Kaleidoscope January 2018

Page 1

magazyn pokładowy PLL LOT S.A. egzemplarz bezpłatny/free copy ISSN 0239-9032

take me home

/ zabierz mnie

lot.com

01/2018

singapore

zamek królewski w warszawie ❚ najpiękniejsze sukulenty świata ❚ dlaczego warto odwiedzić norymbergę ❚ rzeszów ❚ utalentowany tom hanks ❚ dania rozgrzewające

singapur


Chocimska 7, Warsaw tel. 22 848 12 25, 22 848 15 90 rozana@restauracjarozana.com.pl www.restauracjarozana.com.pl

is an elegant, cosy and unpretentious restaurant whose delicate and light Polish cuisine will surprise you with new flavours and specialties every day.

There is nothing else like it in Warsaw‌


n ot e f ro m c eo

edytorial

Szanowni Państwo, w ciągu ostatnich tygodni LOT rozpoczął sprzedaż biletów na bezpośrednie połączenia z Rzeszowa do Tel Awiwu i Newark. Rejsy ze stolicy Podkarpacia do Izraela wystartują w marcu, a do Stanów Zjednoczonych miesiąc później. Z połączeń dalekodystansowych w sprzedaży pojawiły się bilety z Warszawy do Singapuru, dokąd nasze samoloty zaczną latać w połowie maja. Intensywnie rozwijamy też ofertę do krajów w bezpośrednim sąsiedztwie Polski. W grudniu wystartował pierwszy rejs LOT-u na wznowionej po latach trasie między Warszawą i Berlinem, a do sprzedaży weszła Norymberga, czyli nasz siódmy kierunek w Niemczech. Wracamy też ze stałą ofertą do Kowna, które stało się trzecim kierunkiem na Litwie obsługiwanym przez LOT. W minionym roku liczba pasażerów przewiezionych przez LOT zbliżyła się do 7 mln rocznie, co oznacza wzrost o jedną czwartą rok do roku, przy jednoczesnej poprawie zysku na działalności podstawowej o 100 mln zł. Reasumując, LOT rośnie i zarabia. Ten stan jest możliwy m.in. dzięki mądrej polityce cenowej i konsekwentnemu powiększaniu floty. Tylko w 2017 r. przybyło nam w sumie osiem samolotów: w segmencie wąskokadłubowym dwa Boeingi 737 MAX 8 i cztery Boeingi 737-800 NG, a w szerokokadłubowym – dwa nowe Dreamlinery w wersji 787-8. Obecnie czekamy na tegoroczne dostawy kolejnych trzech B737 MAX 8 i trzech większych B787-9 Dreamliner. Wynegocjowany jest też kontrakt na pozyskanie sześciu Embraerów 195 dla połączeń regionalnych. W tym roku LOT nie zamierza zwalniać, a wręcz przeciwnie – będzie rozwijał się jeszcze szybciej. Szanowni Pasażerowie, dziękujemy za zaufanie, jakim nas obdarzacie każdego dnia. Rozwijamy się dla Was i dzięki Wam. Zapnijcie pasy!

© a r c h i w u m p l l l ot. o k ł a d k a : n o p pa s i n w/ s to c k . a d o b e . c o m

Dear Ladies and Gentlemen, Over the past few weeks, LOT has started selling tickets for direct flights from Rzeszów to Tel Aviv and Newark. Flights from the Subcarpathian capital to Israel will start operating in March and to the United States in April. As regards long-haul flights, we have commenced selling tickets for the Warsaw-Singapore route, which is due to open in mid-May. We are also working hard on offering more flights to countries neighbouring Poland. The first Warsaw-Berlin flight was launched in December. This brings the route back to our network after a long absence. Tickets are also now available for flights to Nuremberg. This is the seventh German city on our grid. We are also resuming our regular flights to Kaunas, which is our third destination in Lithuania. This past year, LOT carried just under 7 million passengers. This translates into a 25 per cent year-on-year increase, and is accompanied by a PLN 100 million increase in profit from our core operations. To sum up, LOT is growing and earning. This has been made possible by pursuing a wise price policy and persevering with expanding our fleet. We welcomed eight new aircraft in 2017: two Boeing 737 MAX 8s and four Boeing 737-800 NGs in the narrow-body segment, and two new 787-8 Dreamliners in the wide-body segment. We are currently awaiting delivery of another three B737 MAX 8s and three of the larger B787-9 Dreamliners. We have negotiated the acquisition of six Embraer 195s to operate regional flights. And LOT has no intention of slowing down this year. On the contrary, we will be stepping up the pace. Dear Passengers, we appreciate the trust you place in us every day. We are growing for you and thanks to you. Please fasten your seatbelts.

Z lotniczym pozdrowieniem ❚ Best regards

Prezes PLL LOT ❚ LOT Polish Airlines CEO Rafał Milczarski

Sprawdź nowe połączenia LOT-u do: tel awiwu, singapuru i newark – więcej informacji na lot.com ❚ Check out new lot flights to tel aviv, Singapore and newark – more information on lot.com

3


n ot e f ro m t h e e d i to r

od naczelnej

Pierwsze zaskoczenie. To miasto wygląda jakby zaraz miała je pochłonąć dżungla. Jechałam z lotniska i z niedowierzaniem przyglądałam się obrośniętym tropikalnym bluszczem estakadom, które wiły się jak serpentyny do nieba. Było bardzo gorąco i wilgotno. Spodziewałam się szklano-betonowej pustyni, a tymczasem poczułam się jak w tropikalnym ogrodzie. To nie do wiary, że Singapurowi, jednemu z najgęściej zaludnionych miejsc na naszej planecie, udaje się być jednocześnie jednym z najbardziej zielonych miast na świecie. Największy zachwyt budzą oczywiście super drzewa, czyli sztuczne konstrukcje o kształcie kielichów, oplecione roślinnością, które stały się symbolem miasta i jego największą atrakcją. Park Gardens by the Bay, w którym wyrastają na 50 metrów, zajmuje ponad 100 ha i mieści tysiące gatunków roślin ze wszystkich zakątków świata. Dzięki temu, że super drzewa połączone są kładką, można tu też odbyć podniebny spacer i podziwiać panoramę Singapuru. Miasta, którego każdy niemal centymetr ziemi został przetworzony, i w którym właściwie nie ma nic naturalnego, a które stało się miastem-ogrodem. A co najważniejsze, możemy przenieść się tu już bezpośrednio dzięki nowemu połączeniu LOT-u.

To nie do wiary, że Singapurowi, jednemu z najgęściej zaludnionych miejsc na naszej planecie, udaje się być jednocześnie jednym z najbardziej zielonych miast na świecie. It is hard to believe that Singapore, one of the most densely populated cities on Earth, is also one of the greenest.

The first surprise. The city looks as if it is about to be devoured by the jungle. I was being driven from the airport and found myself staring at the flyovers, overgrown with tropical vines winding their way up to the sky, with disbelief. It was hot and humid. I expected a glass and concrete desert, but had come to a city that looked like a tropical garden. It is hard to believe that Singapore, one of the most densely populated cities on Earth, is also one of the greenest. The super trees, artificial structures shaped like glasses entwined with greenery that have become a city landmark, are its greatest attraction. The Gardens by the Bay, which is home to the 50-metre tall trees, spans over 100 ha and boasts thousands of plant species from all over the world. As the trees are connected by a walkway, you can go for a high-rise walk and admire the panorama of Singapore – a city where nearly every square inch of land is put to use, and which, despite having almost nothing natural, has become a garden city. Most importantly, all you need to do to get there is get on a direct flight now offered by LOT Polish Airlines.

redaktor naczelna ❚ editor in chief Agnieszka Franus

4



contents

18

14

24

spis treści

76

92

3 N ote from the ceo 4 N ote from the editor 8 d id you know...? Zamek Królewski w Warszawie The Royal Castle in Warsaw

10 what’s on

wydarzenia, festiwale events, festivals

14 the best of sukulenty succulents

18 i nspirations lód ice

24 why

Norymberga Nuremberg

28 journey of a lifetime Singapur Singapore

40 my poland Rzeszów

56 good life

104 Make a wish

64 up in the air

106 must have

biznesowy start starting a business kpt. Witold Filus

68 people and the world poker

torby podróżne travel bags

siła detali details are crucial

108 g ood address strefa prestiżu prestige zone

76 LIFE STORY Tom Hanks

84 culture

film, teatr, książka, muzyka, sztuka film, theatre, books, music, art

110 112

good job Villa Nova Dental Clinic Made Concept

good food 86 d ania rozgrzewające

dishes to keep you warm

92 t apas 94 take a look karnawał carnival time

100 beauty

pielęgnacja włosów hair care

68

50 i nterview

tel. 22 360 39 60, e-mail: kaleidoscope@burdamedia.pl redaktor naczelna Agnieszka Franus redaktor prowadząca Agnieszka Michalak korekta Tomasz Cholaś Produkcja: dyrektor Tomasz Gajda, Stanisław Siemiński Tłumaczenia: Agnieszka Chrościcka Magdalena Szwedowska red. wersji angielskiej Stephen Canty Dział graficzny: projekt, dyrektor artystyczna Ewa Borowska fotoedycja Magdalena Rudzka, Rafał Wojciechowski DTP Krzysztof Stypułkowski Koordynator LOT: Konrad Majszyk

6

Wydawnictwo: Burda Publishing Polska sp. z o.o. ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa, tel. 22 360 38 00 www.burdamedia.pl ZARZĄD Chief Executive Officer Alexander Sorg General Director Poland Justyna Namięta Chief Financial Officer Dobrosława Snarska-Pełka

New business & Corporate Media Director Małgorzata Nocuń-Zygmuntowicz 692 440 088 Project Manager Monika Siwiec-Chojnacka 22 360 36 23 Dyrektor Dystrybucji i Obsługi Klienta / Director of Distribution and Subscriptions Jerzy Janczak International Ad Sales Representatives Italy: Mariolina Siclari, International Advertising Sales Director T. +39 02. 91 32 34 66, mariolina.siclari@burda.com burda community network Germany: Vanessa Noetzel T. +49 (89) 9250 3532, vanessa.noetzel@burda.com Michael Neuwirth T. +49 89 9250 3629, michael.neuwirth@burda.com Austria & Switzerland: Goran Vukota T. +41 44 81 02 146, goran.vukota@burda.com

France & Luxembourg: Marion Badolle-Feick T. +33 1 72 71 25 24, marion.badolle-feick@burda.com UK & Ireland: Jeannine Soeldner T. +44 20 3440 5832, jeannine.soeldner@burda.com USA, Canada & Mexico: Salvatore Zammuto T. +1 212 884 48 24, salvatore.zammuto@burda.com Reklama: Burda Publishing Polska sp. z o.o. Sekretariat Biura Reklamy / Advertising Secretariat Tel. 022 360 36 03, fax. 22 360 39 80, e-mail: reklama@burdamedia.pl Dyrektor Biura Reklamy Corporate Media / Head of Advertising Team of Corporate Media Jolanta Kurek advertising department Anna Dembska, Ewa Porycka Sales coordinator – Katarzyna Osiak-Łazur

©shut terstock (4), get tyimages

Volker Schlöndorff



d i d yo u k n o w

zamek królewski w warszawie

p o dr ó ż w c z a si e a journey back in time niegdyś był rezydencją królewską i miejscem obrad sejmu. Zburzony podczas wojny i pieczołowicie odbudowany w latach 80. jest dziś wizytówką warszawy. Jakie tajemnice kryje zamek królewski? ❚ It was once a royal residence and the venue of the Sejm conventions. Torn down during the war, it was meticulously rebuilt in the 1980s. Today, the Royal Castle is a Warsaw landmark. What secrets is it hiding? tekst | by agnieszka michalak

duma króla

the king’s pride

Początki zamku sięgają XIV w. Za czasów Zygmunta III Wazy gmach uzyskał kształt zamkniętego pięcioboku. W drugiej połowie XVIII w. artyści zatrudnieni przez króla Stanisława Augusta przebudowali wnętrza, tworząc apartamenty Wielki i Królewski. ❚ Its beginnings date back to the 14th century. It was rebuilt to form a closed pentagon during the reign of Sigismund III Vasa. In the second half of the 18th century, artists hired by King Stanisław II Augustus redid the interior and created the Grand and Royal apartments.

pokój sypialny

the bed room

Najbardziej prywatny i uważany za najpiękniejszy z dziewięciu pokojów królewskiego apartamentu. Zaprojektowany w 1775 r. Fragmenty boazerii zrobiono z cisowego drewna (cis to symbol wiary i stabilności). Łoże z baldachimem zostało zrekonstruowane na podstawie zachowanych opisów. ❚ The king’s private apartment is the Castle’s most private room. It is also considered the most beautiful. It was designed in 1775. Fragments of the wooden wall cladding were made from yew wood (the yew is a symbol of faith and stability). The canopy bed was reconstructed according to descriptions that had survived.

zniszczenie i odbudowa

destruction and reconstruction

We wrześniu 1939 r. zamek zbombardowano (udało się uratować niektóre elementy wystroju wnętrz i dzieła sztuki), a we wrześniu 1944 r. wojska niemieckie wysadziły go w powietrze. Decyzję o odbudowie podjęto w 1971 r., a w 1984 r. udostępniono zamek zwiedzającym. Losy gmachu opisuje ekspozycja stała „Zniszczenie i odbudowa”. ❚ In September 1939, the Castle was bombed (selected furnishings and artworks were saved) and in September 1944, the Nazis blew it up. The decision to rebuild the Castle was made in 1971, and it was opened in 1984. The Castle’s history is presented at a permanent exhibition entitled “Destruction and Reconstruction”.

8


sala rycerska

the knights’ room

Powstała według koncepcji Stanisława Augusta. Król chciał w niej uczcić osoby zasłużone dla ojczyzny, jak i przypomnieć najważniejsze momenty z dziejów Polski. W środkowej części sali ustawione są posągi Sławy i Chronosa autorstwa Jakuba Monaldiego. ❚ The Knights’ Room was based on an idea put forward by Stanisław II Augustus. The king wanted to honour Poles of merit and commemorate the most important events in Polish history. The statues of Sława and Chronos by Jakub Monaldi are displayed in the central part of the room.

sala wielka

the grand room

W czasach Stanisława Augusta służyła jako miejsce ceremonii dworskich. Tu odbywały się zgromadzenia dworskie, a także uczty, bale, koncerty i przedstawienia teatralne. Ogromnych rozmiarów plafon przedstawia Rozwikłanie Chaosu. Dziś w Sali Wielkiej odbywają się ważne uroczystości państwowe. ❚ Court ceremonies were held here during the reign of Stanisław II Augustus. This was where the court conventions were held, as well as feasts, balls, concerts and theatrical performances. Today, the Grand Room is the venue of prominent State celebrations.

sala tronowa

the throne room

© M . P . , SHUTTERSTOCK ( 3 ) , w i k i m e d i a , M . RUDZKA ( 2 )

Projektował ją niemal cały zespół artystów królewskich z Dominikiem Merlinim i Janem Chrystianem Kamsetzerem na czele. Uwagę zwracają dwie konsole z blatami mozaikowymi i cztery posągi starożytnych mężów stanu i wodzów dłuta Angela Pucinellego. Odtworzone srebrne, haftowane orły na zaplecku tronu stanowią najważniejszy, symboliczny akcent sali. ❚ It took almost all the king’s artists, headed by Dominik Merlini and Jan Chrystian Kamsetzer, to design the throne room. The two mosaic-topped console tables and the four statues of ancient statesmen and chiefs by Angela Pucinelli deserve special mention. The reconstructed silver embroidered eagles on the throne backrest are the most prominent and symbolic items in the room.

lekcja sztuki

an art class

W zbiorach zamku znajdują się trzy duże płótna historyczne Jana Matejki: Batory pod Pskowem, Rejtan, czyli Upadek Polski i Konstytucja 3 maja (na zdj. obok) oraz cykl Dzieje cywilizacji w Polsce, a także dwa słynne obrazy Rembrandta – Dziewczyna w ramie obrazu i Uczony przy pulpicie i liczne prace Bernarda Belotta zwanego Canalettem. ❚ The Castle art collection includes three large history-themed paintings by Jan Matejko, namely: Batory at Pskow, Rejtan or the Fall of Poland and Constitution of May 3 (image right), as well as a series of paintings entitled The History of Civilisation in Poland, two famous paintings by Rembrandt – The Girl in the Picture Frame and The Scholar at the Lectern, and many works by Bernard Belotto aka Canaletto.

9


w h at ’ s o n Paryż

nasze rekomendacje

c Wybiegi dla panów

men on the catwalk

W Paryżu moda jest tak oczywista jak croissant czy bukiniści. Noworoczny kalendarz pokazów zaczynają panowie. Moda męska zdominuje wybiegi – doskonała okazja, by podpatrzyć, co będzie się nosiło od butów po nakrycia głowy wiosną i latem. ❚ Fashion is as integral to Paris as croissants and book sellers and the new year kicks off with men’s fashion week. This is the perfect opportunity to see what clothes, shoes and accessories will be in vogue this spring and summer. Paris Men’s Fashion Week, Paris, 17–21.01

caperu

x Japończycy po chińsku japanese chinese Niczego nie pomyliliśmy. Japończycy też świętują przypadający na luty chiński Nowy Rok. Uroczystość, której symbolami są różnokolorowe lampiony i ogromne smoki, odbędzie się w Tokio oraz Jokohamie i potrwa kilkanaście dni. ❚ Yes, you read that correctly. The Japanese will be celebrating the Chinese New Year in February. The festivities, the symbols of which are colourful lanterns and giant dragons, will be seen all around Tokyo and Yokohama for two weeks. Chinese Spring Festival, Tokyo, Yokohama, from 28.01

EVENTS

z Boss intymnie the boss up close Na przydomek „boss” solidnie sobie zapracował. Tym razem rezygnuje z wielkich sal koncertowych i stadionów na rzecz mniejszych sal w starych teatrach. Nie będzie też rozbudowanego bandu. Fortepian oraz głos i gitara Springsteena sprawią, że opowieść o jego życiu nabierze niebywałej bliskości. ❚ This musician has truly earned his nickname “the boss”. This time round, Bruce Springsteen is eschewing large concert halls and stadiums in favour of old theatres. Nor will he be accompanied on stage by an extended band. Piano, vocals and guitar will make for an intimate show an unforgettable experience. Springsteen on Broadway, musical, New York, until 03.02

Tokio

Amsterdam kusi wieloma atrakcjami. W styczniu jedną z nich jest weekend z whisky w roli głównej. Za 32,5 euro nie tylko skosztujecie mocnego napoju wytwarzanego często w zaskakujących zakątkach świata, ale też dowiecie się o tajnikach jego produkcji i porozmawiacie z fachowcami. ❚ Amsterdam draws tourists with its multitude of attractions. One weekend in January is being devoted to whisky. The EUR 32.5 admission fee will not only get you a tasting of this strong beverage but an insight into the production process and an opportunity to talk to industry experts. Whisky Weekend, Amsterdam, 19–20.01

10

W Amsterdamie spróbujecie najlepszych gatunków whisky m.in. z Irlandii, Szkocji, USA i Kanady. amsterdam

© m . p. ( 2 ) , s h u t t e r sto c k ( 2 )

v Woda życia water of life



w h at ’ s o n

nasze rekomendacje

x Beat na antypodach beat down under Ten festiwal od dwóch dziesięcioleci ma ugruntowaną pozycję na muzycznej mapie Australii. Jego marką są występujące zespoły i DJ-e. Na tegorocznym afiszu znajdą się Vitalic, Michael Mayer, Gabriel Ananda. Ale muzyka to nie wszystko – organizatorzy zapowiadają też rozmaite warsztaty i nieoczekiwane zdarzenia artystyczne. ❚ This festival has become a household event in Australia. It is most famous for the excellent line-up of bands and DJs. Vitalic, Michael Mayer, and Gabriel Ananda are on the bill. But there is more to the event than just the music – the organisers promise a selection of workshops and offbeat artistic events.

Londyn

z Morskie klimaty sea fun

Rainbow Serpent Festival, Melbourne, 26–29.01

Jeśli jesteście lub zamierzacie zostać wilkami morskimi lub choćby żeglować po jeziorach, z pewnością dobrym pomysłem będzie wizyta na dorocznych targach w stolicy Wielkiej Brytanii. Wystawcy zaprezentują najnowsze trendy mody, nowe łodzie i sprzęt żeglarski. ❚ If you are a sailor, or planning to become one, you might want to visit the annual London Boat Show. The latest marine fashion trends, new boats, and sailing gear will all be on display.

melbourne

London Boat Show, London, 10–14.01

Sundance

x Hołd dla Zimmera

tribute to zimmer

Sundance to doskonałe filmy i spotkania z ich twórcami. Amerykańskie, ale i światowe filmy fabularne, dokumenty, twórcy uznani, ale i debiutanci. Łączy ich niezależność. Czy po nagrodzonych przed dwoma laty Córkach dancingu znajdzie się w tegorocznym programie jakiś polski akcent? ❚ Sundance is all about watching excellent films and getting to meet their makers. American and international feature films, excellent documentaries, and renowned novice directors. The common denominator is independence.

Lista filmów z muzyką tego niemieckiego kompozytora jest niezwykle imponująca. Wśród nich takie hity jak Gladiator, Incepcja, Batman, Król lew i Piraci z Karaibów. W wykonaniu Polskiej Orkiestry Radiowej pod dyrekcją Macieja Sztora posłuchać jej można w katowickim Spodku. ❚ The roll-call of films scored by this German composer is exceptionally impressive. It includes such blockbusters as Gladiator, Inception, the Batman series, The Lion King and Pirates of the Caribbean. All this music is being performed at the Spodek Hall by the Polish Radio Orchestra conducted by Maciej Sztor.

Sundance Film Festival, Sundance, 18–28.01

Moskwa

c Ogień i lód fire and ice Łyżwy i taniec to domena Rosjan. Startują, ale tym razem będą również gospodarzami. Do Moskwy zjadą się nie tylko najlepsi zawodnicy, ale również miłośnicy i eksperci. Mistrzostwa odbędą się w Megasport Sport Palace, który pomieści prawie 14 tys. widzów. ❚ Russians excel in ice skating and dancing. They are now both the hosts and the odds-on favourites of the European figure skating championships. Top skaters, skating aficionados and pundits will all be coming to Moscow for the event. The venue is the Megasport Sport Palace, which can seat nearly 14,000 spectators. ISU European Championships of figure skating, Moscow, 15–21.01

Hans Zimmer Tribute Show, Katowice, 27.01 Katowice

© m . p. ( 7 )

v Siła różnorodności the power of diversity


Widzàc wi´cej, dotrzesz dalej

Soczewki, dzi´ki którym dotrzesz do celu Ciesz się w pełni jazdą samochodem, dzięki soczewkom EnRoute zaprojektowanym z myślą o kierowcach. Zapewniają wyraźne i komfortowe widzenie na dalsze odległości, deskę rozdzielczą, a także w lusterkach. Poczuj się bezpiecznie, niezależnie od warunków panujących na drodze. Soczewki okularowe EnRoute dostępne są w salonach optycznych.

www.hoya.pl


10 the best of

sukulenty

K Ł U J Ą CE PI Ę K NO Ś CI prickly beauties

Kaktusy są prawdziwą ozdobą ogródków skalnych i mieszkań. Łatwo się je uprawia, Nie trzeba ich ani przycinać, ani nawozić. Można też zapomnieć o podlewaniu. ❚ Cacti make a pretty addition to rock gardens and apartments. They are easy to grow, and do not require trimming or fertilizing. You might just as well forget to water them. In other words – a dream plant for the lazy. tekst | by tomasz kondr

1

purpurowe zakończenie

purple endings

Rojnik wapienny ma mięsiste liście ułożone w rozetę osiągającą średnicę około 20 cm. Dodatkowej urody dodaje liściom ich charakterystyczne czerwone zakończenie, które sprawia, że roślina jest prawdziwą ozdobą skalnych ogródków. Kocha słońce, a kwitnie od maja do czerwca. ❚ The Limestone houseleek has fleshy leaves arranged as a rosette that can grow up to 20 cm in diameter. The distinct red endings of the leaves makes the plant a pretty rock garden ornament. It loves the sun and blooms from May to June.

3 14

Ferocactus w każdej postaci prezentuje się niezwykle dekoracyjnie. W naszym kraju hoduje się go w szklarniach lub doniczkach, ale w naturze rośnie w Meksyku i Stanach Zjednoczonych. Zakwita późno – nawet w 30. roku swojego życia. ❚ The Ferocactus presents itself smartly in whatever form it takes. In Poland, it is frequently grown in glasshouses or pots, but is found in the wild in Mexico and the United States. It blooms late in life – as late as its 30th year.

zakręcony

twisted

Kaktus z meksykańskim rodowodem nazywany ze względu na swój kształt mózgiem. Pofalowane i poskręcane pędy pokryte są żółtymi kolcami. Lubi dobrze przepuszczalną glebę, a wyjeżdżając nawet na kilka tygodni, nie musimy się o niego obawiać. ❚ This cactus originating from Mexico, is called the brain on account of its shape. The wavy and twisted shoots are covered in yellow spikes. It likes permeable soil and will be fine if left alone for a few weeks.

4

Bożonarodzeniowy kaktus zawdzięcza swoją nazwę okresowi, w którym kwitnie. Naturalnie rośnie w Brazylii. ❚ The Christmas cactus owes its name to its blooming period. It is native to Brazil.

©shut terstock (4)

2

późna dojrzałość

late maturity



5

the best of

sukulenty

kolczasta poduszka

pod ochroną

spiky cushion

under protection

Ten stosunkowo łatwy w uprawie i odporny na szkodniki Echinocactus grusonii potrafi osiągnąć nawet metr wysokości. Lubi glebę suchą i piaszczystą oraz nasłonecznione miejsca. W naszym kraju nazywany jest „poduszką teściowej”. Jasnożółte kwiaty pojawiają się po kilku latach. ❚ The golden barrel cactus (Echinocactus grusonii) is relatively easy to grow, is highly resistant to pests, and can grow up to 1 metre tall. It likes dry and sandy soil and exposure to sunlight. In Poland, it is nicknamed “the mother-in-law’s cushion”. It takes a few years to bloom in light yellow flowers.

Astrophytum asterias rośnie w Meksyku i amerykańskim stanie Teksas. Osiąga około 10 cm wysokości, a jego ozdobą są niewielkie żółte kwiaty. Ze względu na swoją rzadkość jest objęty całkowitą ochroną. ❚ The Astrophytum asterias grows in Mexico and the US State of Texas. It is roughly 10 cm tall and has small yellow flowers when it blooms. It is a rare species and is fully protected.

roślina lecznicza

medicinal plant

7

6

Aloes należy do sukulentów liściowych i występuje aż w czterystu gatunkach. Mięsiste liście wieńczy kolczasty brzeg. Jest nie tylko dekoracyjny, ale ma też ogromne zastosowanie w kosmetyce i medycynie. Rośnie naturalnie na Półwyspie Arabskim, w Afryce i na Madagaskarze. ❚ Aloe is a leaf-succulent genus and there are four hundred species of it. The fleshy leaves are lined with spikes. It is not only an ornamental plant, but is widely used in cosmetics and medicine. It is found in the wild on the Arab Peninsula, and in Africa and Madagascar.

8

Polska nazwa tego dekoracyjnego grubosza to rojnik ogrodowy. Różowe mięsiste liście w okresie kwitnienia wieńczą kwiaty z wieloma pręcikami. Rośnie zazwyczaj w skupiskach na murkach i ogródkach skalnych. ❚ The crassula has pink fleshy leaves which are covered with flowers with lots of stamens in the blooming season. It usually grows in clusters on stone fences and in rock gardens.

9 16

w rękawiczkach

gloves required

Na usłaną białawymi haczykowato zakończonymi kolcami mamilarię można się natknąć od Meksyku po Kolumbię i Wenezuelę. Rośnie nawet na wysokość 30 cm. Kwiaty pojawiają się wiosną i latem. W uprawie łatwa, ale bez rękawiczek ani rusz. ❚ You can come across the mammillaria anywhere from Mexico down to Columbia and Venezuela. The plant is dotted with whitish hook-like spikes and can grow as high as 30 cm. It blooms in spring and summer. It is fairly easy to grow, but gloves are a must.

Opuncja w 150 gatunkach występuje od Kanady po Argentynę. Ma spore żółte, pomarańczowe albo czerwone kwiaty, które podobnie jak okrągłe owoce potrafią osiągać nawet 12 cm. Uwielbia słońce. Jeśli rośnie w ogrodzie, trzeba ją na zimę otulać. Łatwo ją rozmnażać, ułamując po kawałku i wsadzając do doniczki. ❚ The prickly pear grows – in one or another of its 150 species – all over North and South America, from Canada to Argentina. It has large yellow, orange or red flowers which can be up to 12 cm long, as can the fruit. This cactus loves the sun. If cultivated in the garden, it needs to be covered up in winter. It is easy to reproduce by breaking a piece off and planting it in a pot.

©shut terstock (6)

gruboskórna piękność thick-skinned beauty

do otulenia

keep it warm

10



lód

Islandia – wspinaczki po prastarych lodowcach są tu coraz częstszą formą aktywności. ❚ Iceland – Climbing ancient glaciers has become a popular leisure activity.

18

©credits

i n s p i r at i o n s


kraina lodu

©credits

frozen land nie dość, że maluje urokliwe krajobrazy, to naukowcy udowodnili, że zimne obszary sprzyjają długowieczności, a Wystawienie ciała na mróz zwiększa wydzielanie endorfin w mózgu. I jak tu nie kochać zimy? ❚ Not only does frost create charming landscapes, but scientists have proven that cold climates boost longevity and that exposure to freezing temperatures increases the production of endorphins in the brain. There are endless reasons to love winter.

19


i n s p i r at i o n s

lód

Lodowiec Matanuska jest największym lodowcem na Alasce. Ma 41 km długości i 6 km szerokości. ❚ Matanuska Glacier is the largest glacier in Alaska. It is 41 km long and 6 km wide.

20


dendryty – inaczej śnieżynki – tworzą się ze spadających kryształków lodu. Ich kształt zależy od warunków atmosferycznych. jezioro Bajkał zwane syberyjskim morzem jest najstarszym i najgłębszym jeziorem na świecie. ❚ Dendrite or snowflakes are made from ice crystals falling as snow. Their shape depends on the atmospheric conditions. Lake Baikal, also known as the Siberian sea, is the oldest and deepest lake in the world.

21


i n s p i r at i o n s

lód

harbin, chiny – co roku w styczniu odbywa się tu festiwal rzeźby z lodu i śniegu. Największe budowle mają nawet 50 m wysokości. Argentyna – lodowiec Perito Moreno w Parku Narodowym Los Glaciares. Jest jednym z 48 lodowców zasilanych przez Południowy Lądolód Patagoński w Andach. ❚

cHarbin, China is the venue of the Ice and Snow Sculpture Festival which is held annually in January. The tallest structures can be as high as 50 metres. Argentina – The Perito Moreno glacier at the Los Glaciares National Park is one of the 48 glaciers fuelled by the Southern Patagonian Ice Field in the Andes.

22


©shut terstock (8)

zatoka neko, Antarktyda – jest położona u stóp ogromnego lodowca w głębi zatoki Andvord. półwysep antarktyczny – do jego wschodniego wybrzeża i części zachodniego przylegają lodowce szelfowe. Największym z nich jest Lodowiec Szelfowy Larsena. ❚ cNeko Harbour, Antarctica is located at the foot of a giant glacier in Andvord Bay. The Antarctic Peninsula – Ice shelf glaciers are located along the east bank and part of the west bank. The Larsen Ice Shelf is the largest.

23


why

norymberga

no ry mbe r ga why nuremberg e now nie Norymberga cze

E NOW NIE CZE Ą Ł PO

NEW

połą

E

T ROU

new

te rou

jz lata

LOT

OT ith L

fly w

drugie co do wielkości miasto w Bawarii zachwyca dziś wspaniałymi zabytkowymi budynkami i uwodzi pyszną kuchnią. ❚ The second largest city in Bavaria enchants with its beautiful historical buildings and seduces with its delicious cuisine. tekst | by agnieszka michalak

Kościół Św. Wawrzyńca to jeden z największych średniowiecznych świątyń w mieście. Znajdziecie go w południowej części historycznej Norymbergi. Warto zwrócić uwagę na XV-wieczne przepiękne witraże oraz ołtarze, wśród nich Ołtarz Trzech Króli. ❚ St Lawrence church is one of the largest medieval temples in the city. It is located in the southern part of the Nuremberg Old Town. The beautiful 15th-century stained glass windows and the altars, including the Three Kings’ Altar, are just some of the highlights.

Kiełbaski norymberskie to specjalność mieszkańców miasta. Pachnie nimi każdy jego zakątek. ❚ Nuremberg sausages are the city’s specialty. Their aroma permeates every nook and corner.

24

W Muzeum Germańskim można podziwiać dzieła Lucasa Cranacha m.in. Sugar daddy and mistress. ❚ The German Museum collection includes works by Lucas Cranach, e.g. Sugar daddy and mistress.

Na Hauptmarkt nie sposób przegapić gotyckiej Schöner Brunnen, czyli Pięknej Fontanny. ❚ The Gothic Schöner Brunnen fountain is the central landmark of the Main Market.

Germańskie Muzeum Narodowe (Germanisches Nationalmuseum) to największe muzeum sztuki i kultury niemieckiej. Wystawionych jest tu ok. 25 tys. eksponatów, które zwiedzający mogą podziwiać podczas podróży w czasie od epoki kamiennej aż po filcowy garnitur Josepha Beuysa z 1971 r. ❚ The German National Museum is the largest museum of German art and culture with approx. 25,000 exhibits. You will be taken on a trip back in time, from the Stone Age to the felt suit by Joseph Beuys made in 1971.

© s h u t t e r sto c k ( 4 ) , m . p.

sztuka gotycka gothic art

od kamienia po garnitur from stone to suits



why

norymberga

Wieża Zmysłów a tower of the senses ...czyli muzeum nauki i techniki zostało zaprojektowane z myślą o nastolatkach (grupą docelową są 14-latkowie), którzy mogą zapoznać się z każdym eksponatem przez jego oglądanie, dotykanie i eksperymentowanie. Zajmuje 120 m². ❚ ...or the science and technology museum. This was designed with teens in mind (the target group is 14-year-olds). You can see, touch and interact with any of the exhibits. The museum spans an area of 120 m².

spacer nad rzeką a walk on the river bank

2-dniowa karta NÜRNBERG CARD + FÜRTH uprawnia do korzystania ze wszystkich środków komunikacji publicznej. Kosztuje 25€. A 2-day NÜRNBERG CARD + FÜRTH gives you unlimited free travel on all public transport services. It costs EUR 25.

znaj swoje prawa know your rights Przed wejściem do Muzeum Germańskiego postawiono instalację Droga Praw Człowieka składającą się ze stojących na chodniku kolumn, na których wypisano zdania z deklaracji praw człowieka w wielu językach. ❚ An installation entitled the Way of Human Rights stands in front of the German Museum. It consists of columns featuring excerpts from the Universal Declaration of Human Rights in different languages.

Norymberga przez wieki uważana była za jedno z najpiękniejszych miast Europy. ❚ Nuremberg has been considered one of Europe’s most beautiful cities for centuries.

Takie zabytowe parowozy zobaczycie w Muzeum Transportu. Wybierzcie się tam z dziećmi. ❚ Historic steam engines are exhibited at the Transport Museum. A great place to take the kids.

WAW–NUE codziennie ❚ daily 08.15–09.50, codziennie oprócz czw. i sb. ❚ daily except Thu., Sat. 17.40–19.15 Czas przelotu ❚ Flight duration 1:35

NUE–WAWcodziennie

oprócz ndz. ❚ daily except Su. 10.30–12.10, codziennie oprócz czw. i sb. ❚ daily except Thu., Sat. 19.55–21.35

Czas przelotu ❚ Flight duration 1:40

Więcej informacji na ❚ More information on lot.com

26

© s h u t t e r sto c k ( 3 ) , m . p. ( 3 )

Miasto jest położone nad rzeką Pegnitz (nieco powyżej jej ujścia do rzeki Regnitz). Warto odbyć spacer np. drewnianym mostem kata (Henkersteg). Na końcu znajduje się niewielkie muzeum Dom kata. ❚ The city is situated on the banks of the Pegnitz (not far from where it flows into the Regnitz). We recommend taking a walk along the beautiful wooden Hangman’s Bridge (Henkersteg), which leads to the small Hangman’s House museum.


YACHT PARK - NOWE OBLICZE GDYNI Ekskluzywna i unikatowa w skali Polski i Europy inwestycja została usytuowana w malowniczej, morskiej scenerii z widokiem na marinę i cumujące jachty. Luksusowy kompleks apartamentów wraz z nowoczesną przystanią jachtową oraz aleją spacerową z butikami i restauracjami stworzą miejsce, gdzie warto zamieszkać. Yacht Park zmieni krajobraz miasta. To nowe oblicze Gdyni.

YACHT PARK - THE NEW FACE OF GDYNIA This unique development project in Poland and Europe will be situated in the beautiful scenery overlooking the marina and mooring yachts. A luxurious residential complex with a modern marina and a promenade with boutiques and restaurants will be a great place to live. Yacht Park will change the cityscape, and become the new face of Gdynia.

BIURO SPRZEDAŻY | SALES OFFICE +48 785 88 55 88 www.yachtpark.pl


Gardens by the Bay to park ze szklarniami-chłodniami i podświetlonymi stalowymi konstrukcjami, przypominającymi drzewa. ❚ Gardens by the Bay is a park with glasshouses and illuminated steel tree-like structures.

28

singapur

©credits

journey of a lifetime


e now nie cze

E NOW NIE CZE Ą Ł PO

Miasto Lew

NEW

połą E

T ROU

new

the lion city Mimo niewielkich rozmiarów Singapur zachwyca mnogością atrakcji. Jest tu wszystko – nowoczesność i tradycja, wysoko rozwinięta cywilizacja i dzika tropikalna przyroda. I to wszystko w jednym miejscu, na wyspie, która tętni życiem przez całą dobę. ❚ Despite its diminutive size, Singapore has a host of attractions to offer. Modernity meets tradition, and a highly developed civilisation comes face to face with wild tropical nature. And you can do all that in one place - on an island humming with life all day and night long. ©credits

tekst | by piotr milewski

29

rou


1819 r. na wyspę przybywa sir Stamford Raffles. Zastaje na miejscu niewielką osadę. Ze względu na doskonałe położenie geograficzne zakłada tu placówkę handlową Kompanii Wschodnioindyjskiej. Wkrótce wyspa przechodzi pod rządy brytyjskie. Powstaje tu baza morska. Singapur rozwija się bardzo dynamicznie. Rosną liczba ludności oraz obroty handlowe. Dopiero wybuch II wojny światowej przerywa dobrą koniunkturę, która jednak powraca po zakończeniu działań wojennych. W 1959 r. Singapur uzyskuje pełną autonomię, a sześć lat później ogłoszona jest niepodległość. Powstaje Republika Singapuru. Miasto-państwo stawia na rozwój portu przeładunkowego i centrum usług finansowych. Dogodne położenie i polityczna stabilność sprawiają, że swoje przedstawicielstwa otwierają tu największe banki, towarzystwa ubezpieczeń i fundusze inwestycyjne. Singapur przeżywa boom, który trwa po dziś dzień. Poruszanie się po mieście nie jest trudne. Singapur szczyci się jednym z najwygodniejszych i najefektywniejszych systemów transportu publicznego na całym świecie. Metrem i autobusami dojechać można właściwie wszędzie.

Sri Mariamman Temple to najstarsza hinduska świątynia, znajdująca się w Chinatown. ❚ Sri Mariamman Temple in Chinatown is the oldest Hindu temple in Singapore.

30

Melting pot Gdyby Raffles – założyciel Singapuru – powrócił dziś, nie poznałby tego miejsca. Z lotniska Changi – jednego z najnowocześniejszych i najbardziej obleganych na świecie – prowadzi szeroka i gładka ulica. Po obu stronach porasta ją gęsta zieleń. Drzewa rzucają zbawczy cień. Ulicą suną ciężarówki, motocykle i skutery. Wzdłuż ciągną się nowoczesne biurowce z siedzibami znanych firm, osiedla mieszkaniowe. Zabudowa z każdą chwilą gęstnieje. Coraz więcej też ludzi, ale to nie powinno dziwić. Na 720 km² mieszka dziś już ponad 5,5 mln osób, które tworzą niesamowitą mieszankę etniczną, prawdziwy melting pot. Największą grupę tworzą Chińczycy, drugą Malajowie, a trzecią – Hindusi. Żyją tu również Euroazjaci, w których płynie krew przedstawicieli obu kontynentów. Obok nich na ulicach spotkać można także liczne grono przyjezdnych z obu Ameryk, Europy i Australii, którzy znaleźli tu pracę lub wybrali to miejsce do życia. Na co dzień styka się tu kilka kultur, tworząc niepowtarzalną mozaikę. Przekonać się o tym możemy w dzielnicy hinduskiej Little India, arabskiej Arab Quarter, a także w chińskim Chinatown. Dzielnice te zalicza się do tradycyjnych. Tu najszybciej odnajdziemy Singapurczyków zajętych

singapur

Sir Stamford Raffles came to the island in 1819 and founded a small settlement. Its superb geographical location prompted him to establish a trading post for the East India Company. The island later came under British rule and a port was built. Singapore developed rapidly, its population increased, and its trade expanded. This economic growth was interrupted by World War II, but rebounded once the conflict had ended. Singapore was granted self-government in 1959 and proclaimed independence six years later. The Republic of Singapore was thus born. The citystate focused on developing as a container transhipment port and financial services hub. With its convenient location and political stability, it was not long before leading banks, insurance companies, and investment funds began to open offices there. The city is easy to navigate, as Singapore boasts one of the world’s most convenient and effective public transport systems. The underground and buses will take you just about anywhere. The cultural melting pot If Raffles could visit Singapore today, he would not recognise the place. A wide and smooth street will take you from Changi Airport – one of the busiest and most advanced in the world – to the city centre. The road is bordered by lush greenery on either side. Trees cast benign shadows. Trucks, motorcycles and mopeds cruise down the street, which is flanked by modern office buildings housing the head offices of well-known companies, and housing estates. After a while, the clusters of buildings become denser. There are also more people in sight, which shouldn’t come as a surprise. Singapore has more than 5.5 million people living on 720 square kilometres of land. The residents represent an extraordinary ethnic mix – a veritable melting pot of cultures. The largest ethnic group are the Chinese, followed by Malays and Indians. But Singapore also has many Eurasians. On the top of that, there are plenty of people from the Americas, Europe and Australia who either work or live here. Every day brings a juxtaposition of different cultures that create an unusual combination. You can see all this for yourself if you venture into the Indian quarter (dubbed Little India), the Arab Quarter, or Chinatown. These are all traditional neighbourhoods, and places where you are most likely to rub shoulders with average Singaporeans going about their daily business. Little India is beguiling with its aroma of oriental spices. In Serangoon Road, the rhythm of Indian pop will guide you straight into brightly coloured stores and restaurants serving superb curry and masala. From there, you can easily find your way to a Hindu temple. A little while later, you can pop into a Buddhist temple in Chinatown.

© AWL / BE & W , s i m e / f r e e ( 2 ) . p o p r z e d n i e s t r o n y/ p r e v i o u s p a g e s : s i m e / f r e e

W

journey of a lifetime


Po długim spacerze zjedzcie kolację w Clarke Quay. ❚ After a long walk, stop at the Clarke Quaty for dinner.

©credits

Chiński Nowy Rok obchodzony jest w tym roku między 15 a 21 lutego. W Singapurze hucznie się go świętuje. ❚ The Chinese New Year is celebrated this year between 15 and 21 February. It is festively celebrated in Singapore.

31


journey of a lifetime

Merlion, czyli ryba-lew Symbolem Singapuru jest Merlion – stwór o głowie lwa i ciele ryby. Odwołuje się do malajskiej legendy o księciu, który odkrył wyspę o nazwie „Temasek”, co oznacza wioskę rybacką. Na wyspie tej książę

These two square kilometres of land will give you the impression of being in China. What gives this place its unique look and feel is the 19th century architecture, the red lanterns lining the streets, and the delicious authentic Chinese cuisine. The Arab Quarter, which is virtually limited to one street, is a riot of colours. It is worth visiting a mosque to take a break from the noise of the street. After that, you can hit the stores, where the assistants will go all out to sell you something, and admire intricately woven Persian carpets, baskets, leatherware, and fragrances. The Merlion or the lion-fish The symbol of Singapore is the Merlion – a mythical creature with the head of a lion and the body of a fish. This is an allusion to a Malay legend about a prince who discovered an island called “Temasek”, which means “fishing village”. He saw a large animal that resembled a lion. He therefore renamed the island “Singapura” (which means “lion city” in Sanskrit). The Merlion, whose largest and most revered statue stands in Merlion Park, recalls the fishing origins of the island (via the body of a fish) and encapsulates

32

©sime/free

W największym na świecie SEA Aquarium żyje ok. 800 gatunków zwierząt wodnych. ❚ There are approx. 800 species of aquatic animals living in the world's largest SEA Aquarium.

codziennymi sprawami. W Little India oczaruje nas zapach orientalnych przypraw. Na Serangoon Street dźwięki hinduskiego popu zaprowadzą do kolorowych sklepów i restauracji z wybornym curry i masalą, skąd bez problemu trafimy do jednej z hinduskich świątyń. Chwilę potem możemy odwiedzić świątynię buddyjską w Chinatown, gdzie na zaledwie 2 km² poczujemy się jak w Chinach. Sprawią to zachowana po części XIX-wieczna architektura, czerwone lampiony wzdłuż ulic oraz wspaniała, oryginalna chińska kuchnia. W dzielnicy arabskiej, która właściwie jest dziś jedną ulicą, zakręci się nam z kolei w głowie od barw. Warto zajrzeć tu do meczetu, by odpocząć od zgiełku ulicznego życia, a potem powrócić, by w sklepikach, w których sprzedawcy za punkt honoru stawiają sobie sprzedanie nam swoich towarów, podziwiać tkane perskie dywany, kosze, wyroby ze skóry i perfumy.

singapur



journey of a lifetime

singapur

XIX-wieczna architektura, czerwone lampiony wzdłuż ulic oraz wspaniała, oryginalna chińska kuchnia – dzielnica Chinatown zachwyca różnorodnością. 19th century architecture, red lanterns lining the streets and excellent, genuine chinese cuisine – the chinatown district enchants with its diversity.

Tradycja i nowoczesność Miejscami, gdzie tradycja styka się z nowoczesnością, są Clarke Quay i Boat Quay. Znajdujące się obok siebie nabrzeża wybudowane na brzegu rzeki Singapur stanowiły dawniej część miejscowego portu. Pamiętające tamte czasy niskie budynki o czerwonych dachach wypełniają dziś bary, restauracje i sklepy. Za nimi wznoszą się smukłe sylwetki drapaczy chmur.

34

the values of its residents – diligence, pragmatism and courage (via the head of a lion). Interestingly, the origins of the Merlion are not steeped in mythology. It was designed by Fraser Brunner for the Singapore Tourism Board in 1964. Despite its recent origins, it became an instant success, and even today, many tourists will not leave the island without a photo of it. Tradition meets modernity Clarke Quay and Boat Quay are places where tradition meets modernity. Sitting next to each other, these embankments along the Singapore River used to be part of the harbour. The low red roofed buildings that serve as a standing reminder of those times have been converted into bars, restaurants and stores. The slender skyscrapers that loom in the background make up the modernity. You should visit this neighbourhood after dark to experience the vibrant big city atmosphere and listen to a live concert while enjoying a cocktail. Skyscrapers account for a large portion of Marina Bay, which was largely developed on reclaimed land. This

© aw l / b e &w

napotkał potężne zwierzę, które przypominało lwa. Nazwał więc wyspę „Singapura”, czyli miasto lwa. Merlion, którego największą i najsłynniejszą statuę zobaczyć można w Merlion Park, nawiązuje do rybackich początków wyspy (stąd ciało ryby), jak i wartości wyznawanych przez jej mieszkańców – pracowitości, pragmatyzmu oraz odwagi (stąd lew). Co ciekawe, Merlion nie jest oryginalnie mitycznym stworem. Powstał w 1964 r. w pracowni Frasera-Brunnera na zamówienie Singapurskiej Izby Promocji Turystyki. Pomimo to od początku cieszył się wielkim powodzeniem i do dziś większość turystów nie wyjedzie z wyspy bez pamiątkowego zdjęcia z Merlionem.


Doświadczenie. Zaufanie. Doskonała pielęgnacja.

Idź pewnym krokiem Zawsze, gdy Twoje buty potrzebują blasku lub gruntownej pielęgnacji, sięgnij po niezawodne produkty Búfalo. www.bufalo.pl


singapur

Główną atrakcją hotelu Marina Bay Sands jest basen na dachu. Warto spędzić tu choć jedną noc. the core attraction of the marina bay sands hotel is its roof swimming pool. it is A great place to stay.

area is packed with offices, luxury hotels and restaurants, the celebrated ArtScience Museum, the casino, and Gardens by the Bay – a futuristic nature park with temperature-controlled conservatories and giant tree-like steel structures (dubbed supertrees), which are illuminated at night.

To nowoczesność. Warto wpaść tu po zmroku, by doświadczyć energicznej atmosfery wielkiego miasta i sącząc koktajl, posłuchać muzyki na żywo. Drapacze chmur wypełniają również położony w zatoce olbrzymi fragment miasta, wybudowany na usypanym w morzu terenie, zwany Marina Bay. Znajdują się tu nie tylko biura, ekskluzywne hotele i restauracje, ale także słynne Muzeum Nauki, kasyno oraz Gardens by the Bay – futurystyczny park ze szklarniami-chłodniami oraz podświetlonymi nocą stalowymi konstrukcjami, przypominającymi olbrzymie drzewa, zwanymi supertrees. Jeden z najpiękniejszych wido-

A city in a garden Ecology is the latest trend in Singapore. There is more greenery, and it is more visible among what used to be a concrete jungle of skyscrapers. Today, there are green buildings featuring environment and peoplefriendly ecosystems – all intended to realise the concept of a “City in a Garden”. The city should not only be green, but also more self-sufficient. But if you really want to experience tropical nature, you should leave the city centre and take a trip (via MRT train) outside the city. The Botanic Gardens are a perfect haven from the modern hustle and bustle and are a UNESCO World Heritage Site. Another place you shouldn’t miss is the local zoo.

36

© f ra n k h e u e r / l a i f/ fo ru m

journey of a lifetime


ków na miasto roztacza się z dachu nowoczesnego kompleksu Marina Bay Sands. Miasto w ogrodzie Najnowszym trendem w Singapurze jest ekologia. Więcej zieleni, która coraz bardziej obecna jest w dotychczas betonowej dżungli drapaczy chmur. Dziś stawia się budynki eko, z zamkniętymi przyjaznymi dla środowiska i ludzi ekosystemami. A wszystko to po to, by zrealizować ideę „City in a Garden” – miasta w ogrodzie. Ma ono być nie tylko zielone, ale także bardziej samowystarczalne. By doświadczyć zwrotnikowej przyrody, warto równie opuścić centrum i wybrać się (na przykład metrem MRT) za miasto. Doskonałym miejscem, w którym odpoczniemy od zgiełku cywilizacji, są Ogrody Botaniczne, które są płucami miasta i zostały wpisane na listę obiektów światowego dziedzictwa UNESCO. Nie możemy również zapomnieć o słynnym singapurskim zoo. Na 28 ha zgromadzono tu olbrzymią kolekcję zwierząt. Zoo należy do najnowocześniejszych na świecie. Zbudowane zostało według koncepcji otwartego ogrodu, w którym wybiegi oddzielone są nie murami, lecz naturalnymi barierami – strumieniami, skałami czy roślinami. Zaś jedną z największych

These 28 hectares are home to an impressive range of animals. This is one of the most sophisticated zoos in the world, and was built in line with the open zoo concept, where enclosures are not separated by walls but natural barriers, e.g. streams, rocks and plants. One of Singapore’s biggest attractions is the night safari. This takes you on a journey to six geographic zones to admire more than 1,000 animal species, including leopards, Sambar deer, giraffes, and Malayan tigers, in a single evening. If you want to take a break, visit the man-made island of Sentosa. Its attractions include sandy beaches with palm trees, and several theme parks, including Dolphin Lagoon, Butterfly Park and Insect Kingdom, and Universal Studios. Regardless of their ethnic origins, shopping is the favourite pastime of Singaporeans. Singapore is a shopaholic’s paradise. A shopping trip is an excellent opportunity to get some respite from the blistering climate in air-conditioned interiors. Orchard Road, dubbed the queen of shopping malls by the locals, is packed with stores of celebrated designer brands, leading pharmaceutical chains, and discount stores. It is also worth perusing the smaller stores in the various ethnic quarters for local handicrafts and artworks, and visiting open air markets. If luxury

©credits

REKLAMA

37


journey of a lifetime

singapur

Orchard Road zwanej przez miejscowych królową centrów handlowych znajdziemy zarówno butiki znanych projektantów oraz drogerie topowych marek, jak i sklepy dyskontowe. Warto też poszperać w mniejszych sklepikach w dzielnicach etnicznych, gdzie odnaleźć można wyroby rzemieślnicze i artystyczne lokalnych twórców oraz targi na świeżym powietrzu. Na fanów luksusowych zakupów czekają sklepy w Marina Bay. Radości podniebienia O palmę pierwszeństwa wśród rozrywek Singapurczyków walczy z zakupami jedzenie na mieście. Wybór jest niemal nieograniczony, a etniczna mieszanka sprawia, że można tu skosztować szerokiej gamy potraw. Wybór lokali również jest niemal nieograniczony – od ekskluzywnych restauracji oznaczonych gwiazdkami Michelina, przez rodzinne bary, po przenośnych sprzedawców. Wybór zależy nie tylko od preferencji i zasobności portfela. Nie warto się jednak zbyt długo zastanawiać. Lepiej zdać się na intuicję i innych. W Singapurze sprawdza się stara prawidłowość, że do najsmaczniejszych miejsc ustawia się najdłuższa kolejka i warto poświęcić trochę czasu, by spróbować doskonałej kuchni. O takich miejscach mieszkańcy Singapuru mówią „die, die, must try”. Tylko w Singapurze po smacznym śniadaniu roti prata w dzielnicy hinduskiej obiad możemy zjeść w Chinatown, kolację zaś w renomowanej restauracji w Clarke Quay. Choćby tylko po to warto tu zawitać! A przecież atrakcji jest tu znacznie więcej. ■

Marina Bay to też centrum sztuki. Na zdj. m.in. Grand Theatre. ❚ Marina Bay also houses an art centre. Image above shows the Grand Theatre.

38

atrakcji Singapuru jest nocne safari, podczas którego w jeden wieczór odwiedzić możemy sześć stref geograficznych i podziwiać nocne życie ponad tysiąca gatunków zwierząt, w tym lampartów, sambarów, żyraf czy tygrysów malajskich. Wolny dzień spędzić możemy też na sztucznej wyspie Sentosa położonej tuż obok Singapuru. Oferuje ona złote, piaszczyste plaże z palmami, a także parki rozrywki z laguną delfinów, parkiem motyli i królestwem owadów oraz Universal Studios. Jednak jedną z ulubionych rozrywek Singapurczyków, niezależnie od ich pochodzenia etnicznego, są zakupy. Singapur jest rajem dla zakupoholików, a także dla tych, którym wystarczy oglądanie kunsztownie zaprojektowanych witryn sklepowych. Wyprawa na zakupy jest też okazją, by w klimatyzowanych wnętrzach odpocząć od zwrotnikowych upałów. Na

Delight your taste buds Eating out and shopping compete for the title of Singapore’s most popular pastime. The ethnic diversity translates into a wide array of dining options. The selection of hangouts seems endless, ranging from Michelin starred restaurants to family eateries and food stalls. The choice does not depend solely on your preferences and budget, but there’s no point thinking about it for too long. It’s better to follow your intuition and watch where other people go. Singapore bears out the time-honoured maxim that the tastiest food draws the biggest crowds. You really should spend a bit of time sampling the excellent food here. Singaporeans like to say: “Die, die, must try”. Only in Singapore can you enjoy a breakfast of roti prata in the Indian quarter, go to Chinatown for lunch, and have dinner in a celebrated restaurant in Clarke Quay. That alone makes Singapore worth visiting. But that is only one of its many attractions. ■

© s i m e / f r e e , s h u t t e r sto c k ( 3 ) , m . p.

shopping is your thing, then the plush boutiques of Marina Bay are definitely for you.


rekomendacje ❚ recommendations Świątynia Mariamman, Artscience Muzeum czy olbrzymi park rozrywki Universal Studios – w Singapurze każdy znajdzie coś dla siebie. The Mariamman Temple, the Artscience Museum or the giant Universal Studios amusement park – anyone can find something to their liking in Singapore. co zwiedzić What to see ■ Universal Studios Singapore

1

2

3

4

gdzie zjeść Where to eat 1 Lau Pa Sat ■

Kilka niewielkich restauracji oferujących kuchnię azjatycką, a wszystkie skupione pod jednym dachem. Czego warto tu spróbować? Na pewno – satay i owoce morza. ❚ A number of small restaurants serving Asian cuisine under ine roof. What to try there? Satay and seafood are a must. 18 Raffles Quay Telok Ayer Festival Market

■ Song Fa Bak Kut Teh

Idealne miejsce na rodzinny obiad. Co serwują? M.in. Bak Kut Teh (przepyszny bulion wieprzowy), zupę rybną i aromatyczne żeberka. ❚ The perfect venue for a family dinner. What food is served there? Bak Kut Teh (delicious pork stock), fish soup and aromatic ribs, among other delicious dishes. 17 New Bridge Road

■ J umbo Seafood

Jeśli kochacie owoce morza, to miejsce jest dla was. W tej kilkupoziomowej restauracji zjecie pyszne kraby, chrupiące krewetki i homary podawane na różne sposoby. Miła obsługa. ❚ If you love seafood, this is the place to go. The restaurant is spaced out on a few levels and the menu includes delicious crabfish, crispy shrimps and lobsters served in a variety of ways. Excellent service. Blk 1206 East Coast Parkway East Coast Seafood Centre Floor 01 Unit 08 07

Olbrzymi lunapark, kolejka górska, nawiedzony dom i rzymskie ruiny – to tylko niektóre atrakcje tego parku rozrywki. Warto wybrać się tu całą rodziną. ❚ A huge lunapark, a rollercoaster, a haunted house and Roman ruins – these are just some of the park’s attractions. A great place for families with children.

4 ArtScience Museum ■

gdzie nocować Where to sleep ■ Pan Pacific Singapore

Hotel usytuowany przy wjeździe do centralnej dzielnicy biznesowej i finansowej w Singapurze. Oferuje odkryty basen, 6 barów i restauracji oraz bezpłatne wi-fi w całym budynku. ❚ A hotel situated next to the entrance to the central business and financial district of Singapore. It offers an open-air swimming pool, 6 bars and restaurants and free wi-fi Internet in the entire building. 7 Raffles Boulevard, Marina Square

Muzeum jest częścią kompleksu Marina Bay. W białej, nieregularnej bryle, która ma symbolizować kwiat lotosu, pokazywano m.in. dzieła Van Gogha, obrazy Salvadora Dali’ego czy Andy’ego Warhola. Otwarte w lutym 2011 r. przez premiera Singapuru Lee Hsien Loonga, jest pierwszym tego typu muzeum na świecie. ❚ The Museum is part of the Marina Bayy complex. The building is shaped like a lotus flower and it hosted exhibitions of the works of Van Gogh, Salvador Dali or Andy Warhol in the past. It was opened in February 2011 by the Prime Minister of Singapore Lee Hsien Loong and is the first such museum in the world.

2 MARIAMMAN TEMPLE ■

Świątynia poświęcona jest Mariamman, bogini matce, chroniącej ludzi przed nieszczęściami i chorobami. Zbudowano ją w stylu drawidyjskim, charakterystycznym dla południowych Indii. To najstarsza hinduska świątynia w Singapurze. Znajdziecie ją w Chinatown. ❚ The temple is dedicated to Mariamman, the mother goddess protecting people against sorrow and illnesses. It was built in the Dravidian style characteristic for southern India. It can be found in Chinatown.

3 M ■ andarin Oriental

Hotel wznoszący się nad Marina Bay, oferuje odkryty basen oraz luksusowe spa. Goście obiektu mogą zadbać o kondycję w siłowni lub na zajęciach jogi. Oddalony 10 min. od stacji metra MRT City Hall. ❚ The hotel towering over Marina Bay has an open-air swimming pool and luxury spa. Hotel guests can avail themselves of the hotel gym or yoga classes. 5 Raffles Avenue, Marina Square

■ Amara Singapore

Oddalony 2 min. spacerem od stacji MRT Tanjong Pagar i 10 min. od dzielnicy Chinatown i targu Lau Pa Sat. Na miejscu dostępne są sale konferencyjne. ❚ Just 2 minutes away from the MRT Tanjong Pagar metro station and within a 10-minute walking distance from Chinatown and the Lau Pa Sat bazaar. Conference rooms available on site. 165 Tanjong Pagar Road

waw–sin pon., wt., czw.,sb.

❚ Mo., Tue., Thu., Sat. 23.00–17.15 (+1)

Czas przelotu ❚ Flight duration 12:15

Sin–waw pon., śr., czw.,sb.

❚ Mo., Wed., Thu., Sat. 00.05– 06.15 (+1)

Czas przelotu ❚ Flight duration 12:10

Więcej informacji na ❚ More information on lot.com

39


rzeszów

40

©credits

my poland


M i a s to w y s o k i c h l otó w a high flying city

E NOW NIE CZE Ą Ł PO

NEW

E

T ROU

Według rankingów jest najbardziej zadbanym polskim miastem. warto zwiedzać go pieszo i podziwiać, jak XIX-wieczne starannie odrestaurowane kamienice współgrają ze współczesnymi budowlami. mowa o Rzeszowie, w którym – jak mówią jego mieszkańcy – codziennie świeci słońce. ❚ It has been ranked Poland’s tidiest city. And it’s a city best explored on foot. That way, the meticulously restored 19th century burgher houses, which blend in seamlessly with the surrounding modern buildings, can be appreciated in all their glory. The city is Rzeszów, and its residents will tell you that the sun shines there every day.

©credits

tekst | by piotr milewski

41


ielony krajobraz się fałduje. To znak, że jesteśmy tuż-tuż. Po chwili mijamy rogatki miasta i już jesteśmy w Rzeszowie. W pobliżu centrum miasta, w miejscu gdzie krzyżują się główne drogi, gości wita pomnik Czynu Rewolucyjnego. Wznosi się na 38 m nad ziemię. Na dwóch betonowych skrzydłach w kształcie liści laurowych umocowano rzeźby przedstawiające Nike oraz postacie chłopa, robotnika i żołnierza. Dziś dzieło to wywołuje kontrowersje i nie brakuje osób postulujących jego wyburzenie. Naprzeciwko wznosi się nowoczesne centrum handlowe Galeria Rzeszów. I tak przeszłość spotyka się z teraźniejszością.

The green landscape begins to undulate. This tells us that we are almost there. After a while, we reach the outer limits and arrive in Rzeszów. Close to the city centre, where its main arteries meet, there is a Monument to the Revolutionary Movement. You can’t miss it – it is 38 metres tall. Reliefs depicting Nike as well as a peasant, a worker and a serviceman, adorn two concrete wings fashioned in the shape of laurel leaves. The monument is now a source of controversy and many are calling for it to be pulled down. The imposing memorial stands opposite the modern Galeria Rzeszów shopping centre, juxtaposing the past and the present.

Na skrzyżowaniu dróg Stolica Podkarpacia położona jest na granicy dwóch makroregionów: Kotliny Sandomierskiej i Pogórza Środkowobeskidzkiego. Niedaleko stąd do Słowacji i Ukrainy. Wystarczy przejechać 90 km, by dotrzeć do każdej z obu granic. Od dawien dawna Rzeszów korzystał ze swojego położenia , lokalizacja zawsze była silną stroną grodu nad Wisłokiem. To właśnie w okolicach stolicy Podkarpacia krzyżują się główne korytarze transportowe łączące wschód z zachodem i północ z południem: autostrada A4 biegnąca od granicy z Niemcami do granicy z Ukrainą i droga ekspresowa S19 stanowiąca część europejskiej trasy Via Carpatia z Litwy do Bułgarii i Grecji. W pobliżu działa też nowoczesny port lotniczy. Trudno zatem o lepszą lokalizację.

At the crossroads The capital of the Subcarpathia region straddles the border of two macroregions – the Sandomierz Basin and the Central Beskidian Piedmont – and the Slovakian and Ukrainian borders are both a 90 km drive away. For centuries, Rzeszów has benefitted from its central location. Key transport corridors leading from east to west and north to south criss-cross nearby, e.g. the A4 motorway, which connects runs through Poland from Germany to Ukraine, and the S19 expressway, which is a part of the Via Carpatia that runs from Lithuania to Bulgaria and Greece. There is also a modern airport in the vicinity. All of this goes to make Rzeszów a very attractive location. And Rzeszów takes full advantage of it.

Rze–tlv śr. ❚ Wed. 06.10–10.50 Czas przelotu ❚ Flight duration 3:40

TLV–Rze ndz. ❚ Su. 20.50–23.40 Czas przelotu ❚ Flight duration 03:50

Rze–ewr pon. ❚ Mo. 14.10–17.40 Czas przelotu ❚ Flight duration 09:30

ewr–rze ndz. ❚ Su. 19.25–10.10+1 Czas przelotu ❚ Flight duration 08:45

Od 11 marca 2018 r. LOT uruchamia połączenia między Rzeszowem a Tel Awiwem, od 29 kwietnia 2018 r. między Rzeszowem a Newark.❚ LOT flights between Rzeszów and Tel Aviv will be launched on 11 March 2018, and between Rzeszów and Newark on 29 April 2018.

42

rzeszów

Rze–waw codziennie ❚ daily 07.40– 08.35, 13.35–14.30, 16.35–17.30, 22.40–23.35 (oprócz sb. ❚ except Sat.) Czas przelotu ❚ Flight duration 00:55

waw–rze codziennie ❚ daily 05.50–

06.45 (oprócz ndz.❚ except Su.), 09.05– 09.55, 15.00–15.50, 17.55–18.45 Czas przelotu ❚ Flight duration 00:50

Więcej informacji na ❚ More information on lot.com

Aviation valley Rzeszów is the heart of the celebrated “Aviation Valley”, an association of entrepreneurs from the aviation industry and the largest cluster of businesses from the sector in Poland. The Valley is home to more than 150 entities, including research and development centres, educational institutions and pilot training centres. Local businesses manufacture components and parts used in the production of various kinds of aircraft, including helicopters and drones. And it doesn’t stop there. In 2006, AEROPOLIS Podkarpacie Science and Technology Park was opened in the vicinity of Rzeszów-Jasionka airport. Today, the Park sprawls over 170 hectares and is split into three zones. The companies based there produce aircraft engines, as well as software used in many sectors of the economy. The Park is also home to the AEROPOLIS Technology Incubator, which supports small and medium-sized enterprises from the Podkarpacie region, and Rzeszów University of Technology’s Academic Pre-Incubator, where theoreticians and practitioners work on projects together. Rzeszów came fourth in Polityka weekly’s ranking of Poland’s most liveable cities. The Quality of Life Index, which factors in e.g. income, job availability, educa-

© MACIEJ RALOWSKI / AGENCJA GAZETA , SHUTTERSTOCK , FRANCISZEK MAZUR / AGENCJA GAZETA ; p r e v o i u s p a g e s : u m R z e s z o w a

Z

my poland


Europejski Stadion Kultury to impreza cykliczna, bogata w wydarzenia z różnych dziedzin sztuki. ❚ The European Stadium of Culture is a recurring event abundant in various artistic attractions.

©credits

Sieć podziemnych korytarzy pod miastem to jedna z głównych atrakcji turystycznych Rzeszowa. ❚ A network of underground corridors beneath the city is one of the city’s main attractions.

43


my poland

rzeszów

Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS to dziś jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc pod inwestycje w Polsce. the AEROPOLIS Podkarpacie Science and Technology Park is currently one of the most attractive investment sites in poland.

Gdzie można dziś spotkać legendarnego Misia Uszatka? W rzeszowskim Muzeum Dobranocek. ❚ Where can you come across the legendary Teddy the Floppy Ear these days? At the Cartoon Museum in Rzeszów.

44

Dolina lotnicza To właśnie w Rzeszowie bije serce słynnej „Doliny Lotniczej” – stowarzyszenia przedsiębiorców związanych z przemysłem lotniczym i jednocześnie największego w całym kraju klastra firm z tej branży. Dolina skupia już ponad 150 podmiotów, w tym ośrodki badawczo-naukowe, edukacyjne oraz szkolenia pi-

tion and healthcare standards, puts the capital of Podkarpacie ahead of such cities as Gdańsk, Poznań and Kraków. Also, Rzeszów was rated Poland’s tidiest and safest city by the Otodom website. It’s best to explore Rzeszów on foot and start around the old town market square, which is surrounded by beautifully restored 19th-century burgher houses. In the summer, the houses are decorated with flowers and the square is packed with vibrant restaurants and cafe gardens. The centrepiece of the market square is the opulent historical town hall, a fine example of old architecture restored to its former grandeur after being meticulously renovated. Chronicles reveal that in the 17th century, the sound of the bell from the town hall belfry marked the beginning and end of trade in the central market of the city. Not many people know that there is a sprawling underground city beneath the surface of the mar-

© p at r y k o g o r z a l e k /a g e n c j a g a z e ta , m . p.

lotów. Tutaj powstają komponenty i części używane do produkcji samolotów i śmigłowców, a także same pojazdy powietrzne. To jednak nie wszystko. W pobliżu lotniska Rzeszów-Jasionka, uruchomiono w 2006 r. Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny AEROPOLIS. Dziś zajmuje obszar 170 ha i podzielony jest na trzy strefy. Działające tu przedsiębiorstwa wytwarzają m.in. silniki lotnicze, a także oprogramowanie używane w wielu sektorach gospodarki. W ramach Parku uruchomiono też Inkubator Technologiczny AEROPOLIS, który wspomaga małe i średnie przedsiębiorstwa z Podkarpacia, oraz Preinkubator Akademicki przy Politechnice Rzeszowskiej, w którym swoje projekty rozwijać mają ręka w rękę teoretycy i praktycy. W opublikowanym przez tygodnik Polityka rankingu polskim miast, w których żyje się najlepiej, Rzeszów zajął chlubne 4. miejsce. Po względem wskaźnika jakości życia (Quality of Life Index), w którym brane są pod uwagę takie kryteria jak m.in. warunki mieszkaniowe, dochody mieszkańców, dostępność pracy, poziom edukacji i opieki zdrowotnej, stolica Podkarpacia wyprzedziła takie miasta jak Gdańsk czy Poznań. Zaś w rankingu najbardziej zadbanych oraz najbardziej bezpiecznych miast przygotowanym przez serwis Otodom Rzeszów zajął pierwsze miejsce w kraju. Miasto najlepiej zwiedzać pieszo. Doskonałym punktem wyjścia na spacer po starówce jest rynek otoczony przez pięknie odnowione XIX-wieczne kamienice. Latem zdobią je kwiaty, a życie przenosi się do restauracyjnych i kawiarnianych ogródków. Ozdobą rynku jest okazały, zabytkowy ratusz, prawdziwa perła architektoniczna, a przy tym symbol, jak dzięki mądrej renowacji przywrócić historycznym obiektom ich dawny blask. Kroniki wspominają, iż bicie w dzwony na ratuszowej wieży w XVII w. sygnalizowało początek i ko-


PROMOCJA

W OGRODZIE SASKIM ZNAJDUJE SIĘ MIEJSCE, KTÓREGO SMAKI PRZENIOSĄ NAS DO SŁONECZNEJ ITALII. ❚ THERE IS ONE PLACE AT SASKI GARDEN IN THE HEART OF WARSAW, WHERE FLAVORS TRANSPORT YOU TO THE SUNNY ITALY.

Twórcy St. Antonio łączą włoską kuchnię z elementami polskimi, wierząc, że właśnie taki mariaż stanowi sprawdzoną receptę na pyszne jedzenie i niepowtarzalną atmosferę. W karcie można znaleźć tradycyjne włoskie pasty, zawsze świeże owoce morza i wspaniałe mięso najlepszej jakości. Wszystko smakuje tak, jakby gotowała je kochająca mamma. Włoskie pierożki domowej roboty wypełnione szpinakiem, serem ricotta oraz szałwią, gnocchi z sepią z owocami morza, carpaccio, ucierane lody z chałwy z nutą kawową czy klasyczne tiramisu – dania kuszą świeżością i dobrym smakiem. Miejsce godne polecenia na rodzinny obiad i wspólne świętowanie przy smakowicie zastawionym stole.

Creators of St Antonio put together Italian cuisine with some Polish elements with a conviction that it is a recipe for delicious food and cosy atmosphere. Traditional Italian pastas, always fresh seafood, highest quality meat makes everything taste as if it was prepared by a loving Italian mamma. On the St Antonio menu you can find original agnalotti, gnocci with sepia and carpaccio, alongside Polish pierogis and beef tartare. All dishes tempt with its delicious taste and heart put into preparation. It is a family, all-generations venue where everyone will feel cosy.

St. Antonio Senatorska 37, 00-001 Warszawa www.stantonio.pl


Zamek w Rzeszowie to jeden z głównych zabytków miasta wybudowany w latach 1902–1906 na miejscu dawnego zamku Lubomirskich. ❚ The Rzeszów Castle is one of the city’s greatest historical monuments erected in 1902–1906 at the site of the former Lubomirski Castle.

46

niec handlu na centralnym placu miasta. Mało kto wie, że pod rynkiem kryje się rozległe podziemne miasto. Powstało pod koniec średniowiecza, gdy w otoczonym murami mieście zabrakło miejsca na magazyny. Wtedy zaczęto drążyć podziemne korytarze, które z czasem utworzyły rozległą sieć (25 piwnic i 15 korytarzy). Obok rynku, przy ulicy Mickiewicza, mieści się Muzeum Dobranocek. To niezwykły zbiór lalek z filmów animowanych dla dzieci, a także folii z kadrami z filmów, plakatów, figurek, komiksów, książek i opakowań przedstawiających bohaterów najbardziej znanych polskich filmów kukiełkowych – Misia Colargola, Misia Uszatka czy Plastusiowego pamiętnika. Zbiór zgromadzony przez prywatnego kolekcjonera przekazany został miastu. Innym oryginalnym miejscem jest Muzeum Mleczarstwa. Niespotykane eksponaty, jak choćby wirówki używane w XIX w. w dworskich mleczarniach przenoszą zwiedzających w dawne czasy. W niewielu miejscach na świecie możemy zobaczyć młynek do twarogu z 1930 r. czy kociołek do produkcji serów topionych. Ci zaś, którzy poszukują artystycznych inspiracji, powinni odwiedzić Rzeszów w czerwcu. Wtedy odbywa się tu Europejski Stadion Kultury – impreza plenerowa, podczas której miasto we władanie biorą artyści wszelkiej maści. ■

rzeszów

ket square. This dates back to the late Middle Ages when the walled city was desperate for more storage space. Passages were drilled under the town square, and as time went by, they formed an extensive network (25 cellar vaults and 15 corridors). Not far is the Cartoon Museum at ul. Mickiewicza 13. Here you will find a unique collection of puppets that starred in children’s animation programmes, frames from celluloid films, posters, figurines, postage stamps, comic books, and packaging featuring beloved characters from Polish puppet films – Colargol the Bear, Teddy the Floppy Ear, and Plastusiowy Pamiętnik. The collection was amassed by a private collector and endowed to the city. Another must-see is the Dairy Museum. Rare exhibits, including a centrifugal separator used in 19th century creameries, take you on a journey back in time. There are few places anywhere in the world where you can see such unusual objects as a cheese grinder from 1930, a cauldron used to make processed cheese, or a round cheese cutter. And if you are looking for artistic inspirations, make sure you visit Rzeszów in June when the city hosts the European Stadium of Culture festival – an open air event during which musicians, actors, filmmakers and writers take centre stage. ■

©eastnews

my poland


POLAND’S ULTIMATE SUCCESS It is a wonderful feeling to achieve such status.

The best selling premium property in 2016 and 2017* Contact: info@Zlota44.com | +48 22 250 14 44 | Zlota44.com *According to the research conducted by REAS Residential Advisors


The icon becomes a home

Z

łota 44 has fascinated the market since its early design. It was Daniel Libeskind himself who was creating it. The world-class architect who designed such iconic buildings as: the World Trade Centre Masterplan in New York, Reflections in Singapore, Berlin’s Jewish Museum and the Crystals in Las Vegas. Though Złota 44 is new to the Warsaw skyline, it is hard to imagine Warsaw without the eagle like silhouette. And now for the first time, Złota 44 is becoming a living residence with apartments illuminating the night sky of the city. The first residents are collecting their keys, moving into their apartments and are now calling Złota 44 home. Let’s take a look inside Złota 44 to see what this most innovative and luxurious building offers. What is unique about the building is in fact everything! For example, it boasts the largest recreational floor in Europe, a luxury that doesn’t exist on the Polish market. It consists of a 25m long swimming pool, spa with sauna and steam bath,

a fully equipped gym, spacious conference room, kids club and a 400 sqm terrace with outdoor jacuzzi. There is even a cinema room, which can easily be transformed into a… golf simulator to play on the best courses in the world! Where does it all fit? Well, it is perfectly designed into 1,800 sqm on the 8th floor of the building. The apartments in Złota 44 are even more luxurious than the recreational floor. Reaching up 52 floors, you will find 287 fully finished apartments with amenities and comforts unmatched in any other residence in Poland. The apartments come equipped with an ultra-innovative HMS system, which you have to experience first-hand to see the benefits. However, there is one unique feature in the skyscraper to highlight…. every apartment is

Each apartment especially designed by Woods Bagot


This is the highest you can live in European Union

equipped with openable panels giving access to fresh air. It is an important feature so that residents do not have to depend only on air conditioning. The tower is also built with a triple-glazed façade that has the highest optical and insulating parameters. The technologically-advanced windows are ultra-safe and reduce the noise of the outside world. But if residents decide that they want to feel the pulse of the city, they only need to open the window panel. The interior design concept was created by the world-famous London-based architectural studio, Woods Bagot. The design of each apartment is individually crafted to match their unique shape, with no two apartments having the same layout. And they are all finished in perfect style and quality.

Among the Złota 44 mood creators is another famous English brand – Harrods Estates Property Management, who led the team

designing the program of building management services. Złota 44 appeared „The best selling premium property” for the second year in a row, according to the research conducted by REAS Residential Advisors. And the most interesting fact… Złota 44 is home to the highest residence in European Union. It is the top penthouse sitting in the peak. Curious who will be living there...? World-class apartments are waiting for buyers.

1800 m2 of recreational space

Contact: info@Zlota44.com | +48 22 250 14 44 | Zlota44.com


i n t e rv i e w

volker schlöndorff

PIOTRU Ś PAN NA ZA K R Ę CIE ? peter pan on the bend artyści nie muszą szukać interesujących historii w swoich krajach – mówi niemiecki reżyser Volker Schlöndorff, z którym rozmawiamy m.in. o jego najnowszym filmie i powrotach do polski. ❚ ”artists do not have to look for interesting stories in their own countries”, says german film director Volker Schlöndorff whom we talked to about his latest film and his frequent visits to POland.

Słyszałam, że uczył się pan polskiego? Trochę tak. Najpierw przy realizacji Blaszanego bębenka, a potem podczas zdjęć do Strajku. Film był kręcony po polsku i z polskimi aktorami. Zanim przyjechałem do Gdańska, chodziłem trzy razy w tygodniu do polskiej szkoły językowej w Berlinie. Jednak proszę nie prosić, bym coś po polsku powiedział…(śmiech!) Mam straszną wymowę, ale trochę rozumiem. Ostatnie pana filmy A na morzu spokój i Dyplomacja rozgrywały się podczas II wojny światowej. Ale najnowszy, który jest już na ekranach polskich kin: Powrót do Montauk, bynajmniej. Wielka historia przestała pana interesować? Czasy, w jakich żyjemy, niosą tak wiele trudnych doświadczeń, że życie przyspieszyło jak nigdy wcześniej. Chyba dlatego zdecydowałem się, by z historii i polityki przejść w klimaty bardziej kameralne.

50

©credits

s

tekst | by mariola wiktor


51


volker schlöndorff

To taka zmiana optyki ze skali makro w mikro. Może nie bez znaczenia jest także to, że jestem coraz starszy i częściej niż kiedyś sięgam pamięcią do własnych i moich przyjaciół wspomnień, do pamięci już nie zbiorowej, ale indywidualnej. Powrót do Montauk opowiada historię pisarza pragnącego naprawić błędy przeszłości i próbującego wrócić do kobiety, z którą przed laty połączył go krótki, ale płomienny romans… Film jest czystą fikcją. Jednak główną inspiracją do powstania scenariusza były wspomnienia mojego przyjaciela Maxa Frischa, wybitnego szwajcarskiego pisarza, autora m.in. słynnego Homo Faber. Zagrał go w moim filmie Stellan Skarsgård. Jego bohater też nazywa się Max. Zbieżność imion nie jest więc przypadkowa. Chciałem pokazać mężczyznę, który zbliża się do jesieni życia i jest emocjonalnie zagubiony. Jest rozdarty między dwiema kobietami: żoną, której nie kocha, ale którą poślubił, bo zapewnia mu wygodne życie, i byłą kochanką Rebeccą, którą spotyka po latach w Nowym Jorku. Według mnie problem Maxa polega na tym, że przesiąknięty literacką fikcją traci poczucie więzi z rzeczywistością. Max nie potrafi zanurzyć się w prawdziwym życiu. Uciekł od niego w mit, w literaturę, w świat własnej wyobraźni. Można powiedzieć, że odkleił się od życia. Szansą na powrót mogłoby być spotkanie z dawną kochanką, ale nie będzie. Max ma poczucie straconej szansy, niespełnienia emocjonalnego. A może jest po prostu niedojrzałym 60-latkiem? Syndrom Piotrusia Pana, wiecznego chłopca? Tak. Max buja w obłokach, żyje w świecie fantazji. Jest przecież artystą, pisarzem. I narcyzem. Boi się życia, bo ono oznacza odpowiedzialność. Nie jest w stanie stworzyć silnej więzi z kobietą, gdy ta zaczyna stawiać wymagania. Chce być podziwiany, ale gdy tylko pojawią się problemy, czyli normalność – ucieka.

Volker Schlöndorff (rocznik 1939), niemiecki reżyser. Twórca głośnej adaptacji powieści Güntera Grassa Blaszany bębenek (nagrodzony Oscarem w 1980 r.) oraz wybranych wątków powieści Marcela Prousta W poszukiwaniu straconego czasu – Miłość Swanna (1983), także powieści Maxa Frischa Homo Faber (1990). W grudniu 2009 r. na festiwalu Camerimage w Łodzi odebrał Nagrodę za Całokształt Twórczości dla Reżysera. ❚ German director born in 1939. His films include the famous adaptation of The Tin Drum by Günter Grass (which won an Oscar for Best Film in 1980), Swann in Love (1983) and Homo Faber (1990) – an adaptation of a book by Max Frisch. In 2009, at the Camerimage Festival in Łódź he received the Lifetime Achievement Award.

52

I heard that you were learning Polish. Is is true? It is. The first time was when I was filming The Tin Drum and later during the making of Strike. The film was made with Polish actors and in the Polish language. Before I came to Gdańsk, I had attended Polish language classes in Berlin three times a week. Please do not ask me to say anything. (laughs) My pronounciation is atrocious but I can understand Polish a little. Your last films Calm at Sea and Diplomacy were set during World War II. Your most recent film Return to Montauk, which is now showing in Poland, is not. Does history not interest you any more? The times we are living in abound in difficult experiences and life has accelerated, like never before. I suppose this is why I decided to focus on more intimate topics than history or politics. It was a move from the macro to the micro scale. Perhaps my age is of essence here as I tend to go back in my mind to my own and my friends’ experience, to personal memory and not the collective one. Return to Montauk tells the story of a writer who wants to make good the errors he made in the past and get back with a woman with whom he had a short but fiery affair years earlier. Needless to say, the storyline is fictitious. However, the screenplay was chiefly inspired by the memoirs of a friend of mine, Max Frisch, an outstanding Swiss writer whose works include the well-known novel Homo Faber. Stellan Skarsgård plays a writer called Max. The name is no accident. I wanted to depict a man who, although well past his prime, is emotionally confused. Max is torn between two women: the wife he doesn’t love, but who has secured him a comfortable life, and his ex-lover Rebecca, whom he meets in New York after many years of separation. Perhaps he is simply an immature 60-year-old? Are you referring to Peter Pan syndrome? The boy who wouldn’t grow up? That’s right. Max lives in the clouds of his own imagination. After all, he’s an artist and writer. And a narcissist. He’s scared of life, because life means responsibility. He stops becoming more strongly attached to a woman once she starts to make demands of him. Max forgets and refuses to acknowledge that life is not a literary adventure. He wants to be admired and cherished, but as soon as problems or normal life rear their heads, he runs away. I know many men like him, especially among artists. They have a great excuse for their immaturity. And it seems irrelevant that they are 60 or 70 years old. Some men never grow up… (laughs!) Your films have impacted your life and vice versa. What was the first film in which that interdependence was visible? Between the ages 20 and 25, I was incredibly lucky to have worked as an assistant to two wonderful Nouve-

© p o p r z e d n i e s t r o n y/ p r e v i o u s p a g e s : k u r t k r i e g e r / g e t t y i m a g e s

i n t e rv i e w


Znam wielu takich mężczyzn, zwłaszcza w zawodach artystycznych. Mają zawsze świetną przykrywkę i wymówkę dla swojej niedojrzałości. I nie szkodzi, że mają po 60 i 70 lat. Z tego się niestety nie wyrasta… (śmiech!). Pana filmy wpływały na pana życie i na odwrót. Który z filmów był tym pierwszym, w którym taka zależność się ujawniła? Jako dwudziestoparolatek miałem szczęście być asystentem dwóch wspaniałych reżyserów nowofalowych: Jeana-Pierre’a Melville’a i Louisa Malle’a. Wtedy też zrealizowałem swój debiut Niepokoje wychowanka Torlessa. Kiedy w Cannes film otrzymał nagrodę FIPRESCI, to już wiedziałem, że to jest to, co chcę robić w życiu. To był test. Postanowiłem, że jeśli film się nie spodoba, to zmieniam pracę i zostaję architektem. W swoich filmach dotyka pan nazizmu w Niemczech, okresu powojennego, RAF-u, społecznych niepokojów. Zna pan to z autopsji… Tak. Urodziłem się w 1939 r., więc mam za sobą spory kawałek powojennej historii Niemiec. Różne jej zakrę-

au Vague directors. The first was Jean-Pierre Melville, and the other was Louis Malle. This was also when I made my debut film Young Törless. When my film won the FIPRESCI award in Cannes, I realised this was what I wanted to do in life. It was a test of sorts. I told myself that if the film were a flop, I would change my line of work and become an architect. Nazism in Germany, the post-war period, the RAF, terrorism, social unrest – these are the topics of your films. You experienced all this first hand. I did. I was born in 1939, so I lived through a large part of the post-war history of Germany, through its different twists and turns… I’ve always considered myself a political filmmaker, as you simply cannot make a film without a political mind-set. A film always has some impact on the audience, and it represents someone’s view of the world. In Return to Montauk, the writer says that there are two types of regret: regret for what we’ve done and regret for what we haven’t done. How do you feel when you think about the past?

jestem zachwycony entuzjazmem, otwartością i kreatywnością Polaków. mam tu wielu wspaniałych przyjaciół. Polacy są wprawdzie melancholijni, ale potrafią marzyć. I’m thrilled with the enthusiasm, openness and creativity of the Polish people. I have many friends in Poland. Poles can be melancholic but they are also capable of dreaming.

ty. Zawsze uważałem się za filmowca politycznego, bo nie da się robić kina bez politycznej świadomości. Film zawsze ma jakiś wpływ na widzów i reprezentuje czyjąś wizję świata. W Powrocie do Montauk pisarz mówi, że są dwa rodzaje żalu: za tym, czego się nie zrobiło, i za tym, co się zrobiło. A jak jest w pana przypadku, gdy myśli pan o przeszłości. Owszem, żałuję kilku filmów, które zrobiłem, np. Moralność Ruth Halbfass i Michael Kohlhaas, buntownik. Oba to niewypały. A czego żałuję najbardziej? Może tego, że nie zrealizowałem filmu dla Spielberga. To byłoby ekscytujące doświadczenie. Proszę o tym opowiedzieć i czy nie myślał pan o tym, by zostać w Stanach, kiedy otrzymał Oscara za Blaszany bębenek w 1980 r.? Następnego dnia po ceremonii Steven Spielberg zaproponował mi, bym zrobił jeden odcinek telewizyjnego serialu Sfery mroku. Jednak odpowiedziałem, że jeśli mam robić filmy, to w całości sam. Chciałem, żeby były moje i by powstawały w Europie. Dlaczego miałbym się przenosić do Hollywood? Poza tym wte-

I obviously have a few regrets. I regret some of the films I made, e.g. The Morals of Ruth Halbfass and Man on Horseback. Both were flops. What do I regret the most? Perhaps not having made a film for the Spielberg TV series. That would have been an exciting experience. Please tell us about it. Also, did you consider relocating to the United States when you won an Academy Award for The Tin Drum in 1980? The day after the awards ceremony, Steven Spielberg asked me to shoot a Twilight Zone episode. But I said that if I was going to make films, I was going to have to make them by myself. Why would I move to Hollywood? Besides, I was interested in the war in Lebanon at the time. I went to Beirut and made The Circle of Deceit. I naively believed that if we showed everybody the war and told them that we had to stop being so blasé about it, then somebody somewhere would do something. You’ve been a regular visitor to Poland for many years. You’ve taught at the Wajda Film School. At the Camerimage festival in Łódź, you said that you liked coming to Poland. Why is that? I can’t really put my finger on what draws me to

53


volker schlöndorff

dy interesowała mnie wojna w Libanie. Pojechałem do Bejrutu i nakręciłem Fałszerstwo. Naiwnie wierzyłem, że jak się pokaże tę wojnę i powie, że nie możemy być na nią obojętni, to ktoś na świecie się tym przejmie. Miał pan zajęcia ze studentami Szkoły Wajdy. W Łodzi na Camerimage powiedział mi pan, że lubi do Polski przyjeżdżać. Dlaczego? Może to jest taki mój wymarzony ląd? Dla Polaków takim rajem przez długi czas była Ameryka. Z kolei sami Amerykanie podbijali Zachód. To może dlatego Niemcy zawsze interesowali się Wschodem? Kiedy przyjechałem po raz pierwszy do Warszawy, Krzysztof Zanussi zabrał mnie na Stare Miasto. Potem z Andrzejem Wajdą i Krystyną Jandą poszliśmy do jakiegoś podziemnego kabaretu. Byłem zachwycony entuzjazmem, otwartością i kreatywnością Polaków. Od tego czasu mam tu wielu wspaniałych przyjaciół. Polacy są wprawdzie melancholijni, ale potrafią także marzyć. Kiedy Niemcy pozwolili sobie pomarzyć pod koniec lat 80., to byli w stanie obalić mur berliński. Co nie byłoby możliwe, gdyby nie marzenia właśnie, entuzjazm i wiara Polaków. Poza tym nie wiem, na czym to polega, ale ludzie w tym pięknym kraju nad Wisłą zawsze chętnie oglądali moje filmy. To wielka przyjemność. Pewnie nie dziwi pana prawidłowość, z jaką od wielu już lat mamy do czynienia w światowym kinie. Andrzej Wajda zrobił film o Dantonie, włoski reżyser Giacomo Battiato nakręcił film o polskim papieżu, a pan o etosie Solidarności, realizując Strajk o Annie Walentynowicz. Nie. Szekspir, choć napisał Hamleta, to nigdy nie był w Danii (śmiech!). Rzecz w tym, że artyści nie muszą szukać interesujących historii w swoich krajach. Moja opowieść w Strajku ma charakter uniwersalny. W przeciwieństwie do Polaków my, Niemcy, jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że filmy o naszej historii robią Amerykanie, Francuzi i Polacy. Historia kraju widziana oczyma cudzoziemca zawsze będzie wywoływać emocje. Byłem na nie przygotowany, zwłaszcza że wcześniej zrealizowałem też w Gdańsku Blaszany bębenek. Dlaczego zdecydował się pan przenieść na ekran bardzo niefilmową książkę Güntera Grassa? Zająłem się Blaszanym bębenkiem nie dlatego, że zafascynowała mnie polsko-niemiecka problematyka. Grass napisał książkę o przedwojennym Gdańsku, bo to był świat jego dzieciństwa. To, że akcja toczy się w Gdańsku – stanowiło dodatek, którego znaczenia początkowo nie rozumiałem. Dopiero kiedy Günter wysłał mnie do Gdańska, kiedy zobaczyłem jego przedmieścia, gdzie dawniej były sklepy kolonialne i magazyny, to uzmysłowiłem sobie, że to jest książka bardzo realistyczna. Wtedy postanowiłem nakręcić ten film. ■

54

Poland… (laughs!). Perhaps this is my promised land? You know, America used to be a dream destination for Poles. The Americans conquered the West. That might be why the Germans have always been interested in the East. When I first came to Warsaw, Krzysztof Zanussi took me to the Old Town. I later went to a cabaret in a basement with Andrzej Wajda and Krystyna Janda. I was thrilled with the enthusiasm, openness and creativity of the Polish people. I’ve made many wonderful friends in Poland since then. Poles can be melancholic, and they like to complain, but they are also perfectly capable of dreaming. When the Germans let themselves dream in the late 1980s, they were able to tear down the Berlin Wall. This would never have been possible without the dreams, enthusiasm, and faith of the Poles. Apart from that, people in this beautiful country have always enjoyed watching my films. I’m not sure why that is, but it gives me a great deal of pleasure. Before I came to Poland, I only knew the country from the films of Kawaleworicz, Munk, Wajda, Kieślowski, and Polański. You’re probably not surprised at a certain regularity that has long prevailed in world cinema. Andrzej Wajda made a film about Danton, Italian director Giacomo Battiato made a film about the Polish Pope, and you made a film about the ethos of the Solidarity movement, namely Strike, about Anna Walentynowicz. No. Shakespeare wrote Hamlet although he had never been to Denmark… (laughs) The thing is that artists do not have to look for interesting stories in their own countries. The story I told in Strike is universal in nature. Unlike Poles, we Germans are used to having Americans, French and Polish directors make films about our history. For instance, Andrzej Wajda made a film entitled A Love in Germany. Polish history told through the eyes of a foreigner can trigger emotions, give rise to controversies, and spark debates. I was prepared for this, especially as I had shot The Tin Drum in Gdańsk, although from a German perspective. What made you decide to film the book by Günter Grass? It can’t have been the easiest novel to adapt. I didn’t make an adaptation of The Tin Drum out of any fascination with Polish-German relations. Grass wrote a book about pre-war Gdańsk as this was the city of his childhood and adolescence. Not mine. To me, it was a story about someone else’s childhood. The fact that the story is set in Gdańsk was a mere detail – one whose significance escaped me for a long time. It was only when Günter sent me to Gdańsk, and I saw the suburbs where the colonial shops and warehouses had once stood, that I realised how realistic the book was. This was when I decided to make the film. ■

© a n d r e a s c h u d ows k i / l a i f/ fo ru m

i n t e rv i e w


©credits

55


good life

biznesowy start

1 0 - p r o c e n tow y biznesmen 10-per cent businessman Postawić wszystko na jedną kartę czy tworzyć firmę, gdy pracuje się na etacie? Decyzja należy do ciebie, ale… comiesięczny przelew z korporacji może uratować twoje marzenia. ❚ Do you put all your eggs in the one basket or do you run your own business while working a day job? The decision is yours, but remember: a monthly salary can keep your dreams alive. tekst | by mirosław konkel rysunki | illustrations agata zarzycka

56


J

ak uciec ze złotej klatki? Nic prostszego. Jeszcze dziś rzuć szefowi na biurko wypowiedzenie, kartę członkostwa w klubie golfowym i kluczyki do służbowego bmw. Nie słyszałeś o tych, którzy garnitur od Zegny zamieniają na dżinsy, boks w open spasie na garaż, a miliardy same zaczynają wpadać na ich konta? Ty również jak Mark Zucker­berg możesz się cieszyć wolnością, wiatrem we włosach i sławą romantycznego buntownika. A teraz zimny prysznic... Na każdego Zuckerberga przypadają tysiące założycieli start-upów, którzy zamiast astronomicznej fortuny dorobili się kosmicznych długów. Znane są dwie konkurencyjne metody odchodzenia z korporacji – natychmiastowa i na raty. Zwolennikiem pierwszej był Steve Jobs, który radził ludziom: „Palcie za sobą mosty”. Statystyki bankructw wskazują jednak, że to asekuranci zachodzą dalej. Entuzjazm ma krótkie nogi Dlaczego pójście na całość to zły pomysł? Odpowiedź jest oczywista: trudno zaczynać przygodę z biznesem bez wiary w sukces, niemniej życie potrafi okrutnie zweryfikować nasze ambicje, marzenia i plany. Drugich lub trzecich urodzin nie dożywa 80–90 proc. przedsiębiorstw w Polsce. Pozostałe, jeśli nawet dobrze prosperują, nie od razu przynoszą zyski. „Firmy prawie zawsze wpędzają swoich założycieli w biedę, zanim uczynią ich bogatymi” – studzi entuzjazm nowicjuszy Jack Welch, były prezes General Electric. Na własnej skórze doświadczył tego Marek Jankowski, tzw. seryjny przedsiębiorca i ekspert od zarządzania. W poradniku Pułapki small biznesu wymienia błędy, które popełnił, gdy uruchamiał swoją pierwszą działalność gospodarczą – agencję opiekunek. Przykład? Niby uwzględnił wszystkie koszty – wynajmu i wyposażenia biura, zrobienia strony internetowej, druku ulotek, publikacji ogłoszeń rekrutacyjnych. Umknął mu ot taki drobiazg: że musi jeść, ubrać się, pójść raz na miesiąc do fryzjera i płacić prywatne rachunki. Minęło kilka miesięcy, zanim autor Pułapek… zdobył pierwszego klienta. Przez długi czas wpływy nie pokrywały nawet połowy nakładów. Dopiero po roku zaczął wychodzić na zero. Jankowski ostatecznie sobie poradził. Inni nie mieli z czego dokładać do interesu, brakowało im też cierpliwości, determinacji, więc szybko dali za wygraną. Ile odwagi, tyle rozwagi Brak oszczędności, zdolności kredytowej, finansowego wsparcia rodziny – żadna z tych rzeczy nie musi skazywać cię na porażkę, jeśli biznes połączysz z pracą na etacie. Stała pensja uratowała niejedną młodą firmę. Historia zna wielu geniuszy, którzy po zdobyciu uznania w pasjonującej ich dziedzinie jeszcze długo uprawiali zawodową dwupolówkę. Niektó-

Breaking out of your golden cage is no sooner said than done. You hand in your resignation, your golf club membership card, and the keys to the company BMW. You must have heard about all those people who swapped their Zegna suit for jeans, traded their open space cubicle for their garage, and then sat back while the billions rolled in. If Mark Zuckerberg can do it, why not you? Revel in your freedom, feel the wind in your hair, and bask in the kudos of being a romantic rebel. Now, are you ready? Here comes the cold shower. For every Zuckerberg, there are thousands of start-ups that have accumulated nothing but a mountain of debts. There are two competing methods for leaving a nineto-five job – the instant one and the gradual one. Steve Jobs was an advocate of the former. He even publicly recommended burning bridges. Bankruptcy statistics demonstrate, however, that playing it safe pays bigger dividends. Enthusiasm will not take you far So what makes going for broke such a bad idea? Simply put, it is really hard to start a business without a strong belief in success, but even then, life has a way of subjecting our ambitions, dreams and plans to a trial by ordeal. Something like 80-90 per cent of Polish businesses go belly-up within the first three years, and the survivors can take quite a while to come out ahead. Jack Welch, a former General Electric CEO, once said: “Start-ups almost always make their founders poor before they make them rich”. A similar warning comes out of the experience of Marek Jankowski, a serial entrepreneur and management expert. In his book Pułapki small biznesu [The Pitfalls of Small Busi-

Świat nie należy do odważnych? Ależ tak! Do odważnych asekurantów. Fortune favours the bold? It sure does – the bold who have their backs covered.

ness], he goes through the mistakes he made when he founded his first business – a babysitting agency. Such as? He was sure that he had factored in all the costs he was going to incur – office rent and furnishing, website, flyers, job advertisements in the press etc. He missed one crucial element, though – he forgot to account for food, clothing, and living expenses. Jankowski did not get a single client in his first few months of freelancing, and the proceeds generated

57


rzy nigdy nie zrezygnowali z pewności i stabilizacji, które daje solidny chlebodawca. Należy do nich T.S. Eliot – w 1922 r. opublikował Ziemię jałową, jeden z najważniejszych utworów poetyckich XX w., mimo to nadal pracował jako urzędnik bankowy. Pewnego razu odwiedził go w biurze powieściopisarz Aldous Huxley. Nie zobaczył w nim nic niezwykłego, nawet odrobiny ekstrawagancji, która kojarzy się z poetami. Eliot wydał mu się „najbardziej urzędowo-bankowym ze wszystkich urzędników bankowych”. A Philip Glass, zaliczany do największych kompozytorów naszych czasów? Dopiero w wieku 42 lat z muzyki uczynił swój podstawowy zawód. Wcześniej tworzył tylko wieczorami i w weekendy. Na życie zarabiał w tygodniu – jako hydraulik. Kiedyś zobaczył go przy tej pracy Robert Hughes, ceniony krytyk sztuki z magazynu Time. „Przecież jest pan Philipem Glassem. Co pan tu robi?” – nie krył zdziwienia Hughes. „Na pierwszy rzut oka było widać, że instalowałem zmywarkę” – wspominał później kompozytor. „Przecież

biznesowy start jest pan artystą” – nie dawał za wygraną krytyk. „Ale też hydraulikiem” – stwierdził Glass. Po czym poprosił Hughesa, by sobie poszedł i pozwolił mu skończyć. Anegdotę przytacza projektantka i malarka Luna Elle w książce Powinność czy pasja – na poparcie tezy, że nie warto stawiać wszystkiego na jedną kartę. Lepiej prowadzić różne aktywności, sukcesywnie oceniać je pod kątem swych upodobań, umiejętności i zapotrzebowania rynku, wreszcie wybrać to, co dla nas najlepsze. Tymczasem psycholodzy biznesu i trenerzy rozwoju osobistego często na piedestale stawiają osoby, które poszły na całość. Zdrowy rozsądek jednak podpowiada, by nie lekceważyć swoich zobowiązań, potrzeb, ograniczeń – i w wymarzony biznes inwestować tylko część swoich zasobów – czasu, energii, kapitału. A jaką część? Eksperci mówią o 10–20 proc. W razie niepowodzenia straty nie będą dla ciebie aż tak dotkliwe. Luna Elle namawia do przekraczania swojej strefy komfortu, a nie do zawodowego samobójstwa. „Jeśli

58

©credits

good life


during the next few months did not cover even half the investment he had made. He only broke even after a year of being self-employed. Eventually, he pulled through, but most people give up in similar circumstances. The bold and the reasonable No savings, no creditworthiness, no financial backing from relatives – none of these handicaps need predetermine failure, provided you combine your own business with a day job. A regular salary has kept many a fledgling business afloat. History is full of geniuses who, having achieved recognition in a given field, continued to work both nine-to-five and on their own. Some never abandoned the certainty and the stability of a good employer. One famous example of this approach is T. S. Eliot, who published The Wasteland in 1922, one of the greatest poetic works of the 20th century, never quit his clerical job at a bank. One day, Aldous Huxley visited him at work.

©credits

Znane są dwie metody odchodzenia z korporacji – natychmiastowa i na raty. Statystyki bankructw wskazują jednak, że to asekuranci zachodzą dalej. There are two methods for leaving a day job – the instant one and the gradual one. Bankruptcy statistics demonstrate that playing it safe pays bigger dividends.

Huxley noticed no trace of the extravagances often attributed to poets. Eliot appeared to him “the most bank-clerky of all bank clerks”. Philip Glass, considered one of the greatest composers of his generation, did not make his living from music until he was 42. Prior to that, he only composed in the evenings and on weekends while working as a plumber. He was once seen on a job by Robert Hughes, a renowned art critic for Time magazine. “But you’re Philip Glass! What are you doing here?”, the critic asked in disbelief. “It was obvious that I was installing a dishwasher”, Glass replied. “But you are an artist”, Hughes protested. Glass explained that he was also a plumber and asked Hughes to let him finish his job. This anecdote appears in The Crossroads of Should and Must: Find and Follow Your Passion by designer and painter Luna Elle. The author argues that it is best to spread your bets by combining different activities, evaluating them in terms of your own preferences, skills and market needs, and eventually choosing what works best for you. Business psychologists and development coaches, by contrast, often deify those

59


good life stwierdzisz, że stoisz na skraju urwiska i nie widzisz nic w dole, cofnij się! Nie skacz!!!” – pisze. Uzasadnia to tak: „W tej podróży chodzi o to, aby wkroczyć na nieznane terytorium. Nie chodzi jednak o to, aby narażać na niebezpieczeństwo siebie czy swoich bliskich”. Opłaca się grać fair Badania nie pozostawiają złudzeń: Polska jest krajem dwóch źródeł dochodu. Wielu Kowalskich biega z pracy do pracy, bo jak inaczej załatać dziury w domowym budżecie, odłożyć na samochód i zapłacić raty kredytu? Chodzi również o asekurację. W razie

biznesowy start zwolnień w firmie nie pozostaniesz z niczym. To, co dziś z nutką lekceważenia nazywasz fuchami, amatorszczyzną i chałturzeniem, będzie twoim podstawowym źródłem zarobkowania. Aż znów zdobędziesz stałe zatrudnienie. A gdyby zlecenia, które wykonujesz na boku i po godzinach, zmienić w oficjalną działalność gospodarczą prowadzoną równolegle z pracą na etacie? Gdy biznes zacznie się kręcić, będziesz mógł się mu poświęcić bez reszty, porzucając biurowy boks bez żalu. Dopóki jednak dostajesz pensję z korporacji, zdecydowaną większość swoich zasobów angażuj w pracę dla niej, a tylko jakieś 10–20 proc. – w tworzenie alternatyw i procedur ewakuacyjnych. Cytowany już Jack Welch – inaczej niż Steve Jobs – radzi, by nigdy nie palić za sobą mostów. Przeciwnie – powinniśmy starać się jeszcze bardziej, aby w firmie zapamiętano nas z jak najlepszej strony. To nie tylko kwestia etyki. Chodzi też o reputację, a tę trzeba budować już dziś – zarówno przez lojalność wobec pracodawcy, jak i zdobywanie nowych umiejętności, kontaktów, dobrze rozumianego rozgłosu. Jeśli o zainteresowanie rynku zaczniesz zabiegać dopiero po przejściu na swoje, twój biznesowy start będzie o wiele trudniejszy, a szanse na powodzenie mniejsze. Milan Kundera napisał kiedyś, że flirt jest obietnicą seksu bez gwarancji. Wyrobienie sobie marki jest zarówno obietnicą, jak i gwarancją, że e-maile, które wyślesz do potencjalnych klientów i partnerów w interesach, zawsze zostaną przeczytane. Czy naprawdę nie jest ci pisany błyskawiczny sukces na miarę Jobsa i Zuckerberga? Cuda się zdarzają, ale

Firmy prawie zawsze wpędzają swoich założycieli w biedę, zanim uczynią ich bogatymi – mówi Jack Welch, były prezes General Electric. Jack Welch, a former General Electric CEO, once said: “Start-ups almost always make their founders poor before they make them rich”.

nie licz na nie. Jeśli fascynują cię mity założycielskie największych firm w Dolinie Krzemowej, wiedz, że na ogół są to tylko mity. Nawet Facebook potrzebował siedmiu lat na przedstawienie pierwszej publicznej oferty. A historia o garażowych początkach Apple’a? W 2014 r. Steve Wozniak przyznał, że to legenda, bo „zasadnicza część naszej pracy miała miejsce... w moim boksie w biurach Hewlett-Packard”. Świat nie należy do odważnych? Ależ tak! Do odważnych asekurantów. ■

60



good life

Fair play pays off Research leaves no room for doubt: Poland is a country of two sources of income. Many Poles have two jobs because that is the only way to pay off their

the bulk of your resources should be invested in your day job and only 10-20 per cent on alternative businesses and “evacuation procedures”. Jack Welch, whom we’ve already quoted, contrary to Steve Jobs, recommends that you make yourself remembered in the best way possible at the company you work for. It is not just a question of ethics. It is also about reputation, which you need to start working on at the outset – both by showing loyalty to your employer and by acquiring new skills, contacts, and recognition. If you start working on generating interest in your products or services only after you’ve gone freelance, the beginnings will be much harder and the odds of success considerably longer. Milan Kundera once wrote that a flirt is a promise of sex but not a guarantee. Establishing yourself as a brand is both a promise and a guarantee that when you send emails to your prospects and potential business partners, they will not be moved to the Trash folder unread.

debts, buy a car, and put food on the table. However, it is also a matter of “insurance”. You will not be left high and dry if you are laid off. What you now call small extra jobs or moonlighting, may well become your primary source of income one day. Until you land another nine-to-five job, that is. What would happen if you turned those casual jobs you do at night and over the weekend into a self-proprietorship carried on simultaneously with your day job? If your business prospered, you could switch to it full-time, leaving the office cubicle without regret. However, so long as you are paid a monthly salary,

Are you sure that you cannot achieve the sort of instantaneous success that Jobs and Zuckerberg have? Well, miracles do happen, but do not bet on them. If you are fascinated by the founding myths of Silicon Valley businesses, remember that they are exactly that – myths. Even Facebook had to wait seven years for an IPO. What about the story of the garage beginnings of Apple? In 2014, Steve Wozniak admitted this was a legend – the core of the work was done at his cubicle at the Hewlett-Packard office. Fortune favours the bold? It sure does – the bold who have their backs covered. ■

who go all-in. Reason, however, demands that we do not ignore our needs and obligations, or underestimate our limitations, and invest only some of our time, energy and money in our dream business. How much exactly? The experts recommend 10-20 per cent. That way, the losses will not be too great to bear in the event of failure. Elle recommends leaving your comfort zone, but not committing professional suicide. “If you find yourself peering over the edge of an enormous cliff where you can’t see anything below, back up”, she writes in her book. As she explains: “While this journey asks that you surrender to the unknown, it does not ask you to put yourself – and others around you – at risk”.

62

biznesowy start


EXPERIENCE THE HIGHEST STANDARD OF LIVIG RENT AN APARTMENT +48 720 244 444 www.no44.pl


up in the air

witold filus

pa s j a d a j e s i ł ę passion gives them strength Co decyduje o zwycięstwie? Treningi, doświadczenie oraz solidne przygotowanie. – mówi kpt. witold filus, wielokrotny zwycięzca zawodów balonowych. ❚ “what does it take to win? Training, experience, and being thoroughly prepared”, says cpt. witold filus, many-time balloon competition winner.

J

est pan kapitanem Embraera w PLL LOT, zwycięzcą wielu prestiżowych zawodów balonowych, trenerem Balonowej Kadry Narodowej, wykładowcą na Politechnice Śląskiej. Skąd czerpie pan siłę na tyle działań? Wspólnym mianownikiem moich aktywności jest lotnictwo. Jestem pilotem komunikacyjnym, w wolnym czasie latam na balonach, a naukowe zacięcie też sprofilowałem z awiacją i transportem. Przygotowana przeze mnie rozprawa doktorska dotyczyła optymalizacji spalania mieszanek uwarstwionych w silnikach spalinowych. Pasja powoduje, że wciąż odnajduję energię na nowe lotnicze wyzwania.

64

A Polish Airlines LOT Embraer captain, winner of many high-profile balloon competitions, the coach of the National Balloon Team, and a lecturer at the Silesian University of Technology. Where do you find the energy for so many activities? They’re all related to aviation. I’m an airline pilot. I fly balloons in my spare time and my scientific interests are related to aviation and transport. My doctoral thesis was on optimising stratified mixture combustion in combustion engines. It’s passion that helps me find the energy to take up new flying challenges. How did it all start? I cut my flying teeth at the Silesian Flying Club in Muchowiec. I started out with gliders, before switching to aeroplanes, and finally to balloons. In 1992, I went to the US for my first ballooning competition. When I came back, I knew that this was for me, and that I just had to get a balloon licence. I entered my first competition four years later, and came third in the Polish Championship and made the Poland National Team. How does a balloon fly technically speaking? A balloon is made buoyant by the hot air inside its envelope. The air is heated by a burner which gasifies liquid propane. A hot air balloon becomes airborne after heating, but when you want to descend, you need to cool it or use the parachute vent in its upper part to release some of the hot air. You can only control the balloon by changing the altitude. The birthplace of ballooning is France. Exactly. The beginnings of ballooning and the first manned flight took place in France. We recently celebrated the 234th anniversary of the Montgolfier Brothers’ maiden flight. Many ballooning records have been set in Poland and elsewhere around the world, including a flight over the English Channel and another over the Alps. Just this year, a Polish pilot flew a balloon from Poland to Sweden, and, we saw a balloon hovering above the Wieliczka salt mine. I’ve also

© b a r t ł o m i e j r y ż y, p i o t r m u s i a ł

tekst | by joanna wieczorek, stefan malczewski




65


up in the air Od czego się zaczęło? Pierwsze kroki stawiałem w Aeroklubie Śląskim na Muchowcu. Zaczynałem od szybowców, a balony przyszły z czasem. W 1992 r. wyjechałem do USA na pierwsze zawody balonowe. Po powrocie wiedziałem, że muszę zdobyć licencję balonową. Już cztery lata później wystartowałem w pierwszych zawodach. Były to mistrzostwa Polski, na których zająłem trzecie miejsce i wskoczyłem do kadry narodowej. Jak technicznie wygląda lot balonem? Balon na ogrzane powietrze uzyskuje wyporność przez zastosowanie gorącego powietrza. Do ogrzania

Czasami bywają loty, podczas których nie mamy dużego wpływu na wynik. there are flights in which you have little control over the result.

powietrza używamy palnika, który zasilany jest ciekłym propanem. Balon po ogrzaniu zaczyna się unosić, a gdy chcemy, by zaczął opadać, wychładzamy go lub używamy klapy spadochronowej. Balonem sterujemy tylko za pomocą zmiany wysokości. Początek baloniarstwa to Francja i słynni bracia Montgolfier... Dokładnie, pierwszy lot człowieka balonem odbył się we Francji. Niedawno obchodziliśmy 234. rocznicę lotu braci Montgolfier. Na świecie, jak i w Polsce mamy dużo ciekawych rekordów związanych z przelotami balonem, m.in. nad kanałem La Manche czy nad Alpami. W tym roku jeden z polskich pilotów wykonał lot balonem z Polski do Szwecji, a nawet mieliśmy balon unoszący się w kopalni soli w Wieliczce. Mnie też udało się zapisać do historii ciekawych przelotów. Jako pierwszy wykonałem zimowy przelot nad Tatrami. Jakie są najważniejsze imprezy związane z baloniarstwem? Jest ich sporo – począwszy od zawodów fiestowych, czyli takich, w których każdy pilot posiadający licencję balonową może wziąć udział, po zawody rankingowe, na które przyjeżdżają najlepsi piloci z Polski i ze świata. Największe zawody balonowe w Polsce odbywają się w Krośnie. Tam widzowie mogą oglądać ponad 50 balonów na niebie. Jednak największymi zawodami może się poszczycić Albuquerque, gdzie pojawia się około tysiąca balonów. Francuzi w Lorraine też mogą oglądać setki balonów na swojej fieście. Albuquerque i Lorraine są mekką dla baloniarzy. Na mistrzostwa świata, które odbywają się co dwa lata, zapraszanych jest ok. 100 pilotów.

66

witold filus Ale najbardziej medialne są Zawody Gordona Benetta. Na czym polega ich wyjątkowość? Startują w nich balony gazowe, których wyporność uzyskiwana jest poprzez zastosowanie gazu lżejszego od powietrza. W dzisiejszych czasach używany jest wodór lub hel. Balon unosi się poprzez wyrzucenie balastu – piasku lub wody. Zawody polegają na jednym locie na jak największą odległość liczoną od miejsca startu do miejsca lądowania. Cieszy mnie, że w tych zawodach mamy dwie ekipy z Polski. Jest pan zdobywcą m.in. sześciu Pucharów Polski, ma pan też na koncie dwa srebrne medale w Pucharze Europy. Co decyduje o zwycięstwie? Treningi, doświadczenie oraz solidne przygotowanie. Dużą rolę odgrywa też ekipa naziemna, która jest odpowiedzialna za przygotowanie balonu do startu, opracowanie taktyki wraz z pilotem. Czasami bywają loty, podczas których nie mamy dużego wpływu na wynik. Są to tzw. loty po kresce. W przypadku małej odchyłki wiatrowej decyduje miejsce startu. Takich lotów piloci nie lubią wspominać. ■

managed to make my mark in the history – I was the first to fly a balloon over the Tatra Mountains in winter. What are the key ballooning events? There are quite a few of them – beginning with balloon fiestas, where any pilot who holds a balloon licence can enter any competition for ranked competitors. The best Polish and international pilots turn up to compete. The largest ballooning competition in Poland is held in Krosno. More than 50 balloons take to the air. The largest event in the world is held in Albuquerque. The French can admire hundreds of balloons during the fiesta in Lorraine. Albuquerque and Lorraine are genuine ballooning meccas. The Gordon Bennett Cup is the most coveted of all high-profile events.What makes it so special? Contestants fly gas balloons filled with a gas which is lighter than air. The balloon rises by dropping ballast. There is only one flight and the contestant has to fly as far as possible from the launch site towards the landing site. Two Polish teams are competing there. You have six Polish Cups, six Polish championships, and two silver Europe Cup medals to your name. What does it take to win? Training, experience, and being thoroughly prepared for the event. Equally important is the ground crew, as they are responsible for preparing the balloon and working out tactics with the pilot. There are also flights in which you have little control over the final result. We call these “straight line” flights. In the event of a minor wind deviation, the result is determined solely by the location of the launch site. Balloon pilots don’t have very fond memories of such flights. ■



people and the world

poker

G r a d l a s t r at e g ó w a game for strategists Opanowanie jej zasad zajmuje najwyżej 15 min, ale dochodzenie do poziomu mistrzowskiego może zająć lata. Jest wykorzystywana w biznesie i zarządzaniu. Nic dziwnego, skoro za grą w pokera stoją odpowiednia strategia, matematyka, psychologia i... trochę szczęścia. ❚ It takes no more than 15 minutes to learn the rules of poker, but it takes years to master the game. The same rules are applied in business and management. That should not come as any surprise, as the crucial aspects are having the right strategy, a strong grasp of mathematics and psychology, and.... a bit of luck.

68

©credits

tekst | by piotr mank


©shut terstock

K

ilka wytwornie ubranych osób siedzi przy stole pokerowym. Na nim leży pięć kart: król, dwa asy i dwa walety. – Stawiam 2 mln dol. – rzuca James Bond. Po chwili namysłu jego oponent – eleganckie wcielenie zła – wymawia magiczne „all-in” i przesuwa wszystkie swoje żetony na środek stołu. Zgromadzeni wokół gracze wstrzymują oddech. 007 anonsuje „call” i sprawdza zakład. Pokazuje asa z królem, tymczasem rywal odkrywa dwa walety, czyli tzw. karetę. Bond ma zatem tylko fulla i musi się pogodzić z porażką. Chociaż scena z Casino Royale jest efektowna, ma tyle wspólnego z rzeczywistością co Słoneczny patrol z codziennością pracy ratownika plażowego. Oczywiście, prawdopodobnie są na świecie miejsca, gdzie gra się o takie sumy i trafia się takie układy. Ale realia, to całkiem inna bajka. Jak więc jest naprawdę? Zacznijmy od początku.

A few smartly dressed people are sitting around a poker table. Five cards are laid out on it: a king, two aces and two jacks. “I bet 2 million dollars”, says James Bond nonchalantly. After a moment of hesitation, his adversary intones the magic phrase “All in” and shoves all the chips to the centre of the table. Everyone holds their breath. Agent 007 replies with “Call” and calls the bet. He shows an ace and a king, while his opponent uncovers two jacks, i.e. four of a kind. Bond only has a full house and has to accept his loss gracefully. Although the scene from the film Casino Royale is thrilling, it has as little to do with reality as Baywatch did with the real work of beach lifeguards. Of course, there are places where people bet these sorts of sums. The reality, however, of the culture of poker is completely different. How different? Let’s go back to where it all began.

Narodziny texas Hold’ema Pierwszych podwalin pokera można się doszukać już w XV-wiecznych Niemczech, gdzie grano w popularną wówczas grę pochen, a także we Francji (poque). Jednak poza kompletowaniem układów i obstawianiem ich wartości gry te nie miały wiele wspólnego z późniejszym pokerem. Nie rozstrzygając do końca źródeł jego pochodzenia, przenieśmy się do momentu, w którym zdefiniowano pierwszą wersję gry o nazwie poker. Było to na początku XIX w., a poker został opisany jako gra dla czterech osób talią 25-kartową. W takiej wersji trafił za ocean wraz z emigracją tysięcy Europejczyków na Dziki Zachód. W połowie lat 30. XIX w. zasady zostały dostosowane do 52-kartowej talii, tak by przy jednym stole mogło grać więcej zawodników oraz by gra dawała więcej kombinacji. Kolejne ewolucje przynoszą nowe odmiany, m.in. Stud czy Omaha, które zdominowały pokera na długie lata, aż do momentu, gdy pojawił się nasz bohater, czyli Texas Hold’em – najpopularniejsza dziś wersja gry. Narodził się w Texasie (a jakże!) w latach 20. XX w. i długo był grany tylko w granicach tego stanu. Jego ekspansja na inne amerykańskie rejony dokonała się dopiero w latach 60.–70. ubiegłego wieku. W tym czasie zaczęto promować pokera jako „grę dla myślących mężczyzn”, a głównymi jej popularyzatorami byli osiedleni w Vegas Teksańczycy. W 1970 r. w Las Vegas właśnie odbyły się pierwsze mistrzostwa świata World Series of Poker w różnych odmianach gry. Wtedy po raz pierwszy i ostatni wyłoniono mistrza, ale nie poprzez bezpośrednie zwycięstwo w rozgrywce, tylko przez głosowanie graczy. W kolejnych latach najlepszy był już wyłaniany w grze turniejowej z wpisowym 10 tys. dol. A dzięki transmisjom telewizyjnym, podczas których widzowie mogli podglądać karty graczy, Hold’em z roku na rok zyskiwał coraz większą popu-

The birth of texas Hold’em The oldest predecessor of poker has been tracked down to 15th-century Germany and France, where people used to play a popular game called Pochen or Poque. However, apart from collecting sets of cards and betting on their value, these games had little in common with poker as we know it today. Let’s skip the details about the sources of the game, and fast forward to when the first official definitions of poker were established i.e.t to the 19th century, when poker was described as a card game for four players using a deck of 25 cards. This was the version of the game that made it to America together with emigrating Europeans who settled in the Wild West. In the 1830s, the rules were adjusted to a full 52-card deck so that more players could play the game at the same time and more combinations were possible. The subsequent evolution of the game resulted in new versions of the game, namely Stud and Omaha, which dominated for many years until Texas Hold’em, or the current version of poker, was established. Its birthplace was (yes, you guessed it) Texas, and for many years after its creation in the 1920s, it was confined to that State. It did not expand into other States until the 1960s and 1970s. During this period, poker was being promoted as a game “for men who think”, and the key advocates of poker were Texans living in Las Vegas. In 1970, the first world poker tournament, the World Series of Poker, was held in Las Vegas and various versions of the game were played. This was the first and last time a champion was named, not as a result of a win, but as a direct vote of all the players. In the years that followed, the best poker player was the winner of a tournament game with an entry fee of USD 10,000. Television broadcasts let viewers see the cards held by the players and Hold’em became increasingly

69


people and the world

Scena z filmu Casino Royale, 2006 r. ❚ Casino Royale, 2006.

70

popular over time. Along with fame came changes on the ground – Poker festivals were established, e.g. the EPT (European Poker Tour) and the WPT (World Poker Tour), and these have record-breaking turnouts every year. Poker culture now has its own idols, e.g. the iconic players Phil Hellmuth, Doyle Brunson, Phil Ivey, and Daniel Negreanu. The early 21st century marked an intense increase in online poker. The Internet has seen a new quality of playing emerge and players have been winning fortunes there. Poker is the most popular online card game and is becoming more so.

Zagrajmy! Zasady są proste. Mówiąc w skrócie, Hold’em polega na wygraniu od przeciwników ich żetonów. Można to zrobić dzięki najlepszym kartom lub zmuszając rywali do spasowania nawet „lepszej ręki”. Za tą banalną definicją kryje się jednak złożona i fascynują-

Let’s play The rules are simple. The aim of Hold’em is to win the chips from your opponents. This can be done by having the best cards or by bluffing your opponents into folding, despite them having a better hand. This

ca gra. Opanowanie zasad zajmuje najwyżej 15 min, ale dochodzenie do poziomu mistrzowskiego może zająć lata. Otrzymujemy dwie karty i łączymy je w układy z pięcioma kartami wykładanymi jako wspólne w trzech rundach. Wszyscy chyba znamy tzw. ranking układów pokerowych. Jest wspólny dla wszystkich odmian, także dla Hold’ema. Najniższą wygrywającą kombinacją jest najwyższa karta, potem para, dwie pary, trójka i dalej strit, full, kareta i wreszcie poker, czyli pięć kolejnych kart w tym samym kolorze. Do stołu siada kilka osób (od 2 do 10) oraz krupier, który prowadzi grę i rozdaje na początku każdemu po dwie karty, tzw. „hole cards”. To pierwszy ważny moment w grze, określający nasz potencjał w danej rozgrywce. Gdy wszyscy już mają karty, następuje pierwsza licytacja. Gracze po kolei wykonują swoją akcję. Mogą sprawdzić

straightforward definition does not do this complex and fascinating game justice. Although it takes 15 minutes at most to learn the rules of the game, mastering it can take years. Each player is dealt 2 “hole” cards face down. Five “shared” or “community” cards are then dealt face up in three stages (3 + 1 + 1). The aim of the game is to create a winning 5-card hand. You are probably familiar with the poker hand rankings. These are the same for every variety of the game, including Hold’em. Winning hands, from lowest to highest are high card, one pair, two pairs, three of a kind, straight, flush, full house, four of a kind, straight flush, and finally, royal flush, i.e. the top 5 sequential cards of the same suit. Poker is played around a table by 2 to 10 people, and a dealer, who leads the game and deals the two hole cards to each player. This is the first pivotal moment

© m . p.

larność. Za sławą poszły konkretne działania – zaczęły powstawać festiwale, m.in. EPT (European Poker Tour) czy WPT (World Poker Tour), które biły i biją do dziś frekwencyjne rekordy. Kultura pokerowa wykształciła też swoje ikony jak: Phil Hellmuth, Doyle Brunson, Phil Ivey czy Daniel Negreanu. Początek XXI w. to też ogromny rozwój pokera online. Internet stał się miejscem, gdzie stworzyła się nowa jakość gry, a zawodnicy wygrywali w niej fortuny. Do dziś poker jest najpopularniejszą i stale rozwijającą się grą karcianą w sieci.

poker


zakład (call), podbić (raise) lub wyrzucić karty (fold). Gdy pierwsza runda się zakończy i w grze pozostanie minimum dwóch graczy, którzy wnieśli do gry równe zakłady, krupier wykłada pierwsze trzy z kart wspólnych, czyli „flop”. Tak jak poprzednio następuje licytacja i podobnie jak to było przed „flopem” gracze mogą po kolei podejmować akcje, czyli: czekać (check) albo betować i podbijać. To, co zrobimy, zależy od tego, jak bardzo karty wspólne korespondują z naszą ręką, tzn. czy mamy już jakiś układ lub czy możemy go dopiero stworzyć. Tu w grę wchodzi matematyka i oszacowanie ryzyka, z którym wiąże się dalsze uczestnictwo w rozdaniu. Te same czynności odbywają się po wykryciu czwartej karty, zwanej „turn”, i ostatniej – piątej, czyli „river”. Jeśli w rozdaniu nadal są co najmniej dwie osoby, wtedy następuje „showdown”, czyli odkrycie kart graczy i ich porównanie. Żetony trafiają do tego, który dysponuje lepszym układem.

in the game, as it determines each player’s potential. When all the players have their two hole cards, the first round of betting takes place. The players take their actions in turn. The options are: call a bet, raise it, or fold. After the first round has ended with at least two players having made equal bets, the dealer deals the first three community cards (the “flop”). The options are the same as before. What the player does depends on the extent to which the community cards strengthen his/her hand, i.e. whether he/she has or can create a winning hand. This is where mathematics and risk assessment come in. These are crucial from now on. The options are the same after the fourth (“turn”) and fifth (“river”) community cards have been dealt. If there are at least two people left in the game, a “showdown” takes place, i.e. the players show their cards. The chips go to the player with the highest-ranking five-card hand.

Sztuka podejmowania decyzji Podstawową wiedzę już mamy opanowaną. Teraz chcielibyśmy zagrać w profesjonalnym turnieju, łącząc go z wypadem za granicę. Najpierw musimy odpowiedzieć na pytanie, w jakim turnieju chcielibyśmy

The art of making decisions Now that you’ve mastered the basics, you are almost ready to compete in a professional tournament and combine it with a trip abroad. First, however, you have to decide which tournament you would like to

 REKLAMA

Najłatwiejszy, najprzyjemniejszy i najbezpieczniejszy sposób rozbijania drewna na opał!

©credits

PRODUKTY FIRMY

Inelco Polska Sp. z o.o. ul. Pyrzycka 44, 74-240 Lipiany Tel.: +48 91 578 83 90 Kontakt: rs@inelco.pl 71 www.inelco-heaters.com


people and the world

poker

zagrać. Zasada jest prosta. Im wyższe wpisowe, tym większe nagrody. A jeśli nagrody są wysokie, to uczestnicy będą bardziej doświadczeni. Najlepszą opcją jest połączenie wypadu pokerowego na turniej z innymi atrakcjami turystycznymi. Dlatego wybierzmy miasto oferujące coś więcej aniżeli samą grę – wtedy ewentualna porażka w turnieju smakuje znośniej. Najbliżej mamy do Pragi, gdzie możemy zagrać w kilku miejscach oferujących gry cash, a także turnieje (od 25 euro), oraz do Ołomuńca. To stara, powstała w XI w. stolica czeskich Moraw, której rozległe stare miasto jest drugim największym po Pradze zespołem zabytkowym w Czechach. Po spacerze warto zajrzeć do nowoczesnego, jedynego w mieście kasyna nastawionego głównie na pokera i oferującego codziennie gry turniejowe z wpisowym 500–1000 czk (90–180 zł).

W tym miejscu też co najmniej raz w miesiącu organizowane są większe turnieje z wpisowym 2–3 tys. koron (330–500 zł) i często z pulą gwarantowaną sięgającą miliona koron. Nie brakuje tu też dużych wydarzeń, np. Poker Fever, który gromadzi ponad 1 tys. uczestników w turnieju głównym. W Wiedniu z kolei znajdziemy kasyna oferujące codzienne turnieje z wpisowym od 10 do 120 euro. Tu też jest regularnie rozgrywany Concord Million z pulą 1 mln euro, do którego wstęp możemy sobie zapewnić już za 60 euro, wygrywając satelitę (turniej eliminacyjny).

najlepsi z najlepszych the best of the best W światowych rankingach pokerowych dominują Amerykanie, tuż za nimi są Kanadyjczycy i Niemcy, ale coraz większą rolę odgrywają Skandynawowie czy Francuzi. W ostatnich latach coraz głośniej też o Polakach. Dominik Pańka zwyciężył w 2014 r. w prestiżowym turnieju PCA na Karaibach (1,5 mln dol.), Dima Urbanowicz wygrał EPT na Malcie w 2015 (600 tys. dol.) oraz w Dublinie w 2016 r. (630 tys. dol.), a Sebastian Malec pokonał wszystkich przeciwników w EPT Barcelona w roku 2017 (1,25 mln dol.). ❚ Americans are the best poker players, followed by the Canadians and Germans, but Scandinavian and French players are also making a name for themselves as are Poles. Dominik Pańka won the PCA tournament in the Caribbean in 2014 (USD 1.5 million), Dima Urbanowicz won the EPT in Malta in 2015 (USD 600,000) and in Dublin in 2016 (USD 1.25 million, and Sebastian Malec beat all his opponents at the EPT in Barcelona in 2017 (USD 1.25 million).

72

play in. A very simple rule of thumb applies: The higher the admission fee, the higher the prize money, and the higher the prize money, the more proficient the players and the harder the game. The best option is to combine participation in a poker tournament (with a reasonable admission fee) with other tourist attractions. This is why it is best to pick a city that offers more than just an opportunity to play poker, as it will soften the blow of not winning the tournament. From Poland, the closest destination is Prague, where several places offer cash games and tournaments (from EUR 25), and Olomunc. This onetime capital of Moravia was established in the 11th century and has the second largest historic Old Town after Prague. After a stroll around the town, pay a visit to the city’s only casino, which is focused on poker and offers daily tournament games with an admission fee of CZK 500-1,1000. Larger tournaments are also held here at least once a month, with an admission fee of CZK 2,000-3,000 and frequently with guaranteed prize money of up to a million CZK. Vienna has casinos offering daily tournaments with admission fees ranging from EUR 10-120. Vienna is also the venue of the Concord Million tournaments, which have a prize pool of EUR 1 million. To qualify, players have to pay EUR 60 admission and win the satellite, or the elimination rounds. The perfect place

©get tyimages

Początek XXI w. to ogromny rozwój pokera online. dziś to najpopularniejsza i stale rozwijająca się gra karciana w sieci. st The early 21 century marked an intense increase in online poker. today, it is the most popular online card game and is becoming more so.


The authentic French taste in the centre of Warsaw. Business meetings, restful dinners with sophisticated menu and excellent service – you found the place! www.chlodna15.pl


people and the world

where you can combine poker with some R&R is Malta. The island is a haven for poker players. The town of St Julians has three casinos offering daily tournaments with admission fees of EUR 25-110. Tournaments with mid-level and higher-level fees are frequently held there and bring together poker masters from all over Europe. Cyprus is similar – there are a number of casinos and poker rooms. I personally recommend the Merit Casino located in the Turkish part of the island. Tournaments with mid-level and high-level admission fees are held in addition to daily games. However, before you take your seat at the poker table, wherever that may be, keep in mind that the key success factors in poker are not only the right strategy, but also statistics and psychology. Poker is a competitive game based on a range of variables, but above all, it requires mastering the art of making decisions and bearing the consequences of them. No wonder poker is used in business and management, and elements of the theory of the game are taught at economics courses. Poker has earned a place in history – books analysing Cold War strategies theories that the Russians played chess while the Americans played poker. It is no secret many US Presidents were famous poker players. After all, as British journalist Anthony Holden once wrote: “Poker may be a branch of psychological warfare, an art form, or indeed a way of life”. ■

©forum

21-letni Joe Cada rywalizuje z 45-letnim Darvinem Moonem podczas World Series of Poker w Las Vegas, 2009 r. Cada wygrał 8,5 mln. dol. ❚ Poker players Joe Cada (21) and Darvin Moon (45) during a game at the World Series of Poker in Las Vegas in 2009. Cada won USD 8.5 million.

Wymarzonym miejscem, w którym połączysz wypoczynek z grą w pokera, jest Malta. W miasteczku St. Julians w promieniu kilometra są trzy kasyna oferujące codziennie turnieje w przedziale 25–110 euro. Często organizuje się tu też zawody, na których można spotkać pokerowych mistrzów z całej Europy. Podobnie zresztą jak na Cyprze – znajdziemy tu kilka kasyn i poker roomów oferujących grę. Ja polecam zwłaszcza Merit Casino na wybrzeżu tureckiej części wyspy. Oprócz codziennych gier odbywają się tu duże turnieje. Zanim jednak zasiądziemy do stołu, gdziekolwiek to będzie, pamiętajmy, że za pokerem stoją nie tylko odpowiednia strategia, ale też statystka i psychologia. To gra przeciwko innym graczom w oparciu o zmienne, ale przede wszystkim to sztuka podejmowania decyzji i ponoszenia ich konsekwencji. Nic dziwnego, że poker jest wykorzystywany w biznesie i zarządzaniu, a elementy teorii gry są wykładane na uczelniach ekonomicznych. Poker ma też swoje zasługi w historii – w opracowaniach analizujących strategię zimnej wojny opisuje się, że Rosjanie grali w szachy, a Amerykanie właśnie w pokera. Nie jest też tajemnicą, że przy karcianym stole zasiadali: Abraham Lincoln, Roosevelt (który często nawiązywał do pokera w wystąpieniach), Truman, Eisenhower czy Nixon. W końcu to – jak pisał brytyjski dziennikarz Anthony Holden – „dziedzina sztuki, a nawet sposób na życie”. ■

poker

74


25 nearly

It’s a jungle out there. Better use headhunters.

years on the market

Sector practises: INDUSTRY IT baNkINg & fINaNce fMcg cONSUMeR gOODS TSL HeaLTHcaRe cONSTRUcTION & ReaL eSTaTe Leading Polish executive search and recruitment consultants. Warsaw. Poznan. Wroclaw.

www.bigram.pl

ph +48 (22) 646 94 94

info@bigram.pl REKLAMA

Bigram Kalejdoskop 205x132 ang lustro.indd 1

PRENUMERATA

2017-10-09 11:41:26

12 NUMERÓW FOCUSA 92 zł 145 zł

+ ŁATWO ZAMÓWISZ

www.burdamedia.pl: zakładka prenumerata bok@burdamedia.pl

22 360 37 77

„Zaginiony ” to tajemniczy, intr ygujący i wciągający thriller. Gdy nastoletni Billy u Wilkinson znika z dom w środku nocy, winny czuje się każdy członek jego rodziny. Jednak Wilkinsonowie tak naw ykli do zatajania przed sobą różnych spraw, że prawda zaczyna wychodzić nau, jaw dopiero po pół rok gdy telewizyjny apel o informacje w sprawie zaginionego przynosi skutek odwrotny do zamierzonego.

KSIĄ ŻK A

W PREZENCIE SMS 661 000 451 o treści PRENUMERATA FO

Wydawnictwo Burda Publishing Polska Sp. z o.o., BOK, ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa

na numer rachunku mBank 32 1140 1977 0000 4186 6900 1017, w tytule imię i nazwisko oraz pełne dane adresowe.


76


L i f e Sto ry

tom hanks

U ta l e n t o wa n y pa n H a n k s the talented mr hanks Czy Czwarta władza przyniesie Tomowi Hanksowi trzeciego Oscara? Nikt by się specjalnie nie zdziwił, bo Amerykanin znów jest faworytem do najsłynniejszej z filmowych nagród. A gdyby tak na hollywoodzką galę przyjechał maluchem, którego dostał właśnie od polskich fanów – toby dopiero była sensacja! ❚ Will The Post win Tom Hanks a third Academy Award? Nobody would be overly surprised if this were to happen, as Hanks is once again the most favoured Oscar nominee this year. He would make quite an entrance if he rolled up at the Oscars in the Fiat 126p his Polish fans gave him. tekst | by diana rymuza

F

iacik Hanksa jest dziś jednym z najbardziej znanych samochodów nad Wisłą. Zaczęło się od żartu – słynny aktor sfotografował się przy sfatygowanym maluchu, publikując zdjęcie z dowcipnym komentarzem: „I’m so excited about my new car! (Jestem taki podekscytowany moim nowym autem)”. Reakcja polskich fanów była natychmiastowa – zorganizowali składkę, by gwiazdorowi małe auto podarować. I tak się stało. Odrestaurowany Fiat 126p poleciał należącym do LOT-u Dreamlinerem za ocean, a reszta pieniędzy ze zbiórki zasiliła konto szpitala pediatrycznego w Bielsku-Białej. „To szalone, nie zasługuję na to” – dziękował Hanks wszystkim, którzy włączyli się w realizację pomysłu. Zadeklarował też, że wesprze bielski szpital i odwiedzi Polskę. Byłaby to już kolejna wizyta aktora, który w 2014 r. kręcił w naszym kraju zdjęcia do Mostu szpiegów – głośnej produkcji Spielberga o czasach zimnej wojny. „Krótkie chwile spędzone we Wrocławiu zostaną w mojej pamięci jako jedne z bardziej sympatycznych” – mówił potem zdobywca dwóch Oscarów, który na koncie ma występy w ponad 70 produkcjach filmowych i telewizyjnych.

W maluchu mu do twarzy Do legendarnego samochodu Thomas Jeffrey Hanks pasuje jak żadna inna ze sław Fabryki Snów. Jego

Hank’s Fiat 126p is one of the most well known and liked cars in Poland. It all began with a prank – Hanks photographed himself next to an old Fiat 126 and posted the image online with the caption: “I’m so excited about my new car!!”. Polish fans wasted no time in crowdfunding the purchase of a Fiat 126p and giving it to the actor. The refurbished Fiat 126p was flown to Los Angeles on a LOT Polish Airlines Dreamliner and the rest of the money that was raised was donated to the Paediatric Hospital in Bielsko Biała. “It’s crazy! I don’t deserve this”, Tom Hanks thanked everyone involved in bringing this idea to fruition. He also declared that he would support the hospital in Bielsko Biała and pay a visit to Poland. This would be the second time for Hanks. Bridge of Spies, Steven Spielberg’s famous production about the Cold War, was partly filmed in Poland in 2014. “I will always cherish the short time I spent in Wrocław”, said the two-time Oscar winner. Tom Hanks has starred in over 70 cinematic and television productions. The Fiat 126p becomes him You would be hard pressed to find a better matched couple in the Dream Factory than Tom Hanks and the Fiat 126p. Hanks specialises in playing everyman, or the guy next door, who always manages to stay true

77


L i f e Sto ry specjalnością są przecież role everymanów – bohaterów z sąsiedztwa, których życie stawia w ekstremalnych sytuacjach, a mimo to zawsze pozostają wierni swoim przekonaniom. Przy okazji udowadniając, że wszystko może się udać. Hanks ma na ten temat własną teorię. Twierdzi, że każdy z nas najlepiej czuje postać, którą najbardziej przypomina w rzeczywistości. I tak też (podświadomie czy nie) jest obsadzany. Widzowie polubili go już wtedy, gdy jako 28-latek zagrał Allena Bauera w komedii Plusk i za sprawą Dużego, który przyniósł mu pierwszą nominację do Oscara. Pokochali zaś jako Forresta Gumpa w kultowym obrazie Roberta Zemeckisa. Od ponad trzech dekad jest więc niekwestionowanym ulubieńcem Ameryki, gdzie pięć razy z rzędu wygrywał w badającym sympatie i antypatie społeczne rankingu firmy Harris Poll. Uwielbia Hanksa i reszta świata, czego dowodem chociażby wysokie miejsca w organizowanym przez brytyjski Sky Channel plebiscycie na najbardziej pożądanego gościa na święta. Kinomani chętnie przełamaliby się z Tomem opłatkiem, przede wszystkim

tom hanks to his values, no matter how difficult the situation. The characters he plays demonstrate that anything is possible. Hanks has a theory of his own about this. He claims that everyone relates most to the person he or she most resembles in real life, and is cast accordingly (whether subconsciously or not). Audiences loved him when, aged 28, he played Allen Bauer in Splash and later Josh Baskin in Big, For which he received his first Academy Award nomination. But he is most loved for his role as Forrest Gump in Robert Zemeckis’s film of the same name. Hanks has topped the Harris Poll list of best loved actors five times in a row, and is unquestionably America’s favourite actor of the past thirty years. The rest of the world also loves Tom Hanks, which is evidenced by his top ranking position in a poll held by Sky Channel for the most desired Christmas guest. Cinemagoers would be happy to drink an eggnog and share a Christmas cracker with Tom, but they probably also like him because they can be sure that any film he stars in will be a good one. And producers regard the name Hanks

jeden z najnowszych filmów z udziałem hanksa „Czwarta władza” zapowiada się na hit i jest murowanym kandydatem do Oscara. Tomowi też przyda się trzecia statuetka do kolekcji. a recent film starring tom hanks The Post is destined to be a blockbuster and an almost certain nominee for an Academy Award. Hanks might add a third Oscar to his collection.

Farciarz jakich mało Ceniony przez krytyków i uhonorowany dziesiątkami branżowych nagród Tom Hanks do historii przeszedł jako drugi po Spencerze Tracym aktor, który otrzymał statuetkę Oscara dwa razy z rzędu: za rolę w Filadelfii i Forreście Gumpie. Ale każda kolejna kreacja Amerykanina jest wydarzeniem: Zielona mila, Apollo 13, Cast Away – poza światem, Kod Leonarda da Vinci, Sully… Z Meg Ryan tworzył najpiękniejszą filmową parę lat 90. (w przebojowych komediach romantycznych: Joe kontra Wulkan, Bezsenność w Seattle i Masz wiadomość). Był gwiazdą najbardziej kasowych produkcji w dorobku Stevena Spielberga (Szeregowiec Ryan, Złap mnie, jeśli potrafisz, Terminal i Most szpiegów). Co ciekawe, swoich filmów nie ogląda więcej

78

as guaranteeing a blockbuster. This sort of popularity translates into a high income. “I must say that I do wrestle with the amount of money I make, but at the end of the day what am I gonna say? I took less money so Rupert Murdoch could have more?”, the 61-year-old Hanks jokes. Lucky man The critics like Hanks too and he has won tens of industry awards. He has gone down in history as the second actor, after Spencer Tracy, to have won an Academy Award two years in a row, namely for his performances in e.g. Philadelphia and Forrest Gump. Each subsequent role Hanks plays is a hit, be it in The Green Mile, Apollo 13, Cast Away, The Da Vinci Code, and Sully. He and Meg Ryan made the most beautiful on-screen couple in the 1990s (they starred together in the blockbuster romantic comedies Jo Versus the Volcano, Sleepless in Seattle and You’ve Got Mail). Hanks starred in Steven Spielberg’s top selling productions (Saving Private Ryan, Catch Me If You Can, The Terminal and Bridge of Spies). Interestingly, he never watches the films he stars in more than once. Alleg-

© M . P. , e a st n e w s ( 3 ) , b e w; p r e v i o u s pag e : g e t t y i m ag e s

jednak jest dla nich obietnicą dobrego kina. Z kolei producentom nazwisko Hanksa gwarantuje, że film stanie się hitem. Co przekłada się na wysokość jego gwiazdorskich gaż. „To zdumiewające, że tyle mi płacą. Ale właściwie co mam robić? Brać mniej, żeby Rupert Murdoch miał więcej? Nie mam zamiaru” – żartuje 61-latek.


1

2

1.Kadr z filmu Filadelfia, 1993 r. 2. Szeregowiec Ryan, 1998 r. 3. Cast Away – poza światem, 2000 r. 4. Apollo 13, 1995 r. 5. Scena z Czwartej władzy w reż. Stevena Spielberga. Film wejdzie na ekrany polskich kin w lutym. ❚ 1. Philadelphia, 1993 2. Saving Private Ryan, 1998 3. Cast Away, 2000 4. Apollo 13, 1995 5. The Post dir. Steven Spielberg. The film opens in Polish cinemas in February.

©credits

3

4

5

79


L i f e Sto ry

tom hanks edly he has only made an exception for the 1996 film That Thing You Do!, which was his directorial debut and he does not appear on screen too often there. “Working on the film was fun, so I like to get back to it once in a while”, said Hanks, who did a great job as a director. His wife Rita Wilson convinced him to produce My Big Fat Greek Wedding, a film about a crazy family of Greek immigrants, which turned out to be one of the best selling comedies of all time. Later, together with the writer, Nia Vardalos, he wrote the screenplay for Larry Crowne and directed it. The Hanks family production company is also the brains and money behind the worldwide success of the Mamma Mia! musical starring Meryl Streep and featuring songs by ABBA.

Inicjatorką akcji „BielskoBiała dla Toma Hanksa” jest Monika Jaskólska (na zdj. z prawej str.) ❚ Monika Jaskólska (right on the image above) is the brains behind the “Bielsko-Biała for Tom Hanks” campaign.

niż raz. I ponoć tylko raz zrobił od tej reguły wyjątek – dla Szaleństw młodości, czyli własnego debiutu reżyserskiego z 1996 r., w którym… nie widać go zbyt często. „Praca nad nim była dla mnie ogromną radością, więc lubię czasami do niego wrócić” – wyjaśnia aktor, który doskonale sprawdza się także po drugiej stronie kamery. Za namową żony Rity wyprodukował Moje wielkie greckie wesele – film o szalonej rodzinie emigrantów, który stał się jedną z najlepiej zarabiających komedii wszech czasów. Potem wspólnie ze scenarzystką hitu Nią Vardalos napisał scenariusz do ciepłego Larry Crowne – uśmiech losu i wyreżyserował go. Firma producencka państwa Hanks stoi też m.in. za światowym sukcesem musicalu Mamma mia! z Meryl Streep i piosenkami grupy ABBA w rolach głównych. To oni rządzą dziś w Fabryce Snów Zyski z ich przedsięwzięć liczone są w miliardach dolarów, a miesięcznik Forbes okrzyknął małżeński superduet siódmą najlepiej zarabiającą parą w show-biznesie. „Rita i Tom to partnerzy na każdej płaszczyźnie” – mówi ich wspólna przyjaciółka Meryl Streep, bo Hanksom równie dobrze jak zawodowe układa się życie prywatne. W miłości są długodystansowca-

80

There is more to Tom Hanks than acting It all began with his collection of typewriters that the actor (as he says himself ) has been collecting since 1978 for no particular reason. These are what inspired Hanks to write a short story about a group of friends who travel to the moon, entitled Alan Bean Plus Four. The novel evokes the classic prose style of British author P.G. Wodehouse. The humorous story was published in The New Yorker. It turned out this was no mere whim on the part of a bored actor. Hanks decided to pursue a career in literature and has published a well-received book of 17 short stories (published in Poland) Uncommon type: Some Stories. He said he was

© M . P.

Odrestaurowany Fiat 126p poleciał Dreamlinerem LOT-u za ocean, a pieniądze ze zbiórki zasiliły konto szpitala pediatrycznego w Bielsku-Białej. The refurbished Fiat 126p was flown to LAs on a LOT Dreamliner and the money that was raised was donated to the Paediatric Hospital in Bielsko Biała.

They rule in Hollywood Their profits are counted in the billions, and Forbes monthly has named the Hanks and Wilson duo the seventh top earning couple in show business. “Rita and Tom are partners in all areas of life”, their mutual friend Meryl Streep said. The Hanks’ marriage is just as successful as their business. They are long-distance runners as regards love, although their relationship got off to a bumpy start. When Tom met Rita (whose full name is Margarita Ibrahimoff ), he was married to Susan Dillingham (also known as Samantha Lewes). As Hanks had come from a broken family himself, and had spent many years travelling around the country with his chef father and only seeing his mother at Christmas, he did not want a similar life for his children. He did not end his unhappy marriage until the first Mrs Tom Hanks filed for divorce ten years later. He has been happily involved with Rita for over 30 years now and they have created a loving home for their own children, as well as Hanks’ children from his previous marriage (Colin and Elizabeth), and now a granddaughter. “I am one lucky man”, the actor likes to say and adds that he cannot go even a few days without his wife whom he believes would easily qualify for sainthood.


PROMOCJA

PERFEKCJA W KAŻDYM CALU PERFECT ALL OVER

Klinika Promedion to jedna z największych i najbardziej renomowanych prywatnych klinik chirurgii plastycznej i medycyny estetycznej w Polsce. Gwarantuje najwyższe standardy bezpieczeństwa, między innymi poprzez profesjonalny zespól ekspertów chirurgii plastycznej. Od kilku lat prezentowana w największej stacji telewizyjnej TVN w programie pokazującym doskonałe efekty zabiegów chirurgii plastycznej. Klinika posiada 3 nowoczesne sale operacyjne a pacjentom zapewnia pobyt w pokojach o wysokim standardzie. The Promedion Clinic is one of Poland’s largest and most renowned private plastic surgery and aesthetic medicine clinics. The highest safety standards are guaranteed, not least by a top team of plastic surgery experts. For the past few years, the clinic has been featured in a TV program on TVN – Poland’s largest broadcaster – where it has presented perfect plastic surgery results. The clinic has three state-of-the-art operating theatres and patients stay in high-standard rooms. OPERACJE PIERSI O CZYM PAMIĘTAĆ?

dr n. med. Marcin Nowak

– wiedzę I doświadczenie zdobywał na stażach i kursach na całym świecie. Przeprowadził tysiące operacji chirurgicznych / gained his expertise and experience during internships and courses all over the world. He has performed thousands of surgical procedures to date.

Poprawa wyglądu piersi dodaje wielu pacjentkom pewności siebie! Kształtem i wielkością implanty muszą być dopasowane do pacjentki. Cięcie robi się najczęściej w fałdzie podpiersiowym lub wokół brodawki, aby blizna była jak najmniej widoczna. Operacja trwa ok. godziny, pacjentka zostaje dobę w klinice. Powrót do codziennych czynności trwa tydzień, do ćwiczeń – ok. 2 miesięcy. W tym czasie zaleca się noszenie specjalnego stanika. Stosowane implanty Natrelle firmy Allergan objęte są dożywotnią gwarancją ze względu na wysokiej jakości materiały, z jakich zostały wykonane. Cena zabiegu od 15 000 zł

PLASTYKA BRZUCHA O CZYM PAMIĘTAĆ?

dr n. med. Małgorzata Chomicka-Janda

– od ponad 20 lat ceniony autorytet w zakresie chirurgii plastycznej i rekonstrukcyjnej. Operowała m. in. w klinikach w Paryżu, Bremie czy Monachium / A renowned plastic and reconstruction surgery expert with more than 20 years of experience. She has operated in clinics in Paris, Bremen, Munich and elsewhere.

Zabieg abdominoplastyki ma na celu redukcję nadmiaru skóry i tkanki podskórnej, poprawę konturu brzucha i napięcia mięśniowego. Jest nie tylko zabiegiem estetycznym, gdyż przez poprawę napięcia mięśni wpływa na lepszą funkcję powłok brzucha i ogólnie polepsza komfort życia. W Klinice Promedion plastyka brzucha jest coraz częściej łączona z odsysaniem tkanki tłuszczowej w pierwszej fazie zabiegu, co pozwala uzyskać jeszcze bardziej spektakularne efekty. Typowymi kandydatami do zabiegu są albo panie po przebytych ciążach, albo osoby po intensywnym odchudzaniu, które osiągnęły już wagę docelową, niepodlegającą dalszym wahaniom. Cena zabiegu od 17 000 zł

KOREKCJA NOSA O CZYM PAMIĘTAĆ?

dr Maciej Charaziński

– jeden z najbardziej doświadczonych chirurgów plastycznych w Polsce. Przeprowadził tysiące zabiegów w kraju i za granicą / is one of the most experienced plastic surgeons in Poland. He has performed thousands of procedures in Poland and abroad.

An improved appearance of the breasts is an incredible confidence-booster for women. The implants must be adjusted to the patient. The incision is usually made in the inframammary fold or around the nipple so as to make the scar the least visible. The procedure takes about an hour and the patient stays at the hospital for 24 hours. Regular activity can be resumed a week later and physical exercise roughly two months afterwards. During this time, a special bra needs to be worn. The Natrelle implants by Allergan used at the clinic are covered with a lifetime guarantee because of the top quality materials used to make them. Cost: from € 3,600

ABDOMINOPLASTY WHAT YOU NEED TO REMEMBER

Abdominoplasty is a procedure aimed at reducing excess skin and subcutaneous tissue, and improving the abdomen contour and muscle tension. It is more than an aesthetic procedure as better muscle tension has a beneficial effect on the abdomen coating and makes life generally more comfortable. At Promedion Clinic, the abdominoplasty procedure is often combined with liposuction. This is performed in the initial stage of the procedure, and the results are more spectacular than ever. The most typical candidates for the procedure are women who have given birth, and people who have undergone intensive weight loss and have attained and intend to maintain their target weight. Cost: from € 4,050

U osób niezadowolonych z wyglądu własnego nosa możemy przeprowadzić korekcję jego kształtu. Często, poza samym problemem estetycznym, u pacjentów występują skrzywiona przegroda nosowa i kłopoty z oddychaniem. W Klinice Promedion możliwe jest przeprowadzenie całkowitej korekcji, która pozwala na uzyskanie doskonałego efektu estetycznego, a jednocześnie właściwe udrożnienie nosa. Istotne dla powodzenia takiej operacji jest to, aby była przeprowadzona metodą otwartą i jednoczasowo, zarówno w zakresie laryngologii, jak i chirurgii plastycznej. Cena zabiegu od 10 500 zł

BREAST AUGMENTATION SURGERIES WHAT YOU NEED TO REMEMBER

RHINOPLASTY WHAT YOU NEED TO REMEMBER

Rhinoplasty is for those dissatisfied with the shape of their nose. Apart from purely aesthetic considerations, some people suffer from a deviated nasal septum and experience breathing problems. The Promedion Clinic offers procedures aimed at an overall correction of the nose allowing for a perfect aesthetic effect and the restoration of patency. The crucial success factor for otorhinolaryngological and rhinoplasty surgeries is that they are performed simultaneously and by using the open method. Cost: from € 2,500

Promedion Klinika Chirurgii Plastycznej i Medycyny Estetycznej ul. Kazimierza Wóycickiego 4, 01-938 Warszawa, tel. + 48 22 835 16 12

www.klinikapromedion.pl


L i f e Sto ry

tom hanks – podkreśla aktor i dodaje, że bez żony, „która ma zadatki na świętą”, nie jest w stanie wytrzymać dłużej niż kilka dni. Nie samym filmem Tom Hanks żyje Zaczęło się od kolekcji maszyn do pisania, które aktor (jak mówi) zbierał bez specjalnego powodu do 1978 r. To one zainspirowały Toma Hanksa do stworzenia, utrzymanego w duchu prozy brytyjskiego klasyka P.G. Wodehouse’a, opowiadania Alan Bean Plus Four o wyprawie czwórki przyjaciół na księżyc. Humorystyczną opowieścią debiutował na łamach prestiżowego New Yorkera i jak się okazało, nie był to jednorazowy kaprys znudzonego gwiazdora. Postanowił bowiem rozwinąć pisarską karierę, wydając znakomicie przyjęty (również w Polsce) zbiór 17 opowieści: Kolekcję nietypowych zdarzeń. „Całe życie obracam się wśród wybitnych twórców fikcji, więc jak przystało na pełnego entuzjazmu ucznia, zapragnąłem w końcu opowiedzieć własną historię” – wyjaśnia 61-latek, a na pytanie, czy zamierza kontynuować nową ścieżkę kariery, zdradza, że będzie próbował. Na szczęście z kina nie zamierza rezygnować. W styczniu na świecie, a od 16 lutego 2018 r. w Polsce, będzie można podziwiać talent Hanksa w kolejnym filmie jego dobrego znajomego Stevena Spielberga. Piątym wspólnym i jednocześnie pierwszym, w którym zagrał z zaprzyjaźnioną Meryl Streep. Czwarta władza zapowiada się na hit i jest murowanym kandydatem do Oscara. Tomowi też się przyda trzeci do kolekcji. ■

Hanks jako Forrest Gump w Muzeum Figur Woskowych Madame Tussauds w Hollywood. ❚ Tom Hanks as Forrest Gump in the Madame Tussauds Hollywood wax museum.

82

mi, choć początki ich związku do łatwych nie należały. Kiedy Tom poznał Ritę (a właściwie Margaritę Ibrahimoff ), był mężem innej aktorki Susan Dillingham (znanej jako Samantha Lewes). A że pochodził z rozbitej rodziny i latami podróżował z ojcem kucharzem po kraju, zaś matkę widywał jedynie na święta, nie chciał fundować podobnego losu swoim dzieciom. Z nieudanego małżeństwa uwolnił się dopiero po dekadzie, gdy pierwsza pani Hanks wystąpiła o rozwód. Za to z Ritą udało mu się stworzyć trwający ponad 30 lat szczęśliwy związek oraz pełen miłości dom nie tylko dla dwójki ich wspólnych potomków, ale i starszych dzieci Toma – Colina i Elizabeth, a teraz także wnuków. „Jestem naprawdę farciarzem jakich mało”

inspired to pick up the pen because he has been surrounded by great storytellers all his life and wanted to tell some stories of his own. When asked whether he intends to write another book, he says that he will attempt to do so. Luckily, Hanks has no intention of giving up acting. The latest film by his friend Steven Spielberg will come out in cinemas in January (on 16 February 2018 in Poland). This will be the fifth film by the acting and directing duo, and the first in which Hanks will star alongside his friend, Meryl Streep. The Post is destined to be a blockbuster and an almost certain nominee for an Academy Award. Hanks would probably not mind adding a third Oscar to his collection. ■

© SHUTTERSTO C K

specjalnością hanksa są role everymanów – bohaterów z sąsiedztwa, których życie stawia w ekstremalnych sytuacjach, a mimo to zawsze pozostają wierni swoim przekonaniom. Hanks specialises in playing everyman, or the guy next door, who always manages to stay true to his values, no matter how difficult the situation.


PROMOCJA

NOWOŚĆ Aguashine BTX Peptydowy lifting twarzy Aquashine BTX to innowacyjny produkt do peptydowej terapii skóry. Jest produktem nowej generacji, zapewniającym kompleksowe rozwiązania w terapii przeciwstarzeniowej. Podany za pomocą iniekcji aktywnie stymuluje regenerację i odnowę komórkową, poprawiając strukturę skóry. Kompleks peptydowy stabilizuje aktywność mięśni w skórze, rozluźnia włókna mięśni mimicznych, powodując wygładzenie skóry. Zawarty w Aquashine BTX kwas hialuronowy głęboko nawilża skórę i wspomaga zdolność peptydów do penetracji, przedłużając ich działanie. Aquashine BTX to preparat do stymulującej mezoterapii skóry wzbogacony o unikatowy kompleks opatentowanych peptydów biomimetycznych tzw. aktywnych białek. Jest wskazany u pacjentów którzy nie chcą stosować KATARZYNA CIECIERZYŃSKA toksyny botulinowej bądź źle na Lekarz medycyny estetycznej i Anti-Aging nią reagują, oraz dla tych osób Ambasada Urody Medical SPA którym nie podoba się efekt silnego wygładzenia jaki może wystąpić po iniekcji botoksem. Zabieg Aquashine BTX („botox-like” – stąd skrót BTX) nie jest alternatywą dla botoksu – bardziej relaksuje niż blokuje pracę mięśni odpowiedzialnych za powstawanie zmarszczek mimicznych. Dzięki temu efekt wygładzenia jest zawsze bardzo naturalny. Dodatkowo preparat aktywnie stymuluje regenerację i odnowę komórkową, dzięki czemu poprawia kondycję skóry. Już po pierwszym zabiegu skóra jest widocznie odżywiona, wygładzona i odzyskuje blask. Kolejne 2 zabiegi utrwalają działanie kompleksu peptydowego, powodując widoczną redukcję zmarszczek i poprawę elastyczności oraz jędrności skóry.

KLINIKI SPA AMBASADA URODY W WARSZAWIE to warszawska sieć salonów, w których zespół najwyższej klasy specjalistów od ponad 12 lat dba o to by mogli Państwo nie tylko zachować młody wygląd oraz zgrabną sylwetkę, ale również zregenerować siły, zrelaksować ciało i umysł. W tym celu pozostają do Państwa dyspozycji kliniki: Ambasada Urody Day Spa przy ul. Wilczej i Ambasada Urody Medical Spa w Miasteczku Wilanów oraz mieszcząca sie w prestiżowym klubie fitness Artis Wellness Club w Royal Wilanów – Ambasada Urody Wellness Spa. To miejsca o unikalnym charakterze, w których wykwalifikowany personel wspierany przez najnowsze technologie pomoże dobrać indywidualny program pielęgnacji. Wszystkie zabiegi wykonywane są wyłącznie przy użyciu najwyższej jakości produktów medycznych i kosmetycznych oraz najskuteczniejszych urządzeń.

AMBASADA URODY MEDICAL SPA ul. Hlonda 2, Miasteczko Wilanów tel: 604 502 501 AMBASADA URODY DAY SPA ul. Wilcza 9a, Warszawa-Śródmieście tel: 606 909 009

www.ambasadaurody.pl


art c u lt u r e

nasze rekomendacje

Symboliczny ojciec

the symbolic father

Początek nowego roku to idealna okazja do wybierania się w podróże, także intelektualne. Dwa w jednym oferuje ta wiedeńska wystawa. A na niej prace malarza Ferdinanda Hodlera, którego sztuka inspirowała Gustava Klimta czy Oscara Kokoschkę. ❚ January is the perfect time to embark on a journey whether physical or intellectual. This exhibition in Vienna gives you an opportunity to do both. The works of Ferdinand Hodler inspired such Gustav Klimt and Oskar Kokoschka.

Taniec i tekst

dance and text

Ferdinand Hodler, Elective Affinities from Klimt to Schiele, Leopold Museum, Vienna, until 22.01

Degas, Dance, Drawing. Homage with Paul Valéry, Musée d’Orsay, until 2.02

theatre Miłość na niskim i wysokim „C” love in c major and minor

Niezwykle śmieszna katastrofa a hilarious catastrophe Czy rozbój w biały dzień może być zabawny? Oczywiście, jeśli tylko zabiera się do niego grupa najbardziej nieudolnych złodziei świata. Ta komedia, pokazana na warszawskiej scenie ledwie rok po premierze w Londynie, skradnie wasze serca. Na bank! ❚ Can a bank robbery be hilarious? Yes, it can, if the heist has been planned by a group of the world’s most incompetent crooks. This comedy, produced by a theatre in Warsaw barely a year after its London premiere, will steal your heart. Komedia o napadzie na bank, Teatr Komedia, Warsaw

84

Opowieść o uczuciu i związku małżeńskim, które połączyły Peleasa i Melizandę, nabiera w ruchu, dźwięku i ciszy nowych znaczeń. Reżyserowany przez Katie Mitchell spektakl to gra emocji, mrocznych instynktów i symboli. ❚ A story about love and marriage that brings Pelléas and Mélisande together gains a whole new meaning thanks to movement, sound and silence. The production, directed by Katie Mitchell, celebrates emotions, dark instincts and symbols. Peleas i Melizanda | Pelléas and Mélisande, dir. Katie Mitchell, Teatr Wielki-Opera Narodowa, Warsaw, opens 21.01

music Inna twarz Islandki the icelander’s new face Zdaniem krytyków mamy tu do czynienia z nowym wcieleniem muzycznej ekscentryczki. Niezależnie od tego, czy mają rację, najważniejsze są doznania ucha. Niezwykłe, niepowtarzalne, uwodzicielskie. Bo to wciąż Björk! ❚ According to critics, this album shows us a new side of the eccentric musician. The sounds on the latest album are exquisite, unforgettable and seductive. The music may be innovative, but it has the immitable Björk vibes. Björk, Utopia

© M . p.

Co wynika z przyjaźni artystów? Czasem skandale, czasem – i tak jest w przypadku Edgara Degasa i Paul Valéry’ego – uzupełniające się wizje. Jeden tworzył za pomocą pędzla, drugi pióra. Jak ich prace ze sobą „rozmawiają”, można posłuchać w paryskim Musée d’Orsay. ❚ What could be born of the friendship of artists? Sometimes scandals and sometimes – as was the case with Edgar Degas and Paul Valéry – complementary visions. To discover their “interactions”, visit the Musée d’Orsay in Paris.


film Najazd talentów!

talent attack

Knypki rządzą

Uwaga! Oto wchodzi do kin świetny film. Uwaga, uwaga – reżyserem jest debiutant. Uwaga, uwaga – znakomity scenariusz (kilka przeplatających się wątków rodzinnoobyczajowych) i team aktorów (wymienić tylko część to nietakt). Więcej uwag nie ma, marsz po bilety. ❚ Attention: A great domestic movie is about to hit the cinemas. Attention: It’s a directing debut. Attention: the script is brilliant (several interwoven family and drama storylines), as is the cast (it would not be fair to mention only some of the names). I have nothing else to say – off you go to buy your tickets.

shorties rule

Po co genetycznie rozmnażać ropę i żywność, skoro można zmniejszyć konsumentów tych dóbr? Taki jest punkt wyjścia kapitalnej satyry Alexandra Payne’a, w której pierwsze skrzypce gra mini-Matt Damon. Jeśli ktoś zna poprzednie filmy reżysera (Bezdroża, Nebraska), wie, że nowy wspaniały świat będzie miał swoje wady. ❚ Why use genetics to multiply oil or food, when you can shrink the consumers of these goods. This is the premise of a sensational satire directed by Alexander Payne and starring a miniature version of Matt Damon. If you are familiar with the helmer’s previous credits (Sideways, Nebraska), you will have no illusions about this brave new world also having its downsides. Which are massive.

Atak paniki | Panic Attack, dir. Paweł Maślona, opens 19.01

Pomniejszenie | Downsizing, dir. Alexander Payne, opens 12.01

Serce inaczej bijące

an irregularly beating heart

Dusza i ciało | On Body and Soul, dir. Ildikó Enyedi, opens 26.01

Miłość jest łatwa zwykle tylko w filmach, choć akurat nie w tym. Tu bohaterowie – Maria i Endre – muszą zapaść w sen, żeby odnaleźć do siebie drogę. Subtelny, skrzący się nieoczywistym humorem zdobywca Złotego Niedźwiedzia na zeszłorocznym festiwalu w Berlinie. ❚ Love usually only ever runs smooth in the movies, but not in this one. The leading characters – Maria and Endre – have to fall asleep to realise they love each other. This subtle movie, laced with surreal humour, garnered the Golden Bear Award at last year’s Berlin Film Festival.

book

Żyj i miej się dobrze

Amant wyznaje

live and feel good

heartthrob’s confessions

Kiedyś za odpowiedź na pytanie „jak znaleźć szczęście” trzeba było płacić milionami w gotówce lub latami poszukiwań. Teraz wystarczy poświęcić na ten cel skromną kwotę i kilka godzin lektury. Niech żyje postęp! ❚ In the old days, if you wanted to know “how to find happiness”, you had to spend millions of dollars to buy it or several years looking for it. Now you need pay almost nothing and only spend a few hours reading. Long live progress!

„Zostałem aktorem, ponieważ prawdziwe życie było ciężkie. Czasem bardzo. Aktorstwo, tak różne od prawdziwego życia, pomagało mi się z nim mierzyć” – czy te słowa autora książki nie są jej najlepszą reklamą? ❚ “I became an actor because real life was hard for me. Acting was different from real life, yet it gave me the chance to search for complex stories that helped me understand and cope with what I encountered away from the stage lights.” These words, coming as they do from the book’s author, are its best promotion.

Meik Wiking, Lykke. Po prostu szczęście, Czarna Owca

Nick Nolte, Rebel, Harper Collins

85


good food

dania rozgrzewające

C z a s n a r oz g r z e w k ę time to warm up Shakshuka, Curry warzywne, Fondue, czy Chili con Carne – w każdym zakątku świata znajdziemy danie, dzięki któremu zimno nie będzie nam straszne. ❚ Shakshouka, vegetable curry, fondue, or chili con carne – every part of the world has a dish that will keep you warm in cold winter weather. tekst | by bogusław deptuła

2

Barszcz ukraiński ❚ ukrainian borsch Kiedyś wyłącznie na mięsie, dziś może być nawet wegański. Nie ma na niego jednego przepisu. W zależności od regionu gotowany jest nieco inaczej. Główne składniki to: buraki, ziemniaki, marchew, pietruszka, seler, pomidory, kapusta, którą można zastąpić brukselką, do tego koniecznie biała fasola. Całość doprawiamy majerankiem, który nie zawsze pojawia się w przepisach, ale podkreśla smak i dodaje zupie charakteru. ❚ Once it was cooked exclusively with meat, today it can be a vegan dish as well. There is no single recipe for the soup – it varies depending on the region. The core ingredients are: beets, potatoes, carrots, parsley root, celery root, tomatoes, cabbage (which can be replaced with Brussels sprouts) and white beans. The soup is seasoned with marjoram – a spice not often included in recipes – to add character.

1

Tom Yum Kung Tajska ostro-kwaśna eksplozja smaku, którą tworzą aromatyczne składniki: galangal, trawa cytrynowa, liście kafir, limonka, mleko kokosowe, kolendra, sos rybny i cukier palmowy. Całość gotujemy, tworząc bazę smakową. Do niej dorzucamy pieczarki, pokrojony pomidor, krewetki i świeżą kolendrę. Do zrobienia w 15 minut. ❚ This hot and sour explosion of flavours from Thailand is made from the following aromatic ingredients: galangal, lemongrass, kaffir leaves, lime, coconut milk, coriander, fish sauce and palm sugar. The whole lot is boiled to make a soup base to which you add mushrooms, chopped tomatoes, shrimps and fresh coriander. Ready in 15 minutes.

86


3

polewka piwna ❚ beer soup Staropolski przepis i smak: żółtka ucieramy z cukrem na białą puszystą masę, dolewamy śmietankę, podgrzewamy i wlewamy pomału jasne piwo, dodajemy cynamon i goździki. Podajemy z twarogiem. ❚ An old Polish recipe and taste: you beat yolks with sugar until white and fluffy, add cream, heat while slowly adding lager, and season with cinnamon and cloves. The soup is served with quark cheese.

4

Ribollita Włoska fasolowa, ale jej smak tworzą pomidory, rozmaryn i parmezan. Na oliwie dusimy włoszczyznę z ziemniakami, dodajemy rozgniecioną fasolę. ❚ Italian bean soup that actually owes its unique taste to tomatoes, rosemary and parmesan cheese. Stew root vegetables with potatoes in olive oil, add crushed beans.

6

5 ramen

Kuchnia japońska to poza sushi i sashimi także dania serwowane na ciepło. W warszawskiej restauracji Mizu możemy rozsmakować się daniami inspirowanymi kuchnią japońską, w tym kilkoma rodzajami bogatych ramenów (rosołów). mizusushi.pl ❚ TThe Japanese not only excel in sushi and sashimi, but also in hot dishes. At the Mizu restaurant in Warsaw, you can enjoy dishes inspired by Japanese cuisine, including a few versions of rich ramen.

7

Solianka ❚ solyanka

Zupa z małży ❚ mussel soup

Bogata i pyszna rosyjska, kupiecka zupa z wieloma składnikami: bulionem, warzywami, kiełbasą, szynką, oliwkami, pomidorami i ogórkami kiszonymi. Na koniec okraszamy śmietaną. ❚ Rich and delicious Russian merchants’ soup with lots of ingredients: broth, vegetables, sausage, ham, olives, tomatoes and pickled cucumbers. Add a dollop of cream on top and serve.

W Ameryce Południowej uważana za afrodyzjak. Na maśle klarowanym podsmaż cebulę i czosnek, wlej bulion, dodaj pomidory pokrojone w kostkę, nieco ostrej papryki; opakowanie małży umyj bardzo starannie pod bieżącą wodą, wrzuć do wywaru dosłownie na 2–3 min., dodaj śmietankę, posyp pokrojoną natką pietruszki lub kolendry. ❚ Considered an aphrodisiac in South America. Fry onion and garlic in olive oil, add broth, diced tomatoes, and a pinch of hot chilli pepper powder. Wash the mussels carefully under running water. Add to the broth for 2-3 minutes at most, add cream and sprinkle with parsley or coriander.

8

Shakshuka ❚ shakshouka Być może najbardziej energetyczne i tasty śniadanie, ale pochodzące znad Morza Śródziemnego: na patelni, na której podajemy danie, szklimy na oliwie cebulę i surową ostrą i słodką paprykę, dodajemy kumin, czosnek, wlewamy puszkę pomidorów pelati i odparowujemy. Następnie robimy dołki i wbijamy jaja, przykrywamy. Gdy jaja są gotowe, posypujemy posiekaną kolendrą. ❚ This might just be the most energizing and tasty breakfast in the entire Mediterranean basin. Fry onion and fresh bell peppers and sweet red pepper powder, add cumin and garlic, pour in a can of Pelati tomatoes and cook until reduced. Make little holes in the mixture and break eggs into them. Cover and cook until the eggs are set. Sprinkle with chopped coriander.

87


good food

9

dania rozgrzewające

11

Tagine Pochodzi z Maroka. Może być z mięsa, ryb lub warzyw – na oliwie i cebuli smażymy wybrany składnik, dorzucamy pomidory, ugotowaną cieciorkę, przyprawy, bulion. Całość pieczemy. ❚ A dish from Morocco. It can be made of meat, fish or vegetables and fried onion, cooked chickpeas, spices and stock. Roast in an oven.

10

Gulaszowa ❚ goulash soup To nie gulasz, ale pasterska zupa gotowana na ognisku w kociołku.

Ucha ❚ ukha

Mięso wołowe podsmażamy, potem na tym samym tłuszczu dorzucamy resztę warzyw korzeniowych wraz z ziemniakami i papryką. ❚ Not to be confused with goulash. This is a shepherds’ soup cooked over a fire in a cauldron. Fry minced meat and add root vegetables, potatoes and bell peppers and cook until ready.

Być może królowa rosyjskich zup. Nazwa pochodzi od starorosyjskiego określenia jucha, oznaczającego wywar. Przyrządza się ją z kilku gatunków ryb słodkowodnych (jazgarz, płoć, okoń). Do bulionu dodaje się cebulę, seler, pietruszkę i przyprawy. ❚ This could well be the queen of Russian soups. The name comes from the old Russian word “jukha” which means “stock”. It is made from a few species of fresh water fish (ruff, roach, perch). Once the stock is ready, add onion, celery root, parsley root and spices.

13

Fondue Prawdziwa bomba kaloryczna, ale na narciarskim alpejskim stoku często potrzebna: naczynie do podgrzewania nacieramy czosnkiem, dolewamy białe wino, kieliszek wiśniówki, nieco gałki muszkatołowej, wrzucamy dwa lub trzy rodzaje sera, podgrzewamy. Bagietkę kroimy w kostkę i zanurzamy w bulgoczącej zawartości. Jemy wszyscy z jednego naczynia – taka tradycja. Ze Szwajcarii. ❚ A veritable Swiss calorific bomb, but this is what makes it the perfect apres-ski dish. Rub the fondue pot with garlic, add white wine, a shot glass of cherry cordial, a pinch of nutmeg, two or three types of cheese, and heat. Dice a baguette and dip the bits in the bubbly creamy mixture. As per tradition, everyone eats from the same pot.

12

Tartiflette Jedzona od Luksemburga po śnieżne szczyty Alp, sycąca i smaczna zapiekanka z gotowanych ziemniaków, cebuli i boczku, z dodatkiem białego wina i śmietany, której smak najlepiej dopełnia ser pochodzący z Sabaudii – reblochon. ❚ Eaten from Luxembourg to the snow-capped peaks of the Alps. Rich and delicious casserole made with boiled potatoes, onion and bacon with white wine and cream. Tastes best with reblochon, a cheese from Savoy.

14

Curry warzywne ❚ vegetable curry Rodem z Tajlandii. Na oleju podsmażamy cebulę, dorzucamy marchew, czosnek, dwie łyżki gotowej pasty curry, dodajemy pozostałe warzywa, m.in. dynię, groszek, szpinak lub jarmuż, wlewamy mleko kokosowe, doprawiamy sosem rybnym, łyżeczką cukru, podajemy najlepiej z ryżem basmati. ❚ Fry onion in olive oil, add carrots, garlic, two spoons of readymade curry paste, add more vegetables such as pumpkin, peas, spinach or kale, add coconut milk and season with fish sauces, a teaspoon of sugar. Serve with basmati rice.

88



good food

dania rozgrzewające

16

Consomme Francuski rosół do kwadratu: do gotowego już bulionu drobiowego dodajemy marchew, por oraz zmielone mięso z piersi kurczaka połączone z dwoma białkami, gotujemy delikatnie ok. 1 godz., przecedzamy przez gazę. ❚ French super broth. Add carrot, leek and minced chicken breast combined with two egg whites to stock. Cook for one hour and sieve through gauze when ready.

15

Coq au vin Tradycyjnie we Francji robi się koguta w winie czerwonym, ale można też w białym: podgrzewamy wino z tymiankiem, pieprzem, zielem angielskim, goździkami i czosnkiem. Całość studzimy i zalewamy kurczaka pokrojonego w kawałki, zostawiamy na noc. Podsmażamy cebulę, boczek, pieczarki, zrumieniamy mięso, zalewamy winem z marynaty, dusimy do miękkości. ❚ Traditionally, “cock in wine” is made with red wine, but white wine is acceptable too. Heat the wine with thyme, pepper, allspice, cloves and garlic. When cooled, pour it over chopped chicken and leave overnight. Next day fry onion, bacon, champignons, brown the meat, pour in the wine from the marinade and stew until soft.

17

Chili con Carne

Danie z pogranicza meksykańskoteksańskiego, którego nazwa sugeruje hiszpański rodowód. Zeszkloną cebulę doprawiamy kuminem, oregano, pieprzem, chili, czosnkiem, dorzucamy mieloną wołowinę, pomidory, na koniec czerwoną fasolę, gotujemy aż zgęstnieje, a smaki się połączą. ❚ A Tex-Mex dish of Spanish origin. Spice glazed onion with cumin, oregano, pepper, chilli and garlic, add minced beef, tomatoes and – towards the end – beans. Cook until thick and the flavours mix.

18 90

Choć może to wydać się nieco dziwne, ale we Francji (skąd pochodzi) dziś trudno o dobrą zupę cebulową. Jej podstawa to porządny rosół, najlepiej wołowy! Na oliwie dusimy cebulę, doprawiamy tymiankiem, cebulę zalewamy gorącym rosłem, zagotowujemy, wlewamy kieliszek koniaku. Na grzanki z bagietki kładziemy plaster sera gruyère, wlewamy zupę do specjalnej miseczki, układamy na wierzchu grzankę i zapiekamy. ❚ Today it is rarely served in France (where the dish originates). The core ingredient is rich stock, preferably beef. Stew onion in olive oil and thyme. Pour the stock over the onion, bring to the boil and add a glass of cognac. Put a baguette slice with gruyère cheese on the soup and roast.

19

zupa Czosnkowa ❚ garlic soup Danie charakterystyczne dla kuchni czeskiej. Na maśle dusimy cebulę, dorzucamy ziemniaki i obrane trzy główki czosnku, wlewamy bulion. ❚ A Czech dish. Stew onion in butter, add potatoes and three peeled whole heads of garlic, and pour in the stock. When the potatoes are soft, blend and add cream.

© M . P . , STO C K FOOD / FREE , SHUTTERSTO C K ( 1 7 )

zupa cebulowa ❚ onion soup


since 1989


good food

tapas

ciepło–zimno hot and cold bez nich hiszpanie nie wyobrażają sobie towarzyskiego spotkania. jedzą je cały dzień na stojąco przy barze, stole, między posiłkami i do kieliszka wina. bo tapasy są zawsze smaczne. ❚ No Spaniard could imagine social get-togethers without them. They eat them all day long, at the bar, at the table, between meals, and with a glass of wine. You can never go wrong when ordering tapas in Spain. tekst | by marianna kucharska

legenda głosi

legend has it

...że ról Kastylii i Leonu – Alfons X Mądry, który cierpiał na kłopoty zdrowotne, został wyleczony dzięki diecie polegającej na częstym jedzeniu małych posiłków popijanych winem. Władca postanowił upowszechnić zdrowy styl życia i od XIII w. kastylijscy oberżyści zaczęli podawać wraz z winem coś na ząb. ❚ that Alfonso X of Castille, who suffered poor health, was cured with a diet consisting of frequent small meals washed down with wine. The ruler decided to popularise the healthy lifestyle, and since the 13th century, the people of Castille have been serving tapas or amuse-bouches with wine.

tapa znaczy przykrywka tapa means cover Pochodzenie nazwy tapasów wiąże się z tym, że niegdyś w andaluzyjskich barach przykrywano kieliszek chlebem lub glinianym spodeczkiem z darmową przekąską, co miało zabezpieczyć wino przed muchami i utratą aromatu, a miłośnika trunku przed... zbyt szybkim upojeniem. ❚ The name tapas is said to originate from a custom once popular in the bars of Andalusia to cover a glass of wine with a slice of bread or a clay plate with a snack to keep flies off the wine, prevent loss of aroma, and keep the drinker from getting drunk too quickly.

coś na ząb

Pinchos (oliwki i chorizo), patatas bravas (ziemniaki smażone w głębokim oleju), czy fuet (katalońska kiełbasa wieprzowa) – nazw zakąsek podawanych na ciepło i zimno jest wiele, w zależności od regionu i wielkości porcji. ❚ Pinchos (olives and chorizo), patatas bravas (deep fried potatoes), or fuet (Catalan pork sausage) – there are many different tapas served hot or cold and their selection depends on the region.

92

© sc hr u e dt ittesr s t o c k

something a little


PROMOCJA

Najlepsze SPA STAWIAJĄ NA INNOWACJE

Heron Live Hotel

GRÓDEK NAD DUNAJCEM Położony w Małopolsce, w miejscowości Sienna, w gminie Gródek nad Dunajcem HERON LIVE HOTEL to połączenie luksusowego hotelu z ekskluzywnym SPA, z bogatą ofertą trzech restauracji o odmiennym charakterze, klubu muzycznego i portu jachtowego z atrakcjami wodnymi oraz wysokiej klasy miejscem na spotkania biznesowe. Znakomicie skomunikowany, a jednocześnie ukryty w leśnej głuszy, położony nad samym brzegiem Jeziora Rożnowskiego hotel odpowiada potrzebom osób, które chcą żyć pełnią życia. Pełen życia i energii hotel w połączeniu z atrakcyjną i zaciszną okolicą daje niezwykłą ofertę. heron-hotel.com

Czasy, gdy klienci SPA zadowalali się zwykłą sauną minęły bezpowrotnie. Dziś poszukują niecodziennych wrażeń i przeżyć, które na długo pozostają w pamięci.

Herbarium Hotel & Spa CHOMIĄŻA SZLACHECKA

Motywem przewodnim obiektu są zioła, pieczołowicie uprawiane w hotelowym ogrodzie i stosowane do zabiegów w Herbal SPA oraz menu w Restauracji Werbena. Hotel dba o holistyczne i indywidualne podejście do pobytu swoich Gości, zapewniając zabiegi spa z wykorzystaniem tylko naturalnych, ekologicznych kosmetyków, kuchnię na bazie regionalnych produktów i receptur oraz aktywność na świeżym powietrzu. Herbarium, dzięki swojemu położeniu nad brzegiem krystalicznego Jeziora Chomiąskiego, na którym latem królują solemarany - pływające plaże, w bezpośrednim sąsiedztwie malowniczego kościółka, to idealne miejsce zarówno na romantyczny ślub, rodzinny wypad relaksacyjny oraz udane spotkanie biznesowe z możliwością zakończenia biesiadą w jednej z klimatycznych Chat Grillowych. herbariumhotel.pl

Plebiscyt organizowany przez magazyn Gala, wyróżnia wyjątkowe i godne polecenia miejsca usług urodowych i zdrowotnych m.in. hotele SPA. Zakończyła się 3. edycja plebiscytu, w której mianem Najlepszego Miejsca Beauty 2017 w kategorii Hotele SPA czytelnicy oraz kapituła konkursu nagrodzili SPA w hotelach: Zamek Topacz, Herbarium i Heron Live Hotel

Art Spa –

ZAMEK TOPACZ – KOBIERZYCE ART SPA w Zamku Topacz jest miejscem łączącym sztukę relaksu i luksusowej pielęgnacji z prawdziwą sztuką. ART SPA inspirowane jest atmosferą lat 20. Została ona wyrażona poprzez elementy stylu art deco w aranżacji wnętrz oraz wszechobecne odniesienia do postaci i twórczości tego okresu. Kameralna przestrzeń jest również galerią sztuki z zaplanowanym kalendarzem wystaw. Koncepcja zabiegowa ART SPA charakteryzuje się wielkim spersonalizowaniem: Goście komponują swoje rytuały wybierając kolejne etapy i naturalne składniki. W urokliwym, zielonym otoczeniu odbywają się również seanse jogi. zamektopacz.pl


ta k e a l o o k

karnawał

I dz i e m y n a b a l take me dancing W butach na płaskiej podeszwie nie potrafię się skupić – powiedziała projektantka Victoria Beckham. my też. zwłaszcza w karnawale. ❚ ”I can’t concentrate in flat shoes”, said fashion designer victoria beckham. Neither can we. Especially in the carnival season. zdjęcia | photos felix larher/madame figaro/east news

bransoletka Cartier, zegarek THE BRUNE & THE BLONDE, spodnie ISSEY MIYAKE, buty marni ❚ bracelet by Cartier, watch by THE BRUNE & THE BLONDE, trousers by ISSEY MIYAKE, pumps by marni na str. obok: zegarek chopard, bransoletka HERMÈS, sukienka PROENZA SCHOULER, buty TOD’S ❚ opposite page: watch by chopard, bracelet by HERMÈS, dress by PROENZA SCHOULER, boots by TOD’S

94


95

©credits


karnawał

Šcredits

ta k e a l o o k

96


na str. obok: zegarek chopard, bransoletka HERMÈS, sukienka PROENZA SCHOULER, buty TOD’S ❚ opposite page: watch by chopard, bracelet by HERMÈS, dress by PROENZA SCHOULER, shoes by TOD’S zegarek hublot, spódnica i kurtka prada, szminka YVES saint laurent, brelok do kluczy CORDONNERIE SAINT-ANTOINE SERVICES, buty bally ❚ watch by hublot, skirt and jacket by prada, lipstick by YVES saint laurent, keychain by CORDONNERIE SAINT-ANTOINE SERVICES, pumps by bally

97


ta k e a l o o k

karnawał

zegarek omega, bransoletki DINH VAN, sukienka LOEWE, skarpety i buty santoni ❚ watch by omega, bracelet by DINH VAN, dress by LOEWE, socks and pumps by santoni na str. obok: zegarek BELL & ROSS, sukienka i buty miu miu ❚ opposite page: watch by BELL & ROSS, dress and pumps by miu miu

98


99

©credits


b e au t y

Z

w

ło

włosy

se

m ha iry i p ta o

Owłosienie to zagadka. W w niektórych miejscach chcemy się go pozbyć, W innych przeciwnie. Aż chciałoby się pomyśleć, że natura bawi się naszym kosztem. ❚ Hair is generally a mysterious thing. We want to get rid of hair on some parts of our bodies, while at the same time wish to prevent hair loss on other parts. nature has played a joke on us in this respect.

les

d

w

ło

s

B

ujna czupryna to oznaka zdrowia. Ale receptory mieszków włosowych są czułe na testosteron i stres. Ten pierwszy powoduje łysienie u mężczyzn, to drugie – problemy z łysieniem u obu płci. Na wypadanie włosów wpływają też choroby autoimmunologiczne, diety i schorzenia genetyczne. Medycyna estetyczna ma różne sposoby, aby sobie z tym radzić. Najpierw w gabinetach trychologicznych należy ustalić przyczynę wypadania włosów (przy pomocy badań z krwi). Trycholog zaleci też odpowiednią pielęgnację – np. toniki i tzw. wcierki. Ich stosowanie wymaga jednak cierpliwości, a na efekty trzeba poczekać kilka miesięcy. Nie każdy chce i może tyle czekać. Wtedy warto połączyć różne techniki Laser, peptydy i komórki macierzyste HairMax to urządzenie oparte na niskopoziomowym zimnym świetle czerwonym, które pobudza naturalny

Urządzenia HairMax służą do leczenie utraty włosów każdego rodzaju. ❚ The HairMax device is used to treat hair loss of any kind.

100

A lack of hair on the body (legs, arms, face and back) is a mark of compliance with contemporary aesthetic norms. However, a full head of hair is a sign of vitality, health and sex appeal. Alas, the receptors of the hair follicles on the head are very sensitive to factors such as testosterone and stress. The former causes hair loss in men and the latter is the culprit behind the hair loss problems experienced by both sexes. Other causes of hair loss are autoimmune diseases, risky diets, and genetic ailments. Aesthetic medicine has a number of ways of dealing with this problem. Detailed blood tests are used at trichology clinics to identify the reasons behind hair loss. The results will tell you whether it is caused by hormonal problems (e.g. of the thyroid), a low level of ferritin (which can lead to anaemia), or perhaps insufficient levels of vitamins and minerals caused by an unhealthy diet. A trichologist will recommend the correct hair care products, e.g. tonics and rubs. However, it will be a while – several months – before they produce any results. Not everyone can or will wait that long. Thankfully, there are other methods at hand. laser Hair Max is a device that uses low-level red light. This type of light has been used in medicine for many 

© SHUTTERSTO C K , m . p .

tekst | by joanna winiarska


MOST ADVANCED FUE TECHNOLOGY

BEFORE

AFTER

BEFORE

AFTER


b e au t y Nowe technologie wykorzystywane są też we fryzjerstwie. Przykładem na to jest Hairtribe powstała w Londynie (jej rodzicami jest dwóch Polaków) pierwsza międzynarodowa platforma edukacyjna dla fryzjerów. Zajrzyj na: hairtribe.tv ❚ New technologies are also used in hair styling. One example is Hairtribe in London. This is the first international educational platform for hairdressers and was founded by two Poles. For more information go to: hairtribe.tv.

włosy years. It stimulates natural hair growth at any stage of development. How does it work? It energises the skin (and the hair roots), which boosts the production of the energy carrier in the cells of the skin on the head. The device is available in the salon version (a light-emitting beam moved across the head) and in the home version, which looks like a hair brush. The treatment takes roughly a quarter of an hour and you can see a difference after the first week’s three treatments. (more at hairmax.net.pl). peptides One of the many merits of peptides is their beneficial effect on the structure of hair follicles. The first such treatment developed – DR. CYJ Hair Filler – injects a combination of peptides and hyaluronic acid into the scalp. The slowly released active substances work in the follicles for a week following the treatment (four treatments are needed to achieve the full result).

wzrost włosów w każdej fazie ich rozwoju. Jak działa? Energetyzuje skórę (a więc i cebulki włosa), zwiększając produkcję nośnika energii w komórkach skóry głowy (hairmax.net.pl). Peptydy. Wśród wielu ich zalet jest też korzystne oddziaływanie na strukturę mieszków włosowych.Pierwsza tego typu terapia – Dr. Cyj Hair Filler to kombinacja 7 peptydów i kwasu hialuronowego podawanego plasma and stem cells w skórę głowy za pomocą wkłuć. Substancje aktywne Injections of autologous preparations, e.g. centriw systemie przedłużonego uwalniania działają na fuged plasma from the patient’s own blood (everystrukturę mieszków jeszcze przez tygodnie po zathing is done during the same treatment), can also biegu. W podobnym celu (zwiększenie odżywienia i be applied to achieve the same result (improve the ukrwienia mieszków) stosuje się też ostrzyknięcia prenourishment and blood flow of the hair follicles). paratami autologicznymi np. osoczem odwirowanym The latest method of treating hair loss is the Regez własnej krwi. Najnowocześniejszą metodą leczenia nera Activa autologous stem cell transplant (more łysienia jest zaś autologiczny przeszczep komórek at holisticclinic.pl), during which the macierzystych RegeneraActiva (holisticcphysician harnesses skin specilinic.pl), podczas którego lekarz Przeszczep mens and isolates stem cells pobiera wycinki skóry, a z nich włosów from them. The mixture, izoluje komórki macierzyhair transplant injected into the scalp, ste. Wstrzyknięta w skórę Z fragmentu tyłu głowy pobierane są zdrowe triggers a chain of rezawiesina rozpoczyna włosy wraz z mieszkami i zasadzane w skórę głowy pair processes. ■ procesy naprawcze. ■ nad czołem i na czubku głowy. Przeszczep można

Cyj Hair Filler to kombinacja 7 peptydów i kwasu hialuronowego. ❚ The Dr Cyj Hair Filler treatment is a combination of 7 peptides and hylauronic acid.

102

© SHUTTERSTO C K , m . p .

wykonać metodą manualną (pojedyncze mieszki pobiera lekarz) lub za pomocą ultranowoczesnego robota ARTAS – metody przywiezionej z Chicago przez polskiego chirurga (drturowski.pl). Urządzenie automatycznie pobiera już gotowe tzw. grafty (włos wraz w mieszkiem i fragmentem tkanki, która go otacza). ❚ Healthy hair is harnessed together with the follicles from the back of the head and are replanted above the forehead and on the top of the head. The transplant can be done manually (individual follicles are harnessed by the physician) or by a state-of-the-art ARTAS robot – a method brought to Poland from Chicago by a Polish surgeon (www. drturowski.pl). The device automatically harnesses grafts (the hair together with its follicle and a piece of the tissue around it). Terapia Dr.


DR.CYJ HAIR FILLER

PIERWSZA NA ŚWIECIE PEPTYDOWA TERAPIA WŁOSÓW

SPEKTAKULARNE EFEKTY JUŻ PO 2 MIESIĄCACH! TYLKO 4 ZABIEGI CO 2 TYGODNIE!

1. dr Elżbieta Zdanowska

Peptydowa terapia włosów to innowacyjny zabieg w gabinetach dermatologicznych i medycyny estetycznej. DR.CYJ Hair Filler zawiera unikatowy kompleks 7 peptydów i kwasu hialuronowego, jak również opatentowaną technologię przedłużonego uwalniania i wnikania substancji aktywnych – działa jeszcze 14 dni po aplikacji. • Zatrzymuje wypadanie włosów • Skuteczny w walce z alopecją • Przyspiesza odrost nowych włosów • Pogrubia i zagęszcza włosy • Rewitalizuje mieszki włosowe • Poprawia ukrwienie skóry głowy • Wskazany przed i po przeszczepie

• Stops hair loss • Effective against alopecia • Induces new hair growth • Increases hair density and thickness • Revitalizes hair follicles • Promotes blood circulation in the scalp • Indicated before and after hair transplant

Medeztetic Szczecin T: +48 604 928 333 www.medeztetic.pl

2. prof. nadzw. dr hab. n. med. Małgorzata Sokołowska-Wojdyło Derm-Art Gdynia T: +48 607 297 835 www.dermart.pl

3. dr n. med. Aaron Basir MedicoDent Gdynia T: +48 517 919 715 www.medicodent.pl

4. dr Katarzyna Ziniewicz

Beauty Center & Fitness Ełk T: +48 606 392 106 www.medycynaestetyczna.elk.pl

5. dr n. med. Anna Okruszko

EstMed Klinika Medycyny Estetycznej Białystok T: +48 502 584 478 www.estmed.pl

2.

6. dr Olga Bobowska

3.

ESTETIQ Medycyna Estetyczna Poznań T: +48 535 224 802 www.estetiq.com.pl

4.

1.

7. dr Nina Uszkiewicz

Skinfinity Medycyna Estetyczna Łódź T: +48 888 859 659 www.ninauszkiewicz.pl

5.

6.

8. dr Katarzyna Dąbrowska

8.

7.

Skingen Clinic Warszawa T: +48 600 337 333 www.skingen.pl

9. dr Mariusz Kaczorowski

11.

9.

Medycyna Estetyczna Warszawa T: +48 601 255 353 facebook.com/drMariuszKaczorowski

10.

10. dr Krzysztof Miracki

12. Pierwszy zabieg powstrzymuje wypadanie włosów, po kolejnych włosy stają się mocniejsze, grubsze i zdrowsze.

15.

Klinika Miracki Warszawa T: +48 605 905 608 www.klinikamiracki.pl

11. dr Małgorzata Bagłaj

13.

Centrum Dermatologii Estetycznej „Bagłaj” Wrocław T: +48 604 186 346 www.baglaj.com.pl

14.

12. dr Ewa Szwed

Kosmetyczny Instytut City Day SPA Sosnowiec T: +48 666 220 591 www.instytut-spa.pl

The first treatment prevents hair loss and after the next treatments your hair becomes stronger, thicker and healthier.

Zapytaj swojego lekarza o peptydową terapię włosów! Ask your Doctor about peptide hair therpy! www.AntiAging.com.pl

www.DrCyj.pl

13. dr n. med. Joanna Sułowicz SCM estetic Kraków T: +48 518 547 265 www.scmestetic.pl

14. dr Grażyna Szela

Prywatny Gabinet Lekarski Rzeszów T: +48 694 834 355 www.medycynaestetyczna.rzeszow.pl

15. dr n. med. Tomasz Zaborowski

IDEAL MED Centrum Medycyny Estetycznej Lublin T: +48 600 600 581 www.idealmed.com


make a wish

torby podróżne

Pojemność, solidne kółka, wygodny uchwyt, gwarantujący komfort noszenia i modny design. Oto cechy idealnej torby podróżnej. Wybierając się w drogę, warto zwrócić na to uwagę.

4 2 3

5

dobrze s pa k o wa n e nicely packed The right size, robust wheels, a comfortable handle and a trendy design. These are the characteristics of the perfect travel bag. If you travel often, be sure to pick the best luggage there is.

6

1

8

8 9 7

1. Armani Jeans nylonowy plecak, 210 zł 2. Samsonite twarda walizka kabinowa z serii Prodigy Bespoke, 1 149 zł 3. Samsonite walizka kabinowa z miękkiej linii Flux Soft, 799 zł 4. Wittchen skórzana torba podróżna, 599 zł 5. PrAna bawełniana torba sportowa, 249 zł 6. Herschel plecak z zapięciem na magnes, 399 zł 7. Samsonite wodoodporna torba na czterech kołach z linii Paradiver Light, 1 199 zł 8. Samsonite torba na komputer z nowej linii Spectrolite 2.0., 649 zł 9. LOFT37 skórzana torba z ćwiekami, 700 zł 10. adidas torba ze skóry ekologicznej, 229 zł ❚ 1. Armani Jeans nylon packback, PLN 210 2. Samsonite Prodigy Bespoke series hardshell carry-on suitcase, PLN 1, 149 3. Samsonite Flux Soft line carry-on suitcase, PLN 799 4. Wittchen leather travel bag, PLN 599 5. PrAna cotton sports bag, PLN 249 6. Herschel backpack with a magnet closure, PLN 399 7. Samsonite Paradiver Light waterproof four-wheel bag, PLN 1, 199 8. Samsonite Spectrolite 2.0. laptop bag, PLN 649 9. LOFT37 studded leather tote bag, PLN 700 10. adidas faux leather bag, PLN 229

104

© m . p.

10


ZESZYT ĆWICZEŃ

JAK ZNALEŹĆ SWOJE MIEJSCE W ŻYCIU?

ILUSTRACJE SAWICK I

PRAKTYCZNE WARSZTATY ROZWOJU OSOBISTEGO JUŻ W SPRZEDAŻY magazyncoaching.pl

facebook.com/MagazynCoaching/


m u s t h av e

wnętrze

3

Jak ważne są detale, chyba nikogo nie trzeba przekonywać. Podsuwamy parę pomysłów na to, jak wnętrzu nadać elegancji i zaznaczyć jego styl.

2

1

mocny a kc e n t dotting the i 4

10

5

Details matter – you'd be hard pressed to find someone who thinks otherwise. Here are a few ideas on how to add a touch of elegance to a room and make it extra special.

9

7

8

1. Umbra dekoracja ścienna, 69 zł 2. FORNASETTI jaśminowe i różane pałeczki zapachowe, €350 3. CLOVER Grey poduszka dekoracyjna, dostępna na: tendom.pl, 125 zł 4. galeria R&R srebrzona lampa „Mak” projektu trzech znakomitych pracowni: Emile'a Bruchona, braci Muller, George'a van de Voorde'a, 19 500 zł/galeriarr.pl 5. French Home bieżnik na stół, ok. 60 zł 6. boconcept rozkładany stolik Rubi z regulacją wysokości, 4 329 zł 7. La'ufer betonowy stolik, dostępny na: tendom.pl, 899 zł 8. Resol krzesło Coral z poliamidu, ok. 360 zł 9. Nextime zegar dworcowy Amsterdam, 679 zł 10. TOM DIXON świeca zapachowa, €78 ❚ 1. Umbra wall decoration, PLN 69 2. FORNASETTI jasmine and rose scent sticks, €350 3. CLOVER Grey cushion, available at: tendom.pl, PLN 125 4. galeria R&R silver-plated "Mak" lamp designed by three outstanding workshops of Emile Bruchon, the Muller brothers and George van de Voorde, PLN 19,500/galeriarr.pl 5. French Home table runner, approx. PLN 60 6. boconcept Rubi folding table with adjustable height, PLN 4,329 7. La'ufer concrete table, available at: tendom.pl, PLN 899 8. Resol Coral polyamide chair, approx. PLN 360 9. Nextime Amsterdam clock, PLN 679 10. TOM DIXON scented candle, €78

106

© m . p.

6



good address

nasze rekomendacje

Na portalu wirtualnaklinika.pl eksperci prezentują najbardziej skuteczne metody upiększania i odmładzania.

prestige zone

1

2

3

2. uroda bez tabu

1. Bez przebarwień anti-discoloration treatments

taboo-free beauty

Fototerapia BBL jest polecana dla pacjentów z przebarwieniami. Podczas zabiegu energia świetlna rozgrzewa górne warstwy skóry, zamyka naczynka i rozbija skupiska barwnika. Widoczność głębszych przebarwień zmniejszymy zaś dzięki terapii laserowej – stosując laser Profractional. Zabiegi dostępne w warszawskiej Holistic Clinic. ❚ The BBL phototherapy procedure is recommended for patients suffering from skin discoloration. During the procedure, light energy warms up the upper layers of the skin, closes capillaries and breaks down clusters of the colouring agent. Deeper discolorations are rendered less visible by laser treatments – in particular the Profractional laser. The treatments are available at the Holistic Clinic in Warsaw.

Na portalu wirtualnaklinika.pl w grudniu 2017 ruszyła II edycja programu „Uroda bez tabu”, w której pokazujemy, że medycyna estetyczna jest dla wszystkich. Upiększa, odmładza, usuwa defekty. Przełamujemy mity z nią związane. W ramach programu eksperci będą dzielić się swoją wiedzą na temat różnych problemów estetycznych. ❚ The 2nd edition of the “Taboo-free Beauty” program was launched on the wirtualnaklinika.pl site in December 2017. The program is aimed at demonstrating that aesthetic medicine is for everyone. It can be applied to beautify, rejuvenate and remove defects. We dispel the myths associated with the issue. As part of the program, experts will share their knowledge on various aesthetic problems.

holisticclinic.pl

wirtualnaklinika.pl

108

3. budujemy jakość życia improving the quality of life

4. Cosmopolitan – tu mieszka SZTUKA cosmopolitan is home to art

ARTIS Wellness Club w Warszawie jest stworzony z myślą o osobach, dla których wellness jest stylem życia. Jesteśmy partnerami dla ludzi, którzy wiele już osiągnęli i są na etapie, na którym osiągają równowagę między życiem zawodowym i osobistym. Składają się na nią dbanie o wygląd, bycie inspiracją dla innych, budowanie jakości życia. ❚ ARTIS Wellness Club in Warsaw was created with people for whom wellness is a lifestyle. We are a partner for people who have accomplished a lot and are at that point in life where they want to focus on self-growth and attaining a work-life balance. The most crucial issues for them are caring for their looks, being an inspiration to others, and improving their quality of life.

Apartamentowiec Cosmopolitan Twarda 4 w Warszawie to miejsce, które kojarzy się ze sztuką. Na 42. piętrze organizowane są koncerty i wernisaże. Zarówno mieszkańcy Cosmopolitan, jak i ich goście mieli okazję wziąć w tym roku udział w koncertach Anny Marii Jopek, Jimka Dębskiego, a ostatnio zobaczyć unikalną wystawę obrazów Meli Muter. ❚ The Cosmopolitan residential high-rise at Twarda 4 in Warsaw is a place associated with art. The 42nd floor is a frequent venue for concerts and exhibition openings. Last year, the residents of the Cosmopolitan and their guests have been able to attend concerts by Anna Maria Jopek and Jimek Dębski, and most recently, see a unique exhibition of paintings by Mela Muter.

artisclub.pl

apartamentycosmopolitan.pl

© m . p.

4


PROMOCJA

DACHSER

EKSPORT NA ŚWIATOWYM POZIOMIE WORLD-CLASS EXPORT

DACHSER, JEDEN Z WIODĄCYCH OPERATORÓW LOGISTYCZNYCH, SPECJALIZUJE SIĘ W OBSŁUDZE POLSKICH EKSPORTERÓW. KOMPLEKSOWA I INNOWACYJNA OFERTA DACHSER UMOŻLIWIA RODZIMYM PRODUCENTOM ODNOSZENIE SUKCESÓW NA ZAGRANICZNYCH RYNKACH. DACHSER, ONE OF THE LEADING LOGISTICS PROVIDERS, SPECIALIZES IN SERVICES FOR POLISH EXPORTERS. A COMPREHENSIVE AND INNOVATIVE OFFER OF DACHSER ALLOWS DOMESTIC PRODUCERS TO PROSPER ON FOREIGN MARKETS. Dachser w ramach obszaru biznesowego European Logistics dysponuje jedną z najbardziej rozwiniętych i wydajnych sieci transportowych w Europie. Pozwala to na sprawny i bezpieczny przewóz towarów na terenie całego kontynentu. Transporty drobnicowe oraz całopojazdowe z i do naszego kraju realizowane są na 46 regularnych liniach eksportowych i 58 importowych, a kolejne trasy są systematycznie uruchamiane. Globalny serwis logistyczny realizowany jest dzięki ścisłej współpracy oddziałów Dachser zlokalizowanych na sześciu kontynentach. Dachser zapewnia więc przedsiębiorcom niezawodne połączenie z całym światem. Świadczenie najwyższej jakości usług i zapewnienie jednolitych standardów jest możliwe dzięki innowacyjnym systemom informatycznym. Dachser posiada zaawansowane narzędzia, które pozwalają optymalizować trasy i częstotliwości połączeń oraz efektywniej wykorzystywać przestrzeń ładunkową i magazynową. Zunifikowane systemy IT we wszystkich krajach europejskich, w których działa Dachser, zapewniają klientom stały dostęp do informacji o wszystkich ich przesyłkach w czasie rzeczywistym na całej trasie przewozu. Dachser, jako jeden z dwóch operatorów logistycznych w Europie nadaje każdej przesyłce jeden numer przewozowy, który pozostaje taki sam na całej trasie, niezależnie od tego, przez ile państw jest transportowana. Pozwala to także na stały monitoring przesyłek w czasie rzeczywistym. Dachser może się przy tym pochwalić niedoścignionym w branży odsetkiem terminowo dostarczanych w Europie przesyłek – bez względu na kraj doręczenia przekracza on 98%. – Dla wszystkich naszych klientów świadczymy usługi najwyższej jakości i dokładamy wszelkich starań, by spełnić ich zróżnicowane potrzeby. Dzięki przekazaniu procesów logistycznych zaufanemu operatorowi, jakim jest Dachser, firmy mogą znacznie zwiększyć swoją skalę działania – mówi dr inż. Grzegorz Lichocik, prezes Dachser w Polsce.

Dachser European Logistics offers one of the most developed and efficient transport networks in Europe. It ensures efficient and safe transport of goods all over the continent. Groupage and FTL shipments from and to Poland are transported on 46 regular export lines and 58 import lines, with subsequent connections being gradually added. Global logistics services are provided due to close cooperation of Dachser branches on six continents. Dachser thus offers entrepreneurs reliable connections with the entire world. Innovative IT systems allow to provide top quality services and guarantee unified standards. Dachser has advanced tools for route planning and scheduling optimization and for more efficient use of loading and warehouse space. Unified IT systems in all European countries where Dachser operates provide its clients with constant access to information on all their shipments in real time, along the entire transport route. Dachser, as one of two logistics providers in Europe, assigns one transport number to each shipment, which remains unchanged along the entire route, regardless of the number of countries along the way. It allows to constantly monitor the shipments in real time. Dachser makes over 98% of deliveries on time, regardless of the destination country, which is by far the best result in the sector in Europe. We provide the highest quality services to all our clients and make every effort to meet their various needs. By transferring their logistics processes to such a trusted provider as Dachser, the companies may significantly expand their scale of operations, says Grzegorz Lichocik, Ph.D, Managing Director of Dachser European Logistics Poland.


good job

villa nova dental clinic

spełniamy marzenia we make dreams come true uśmiech to nasza wizytówka. Jestem dumna, że za dziesiątkami uśmiechów z pierwszych stron gazet stoi sztab moich specjalistów – mówi dr emma KIWORKOWA, właścicielka kliniki stomatologicznej w warszawie Villa Nova. ❚ “Our smile is our calling card. It makes me proud to think that my expert staff is behind the dozens of smiles we see on the front pages of newspapers and magazines”, says Dr Emma Kiworkowa, owner of the Villa Nova dental clinic. tekst | by ivo reinholtz Pani klinika jest popularna wśród gwiazd. Jakimi pacjentami są celebryci? Jestem z tego dumna. Wydaje mi się, że to kwestia zaufania i profesjonalizmu mojego zespołu. Jednak nie dzielę swoich pacjentów. Każdy z nich jest dla mnie wyjątkowy. Każdego dnia spełniamy marzenia o pięknym uśmiechu. Brzmi jak frazes, ale to prawda. Uśmiech to szalenie istotna kwestia w świecie show-biznesu. To nasza wizytówka. Gwiazdy już o tym wiedzą. Czy mogę prosić o nazwiska? Nie może pan (śmiech). Zaufanie to w moim zawodzie podstawa. Choć zachęcam do przejrzenia mediów społecznościowych. Tam sporo gwiazd oznacza się w mojej klinice. To bardzo miłe. Miłe tym bardziej, że ich o to nie proszę. Oczywiście mam także swoich ambasadorów – są wśród nich m.in. Marcelina Zawadzka czy

Dr n. med. Emma KIWORKOWA

© m . p.

Właścicielka jednej z najnowocześniejszych klinik stomatologicznych w Polsce – Villa Nova Dental Clinic. Współzałożycielka Fundacji Wiewiórki Julii. Laureatka m.in. Róży Gali oraz tytułu Kobiety Roku magazynu Glamour. Prywatnie mama dwóch córek. Umówienie się z nią graniczy z cudem. Ciągle w biegu. Jej pozytywna energia zaraża... ❚ Owner of one of the most advanced dental clinics in Poland – Villa Nova Dental Clinic. Co-founder of the Wiewiórka Julia Foundation. Winner of the Gala’s Roses awards and named Woman of the Year by Glamour magazine. She has two daughters. Making an appointment with her is extremely difficult as she is constantly on the move. Her positive energy is contagious.

110


Omenaa Mensah. Jednak w klinice leczy się dziś prawie 30 tys. pacjentów. Czasem samej trudno mi w to uwierzyć. Jestem szczęśliwa, że zaufało nam aż tyle osób. Z drugiej strony, to wielka odpowiedzialność. Tym bardziej że do pani kliniki trafiają także bardzo trudne przypadki. Pomocy szukają też pacjenci z zagranicy. Turystyka medyczna to dziś jedna z najszybciej rozwijających się gałęzi mojego biznesu. Liczba pacjentów z zagranicy odwiedzających moją klinikę rośnie z miesiąca na miesiąc. To spore wyzwanie. Bo w ich przypadku liczy się czas. Nie bez znaczenia jest też cena. Koszt naszych zabiegów to średnio 50 proc. mniej niż w USA, Niemczech czy Anglii. Z drugiej strony jakość, którą oferujemy, jest na najwyższym światowym poziomie. Między innymi dlatego wkrótce powstanie kolejna klinika pod szyldem Villa Nova. Wczoraj akceptowałam ostatnie poprawki dotyczące wystroju wnętrz. Bardzo mnie to cieszy. Pod koniec roku otworzę jedną z najnowocześniejszych klinik stomatologicznych w Europie Środkowej. Co to znaczy najnowocześniejsza? Pod jednym dachem będzie pracowało jednocześnie ponad 50 lekarzy wszystkich specjalizacji w zakresie stomatologii. Od chirurgów, poprzez ortodontów, pedodontów, na protetykach skończywszy. Klinika będzie wyposażona w najnowocześniejszy sprzęt, jakim dysponuje światowa stomatologia. Wiele ciekawych rozwiązań przywiozłam z Szanghaju i nie zawaham się je wdrożyć. Poza tym klinika będzie też przyjmowała pacjentów Fundacji Wiewiórki Julii, którą pięć lat temu założyłam wspólnie z mamą. Dotarłem do statystyk waszej fundacji. Przez ostatnie pięć lat przebadaliście ponad 30 tys. dzieci. To zasługa fantastycznego zespołu, który jest z nami prawie od początku. Badamy, leczymy, edukujemy. To dla mnie oczywiste, że w życiu trzeba się dzielić. Dzięki fundacji mam poczucie, że można zmieniać świat na lepsze. Choćby w kwestii uzębienia naszych dzieci. Proszę mi wierzyć, że dużo jeszcze pracy przed nami. Czego życzyć pani w nowym roku? Może wie pan, co zrobić, żeby doba trwała 27 godzin? Przydałaby mi się ta wiedza. ■ Tekst powstał we współpracy z Villa Nova.

Marcelina Zawadzka czy Omenaa Mensah to ambasadorki mojej kliniki, w której leczy się dziś prawie 3o tys. pacjentów. marcelina zawadzka and omenaa mensah are ambassadors of my clinic which now treats nearly 30,000 patients.

Your clinic is popular among celebrities. What sort of patients are they? I am very proud of it. I see it as a matter of trust and of how professional my team is. However, I do not divide my patients into categories. Every one of them is special to me. Every day, we make the dream of a beautiful smile come true. It sounds like a cliché, but it is true. Our smile is our calling card. Celebrities know this. Can you give me some names? No (laughs).Trust is crucial in this profession. But I recommend that you peruse social media accounts. Many stars tag themselves at my clinic. It is very nice of them, the more so that I never ask anyone to do it. Of course, I do have ambassadors, including Marcelina Zawadzka and Omenaa Mensah. However, there are nearly 30,000 patients being treated at my clinic. Sometimes, I find this hard to believe. I’m happy to have so many people place their confidence and trust in us. On the other hand, it is an immense responsibility. This is also because you treat very difficult cases at your clinic. Patients from abroad also come to you for help. Medical tourism has become one of the fastest growing branches of my business. The number of patients from abroad who come to my clinic is increasing each month. It’s quite a challenge. Time is of the essence in their case. The cost of our treatment is roughly 50 per cent lower than in the USA, Germany or England. On the other hand, the quality we offer meets the highest international standards. This

is one of the reasons why we will soon be opening yet another Villa Nova clinic. I’ve signed off on the final version of the interior design. This makes me happy. I’ll be opening one of the most advanced dental clinics in Central Europe in late 2018. What does this mean exactly? There will be over 50 doctors, representing every dental specialisation, working under the same roof at the same time. From dental surgeons, through orthodontists, pedodontists to prosthodontists. The clinic will be equipped with state-of-the -art equipment of the kind found in the world’s best clinics. I saw many interesting methods in Shanghai and I’ll be happy to have them implemented in my clinic. The clinic will also be treating patients from the Wiewiórka Julia Foundation, which I set up with my mother five years ago. According to the Foundation’s statistical data, you’ve conducted check-ups on over 30,000 children to date. This was made possible by the wonderful team I’ve had working with me since day one. We do check-ups, treat patients, and educate them. It’s obvious to me that sharing is an integral part of life. The Foundation has shown me that you can change the world for the better – if only in terms of caring about the dental health of our children. But believe me, we still have a lot of work ahead of us. What can I wish you for the new year? Perhaps you know how to make a day last 27 hours? It would certainly help a lot. ■ Article written in conjunction with Villa Nova.

111


good job

made concept

W y z n a c z a m y s ta n da r dy we are setting standards Trudno znaleźć w śródmieściu apartament w luksusowej kamienicy, o wyższym standardzie, z recepcją, basenem, fitnessem i ogrodem. I my tę lukę wypełniamy – mówi Michał Borowski, prezes Made Concept. ❚ “You would be hard pressed to find an apartment in a luxury tenement house finished to a higher standard, with a concierge, a swimming pool, a gym and a garden. We have filled in this niche”, says Michał Borowski, Made Concept CEO.

© m . p.

tekst | by marianna kucharska

112


Jakie postanowienia noworoczne stoją w pańskim kalendarzu? (śmiech). Sprzedać resztę mieszkań w kamienicy przy Hożej 42. To priorytet dla Made Concept? Czas to pieniądz. Ale mówiąc poważnie, jeżeli uda nam się zrealizować ten plan i wszystkie z szesnastu apartamentów będą sprzedane wiosną, wtedy będzie to dowód, że bilans między ceną a tempem został osiągnięty. Dobrze zaplanowana inwestycja powinna sprzedać się w odpowiednim czasie, to nie może trwać latami, ale sprzedaż nie powinna być też zbyt szybka, pochopna, nieprzemyślana. Zniknęły rusztowania, widać miesiące konserwatorskiej pracy na elewacji, stoi odrestaurowana, przepięknie zdobiona brama, pojawiły się też pierwsze zimowe rośliny na dziedzińcu… Kości zostały rzucone. Pierwsi lokatorzy wprowadzą się już w kwietniu i wtedy też najpewniej zawiąże się wspólnota. Kto zamieszka przy Hożej 42? Nikt przypadkowy, bo starannie dobieramy mieszkańców. Wśród chętnych mamy takich, którzy od ponad roku starają się kupić od nas mieszkania na wynajem. My jednak mówimy im stanowcze „nie”. Nie sprzedajemy na wynajem. Zresztą statut wspólnoty będzie kompatybilny z naszymi założeniami i nie powstanie tu aparthotel. A kto tu zamieszka? Ci, co cenią mieszkanie w śródmieściu w przedwojennej kamienicy. Co to oznacza? Na przykład to, że mamy tu solidne ceglane ściany, na których można wieszać obrazy, do tych wnętrz pasują zarówno antyki, jak i nowoczesny wystrój, że mamy pokoje w amfiladzie, które są przestrzenne i wysokie. To jest kamienica z charakterem. Co pan ma na myśli? Jest na poły nowoczesna, na poły staroświecka, czyli ma należycie odrestaurowane dębowe masywne drzwi, ale ma też basen, klimatyzację, garaż i windy. Dlatego przyszły mieszkaniec na pewno ceni sobie staranność, z jaką ją odnowiliśmy – pod okiem konserwatora – co nie jest przecież bez znaczenia. Tu nie ma przypadkowości. Przyszły mieszkaniec wie, za co płaci. Poza tym taka osoba musi zdawać sobie sprawę, że będzie mieszkała w małej wspólnocie, która liczy kilkanaście osób. Tu trudno o anonimowość, ale

za to można mieć duży wpływ na to, jak kamienica jest zarządzana. Czy warto sobie aż tak zawężać grupę klientów? Tak postanowiliśmy i tego się konsekwentnie trzymamy. Na tym budujemy nasze marki, strzegąc jakości inwestycji. Podobnie jest ze sprzedażą i z tym, że nie mamy typowego ambasadora. Twarzą projektu jestem ja. Dlaczego? Bo za mną stoi doświadczenie. To oczywiście jest ryzykowne, ale nie każdy deweloper może sobie na to pozwolić, bo czasem takich osób nie ma w ekipie. Oczywiście, już dziś mogę powiedzieć, że każdy z nabywców mógłby być naszym ambasadorem, ale świadomie unikamy tego typu zabiegów marketingowych i strzeżemy prywatności mieszkańców. To prekursorskie myślenie w Polsce… Ktoś musi być pierwszy (śmiech). Daję nazwisko temu projektowi, bo jestem fachowcem – niegdyś, jako pełnomocnik prezydenta Warszawy, brałem udział w powstawaniu i Muzeum Powstania Warszawskiego, i Muzeum Historii Żydów Polskich czy Centrum Nauki Kopernik, nie mówiąc o latach spędzonych w Szwecji, gdzie zbudowałem dziesiątki kamienic

It is 2018. What are your New Year’s resolutions? (laughs). Selling the rest of the apartments in the tenement at Hoża 42. Is this a priority for Made Concept? Well, time is money as they say. Seriously, though, if we accomplish this goal and sell all the sixteen apartments this spring, this will be proof positive that the balance between the price and pace has been achieved. A well-planned investment ought to sell within a given time and this cannot drag on for years, although sales cannot be quick, hasty and careless. The scaffolding is down and we can see the effects of the months of conservation work on the façade, the restored, ornamented gate and the first of the winter plants have been planted. The die is cast. The first resident will move in in April. This is most likely when the owners’ association will be set up. Who will live at Hoża 42? We are selecting the residents very carefully. Some people have been trying to purchase apartments so that they can rent them out. We have steadfastly refused to sell to them. We do not sell rental apartments. In any case, the owners’

do naszych wnętrz pasują zarówno antyki, jak i nowoczesny wystrój. mamy przestrzenne i wysokie pokoje w amfiladzie. Both antiques and contemporary design are suitable in our interiors. The apartments have spacoius enfilade rooms.

i doprowadziłem do końca dziesiątki poważnych projektów. Rynek mieszkań luksusowych dopiero w Polsce raczkuje. Jak go mądrze budować? Jak wyznaczać standardy? Jakość, jakość, jeszcze raz jakość – całościowa, od fundamentów aż po detale. Druga kwestia to klucz doboru mieszkańców. To są ludzie zamożni, którzy szukają czegoś wyjątkowego. Kolejna kwestia to uregulowana sytuacja prawna budynku i jego proweniencja – niejeden klient pyta o nią w pierwszej kolejności. U nas wszystkie dokumenty są do wglądu – nie mamy nic do ukrycia. Dla mnie ważnym

association bylaws will be compatible with these principles and the tenement will not become yet another aparthotel. Who will be living here? Those who appreciate living in a pre-war tenement right in the centre of town. Meaning? Well, our tenement has solid brick walls that you can hang paintings on. Both antiques and contemporary home decorations are suitable in its interiors. The apartments have enfilade rooms that are spacious with high ceilings. This is a tenement house with a lot of character. What do you mean by that? It is part modern, part old-world, has

113


made concept

Daję nazwisko temu projektowi, bo jestem fachowcem. doprowadziłem do końca dziesiątki poważnych projektów. I’m endorsing the project with my own name because I’m a professional. I completed dozens of serious projects.

elementem jest też indywidualny kontakt z klientem. Hożą 42 wypełniacie lukę na rynku. Sam jakiś czas temu szukałem tu odpowiedniego mieszkania. Proszę mi wierzyć, że nie było łatwo. I tak jest do dziś. Trudno znaleźć w śródmieściu apartament w luksusowej kamienicy, o wyższym standardzie. I my tę lukę wypełniamy. ■ Tekst powstał we współpracy z Made Concept. Michał borowski

properly renovated oak doors, but also a swimming pool, air-conditioning, garage and lifts. This is what’ll make the future residents appreciate the trouble we’ve gone to to restore the building – overseen by the conservator. Nothing has been left to chance. The residents will know what they are paying for. They will have to realise that they will be living in a close-knit community of a dozen or so people. You can’t be anonymous here, but you do have a real say in how the tenement is managed. Is it worth limiting the client group? It is. This is what we decided and we are keeping good on our promise. This is the strength of our brands, and this is how we are safeguarding the quality of the investment. The same goes for sales. That’s why we don’t have an ambassador. I’m the face of the project. Why? Because I have years of experience behind me.

This is obviously risky but not every real estate developer can afford to do this as there are not always people like myself on the team. Of course, I can already say that each of the purchasers of our apartments could be our ambassador, but we intentionally forgo those sorts of marketing methods and protect their privacy. This line of thinking is new in Poland Someone has to be the first (laughs). I’m endorsing the project with my own name because I’m a professional. I used to work as a representative of the President of Warsaw and was involved in the work on the Warsaw Rising Museum, the Museum of the History of Polish Jews, and the Copernicus Science Centre. I also worked in Sweden for many years, and built dozens of tenement houses and completed tens of important projects there. The luxury apartment market is still young in Poland. How can it be shaped wisely, and how to set standards? Quality, quality and quality. Total quality from the foundations to the finishing and the tiniest details. The other issue is the key to selecting the future residents. These are affluent people looking for something exceptional. Another thing is to make sure that the building has a clear legal status. This is the first question I get from many prospects. All our documents are available for perusal – we have nothing to hide. Also of crucial importance to me is direct contact with the clients Hoża 42 has filled a market niche. I was looking for the right apartment some time ago. It was not easy, trust me. And this still the case. You would be hard pressed to find an apartment in a luxury tenement house finished to a higher standard. We have filled this niche. ■ Article written in conjunction with Made Concept.

Michał Borowski (ur. 1950). W 1974 r. ukończył studia na Wydziale Architektury Królewskiej Politechniki w Sztokholmie. Pracował jako architekt w Szwecji, Portugalii, Niemczech i Polsce. Od ponad 40 lat zajmuje się m.in. przebudową kamienic, głównie w Sztokholmie i w Warszawie. W latach 2003–2006 był naczelnym architektem Warszawy. ❚ (born in 1950). He graduated from the Department of Architecture at the Royal Institute of Technology in Stockholm in 1974. He worked as an architect in Sweden, Portugal, Germany and Poland. For 40 years he has been renovating and adapting old tenements, primarily in Stockholm and Warsaw. He was the Chief Architect of Warsaw from 2003 to 2006.

114

© m . p.

good job


content

SPIS TREŚCI SIATKA P OŁĄCZEŃ

116

Route map

PRZYDATNE INFORMACJE

120

Useful information

F LOTA

122

Fleet

ROZRYWKA P OKŁADOWA

126

In-flight entertainment

WYDARZENIA

127

LOT news

MILES & MORE

130

Miles & More

MENU LOT GOURMET

137

LOT gourmet menu

115 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 115

15.12.2017 19:21


POŁĄCZENIA LOT-U

LOT connections

Fort McMurray Edmonton

route map

Vancouver San Francisco

Seattle

Saskatoon

Calgary

Winnipeg Minneapolis

Las Vegas

Dallas

Phoenix

SIATKA P OŁĄCZE Ń

San Diego

Québec Montreal Halifax

Toronto Chicago New York (Newark) Cleveland Denver Pittsburgh New York (JFK)

Portland

Los Angeles

Ottawa

Houston

Atlanta

Tampa

Charlotte Orlando

Varadero Cancún

Panama

Rio de Janeiro

LOT NA ŚWIECIE połączenia LOT/LOT flights

Atlanta

połączenia code-share/code-share flights

Singapore nowe kierunki/new destinations

lot.com

połączenia czarterowe/charter flights

116

* rejsy do Tel Avivu i Newarku od marca/kwietnia 2018r./flights to Tel Aviv and Newark from March/April 2018 ** od maja 2018/from May 2018 rejsy z Budapesztu dotyczą Nowego Jorku i Chicago/ flights from Budapest are to New York City and Chicago

116

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 116

15.12.2017 19:21


Yekaterinburg Kazan Samara

WARSAW Rzeszow* Budapest**

Astana

Krasnodar

Sapporo

Tbilisi

Yerevan Larnaca Cairo

SIAT KA P OŁ ĄCZEŃ

Krakow

Beijjng

Tel Aviv

Sendai

Seoul

Tokyo

Fukuoka

Amman

route map

Bangkok Ho Chi Minh Singapore**

Trondheim

LOT W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ. POŁĄCZENIA KRAJOWE I Z TALLINA Oslo

St Petersburg Orebro

Stockholm

TALLINN

Gothenburg Copenhagen

Groningen

Amsterdam

Gdansk

Hamburg

Szymany*

Szczecin

Bydgoszcz Poznan Zielona Gora

Berlin

Brussels

Vilnius

WARSAW

Lublin Wroclaw Katowice Krakow Rzeszow

Kiev (Boryspil) Kiev (Zhuliany)

Lviv

Munich

Vienna Odessa

Rijeka Nice

połączenia LOT realizowane we współpracy z linią Nordica/ LOT connections in cooperation with Nordica

Constanca nowe kierunki/new destinations

Ohrid

lot.com

połączenia LOT/LOT flights

Constanca Split

Ohrid

Tel Aviv

połączenia sezonowe/seasonal flights

* od marca 2018 r./from March 2018

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 117

117

117

15.12.2017 19:21


LOT W EUROPIE POŁĄCZENIA PRZEZ WARSZAWĘ

Helsinki

Oslo*

Tallinn

Stockholm Gothenburg

Edinburgh

Moscow

Riga

Copenhagen Hamburg Amsterdam

London

Brussels

Düsseldorf

Palanga Kaliningrad

Berlin

Kaunas** Vilnius Minsk

WARSAW

Kiev (Boryspil) Kharkiv Frankfurt Kiev (Zhuliany) Luxembourg Nuremberg** Prague Lviv Stuttgart Munich Linz Vienna Zurich Košice Salzburg Chisinau Graz Innsbruck Geneva Budapest Odessa Klagenfurt Cluj-Napoca Lyon Milan Ljubljana Turin Zagreb Venice Pula Bucharest Belgrade Nice Zadar Split Dubrovnik Barcelona Sofia Podgorica

route map SIATKA P OŁĄCZE Ń

St Petersburg

Paris

Porto

Madrid

Lisbon

Istanbul

Ankara

połączenia LOT/LOT flights

Lyon Oslo Split

połączenia code-share/code-share flights nowe kierunki/new destinations połączenia sezonowe/seasonal flights

* od marca 2018 r./from March 2018 ** od maja 2018 r./from May 2018

BEZPIECZEŃSTWO

safety

BEZPIECZEŃSTWO NA POKŁADZIE SAMOLOTÓW LOT ❚ SAFETY ON BOARD LOT AIRCRAFT

lot.com

Zakaz palenia (również papierosów elektronicznych) ❚ No smoking (including e-cigarettes)

Nie pijemy alkoholu wniesionego na pokład lub kupionego w Duty Free ❚ Do not drink alcohol brought on board or purchased in Duty Free

DEKLARACJE CELNE ❚ CUSTOMS DECLARATIONS Wzór wypełnienia deklaracji celnych znajdą Państwo w systemie rozrywki pokładowej (w rejsach dalekodystansowych). ❚ Sample of custom declaration form can be found in the inflight entertainment system (on long-haul flights)

Podczas lotu ❚ During the flight

Podczas startu i lądowania laptop musi być umieszczony w kieszeni fotela lub na półce bez możliwości połączeń, wysyłania SMS-ów czy używania bluetootha ❚

During take-off and landing laptop must be placed in seat pocket, or the locker above without the possibility of calls, send SMS or use the bluetooth

FILMOWANIE/FOTOGRAFOWANIE PERSONELU LOTNICZEGO I POKŁADOWEGO ❚ FILMING/PHOTOGRAPHING OUR FLIGHT AND CABIN CREW Uprzejmie prosimy o uszanowanie prywatności naszych pracowników podczas nagrywania filmów i robienia zdjęć na pokładach samolotów PLL LOT. ❚ Please respect personal privacy of our staff when filming and photographing on board PLL LOT aircraft.

118 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 118

15.12.2017 19:21

AK10


DO Ł ĄCZ PODRÓŻUJ KOR KO R Z YSTA J

100% korzyści za 50% pierwszej opłaty rocznej wybierz ybierz kartę Diners c club lot i zyskaj: ■ ■ ■ ■

Możliwość gromadzenia mil Miles & More Ubezpieczenie podróży zagranicznej do 1 mln PLN* Wstęp do saloników na lotniskach Nawet do 59 dni bez odsetek

*Suma ubezpieczenia określona w polisach dla każdego zakresu ubezpieczenia – maksymalna kwota, do wysokości której ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność w przypadku zaistnienia zdarzenia objętego ochroną ubezpieczeniową, z zastrzeżeniem odpowiednich postanowień szczególnych warunków ubezpieczenia.

szcze GÓ inersclub szczeGÓły na www www.Dinersclub.pl

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 119 AK1028_reklama_do_kalejdoskopu.indd 1

15.12.2017 19:21 2017.12.01 12:49:30


BAGAŻ REJESTROWANY

checked baggage

BAGAŻ REJESTROWANY PRZEWOŻONY W LUKU BAGAŻOWYM ❚ CHECKED LUGGAGE ALLOWANCES LOT BUSINESS CLASS

LOT PREMIUM ECONOMY

na długie dystanse ❚ on long haul flights

na długie dystanse ❚ on long haul flights

na krótkie i długie dystanse ❚ on short and long haul flights

+

23 kg max

+

32 kg max

23 kg max

LOT BUSINESS CLASS

LOT PREMIUM ECONOMY

na krótkie dystanse ❚ on short haul flights

32 kg max

+

23 kg max

32 kg max

+

23 kg max

BAGAŻ DLA DZIECI DO LAT DWÓCH ❚ LUGGAGE ALLOWANCES FOR CHILDREN UP TO 2 YEARS OF AGE

wózek składany ❚ folding buggy

23 kg max

fotelik samochodowy ❚ car seat

LUB OR

BAGAŻ PODRĘCZNY

LOT BUSINESS CLASS

na długie dystanse ❚ on long haul flights

8 kg max

+

= 12 kg

LOT PREMIUM ECONOMY

na krótkie dystanse ❚ on short haul flights

+

9 kg

= 18 kg

8 kg max

Dodatkowo do kabiny można zabrać albo torbę z latopem, albo torebkę damską o maksymalnych wymiarach 40 x 30 x 8 cm oraz o maksymalnej wadze 2 kg. Ze względów bezpieczeństwa cały bagaż kabinowy musi zmieścić się w szafkach nad głowami lub pod fotelem przed pasażerem. Wszystkie bagaże przekraczające dozwolone wymiary będą musiały być przepakowane lub zostaną nadane jako bagaż rejestrowany i będzie pobrana opłata według cennika. ❚

ZWIERZĘTA NA POKŁADZIE ❚ ANIMALS ON BOARD

o maksymalnym wymiarze do 158 cm ❚ a maximum of up to 158 cm

LOT ECONOMY CLASS na krótkie i długie dystanse ❚ on short and long haul flights

(max waga jednej sztuki: 8kg ❚ max unit weight: 8kg)

na krótkie i długie dystanse ❚ on short and long haul flights

9 kg max

+

23 kg max

carry-on baggage

LOT PREMIUM ECONOMY

BAGAŻ PODRĘCZNY PRZEWOŻONY NA POKŁADZIE ❚ CARRY-ON LUGGAGE ALLOWANCES

Suma trzech wymiarów bagażu rejestrowanego nie powinna przekraczać 158 cm. ❚ The sum of three dimensions should not exceed 158 cm

na krótkie dystanse ❚ on short haul flights

8 kg max

Suma trzech wymiarów bagażu podręcznego (długości, szerokości i wysokości) nie może przekraczać 118 cm ❚ The sum of three dimensions ( length, width and height) should not exceed 118 cm

55

23

PRZYDATNE INFORMACJE useful information

32 kg max

40

+

32 kg max

LOT ECONOMY CLASS

In addition one of the following items (max. 40 cm x 30 cm x 8 cm; 2 kg) may be taken into the cabin free of charge: a laptop case or a lady’s handbag, a lady’s purse or a gentlemen’s handbag. Hand luggage must fit in the overhead shelf on board or under the preceding front passenger’s seat. All luggage exceeding the permitted size, will have to be packaged or to be given as checked baggage and will be charged according to the price list.

Ze względów bezpieczeństwa podróżujące na pokładzie samolotu zwierzęta muszą pozostać w trakcie całej podróży w przeznaczonej do tego celu torbie lub klatce. ❚ For safety reasons, animals travelling on board the aircraft must remain in a dedicated bag or cage during the entire trip.

>>

lot.com 120

20

22

PŁYNY W BAGAŻU PODRĘCZNYM ❚ LIQUIDS IN YOUR HAND LUGGAGE

100 ml MAX

Szczegółowe informacje na temat wymienionych ograniczeń na stronie www.lot.com. ❚ Detailed Information regarding the abovementioned limitations is available at www.lot.com

Informacje zamieszczone w magazynie są aktualne na dzień oddania magazynu do druku. Aktualna oferta i wysokość opłat za przewóz dodatkowego bagażu dostępne są w biurach sprzedaży, Call Center bądź na stronie internetowej lot.com ❚ The information published in the magazine is valid as at the date the magazine goes to print and it does not constitute a commercial offer within the meaning of the Civil Code. In order to confirm the validity of this information please consult LOT Polish Airlines sales assistants at sales offices, contact the Call Centre or visit the website: lot.com. Na niektórych połączeniach obsługiwanych małymi samolotami mogą obowiązywać dodatkowe restrykcje odnośnie wielkości bagażu podręcznego. ❚ Additional carry-on luggage restrictions may apply for certain flights operated by small aircraft. Torba-kosz do przewozu niemowląt lub fotelik samochodowy mogą być zabierane na pokład w miarę wolnego miejsca. A baby basket or a car seat can be taken on board, if space is available. Z rynku polskiego obowiązuje dodatkowa opłata serwisowa. ❚ An extra charge applies to outbound flights from Poland.

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 120

15.12.2017 19:21


115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 121

15.12.2017 19:21


SAMOLOTY DALEKODYSTANSOWE

Long-haul aircraft

Boeing NEW 2017 787-9 Dreamliner

NE

NEW 2018

FLOTA fleet

Boeing 787-8 Dreamliner

NEW 2018 2017

lot.com 122

4* 62,82 m 60,17 m 875 km/h 13 350 km 24/21/249

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc BC/PEC/EC Capacity

8 56,72 m 60,17 m 875 km/h 12 650 km 18/21/213

LOT BUSINESS CLASS

LOT PREMIUM ECONOMY

LOT ECONOMY CLASS

Dla Twojego komfortu fotele rozkładają się do pełnej pozycji leżącej. The seats fully recline to a flat position for ultimate comfort.

Specjalnie dla Ciebie klasa ekonomiczna o podwyższonym standardzie. A premium economy class designed especially with you in mind.

System rozrywki pokładowej z indywidualnymi monitorami. An in-flight entertainment system with individual screens

SAMOLOTY ŚREDNIO- I KRÓTKODYSTANSOWE

NEW 2017

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range miejsc BC/PEC/EC Capacity

Medium and short-haul aircraft

LOT BUSINESS CLASS

LOT PREMIUM ECONOMY

Na krótkich i średnich dystansach miejsce obok Ciebie jest zarezerwowane specjalnie dla Twojego komfortu. On short and medium-haul flights the seat next to you is reserved with your comfort in mind.

Korzystaj z podwyższonego komfortu podróży w przystępnej cenie. Enjoy higher travel comfort at an affordable price.

LOT ECONOMY CLASS DOMESTIC LOT ECONOMY CLASS Wysoki standard podróży w najatrakcyjniejszej cenie. The high standard of travel in the most attractive price.

Boeing 737 MAX 8

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

6 ** 39,52 m 35,92 m 839 km/h 5750 km 186

Boeing 737-800

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

4 39,47 m 35,78 m 834 km/h 5435 km 186

Boeing 737-400

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

3 36,40 m 28,90 m 795 km/h 3500 km 162

* dostawa pierwszego planowana w marcu 2018 r., kolejne w 2018 i 2019 r. / * delivery of the first is scheduled for March 2018, the other ones are expected to arrive in 2018 and 2019 ** dwa samoloty dostarczone, dostawa kolejnych w 2018 i 2019 r. / ** two aircraft have been delivered, delivery of the other ones scheduled in 2018 and 2019

122

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 122

15.12.2017 19:21


SAMOLOTY ŚREDNIO- I KRÓTKODYSTANSOWE

NEW 2018

Embraer 195

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

6+6* 38,65 m 28,72 m 870 km/h 3990 km 112

Embraer 175

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

12** 31,68 m 26,00 m 870 km/h 3300 km 82

Embraer 170

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

6 29,90 m 26,00 m 870 km/h 3700 km 70

Bombardier DHC-8Q400

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

10 32,83 m 28,42 m 666 km/h 2500 km 78

FLOTA fleet

SAMOLOTY WE WSPÓŁPRACY Z NORDICĄ

Medium and short-haul aircraft

LOT & Nordica aircraft

LOT w krajach bałtyckich. Współpraca LOT-u z przewoźnikiem Nordica Samoloty estońskiej linii od listopada 2016 r. wykonują połączenia w ramach siatki LOT-u. Dzięki temu wszystkie rejsy z Tallinna, realizowane samolotami Bombardier: CRJ700 i CRJ900, mają oznaczenie polskiego przewoźnika (LO). Dla pasażerów oznacza to zwiększenie liczby dostępnych połączeń i uatrakcyjnienie oferty przewozowej

LOT in the Baltic States. Cooperation between LOT and Nordica

Bombardier CRJ900ER

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

9 36,34 m 24,85 m 790 km/h 2500 km 90

Bombardier CRJ700ER

Liczba Number in fleet Długość Length Rozpiętość Wing span V przelotowa Cruising speed Zasięg max Range Liczba miejsc Capacity

2 32,33 m 23,25 m 790 km/h 2650 km 70

* dostawy sześciu sztuk w 2018 r. / * delivery of six aircraft in 2018 ** w tym dwa egzemplarze do dyspozycji rządu / ** including two aircraft at the disposal of the Polish government

lot.com

The aircraft of the Estonian airline have been operating flights within the LOT network since 2016. Owing to this, all flights from Tallinn operated by the Bombardier CRJ700 and CRJ900 aircraft are marked with the symbol of the Polish carrier (LO). Passengers can thus avail themselves of a larger number of available flights and a more attractive offer.

123 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 123

15.12.2017 19:21


KURACJA PRZECIWZMARSZCZKOWA Z KWASEM L-ASKORBINOWYM

Nawilżająco-Odżywczy Krem Przeciwzmarszczkowy na noc

Zestaw roztworów hialuronowych z kwasem L-askorbinowym o koncentracji 5%-10%-15%

Intensywny Ochronny Krem Przeciwzmarszczkowy na dzień SPF 30

Wielopoziomowa kuracja przeciwzmarszczkowa, zapewniająca szybki i widoczny efekt na skórze, dzięki połączeniu 100% stabilnego kwasu L-askorbinowego z roztworem kwasu hialuronowego i jednoczesnym stosowaniu kremów na dzień i na noc. Skóra po zakończonej kuracji zyskuje efekt odmłodzenia, jest rozświetlona oraz dogłębnie nawilżona. Odzyskuje blask, wyraźnie odczuwalną gładkość oraz sprężystość.

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 124

15.12.2017 19:21


L-ASCORBIC POWER TREATMENT

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 125

15.12.2017 19:21


SYSTEM ROZRYWKI POKŁADOWEJ

SYSTEM ROZRYWKI P OKŁADOWEJ in-flight entertainment system

FILMY ❚ MOVIES

GRY ❚ GAMES

TV ❚ TV

AUDIO ❚ AUDIO

DLA DZIECI ❚ KIDS

O NAS ❚ ABOUT US

E-READER

W styczniu w ramach naszej oferty rozrywki pokładowej na rejsach długiego zasięgu oferujemy Państwu ponad 100 filmów i seriali (w tym produkcje chińskie, rosyjskie, japońskie i koreańskie) oraz koncerty, programy rozrywkowe i gry. Ponadto wewnątrz systemu rozrywki pokładowej znajdą Państwo zakładkę „O nas”, która zawiera historię naszych linii lotniczych. W ramach styczniowego menu przygotowaliśmy dla Państwa m.in.: piękny i nowatorski film „Twój Vincent”. Jednym ze współtwórców tego festiwalowego hitu jest polska reżyserka Dorota Kobiela. Wszystkie kadry z filmu zostały namalowane farbą olejną, co jeszcze bardziej potęguje efekt zanurzenia się w historii tytułowego Vincenta van Gogha. W naszej ofercie znajdą Państwo również selekcję polskich filmów klasycznych, do obejrzenia których serdecznie Państwa zachęcamy. W tym miesiącu naszym najmłodszym pasażerom polecamy filmy animowane takie jak: „LEGO® NINJAGO: FILM”, „Bociany”, czy „BFG: Bardzo Fajny Gigant”. ❚ In January, we would like to offer you over 100 movies and TV series (including Chinese, Russian, Japanese, and Korean productions) as well as concerts, and a selection of entertaining shows and games. We encourage you to check it out yourself aboard our long-haul flights. Please take a look at the “About us” section which contains the history of LOT Polish Airlines. In this month, we would like to propose you a beautiful and innovative movie Loving Vincent. The film was co-directed by a Polish artist Dorota Kobiela. The whole story is presented as a dynamic oil-painting. Also, we encourage you to discover classics of Polish cinema. Therefore, especially for you, we prepared a selection of best Polish movies. Our youngest passengers may like animated movies such as: The LEGO Ninjago Movie, Storks, or The BFG.

DLA DZIECI

lot.com

in-flight entertainment

LEGO® NINJAGO: FILM (2017) ❚ THE LEGO NINJAGO MOVIE

for kids

BOCIANY (2016) ❚ STORKS

BFG: BARDZO FAJNY GIGANT (2016) ❚ THE BFG

126 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 126

15.12.2017 19:21


Połączenia LOT-u do Ameryki Północnej. ❚ LOT flights to North America

WARSAW Krakow Chicago

Toronto New York (Newark) New York (JFK)

Rzeszow Budapest

Los Angeles

WY DARZE NIA

LOT news

Po 10 latach przerwy LOT przywraca bezpośrednie DO IZRAELA JUŻ Z SZEŚCIU POLSKICH MIAST połączenie między stolicą Podkarpacia a Nowym flights to israel from six polish cities Jorkiem i New Jersey, czyli dużymi ośrodkami Za sprawą LOT-u Izrael stał się dla turystów z Polski jednym z najpopularniejszych kierunków amerykańskiej Polonii. Rejsy między Rzeszowem wakacyjnych w basenie Morza Śródziemnego. W ubiegłym roku LOT przewiózł na tych trasach a Newark zaczną się od 29 kwietnia. Będą prawie 200 tys. pasażerów, czyli 2,5 razy więcej niż rok wcześniej. Między Polską a Izraelem obsługiwane raz w tygodniu – Boeingami 787 Rio de Janeiro przewoźnik ma już w swojej ofercie 21 połączeń tygodniowo. Dreamliner. Start z Newark planowany jest w LOT lata do Tel Awiwu z Warszawy – dwa razy dziennie. Do tego dochodzą rejsy z portów każdą niedzielę o godz. 19:25, a lądowanie w regionalnych: Wrocławia i Lublina (dwa razy w tygodniu) oraz Gdańska, Poznania i Rzeszowa Rzeszowie następnego dnia (raz w tygodniu). Bilety na ten ostatni kierunek pojawiły się w sprzedaży o 10:10 (czasu miejscowego). Z Rzeszowa w grudniu, ale Boeinga 737 z pasażerami LOT-u zobaczymy między Rzeszowem i Tel pasażerowie będą mogli wylecieć bezpośrednio Awiwem od 11 marca. Z głównego miasta Izraela do stolicy Podkarpacia pasażerowie będą do Nowego Jorku w poniedziałki o 14:10, żeby mogli wyruszyć w każdą niedzielę o godz. 21:15, żeby wylądować o 0:05. Start z Rzeszowa wylądować o 17:40 – po uwzględnieniu różnicy zaplanowany jest w poniedziałki o godz. 05:50, a lądowanie w Tel Awiwie o 10:25. ❚ LOT has czasu. made Israel one of the most popular holiday destinations in the Mediterranean Basin for Rzeszów-Newark to obecnie 9. połączenie LOT-u do Polish tourists. We carried nearly 200,000 passengers there last year, i.e. 2.5 times more than in Ameryki Północnej. Polski przewoźnik oferuje rejsy the preceding year. LOT now offers 21 flights per week to Israel. z Warszawy do: Nowego Jorku (JFK), Newark, LOT now flies to Tel Aviv from Warsaw twice a day. There are also flights from Wrocław and Chicago, Los Angeles i Toronto oraz z Krakowa do Lublin (twice a week), and Gdańsk, Poznań and Rzeszów (once a week). Tickets for Rzeszów Chicago. Od maja zabierze pasażerów do Chicago flights have been available since December, but flights to and from Tel Aviv will not be via i Nowego Jorku z Budapesztu. Będą to pierwsze w a Boeing 737 until 11 March. You can fly from Israel’s largest city to Rzeszów every Sunday at historii LOT-u bezpośrednie, regularne połączenia 20:50, and arrive at 23:35. Departures from Rzeszów are scheduled on Mondays at 6:05, and do USA wykonywane spoza terytorium Polski. arrive in Tel Aviv at 10:50. ❚ After a 10-year absence in the flight network, LOT is resuming direct connections between the Subcarpathian capital and New York City and New Jersey, i.e. two prominent cities with a high number of Polish expats. Flights between Rzeszów and Newark will be operated once a week by Boeing 787 Dreamliners from 29 April. Flights will depart from Newark on Sundays at 19:25 and arrive in Rzeszów at 10:00 (local time) the following day. You can travel from Rzeszów to New York City on Mondays at 14:10. Arrival time is 17:40 (local time). The Rzeszów-Newark route is LOT’s ninth North American destination. The Polish carrier now offers flights from Warsaw to New York City (JFK), Newark, Chicago, Los Angeles and Toronto, and from Kraków to Chicago. As of May, LOT will start flying to Chicago and New York City from Budapest. This will be our first ever direct, regular Tel Awiw. Miasto piaszczystych plaż, nocnych klubów i nowoczesnych technologii ❚ flight to the USA operated outside Poland. Tel Aviv. The city of sandy beaches, nightclubs and new technologies.

lot.com

RZESZÓW-NEWARK. NOWE POŁĄCZENIE DO AMERYKI rzeszów-newark. new route to america

127 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 127

15.12.2017 19:22


lot.com

SYSTEM ROZRYWKI P OKŁADOWEJ in-flight entertainment system

WYBRANE NOWOŚCI W STYCZNIU /Selected new movies in January:

KINGSMAN: ZŁOTY KRĄG (2017) ❚ KINGSMAN: THE GOLDEN CIRCLE

WOJNA PŁCI (2017) ❚ BATTLE OF THE SEXES

GOODBYE CHRISTOPHER ROBIN (2017)

TWÓJ VINCENT (2017) ❚ LOVING VINCENT

KINGSMAN: TAJNE SŁUŻBY (2014) ❚ KINGSMAN: THE SECRET SERVICE

MAŁA MISS (2006) ❚ LITTLE MISS SUNSHIN

MARLEY I JA) (2008) ❚ MARLEY & ME

OSOBLIWY DOM PANI PEREGRINE (2016) ❚ MISS PEREGRINE'S HOME FOR PECULIAR CHILDREN

OBROŃCY SKARBÓW (2014) ❚ THE MONUMENTS MEN

A WIĘC WOJNA (2012) ❚ THIS MEANS WAR

POINT BREAK - NA FALI (2015) ❚ POINT BREAK

SĘDZIA (2014) ❚ THE JUDGE

ZANIM ODEJDĄ WODY (2010) ❚ DUE DATE

JA, ROBOT (2004) ❚ I, ROBOT

BRAVEHEART - WALECZNE SERCE (1995) ❚ BRAVEHEART

128 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 128

15.12.2017 19:22


115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 129

15.12.2017 19:22


Często podróżujesz?

Do you travel a lot?

Skorzystaj z przywilejów programu Miles & More i odkryj świat wygodnych podróży

Take advantage of the Miles & More loyalty program and discover the world of comfortable journeys

Gromadź i wykorzystuj mile z LOT-em oraz wszyst- Earn and spend miles with LOT and all Star Alliance airlines partners kimi liniami lotniczymi sojuszu Star Alliance Gromadź i wykorzystuj mile nie tylko w liniach lotniczych, ale także skorzystaj z oferty karty kredytowej, ubezpieczenia podróżnego, hotelu oraz wielu innych partnerów

Earn and spend miles not only for award tickets but also take advantages of credit card, travel insurance, hotel and many more partners

Korzystaj z bezpłatnej rejestracji

Registration is free

Dzieci od 2-go roku życia mogą być uczestnikami programu i gromadzić mile

2 years old children can also be members of the program and earn miles

Zapisz się do newslettera i zyskaj aż 500 mil premiowych

Subscribe to our newsletter and earn 500 award miles

Skorzystaj z promocji i poleć do Toronto, Chicago, Nowego Jorku i Los Angeles już za 30 000 mil

Take advantage of our promotion and fly to Toronto, Chicago, New York and Los Angeles for just 30,000 miles

miles-and-more.pl 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 130

15.12.2017 19:22


l 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 131

15.12.2017 19:22


Styczeń w promieniach słońca! Leć z nami do Tel Awiwu bezpośrednio z Gdańska, Lublina, Poznania, Rzeszowa Wrocławia i Warszawy!

January in the sunshine!

Fly with us to Tel Aviv directly from Gdansk, Lublin, Poznan, Rzeszow Wroclaw and Warsaw!

lot.com

132 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 132

15.12.2017 19:22


Nowoczesne miasto z bogatą historią Tel Awiw – fascynujące miasto ze śródziemnomorskim klimatem, nazywane kosmopolityczną perłą Bliskiego Wchodu jest kwintesencją współczesnego Izraela. Ta uwielbiana przez turystów metropolia łączy w sobie bogatą historię z nowoczesnością, a odkrywanie jej dostarcza wielu niezapomnianych wrażeń. Tel Awiw to faktycznie dwa połączone miasta – starożytna, pełna wąskich uliczek i klimatycznych zaułków Jafa oraz dynamiczny Tel Awiw – ważne centrum finansowe, gospodarcze i naukowe Izraela. Życie tętni tu nieustannie, słońce świeci ponad 300 dni w roku, a wśród niezliczonych atrakcji każdy znajdzie coś dla siebie.

Raj dla pasjonatów architektury Miłośników architektury z pewnością zachwyci Białe Miasto - zespół modernistycznych budynków mieszkalnych z pierwszej połowy XX wieku. Ten unikatowy w skali świata kompleks architektoniczny, wybudowany głównie w stylu Bauhaus, został wpisany w 2003 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Tel Awiw może pochwalić się największą liczbą budynków wybudowanych w tym stylu.

Nieograniczone możliwości wypoczynku Tel Awiw kusi możliwościami wypoczynku i zabawy. Słynie przede wszystkim z szerokich, piaszczystych plaż i idealnych warunków do uprawiana rozmaitych sportów wodnych. Wzdłuż wybrzeża – od mariny do starego portu w Jafie - ciągnie się wielokilometrowa promenada pełna biegaczy, grup tancerzy i miłośników jogi. Poza plażowaniem miasto oferuje szeroką gamę innych aktywności – od zwiedzania muzeów, których zbiorów nie powstydziłyby się największe metropolie świata, po zabawę w licznych klubach. Nietrudno tu trafić na dobry spektakl, koncert lub ciekawą wystawę. Bogate, pełne smakołyków izraelskiej kuchni menu restauracji i barów nacieszy każde, najbardziej wymagające podniebienie.

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 133

15.12.2017 19:22


LOT DL A F IRM

lot.com 134 115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 134

15.12.2017 19:22


115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 135

15.12.2017 19:22


Bo 57

5

P

P

K

Ka mu Ha

Sa is

Mi og nik Sal yel

Me

Z

M ju Ze

So Le

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 136

15.12.2017 19:22


PRZEKĄSKI I POSIŁKI / SNACKS & MEALS

GOURMET

NEW

NEW

NEW

Bounty, Mars 57 g, 70 g

Twix Xtra, 2 x Snickers 75 g

Żelki Haribo Haribo jelly bears 100 g

Orzeszki ziemne solone Salted peanuts 100 g

Mieszanka Studencka Mix of nuts, raisins, almonds 100 g

M&M’s 90 g

Pringles Paprika, Original 40 g

5 PLN

5 PLN

8 PLN

8 PLN

8 PLN

10 PLN

10 PLN

Propozycje na śniadanie / Breakfast proposals DayUp green

DayUp blue

Mus owocowy: jabłkowo-truskawkowy -śliwkowy z ziarnami zbóż i jogurtem Stewed fruit: apple-strawberry-plum, grains cereals and yoghurt 120 g

Mus owocowy: bananowo-gruszkowo-jagodowy z ziarnami zbóż i jogurtem Stewed fruit: banana-pear-berry, grains cereals and yoghurt 120 g

6 PLN

6 PLN

Owsianka

Zupa pomidorowa

Oatmeal 50 g

Tomato soup 65 g

6 PLN

8 PLN

Posiłki świeże / Fresh meals Kanapka z szynką / Ham sandwich

Kanapka z serami / Cheese sandwich

Kanapka z szynką, sałatą endywia, ogórkiem konserwowym i musztardą gruboziarnistą z miodem Ham sandwich with endive salad, pickled cucumber and honey mustard

Rogal wieloziarnisty z serem wędzonym i serem radamer, rukolą, suszonymi pomidorami i czarnymi oliwkami Multigrain bread with two kind of cheese: smoked cheese and radamer cheese, rucola, dried tomatoes and black olives

12 PLN

Sałatka z kurczakiem i słonecznikiem / Chicken salad Mix sałat z kurczakiem w przyprawach orientalnych, świeży ogórek, pomidorki koktajlowe, żółta papryka, ziarna słonecznika i sos vinegrette pomidorowy Salad mix with oriental chicken, fresh cucumber, cherry tomatoes, yellow pepper, sunflower seeds and tomato vinaigrette

12 PLN

Danie ciepłe mięsne / Hot meat meal

12 PLN

Gnocchi buraczane ze smażonym kurczakiem i blanszowanym groszkiem cukrowym z sosem śmietanowym i odrobiną wina Beetroot gnocchi with fried chicken and blanched snow peas with wine based cream sauce

12 PLN

Menu serwowane podczas większości rejsów krótkiego zasięgu trwających powyżej 2 godzin, z wyjątkiem: BUD, KSC, LWO, PRG i VNO/Fresh meal offer available on all short haul flights over 2 hours except BUD, KSC, LWO, PRG and VNO NO SUGAR

Zestaw dla dzieci / Set for kids M&M’s, samolot-zabawka, 100% sok Leon albo Czekotubka / M&M’s, airplane toy, Leon juice - 100% fruit and carrots or Czekotubka Zestaw dostępny podczas wybranych rejsów / Set available during selected flights Sok Leon - 100% jabłko, marchew, banan 300 ml albo Czekotubka 50 g Leon juice - 100% fruit and carrots 300 ml or Czekotubka 50 g Rejsy europejskie i na Bliski Wschód European and Middle East flights

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 137

NEW

lub/or

20 PLN

5 PLN Rozkładowe rejsy międzykontynentalne Scheduled intercontinental flights

Rejsy czarterowe Charter flights

15.12.2017 19:22


NAPOJE I ALKOHOLE / BEVERAGES & ALCOHOLIC BEVERAGES

GOURMET

Napoje / Beverages

Kawa i Herbata / Coffee & Tea

NEW

Napoje energetyczne Energy drinks BLACK SAMURAI MANGO, BLACK 0,25 l

Lipton Ice Tea Green/Lemon, 0,33 l Schweppes 0,33 l

Soki: jabłkowy, pomarańczowy, pomidorowy Juices: apple, orange, tomato 0,3 l

Pepsi, Pepsi bez cukru /no sugar, Mirinda, 7UP 0,33 l

Woda gazowana i niegazowana Krystaliczne Źródło Sparkling or still water Krystaliczne Źródło 0,5 l

5 PLN

5 PLN

5 PLN

5 PLN

5 PLN

Wyjątkowa cena / Special price

Kawa / Coffee Kawa espresso / Espresso Coffee Kawa bezkofeinowa / Decaffeinated coffee Herbata / Tea Perfect Ceylon Tea Elegant Earl Grey Ceylon Green Tea Berry Sensation

6 PLN

NEW

Ptasie Mleczko Waniliowe 380 g

Praliny Serce w puszce Heart Asorted Pralines 263 g

Praliny Chopin w puszce Chopin Asorted Pralines 263 g

20 PLN 30 PLN

65 PLN 80 PLN

65 PLN 80 PLN

Alkohole* / Alcoholic beverages*

Piwo Heineken** Heineken Beer 0,33 l

Prosecco Ponte 0,2 l

Whiskey Jameson 0,05 l

8 PLN

15 PLN

12 PLN

NEW SIZE

Wino wytrawne** Beefeater Gin 0,05 l białe, czerwone Dry white or red wine 0,187 l

10 PLN

12 PLN

Cydr Lubelski Lubelski Cider 0,5 l

Wódka Wyborowa Vodka Wyborowa 0,05 l

10 PLN

10 PLN

*Uprzejmie informujemy, że alkohol sprzedajemy tylko osobom powyżej 18. roku życia. Mogą wystąpić różnice w asortymencie dostępnym na pokładzie / Please note that the sale of alcohol is allowed for persons over 18 years of age only. There may be differences in the assortment available on board. **Bezpłatne na wszystkich lotach międzykontynentalnych / Free of charge on all intercontinental flights

Ceny towarów podawane są w złotych polskich (PLN). Płatność może być realizowana gotówką w złotych polskich (PLN) oraz w euro (EUR) – również w bilonie, w dolarach amerykańskich (USD) i w dolarach kanadyjskich (CAD) – z wyłączeniem bilonu, lub za pomocą kart kredytowych. Maksymalna wartość jednorazowych zakupów dla kart kredytowych: VISA, MasterCard, Diners Club, JCB International, American Express i PolCard jest limitowana do 4000 PLN. Limit dla kart Maestro to 50 PLN, płatność tylko metodą zbliżeniową. Prices are quoted in Polish zloty (PLN). We gladly accept credit cards, or cash in Polish Zloty (PLN), Euro (EUR)– including coins, and US Dollars (USD) or Canadian Dollars (CAD)– except for coins. The maximum value of one-off purchases for VISA, MasterCard, Diners Club, JCB International, American Express and Polcard credit cards is limited to 4000 PLN. For Maestro cards payment is limited to 50 PLN, only contactless. Uprzejmie prosimy o przygotowanie odliczonej kwoty za posiłek. Dziękujemy! To speed up the process please prepare the exact amount of money if possible. Thank you for your cooperation! Asortyment jest uzależniony od trasy i długości rejsu. Przepraszamy za ewentualne ograniczenia w wyborze pozycji z menu. We do our best to provide full selection, however please accept our sincere apologies if some items are not available during this flight.

Rejsy europejskie i na Bliski Wschód European and Middle East flights

115_KA_01_LOTINFO_CS6.indd 138

Alkohol jest sprzedawany pasażerom powyżej 18. roku życia. Spożywanie własnego alkoholu jest zabronione. We offer alcoholic beverages for passengers above 18 years old only. Consumption of your own alcohol on board is not permitted. PLL LOT SA zastrzegają sobie możliwość zmiany cen bez wcześniejszego uprzedzenia. Z góry przepraszamy za ewentualne utrudnienia. All information is valid at the time of the publication. However, we reserve the right to make price alterations without prior notice. In case of such situation please accept our sincere apologies. Jeżeli chcą Państwo otrzymać fakturę za zakupy dokonane na pokładach naszych samolotów (Upgrade, Duty Free, LOT Gourmet) prosimy o przesłanie danych do faktury wraz ze skanem potwierdzenia zakupuz terminala na adres mailowy: dutyfree@lot.pl If you wish to receive an invoice for purchases made on board of our planes (Upgrade, Duty Free, LOT Gourmet) please send your invoicing details along witha scan of the proof of purchase from the terminal to the email address: dutyfree@lot.pl

Rozkładowe rejsy międzykontynentalne Scheduled intercontinental flights

Rejsy czarterowe Charter flights

15.12.2017 19:22




Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.