17 december 2025 - Meerjarenplanning 2026-2031 - Gemeenteraad

Beleidsverklaring en algemene toelichting bij het Meerjarenplan 2026 -2031

le e z r He st t e h op oekom s u c o F et d n a v

INHOUD 4

Voorwoord

5

DEEL 1: Beleidsverklaring

9 9 9 9

11 12 13 13 13 13 13 13 14 14 14 15 15 15 16

DEEL 2: Inspiratie en perspectief 1. DE VERPLICHTE STRUCTUUR VAN DE MEERJARENPLANNING 2. BACK TO BASICS: WAT IS ONZE MISSIE? 3. DE OMGEVINGSANALYSE: HOE STAAT DE GEMEENTE ER NU VOOR EN WAT KUNNEN WE VERWACHTEN? 4. HOE BELEVEN DE INWONERS HET? 5. DE VLAAMSE BELEIDSPRIORITEITEN VOOR DE LOKALE BESTUREN 6. WEGWIJZERS VOOR DE TOEKOMST 6.1. Inspiratie in de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) als breed kompas voor ons beleid 6.2. Inspiratie in de Visietekst van de Referentieregio Vlaamse Ardennen 2050 7. INSPIRATIE IN HET WENSELIJK ‘PROFIEL VOOR DE VLAAMSE GEMEENTEN IN 2030-2040’ 7.1. Een integraal veiligheidsbeleid 7.2. Een geïntegreerd omgevingsbeleid 7.3. Plannen, vergunnen en handhaven 7.4. Betaalbaar en kwalitatief wonen 7.5. Klimaatadaptatie en klimaatmitigatie 7.6. Zorg voor milieu en natuur 7.7. Duurzame mobiliteit 7.8. Een faciliterend lokaal economisch beleid 7.9. Publieke infrastructuur 7.10. Een divers vrijetijdsbeleid 7.11. Een breed welzijnsbeleid 7.12. Een sterke eerstelijnszorg 7.13. Welk soort dienstverlening moet hiervoor georganiseerd worden?

17 18 18 19 20 24

DEEL 3: Doelstellingen, actieplannen en acties 1. BELEIDSDOELSTELLING EEN: FOCUS OP EEN FINANCIEEL GEZONDE GEMEENTE 1.1. AP - Afbouw leningslast 1.2. AP - Fiscaliteit aanpassen 1.3. AP - Betere exploitatieresultaten 1.4. AP – Meer investeren dan desinvesteren

26

2. BELEIDSDOELSTELLING TWEE: FOCUS OP HET ONDERHOUD EN GEBRUIK VAN DE PUBLIEKE RUIMTE 2.1. AP - Wegen en publiek domein 2.2. AP – Sterk netwerk voor fietsers en voetgangers 2.3. AP – Verlichting 2.4. AP – Overige publieke ruimte 2.5. AP – Waterlopen 2.6. AP – Verkeer

10 10 10 10

26 27 28 28 29 29 30 30 32 33 33

3. BELEIDSDOELSTELLING DRIE: FOCUS OP EEN GROENE WOONGEMEENTE, MET EEN CENTRUM EN ACHT KERNEN 3.1. AP: Woonbeleid en Woonkwaliteit 3.2. AP – Een groene woongemeente 3.3. AP – Centrum 3.4. AP – Kernen

35 35 36 36 37 37 38 39 40

4. BELEIDSDOELSTELLING VIER: FOCUS OP EEN VELIGE, ALERTE en ZORGZAME GEMEENTE 4.1. AP – Veilig Herzele 4.2. AP - Alert Herzele 4.3. AP – Zorgzaam Herzele - veilig in het verkeer 4.4. AP - Zorgzaam Herzele – gedeelde zorg 4.5. AP - Zorgzaam Herzele - toekomstgericht zorgbeleid 4.6. AP - Zorgzaam Herzele - regie kinderopvang 4.7. AP - Zorgzaam Herzele - inclusieve en solidaire samenleving 4.8. AP - Zorgzaam Herzele - gelijke kansen en participatie

42 42 44 46

5. BELEIDSDOELSTELLING VIJF: FOCUS OP DEGELIJKE DIENSTVERLENING EN BELEIDSVOEREND VERMOGEN 5.1. AP – Team Herzele tot uw dienst 5.2. AP – Digitale en technische uitrusting 5.3. AP – Samenwerking in de regio Vlaamse Ardennen rond welzijn en vrije tijd

47 48 48 49 50 50 50 51 51 53 53

6. BELEIDSDOELSTELLING ZES: FOCUS OP VRIJE TIJD, VERBINDING, DYNAMIEK EN DE TOEKOMST 6.1. AP – Aanbod 6.2. AP – Ondersteuning 6.3. AP - Infrastructuur en publieke ruimte 6.4. AP – Erfgoed 6.5. AP – Gezondheid .

6.6. AP – Fysiek en mentaal welzijn 6.7. AP – Verbinding en communicatie 6.8. AP – Dynamiek 6.9. AP – Klimaatbewust 6.10. AP - Jeugd

55 55 65 69 71

DEEL 4: Bijlagen 1. Omgevingsanalyse door provincie in cijfers- managementsamenvatting 2. Resultaten van de Buurtenmonitor 2022 3. Financiële kerncijfers 4. Overzicht alle acties

VOORWOORD Voor u ligt het meerjarenplan 2026–2031 van het lokaal bestuur Herzele. Dit plan is geen verzameling cijfers of projecten, maar het resultaat van maanden intens overleg, analyses en moeilijke maar noodzakelijke keuzes. Het is een plan dat vertrekt vanuit eerlijkheid, verantwoordelijkheid, ambitie en een duidelijke visie op de toekomst van ons Herzele.

Eerst en vooral: dank. Dank aan onze schepenen, onze financieel en algemeen directeur, aan de domein- en afdelingscoördinatoren (DCO en ACO) en aan alle medewerkers die hun tijd, kennis en inzet in dit intens traject hebben gestoken. Dankzij hun werk ligt hier niet het plan van één burgemeester of één ploeg, maar van één volledig team dat samen de schouders zet onder de toekomst van onze gemeente.

We staan voor een harde realiteit. De stijgende kosten, indexeringen en bijkomende verantwoordelijkheden, zetten onze financiën onder druk.

Daarom kiezen we in dit plan voor drie heldere sporen: besparen waar het kan, inspanningen vragen waar het moet en blijven investeren waar het nodig is. Want een gemeente die stopt met investeren, staat stil. En Herzele weigert stil te staan!

We besparen fors binnen onze diensten en herbekijken ons patrimonium op een realistische en toekomstgerichte manier. Tegelijk vragen we een beperkte, maar noodzakelijke inspanning van onze inwoners via de personenbelasting, milieubelasting en onroerende voorheffing. Altijd met aandacht voor evenwicht, eerlijkheid en draagkracht.

Waarom doen we dit? Omdat veiligheid, zorg, infrastructuur en leefbaarheid de kerntaken van een sterk lokaal bestuur zijn! Omdat investeren in onze kinderen, onze jongeren, onze verenigingen en onze publieke ruimte geen luxe is, maar onze verantwoordelijkheid. We versterken politie en brandweer, vernieuwen onze jeugden ontmoetings-infrastructuur, investeren in verkeersveiligheid, duurzame energie, betaalbaar wonen en een moderne dienstverlening. En dat doen we doelbewust: meer investeren dan we lenen en meer aflossen dan we bijlenen.

Dit plan kiest voor een financieel gezonde toekomst, voor een groene en warme gemeente, voor sterke dienstverlening en voor participatie. Want beleid maken doen we nooit alleen. We doen het samen, met alle politieke fracties, met onze medewerkers, met onze partners en met onze inwoners.

Tot slot nogmaals mijn oprechte dank aan iedereen die meewerkte aan dit plan.

Samen met jullie zetten we de lijnen uit voor een Herzele dat vooruitgaat, niet zonder inspanningen, maar wel met overtuiging, eerlijkheid en lef.

Samen kiezen we voor de toekomst van Herzele!

Namens het college van burgemeester en schepenen Benjamin Rogiers Burgemeester

4

DEEL 1: BELEIDSVERKLARING In dit document stellen wij met onze ploeg het meerjarenplan 2026–2031 voor.

Dit plan is niet zomaar een bundel cijfers en projecten. Het is het resultaat van maanden overleg, onderzoek en moeilijke keuzes. Het is een verhaal over verantwoordelijkheid nemen, over eerlijkheid, ambitie en vooral over de toekomst van ons Herzele.

Dit is dus niet het plan van één burgemeester of één ploeg, dit is het plan van één gans team dat haar schouders onder de toekomst van Herzele zet.

Maar goed, laten we starten waar iedereen vandaag begint: bij de realiteit.

In Herzele hebben we reeds decennialang een enorm grote dienstverlening.

Ereburgemeester Johan Van Tittelboom zei wel eens dat je in Herzele alles hebt van voor de geboorte tot na het overlijden, behalve een zwembad.

Wij zijn -terecht- enorm fier op deze dienstverlening en ons personeel.

Het enige nadeel? Al dat personeel moet ook -eveneens terecht- worden betaald.

We liegen niet als we zeggen dat de loonindexeringen ook ons hebben pijn gedaan.

Daarenboven een tweede realiteit: alles wordt duurder! We voelen het allemaal.

In de winkel, bij het tanken, in de energiefactuur, in onze portefeuille.

Ook voor een lokaal bestuur is dat zo! Wij voelen die stijging misschien nog scherper.

Daarbij blijven federale en Vlaamse overheden facturen en verantwoordelijkheden doorschuiven naar de lokale besturen, vaak zonder voldoende middelen, denk maar aan de langdurig werklozen die binnenkort bij ons OCMW komen aankloppen.

Het gevolg is dat gemeenten zoals de onze gedwongen worden om zware inspanningen te leveren... En dat vraagt keuzes.

In ons meerjarenplan 2026-2031 bewandelen we drie sporen: • Ten eerste verplichten we onszelf om fors te besparen • Ten tweede vragen we inspanningen van onze inwoners • En ten derde – misschien wel het belangrijkste – blijven we toch investeren Want een gemeente die stopt met investeren, is een gemeente die stilstaat en haar toekomst opzegt. Herzele kiest voor vooruitgang, wij kiezen voor de toekomst.

Laat ons heel eerlijk met u zijn: dit is geen gemakkelijk plan.

Niet voor ons. Niet voor onze medewerkers. En niet voor onze inwoners.

We vragen inspanningen. Ook van onszelf. We besparen stevig. Aan alle diensten werd gevraagd om het in de toekomst met veel minder middelen te doen. Dat vraagt niet alleen rekenen, dat vraagt een mentale omschakeling, een andere manier van werken, van plannen, van omgaan met middelen.

We hebben projecten teruggeschroefd, plannen geschrapt en keuzes moeten maken die niet populair zijn. Zonder franjes, zonder overbodige luxe.

Tegelijk hebben we moeilijke knopen doorgehakt rond ons patrimonium. Gebouwen zoals de dekenij, de strijkwinkel en enkele kerken komen vrij en krijgen in de toekomst een nieuwe invulling. Onze landbouwgronden, die al generaties lang verpacht worden, geven we stap voor stap de kans om in volle eigendom over te gaan naar de landbouwers zelf. Dat is geen verlies, dat is het logisch doorgeven van eigendom.

Maar we vragen ook aan de Herzelenaren om inspanningen te leveren. We hebben er alles aan gedaan om hen niet extra te belasten, maar het kon niet anders.

En we weten dat dit geen makkelijke boodschap is.

Jarenlang had Herzele een uitzonderlijk lage personenbelasting van 6,9 procent.

We zijn genoodzaakt die te verhogen naar 7,5 procent.

Nog steeds onder het Vlaams gemiddelde, vergelijkbaar of lager dan onze meest 5

nabije buurgemeenten.

Onze milieubelasting, al enkele decennia 80 euro per gezin en 40 euro voor alleenstaanden, wordt gedeeltelijk geactualiseerd. Niet naar 150 euro, zoals een volledige actualisering zou vragen, maar naar 120 euro voor gezinnen en 60 euro voor alleenstaanden. Onze onroerende voorheffing stijgt van ongeveer 1008 naar 1060 opcentiemen. We hebben hierbij gezocht naar het evenwicht tussen financiële verantwoordelijkheid en sociale rechtvaardigheid.

Het is een beperkte stijging, die nodig is om onze basisdienstverlening en investeringen te blijven garanderen, zonder de draagkracht van onze inwoners uit het oog te verliezen.

Ten laatste vragen we iedereen om het kadastraal inkomen correct aan te geven. Dat is geen pesterij. Dat is gewoon eerlijk, solidair en fair tegenover iedereen.

In totaal levert deze combinatie van belastingaanpassingen onze gemeente gemiddeld ongeveer een miljoen euro extra op per jaar.

Dat is gemiddeld 30 tot 75 euro per inwoner per jaar. Concreet betekent dat ongeveer één euro per week per persoon.

We weten dat elke euro telt. Maar die euro maakt het verschil tussen een gemeente die kan blijven investeren en een gemeente die stilvalt.

En dan rijst de vraag, waarom doen we dit dan?

Omdat we willen investeren in de kerntaken van een gemeente!

Veiligheid, zorg, afval, infrastructuur.

We investeren de komende beleidsperiode zwaar in politie en brandweer.

Dat sluit perfect aan bij de verkiezingsprogramma’s van Open Vld en cd&v, waarin veiligheid en leefbaarheid hoog op de agenda stonden.

De komende zes jaar betalen we 18.640.000 euro voor meer blauw op straat, wat zich zal vertalen in 17 extra agenten en drie burgerpersoneelsleden.

Aan de brandweer zullen we dan weer 6.713.000 euro besteden, want ook daar staan we voor uitdagingen de komende jaren.

Hiermee bewijzen we eveneens dat de extra inkomsten die we genereren uit de belastingen, niet naar prestige gaan, maar naar ons aller noodzakelijke veiligheid.

Maar ook de afvalinzameling wordt duurder en de dienstverlening wordt complexer.

Dit zijn geen frivole uitgaven, dit zijn fundamenten van een veilige en leefbare gemeente.

Maar daarnaast en tegelijkertijd, en daar zijn wij bijzonder fier op, blijven we ook investeren in de toekomst van Herzele.

De komende zes jaar investeren we een totaal van 16 miljoen euro in onze gemeente.

Geld dat rechtstreeks terugvloeit naar de leefbaarheid, de veiligheid en de toekomst van elke Herzelenaar.

We focussen op de aspecten die dynamiek brengen in Herzele en die positieve persoonlijke en gemeenschapseffecten hebben: cultuur, sport, jeugdwerking en een open en duurzame blik op de toekomst.

We bouwen aan een gemeente waar alle vormen van vrije tijd toegankelijk, divers en bloeiend zijn voor iedereen, ongeacht leeftijd, achtergrond of interesses. Zo versterken we de gemeenschap en bieden we iedereen de kans om te participeren en te genieten van een rijk verenigingsleven.

We investeren in onze jeugd, want de jeugd is onze toekomst.

Het oud rusthuis maken we tot een bruisende plek waar jeugd, cultuur en ontmoeting 6

samenkomen. Chiro Herzele, onze speelpleinwerking Pinokio, onze toneelkringen, muziekverenigingen, de academie: zij krijgen daar hun plaats.

Een polyvalente zaal beneden voor iedereen en op de eerste verdieping de sociale werking, dicht bij de mensen.

KSA Hillegem, die al lang nood heeft aan nieuwe lokalen, krijgt die ook!

Ons jeugdhuis krijgt een nieuwe adem met een jeugdopbouwwerker die niet alleen de georganiseerde, maar ook de niet-georganiseerde jeugd bereikt.

Jongeren die vandaag misschien nergens hun plek vinden, moeten die hier kunnen vinden. Want een gemeente zonder plaats voor haar jongeren, bouwt geen toekomst.

We investeren ook in veiligheid en leefbaarheid. Verkeersveiligheid rond scholen, veiligere oversteekplaatsen, duidelijke signalisatie en betere verlichting, altijd in overleg met politie en de buurten zelf. Want veiligheid is geen abstract begrip, het is iets dat je elke dag voelt wanneer je ’s avonds naar huis fietst of wanneer je je kinderen naar school laat gaan.

Onze focus ligt de komende zes jaar op een financieel gezonde gemeente die meer investeert dan ze leent en meer aflost dan ze bijleent. Zo bouwen we onze schuld per inwoner af, van ongeveer 1.710 euro vandaag naar een 1.367 euro in 2031, een belangrijke stap naar een sterker en veerkrachtiger financieel beleid.

Herzele wil ook een groene woongemeente blijven, met respect voor haar landelijk karakter, haar centrum en haar acht kernen. We kiezen voor doordachte woonontwikkeling: ruimte voor starters, betaalbaar wonen, innovatieve en passende woonvormen met respect voor het bestaande weefsel.

Onze publieke ruimte krijgt de komende jaren extra aandacht. Wegen, voetpaden, fietspaden en begraafplaatsen worden systematisch aangepakt.

De fietssnelweg F414 moet onze gemeente met Aalst en de Vlaamse Ardennen verbinden. Samen met de riool- en waterbeheerder werken we verder aan de scheiding van vuil en proper water, onder andere in de Daalkouter, Houtemstraat en vele andere straten, de lijst is lang.

En samen met Fluvius zorgen we ervoor dat Herzele tegen 2028 volledig verled is, zodat we ook ‘s nachts opnieuw veilig, duurzaam en doordacht licht kunnen brengen in onze straten. Duurzaamheid dragen we immers niet als slogan, maar als opdracht.

We investeren in energiebesparende maatregelen voor onze gebouwen, zonnepanelen, vergroening van onze omgeving, uitbreiding en verbinding van groene zones en bossen.

Dankzij subsidies tot negentig procent blijven we investeren in bos- en natuurgebied.

Bomen zijn geen versiering, ze zijn onze bescherming tegen hitte, onze rust in een drukke wereld en onze erfenis voor volgende generaties.

Onze lokale economie willen we versterken met minder administratie, meer ondersteuning en meer samenwerking met onze handelaars en ondernemers.

We stimuleren starters, promoten lokaal kopen door onder andere de Heuro, ondersteunen duurzame en innovatieve initiatieven en zorgen ervoor dat ondernemen in Herzele geen hindernissenparcours is maar een kans.

Ook onze landbouwers verdienen onze steun. Lokale landbouw is een troef. Via verschillende activiteiten wordt het belang hiervan in de kijker gezet en we zetten in op duurzaamheid.

En bovenal blijven we investeren in zorg en welzijn. In het sociaal huis, in onze seniorenwerking, in doelgroepen- en gelijkekansenbeleid, in sterke samenwerkingen met onze zorgpartners, in de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers, in preventieve gezondheidszorg en in een krachtige sociale dienstverlening.

7

We versterken daarnaast onze BOA- en BKO-werking en blijven investeren in kwalitatieve, toegankelijke kinderopvang, zodat elk kind de beste start krijgt en elke ouder op ons kan rekenen. Want Herzele moet een warme gemeente zijn, waar niemand uit de boot valt.

Een modern Herzele vraagt ook een sterke, moderne, toegankelijke, klantvriendelijke en zeker ook efficiënte organisatie. Met verdere digitalisering, maar zonder mensen uit het oog te verliezen.

Team Herzele, tot uw dienst: met betere uitrusting, betere ondersteuning voor onze medewerkers en een open communicatie naar onze inwoners.

Participatie is voor ons geen modewoord. We willen dat onze inwoners meedenken, meepraten en meezoeken naar oplossingen.

Samen gaan we voor Herzele!

En daarbij nodigen we graag ook alle andere partijen uit.

Om samen te gaan voor een gezond en levendig Herzele.

Dit plan is geen eindpunt, het is een nieuw vertrekpunt.

De komende zes jaar zullen we keuzes moeten maken die onze gemeente versterken.

We zullen gericht kunnen bijsturen, vernieuwen en verbeteren waar dat nodig is.

De vraag wat de kerntaken zijn van een lokaal bestuur, hoe we onze dienstverlening nóg efficiënter kunnen organiseren, wat we best zelf doen en waar samenwerking meerwaarde biedt, die vragen moeten we ons blijven stellen. En daarbij moet alles bespreekbaar kunnen zijn, altijd met respect voor onze inwoners en voor onze personeelsleden, die elke dag het beste van zichzelf geven.

We eindigen met oprechte dank: Aan al onze diensten, medewerkers, administratie, technische dienst, sociale dienst, vrijetijdsdienst, communicatie, onthaal, onderhoud en alle anderen.

Zonder jullie bestond dit plan niet. Zonder jullie bestond Herzele niet!

Dit meerjarenplan is niet het werk van één burgemeester, maar van een gans team!

Vandaag stellen we ons meerjarenplan voor.

Maar eigenlijk zeggen we vandaag iets anders: Herzele kiest voor haar toekomst.

Met overtuiging.

Met eerlijkheid.

En met lef!

LEVE HERZELE!

8

DEEL 2: INSPIRATIE EN PERSPECTIEF Welke bouwstenen hebben we gebruikt voor deze beleidsverklaring en voor de strategische en financiële nota?

1.

DE VERPLICHTE STRUCTUUR VAN DE MEERJARENPLANNING Het meerjarenplan moet volgens het decreet en de andere regelgeving deze documenten bevatten: • De beleidsdoelstellingen, prioritaire acties en actieplannen in de aangepaste strategische nota • De financiële kerncijfers in de beleidsverklaring in de aangepaste strategische nota • Het aangepaste financieel doelstellingenplan (schema M1 (W)) • De aangepaste staat van het financieel evenwicht (schema M2 (W)) • Het aangepaste overzicht van de kredieten (schema M3 (W)) • Het overzicht van de ontvangsten en de uitgaven naar functionele aard (schema T1 (W)) • Het overzicht van de ontvangsten en uitgaven naar economische aard (schema T2 (W)) • Het overzicht van de evolutie van de financiële schulden (schema T3 (W)) • Het overzicht van de investeringen en de bijbehorende uitgaven en ontvangsten • Het overzicht van de financiële tussenkomsten voor de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en de andere verbonden entiteiten 2.

BACK TO BASICS: WAT IS ONZE MISSIE? De missie is de bestaansreden: waarvoor zijn de lokale besturen opgericht en wat is hun taak?

De missie van alle lokale besturen en dus ook van het lokaal bestuur Herzele is bepaald in het decreet lokaal bestuur (DLB), het decreet lokaal sociaal beleid (DLSB) en, wat het OCMW betreft, ook in de organieke wet op het OCMW (OCMW-wet).

Samengevat is dit de missie van een lokaal bestuur (gemeente én OCMW): ◦ Op het lokale vlak bijdragen aan het welzijn van de burgers en de duurzame ontwikkeling van het grondgebied (art. 2 DLB) ◦ Een burgernabije, democratische, transparante en doelmatige uitoefening van hun bevoegdheden verzekeren (art. 2 DLB) ◦ Bijdragen tot de maximale toegang van elke burger tot de rechten, vermeld in artikel 23 en artikel 24, § 3, van de Grondwet (art. 2 DLSB) ◦ Specifiek voor het OCMW: iedereen in staat stellen om een leven te leiden dat beantwoordt aan de menselijke waardigheid en personen en gezinnen de dienstverlening te verzekeren waartoe de gemeenschap gehouden is. Het verzekert niet alleen lenigende of curatieve doch ook preventieve hulp. Het bevordert de maatschappelijke participatie van de gebruikers. (art. 1 en 57 OCMW-wet)

• • •

3.

• • • • • • • • • •

9

DE OMGEVINGSANALYSE: HOE STAAT DE GEMEENTE ER NU VOOR EN WAT KUNNEN WE VERWACHTEN? Gemeentescan door het Vlaams Gewest Omgevingsanalyse door Provincie in Cijfers - volledig Omgevingsanalyse door Provincie in cijfers – managementsamenvatting Omgevingsanalyse Intern SDG - managementsamenvatting Omgevingsanalyse Extern SDG – managementsamenvatting Omgevingsanalyse Extern SDG – infografieken Belfius Rapport over de cluster ‘Grote Woongemeenten met toenemend aantal kinderen’ waar Herzele toe behoort Presentatie bij de jaarrekening 2024 De tool van de Vlaamse overheid om de gemeentefinanciën te monitoren Prestatiegegevens in enkele kengetallen 2024 van de organisatie

4.

HOE BELEVEN DE INWONERS HET? Naast de input van veel data is er uiteraard ook de inbreng van de inwoners: hun input is in een lokale democratie uiteraard belangrijk. Daarom hechten we veel waarde aan de resultaten van de meest fijnmazige bevraging van de laatste jaren: de Buurtenmonitor van 20212022, waarvan de samenvattende resultaten per deelgemeente/dorp achteraan deze nota opgenomen zijn.

• Buurtenmonitor 2022 • Buurtenmonitor 2022 – overzicht per deelgemeente • Conclusies van de buurtenmonitor 2022 • Verkiezingsuitslag 2024 • Input via Denk eens H 5.

DE VLAAMSE BELEIDSPRIORITEITEN VOOR DE LOKALE BESTUREN Lokale besturen kunnen met lokale acties inspelen op beleidsprioriteiten van de Vlaamse overheid of andere overheden. Ze verwijzen in de rapportering over hun (aangepaste) meerjarenplannen en jaarrekeningen bij die lokale acties naar de beleidsprioriteiten van andere overheden. Voor de beleidsprioriteiten van de Vlaamse overheid zijn externe rapporteringscodes vastgesteld.

Er zijn codes vastgesteld voor de medewerking van de lokale besturen aan de beleidsprioriteiten van het Agentschap Binnenlands Bestuur, het Agentschap Onroerend Erfgoed, het Agentschap Wegen en Verkeer, het Agentschap Wonen in Vlaanderen, het Departement Werk, Economie, Wetenschap, Innovatie en Sociale Economie, het Departement Zorg, Opgroeien, de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) en de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG).

6.

WEGWIJZERS VOOR DE TOEKOMST

6.1.

Inspiratie in de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) als breed kompas voor ons beleid De 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals of SDG’s) vormen samen een actieplan, aangenomen door de VN, om de armoede in de wereld terug te dringen en de planeet terug op koers richting duurzaamheid te plaatsen.

Deze doelen vormen een unieke fusie van twee mondiale agenda’s: duurzame ontwikkeling en ontwikkelingssamenwerking. De nadruk van deze agenda ligt op ‘universaliteit’, wat betekent dat de implementatie niet enkel in het Globale Zuiden moet gebeuren maar over de gehele planeet.

De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen zijn dus niet enkel een mondiaal, maar ook een lokaal verhaal. Daarom is de omgevingsanalyse ook opgebouwd vanuit de SDG’s.

De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) zijn 17 internationale doelen om armoede uit te bannen, de planeet te beschermen en welvaart voor iedereen te garanderen tegen 2030.

Zeven op de tien gemeenten gebruiken de SDG’s als kader voor hun lokaal beleid.

SDG 1: Geen armoede: Het uitbannen van alle vormen van armoede, overal.

SDG 2: Geen honger: Een einde maken aan honger, voedselzekerheid en betere voeding bevorderen, en duurzame landbouw ondersteunen.

SDG 3: Goede gezondheid en welzijn: Zorgen voor gezondheid en welzijn voor iedereen, op alle leeftijden.

SDG 4: Kwaliteitsonderwijs: Inclusief, gelijkwaardig en kwalitatief onderwijs en levenslang leren voor iedereen garanderen.

SDG 5: Gendergelijkheid: Gelijkheid tussen mannen en vrouwen bereiken en alle vrouwen en meisjes empoweren.

SDG 6: Schoon water en sanitair: Beschikbaarheid en duurzaam beheer van schoon water en sanitaire voorzieningen voor iedereen verzekeren.

SDG 7: Betaalbare en duurzame energie: Toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen garanderen.

SDG 8: Eerlijk werk en economische groei: Inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen bevorderen.

10

SDG 9: Industrie, innovatie en infrastructuur: Veerkrachtige infrastructuur bouwen, inclusieve en duurzame industrialisering bevorderen en innovatie stimuleren.

SDG 10: Ongelijkheid verminderen: Ongelijkheid binnen en tussen landen verminderen.

SDG 11: Duurzame steden en gemeenschappen: Steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam maken.

SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie: Duurzame consumptie- en productiepatronen verzekeren.

SDG 13: Klimaatactie: Dringende maatregelen nemen om de klimaatverandering en haar impact te bestrijden.

SDG 14: Leven in het water: Beschermen en duurzaam gebruik van oceanen, zeeën en mariene hulpbronnen.

SDG 15: Leven op het land: Beschermen, herstellen en bevorderen van duurzaam gebruik van ecosystemen, bossen beheren, woestijnvorming bestrijden en het verlies aan biodiversiteit een halt toeroepen.

SDG 16: Vrede, justitie en sterke publieke diensten: Vreedzame en inclusieve samenlevingen bevorderen, toegang tot justitie voor iedereen verzekeren en doeltreffende, verantwoordelijke en inclusieve instellingen creëren.

SDG 17: Partnerschap om doelstellingen te bereiken: De implementatiemiddelen versterken en het mondiaal partnerschap voor duurzame ontwikkeling nieuw leven inblazen.

Op Vlaams niveau werden de SDG’s omgezet in een programma met de naam Vizier 2030.

Bij het overzicht van de acties in bijlage bij dit document, wordt voor elke actie weergegeven aan welke SDG-doelstelling de actie gekoppeld is.

6.2.

Inspiratie in de Visietekst van de Referentieregio Vlaamse Ardennen 2050 In 2024 zijn de veertien steden en gemeenten van de referentieregio Vlaamse Ardennen op initiatief van het Burgemeestersoverleg gestart met een traject om een gezamenlijke toekomstvisie te ontwikkelen voor een onze regio.

De regiovorming beoogt de opzet van strategische gebiedscoalities rond maatschappelijke uitdagingen die sectoren en bestuurslagen overschrijden, waarbij de burgemeesters worden opgeroepen te komen tot transversale en bovenlokale beleidsafstemming. De opstart van de nieuwe regio Vlaamse Ardennen en het begin van een nieuwe legislatuur vormt een ideaal momentum.

Met deze toekomstvisie wil de regio komen tot een gemeenschappelijk referentiekader met gedeelde uitdagingen, kansen, doelstellingen en prioriteiten. Zo kan men beter inspelen op grote maatschappelijke veranderingen, toekomstbestendig beleid voeren en de belangen van de Vlaamse Ardennen proactief behartigen.

Vanuit een gedeelde visie op 2050 koppelen we lokale eigenheid aan regionale uitvoeringskracht: wat we alleen niet kunnen, doen we samen beter. Door expertise en capaciteit te delen, synergiën te realiseren en middelen te bundelen, vergroten we onze impact voor meer dan 200.000 inwoners, ondernemers en organisaties in onze regio.

De Visie Vlaamse Ardennen 2050 schetst een toekomstbeeld voor de regio, opgebouwd vanuit het eigen DNA en een cijfermatige omgevingsanalyse. De tekst organiseert de inhoud in vijf beleidsdomeinen (Wonen & Ruimte, Ondernemen & Werken, Landschap & Landbouw, Vrije Tijd & Toerisme, Zorg & Welzijn) en formuleert per domein uitdagingen en concrete hefbomen.

Daarnaast benoemt de visie transversale rode draden (innovatie, samenwerking, balans in ruimtegebruik, kernversterking, duurzame mobiliteit, inclusie, draagvlak, digitalisering en permanente visieontwikkeling). De uitvoering vergt samenwerking tussen lokale besturen, bovenlokale overheden en regionale partners.

Het Burgemeestersoverleg keurde deze visietekst goed als kader voor regionale samenwerking, met behoud van de beslissingsbevoegdheid van elk lokaal bestuur per concreet dossier.

De visietekst wordt nu ter kennisname en goedkeuring voorgelegd aan alle colleges en gemeenteraden in de regio. Na de formele validatie volgt een regionaal lanceringsevent op 14 januari 2026, waar de visie in aanwezigheid van alle besturen en stakeholders wordt toegelicht aan hogere beleidsniveaus en de pers.

11

De tekst die voorligt is de uitgebreide basistekst waar experten mee aan de slag kunnen.

Op basis hiervan worden kortere afgeleiden opgemaakt voor diverse doeleinden en doelgroepen. Onder meer een memorandum met concrete beleidsvoorstellen en standpunten met belangenbehartiging richting hogere overheden (geënt op relevante wetgeving en beleidsnota’s), een wervend toekomstverhaal door de ogen van een inwoner in 2050 en visuele afgeleiden (presentatie, brochure, cijfers).

Parallel worden voor deze legislatuur prioriteiten en acties bepaald zodat de visie niet op papier blijft. De realisatie en opvolging worden na formele validatie geïnitieerd en gemonitord door het Burgemeestersoverleg, met rapportering naar de lokale besturen.

De visie werd ontwikkeld tussen mei 2024 en oktober 2025. Het traject werd opgestart op initiatief van het Burgemeestersoverleg in samenwerking met de lokale besturen Brakel, Herzele, Horebeke, Kluisbergen, Kruisem, Lierde, Maarkedal, Oosterzele, Oudenaarde, Ronse, Sint-Lievens-Houtem, Wortegem-Petegem, Zottegem en Zwalm en ondersteund door SOLVA en Scopernia.

De tekst kwam tot stand op basis van een cijfermatige analyse en een interactief proces met beleidsmakers, experten, stakeholders, sectoren, departementen en middenveldorganisaties uit diverse domeinen.

Met regionale samenwerking wordt bedoeld: samenwerking in de referentieregio Vlaamse Ardennen met het oog op efficiëntie- en schaalvoordelen, versterking van bestuurskracht, aanpak van bovenlokale uitdagingen, meer subsidies en grotere invloed op hogere beleidsniveaus.

7.

INSPIRATIE IN HET WENSELIJK ‘PROFIEL VOOR DE VLAAMSE GEMEENTEN IN 2030-2040’ De centrale vraag hierbij is: waarvoor kijken de inwoners, de bedrijven en de verenigingen naar het lokaal bestuur? Wat zijn de verwachtingen? En waar willen de lokale besturen in 2030-2040 staan op dit vlak?

Het Steunpunt Bestuurlijke Vernieuwing (een samenwerkingsverband van de universiteiten van Gent, Leuven en Hasselt) ontwikkelde hierover een wenselijk profiel voor de gemeenten in 20302040 in haar studie over het toekomstbeeld van de Vlaamse en lokale overheid. Uiteraard is dit in wisselwerking met de ontwikkeling van de Vlaamse overheid en de federale overheid, maar de opdrachtverklaring voor de gemeenten is hierbij toch gesteld en is voor ons inspirerend.

Het is voor ons richtinggevend, in deze zin dat we onze inspanningen en beleidskeuzes hierin willen laten passen, zonder de ambitie te hebben dat we hier als middelgrote gemeente altijd alle sleutels voor in handen hebben. De horizon is ook 2030-2040, niet 2026-2031.

Het vertrekt wel vanuit een overtuiging dat we in deze beleidsverklaring kunnen bijdragen tot de ultieme doelstelling voor een beter geïntegreerde, effectievere en meer democratische aanpak van de maatschappelijke opgaven.

Dat profiel bestaat enerzijds uit extern gerichte taken die weergeven welke maatschappelijke opdrachten het lokaal bestuur te vervullen heeft en anderzijds uit intern gerichte taken die vooral te maken hebben met het goede beheer en het goede management van het lokaal bestuur. Vanzelfsprekend hangen die taken sterk samen?

In deze profieltekst geven ze de kerntaken van het lokaal bestuur weer: wat zou de Vlaamse samenleving van sterke lokale besturen mogen verwachten, dit uiteraard steeds – zoals bijvoorbeeld voor het openruimtebeleid, in samenhang met wat de Vlaamse of de federale overheid als kaders formuleert en vastlegt.

Omdat de tekst zo interessant en inspirerend is, nemen we deze hier grotendeels in op, als ‘manifesto’ voor een taakstelling die tegelijkertijd ook het ‘ambitieniveau’ zou moeten zijn voor het lokaal bestuur van de toekomst…

7.1.

12

Een integraal veiligheidsbeleid Het lokaal bestuur is in staat om vanuit het lokale veiligheidsbeleid de keuzes in de politiezones en hulpverleningszones aan te sturen en de koppeling te maken met de lokale aspecten van het veiligheidsbeleid.

Het bestuur werkt aan een integrale lokale veiligheidszorg: preventie, wijken gemeenschapsgerichte politiezorg, brandweer, bestuurlijke handhaving, buurtbemiddeling en samenlevingsbeleid.

Het veiligheidsbeleid staat in verband met andere gemeentelijke beleidsdomeinen zoals

handhaving van ruimtelijke ordening/milieu, welzijn en zorg. Het lokaal bestuur kan met partners actief en ketengericht werken om problematieken als verslaving, polarisatie/ radicalisering of intrafamiliaal geweld aan te pakken.

13

7.2.

Een geïntegreerd omgevingsbeleid Het lokaal bestuur is in staat om zelfstandig een geïntegreerd omgevingsbeleid te voeren waarin ruimtelijke aspecten, mobiliteitsproblematieken, inplanting van zorg en voorzieningen, waterbeheer, energiebeheer, milieuvraagstukken en landbouwbeleid tot integrale beslissingen en projecten rond ruimtegebruik en ruimtebeheer leiden. Het lokaal bestuur maakt duidelijke en consequente keuzes voor zijn open ruimte en zet in op kwalitatieve verdichting in de kernen. Het lokaal bestuur is in staat om zelf die processen aan te sturen in dialoog met maatschappelijke actoren.

Het lokaal bestuur is in staat om op een zelfstandige manier zijn volledige publieke ruimte (pleinen, wegen, ondergrond) kwalitatief en klimaatbestendig (groenblauw, biodivers, klimaatadaptief) te ontwerpen, in te richten, te beheren en te onderhouden volgens duidelijke richtlijnen (vademecum), inclusief de mogelijk over te dragen delen van gewestwegen en de middelen die daarbij horen.

7.3.

Plannen, vergunnen en handhaven Het lokaal bestuur vergunt consequent binnen zijn strategisch beleid en heeft de publieke verantwoordelijkheid om in de handhaving op te treden bij niet naleving van vergunningen. Dat betekent dat een lokaal bestuur werk maakt van een correcte opvolging van de vergunningen en van terreincontroles (bv. opvolging van stedenbouwkundige lasten en verplichtingen gekoppeld aan een omgevingsvergunning).

7.4.

Betaalbaar en kwalitatief wonen Het lokaal bestuur realiseert als actor en als regisseur betaalbaar, toegankelijk, en kwalitatief wonen. Het lokaal bestuur is in staat om als regisseur op de woonmarkt op te treden en heeft daartoe eigen instrumenten ter beschikking: vergunningen, verordeningen, reglementen, regulering bv. via duurzame aanbestedingen), samenwerking met partners. Het lokaal bestuur neemt zelf een actieve planologische rol op in verband met gronden en panden (voor het sociaal objectief en de noodzaak om meer sociale woningen te realiseren) en zorgt zo voor een gevarieerd aanbod van sociale woningen. Het kan dat ook doen door zelf een actief gronden- en pandenbeleid te voeren.

Het bestuur is in staat de nieuwe woonmaatschappij mee aan te sturen (bv. sociale leningen, energieloket en het toewijsbeleid voor sociale huur-, koop- en SVK-woningen) en kan de eigen dienstverlening (ruimtelijke ordening, planning, sociale dienst, milieudienst en energieloket) met de woonmaatschappij afstemmen gericht op de verschillende doelgroepen.

7.5.

Klimaatadaptatie en klimaatmitigatie Het lokaal bestuur is in staat een leidende en mobiliserende rol te vervullen in de klimaatadaptatie en klimaatmitigatie. Door alle beleidsdomeinen en dienstverlening werkt het klimaatbeleid als een integrerende strategie. In het omgevingsbeleid gebeurt dat door ontharding, groenblauwe klimaatbestendige woonkernen, bescherming van open ruimte (ook in functie van de fysieke en mentale gezondheid) en door verdichting van wonen (bv. ontmoetingsplekken die ook een gezonde leef- en woonomgeving creëren). Het sociaal beleid (een rechtvaardige klimaattransitie) en in het economische beleid via circulaire economie en sociale economie. Het lokaal bestuur is in staat die transitie te realiseren door de professionele samenwerking met alle relevante maatschappelijke actoren.

7.6.

Zorg voor milieu en natuur Het lokaal bestuur is in staat een milieuzorgbeleid te voeren voor alle aspecten van de milieuproblematiek (lucht, water, bodem, biodiversiteit). Dat betekent ook een

toekomstig beleid ontwikkelen voor luchtkwaliteit, waterbeheersing/ontharding, sanering (bv. bodem, asbest). Het is in staat om dat milieubeleid op te volgen, startend vanuit de eerstelijnszorg (bv. bij incidenten in waterlopen: meldingsplicht Vlaamse Milieu Maatschappij, bv. asbestbranden: alarmering en samenwerking met brandweer inclusief sanering nadien).

Het lokaal bestuur zet actief in op een afval- en materialenbeleid, een thema waarin hij al een grote beleidsvrijheid heeft. Dat betekent onder meer het selectief inzamelen, hergebruiken (kringloop en circulaire economie), verwerken van diverse afvalstromen en ook het inperken van afval (sensibilisering bij diverse doelgroepen inclusief bv. organisatoren van evenementen (zie verplichting herbruikbare materialen) en bedrijven.

Het lokaal bestuur speelt voor deze thema’s een sturende rol in de intercommunales voor afvalbehandeling.

14

7.7.

Duurzame mobiliteit Het lokaal bestuur is in staat om de lokale mobiliteit duurzaam te organiseren. Dat omvat aspecten van leefbaarheid (bv. luchtkwaliteit), betaalbaarheid (bv. openbaar vervoer), logistiek (bv. vrachtwagenroutes), verkeersveiligheid (bv. schoolomgevingen), bereikbaarheid (bv. parkeerbeleid en promotie van de fiets voor korte afstanden).

Het mobiliteitsbeleid koppelt het beleid rond ruimtelijke verdichting en het parkeerbeleid, werkt aan een sterk openbaar en collectief vervoer op maat van verschillende types gebruikers, werkt deelsystemen uit voor auto’s en fietsen, en maakt baan vrij voor actieve weggebruikers (wandelaars en fietsers) cf. het STOP-principe en de ‘modal shift’. Het lokaal bestuur kan deze lokale keuzes afstemmen met het bovenlokale mobiliteitsbeleid en speelt een actieve rol op dat bovenlokale niveau, bijvoorbeeld in de vervoerregio.

Zelf voert het lokaal bestuur ook een actief beleid op het vlak van verkeersveiligheid, niet alleen op het vlak van infrastructuur maar ook op het vlak van sensibilisering, monitoring/evaluatie, educatie en handhaving.

7.8.

Een faciliterend lokaal economisch beleid Het lokaal bestuur ondersteunt lokaal ondernemerschap. Het gaat zowel om lokale (sociale) ondernemingen als private ondernemers (grote bedrijven, kmo’s, zelfstandigen, landbouwbedrijven). Het bestuur biedt daarvoor de ruimtes en infrastructuur en maakt werk van collectieve ruimtes voor starters, ondersteunt innovatie en verwijst ondernemingen naar specifieke vormen van ondersteuning.

Het lokaal bestuur maakt werk van een performante dienstverlening voor allerlei vragen van (potentiële) ondernemers en voert de regie van netwerken (onderwijs, ondernemers, overheden, landbouworganisaties) gericht op de creatie van zinvolle arbeid en de match tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt (werknemers en werkgevers).

Het lokaal bestuur kiest zelf ook voor een sterke lokale publieke economie via zijn personeelsbeleid, aankoopbeleid (aanbestedingen en lastenboeken) en aanbod van publieke diensten.

7.9.

Publieke infrastructuur Het lokaal bestuur is zich bewust van zijn belangrijke rol als het gaat over publieke infrastructuur: zowel op het vlak van het opdrachthouderschap als zijn eigen eigenaarschap. Een (lokale) overheid heeft een maatschappelijke rol in de aanpak van transities. In de nutssector gaat dat over de digitalisering en inzet op hernieuwbare energie en energietransitie.

Als mede-eigenaar van een complex netwerk van nutsmaatschappijen en vanuit een rechtstreekse betrokkenheid in het openbaar domein (wegenwerken) is er expertise nodig binnen het lokaal bestuur: voor de opvolging van de nutssector (organiek, financiering, aandeelhouderschap, beleidsmatige aspecten) maar ook in relatie tot het strikt afstemmen en opvolgen van nuts- en wegenwerken (technische kennis, vorderingsstaten, synergievergaderingen).

15

7.10.

Een divers vrijetijdsbeleid Het lokaal bestuur ontwikkelt en ondersteunt een breed vrijetijdsaanbod gericht op diverse bevolkingsgroepen. Het investeert in het stimuleren van participatie aan dat aanbod en biedt ruimte en middelen voor innovatie. Het lokaal bestuur moedigt nieuwe initiatieven aan van het socioculturele verenigings- en buurtleven. Het lokaal bestuur past zijn ondersteuningsbeleid aan nieuwe ontwikkelingen aan.

Vrijetijdsparticipatie en toegang tot vrije tijd voor diverse doelgroepen en bevolkingsgroepen (bv. integratie van nieuwkomers, senioren, kinderen, kwetsbare gezinnen, alleenstaanden) is een taak voor het lokaal bestuur.

Het lokaal bestuur beschermt en ontsluit zijn immateriële, culturele en onroerend erfgoed en verbindt die troeven in een culturele en toeristische visie. Daarbij koppelt ze zijn communicatie en promotie aan die van omringende lokale besturen en toeristische partners in de streek.

7.11.

Een breed welzijnsbeleid Het lokaal bestuur organiseert de dienstverlening op de eerste lijn (maatschappelijk werk) om ieders grondrechten te garanderen om menswaardig te kunnen leven en voert een actief beleid om die grondrechten zo goed mogelijk te realiseren op zijn grondgebied, onder meer voor sociale bijstand, wonen, werk, gezondheid en onderwijs.

Het lokaal bestuur voert een sociaal beleid dat rekening houdt met veranderende noden en omgeving. Het bouwt trajecten uit om mensen te activeren tot deelname aan de maatschappij. Het lokaal bestuur ondersteunt mensen met zorgnoden. Het beleid gaat om met de diversiteit van doelgroepen en is in staat om maatwerk te leveren voor mensen en huishoudens in uiteenlopende leefsituaties. Die inclusie vraagt een totaalvisie: toegankelijkheid (bv. fysieke toegang en bereikbaarheid), een onthaalbeleid (bv. inburgering), taalbeleid (bv. Onthaalonderwijs voor Anderstalige Nieuwkomers (OKAN), taal-/praatpunten, nieuwkomers) en het werken aan participatie (bv. vrijetijdsparticipatie) en diversiteit (lgbtiq+, gelijke kansen, Plan Samenleven).

Het lokaal bestuur benadert opvoeding en kinderopvang integraal via het Huis van het Kind en het nieuwe Buitenschoolse Opvang en Activiteiten (BOA)-decreet waarbij de rol evolueert naar een krachtige regierol met de verantwoordelijkheid van het lokaal bestuur voor een geïntegreerd aanbod buitenschoolse opvang en betaalbare/ toegankelijke activiteiten (in samenwerking met private en publieke opvanginitiatieven, jeugdverenigingen en sportclubs, bibliotheken, speelpleinwerking, scholen).

Lokale besturen beschikken over instrumenten om hun buurten goed te kennen en hun aanbod buurtspecifiek te maken. Een betere inzet van data en gegevens (bv. populatieonderzoek, buurtprofielen van zorgzame buurten) om vraag en aanbod in kaart te brengen is een essentiële voorwaarde.

Het lokaal bestuur maakt op het vlak van actor- en/of regierollen eigen keuzes over het aanbod van en de samenwerking met onderwijs, armoedebestrijding, kinderopvang en ouderenzorg. Het is in staat een regierol te vervullen in overleg met actoren uit de nonprofit- en profit-sector. Het lokaal bestuur maakt ook werk van een publiek debat over het lokale sociaal beleid in de gemeenteraad / OCMW-raad. Het bestuur geeft aan hoe keuzes van individuele sociale dienstverlening (in het bijzonder comité voor de sociale dienst - BCSD) doorwerken in de relevante beleidsdomeinen van het lokaal bestuur en de collectieve keuzes in het sociaal beleid voeden.

7.12.

Een sterke eerstelijnszorg Het lokaal bestuur ondersteunt de netwerking op de eerste lijn vanuit een visie op een geïntegreerd breed onthaal en een toegankelijke eerstelijnszorg (bv. eerstelijnspraktijken). Het lokaal bestuur maakt de koppeling tussen gezondheid, woonen welzijnszorg, onderwijs, werk, jeugdbeleid en vrijetijdsbeleid vanuit haar eigen sociaal beleid. Inzetten op detectie en preventie is de leidraad.

Dat betekent een breed ‘one health’ of ‘health-in/for-all-policies’-beleid dat het lokaal bestuur horizontaal door alle beleidsdomeinen van het lokaal bestuur organiseert. Die integratie vraagt afstemming en samenwerking, zowel interbestuurlijk als publiekprivaat. Het lokaal bestuur creëert de nodige capaciteit om dat ook af te stemmen in het

netwerk van de eerstelijnszone (zorgraad). Werken aan preventie en gezondheid vergt samenwerking tussen sectoren maar ook zorg voor gezondheid binnen die sectoren zelf (bv. in bedrijven of het onderwijs).

7.13.

Welk soort dienstverlening moet hiervoor georganiseerd worden?

Bij veel collectieve maatschappelijke opgaven is de kwaliteit van de dienstverlening op de eerste lijn cruciaal. Het lokaal bestuur is daarom in staat om zijn basisdienstverlening op een continue, klantgerichte wijze in te richten. Dat betekent een gebruikersvriendelijke administratieve dienstverlening voor al zijn individuele burgers en organisaties. Het lokaal bestuur richt de diensten professioneel in (bv. Duidelijke aanspreekpunten, bereikbaar, back-ups als loketverantwoordelijken ziek of in vakantie zijn).

Het lokaal bestuur zet in op digitale dienstverlening maar zorgt ook voor fysieke contactmogelijkheden. Het lokaal bestuur kan de verschillende kanalen op elkaar afstemmen. Het lokaal bestuur investeert in de back-office die de front-officekanalen ondersteunt.

Het lokaal bestuur biedt een pakket basisdiensten aan zijn individuele burgers, verenigingen en bedrijven. Dat gaat over een kwalitatieve publieke infrastructuur, over diensten in de vrijetijdssfeer, diensten voor bedrijven en voor verenigingen.

De basisdiensten zijn duurzaam en stabiel uitgebouwd. Het lokaal bestuur evalueert regelmatig samen met de gebruikers. Een transparant systeem van klachtenmelding en klachtenmanagement ondersteunt de evaluatie. De gemeenteraad is het platform voor de evaluatie van de dienstverlening en voor de opvolging van de kwaliteit van het klachtenmanagement. (…)

Wie actief is in een lokaal bestuur, zal zeker accepteren dat het bereiken van het profiel zoals het hierboven omschreven is, nog niet voor ‘morgen’ is. Misschien is het zelfs helemaal wat hoog gegrepen voor de gemiddelde Vlaamse gemeente, zoals Herzele er een is. Dit neemt niet weg dat de realiteit wel zo is dat zowel de Vlaamse overheid als de modale burger voor veel zaken naar het lokaal bestuur kijkt en dat we, ‘one way or another’, zullen moeten zoeken hoe we zo dicht mogelijk bij dit profiel kunnen komen.

In de volgende bestuursperiode nemen we alvast enkele initiatieven die hiertoe kunnen bijdragen en die daarenboven op ‘Herzeelse’ leest geschoeid zijn.

Onbevooroordeeld de analyse maken, de verschillende opties afwegen en dan doen wat moet: de nooit uit de mode geraakte toepassing van ‘zien, oordelen en handelen’.

Aanmoedigen wat goed is, bijsturen waar nodig en hier open over communiceren voor én na de beslissing: als dit consequent toegepast wordt, dan zal Herzele in 2031 futureproof zijn.

16

DEEL 3: DOELSTELLINGEN, ACTIEPLANNEN EN ACTIES ‘Beleid is geen kwestie van hocus pocus, maar van focus focus’.

Daarom kiezen we voor zes beleidsdoelstellingen waar we zes jaar lang willen rond werken. Het zijn doelstellingen die voortvloeien uit de omgevingsanalyse, het opnieuw ter hand nemen van de kerntaken en de gewaardeerde input van de inwoners.

Beleidsdoelstelling 1: Focus op een financieel gezonde gemeente Beleidsdoelstelling 2: Focus op het onderhoud en gebruik van de publieke ruimte Beleidsdoelstelling 3: Focus op een groene woongemeente, met een centrum en acht kernen Beleidsdoelstelling 4: Focus op een veilige, alerte en zorgzame gemeente Beleidsdoelstelling 5: Focus op degelijke dienstverlening en beleidsvoerend vermogen Beleidsdoelstelling 6: Focus op vrije tijd, verbinding, dynamiek en de toekomst.

17

1.

BELEIDSDOELSTELLING EEN: FOCUS OP EEN FINANCIEEL GEZONDE GEMEENTE

Deze beleidsdoelstelling richt zich op de financiën.

Een financieel gezonde gemeente is uiteraard een begrip dat puur decretaal kan gedefinieerd worden. Dan gaat het om een lokaal bestuur dat voldoet aan de dubbele voorwaarde van een positief budgettair resultaat en een positieve autofinancieringsmarge, maar de inhoudelijke betekenis is relevanter: een financieel gezonde gemeente is in staat om haar actuele en toekomstige taken te vervullen en de uitdagingen van de maatschappelijke opgaven aan te gaan.

De vertreksituatie, met name het resultaat van de jaarrekening 2024, was negatief. Het is de uitdrukkelijke bedoeling om op dit vlak in deze legislatuur het verschil te maken. Dit gebeurt door verschillende ingrepen, zowel langs de uitgavenzijde (de leningslast en de kosten verlagen) als langs de ontvangstenzijde (de fiscaliteit en de tariefregelingen).

De bedoeling is dat deze legislatuur Herzele op financieel vlak weer op adem laat komen, zodat in de legislatuur 2032-2037 de vertreksituatie voor de gemeente Herzele deze van een financieel gezonde gemeente is. Dit gebeurt met deze actieplannen: Actieplan (AP) 1.1.

Afbouw leningslast We financieren projecten op zo’n manier dat de uitstaande leningslast op lange termijn zal gedaald zijn op het einde van de legislatuur

Actieplan (AP) 1.2.

Fiscaliteit aanpassen We verhogen of indexeren de belastingen om te kunnen investeren in de kerntaken en zeker in deze van veiligheid, verkeer en afval

Actieplan (AP) 1.3.

Betere exploitatieresultaten We zorgen ervoor dat het exploitatiesaldo groeit

Actieplan (AP) 1.4.

Meer investeren dan desinvesteren We investeren gericht en desinvesteren doordacht

1.1.

AP - Afbouw leningslast 1.1.1. Actie: Er wordt meer geïnvesteerd in deze legislatuur dan er geleend wordt voor die investeringen In deze legislatuur wordt, inclusief openbare verlichting, voor 15.949.320,30 euro geïnvesteerd.

Hier staan nieuwe leningen op lange termijn tegenover van 9.346.929,00 euro.

Het lokaal bestuur investeert dus 6.602.391,30 euro méér dan dat er bijkomend geleend wordt op lange termijn. Ook rekening houdend met de op te nemen lening van 3.000.000 euro op korte termijn, die binnen de legislatuur wordt aangegaan én volledig afbetaald, is er nog steeds een batig saldo van 3.602.391,30 euro.

1.1.2.

Actie: De uitstaande schuld zakt substantieel tegen het einde van de legislatuur In deze legislatuur wordt voor 16.376.481,31 euro aan lopende leningen afgelost. Hier staan nieuwe leningen tegenover ten bedrage van 12.346.929,00 euro, waarvan 9.346.929,00 euro op lange termijn en 3.000.000 euro op korte termijn die we binnen de legislatuur aangaan en ook volledig aflossen.

Dit betekent dat de uitstaande schuld (van 1 januari 2026 tot 31 december 2031) zakt met 4.029.552,31 euro.

Rekening houdend met een hypothetische opname van 1,5 miljoen euro in 2025 zakt de schuld van het lokaal bestuur (gemeente én OCMW) van 30.694.673,19 euro op 1 januari 2026 naar 26.655.120,88 euro op 31 december 2031.

Dit betekent dat de uitstaande schuld per inwoner zakt van 1.709,76 euro naar 1.367,44 euro.

18

1.2.

AP - Fiscaliteit aanpassen De aanpassingen van de drie belangrijkste belastingen zijn als volgt weer te geven: 1.2.1.

Verhoging van de aanvullende personenbelasting Stijging van 6,9% naar 7,5%

1.2.2. Verhoging van de opcentiemen op de onroerende voorheffing Stijging van 1007,56 opcentiemen naar 1060 opcentiemen 1.2.3. Aanpassing van de algemene milieubelasting Stijging van 40 naar 60 euro en van 80 naar 120 euro De impact van deze verhogingen op de burgers is uiteraard afhankelijk van de individuele situatie van de inwoners, maar komt gemiddeld neer op een geraamd bedrag van 31,1 euro tot 74,3 euro per jaar per inwoner.

Het lokaal bestuur past haar fiscaliteit aan om de nodige financiële ruimte te creëren voor investeringen in haar kerntaken en dienstverlening.

De uitdagingen op het vlak van veiligheid, verkeer en afvalbeheer nemen toe en vragen om een structurele versterking van onze middelen. Het is dan ook terecht dat hier meer middelen naartoe gaan.

De cijfers tonen echter ook aan dat de impact hiervan niet zomaar kan ingepast worden in de budgettaire ramingen zonder de kosten-opbrengstenstructuur van de gemeente aan te pakken.

De opbrengsten van de gestegen belastingtarieven voor deze legislatuur bedragen 7.134.599,40 euro, terwijl de dotatie voor politie, brandweer en de factuur van Ilva met 10.383.508,23 euro gestegen is.

Dit betekent dat de belastingopbrengst volledig aangewend wordt voor deze kerntaken en dat er dan nog bijkomend 3.248.908,42 euro geïnvesteerd wordt om het verschil van de kostprijs van deze drie kerntaken (politie, brandweer, afval) op te vangen.

19

Méér ontvangsten belastingverhoging APB Aanvullende personenbelasting 2026-2031 (door stijging van het tarief van 6,9% naar 7,5%)

3.359.929,01 euro

Méér ontvangsten belastingverhoging OOV Opcentiemen onroerende voorheffing in de periode 2026-2031(door stijging van het tarief van 1007,56 naar 1060)

2.184.670,39 euro

Méér ontvangsten AMB Algemene Milieubelasting Gezinnen in de periode 2026-2031 (door stijging van het tarief van 40 naar 60 euro en van 80 naar 120 euro)

1.590.000 euro

Totaal belastingverhoging 2026-2031

7.134.599,40 euro

Bedrag van stijging van de dotatie aan de politie in de periode 2026-2031 in vergelijking met de dotatie 2020-2025

7.273.362,42 euro

Bedrag van stijging van de dotatie aan de brandweer in de periode 2026-2031 in vergelijking met de dotatie 2026-2025

2.786.765,76 euro

Bedrag van stijging factuur van Ilva in de periode van 2026-2031 in vergelijking met factuur van Ilva 2020-2025

323.380,05 euro

Totaal stijging dotaties aan politie, brandweer en stijging factuur Ilva

10.383.508, 23 euro

Verschil gestegen dotaties politie, brandweer en factuur Ilva min de méérontvangsten belastingen

3.248.908,82 euro

De gemeente Herzele heeft ook met deze gestegen belastingtarieven nog steeds een lagere personenbelasting dan de buurgemeente Sint-Lievens-Houtem (7,9 procent) en een lager tarief van opcentiemen op de onroerende voorheffing dan de andere buurgemeente Zottegem (1070 opcentiemen), waarmee we de politiezone Herzele-Zottegem-Sint-Lievens-Houtem vormen.

De werkelijke impact van de voorgestelde verhogingen is niet gelijktijdig met de beslissing, maar laat door de inning van de personenbelasting enkele jaren op zich wachten. In het jaar 2026 is er nog geen meeropbrengst van de aanvullende personenbelasting, aangezien de belastingaangiftes voor het inkomen 2026 pas medio 2027 ingediend worden.

1.3.

1.3.1.

AP - Betere exploitatieresultaten Tarieven actualiseren Voor heel veel tarieven is het bedrag al sinds lang niet meer aangepast, terwijl de kostprijs van het product of de dienstverlening wel geëvolueerd is. Daarom worden een aantal tarieven geactualiseerd. Dit zal gebeuren met deze belastings-en retributietarieven, waarin – naast de drie belastingstarieven die hierboven reeds werden behandeld (APB, OOV en AMB) - ook enkele belastingtarieven zijn opgenomen die betrekking hebben op specifieke situaties (zoals leegstand, …), dancings, tweede verblijven: Afdeling

20

Product of dienst

Vorig tarief

Nieuw tarief

Sport en recreatie

Kleutersportkamp

13 euro/dag

16 euro/dag

Sport en recreatie

Dagkamp –11 jaar

14 euro/dag

17 euro/dag

Sport en recreatie

Dagkamp –11 jaar + externe partners

16 euro/dag

18 euro/dag

Sport en recreatie

Dagkamp +11 jaar

15 euro/dag

18 euro/dag

Sport en recreatie

Dagkamp +11 jaar + externe partners

18 euro/dag

19 euro/dag

Sport en recreatie

Kampen met externe partners en externe locaties

19 euro-22 euro/dag

22 euro/dag

Sport en recreatie

Externe kampen met overnachting

Sport en recreatie

G-sportkamp

14 euro/dag

17 euro/dag

Omgeving

Belasting tweede verblijven

1.000 euro per AJ

1.500 euro incl. milieubelasting

Omgeving

Belastingen leegstand

1.400 euro of veelvoud 1.500 euro of veelvoud per AJ per AJ

Omgeving

Belastingen verwaarlozing

1.400 euro of veelvoud 1.500 euro of veelvoud per AJ per AJ

71 euro/dag

21

Omgeving

Conformiteitsonderzoek

90 euro

200 euro

Omgeving

Retributie taxibedrijven

Omgeving

Retributie bestuurders taxivoertuigen

24,49 euro per bestuurderspas

Indexering

Omgeving

Omgevingsdossiers zonder openbaar onderzoek

75 euro

100 euro

Omgeving

Omgevingsdossiers met 100 euro openbaar onderzoek

150 euro

Omgeving

Aangetekende zending bij Openbare onderzoeken

9 euro

13 euro

Omgeving

Wettelijke publicaties

Reële prijs

Reële prijs + 100 euro administratiekosten

Omgeving

Digitaliseren van aanvragen

50 euro

100 euro

Omgeving

Stedenbouwkundig attest

75 euro

100 euro

Omgeving

Overschrijving akte in 0 euro Kantoor Rechtszekerheid

300 euro

Omgeving

Kantmelding of doorhaling bij Kantoor Rechtszekerheid

0 euro

60 euro

Omgeving

Vastgoedinformatie

90 euro

120 euro

Uitleendienst

Zaalverhuur

Variabel

Variabele stijging

Uitleendienst

Materiaalverhuur

Variabel

Variabele stijging

Sportdienst

Zaalverhuur

Variabel

+25%

Jeugd

Speelpleinwerking Volledige dag

5 euro

8 euro 12 euro/dag

Jeugd

Speelpleinwerking Halve dag

2,50 euro

4 euro 6 euro/dag

Jeugd

Grabbel

Variabel

Max. 50 euro per activiteit

Vrije Tijd

Busvervoer van en naar aanbod schoolactiviteiten van vrijetijdsdiensten

Gratis

3 euro

Kinderopvang Klavertje Vier

Invoeren boete laatkomers

Geen

Kind afhalen na sluitingsuur: 5 euro per begonnen 5 min;

Academie

Kleuterinitiatie

Gratis

2,5 euro per les

306,17 euro zero emissie voertuig 428,64 euro ander voertuig

Financiën

Algemene milieubelasting op ingedeelde inrichtingen of inrichtingen op basis van hun aard

a) Voor de ingedeelde a) Deze vrijstelling valt inrichtingen krachtens nu weg VLAREM hadden een vrijstelling AMB als ze woonden op de bedrijfszetel

Financiën

Belasting op nachtwinkels

/

1.500 euro per nachtwinkel en per jaar en openingsbelasting van 6.000 euro

1.3.2. Wijzigingen in het aanbod en de werking Bij een doorlichting van de huidige werking werden een aantal producten en diensten van het lokaal bestuur kritisch bekeken in functie van hun noodzaak, meerwaarde of de verhouding tussen kosten en opbrengsten. Dit leidde tot een aantal aanpassingen en bijsturingen die vanaf 2026 operationeel kunnen zijn, als daartoe de nodige beslissingen en acties worden genomen.

Product

Vorig werking

Nieuwe werking

Feestelijkheden Premie jubilarissen

Premie voor alle jubilarissen waarvan het bedrag varieert naargelang het jubileum

Een receptie en een attentie

Premie 100-jarigen

200 euro

Een attentie

Organisatie feestelijke momenten

Zaterdag of zondag + Afwisselend dessertenbuffet en receptie door externe cateraar

Enkel zaterdagen en desserten-buffet

Communicatie, promotie & evenementen Bistro

Om de 2 jaar – eigen organisatie

Om de 2 jaar SMAAK-festival en 1x Bistro

Gemeentelijke geschenkbon

Via platform Cirklo

Via platform Coupon Solutions

Participatieplatform

Denk eens H

Hoplr

Omgeving Signalisatie-vergunningen

22

Opmaak retributie-reglement voor schade geleden door interventie ingeval van niet naleven van een signalisatiever-gunning

Premies huisvesting en milieu

Premies op dakisolatie, HR glas, muurisolatie, zonneboiler, zonnepanelen

Stopzetting gemeentelijke premies

Handhaving – dwangsommen en meerwaardes

Inkomsten kwamen toe aan BRV-fonds

Inkomsten komen toe aan het bestuur dat het dossier opvolgt

Handhaving – bestuurlijke geldboetes

Inkomsten kwamen toe aan Vlaanderen

Inkomsten komen gedeeltelijk toe aan het bestuur dat het dossier opvolgt

Omgeving – Milieu Zwerfvuilvergoeding voor lokale besturen

n.v.t.

Nieuw vanaf april 2026 Veiligheid

Organisatie van Dorp van de Ronde

Contract organisatie van dorp in 2024 en 2026

Stopzetten van organisatie van Dorp van de Ronde in 2026

Personeel Aanstellen jobstudenten

Er werden jobstudenten aangesteld in verschillende gemeentelijke diensten

Enkel jobstudenten in de zorg worden behouden

Bijkomende kleine attenties voor medewerkers

Symbolische attenties voor Pasen, Nieuwjaar, Sinterklaas… of bij langdurige afwezigheid of bij persoonlijke gebeurtenissen.

Het personeelsbudget wordt maximaal aangewend voor tewerkstelling en vorming. Het vroeger budget voor ‘extra’s’ wordt beter daarvoor ingezet.

Organisatie personeelsfeest

Er werd een klassiek Een nieuwe formule die personeelsfeest voorzien voor overeenstemt met de het personeel gangbare praktijk in openbare diensten Cultuur en Jeugd

Speelpleinwerking Pinokio

12 animatoren/week

10 animatoren/week

Sport en Recreatie Sportkampen

Minder lesgevers door interne FTE’s

Lessenreeks sport: Start2Skate 1x/jaar werd een lessenreeks Start2Skate aangeboden

De lessenreeks Start2Skate wordt niet meer aangeboden

Lessenreeks: Minimove

De lessenreeks Minimove wordt niet meer aangeboden

1x/jaar werd een lessenreeks Minimove aangeboden

Cultuur en Jeugd + Sport en Recreatie Schoolaanbod

Vrijetijds-klassen: 5 dagen/ week

Thematische vrijetijdsklassen: 3 dagen/week

(Flankerend)Onderwijs Busvervoer bij extra muros schooluitstappen

Niet meer gratis aangeboden Cultuur en Jeugd (academie)

23

Muziekinitiatie

Muziekinitiatie

kleuters, viool en piano

Muziekinitiatie voor kleuters wordt behouden met verhoging van tarief, muziekinitiatie viool en piano worden niet meer georganiseerd

Cultuur en Jeugd Dag van de Jeugd

Elk jaar werd een Dag van de Jeugd georganiseerd

Dag van de Jeugd wordt niet meer apart georganiseerd en wordt ingebed in de organisatie van de Buitenspeeldag

Onderwijs Leerlingenvervoer

Personeel op werkingsbudget

Geen leerlingenvervoer van en naar huis meer voor gemeentelijk onderwijs Jaarlijks werd een deel van het werkingsbudget hiervoor aangewend

Dit wordt herleid in de mate van het mogelijke.

Vrije Tijd Snoep- en drankenautomaten

Niet meer aanbieden in publieke ruimtes Welzijn

Catering WZC Eclips

Maaltijd-service aan 7 euro/ dag

WZC Eclips staat hier zelf voor in.

1.3.3. Optimaliseren van de financiering van het gemeentelijk onderwijs, met behoud van de kwaliteit Het gemeentelijk onderwijs is al een tijd bezig met een optimalisering van de kostenstructuur, zonder aan de kwaliteit van het onderwijs te raken.

In dat opzicht werd reeds eerder tot een splitsing van de school beslist waardoor er nu officieel twee gemeentelijke scholen zijn: de Kersentuin in Herzele en een tweede school die gevormd wordt door het Essenhofje in Sint-Lievens-Esse en de Vlindertuin in Borsbeke.

Vanaf 2026 zullen de optimaliserende maatregelen die samengaan met de splitsing van de school hun volle uitwerking hebben, waardoor de pwb-uren kunnen zakken op twee schooljaren.

Ook de organisatie van de facilitaire diensten wordt onder de loep genomen.

Hierop wordt verder gewerkt door ook in het logistieke aanbod een aantal zaken te wijzigen, zonder aan de kwaliteit van het onderwijs te raken. De meest in het oog springende maatregel is de stopzetting van het leerlingenvervoer (van en naar huis).

Op meer dan 600 leerlingen waren er maar 57 gezinnen die hier gebruik van maakten.

Dit zorgde voor een onevenwichtige kost. De gemeente blijft wel nog de helft van de buzzy pazz voor het openbaar vervoer ten laste nemen en pleit voor het Stop-principe: met de nadruk op stappen, trappen en openbaar vervoer.

1.4.

AP – Meer investeren dan desinvesteren We beslissen om een aantal gebouwen te desinvesteren door ze te koop aan te bieden.

Hierdoor komt financiële ruimte vrij voor andere investeringen, waardoor de noodzaak om nieuwe leningen aan te gaan deels wegvalt.

1.4.1. Verkoop Hoefijzer en Strijkwinkel Het gaat hierbij om: • De zaal het Hoefijzer te Woubrechtegem, maar met een uitdrukkelijke voorwaarde dat de Herzeelse jeugd aan vergelijkbare voorwaarden als vandaag verder toegang heeft tot dit pand.

• De vroegere Strijkwinkel op de Groenlaan • De geraamde waarde voor deze twee panden is 380.000 euro

24

1.4.2. Verkoop dekenij en kerkgebouwen De herbestemming van de kerken kan er niet toe leiden dat er in elk dorp een minicultureel centrum wordt georganiseerd, daarover is er een consensus. Daarom bekijken we de toekomst van de parochiekerken met een open blik en gaan we ervan uit dat de nieuwe functie van de herbestemde kerken mogelijks ook te vinden kan zijn in de verwerving en invulling door een nieuwe eigenaar, als daar met het gemeentebestuur een overeenkomst over gesloten kan worden.

De geraamde verkoopwaarde van twee kerken, nog niet nader bepaald, wordt geraamd op 600.000 euro. De waarde voor de dekenij wordt geraamd op 500.000 euro.

1.4.3. Verkoop brandweerkazerne De brandweerkazerne wordt overgedragen aan de hulpverleningszone. De schattingsprijs hiervan is 2.330.000 euro.

1.4.4. Verkoop landbouwgronden Alle pachters van de gronden van het OCMW zijn aangeschreven met de vraag of ze geïnteresseerd zijn om de grond die ze pachten aan te kopen. Er is een advies hierover gevraagd aan de landbouwraad. De verkoop is proportioneel: het is geen totale ‘uitverkoop’ en zal ook georganiseerd worden binnen de perken van wat kan en mag op het vlak van vervreemding van onroerende goederen, maar zoveel mogelijk vanuit het oogpunt van een lokale landbouw.

Hiervoor wordt er elk jaar 100.000 euro geraamd, met uitzondering van het jaar 2031.

25

2.

BELEIDSDOELSTELLING TWEE: FOCUS OP HET ONDERHOUD EN GEBRUIK VAN DE PUBLIEKE RUIMTE Deze beleidsdoelstelling richt zich op de openbare ruimte. Het onderhoud van de wegen is een kerntaak pur sang voor een gemeente. Daarom wordt er hier dan ook serieus werk van gemaakt. Met het mobiliteitsplan wordt gewerkt aan een vlot en veilig verkeer op de Herzeelse wegen en een duurzame visie op de verplaatsingen in onze gemeente.

We werken aan deze beleidsdoelstelling met deze actieplannen:

Actieplan (AP) 2.1.

Wegen en publiek domein Er worden werken gerealiseerd in de Houtemstraat, de Kouterstraat, de Stationsstraat, de Hoogstraat, de Eikestraat, de Steenhuizestraat, het project Daalkouterlaan, de MutsaardstraatRoeselarestraat, de Ledebergstraat, Ransbeekstraat, de Lavenderstraat, de Populierestraat, de Doornstraat, de Bronstraat en de Molendijk, alsook enkele overlagingswerken en het onderhoud van de landbouwwegen. Er is ook een algemeen krediet voor het onderhoud en de herstelling van de wegen en voetpaden voorzien

Actieplan (AP) 2.2.

Sterk netwerk voor fietsers en voetgangers In de voorbije legislaturen is al ruim ingezet op het verbeteren van de fietspaden in onze gemeente. Nu komt het erop aan om deze maximaal te laten gebruiken. In het mobiliteitsplan zijn hiervoor enkele acties ingeschreven

Actieplan (AP) 2.3.

Verlichting De openbare verlichting wordt duurzaam verbeterd om veiligheid te verhogen en bewegen te stimuleren

Actieplan (AP) 2.4.

Overige publieke ruimte De publieke ruimte wordt duurzaam onderhouden en waar nodig hersteld

Actieplan (AP) 2.5.

Waterlopen Gerichte werken en projecten verbeteren de waterhuishouding

Actieplan (AP) 2.6.

Verkeer Gerichte ingrepen maken het verkeer vlotter en veiliger

2.1.

AP - Wegen en publiek domein Er worden werken gepland in de Houtemstraat, de Kouterstraat, de Stationsstraat, de Hoogstraat, de Eikestraat, de Steenhuizestraat, het project Daalkouterlaan, de MutsaardstraatRoeselarestraat, de Ledebergstraat, Ransbeekstraat, de Lavenderstraat, de Populierestraat en de Doornstraat, de Bronstraat en de Molendijk alsook enkele overlagingswerken en het

26

onderhoud van de landbouwwegen. Er is ook een algemeen krediet voor het onderhoud en de herstelling van de wegen en voetpaden voorzien.

2.1.1. Wegen- en rioleringswerken • Project Houtemstraat Voorliggend project houdt de aanleg van een gescheiden rioleringsstelsel ter hoogte van de grens met Sint-Lievens-Houtem en de verbetering van de wegenis tot aan de Provincieweg • Heraanleg Kouterstraat Dit project houdt de vernieuwing van de verharding van gevel tot gevel.in • Eikestraat herstel betonplaten Dit project beoogt het oppompen van losliggende platen, het herstellen van gebroken platen en de behandeling van voegen. Een eventuele afwerking met fijnfrezen is voorzien.

• Project Steenhuizestraat De afwerking van het rioleringsproject Steenhuizestraat.

• Project Daalkouterlaan Dit project beoogt de aanleg van een gescheiden rioleringsstelsel en het vernieuwen van de wegenis in Daalkouterlaan, Dennenlaan, Merehoekstraat, Stenekelder, Wilgenlaan en Meerlaan.

• Project Mutsaardstraat (= Project Roeselarestraat) Dit project beoogt de aanleg van een gescheiden riolering en het vernieuwen van de wegenis.

• Mutsaardstraat herstel in beton Dit project onderzoekt de mogelijke vervanging vanaf huisnummer 5 tot huisnummer 19.

• Ledebergstraat greppel, voegwerk, lokaal herstel Dit project beoogt het herstel van de greppel, het voegwerk, lokale herstellingswerken in functie van de trage weggebruiker.

• Ransbeekstraat herstel toplaag De bestaande toplaag wordt verwijderd en vernieuwd.

• Lavenderstraat In de Lavenderstraat wordt een nieuwe wegverharding aangelegd.

• Populierestraat Voor deze straat dient een (verkeerstechnische) oplossing gevonden te worden, in overleg met de schoolomgeving, het Agentschap Wegen en Verkeer en andere stakeholders.

• Doornstraat, Bronstraat en Molendijk (zonder aandeel) Deze projecten beogen de aanleg van een gescheiden rioleringsstelsel en het vervolgens aanbrengen van een nieuwe toplaag.

2.1.2. Herstel betonplaten Stationsstraat en Hoogstraat • Stationsstraat herstel betonplaten Dit project beoogt het oppompen van losliggende platen, het herstellen van gebroken platen en de behandeling van voegen. Een eventuele afwerking met fijnfrezen is voorzien.

• Hoogstraat herstel betonplaten Dit project beoogt het oppompen van losliggende platen, het herstellen van gebroken platen en de behandeling van voegen. Een eventuele afwerking met fijnfrezen is voorzien.

2.1.3. Overlagingswerken Waar het wegdek op het grondgebied van Herzele dermate slecht is dat er geen andere herstelmethode mogelijk is, zal een nieuwe toplaag aangebracht worden.

2.1.4. Onderhoud en herstellingen wegen en voetpaden Hiervoor is een algemeen krediet ingeschreven van 125.000 euro per jaar en aanvullend van 75.000 euro per jaar voor het onderhoud van de landbouwwegen.

2.2. AP – Sterk netwerk voor fietsers en voetgangers

In de voorbije legislaturen is al ruim ingezet op het verbeteren van de fietspaden in onze gemeente. Nu komt het erop aan om deze maximaal te laten gebruiken. In het mobiliteitsplan zijn hiervoor enkele acties ingeschreven.

27

2.2.1. Fietssnelweg F414 Dit project, waarvoor Herzele de trekker is, is 100% ten laste van Provincie OostVlaanderen.

De gemeente blijft verder inzetten op de realisatie van de fietssnelweg op haar grondgebied. Concreet wordt gewerkt aan de uitvoering van het traject tussen Veldstraat (Erpe-Mere) en Kamerstraat.

Parallel hiermee wordt de verdere ontwerpfase richting Zottegem opgestart en ondersteund, zodat de volledige route stapsgewijs kan worden vervolledigd in samenwerking met de Provincie.

2.2.2. Overige fietsprojecten Bij nieuwe riolerings- en infrastructuurprojecten wordt systematisch onderzocht of er kansen zijn om fietsinfrastructuur aan te leggen of te verbeteren.

2.2.3. Aanleg voetpaden Systematische aanleg en verbetering van voetpaden om een veilig, comfortabel en toegankelijk netwerk voor alle voetgangers te realiseren.

2.2.4. Kleine en grote fietsring rond Herzele We promoten actief het gebruik van de kleine en de grote fietsring rond Herzele, zoals die ontwikkeld is in het ontwerp van het Mobiliteitsplan. Binnen het gemeentelijk mobiliteitsplan zijn een kleine en een grote fietsring aangeduid als belangrijke schakels van het lokaal fietsnetwerk.

Deze fietsringen zijn belangrijk voor de functionele fietsmobiliteit. Om het gebruik ervan te stimuleren en de herkenbaarheid te vergroten, zal de gemeente inzetten op gerichte communicatie en sensibilisering.

2.3. AP – Verlichting

2.3.1. Verlichting trage weg Borsbekestraat – Lindestraat Een deel van de besparing van de openbare verlichting (doven en minder lichtpunten) zal gebruikt worden om nieuwe verlichting aan te leggen langsheen trage wegen die gelegen zijn op een schoolroute.

2.3.2. Verlichting Finse Piste De Finse piste aan sportpark de Steenoven wordt verlicht langsheen het deel van de piste in het educatief park.

2.3.3. Verledding openbare verlichting De gemeente zet verder in op de verledding van de verlichting op openbaar domein én dit in samenwerking met Fluvius (voltooiing voorzien eind 2028). Vanaf dat moment wordt het mogelijk om het nachtregime van de openbare verlichting op een intelligente manier te moduleren, in functie van de noden en behoeften van de inwoners, de concrete omstandigheden en de klimaatdoelstellingen.

2.4. AP – Overige publieke ruimte

2.4.1. Waterzuivering en riolering Diverse projecten worden opgebouwd samen met de rioolbeheerder De Watergroep, de Provincie Oost-Vlaanderen, diverse nutsmaatschappijen en andere stakeholders.

2.4.2. Parking station Herzele De kasseiverharding van de parking aan de noordzijde van het station wordt hersteld.

2.4.3. Bermmaaien Het maaien van de bermen zal verder uitgevoerd worden volgens het goedgekeurde bermbeheerplan.

28

2.5. AP – Waterlopen

2.5.1. Onderhoud grachten De grachten grenzend aan openbaar domein krijgen jaarlijks een onderhoud, startende op basis van risico van overlast.

Afhankelijk van de vervuilingsgraad is de verwachting dat de grachten op het ganse grondgebied zullen gereinigd zijn binnen een tijdspanne van 5 jaar. Aansluitend zal dit onderhoud blijven gebeuren door de rioolbeheerder.

2.5.2. Project Korrestraat Om de rioleringsleidingen te ontlasten ter hoogte van het diepste punt in de Kloosterberg zal dit rioleringsproject verdergezet worden én dit in samenwerking met het Provinciebestuur Oost-Vlaanderen en de rioolbeheerder.

2.6. AP – Verkeer

2.6.1. Verkeersingrepen De gemeente investeert in een verkeersanalysetoestel om objectieve en nauwkeurige gegevens te verzamelen over de verkeersstromen op haar grondgebied. Het verkeersanalysetoestel wordt ingezet op strategische locaties, onder meer op plaatsen waar snelheidsproblemen worden gemeld, waar infrastructurele ingrepen worden overwogen of waar schoolomgevingen en woonstraten extra monitoring vereisen.

De gemeente neemt maatregelen om de veiligheid en het comfort van alle weggebruikers te verbeteren door wegmarkeringen, fietssuggestiestroken, ingrepen in de schoolomgeving en proefopstellingen.

2.6.2. Parkeerbeleid De gemeente streeft naar een parkeerbeleid dat bijdraagt aan veiligheid, duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit. In de stedenbouwkundige verordening worden parkeernormen vastgesteld om ervoor te zorgen dat bij nieuwe ontwikkelingen voldoende parkeerplaatsen op eigen terrein worden gerealiseerd.

Het beurtelings parkeren wordt afgeschaft. In de straten waar dit systeem momenteel van toepassing is, wordt het parkeerregime aangepast om een veilig, overzichtelijk en efficiënt gebruik van de parkeerplaatsen te garanderen.

29

3.

BELEIDSDOELSTELLING DRIE: FOCUS OP EEN GROENE WOONGEMEENTE, MET EEN CENTRUM EN ACHT KERNEN

Deze beleidsdoelstelling richt zich op de ruimtelijke structuur van onze gemeente.

Herzele is een mooie gemeente, met verdichte kernen in het noorden en een uitgestrekt centrum met de gemeenschapsvoorzieningen. In het zuiden van de gemeente bevinden zich de dorpen, die als woongebied met landelijk karakter worden omschreven in het gewestplan.

Deze markering geeft aan dat er op het vlak van ruimtelijke ordening toch een andere benadering toegepast moet worden. Dit was al zo opgenomen in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en zal ook het uitgangspunt zijn voor de ontwikkeling van de beleidsinstrumenten op dit vlak We werken aan deze beleidsdoelstelling met deze actieplannen: Actieplan (AP) 3.1.

Woonbeleid en Woonkwaliteit Een doordacht ruimtelijk beleid en een doortastend woonbeleid verhogen de woonkwaliteit

Actieplan (AP) 3.2.

Een groene woongemeente Gerichte acties zorgen voor een duurzame ontwikkeling van diverse groene delen van onze gemeente

Actieplan (AP) 3.3.

Centrum Het centrum wordt verder ontwikkeld als aantrekkelijke en dynamische plek voor alle inwoners

Actieplan (AP) 3.4.

Kernen Renovaties en verbeteringen bewaren de uitstraling van de dorpen

3.1.

3.1.1.

AP: Woonbeleid en Woonkwaliteit

Opmaak beleidsplan Ruimte Onze ruimte is beperkt en deze willen we zo goed mogelijk structureren. Met een nieuw Beleidsplan Ruimte worden de krijtlijnen vastgelegd voor de toekomst met aandacht voor klimaat, natuur, water, landbouw... voor een toekomstbestendig Herzele maar ook voor wonen en ondernemen.

Een woongemeente zoals Herzele moet uiteraard ook aandacht hebben voor de woonnoden en zoeken naar oplossingen om dit te combineren met de kenmerken van onze gemeente. Begrippen zoals ‘woonhof’ en ‘dorpelijkheid’ die door de Vlaamse Bouwmeester werden gebruikt in een recente studie over de vraag hoe er ook op een intelligente manier kan verdicht worden in de kleine dorpen, zijn hierbij interessante en vernieuwende concepten.

3.1.2. Woonkwaliteit en sociale woningen We blijven inzetten op het garanderen van de minimale woonkwaliteit met betrekking tot het Herzeels woonpatrimonium ter bescherming van zowel huurder als verhuurder.

Het sociale woonaanbod is reeds in de vorige legislatuur grondig aan bod gekomen: de gemeente Herzele heeft niet alleen haar bindend sociaal objectief voor sociale huurwoningen 2020-2025 behaald, maar ook al overschreden.

Dit maakt dat de nieuwe taakstellingen op het vlak van sociale huurwoningen voor Herzele niet echt tot nieuwe bouwinitiatieven nopen tot 2031, aangezien de doelstelling op dat vlak volgens Wonen Vlaanderen al proactief bereikt is, rekening houdend met: • De afwerking van het project in de Goezestraat • De sociale woningen in het bouwproject dat door Solva voorbereid wordt in het project Stekelbos, dat reeds aan de bevolking van Hillegem werd voorgesteld.

30

Uiteraard zullen opportuniteiten op dit vlak onderzocht worden en wordt er wel werk gemaakt, zowel in de gemeente als in het OCMW van een goede toeleiding en begeleiding van kandidaat-huurders en ook van remediërende bemiddeling in geval van financiële problemen. Er is ook een gestructureerd Woonoverleg met de Woonmaatschappij met Wonen Vlaanderen.

3.1.3. Info en sensibilisering wonen We blijven burgers adviseren inzake woonkwaliteit en (energetische) verbouwingen.

Samen wordt er bekeken waar er premies mogelijk zijn en bieden ondersteuning bij het aanvragen daarvan.

3.1.4. Opsporen leegstaande en verwaarloosde panden Leegstaande en verwaarloosde panden brengen heel wat gevolgen mee voor een lokaal bestuur. Deze doen inspanningen van het bestuur en andere inwoners teniet om samen te werken aan een mooi en aangenaam straatbeeld.

Het heractiveren van deze woningen vormt tevens de motor achter een betaalbaar woonbeleid.

3.1.5. Ontwikkeling omgevingsinstrumenten Ruimtelijke planning vormt één van de drie pijlers van een omgevingsdienst. Door ruimtelijke plannen op te maken en te actualiseren versterken we dat beslissingen met ruimtelijke impact gebeuren op basis van visie en niet ad hoc.

Het toepassen van het instrumentarium van de ruimtelijke ordening wordt steeds complexer. Er worden middelen voorzien om de dienst te laten bijstaan als een bepaalde beleidskeuze afgetoetst moet worden of indien verschillende opties tegen elkaar moeten afgewogen worden. Het uitvoeren van het beslist beleid vraagt in verschillende gevallen tussenkomsten van notarissen, landmeters, wettelijke publicaties... Verder is er de tendens dat beslissingen regelmatiger in vraag gesteld worden, waardoor er tevens vaker de noodzaak is tot het aanstellen van een raadsman.

3.1.6. Belastingen op leegstand en verwaarlozing, conformiteitsattesten Het doel van deze belasting is om panden en personen te activeren. Het is gerechtvaardigd een billijke financiële tussenkomst te vragen van de belanghebbenden op het grondgebied van de gemeente.

3.1.7. Ontvangsten omgevingsdossiers De vergunningen vormen één van de drie pijlers van een omgevingsdienst. Het vergunningenlandschap en bijhorende regelgeving staat niet stil. Het verrichten van gemeentelijke prestaties, het afleveren van administratieve stukken en dergelijke brengt onlosmakelijke kosten voor werking en personeel met zich mee. Deze werking wordt jaarlijks herbekeken om in te spelen op veranderingen en nieuwe noden.

Handhaving vormt als één van de drie pijlers van een omgevingsdienst het sluitstuk voor het omgevingsbeleid. Deze werking dient voldoende autonoom te zijn van vaststelling tot het laten uitvoeren van vonnissen en maatregelen.

3.1.8. Stedenbouwkundige lasten In toepassing van de specifieke gemeentelijke verordening op dit vlak worden stedenbouwkundige lasten opgelegd, die binnen de perken van de decretale doelstelling van de stedenbouwkundige lasten aangewend worden voor het ruimtelijk en omgevingsbeleid.

3.1.9. Omgevingscontract met de provincie Oost-Vlaanderen Via een bijdrage van het omgevingscontract krijgen we ondersteuning vanuit de Provincie Oost-Vlaanderen voor specifieke thema’s zoals een aanpak rond erosie, ...

31

3.2. AP – Een groene woongemeente

3.2.1. Aankoop bossen en gronden voor bebossing De gemeente wil op lokaal vlak bijdragen aan de Europese Green Deal waarbij gestreefd wordt naar 3 miljard extra bomen tegen 2030, door het aankopen van gronden om te bebossen en die onder meer in te richten als een geboortebos. De bedoeling is om enkel bossen in natuurgebied aan te leggen en de bestaande bossen maximaal toegankelijk te maken, zodat een bos ervaren wordt als een gedeelde open ruimte.

3.2.2. Bermbeheerplan De gemeente actualiseert het bermbeheerplan om het huidige beheer te evalueren en te kunnen blijven maaien volgens de verschillende bermtypes. Met een goedgekeurd bermbeheerplan kan een onderscheid gemaakt worden in de verschillende bermen, kan afgeweken worden van de vastgelegde maaidata en krijgen we een beter inzicht op de knelpunten en opportuniteiten. Dit alles draagt zowel bij aan het ecologische, als het financiële aspect.

3.2.3. Onderhoud en verbetering bossen De gemeente zet in om de bossen in eigen beheer correct te onderhouden en open te stellen naar de bevolking, zodat ieder die dat wil kan genieten van het groene Herzele.

Bossen worden duurzaam omgevormd naar gemengde loofbossen met een natuurlijke gelaagdheid.

De gemeente zet in op een duurzaam onderhoud van de groene ruimtes en vormt indien nodig deze om naar een beheer dat minder intensief is.

3.2.4. Acties leefmilieu en klimaat: bomenacties, onthardingen, gevelgroen …

De gemeente zet in op klimaatvriendelijke buitenruimtes als adaptatiemaatregel tegen de klimaatveranderingen door het aanplanten van extra bomen, het voorzien van hagen, houtkanten en gevelgroen, te ontharden en het inrichten van biodiverse plantvakken. Diverse kleine projecten die samen een meerwaarde vormen (een boom voor Herzele, ontharding en vergroening: Tramzate, Eikboslaan, Tuinwijkstraat, Gentweg, Stationsstraat, Kloosterberg…)

3.2.5. Acties dierenwelzijn De gemeente zet in op de verschillende acties opgenomen in het bijenplan om de ecologische waarde te verhogen die bijdragen aan de wilde bijenpopulatie. Er wordt ook actie ondernemen om de Aziatische hoornaar, die de bijenpopulaties bedreigt, te bestrijden.

De gemeente zet in op de uitvoering van het zwerfkattenplan, zet verder in op sensibilisering, het opzetten van een gemeentelijk meldpunt dierenwelzijn en het verder inzetten op de verdeling huisdiersticker brandweer. Er wordt ook een bijkomende losloopweide voorzien in Steenhuize en de reeds bestaande wordt verbeterd.

3.2.6. Acties afval (zwerfvuil, vuilnisbakken, camera’s, afvaleilanden) De gemeente zet via verschillende acties in om de problematiek rond zwerfvuil en sluikstort aan te pakken door in te zetten op: preventie, sensibilisatie, handhaving en samen te werken. Aanpak sluikstort en afvaleilanden Sluikstorten is een plaag. De Vlaamse regering wil meer middelen ter beschikking stellen van de gemeenten. Dit zal onrechtstreeks gebeuren via de afvalintercommunale Ilva.

Voor Herzele zou dit 70.988,86 euro bedragen.

De gemeente investeert verder in mobiele camera’s die tegen betaling door de gemeente door Ilva ter beschikking gesteld worden en op verschillende plaatsen ingezet kunnen worden. De repressieve afhandeling van wie betrapt wordt op sluikstorten, gebeurt ook door de ambtenaren van Ilva die hiertoe door de gemeente gemandateerd werden.

Om het zwerfvuilprobleem aan te pakken, investeren we in een vuilnisbakkenplan. Dit wordt voor een goed deel gesubsidieerd door OVAM.

32

3.2.7. Bijdrage Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen Jaarlijkse bijdrage aan het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen tot Dender ter uitvoering en ondersteuning van natuur gerelateerde projecten.

3.3. AP – Centrum

3.3.1. RUP afbakening handelscentrum Overeenkomstig het decreet integraal handelsvestigingsbeleid kunnen gemeenten een plan of verordening uitwerken voor kernwinkelgebieden. Door het uitwerken van dit plan wordt de toekomst van het centrum verder geconcretiseerd.

3.3.2. Vergroening van het centrum De gemeente werkt stap voor stap aan een klimaatvriendelijk en toekomstgericht centrum. We zetten in op ontharding en vergroening, zodat regenwater kan infiltreren en groen alle ruimte krijgt om te groeien. Het wordt een plek waar jong en oud graag vertoeven, met aandacht voor comfort en beleving. De beschermde platanen vormen het natuurlijke kader, waar we met zorg en respect rond werken.

3.4. AP – Kernen

3.4.1. Onderhoud van monumenten • Opschonen beplanting motte en omgeving in Ressegem De gemeente voert het beheer uit van de Motte en omgeving in Ressegem volgens het goedgekeurd beheerplan van Onroerend Erfgoed.

•

Dakwerken Pastorie Ressegem De dakwerken aan de pastorie bestaan vooral uit de renovatie van de dakgoten en stormplanken. Voor deze werken moet een groot deel van de dakbedekking worden verwijderd, waardoor het interessanter en efficiënter is om het volledige dak te vernieuwen. Deze werken worden uitgevoerd met subsidies van Onroerend erfgoed.

•

Kapel Korrestraat Steenhuize De renovatie van de Boskapel zal in verschillende fasen verlopen. We starten met het vernieuwen van het dak, gevolgd door de gevelwerken en het buitenschrijnwerk. De werkzaamheden worden afgerond met de renovatie van het interieur. Deze werken worden uitgevoerd met subsidies van Onroerend erfgoed.

•

Renovatie Buysemolen Sint-Antelinks Voor de renovatie van de Buysemolen wordt voornamelijk uitgegaan van de aanbevelingen in het inspectieverslag van Monumentenwacht. Dit omvat diverse kleine en middelgrote renovatiewerken, zoals werkzaamheden aan de teerlingen, het hekwerk van de wieken en het vervangen van de keervang…. Deze werken worden uitgevoerd met subsidies van Onroerend erfgoed.

•

Renovatie Molen Ter Rijst Herzele De renovatie van Molen Ter Rijst houdt hoofdzakelijk in dat de houten dakbedekking wordt vervangen en dat de romp van de molen wordt gereinigd en opnieuw geverfd. In de romp zullen bovendien de beschadigde stenen en venstertabletten worden vernieuwd. Binnen in de molen worden enkele kleinere herstellingen aan het molenmechanisme uitgevoerd. Deze werken worden uitgevoerd met subsidies van Onroerend erfgoed.

3.4.2. Onderhoud en vergroening kerkhoven en begraafplaatsen De gemeente zet veel middelen in het herinrichten en verfraaien van de bestaande begraafplaatsen met aandacht voor rust en natuur. Een begraafplaats is immers een belangrijk deel van het dorp en heeft een hoge emotionele waarde voor de inwoners.

De gemeente maakt het kerkhof van Herzele beter toegankelijk door de toegangsweg her aan te leggen, daarnaast wordt ook ingezet op de algemene beleving van het Kerkhof door het integreren van groen en rustbanken.

33

3.4.3. Inrichten natuurbegraafplaats Sint-Lievens-Esse De gemeente zet in op het ontwikkelen van een natuurbegraafplaats in Sint-LievensEsse, als centrale begraafplaats met aandacht voor natuur, groen en rust.

3.4.4. Boomgaard Hillegem Ter hoogte van de Peyveldstraat (zijstraat Perrestraat) zal een publieke hoogstamboomgaard aangelegd worden.

3.4.5. Onderzoek en onderhoud funerair erfgoed Binnen het beleid van de begraafplaatsen, is de zorg voor het funerair erfgoed geen detail. Medewerkers en experten kijken samen na hoe dit in Herzele concreet vorm kan krijgen.

3.4.6. Adviesverlening intergemeentelijke onroerend erfgoeddienst Het beleid rond de vastgestelde inventaris van het onroerend erfgoed is een gemeentelijke bevoegdheid geworden.

Via de werking van de Intergemeentelijke onroerend erfgoeddienst IOED kunnen we voor de markante gebouwen en sites een degelijk advies verstrekken en in de toekomst een verder beleid voor de gemeente uitwerken.

34

4.

BELEIDSDOELSTELLING VIER: FOCUS OP EEN VEILIGE, ALERTE EN ZORGZAME GEMEENTE

Deze beleidsdoelstelling richt zich op de inwoners en hun ‘eerste’ bekommernissen: veiligheid en zorg en gezondheid.

We werken aan deze beleidsdoelstelling met deze actieplannen: Actieplan (AP) 4.1.

Veilig Herzele We investeren in meer politie, meer brandweer en adequate hulpverlening

Actieplan (AP) 4.2.

Alert Herzele We zijn alert voor meldingen van burgers en werken proactief aan veiligheid

Actieplan (AP) 4.3.

Zorgzaam Herzele - veilig in het verkeer We zorgen voor verhoging van de verkeersveiligheid

Actieplan (AP) 4.4.

Zorgzaam Herzele – ouderen en mensen met een beperking We zetten in op welzijn, verbondenheid en levenskwaliteit van ouderen, mensen met een beperking en andere kwetsbare groepen

Actieplan (AP) 4.5.

Zorgzaam Herzele - toekomstgericht zorgbeleid Een toekomstgericht zorgbeleid maakt dat elke inwoner toegang heeft tot de nodige en juiste zorg

Actieplan (AP) 4.6.

Zorgzaam Herzele - regie kinderopvang We benutten onze regierol m.b.t. de kinderopvang optimaal

Actieplan (AP) 4.7.

Zorgzaam Herzele - inclusieve en solidaire samenleving We bouwen aan een inclusieve en solidaire samenleving

Actieplan (AP) 4.8.

Zorgzaam Herzele - gelijke kansen en participatie We werken aan gelijke kansen en participatie voor kwetsbare groepen

4.1. AP – Veilig Herzele

4.1.1. Meer politie De gemeente Herzele erkent politiezorg als een kerntaak van de gemeente, ook al wordt ze in de politiezone samen met de gemeenten Zottegem en Sint-Lievens-Houtem georganiseerd en bestuurd. We investeren extra middelen in de werking van deze eerstelijns-veiligheidsdienst. De aanwezigheid van de politiepost in het centrum van de gemeente, naast het gemeentehuis, is een praktisch voordeel en bevordert de goede samenwerking.

In de legislatuur 2021-2025 bedroeg de dotatie aan de politiezone 11.366.760,24 euro.

In de nieuwe legislatuur 2026-2031 bedraagt de dotatie 18.640.122,66 euro, wat een bijkomende en hogere investering is van 7.723.362,42 euro.

• Exploitatietoelagen 2026-2031 voor een totaal van 17.753,812,82 euro • Investeringstoelagen voor een totaal van 886.309,84 euro

35

4.1.2. Performante brandweer Naast de politie investeren we ook in deze legislatuur 6.713.297,57 euro in de hulpverleningsdiensten van de brandweer. Dit is 2.786.765,76 euro meer dan de toelagen in de legislatuur 2020-2025 die toen 3.926.531,81 euro bedroegen.

• Exploitatietoelagen 2026-2031 voor een totaal van 5.189.332,00 euro • Investeringstoelagen 2026-2031 voor een totaal van 1.523.965,57 euro.

4.1.3. Brug over de spoorweg voor fietsers en veiligheidsdiensten Dit dossier is reeds besproken op de gemeenteraad en past binnen de ambitie van de hulpverleningsdiensten om snel en adequaat te kunnen tussenkomen. Als dit gerealiseerd wordt, neemt Infrabel de investering hiervoor ten laste.

4.1.4. Overleg rond veiligheid en mobiliteit De gemeente Herzele heeft een goede traditie om met de politie en de hulpdiensten formeel overleg te houden naar aanleiding van concrete dossiers (zoals grotere evenementen, wegenwerken, maatschappelijke fenomenen). Deze werking wordt verdergezet en de preventieve waarde van een gecoördineerde bestuurlijke aanpak wordt ook door de veiligheidsdiensten naar waarde geschat.

Het overleg kan zich desgevallend ook toespitsen op de toepassing van de regelgeving inzake de noodplanning, de werkstraffen, het elektronisch toezicht, jeugddelinquentie of de lokale integrale veiligheidscel inzake radicalisme, extremisme en terrorisme (LIVC-R), de interactie met het Meldpunt Grensoverschrijdend gedrag of de toepassing van het DIOB-decreet (decreet van 22 december 2023 houdende de bevordering van de integriteitsbeoordeling door het openbaar bestuur) 4.1.5. Overleg over toepassing van GAS-5 in de politiezone Dit project is nog in onderzoek. Volledigheidshalve wordt dit hier toch vermeld als een mogelijkheid, niet als een zekerheid.

4.2. AP - Alert Herzele

4.2.1. Nieuw meldpunt De bestaande digitale procedure voor een melding, die binnenkomt bij het Trefpunt en in veel gevallen reeds rechtstreeks door de technische dienst wordt behandeld en afgehandeld, wordt vernieuwd en geïntegreerd in een algemeen opvolgingssysteem.

4.2.2. Behoud van label ‘Hartveilige gemeente’ De gemeente doet de nodige inspanningen om ook in de legislatuur 2026-2031 het label ‘Hartveilige gemeente’ te behouden.

4.3. AP – Zorgzaam Herzele - veilig in het verkeer

4.3.1. Veilige school- en fietsomgevingen De gemeente blijft inzetten op veilige, duurzame en aangename schoolomgevingen door infrastructurele verbeteringen.

4.3.2. Verkeerseducatie en sensibilisering De gemeente zet sterk in op verkeerseducatie en bewustmakingscampagnes om het verkeersgedrag positief te sturen. We zorgen ervoor dat bewoners systematisch geïnformeerd worden over veranderingen in het mobiliteitsbeleid.

4.3.3. Snelheidsremming en tonnagebeperking In straten waar snelheidsproblemen worden vastgesteld, onderzoekt de gemeente de mogelijkheden voor snelheid verlagende maatregelen of het plaatsen van snelheidsremmers.

De gemeente duidt, kaderend binnen het regionaal mobiliteitsplan, vrachtroutes aan.

Binnen de kernen wordt doorgaand vrachtverkeer maximaal geweerd door het invoeren van een tonnagebeperking.

36

4.4. AP - Zorgzaam Herzele – gedeelde zorg

4.4.1. Sociaal contact in het lokaal dienstencentrum • Opmaken van een buurtanalyse op basis waarvan we de werking van het lokaal dienstencentrum verder uitbouwen, rekening houdend met een optimale samenwerking tussen verschillende actoren die actief zijn op ons grondgebied; • Werking jaarlijkse evalueren; • Optimaliseren van het reservatiesysteem voor het sociaal restaurant; • Versterken van toegankelijke hulp- en dienstverlening.

4.4.2. Mantelzorgproject en -premies Het idee van vermaatschappelijking van de zorg is een van de doelstellingen van het Decreet lokaal sociaal beleid. Burgers kunnen onderling ook zorgtaken opnemen of eerstelijnsbijstand verlenen op een informele manier. Dit is waardevol en wordt door middel van het Mantelzorgproject gehonoreerd.

4.4.3. Zorgzame buurten-project(en) Opstarten van zorgzame buurten, waar inwoners zich ondersteund, verbonden en betrokken voelen via laagdrempelige buurtgerichte initiatieven. We zoeken verbinding tussen informele en formele zorg.

• Actief samenwerken met de dorpsraden; • Samen met de dorpsraden een dorpsanalyse maken om de noden/vragen in kaart te brengen; • Opstart van buurtinitiatieven zoals burenhulp (via Hoplr), ontmoetingsmomenten, infopunten of thematische activiteiten.

4.4.4. Compassionate Herzele Versterken van buurtcohesie en solidariteit via dienst overschrijdend verankeren van het concept en project ‘compassionate Herzele’, waarbij het lokaal dienstencentrum de trekker is.

4.4.5. Vrijetijdsaanbod voor mensen met een beperking Blijvend inzetten op voldoende vrijetijdsaanbod voor mensen met een beperking.

4.5. AP - Zorgzaam Herzele - toekomstgericht zorgbeleid

4.5.1. Opnamebeleid in de zorgvoorzieningen optimaliseren • Zorgvragen correct toeleiden naar onze verschillende zorgvoorzieningen. Voor de kinderopvang wil dit concreet zeggen dat we nog meer inzetten op het uitbouwen van het platform Opvang Vlaanderen. In het ouderenbeleid zal er meer moeten samengewerkt worden tussen de verschillende toeleiders • Door een correcte toeleiding zorgen dat onze zorgvoorzieningen een optimale bezettingsraad hebben • Door voldoende zorgondersteuning in onze assistentiewoningen te blijven voorzien is het mogelijk om enkel zorgbehoevende ouderen toegang tot het woonzorgcentrum te geven 4.5.2. Voldoende gekwalificeerd personeel in de zorginstellingen • Opmaken van een bezettingsfiche per zorginstelling rekening houdend met bezetting, kwaliteit en opgelegde normen 4.5.3. Verankering van persoonsgerichte zorg • Zorgplannen opstellen • Bewoners en familie actief betrekken bij zorgbeslissingen • Inzetten op warme relaties en nabijheid in de zorg • Intergenerationeel (met scholen en kinderopvang) samenwerken bevorderen • Leefomgeving aanpassen aan comfort en herkenbaarheid • Onderhouden van de belevingstuin

37

4.5.4. Versterken van netwerk en expertise rond dementie • Actief deelnemen aan bovenregionale projecten rond dementie • Interne expertise en infrastructuur afstemmen op bewoners met dementie.

Inzetten op de dementiecoach 4.5.5. Verankering van de kindreflex Versterken van buurtcohesie en solidariteit via het concept van de ‘kindreflex’.

Samenwerking in de eerstelijnszone rond de methodiek van OVERHOOP: Preventie en sensibilisering rond ontwikkelingstrauma’s bij kinderen.

4.5.6. Mondgezondheid voor kwetsbare groepen, focus op kinderen Gericht op kleuters door het aanbieden van sensibiliserings- en poetspakketten.

4.6. AP - Zorgzaam Herzele - regie kinderopvang

4.6.1. Regierol kinderopvang: BKO en BOA Opmaken van een visie over buitenschoolse kinderopvang in Herzele.

Deze visie kan niet los gezien worden van het BOA-traject: deze visie betreft de doelgroep, de openingsuren, de tarieven, samenwerking met scholen, kwalitatief personeel en een pedagogisch project.

4.6.2. Aanpassen infrastructuur BKO - i.f.v.BOA Bekijken van de bouw van een speelarena waarbij optimaal kan ingezet worden op buitenspelen en het bevorderen van sport en spelen bij de kinderen.

Aanpassen van de ramen in de BKO-Herzele.

4.6.3. Aanpassen infrastructuur KDV – i.f.v. VIPA We vergroten op deze manier de capaciteit tot 56 kinderen.

4.6.4. Uitrol project BOA - buitenschoolse opvang en activiteiten De interne werkgroep BOA opnieuw opstarten met als belangrijkste doelstellingen: • Evaluatie van het aanbod via bevraging bij ouders en kinderen • Activiteitenaanbod afstemmen op schoolroosters en noden van ouders • De interne werkgroep uitbreiden met externe partners (scholen, jeugdwerkingvakantiekampen…)

• Het BOA-overleg (met externe partners) opstarten • De BOA-werking starten op 1 september 2026 Voor 2025 werd reeds 80.000 euro aangewend van het volledige budget van 317.706,21 euro.

Dus blijft er in 2026 nog 237.706,21 euro te besteden.

38

Verfraaien infrastructuur Borsbeke

25.000 euro

Loonkosten BOA-regisseur

40.000 euro

BOA regisseur

Loonkosten begeleider participatietraject

40.000 euro

BOA begeleider participatietraject

Aankoop voor uitleen van sport-, leer en speelboxen met materiaal

10.000 euro

Multimove-pad en speelweefsels: opwaarderen van buitenspelen

32.706,21 euro

Aanpassen ramen voor BKO

60.000 euro

Vorming

5.000 euro

Erkenningskader en handhaving

10.000 euro

Uitbouw zorgspecifiek aanbod 6.000 euro Specifieke kleuterwerking5.000 euro aanbod vergroten (werken volgens het erkenningskader) Inrichten bovenverdieping directeurs-woning

4.000 euro

TOTAAL

237.706,21 euro

We proberen externe partners aan te trekken om extra opvangmogelijkheden aan te trekken.

Dit is een decretale opdracht die we als BOA-regisseur zeker willen opnemen.

4.6.5. Regierol kinderopvang algemeen Voldoende kinderopvang in de gemeente realiseren door op een structurele manier samen te werken met aanbieders van kinderopvang.

Het lokaal bestuur heeft een taak van regie en coördinatie op dit vlak: • Minstens twee keer per jaar overleg organiseren met alle opvangaanbieders • Thema’s bespreken zoals inclusie, pedagogische ondersteuning, samenwerking met onderwijs…

• Beleidsaanbevelingen formuleren op basis van signalen uit het werkveld • Vanuit het LOK andere overlegmomenten rond kinderopvang regisseren Het lokaal overleg kinderopvang structureel verankeren. Ondersteuning bieden aan startende opvanginitiatieven door middel van infrastructuur, begeleiding of andere ondersteuning (vb: spelotheek).

4.7. AP - Zorgzaam Herzele - inclusieve en solidaire samenleving

4.7.1. Samenwerking OCMW, CAW en mutualiteiten rond GBO (geïntegreerd breed onthaal) Het GBO wordt niet meer gesubsidieerd door de Vlaamse overheid. Dit belet niet dat de verworvenheden van de vorige projectperiode, waarbij het OCMW-Herzele trekker was, behouden blijven: een goede samenwerking tussen deze eerstelijnshulpverleners.

4.7.2. Outreachend werken bij risicogroepen Het betreft hier bv. ouderen, alleenstaanden, nieuwkomers. Het OCMW is een brede eerstelijnshulpverlener, die zeker in onze gemeente een vlotte aanspreekbaarheid heeft. Dit kan nog aangevuld worden door een uitreikende werking, in het jargon als ‘outreachend’ omschreven, die een proactieve detectie van noden tot doel heeft bij die groepen die niet automatisch snel de toegang tot het OCMW vinden.

4.7.3. Outreachend werken bij risicogroepen via partners Outreachend werken door externe partners een aanspeekpunt binnen het sociaal huis te laten zijn, waardoor risicogroepen een lokale opvolging/begeleiding krijgen (FIOLA – Groeipakket – Psycholoog – eerstelijns juridisch advies – B-Oost-Wijkwerken): ‘vindplaatgericht werken’.

Het Sociaal Huis vervult op deze wijze op een eigentijdse manier haar brede rol, die verder gaat dan enkel de toekenning van wettelijke rechten, maar die in gemeenten zoals Herzele ook de taak opneemt van coördinator van tal van voorzieningen die soms voor inwoners van onze gemeente niet gemakkelijk bereikbaar zijn.

39

4.7.4. Huis van het Kind als regisseur van gezinswerking • Het lokaal loket kinderopvang versterken als centraal aanspreekpunt voor ouders • Inzetten op vorming, ontmoeting en ondersteuning naar verschillende opvoeders (ouders, kinderbegeleiders, onderwijzend personeel) • Het netwerk rond het Huis van het Kind verder uitbouwen • Samenwerken met de Huizen van het Kind in de regio en actief aanwezig zijn op het regionaal overleg van de Huizen van het Kind

4.7.5. Inbreng van een bruikbare crisiswoning in CON-PANACEA De woning in de Bergafstraat ombouwen tot een crisiswoning die ingebracht wordt in het project CON PANACEA-crisisopvangnetwerk.

4.7.6. Begeleiding en ondersteuning langdurig werklozen via leefloon en werkbegeleiding In functie van de concrete aanvragen van langdurig werklozen die vanaf 2026 naar het OCMW toegeleid worden, zal het Leefloon onderzocht en toegekend worden als aan de voorwaarden voldaan is. Het OCMW ontvangt hiervoor een bijkomende tegemoetkoming. Deze toekenning zal gevolgd worden door begeleiding naar werk.

Deze begeleiding is reeds een deel van de reguliere werking van het Sociaal Huis, maar komt door deze nieuwe taakstelling wellicht nog meer op de voorgrond.

4.8. AP- Zorgzaam Herzele - gelijke kansen en participatie

4.8.1. Versterken van de werking van de brugfiguur t.v.v. gezinnen en onderwijs De brugfiguur volgde een opleiding ‘train-the-trainer’. Deze opleiding is gericht op personen die werken in onderwijs, flankerende diensten, steden en gemeenten, sociale huizen, scholengemeenschappen, onderwijsverstrekkers, … Het doel is de armoedevaardigheid van het personeel te verhogen en de financiële stress voor de ouders en de school te verlagen. Ze doen dit door in te zetten op de structurele werking van een school, vorming van het personeel en het inzetten op netwerken.

4.8.2. Maximaliseren van automatische rechtentoekenning De automatische rechtentoekenning is een methodiek die ertoe strekt om de vele voorzieningen niet onbenut te laten voor de doelgroep voor wie ze bestemd zijn.

4.8.3. Initiatieven rond e-inclusie Bestaande acties en projecten (o.a. digitaal infopunt) in kader van digitale geletterdheid en digitale inclusie worden verder uitgebouwd in de werking van het sociaal huis, het lokaal dienstencentrum en de dienst cultuur en breed gepromoot doorheen de gehele organisatie.

4.8.4. Samenwerkingen rond activering en inclusief werken • Samenwerken om expertise en begeleiding aan te kopen voor langdurige werklozen; • Blijven samenwerken in lokale partnerschappen (capacity building – B-OOST) die niet-beroepsactieven en werkzoekenden in een complexe situatie activeren in de maatschappij, inclusief maar niet uitsluitend naar werk.

4.8.5. Aanvullend lokaal dienstenaanbod (ALD-projecten) We blijven de ALD-projecten ondersteunen via de gelden die vanuit Vlaanderen hiervoor ter beschikking zijn. We houden hierbij rekening met een regionale opvolging en coördinatie 4.8.6. Acties inburgering en participatie Dit organiseren we door samen te werken in het regionaal project maar ook door eigen initiatieven uit te werken • Voor de 4de pijler rond participatie samenwerken in het regionaal project • Het aanbod van activiteiten via het platform “ikdoemee” openzetten voor inburgeraars • De dag van de nieuwe inwoners uitwerken volgens de aangereikte methodieken van het Agentschap integratie en inburgering • Uitwerken van Praattafels in samenwerking met regionaal Netwerk en binnen het project oefenkansen Nederlands. We werken hiervoor samen met een externe partner • Verdere organisatie en uitbouw van de zomerschool voor jongeren

40

4.8.7. Tussenkomsten UiTPAS De UiTPAS Vlaamse Ardennen wordt blijvend actief gepromoot door alle gemeentelijke diensten en verder uitgerold naar externe verenigingen en organisaties.

UiTPAS en UiTPAS met kansentarief zorgen voor een toegankelijk vrijetijdsaanbod voor iedereen: ook wie het moeilijker heeft, kan dankzij de UiTPAS alle kansen krijgen om z’n favoriete vrijetijdsactiviteiten te beleven.

4.8.8. Werking OverKop-huis rond geestelijke gezondheid van jongeren Blijven investeren in de regionale OverKop-werking in het kader van geestelijke gezondheid voor kinderen en jongeren. Met op termijn een antennewerking in Herzele te realiseren en een evaluatie van het geheel.te plannen.

41

5.

BELEIDSDOELSTELLING VIJF: FOCUS OP DEGELIJKE DIENSTVERLENING EN BELEIDSVOEREND VERMOGEN

Deze beleidsdoelstelling focust op de organisatie. Het bereiken van de doelstellingen in dit Meerjarenplan vereist immers een goede interne organisatie, die mee evolueert en die efficiënt georganiseerd is.

We werken aan deze beleidsdoelstelling met deze actieplannen: Actieplan (AP) 5.1.

Team Herzele tot uw dienst We evolueren naar een gezonde en slanke organisatie voor effectieve werking.

Actieplan (AP) 5.2.

Digitale en technische uitrusting Investeren in de technische en digitale inrichting van de diensten voor een efficiënte en toekomstgerichte werking

Actieplan (AP) 5.3.

Regionale samenwerking De regionale samenwerking rond Welzijn en Vrije Tijd wordt ontwikkeld.

5.1. AP – Team Herzele tot uw dienst 5.1.1.

Optimaliseren van de personeelsinzet We willen blijven evolueren naar een gezonde, moderne en efficiënte organisatie door het personeel slim en efficiënt in te zetten. We plaatsen de juiste mensen op de juiste plaats. We streven naar het verbeteren van werkprocessen en investeren in opleiding en ontwikkeling, zodat medewerkers breder inzetbaar zijn en over de juiste competenties beschikken om hun taken efficiënt en kwaliteitsvol uit te voeren. Het welzijn van medewerkers is belangrijk. We stimuleren een positieve en veilige werkomgeving waar medewerkers zich gehoord en gewaardeerd voelen.

We beschikken over een uitgebreide en brede dienstverlening, die als een deel van de publieke economie zeker ook voor meerwaarde zorgt.

We besteden aandacht aan juiste informatie en heldere communicatie naar inwoners, snelle en correcte afhandeling van vragen en meldingen, en een klantgerichte aanpak bij alle gemeentelijke diensten.

Talent aantrekken en behouden: We versterken onze rekrutering, verbeteren onze zichtbaarheid als werkgever en bouwen aan duurzame loopbanen.

Investeren in competenties: We ontwikkelen een strategisch opleidingsplan dat inspeelt op nieuwe uitdagingen zoals digitalisering, participatie en veranderende regelgeving.

Welzijn en werkbaar werk: We zetten in op een gezonde, veilige en ondersteunende werkomgeving met aandacht voor werkdruk, mentale veerkracht en een evenwichtige personeelsinzet.

Efficiëntie en financieel gezonde personeelsinzet: We optimaliseren onze interne werking, vereenvoudigen processen en streven naar maximale waarde voor beschikbare middelen. Door doordachte formatieplanning bewaken we een evenwicht tussen kwalitatieve dienstverlening en budgettaire haalbaarheid.

We sturen jaarlijks bij op basis van workload, bevoegdheidsevoluties en financiële ruimte. Digitalisering, taakoptimalisatie en doelmatige inzet van VTE’s helpen ons de dienstverlening te versterken zonder onnodige kostenstijgingen. Zo blijven we een organisatie die toekomstgericht én financieel verantwoord werkt.

42

We zetten duidelijke stappen naar een sterk, toekomstgericht personeelsbeleid dat onze organisatie ondersteunt in haar ontwikkeling en maatschappelijke opdracht.

Alle personeelsbeslissingen worden zorgvuldig afgetoetst met aandacht voor het beschikbare budget, de werking van de organisatie en de bijdrage aan de beleidsdoelstellingen van de gemeente. Er wordt gekeken naar kosten en baten en mogelijke alternatieven, zoals herverdeling van taken, tijdelijke oplossingen of interne verschuivingen.

Het totale personeelsbudget in de legislatuur 2026-2031 evolueert (zonder de gesubsidieerde loonkost voor het gemeentelijk onderwijs en min de responsabiliseringsbijdrage): • Voor de gemeente van 11.898.751,06 euro naar 12.366.157,64 euro • Voor het OCMW van 8.447.679,06 euro naar 9.010.834,13 euro • Voor het lokaal bestuur van 20.346.430,12 euro naar 21.376.991,76 euro Deze evolutie houdt de eerste jaren slechts beperkt rekening met de te verwachten index. Natuurlijke afvloeiingen en efficiëntiewinsten dragen ertoe bij om de loonkost te beheersen.

Uiteraard zorgt de inzet van personeel ook voor het genereren van ontvangsten.

Van het totaal van de subsidies die de gemeente ontvangt van de hogere overheden ten belope van 17.153.392 euro (geraamd cijfer voor 2031), is er een deel dat niet zou ontvangen zijn indien de gemeente een aantal vormen van dienstverlening niet zou organiseren (bijv. de zorgsubsidies voor het woonzorgcentrum).

Hierbij komen ook nog de werkingsontvangsten (bijv. de tussenkomst van deelnemers aan activiteiten of gebruikers van dienstverlening) ten belope van 8.882.058,12 euro (geraamd cijfer voor 2031).

Team Herzele streeft ernaar om inwoners op een snelle, correcte en vriendelijke manier te helpen. We zorgen ervoor dat informatie gemakkelijk toegankelijk is.

Bereikbaarheid en toegankelijkheid hebben hierbij een centrale plaats.

Medewerkers beschikken over de juiste kennis en middelen om vragen en meldingen professioneel af te handelen.

Dankzij een brede inzet van ons personeel kunnen we een kwalitatieve, toegankelijke en klantgerichte dienstverlening bieden in al onze diensten. Team Herzele staat volledig tot uw dienst en werkt actief aan het garanderen van een brede en kwalitatieve dienstverlening voor alle inwoners.

Het overzicht van de prestaties voor het jaar 2024 geeft een cijfermatig beeld van enkele aspecten van de dienstverlening.

De simulaties op basis van de te verwachten evolutie van de actuele personeelsbezetting per beleidsitem voor de gemeente en het OCMW geven een indicatie van de personeelsbezetting bij ongewijzigd beleid.

Het aandeel van de personeelsuitgaven in het totale exploitatiebudget daalt van 55,22% naar 52,58%.

Het actuele organogram is georganiseerd volgens de structuur van de domeinen in de Beleids- en Beheercyclus.

43

Schematisch kan de toewijzing per beleidsdomein van personeelsuitgaven hier, gezamenlijk voor gemeente én OCMW, als volgt worden weergegeven:

Domein

Personeelsbudget 2026

Personeelsbudget 2031

Aandeel in het totale personeelsbudget 2026 naar 2031

Algemene diensten

1.808.054,43 euro

2.061.651.45 euro

Van 8,89% naar 9,64 %

Bestuur en Organisatie

2.816.782, 82 euro

2.832.475, 26 euro

Van 13,84% naar 14,19 %

Vrije Tijd en Jeugd

2.677.986,23 euro

2.502.265,67 euro

Van 13,16 % naar 11,71 %

Welzijn en Ouderen

10.155.685,03 euro

10.793.553,28 euro

Van 49,91% naar 50,49 %

Wonen en Leefomgeving

2.887.921,61 euro

2.985.905,93 euro

Van 14,19% naar 13,97%

5.1.2. Vorming voor medewerkers Medewerkers die ophouden beter te worden, houden uiteindelijk op goed te zijn.

Daarom wordt geïnvesteerd in vorming voor de vakkennis (wat moet ik ‘kennen’), de vaardigheden (wat moet ik ‘kunnen’) en de persoonlijke ontwikkeling (wie wil ik ‘zijn’).

Er wordt bijzondere aandacht besteed aan vraaggestuurde vorming: we onderzoeken waar medewerkers zelf aangeven graag vorming over te volgen. Medewerkers worden gestimuleerd om zich te blijven ontwikkelen, zodat de kwaliteit van onze dienstverlening voortdurend groeit.

Een kwalitatieve dienstverlening kan enkel gerealiseerd worden door een professioneel, gemotiveerd en goed ondersteund team. We versterken daarom onze rol als aantrekkelijke werkgever die inzet op ontwikkeling, welzijn en duidelijke organisatierichting.

We streven naar een moderne, lerende en inclusieve organisatie. Medewerkers krijgen kansen om hun talenten te ontwikkelen en actief bij te dragen aan de realisatie van onze beleidsdoelstellingen. We stimuleren samenwerking over diensten heen, werken resultaatgericht en zetten sterk in op leiderschap en werkbaarheid.

5.1.3. Organisatiebeheersing in handen van het managementteam De gemeente streeft naar een kwalitatieve, efficiënte en toegankelijke dienstverlening in al haar diensten. Belangrijk hierbij zijn de verbeterpunten die te halen zijn uit de verschillende rapporten van Audit Vlaanderen bij de lokale besturen, die na elke reeks van thema-audits een samenvattend rapport publiceren, waar onze gemeente onlangs ook goede praktijken voor aanleverde. Het managementteam staat hier samen met de afdelingscoördinatoren voor in.

De gemeente werkt actief aan organisatiebeheersing en organisatieontwikkeling conform de leidraad organisatiebeheersing van de Vlaamse Overheid. Het Managementteam monitort de uitvoering van de beleidsdoelstellingen, de interne werking en de interne communicatie en rapporteert jaarlijks over de organisatiebeheersing, volgens de prioriteiten die in de gemeenteraad en de raad voor maatschappelijk welzijn zijn vastgelegd.

5.2. AP – Digitale en technische uitrusting

We investeren in de technische uitrusting en digitale inrichting van de diensten van de diensten voor een efficiënte en toekomstgerichte werking 5.2.1. Digitale werking, veiligheid en weerbaarheid Het lokaal bestuur Herzele investeert doelgericht om drie strategische doelen te realiseren: veiligheid, professionalisering en cyberweerbaarheid.

We versterken onze digitale veiligheid via Managed Risk, phishing-sensibilisering, en de vervanging van verouderde netwerkcomponenten, zodat onze systemen beter

44

beschermd zijn tegen cyberdreigingen.

De herinrichting van de mappenstructuur draagt bij aan veilig, gestandaardiseerd gegevensbeheer.

Om onze ICT-werking te professionaliseren, voorzien we middelen voor technische bijstand, een gemoderniseerde servicedesk en de opmaak van een Business Continuity Plan. Hiermee garanderen we continuïteit, expertise en een stabiele ICT-ondersteuning voor alle diensten.

Daarnaast investeren we in een duurzaam vervangingsbeleid voor hardware (laptops, monitoren, smartphones, pc’s in scholen en bibliotheek), zodat medewerkers, leerlingen en burgers kunnen rekenen op een moderne en betrouwbare digitale werkplek.

Tot slot ondersteunen we onze dienstverlening via updates aan administratieve toepassingen, netwerkaanpassingen en verbeterde digitale processen.

Deze investeringen vormen samen een toekomstgerichte, veilige en efficiënte digitale omgeving voor inwoners, medewerkers en partners van het lokaal bestuur Herzele.

• BCP: We ontwikkelen en implementeren en Business Continuïteitsplan (BCP) om de continuïteit van de essentiële dienstverlening te waarborgen bij incidenten, crisissituaties of operationele storingen • Project Mappenstructuur: Dit project is vorig jaar opgestart in samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen. De ambitie is om de digitale mappenstructuur van de gemeente beheersbaar te maken en ze in overeenstemming te brengen met de organisatiestructuur.

• Consultancy ICT, Technische bijstand Cevi: We voorzien gerichte consultancyondersteuning en technische bijstand van Cevi om complexe ICT-vragen, beveiligingsoptimalisaties, applicatiebeheer en projectmatige verbeteringen professioneel te kunnen aanpakken. Deze combinatie van expertise en continue ondersteuning garandeert stabiliteit, deskundigheid en een vlotte dienstverlening, en versterkt de verdere professionalisering van onze volledige ICT-omgeving.

• Aankopen ICT-materialen en ICT-infrastructuur – vervanging switchen edm: We investeren jaarlijks in een duurzaam vervangingsbeleid voor hardware zoals laptops, monitoren, dockingstations, smartphones en aanvullende ICT-materialen. Deze vernieuwingen zorgen voor betrouwbare werkplekken voor medewerkers en veilige toestellen voor scholen en bibliotheekgebruikers.

• Vervanging laptops GBS: Voor de gemeentelijke basisscholen voorzien we de vervanging van laptops en pc’s, zodat leerlingen en leerkrachten kunnen rekenen op moderne, veilige en gebruiksvriendelijke toestellen die toekomstgericht onderwijs mogelijk maken.

• Uitbreiding huur software: servicedesk, teamviewer…: We breiden onze huursoftware uit met onder andere een vernieuwde servicedesk, TeamViewer-licenties en andere ondersteunende toepassingen. Deze tools verbeteren de interne dienstverlening, versterken de opvolging van ICT-tickets en maken efficiënte remote ondersteuning mogelijk.

• Digitalisering begraafplaatsen: De Herzeelse begraafplaatsen worden digitaal in kaart gebracht en die data worden binnen de perken van wat kan en mag, transparant gemaakt.

• Uitbreiding huur software: Finbel en Unibel: We vernieuwen de software voor een aantal financiële toepassingen.

• Robotisering voor het maaien van de voetbalvelden: Een investering in maairobots voor het basisonderhoud van de voetbalvelden verhoogt de efficiëntie en verminderd de financiële en organisatorische druk.

• Paser: Paser is een manier om de stand van de wegen in onze gemeente op een objectieve manier digitaal vast te stellen. Dit maakt het mogelijk dat de keuzes welke wegen aangepakt worden goed gemotiveerd kunnen worden.

• Uitbreiding huur software – tweede verblijven: Een kleine uitbreiding op de bestaande

45

•

•

software voor het beheer van leegstand en verwaarlozing.

Verenigingsloket: aansluiting, integratie en gebruik in de lokale verenigingsondersteuning: Instappen op het digitale hoofdloket van de Vlaamse overheid voor verenigingen, in functie van het vereenvoudigen van de administratie, het toegankelijker en efficiënter maken van de dienstverlening en een betere informatie-uitwisseling tussen verenigingen en overheden.

Vervanging publiekspc’s bibliotheek: De publieke computers in de bibliotheek zijn verouderd en aan vervanging toe. Het aantal beschikbare computers daalt, maar dit heeft geen negatieve invloed op de dienstverlening.

5.2.2. Technische uitrusting en inrichting van de diensten Er wordt geïnvesteerd in een betere uitrusting van de locaties waar er gewerkt wordt en van de noodzakelijke voorzieningen.

Dit gebeurt in de technische dienst door de aankoop van onder andere (nieuw of tweedehands): een zitmaaier, een grasmaaier, nadarbarelen, een elektriciteitskast, bladblazers, heggenschaar, kettingzaag, een verstekzaag, graafmachine en een hefboomsysteem voor de dienstwagens.

Komen ook aan bod: • Vernieuwen loket en burelen dienst omgeving • Poetsmachine voor het klavertje vier • Vervangen van keukenapparatuur volgens (afschrijving – ouderdom -slijtage- frequentie van gebruik) • Vervangen/vernieuwen meubilair en inrichting WZC Ter Leen

5.3. AP – Samenwerking in de regio Vlaamse Ardennen rond welzijn en vrije tijd

5.3.1. Samenwerking in de regio rond Welzijn We onderzoeken welke gezamenlijke diensten kunnen uitgebouwd worden om expertise en knowhow te kunnen delen.

• Ketenaanpak intra familiaal geweld • Dak- en thuisloosheid • Voedselbedeling – voedselbanken We nemen actief deel aan de Eerstelijnszone.

Naast de vertegenwoordiging in de zorgraad kunnen medewerkers ook meewerken aan netwerkmomenten en ad hoc werkgroepen.

5.3.2. Samenwerking in de regio rond Vrije Tijd We stappen in en nemen actief deel in de regionale werking Vlaamse Ardennen, cluster Vrije Tijd.

46

6.

BELEIDSDOELSTELLING ZES: FOCUS OP VRIJE TIJD, VERBINDING, DYNAMIEK EN DE TOEKOMST

Deze doelstelling focust op de aspecten die dynamiek brengen in Herzele en die positieve persoonlijke en gemeenschapseffecten hebben: cultuur, sport, jeugdwerking en een open en duurzame blik op de toekomst.

We bouwen aan een gemeente waar alle vormen van vrije tijd toegankelijk, divers en bloeiend zijn voor iedereen, ongeacht leeftijd, achtergrond of interesses. Zo versterken we de gemeenschap en bieden we iedereen de kans om te participeren en te genieten van een rijk verenigingsleven.

• Renovatie van het oud rusthuis om ruimte te bieden aan jeugd- en socioculturele verenigingen.

• Jeugd-, cultuur- en sportverenigingen krijgen eveneens onze aandacht door financiële of logistieke tegemoetkomingen met een helder en transparant subsidiereglement.

• Er komt een masterplan/visienota voor de verdere uitbouw van onze sport- en vrijetijdsinfrastructuur.

• We blijven investeren in onze beide cultuurcentra, zowel technisch als in de programmatie.

De activiteiten van de Steenoven via het Autonoom Gemeentebedrijf zijn complementair aan deze van De Wattenfabriek.

• Een levendig verenigingsleven is cruciaal. Daarom blijven we onze culturele verenigingen op fysiek, logistiek, financieel en juridisch vlak ondersteunen, met extra aandacht voor inclusieve en duurzame initiatieven.

• We vereenvoudigen subsidieregels en digitaliseren waar mogelijk. Samenwerkende verenigingen die evenementen organiseren, worden aangemoedigd. Lokale kunstenaars en academieleerlingen krijgen een podium.

• Ons cultureel erfgoed weerspiegelt de identiteit en geschiedenis van Herzele. We investeren in bescherming, ondersteuning en onderhoud, zodat het erfgoed bewaard blijft voor toekomstige generaties. We willen ook niet-erkende monumenten met erfgoedwaarde extra beschermen.

• De bibliotheek zet in op cultuurparticipatie voor diverse doelgroepen. Ze speelt een sleutelrol in e-inclusie en mediawijsheid, met specifieke aandacht voor kwetsbare profielen en het bevorderen van digitale vaardigheden. Via klasbezoeken, ‘Boekbezoek’, ‘BookaBooka’ en voorleesmomenten worden alle leeftijdsgroepen bereikt. Ook gemeenschapsvorming krijgt een plek, met ruimte voor ontmoeting en uitwisseling. Herzeels talent krijgt er een prominente rol.

We werken aan deze beleidsdoelstelling met deze actieplannen

47

Actieplan (AP) 6.1.

Aanbod Een breed, kwaliteitsvol en toegankelijk vrijetijdsaanbod, aangepast aan de lokale noden en behoeften

Actieplan (AP) 6.2.

Ondersteuning Ondersteuning van verenigingen, organisaties en projecten met sociale cohesie als doel

Actieplan (AP) 6.3.

Infrastructuur en publieke ruimte Renovatie, behoud en ontwikkeling van de multifunctionele publieke ruimte en voorzieningen

Actieplan (AP) 6.4.

Erfgoed Erfgoedvisie: aandacht voor het verleden, met een blik naar morgen

Actieplan (AP) 6.5.

Gezondheid Gezondheidsacties uitwerken vanuit de methodiek “Health in All Policies”

Actieplan (AP) 6.6.

Fysiek en mentaal welzijn Creëren en optimaliseren van leef-, leeren werkomstandigheden die het fysiek en mentaal welzijn vooropstellen

Actieplan (AP) 6.7.

Verbinding en communicatie Vrijwilligerswerking, inspraak en brede communicatie worden bouwstenen van een levendige gemeenschap

Actieplan (AP) 6.8.

Dynamiek Ondersteuning en versterking van lokale verenigingen en evenementen

Actieplan (AP) 6.9.

Klimaatbewust We bouwen aan een klimaatbestendige gemeente en klimaatbewuste gemeenschap

Actieplan (AP) 6.10.

Jeugd We werken aan een kind- en jeugdvriendelijke toekomst

6.1. AP – Aanbod 6.1.1.

Aanbod activiteiten cultuur, jeugd en sport We doen dit aanvullend op de bestaande initiatieven van verenigingen en andere vrijetijdsorganisaties en met een blijvende focus op een aanvullend, gevarieerd, kwaliteitsvol en innovatief vrijetijdsaanbod voor alle doelgroepen.

6.1.2. Tienerwerking in cultuur en sport De vrijetijdsdiensten creëren bijkomend aantrekkelijk sportief en cultureel aanbod voor tieners, op maat van hun noden.

6.2. AP – Ondersteuning

6.2.1. Ondersteuning van verenigingen via subsidies, lokalen en logistiek De vele socio-culturele verenigingen blijven financieel, logistiek en infrastructureel (goedkopere huurtarieven) ondersteund worden door lokaal bestuur, mits voldaan wordt aan een aantal basisvoorwaarden.

6.2.2. Hervorming van het erkennings- en subsidiekader voor verenigingen, organisaties en projecten De subsidielijnen vanuit de verschillende vrijetijdsdiensten worden onder de loep genomen aan de hand van een VVSG-model hervormd tot een effectief subsidiekader voor de gehele lokale vrijetijdssector.

6.2.3. Verenigingen krijgen nominatieve steun voor concrete initiatieven • Deze steun komt op de gemeenteraad als ze niet in uitvoering van een gemeentelijk reglement gebeurt • Een voorbeeld zou kunnen zijn: het initiatief van een aantal mensen om zich te verenigingen en engageren voor het beheer van het kerkgebouw in Ressegem 6.2.4. Verenigingen krijgen investeringssubsidies voor verbeteringen aan eigen infrastructuur Dit gaat om investeringstoelagen voor sportverenigingen in functie van multifunctioneel en maximaal gebruik van bestaande niet-gemeentelijke infrastructuur.

Met het oog op de optimale benutting van de bestaande sportinfrastructuur van sporthal Amalrik in Steenhuize, zal het lokaal bestuur mee investeren in de vernieuwing van de sportvloer in ruil voor het beschikbaar stellen van de infrastructuur op momenten dat deze niet wordt gebruikt.

48

6.3. AP - Infrastructuur en publieke ruimte

6.3.1. Verbeteringen en vernieuwingen aan de Steenoven en de Tramzate De (originele) verwarmingsinstallatie van de steenoven is aan het einde van zijn levensduur en aan vervanging toe. Er wordt uitgekeken naar een zo efficiënt optimaal mogelijk systeem voor het gebouw.

De (originele) sportvloer is stilaan aan het einde van zijn levensduur en moet worden vervangen.

De inkomzone van sport- en cultuurcentrum de Steenoven wordt verfraaid en gerenoveerd.

Vernieuwen van de beamer voor filmvoorstellingen en een frontbrug met bijkomende lampen.

De elastische voegen van sportzaal de Tramzate moeten worden vervangen.

In samenwerking met het GO! Atheneum Herzele wordt sportpark de Tramzate (buitenomgeving sporthal) gerenoveerd.

Het lokaal bestuur zal instaan voor de herinrichting er aanleg van de parking, de school staat in voor de uitbouw van de sportzone in functie van atletiekdisciplines.

6.3.2. Vernieuwen sport- en speelpleintjes De Steenoven, Ressegem, Schauwbroeck De toplaag van het vrij publiek toegankelijk multisportveld op sportpark de Steenoven is versleten en aan vernieuwing toe.

Er komt een ‘ravotspot’ met natuurlijke speelelementen in Natuurpark Schauwbroek in Steenhuize, als enige deelgemeente zonder speel- en beweegpleintje.

6.3.3. Vernieuwing toplaag kunstgrasveld Borsbeke, verlichting Finse piste en heraanleg parking Tramzate De renovatie van de toplaag van het kunstgrasveld op sportpark de Vrede dringt zich op. Er werden reeds delen van de mat vervangen, maar ook andere delen verslijten snel.

Bovendien geldt er sinds 2023 een Europees verbod op rubber infill en moeten houders en uitbaters van kunstgrasvelden met rubber infill binnen een overgangsperiode van 8 jaar (2031) omschakelen naar een andere opvulling. De essentie van de Europese verordening is dat op termijn microplastics via rubber instrooimateriaal van het toneel verdwijnen. Het is dus aan te raden dat je van de overgangsperiode gebruik maakt om de omschakeling te doen.

6.3.4. Vernieuwing beamers De Wattenfabriek Vernieuwen van de beamers voor activiteiten in de academie en de mediabox.

6.3.5. Waterwerend maken gevels De Wattenfabriek en airco grote zaal Waterafstotend maken van de gevel achtergevel van De Wattenfabriek om het verder insijpelen van water bij hevige regenbuien te voorkomen.

De vaak-verhuurde grote zaal van de Wattenfabriek warmt heel snel op zodra er mensen aanwezig zijn. Het installeren van een airconditioning is geen overbodige luxe en zal de beleving van de activiteiten ten goede komen.

6.3.6. Elektronische toegangscontrole voor vrijetijdsinfrastructuur In functie van maximaal multifunctioneel gebruik van de bestaande gemeentelijke (vrijetijds)infrastructuur is elektronische toegangscontrole van de gebouwen een belangrijke eerste stap.

6.3.7. Onderhoud van bestaande speelpleintjes Met het oog op het uitbouwen en ontwikkelen van speel- en kindweefsels wordt blijvend geïnvesteerd in het onderhoud, de herstelling en de ontwikkeling van de bestaande speelpleintjes in de verschillende deelgemeenten.

Waar mogelijk wordt hiervoor domein- en sector overschrijdend samengewerkt.

49

6.3.8. Opmaak van een masterplan vrijetijdsinfrastructuur met aandacht voor kinder-en tienerweefsel Het masterplan lokale vrijetijdsinfrastructuur zal onderzoeken en in beeld brengen aan welke ontwikkelingen inzake vrijetijdsinfrastructuur behoefte is (o.a. bovenlokale multifunctionele turnhal, verwerven van bijkomend recreatiegebied, maximaal inzetten op multifunctioneel gebruik van bestaande ruimte, duurzaamheidscreening infrastructuur, beweeg- en kindvriendelijke publieke ruimte: wat en waar, centraal of decentraal, …), waar nog ontwikkelingsmogelijkheden en/of quick-win-opportuniteiten liggen én of deze elkaar kunnen vinden binnen een financieel haalbaar kader.

6.3.9. Diverse toegankelijke kunstinitiatieven De blijvende organisatie van kunsttentoonstellingen voor lokale en regionale kunst en een verderzetting van de actie ‘kunst in ieder dorp’ uit het MPJ 2019-2025: aan de hand van culturele prikkels in het straatbeeld worden alle dorpen (met focus op Sint-Antelinks, Borsbeke en Hillegem) versterkt.

6.4. AP – Erfgoed

6.4.1. Uitwerking van een geïntegreerd erfgoedbeleid Blijven verder inzetten op het rijke Herzeelse cultureel en onroerend erfgoed. We schrijven een toekomstgericht erfgoedbeleid om er voor te zorgen dat dit erfgoed levendig blijft, ook voor de volgende generaties. Dit doen we samen en in cocreatie met externe partners.

6.4.2. Aanpassingen voor herbestemming kerken Ressegem en Hillegem De nodige basisinvesteringen voor de verderzetting van het herbestemmingstraject van het kerkgebouw van Ressegem tot culturele ontmoetingsplaats worden gedaan. Het herbestemde kerkgebouw is er voor de lokale gemeenschap, maar zal ook (deels) door diezelfde lokale gemeenschap beheerd moeten worden.

Het kerkgebouw van Hillegem dient een multifunctionele bestemming met meerwaarde voor de lokale gemeenschap en lokale organisaties te krijgen. Het vinden van een goede (lokale) partner om het beheer (deels) op te nemen is cruciaal element om de herbestemming te laten slagen.

6.4.3. Onderzoek en acties herbestemming kerken Woubrechtegem, Sint-Antelinks en Steenhuize-Wijnhuize Dit is het voorwerp van participatie en een nader onderzoek. Zoals reeds hoger gemeld is er een optie waarbij herbestemde kerken geen gemeentelijke eigendom meer zijn en ook een navenante nieuwe bestemming kunnen krijgen in overleg met de gemeente.

6.5. AP – Gezondheid

6.5.1. Preventieve gezondheidsacties aanbevolen door Gezondheidsmakers en Vlaams instituut gezond Leven Werken met een jaarprogramma waarin verschillende diensten accenten leggen rond gezondheid vanuit hun eigen invalshoeken.

6.5.2. De methodiek van Gezonde Gemeente verder opvolgen en ondersteunen We streven ernaar om een omgeving te creëren die iedere inwoner, bezoeker en werknemer optimaal stimuleert om gezond te leven.

6.6. AP – Fysiek en mentaal welzijn

6.6.1. De leerlijn ‘de fiets, dat is pas iets’ leert en stimuleert duurzame en gezonde verplaatsingen Bestaande fietsacties en -projecten binnen de leerlijn fietsen (Start2Bike, fietsdagen voor scholen, fietsvaardigheid tijdens vrijetijdsklassen, fietspooling, …) worden verder uitgebouwd om het bereik te maximaliseren. Bijkomende fietsacties zoals de Fietsbieb, fietsen voor volwassenen, fietsvaardig verkeerswaardig (fietsbehendigheid ouderen), … worden opgestart.

50

6.6.2. Fit@TeamHerzele inspireert en motiveert Er wordt verder geïnvesteerd in de lichamelijke, geestelijke en sociale gezondheid van het personeel van het Lokaal Bestuur Herzele, het huidige AP Fit@TeamHerzele wordt geüpdatet.

6.6.3. Vlaams Sportkompas Via het sportkompas ontdekken kinderen vanaf 8 jaar welke sporten ze graag doen en waar ze aanleg voor hebben. Nadien verwijst de gemeente de kinderen door naar het bestaande structurele of occasionele sportaanbod in functie van een duurzame sportieve levensstijl.

6.7. AP – Verbinding en communicatie

6.7.1. Brede communicatie via Pano, magazine HZ etc De tweewekelijkse informatie via De Herzelenaar (Pano), de digitale informatie via de website, sociale media, infoschermen en persberichten vormen een sterk geheel met het gemeentemagazine HZ waarin de burgers centraal staan. Herzele heeft veel interessante mensen, plekken, projecten, verenigingen en bedrijven en die willen we graag in de kijker zetten.

De bestuurlijke informatie in HZ (het ‘beleidsdossier’) staat in voor een objectieve en heldere toelichting van beleidstopics.

6.7.2. Vrijwilligerswerking via platform Give A Day Het lokaal dienstencentrum is de trekker voor de ‘gewone’ vrijwilligerswerking, via het platform van ‘Give A Day’.

In geval de inzet van vrijwilligers geactiveerd wordt voor een crisissituatie, zal dit in aansluiting op de ervaring van enkele pilootprojecten gecoördineerd worden door een crisisvrijwilligerscoördinator. Een vrijwilligerskorps kan dan worden opgericht in samenspraak met de veiligheidsdiensten.

6.7.3. Nieuwe websites lokaal bestuur Herzele en CC De Steenoven De website van het lokaal bestuur Herzele wordt vernieuwd en aangepast aan de nieuwe normen voor overheidscommunicatie.

De website van cultuurcentrum de Steenoven wordt ook vernieuwd.

6.7.4. Ondersteuning en werking van de dorpsraden De dorpsraden zijn na twee jaar opnieuw geïnstalleerd. Het bestuur engageert zich om de dorpsraden te betrekken bij de uitvoering van dit meerjarenplan als het om zaken gaat die specifiek aan een bepaald dorp zijn. Deze contacten zullen in de organisatie worden geïntegreerd.

6.7.5. Ondersteuning en werking van de adviesraden De verplichte adviesraden (Jeugdraad, Gecoro en het Lokaal Overleg Kinderopvang) en de door de gemeente zelf opgerichte adviesraden worden jaarlijks uitgenodigd om te rapporteren over hun werking. Deze rapportering komt op de gemeenteraad. Er is nood aan een nieuw, overkoepelend reglement voor de werking van de adviesraden.

6.7.6. Feestmomenten voor inwoners n.a.v. jubilea of bijzondere prestaties of momenten De feestmomenten zijn gelegenheden om de inwoners met elkaar te verbinden.

6.7.7. Info-, netwerk- en inspiratiemomenten voor verenigingen Organisatie van een tweejaarlijks info-, netwerk- en inspiratiemoment voor socioculturele en andere verenigingen

6.8. AP – Dynamiek • •

51

Ondersteuning en versterking van lokale verenigingen en evenementen Verenigingen en handelaars vormen het hart van onze gemeenschap en versterken de dorpskernen.

• • •

Initiatieven die de sociale cohesie bevorderen, worden ondersteund.

Inzetten op markten, festivals en activiteiten zodat Herzele een bloeiende, gastvrije gemeente blijft.

Door het blijven activeren van onze markten en evenementen willen we onze kernen laten bruisen.

6.8.1. Een keuken voor het Schepenhuis De werken in het Schepenhuis zijn bijna afgerond. Nu duidelijk is wat de inhoud is van het project van de nieuwe concessionaris, wordt zoals afgesproken nog een keuken geplaatst.

6.8.2. Promotie voor lokale economie en smaakmakers - Beleef Herzele Het gaat hierbij dan om dingen zoals vlaggen in het straatbeeld, meer promo voor wekelijkse markt, Shop lokaal, Smaakfestival, Bistro, ondersteunen van startende ondernemers…

Wij willen de handelskern van Herzele doen heropleven. Met investeringen, vernieuwing en stimulering zetten we in op dialoog en samenwerking. Ons doel: Herzele prominent op de kaart. We ondersteunen ondernemers, versterken de lokale economie en bouwen aan toekomstgerichte infrastructuur die onze gemeente aantrekkelijk maakt. Zo wordt de kern bloeiend, met optimaal benutte winkelruimtes in een gastvrije, levendige omgeving.

• We promoten de wekelijkse markt en gelegenheidsmarkten • We blijven lokaal kopen stimuleren (acties, bewustwordingscampagnes, Heuro …)

• We moedigen bedrijven aan om samen acties te organiseren • Als gemeente zijn we een belangrijke klant van onze lokale ondernemers.

• Aanpak van leegstand en ondersteuning voor lokale ondernemers • Opmaak van een Herzeelse startersbrochure voor nieuwe ondernemers en subsidies voor startende ondernemers.

• Activerend beleid voor een aantrekkelijke handelskern ◦ Werken aan een aantrekkelijke (shop)beleving met vlaggen, (kerst) verlichting … in het kernwinkelgebied en de dorpskernen ◦ Toegankelijkheid in de handelszaken in kaart brengen en stimuleren 6.8.3. Promotie en steun lokale landbouw Lokale landbouw is een troef. Via verschillende activiteiten (landbouwdag …) wordt het belang hiervan in de kijker gezet. We ondersteunen de lokale landbouw ook door gerichte subsidiering.

6.8.4. Toeristische activiteiten en promotie Toerisme is een belangrijke, vaak onderschatte sector en is onlosmakelijk verbonden met lokale economie. We springen op de trein van het ‘Reizen naar morgen’ verhaal, de nieuwe visie van Toerisme Vlaanderen: toerisme moet bijdragen aan de leefbaarheid, identiteit en trots van de lokale gemeenschappen. Er wordt gestreefd naar een evenwicht tussen bewoners, ondernemers en reizigers.

We ontwikkelen een sterke toeristische branding ‘Beleef Herzele’ met gerichte online/ offline promotie en vernieuwing van de toeristische brochure.

Er is een gebrek aan toeristische activiteiten voor jongeren in Provincie Oost-Vlaanderen (blijkt uit een bevraging bij bezoekers). We willen dit hiaat invullen voor onze regio.

We willen Herzele als parel in het hart van de Vlaamse Ardennen laten horen, onze charme en troeven delen en ons zo profileren als toeristische bestemming in de regio.

Wandelen en fietsen koppelen we aan horeca, het handelscentrum en evenementen, met aandacht voor toegankelijkheid.

6.8.5. Wandelen in Herzele Een sterk netwerk voor fietsers en voetgangers is essentieel. We zetten in op veilige en goed onderhouden voetpaden, wandelroutes en oversteekplaatsen, zodat inwoners zich vlot en veilig te voet kunnen verplaatsen.

52

6.9. AP – Klimaatbewust

We laten ons inspireren door de vele goede praktijken op de website van Gemeente voor de toekomst, kiezen er elk jaar één en passen die op Herzeelse maat toe. In ieder geval maken we al werk van: 6.9.1. Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen De gemeente investeert in zonnepanelen op eigen gemeentelijke gebouwen om het patrimonium te voorzien van groene stroom.

6.9.2. Acties erosie De gemeente werkt samen met de erosiecoördinator van de provincie om de erosieproblematiek in kaart te brengen en hier gerichte acties en oplossingen aan te koppelen, eventueel in samenspraak met de landbouwers.

6.9.3. Solva Klimaatkracht 2030 Jaarlijkse bijdrage aan het klimaatproject SOLVA Klimaatkracht 2030 ter uitvoering van het klimaatplan Zuid-Oost-Vlaanderen.

6.9.4. Stimuleren van duurzame mobiliteit De gemeente stimuleert duurzame en actieve mobiliteit door het gebruik van deelwagens en deelfietsen te bevorderen door multimodale knooppunten te ontwikkelen, door zwaar verkeer uit woonkernen te weren en door veilige routes voor fietsers en voetgangers uit te bouwen.

Deze maatregelen dragen bij aan een leefbare, veilige en milieuvriendelijke publieke ruimte.

Er komt een deelwagen in elke deelgemeente en ook een of meer deelfietsen.

6.9.5. Aanleg Hoppin-punt Groenlaan In het centrum van Herzele komen er twee Hoppin-punten. Een aan het station (al gedeeltelijk uitgevoerd) en een op de Groenlaan (in aansluiting met de vernieuwing van het centrum)

6.10. AP - Jeugd

6.10.1. Nieuwe jeugdlokalen voor KSA Hillegem De huidige lokalen van KSA Hillegem zijn aan vervanging toe. Om de werking te vrijwaren, dient een investering in nieuwe lokalen (modulaire units) te gebeuren.

6.10.2. Investeren in jeugdopbouwwerk en -projecten De jeugdopbouwwerker krijgt een cruciale rol in het laten heropleven van het jeugdhuis en het opstarten van jeugdopbouwprojecten.

6.10.3. Heropleving van het jeugdhuis Het lokaal bestuur wil samen met jongeren nadenken over de toekomst van het jeugdhuis: hoe kunnen we Jeugdhuis De Wattage nieuw leven inblazen? Binnen de jeugdraad van Herzele komt een werkgroep die specifiek werkt rond dit toekomstverhaal. Er zal onderzocht worden welke pistes mogelijk zijn en alle praktische zaken en opties zullen zorgvuldig in kaart worden gebracht.

6.10.4. Leerlijn leesbevordering, samenwerking tussen diensten Bib, Huis van het Kind, scholen etc.

Permanente actie ter bevordering van het leesniveau van onze kinderen en jongeren, met focus op de allerkleinsten en de Young Adults.

Bestaande acties en projecten met het oog op leesbevordering worden verdergezet, met bijkomende focus op acties en projecten in het kader van de leesbevordering voor de allerkleinsten (boekstart i.s.m. Huis van het Kind, herinrichting van de peuterhoek in de bibliotheek, …) en de Young Adults (collectie-uitbreiding, herinrichting afdeling in de bibliotheek, Actuwat i.s.m. de scholen)

53

6.10.5. Een nieuw leven voor het oud rusthuis Een deel van het voormalige woonzorgcentrum krijgt een nieuwe bestemming: een gebouw voor het (her)huisvesten van verschillende jeugd- en socioculturele verenigingen.

Dit gebouw is een voorbeeld van polyvalente herbestemming waarbij verleden, heden en toekomst samenkomen in een nieuw leven voor het oud rusthuis.

54

DEEL 4: BIJLAGEN 1.

OMGEVINGSANALYSE DOOR PROVINCIE IN CIJFERS- MANAGEMENTSAMENVATTING

BEVOLKING Op 1 januari 2025 telde Herzele volgens de officiële statistieken van Statbel 19.179 inwoners.

Tussen 2010 en 2025 groeide het aantal inwoners met 2.041. De procentuele groei in deze periode (+11,9%) is groter dan in Oost-Vlaanderen (+10,5%) en groter dan in het Vlaams Gewest (+9,8%). Volgens de bevolkingsprojecties van Statistiek Vlaanderen zal de bevolking in Herzele naar schatting 20.777 inwoners bedragen in 2035.

De groei van de bevolking wordt bepaald door de natuurlijke aangroei (verschil tussen aantal geboorten en aantal sterfgevallen), enerzijds, en migraties (verschil tussen immigraties en emigraties), anderzijds. In Herzele werden in 2023 163 personen geboren en stierven er 180. Het natuurlijk saldo bedroeg dus -17. Het migratiesaldo met het buitenland (immigratie vanuit het buitenland naar Herzele min emigratie vanuit Herzele naar het buitenland) bedroeg -6 in 2023.

Het migratiesaldo met andere Belgische gemeenten (immigratie vanuit een andere Belgische gemeente naar Herzele min emigratie vanuit Herzele naar een andere Belgische gemeente) bedroeg 234 in 2023.

Een groei van de bevolking betekent ook een toename van het aantal inwoners per km².

Momenteel bedraagt de bevolkingsdichtheid in Herzele 395 inwoners per km². In 2010 was dat nog 358 inwoners per km². De bevolkingsdichtheid ligt in Herzele lager dan in Oost-Vlaanderen (527 inwoners per km²) en lager dan in het Vlaams Gewest (502 inwoners per km²).

Over een langere periode – namelijk 1990-2024 – beschouwd, zien we dat het aantal jongeren (0-17 jaar) in Herzele toeneemt. De toename bedraagt 5,5% over de periode 1990-2024. De actieve bevolking tussen 18 en 64 jaar kende in die periode een toename met 13,2%. De grootste evolutie zien we echter bij de 65-plussers. Hun aantal nam tussen 1990 en 2024 toe met 77,0%.

Het gevolg van deze evoluties is dat het aandeel jongeren en het aandeel inwoners op arbeidsleeftijd in de totale bevolking afnemen, en dat het aandeel 65-plussers toeneemt. 20,7% van de inwoners van Herzele is momenteel 65 jaar of ouder, 19,0% is jonger dan 18 jaar en 60,3% is tussen 18 en 64 jaar.

Het aantal inwoners met een niet-Belgische (geboorte)nationaliteit en/of herkomst is gestegen in Herzele. Tussen 1990 en 2024 neemt het aandeel inwoners met een niet-Belgische huidige nationaliteit toe van 0,3% naar 4,0%. Het aandeel inwoners met een niet-Belgische geboortenationaliteit stijgt van 0,6% in 1990 tot 7,7% in 2024. Het aandeel inwoners met een niet-Belgische herkomstnationaliteit stijgt van 0,8% in 1990 naar 11,6% in 2024. Het huidig percentage inwoners met een niet-Belgische herkomstnationaliteit ligt hiermee lager dan in Oost-Vlaanderen en lager dan in het Vlaams Gewest.

HUISHOUDENS Op 1 januari 2025 telde Herzele volgens de officiële statistieken van Statbel 8.285 huishoudens.

De groei van het aantal huishoudens tussen 2010 en 2025 (+18,2%) is groter dan de groei van het aantal inwoners (+11,9%). De gemiddelde gezinsgrootte neemt hierdoor af en bedraagt momenteel 2,30 inwoners per gezin.

De daling van de gemiddelde gezinsgrootte is vooral het gevolg van de toename van de eenpersoonshuishoudens. Tussen 2010 en 2024 zijn er 711 eenpersoonshuishoudens bijgekomen. Dit is een toename met 39,6%. Het aantal tweepersoonshuishoudens nam toe met 18,3%. Momenteel bestaat 65,1% van de huishoudens in Herzele uit één (30,7%) of twee (34,3%) personen. Het aandeel huishoudens van 3 personen of meer is gedaald van 40,6% in 2010 tot 34,9% in 2024.

Naast alleenwonenden nemen ook eenoudergezinnen een steeds groter aandeel van

55

het totaal aantal gezinnen voor hun rekening. Van alle gezinnen met kinderen in Herzele is momenteel 16,8% een eenoudergezin met minstens één minderjarig kind. In 2010 was dit aandeel 12,2% en in 1990 slechts 7,3%.

Er zijn ook steeds meer huishoudens in Herzele waar er één of meerdere personen een niet-Belgische herkomst hebben. Van alle alleenwonenden in Herzele heeft 4,9% een nietBelgische herkomst. In Oost-Vlaanderen is dat 12,1% en in het Vlaams Gewest 16,4%. Van de meerpersoonshuishoudens in Herzele bestaat 88,5% momenteel uit gezinsleden met allemaal de Belgische herkomst. In 4,8% van de meerpersoonshuishoudens hebben alle gezinsleden een niet-Belgische herkomst en in 6,7% van de gezinnen zijn er gezinsleden met, en gezinsleden zonder Belgische herkomst.

RUIMTE De oppervlakte ruimtebeslag – dit is alle ruimte die ingenomen wordt voor menselijke activiteiten – in Herzele bedraagt 1.135 ha of 23,7% van de totale oppervlakte (cijfers 2022).

Open ruimte – dit is ruimte die niet is ingenomen door ruimtebeslag (akker, bos, grasland, struikgewas, braakliggend en duinen, water en moeras) – neemt 76,3% van de totale oppervlakte in.

In absolute cijfers is er 39 ha ruimtebeslag bijgekomen t.o.v. 2013. Dat komt neer op een gemiddelde groei van 0,02 ha ruimtebeslag per dag in de periode 2013 t.e.m. 2019. Huizen en tuinen nemen met 54,4% het grootste deel in van het ruimtebeslag. Transportinfrastructuur is de tweede grootste categorie met 16,6% van het totale ruimtebeslag.

De invulling van de open ruimte in Herzele wordt gedomineerd door de oppervlakte akker [2022] (45,6%) en de oppervlakte grasland [2019] (43,5%).

Een belangrijk onderdeel van ruimtebeslag is verharding. Verharding staat gelijk aan afdekking van de bodem met kunstmatige materialen. Concreet gaat het voornamelijk over gebouwen, wegen, parkeerterreinen en terrassen. Vlaanderen is één van de meest verharde gebieden van Europa. Dit leidt onder meer tot een groter risico op overstromingen, minder waterinfiltratie en -berging, hitteproblemen in stads- en dorpskernen, minder CO2-opslag door planten en de bodem, en een verlies aan biodiversiteit. Bovendien blijft de verharding toenemen.

De recentst beschikbare cijfers (2023) tonen aan dat 11,3% van de totale oppervlakte in Herzele verhard is tegenover 16,5% van de oppervlakte in Oost-Vlaanderen en 15,7% van de oppervlakte in het Vlaams Gewest. Bekijken we de verharding ten opzichte van het ruimtebeslag, dan zien we dat het ruimtebeslag in Herzele uit 44,8% verharde oppervlakte bestaat (cijfers 2022). In Oost-Vlaanderen zien we een percentage van 47,8% en in het Vlaams Gewest van 45,8%.

Binnen verharding kunnen we kijken naar de evolutie van bebouwing. Van de totale oppervlakte in Herzele is in 2025 189 ha (of 3,9%) ingenomen door gebouwen. Het kan hier zowel gaan om woongebouwen, commerciële gebouwen of andere.

In 2023 telde Herzele 773 ha bebouwde percelen. Dat is 6,0% meer dan 10 jaar eerder.

In Herzele zijn er 1.218 onbebouwde percelen te vinden die woningen en aanverwante functies toelaten. Het gaat om een totale oppervlakte van 159 ha in 2019. In die cijfers zijn ook de woonuitbreidingsgebieden inbegrepen.

Voor de leefbaarheid en het welzijn van de inwoners is toegankelijke groene ruimte belangrijk.

Hoeveel ruimte is er voor gezinnen om te ontspannen in het groen en dit in de nabijheid van hun woonplaats? We kunnen toegankelijke groengebieden indelen in vijf typologieën: buurtgroen: groter dan 0,2 ha; wijkgroen: groter dan 10 ha; stadsdeelgroen: groter dan 30 ha; stadsgroen: groter dan 60 ha;

56

stadsbos: groter dan 200 ha.

In 2019 neemt buurtgroen 20,9% van de oppervlakte in Herzele en 17,2% van de oppervlakte in Oost-Vlaanderen in. In het Vlaams Gewest is dat 23,9%. Wat het wijkgroen betreft, gaat het om 15,5% van de oppervlakte in Herzele versus 13,3% in Oost-Vlaanderen en 20,9% in het Vlaams Gewest. Het stadsdeelgroen bestrijkt 11,7% van de totale oppervlakte in Herzele, t.o.v.

11,7% in Oost-Vlaanderen en 19,5% in het Vlaams Gewest. Stadsgroen neemt 7,7% van de totale oppervlakte in Herzele in en 10,4% in Oost-Vlaanderen. In het Vlaams Gewest is dat 18,4%.

Stadsbos tenslotte maakt 0,6% van de totale oppervlakte uit in Herzele, t.o.v. 5,8% in OostVlaanderen en 14,8% in het Vlaams Gewest.

Verder blijkt dat 98,7% van de inwoners van Herzele in de nabijheid – binnen de 400 meter – van buurtgroen woont. In Oost-Vlaanderen ligt dit percentage op 90,9%, in het Vlaams Gewest op 90,7%.

WONEN Op 1 januari 2024 telde Herzele 8.860 woongelegenheden. Het aantal woongelegenheden is in de periode 2018-2024 toegenomen met 8,7%. De evolutie in Herzele is sterker dan de evolutie in Oost-Vlaanderen en sterker dan die in het Vlaams Gewest.

17,1% van de woongelegenheden zijn appartementen. Dit aandeel is stijgend. Het aandeel appartementen is lager in Herzele dan in Oost-Vlaanderen (24,2%) en lager dan in het Vlaams Gewest (29,4%).

27,7% van de eengezinswoningen in Herzele is een gesloten bebouwing, 37,2% een halfopen bebouwing en 34,3% een open bebouwing. Oost-Vlaanderen kent een groter aandeel woningen in gesloten bebouwing (35,3%), een kleiner aandeel woningen in halfopen bebouwing (29,7%) en een kleiner aandeel woningen in open bebouwing (34,1%). Het Vlaams Gewest kent een groter aandeel woningen in gesloten bebouwing (29,9%), een kleiner aandeel woningen in halfopen bebouwing (28,1%) en een groter aandeel woningen in open bebouwing (40,9%).

De mediaanprijs voor een huis in gesloten of halfopen bebouwing bedraagt in Herzele 290.000 euro (cijfers 2024). Voor een huis in open bebouwing betaalt men 410.000 euro.

De mediaanprijs van een appartement bedraagt 265.000 euro. In Oost-Vlaanderen ligt de mediaanprijs voor een huis in gesloten of halfopen bebouwing hoger, namelijk op 295.000 euro. De mediaanprijzen van huizen in open bebouwing en appartementen liggen in OostVlaanderen op respectievelijk 429.000 euro en 255.000 euro. De mediaanprijzen in het Vlaams Gewest bedragen voor een huis in gesloten of halfopen bebouwing 300.000 euro, voor huizen in open bebouwing 413.000 euro en voor appartementen 250.000 euro.

Tussen 2010 en 2024 zien we in Herzele een toename in de mediaanverkoopprijs van huizen in open bebouwing met 51,9%. Voor huizen in gesloten of halfopen bebouwing bedraagt de stijging 81,3% en voor appartementen is de mediaan verkoopprijs toegenomen met 56,3%. Voor Oost-Vlaanderen bedragen deze percentages respectievelijk 56,0%, 74,6% en 62,4%. Voor het Vlaams Gewest gaat het om een toename van respectievelijk 54,4%, 66,7% en 66,7%.

79,5% van de huishoudens in Herzele is eigenaar en 20,5% is huurder van zijn woning. In OostVlaanderen is 32,1% huurder, in het Vlaams Gewest 30,7%.

Op 1 januari 2023 telde Herzele 238 sociale huurwoningen. Tussen 2013 en 2023 is het aantal sociale huurwoningen in Herzele met 88,9% gestegen. In Oost-Vlaanderen is het aantal sociale huurwoningen in dezelfde periode toegenomen met 10,7%, in het Vlaams Gewest met 14,0%.

3,0% van de huishoudens in Herzele woont in een sociale huurwoning. Dit aandeel is lager dan het gemiddelde in Oost-Vlaanderen (6,3%). In het Vlaams Gewest woont 6,0% van de huishoudens in een sociale huurwoning. In 2023 stonden in Herzele 283 unieke gezinnen

57

op een wachtlijst van een sociale huisvestingsmaatschappij. Dit is 3,5% van het totaal aantal particuliere huishoudens. In de afgelopen jaren zien we een stagnering van het aantal gezinnen dat op een wachtlijst van een sociale huisvestingsmaatschappij staat.

KLIMAAT In Herzele is er in 2023 een daling van de CO2-uitstoot met 24,5% (-15.830 ton) t.o.v. 2011. De grootste daling in absolute cijfers (-12.855 ton) in die periode stellen we vast in de sector huishoudens, de landbouw (-1.048 ton) en de tertiaire sector (-981 ton). In Oost-Vlaanderen daalt de CO2-uitstoot tussen 2011 en 2023 met 21,0%, in het Vlaams Gewest met 20,5%.

De totale productie van hernieuwbare elektriciteit in 2023 op het grondgebied van Herzele wordt geschat op 13.761 MWh. Dit komt overeen met 35,0% van het totale elektriciteitsverbruik in Herzele. Dankzij deze lokale groenestroomproductie werd een CO2-emissie van 3.041 ton vermeden.

Het totaal geïnstalleerd vermogen aan PV-installaties in Herzele bedraagt 16,39 MW (1 januari 2025). Er is nog veel plaats voor zonnepanelen. In Herzele wordt geschat dat nog maar 6,9% van het zonnepotentieel van de daken benut is. Voor Oost-Vlaanderen is dit 7,2%, in het Vlaams Gewest 7,4%.

Herzele telt momenteel geen grote windturbines. Oost-Vlaanderen heeft 227 windmolens, het Vlaams Gewest heeft er 718.

De productie van hernieuwbare warmte via warmtepompen, zonneboilers en warmtekrachtkoppelingsinstallaties (WKK) in Herzele neemt toe van 405,12 MWh in 2011 tot 1.953 MWh in 2020 (+382,1%). Dankzij deze productie van hernieuwbare warmte werd in 2020 een CO² emissie van 447 ton vermeden.

NATUUR In 2024 is in Herzele 146,32 ha van het grondgebied als Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) en 74,40 ha als natuurverwevingsgebied afgebakend. Dat is 3,1% respectievelijk 1,6% van het totale grondgebied. Gemiddeld is 5,6% van de totale oppervlakte in Oost-Vlaanderen als VEN en is 0,9% van de oppervlakte in Oost-Vlaanderen als natuurverwevingsgebied afgebakend, in het Vlaams Gewest bedragen deze percentages respectievelijk 7,7% en 0,7%.

Vlaanderen zet ook in op de Europese natuurdoelen door de afbakening van speciale beschermingszones (SBZ). In Herzele is 38,22 ha of 0,8% van de totale oppervlakte afgebakend als speciale beschermingszone (SBZ). Het gaat meer bepaald om 0,00 ha vogelrichtlijngebied (SBZ-V) en om 38,22 ha habitatrichtlijngebied (SBZ-H). In Oost-Vlaanderen is 7,4% van de totale oppervlakte afgebakend als speciale beschermingszone, in het Vlaams Gewest is dat 12,2% van de totale oppervlakte.

Volgens de Biologische Waarderingskaart (BWK), een wetenschappelijke kartering van vegetaties, bodembedekking en kleine landschapselementen op het Vlaams grondgebied, telt Herzele 146,73 ha zeer waardevol ecotoop, 234,36 ha complex waardevol en zeer waardevol ecotoop en 656,13 ha waardevol ecotoop. Dit betekent dat 21,7% van het totale grondgebied van Herzele onder de labels ‘biologisch waardevol’, ‘biologisch zeer waardevol’ of een complex van beide valt. Gemiddeld is in Oost-Vlaanderen 16,8% van de totale oppervlakte ‘biologisch waardevol’, ‘biologisch zeer waardevol’ of een complex van beide, in het Vlaams Gewest 21,6%.

De BWK kan gebruikt worden om specifieke gebieden omwille van de aanwezige fauna als ‘faunistisch belangrijk gebied’ aan te duiden. In Herzele is 3,5% van de totale oppervlakte geklasseerd als ‘faunistisch belangrijk gebied’; in Oost-Vlaanderen is dat 12,1%, in het Vlaams Gewest 15,4%.

1,2% van de totale oppervlakte in Herzele heeft een natuurbeheerplan. In Oost-Vlaanderen is dit 4,0%, in het Vlaams Gewest 8,7%.

58

In 2013 telde Herzele 526 ha groene ruimte in het ruimtebeslag of 48,5% van het ruimtebeslag.

Het gaat onder andere om tuinen en ingesloten stukjes groen of onbebouwde ruimte binnen het ruimtebeslag.

In 2022 was deze oppervlakte gedaald tot 493 ha of 43,4% van het ruimtebeslag. In 2013 bedroegen deze percentages 45,0% voor Oost-Vlaanderen en 45,6% voor het Vlaams Gewest, in 2022 40,2% respectievelijk 42,3%.

Van de totale oppervlakte in Herzele is 27,7% bedekt met bomen, gras en struiken. In OostVlaanderen is dit 27,4%, in het Vlaams Gewest 32,4%.

WATER In Vlaanderen geldt een verplichting om huishoudelijk afvalwater te zuiveren. Het meeste afvalwater wordt afgevoerd via riolen en collectoren naar een rioolwaterzuiveringsinstallatie waar het water wordt gezuiverd.

In 2024 bedraagt de zuiveringsgraad – het percentage inwoners aangesloten op een rioolwaterzuiveringsinstallatie – in Herzele 81,1%.

Voor het oppompen van meer dan 500 m³/jaar grondwater is een omgevingsvergunning nodig. In Herzele zijn er 63 vergunde grondwaterwinningen voor een totaal van 210.559 m³/jaar of gemiddeld 3.342 m³ per bedrijf per jaar. Het gemiddelde voor Oost-Vlaanderen bedraagt 12.209 m³ per bedrijf per jaar, voor het Vlaams Gewest 28.030 m³ per bedrijf per jaar.

Voor winningen waarbij uitsluitend met een handpomp wordt opgepompt en winningen van minder dan 500 m³/jaar voor uitsluitend huishoudelijke toepassingen geldt enkel een meldingsplicht. In Herzele zijn er 490 gekende grondwatergebruikers in 2021. Hiervan zijn 477 woningen wel aansluitbaar op het leidingwaternetwerk en zijn 13 grondwatergebruikers niet aansluitbaar. Herzele telt 62,17 gekende grondwatergebruikers per 1.000 huishoudens in 2021; dit is meer dan in Oost-Vlaanderen (40,13) en meer dan in het Vlaams Gewest (20,17). Gemeenten met een hoog huishoudelijk grondwatergebruik hebben vaak een lager leidingwatergebruik.

Een alleenstaande in Vlaanderen gebruikt gemiddeld 101 liter leidingwater per dag (2022). Voor een alleenstaande in Herzele bedraagt dit 91 liter per dag.

Herzele heeft 1,2% oppervlakte effectief overstroombaar gebied (2019). Plaatsen aangeduid als ‘effectief overstromingsgevoelig gebied’ kennen in het huidig klimaat al een middelgrote kans op overstroming of hebben in het verleden al te maken gekregen met overstromingen.

Het gaat over 59 ha met mogelijke schade aan landbouw, natuur en infrastructuur. 3,5% van de inwoners van Herzele woont in of bij effectief overstromingsgevoelig gebied (2021). Dit aandeel is lager dan in Oost-Vlaanderen (4,8%) en lager dan in het Vlaams Gewest (5,1%).

LAND- EN TUINBOUW In 2025 heeft 74,5% van de oppervlakte in Herzele bestemming agrarisch gebied tegenover 61,1% van de oppervlakte in Oost-Vlaanderen en 57,5% in het Vlaams Gewest. Het geregistreerd landbouwgebruik neemt in Herzele 60,8% van de totale oppervlakte in (2025) en in OostVlaanderen 52,3% van de totale oppervlakte, in het Vlaams Gewest 49,2%.

In 2001 waren er in Herzele 161 landbouwbedrijven. Dit aantal evolueerde tot 94 bedrijven in 2024. Dit komt neer op een afname met 41,6%. In Oost-Vlaanderen daalde het aantal bedrijven met 46,3% en in het Vlaams Gewest met 45,2%.

In 2023 zijn er in Herzele 73 beroepsmatige landbouwbedrijven – bedrijven met een standaard opbrengst van minstens 25.000 euro – en 23 kleine landbouwbedrijven. Dit betekent dat 76,0% van de bedrijven beroepsmatig is, terwijl dat in Oost-Vlaanderen 70,7% is en in het Vlaams Gewest 75,1%.

59

Herzele telt 5 biologische landbouwbedrijven. Oost-Vlaanderen telt er 146 en het Vlaams Gewest 636.

Volgens de landbouwtyperingskaart van 2020 wordt Herzele getypeerd volgens het bedrijfstype ‘-’.

De oppervlakte landbouwgrond wordt ingedeeld in vier grote teeltgroepen. 54,0% van de oppervlakte landbouwgebruik in Herzele wordt ingenomen door akkerbouw, 40,5% door grasland, 4,2% door tuinbouw en 1,4% door overige (gebouwen, bos, onbekend, andere).

Bekijken we de veestapel, dan stellen we vast dat er in Herzele een afname is van het aantal runderen van 5.140 in 2013 naar 4.545 in 2023 (-11,6%). In Oost-Vlaanderen is er een daling van 7,2%, in het Vlaams Gewest een daling van 3,9%.

Het gemiddeld aantal varkens in Herzele daalde van 706 varkens in 2013 tot 694 in 2023, wat een afname met 1,7% betekent. In Oost-Vlaanderen was er in diezelfde periode een afname met 27,6%, in het Vlaams Gewest een afname van 19,8%.

Het gemiddeld aantal kippen in Herzele daalde van 8.190 in 2013 naar 75 in 2023. Dit is een afname met -99,1%. In Oost-Vlaanderen bedraagt de toename 11,9%, in het Vlaams Gewest is er een toename van 36,4%.

In 2024 zijn er in Herzele 9 hoeveproducenten actief. Dat aantal is gelijk gebleven in vergelijking met 2014. In Oost-Vlaanderen zijn er momenteel 255 hoeveproducenten (+49,1%), in het Vlaams Gewest zijn er 1.049 (+60,4%).

Er zijn ook 4 zorgboerderijen in Herzele (2024), terwijl er in Oost-Vlaanderen 303 zijn en in het Vlaams Gewest 1.015.

MOBILITEIT EN VERKEERSVEILIGHEID Cijfers van de Gemeente- en Stadsmonitor tonen dat de auto over het algemeen nog steeds het meest gebruikte vervoersmiddel is voor woon-werkpendel. Voor verplaatsingen tijdens de vrije tijd kiest men vaker om dit te voet of met de fiets te doen dan wanneer het om woonwerkverplaatsingen gaat. Toch wordt de auto ook in de vrije tijd nog het meest gebruikt.

In een huishouden in Herzele zijn er in 2024 gemiddeld 1,24 wagens tegenover 1,11 in OostVlaanderen en 1,13 in het Vlaams Gewest.

Voor een vlotte en efficiënte mobiliteit is een degelijke infrastructuur van groot belang. De beschikbare registratiecijfers over mobiliteitsinfrastructuur zijn tot op heden beperkt. Enkel over het aantal laadpalen, het aantal meter fietssnelweg (en de kwaliteit ervan) en de nabijheid van mobiliteitsmogelijkheden beschikken we over cijfers.

Herzele beschikt momenteel (2025) over 46 publieke laadpalen voor elektrische auto’s.

Herzele beschikt over ongeveer 5 km fietssnelweg. - km (of -%) is befietsbaar, - km is niet befietsbaar met alternatief, 5 km is niet befietsbaar zonder alternatief. -% van het totaal aantal km fietssnelweg is verlicht en -% is autoluw.

70,0% van alle inwoners in Herzele woont in een buffer van 200 meter rond een treinstation of halte openbaar vervoer. In Oost-Vlaanderen bedraagt dit percentage 58,8%, in het Vlaams Gewest 56,8%.

ONDERWIJS Cijfers van 2021 over het onderwijsniveau van de bevolking van 15 jaar en ouder tonen aan dat het aandeel hooggeschoolden in de bevolking van Herzele (27,6%) lager ligt dan in Oost-Vlaanderen (29,4%) en lager ligt dan in het Vlaams Gewest (28,7%) en dat het aandeel

60

laaggeschoolden in Herzele (38,9%) hoger ligt dan in Oost-Vlaanderen (33,9%) en hoger ligt dan in het Vlaams Gewest (34,4%).

In het schooljaar 2023-2024 tellen we in Herzele 3.202 inwoners die schoollopen in een school die gefinancierd of gesubsidieerd wordt door de Vlaamse overheid; 1.837 in het basisonderwijs en 1.365 in het secundair onderwijs. 60 kinderen zijn ingeschreven in het buitengewoon basisonderwijs en 44 in het buitengewoon secundair onderwijs. Ze vertegenwoordigen 3,3% van de leerlingen basisonderwijs en 3,2% van de leerlingen secundair onderwijs. In OostVlaanderen vertegenwoordigen de leerlingen die ingeschreven zijn in het buitengewoon onderwijs 4,0% van de leerlingen in het basisonderwijs en 5,0% van de leerlingen in het secundair onderwijs, in het Vlaams Gewest is dat 4,3% respectievelijk 5,0%.

Wat het secundair onderwijs betreft, zien we dat het aandeel leerlingen in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs dat les volgt in het TSO lager ligt bij de leerlingen met woonplaats in Herzele (30,8%) dan bij leerlingen in Oost-Vlaanderen (31,2%) en lager ligt dan in het Vlaams Gewest (33,1%). Het aandeel leerlingen in het ASO ligt hoger in Herzele (48,1%) dan in Oost-Vlaanderen (41,2%) en hoger dan in het Vlaams Gewest (38,8%). Het aandeel leerlingen in het BSO ligt in Herzele (20,0%) lager dan in Oost-Vlaanderen (24,8%) en lager dan in het Vlaams Gewest (25,1%). Het aandeel leerlingen in het KSO ligt lager in Herzele (1,1%) dan in Oost-Vlaanderen (2,8%) en lager dan in het Vlaams Gewest (3,0%).

Kijken we naar de risicokenmerken voor kansarmoede in het basis- en het secundair onderwijs, dan blijkt dat 10,8% van de leerlingen in Herzele in het gewoon basisonderwijs en 13,4% in het gewoon secundair onderwijs een laag opgeleide moeder heeft. Het aandeel leerlingen met een schooltoelage bedraagt 30,3% in het basisonderwijs en 30,5% in het secundair onderwijs. 12,3% van de leerlingen in het gewoon basisonderwijs en 9,3% in het gewoon secundair onderwijs spreekt thuis een andere taal dan de onderwijstaal. 0,7% van de leerlingen in het gewoon basisonderwijs en 0,9% van de leerlingen in het gewoon secundair onderwijs woont in een buurt met veel schoolse vertraging. In Oost-Vlaanderen is het aandeel jongeren in het basisonderwijs dat aantikt op deze risicokenmerken voor kansarmoede steeds groter dan in Herzele. Voor het secundair onderwijs is dat aandeel in Oost-Vlaanderen eveneens steeds groter dan in Herzele. De onderwijskansenindicator (OKI) ligt dan ook lager in Herzele dan in Oost-Vlaanderen, en dit voor zowel basis- als secundair onderwijs. In het Vlaams Gewest is het aandeel jongeren in het basisonderwijs dat aantikt op deze risicokenmerken voor kansarmoede steeds groter dan in Herzele. Voor het secundair onderwijs is dat aandeel in het Vlaams Gewest eveneens steeds groter dan in Herzele. De onderwijskansenindicator ligt dan ook lager in Herzele dan in het Vlaams Gewest, en dit voor zowel basis- als secundair onderwijs.

In Herzele hebben 24 leerlingen van het gewoon voltijds secundair onderwijs een schoolse vertraging van twee of meer jaar, wat neerkomt op 1,9% van de leerlingen. In Oost-Vlaanderen is dit 3,6%, in het Vlaams Gewest is dit 3,4%.

Zittenblijven is een belangrijke reden waardoor een leerling schoolse achterstand kan oplopen. In het schooljaar 2024-2025 waren er 38 zittenblijvers in het secundair onderwijs met woonplaats in Herzele. Dit is 3,0% van het totaal aantal leerlingen in het secundair onderwijs. In Oost-Vlaanderen ligt dit aandeel hoger (3,8%), in het Vlaams Gewest eveneens hoger 4,1%.

In het schooljaar 2022-2023 waren er in Herzele 11 vroegtijdig schoolverlaters. Dit zijn leerlingen die niet langer leerplichtig zijn en die het Vlaams secundair onderwijs verlaten zonder kwalificatie met een beroepsfinaliteit of een finaliteit doorstroom hoger onderwijs. Het aantal vroegtijdig schoolverlaters ten opzichte van het totaal van alle schoolverlaters bedraagt 5,7% in Herzele tegenover 12,4% in Oost-Vlaanderen en 13,0% in het Vlaams Gewest.

In het academiejaar 2023-2024 waren 747 inwoners van Herzele als student ingeschreven voor een opleiding in het Vlaams hoger onderwijs. 149 van de studenten schreven zich voor het eerst in voor een professionele of academische bachelor. Dit zijn de generatiestudenten.

61

In vergelijking met studenten in Oost-Vlaanderen schrijven studenten uit Herzele zich relatief minder in aan de universiteit en relatief meer aan een hogeschool. In het academiejaar 20232024 was 46,4% van de inschrijvingen door studenten uit Herzele een inschrijving aan een universiteit ten opzichte van 51,7% van de inschrijvingen door studenten uit Oost-Vlaanderen en 49,5% van de inschrijvingen door studenten uit het Vlaams Gewest.

In Herzele waren er, in het schooljaar 2023-2024, 410 inschrijvingen in het volwassenenonderwijs. Dat zijn er 21,66 per 1.000 inwoners. In Oost-Vlaanderen waren er dat 59.126, of 37,07 per 1.000 inwoners, in het Vlaams Gewest 244.830, of 35,79 per 1.000 inwoners.

91,7% van de inschrijvingen situeren zich in het secundair volwassenenonderwijs en 9,5% in basiseducatie. In Oost-Vlaanderen zijn de aandelen secundair volwassenenonderwijs en basiseducatie 87,4% respectievelijk 13,8%, in het Vlaams Gewest 87,0% respectievelijk 14,6%.

WERK In 2022 tellen we 11.945 inwoners op beroepsactieve leeftijd (15 tot 64 jaar) in Herzele. Hiervan behoren 9.168 personen tot de beroepsbevolking (werkenden en werkzoekenden) en 2.777 tot de nietberoepsactieve bevolking. De activiteitsgraad, of de verhouding van de beroepsbevolking ten opzichte van de bevolking op beroepsactieve leeftijd is in Herzele over de voorbije 10 jaar gestegen van 75,1% in 2012 tot 76,8% in 2022. Hiermee ligt de activiteitsgraad hoger dan in OostVlaanderen (75,7% in 2022) en hoger dan in het Vlaams Gewest (74,6%).

De activiteitsgraad verschilt sterk naargelang de leeftijd. In de leeftijdsgroep 35-54 jaar ligt de activiteitsgraad het hoogst en bedraagt 91,8%. De sterkste stijging in activiteitsgraad vinden we terug in de leeftijdsgroep van 55-64 jaar. De activiteitsgraad neemt er toe van 46,4% in 2012 tot 66,6% in 2022.

Herzele telt 8.877 werkende inwoners. De werkzaamheidsgraad, namelijk de verhouding tussen het aantal werkenden van 20 tot 64 jaar en het aantal inwoners in diezelfde leeftijdsklasse, kent in Herzele een toename van 76,9% in 2012 tot 80,3% in 2022. De werkzaamheidsgraad in Oost-Vlaanderen bedraagt momenteel 77,7%, die in het Vlaams Gewest 76,6%. De werkzaamheidsgraad ligt momenteel hoger bij de mannen (83,0%) dan bij de vrouwen (77,6%).

De stijging in de voorbije 10 jaar is het sterkst bij de vrouwen.

De werkzoekendengraad, of het aandeel werkzoekenden zonder werk ten opzichte van de beroepsbevolking, bedraagt 4,5% in 2024 en ligt lager dan in Oost-Vlaanderen (6,6%) en lager dan in het Vlaams Gewest (6,6%).

Naast de arbeidsmarktpositie van de inwoners van Herzele, kunnen we ook gaan kijken naar de werkgelegenheid die zich binnen Herzele situeert en naar het aantal vacatures in Herzele.

Op 1/1/2024 telde Herzele 3.416 arbeidsplaatsen: 2.135 jobs in loondienst (62,5%) en 1.281 zelfstandigen in hoofdbezigheid (37,5%). De jobratio, berekend als het aantal arbeidsplaatsen per 100 inwoners van 15 tot 64 jaar, bedraagt 33,9% in 2024 en kent een toename met 2,7 procentpunten sinds 2019. In Oost-Vlaanderen ligt de jobratio hoger (72,2%), in het Vlaams Gewest eveneens hoger (74,3%).

De loontrekkende tewerkstelling in Herzele situeert zich in 290 vestigingen. 83,3% van deze vestigingen hebben minder dan 10 werknemers. Zij staan in voor 28,6% van alle jobs.

Bij het bekijken van de tewerkstelling naar hoofdsector stellen we vast dat 52,0% van de loontrekkende tewerkstelling gesitueerd is in de niet-commerciële diensten, 36,2% in de commerciële diensten, 7,3% in de bouw, 3,9% in de industrie en 0,6% in de land- en tuinbouw.

Van de zelfstandigen in hoofdbezigheid werkt 58,0% in de commerciële diensten, 18,6% in de bouw, 9,1% in de niet-commerciële dienstverlening, 7,6% in de land- en tuinbouw en 3,6% in de industrie.

62

Als we de loontrekkende tewerkstelling indelen naar intensiteit van technologie en kennis dan zien we dat in 2023 in Herzele - jobs ingedeeld zijn bij de (medium) hoogtechnologische industrie en 1.274 jobs bij de kennisintensieve dienstensector.

In de loop van 2024 ontving de VDAB voor Herzele 359 vacatures. Bij het begin van 2025 waren 45 vacatures nog niet ingevuld. De arbeidsmarkt in Herzele wordt steeds krapper. Een maatstaf om die krapte uit te drukken is de spanningsratio, die het aantal werkzoekenden zonder werk ten opzichte van het aantal openstaande vacatures weergeeft. In 2024 bedroeg deze spanningsratio in Herzele 8,4, wat betekent dat er slechts 8,4 werkzoekenden zonder werk zijn per openstaande vacature. In 2014 waren er nog 37,5 werkzoekenden zonder werk per openstaande vacature. In Oost-Vlaanderen bedroeg de spanningsratio in 2024 3,7, in het Vlaams Gewest 3,6.

VERDIENEN In 2022 (aanslagjaar 2023) bedraagt het mediaan inkomen per aangifte in Herzele 32.877 euro.

Hiermee scoort Herzele hoger dan Oost-Vlaanderen, waar het mediaan inkomen per aangifte 30.507 euro bedraagt, en hoger dan het Vlaams Gewest, waar het mediaan inkomen per aangifte 30.106 euro bedraagt.

In 2024 genoten 2.511 inwoners van Herzele van een verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering. Dit is 13,1% van het aantal verzekerden. In Oost-Vlaanderen bedroeg dit percentage in 2024 17,0%, in het Vlaams Gewest 17,4%. De verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering maakt de gezondheidszorg goedkoper voor bepaalde personen met een laag inkomen, wat de indicator geschikt maakt om een inschatting te maken van de bevolking met een laag inkomen.

TOERISME In 2024 zijn er 9.406 overnachtingen in Herzele. Dit zijn er minder dan in 2023 – 11.678 overnachtingen – en meer dan voor corona – 8.920 overnachtingen in 2019.

Overnachtingen kunnen opgesplitst worden naar herkomstland. Deze info is niet beschikbaar op gemeenteniveau, wel op niveau van de toeristische regio. Herzele behoort tot de toeristische regio Vlaamse Ardennen. Deze regio telde in 2024 407.070 overnachtingen.

Belgen zijn in 2024 goed voor 69,3% van alle overnachtingen in de toeristische regio Vlaamse Ardennen en niet-Belgen voor 30,7%. Van de niet-Belgen zijn het vooral Nederlanders (11,0% van alle overnachtingen), Duitsers (4,2%) en Fransen (3,2%) die in de toeristische regio Vlaamse Ardennen overnachten.

Wanneer we de aankomsten in Herzele bekijken, dan tellen we 3.405 aankomsten in 2024.

Cijfers van de aankomsten, opgesplitst naar herkomst, zijn ook niet beschikbaar op gemeenteniveau, maar wel op niveau van de toeristische regio. Belgen zijn in 2024 goed voor 71,2% van alle aankomsten – 170.427 in totaal – in de toeristische regio Vlaamse Ardennen en niet-Belgen voor 28,8%. 12,1% van de aankomsten zijn door Nederlanders, 3,7% door Fransen en 3,5% door Duitsers.

DETAILHANDEL In 2024 telt Herzele 233 handelspanden. Ten opzichte van 2014 is er een daling met 18,2%.

In Oost-Vlaanderen is er in dezelfde periode een daling met 7,6%, in het Vlaams Gewest een daling met 9,0%. In de winkelvloeroppervlakte is er in Herzele een daling met 21,4% over de periode 2014-2024. In Oost-Vlaanderen is er in die periode een afname van de winkelvloeroppervlakte met 1,0%, ook in het Vlaams Gewest is er een afname met 2,1%.

Per 1.000 inwoners zijn er in Herzele 12,3 handelspanden en is er 1.387,3 m² winkelvloeroppervlakte. In Oost-Vlaanderen ligt het aantal handelspanden per 1.000 inwoners (16,6) hoger en ligt de winkelvloeroppervlakte per 1.000 inwoners (1.814,0 m²) eveneens hoger. In

63

het Vlaams Gewest bedraagt het aantal handelspanden per 1.000 inwoners 16,8 en bedraagt de winkelvloeroppervlakte per 1.000 inwoners 1.879,7 m².

In 2024 bestaat 34,8% van de handelspanden in Herzele uit winkels (39,3% in 2014), 20,6% uit horeca (21,8% in 2014), 34,8% uit consumentgerichte diensten (35,1% in 2014) en 9,9% staat leeg (3,9% in 2014). In Oost-Vlaanderen bestaat in 2024 35,4% van de handelspanden uit winkels, 20,7% uit horeca, 33,8% uit consumentgerichte diensten en 10,1% staat leeg. In het Vlaams Gewest bestaat 35,0% van de handelspanden uit winkels, 21,5% uit horeca, 32,7% uit consumentgerichte diensten en staat 10,8% leeg.

Het winkelaanbod in Herzele bestaat voor 35,8% uit de branche ‘levensmiddelen’. De branche ‘kleding en mode’ vertegenwoordigt 14,8% en ‘in en om woning’ 13,6% van het totaal aantal winkels.

ECONOMISCHE BEDRIJVIGHEID In 2023 wordt in Herzele 6,7% van de bebouwde oppervlakte gebruikt voor bedrijvigheid. In Oost-Vlaanderen is dat 16,1%, in het Vlaams Gewest 15,5%.

Er zijn in 2024 1.788 btw-plichtige ondernemingen. Ten opzichte van 2014 betekent dit een toename met 44,4%. In Oost-Vlaanderen is er in diezelfde periode een toename van 47,1%, in het Vlaams Gewest een toename van 47,8%. Om de ondernemingsdynamiek in kaart te brengen wordt gekeken naar de oprichtingen (aandeel nieuw opgerichte bedrijven) en de stopzettingsratio (aandeel stopgezette bedrijven). De optelsom van beide (de turbulentieratio) geeft aan in welke mate het economisch weefsel zich vernieuwde. Voor Herzele bedroeg deze ratio in 2023 17,3 (t.o.v. 17,9 in Oost-Vlaanderen en 17,8 in het Vlaams Gewest).

Er zijn in 2023 in Herzele 312 vestigingen met personeel. 35,9% van deze vestigingen situeren zich in de (medium)hoogtechnologische industrie of kennisintensieve diensten. In OostVlaanderen is 33,5% van de vestigingen gesitueerd in de (medium)hoogtechnologische industrie of kennisintensieve diensten, in het Vlaams Gewest 32,1%.

Op basis van de tewerkstelling is in Herzele de niet-commerciële diensten de grootste sector (52,0% van de tewerkstelling), gevolgd door de commerciële diensten (36,2% van de tewerkstelling). De bouw is goed voor 7,3% van de tewerkstelling, de industrie realiseert 3,9% van de tewerkstelling en de land- en mijnbouw tenslotte is goed voor 0,6% van de loontrekkende tewerkstelling.

64

2.

65

RESULTATEN VAN DE BUURTENMONITOR 2022

66

67

68

3.

FINANCIËLE KERNCIJFERS

3. FINANCIËLE KERNCIJFERS kerncijfers APB aan 6,9% - raming federale overheid APB aan 7,5 % - aangepaste raming MJP raming bijkomende APB-ontvangsten OOV aan 1007,56 - raming Vlaamse overheid OOV aan 1060 - aangepaste raming MJP raming bijkomende OOV-ontvangsten raming ontvangsten AMB gezinnen 40-80 raming ontvangsten AMB gezinnen 60-120 raming bijkomende AMB-ontvangsten Raming totale bijkomende belastingsontvangsten Raming totale bijkomende belastingsontvangsten/inwoner (19.500 inw) Raming totale bijkomende belastingsontvangsten/huishouden (8.000 hh)

2026 8.296.400,24 € 8.296.400,24 € - € 6.492.061,00 € 6.833.748,42 € 341.687,42 € 530.000,00 € 795.000,00 € 265.000,00 € 606.687,42 € 31,11 € 75,84 €

2027 8.498.010,44 € 8.741.866,39 € 243.855,95 € 6.655.264,00 € 7.001.647,39 € 346.383,39 € 530.000,00 € 795.000,00 € 265.000,00 € 855.239,34 € 43,86 € 106,90 €

2028 8.752.322,30 € 9.513.393,80 € 761.071,50 € 6.888.430,00 € 7.246.948,87 € 358.518,87 € 530.000,00 € 795.000,00 € 265.000,00 € 1.384.590,37 € 71,00 € 173,07 €

2029 9.018.203,68 € 9.802.395,30 € 784.191,62 € 7.088.367,00 € 7.457.291,89 € 368.924,89 € 530.000,00 € 795.000,00 € 265.000,00 € 1.418.116,52 € 72,72 € 177,26 €

2030 8.917.711,04 € 9.693.164,17 € 775.453,13 € 7.287.189,00 € 7.666.461,89 € 379.272,89 € 530.000,00 € 795.000,00 € 265.000,00 € 1.419.726,02 € 72,81 € 177,47 €

2031 9.146.603,15 € 9.941.959,95 € 795.356,80 € 7.491.046,00 € 7.880.928,94 € 389.882,94 € 530.000,00 € 795.000,00 € 265.000,00 € 1.450.239,73 € 74,37 € 181,28 €

SOM 52.629.250,85 € 55.989.179,86 € 3.359.929,01 € 41.902.357,00 € 44.087.027,39 € 2.184.670,39 € 3.180.000,00 € 4.770.000,00 € 1.590.000,00 € 7.134.599,40 €

Exploitatietoelagen Politiezone Investeringstoelagen Politiezone Totaal toelagen Politiezone Totaal toelagen Politiezone vorige beleidsperiode Meeruitgaven Politiezone tov vorige beleidsperiode

2.491.115,00 € 155.643,64 € 2.646.758,64 €

2.674.708,26 € 160.636,60 € 2.835.344,86 €

2.866.036,65 € 176.982,60 € 3.043.019,25 €

3.153.663,92 € 168.661,00 € 3.322.324,92 €

3.252.175,06 € 118.880,00 € 3.371.055,06 €

3.316.113,93 € 105.506,00 € 3.421.619,93 €

17.753.812,82 € 886.309,84 € 18.640.122,66 € 11.366.760,24 € 7.273.362,42 €

Exploitatietoelagen Brandweerzone Investeringstoelagen Brandweerzone Totaal toelagen Brandweerzone Totaal toelagen Brandweerzone vorige beleidsperiode Meeruitgaven Brandweerzone tov vorige beleidsperiode

663.718,00 € 358.046,00 € 1.021.764,00 €

815.138,00 € 226.763,95 € 1.041.901,95 €

878.263,00 € 297.337,68 € 1.175.600,68 €

920.929,00 € 218.611,26 € 1.139.540,26 €

945.847,00 € 214.124,87 € 1.159.971,87 €

965.437,00 € 209.081,81 € 1.174.518,81 €

5.189.332,00 € 1.523.965,57 € 6.713.297,57 € 3.926.531,81 € 2.786.765,76 €

geraamde kosten ILVA geraamde ontvangsten ILVA Saldo kosten ILVA volgens raming Totaal saldo kosten ILVA vorge beleidsperiode Meeruitgaven ILVA tov vorige beleidsperiode

1.747.169,27 € 878.275,29 € 868.893,98 €

1.883.715,26 € 941.857,63 € 941.857,63 €

1.925.007,88 € 962.503,94 € 962.503,94 €

1.946.120,87 € 973.060,44 € 973.060,44 €

1.976.679,11 € 988.339,56 € 988.339,56 €

1.976.679,11 € 988.339,56 € 988.339,56 €

11.455.371,50 € 5.732.376,41 € 5.722.995,10 € 5.399.615,05 € 323.380,05 €

Meeruitgaven IGS tov vorige beleidsperiode Meerontvangsten belastingen Saldo meerontvangsten MIN meeruitgaven

69

-

10.383.508,23 € 7.134.599,40 € 3.248.908,82 €

kerncijfers Nieuw aan te gane leningen lange termijn (+15j) (incl. Openb. verlichting) Totaal investeringsuitgaven (incl. Openbare verlichting) Saldo investeringsuitgaven min nieuw aan te gane leningen

2026 1.644.840,00 € 4.005.596,49 € 2.360.756,49 €

2027 1.945.000,00 € 3.708.149,35 € 1.763.149,35 €

2028 1.843.180,00 € 3.040.344,00 € 1.197.164,00 €

2029 1.621.154,00 € 2.621.306,86 € 1.000.152,86 €

2030 1.120.819,00 € 1.701.792,21 € 580.973,21 € -

2031 1.171.936,00 € 872.131,38 € 299.804,62 €

SOM 9.346.929,00 € 15.949.320,30 € 6.602.391,30 €

Totaal investeringsuitgaven (incl. Openbare verlichting) Totaal desinvesteringen Saldo investeringen min desinvesteringen

4.005.596,49 € 600.000,00 € 3.405.596,49 €

3.708.149,35 € 2.810.000,00 € 898.149,35 €

3.040.344,00 € 700.000,00 € 2.340.344,00 €

2.621.306,86 € 100.000,00 € 2.521.306,86 €

1.701.792,21 € 100.000,00 € 1.601.792,21 €

872.131,38 € - € 872.131,38 €

15.949.320,30 € 4.310.000,00 € 11.639.320,30 €

Saldo investeringen min desinvesteringen min nieuw aan te gane leningen

1.760.756,49 € -

1.046.850,65 €

497.164,00 €

900.152,86 €

480.973,21 € -

299.804,62 €

2.292.391,30 €

Nieuw aan te gane leningen (incl. Openb. verlichting) Aflossingen lopende leningen Saldo nieuwe leningen Lokaal Bestuur

4.644.840,00 € 1.999.258,85 € 2.645.581,15 € -

1.945.000,00 € 3.002.632,61 € 1.057.632,61 € -

1.843.180,00 € 3.021.061,36 € 1.177.881,36 € -

1.621.154,00 € 3.081.723,30 € 1.460.569,30 € -

1.120.819,00 € 2.689.746,40 € 1.568.927,40 € -

1.171.936,00 € 2.582.058,79 € 1.410.122,79 € -

12.346.929,00 € 16.376.481,31 € 4.029.552,31 €

Aflossingen lopende leningen Nieuw aan te gane leningen (incl. Openb. verlichting) Totaal uitstaande schuld LT op 31/12 (bij hypothetische opname 1,5 mio in 2025) Verschil totaal uitstaande schuld LT op 31/12 2031 MIN 2025 Totaal uitstaande schuld LT op 31/12 per inwoner (19.500 inw.)

1.999.258,85 € 4.644.840,00 € 33.340.254,34 €

3.002.632,61 € 1.945.000,00 € 32.282.621,73 €

3.021.061,36 € 1.843.180,00 € 31.104.740,37 €

3.081.723,30 € 1.621.154,00 € 29.644.171,07 €

2.689.746,40 € 1.120.819,00 € 28.075.243,67 €

2.582.058,79 € 1.171.936,00 € 26.665.120,88 €

16.376.481,31 € 12.346.929,00 €

1.709,76 €

1.655,52 €

1.595,11 €

1.520,21 €

1.439,76 €

1.367,44 €

-

75

4.029.552,31 €

76

70

4.

OVERZICHT ALLE ACTIES

4. OVERZICHT ALLE ACTIES

Actieplan Actie

Label

1.1 1.1 1.2 1.2 1.2 1.3 1.3

1.1.1 1.1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.3.1 1.3.2

SDG16 SDG16 SDG16 SDG16 SDG16 SDG16 SDG16

1.3 1.4 1.4 1.4 1.4 2.1 2.1 2.1 2.1 2.2 2.2 2.2 2.2 2.3 2.3 2.3 2.4 2.4 2.4 2.5 2.5 2.6 2.6 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.1 3.2 3.2 3.2

1.3.3 1.4.1 1.4.2 1.4.3 1.4.4 2.1.1 2.1.2 2.1.3 2.1.4 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4.1 2.4.2 2.4.3 2.5.1 2.5.2 2.6.1 2.6.2 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.1.6 3.1.7 3.1.8 3.1.9 3.2.1 3.2.2 3.2.3

SDG04 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG11 SDG09 SDG13 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG11 SDG17 SDG13 SDG11 SDG15

Omschrijving Actie Er wordt meer geïnvesteerd in deze legislatuur dan er geleend wordt voor die investeringen De uitstaande schuld zakt substantieel tegen het einde van de legislatuur Verhoging van de aanvullende personenbelasting Verhoging van de opcentiemen op de onroerende voorheffing Aanpassing van de algemene milieubelasting Tarieven actualiseren Wijzigingen in het aanbod en de werking Optimaliseren van de financiering van het gemeentelijk onderwijs, met behoud van de kwaliteit Verkoop Hoefijzer en Strijkwinkel Verkoop dekenij en kerkgebouwen Verkoop brandweerkazerne Verkoop landbouwgronden Wegen- en rioleringswerken Herstel betonplaten Stationsstraat en Hoogstraat Overlagingswerken Onderhoud en herstellingen wegen en voetpaden Fietssnelweg F414 Overige fietsprojecten Aanleg voetpaden Kleine en grote fietsring rond Herzele Verlichting trage weg Borsbekestraat – Lindestraat Verlichting Finse Piste Verledding openbare verlichting Waterzuivering en riolering Parking station Herzele Bermmaaien Onderhoud grachten Project Korrestraat Verkeersingrepen Parkeerbeleid Opmaak beleidsplan Ruimte Woonkwaliteit en sociale woningen Info en sensibilisering wonen Opsporen leegstaande en verwaarloosde panden Ontwikkelen omgevingsinstrumenten Belastingen op leegstand en verwaarlozing, conformiteitsattesten Ontvangsten omgevingsdossiers Stedenbouwkundige lasten Omgevingscontract met de provincie Oost-Vlaanderen Aankoop bossen en gronden voor bebossing Bermbeheerplan Onderhoud en verbetering bossen 77

71

3.2 3.2 3.2 3.2 3.3 3.3 3.4 3.4 3.4 3.4 3.4 3.4 4.1 4.1 4.1 4.1 4.1 4.2 4.2 4.3 4.3 4.3 4.4 4.4 4.4 4.4 4.4 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 4.5 4.6 4.6 4.6 4.6 4.6

3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.2.7 3.3.1 3.3.2 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.4.4 3.4.5 3.4.6 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.1.5 4.2.1 4.2.2 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.5 4.5.1 4.5.2 4.5.3 4.5.4 4.5.5 4.5.6 4.6.1 4.6.2 4.6.3 4.6.4 4.6.5

SDG13 SDG15 SDG11 SDG17 SDG08 SDG13 SDG11 SDG11 SDG11 SDG13 SDG11 SDG17 SDG16 SDG16 SDG09 SDG17 SDG16 SDG16 SDG03 SDG11 SDG11 SDG11 SDG03 SDG03 SDG03 SDG03 SDG10 SDG03 SDG03 SDG03 SDG03 SDG03 SDG03 SDG16 SDG11 SDG11 SDG10 SDG16

4.7 4.7 4.7 4.7 4.7

4.7.1 4.7.2 4.7.3 4.7.4 4.7.5

SDG17 SDG10 SDG17 SDG17 SDG03

4.7

4.7.6

SDG08

Acties leefmilieu en klimaat: bomenacties, onthardingen, gevelgroen, …

Acties dierenwelzijn Acties afval (zwerfvuil, vuilnisbakken, afvaleilanden) Bijdrage Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen RUP afbakening handelscentrum Vergroening van het centrum Onderhoud van monumenten Onderhoud en vergroening kerkhoven en begraafplaatsen Inrichten natuurbegraafplaats Sint-Lievens-Esse Boomgaard Hillegem Onderzoek en onderhoud funerair erfgoed Adviesverlening intergemeentelijke onroerend erfgoeddienst Meer politie Perfomante brandweer Brug over de spoorweg voor fietsers en veiligheidsdiensten Overleg rond veiligheid en mobiliteit Overleg over toepassing GAS-5 in de politiezone Nieuw meldpunt Behoud van label 'Hartveilige gemeente' Veilige school- en fietsomgevingen Verkeerseducatie en sensibilisering Snelheidsremming en tonnagebeperking Sociaal contact in het lokaal dienstencentrum Mantezorgproject en -premies Zorgzame buurten-project(en) Compassionate Herzele Vrijetijdsaanbod voor mensen met een beperking Opnamebeleid in de zorgvoorzieningen optimaliseren Voldoende gekwalificeerd personeel in de zorginstellingen Verankering van persoonsgerichte zorg Versterken van netwerk en expertise rond dementie Verankering van de kindreflex Mondgezondheid voor kwetsbare groepen, focus op kinderen Regierol kinderopvang: BKO en BOA Aanpassen infrastructuur BKO - i.f.v. BOA Aanpassen infrastructuur KDV - i.f.v. VIPA Uitrol project BOA - buitenschoolse opvang en activiteiten Regierol kinderopvang algemeen Samenwerking OCMW, CAW en mutualiteiten rond GBO (geïntegreerd breed onthaal) Outreachend werken bij risicogroepen Outreachend werken bij risicogroepen via partners Huis van het Kind als regisseur van gezinswerking Inbreng van een bruikbare crisiswoning in CON-PANACEA Begeleiding en ondersteuning langdurig werklozen via leefloon en werkbegeleiding 78

72

4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 4.8 5.1 5.1 5.1 5.2 5.2 5.3 5.3 6.1 6.1 6.2

4.8.1 4.8.2 4.8.3 4.8.4 4.8.5 4.8.6 4.8.7 4.8.8 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2.1 5.2.2 5.3.1 5.3.2 6.1.1 6.1.2 6.2.1

SDG10 SDG10 SDG10 SDG08 SDG08 SDG10 SDG10 SDG03 SDG16 SDG16 SDG16 SDG16 SDG16 SDG17 SDG17 SDG03 SDG03 SDG17

6.2 6.2

6.2.2 6.2.3

SDG16 SDG17

6.2 6.3

6.2.4 6.3.1

SDG17 SDG09

6.3

6.3.2

SDG03

6.3 6.3 6.3 6.3 6.3

6.3.3 6.3.4 6.3.5 6.3.6 6.3.7

SDG09 SDG09 SDG09 SDG09 SDG03

6.3 6.3 6.4 6.4

6.3.8 6.3.9 6.4.1 6.4.2

SDG11 SDG03 SDG11 SDG11

6.4

6.4.3

SDG11

6.5 6.5

6.5.1 6.5.2

SDG03 SDG03

6.6 6.6 6.6 6.7

6.6.1 6.6.2 6.6.3 6.7.1

SDG03 SDG03 SDG03 SDG16

Versterken van de werking van de brugfiguur t.v.v. gezinnen en onderwijs Maximaliseren van automatische rechtentoekenning Initiatieven rond e-inclusie Samenwerkingen rond activering en inclusief werken Aanvullend lokaal dienstenaanbod (ALD-projecten) Acties inburgering en participatie Tussenkomsten UiT-pas Werking Overkophuis rond geestelijke gezondheid van jongeren Optimaliseren van de personeelsinzet Vorming voor medewerkers Organisatiebeheersing in handen van het managementteam Digitale werking, veiligheid en weerbaarheid Technische uitrusting en inrichting van de diensten Samenwerking in de regio rond Welzijn Samenwerking in de regio rond Vrije Tijd Aanbod activiteiten cultuur, jeugd en sport Tienerwerking in cultuur en sport Ondersteuning van verenigingen via subsidies, lokalen en logistiek Hervorming van erkennings- en subsidiekader voor verenigingen, organisaties en projecten Verenigingen krijgen nominatieve steun voor concrete initiatieven Verenigingen krijgen investeringssubsidies voor verbeteringen aan eigen infrastructuur Verbeteringen en vernieuwingen aan de Steenoven en de Tramzate Vernieuwing sport- en speelpleintjes De Steenoven, Ressegem, Schauwbroeck Vernieuwing toplaag kunstgrasveld Borsbeke, verlichting Finse Piste en heraanleg parking Tramzate Vernieuwing beamers De Wattenfabriek Waterwerend maken gevels De Wattenfabriek en airco Grote Zaal Elektronische toegangscontrole voor vrijetijdsinfrastructuur Onderhoud van bestaande speelpleintjes Opmaak van een masterplan vrijetijdsinfractructuur met aandacht voor kinder- en tienerweefsel Diverse toegankelijke kunstinitiatieven Uitwerking van een geïntegreerd erfgoedbeleid Aanpassingen voor herbestemming kerken Hillegem en Ressegem Onderzoek en acties herbestemming kerken Woubrechtegem, Sint-Antelinks en Steenhuize-Wijnhuize Preventieve gezondheidsacties aanbevolen door Gezonheidsmakers en Vlaams Instituut Gezond Leven De methodiek van Gezonde Gemeente verder opvolgen en ondersteunen De leerlijn ‘de fiets, dat is pas iets’ leert en stimuleert duurzame en gezonde verplaatsingen Fit@TeamHerzele inspireert en motiveert Vlaams Sportkompas Brede communicatie via Pano, magazine HZ etc.

79

73

6.7 6.7 6.7 6.7

6.7.2 6.7.3 6.7.4 6.7.5

SDG17 SDG16 SDG11 SDG11

6.7 6.7 6.8 6.8 6.8 6.8 6.8 6.9 6.9 6.9 6.9 6.9 6.10 6.10 6.10

6.7.6 6.7.7 6.8.1 6.8.2 6.8.3 6.8.4 6.8.5 6.9.1 6.9.2 6.9.3 6.9.4 6.9.5 6.10.1 6.10.2 6.10.3

SDG03 SDG17 SDG09 SDG12 SDG12 SDG08 SDG03 SDG13 SDG13 SDG13 SDG11 SDG11 SDG11 SDG03 SDG11

6.10 6.10

6.10.4 6.10.5

SDG04 SDG11

Vrijwilligerswerking via platform Give A Day Nieuwe websites Lokaal Bestuur Herzele en cc De Steenoven Ondersteuning en werking van de dorpsraden Ondersteuning en werking van de adviesraden Feestmomenten voor inwoners n.a.v. jubilea of bijzondere prestaties of momenten Info-, netwerk- en inspiratiemomenten voor verenigingen Een keuken voor het Schepenhuis Promotie voor lokale economie en smaakmakers Promotie en steun lokale landbouw Toeristische activiteiten en promotie Wandelen in Herzele Zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen Acties Erosie SOLVA Klimaatkracht 2030 Stimuleren van duurzame mobiliteit Aanleg Hoppin-punt Groenlaan Nieuwe jeugdlokalen voor KSA Hillegem Investeren in jeugdopbouwwerk en -projecten Heropleving van het jeugdhuis Leerlijn leesbevordering, samenwerking tussen diensten Bib, Huis van het Kind, scholen, etc.

Een nieuw leven voor het oud rusthuis

80

74