100899216

Page 1


Część I. Czym jest ekonomia?

Dla dociekliwych Model, który zjadł gospodarkę

Pułapki Przewaga komparatywna: nieporozumienia .

Gdzie indziej na świecie Republiki tekstylne

Ekonomia w praktyce Kraje bogate, kraje biedne

Wykorzystanie modeli

Dla dociekliwych Kiedy ekonomiści się zgadzają?

Ekonomia w praktyce Ekonomiści: do czego w ogóle są nam potrzebni?

Studium przypadku Wydajność, koszt alternatywny i logika „lean production”

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

DODATEK: Wykresy w ekonomii

Obraz ogólny

Wykresy, zmienne i modele ekonomiczne

Jak działają wykresy?

Kluczowa koncepcja: nachylenie krzywej

Obliczanie powierzchni nad i pod krzywą

Wykresy przedstawiające informacje liczbowe

Problemy (działania interaktywne)

Część II. Podaż i popyt

3. Podaż i popyt

Boom na gaz ziemny

Popyt i podaż: model rynku opartego na konkurencji

Gdzie indziej na świecie Płać więcej, tankuj mniej

Pułapki Popyt a zapotrzebowanie

Ekonomia w praktyce Jak poradzić sobie z korkami?

Krzywa podaży

Podaż, popyt i równowaga

Pułapki Kupione i sprzedane?

w praktyce Cena biletu

Pułapki Która to krzywa…?

Rynki konkurencyjne – i inne

Studium

Problemy (działania interaktywne)

Kontrola cen i kwoty: ingerencje w rynek

Wielkie miasto, małe pomysły

Dlaczego władze kontrolują ceny?

Ceny maksymalne .

Dla dociekliwych Bombaj: milionerzy i kontrola czynszów

Ekonomia w praktyce Dlaczego kontrola cen w Wenezueli okazała się nieskuteczna?

Ceny minimalne

Pułapki Ceny maksymalne, minimalne i ilości

Gdzie indziej na świecie Tylko u nas – najniższe płace!

Ekonomia w praktyce Bezpłatne staże: wzrost i upadek zjawiska

Kontrola ilości

Ekonomia w praktyce Alaska: kraby, kwoty i ratowanie życia .

Studium przypadku Dlaczego osoby dzierżawiące medaliony taksówkowe czują się jak ofiary wypadków?

Podsumowanie .

Problemy (działania interaktywne)

5. Handel międzynarodowy

Przewaga komparatywna a handel międzynarodowy

Gdzie indziej na świecie Wydajność i płace

Dla dociekliwych Rosnący efekt skali a handel międzynarodowy

w praktyce Jak Hongkong przestał szyć koszule

Podaż, popyt i handel międzynarodowy

Ekonomia w praktyce Handel, płace i ceny gruntów w XIX w.

Skutki polityki ochrony handlu

w praktyce Ochrona handlu w Stanach Zjednoczonych

o

Studium przypadku Li & Fung: z Kantonu do twojego domu

Makroekonomia: szerokie spojrzenie

Greckie tragedie

Natura makroekonomii

Ekonomia w praktyce Pokonać kryzys

Cykl koniunkturalny

Dla dociekliwych Definicje recesji i ekspansji

Gdzie indziej na świecie Spadki po obu stronach Atlantyku

Ekonomia w praktyce Porównanie kryzysów

Długookresowy wzrost gospodarczy

Ekonomia w praktyce Opowieść o dwóch państwach

Inflacja i deflacja

Ekonomia w praktyce Fast foody a inflacja

Nierównowaga międzynarodowa

Ekonomia w praktyce Kosztowna nadwyżka Grecji

Studium przypadku Cykl koniunkturalny i upadek Montgomery Ward

Problemy (działania interaktywne)

7. PKB i CPI: analiza makroekonomiczna gospodarki

Chiny mają swoje pięć minut

System rachunków narodowych

Dla dociekliwych „Przypisane” życie

Pułapki PKB: co liczymy, a czego nie?

Dla dociekliwych Co brutto?…

Gdzie indziej na świecie PKB a sens życia

Ekonomia w praktyce Cud w Wenezueli?

Wskaźnik cen a poziom cen zagregowanych

Ekonomia w praktyce Odniesienia do CPI

Studium przypadku Jak finansiści postawili na niewłaściwego konia?

Problemy (działania interaktywne)

Ekonomia w praktyce Izrael – doświadczenia z inflacją

Studium przypadku TaskRabbit .

Podsumowanie .

Problemy (działania interaktywne) .

Część IV. Długookresowy wzrost gospodarczy

9. Długookresowy wzrost gospodarczy

Smog apokalipsy

Porównanie gospodarek w czasie i przestrzeni

Pułapki Zmiana poziomu czy stopa zmiany?

Ekonomia w praktyce Przełom gospodarczy w Bangladeszu

Źródła długookresowego wzrostu gospodarczego

Pułapki Mniejsza, ale nadal dodatnia

Ekonomia w praktyce Powstanie, upadek i powrót paradoksu produktywności

Dlaczego stopy wzrostu gospodarczego różnią się od siebie?

Dla dociekliwych Jak wynaleziono B+R?

Ekonomia w praktyce O co chodzi z tymi Włochami?

Sukces, rozczarowanie i porażka

Pozostawieni w tyle przez wzrost gospodarczy?

Ekonomia w praktyce Czy gospodarki zbliżają się do siebie?

Czy światowy wzrost gospodarczy jest zrównoważony?

Ekonomia w praktyce Jakie są koszty ograniczenia zużycia węgla?

Studium przypadku Kod paskowy

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

10. Oszczędności, wydatki inwestycyjne i system finansowy

Ukryte imperium

Połączenie oszczędności i wydatków inwestycyjnych

Pułapki Inwestycje a wydatki inwestycyjne

Pułapki Różne rodzaje kapitału

Dla dociekliwych Wykorzystanie wartości bieżącej

Ekonomia w praktyce Sześćdziesiąt lat amerykańskich stóp procentowych

Gdzie indziej na świecie Obligacje korporacyjne w USA i w strefie euro

Ekonomia w praktyce Banki i południowokoreański cud gospodarczy .

Wahania na rynkach finansowych

Dla dociekliwych Jak się miewa Dow Jones?…

Dla dociekliwych Finanse behawioralne

Ekonomia w praktyce Wielka amerykańska bańka na rynku nieruchomości .

Studium przypadku Grameen Bank : bankowość przeciwko biedzie .

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

DODATEK:

Lepsze zrozumienie wartości bieżącej

Jak obliczać wartość bieżącą projektów jednorocznych?

Jak obliczać wartość bieżącą projektów wieloletnich?

Jak obliczać wartość bieżącą projektów z uwzględnieniem przychodów i kosztów?

Jak obliczać cenę obligacji na podstawie wartości bieżącej?

Jak obliczać cenę udziałów (akcji) na podstawie wartości bieżącej?

Problemy (działania interaktywne)

Część V. Krótkookresowe wahania gospodarcze

11. Dochody i wydatki

Ciężkie czasy w Helsinkach

Mnożnik: nieformalne wprowadzenie

Ekonomia w praktyce Ropa naftowa z łupków w Dakocie Północnej

Wydatki konsumpcyjne

Ekonomia w praktyce Słynne błędy wczesnych prognoz

Wydatki inwestycyjne

Ekonomia w praktyce Stopy procentowe a gospodarka mieszkaniowa w USA . . . 544

Model dochodów i wydatków

Ekonomia w praktyce Zapasy a koniec recesji

Studium przypadku To, co dobre dla Ameryki, jest też dobre dla GM

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

DODATEK: Matematyczne wyprowadzenie mnożnika

Problemy (działania interaktywne)

12. Zagregowany popyt i zagregowana podaż

Różne pokolenia, różna polityka

Zagregowany popyt

Pułapki Ruch wzdłuż krzywej zagregowanego popytu a przesunięcie tej krzywej .

Ekonomia w praktyce Ruch wzdłuż krzywej zagregowanego popytu w latach 1979–1980

Zagregowana podaż

Dla dociekliwych Co jest tak naprawdę elastyczne – a co sztywne?

582

589

591

Pułapki Czy to już?… Co właściwie oznacza „długi okres”?

Ekonomia w praktyce Sztywność płac w czasach kryzysu finansowego 2007–2009 . . 603

Model zagregowanego popytu – zagregowanej podaży (model AD-AS) .

Ekonomia w praktyce Szok podażowy a szok popytowy – w praktyce

Polityka makroekonomiczna

Dla dociekliwych Keynes i długi okres

Ekonomia w praktyce Czy polityka stabilizacyjna rzeczywiście stabilizuje?

Studium przypadku Ruch Toyoty

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

VI. Polityka stabilizacyjna

13. Polityka fiskalna

Wydatki drogą wyjścia z recesji

Polityka fiskalna: podstawy

Ekonomia w praktyce Opowieść o dwóch bodźcach

Polityka fiskalna a mnożnik

Ekonomia w praktyce Oszczędności a mnożnik

Saldo budżetowe

Ekonomia w praktyce Jak osiągnąć równowagę budżetową w czasie kryzysu? .

Długookresowe skutki polityki fiskalnej

Pułapki Deficyt a dług

Gdzie indziej na świecie Dług w amerykańskim stylu

Dla dociekliwych Co się stało z długiem z czasów II wojny światowej?

Ekonomia w praktyce Redukcja ukrytych zobowiązań

Studium przypadku Słońce, słońce!

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

DODATEK: Podatki i mnożnik

Problemy (działania interaktywne)

14. Pieniądz, bankowość i System Rezerwy Federalnej

Forsa nie zawsze wprawia świat w ruch…

616

Ekonomia w praktyce Ten wspaniały system bankowy

Wyznaczanie podaży pieniądza .

Ekonomia w praktyce Ujemny mnożnik pieniądza

System Rezerwy Federalnej .

Dla dociekliwych Kto zarabia na aktywach Fed?

Ekonomia w praktyce Bilans Fed: normalny i nienormalny

Ewolucja amerykańskiego systemu bankowego

Ekonomia w praktyce Regulacje finansowe po kryzysie z 2008 r.

Studium przypadku Najlepszy prezent: gotówka czy karta podarunkowa?

Podsumowanie .

Problemy (działania interaktywne)

15. Polityka pieniężna

Najpotężniejsza osoba w rządzie

Popyt na pieniądz

Ekonomia w praktyce Jeny w gotówce

Pieniądz i stopy procentowe

Pułapki Ustalanie stopy procentowej albo podaży pieniądza: różne podejścia, ten sam efekt

Ekonomia w praktyce Schodami w górę, schodami w dół

Polityka pieniężna a popyt zagregowany

Gdzie indziej na świecie Cele inflacyjne

Ekonomia w praktyce Fed osiąga to, czego chce

Pieniądze, produkcja i ceny w perspektywie długookresowej

Ekonomia w praktyce Międzynarodowe dowody na zasadę neutralności pieniądza

Studium przypadku Twoje pieniądze w PayPal

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

DODATEK: Pogodzenie dwóch modeli stóp procentowych

Stopa procentowa w krótkim okresie

Stopa procentowa w długim okresie

Problemy (działania interaktywne)

16. Inflacja, dezinflacja, deflacja

Z walizką do banku

Pieniądz a inflacja

Ekonomia w praktyce Inflacja w Zimbabwe

Umiarkowana inflacja i dezinflacja

Dla dociekliwych Prawo Okuna

Dla dociekliwych Krzywa podaży zagregowanej a krótkookresowa

krzywa Phillipsa .

Ekonomia w praktyce Krzywa Phillipsa w czasie kryzysu 2008 r.

Inflacja i bezrobocie w długim okresie

Gdzie indziej na świecie Dezinflacja na świecie

Ekonomia w praktyce Wielka dezinflacja w latach 80. XX w.

Ekonomia w praktyce Czy Europa stanie się drugą Japonią?

Studium przypadku Buenos Aires: kuchnia i dolary

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

Część VII. Wydarzenia i idee

17. Makroekonomia – wydarzenia i idee

Stare książki, nowe idee

Klasyczna makroekonomia

Wielki Kryzys i rewolucja keynesowska

Dla dociekliwych Polityka Keynesa

Ekonomia w praktyce Koniec Wielkiego Kryzysu

Wyzwania stojące przed ekonomią keynesowską

Ekonomia w praktyce Fed: flirt z monetaryzmem

Racjonalne oczekiwania, realne cykle koniunkturalne i nowa klasyczna makroekonomia

Dla dociekliwych Ekonomia strony podażowej

Ekonomia w praktyce Odwrócone lata 70. XX w.

Konsensus Wielkiej Stabilizacji

Współczesna makroekonomia po kryzysie 2008 r.

Ekonomia w praktyce Japonia: próba ucieczki.

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

Część VIII. Ekonomia międzynarodowa

18. Makroekonomia międzynarodowa

Szwajcaria nie chce twoich pieniędzy

Przepływy kapitałowe i bilans płatniczy

Dla dociekliwych PKB, dochód narodowy brutto i rachunek bieżący

Gdzie indziej na świecie Wielkie nadwyżki

Ekonomia w praktyce Złoty wiek przepływów kapitałowych

Rola kursu wymiany walut

Pułapki W górę – czyli w którą stronę…?

Dla dociekliwych Burgeronomia

Ekonomia w praktyce Przekleństwo silnego dolara

Polityka kursowa

Dla dociekliwych Od Bretton Woods do euro

Ekonomia w praktyce Chiny i kurs juana

Kursy walutowe a polityka makroekonomiczna

Ekonomia w praktyce Wielka mała waluta

Studium przypadku Jeny a japońska motoryzacja

Podsumowanie

Problemy (działania interaktywne)

Tabele danych makroekonomicznych

Tabela 1. Dane makroekonomiczne dla Stanów Zjednoczonych w latach 1929–2016

Tabela 2. Dane makroekonomiczne dla wybranych krajów – PKB (w mld dolarów)

Tabela 3. Dane makroekonomiczne dla wybranych krajów – PKB per capita (w dolarach) .

Odpowiedzi na pytania z cyklu Sprawdź, czy rozumiesz

Słownik najważniejszych terminów

Przedmowa

O autorach

Paul Krugman, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii z 2008 r., jest cz onkiem Graduate Center of the City University of New York, zwi zanego z instytutem Luxembourg Income Study, zajmuj cym si analiz nierówno ci dochodów na ca ym wiecie. Wcze niej przez 14 lat wyk ada na uniwersytecie Pricenton, a przedtem na uniwersytecie Yale, gdzie te studiowa . Doktorat uzyska na MIT. Wyk ada tak e na uniwersytetach Stanford i MIT. W latach 1982–1983 by cz onkiem Rady Doradców Ekonomicznych (Council of Economic Advisers, CEA) – organu doradzaj cego prezydentowi USA w obszarze polityki gospodarczej. Jego praca obejmowa a mi dzy innymi prze omowe badania dotycz ce handlu mi dzynarodowego, geografii gospodarczej i kryzysów walutowych.

W 1991 r. Krugman otrzyma od Ameryka skiego Towarzystwa Ekonomicznego (American Economic Association, AEA) Medal Johna Batesa Clarka. Poza prac dydaktyczn i naukow Krugman pisze teksty przeznaczone dla szerokiego odbiorcy – jest mi dzy innymi sta ym felietonist „New York Timesa”. W ród jego najbardziej znanych ksi ek znajduj si pozycje „Zako czcie ten kryzys!” – historia niedawnych problemów ekonomicznych i ich wp ywu na polityk gospodarcz – oraz Conscience of a Liberal („Sumienie libera a”) – analiza wp ywu polityki gospodarczej na nierówno ci ekonomiczne i polaryzacj polityczn od okresu ameryka skiego „wieku poz acanego” do dzi . Jego wcze niejsze ksi ki, Peddling Prosperity („Handel dobrobytem”) i The Age of Diminished Expectations („Epoka mniejszych nadziei”), to dzi klasyka literatury ekonomicznej.

Robin Wells by a wyk adowczyni i badaczk w dziedzinie ekonomii na uniwersytecie Princeton. Studiowa a na University of Chicago, doktorat uzyska a na University of California, Berkeley, pó niej pracowa a na MIT i wyk ada a na University od Michigan, Univarsity of Southampton (Wielka Brytania) i MIT.

Wizja i historia „Makroekonomii”

Ta ksi ka traktuje o ekonomii rozumianej jako analiza tego, co ludzie robi i jak wzajemnie na siebie oddzia uj – analiza w du ym stopniu oparta na rzeczywistych do wiadczeniach. Te s owa – i to podej cie – by y podstawow zasad ka dego kolejnego wydania.

Chocia do napisania tej ksi ki zach ci o nas wiele ma ych, konkretnych wizji i pogl dów na poszczególne aspekty ekonomii, mieli my te jedn du , ca o ciow wizj : podr cznik ekonomii powinien by zbudowany wokó narracji, opowie ci zaczerpni tych z prawdziwego ycia – i nigdy nie powinien traci z oczu faktu, e ekonomia jest w ko cu zbiorem opowie ci o tym, co robi ludzie.

Wiele z takich historii snutych przez ekonomistów staje si modelami – bo poza wszystkim innym modele ekonomiczne to w a nie opowie ci o tym, jak dzia a wiat. Jeste my jednak przekonani, e to, jak studenci rozumiej i doceniaj te modele, zale y od tego, jak s one przedstawiane, na ile to mo liwe, w kontek cie opowie ci o rzeczywistym wiecie, które ilustruj ekonomiczne koncepcje, ale tak e dotykaj problemów, przed którymi wszyscy stoimy w wiecie ukszta towanym przez si y ekonomiczne.

Dlatego znajdziecie szeroki wybór takich opowie ci we wst pie do ka dego rozdziau, a tak e w dzia ach „Ekonomia w praktyce”, „Dla dociekliwych”, „Gdzie indziej na wiecie” czy „Studium przypadku”. Jak zwykle umieszczamy w ksi ce wiele nowych historii, a starsze aktualizujemy. Staramy si tak e – szerzej ni robili my to wcze niej – uwzgl dnia perspektyw mi dzynarodow . Robimy to ju we wprowadzeniu, opowiadaj c o Delcie Rzeki Per owej – ogromnym megalopolis, które zwraca uwag na stale rosn c rol Chin w wiatowej gospodarce. Podstawowe typy takich historii mo na znale na stronie ?.

Si gamy tak e po narz dzia wspomagaj ce nauk . Na przyk ad na ko cu ka dej g ównej sekcji znajduj si trzy powi zane z ni elementy przygotowane z my l o studentach: (1) „Ekonomia w praktyce”: realne zastosowania przekazanej wiedzy, pomagaj ce studentom lepiej zrozumie koncepcje, o których wcze niej czytali; (2) „Powtórka” kluczowych poj w formie listy; i wreszcie (3) „Sprawd , czy rozumiesz” – krótki test z odpowiedziami umieszczonymi na ko cu podr cznika. Mocn stron ksi ki s tak e nasze zmuszaj ce do my lenia problemy i przyk ady podane na ko cu ka dego rozdzia u. Rozdzia ko czy si zestawieniem poruszanych w nim problemów i ramk „Przemy l i sprawd ”,. Pojawia si tak e nowa funkcja „Analiza danych” – studenci b d mogli korzysta z interaktywnych wykresów w celu analizy istotnych zagadnie ekonomicznych. Przegl d narz dzi wspomagaj cych nauk mo na znale na stronie ?.

Mamy nadziej , e spodoba si Wam nasz podr cznik i cieszymy si , e b dziecie z niego korzysta w czasie zaj .

Paul Krugman, Robin Wells.

Zach cenie studentów do studiowania makroekonomii

Jeste my przekonani, e studenci ucz si najlepiej z kompletnego, podr cznikowego programu zbudowanego wokó narracji, osadzonego w realnym yciu i aktualnych wydarzeniach, z silnym naciskiem na sprawy globalne i ze sprawdzon metodologi wspieraj c efekty uczenia si

Podej cie narracyjne

Nasz podr cznik jest zbudowany wokó narracji i opowie ci – w wi kszo ci zaczerpnitych z prawdziwego ycia. W ka dym rozdziale historie te s wykorzystywane do przekazywania podstawowych poj i motywowania do nauki. Jeste my przekonani, e najlepszy sposobem wprowadzania nowych koncepcji i utrwalania ich s zapadaj ce w pami , autentyczne historie, które u atwiaj zapami tywanie tre ci.

Spojrzenie globalne

Ta ksi ka jest bezkonkurencyjna, je li chodzi o zwracanie uwagi na kontekst globalny. Perspektyw mi dzynarodow zachowujemy w ca ym tek cie: w praktycznych zastosowaniach przekazywanej wiedzy, w opisywanych przypadkach, opowiadanych historiach i – oczywi cie – w opartych na mi dzynarodowych danych tekstach opatrzonych has em „Gdzie indziej na wiecie”.

Metodologia u podstaw sukcesu

„Makroekonomia” nie jest zwyk ym podr cznikiem. Ksi ka stopniowo ewoluowa a, aby sta si tym, czym jest teraz: ca o ciowym programem z elementami interaktywnymi zaprojektowanymi w taki sposób, aby poszerza wiedz , której no nikiem jest tekst. Program ten zach ca studentów do wi kszego zaanga owania, dok adniejszego opanowania materia u i odniesienia sukcesu akademickiego.

Dzia ania interaktywne

Taka ikona w tek cie ksi ki wyró nia materia y, które s wzbogacone tre ciami i danymi dost pnymi on-line.

Co nowego w drugim wydaniu?

Metodologia, która oferuje najlepsz jako za najlepsz cen

Potrzeby studentów nieustannie si zmieniaj – dlatego nasza najlepsza jako ciowo propozycja jest jednocze nie najbardziej przyst pna cenowo. SaplingPlus to nowe, cyfrowe rozwi zanie, cz ce rodowisko LearningCurve ze zintegrowanym e-bookiem, dobrze przygotowanymi zadaniami domowymi, ulepszon stron graficzn i w pe ni cyfrowym zestawem rozwi za problemów zaproponowanych na ko cu ka dego rozdzia u, w tym zada pod has em „Przemy l i sprawd ”.

wiczenia pod has em „Analiza danych” pomagaj studentom interpretowa , analizowa , udost pnia i przygotowywa sprawozdania na temat tych danych

Studenci rozwijaj umiej tno rozumienia i analizy danych przez nowe, interaktywne wiczenia, problemy do rozwi zywania krok po kroku, zmuszaj ce do korzystania z najbardziej aktualnych danych Federal Reserve Economic Data (FRED).

Aktualne wydarzenia opisane przez najlepszych na wiecie popularyzatorów wiedzy ekonomicznej

aden inny podr cznik nie pozostaje tak aktualny, jak ten. Autorzy – którzy wyja niali zagadnienia ekonomiczne milionom ludzi w swoich ksi kach i felietonach w prasie –proponuj now funkcj on-line, „Najnowsze informacje”, cz c dziennikarsk analiz aktualnych wydarze z taksonomi Blooma. Dzi ki temu podr cznik w niezrównany sposób odnosi si do aktualnych tematów, takich jak zrównowa ony rozwój, wp yw technologii na gospodark , istotne debaty polityczne – i wielu innych.

Wi ksze zaanga owanie w poszerzanie wiedzy studentów na temat globalnej gospodarki.

Autorzy podr cznika z niezrównan wnikliwo ci wykorzystuj specyficzne, narracyjne podej cie do przekazywania wiedzy, aby zabra studentów poza sal wyk adow i wprowadzi ich w nowoczesny, zglobalizowany wiat. S u y temu mi dzy innymi Wprowadzenie, zawieraj ce now histori o Delcie Rzeki Per owej w Chinach. Globalne spojrzenie

na kolejne zagadnienia znajduje si we wprowadzeniu do ka dego rozdzia u, a tak e w dzia ach „Ekonomia w praktyce”, „Studium przypadku” i „Gdzie indziej na wiecie”. Ksi ka zawiera wi cej informacji na temat szybko rozwijaj cej si gospodarki Chin, a tak e autentyczne historie ukazuj ce mi dzy innymi sytuacj gospodarcz Europy, Bangladeszu czy Japonii.

Wi ksze zaanga owanie studentów dzi ki podej ciu narracyjnemu

• Aby g biej zaanga owa studentów w prezentowane tre ci ka dy rozdzia zaczyna si od ciekawej historii. Punkty „Czego nauczysz si z tego rozdzia u” pomog skupi si na najwa niejszych poj ciach i koncepcjach.

• Aby studenci mogli zobaczy , jak koncepcje ekonomiczne realizuj si w prawdziwym wiecie, w ka dym rozdziale pojawiaj si bloki „Ekonomia w praktyce”.

• Aby zapewni studentom mi dzynarodow perspektyw , pod has em „Gdzie indziej na wiecie” prezentujemy dane i wykresy ilustruj ce przyczyny ró nic gospodarczych pomi dzy krajami.

• Aby studenci mogli zobaczy , jak podstawowe zasady ekonomii przek adaj si na konkretne decyzje i wydarzenia biznesowe, w ka dym rozdziale znajdzie si tak e blok „Studium przypadku”.

Zapewnienie studentom skutecznych narz dzi wspomagaj cych nauk

• Aby wspomóc proces uczenia si , poszczególne sekcje kolejnych rozdzia ów podsumowane s trzema blokami: praktyczne zastosowanie kluczowych poj mo na znale w „Ekonomii w dzia aniu”; „Powtórka” przypomni te kluczowe poj cia; wreszcie pytania z dzia u „Sprawd , czy rozumiesz” pomog upewni si , e studenci dobrze rozumiej podane tre ci. Odpowiedzi na te pytania znajduj si na ko cu ksi ki.

• „Pu apki” pomog zauwa a i unika cz sto spotykanych nieporozumie dotycz cych koncepcji i poj ekonomicznych.

• Umieszczone na ko cu ka dego rozdzia u problemy pod has em „Przemy l i sprawd ” u atwi wykszta canie konkretnych umiej tno ci, zapewniaj c interaktywne rozwi zania „krok po kroku” wybranych problemów prezentowanych w podr czniku.

• wiczenia „Analiza danych” to okazja wykorzystania interaktywnych wykresów do analizy ciekawych kwestii ekonomicznych.

Co nowego w tym wydaniu?

W tym wydaniu znajduj si 33 historie otwieraj ce poszczególne rozdzia y, a tak e dzia y takie jak „Studium przypadku” i Ekonomia w praktyce” – niemal jedna trzecia to zupe nie nowy materia , dzi ki któremu pi te wydanie w wersji angielskiej i drugie w Polsce jest aktualne i odnosi si do najnowszej wiedzy. Wiele historii wykorzystanych we wcze niejszych wydaniach zosta o uaktualnionych.

9 nowych historii otwieraj cych rozdzia y

Dzie w megalopolis

Wielkie miasto, nie najlepsze pomys y

Start

Ukryte imperium

Ci kie czasy w Helsinkach

Inne pokolenie, inna polityka

Wydatki drog wyj cia z recesji

Forsa nie zawsze wprawia wiat w ruch…

Stare ksi ki, nowe idee

8 nowych „Studiów przypadku”

Jak Priceline zrewolucjonizowa o bran turystyczn

Uber daje nam lekcj na temat poda y i popytu

Dlaczego firmy po yczaj ce pieni dze na licencje taksówkowe czuj si jak ofiary wypadków?

TaskRabbit

Kody kreskowe dobre na wszystko

Ruch Toyoty

PayPal – zaparkuj swoje pieni dze

Buenos Aires: kuchnia i dolary

16 nowych przyk adów „Ekonomii w praktyce”

Nowe prawo korków drogowych

Do czego s nam potrzebni ekonomi ci?

Dlaczego kontrola cen w Wenezueli nic nie da a

Dyskusje o energii s onecznej

Prze om gospodarczy w Bangladeszu

Paradoks produktywno ci: powstanie, upadek i powrót

Co si dzieje z W ochami?

Olej upkowy w Dakocie Pó nocnej

Lepko p ac w czasie wielkiego kryzysu

Opowie o dwóch bod cach

Jak zbilansowa bud et w czasie recesji

Redukcja ukrytych zobowi za

Regulacje finansowe po kryzysie 2008 r.

Schodami pod pr d

Japonia: próba ucieczki

Przekle stwo silnego dolara

Podzi kowania

S owa g bokiego uznania i serdeczne podzi kowania kierujemy do Ryana Herzoga z Gonzaga University – za jego ci k prac i ogromny wk ad na ka dym etapie pracy nad tym wydaniem. Kreatywno i spostrze enia Ryana sprawi y, e pi te wydanie w ogóle sta o si mo liwe. Szczególne podzi kowania nale si naszym trzem korektorom, którzy sprawdzali ksi k po jej z amaniu, a którym jeste my bardzo wdzi czni. S to: Barbara Alexander z Babson College, Dixie Dalton z South-side Virginia Community College oraz Thomas Dunn.

Musimy równie podzi kowa wielu osobom z Worth Publishers za ich prac nad tym wydaniem – s to: Chuck Linsmeier, Shani Fisher, Simon Glick, Sharon Balbos, Lukia Kliossis, Courtney Lindwall, Emily Schmid, Lindsay Neff, Kristyn Brown i Joshua Hill – za prac redakcyjn . Dzi kujemy Andrew Ziermanowi, Tomowi Digiano, Tomowi Acoxowi i Travisowi Longowi za ich entuzjastyczne i niestrudzone wsparcie naszej pracy. Wielkie podzi kowania dla niesamowitych zespo ów produkcyjnych, projektowych, fotograficznych i medialnych, a wi c dla osób takich jak Tracey Kuehn, Lisa Kinne, Susan Wein, Martha Emry, Blake Logan, Deb Heimann, Cecilia Varas, Elyse Rieder, Chris Efstratiou, Andrew Vaccaro i Daniel Comstock.

Nasze g bokie uznanie i serdeczne podzi kowania nale si nast puj cym recenzentom, których wk ad pomóg nam ukszta towa to pi te wydanie:

Seemi Ahmad, Dutchess Community College

Barbara Alexander, Babson College

Osbourne Allen, Miami Dade College

Gabriel Azarlian, California State University, Northridge

David Barber, Quinnipiac University

Sandra Barone, Gonzaga University

Klaus Becker, Texas Tech University

Doris Bennett, Jacksonville State University

Syon Bhanot, Swarthmore College

Stacey Brook, University of Iowa

Kevin Brown, Asbury University

Basanta Chaudhuri, Rutgers University

Greg Colson, University of Georgia

Patrick Crowley, Texas A&M University, Corpus Christi

Dixie Dalton, Southside Virginia Community College

Joseph Dipoli, Salem State University

Thomas Dunn

Mohammadmahdi Farsiabi, Wayne State University

Irene Foster, George Washington University

John Gahagan, Shoreline Community College

Jason Gurtovoy, Cerritos College

Ian Haberman, Hunter College

Ryan Herzog, Gonzaga University

Grover Howard, Shoreline Community College

Mervin Jebaraj, University of Arkansas

Dennis Kaufman, University of Wisconsin, Parkside

Noreen Lephardt, Marquette University

An Li, Keene State College

Ross Mohr, Chapman University

Soloman Namala, Cerritos College

Alexandre Olbrecht, Ramapo College of New Jersey

Ram Orzach, Oakland University

Jennifer Pakula, Cerritos College

Tove Rasmussen, Southern Maine Community College

Jason Reed, Wayne State University

Jack Reynolds, Navarro College

Tim Reynolds, Alvin Community College

Luis Rosero, Framingham State

Elizabeth Sawyer-Kelly, University of Wisconsin, Madison

Jake Schild, Indiana University

Aschale Siyoum, Catholic University of America

Mark Sniderman, Case Western Reserve University

Ralph Sonenshine, American University

James Sterns, Oregon State University

Henry Terrell, George Washington University

Jill Trask, Tarrant County College—Southeast

Magda Tsaneva, Clark University

Phillip Tussing, Alvin Community College

Nathaniel Udall, Alvin Community College

Sujata Verma, Notre Dame de Namur University

Aimee Vlachos-Bullard, Southern Maine Community College

Xiao Wang, University of North Dakota

Michael Williams, Prairie View A&M University

Kelvin Wont, University of Minnesota

Hyun Woong Park, Allegheny College

Kristen Zaborski, The State College of Florida

Jeste my wdzi czni nast puj cym recenzentom, testerom, uczestnikom grup fokusowych i innym konsultantom za ich sugestie i porady dotycz ce poprzednich edycji:

Carlos Aguilar, El Paso Community College

Seemi Ahmad, Dutchess Community College

Terence Alexander, Iowa State University

Innocentus Alhamis, Southern New Hampshire University

Morris Altman, University of Saskatchewan

Farhad Ameen, State University of New York, Westchester Community College

Giuliana Campanelli Andreopoulos, William Patterson University

Becca Arnold, San Diego Mesa College

Dean Baim, Pepperdine University

Jeremy Baker, Owens Community College

Christopher P. Ball, Quinnipiac University

David Barber, Quinnipiac College

Jim Barbour, Elon University

Janis Barry-Figuero, Fordham University at Lincoln Center

Sue Bartlett, University of South Florida

Hamid Bastin, Shippensburg University

Scott Beaulier, Mercer University

Richard Beil, Auburn University

David Bernotas, University of Georgia

Joydeep Bhattacharya, Iowa State University

Marc Bilodeau, Indiana University and Purdue University, Indianapolis

Kelly Blanchard, Purdue University

Joanne Blankenship, State Fair Community College

Emma Bojinova, Canisius College

Michael Bonnal, University of Tennessee, Chattanooga

Milicia Bookman, Saint Joseph’s University

Ralph Bradburd, Williams College

Mark Brandly, Ferris State University

Anne Bresnock, California State Polytechnic University, Pomona

Douglas M. Brown, Georgetown University

Joseph Calhoun, Florida State University

Colleen Callahan, American University

Charles Campbell, Mississippi State University

Douglas Campbell, University of Memphis

Randall Campbell, Mississippi State University

Kevin Carlson, University of Massachusetts, Boston

Joel Carton, Florida International University

Andrew Cassey, Washington State University

Shirley Cassing, University of Pittsburgh

Semih Cekin, Texas Tech University

Sewin Chan, New York University

Mitchell M. Charkiewicz, Central Connecticut State University

Joni S. Charles, Texas State University, San Marcos

Adhip Chaudhuri, Georgetown University

Sanjukta Chaudhuri, University of Wisconsin, Eau Claire

Eric Chiang, Florida Atlantic University

Hayley H. Chouinard, Washington State University

Abdur Chowdhury, Marquette University

Kenny Christianson, Binghamton University

Lisa Citron, Cascadia Community College

Timothy Classen, Loyola University Chicago

Maryanne Clifford, Eastern Connecticut State University

Steven L. Cobb, University of North Texas

Barbara Z. Connolly, Westchester Community College

Stephen Conroy, University of San Diego

Thomas E. Cooper, Georgetown University

Cesar Corredor, Texas A&M University and University of Texas, Tyler

Chad Cotti, University of Wisconsin, Oshkosh

Jim F. Couch, University of Northern Alabama

Attila Cseh, Valdosta State University

Maria DaCosta, University of Wisconsin, Eau Claire

Daniel Daly, Regis University

H. Evren Damar, Pacific Lutheran University

James P. D’Angelo, University of Cincinnati

Antony Davies, Duquesne University

Greg Delemeester, Marietta College

Sean D’Evelyn, Loyola Marymount University

Ronald Dieter, Iowa State University

Patrick Dolenc, Keene State College

Christine Doyle-Burke, Framingham State College

Ding Du, South Dakota State University

Jerry Dunn, Southwestern Oklahoma State University

Robert R. Dunn, Washington and Jefferson College

Christina Edmundson, North Idaho College

Hossein Eftekari, University of Wisconsin, River Falls

Ann Eike, University of Kentucky

Harold Elder, University of Alabama

Tisha L. N. Emerson, Baylor University

Hadi Salehi Esfahani, University of Illinois

Mark Evans, California State University, Bakersfield

William Feipel, Illinois Central College

Rudy Fichtenbaum, Wright State University

David W. Findlay, Colby College

Mary Flannery, University of California, Santa Cruz

Sherman Folland, Oakland University

Cynthia Foreman, Clark College

Robert Francis, Shoreline Community College

Amanda Freeman, Kansas State University

Shelby Frost, Georgia State University

Frank Gallant, George Fox University

Robert Gazzale, Williams College

Bruce Gervais, California State University, Sacramento

Satyajit Ghosh, University of Scranton

Stuart Glosser, University of Wisconsin, Whitewater

Robert Godby, University of Wyoming

Fidel Gonzalez, Sam Houston State University

Julie Gonzalez, University of California, Santa Cruz

Michael G. Goode, Central Piedmont Community College

Douglas E. Goodman, University of Puget Sound

Marvin Gordon, University of Illinois at Chicago

Kathryn Graddy, Brandeis University

Alan Gummerson, Florida International University

Eran Guse, West Virginia University

Alan Day Haight, State University of New York, Cortland

Mehdi Haririan, Bloomsburg University

Robert Harris, Indiana University and Purdue University, Indianapolis

Hadley Hartman, Santa Fe College

Clyde A. Haulman, College of William and Mary

Richard R. Hawkins, University of West Florida

Mickey A. Hepner, University of Central Oklahoma

Ryan Herzog, Gonzaga University

Michael Hilmer, San Diego State University

Tia Hilmer, San Diego State University

Jane Himarios, University of Texas, Arlington

Jim Holcomb, University of Texas, El Paso

Don Holley, Boise State University

Alexander Holmes, University of Oklahoma

Julie Holzner, Los Angeles City College

Robert N. Horn, James Madison University

Scott Houser, Colorado School of Mines

Steven Husted, University of Pittsburgh

Hiro Ito, Portland State University

Ali Jalili, New England College

Mike Javanmard, Rio Hondo Community College

Jonatan Jelen, The City College of New York

Carl Jensen, Seton Hall University

Robert T. Jerome, James Madison University

Donn Johnson, Quinnipiac University

Shirley Johnson-Lans, Vassar College

David Kalist, Shippensburg University

Lillian Kamal, Northwestern University

Roger T. Kaufman, Smith College

Elizabeth Sawyer Kelly, University of Wisconsin, Madison

Herb Kessel, St. Michael’s College

Farida Khan, University of Wisconsin, Parkside

Ara Khanjian, Ventura College

Rehim Kilic, Georgia Institute of Technology

Grace Kim, University of Michigan, Dearborn

Miles Kimball, University of Michigan

Michael Kimmitt, University of Hawaii, Manoa

Robert Kling, Colorado State University

Colin Knapp, University of Florida

Janet Koscianski, Shippensburg University

Sherrie Kossoudji, University of Michigan

Stephan Kroll, Colorado State University

Charles Kroncke, College of Mount Saint Joseph

Reuben Kyle, Middle Tennessee State University (retired)

Katherine Lande-Schmeiser, University of Minnesota, Twin Cities

Vicky Langston, Columbus State University

Richard B. Le, Cosumnes River College

Yu-Feng Lee, New Mexico State University

David Lehr, Longwood College

Mary Jane Lenon, Providence College

Mary H. Lesser, Iona College

Liaoliao Li, Kutztown University

Solina Lindahl, California Polytechnic Institute, San Luis Obispo

Haiyong Liu, East Carolina University

Jane S. Lopus, California State University, East Bay

Fernando Lozano, Claremont McKenna College

María José Luengo-Prado, Northeastern University

Volodymyr Lugovskyy, Indiana University

Rotua Lumbantobing, North Carolina State University

Ed Lyell, Adams State College

Martin Ma, Washington State University

John Marangos, Colorado State University

Stephen Marks, Claremont McKenna College

Ralph D. May, Southwestern Oklahoma State University

Mark E. McBride, Miami University (Ohio)

Wayne McCaffery, University of Wisconsin, Madison

Larry McRae, Appalachian State University

Mary Ruth J. McRae, Appalachian State University

Ellen E. Meade, American University

Meghan Millea, Mississippi State University

Ashley Miller, Mount Holyoke College

Norman C. Miller, Miami University (Ohio)

Michael Mogavero, University of Notre Dame

Khan A. Mohabbat, Northern Illinois University

Myra L. Moore, University of Georgia

Jay Morris, Champlain College in Burlington

Akira Motomura, Stonehill College

Gary Murphy, Case Western Reserve University

Kevin J. Murphy, Oakland University

Robert Murphy, Boston College

Ranganath Murthy, Bucknell University

Anna Musatti, Columbia University

Christopher Mushrush, Illinois State University

Anthony Myatt, University of New Brunswick, Canada

Steven Nafziger, Williams College

Kathryn Nantz, Fairfield University

ABM Nasir, North Carolina Central University

Gerardo Nebbia, El Camino College

Pattabiraman Neelakantan, East Stroudsburg University

Randy A. Nelson, Colby College

Charles Newton, Houston Community College

Daniel X. Nguyen, Purdue University

Pamela Nickless, University of North Carolina, Asheville

Dmitri Nizovtsev, Washburn University

Nick Noble, Miami University (Ohio)

Gerald Nyambane, Davenport University

Fola Odebunmi, Cypress College

Thomas A. Odegaard, Baylor University

Constantin Oglobin, Georgia Southern University

Charles C. Okeke, College of Southern Nevada

Terry Olson, Truman State University

Una Okonkwo Osili, Indiana University and Purdue University, Indianapolis

Maxwell Oteng, University of California, Davis

Tomi Ovaska, Youngstown State University

P. Marcelo Oviedo, Iowa State University

Jeff Owen, Gustavus Adolphus College

Orgul Demet Ozturk, University of South Carolina

James Palmieri, Simpson College

Walter G. Park, American University

Elliott Parker, University of Nevada, Reno

Tim Payne, Shoreline College

Sonia Pereira, Barnard College, Columbia University

Michael Perelman, California State University, Chico

Nathan Perry, Utah State University

Brian Peterson, Central College

Dean Peterson, Seattle University

Ken Peterson, Furman University

David Pieper, City College of San Francisco

Paul Pieper, University of Illinois at Chicago

Dennis L. Placone, Clemson University

Michael Polcen, Northern Virginia Community College

Linnea Polgreen, University of Iowa

Raymond A. Polchow, Zane State College

Eileen Rabach, Santa Monica College

Matthew Rafferty, Quinnipiac University

Jaishankar Raman, Valparaiso University

Margaret Ray, Mary Washington College

Arthur Raymond, Muhlenberg College

Helen Roberts, University of Illinois at Chicago

Greg Rose, Sacramento City College

Jeffrey Rubin, Rutgers University, New Brunswick

Rose M. Rubin, University of Memphis

Lynda Rush, California State Polytechnic University, Pomona

Matt Rutledge, Boston College

Michael Ryan, Western Michigan University

Martin Sabo, Community College of Denver

Sara Saderion, Houston Community College

Djavad Salehi-Isfahani, Virginia Tech

Mikael Sandberg, University of Florida

Michael Sattinger, University at Albany

Duncan Sattler, Wilbur Wright College

Lucie Schmidt, Williams College

Jesse A. Schwartz, Kennesaw State University

Chad Settle, University of Tulsa

Steve Shapiro, University of North Florida

Robert L. Shoffner III, Central Piedmont Community College

Joseph Sicilian, University of Kansas

Zamira Simkins, University of Wisconsin, Superior

Judy Smrha, Baker University

John Solow, University of Iowa

John Somers, Portland Community College

Ralph Sonenshine, American University

Stephen Stageberg, University of Mary Washington

Monty Stanford, DeVry University

Rebecca Stein, University of Pennsylvania

William K. Tabb, Queens College, City University of New York (retired)

Sarinda Taengnoi, University of Wisconsin, Oshkosh

Daniel Talley, Dakota State University

Kerry Tan, Loyola University, Maryland

Henry Terrell, University of Maryland

Rebecca Achée Thornton, University of Houston

Michael Toma, Armstrong Atlantic State University

Julianne Treme, University of North Carolina at Wilmington

Brian Trinque, University of Texas, Austin

Boone A. Turchi, University of North Carolina, Chapel Hill

Nora Underwood, University of Central Florida

J. S. Uppal, State University of New York, Albany

John Vahaly, University of Louisville

Lee Van Scyoc, University of Wisconsin, Oshkosh

Jose J. Vazquez-Cognet, University of Illinois, Urbana–Champaign

Daniel Vazzana, Georgetown College

Roger H. von Haefen, North Carolina State University

Andreas Waldkirch, Colby College

Christopher Waller, University of Notre Dame

Gregory Wassall, Northeastern University

Robert Whaples, Wake Forest University

Thomas White, Assumption College

Jennifer P. Wissink, Cornell University

Mark Witte, Northwestern University

Kristen M. Wolfe, St. Johns River Community College

Larry Wolfenbarger, Macon State College

Louise B. Wolitz, University of Texas, Austin

Jadrian Wooten, Pennsylvania State University

Gavin Wright, Stanford University

Bill Yang, Georgia Southern University

Jason Zimmerman, South Dakota State University

Organizacja ksi ki

Aby pomóc wam zaplanowa nauk , przedstawiamy list rozdzia ów, które uznali my za podstawowe i tych, które naszym zdaniem s opcjonalne – z krótkim opisem ich zawarto ci.

Opcjonalnie

Wprowadzenie: Siła napędowa wzrostu gospodarczego i odkryć

Ten rozdzia wprowadza studentów w studia ekonomiczne przez opowie o Delcie Rzeki Per owej w Chinach. Zawiera podstawowe poj cia i wyja nia ró nic mi dzy mikro- a makroekonomi .

Wiedza podstawowa

1. Zasady podstawowe

Przedstawienie 12 zasad le cych u podstaw bada nad ekonomi , m.in. zasady indywidualnego wyboru, interakcji mi dzy jednostkami oraz interakcji w skali ca ej gospodarki.

2. Modele ekonomiczne: wymiana i handel

Opis dwóch modeli ekonomicznych – krzywej mo liwo produkcyjnych i przewagi komparatywnej – jako wprowadzenie do zysków z handlu i porówna mi dzynarodowych. Wprowadza równie wykres ruchu okr nego.

Opcjonalnie

2. Dodatek: wykresy w ekonomii

Przegl d podstawowych umiej tno ci matematycznych i dotycz cych tworzenia wykresów dla studentów, którzy uznaj to za pomocne.

Wiedza podstawowa

3. Podaż i popyt

Podstawowa wiedza na temat popytu i poda y, równowagi rynkowej, nadwy ki i niedoborów.

4. Kontrola cen i kwoty: ingerencje w rynek

Problematyka ingerencji w wolny rynek i konsekwencji takich dzia a : ceny i ich kontrola, nieefektywno i zb dna strata spo eczna.

Opcjonalnie

5. Handel międzynarodowy

Analiza przewagi komparatywnej, taryf i cen, polityki ochrony handlu i mi dzynarodowych umów handlowych, kontrowersje dotycz ce importu z krajów o niskich p acach. Nowy materia na temat hiperglobalizacji, UE i Brexitu, outsourcingu i inshoringu.

5. Dodatek: Nadwyżki konsumenckie i nadwyżki producentów

Wprowadzenie w kwestie efektywno ci rynkowej, sposobów upadku rynków, roli cen jako sygna ów i praw w asno ci.

Wiedza podstawowa

6. Makroekonomia: szerokie spojrzenie

Wprowadzenie najwa niejszych idei makroekonomii, kwestii recesji i ekspansji, zatrudnienia i bezrobocia, d ugoterminowego wzrostu, inflacji i deflacji oraz gospodarki midzynarodowej.

7. PKB i CPI: analiza makroekonomii

Wyja nienie, jak i dlaczego oblicza si warto ci stosowane w makroekonomii, cznie z podstawami obliczania dochodu narodowego i indeksami cen. Przygotowanie do treci kolejnych rozdzia ów z now , uproszczon prezentacj rozszerzonego wykresu ruchu okr nego.

8. Bezrobocie i inflacja

Kwestie pomiaru stopnia bezrobocia z podkre leniem, e ci g e tworzenie i likwidowanie miejsc pracy to charakterystyczna cecha wspó czesnych gospodarek. Analiza inflacji i tego, jakie problemy stwarza ona dla polityków i gospodarki.

9. Długoterminowy wzrost gospodarczy

Podkre lenie perspektywy mi dzynarodowej – wzrost gospodarczy dotyczy wiata jako ca o ci – i wyja nienie, dlaczego niektóre kraje odnios y wi kszy sukces ni inne. Zaktualizowana sekcja dotycz ca zrównowa onego rozwoju.

10. Oszczędności, wydatki inwestycyjne i system finansowy

Wprowadzenie do rynków i instytucji finansowych, funduszy po yczkowych i ustalania stóp procentowych. Obejmuje tak e temat warto ci bie cej.

Opcjonalnie

10. Dodatek: Lepsze zrozumienie tematu wartości bieżącej

Rozszerzenie wykorzystania oblicze warto ci bie cej: jak przedsi biorstwa podejmuj decyzje o wydatkach inwestycyjnych, w jaki sposób inwestorzy wyceniaj aktywa finansowe.

Wiedza podstawowa

11. Dochody i wydatki

Determinanty wydatków konsumpcyjnych i inwestycyjnych. Wprowadzenie wykresu „krzy a keynesowskiego” i wyja nienie logiki mno nika.

Opcjonalnie

11. Dodatek: Algebraiczne wyprowadzenie mnożnika

Rygorystyczne, matematyczne podej cie do wyprowadzenia mno nika.

Wiedza podstawowa

12. Zagregowany popyt i zagregowana podaż

Tradycyjne podej cie do idei zagregowanego poziomu cen z wykorzystaniem tradycyjnego podej cia do kwestii zagregowanego popytu /zagregowanej poda y. Dodatkowo poruszona jest sprawa zdolno ci gospodarki do odbudowy w perspektywie d ugoterminowej.

13. Polityka fiskalna

Analiza roli uznaniowej polityki fiskalnej, automatycznych mechanizmów stabilizacyjnych, d ugoterminowych kwestii dotycz cych zad u enia i wyp acalno ci oraz rozró nienia mi dzy deficytem a zad u eniem – na przyk adach ameryka skich bod ców fiskalnych w odpowiedzi na kryzys finansowy z lat 2007–2008 i oszcz dno ci bud etowych w Grecji.

Opcjonalnie

13. Dodatek: Podatki i mnożnik

Rygorystyczne okre lenie roli podatków w zmniejszaniu wielko ci mno nika i dzia aniu jako mechanizm stabilizuj cy.

Wiedza podstawowa

14. Pieniądz, bankowość i System Rezerwy Federalnej

Analiza roli pieni dza, tego, w jaki sposób banki „tworz ” pieni dze, a tak e struktury i roli Systemu Rezerwy Federalnej i innych banków centralnych. Ewolucja amerykaskiej bankowo ci wraz ze szczegó ow analiz kryzysów bankowych. Rozdzia zosta take wzbogacony o tre ci pochodz ce z oddzielnego wcze niej rozdzia u na temat kryzysów i ich konsekwencji.

15. Polityka pieniężna

Rola polityki Systemu Rezerwy Federalnej w kszta towaniu stóp procentowych i popytu zagregowanego. Po czenie perspektywy d ugo- i krótkoterminowej i ukazanie, w jaki sposób stopy procentowe ustalone w perspektywie krótkoterminowej odzwierciedlaj poda i popyt na oszcz dno ci w perspektywie d ugoterminowej.

Opcjonalnie

15. Dodatek: Pogodzenie dwóch modeli stóp procentowych

Wyja nienie, dlaczego model funduszy po yczkowych (perspektywa d ugoterminowa) i podej cie oparte na preferencjach p ynno ci (perspektywa krótkoterminowa) s równie istotne.

Wiedza podstawowa

16. Inflacja, dezinflacja, deflacja

Przyczyny i konsekwencje inflacji, wysoki koszty deflacji dla gospodarki. Dezinflacja jako zagro enie dla gospodarki: pu apka p ynno ci.

Opcjonalnie

17. Dodatek: Makroekonomia – wydarzenia i idee

Przegl d historii my li makroekonomicznej, osadzonej w kontek cie zmieniaj cych si problemów politycznych oraz aktualnego stanu debat makroekonomicznych.

18. Makroekonomia międzynarodowa

Podstawowe tematy makroekonomii mi dzynarodowej, takie jak rachunki bilansu p atniczego, rynki walutowe i kursy walutowe.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.