Osnivači LUK-a
Galerija Art, Kragujevac 13–26. decembar 2019. godine
Milutin Pika Veličkovič • Radmila Ilić • Branivoje Jakovljević • Miloš S. Maksimović Svetislav Mladenović • Đorđe Obradović • Dragan Panić Siniša Pavić • Jelena Petrović • Vladan Subotić
Udruženje likovnih umetnika Kragujevac
Povodom obnavljanja rada – izložba Osnivači LUK-a: Veličković, Ilić, Jakovljević, Maksimović, Mladenović, Obradović, Pavić, Panić, Petrović, Subotić
Ideja o udruživanju umetnika nije tako nova, iako je ona u početku, sredinom 19 veka podrazumevala formu kolonije, boravka u prirodi, umetnika okupljenih oko jedne umetničke ili estetske ideje. Umetnička udruženja, kao još jedan način okupljanja umetnika, međutim, imaju drugi cilj – različite su likovne discipline, različite poetike i preokupacije, ali ih povezuju zajednički interesi – statusni, profesionalni…
U godini kada Udruženje likovnih umetnika Srbije obeležava čitav vek postojanja,1 prvo profesionalno zamišljeno kragujevačko udruženje umetnika obeležava 50 godina postojanja i započinje novu fazu u svom radu 2
Udruženje likovnih umetnika Kragujevca – LUK – osnovano je na osnivačkoj skupštini održanoj u Domu omladine u Kragujevcu, 9 februara 1968 godine, kojoj su prisustvovali slikari i vajari – Svetislav Mladenović, Jelena Petrović, Đorđe Obradović, Siniša Pavić, Radmila Ilić, Vladan Subotić, Miloš Maksimović, Dragan Panić, Srba Petković i Grozdana Nešić – oni su činili jezgro, kojem su se ubrzo su priključili se i Milutin Pika Veličković, Ljubomir Pejović i Branivoje Jakovljević. Udruženje je od početka imalo Statut, Pravila Udruženja likovnih umetnika, predloženo je i ime, naziv – ULUK, utvrđeni su, za to vreme, visoki kriterijumi za prijem članstva – neka od umetničkih akademija ili Viša pedagoška škola, likovni smer Aktivnosti su podrazumevale Godišnje izložbe sa dodelom prve, druge i treće nagrade, pohvale, negovala se institucija selekcije (čak dvostruka), a članovi žirija bili su, pored muzejskih kustosa, renomirani umetnici koje delegirao ULUS, dolazili su van Kragujevca, što je garantovalo neutralnost i objektivnost; takođe, nešto kasnije ustalila se Godišnja izložba crteža čija je glavna nagrada nosila ime Ljubice Filiović Lazarević, značajne kragujevačke slikarke i legatorke. Godišnje nagrade LUK-a su u umetničkim krugovima imale težinu i danas predstavljaju značajnu referencu u biografijama umetnika članova.
U međuvremenu, kragujevačke galerije, najpre Umetnička galerija i Mali likovni salon Narodnog muzeja Kragujevac, negovali su lepu tradiciju priređivanja izložbi – samostalnih, grupnih ili pomenutih Godišnjih, članova LUK-a Nekim od osnivača Narodni muzej se i odužio na svoj način – izložbama i publikacijama Ta-
kođe, Galerija Art je pre nekoliko godina priredila izložbu u znak sećanja na neke već i zaboravljene kragujevačke umetnike.
Život i aktivnosti LUK-a išli su svojim tokom, prošlo je 50 godina – to je dug period u kojem je dolazilo do previranja po raznim osnovama – ljudskim, umetničkim, profesionalnim itd. Sve do vrlo aktivnog i produktivnog rada kragujevačke Podružnice ULUS-a –čiji su članovi ponikli iz LUK-a i istovremeno bili članovi oba udruženja Nekako u to vreme – 90-ih godina 20 veka i prve decenije 21 veka – kragujevačka udruženja likovnih umetnika doživela su i organizacioni i umetnički uzlet A onda je sve je nekako iznenada zamrlo i ugasilo se
Izložba – desetoro umetnika – osnivača Udruženja likovnih umetnika Kragujevca – Svetislava Mladenovića, Jelene Petrović, Radmile Ilić, Dragana Panića, Vladana Subotića, Siniše Pavića, Branivoja Jakovljevića, Vladana Subotića, Miloša S. Maksimovića i Milutina Pike Veličkovića (od kojih je troje još uvek među nama – R. Ilić, Đ. Obradović i V. Subotić) – samo je uvod u ambiciozno zamišljeno obnavljanje aktivnog rada ovog udruženja i, na neki način, predstavlja, uslovno rečeno, novu početnu tačku u kasnijim predstavljanjima ostalih zaslužnih članova LUK-a iz nekih prethodnih perioda
O značaju ovih deset umetnika dovoljno govori podatak da se sva dela sa ove izložbe nalaze u zbirkama Narodnog muzeja Kragujevac, pored još čitave plejade kragujevačkih umetnika, svih generacija, na ponos, ne samo Muzeja, već i celokupne kragujevačke kulturne umetničke javnosti
decembar 2019. godine Tatjana Milosavljević
1 ULUS – osnovan je 15. novembra 1919. godine u Beogradu.
2 Pre LUK-a postojala su razna društva, grupe, kulturno-umetnička društva, dr
3 Publikacija Likovni umetnici Kragujevca 1968–1988, Kragujevac, 1988, autora Mihaila Kandića još uvek je najrelevantniji izvor podataka o LUK-u iz vremena osnivanja i početne faze rada – u njoj se nalaze izvodi iz Arhive Udruženja, zapisnici sastanaka, izvodi iz lokalne štampe, lična svedočenja i sl.
4 Tatjana Milosavljević, Dragan Panić, Dramatika i monumentalnost – skice za spomenike, Narodni muzej Kragujevac, 2007; Tatjana Milosavljević, Umetnička zaostavština Miloša S Maksimovića – slike, crteži, grafike, Narodni muzej Kragujevac, 2018 Veliki broj samostalnih izložbi ostlih članova koje su muzejski kustosi organizovali, birali dela i pisali o njima, o čemu postoji dokumentacija – ovom prilikom nisu tema
5 Spomenka Kovačić Gužvić, Sećanje na kragujevačke umetnike druge polovine XX veka, Galerija Art, Kragujevac, 2013
6 Ovaj umetnik se bavio i proučavanjem istorije likovnog života u Kragujevcu: Miloš S Maksimović, Knjiga slika, pesama, tekstova o slikarstvu i slikarima Kragujevca, Kragujevac, 1976
7 Kompletan popis autora i dela u: Tatjana Milosavljević, ZOOM IN, kragujevački umetnici u zbirkama Narodnog muzeja Kragujevac, 2017
Milutin Pika Veličković (1935–1993), završio Srednju školu za primenjenu umetnosti »Đorđe Krstić« u Nišu 1959.godine. Bavio se pedagoškim radom. Član LUK-a od 1968, a ULUPUDS-a od 1975. godine.
1. Ćif tina ćuprija, flomaster, 41,5 × 31,5 cm, 1964. Inv. br. NMK IU 868
Radmila Ilić, slikarstvo učila od 1950 do 1955 godine kod Jovana Bijelića Završila Višu pedagošku školu u Beogradu 1955 godine Član LUK-a od 1968 godine i Udruženja likovnih pedagoga Srbije od 1965 godine
2 Pejzaž iz Zemuna, ulje na platnu, 58 × 46 cm, 1976 Inv. br. NMK IU 152
Branivoje Jakovljević (1939–2011), završio ALU u Beogradu 1965. godine. Radio kao likovni pedagog. Član LUKa od 1968. godine.
3. Portret Branke Kuljanin, ulje na platnu, 48 × 47 cm, 1974. Inv. br. NMK IU 392
Miloš S Maksimović (1942–1973), diplomirao na ALU u Beogradu, 1968 godine Radio kao profesor likovnog obrazovanja u OŠ »Đura Jakšić« u Kragujevcu Član LUK-a od 1968, a ULUS-a od 1971 godine, član Udruženja likovnih pedagoga Srbije od 1970 godine Objavio veliki broj tekstova o slikarstvu, posebno o likovnoj kulturi Kragujevca
4. Sa ostrava Molata, ulje na platnu, 67 × 92 cm, 1969. Iz Umetničke zaostavštine Miloša S. Maksimovića u Narodnom muzeju Kragujevac.
Svetislav Mladenović (1917–1995), diplomirao na ALU u Beogradu 1942. godine. Bavio se pedagoškim radom. Član LUKa od 1968, a ULUSa od 1951 godie
5 Mrtva priroda, ulje na kartonu, 35,5 × 70 cm, 1975 Inv br NMK IU 295
Izdavači: Udruženje likovnih umetnika Kragujevca – LUK GALERIJA ART Branka Radičevića 20, Kragujevac www galerijart com • galerijart94@gmail com • +381(0)34 354 154 Za izdavače: Bojan Otešević, Darko Gavrilović
Đorđe Obradović (1937), Završio ALU u Beogradu 1960. godine. Bavio se pedagoškim radom. Član LUK-a od 1968. godine.
6. Venčanje, ulje na platnu, 40 × 60, oko 1967. Inv. br. NMK IU 774
Dragan Panić (1912–1992), završio studije vajarstva na Akademiji lepih umetnosti u Parizu 1939. godine. Učestvovao na grupnim izložbama u Rimu,Parizu, Briselu, Berlinu Izveo više javnih spomenika u Kragujevcu
7 Akt II, bronza, V – 60 cm, oko 1950 (na naslovnoj strani) Inv br 1240, liveno 2014
Siniša Pavić (1919–1998), završio Višu pedagošku školu u Beogradu 1961. godine. Bavio se pedagoškim radom. Član LUK-a od 1968. godine.
8. Žito, pastel na papiru, 58 × 42cm, signirnao, 1980. Inv. br. NMK IU 844
Jelena Petrović (1933–2018), završila ALU u Beogradu 1961. godine, a postidplomske 1963 godine Bavila se pedagoškim radom Član LUK-a od 1968, a ULUS-a od 1962 godine
9 Figura u enterijeru II, ulje na platnu, 80 × 70cm, 1963 Inv br NMK IU 242
Vladan Subotić (1940), Završio srednju školu za primenjene umetnosti u Novom Sadu, 1959. godine, a ALU u Beogradu 1967. godine. Kao stipendista francuske vlade bio na specijalizaciji na Beaux Arts u Parizu 1974. i 1975. godine. Član LUK-a od 1968, a ULUS-a od 1969. godine.
10. Devojka kraj prozora, ulje, 50 × 70cm, signirano, 1963. Inv. br. NMK IU 236
Udruženje likovnih umetnika Kragujevca i Galerija Art zahvaljuju Narodnom muzeju Kragujevac na ustupljenim delima za izložbu
Reprodukcije: Predrag Cile Mihajlović (dokumentacija Narodnog muzeja Kragujevac) Štampa: Family Press Tiraž: 300 primeraka
Izložbu pomogao Grad Kragujevac.
