in de geschiedenis. De

aangename manier veel bij te leren.

grote open ruimtes maken van dit museum een fijne plek om in het verleden te vertoeven.

Vier kantelmomenten

Toegankelijk en kindvriendelijk Het Museum heeft duidelijk gekozen voor eenvoudige

animaties

interactieve

opstellingen.

Sinds de negentiende eeuw werden stukken opge-

Kinderen tussen zes en twaalf hoeven niet naar

graven en startte men met het verzamelen van

een aparte kinderzone maar kunnen hetzelfde tra-

archeologisch patrimonium. Vondsten uit de kam-

ject afleggen als ouders of grootouders. Schermen

pen van Neanderthalers, bronzen kokerbijlen, het

die aangeraakt mogen worden, prikkelen hun nieuwsgierigheid. Sporen zoeken, reizende tenten, leve de koe, de pot van Redo, de tocht naar de onderwereld. Het zijn enkele voorbeelden van interactieve opstellingen voor kinderen. De verschillende verdiepingen van het museum zijn ook bereikbaar met de ruime lift. De grote ruimtes, brede gangen en toegankelijke toiletten bewijzen dat het Gallo-Romeins Museum toegankelijkheid hoog in zijn vaandel voert.

Extra tentoonstelling PR-medewerker Patrick Mathei: “Van 5 december 2009 tot 13 juni 2010 zal hier een grote Keltische

In het Museum staat het verhaal van het Romeinse Atuatuca Tungrorum centraal. 40 OKRA oktober 2009

Glazen balsamarium waarin balsem werd bewaard.

tentoonstelling plaatsvinden onder de naam ‘Ambiorix’. De hele stad wordt erbij betrokken. Zo willen we Tongeren als oudste stad van België nog meer in beeld brengen. Trouwens, deze stad heeft meer te bieden dan enkel het Museum. Ook de basiliek, de schatkamer, het Begijnhof en het Belfort zijn de moeite.” Tekst Erik Lauwers

Info Gallo-Romeins Museum, Kielenstraat 15, 3700 Tongeren, 012 670 355, gram@limburg.be, www.galloromeinsmuseum.be. Open van dinsdag tot vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur, zaterdag, zon- en feestdagen van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets 7 euro, 55-plussers, personen met een handicap en groepen 5 euro, jongeren tot 26 jaar, scholen 1 euro, gezinnen 15 euro, rondleiding met gids mits reservatie.

Maak kans op een gratis duoticket. Zie blz. 51!

Genieten in landelijke stijl sfeer in huis, tuindecoratie, landelijk chique, arts & crafts, culinair paviljoen, brocante, hobby & mode

vrijdag 30 oktober t.e.m. maandag 2 november 2009 ﬂanders expo gent – elke dag van 10 tot 19 uur – www.countryside.be

Reserveer uw ticket in voorverkoop op www.countryside.be en geniet €2 korting ! 41

BOEKEN

Ignacio Martínez de Pisón.

Sarah Waters.

Van boeken en melktanden Met literatuur kan je alle kanten uit. En precies

De kleine vreemdeling

die grote variëteit is het waarmerk van de

Wie Sarah Waters’ werk kent, weet dat zij garant

leesvreugde. Dit keer presenteren we twee heel

staat voor intrigerende en spannende literatuur.

uiteenlopende romans. Maar in hun diepste kern

Verschillende keren stond deze Engelse auteur op de shortlist van de Man Booker Prize. Drie van haar

raken ze elkaar toch. Het gaat immers telkens

boeken zijn bewerkt voor televisie. Met De kleine

om geheimen die mensen meedragen.

vreemdeling brengt ze weer een originele en huiveringwekkende roman.

Melktanden

Engeland 1947. De overwinningsroes is voorbij en

Dientes de leche is de recentste roman van Ignacio

er heerst nog steeds schaarste. Dokter Faraday,

Martínez de Pisón (1960). Eerder las ik zijn debuut-

een veertigjarige vrijgezel van eenvoudige afkomst,

roman De tijd van de vrouwen en was enthousiast.

wordt ontboden op Hundreds Hall voor het zieke

Zijn tweede boek Melktanden wist me evenzeer te

dienstmeisje.

bekoren. Melktanden is een familiesaga en speelt

bewoond door de weduwe Ayres samen met haar

over drie generaties in het immer zonnige Spanje

kinderen Caroline en Roderick. Dr. Faraday raakt

tussen 1930 en vandaag. De Italiaan Raffaele

gefascineerd door het landgoed, temeer omdat zijn

Camvroni gaat als fascist vechten in de Spaanse

moeder er dienst deed als kindermeisje. Zijn leven

Burgeroorlog (1936-1939). Hij blijft plakken in

wordt verbonden met dat van het landhuis en zijn

Spanje en zet er een bijzondere familie neer. Ook

bewoners. Meteen komt hij in angstaanjagende

in Italië had hij al een gezin gesticht. Later treffen

situaties terecht.

de twee families elkaar. Dat levert inzicht op in hoe

Je zou De kleine vreemdeling een spookverhaal

de tijd mensen verandert, hoe beloftes worden

kunnen noemen. Waters maakt het echter nooit

verbroken,

begraven.

irreëel en overdrijft niet. Ze laat vreemde gebeur-

Melktanden is gevoelig, humoristisch, rauw en

tenissen voortvloeien uit het verleden en het

hard. Een kroniek van een halve eeuw recente

onderbewuste van haar personages. Ze toont de

Spaanse geschiedenis. Ook de prachtige cover

vergane glorie van de Engelse aristocratie die zich

maakt dit boek bijzonder.

moeilijk kan aanpassen. Maar ook de persoonlijke

hoe

geheimen

worden

Het

vervallen

landgoed

wordt

conflicten van de personages spelen een belangrijke rol. Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

Ignacio Martínez de Pisón, Melktanden, Signatuur, Utrecht, 2009, 400 blz., 22,95 euro. Sarah Waters, De kleine vreemdeling, Nygh & Van Ditmar, Amsterdam, 2009, 492 blz., 19,90 euro.

42 OKRA oktober 2009

OKRA-SPORT

Drie, twee, een, start! ‘Elke stap telt!’, het grootse wandelproject van OKRA, ging vorige maand van start. In een zeventigtal trefpunten zijn 55-plussers volop aan het wandelen. Heb jij de boot gemist? Pik dan vandaag nog aan bij een van de trefpunten die ‘Elke

Stappenteller telt elke stap Iedereen weet intussen dat bewegen belangrijk is. Maar doen we het ook? Studies wijzen uit dat senioren te weinig bewegen.

stap telt!’ aanbieden. Met het gratis

Terwijl dat een heilzaam effect heeft op de gezondheid.

wandeldoosje en de stappenteller ben

Trouwens, wil niet iedereen gezond ouder worden? Jij toch ook?

je er alvast klaar voor.

elke stap telt!

Maar waarom zou je kiezen voor ‘Elke stap telt!’ van OKRASPORT? Eenvoudig. Dit project is op maat van de 55-plusser. Voor je begint, wordt je conditie getest zodat je op jouw niveau van start kan gaan. Iedereen kan deelnemen, van absolute beginner tot geoefende wandelaar. Je grenzen worden stap voor stap verlegd op een verantwoorde manier. Bovendien wandel je minstens een keer per week met je vrienden en kennissen van OKRA. Je staat er dus niet alleen voor! Na tien weken voel je je gegarandeerd fitter en gezonder. Het enige dat je nodig hebt om van start te gaan, is het wandeldoosje en een stappenteller. Als je deelneemt in je trefpunt, krijg je het doosje gratis en de stappenteller in bruikleen. Nadien kan je hem aankopen tegen voordeelprijs.

Handig doosje Het wandeldoosje Elke stap telt! werd uitgegeven door het Davidsfonds en bestaat uit vele praktische wandelfiches. Wekelijks ontvang je een fiche. Hierop vind je het schema voor de volgende week. Deze fiches kan je thuis bundelen. Zo stap je je eigen wandeldoosje samen! Bij de oefenschema’s vind je telkens het aantal stappen dat jij die dag moet zetten. Dit aantal moet je achter elkaar zetten. Het is immers wetenschappelijk bewezen dat je slechts een positief effect op je gezondheid hebt als je minstens 15 min. ononderbroken actief bent.

Tel je stappen Wat je nog nodig hebt om met ‘Elke stap telt!’ te starten, is een stappenteller. Natuurlijk heb je er in soorten. De begeleider van je trefpunt vertelt je er alles over. Voor dit project kozen we een degelijke stappenteller. Je leest er automatisch op af hoeveel stappen je per dag zet. Maar je kan nog veel meer gegevens controleren. Hoe lang je achter elkaar wandelde bijvoorbeeld. Of hoeveel energie je verbruikte en welke afstand je wandelde. De teller onthoudt al deze gegevens zeven dagen lang. Heel interessant! Ben je nu klaar om ook mee te stappen? Tekst Wim Bogaert Foto Rob Walbers

Pik vandaag nog aan bij een van de ‘Elke stap telt!’-trefpunten. Ook in maart en september 2010 gaan nog trefpunten van start. Benieuwd of jouw trefpunt deelneemt? Kijk op www.okrasport.be of informeer bij je regio.

GEDICHT

Als ik het boek niet had zou ik รกnders leven. In de spiegels van het blad zie ik mijn gisteren. de nacht, het zeldzaam tedere van elk verleden dat niet vervaagt nu ik nog alles weet.

Als ik het boek niet had Ik ken de plekken waar het landschap

tot aan mijn voetzool plooit in veel verborgen geuren, de zon een feest is. Muziek een stortbui uit wijde galmgaten. Psalmen voor een ver verschiet.

Hoe zou ik weten wie de tijd ontstak, aan ieder woord zijn klinker gaf, zingend in mijn oor. De vreugde kan niet op in alle talen, in elk nieuw boek een jong bestaan.

44 OKRA oktober 2009

Jo Gisekin uit Het eiland van elkaar uitgeverij P, Leuven, 2006.

Lajos Vajda Lajos Vajda is een van de bekendste kunstenaars van het Hongaarse interbellum. Het KMSKA toont tijdens het najaar voor het eerst in West-Europa een overzicht van zijn werk. Zijn oeuvre kwam tot stand in een periode van autoritaire regimes en oorlog. Hij experimenteerde met de geometrische vormentaal van het constructivisme. Vanaf 1930 verbleef hij in Parijs en maakte er fotocollages waarin hij de toenmalige actualiteit in beeld bracht. In 1934 keerde hij terug naar Hongarije. Op het platteland verzamelde hij motieven ontleend aan de Slavische, Servische en Hongaarse volkskunst. Later verloor hij zijn geloof in de linkse Arbeidskring en creëerde hij onherkenbare ruimtes en plaatsen. Vajda stierf in 1941. Hij had een grote invloed op de avant-garde van zijn tijd.

Rogier van der Weyden, Lezende Maria Magdalena, Londen, The National Gallery.

Zoon van de hemel Het Paleis voor Schone Kunsten

Rogier van der Weyden 1400-1464

richt spotlights op China

Passie voor de meester.

Naar aanleiding van Europalia staat het Paleis voor Schone Kunsten dit najaar in het teken van China. Op het programma staan onder andere de historische tentoonstelling Zoon van de hemel, de hedendaagse expo State of Things en muzikale toppers als Yo-Yo Ma en Lang Lang. Zoon van de hemel brengt het verhaal van landsheren en keizers. Rond deze figuren die de band tussen hemel, aarde en mensen belichamen, werden bijna tweehonderd werken verzameld. Vijfduizend jaar van China’s glorierijk verleden schitteren aan de hand van nooit geziene stukken: bronzen beelden, prestigieuze jaden voorwerpen, cultusvoorwerpen in edelmetalen, keizerlijk porselein, zijdebrokaat, keramiek en reusachtige polychrome zijden rollen.

Rogier van der Weyden is de meest invloedrijke schilder van de 15de eeuw. Hij laat als eerste echte mensen met echte emoties zien. Deze tentoonstelling haalt meer dan honderd topwerken naar Leuven en is dan ook een van de culturele hoogtepunten van 2009. Van der Weyden is de meester van de passie en de ingetogen expressie. De audiogids mag je niet missen. Hij zorgt voor vier verrassende extra’s. Kardinaal Danneels en muzikant Gabriel Rios laten je met heel andere ogen naar het werk van van der Weyden kijken. En er mag zelfs gelachen worden. Enkele Vlaamse topacteurs brengen een hilarisch hoorspel bij het wandtapijt De legende van Trajanus en Herkenbald.

Info Van 17 oktober 2009 tot 17 januari 2010 in het KMSKA in Antwerpen, Leopold De Waelplaats, 2000 Antwerpen, 03 242 04 16, www.kmska.be. Open van dinsdag tot zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur, op zondag van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 6 euro, 60+ 4 euro. Maak kans op een duoticket! Kijk blz. 53.

UITJES

Lajos Vajda (1908-1941), Lebegö Hàzak (Drijvende huizen), 1937.

Info

Van 10 oktober 2009 tot 24 januari 2010 in het Paleis voor Schone Kunsten, Ravensteinstraat, 1000 Brussel, van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur, donderdag tot 21.00 uur, 02 507 82 00, www.bozar.be. Tickets: 9 euro, 60+ 8 euro.

Tot zondag 6 december 2009 in Museum M, Naamsestraat 96, 3000 Leuven, 016 20 09 09, www.rogiervanderweyden.be. Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur (donderdag tot 22.00 uur). Gesloten op maandag en op zondag 1 november 2009. Tickets: 9 euro + 2 euro voor een audiogids.

Maak kans op een duoticket! Kijk blz. 53.

Info

UIT Het Goudkantoor op het Waagplein: geslaagde combinatie van oude en nieuwe architectuur.

Groningen boven! “Er gaat niets boven Groningen”, beweren ze hier. En dat bedoelen ze ook letterlijk. Groningen is de hoogst gelegen stad in Nederland. Verder ligt er niets, tenzij de Waddenzee. Geen nood, je wordt vast hopeloos verliefd op deze bruisende stad.

Nee, er is geen verband met het aperitief. Hij werd genoemd naar Sint-Martinus, de bisschop van Tours.” We volgen de Poelestraat, het uitgaansgebied van de stad. “De Poelestraat heet zo omdat

Nederlanders gaan fietsend door

schaarse middeleeuwse gebou-

hier vroeger een poel was voor de

het leven. Dat is hier niet anders.

wen. Stadsgids Saskia Reimann:

paarden. Die stonden hier achter

Na Peking had Groningen in 2001

“Er is natuurlijk ook het huis van

in de Peerdestroate, zoals dat

het grootst aantal fietsers. Als

de Drie Gezusters. Daarachter

klinkt in het Gronings dialect,

voetganger houd je daar maar

bevinden zich vandaag meer dan

achteraf gewijzigd in Peperstraat.

beter

vierentwintig bars. Zo vind je er

Groningen heeft meer dan 265

Groningen verkennen, trek je je

een bijzondere ijsbar, volledig

eetgelegenheden, cafés en bars.

wandelschoenen aan en kijk je uit

opgebouwd uit ijs met lichten bin-

Die kunnen enkel draaien dankzij

je doppen.

nenin.

een jonge, energieke bevolking

Het symbool van Groningen is de

die bovendien over voldoende tijd

Martinitoren, met zijn 97 meter

en geld beschikt. Belangrijkste

de derde toren van Nederland.

klanten zijn bijgevolg de 25 000

We starten ons Groningse avon-

Wij noemen hem ook de Oude

studenten aan de Rijksuniversiteit

tuur op de Grote Markt, een van

Grijze. We beweren dat je pas

en evenveel aan de hogeschool.

de twee belangrijke middeleeuw-

echt in de stad woont als je vanuit

Op een bevolking van 188 000 is

se markten van Groningen. De

je huis de Martinitoren kan zien.

dat niet mis. De helft van de

rekening

mee.

Wil

Middeleeuwse markten

bevolking is trouwens jonger dan

andere is de Vismarkt. Die ligt achter het Raadhuis, een prachtig neoclassicistisch

bouwwerk.

Tussen de twee markten vind je het Waagplein met het typische Goudkantoor, een belastingkantoor uit 1635. Het is een van de

46 OKRA oktober 2009

Groningen heeft meer dan 265 eetgelegenheden, cafés en bars.

35. Nochtans biedt deze streek weinig werkgelegenheid. We hebben niet veel industrie, enkel een aantal overheidsinstellingen die zorgen voor een schoon milieu. De herbergen kennen geen slui-

In kaaswinkel Van der Ley mag je proeven.

Kanalen in de stad.

tingsuur. Ze sluiten pas wanneer

“De tralies van het Dolhuisje

honderden soorten, je mag ze ook

de laatste gast naar buiten wordt

waren bedoeld tegen uitbrekers.

proeven. Hier koop je nooit een

gesleept of gedragen! (lacht) Toch

Iedereen die afweek van de norm,

kaas in een zak! Ook bonbons

kennen we weinig criminaliteit.”

van homoseksueel tot epilepsie-

lusten de Groninger Stadjers wel.

patiënt, kwam hier terecht. Maar

Hotel Schimmel-penninck Huys

Naar het Dolhuisje

ook als je vijf dochters had en je

heeft een eigen bonbonatelier

Sint-

had er genoeg aan twee, kon je

met winkel. Het complex bezit

Geertruidsgasthuis werd in 1405

de andere kwijt in het Dolhuisje.

een intieme binnentuin en enkele

gebouwd als toevluchtsoord voor

Wilde je van een oude tante af

knusse salons met rijkelijk interi-

pelgrims.

naar

van wie je een erfenis kon ver-

eur. Knap, als je houdt van ver-

Groningen voor een relikwie van

wachten, bracht je haar naar het

sierde plafonds, houten lambrise-

de heilige Johannes. Zijn arm lag

Dolhuisje onder het mom dat ze

ringen en Tiffany lampen. Het

uitgestald in de Martinikerk, vlak-

gek was. In de 17de eeuw gingen

Feithhuis, een oud patriciërshuis,

bij de Grote Markt. De rijken wil-

gezinnen zaterdagavond doodleuk

is nu een prachtig café met dak-

den die pelgrims zo ver mogelijk

op uitstap naar het Dolhuis. In de

terrassen vanwaar je een uniek

uit de buurt. Wellicht stonken ze

picknickmand een fles bier en een

uitzicht hebt op het Martinikerkhof.

of hadden ze nare ziektes. Daarom

stuk brood en de pret kon begin-

De bediening verloopt bovendien

bouwden

van

nen. Hoe meer de dollen krijsten,

ouderwets en uiterst voorkomend.

Groningen de gasthuizen tegen de

hoe enthousiaster de bezoekers

Je kan hier terecht voor een lichte

stadsmuur aan. Na de reformatie

reageerden. Een akelig schouw-

lunch of thee en gebak. Het

kwamen er geen pelgrims meer

spel.”

Martinikerkhof

“Het

Pepergasthuis

Zij

kwamen

inwoners

naar Groningen en werden de gasthuizen

opvanghuizen

voor

Rondjes lopen

ligt

achter

Martinitoren en is de oudste plek van Groningen. Tot aan het eind

ouderen en gehandicapten. Pas

We belanden in de Oosterstraat,

van de 19de eeuw was het een

eind jaren zestig werden ze geslo-

een drukke winkelstraat waar je

echt kerkhof, nu een groene oase

ten en verbouwd tot huizen voor

van de ene delicatesse naar de

waar studenten graag luieren.

de gewone Groningse bevolking.

andere wordt geleid. In kaaswin-

Hier bevindt zich het Provinciehuis

Vele

kel Van der Ley vind je niet alleen

en de oude Latijnse school. Via de

gasthuizen

Pepergasthuis

zoals

het

dit Sint-

Anthoniegasthuis zijn nu vrij toe-

Het SintAnthoniegasthuis.

gankelijk en bezitten een prachtige binnentuin. Enkele zijn alleen op aanvraag te bezichtigen.” De hofjes

doen

denken

aan

Vlaamse begijnhoven. We laveren tussen zoetgeurende Passiflora, vlinderstruiken, lavendel, Digitalis en rozen. Rozerode stokrozen fleuren de gevels op. Enkele ramen hebben tralies.

UIT

de Noord-Nederlandse scheepsbouw vanaf de middeleeuwen.

Omgeving Trek voor deze boeiende stad

Het Groninger Museum.

enkele dagen uit. Bij mooi weer huur je het best een fiets om de het

statige panden. Veel burgemees-

groene omgeving te verkennen.

Prinsenhof. Saskia: “Het Prinsenhof

ters en notabelen vonden hier een

Het Nationaal Park Lauwersmeer is

werd in de middeleeuwen gebouwd

optrekje. Ook het universiteitsge-

de favoriete plek van de Stadjers.

als klooster. Later zetelde de eer-

bouw en de bibliotheek vind je

In de zeehondencrèche Pieterburen

ste bisschop van Groningen er en

hier. In de Rode Weeshuis-straat

overweeg je een adoptie. Een uit-

leefden de Spaanse stadhouders

bevindt zich het Rode Weeshuis,

stapje naar Schiermonnikoog? Of

er. Nog later maakten de stadhou-

vandaag verbouwd tot senioren-

een tocht over het wad? Noorwegen

ders van Friesland en Drenthe en

woningen. Hier werden uitsluitend

is niet meer zo ver.

de prinsen van Oranje hun opwach-

wezen

onderge-

Misschien ben je geboeid door

ting in het Prinsenhof. De prinsen

bracht. Zij droegen rode kleren.

architectuur en wil je de modern-

gebruikten het als buitenplaats.

De minder bedeelde wezen kre-

ste gebouwen van deze stad ont-

Nu kijkt een antikraakwacht toe

gen een groene outfit.

dekken? Er wacht je een aange-

tot het pand een nieuwe bestem-

In de binnenstad met zijn wirwar

name verrassing. Wanneer je de

ming krijgt. De stallingen zijn al

aan straten en steegjes kan je

stad binnenrijdt, kan je niet naast

verbouwd tot woonhuizen. De

eindeloos shoppen. Naast de grote

de Aperots of het imponerende

bewoners kijken uit op een waan-

winkelketens vind je talloze kleine

gebouw van de Gasunie kijken.

zinnig mooie achtertuin. Zij ver-

winkeltjes

spullen.

Naast het Groninger Museum zal

huizen nooit meer! Het Prinsenhof

Snuisteren doe je in straten als de

de uitdagende architectuur van

heeft een middeleeuwse tuin met

Kromme Elleboog, de Zwanestraat,

het Wall House je vast verbazen.

berçeaus.

de Oude Kijk in ’t Jatstraat, het

Binnen de waaier van hotels met

maar schaduwplekjes voor rijke

Hoge

der

Gedempte

een apart design valt beslist het

dames. Na uren borduren achter

Zuiderdiep.

Folkingestraat

Asgard Hotel te vermelden. Bij de

het raam wilden de vrouwen wat

mag je absoluut niet missen. Ze

realisatie van dit project in 2007

beweging. Bruin worden, was ech-

houdt het midden tussen de

werd uitsluitend gebruik gemaakt

ter uit den boze. Ingesnoerd en

Brusselse Dansaertstraat en de

van

opgedirkt, hielden ze het na enke-

Kammenstraat in Antwerpen. Zeg

grondstoffen en materialen. De

le rondjes voor bekeken. Puffend

maar de souks van Groningen.

muren zijn gestuukt met leem

van het zeulen met zware onder-

Zin in een museum? Volg je de

waarin gemalen schelpen en parel-

en bovenrokken, pruiken en ande-

Folkingestraat kom je uit aan het

moer werden verwerkt. Het biolo-

re attributen, begaven ze zich al

Groninger Museum, tegenover het

gische ontbijt is pure verwennerij

snel weer naar het theebuffet.

Centraal Station. Hiervoor trek je

en het hotel ligt op een kwartiertje

Hun ongezonde leefwijze kan je

het best enkele uurtjes uit. In het

wandelen van de Grote Markt. Zin

afleiden uit de schilderijen van die

Noordelijk Scheepvaartmuseum

in meer? Sprankelend Groningen

tijd waarop dames steevast lijk-

vaar je door de geschiedenis van

wacht op jou!

Gardepoort

kom

Geen

bij

liefdesnestjes

van

burgers

met

leuke

natuurlijke

duurzame

bleek en met uitpuilende ogen afgebeeld staan.

Tekst en foto’s Chris Van Riet

Ook nu kan je nog thee drinken in het

Prinsenhof.

’s

Zomers

de Theeschenkerij open vanaf 12 uur.”

Rode wezen We volgen even de Turfsingel met woonboten en lopen de Oude Boteringestraat in met haar grote,

48 OKRA oktober 2009

Info VVV Groningen, Grote Markt 25, +31 900 202 30 50. ■ Trein: vanuit Brussel via Rotterdam en Amersfoort of Gouda. Of rechtstreeks naar Schiphol en zo naar Groningen. Je bent minstens vijf uur onderweg. ■ Wagen: vanuit Brussel via Antwerpen - Breda - Utrecht - Groningen (vier uur). Parkeren in Groningen is geen enkel probleem. Er zijn twaalf parkeergarages in een ring rondom het centrum.

SPEEL EN WIN

31 winnaars! Winnaars kruiswoord juli-augustus 2009. Meer dan 4 000 deelnemers! ■ Wie kan er op uit naar de Moezel? Annie Dombrecht uit Oostende. ■ Wie krijgt een waardebon van 125 euro? Maria De Cock uit Mortsel. ■ Voor wie is De kleren die wij dragen? Yvonne Mallet uit Sint-Kruis, Alida Kelleneers uit Hoeselt, Gustaaf Peerlinck uit Hoogstraten, Marie-Josèphe Keldermans uit Schoten, Paul Vandersteene uit Waregem, Eliane Brackeva uit Dendermonde, Anna Das uit Lommel, Dora Sannen uit Zemst, Georges De Winne uit Zottegem, Anne-Marie Aneca uit Diksmuide. ■ Wie kan beginnen in Nina Schenk, Gravin von Stauffenberg? Paula Van Bael uit Hulshout, Robert Reynders uit Paal, Leonie Cools uit Puurs, Roger Pintelon uit Brugge, Achiel De

Wilde uit Zele, Francine Broeckx uit Ieper, M. L. Van Langenhove uit Muizen, Lisette Beankens uit Bilzen, Lucienne Vermeulen uit Begijnendijk, Guido Marechal uit SintAndries. ■ Wie krijgt Verliefd op een ander? Ria Geurts uit Genk, AnneMarie Dochy uit Koksijde. ■ Wie wint Alles wat ik verzwegen heb? Roger Dierickx uit Waarschoot. ■ Wie kan beginnen in Amerika Amerika? Willy Simons uit Aartselaar. ■ Wie wint een duo-ticket voor het SteM in SintNiklaas? Paul Dewaele uit Ingooigem, Maria Grauwels uit Walem, Lambert Appermont uit Bilzen, Robert Vanherk uit Neerpelt, Fernand De Smijter uit Zingem.

Oplossing: genieten. Antwoord op de schiftingsvraag: pastoor De Meerleer.

Vakantie met zicht op zee in HOTEL SANDESHOVED NIEUWPOORT Gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad

Een absolute aanrader! Aan de laagste prijzen!!!

NIEUWPOORTSE SENIORENWEEK

Oplossing sudoku september 2009.

Oplossing kruiswoordraadsel juli-augustus 2009.

U bent 60-plus? Kom dan snel langs om je gratis kaart op te halen. Ze geeft recht op €10 korting op het all-in menu (€43). Doorlopend heel het jaar en voor de ganse tafel.*

Van maandag 16/11/09 tot maandag 23/11/09 Van maandag 23/11/09 tot maandag 30/11/09 (of indien gewenst van zondag tot zondag) • logement op kamer of studio / appartement • in halfpension: ontbijtbuffet + middag-of avondmaal met saladbar & dessertbuffet • een welkomstdrink, een mosselfestijn & gastronomische brunch zijn inbegrepen • tal van activiteiten worden u aangeboden (bingo, quiz, optredens, uitstap toeristisch treintje,…) Prijzen:

VOLTAIRE

• € 255 per persoon met twee op een kamer • € 305 per persoon met twee op een studio/app bijkomende 3e volwassene op studio/app: € 172 p.p. • € 270 per persoon alleen op een kleine single • € 330 per persoon alleen op een grote single Wij hebben ook tal van andere promoties, we sturen u graag onze brochure toe!

CULINAIR GENIETEN FEESTZAAL • RESTAURANT

Vandebemptlaan 6a, 3001 Heverlee • Tel. 016 20 44 43 • • www.voltaire.be • info@voltaire.be • *Niet op vrijdag- en zaterdagavond en zondagmiddag.

KIJK OP PAGINA 53 VOOR JOUW EXTRA OKRALEDENVOORDEEL

ZEEDIJK 26 TE 8620 | NIEUWPOORT- BAD 058/22 23 60 | info@sandeshoved.be Website: www.sandeshoved.be

49 49

SPEEL EN WIN

Winnaars juli-augustus 2009 op blz. 49! HORIZONTAAL 1 vee van zuiver ras 5 toilet 10 pers. voornaamwoord 11 literatuur 13 gemiddelde tijd van Greenwich (afk.) 14 kilometer 16 projectieplaatje 17 kip 19 lichaamsdeel 21 toespraak 23 halfbloed 24 plek 26 boven het gewone 28 met dien verstande 29 heilig voorwerp van de indianen 30 inhoudsmaat 31 televisiestation 32 rookgerei 33 nikkel 35 erfelijk materiaal 38 dichtkunst 39 vrucht 41 wedstrijdbeker 44 rivier in Rusland 46 pers. voornaamwoord 47 plantje 49 en omstreken 50 roofvogel 52 stremsel 54 kortschrift 56 zwart paard 57 oliehoudend gewas 58 wat 59 ieder 61 uitroep 62 miljoen (afk.) 63 sint 65 bovendien 67 rivier in Egypte 68 uitroep 69 werkplaats 70 met geledingen.

Kruiswoordraadsel 2 4

9 1

VERTICAAL 1 volgorde 2 lange rij 3 voorzetsel 4 etage 6 lange golf 7 grootmoeder 8 dikke kleverige vloeistof 9 te koop 10 hotel-, restaurant- en caféwezen 12 dappere vrouw 15 hockeybegrip 16 insectenverdelgingsmiddel 17 humeur (scherts.) 18 naar aanleiding van 20 zeer klein vlindertje 22 Excellentie 25 kippenhok 27 paardrijdster 29 van de tijd onafhankelijk 34 doffe slag 35 december 36 ampère (afk.) 37 naaldboom 40 lekkernij 42 onderdeel van de Verenigde Naties 43 tijdje 45 vogel 46 strijd tussen volkeren 48 stiekemerd 49 takje 51 bijwoord 52 Bijbelse figuur 53 uitroep van afkeer 55 lidwoord 60 boerderijdier 62 lengtemaat 64 ter zee 66 kroon 67 neon 68 Hoogduits.

5 8 Stuur je oplossing naar OKRA-magazine, Kruiswoord oktober 2009, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 oktober 2009. De winnaars verschijnen in het december 2009-januari 2010 nummer. Voeg één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).

Oplossing kruiswoord oktober 2009

Naam: Straat:

Nr.:

Postnr.:

Woonplaats:

Tel.:

E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer: Schiftingsvraag: Hoe heet de president van Brazilië?

Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!

50 OKRA oktober 2009

Sudoku Alle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

SPEEL EN WIN

30 prijzen! ■ Weekend Groningen voor twee personen in Asgard Hotel (waarde 165 euro). Info ASGARD HOTEL, Ganzevoortsingel 2-1, 9711AL Groningen, www.asgardhotel.nl, +31 (0)50-368 48 10, fax +31 (0)50-318 84 43, rmulder@asgardhotel.nl.

■ Waardebon van 125 euro. Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen. Info De Kinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende, 059 70 16 97, fax 059 80 90 88, receptie@dekinkhoorn.be, www.dekinkhoorn.be.

■ 23 boeken. Vijf exemplaren van Melktanden van Ignacio Martínez de Pisón (waarde 22,95 euro). Vijf exemplaren van De kleine vreemdeling van Sarah Waters (waarde 19,90 euro). Vijf exemplaren van Geheimen uit de kloostertuin. Tuinbeleving als inspiratiebron (waarde 29,95 euro). Vijf exemplaren van Onze nieuwe kosmos. Een nieuwe kijk op het heelal (waarde 12,95 euro). Een exemplaar van Yemma van Tahar Ben Jelloum (waarde 18,90 euro). Een exemplaar van Verloren land. Elke familie heeft zijn geheimen (waarde 19,90 euro). Een exemplaar van Zoete mond van Thomas Rosenboom (waarde 22,50 euro). ■ Vijf gratis duotickets voor het Gallo-Romeins Museum in Tongeren. (waarde 14 euro).

Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende, 059 55 27 55, fax 059 55 27 59, info@ravelingen.be, www.ravelingen.be. Ol Fosse d’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1, 6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04, olfosse@olfossedouth.com, www.olfossedouth.com.

HOREN, ZIEN EN… SCHRIJVEN

Welvaart en welzijn Wat gebeurt er toch in ons kleine landje? Vandaag

Jongeren ontspannen er zich maar leren ook

lees ik in de krant dat Vlaanderen de rijkste regio

samenwerken, gezag aanvaarden, omgaan met

van Europa zou zijn. Natuurlijk leven hier ook heel

verscheidenheid en ze leren waarden en normen

wat mensen die de eindjes moeilijk aan elkaar kun-

kennen. Hoeveel mensen die nu een belangrijke

nen knopen. Maar gelukkig staat ons stelsel van

positie bekleden, vertellen niet dat leider zijn in

sociale zekerheid nog overeind. Je zou maar eens

een jeugdbeweging even belangrijk was als de

een bejaarde man of vrouw zijn in Rusland. Dan

gedane studies?

moest je op straat een paar eieren of groenten verkopen om te overleven. Of je zou maar eens

Soms worden de begrippen normen en waarden als

een handicap moeten hebben en in Roemenië of

‘conservatief’ afgedaan. Waarom eigenlijk? Is soli-

Bulgarije wonen. Daar is bedelen soms de enige

dariteit geen eeuwigdurende waarde? Moeten we

bron van inkomsten.

ons niet blijvend bekommeren om mensen die in armoede leven? Mensen voor wie gezondheidszorg

En toch. We staan ook op kop wat verkoop van

bijna onbestaande is, die hun kinderen de honger-

slaap- en kalmeerpillen betreft. Ook de cijfers van

dood zien sterven, die hier tevreden moeten zijn

zelfdoding zijn hier angstwekkend hoog. Depressies

met onaangepaste huisvesting.

zijn een belangrijk ziektebeeld geworden. De een-

Zijn verkeersregels geen normen? Als we die niet

zaamheid waarin sommigen leven is tragisch.

toepassen, vallen er nog meer slachtoffers. Alle

Nochtans bestaat er een ruim gamma aan hulpver-

kinderpsychologen en kinderpsychiaters zijn het er

lening in ons land. Maar sommigen zijn zo gekwetst

over eens. Ouders moeten grenzen stellen aan hun

en eenzaam dat ze de energie niet meer hebben

kinderen. Ze moeten met andere woorden normen

om de nodige stappen te zetten.

opleggen: tot hier en niet verder. Hoe zullen de kinderen zich anders kunnen handhaven in een

Waarom zijn welvaart en welzijn zo moeilijk te

samenleving waar ze ook met tegenslagen te

verzoenen? Ontegensprekelijk is er een tekort aan

maken zullen krijgen en gezag moeten kunnen

verbondenheid. Het natuurlijke sociale weefsel is

aanvaarden?

grotendeels weggevallen. Families wonen ver weg van elkaar of het contact werd verbroken. Het

En toch is onze tijd een boeiende tijd. Je kan als

doet pijn als grootouders zeggen dat ze hun klein-

zeventigjarige de Mont Ventoux oprijden. Of met

kinderen niet meer zien. Dikwijls drijven geld-

een groep senioren op daguitstap of een verre reis

kwesties families uit elkaar. De samenleving stelt

maken. Een leuk restaurantje bezoeken of van een

veel eisen. Je moet meekunnen, alles evolueert

terrasje genieten. Onze grootouders zouden schrik-

razendsnel. Is cocooning dan het antwoord? Zich

ken als ze de mogelijkheden van de ouderen van

terugplooien in het eigen kleine gezin, de ‘boze

vandaag zouden zien. Maar we mogen de grote

buitenwereld’ buitensluiten? Dan mag er niets

groep die het moeilijk heeft niet vergeten. Ook dat

gebeuren of de eenzaamheid loert om de hoek.

is een opdracht voor solidariteit. Kennen we onze

Een mens heeft andere mensen nodig om zich

buren? Durven we de allochtone moeder aan de

goed te voelen. Een uitgebreide familie of vrien-

schoolpoort aan te spreken? Doen we onze porte-

denkring. Een vereniging of een groep vrijwilligers

monnee open voor acties van Welzijnszorg of

waar je je thuis voelt. Het beangstigt me dat

Wereldsolidariteit? We hebben allemaal maar één

scouts en Chiro moeilijk leiding vinden. Vele jon-

leven. Hoe zullen we daarop terugkijken? Als een

geren verdienen liever geld tijdens de vakantie.

leven vol verloren kansen of als een leven waarin

Nochtans vormt de jeugdbeweging een goede

we een klein beetje bijdroegen tot een betere

voorbereiding op de toekomst als volwassene.

samenleving? Griet Trioen

Een mens heeft andere mensen nodig om zich goed te voelen. 52 OKRA oktober 2009

Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 12 euro) voor de tentoonstelling In de voetsporen van Bartòk. Lajos Vajda en het Hongaarse surrealisme. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Lajos Vajda, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Lajos Vajda.

Info zie blz. 45.

✂

OKRA-LIDKAART = GELD WAARD

Win gratis duoticket

Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de 5 gratis duotickets (waarde 18 euro) voor de tentoonstelling Rogier van der Weyden. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Rogier van der Weyden, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Rogier van der Weyden.

Info zie blz. 45.

Lajos Vajda (1908-1941), Lebegö Hàzak (Drijvende huizen), 1937.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.:

Woonplaats:

Telefoon:

Postnr.:

E-mail:

Telefoon:

Win gratis duoticket Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 20 euro) voor de tentoonstelling Zoon van de hemel. Stuur deze bon vóór 31 oktober 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Zoon van de hemel, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Zoon van de hemel.

Woonplaats:

Info zie blz. 45.

E-mail:

Win gratis ticket voor de Hobbybeurs 2009 Maak kans op een van de 94 gratis tickets (waarde 8,50 euro) voor de Hobbybeurs 2009. Stuur deze bon vóór 15 oktober 2009 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Hobbybeurs, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling Hobbybeurs. Info: Van 23 tot en met 26 oktober 2009 in de Hasseltse Grenslandhallen, Gouverneur Verwilghensingel 70 (grote ring), 3500 Hasselt. Open van 10.00 tot 18.00 uur. Tickets: 8,50 euro; kinderen -12 jaar gratis toegang, www.dehobbybeurs.be.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Telefoon:

Woonplaats:

Postnr.:

E-mail:

Telefoon:

Woonplaats: E-mail:

Tien procent korting voor Euro Space Center In het Euro Space Center staan de ontdekking van de ruimtevaart en de exploratie van de ruimte centraal. Alles wordt in het werk gesteld om de bezoeker mee te nemen in een echte space odyssee, een reis door de

geschiedenis van de ruimtevaart. Dankzij de blauwe atmosfeer, de muziek en de aftelling, zijn de bezoekers al in een buitenaardse sfeer ondergedompeld van zodra zij het centrum betreden.

Meer info. Zie blz. 39.

Euro Space Center, Rue devant Hêtres 1, 6890 Transinne, E411, afrit 24, 061 65 01 33, www.eurospacecenter.be. Tickets 11 euro; kinderen -6 jaar gratis; van 6-12 jaar: 8 euro; senioren: 10 euro. Op vertoon van je OKRA-lidkaart krijg je tien procent korting op de toegangsprijs van Euro Space Center.

Tien euro korting bij Voltaire + glas champagne Ben je 60-plus? Dan heb je recht op 10 euro korting op een all-in menu (43 euro) bij Voltaire. Kom snel langs om je gratis kaart op te halen! De korting geldt het hele jaar door en voor het volledige gezelschap. Je kan je kaart bestellen via www.voltaire.be. OKRA-leden krijgen een gratis glaasje champagne.

Info Restaurant Voltaire, Vandenbemptlaan 6a, 3001 Heverlee, 016 20 44 43, www.voltaire.be, info@voltaire.be.

VOLTAIRE

colofon

OKRA-regio’s

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw PB 40, 1031 Brussel 02 246 44 37, fax 02 246 44 42, www.okra.be, magazine@okra.be Redactie Lieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet Redactieraad Magriet Daenen, Herman De Leeuw, Erik Lauwers, Hilde Masui, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne Verantw. uitgever Jan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

OKRA-Limburg vzw Koningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt 011 26 59 30 fax 011 22 59 50 limburg@okra.be www.okra.be/limburg

Oost-Brabant Platte Lostraat 541, 3010 Leuven 016 35 96 94 fax 016 35 95 55 oostbrabant@okra.be www.okra.be/oostbrabant

Brugge Oude Burg 23, 8000 Brugge 050 44 03 81 fax 050 44 03 90 brugge@okra.be www.okra.be/brugge

Mechelen Begijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen 015 40 57 45 mechelen@okra.be www.okra.be/mechelen

Brussel Bergensesteenweg 436, 1070 Brussel 02 555 08 30 fax 02 555 08 39 brussel@okra.be www.okra.be/brussel

Midden-Vlaanderen www.okra.be/middenvlaanderen Poel 8, 9000 Gent 09 269 32 15 • 09 269 32 16 middenvlaanderen@okra.be ■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be ■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be ■ Gent Poel 8, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be ■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be

Oostende Ieperstraat 12, 8400 Oostende 059 55 26 90 fax 059 55 26 12 oostende@okra.be www.okra.be/oostende

Ieper Sint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper 056 26 63 40 fax 056 26 63 06 ieper@okra.be www.okra.be/ieper

Vormgeving gevaert graphics nv Coverbeeld François De Heel

Kempen Korte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout 014 40 33 50 fax 014 40 33 52 kempen@okra.be www.okra.be/kempen

Druk Corelio Printing, Erpe-Mere Reclameregie Publicarto Sylvain Van Der Guchtlaan 24, 9300 Aalst 053 82 60 80 fax 053 82 60 90 com@publicarto.be

Kortrijk Wijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk 056 26 63 53 fax 056 26 63 10 kortrijk@okra.be www.okra.be/kortrijk

Oplage: 175 090 exemplaren

n pe

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

02 246 57 72

Het novembernummer 2009 verschijnt uiterlijk op 24 oktober 2009.

02 246 44 47

02 246 57 72

02 246 39 44

54 OKRA oktober 2009

Roeselare Beversesteenweg 35, 8800 Roeselare 051 26 53 07 fax 051 22 59 80 roeselare@okra.be www.okra.be/roeselare Tielt Oude Stationsstraat 12, 8700 Tielt 051 42 38 08 fax 051 40 89 79 tielt@okra.be www.okra.be/tielt Waas en Dender ■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be ■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender

tvol actie f

kristelijk r es

c pe

Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

Antwerpen Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen 03 220 12 80 fax 03 220 17 68 antwerpen@okra.be www.okra.be/antwerpen

Algemeen secretariaat | www.okra.be | secretariaat@okra.be www.okrasport.be | 02 246 44 41

02 02 02 02

246 246 246 246

44 36 44 35 42 09 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CMPensioendienst 02 246 44 31 02 246 44 45 Studiedienst 02 246 44 40 02 246 39 45 Communicatie 02 246 44 37 02 246 44 33 02 246 57 71 Websites 02 246 44 44

Uw schoenenspecialist: ook voor grote maten !

www.

1000m2 TOPMERKEN

YouthStyle: FlyLondon*G-StarRaw* Le Coq Sportif*Asics*All-Star*Converse* Nike*Adidas_Porche/Vespa*Puma_Ducati* Replay*Scapa*Dvs*Vans*Palladium*Diesel* In elk merk keuze uit vele modellen en kleuren !!

.com

MensStyle: Hugo Boss*Giorgio*Think!* G-StarRaw*Diesel*Replay*TommyHilfiger* Floris_Timberland*NeroGiardinni*Sebago* Classic: Van Bommel*Ambiorix*Scapa*Wolky* Geox*Rieker*Lloyd*Ara*Clarks*El Naturalista* Specials: Bugarri(+8cm)*Xsensible*Solidus* MEPHISTO sano*Allrounder*(+120 mod.)

GirlsStyle: SPM*Brako*ChelseaBlues*G-StarRaw* Nero Giardini*Fidji*Jhay*FlyLondon*Koxko*Laura* Harlot*Gixus*El Naturalista*Replay*Timberland* Lady: : PeterKaiser*Gabor*Ara*Mephisto*Noë* Think!*Clarks*Geox*PonsQuintana*Luxat*

voor losse steunzolen !

KIDS: Rondinella*Stones&Bones*Walkid* Barst*Chérie*Scapa*LelliKelly*Timberland* LeCoqSportif*Bluehaven*Palladium*Ricosta* Geox*Kipling*Lowa*Pepino*Shoesme*Guma* www.HEELYS.be: schoen+wieltjes *CROCS*

Met uitneembaar voetbed EN kleine/grote maten ! Finest*Durea*Verhulst*Peron*ChristianDietz*Ara* MephistoMobils*Gabor*Solidus*Livingstone*Vabene* Footnotes*Rieker*Clarks*Wolky*Platon*LisaTucci*… Chroomvrij: Think! *El Naturalista*MissClair* Brako/Anatomics*Ambiorix*ChelseaBlues*Footnotes* FITFLOP* Crocs*Vital*Berkemann*Birki‛s*Stuppy* Diabetici/Strech: Starfitt*Varomed*Xsensible*

MBT: The Anti-Shoe !! (enorme keuze) SANO: New Technology By Mephisto ! Helpen bij Rug-,Heup-,Voet-,en Spierklachten. Nordic-Walking-Running: Lowa*Asics*Mephisto* NewBalance*Teva*Timberland*AllRounder*Nike*

Niet geldig tijdens de sperperiode.

WAARDEBON

VOLG WEGWIJZERS! Malderen - station

ELKE DAG OPNIEUW : VELE NIEUWE EN TEVREDEN KLANTEN !!

Ik fiets nog steeds met veel plezier, dankzij TENA Pants Discreet. Je blaas niet altijd meer de baas? Laat je daardoor niet weerhouden om lekker actief te blijven. Vertrouw op de extra bescherming van TENA Pants Discreet. Dat combineert het draagcomfort van gewoon ondergoed met de zekerheid van een snel absorberend verband. En dankzij Odour Controlâ&#x201E;˘ wordt het ontstaan van geurtjes tegengegaan. Zo blijf je droog, fris en vol zelfvertrouwen, of je nu achteraan in de groep meefietst of op kop rijdt.

TENA Pants. Voel je vrij. Bel voor een gratis proefverpakking of meer informatie met 0800-94545 (gratis) of ga naar onze website.