Op stap met boswachter Luc

Ontdek de verborgen parel Luisterborg

In 2340 zijn enkele verborgen parels terug te vinden waaronder domein Luisterborg. Je ontdekt er een afwisseling van oud bos, jongere aanplantingen en open graslandjes. De oude bossen behoren tot de best bewaarde eikenbossen van de streek. Luc Van Assche, boswachter voor regio Taxandria, neemt je mee op stap door dit prachtig stukje natuur.

Rijke geschiedenis

In het noorden van onze gemeente, nabij de grens met Merksplas, ontdekken we Luisterborg. Agentschap voor Natuur en Bos neemt het beheer op zich. Het domein is deels eigendom van het lokaal bestuur en de Vlaamse overheid. Luisterborg kent een lange geschiedenis. In de Middeleeuwen maakte het deel uit van de uitgestrekte Abtsheide, die eigendom was van de Sint-Michielsabdij in Antwerpen.

In 1368 wordt er voor het eerst gesproken over een hoeve, die volgens het cijnsboek van Turnhout bewoond zou zijn door ene Geert Van Luysterborck. Deze familie zou zich hier gevestigd hebben in de periode 1245-1311 en er ruim 400 jaar (tot 1670) gewoond hebben.

Een beeld uit de jaren 1900 toen de hoeve nog op het domein stond.

De Luisterborg bevindt zich 31 meter boven de zeespiegel en is daarmee één van de hoogste plaatsen van Beerse. Op de oude kaarten van Graaf de Ferraris (1774-1775) is te zien dat er hier een hoeve stond, omringd door weilanden, bos en heide. De nu nog aanwezige ringgracht lag er toen ook al, met een gebouw vlak vóór de gracht.

In 1761 kwam de hoeve in handen van de zusters van het Gasthuis in Turnhout. Wanneer de pest de maatschappij teisterde, werden besmette personen op deze hoeve in afzondering geplaatst. Op het einde van de 18e eeuw, tijdens de Franse bezetting, werden de goederen van de Gasthuiszusters verbeurd verklaard. Na de Franse aftocht kwam de Luysterborck in handen van het Bureel van Weldadigheid, die uiteindelijk in 1976 vervelde tot het OCMW.

© Jan Hulselmans

In 1997 verkocht het OCMW van Antwerpen de verkrotte hoeve en de bossen binnen het domein aan de gemeente Beerse (15 ha), de weilanden (9 ha) gingen naar het Agentschap voor Natuur en Bos (die ze grotendeels beboste). De hoeve was in een te slechte staat om te behouden en werd afgebroken; op deze locatie staat nu de overdekte schuilplaats.

Enkel de schuur bleef behouden en deze staat er nog steeds: samen met de ringgracht (die nu een paradijs is voor watersalamanders, kikkers en libellen) is het een getuige van het rijke verleden van de Luysterborck/Luisterborg.

Wandelroute doorkruist het ganse gebied

Trek je wandelschoenen maar aan. De wandelroute van 2,5 km doorkruist bijna het ganse domein. Je ontdekt er een afwisseling van oud bos, jongeren aanplantingen en open graslandjes. De oude bossen behoren tot de best bewaarde eikenbossen van de streek. Op het einde van de 18e eeuw was dit gebied al bosgebied, de bosbodem is wellicht nog veel ouder. Veel van de aanwezige eiken zijn meer dan 200 jaar oud.

Wandelaars zijn hier van harte welkom. De hond mee op wandel? Hou hem dan wel aan de lijn. Er is een schuilhut aanwezig waar je gezellig kan picknicken.

Beheer door Agentschap Natuur en Bos

Agentschap Natuur en Bos zorgt voor het maaien van de graslanden. Dit gebeurt tweemaal per jaar om de bodem voedselarmer te maken zodat er meer kruiden kunnen groeien.

Door selectief te kappen in het bos, creëert Agentschap Natuur en Bos ruimte voor de best groeiende bomen. Op die manier groeien ze uit tot grote bosbomen. Ongewenste exotische soorten worden bij dunningen ook verwijderd.

Ga jij binnenkort Luisterborg ontdekken? Maak enkele leuke beelden en bezorg ons gerust de foto’s of deel op jouw eigen sociale media met de hashtags #buitengewoonbeerse. Wie weet delen we binnenkort jouw foto op onze kanalen.

In de schuilhut staan er verschillende bankjes om gezellig te picknicken.