Spis treści
Przedmowa. .
Wprowadzenie.
ROZDZIAŁ 1
Technologie dronów bojowych.
ROZDZIAŁ 2
Proliferacja dronów w innych krajach.
ROZDZIAŁ 3
Drony naziemne i morskie
ROZDZIAŁ 4
Technologie pozawojskowe.
Spis treści
ROZDZIAŁ 5
Drony przyszłości. Nanosystemy i systemy autonomiczne a science fiction .
Przypisy
Indeks.
Tabela 1.1. Kategorie dronów ze względu na kombinację pułapu, zasięgu i długotrwałości lotu
KategoriaPułap
Długotrwałość lotu Zasięg Przykład
mini niski krótka (około 1 godz.) bliskiego zasięgu Raven
taktyczny niski do średniego średnia (do kilku godzin) ograniczony do zasięgu wzroku (około 300 km lub mniej –około 186 mil)
strategicznyśredni do wysokiego długa (od kilku godzin do kilku dni) dalekiego zasięgu
Shadow
Global Hawk
Źródło: CIA (dane); DOD (fotografie). Nonproliferation: Agencies Could Improve Information Sharing and End-Use Monitoring on Unmanned Aerial Vehicle Exports. United States Government Accountability Offce, July 2012.
Minidrony zaprojektowano tak, aby były bardzo mobilne i można je było szybko rozmieścić, dzięki czemu idealnie nadają się do rozpoznania, obserwacji i wykrywania celu. Do tego rodzaju dronów należy Raven, który – według słów jego producenta – firmy AeroVironment w 2015 r. był „najczęściej używanym lotniczym systemem bezzałogowym na świecie”. Systemy te uruchamiane są ręcznie i zasilane silnikiem elektrycznym. Mogą być sterowane zdalnie lub mogą być autonomiczne dzięki nawigacji GPS. Minidrony są idealnym wsparciem dla oddziałów rozmieszczonych z dala od głównego korpusu armii ze względu na to, że nie wymagają one skomplikowanych systemów wspomagających. ROZDZIAŁ
Wzgórz Golan22. Podobna dynamika mogłaby zaistnieć w przypadku UGV, gdyby kraje podejmowałyby akcje swobodnego naruszania granic, czego nie robiłyby, gdy w grę wchodzą oddziały konwencjonalne. Takie działania mogłyby jedynie intensyfikować napięcia.
Pytanie: jaki jest status technologii bezzałogowej dla systemów morskich?
Systemy morskie ewoluowały w podobny sposób do systemów naziemnych i powietrznych, poczynając od obserwacji i misji rozpoznawczych, a następnie ewoluując do technologii wykrywających miny i przeprowadzających ataki. Technologia ta dzieli się na bezzałogowe pojazdy podwodne (ang. Unmanned Underwater Vehicles, UUV), bezzałogowe pojazdy powierzchniowe (ang. Unmanned Surface Vehicles, USV) i bezzałogowe statki powietrzne (ang. Unmanned Aerial Vehicle, UAV), które są zintegrowane z operacjami lotniskowców.
W tej części rozdziału przeanalizowano te trzy kategorie systemów morskich, koncentrując się głównie na wykorzystaniu UUV i UAV dla celów morskich, ponieważ rozwój USV jest stosunkowo powolny. Liczba pojazdów powietrznych i morskich jest pokaźna i ciągle rośnie, więc kompleksowy przegląd nie jest jeszcze możliwy; ten rozdział odnosi się zatem do przykładów ilustrujących, w jaki sposób oba te systemy są opracowywane.
Miny morskie od dawna są zgubą okrętów marynarki wojennej; miny uszkodziły lub zatopiły czterokrotnie więcej okrętów amerykańskiej marynarki wojennej niż jakiekolwiek inne formy ataku. Miny stanowią poważne zagrożenie w każdym większym konflikcie od czasów wojny secesyjnej. Wydają się one popularnym narzędziem militarnym, ponieważ mina morska o wartości 10 tys. dolarów może zatopić statek wart ponad 1 mld dolarów, nie wspominając o ofiarach w ludziach23. W obliczu tak wielkiego zagrożenia możliwość wykorzystania UUV jest atrakcyjnym sposobem obrony przed minami morskimi.
W rzeczywistości wczesne wersje bezzałogowych systemów morskich były platformami przeznaczonymi specjalnie do rozminowywania. Jak odnoto-
Technologie pozawojskowe
Departament Policji w Seattle oświadczył, że współpracował z agencjami państwowymi i federalnymi, aby znaleźć „nowy dom” dla dronów i w końcu przekazał je do Departamentu Policji Los Angeles, nie będąc jednak zobowiązanym do spłaty federalnego grantu, z którego zostały zakupione. Oczywiście LAPD doświadczyła tej samej wrogości, z którą spotkali się ich koledzy w Seattle.
Pytanie: jakie są potencjalne zastosowania komercyjne dronów?
W 2014 r. Amazon trafił na pierwsze strony gazet, ogłaszając, że będzie dostarczać paczki za pośrednictwem dronów, przez co popularność pojazdów bezzałogowych jeszcze wzrosła. Association for Unmanned Vehicle Systems International* (AUVSI, Stowarzyszenie na rzecz Bezzałogowych Systemów Samochodowych) szacuje, że komercyjny przemysł statków bezzałogowych osiągnie wartość 13,6 mld dolarów w ciągu trzech lat od zniesienia obecnych ograniczeń prawnych dotyczących komercyjnego wykorzystania dronów, a w latach 2015–2025 wyniesie 82 mld dolarów. Stowarzyszenie przewiduje też, że dzięki takiemu wzrostowi może powstać 100 tys. nowych miejsc pracy10. Inżynier należący do zespołu British Aerospace, zajmującego się technologią autonomiczną i technologią powietrzną, prognozuje, że światowy rynek wyniesie 62 mld dolarów rocznie do 2020 r., a rynek całkowity będzie wart ponad 400 mld dolarów na podstawie tego, co uważane jest za potencjalny przychód z rozwijających się technologii i wzrastającą permisywność na poziomie krajowym11.
Lista zastosowań komercyjnych dla dronów jest obszerna i obejmuje prawie każdą czynność, w której niezbędne są nadzór, monitorowanie i zbieranie danych i przy wykonywaniu których istnieją, jak już wspomniano, utrudnienia dla ludzi, ponieważ są one „monotonne, brudne lub niebezpieczne”.
* Association for Unmanned Vehicle Systems International – międzynarodowa organizacja typu non-profit, której celem jest promowanie systemów bezzałogowych i robotycznych w transporcie. Powstała w 1972 r. w Stanach Zjednoczonych.
