Spis treści
Podziękowania 13
wProwadzenie 17
Cel książki 18
Struktura książki 19
1. SekS 21
Mit #1
Mężczyźni mają większe libido od kobiet 22
Tłumienie kobiecej seksualności 22
Wątpliwy charakter danych samoopisowych 25
Ciemna strona monogamii 27
Wnioski 29
Mit #2
niezobowiązujące przygody erotyczne w czasach studenckich są szkodliwe dla kobiet 30
Powszechność seksu w college’u 32
Co jest złego w tym, że kobiety szukają erotycznych przygód? 35
Co dobrego dla kobiet wynika z erotycznych przygód? 37
Wnioski 38
Mit #3 wszystkie małżeństwa są konsumowane 38
Przyczyny istnienia nieskonsumowanych małżeństw 41
Wnioski 43
Mit #4
wszystkie małżeństwa są aktywne seksualnie 44
Pożądanie 45
Podniecenie i orgazm 48
Spełnienie 48
Wnioski 49
2. atrakCyjność i zaloty 51
Mit #5
Gładka gadka jest najlepszym sposobem na podryw 52
Pierwszy krok 53
Mit bonusowy kobiety powinny odgrywać „trudne do zdobycia” 55
Wyzwania towarzyszące inicjowaniu kontaktu 57
Niewerbalne składowe „bajeru” 58
„Bajer” werbalny 60
Gładka gadka to nie wszystko 62
Efekt ekspozycji 62
Wpływ bliskości 63
Efekt gafy 63
Wnioski 64
Mit #6
Przeciwieństwa się przyciągają 64
Argumenty za homogamią 65
Podobieństwo jako predyktor jakości związku 66
Brak poparcia dla heterogamii 67
Dlaczego mit o heterogamii trzyma się mocno 68
Wnioski 69
Mit #7
ludzie wiedzą, czego szukają u partnera 70
Co ludzie mówią na temat cech, które chcą widzieć u swojego partnera? 70
Porównanie preferencji deklarowanych i utajonych 73
Wnioski 75
3. randkowanie online 77
Mit #8
dostęp do niezliczonego wyboru internetowych profili potencjalnych partnerów zwiększa szanse na znalezienie Pana właściwego lub Pani odpowiedniej 78
Ludzie nie są w stanie wykorzystać informacji z internetowych profili do określenia, która osoba byłaby dobrym wyborem 79
Porównywanie ze sobą profili zamieszczanych w sieci zdaje się zakłócać rozwój satysfakcjonujących bliskich związków 81
Wybór kogoś z ogromnej puli potencjalnych partnerów może być problematyczny na cztery sposoby 82
Wnioski 85
Mit #9
Spotkanie potencjalnego partnera elektronicznie przed spotkaniem się z nim twarzą w twarz zmniejsza szanse na dobry związek 85
Czy za pośrednictwem CMC może wykształcić się bliskość? 86
Czy korzyści CMC utrzymują się, kiedy pary przechodzą od wyłącznej CMC do komunikacji twarzą w twarz? 90
Czy CMC może być sensownym substytutem osobistych kontaktów? 92
Wnioski 92
Mit #10
Pary „dobierane” przez internetowe serwisy randkowe mają większe szanse na satysfakcjonującą relację 93
Czy osobowość partnerów pozwala przewidzieć udane związki? 94
Czy podobieństwo i komplementarność osobowości pary pozwala przewidywać udany związek? 97
Wnioski 98
4. związki jednoPłCiowe 99
Mit #11
Płeć, która przyciąga ludzi, jest czymś stałym (albo: płeć, która przyciąga ludzi, jest czymś płynnym) 101
Definicje i kontekst kulturowy 101
Rozważania kulturowe i polityczne 103
Badania Meredith Chivers i jej zespołu 104
Wnioski 108
Mit #12
związki osób tej samej płci i związki osób płci przeciwnych się nie różnią 109
Podobieństwa między związkami jedno- i dwupłciowymi 109
Różnice między związkami jedno- i dwupłciowymi 110
Stres i wsparcie 111
Aktywność seksualna i satysfakcja 111
Rozpad związku 113
Podobieństwa – nowe spojrzenie 113
Wnioski 114
Mit #13 dzieci wychowywane przez pary dwupłciowe są w lepszej sytuacji niż te wychowywane w związkach jednopłciowych 114
Wadliwe badanie (Regnerus, 2012a) 115
Metodologiczne problemy badania 117
Zgoda między przedstawicielami nauk społecznych 119
Dlaczego to jest ważne 120
Wnioski 120
5. Przewidywanie Powodzenia i Porażki w związkaCh 123
Mit #14
Wnioski 131 Spis treści
wspólne mieszkanie przed małżeństwem jest dobrym sposobem na sprawdzenie, czy jesteś z właściwą osobą 125
Skutki wspólnego zamieszkania przed ślubem 127
Wpływ kohabitacji na rozpad związku 127
Wpływ kohabitacji na jakość związku 127
Wpływ kohabitacji na dzieci 128
Zrozumienie efektu kohabitacji 129
Hipoteza „odsiewania” 129
Hipoteza selekcji 129
Hipoteza przyczynowości 130
Hipoteza inercji 130
Mit #15 doradztwo przedmałżeńskie – czy programy edukacji na temat związków przeciwdziałają kłótniom i rozwodom 132
Małżeństwo i edukacja o związkach we Wspólnocie
Oneidy 133
Definicje trzech rodzajów interwencji 135
Szeroko zakrojone doradztwo przedmałżeńskie i programy edukacji par zapobiegają nieporozumieniom i rozwodom 137
Ale szkolenie par z zakresu różnych umiejętności przecież nie szkodzi, nieprawdaż? 139
Wnioski 141
Mit #16 dobra komunikacja jest kluczem do szczęśliwego związku 141
Predyktory proksymalne kontra dystalne 142
Teoria społecznego uczenia się 143
Więcej o komunikacji w bliskich związkach 145
Skupienie na aspektach komunikacji silnie związanych z dysfunkcją 146
Łączenie utrzymującej się wrażliwości z komunikacją 146
Połączenie kontekstu i komunikacji 147
Wnioski 147
Mit #17
kluczem do udanego związku jest wiedza, jak rozwiązywać pojawiające się w nim problemy 147
Dowody, że rozwiązywanie problemów nie jest kluczem do szczęśliwego małżeństwa 149
Wyrażanie afektu jako predyktor zmian satysfakcji ze związku 151
Umiejętności rozwiązywania problemów jako predyktor zmian satysfakcji ze związku 151
Interakcja między umiejętnościami rozwiązywania problemów a wyrażanym afektem jako predyktor zmiany satysfakcji ze związku 152
Dobrze, co zatem robić, jeśli nie próbować rozwiązywać problemów w związku? 153
Wnioski 155
Mit #18
Posiadanie dzieci zbliża pary do siebie 155
Wpływ posiadania dzieci na satysfakcję z małżeństwa 156
Wpływ posiadania dzieci na rozwody 157
Kiedy dzieci wylatują z gniazda 158
Wpływ posiadania dzieci na pary bez ślubu 158
Przyczyny efektu przejścia do fazy rodzicielstwa 159
Różnice między płciami pod względem efektu przejścia do fazy rodzicielstwa 160
Wnioski 161
Mit #19
Stres jest zły dla związków 163
Skutki pracy 164
Skutki trudnej sytuacji finansowej 165
Skutki stresu rodzicielskiego 166
Jak stres może być korzystny dla bliskich związków? 167
Wnioski 169
Mit #20
wspieranie partnera poprawi wasz związek 169
Dowody, że wspieranie partnera jest dobre 170
Badania sugerujące, że wspieranie partnera jest złe 171
Kapitalizacja 174
Postrzegana dostępność potencjalnego wsparcia versus wsparcie rzeczywiście otrzymane 177
Wnioski 177
6. różniCe, niePorozuMienia i rozPad związku 179
Mit #21
Mężczyźni są z Marsa, kobiety są z wenus 180
O pomiarze różnic między populacjami czy grupami 182
Różnice i podobieństwa między płciami 185
Rola męskości i kobiecości 187
Wnioski 188
Mit #22
wyłącznie mężczyźni są sprawcami przemocy w bliskich związkach 188
Dwa rodzaje przemocy ze strony partnerów 190
Sytuacyjna przemoc partnerska 190
Intymny terroryzm 190
Interwencje w przemocy domowej 191
Wnioski 194
Mit #23
terapia małżeńska nie działa 195
Krótka historia terapii małżeńskiej – czy ona w ogóle działa? 195
Pomiar efektów terapii 197
Czy terapia małżeńska działa, a jeśli tak, to które podejście sprawdza się najlepiej? 198
Wnioski 199
Mit #24
Pierwsza rana jest najgłębsza 200
Podmit I: Psychologiczne szkody nastoletnich związków i rozstań są dotkliwe 201
Podmit II: Przyszłe bliskie związki mogą ucierpieć z powodu nastoletnich miłości 203
Podmit III: Skutki pierwszego zerwania są najbardziej niszczące 204
Wnioski 206
Mit #25 wszystko będzie lepsze, kiedy się rozwiedziesz 207
Mit bonusowy: odsetek rozwodów rośnie 207
Dzieci i rozwód 210
Wnioski 212
zakończenie 213
Przypisy 215 literatura cytowana 217
indeks osób 270 indeks rzeczowy 287 o autorze 290
Dla Deanne, z miłością
Podziękowania
W październiku 2010 roku przyszła kolej na mnie – miałem wygłosić wykład dla pracowników i studentów Wydziału Psychologii na mojej uczelni, Binghamton University. Przeważnie nasze wystąpienia pełne są opisów metodologii i danych, sam wiele takich wygłosiłem. Ale tym razem poczułem, że chcę mieć z tego przyjemność. Kilka miesięcy wcześniej zmarł mój tata i miałem już dość bycia surowym i poważnym. Chciałem opowiedzieć o czymś, co byłoby lekkie i przyjemne. Tego dnia w 2010 roku wygłosiłem więc wykład zatytułowany 30 interesujących odkryć empirycznych o bliskich związkach w 60 minut. Był dokładnie taki lekki i przyjemny, jak chciałem. Na widowni siedział mój przyjaciel i współpracownik Steven Jay Lynn, znany profesor psychologii. To on zaproponował mi napisanie książki do serii zapoczątkowanej przez jego 50 wielkich mitów psychologii popularnej (50 Great Myths of Popular Psychology), napisanych wspólnie ze Scottem O. Lilienfeldem, Johnem Ruscio i nieżyjącym już Barrym L. Beyersteinem. Książka, którą trzymasz w ręku, jest owocem tego zaproszenia. Dlatego rozpocznę podziękowania właśnie od Steve’a, bo gdyby nie on, po prostu by nie powstała. Steve był wspierającym i wspaniałym współpracownikiem od chwili, gdy zimą 1999 roku przyjechałem na rozmowę o pracę w Binghamton University, a on zgarnął mnie z lotniska swoim czerwonym sportowym samochodem. Na każdym kroku mojej kariery Steve zawsze gotów był mi doradzić, podpowiedzieć, pomóc i okazać zainteresowanie. Dzięki niemu jestem lepszym psychologiem. I dlatego jestem mu ogromnie wdzięczny.
Wydział Psychologii na Binghamton University jest doprawdy świetny. Jestem dumny z tego, że mogę być jego częścią. Chcę wymienić zwłaszcza kilku współpracowników, którzy przyczynili się do napisania tej książki. Nicole Cameron pomogła mi zrozumieć zagadnienia modeli zwierzęcych dotyczące zachowań seksualnych i rodzicielskich. Jest mądrą, entuzjastyczną i cierpliwą
nauczycielką. Pete Donovick zawsze jest w gotowości, by ze mną pogadać na każdy temat. Peter Gerhardstein, Brandon Gibb i Celia Klin byli świetnymi liderami różnorodnych jednostek akademickich, do których należę. Wszyscy byli cierpliwi i uprzejmi, kiedy podczas pisania tej książki spóźniałem się z realizacją innych zawodowych obowiązków. Mam nadzieję, że każda z tych osób będzie nadal pełniła funkcje kierownicze. Ken Kurtz zawsze okazywał zaciekawienie moją pracą i chciał o niej rozmawiać nawet wtedy, kiedy ja nie miałem na to ochoty. Fajnie mieć współpracownika, który pyta o twoją pracę, dzięki. Richard Mattson jest głównym badaczem w projekcie, przy którym też pracuję. Był cierpliwy i wyrozumiały wobec moich zawodowych dystrakcji i dezorganizacji. Chris Bishop, Meredith Coles, Cindy Connine, Terry Deak, Gina Fleming, Mary Ellen Gates, Jennifer Gillis, Courtney Ignarri, Albrecht Inhoff, Sarah Laszlo, Mark Lenzenweger, Don Levis, Stephen Lisman, Barbara Luka, Ann Merriwether, Ralph Miller, Vladimir Miskovic, Joe Morrissey, Ann Paludi, Ray Romanczyk, María-Teresa Romero, Lisa Savage, Linda Spear, Skip Spear, Greg Strauss, Pam Turrigiano, Cyma Van Petten, Dave Werner i Deanne Westerman są wspaniałymi kolegami, którzy pomagali mi zbyt często, by to tu opisać.
Wszystkim moim przyjaciołom spoza psychologii i współpracownikom z Binghamton University (Anna, Benita, Dave, Dean, Doug, Elisa, Elizabeth, Frank, Howard, Jim, John, Julia, Kelly, Kevin, Melissa, Michael, Michelle, Nancy, Paul, Rebecca, Robert, Scott i Steve) wielkie dzięki za nierzucanie we mnie sprzętami, kiedy zaczynałem dawać wykłady na tematy opisane w tej książce. Jestem szczególnie wdzięczny za tolerancję moim przyjaciołom (oraz ludziom siedzącym blisko nas, jak i wszelkim pracownikom restauracji), którzy musieli znieść niejeden z moich „wykładów” o kobiecej seksualności. Wasza łaskawość nie będzie wam zapomniana i obiecuję, że nigdy więcej nie wspomnę (nawet słowem) o bonobo.
Wprawdzie starałem się, by moja praca ze studentami była ważniejsza od książki, niemniej nie wątpię, że czuli, iż przez ostatnie dwa lata coś mnie od nich odciągało. Jest to szczególnie niesprawiedliwe, ponieważ oni wciąż mnie czegoś uczą i wnoszą ogromną radość do mojej pracy profesora. Oto moi obecni i dawni doktoranci, wobec których mam dług wdzięczności: Karen Aizaga, Davis Brigman, Zachary Collins, Lauren Fishbein, Hayley Fivecoat, Laura Frame, Richard Mattson, Jared McShall, Tarah Midy, Rebecca Osterhout i Dawnelle Paldino. Binghamton University cieszy się opinią, która przyciąga najlepszych studentów z wszelkich publicznych uniwersytetów w Nowym Jorku. A to ozna-
cza, że przez te wszystkie lata miałem wielu fantastycznych magistrantów. Jest ich zbyt wielu, bym mógł ich tu wymienić, niemniej niektórzy byli wyjątkowo pomocni przy powstawaniu tej publikacji. Naquan Ross zainspirował mnie do przemyśleń na temat kilku mitów i kilku głównych źródeł. Meghan Axman, Thomas Costello, Karina Hain i Andrea Joanlanne wraz ze mną sczytywali manuskrypt i sporządzali indeks. I wreszcie moi studenci z zajęć poświęconych bliskim związkom pomogli mi się nauczyć tego, czego nie wiedziałem.
Poza Binghamton University wspierała mnie Laura Bishop, lekarka specjalizująca się w położnictwie i ginekologii. Czytała moje rozdziały poświęcone seksualności i proponowała cenne poprawki. Z Rebeccą Allerton, która jest dyrektorką wykonawczą w Rise (http://rise-ny.org/), organizacji oferującej kompleksową pomoc ofiarom przemocy domowej w Greater Binghamton w rejonie Nowy Jork, pracowałem przez kilka lat jako członek zarządu tej organizacji i jestem ogromnie wdzięczny jej, Mike’owi Coxowi (szefowi policji w Endicott, NY) oraz personelowi Rise za pokazanie mi, jak to jest być na pierwszej linii niesienia pomocy ofiarom przemocy domowej. Zespół wydawnictwa Wiley był wyjątkowo cierpliwy i pomocny w procesie powstawania książki. Na szczególne podziękowania zasługują Kathy Atkinson, Danielle Descoteaux, Gunalan Lakshmipathy, Anna Oxbury, Karen Shield i dział graficzny za stworzenie pięknej okładki.
Miałem szczęście trafiać w życiu na doskonałych nauczycieli. Dudley Weiland uczył mnie w szóstej klasie w Peck Elementary w Arvada w Kolorado. Jego zaangażowanie i prawość inspirowały mnie dawniej i inspirują dziś. W college’u w University of Denver miałem szczęście współpracować z Bernardem Spilką i Howardem Markmanem. Profesor Spilka (Bernie) pokazał mi, jak ważne jest wszechstronne wykształcenie. Na jego zajęciach i dyżurach filozofia, literatura i nauka splotły się w sposób cementujący moją ścieżkę psychologa. Zacząłem pracę w laboratorium Howie’go jako student kodujący nagrania wideo w jednym z jego doniosłych badań. Natychmiast badanie bliskich związków stało się moim konikiem. Howie jest mądry, zmotywowany i wspaniałomyślny. Nieważne, czy pracowaliśmy w laboratorium (z Mari Clements i Scottem Stanleyem), czy graliśmy w uczelnianego hokeja, zawsze się od niego uczyłem (i nadal to robię).
Studia na UCLA dały mi zawód, który uprawiam, i życie, które teraz wiodę. Zwłaszcza mój kliniczny superwizor Andy Christensen, moja grupa oraz mój mentor Tom Bradbury zakorzenili we mnie olbrzymi szacunek do nauki
(tzn. prawdy). Andy nauczył mnie, jak prowadzić terapię par, tego, co wiem o micie 23 oraz treści, którą zawarłem w Zakończeniu. Nie można sobie wyobrazić lepszego nauczyciela psychoterapii niż Andy. Wielu przyjaciół nauczyło mnie ciężkiej pracy: Aaron Benjamin, Edith Chen, Jennifer Christian Herman, Victor Chavez, Becky Cobb, Cathy Cohan, Rose Corona, Joanne Davila, Brian Doss, Chris Furmanski, Chris Gipson, Colleen Halliday, Stan Huey, Ben Karney, Norman Kim, Anna Lau, Erika Lawrence, Cari McCarty, Emily McGrath, Greg Miller, Phoebe Moore, Lauri Pasch, Antonio Polo, Ron Rogge, Liza Suarez, Kieran Sullivan, Sylvia Valeri, Steve Wein, Shannon Whaley, Patsy White i Will Yost. Codziennie przychodzili do laboratorium, chociaż zawsze świeciło słońce, a wszyscy mieszkaliśmy przy plaży. I wreszcie mój mentor, Tom Bradbury, jest moim naukowym bohaterem. To on jako profesor, autor i naukowiec określił poziom, do którego aspiruję. Nigdy nie spłacę mojego długu wobec niego.
Utrata ojca pozostawiła pustkę w moim sercu, jeszcze większą boleść wywołała u mojej matki. Małżeństwo moich rodziców wciąż mnie inspiruje, a odporność i wdzięk mojej mamy nadal mnie onieśmielają. Moi bracia, Steve i Ted, są wspaniałymi autorami i dzięki nim poznałem piękno języka. Moja siostra Jolene jest naukowczynią, przedstawicielką organów ścigania, strażniczką w parku narodowym i zaufaną powiernicą. Muszę też otwarcie powiedzieć, że pisząc tę książkę, nie byłem dobrym mężem. Zbyt wiele wieczorów i weekendów poświęcałem na zamartwianie się i przejmowanie. Być może mit 26 powinien brzmieć „pisanie książki o bliskich związkach poprawi twój własny”. Deanne, dziękuję, że byłaś ze mną w tych trudnych i tych lepszych czasach, ale najbardziej dziękuję ci za to, że jesteś. Twoja obecność mnie uspokaja, uczy, inspiruje i ożywia. Dlatego dedykuję tę książkę właśnie mojej żonie Deanne. Matt Johnson