Περιοδικο "Τα Κατεχόμενα Μας"

Page 1

ΜΗΝΙΑΙΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2010 2010 -- ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011 2011 -- ISSN ISSN 1450-3387 1450-3387 ΜΗΝΙΑΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ -- ΑΡ. ΑΡ. ΦΥΛΛΟΥ ΦΥΛΛΟΥ 30 27 -- ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ Αντιγόνη Παπαδοπούλου Η Μορφίτισσα Πολιτικός θυμάται, νοσταλ>>14 γεί και μοιράζεται τις σκέψεις της

∆έσπω Κόνιζου Λοϊζιά Η ιστορία του αγώνα για την πατρίδα μέσα >> 36 από το θέατρο

ΑΡΘΡΟ Οι Κερυνειώτες Νίκησαν Η αντίσταση των Κερυνειωτών ναυάγησε τις Τουρκικές Μεθοδεύσεις στις Βρυξέλλες >> 6

Η Υποτίμηση των Ευρ. Αρχών “Η Διχοτομική Λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας” Ανακοίνωση του Σωματείου “Αδούλωτη >> 34 Κερύνεια”

Η Εθνική μας Καταδίκη: Η επέλαση διασήμων στα Κατεχόμενα >> 28

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Η Κατεχόμενη Μόρφου Η πόλη προσμένη καρτερικά τους κατοίκους της

>>20

Περιδιάβαση σ’ ένα από τα ομορφότερα >> 41 χωριά της Κύπρου

Το Κατεχόμενο Τρίκωμο >>43

• Τι θυμάται από τον επίγειο παράδεισο της Μόρφου • Τι θυμάται από τον επίγειο παράδεισο της Μόρφου πριν την εισβολή πριν την εισβολή • Μας λέει τι είναι εκείνο που ξεχωρίζει τους Μορφίτες • Μας λέει τι είναι εκείνο που ξεχωρίζει τους Μορφίτες • Αναλύει τη δράση του Δήμου Μόρφου γύρω • Αναλύει τη δράση του Δήμου Μόρφου γύρω από το Κυπριακό από το Κυπριακό • Εκφράζει τους προβληματισμούς και τις • Εκφράζει τους προβληματισμούς και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ως Δήμαρχος δυσκολίες που αντιμετωπίζει ως Δήμαρχος ενός κατεχόμενου Δήμου ενός κατεχόμενου Δήμου ____________________________ ____________________________

Αναλυτικά στη σελίδα 10 Αναλυτικά στη σελίδα 10

Συνέντευξη

Συνέντευξη Πανιερώτατου Μητροπολίτη Πανιερωτάτου •• “Προτεραιότητα “Προτεραιότητα για για μένα μένα έχουν έχουν οι οι πρόσφυγες…” πρόσφυγες…” •• “Έχουμε “Έχουμε κάνει κάνει έργα έργα συντήρησης συντήρησης στον Άγιο Μάμα και προγραματίζουμε στον Άγιο Μάμα και προγραματίζουμε περισσότερα…” περισσότερα…” “Ευχαριστώ το το Δήμαρχο Δήμαρχο Μόρφου Μόρφου •• “Ευχαριστώ και τους τους Σύμβουλους Σύμβουλους που που κρατούν κρατούν τη τη και Μόρφου ζωντανή…” ζωντανή…” Μόρφου

Άγιος Μάμας Ιστορία, Παράδοση και Λατρεία συνυφασμένη με την Μόρφου

Δήμαρχος Δήμαρχος Κατεχόμενης Κατεχόμενης Μόρφου Μόρφου

Μόρφου Νεόφυτου

Ζώδια: Το διαμάντι της Μόρφου Ο Κοινοτάρχης του χωριού θυμάται και νοσταλγεί

Χ αράλαμπος Π ίτας Χαράλαμπος Πίττας

>>38

Λουκής Ακρίτας Ένας Μορφίτης που αναδείχθηκε μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες >>26 του Ελληνισμού

•• “Σήμερα “Σήμερα οι οι Τουρκοκύπριοι Τουρκοκύπριοι έχουν έχουν παραιτηθεί στη στη ψυχή…” ψυχή…” παραιτηθεί “Οι Μορφίτες Μορφίτες να να είναι είναι βέβαιοι βέβαιοι •• “Οι για την την επιστροφή επιστροφή και και να να προπρογια

∆ιγενής Ακρίτας Μόρφου

ετοιμάζονται….” ετοιμάζονται….”

Ο νους και η ψυχή των Μορφιτών μέσα >>24 από ένα Σωματείο

___________________________________ ___________________________________

Περισσότερα Περισσότερα στη στη σελίδα σελίδα 16 16


2

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Εκδοτικό Σημείωμα Φθινόπωρο και πάλι. Αλλαγή στον καιρό. Αλλαγή στη φύση. Αλλαγή στο ντύσιμό μας. Αλλαγή στη ζωή μας. Τέρμα στις άδειες και στις διακοπές. Όλοι ανανεωμένοι στις δουλειές μας. Με περισσότερη όρεξη. Με νέους στόχους και επιδιώξεις. Όλοι στον αγώνα της ζωής για ένα καλύτερο αύριο… Φθινόπωρο και πάλι. Το τριακοστό έκτο στη σειρά από τότες. Τότες που κούρσεψαν το Φως απ’ την πατρίδα μας. Το τριακοστό έκτο στη σειρά Φθινόπωρο από τότες... Χωρίς καμιά αλλαγή στην πατρίδα μας. Ποτέ για αυτή δεν ήταν Καλοκαίρι από τότες. Ποτέ δεν ήταν Άνοιξη. Ποτέ χειμώνας. Πάντα ήταν Φθινόπωρο. -

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Ι∆ΙΟΚΤΗΣΙΑ - ΕΚ∆ΟΤΕΣ ΕΚ∆ΟΣΕΙΣ ΑΝΚΑΤ Τ.Θ. 23647, Τ.Κ.2685 ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΦΑΞ: 22315465 email: katexomena@aloneftis.com ∆ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚ∆ΟΣΗΣ ∆ημήτρης Αλωνεύτης ∆ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΚΑΙ ∆ΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Ιωάννα Ιωάννου ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Μαρία Κυπριανού ΡΕΠΟΡΤΑΖ ∆ημοσιογραφική ομάδα εκδόσεων ΑΝΚΑΤ Κατερίνα Μιχαήλ, Λοΐζος Μιχαήλ, Ραφαέλλα Μιχαήλ, ∆ημήτρης Αλωνεύτης

Ένα Φθινόπωρο που κλείνει φέτος τα τριάντα έξι χρόνια… Ντρέπομαι γι’ αυτό… Η καρδιά μου ραγίζει… Πρέπει κάτι να γίνει, επιτέλους.

Δεν αρκεί, όμως, να λέμε πως ντρεπόμαστε. Δε φτάνει να λέμε πως λυπόμαστε. Πρέπει οπωσδήποτε να ξαναφέρουμε το Φως στην πατρίδα μας. Και τούτο θα το πετύχουμε, αν προσπαθήσουμε όλοι μαζί. Σαν ένας άνθρωπος. Με πίστη και θάρρος. Να ενώσουμε τις δυνάμεις μας, για να μπορέσουμε να κινήσουμε τη ρόδα των εποχών. Για να διώξουμε το μόνιμο Φθινόπωρο από την πατρίδα μας. Για να δώσουμε τον κανονικό ρυθμό στη ρόδα των εποχών. Για να δώσουμε στη ζωή της πατρίδας μας τον παλιό της ρυθμό. -

Μα προσπαθούμε… Διεξάγουμε συνομιλίες… Κάνουμε διαδηλώσεις… Διαμαρτυρόμαστε σε διεθνείς οργανισμούς και οργανώσεις…

Χρειάζονται, όμως, ακόμα πολλά. Προπαντός και άλλα χέρια για το σπρώξιμο της ρόδας. Χέρια και όχι λόγια. Χρειάζονται τα χέρια όλων μας. Οι ψυχικές, οι πνευματικές και οι σωματικές δυνάμεις όλων μας. Κάθε μέρα, κάθε νύχτα, κάθε μήνα, κάθε εποχή και κάθε χρόνο ο πρωταρχικός στόχος, η πρωταρχική επιδίωξή μας πρέπει να είναι: «Όλα για την πατρίδα μας. Όλα για την Ανάσταση της Πατρίδας μας.» Νίκος Πενταράς

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ∆ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Γιάννα Ιωάννου ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΩΝ 22316676 - 96518248 ΦΑΞ: 22314565 ART DIRECTOR Θωμάς Κωστή ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΑ ΑΛΩΝΕΥΤΗΣ ∆ΙΑΝΟΜΗ ΣΥΝ∆ΡΟΜΗΤΙΚΗ 35 ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ

ανασήκωσε την πλάτη...


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

3

Χριστουγεννιάτικες Ευχές O Koινοτάρχης Κος Μάκης Χρίστου

H εταιρεία Δ ημ η τρίο υ κ αι Ν ικ ολά ου

και το Κ οιν οτικό Συμ βο ύλ ιο

D e ve lo pme n ts εύχεται στους

Α σ γ άτ α ς

πελάτες της καθώς και σε όλο

εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες

τον Κυπριακό Λαό

και σε όλο τον Κυπριακό Λαό

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει

και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει

την πολυπόθητη επιστροφή όλων

χαρά, ειρήνη και επάνοδο όλων των

των προσφύγων μας στους τόπους

προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

που γεννήθηκαν

Ο Κοινοτάρχης Κος Ηλίας Πεγιαζής και το Κοινοτικό Συμβούλιο Καζαφανίου εύχονται στους συγχωριανούς τους ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ευτυχισμένος ο καινούργιος χρόνος 2011 και σύντομη επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Κοινοτάρχης Ιάκωβος Παρπέρης και το Κο ινο τικ ό Συ μβ ού λιο Γ ερ ολ άκκ ου εύχονται στους συγχωριανούς τους ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ευτυχισμένος ο καινούργιος χρόνος 2011 και σύντομη επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Κοινοτάρχης Κος Αντωνάκης Τζιάκκιρος και το Κοινοτικό Συμβούλιο Πραστειού Αμμοχώστου εύχονται στους συγχωριανούς τους και σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει ειρήνη, ευτυχία και την επάνοδο στα πάτρια χώματα τους.

Ο πρόεδρος και τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Π άν ω Π ολε μιδιών εύχονται σε όλο το Κυπριακό Λαό Καλά Χριστούγεννα και το νέο Έτος να φέρει την πολυπόθητη ελευθερία στον τόπο μας.

Ο Κοινοτάρχης Κος Βαγγέλης Χρίστου

Ο Κοινοτάρχης Κος Ανδρέας Λουκά

και το Κοινοτικό Συμβούλιο Βοκολίδας

και το Κ οιν οτικό Συμ μβ ού λιο

εύχονται σε όλους τους συγχωριανούς

Δ αυ λο ύ Κ α ντά ρα ς εύχονται

τους καθώς και σε όλους τους πρόσφυγες

σε όλους τους συγχωριανούς τους

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

και σε όλους τους πρόσφυγες

και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

πολυπόθητη επιστροφή όλων των προ-

και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει

σφύγων στους τόπους που γεννήθηκαν.

την απελευθέρωση στο νησί μας.

Ο Κοινοτάρχης Κος Γιώργος Μιχαήλ και το κοινοτικό συμβούλιο Στρογγυλού εύχονται σε όλους τους συγχωριανούς τους και σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την επάνοδο όλων των εκτοπισθέντων στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Δρ . Γ αβ ρ ιήλ Κ α λα κου τής εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες καθώς και σε όλο το Κυπριακό Λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Κοινοτάρχης Κος Νίκος Παπανικολάου και το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Γεωργίου Κερύνειας εύχεται σε όλους τους συγχωριανούς τους ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την απελευθέρωση στο νησί μας και την επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ο Κοινοτάρχης κος Σάββας Τταντής και το Κο ινο τικ ό Συ μβ ού λιο Κ ιτίου εύχονται σε όλο τον Κυπριακό Λαό Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένος ο καινούργιος χρόνος 2011.


4

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Το Συν ερ γ α τικό Τα μ ιευτή ρ ιο Αμ μο χώστο υ εύχεται σε όλο τον Κυπριακό Λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την πολυπόθητη επιστροφή όλων των προσφύγων μας στα χώματα των προγόνων τους.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο Γερανίου εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες, καθώς και σε όλο τον Κυπριακό λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το νέο έτος 2011 να φέρει την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

Η δημοτική Σύμβουλος Έγκωμης Ειρήνη Λοιζίδου - Μιχαηλίδου εύχεται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ και γρήγορη επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ο Κοινοτάρχης Κος Γεώργιος Στυλιανού και το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Σεργίου Αμμοχώστου εύχονται στους συγχωριανούς τους και σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Η Εταιρία Sentine l Security Systems εύχεται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την ξαστεριά στο νησί μας.

Ο Κοινοτάρχης Κος Χριστάκης Σωτηρίου και το Κ οιν οτικό Συμ βο ύλιο Έξ ω Μ ετοχ ίου εύχονται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος 2011 και επιστροφή στα πάτρια εδάφη τους όλοι οι πρόσφυγες.

Ο Κος Άγγελος Κτωρίδης [αρχιτέκτονας] εύχεται στην πολυπληθή πελατεία του και σε όλο το Κυπριακό Λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει ειρήνη, υγεία και την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ο Κοινοτάρχης Σέργιος Σεργίου και το Κο ινο τικό Συ μβ ού λιο Α γ ί ο υ Θ ε ο δ ώ ρ ο υ Κα ρ π ασ ί ας εύχονται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει τη λύση του Κυπριακού προβλήματος.

Ο Κοινοτάρχης Κος Παντελής Λοίζου και το Κοινοτικό Συμβούλιο Καλοψίδας εύχονται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το νέο έτος 2011 να φέρει την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη.

Η ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΙΣΤΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΔΑΛΙΟΥ εύχεται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ 2011 και σύντομη επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Κοινοτάρχης Κος Δημητρίου Λουκάς και το Κοινοτικό Συμβούλιο Κολοσίου εύχεται σε όλο τον Κυπριακό Λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ 2011 σύντομη Επάνοδο στα πάτρια εδάφη τους όλοι οι πρόσφυγες.

Ο Κοινοτάρχης Κος Ευσταθίου Μιχάλης και το Κοινοτικό συμβούλιο Στύλλων (Αμμοχώστου) εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το νέο έτος 2011 να φέρει την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Κοινοτάρχης Κος Νίκος Ανθίμου και το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγριδακίου εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες καθώς και σε όλο τον Κυπριακό λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΥΤΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ 2011 και σύντομη επιστροφή όλων των προσφύγων.

Η Δημοτικός Σύμβουλος Λάρνακας κ. Αννούλα Κασουλίδου εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το νέο έτος 2011 να φέρει την ξαστεριά και την απελευθέρωση στο νησί μας.

Ο Κοινοτάρχης Κος Μιχάλης Δημητρίου και το Κοινοτικό Συμβούλιο Βαθύλακα εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ 2011 να φέρει την πολυπόθητη επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

5

Ο Δήμαρχος και το Δη μο τικό Συμ β ούλ ιο Αγία ς Ν άπ α ς εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες καθώς και σε όλο τον Κυπριακό λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ 2011.

Η Ιερ ά Μ η τρ ό πο λη Κ ιτίου εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ Ο ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΣ ΧΡΟΝΟΣ 2011 και σύντομη επάνοδο στα πάτρια εδάφη μας.

Ο πρόεδρος και το Κ οιν οτικό Σ υ μ β ο ύ λ ιο Έ γ κ ω μ η ς Α μ μ ο χ ώ σ τ ο υ εύχονται στους συγχωριανούς τους και σε όλους του πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την επιστροφή στα κατεχόμενα χωριά τους.

Η Δημοτικη Σύμβουλος Λεμεσού Ε υα ν θία Τσο λά κη εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες καθώς και σε όλο τον Κυπριακό Λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει ειρήνη, ευτυχία και επάνοδο των προσφύγων μας στα πάτρια εδάφη τους.

Ο Κοινοτάρχης Καλιάνων Κος Χρίστος Πολυκάρπου εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες και σε όλο τον Κυπριακό Λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει ειρήνη, χαρά, ευτυχία και σύντομη επάνοδο όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ο Δήμαρχος Κος Μιχαλάκης Σάββα και το Δημοτικό Συμβούλιο Κυθραίας εύχονται σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την απελευθέρωση στο νησί μας.

Ο Κοινοτάρχης Κος Νίκος Παφίτης και το Κοινοτικό Συμβούλιο Τράχωνα εύχονται σε όλους τους συγχωριανούς τους καθώς και σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ευτυχισμένος ο καινούργιος χρόνος 2011 και σύντομη επάνοδο στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ο πρόεδρος και το Κ οινο τικό Συμ βο ύλιο Μα κρ άσ υκα ς εύχονται Καλά Χριστούγεννα σε όλους τους συγχωριανούς τους ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την πολυπόθητη επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ο πρόεδρος και το Κ οιν οτικό Σ υ μ β ο ύ λ ιο Έ γ κ ω μ η ς Α μ μ ο χ ώ σ τ ο υ εύχονται στους συγχωριανούς τους και σε όλους του πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2011 να φέρει την επιστροφή στα κατεχόμενα χωριά τους.

Η Εταιρία OLYMP IAN LTD

Οι Ξυλουργικές Εργασίες

Ο Δρ. Μένοικος Σπάρταλης

εύχεται σε όλο τον Κυπριακό Λαό

Σάββα Παυλάκη & Υιός Λτδ.

εύχεται σε όλο τον Κυπριακό Λαό

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

εύχονται σε όλο τον Κυπριακό Λαό

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

και ευτυχισμένο το 2011

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

και ευτυχισμένο το 2011

με επιστροφή όλων

και ευτυχισμένο το 2011

με επιστροφή όλων

των προσφύγων μας στα

με την ευχή όλοι οι πρόσφυγες

των προσφύγων μας στα

πάτρια εδάφη τους.

να επιστρέψουν στα σπίτια τους

πάτρια εδάφη τους.

Το Κοινοτικό Συμβούλιο Μάμμαρι

Ο Δή μ ος Γερ μ α σόγια ς εύχεται

Λευκ ωσίας εύχεται σε όλο

εύχεται ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

σε όλο τον Κυπριακό Λαό

τον Κυπριακό λαό

σε όλο τον Κυπριακό Λαό και ο νέος

Καλά Χριστούγεννα

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

χρόνος να φέρει ειρήνη χαρά και

και καλή Λευτεριά

και ο Νέος Χρόνος 2011 να φέρει

σύντομη επάνοδο των προσφύγων

με επιστροφή των προσφύγων

την πολυπόθητη επιστροφή

στα πατρογονικά τους εδάφη.

στα σπίτια τους.

όλων των προσφύγων στα

Η Εκκλησία Π αν α γία ς Φ αν ερ ωμέ νη ς

πατρογονικά τους εδάφη


6

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Οι Κερυνειώτες Νίκησαν ΤΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Είναι γνωστό σε όλους μας, πως η όποια προσπάθεια γίνεται για προβολή του προβλήματος εισβολής και κατοχής της πατρίδας μας, τυγχάνει αντιδράσεων και προσπαθειών για καταστολή τους από την Τουρκική πλευρά. Αυτό που δεν περιμένουμε ωστόσο είναι ότι τα ίδια τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας η Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί ισότιμο μέλος, θα γονατίζουν μπροστά στις πιέσεις αυτές και θα αποδέχονται την άδικη διάκριση εις βάρος των ιδίων των μελών τους. Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η προσπάθεια για υποστολή της έκθεσης φωτογραφίας του Δήμου Κερύνειας στο κτίριο της Επιτροπή Περιφερειών στις Βρυξέλλες. Τα γεγονότα, γνωστά. Ενώ η αντιπροσωπεία του Δήμου Κερύνειας με επικεφαλής τη Δήμαρχο Κα Μαρία Ιωάννου βρισκόταν ήδη στις Βρυξέλλες, έγινε δέκτης γραπτής επιστολής από τον προϊστάμενο «Επικοινωνίας, Τύπου και Διευθύνσεως Εθιμοτυπίας» της Επιτροπής Περιφερειών, υποδεικνύοντας ότι το λεκτικό στην ομιλία της Δημάρχου Κερύνειας και στις λεζάντες του φωτογραφικού υλικού, περί Τουρκικής Εισβολής και κατοχής, παρεξέκλινε της πολιτιστικής υφής της εκδήλωσης και παρέπεμπε σε πολιτικά μηνύματα, ενώ παράλληλα το περιεχόμενο της φωτογραφικής έκθεσης δεν είχε εγκρι-

θεί, αξιώνοντας όπως η έκθεση ξηλωθεί μέχρι και τις 19 Νοεμβρίου, δηλαδή δύο μέρες μετά τα εγκαίνια και όχι στις 26 Νοεμβρίου όπως ήταν προγραμματισμένο. Παράλληλα, αιφνιδίως ο Γενικός Γραμματέας της

Επιτροπής Περιφερειών Κος Τζέραρντ Στάλ, ο οποίος και θα τελούσε τα εγκαίνια της έκθεσης, ενημέρωσε ότι δεν θα παρευρεθεί στην εκδήλωση, χωρίς να δώσει κάποια βάσιμη εξήγηση, με προφανείς ωστόσο τις Τουρκικές πιέσεις. Κάθε άλλο παρά βάσιμοι μπορούν να χαρακτηριστούν οι ισχυρισμοί της

Επιτροπής Περιφερειών, όχι μόνο δεδομένου του ότι ολόκληρο το υλικό που θα εκτίθετο στην έκθεση είχε σταλεί για προέγκριση και σχόλια στην Επιτροπή εγκαίρως, χωρίς ωστόσο να δεχτεί την παραμικρή αλλαγή, αλλά και δεδομένου ότι ο όρος ‘’Τουρκική Εισβολή’’, αποτελεί τον επίσημο όρο που χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων και από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εν τέλει, υπό το βάρος των αντιδράσεων των αντιπροσωπειών μας, η Επιτροπή Περιφερειών αναγκάστηκε να ανακαλέσει τις απαράδεκτες αξιώσεις της και να επιτρέψει στο Δήμο Κερύνειας να διατηρήσει την έκθεσή του στο χώρο της Επιτροπής μέχρι και την προγραμματισμένη λήξη της στις 26 Νοεμβρίου. Μπορούμε πολύ εύκολα να κατανοήσουμε τις ενστάσεις της Τουρκίας, κάθε φορά που γίνεται λόγος για το έγκλημα που διέπραξε και συνεχίζει να διαπράττει στην πατρίδα μας και στα κατεχόμενά μας εδάφη. Το πρόσωπο του καλού παιδιού που προσπαθεί να προβάλει ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση με απώτερο στόχο τη διευκόλυνση των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων προσκρούει στην δημοσιοποίηση της αλήθειας και τη διεθνή διαφώτιση που επιχειρούν τόσο οι κατεχόμενοί μας Δήμοι όσο και η Κυπριακή Δημοκρατία γενικό τερα. Ας μη ξεχνάμε άλλωστε, ότι το κεφάλαιο ‘’Παιδεία και



8

Πολιτισμός’’ στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Άγκυρας, παραμένει παγωμένο ένεκα των ενεργειών των κατοχικών δυνάμεων. Φανταστείτε αν οι αντιδράσεις του Δήμου Κερύνειας και των άλλων φορέων δεν ήταν τέτοιας έντασης, ώστε να αποτρέψουν εν τέλει μια παράφορη αδικία εις βάρος μας. Το παράλογο ωστόσο, δεν είναι τόσο οι αναμενόμενες αβάσιμες αντι δράσεις της Τουρκίας, όσο η απροκάλυπτη υποστήριξη που παρέχεται στην Τουρκία από τα ίδια τα όργανα της Ευρωπαϊκή οικογένειας. Για δεκαετίες, αγωνιζόμαστε για να ενημερώσουμε τον υπόλοιπο κόσμο και κατ’ επέκταση τους Ευρωπαίους εταίρους μας για τα πάνδεινα που υπέστη η πατρίδα μας και για το ειδεχθές έγκλημα που συντελείται εδώ και τριάντα εξι χρόνια, βασικός λόγος της ένταξής μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν και η υποβοηθούμενη από την Ένωση εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού βασισμένη στις Ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Θα ανέμενε λοιπόν κανείς, η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα θεσμικά της όργανα να επιδεικνύουν την ανάλογη και επιβαλλόμενη ευαισθησία σε ένα πρόβλημα που αν μη τι άλλο, ταλαιπωρεί ένα μέρος των πολιτών της και που από το 2004 de facto αποτελεί πρόβλημα και της ιδίας της Ε.Ε.. Παρόλα αυτά, είναι δεδομένο ότι στην πολιτική σκηνή, επικρατούν και επιβάλλονται οι ανώτερες δυνάμεις. Ωστόσο στην προκειμένη περίπτωση,

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

ο Δαβίδ νίκησε το Γολιάθ. Οι Κερυνειώτες, υψώνοντας για άλλη μια φορά το ανάστημά τους, αντιστάθηκαν στις όποιες μεθοδεύσεις της Τουρκίας και των υποστηρικτών της, αποτρέποντας άλλη μια δυσχερή διάκριση εις βάρος της Κύπρου, αναγκάζοντας ουσιαστικά την Επιτροπή Περιφερειών και τις αντιδρούσες πλευρές να εγκαταλείψουν τους αβάσιμους και κακόπιστους ισχυρισμούς τους. Μήπως θα πρέπει να πάψουμε να μιλάμε για εισβολή και κατοχή; Μήπως θα πρέπει να πάψουμε να ζητάμε τη δικαίωση του τόπου μας και την επιστροφή μας στις πατρογονικές μας εστίες; Ή μήπως να δώσουμε άφεση αμαρτιών στην Τουρκία για

όσα υπέστη ο τόπος μας; Είναι προφανές ότι κάποιοι δεν θέλουν ο Κυπριακός λαός να θυμάται. Είναι εμφανές ότι κάποιοι δεν θέλουν τον υπόλοιπο κόσμο να γνωρίζει για τις εγκληματικές πράξεις της Τουρκίας, μιας χώρας που σήμερα πιστώνεται με καλή θέληση και εκδημοκρατισμό, κάτι που ωστόσο δεν αποτελεί τίποτε άλλο παρά τη βιτρίνα της και το προσωπείο που φορεί όποτε το επιβάλλουν οι συνθήκες και οι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν. Είναι ευτυχές όμως το ότι φορείς, όπως ο Δήμος Κερύνειας, αντιστέκονται και δεν πτοούνται από τέτοιες κακόβουλες αντιδράσεις και ανούσιες απαιτήσεις. Είναι καιρός να γίνει κατανοητό σε όλους και ιδιαίτερα στους Ευρωπαίους εταίρους μας, ότι καμία προσπάθεια υπόσκαψης της πατρίδας μας δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή ενώ θα πρέπει επιτέλους ευθαρσώς να θέσουν τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων και να πάψουν να χαϊδεύουν την Τουρκία, ικανοποιώντας της τα όποια αδιανόητα καπρίτσια εμφανίζει κατά καιρούς. Η αντίσταση του λαού μας δεν κάμπτεται και η μνήμη δεν ξεθωριάζει. Αντιθέτως, θα πρέπει ενωμένοι να αντιμετωπίζουμε τέτοιου είδους ενέργειες, που σε τελική ανάλυση, το αποτέλεσμά τους είναι η αναπτέρωση του ηθικού μας και της αγωνιστικότητάς μας.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

9

«Η Κερύνεια μέσα από τα Γραμματόσημα» Τα Κυπριόπουλα μας δεν ξεχνούν και Αγωνίζονται

Το επαρχιακό γραφείο Π Ο Ε Δ Κ ε ρ ύ ν ε ι α ς και η Ο μ ο σ π ο ν δ ί α Γ ο ν έ ω ν Δ η μ ο τ ι κ ή ς Ε κ π α ί δ ε υσ η ς Κ ε ρ ύ ν ε ι α ς διοργάνωσε στις 16 Μαΐου 2010 στο Δημοτικό σχολείο Ακροπόλεως στην Λευκωσία από τις 10:30 μέχρι και τις 13:30 την εκδήλωση «Η Κερύνεια μέσα από τα γραμματόσημα». Μέσα από την εκδήλωση αυτή το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού κατάφερε να φέρει κοντά σε κοινωνικό επίπεδο παιδιά των οποίων οι ρίζες βρίσκονται στην πόλη και επαρχία Κερύνειας, ενισχύοντας έτσι την μνήμη αλλά και τον αγώνα απελευθέρωσης για την κατεχόμενη μας πατρίδα. Μέσα από γραμματόσημα και ταχυδρομικές σφραγίδες της πόλης της Κερύνειας πριν την εισβολή του 1974 τα παιδιά έμαθαν τις βασικές αρχές συλλογής γραμματοσήμων και έλαβαν μέρος σε διαγωνισμό ζωγραφικής στον οποίο και κλήθηκαν να ζωγραφίσουν ένα γραμματόσημο με θέμα την πόλη και την επαρχία της Κερύνειας με βάση την Τούρκικη Εισβολή και τον Αγώνα για απελευθέρωση. Οι νικητές του διαγωνισμού βραβευθήκαν σε ειδική εκδήλωση που έγινε στις 21 του Ιουνίου στο Δημαρχείο της Κερύνειας στο Λήδρα Πάλας.

Οι νικητές του διαγωνισμού ήταν οι: Δ ΄ Τ Α ΞΗ - Α ΄ Β ΡΑ Β ΕΙ Ο

Ε ΄ Τ ΑΞ Η - Β ΄ Β Ρ Α Β Ε Ι Ο

Ανδρέας Καλαβάς

Μαρία Πέτρου

Δ ΄ Τ Α ΞΗ - Β ΄ Β ΡΑ Β ΕΙ Ο

Ε ΄ Τ ΑΞ Η - Γ ΄ Β Ρ Α Β Ε Ι Ο

Βασίλης Χριστοδουλίδης Κυριάκος Κώστα Δ ΄ Τ Α ΞΗ - Γ ΄ Β ΡΑ Β ΕΙ Ο

Στ ΄ Τ Α Ξ Η - Α ΄ ΒΡ Α ΒΕ Ι Ο

Κυριάκος Κολοβός

Χρύσω Νικολάου

Δ ΄ Τ Α ΞΗ - Ε Π Α Ι ΝΟ Σ

Σ τ ΄ Τ Α Ξ Η - Β ΄ Β Ρ ΑΒ Ε Ι Ο

Παναγιώτης Καλαβάς

Γιώργος Χρίστου

Δ ΄ Τ Α ΞΗ - Ε Π Α Ι ΝΟ Σ

Στ ΄ ΤΑΞ Η - Γ΄ ΒΡ ΑΒΕ ΙΟ

Κωνσταντίνος Κουνής

Έλενα Μιχαήλ

Ε΄ Τ Α ΞΗ - Α ΄ Β ΡΑ Β ΕΙ Ο

Στ ΄ Τ Α Ξ Η - Ε Π Α Ι Ν Ο Σ

Λουΐζα Γεωργίου

Έλενα Χαραλαμπίδου


10

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

“Ευχαριστώ τους Μορφίτες που κρατούν άσβεστη τη μνήμη της Μόρφου” ΤΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΜΙΧΑΗΛ

Σ υν ά ν τ η σ α τ ο ν Δ ή μα ρ χο τ η ς κ α τ ε χ όμε ν ης Μ όρ φ ου , στ ο π ρ οσω ρ ι ν ό το υ γ ρα φ ε ί ο στ η Λ ε με σό . Ε υ γ ε νέ στ α το ς όπ ως π άντ α , κα ι με κα λή δ ιάθ ε ση , σ τ οι χ εί α π ου χ αρ α κ τη ρ ί ζ ου ν τ ο υ ς Μ ο ρ φί τε ς , ά ν ο ιξ ε τα χ αρ τι ά το υ κ αι μ ί λ η σ ε γ ια τ η ζ ωή σ τ η Μ ό ρ φο υ π ρ ί ν τ ην Του ρκ ι κ ή ε ι σ βο λ ή αλ λ ά κ α ι γι α τι ς προ κ λ ήσ ει ς πο υ αν τ ιμ ε τω πί ζε ι ω ς Δ ή μ α ρ χο ς μ ι α ς κ α τ ε χ όμ ε ν η ς κ ω μ όπ ολ η ς , μ ε εμ φ α ν ή τ η σ υ γ κ ίν η σ η σ τ ο π ρ ό σ ω π ο το υ , κ ά θ ε φο ρά π ο υ το υ ξ υ πν ο ύ σ α μ ε τ ι ς ε ρ ωτ ή σ ε ι ς μ ο υ μ ν ή μες α πό τ ην πα νέμο ρ φη Μό ρ φο υ . Κύριε Πίτα, εκλεγ ήκ α τ ε Δή μ αρ χ ο ς Μ ό ρφ ο υ γ ια π ρώ τη φ ορ ά τ ο 2 00 1 . Τ ι ή τα ν ε κ ε ί νο π ο υ σ α ς ώθ η σ ε ν α δ ιε κδ ι κ ή σ ε τε α υ τ ό τ ο αξί ω μα; Σίγουρα πρώτα και πάνω απ’ όλα η αγάπη μου για την κατεχόμενη Μόρφου. Μια αγάπη κι ένα ενδιαφέρον που δεν ξεκίνησε απλά το 2001 με την υποψηφιότητά μου, αλλά πιστεύω από τα παιδικά μου χρόνια είχα εμπλα-

κεί στα κοινά. Ήμουνα σε ηλικία μόλις είκοσι ενός χρόνου, όταν είχα τελειώσει το στρατό και έγινα μέλος της Συντονιστικής επιτροπής της πόλης για ανακήρυξη της Μόρφου σε πόλη και για τη δημιουργία λιμανιού στον κόλπο της Μόρφου. Επίσης έγινα μέλος, από τα παιδικά μου χρόνια, της επιτροπής διοργάνωσης του φεστιβάλ πορτοκαλιού κι αυτά τα λέω μόνο και μόνο για να δείξω ότι το ενδιαφέρον μου ήταν διαχρονικό για την πόλη και γενικά για την ευρύτερη περιοχή.

Π ώ ς ητ α ν η κ α θ η με ρ ι νή ζ ω ή στ η Μ ό ρ φο υ πρ ιν α πό τ ην ει σ β ο λ ή; Εγώ μιλώ πάντοτε για τα ευλογημένα χρόνια πρίν το 1974, γιατί πράγματι εκείνα τα χρόνια ήταν ευλογημένα! Μια περιοχή, που τη θυμάμαι στα παιδικά μου χρόνια σε μια γη εύφορη, που είχε μετατραπεί μέσα από τη σκληρή δουλειά, το μόχθο και τον κόπο των Μορφιτών σε ένα επίγειο παράδεισο! Έγινε η πόλις με τις πορτοκαλιές, μια νύφη στολισμένη εκεί στο βόρειο τμήμα του νησιού. Η πόλη, αλλά και η ευρύτερη περιοχή, πριν το 74, ήταν μια ακμάζουσα περιοχή πλούσια σε νερά και οι Μορφίτες, όπως έχω πει, με την εργατικότητά τους είχαν μετατρέψει αυτή τη γη σε ένα επίγειο παράδεισο! Η Μόρφου έσφυζε από ζωή όχι μόνο τα Σάββατα που ήταν εμπορική μέρα, μα και κάθε μέρα όπου ο κόσμος συνέρρεε απ όλα τα μήκη και τα πλάτη της Κύπρου, το Παραλίμνι θυμάμαι, τον Πύργο της Τυλληρίας και απ’ όλες


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

τις περιοχές που ερχόταν για να εργαστεί είτε στη συγκομιδή των εσπεριδοειδών, είτε σε άλλους τομείς της οικονομίας. Έτσι η Μόρφου των δέκα και δώδεκα χιλιάδων κατοίκων, μετατρεπόταν σε μια μεγαλούπολη των δεκαπέντε και δεκαοχτώ χιλιάδων. Π ο ι ο ε ίν αι ε κε ί ν ο τ ο ι δι α ί τε ρ ο σ το ι χ εί ο τη ς Μ ό ρ φο υ ή κ αι τ ω ν Μ ο ρφ ιτ ώ ν π ο υ σ α ς έ χ ε ι μ ε ί νε ι χ α ρ αγ μέ ν ο σ τη μνήμη; Αυτό που έχω πει πολλές φορές, το πρώτο και πιο βασικό ήταν και είναι η νοικοκυροσύνη της Μορφίτισας μάνας, της Μορφίτισας της νοικοκυράς, της αρχόντισσας στη ψυχή και στην καρδιά η οποία ήθελε το σπίτι της να λάμπει από καθαριότητα να το βλέπεις και να το νιώθεις σαν αρχοντικό. Οι πόρτες να είναι διάπλατα πάντοτε ανοικτές για όλους τους συγγενείς και φίλους από όλα τα μέρη της γης για να τους φιλοξενήσουν με την πατροπαράδοτη σούβλα κλπ και το άλλο ακόμα πιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ήταν, με την καλή έννοια, εκείνη η ζήλια που υπήρχε να μορφώσει η κάθε οικογένεια το παιδί της περισσότερο από της άλλης και δεν είναι τυχαίο ότι εκείνα τα χρόνια βλέπαμε στη Μόρφου το πρωτο διδασκαλικό κολέγιο, που ήταν η πρώτη τριτοβάθμια σχολή της Κύπρου, βλέπαμε δημοτικά, παρθεναγωγείο, αρρεναγωγείο, και γυμνάσια, να στεγάζονται σε καλλιμάρμαρα κτίρια. Η Μόρφου ήταν μια Κυψέλη ανθρώπων που μαζεύονταν εκεί είτε στις ειδικές εκδηλώσεις που είχαμε για το φεστιβάλ πορτοκαλιού είτε στο τέλος της σχολικής περιόδου με την αρχαία τραγωδία που οπωσδήποτε ανέβαζαν τα παιδιά στο αρχαίο θέατρο των Σόλων. Αυτό το πράγμα ήταν το χαρακτηριστικό της Μόρφου, ένας πνευματικός τόπος! Εγώ έζησα από κοντά μεγάλες εκθέσεις βιβλίων, ζωγράφων και άλλων καλλιτεχνών, πράγματα που τώρα τα βλέπω σε όλες τις άλλες περιοχές της Κύπρου, ήταν αυτά που έβλεπα στη Μόρφου εκείνα όλα τα χρόνια πρό του 1974.

11

της ε ισ β ο λ ής κ ύρ ιε Δ ήμ αρ χ ε; Τ ι ε ίν α ι αυ τό π ο υ θυ μάσ τε ; Σίγουρα τις ημέρες εκείνες είχα επιστρατευθεί. Ήμουν στρατεύσιμος και υπηρετούσα σε μιαν περιοχή του Γερόλακκου. Όταν είχε αρχίσει εκείνη η “άτακτη φυγή’’ έτσι τη λέω εγώ και όχι υποχώρηση, είχαμε διαταγή να μαζευτούμε στο Αργάκι της Μόρφου όπου ήταν ο χώρος συγκέντρωσης. Πήγαμε εκεί το απόγευμα της14ης Αυγούστου αλλά από το λόχο μου

Ο κόπος και ο μόχθος των Μορφιτών μετέτρεψαν τη Μόρφου σε έναν επίγειο παράδεισο!

Υ π ά ρ χ ου ν σ ή μ ε ρ α ε γ κ λ ω βι σμ έ νο ι σ τ η Μό ρ φο υ ; Σήμερα όχι αλλά τις μέρες εκείνες υπήρχαν αρκετοί. Πάρα πολλοί είχαν μείνει εκεί μετά την κατάληψη της πόλης, αλλά με τη βία τους έδιωξαν όλους. Κ ύ ρ ι ε Δ ήμ α ρχ ε, ο Δ ή μο ς σ α ς ε ίν α ι ε ν α ς ε κ τ ων πι ο εν ε ρ γ ώ ν κ α τ εχ ό με ν ω ν Δ ήμ ω ν μ ας , σ ε ό τ ι α φ ορ ά τ ο Κυ π ρ ι α κ ό . Π ο ι ε ς ο ι βα σ ι κ ό τ ε ρ ες ε νέ ρ γε ι έ ς σ α ς ε κ τη ς α ναλ ήψ εω ς τη ς Δ ημαρ χ ί ας ; Σίγουρα για ένα κατεχόμενο Δήμο, ο βασικότερος πυλώνας των ενεργειών του είναι η διαφώτιση και ενημέρωση πάνω στο εθνικό μας θέμα και η διεκδίκηση του αναφαίρετου δικαιώματος της επιστροφής στην κατεχόμενη γή μας, στη Μόρφου. Αυτό έχοντας σίγουρα σαν στόχο από τη πρώτη μέρα που ανέλαβα δήμαρχος, επιδοθήκαμε σε μια μεγάλη προσπάθεια, εντός και εκτός Κύπρου. Εν τω μέτρω των δυνατοτήτων μας, και το τονίζω αυτό, γιατί οι δυνατότητές μας ήταν πάντα περιορισμένες, λόγο και οικονομικών προβλημάτων αλλά και της μεγάλης προπαγάνδας που η Τουρκία κατάφερε να επιβάλει στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στον Ευρωπαϊκό χώρο, προσπαθήσαμε να προβάλουμε το εθνικό μας θέμα. Βρήκαμε ότι ενας από τους καλύτερους τρόπους ήταν οι αδελφοποιήσεις με πόλεις τους εξωτερικού. Κι ακόμη περισσότερο, αυτό που όλοι αναγνωρίζουν σήμερα, ότι επρεπε να γίνει εκμετάλλευση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μιας πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς που αγγίζει τον κάθε άνθρωπο. Έχουμε διδυμοποιηθεί με πολύ συμβολικούς Δήμους της Ελλάδας αυτούς της Σπάρτης, του Μεσολογγίου, των Καλαβρύτων και της Νέας Ορεστιάδας. Παράλληλα έχουμε διδυμοποιηθεί με το μεγαλύτερο Δήμο του Λονδίνου, το Δήμο του Μπάρνετ, με τον οποίο κρατάμε πολύ ζωντανή επαφή και άριστες σχέσεις. Εχουμε

Π ο υ σ ας β ρ ίσ κ ει εκ εί ν η η μ αύ ρη μ έρα

πολυβολισμούς, οπότε δεν επιχειρήσαμε να μπούμε στην πόλη και πήραμε ξανά το δρόμο της επιστροφής. Αυτό ήταν το τελευταίο πράγμα που θυμάμαι.

βρεθήκαμε πολύ λίγοι. Μετά δόθηκε νέα διαταγή να μαζευτούμε στον Κουτραφά τελικά. Φθάνοντας στον Κουτραφά, βρεθήκαμε ακόμη πιο λίγοι στρατιώτες οπότε όταν βράδιασε πήρα την απόφαση να πάω στη Μόρφου. Εκεί ήταν η γυναίκα μου, οι δικοί μου και θυμάμαι ότι η Μόρφου εκείνη τη μέρα ήταν μια πόλις φάντασμα. Δεν υπήρχε ούτε ένας άνθρωπος. Βρήκα τη γυναίκα μου το παιδί μου, τα πεθερικά μου, μπήκαμε στο αυτοκίνητο για να γλιτώσουμε από τους βομβαρδισμούς που είχαν σιγήσει εκείνη την ώρα και πήραμε το δρόμο της προσφυγιάς. Πήγαμε προς την Πιτσιλιά, την Πλατανιστάσα. Εκεί μείναμε και την επόμενη ημέρα Δεκαπενταύγουστο, όπου όλος ο κόσμος είχε πάει στην εκκλησία για να προσευχηθεί και τελικά την επόμενη μέρα 16 Αυγούστου το πρωί πήρα την απόφαση να ξαναπάω στη Μόρφου για να πάρω κάποια πράγματα. Μαζί με δύο άλλους Μορφίτες φτάσαμε μέχρι τη Ζώδια χωρίς να συναντήσουμε ούτε ψυχή στο δρόμο. Κάπου εκεί συναντήσαμε κάποιους δημοσιογράφους τους οποίους ρωτήσαμε τι συνέβαινε και μας είπαν ότι εκείνη η στιγμή μια μεγάλη Τουρκική φάλαγγα με πολυβολείο ήταν γύρω από την πόλη και εισερχόταν στη Μόρφου. Πράγματι ακούσαμε τους


12

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ Αυτό πρέπει να προβληματίσει πρώτα και πανω από όλα το κράτος.

επίσης διδυμοποιηθεί με Δήμους της Μάλτας, της Σλοβενίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και βρίσκουμε ότι αυτές οι ανεπτυγμένες σχέσεις είναι για μας ένας τρόπος επικοινωνίας και μετάδοσης των δικών μας θέσεων και αισθημάτων γύρω από το Κυπριακό. Επίσης ο Δήμος Μόρφου τα τελευταία δέκα χρόνια είναι μέλος των πόλεων ‘’Αγγελιαφόροι της Ειρήνης’’, που είναι οργάνωση του ΟΗΕ. Είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε φετος τη Γενική Συνέλευση του οργανισμού στην Κύπρο με την παρουσία πολλών σημαντικών προσωπικοτήτων και ο Δήμος Μόρφου μέσα από τη δουλειά που κάνει έχει αναγνωρισθεί και είναι σήμερα ένας εκ των αντιπροέδρων της οργάνωσης, κάτι πολύ σημαντικό αφού αυτό μας έχει φέρει σε άμεση επαφή με τον ίδιο το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Αυτό πιστεύω ότι είναι πολύ θετικό και σημαντικό για την Κύπρο και τον αγώνα της. Βέβαια θα πρέπει να πώ ότι έχει παίξει σημαντικό ρόλο η στήριξη του κράτους σε αυτή μας την επιτυχία.

και οι Δημοτικοί σύμβουλοι να είναι μιας άλλης κατηγορίας. Με μια πλήρη, και λυπάμαι που θα το πώ, παραγνώριση, κάτι που σίγουρα δεν το αντιμετωπίζουμε στο εξωτερικό. Είμαι εκπρόσωπος της ένωσης Δήμων Κύπρου στην επιτροπή περιφερειών στις Βρυξέλλες, κι εκεί είμαι ένας ισότιμος δήμαρχος όπως όλοι οι άλλοι. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει στην Κύπρο. Εχει δημιουργηθεί μια εικόνα που δεν είναι η πρέπουσα για τους δημάρχους και τα συμβούλια των κατεχομένων δήμων μας. Αποτέλεσμα θα είναι στις επόμενες εκλογές να ψάχνουμε για να βρούμε νέους ανθρώπους να ενδιαφερθούν είτε για τη δημαρχία είτε για τα συμβούλια των

Π ο ι ο ι ε ίν α ι ο ι σ τ ό χο ι π ο υ έ χ ε τ ε θ έ σ ε ι κ ύ ρ ιε Δ ή μ α ρ χ ε μ έ χ ρ ι κ α ι τ ο τ έ λο ς τ η ς π α ρ ού σ α ς θ η τ ε ί α ς σα ς ; Ο δήμος Μόρφου κάθε Δεκέμβρη τα τελευταία εννέα χρόνια σε δυο με τρεις συνεδριάσεις της ολομέλειας αποφασίζει τον προγραμματισμό για ολόκληρο τον χρόνο και αποστέλλεται σε ημερολόγιο σε όλους τους Μορφίτες. Σ αυτό το ημερολόγιο αναγράφεται τι προγραμματίζει ο Δήμος για κάθε μήνα ξεχωριστά και δεν υπάρχει περίπτωση να ξεστρατίσουμε σε τίποτα. Περισσότερες εκδηλώσεις συνήθως προγραμματίζονται ανάλογα αλλά όλα όσα προγραμματίζονται στην αρχή για ολόκληρο τον χρόνο πραγματοποιούνται. Αυτό τον μήνα ήδη κάναμε την πρώτη μας συνεδρία για τον προγραμματισμό του 2011, έχοντας υπόψιν ότι είναι και ένας χρόνος εκλογών, με προτεραιότητα πάντα το εθνικό μας θέμα. Κι εδώ θέλω να εκφράσω την χαρά μου, γιατί ηγούμαι ενός συμβουλίου που προέρχεται από όλα τα κόμματα, αλλά όταν περνούμε την πόρτα του Δημαρχείου για να συνεδριάσουμε είμαστε πρώτα και πάνω από όλα, Μορφίτες! Και είναι γεγονός ότι στις πλείστες των συνεδριάσεων υπάρχει πλήρης απαρτία του συμβουλιου. Με αυτούς τους τρόπους έχουμε καταστήσει, όπως είπατε κι εσείς, το Δήμο Μόρφου ως ένα από τους πιο δραστήριους Δήμους. Είναι μια προσπάθεια συλλογική.

Στην Κύπρο, οι δήμαρχοι και οι Δημοτικοί σύμβουλοι των κατεχομένων δήμων είναι μιας άλλης κατηγορίας. Τυγχάνουν μιας πλήρους, και λυπάμαι που θα το πώ, παραγνώρισης, κάτι που σίγουρα δεν το αντιμετωπίζουμε στο εξωτερικό.

Π ό σο δ ύ σ κο λ ο ε ί ν α ι ν α ε ίστ ε δ ή μα ρ χος ε ν ός κ ατε χ ό μενο υ δή μο υ ; Η ερώτηση σας αγγίζει μια πληγή για όλους τους κατεχόμενους δήμους γιατί δυστυχώς ηθελημένα ή άθελά μας, οι ίδιοι εδώ στην Κύπρο έχουμε οδηγήσει τα πράγματα ώστε οι δήμαρχοι

Π ω ς ε ί ν αι η σ υ ν ε ργ α σ ία σα ς μ ε τ ο υ ς Ε υ ρ ω βο υ λ ευ τέ ς μ ας ; Η συνεργασία μας δε μπορεί παρά να είναι άψογη, αφού αυτοί είναι οι εκφραστές των θέσεων μας στον Ευρωπαϊκό χώρο. Όμως δεν μπορώ, παρά σαν Μορφίτης, να υπογραμμίσω την παρουσία της Αντιγόνης Παπαδοπούλου στο Κοινοβούλιο, η οποία μας συμπαραστάθηκε και έδωσε μια ξεχωριστή παρουσία της Μόρφου εκεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

κατεχομένων δήμων και να μη βρίσκουμε και να βλέπουμε Μορφίτες, Κερυνειώτες και Βαρωσιώτες να είναι υποψήφιοι σε ελεύθερους Δήμους.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 Η σχ έ ση σ α ς κα ι η συ ν ε ρ γ α σ ί α σα ς μ ε τ ο ν Μη τ ρο π ο λ ί τ η Μό ρ φο υ Ν ε ό φυ τ ο ; Η σχέση μου με τον πνευματικό μας Πατέρα, μόνο ως άριστη και άψογη μπορεί να χαρακτηριστεί. Διατηρούμε μια εξαίρετη επικοινωνία, μια συνεχή συνεργασία και δεν διστάζω πολύ συχνά να τον πάρω στο τηλέφωνο για να τον συμβουλευτώ για διάφορα θέματα που απασχολούν το Δήμο.

13

Η ε π ι κ οι νω νί α σ ας μ ε τ η νέ α γ ε νι ά τ η ς Μ ό ρ φο υ , τ α πα ι δι ά τ ων Μ ο ρ φι τώ ν… Ειλικρινά το θέμα της νέας γενιάς, για μένα αλλά και για το συμβούλιο μας είναι το μεγαλύτερο θέμα που μας απασχολεί και το αποδείξαμε

Οι Μορφίτες του εξωτερικού αποτελούν την ασπίδα και το δόρυ της προσπάθειάς μας για ενημέρωση στις χώρες που κατοικούν

Π ω ς δ ι ατ ηρ εί τ ην ε πα φή το υ ο Δ ήμο ς με το υ ς Δη μό τες το υ κ ύρ ιε Δήμ α ρχ ε; Μιλάτε αυτή τη στιγμή για ένα από τα πιο δύσκολά μας προβλήματα. Έχουμε θέσει σαν στόχο την αμφίδρομη επικοινωνία με τους δημότες μας, κάνοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες να κτίσουμε γέφυρες επικοινωνίας, όχι μόνο με τους Μορφίτες που κατοικούν στην Κύπρο αλλά και με αυτούς του εξωτερικού και μπορώ να πώ ότι κάτι καταφέραμε. Δεν είναι τυχαίο το ότι οι Μορφίτες του εξωτερικού αποτελούν την ασπίδα και το δόρυ της προσπάθειάς μας για ενημέρωση στις χώρες που κατοικούν και ιδιαίτερα στη Μ. Βρετανία. Όμως δεν είμαι ικανοποιημένος. Δεν έχουμε πετύχει όσα έπρεπε στο θέμα της επικοινωνίας. Εκδίδουμε το περιοδικό μας “Η Φωνή της Μόρφου και του Μορφίτικου Κάμπου’’ που στέλνεται σε εκατοντάδες Μορφίτες και αποτελεί ένα άλλο τρόπο επικοινωνίας. Προσπαθήσαμε να κάνουμε το μητρώο τον Μορφιτών σε ηλεκτρονική μορφή, κάτι που δεν είναι εύκολο, όμως θα το καταφέρουμε και να κτίσουμε ένα σύγχρονο μητρώο για του Δημότες της Μόρφου.

θαρο ότι η άλλη πλευρά ακολουθεί μια πολιτική που στοχεύει στη λύση δυο κρατών. Θέλει τη δική μας υπογραφή για την αναγνώριση του ψευδοκράτους και δεν έχει πάρει την απόφαση για λύση και επανένωση του τόπου και των λαών μας. Αυτό είναι θλιβερό και πρέπει όλοι να το καταλάβουμε και να μονιάσουμε, το υπογραμμίζω αυτό και να δούμε ότι ο κοινός εχθρός είναι η κατοχική δύναμη. Με τους Τ/Κ υπάρχουν κοινοί στόχοι και προβλήματα. Νιώθουν κι αυτοί το βάρος του εποικισμού.

μέσα από πράξεις. Ήμασταν ο πρώτος κατεχόμενος Δήμος που δημιουργήσαμε συμβούλιο νεολαίας. Συνδιοργανώνουμε εκδηλώσεις με το Συμβούλιο Νεολαίας Μόρφου. Διοργανώνουμε βραβεύσεις των αρίστων μαθητών, κατασκηνώσεις σε συνεργασία με τη Μητρόπολη Μόρφου και άλλες διάφορες εκδηλώσεις. Επίσης μέσα από το πρόγραμμα νέων Γιούροπους, δηλώνουμε ανελλειπώς παρόντες. Διατηρούμε μια άριστη επαφή με τη νέα γενιά γιατί είναι εκείνοι που αν χρειαστεί θα παραλάβουν τη σκυτάλη από εμάς για να συνεχίσουν τον αγώνα της διεκδίκησης του αναφαίρετου δικαιώματος της επιστροφής στη Μόρφου. Πώ ς α ν τ ι κ ρ ί ζ ε τ α ι τ ις τ ε λε υ τ α ίε ς ε ξ ε λ ί ξε ι ς σ τι ς δι α π ρ α γμ ατ ε ύ σ ε ι ς κ ύ ρ ι ε Δήμα ρχ ε; Ειλικρινά οι τελευταίες εξελίξεις είναι πολύ απογοητευτικές. Είναι ξεκά-

Π ο ιο εί ν αι τ ο μ ήν υ μ α π ο υ θέ λ ε τ ε να σ τ εί λ ετ ε Κ ύ ρ ι ε Δ ή μ αρ χ ε σ το υ ς Μο ρ φ ί τ ες π ο υ σ ή μ ερ α ζ ο ύ ν κ αι δ ια π ρ έ πο υ ν ε ν τ ό ς κα ι ε κτ ό ς Κύ π ρ ο υ; Οι Μορφίτες που ζούν στο εξωτερικό και διαπρέπουν και είναι πολλοί είτε επιστήμονες είτε επιχειρηματίες κλπ, αποτελούν το δόρυ, όπως είπα και προηγουμένως, της αγωνιστικότητάς μας και των προσπαθειών μας για διαφώτιση στους τόπους που ζούν και οφείλω να τους πω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Μεγάλο ευχαριστώ όμως οφείλω και στους Μορφίτες που ζούν σήμερα στη προσφυγιά στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου γιατί κρατούν άσβεστη τη φλόγα του αγώνα μας και τη μνήμη της Μόρφου. Τέλος θα ήθελα με την ευκαιρία των Χριστουγέννων και του νέου έτους που μας έρχεται, να κάνω μια ευχή που την κάνουμε εδώ και τριάντα έξι χρόνια. Εύχομαι το 2011 να είναι έτος απελευθέρωσης του τόπου μας και η χρονιά που όλοι μας θα επιστρέψουμε στον τόπο μας και στις πατρογονικές μας εστίες. Χρόνια πολλά σε όλους κάθε καλό για τη νέα χρονιά.


14

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Αντιγόνη (Περικλέους) Παπαδοπούλου Η Μορφίτισσα πολιτικός θυμάται, νοσταλγεί και μοιράζεται τις σκέψεις της ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ

Γεννήθηκε στην Μόρφου το 1954. Σπούδασε στις ΗΠΑ και στο Ηνω μένο Βασίλειο ως υπότροφος του ιδρύματος FULBRIGHT, του Πανεπιστημίου Lancaster και του Βρετανικού Συμβουλίου και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στην Διοίκηση Επιχειρήσεων, με διάκριση. Την περίοδο 1978-2001 εργάστηκε ως Διευθύντρια Ελέγχου Ποιότητας στην κυπριακή ζυθοβιομηχανία “Κάρλσμπεργκ”. Από το 1991 έως το 1996 διετέλεσε δημοτική σύμβουλος Στροβόλου και από το 1996 έως το 2001 ήταν η εκλεγμένη δήμαρχος της κατεχόμενης Μόρφου, με πλούσια δράση στην προβολή στο εξωτερικό του κυπριακού προβλήματος και του θέματος της καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων των προσφύγων. Την περίοδο 1996-2001 ήταν επίσης εκπρόσωπος της Ένωσης Δήμων Κύπρου στην Επιτροπή Νεολαίας του Συμβουλίου της Ευρώπης. Εξελέγη βουλευτής με το ΔΗ.ΚΟ. στην εκλογική περιφέρεια Λευκωσίας στις εκλογές του 2001 οπότε και εγκατέλειψε την επαγγελματική της καριέρα. Το 2006 επανεξελέγη βουλευτής. Είναι αναπληρωτής πρόεδρος της Κοι-

Π ο ί ε ς ο ι σ κ έ ψ ε ι ς κ α ι ο ι θύ μ ι σ ε ς τ η ς Α ντ ι γ όνη ς Π α π αδ οπ ού λ ο υ ω ς Μο ρφί τι σ σ α. Μ ε π ο ί α λ ό γ ια θ α μ ας περ ιγ ρά φ ατ ε τ η ν Μό ρφ ου τ ω ν γ ρα μμ άτω ν κ αι της ι σ τορί ας . Τη Μόρφου τη θυμάμαι πάντα, με πολλή νοσταλγία και αγάπη. Είναι η γενέθλια γη μου, εκεί που πρωτόειδα το φως, που έμαθα τα πρώτα γράμματα. Συχνά, αυτά τα τριανταέξι χρόνια προσφυγιάς, ταξιδεύω νοερά στο χτες, για να αντλώ κουράγιο από αξέχαστες μνήμες που με συνοδεύουν παντού, όπου κι αν βρεθώ: Μνήμες από τη γειτονιά με τους καλούς γείτονες μας, από τα σχολειά μας, το Παρθεναγωγείο, το Αρρεναγωγείο, το Α΄ και Β΄ Γυμνάσιο, την Εμπορική Σχολή, το Γεωργικό, τη Σχολή Κωφαλάλων, τις ενορίες μας, τα χωριά του διαμερίσματος... Η Μόρφου, πέραν από διοικητικό και εμπορικό

νοβουλευτικής Επιτροπής Ευρω παϊκών Υποθέ σεων και μέλος των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών Εσωτερικών, Οικονομικών και προϋπολογισμού, Παιδείας, Περιβάλλοντος και Προσφύγων - Εγκλωβισμένων - Αγνοουμένων - Παθόντων. Είναι επίσης αναπληρωματικό μέλος της αντιπροσωπίας της Βουλής στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Εξέδωσε το βιβλίο “Μπροστά στο συρματόπλεγμα του Αττίλα” (Μάιος 1996) και «Γυναίκα: Το Άλλο Μισό του Ουρανού» (2006). Έχει επίσης δημοσιεύσει πλήθος άρθρων πολιτικού και κοινωνικού περιεχομένου στον ημερήσιο και τον περιοδικό Τύπο. Είναι παντρεμένη με τον Δρα Στέλιο Παπαδόπουλο, οικονομολόγο, διευθυντή στον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης και έχει δυο παιδιά, τον Χάρη και τον Ανδρέα. (πηγή: www.morphou.org.cy) Τ ο π ε ρ ιο δ ι κ ό μ α ς ε ίχ ε τ η ν τ ιμ ή ν α σ υν ο μ ι λή σε ι μ ε τ η ν κα . Π α π α δ ο π ο ύ λ ου κ α ι να κ α τ α γ ρ άψ ε ι τ ι ς σ κ έ ψ ε ι ς τ η ς ω ς π ο λι τ ι κ ός σ τ η ν μ ο ι ρ α σ μ έ ν η Κύ π ρ ο α λ λ ά κ α ι ω ς π ρ ό σ φ υ γ α ς π ο υ α ν α γ κά στ η κ ε ν α α φ ή σε ι τ ις ρ ίζ ε ς κα ι τ ις α ν α μ ν ή σ ε ις τ η ς σ τ η ν ό μ ο ρ φ η Μ ό ρ φ ο υ.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 κέντρο, ήταν παράλληλα και ένα πνευματικό φυτώριο του ευρύτερου διαμερίσματος, όπου φοιτούσαν παιδιά από όλα τα χωριά της περιοχής. Είχε μια πολύ ικανοποιητική υποδομή και φιλοπρόοδους κατοίκους που μέσα από πολλές και διαρκείς πνευματικές κοινωνικές, αθλητικές και πολιτιστικές αναζητήσεις και δραστηριότητες, κρατούσαν το πνεύμα σε διαρκή εγρήγορση. Αξέχαστες παραμένουν στο μυαλό μου, οι αρχαίες τραγωδίες που ανέβαζαν το Α΄ και το Β΄ Γυμνάσιο στο αρχαίο θέατρο των Σόλων, τα ανθεστήρια , το φεστιβάλ πορτοκαλιού, οι μαθητικές και σωματειακές παρελάσεις, οι περιφερειακοί μαθητικοί αγώνες στο νεοδημιουργηθέν τότε, δημοτικό μας στάδιο, οι αγώνες ποδοσφαίρου του Διγενή Ακρίτα Μόρφου και της ΑΕΜ, οι μεγάλες επιτυχίες του Διγενή στο ποδόσφαιρο, στην καλαθόσφαιρα και όχι μόνο... Η πόλη έσφυζε από ζωή. Πλούσια σε ιστορικές παραδόσεις για τους Ακρίτες, τον πολιούχο άγιο Μάμα και τη Θεομόρφου. Με πολλές φυσικές καλλονές και ολοπράσινη, από την πλειάδα πορτοκαλεώνων, αποτελούσε μία «φλέβα χρυσού» για την κυπριακή οικονομία αλλά και πνευματικό αιμοδότη, αφού εκεί γεννήθηκαν και μεγάλωσαν αξιόλογοι πνευματικοί άνθρωποι, ανάμεσα στους οποίους και ο Λουκής Ακρίτας. Τραγική μοίρα της επιφύλαξε ωστόσο, η τουρκική εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή, αφού σήμερα αρχαιολογικοί θησαυροί, ιστορικά μνημεία, κοιμητήρια, ιδιωτικές συλλογές, εκκλησιές του διαμερίσματος και άλλα πολύτιμα πολιτιστικά ευρήματα, δέχονται ανελέητα το βιασμό και την εγκατάλειψη, από το βάρβαρο κατακτητή... Π ο ίε ς ο ι σ κ έ ψ ε ι ς τ η ς Α ν τ ιγ ό ν η ς Π α π α δ ο π ο ύ λ ο υ ω ς πο λ ι τ ι κ ό ς σ ε μ ι α μ ο ι ρ ασ μ έ ν η α κ ό μ α , Ε υ ρ ωπ α ϊ κ ή χ ώ ρ α ; Είναι οξύμωρο και συνάμα αναχρονιστικό, να υπάρχει ακόμη το συρματόπλεγμα της ντροπής στη δική μου πατρίδα και να παραμένουν 40,000 τουρκικά στρατεύματα στο 37% του κατεχόμενου εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συχνότατα, όταν συμμετέχω σε κοινοβουλευτικές επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή στην Μεικτή κοινοβουλευτική επιτροπή ΕΕΤουρκίας, βρίσκω τον εαυτό μου να επαναστατεί. Προβαίνει διαρκώς σε συγκρίσεις. Διαπιστώνει χάσμα ανά-

μεσα στις εύηχες προσδοκίες, είτε για την ΕΕ 2020, είτε για το πρόγραμμα της Στοκχόλμης, που αμφότερα στοχεύουν, σε μια πιο κοινωνική Ευρώπη, που θα είναι «χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης», χωρίς διαχωριστικές γραμμές και ανισότητες και με πλήρη σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Επαναστατώ, όταν ακούω διά στόματος Ευρωπαίων αξιωματούχων, πλήρη ταύτιση με τις τουρκικές θέσεις. Συχνά - πυκνά , συλλαμβάνω τον εαυτό μου να διερωτάται πως είναι δυνατό να υπάρχουν δυστυχώς, δύο μέτρα και δύο σταθμά, να μην διαθέτει ακόμη η ΕΕ τους μηχανισμούς άσκησης πιέσεων ή την αναγκαία πολιτική βούληση και ευτολμία, ώστε να εξαναγκάσει την Τουρκία να εφαρμόσει στην πράξη, το Πρωτόκολλο της Άγκυρας, αναγνωρίζοντας επιτέλους την Κυπριακή Δημοκρατία και ανοίγοντας τα λιμάνια και τα αεροδρόμια της, σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα. Διερωτώμαι ακόμη, γιατί δεν εκδηλώνεται πιο άμεσα και έμπρακτα, η πολυδιαφημισμένη κοινοτική αλληλεγγύη, ώστε να εξευρεθεί λύση που να συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Το αίσθημα της αδικίας που βαραίνει την καρδιά και το μυαλό μου, όπως και κάθε άλλου πρόσφυγα, αποτελεί διαρκή οδοδείκτη πορείας, για να διεκδικώ με πείσμα τα δίκαια της χώρας μου, από το πόστο του Ευρωβουλευτή που με κατέταξε η ψήφος του λαού μας. Συχνότατες είναι ως εκ τούτου, οι κοινοβουλευτικές ερωτήσεις που υποβάλλω και που αφορούν την Κύπρο, όπως επίσης και οι επαφές, οι παραινέσεις και οι παρεμβάσεις με στόχο πάντα την εξυπηρέτηση του τρίπτυχου «Δικτύωση – Διαφώτιση – Διεκδίκηση», που

15

υποσχέθηκα να υλοποιώ καθ’ όλη τη θητεία μου. Π ο ί α η ευ χ ή σ ας γ ι α τ ο κ α ι ν ο ύ ργ ι ο έ το ς . Ευχή και ελπίδα μου, είναι να λυθεί το κυπριακό στη βάση αρχών, χωρίς παρεκκλίσεις από το ευρωπαϊκό κεκτημένο, για να μπορεί επιτέλους η Κύπρος να επανενωθεί και λεύτερη να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Πόθος μου, η επιστροφή στη γενέθλια γη για να την ξαναφτιάξουμε όπως της αρμόζει και να την παραδώσουμε στα παιδιά μας, χωρίς το μίασμα της παρουσίας του τουρκικού στρατού. Οι εξελίξεις στο κυπριακό ωστόσο, δεν είναι ευοίωνες. Προκαλούν ανησυχία στο λαό, που δυστυχώς δεν είναι ενημερωμένος για όσα συζητούνται στις ούτω καλούμενες ενδοκυπριακές συνομιλίες. Φαίνεται ξεκάθαρα πως η Τουρκία παραμένει αμετακίνητη και αδιάλλακτη, παρά τις συνεχείς υποχωρήσεις που θέτει η πλευρά μας στο τραπέζι. Απαράδεκτη θεωρώ και την πρόσφατη ωμή παρέμβαση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, που μίλησε μάλιστα για «εκλογές στο Νότο»! Όλα αυτά κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και επιβάλλουν συχνότερο και διεξοδικό διάλογο στο Εθνικό συμβούλιο, ενιαίο πολιτικό λόγο και κοινές διεκδικήσεις. Όλοι πρέπει να παλέψουμε έχοντας κατά νου το συμφέρον του τόπου και του λαού μας, διεκδικώντας με δόντια και με νύχια, την εθνική και φυσική μας επιβίωση και τη συνέχιση της μακραίωνης ιστορικής, πολιτισμικής μας παράδοσης σε αυτά τα μαρτυρικά χώματα, με πίστη σε ένα πραγματικά λεύτερο μέλλον.


16

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΟρφου ΝεΟφυτος “ένας Επίσκοπος κουβαλά την ιστορία του τόπου του στο ίδιο το όνομά του” Συνέντευξη του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Μόρφου στο Λοϊζο Μιχαήλ Το ν α σ υ να ντ ά κ αν ε ί ς το ν Σ ε β ασ μ ι ώ τα τ ο Μ ητ ρ ο π ο λ ί τη Μ ό ρ φο υ , ε ίν α ι μ ι α ευ λ ο γί α κ αι μ ια ε μ πε ιρ ία . Μ ι α εμ πει ρί α αγ ά πης κα ι τα πε ιν ο φ ρ ο σ ύ ν ης . Μι α ε μ πε ι ρ ί α π νε υ μ ατι κ ή. Έ να ς Ιε ρά ρ χη ς π ου έ χε ι μά θ ε ι να τ α λέ ε ι έ ξ ω α π ό τ α δ ό ν τ ι α κα ι ν α υ πε ρ α σ π ί ζ ετ α ι σ θ ε να ρ ά τ α π ι σ τ ε ύ ω κ α ι τι ς αρ χ έ ς τ ου . Ίσ ω ς α υ τ ό ε ί ν α ι π ο υ τ ο ν έ χ ε ι κα τ α στ ή σ ει ένα ν απ ό του ς μπ ρο σ τάρ ηδ ε ς στ ον α γ ώ να γ ι α ε π ι στ ρ οφ ή σ τη Μ ό ρ φ ο υ κ α ι σ τ ι ς π ρ οσ π ά θ ε ι ε ς γ ι α δι α τ ή ρη σ η τη ς ι σ τ ο ρι κ ής μνήμης κ αι τ ης τ αυ τότ ητ α ς τ ω ν α π α ντ αχ ού Μ ο ρ φ ιτ ών .

Π α ν ι ε ρ ώ τ ατ ε , ε ί σ τε έ ν α ς γν ή σ ιο ς Μ ο ρ φί της π ο υ γ ι α π ολ λά χρ ό ν ι α τ ώρ α , μ α κ ρι ά α πό τ ην π ό λ η σ ας κ αι απ ό το χ ω ρ ι ό σ α ς τη Ζώ δι α , κ ρ ατ άτ ε ά σβ ε σ τ η τ η μ νή μ η τω ν κα τεχ ο μ έ ν ω ν ε δαφ ώ ν μας . Τι εί ναι ε κ εί ν ο π ο υ θ υ μ άσ τ ε α π ό τ ην Μό ρ φο υ προ τ ο υ ’7 4; Θυμάμαι το γυμνάσιό μου. Το γυμνάσιο της Μόρφου στο οποίο μόλις επρόλαβα να φοιτήσω διότι αμέσως μετά έγινε η εισβολή. Φυσικά

τον Άγιο Μάμα, όπου κάθε μέρα είτε πηγαίνοντας στο σχολείο είτε επιστρέφοντας, εφρόντιζα να ανάβω ένα κερί. Ήταν η πρώτη μου σύνδεση από τον Άγιο Μάμα. Έγω όπως είπες κατάγομαι από την Πάνω Ζώδια, ένα χωριό της Μόρφου με το οποίο οι σχέσεις του με τη Μόρφου ήταν σχέσεις θυγατέρας και μητέρας. Έτσι τα βιώματά μου από τη Μόρφου ήταν στο παρά πέντε, βιώματα λίγο πριν από την καταστροφή του 1974. Και από πλευράς εικόνων, παιδικών σε μια επισκοπή στην οποία με αξίωσε ο Θεός να ποιμάνω. Μερικές φορές φαίνεται παράδοξο, να είσαι επίσκοπος μιας πόλης και μιας περιοχής για την οποίαν δεν έχεις βιώματα. Καλείσαι όμως να δημιουργήσεις βιώματα. Κι εγώ είχα αυτό το προνόμιο, όπως μου προφήτευσε ένας Άγιος για μένα, όταν ήμουν 20 χρονών και μου είπε “να προσέχεις παιδί μου τον εαυτό σου διπλά διότι, θα γίνεις επίσκοπος στον τόπον γενέσεως σου’’. Ίσ ω ς εί να ι κ ι α υ τά τ α βι ώ μα τα π ο υ έχ ετ ε δ η μι ο υ ργ ή σ ε ι Π αν ι ε ρώ τ α τ ε, πο υ σ ας έχ ο υ ν κ άνει ι δι αί τε ρα αγα πη τ ό αν άμ ε σ α σ τ ο υ ς Μ ο ρ φ ί τε ς . Α λ ή θ ε ια , πο ι α η ε π ι κ ο ι ν ω ν ί α σ α ς μαζί του ς ; Είναι συνεχής η επικοινωνία μου. Ιδιαίτερα με τους πρόσφυγες της Μόρφου που διαμένουν εδώ στην ελεύθερη περιοχή της Σολιάς και στο Ακάκι. Επίσης αυτό που έχω καθιερώσει είναι η συνάντησις μου στις πανηγύρεις τους, στις οποίες


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

ανελλειπώς δηλώνω παρών. Για παράδειγμα στην Αυλώνα και στην Κατωκοπιά και στον Αστρομερίτη. Παράλληλα μαζί με το Δήμο Μόρφου φτιάξαμε μια κατασκήνωση η οποία προοριζόταν ιδιαίτερα για τους Μορφίτες πρόσφυγες. Αρχίσαμε με μια βδομάδα με ειδικό κατασκηνωτικό πρόγραμμα για αυτά τα παιδιά πρόσφυγες. Το αποτέλεσμα, αγαπητέ μου, ήταν αυτό να γίνει το πρότυπο και για την υπόλοιπη κατασκηνωτική περίοδο. Μάλιστα όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα, όσα από τα παιδιά ήθελαν τα πηγαίναμε στον Άγιο Μάμα και στους Σόλους για να αποκτήσουν ιστορική συνείδηση κι όχι για να εξοικειωθούν με την κατοχή όπως είπαν μερικοί κακεντρεχείς. Επίσης αυτό που προγραμματίζεται είναι σε συνεργασία του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Μητρόπολης Μόρφου και του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου μια έκθεση σχετικά με τη μνήμη των κατεχομένων. Θα αρχίσει από τον ερχόμενο Μάρτιο και θα διαρκέσει έξι μήνες και θα φιλοξενείται στο Πολιτιστικό Κέντρο της Φανερωμένης. Ερχόμαστε σε άμεση επαφή με τα παιδιά των προσφύγων. Και βεβαίως κάθε χρόνο του Αγίου Μάμα, όπου κατορθώσαμε να λειτουργούμε έστω κι αυτό το λίγο στον κατεχόμενό μας Άγιο Μάμα, όπου εκεί έρχονται όλοι. Άρα για μένα οι πρόσφυγες έχουν προτεραιότητα γιατί ο επίσκοπος είναι φορέας μνήμης. Εγώ ούτε όνομα κράτησα από το μικρό μου όνομα με το οποίο βαφτίστηκα ούτε επίθετο. Είμαι ο Μόρφου Νεόφυτος. Άρα ένας επίσκοπος πρέπει να αντιληφθεί αυτό το πράγμα διότι κουβαλά την ιστορία του τόπου του στο ίδιο το όνομά του. Παράλληλα, πρέπει να πούμε ότι με τη βοήθεια του Δήμου Μόρφου έχουμε προχωρήσει σε ανασυγκρότηση των εκκλησιαστικών επιτροπών με πολλούς δραστήριους ανθρώπους και ελπίζω πολύ σε αυτή τη δραστηριοποίηση των επιτροπών σε ότι αφορά την αναβίωση και διατήρηση της ιστορικής μνήμης. Αυτό είναι το πλεονέκτημα του πρόσφυγα. Ότι η μνήμη του πολλαπλασιάζεται γιατί αυτή είναι που κρατά μέσα μας ζωντανές τις ιστορικές μας πατρίδες. Αυτές είναι κάποιες από τις προσπάθειες της Μητρόπολης για να είναι σε

διαρκή επαφή και με τους μεγαλύτερους αλλά και με τους νεότερους Μορφίτες. Π οι α η συν ε ργ α σί α σα ς μ ε τ ον Δή μ α ρ χο Μό ρ φ ου κ α ι τ ο Δ η μ ο τ ι κ ό Σ υμ β ο ύλ ι ο ; Με τον Δήμαρχο και το συμβούλιο διατηρούμε άριστη επαφή και συνεργασία και ιδιαίτερα στις εκδηλώσεις και τις αντικατοχικές μας πορείες. Ο Δήμος είναι τα μάλιστα δραστήριος. Αφου καμιά φορά τους αστειεύω και τους λέω, “εάν τώρα εν προσφυγιά διατελούντες είστε τόσο δραστήριοι, αλίμονο του τόπου όταν θα ελευθερωθεί από τις δραστηριότητές σας” (γέλια).

17

Είναι εκπληκτικά δραστήριοι και τους ευχαριστώ γι αυτό. Κατορθώνουν να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη της Μόρφου σε πολλές πόλεις. Τρέχουν να κάνουν εκδηλώσεις σε όλες τις περιοχές της Κύπρου και στο εξωτερικό ακόμη. Έχουν μια πολυεπίπεδη δραστηριότητα. Ο Δήμαρχος είναι ένας άνθρωπος ευγενέστατος ταπεινός που δεν τον ενδιαφέρει η προβολή και αυτά είναι πολύ καλά στοιχεία σε ένα ηγέτη. Σ εβ ασ μ ιό τατε, πο ια η κατά σ τασ η το υ Α γί ο υ Μ άμ α σή με ρ α α λλά κ α ι τ ου ά λλο υ μ ε γά λου ι στ ορ ι κ ο ύ μ νη με ί ου, α υ το ύ τω ν Σό λ ω ν ; Να πώ ότι ο Άγιος Μάμας, ένα Ιτα-


18

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

λοβυζαντινό μνημείο, είναι ότι πιο σημαντικό έχει η κατεχόμενη Μόρφου από πλευράς μνημείου και ιστορικής μνήμης. Σήμερα χάριν του Θεού και του Αγίου Μάμα, δεν τους άφησε τους εισβολείς, παρόλο που το επιχείρησαν, να τον καταστρέψουν κι εκεί φάνηκε ότι ο Άγιος είναι ζωντανός, κατοικεί εκεί και δεν φεύγει και δε φοβάται κανέναν. Κι αυτό το αντιλήφθηκαν διότι οι Τούρκοι, από ένα DNA από μια πρότερη χριστιανική καταγωγή, έχουν δέος απέναντι στο θαύμα κι όταν έγιναν κάποια θαύματα από τον Άγιο Μάμα, αποφάσισαν να αφήσουν την εκκλησία ως μουσείο. Όταν πήγαμε το 2003, δημιουργήσαμε συνθήκες με τους σημερινούς φύλακες του Αγίου Μάμα, ούτως ώστε να κάνουμε κάποια έργα συντήρησης τα οποία έργα έγιναν και είναι κι άλλα σε εξέλιξη. Έγιναν έργα με τη βοήθεια Αμερικάνικων Ιδρυμάτων και Ιταλών συντηρητών οι οποίοι είναι ειδικοί στον τομέα αυτό και δημιουργήσαμε τη λεγόμενη Φόρμουλα Μόρφου, διότι χωρίς αυτά τα μνημεία, η μνήμη μου εμένα ως πρόσφυγα είναι σχεδόν καταστρεμένη. Φυσικά αυτό δε λύει το πρόβλημα το οποίο είναι πολιτικό. Εγώ κάνω ως επίσκοπος αυτά που μου αναλογούν. Έχουμε καταφέρει να ευαισθητοποιήσουμε τους Ευρωπαίους και ιδιαίτερα τους Ιταλούς σε αυτό τον τομέα. Αυτό που θέλω ιδιαίτερα να θίξω είναι η έκκλησή μου για άλλη μια φορά, οι πολύτιμες Άγιες εικόνες του Χρυσοσώτηρος της Ακανθούς, του Αγίου Ερμόλαου της Κερύνειας και του Αγίου Παντελεήμονος οι οποίοι σήμερα βρίσκονται στην αποθήκη πίσω από το Ιερό του Αγίου Μάμα και κινδυνεύουν με άμεση καταστροφή, να μεταφερθούν στην εκκλησία για να συντηρούνται. Σε ότι αφορά τους Σόλους τώρα, οι Σόλοι είναι η αφετηρία του Χριστιανισμού για το νησί μας. Εκεί ιδρύθηκε και η επισκοπή των Σόλων, πρόγονος της Μητροπόλεως Μόρφου. Εκεί το 1972 με 1974 έγιναν ανασκαφές λιγο πιο κάτω από το αρχαίο θέατρο και βρέθηκε η πρωτοχριστιανική βα-

σιλική του Αγίου Αυξιβίου με ψηφιδωτά τετάρτου και πέμπτου αιώνος. Το 2003 όταν πήγα με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων με φίλους αρχαιολόγους είδαμε τα ψηφιδωτά των Σόλων έτοιμα να καταστραφούν, παρόλο που οι Τούρκοι αγαπητέ μου είχαν την φαεινή ιδέα να τα προστατεύσουν με σκέπαστρο επί περιόδου κατοχής, όμως δεν είχε διαδρόμους για να πατούν οι επισκέπτες και δυ-

Οι Μορφίτες να είναι βέβαιοι για την επιστροφή όπως είναι βέβαιος ο Δεσπότης τους. Να μην μπουν σε κλίμα ούτε εφησυχασμού αλλά ούτε υπερβολικής ανησυχίας. Δεν έχουν μόνο οι ξένοι και οι δικοί μας τα σχέδια τους αλλά τα έχει κι ο Θεός…

χαίας έχει παντελώς αποτύχει. Και οι νέοι είναι τα θύματα αυτής της αποτυχίας. Όμως όπως έλεγα σε κάποιους νέους ιερείς έχουν το πλεονέκτημα της θεολογίας και της εμπειρίας. Πριν το ‘74 ελάχιστοι εξομολογούνταν. Σήμερα είναι εκπληκτική η συμμετοχή των Κυπρίων στο μυστήριο της εξομολόγησης. Ακόμη και των νέων ανθρώπων. Παλαιότερα νήστευαν οι γριές και οι παπάδες. Σήμερα σε περίοδο νηστείας νηστεύει η μισή Κύπρος. Το τρίτο και πιο σημαντικό είναι η συμμετοχή των νέων οικογενειών στο μυστήριο της θείας Κοινωνίας. Πριν το ‘74 οι Κύπριοι κοινωνούσαν δυο φορές το χρόνο. Τώρα πολύς κόσμος κοινωνεί κάθε Κυριακή. Επίσης το τέταρτον είναι οι εκδόσεις πατερικών βιβλίων συγχρόνων Αγίων Γερόντων τα οποία πολλοί μελετούν και αναζητούν την ορθόδοξη εμπειρία από αυτά. Ξεφύγαμε πια από τον ευσεβισμό. Μακάρι να ξεφύγουμε κι από τον εθνικισμό (χαμόγελο). Επίσης κάτι άλλο είναι ο μοναχισμός στη Κύπρο που βρίσκεται σε ακμή αυτή τη στιγμή και μάλιστα κάνει και εξαγωγές στην Ελλάδα, στο Άγιον Όρος στα Ιεροσόλυμα. Αυτά είναι θετικά που συχνά δεν τα βλέπουμε μέσα στη μιζέρια και στον ευδαιμονισμό που διακατέχει κάποιους. Ένας υλισμός και ευδαιμονισμός που οφείλεται στην ανασφάλεια που μας δημιουργούν τα κατεχόμενα. Δεν είναι λίγο πράγμα να μένεις στη Λευκωσία, να ξυπνάς και να σου δείχνουν οι Τούρκοι ότι, κύριοι είμαστε απέναντί σας, είμαστε μέσα σας, και να σου το δείχνουν με τη σημαία στον Πενταδάκτυλο και με τα συρματοπλέγματα. Αυτό έχει δράσει πολύ στην ψυχολογία των Κυπρίων. Φυσικά δεν είναι όλοι οι Κύπριοι της ίδιας εμβέλειας και ανατροφής.

στυχώς καταστρέφονταν. Αντιλαμβανόμενος την ευθύνη μου, σήμερα έχουμε δημιουργήσει τέτοιους κατάλληλους διαδρόμους και υδρορροές για να απομακρύνουν τα νερά των βροχών και προστατεύονται κατάλληλα σε συνεργασία με Ευρωπαϊκά Ιδρύματα.

Π ω ς α ξ ι ο λ ο γε ί τ ε σ ή μ ε ρα τι ς σ χ έ σ ε ις τ η ς ε κ κλ η σί α ς κα ι τ ο υ λα ο ύ μ α ς σ τ η ν Κύ πρ ο ; Σε επίπεδο ποιότητας είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ότι πριν την εισβολή. Σήμερα ιδιαίτερα οι νέοι μας, έχουν το προνόμιο να ζουν σε μια εποχή όπου υπάρχει πατερική θεολογία και πατερική εμπειρία. Όμως μειονεκτούμε φιλολογικά. Είμαστε σε μιαν εποχή όπου η διδασκαλία της Ελληνική γλώσσας, είτε νέας, είτε αρ-

Α να φ ερ θ ή κ α τε σ το μ ο να χ ι σ μό κ αι σ τη ν ακ μ ή το υ κ α ι δ ε ν μ π ορώ π αρ ά ν α σ ας ρ ω τ ή σ ω γ ι α ό λ α ό σ α ακ ο ύ γ ο ν τ α ι π ε ρ ί κυ κ λώ μ α τ ο ς π ρ ο σ η λ υ τ ι σ μού σ τ ο μ ονα χ ι σ μό, τα οπ ο ί α μ άλ ι στ α φ ω τ ογ ρα φ ί ζ ουν συ γκ ε κ ρ ι μέ νο Ι ερ άρχ η… Είμαι ίσως από τους πιο κατάλλη-


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 λους να μιλήσω γι αυτό το θέμα. Αφ’ ενός γνωρίζω πολύ καλά τον Μητροπολίτη Λεμεσού από τα φοιτητικά μου χρόνια και αφ’ εταίρου είμαι και ο ίδιος καλόγηρος κάτι που θέλω να παραμείνω. Τώρα δε μπορώ να δεχτώ ότι κάποιος προσηλυτίζεται στον Μοναχισμό. Εγώ για να καταλάβεις υπήρξα πολύ δραστήριος. Από πρόσκοπος μέχρι Εδονόπουλο και αργότερα Νέο-ορθόδοξος. Σκέψου δηλαδή γκάμα. Κατηχητικό δεν πήγα ποτέ! Εάν αντιλαμβανόμουν λοιπόν ότι ο μοναχισμός είναι πηγή προπαγάνδας θα έμενα εκεί; Απλά αυτό που έχω εντοπίσει είναι ότι πρέπει να γίνεται καλύτερη ενημέρωση από τα μοναστήρια των γονιών. Εάν κάποιοι ηγούμενοι και Αρχιερείς δεν το κάνουν, αυτό είναι λάθος τους. Διότι αν κάποιος γονιός ζει σε μια ευμάρεια, όπως είπαμε πρηγουμένως και το παιδί του του πεί ότι θέλει να γίνει μοναχός, ε τότε του τσαλαπατάς τα όνειρα εκείνου του γονιού. Αρα ο γονιός θέλει πολλή προετοιμασία σε επίπεδο ενημέρωσης και προσευχής. Αρα ούτε και οι κατηγορίες, οπωσδήποτε δεν είναι σωστές αλλά από την άλλη να αναγνωρίζουμε και την πραγματικότητα των γονιών. Π α νι ε ρ ώ τ ατ ε ο ι σ τό χ ο ι π ο υ έχ ε τε θέ σ ει ω ς Μ ητρο π ο λ ίτ ης ; Ο στόχος μου είναι να λειτουργήσω

19

μόνιμα και ελεύθερα όλες τις κατεχόμενες εκκλησίες μου. Και θα μου δώσει αυτήν την ευλογίαν ο Θεός. Το ξέρω! Είμαι βέβαιος και το έχω μεταδώσει αυτό σε πολλούς Μορφίτες. Όχι μέσα από διαπραγματεύσεις αλλά μέσα από ιστορικές αποκαλύψεις. Έγω ήδη προετοιμάζομαι για αυτή τη μέρα με όλες εκείνες τις προσπάθειες που σου ανέφερα προηγουμένως. Για μένα το πιο σημαντικό και η ευθύνη που έχω είναι να προετοιμάσω αυτόν τον λαό για την ώρα που θα χρειαστεί να ξαναλειτουργήσουμε τις εκκλησίες μας που μερικές κινδυνεύουν με κατάρρευση. Σε επίπεδο ανθρώπου το όραμά μου είναι να μην πεθάνω επίσκοπος. Δε θα ήθελα να πεθάνω Μητροπολίτης. Θα ήθελα να κοιμηθώ ως Μοναχός, αλλά δεν είναι ότι θέλω. Πάνω απ΄όλα η θέλησις του Χριστού. Πο ι α εί ν αι τα μ ην ύ μ ατ α π ο υ απο κ ο μ ί ζ ετ ε α π ό τ ο υ ς Τ ο υ ρκ ο κ ύ π ρ ιο υ ς μ ε το υ ς οπ ο ί ος δ ι α τη ρ ε ί τα ι π ολ ύ κ α λ ή επ αφή ; Ένα αίσθημα το οποίο λαμβάνω σήμερα είναι ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν παραιτηθεί. Έχουν παραιτηθεί στη ψυχή τους. Όταν είδαν εμάς να μην έχουμεν τον παλμό που ανέμεναν. Εάν εμείς περιμένουμε μια καλύτερη λύση από αυτήν του σχεδίου Ανάν, αυτοί δεν έχουν να περιμένουν

τίποτα. Κι αυτό συμβαίνει γιατί δεν έχουν πλέον ταυτότητα. Και η ταυτότητα είναι το υπεδαφος για ένα λαό. Οι Ελληνοκύπριοι έχουμε υπέδαφος. Έχουμε ιστορική μνήμη και ταυτότητα. Σ εβ α σ μι ό τα τ ε πο ι ο ε ί να ι τ ο μ ή νυ μ α π ο υ θ α θ έ λ α τε να σ τ ε ί λ ε τ ε σ τ ου ς Μ ο ρ φ ί τε ς π ο υ ζ ο υ ν σ ή μ ερ α σ τη ν π ρο σ φυ γ ιά ; Να είναι βέβαιοι για την επιστροφή όπως είναι βέβαιος ο Δεσπότης τους. Να μην μπουν σε κλίμα ούτε εφησυχασμού αλλά ούτε υπερβολικής ανησυχίας. Δεν έχουν μόνο οι ξένοι και οι δικοί μας τα σχέδια τους, αλλά τα έχει κι ο Θεός και τελευταία τα εφαρμόζει με ταχύτατους ρυθμούς. Να αγαπούν όλους τους ανθρώπους ως εικόνα του Θεού. Ανεξαρτήτως φυλής και θρησκείας αλλά να αγαπούν και την ταυτότητά τους. Να μάθουν καλά ελληνικά και να κοινωνούν τακτικά και ορθόδοξα. Και ειδικά για τους πρόσφυγες, όσοι είναι καλοφωνάρηδες να μάθουν Βυζαντινή μουσική γιατί θα τους χρειαστούμε στις εκκλησίες που θα ξαναλειτουργήσουμε. Παπάδες θα βρω εγώ αλλά ψάλτες θα βρουν αυτοί (χαμόγελο)! Μ ι α ευ χ ή γι α το ν έο χ ρό ν ο Πα ν ιε ρώ τ ατε ; Θα έχει action (γέλια)! Δεν το εύχομαι απλά. Το ξέρω! Αυτό μόνο. Θα είναι ένας χρόνος ιλιγγιώδης από αυτά που θα δούμε και θα ακούσουμε…


20

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

η Κατεχόμενη

Μόρφου ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Κτισμένη στην δυτική κεντρική πεδιάδα της Κύπρου κοντά στον ποταμό Σερραχη, η κατεχόμενη πόλη της Μόρφου βρίσκεται σε υψόμετρο 65 μέτρων και ορίζεται στα βόρεια από τον Πενταδάκτυλο, στα δυτικά από τον κόλπο της Μόρφου, στα νότια από το σύμπλεγμα της οροσειράς του Τροόδους και στα ανατολικά από την διαχωριστική γραμμή των λεκανών απορροής των ποταμών Πεδιαίου, Σερράχη και Οβγού.

Για την ονομασία της πόλης ως Μόρφου υπάρχουν αρκετές εκδοχές. Το όνομα Μόρφου λοιπόν πιθανόν να συνδέεται με Λάκωνες αποίκους, οι οποίοι ενδεχόμενως να είχαν κατοικήσει στο δυτικό τμήμα της κεντρικής πεδιάδας σε ακαθόριστη εποχή για την νήσο και οι οποίοι λάτρευαν την Θεά Αφροδίτη η οποία ονομαζόταν και Μορφώ. Κάποια άλλη εκδοχή σχετικά με την ονομασία της πόλης της Μόρ-

φου αναφέρεται στον πρώτο της κάτοικο, ο οποίος ονομαζόταν Θεόμορφος. Σύμφωνα με την σκαπάνη των αρχαιολόγων, η Μόρφου ήταν κατοικημένη από τα αρχαία χρόνια αφού έχουν αναβρεθεί αρκετοί αρχαίοι οικισμοί αλλά ένας ιερός χώρος ο οποίος ήταν αφιερωμένος στην Θεά Αφροδίτη. Κατά τα Βυζαντινά χρόνια η Μόρφου γίνεται κέντρο διαμονής των


Magnificent Homes Ltd ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΠΙΤΙΑ - ∆ΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ ΟΙΚΟΠΕ∆Α

Πληροφορίες τηλ: 24726934 - 99331883 φαξ: 24726933

www.magnificenthomescy.com info@magnificenthomescy.com


22

“ “

Ακριτών οι οποίοι είχαν ως προστάτη τους τον Άγ. Μάμα του οποίου η τιμή επεκτάθηκε αργότερα και προς τιμήν του οικοδομήθηκε και μοναστήρι το οποίο υφίσταται μέχρι και σήμερα. Ο Λεόντιος Μαχαιράς στις ιστορικές αναφορές του, αναφέρει την Μόρφου ως ένα από τα κέντρα των Κυπρίων δουλοπάροικων και χωρικών που επαναστάτησαν κατά της Φραγκοκρατίας το 1426, αφού η περιοχή είχε παραχωρηθεί από τον Φράγκο βασιλιά της Κύπρου στον Φράγκο φεουδάρχη Λαουράν ντε Πλεσσιλ. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η Μόρφου αποτέλεσε πρωτεύουσα του ομωνύμου διαμερίσματος το οποίο υπαγόταν διοικητικά στην επαρχεία Κερύνειας. Κατά την Αγγλοκρατία όμως η Μόρφου αποτέλεσε ξεχωριστό Δήμο. Το 1852 ιδρύθηκε και το πρώτο σχολείο και το 1917 νηπιαγωγείο. Το 1973 δημιουργήθηκε η Επισκοπή Μόρφου με πρώτο μητροπολίτη τον Χρύσανθο Σαρρηγιάννη. Η Μόρφου κατά τον 20ο αιώνα αναπτύχθηκε ραγδαία σε όλους τους τομείς. Χαρακτηριστική είναι η προσφορά του σιδηρόδρομου της πόλης την οποία και ένωνε με την Λευκωσία και την Αμμόχωστο, όπως και η λειτουργία δικαστηρίου. Το 1937 ιδρύεται στην Μόρφου το Διδασκαλικό Κολλέγιο στο οποίο φοίτησε και μια εκ των μεγαλύτερων μορφών του Κυπριακού Ελληνισμού, ο Λουκής Ακρίτας. Ο πρώτος σύλλογος που ιδρύθηκε στη Μόρφου ήταν ο Γ.Σ. Ελευθερία το 1922, ο Διγενής Ακρίτας το 1931, και ο

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Ηρακλής το 1933. Τα εύφορα εδάφη της γης της Μόρφου και οι μεγάλες αρδευόμενες εκτάσεις με τις καλλιέργειες εσπεριδοειδών και λαχανικών αλλά και το ανεπτυγμένο οδικό δίκτυο, συμβάλλουν στην αύξηση του πλυθησμού από το 1881 μέχρι και το 1973, με τους Ελληνοκύπριους κατοίκους να ανέρχονται στους 5267 και τους Τουρκοκύπριους στους 179, ενώ υπήρχαν και κάποιες μικρές μειονότητες κατοίκων άλλων εθνικοτήτων. Η κομώπολη της Μόρφου ήταν χωρισμένη σε τρεις ενορίες, του Αγίου Μάμα, του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Παρασκευής. Μετά το 1974 ο ναός του Αγ. Μάμα μετατράπηκε σε “μουσείο εικόνων”, ο ναός του Αγ. Γεωργίου σε “πολιτιστικό κέντρο” και ο ναός της Αγ. Παρασκευής σε μουσουλμανικό τέμενος. Μετά το 2004 και μετά από “άδεια” των κατοχικών αρχών τελείται εσπερινός και θεία λειτουργία την 1η και 2η Σεπτεμβρίου - ημέρα του Αγ. Μάμα - με συρροή προσφύγων και πιστών από όλη την Κύπρο. Π ο λ ιτ ισ τ ικ ή Δρ ά σ η Η Μόρφου έσφυζε πάντα από ζωή. Ο κόσμος της φιλόξενος, γεμάτος ζωντάνια διοργάνωνε και συμμετείχε σε πάμπολλες πολιτιστικές δραστηριότητες. Ας δούμε ένα δείγμα των δραστηριοτήτων αυτών: Γ ι ο ρτή το υ πο ρ το κ αλ ιο ύ Οι Μορφίτες καυχιόντουσαν πως με την εργατικότητά τους πέτυχαν να κάμουν την κωμόπολή τους πρώτη σε παραγωγή εσπεριδοειδών.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 Πληθώρα κόσμου από διάφορα μέρη της Κύπρου, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι απασχολούνταν κατά τη συγκομιδή των εσπεριδοειδών, που είχε εξελιχθεί και σ’ ένα γεγονός σύσφιξης των σχέσεων των δύο κοινοτήτων. Όταν τελείωνε η συγκομιδή των πορτοκαλιών, άρχιζε η όμορφη γιορτή που κρατούσε κάπου μια βδομάδα. Χορευτικά συγκροτήματα, χορωδίες, θίασοι και ποιητάρηδες ψυχαγωγούσαν τον κόσμο. Όλοι διασκέδαζαν με τη ψυχή τους τώρα που οι μόχθοι τους καρποφόρησαν. Το αποκορύφωμα της γιορτής ήταν η παρέλαση των αρμάτων με παραστάσεις από την καθημερινή ζωή, την ιστορία και τη μυθολογία. Α ν θε σ τήρ ια Στη Μόρφου κάθε χρόνο διοργανώνονταν με τεράστια επιτυχία τα Ανθεστήρια. Στη γιορτή αυτή οι Μορφίτες έφτιαχναν πολύχρωμες κατασκευές με λουλούδια από τους πανέμορφους κήπους που διέθετε το κάθε σπίτι. Π αν ηγ ύρ ι το υ Α ϊ Μ ά μ α κα ι τη ς Κυ ρ ι ακ ή ς Ε λ ι ά ς Η Μόρφου συγκέντρωνε κάθε χρόνο εκατοντάδες προσκυνητές

αλλά και εμπόρους στο μεγάλο πανηγύρι του Αϊ Μάμα που γινόταν στις 2 του Σεπτέμβρη. Στο πανηγύρι αυτό που διαρκούσε 3 μέρες, μαζεύονταν πραματευτάδες από όλη την Κύπρο για να πουλήσουν την πραμάτεια τους, αλλά και κόσμος για να προσκυνήσει και να διασκεδάσει. Ακόμα ένα άλλο μεγάλο πανηγύρι που διεξαγόταν με παρόμοια επιτυχία στην περιοχή ήταν αυτό της Κυριακής της Ελιάς λίγο πριν από το Πάσχα. Ε κ δη λ ώ σ ει ς Σω μ α τεί ω ν κα ι Σ χ ο λ εί ω ν Ένα άλλο σπουδαίο γεγονός στη Μόρφου ήταν οι πανηγυρικές Δοξολογίες για της Εθνικές γιορτές που συνοδεύονταν με παρελάσεις και

23

είχαν ως αφετηρία τους τον ιερό ναό του Αγίου Μάμα. Στις εκδηλώσεις αυτές, αλλά και άλλες πολλές συμμετείχαν ανελλιπώς τα δύο αθλητικά σωματεία της Μόρφου, Διγενής και ΑΕΜ, αλλά και όλα τα σχολεία και κολέγια της περιοχής. 36 χρόνια τώρα η πόλη καρτερά…. Προσμένει την ελεύθερη εκείνη μέρα που οι Μορφίτες θα επιστρέψουν… να ποτίσουν τις πορτοκαλιές, και θα χτυπήσουν τις καμπάνες του Αγίου Μάμα. Προσμένει την ελεύθερη εκείνη μέρα που οι Μορφίτες θα επιστρέψουν…. Σαν μόνιμοι κάτοικοι και όχι σαν απλοί επισκέπτες!


24

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ ΜΟΡΦΟΥ νους και ψυχή Μορφιτών Προβλέποντας στον μυθικό Διγενή Ακρίτα των συνόρων 36 Μορφίτες το 1931 ίδρυσαν το Σωματείο Διγενής Ακρίτας. Κατά την δεκαετία του ΄50 το σωματείο αύξανε συνεχώς την ισχύ του και την επιρροή του επιστρατεύοντας νέα μέλη και δημιουργώντας τις πρώτες αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις του. Τα πρώτα λοιπόν ορχηστρικά σύνολα, το ποδόσφαιρό, η καλαθόσφαιρα και ο κλασσικός αθλη τι σμός είναι γεγονός για το σωματείο του Διγενή Ακρίτα Μόρφου. Στον απελευθερωτικό αγώνα του ΄55-΄59, ο Διγενής Ακρίτας ενισχύει των αγώνα των Κυπρίων με πολλά μέλη του να πυκνώνουν τις τάξεις των αγωνιστών καθιστώντας το σωματείο ως φυτώριο αγωνιστών. Το 1960 το σωματείο παράγει πολιτισμό και αποτελεί ως ένα από τους σημαντικότερους φορείς καλλιτεχνικής, πολιτιστικής, κοινωνικής και αθλητικής δημιουργίας της εποχής. Η ποδοσφαιρική ομάδα του Διγενή Ακρίτα Μόρφου αποσπάται από το Αγροτικό ποδόσφαιρο αρχές τις δεκαετίας του ΄70 και το 1971 ανεβαίνει στην Πρώτη Κατηγορία του Κυπριακού Ποδοσφαίρου. Την ίδια χρονιά σαν δευτεραθλήτρια παίζει στα ευρωπαικά γήπεδα και συγκεκριμένα με την Ιταλική Μίλαν, εκπροσωπώντας επάξια την Κύπρο. Την ίδια δεκαετία ξεκινά να αναπτύσσεται επίσης και

το καλαθοσφαιρικό τμήμα του σωματείου. Με μια θαυμαστή καλαθοσφαιρική ομάδα που έγινε θρύλος στα “παρκέ”, καταξιώνεται ως μια η καλύτερη ομάδα της εποχής εκείνης φέρνοντας στο σωματείο τρία συνεχή πρωταθλήματα Α΄ Κατηγορίας. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Σώζος Χαραλαμπίδης ιδρύει την μόνιμη τετράφωνη μικτή Χορωδία και Φιλαρμονική Ορχήστρα ενώ το σωματείο παίρνει και θεατρικές προεκτάσεις, συμμετοχή σε διαλέξεις και συζητήσεις, συμμετοχή στο ετήσιο φεστιβάλ πορτοκαλιού. Μεγάλη μορφή για το Σωματείο του Διγενή Ακρίτα Μόρφου ήταν ο

Πρόεδρος του Ερατοσθένης Οδυσσέως, όπως σημαντικές μορφές θεωρούνται επίσης και οι συνεργάτες του Ανδρέας Καραολής και Νίκος Σιαμτάνης. Μετά την Τούρκικη Εισβολή του ΄74, το Σωματείο του Διγενή Ακρίτα συνεχίζει την πορεία του μακριά από την αγαπημένη του γη της Μόρφου. Στην σύγχρονη του ιστορία ο Διγενής Ακρίτας, μετά από αρκετές αντίξοες συνθήκες και με οδηγό τον Ανδρέα Διονυσίου ως Πρόεδρο του σωματείου δραστηριοποιείται σε όλους τους τομείς και κάνει έντονη την παρουσία του, ιδιαίτερα στο ποδόσφαιρο.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

25

ΤΙΤ λ οΙ κ αΙ ΔΙ ακ ρΙ σε Ι σ Πο δ ό σφ α ι ρ ό Φιναλίστ κυπέλλου κύπρου το 2005 Πρωταθλητής Β’ κατηγορίας το 1970 και το 2000 Πρωτάθλημα Γ’ κατηγορίας το 1988 Δυετεραθλήτρια το 1971 και συμμετοχή στο κύπελλο οΥεΦα με σκόρ 0-3 εντός και 0-4 εκτός κα λα θ ό σ φ α ι ρ α Πρωταθλήτρια α’ κατηγορίας 1967, 1968, 1969 Πρωταθλήτρια Β’ κατηγορίας 2005, 2009 κυπελλούχος Β’ κατηγορίας 2009 ση μ α ν τ ι κ έ ς Π ρ ο σ ωπ ικ ό τ η τ ε ς σ τ ο Πο δ ό σφ α ι ρ ο Μάνος Κρίνος Τσίγγης Α Τσίγγης Π Χαριλάου Σκαπούλης Χρ.

Σίμος Σκαπούλης Μιχ. Πάκκος Ηλίας Κωσταρής Αργυρού κ.α

ση μ α ν τ ι κ έ ς Π ρ ο σ ωπ ικ ό τ η τ ε ς σ τ η ν κ α λ α θ ό σφ α ι ρ α Κλείτος Παλαόντας Τάκης Ασσιώτης Ανδρέας Προδρόμου Μήτρος Ρούτης

Ερμής Κίτσιος Ντίνος Πετρίδης Χαράλαμπος Κουρέας κ.α

ΔΙΓΕΝΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ ΜΟΡΦΟΥ


26

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

“Κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης Μεσολογγίου”

ΛΟΥΚΗΣ ΑΚΡΙΤΑΣ ΤΗσ ΜαρΙασ κΥΠρΙαΝοΥ

“Νέος με καλάς συστάσεις”. Μια από τις πιο σημαντικές μορφές της Μόρφου. ο σεμνός νέος, ο αφοσιωμένος δάσκαλος και παιδαγωγός, ο γεμάτος πνευματικές ανησυχίες και αναζητήσεις λουκής ακρίτας κατάφερε να αναδειχθεί μέσα από το έργο του ως μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ελληνισμού. Γεννήθηκε στην Μόρφου το 1908. απόφοιτος πλέον του Παγκύπριου Διδασκαλείου εργάζεται μερικά χρόνια ως δάσκαλος στην Μόρφου, στη σύγκραση και στο κελλάκι. Το 1930 εγκαθίσταται στην αθήνα και εργάζεται ως δημοσιογράφος σε μικρές εφημερίδες της εποχής αλλά και ως συντάκτης στην Μεγάλη ελληνική εγκυκλοπαίδεια. κατά την διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, ο λουκής ακρίτας διώκεται από το φασιστικό καθεστώς, ενώ παράλληλα εκδίδει 2 μυθιστορήματα που τον καταξιώνουν ανάμεσα στους πιο αξιόλογους νεοέλληνες λογοτέχνες στο χώρο της πεζογραφίας. Το 1935 εκδίδει το μυθιστόρημα “Νέος με καλάς συστάσεις” και το 1936 “ο κάμπος” το οποίο βασιζόταν στην ζωή των κυπρίων του μεσαρίτικου κάμπου, που έγινε τηλεοπτική σειρά στο νησί μας με ιδιαίτερη επιτυχία. κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο πηγαίνει στο μέτωπο ως εθελοντής και μέσα από το βίωμα του αυτό αποτυπώνει τις σκέψεις του στο μυθι-

στόρημα “οι αρματωμένοι”. Παράλληλα συνεργαζόταν με την εφημερίδα “εστία” στην οποία κατάγραφε τα γεγονότα από το μέτωπο. στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής (1941 - 1944) εκδίδει μαζί με τον αδερφό του ευριπίδη ακρίτα και μια ομάδα διανοούμενων δημοσιογράφων την παράνομη αντιστασιακή εφημερίδα “καθημερινά Νέα”. αποτέλεσε και μέλος της Τριμελούς επιτροπής απελευθέρωσης η οποία διαπραγματεύτηκε με τους Γερμανούς και παρέλαβε την αθήνα ελεύθερη στις 12 οκτωβρίου του 1944. Το 1950 αναλαμβάνει την θέση του Γενικού Γραμματέα της εΠεκ του Νικόλαου Πλαστήρα, και το 1951 εκλέγεται πρώτος βουλευτής αθηνών στην ελληνική Βουλή στην οποία και επανεκλέγεται τη περίοδο 1963 - 1964. ο λουκής ακρίτας ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν την αυτοδιάθεση της κύπρου. Το 1964 ορκίζεται Υφυπουργός στο Υπουργείο εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων από τον Γεώργιο Παπανδρέου ο οποίος θεωρούσε τον λουκή ακρίτα ως τον πιο ικανό για την υλοποίηση του οράματος για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και ανάπτυξη. Υπέρμαχος του διαλόγου, των δημοκρατικών διαδικασιών και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών ο λουκής ακρίτας αγωνιζόταν για τα δίκαια της πατρίδας του, χωρίς όμως να κάνει εκπτώσεις σε θέματα ελευθερίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το 1964 σπεύδει στην κύπρο δηλώνοντας έτσι την στήριξη του και την συμπαράσταση του στον κυπριακό λαό και τον Μακάριο. Χαρακτηριστικός ήταν ο λόγος του στις 16 απριλίου του ίδιου χρόνου στο Μεσολόγγι μέσα από εκδήλωση για την ηρωική έξοδο των ελλήνων από το Μεσολόγγι, για την αγαπημένη του πατρίδα και τους αγώνες όπου και είπε: «κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης Μεσολογγίου». Το 1965 ο λουκής ακρίτας φεύγει από την ζωή. ο δάσκαλος, ο λογοτέχνης, ο πολιτικός και ο μεγάλος πατριώτης χάραξε την πορεία του μέσα από ιδανικά και αγώνες για την πολύπαθη μας πατρίδα που ακόμα καρτερά τον λυτρωμό…


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΤΑΜΕΙΟ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ∆ΗΜΟΥ ΚΑΡΑΒΑ ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΧΟΡΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2010

Το ∆ιοικητικό Συµβούλιο του Ταµείου Υ?οτροφιών του ∆ήµου Καραβά, δέχεται αιτήσεις για ?εριορισµένο αριθµό υ?οτροφιών υ?ό µορφή ετήσιας χορηγίας για ?ρωτοετείς φοιτητές ?ου ?αρακολουθούν µαθήµατα σε κολλέγια, ανώτερες σχολές ή Πανε?ιστήµια της Κύ?ρου και του εξωτερικού.

Το ταµείο Υ?οτροφιών του ∆ήµου Καραβά ιδρύθηκε ?ριν εννέα χρόνια α?ό το ζεύγος Νίκου και Ελ?ίδα Σιακόλα, το ο?οίο έχει συνεισφέρει συνολικά µέχρι σήµερα το ?οσόν των 300,000 €. Με βάση και ε?ιθυµία του ζεύγους Νίκου και Ελ?ίδας Σιακόλα το ταµείο Υ?οτροφιών βοηθά µε συµβολικές χορηγίες ?αιδιά Καραβιωτών ?ου ξεχωρίζουν για τις ε?ιδόσεις τους στα γράµµατα και έχουν εξαίρετο χαρακτήρα. A. Α?αιτούµενα ?ροσόντα

Οι υ?οψήφιοι ?ρέ?ει να είναι : 1. Μόνιµοι κάτοικοι Κύ?ρου και δηµότες Καραβά ή τουλάχιστον ένας α?ό τους γονείς τους να είναι δηµότης Καραβά, εγγεγραµµένος στον ε?ίσηµο εκλογικό κατάλογο της Κυβέρνησης ή µε α?οδεικτικά στοιχεία ότι τουλάχιστον ένας α?ό τους γονείς έχει την καταγωγή του α?ό τον Καραβά. Υ?οψήφιοι µ?ορεί ε?ίσης να είναι όσοι κατάγονται α?ό τα ?ερίχωρα του Καραβά, Ελιά, Φτέρυχα, Παλιόσοφος, Μότιδες µε την ?ροϋ?όθεση να είναι εκλογείς Ε?αρχίας Κερύνειας ή τουλάχιστον ο ένας α?ό τους γονείς τους να είναι εκλογέας Κερύνειας. 2. Άριστοι στο ήθος και στο χαρακτήρα 3. Α?όφοιτοι αναγνωρισµένης σχολής Μέσης Εκ?αίδευσης µε ε?ίδοση άριστα ?άνω α?ό 181/2. 4. Να φοιτούν στο ?ρώτο έτος σ?ουδών σε αναγνωρισµένο Ανώτερο ή Ανώτατο Εκ?αιδευτικό Ίδρυµα της Κύ?ρου ή του εξωτερικού. B. Ποσόν και αριθµός υ?οτροφιών Το ?οσόν και ο αριθµός των χορηγιών θα εξαρτάται α?ό τον αριθµό των υ?οψηφίων ?ου θα ?ληρούν τα ?ροσόντα, µε βάση κριτήρια ?ου θα ορίζει η ε?ιτρο?ή ?αραχώρησης των χορηγιών.

Γ. Αιτήσεις και ?ροθεσµία υ?οβολής τους Όλες οι αιτήσεις θα ?ρέ?ει να υ?οβληθούν σε ειδικά έντυ?α και να ε?ισυναφθούν σ’ αυτά όλα τα ζητούµενα δικαιολογητικά. Οι ενδιαφερόµενοι µ?ορούν να ?ροµηθευθούν τα έντυ?α, α?ό το γραφείο του ∆ήµου Καραβά τηλ. 22516937 και να φθάσουν το αργότερο µέχρι την 30ην ∆εκεµβρίου 2010 στη διεύθυνση: ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΑΜΕΙΟΥ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ∆ΗΜΟΥ ΚΑΡΑΒΑ - Ο∆ΟΣ ΜΙΛΗΤΟΥ ΑΡ. 2, 2028 ΣΤΡΟΒΟΛΟΣ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ∆. Εκδήλωση α?ονοµής Χορηγιών Η εκδήλωση α?ονοµής των χορηγιών θα ?ραγµατο?οιηθεί την Τρίτη, 4 Ιανουαρίου 2011 και ώρα 7:00µµ στο οίκηµα του Πολιτιστικού Ιδρύµατος Καραβά στο Στρόβολο

6 ∆εκεµβρίου 2010

Τηλ εAικοινωνίας: 99620251 (∆ήµαρχος) 22516937 (γραφείο) Email: karavas.municipality@cytanet.com.cy


28

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Η εθν ι κ ή μ α ς κατ α δ ί κ η εΠελασΗ ΔΙασΗΜΩΝ σΤα καΤεΧοΜεΝα ΤΗσ ΜαρΙασ κΥΠρΙαΝοΥ Χαρακτηρίστηκε ως "εθνική Υπόθεση" αλλά και ως "εθνική Νίκη" από τον Τουρκοκυπριακό και Τούρ κικο Τύπο. στις 11 Νοεμβρίου η διάσημη αμερικανίδα τραγουδίστρια Anastasia κατέφθασε στο νησί μας μέσω του παράνομου αεροδρομίου της Τύμβου για τις ανάγκες εκδήλωσης για την ανακήρυξη της λεγόμενης ΤΔΒκ που πραγματοποιήθηκε στις 13 Νοεμβρίου. Πολλά ήταν τα ονόματα γνωστών τραγουδιστών του παγκόσμιου μουσικού στερεώματος για τα οποία είχε γίνει λόγος άφιξης για διάφορες εκδηλώσεις και συναυλίες στα κατεχόμενα. αρχικά ήταν το όνομα της Jennifer Lopez, στην συνέχεια της Rihanna αλλά και του Χούλιο Ιγκλέσιας, τελικά, όμως, η Anastasia ήταν αυτή που είπε το ναι στον Τούρκο επιχειρηματία Μουράτ Μπόζγλου. κάποια Τουρκικά Μέσα ενημέρωσης έκαναν λόγο για χιλιάδες δολάρια τα οποία επιστρατευτήκαν για να πείσουν την αμερικανίδα τραγουδίστρια να παρευρεθεί στην συγκεκριμένη εκδήλωση, η οποία έλαβε χώρο στο παράνομο ξενοδοχείο "Cratos Premium" το οποίο βρίσκεται στην κατεχόμενη κερύνεια μας. Το εν λόγω κτίριο βρίσκεται στην ιδιοκτησία του επιχειρηματία Μουράτ Μπόζγλου ο οποίος δραστηριοποιείται στον χώρο

του τουρισμού και των καζίνο και ανάμεσα σε άλλες του δηλώσεις εξέφρασε τον στόχο του να ανταγωνιστεί με το Las Vegas…! Την ίδια στιγμή που ένας μεγάλος αριθμός Τουρκοκυπρίων και Τούρκων παρακολουθούσε τις εξελίξεις και Τουρκοκυπριακά συνδικάτα εξέφραζαν την διαφωνία τους με την οικονομική κατευθυντήρια γραμμή της Άγκυρας κάποιοι “ελληνοκύπριοι” έδειξαν ενδιαφέρον για την επίσκεψη της τραγουδί-

στριας στα κατεχόμενα πραγματοποιώντας κρατήσεις στην εν λόγω ξενοδοχειακή μονάδα όπως μετέδωσε η ειδησεογραφική σελίδα ensohaber.com. εθνική Υπόθεση; σίγουρα! Το θέμα, με τις διαστάσεις που πήρε έγινε εθνική Υπόθεση αφού με άλλα λόγια... “Μας έπιασαν στον Ύπνο!” Πως είναι δυνατόν ένα παράνομο κράτος το οποίο δημιουργήθηκε από την στάχτη, το αίμα και το δάκρυ του κυπριακού ελληνισμού να αναγνωρίζεται από κά-

ποιους, ειδικά όταν αυτοί οι κάποιοι θεωρούνται διάσημοι του παγκόσμιου, παρακαλώ, Μουσικού στερεώματος; Πως είναι δυνατόν ακόμα να επιτρέπεται η διοργάνωση εορτών και εκδηλώσεων για την ανακήρυξη μιας “δημοκρατίας” που στηρίζεται στην παράνομη κατοχή και το μοίρασμα μιας νόμιμα αναγνωρισμένης χώρας; Μετά τους τραγουδιστές, ποιοι θα είναι αυτοί που θα αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος της Άγκυρας και του Έρογλου; Ποιοι θα είναι αυτοί που θα τσεπώσουν τις χιλιάδες των δολαρίων την επόμενη φορά για να αναδείξουν τα τέρατα των απέναντι που αποκαλούν τους εαυτούς τους πολιτικούς; σίγουρα θα υπάρξουν και άλλοι, και μετά κι’ άλλοι μέχρι να παραχωρηθεί στο τέλος μια θέση και στο παράνομο κράτος του Βόρειου τμήματος της ελληνικής κύπρου στον παγκόσμιο χάρτη. Το θέατρο του παραλόγου όμως συνεχίζει κανονικά τις παραστάσεις του και εμείς είμαστε ακόμη θεατές στις πίσω θέσεις! Το όνομα δε της παράστασης; “εθνική καταδίκη”... η δική μας “εθνική καταδίκη”! Δεν νομίζετε ότι ήρθε ο καιρός να ρίξουμε αυλαία;


ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ 3 ΜΟΝΑ∆ΙΚΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΕΣ Σε μοναδική τοποθεσία, σε ύψωμα στο πιο ψηλό σημείο της περιοχής με υποκείμενη θέα και μόλις 300m από το κέντρο των Εργατών. Προσεγμένος σχεδιασμός και κατασκευή, όλες 4 υπν., πλήρως προσβάσιμη και εξοπλισμένη σοφίτα ως εξής:

Κατοικία 1: 240 τ.μ. εσωτερικά, πλέον σοφίτα 60 τ.μ., συν βεράντες και καλυμένο γκαράζ, σε γη 472 τ.μ. Τιμή 400.000 +Φ.Π.Α.

Κατοικία 2: 210 τ.μ. εσωτερικά, πλέον σοφίτα 50 τ.μ., συν βεράντες και καλυμένο γκαράζ, σε γη 328 τ.μ. Τιμή 345.000 +Φ.Π.Α.

Κατοικία 3: 216 τ.μ. εσωτερικά, πλέον σοφίτα 50 τ.μ., συν βεράντες και καλυμένο γκαράζ, σε γη 250 τ.μ. Τιμή 325.000 +Φ.Π.Α.

Το Ελληνικό Συνεργατικό

Ταμιευτήριο Πάφου εύχεται σε όλο τον Κυπριακό λαό

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

και το νέο έτος 2011 να φέρει χαρά, υγεία, ευτυχία και την πολυπόθητη επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη

* Τιμές συζητήσιμες

G.N.P. Estates Ltd. Πληροφορίες στο τηλέφωνο

99643312

Η Επιτροπεία, η Διεύθυνση και το Προσωπικό του Συνεργατικού

Ταμιευτηρίου Λεμεσού,

εύχονται στους συνεργάτες, πελάτες και μέλη του,

www.estpafou.com

Πλατεία Κεννεντυ 5, 8047 Πάφος, Κύπρος. Τ.Θ. 60189 Πάφος, Κύπρος. Τηλ: +357 26822222, Φαξ: +357 26932545, e-mail: info@estpafou.coop.com.cy

LEDA HEIGHTS RESORT Mesa Chorio ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΥΚΑΙΡΙΑ! Α. ΕΙΔΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ €17.000! Β. ΧΑΜΗΛΟΤΟΚΟ ΔΑΝΕΙΟ κάτω από 1%!! Γ. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ - ΧΟΡΗΓΙΑ μέρους του Φ.Π.Α! Δ. ΕΚΠΤΩΣΗ επί της αρχικής τιμής από 5% - 15%! Ε. Δεκτή και ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΜΕ ΓΗ! ΕΥΡΥΧΩΡΑ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ & ΜΕΖΟΝΕΤΕΣ 1, 2 & 3 υπνοδωματίων στο ΜΕΣΑ ΧΩΡΙΟ (800m από το New International School!) ΜΕΓΑΛΕΣ ΒΕΡΑΝΤΕΣ! ΔΥΟ ΜΠΑΝΙΑ! ΚΑΛΥΜΜΕΝΟ ΠΑΡΚΙΓΚ! ΑΠΡΟΣΚΟΠΤΗ ΘΕΑ!

Χαρούμενες Γιορτές

και Ευτυχισμένο το 2011. Τηλ. 99683456 / 80009595


30

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. της Τουρκίας και η κυπριακή Δημοκρατία επιστολή του σωματείου “αδούλωτη κερύνεια” που στάληκε στον ευρωπαίο επίτροπο για τη Διεύρυνση Stefan Fule λ ε υ κ ω σ ία , 1 9 Ν ο ε μ β ρ ίο υ 2 0 1 0 α ξ ι ό τι μ ε κ ύ ρι ε, αντιπροσωπεύουμε τους πρόσφυγες και εκτοπισμένους από την επαρχία κερύνειας της κύπρου, κατεχόμενης από την Τουρκία από το 1974. Θυμίζουμε ότι αποτελούμε το 85% του πληθυσμού και είμαστε οι ιδιοκτήτες του 85% της περιουσίας ιδιωτικής ιδιοκτησίας στην κατεχόμενη επαρχία μας. Ως αποτέλεσμα της στρατιωτικής εισβολής και κατοχής της βόρειας κύπρου από την Τουρκία και την εφαρμογή από την Τουρκία μιας πολιτικής εθνικού ξεκαθαρίσματος των κατεχομένων περιοχών έχουμε στερηθεί των βασικών μας ελευθεριών και ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. αναμένουμε για 36 χρόνια τη Διεθνή κοινότητα να μας συμπαρασταθεί και να ενεργήσει ώστε να αποκατασταθεί η Διεθνής Νομιμότητα στην κύπρο πράγμα που θα αποκαταστήσει και τα ανθρώπινά μας Δικαιώματα. από το 2004 που η κυπριακή Δημοκρατία έχει ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια οι προσδοκίες και οι ελπίδες μας πολλαπλασιάστηκαν. Νοιώθαμε ότι γίναμε μέλος μιας οικογένειας η οποία είχε ζήσει την τραγωδία του 2ου Παγκοσμίου πολέμου και συσπειρωνόταν για να εξασφαλίσει τη Νομιμότητα και την παγίωση της Δικαιοσύνης στους κόλπους της. Νοιώθαμε μέλος μιας οικογένειας θεμελειωμένης σε αρχές και αξίες που θα μπορούσαν να μας εξασφαλίσουν την απελευθέρωση του τόπου μας και την αποκατάσταση των ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μας. Γιαυτό, πρόθυμα αποδεχτήκαμε τη διαδικασία εναρμόνισης σε κάθε τομέα της ζωής μας, ανεξάρτητα από το κόστος που αυτή η εναρμόνιση συνεπαγόταν, ώστε να εξασφαλίσουμε

δικαιωματικά τη θέση μας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Η κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε με όλη την επικράτειά της στην ευρωπαϊκή Ένωση με αναστολή της εφαρμογής του ευρωπαϊκού κεκτημένου στις κατεχόμενες περιοχές της κυπριακής Δημοκρατίας. αυτό ήταν για μας μια ξεκάθαρη ένδειξη ότι η ευρώπη πράγματι βασίζεται σε αρχές και αξίες και ότι αυτές θα ενεργούσαν επιτέλους και ως καταλύτης για να λυθεί σωστά και Δίκαια και το κυπριακό, στη βάση των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών. αναμέναμε ότι ο θύτης μας, η Τουρκία, για την οποία η κυπριακή Δημοκρατία έδωσε τη συγκατάθεσή της να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις ένταξης της στην ευρώπη, θα υποχρεωνόταν να εναρμονιστεί με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες που αποτελούν το βασικότερο κριτήριο εναρμόνισης για ένταξη. αναμέναμε ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η Τουρκία θα καλείτο να άρει την κατοχή μέρους της κυπριακής Δημοκρατίας με την απόσυρση όλων των Τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και την απομάκρυνση όλων των Τούρκων εποίκων από την κύπρο, ώστε να αποκατασταθεί η εξουσία της κυπριακής κυβέρνησης και η κυριαρχία της κυπριακής Δημοκρατίας πάνω σε ολόκληρη την κύπρο, όπως προνοεί και το πρωτόκολλο ένταξης της κύπρου και να αποκατασταθούν τα ανθρώπινα Δικαιώματα του κυπριακού λαού. αποκατάσταση ανθρωπίνων Δικαιωμάτων μας, σημαίνει ένα και μόνο πράγμα: την επιστροφή και επανεγκατάστασή, εμάς των ελληνοκυπρίων αλλά και των Τουρκοκυπρίων, των αρμενίων και των Μαρωνιτών στα σπίτια και τις περιουσίες μας. ο καθένας στο σπίτι και την περιουσία του, διότι διαφορετικά δεν νοείται αποκατάσταση

Δικαιώματος. Παράλληλα αναμέναμε ότι η Τουρκία θα σεβόταν και θα εφάρμοζε και το Πρωτόκολλο της Άγκυρας για έναρξη διαπραγματεύσεων με την ευρώπη σύμφωνα με το οποίο θα αναγνώριζε την κυπριακή Δημοκρατία, με ότι αυτό συνεπάγεται. Το ότι πέρασαν 36 χρόνια από το 1974 και η αδύνατη κύπρος δεν κατάφερε να ξεφορτωθεί την κατοχή δεν δημιουργεί δίκαιο για τον κατακτητή να δημιουργεί τετελεσμένα. οι ευρωπαϊκές αρχές και αξίες το απαγορεύουν. αυτό το γεγονός επιβεβαιώθηκε και μέσα από Δικαστικές αποφάσεις των ευρωπαϊκών δικαστηρίων, τα οποία κρίνουν και αποφασίζουν σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Παρακολουθούμε την πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας και δυστυχώς όσο ο καιρός περνά οι προσδοκίες μας διαψεύδονται. ενώ οι αρχές και οι αξίες της ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχουν, οι άνθρωποι που αναλαμβάνουν να διαχειριστούν τις ευρωπαϊκές υποθέσεις τις παραμερίζουν. αυτό ισχύει και το ζούμε πολύ έντονα στο δικό σου τομέα ευθύνης που διεξάγει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας. • επιτρέπετε στην Τουρκία να αρνείται επίμονα να συμμορφωθεί με το Πρωτόκολλο της Άγκυρας, βάσει του οποίου πρέπει, να αναγνωρίσει την κυπριακή Δημοκρατία, να αποαναγνωρίσει το παράνομο καθεστώς στα κατεχόμενα, να ανοίξει τα λιμάνια και τους αεροδιαδρόμους της στην κυπριακή αεροπλοϊα και ναυσιπλοΐα και να συμπεριφέρεται στην κυπριακή Δημοκρατία όπως ακριβώς


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 συμπεριφέρεται και στα άλλα 26 κράτη μέλη της ευρωπαϊκής Ένωσης. • επιτρέπετε ώστε αυτή η άρνηση της Τουρκίας να μην της κοστίζει τίποτε. Η υποτυπώδης αναφορά του γεγονότος στις εκθέσεις προόδου που υποβάλλετε, χωρίς κυρώσεις προς την Τουρκία και χωρίς να παρεμποδίζεται η περαιτέρω εξέλιξη των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων αποτελεί προσβολή των θεσμών καθώς και των υποχρεώσεων της Ένωσης έναντι της κύπρου ως κράτους μέλους. • Όχι μόνο παραγκωνίζετε το γεγονός ότι η Τουρκία κατέχει στην κύπρο ευρωπαϊκό έδαφος και καταπατεί τα ανθρώπινα Δικαιώματα ευρωπαίων πολιτών αλλά και την αποενοχοποιείτε ανάγοντάς την σε τρίτο ενδιαφερόμενο μέρος το οποίο μάλιστα παρουσιάζετε ότι συμβάλλει και θετικά στην επίλυση της τάχα δικοινοτικής διαφοράς στην κύπρο. • Υποστηρίζετε με προκλητικότατο πάθος την υιοθέτηση του κανονισμού για το απευθείας εμπόριο με τα κατεχόμενα, παραγνωρίζοντας τα υποχρεωτικά ψηφίσματα του συμβουλίου

ασφαλείας του οΗε 541 & 550. αυτή σας η επιμονή θα οδηγήσει στην αναγνώριση και εδραίωση του παράνομου καθεστώτος στα κατεχόμενα και θα δημιουργήσει συνθήκες αποτροπής της δικής μας επιστροφής και επανεγκατάστασης στα σπίτια και τις περιουσίες μας. Όσο εδραιώνονται τα κατεχόμενα ως ξεχωριστή κρατική οντότητα τόσο απομακρύνεται η δυνατότητα της δικής μας επιστροφής στα σπίτια και τις περιουσίες μας. οι Τουρκοκύπριοι, νόμιμοι πολίτες της κυπριακής Δημοκρατίας μπορούν να εμπορεύονται μέσω των λιμανιών και αεροδρομίων που ευρίσκονται υπό τον έλεγχο της Δημοκρατίας. • οι απευθείας επίσης χρηματοδοτήσεις των κατεχομένων χρησιμοποιούνται για έργα υποδομής του παράνομου καθεστώτος, πάνω στις περιουσίες μας δημιουργώντας και πάλιν συνθήκες που θα επηρεάσουν αρνητικά την αποκατάσταση των δικών μας ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. κύ ρ ι ε ε π ί τ ρ ο π ε , ο παραγκωνισμός των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών συνιστά αδίκημα η βα-

31 ρύτητα του οποίου μεγαλώνει εφόσον με τον παραγκωνισμό επηρεάζονται αρνητικά τα Δικαιώματα ευρωπαίων πολιτών. επιφυλάττουμε προς τούτο τα δικαιώματα μας έναντι της Δικαιοσύνης. ενόψει τούτου σε καλούμε να αλλάξεις τη στάση σου έναντι της κύπρου και των κυπρίων ευρωπαίων πολιτών και να μεταχειριστείς την Τουρκία ως εισβολέα και κατοχική δύναμη η οποία διέπραξε σωρεία εγκλημάτων πολέμου στην κύπρο, για τα οποία έχει κριθεί και βρεθεί ένοχη από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια και να της ζητηθεί να αποκαταστήσει τη Διεθνή και ευρωπαϊκή Νομιμότητα στην κύπρο, ως προϋπόθεση για να συνεχίσει η οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για ένταξή της στην ευρώπη. Θα αναμένουμε πως, αυτή η προσαρμογή θα φανεί και θα διατυπωθεί στην επόμενη έκθεση της Υπηρεσίας που προΐστασθε, σε σχέση με την πρόοδο της Τουρκίας στις ενταξιακές. Με εκτίμηση


32

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

ελα ΠαΠΠοΥ ΜοΥ Να σοΥ ΔεΙΞΩ Τα αΜΠελΙα σοΥ... Μια δίκαιη λύση για την Τούρκους θα λύσει αμέσως το κυπριακό! ΤΗσ ΜαρΙασ κΥΠρΙαΝοΥ είναι απίθανο να εξευρεθεί λύση στο κυπριακό μέχρι και το τέλος του χρόνου αφού κανείς στην Τουρκία δεν περιμένει να συμβεί κάτι τέτοιο ενώ ακόμα πιο λίγοι είναι αυτοί που πιστεύουν στην ευρώπη, δήλωσε ο Τούρκος αρθογράφος σεμίτ Ιντίζ στην αγγλόφωνη εφημερίδα Hurriyet Daily News αφού οι μέχρι τώρα προτάσεις για εξεύρεση λύσης είτε ανατράπηκαν από τη δική μας πλευρά είτε δεν συνεπάγονταν το δίκαιο κατά την Τούρκικη πλευρά! σε αντίθεση με την ελληνοκυπριακή πλευρά, η Τ/κ πλευρά έδειξε πιο σω στή στάση απέναντι στην ευρώπη αλ λά ενώ ποτέ δεν αντιμετώπιση πρό βλη μα θέσπισης χρονοδια γράμ ματος. Όπως αναφέρει ο συγκε κρι μένος αρθογράφος οι ελληνο κυ πριακές κυβερνήσεις πίστευαν ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ τους και έτσι πάντοτε επεδίωκαν χρονοτριβή στο κυπριακό πρόβλημα, όμως εν έτει 2010 ο χρόνος δεν περνά υπέρ των ελληνοκυπρίων. Χαρακτηριστικές ήταν, εξάλλου, και οι δηλώσεις του ειδικού συμβούλου του ΓΓ του οΗε, αλεξάντερ Ντάουνερ, ο οποίος δήλωσε στα Τουρκικά ΜΜε ότι η αποστολή του τερματίζεται εάν δεν υπάρξει λύση μέχρι και το τέλος του χρόνου. Με τον τίτλο “Δώστε στους Τούρκους μια δίκαιη συμφωνία και το κυπριακό θα επιλυθεί” ο Τούρκος αρθρογράφος Ιντίζ τονίζει ότι συμφωνία θα


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 επιτευχθεί όταν και εφόσον αλλάξει στάση στο Κυπριακό η Ελληνοκυπριακή πλευρά. Ο καθένας βέβαια έχει το δικαίωμα να εκφράζει την δική του γνώμη και να έχει τα δικά του πιστεύω, αναλόγως βέβαια των διαφόρων συμφερόντων τα οποία διαδραματίζονται καθημερινά στο πολιτικό προσκήνιο αλλά και παρασκήνιο. Θεωρώ όμως εγκληματική την στάση κάποιων ομάδων αλλά και ατόμων από οποιαδήποτε πλευρά και αν προέρχονται αυτοί, οι οποίοι μαχαίρωσαν κατά το παρελθόν και επιμένουν να μαχαιρώνουν, τις όποιες προσπάθειες κατέβαλαν οι εκάστοτε Κυβερνήσεις μας στο θέμα του Κυπριακού. Εξακολουθούν να αγνοούν τα δικαιώματα που κέρδισε η Τ/Κ πλευρά με την διάνοιξη

των οδοφραγμάτων. Δικαιώματα τα

αμπέλια σου” απαντούμε εμείς στις

οποία κάποιες φορές υπερβαίνουν τα

συνεχείς βολές τις απέναντι πλευράς

δικαιώματα ημών, ως νομίμων κάτοι-

και των υπολοίπων ισχυρών των

κων του νησιού αυτού.

οποίων οι πράξεις βαδίζουν βάση συμ-

Κάνουν λόγο για οικονομική απομόνωση, ενώ την ίδια στιγμή ακούμε και παρακολουθούμε μια ραγδαία οι-

φερόντων! Με την επικράτεια μας ως νόμιμο Ευρωπαϊκό κράτος να περιορίζεται στο 70% περίπου, και τις περι-

κονομική ανάπτυξη στις κατεχόμενες

ουσίες αλλά και την Ελληνική μας

περιοχές ενώ την ίδια στιγμή η Άγ-

ιστορία να κατατροπώνονται καθημε-

κυρα επενδύει υπέρογκα ποσά σε

ρινά από τους Αττίλες στις “μαυροφο-

επενδύσεις στο ψευδοκράτος.

ρημένες” ακόμα κατεχόμενες περιοχές, ΙΣΩΣ κάποιοι, και από τους μεν αλλά

Ο Ιντίζ θεωρεί τους Τουρκοκύπριους καλύτερους Ευρωπαίους από εμάς τους Ελληνοκύπριους αφού τήρησαν θετική στάση στο σχέδιο Ανάν σε σχέση με εμάς αφού πέρα του 70% του Ελληνοκυπριακού πληθυσμού ψήφησε ΟΧΙ τον Απρίλη του 2004. “Έλα παππού μου να σου δείξω τα

Κοινοτικό Συμβούλιο Κατωκοπιάς

Εκκλησιασμό ς και Συνεσ τίασ η Κατωκοπιτώ ν Το Κοινοτικό Συμβούλιο και τα οργανωμένα σύνολα Κατωκοπιάς οργάνωσαν κοινή εκδήλωση την Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010 στον Άγιο Γεώργιο Αλαμάνου τιμώντας την εορτή της Παναγίας. Την πρωτοβουλία είχαν οι Κατωκοπίτες πρόσφυγες οι οποίοι διαμένουν στην Επαρχία Λεμεσού. Το πρόγραμμα περιλάμβανε: (α) Εκκλησιασμό στην Μονή Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου και μνημόσυνο Κατωκοπιτών οι οποίοι απεβίωσαν στην προσφυγιά, (β) κέρασμα στο προαύλιο της εκκλησίας, και (γ) Συνεστίαση. Το καλλιτεχνικό μέρος δεν πραγματοποιήθηκε λόγω πένθους. Έγιναν ομιλίες από τους διοργανωτές. Όσοι συμμετείχαν απάντησαν σε ειδικό ερωτηματολόγιο για τις θύμησες από την αγαπημένη Κατωκοπιά.

33

και από τους δε, θα έπρεπε να διαβάσουν ΞΑΝΑ και με προσοχή το διεθνές δίκαιο και τα καθήκοντα τους έτσι ώστε να εξευρεθεί μια λύση χωρίς άλλες πιστώσεις σε ένα κράτος το οποίο για μισό αιώνα σχεδόν έχει εξευτελίσει κυριολεκτικά τη λέξη δικαίωμα.


34

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Η υποτίμηση και ο χλευασμός των Ευρωπαϊκών Αρχών και Αξιών

Η διχοτομική λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας Ο πιο πάνω τίτλος της ανακοίνω-

οι Ευρωπαίοι Παράγοντες κατέληγαν

ματέα του ΟΗΕ, μάλιστα με περιεχό-

σής μας πηγάζει από τις ακόλουθες

τότε στη λανθασμένη απόφαση να

μενο παντελώς αντίθετο με τις Πρό-

δύο τοποθετήσεις του Γενικού Γραμ-

υποστηρίξουν το Σχέδιο ΑΝΝΑΝ

νοιες του Καταστατικού Χάρτη του

ματέα του Ακέλ, κ. Άντρου Κυπρια-

έστω και αν καταστρατηγούνταν Ευ-

ΟΗΕ.

νού,

ρωπαϊκές αρχές και αξίες, απλά και

Άρα λοιπόν είναι σαφές ότι με τις

εφημερίδα Χαραυγή στις 14.11.2010.

μόνο « επειδή το Σχέδιο ΑΝΝΑΝ

δηλώσεις του ο κ. Άντρος Κυπριανού

Δήλωσε ο κ. Άντρος Κυπριανού:

ήταν προϊόν της πολιτικής της Ηγε-

αυτό που επιδιώκει είναι να παραμεί-

σε

συνέντευξή

του

στην

νουμε εγκλωβισμέ-

Η Ευρωπαϊκή

Ένωση ήταν έτοιμη

νοι

και

παγιδευ-

το 2004 να δεχθεί το

μένοι πάσει θυσία

Σχέδιο ΑΝΑΝ. Ως

στο πλαίσιο της συ-

εκ τούτου τι εννο-

νωμοσίας, που μας

ούμε όταν αναφερό-

θέλει να νομιμοποι-

μαστε σε Ευρωπαϊκή

ήσουμε τα κατοχικά

λύση; Και

δεδομένα με λύση

Το Κυπριακό

Διζωνικής Δικοινο-

πρέπει να παραμεί-

τικής Ομοσπονδίας

νει κάτω από την

και να μην αρπα-

ομπρέλα του ΟΗΕ.

χτούμε από αρχές

Τα Ψηφίσματα του

και αξίες για να

είναι η ασπίδα προ-

απαλλαγούμε

στασίας

αυτήν.

της

Κυ-

από

πριακής Δημοκρα-

Ακόμη και στον

τίας. Πρέπει να επι-

ΟΗΕ κάτω από την

μείνουμε

ομπρέλα

σε

αυτά

του

και να τα αναδείξουμε ακόμη περισ-

σίας μας και αποτελούσε συμφωνη-

οποίου μας θέλει να παραμείνουμε,

σότερο.

μένη λύση των δύο πλευρών στην

αποφεύγει να αναφερθεί στον Κατα-

Κύπρο.» Θα μας διευκόλυναν δηλαδή

στατικό Χάρτη του Οργανισμού και

αφού εμείς το θέλαμε.

να τον επικαλεστεί για να απαλλα-

Σε ότι αφορά την Ευρωπαϊκή λύση είναι ξεκάθαρη η πρόθεση του κ. Άντρου Κυπριανού να μειώσει και να

Εξάλλου, μήπως ο ΟΗΕ κάτω από

γούμε από την ξένη κατοχή και να

εξουδετερώσει την αντίθετη άποψη

την ομπρέλα του οποίου μας θέλει ο

επιδιώξουμε την αποκατάσταση των

που διατυπώνεται στο Κυπριακό, για

κ. Άντρος Κυπριανού να παραμεί-

Ανθρωπίνων δικαιωμάτων μας. Πε-

αναζήτηση Ευρωπαϊκής λύσης που

νουμε, δεν υποστήριζε το Σχέδιο

ριορίζεται στα Ψηφίσματά του ΟΗΕ

είναι και θέση της Αδούλωτης Κερύ-

ΑΝΝΑΝ; Τα τρισκατάρατο Σχέδιο

τα οποία όμως δεν αποτελούν όλα

νειας και μάλιστα χωρίς επιχειρή-

μας επιδόθηκε από τα χέρια του ίδιου

ασπίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

ματα. Παρασιωπά ο κ. Κυπριανού ότι

του εκπροσώπου του Γενικού Γραμ-

Λόγω ακριβώς της κατευθυνόμενης


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 πολιτικής που ακολουθήθηκε οποία ήταν και η γενεσιουρτου

Σχεδίου

ΑΝΝΑΝ, υπάρχουν και ψηφίσματα τα οποία είναι ανά-

την εισβολή πρέπει να διαμορφώσει την πολιτική, τη

λογα διατυπωμένα. Αν

πράγματι

λύση αρχών ο κ. Κυπριανού είναι

τον

στρατηγική και τον επι-

επιδιώκει

Καταστατικό

Χάρτη του ΟΗΕ που έπρεπε να επικαλείται και να αναδει-

διωκόμενο στόχο του ώστε

με την οποία να διεκδικεί να φύγουν τα Τουρκικά στρατεύματα κατοχής, να φύγουν οι Τούρκοι έποικοι, να αποκατασταθεί η εξουσία και κυριαρχία της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας πάνω σε ολόκληρη την Κύπρο και να αποκατασταθούν τα Ανθρώ-

των προνοιών των Ευρω-

Κυπρίων, με την επιστροφή

παϊκών αρχών και αξιών.

πρίων, Αρμενίων και Μαρωνι-

οποία είναι ταυτισμένα με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και όχι εκείνα τα οποία να

τοια πολιτική και στρατηγική

να διεκδικεί λύση στη βάση

κνύει μόνο τα Ψηφίσματα τα

προσπαθούν

αιτία

λαδή να διαμορφώσει μια τέ-

το Κράτος που υπέστει

διαχρονικά από το 1974 και η γός

35

βολέψουν

πινα Δικαιώματα όλων των Ελληνοκυπρίων,

Τουρκοκυ-

τών που έχουν εκτοπισθεί και προσφυγοποιηθεί, πίσω στα

την κατοχή και τη νομιμοποίησή της.

που έχει υποστεί και πρέπει να νομι-

σπίτια και τις περιουσίες τους. Αφού

Τέλος, για να απαντηθεί το ερώ-

μοποιήσει την κατάσταση που προ-

επιτευχθούν τούτα, ο Κυπριακός

τημα του κ. Άντρου Κυπριανού, τι

έκυψε, τότε και η πολιτική του υπό

Λαός ανεπηρέαστος από εξωτερική

εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε Ευ-

κατοχή Κράτους θα πρέπει να δια-

κατοχή και εκβιασμούς να ρυθμίσει

ρωπαϊκή λύση, η Αδούλωτη Κερύνεια

μορφωθεί, για να συμμορφωθεί.

τη Συνταγματική πτυχή του Κυπρια-

επαναλαμβάνει τη θέση της. •

Οι αρχές, οι αξίες και το Κε-

• Αν όμως οι Ευρωπαϊκές αρχές και αξίες δεν προνοούν τα πιο πάνω

κού και πάλιν στη βάση των Ευρωπαϊκών

αρχών

και

αξιών

προς

κτημένο της Ευρωπαϊ-

όφελος όλων, με την

κής Ένωσης που είναι

δέουσα αναβάθμιση και

και οι αρχές του Διε-

εναρμόνιση του Συν-

θνούς Δικαίου να δια-

τάγματος της Κυπρια-

μορφώσουν και τη βάση

κής Δημοκρατίας. Τα

λύσης του Κυπριακού.

πράγματα

είναι

Π.χ. αν οι Ευ-

ξεκάθαρα και πρέπει να

ρωπαϊκές αρχές, αξίες

σταματήσουν οι κουτο-

και το Κεκτημένο προ-

πονηριές. Θα είναι πιο

νοούν ότι μια τρίτη

πατριωτικό να λέγει ο

χώρα

να

κ. Άντρος Κυπριανού

κάνει στρατιωτική ει-

ότι ο ίδιος και η υπό-

σβολή σε μια άλλη, να

λοιπη Ηγεσία του Κόμ-

καταλαμβάνει

δικαιούται

εδάφη

ματός του έκαμαν την

της χώρας, να εκδιώκει

πρώτη επιλογή με την

τον γηγενή πληθυσμό,

οποία υιοθετούν τη νο-

να χωρίζει το Λαό της

μιμοποίηση των κατοχικών δεδομένων και να

χώρας γεωγραφικά στη βάση φυλής και θρησκείας, να κου-

αλλά προνοούν ακριβώς τα αντίθετα,

σταματήσουν να προσποιούνται ότι

βαλάει ξένους εποίκους στις κατεχό-

τότε το Κράτος που υπέστει την ει-

δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει Ευρω-

μενες περιοχές και να λειτουργεί

σβολή πρέπει να διαμορφώσει την

παϊκή λύση.

παράνομο Κράτος στις κατεχόμενες

πολιτική, τη στρατηγική και τον επι-

περιοχές και προνοούν ότι το Κρά-

διωκόμενο στόχο του ώστε να διεκδι-

τος που υπέστει την εισβολή πρέπει

κεί λύση στη βάση των προνοιών των

να αποδεχθεί όλες τις παραβιάσεις

Ευρωπαϊκών αρχών και αξιών. Δη-

Α π ό τ ο Σω μ α τ ε ί ο Α δ ο ύ λ ω τ η Κε ρ ύ ν ε ι α . Ι ω ά ν ν ης Σ ι εκ έρσ α β β ας , Γ ραμ μ ατέ ας 2 1/ 11/ 2 010


36

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Συνέντευξη ΔΕΣΠΩ ΚΟΝΙΖΟΥ ΛΟΙΖΙΑ Η ιστορία του αγώνα για την πατρίδα μέσα από το θέατρο ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Π ως κ α ι μ ι α ρ α δ ι ο λ ό γ ο ς - α κ τ ι ν ο λ ό γ ο ς έκ α ν ε σ τ ρ ο φ ή σ τ ο χ ώ ρ ο τ ο υ θε ά τ ρ ο υ ως σ υ γ γ ρ α φ έ α ς θ ε α τ ρ ι κ ο ύ έ ρ γ ο υ . Δεν ήταν στροφή. Ήταν μια καθαρά παρορμητική πράξη η σπουδή μου στα ιατρικά και αυτό, λόγω του πατέρα μου αφού το έκανα γι’ αυτόν. Με τον θάνατο του πατέρα μου παραιτήθηκα από αυτόν τον κλάδο. Η συγγραφή κειμένου δεν ήρθε στην πορεία. Ήταν κάτι το οποίο υπήρξε εκεί από την αρχή. Η μητέρα μου ήταν λαϊκή ποιήτρια, άρα το ερέθισμα μου επήλθε από τα πρώτα χρόνια της ζωής μου. Ξεκίνησα μικρή το γράψιμο και σιγά, σιγά μπήκα στα γρανάζια του θεάτρου. Θα έλεγα ότι είμαι ιστορικός θεατρικός συγγραφέας, αφού τα περισσότερα Κυπριακά σκέτς τα οποία έχω γράψει είναι ιστορικά. Η πορεία μου ξεκινά από το έργο “Ζίγκ Ζάγκ”, το οποίο γράφτηκε το ΄74. Τότε, ξεκίνησα να γράφω θέατρο. Μετά μεταφέρθηκα πίσω στο 55 και γράφω τον “Θάλαμο 9”, το οποίο ήταν βασισμένο στην ιστορία των αδερφών Καραολή. Τώρα πήγα ακόμη πιο πίσω και ετοιμάζω ένα έργο βασισμένο στα γεγονότα του ΄31, τα Οκτωβριανά. Το άλλο μου θεατρικό έργο είναι η περιγραφή της Άλωσης της Λευκωσίας. Πρώτα θα γίνουν βιβλίο γι’ αυτό και έχω ήδη ξεκινήσει έρευνα για το τι συνέβη συνδυάζοντας την ιστορία με τον άνθρωπο και την ίδια του τη ζωή.

Μ ά ν α , η θ ο π ο ιό ς , συ γ γ ρ α φ έ α ς . Πο ί ο ς ο ρ ό λ ο ς τ ο υ ς σε σ χ έ σ η μ ε τ ο θ ε α τ ρ ικό έ ρ γ ο τ η ς ζ ω ή ς σο υ Ο ρόλος των τριών στοιχείων. Ο κάθε ρόλος έχει τις δικές του ανάγκες. Η μάνα είναι μάνα. Ο συγγραφέας είναι ένα είδος ζωής. Δεν μπορώ να φανταστώ την ζωή μου χωρίς την συγγραφή. Έρχεται από μόνο του. Ηθοποιός έγινα για τις ανάγκες της θεατρικής ομάδας του χωριού μου. Ήταν για χάρη του ίδιου του έργου “Το Ζώθκιον” αλλά και για την οικογένεια μου. Τι ένιωσα; Και δύσκολα και υπέροχα. Όταν έπαιξα το “Ζώθκιον” μου ήταν δύσκολο να μπω στο πετσί του ρόλου, αλλά και συνάμα εύκολο όταν άκουσα το χειροκρότημα του κόσμου. Το “ Ζώ θ κ ι ο ν ” κ α ι η με γ ά λ η ε π ι τ υ χ ί α τ ου , π οι έ ς ο ι σκ έ ψ ε ι ς σ ου ; Το “Ζώθκιον” έιναι ένα έργο βασισμένο στα γεγονότα του ’31 και αποτελείται από φανταστικούς χαρακτήρες. Αρχικά πίστευα ότι λόγω της καθαρά Κυπριακής γλώσσας που θα χρησιμοποιείτο για το σενάριο, δεν θα ήταν κατανοητό το έργο στον θεατή. Το “Ζώθκιον” όμως έγινε επιτυχία. Ειδικά στην Λεμεσό όπου βρίσκεται μεγάλη πλειοψηφία Μορφιτών. Ορισμένοι οργανισμοί δε, μας προσέγγισαν για να ανεβάσουμε παραστάσεις με φιλανθρωπικό χαρακτήρα. Αξιόλογη είναι και η συνεργασία μου με τον

Γαλλικό σύνδεσμο Trouye . Μας έχουν προτείνει να το μεταφέρουμε στην Γαλλία μεταγλωτισμένο. Επίσης μας έχει ζητηθεί και από αντιπρόσωπους της Κυπριακής Ιστορίας στις Βρυξέλλες για να μεταφραστεί ένα κομμάτι του έργου “Το Ζώθκιον” και να παρουσιαστεί εκεί. Εύχομαι να πάει καλά. Ίσως γιατί ανέβηκε θεατρικά από ανθρώπους που έιχαν μεράκι όρεξη και αγάπη. Αυτό που μου έκανε τρομερή εντύπωση ήταν το γεγονός ότι κατά την διάρκεια των δοκιμαστικών πριν τις παραστάσεις, επικοινωνούσαμε με την θεατρική ομάδα στην Κυπριακή διά-


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 λεκτο. Η κυπριακή γλώσσα είναι ο συνδετικός μας κρίκος με τη ιστορία και αν δεν το καταλάβουμε αυτό θα χαθούμε! Δεν το κάναμε για τα λεφτά. Το κάναμε με την ψυχή μας. Μ ί λ α μ ας λ ί γο γι α τ ο χ ω ρ ι ό σ ο υ τ η ν Κα το κ ο πι ά. Τη ν ζω ή τη ς Δέ σ πω ς σ τη γ η π ο υ γε ν ν ήθ ηκε μ ε τ ο σ ήμερα. Η ζωή της Δέσπως: Υπεραγαπώ το χωριό μου. Οι πιο πολλές αναμνήσεις μου συνδέονται με το ωραίο μου χωριό. Είχαμε γύρω στους 1700 κατοίκους. Μεγάλο χωριό για τον τότε καιρό, (πριν το 1974), το οποίο μεγάλωνε μέρα με την μέρα. Ήμασταν προοδευτικοί κάτοικοι. Είχαμε μέχρι και σινεμά αλλά και ποδοσφαιρική ομάδα. Τον καιρό που σε άλλες περιοχές απαγορευόταν αγόρια και κορίτσια να είναι μαζί εμείς είχαμε θεατρικό όμιλο που απαρτιζόταν από κορίτσια και αγόρια. Η Κατοκοπιά μετά την εισβολή παραμένει η ίδια. Θέλω να κρατήσω τις μνήμες όπως ήταν. Βρήκα σε ένα παλιό κουτί ένα φόρεμα της μητέρας μου. Το πήρα και πήγα στο πατρικό μου σπίτι στην Κατοκοπιά για να το αφήσω ως φόρο τιμής. Τα πάντα ήταν ερειπωμένα. Οι δρόμοι, τα σπίτια, οι γειτονιές που κάποτε μου φαίνονταν μεγάλα. Ήταν όλα εκεί, βουβά. Για μένα η ζωή μου όλη ήταν στην Κατοκοπιά. Νοσταλγώ την ζωή μου στο χωριό μου και θα πάω πίσω! Π οι ε ς ή τ α ν ο ι ε π ι ρ ρ ο έ ς σο υ γ ι α ν α γ ρ ά ψε ις τ ο θε α τ ρ ικ ό έρ γ ο “ Τ ο Ζ ώδ κ ι ο ν ” ; Α ν σο υ ζ η τ ε ί τ ο να γ ρ ά ψ ε ι ς έ να θε ατ ρι κό έρ γο κα ι γ ια ά λ λ α κ ατ εχ ό μ ε ν α χ ω ρι ά ή κ α ι π ό λ ε ι ς θ α το έ κ α ν ε ς ;

Βεβαίως. Αμέσως! Φτάνει να μου δοθεί το ερέθισμα. Για παράδειγμα το έργο “Το Ζώθκιο” βγήκε από την ιστορία που μου διηγήθηκε η πεθερά μου για την Κοκόνα Λίζα. (να εξηγήσω για τις Κοκόνες του καιρού). Το “Το Ζώθκιο” για να φανταστείς γράφτηκε ένα μέρος του στο κομμωτήριο και ένα μέρος του στο μαγαζί του συζύγου μου. Πολύς κόσμος με έχει δει να γράφω το “Ζώθκιο”. Ήταν ένα κομμάτι της ζωής μου. Σαν και μια δύναμη με καθοδηγούσε για το τι θα γράψω και εγώ απλά το έγραφα. Μί λα μ α ς λί γ ο γ ι α τ ι ς ι δ έ ε ς σο υ κ α ι τ η ν γν ώ μ η σ ο υ σ τ ο θ έ μ α τ η ς κ α τ ο χ ής τ ω ν 3 6 χρ ό νω ν κ α ι τ η ν π ρ ο σφ υ γ ι ά. Με την Τούρκικη Εισβολή του ΄74 δημιουργήθηκε μια τεράστια κοινωνική ανισότητα. Κάποιοι έγιναν πλου-

37 σιότεροι και κάποιοι φτωχότεροι. Αυτή η κοινωνική ανισότητα θα βαθαίνει δυστυχώς με το πέρασμα του χρόνου αν δεν γίνει κάτι. Ο κόσμος πρέπει να ξυπνήσει. Οι πνευματικοί άνθρωποι πρέπει να ξυπνήσουν και να δημιουργήσουν μια “αντίσταση”. Από την άλλη όμως εμείς ήμαστε εκείνοι που τους επιλέγουμε από την αρχή, άρα τα πάντα εξαρτώνται από τον ίδιο τον λαό και τις επιλογές του. Σήμερα έχουν αποψιλωθεί τα πάντα. Όλα κυμαίνονται γύρω από τα συμφέροντα και κυρίως τα πολιτικά συμφέροντα. Οι πιο παλιές γενιές μας είχαν αυτά τα τρία ιδανικά - Θρησκεία, Ιστορία και Οικογένεια. Αυτά όμως σήμερα τείνουν να εκλείψουν. Γι’ αυτό και εγώ αποφάσισα ότι θα συνεχίζω να γράφω έργα με καθαρά Κυπριακή διάλεκτο βασισμένα στην Ιστορία του Κυπριακού λαού! ‘Αν ο καθένας ασκοπά... (κοίτα βιβλίο το Ζώθκιο). Ο κόσμος έχει το δικαίωμα να κρίνει την πολιτική ηγεσία και κάποτε θα έρθει η στιγμή που η πολιτική θα τιμωρηθεί από τον λαό! Μέχρι τότε όμως τι τιμωρία θα έχει επιφέρει η πολιτική ηγεσία στον λαό; Π ο ί α τ α μ ε λ λ ο ν τ ι κ ά σ ο υ σχ έ δ ι α ε κτ ό ς απ ό τη ν σ υ γγρ αφή θ εατ ρι κώ ν έ ρ γ ω ν ι σ τ ορ ι κ ο ύ χα ρ α κ τ ή ρ α ; Θα κυκλοφορήσω βιβλίο με τα ποιήματα της μητέρας μου. Μου άφησε πολλά τετράδια. Δεν θα μπορέσω ποτέ να φτάσω την μητέρα μου γιατί κάποια πράγματα που εγώ σήμερα θεωρώ δεδομένα, για την μητέρα μου δεν υπήρχαν καν...


38

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΜΑΣ

ΜΟΡΦΟΥ

Ιστορία, Παράδοση και Λατρεία ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Ο Άγιος Μάμας καταγόταν από τη Γάγγρα Παφλαγονίας της Καππαδοκίας και γεννήθηκε μέσα στη φυλακή το 260 μ.Χ όπου βρίσκονταν οι Χριστιανοί γονείς του, οι οποίοι τελικά μαρτύρησαν κατά τους Ρωμαϊκους διωγμούς. Δόθηκε σε μια καλή γυναίκα, την Αμμία για να τον μεγαλώσει και λέγεται ότι επειδή ο άγιος τη φώναζε μάμα τον ονόμασαν Μάμα. Πέθανε το 275 μ.Χ. στην ηλικία των 15 μετά από πολλά βασανιστήρια. Στήν Κύπρο ο άγιος Μαμάς είναι ένας πολύ σεβαστός και δημοφιλής άγιος, Πολλοί ναοί και παρεκκλήσια, μα και χωριά φέρουν το όνομα του. Πολλές είναι οι κυπριακές παραδόσεις που κυκλοφορούν μεταξύ του λαού γύρω από την άγια μορφή του. Μια τέτοια παράδοση που δημιουργήθηκε, όπως φαίνεται, κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, δίνει μια πολύ όμορφη ερμηνεία της εικονογράφησης του αγίου, καβάλα σ' ένα λιοντάρι και μ' ένα αρνί στα χέρια. Σύμφωνα με τη σχετική παράδοση ο άγιος Μάμας ήταν ένας φτωχός ερημίτης, που ζούσε σε μια σπηλιά κοντά στην κωμόπολη Μόρφου. Μια χρονιά οι φοροθέτες τον έβαλαν να πληρώσει βαρύ κεφαλικό φόρο. Επειδή ο Άγιος αρνιόταν, κλήθηκε από τον διοικητή σε απολογία. Στον δρόμο που ερχόταν μαζί με τη συνοδεία των στρατιωτών που τον βρήκαν και τον ακο-

λουθούσαν, ένα λιοντάρι πετάχτηκε μπροστά τους κι άρπαξε ένα αρνί, που κυνηγούσε. Ο Άγιος έκαμε νόημα στο θηρίο να σταματήσει, και ν' αφήσει το θύμα του. Το λιοντάρι υπάκουσε. Σταμάτησε με μιας, κι άρχισε να κουνάει την ουρά του, για να δείξει την υποταγή του. Ο αθλητής, κουρασμένος όπως ήταν από την οδοιπορία, πήρε το αρνί στα χέρια κι αφού καβαλίκεψε το θηρίο συνέχισε τον δρόμο του προς το Διοικητήριο... Όταν ο Διοικητής αντίκρυσε το απίθανο αυτό θέαμα, έδωκε διαταγή ν' αφήσουν ελεύθερο τον αθλητή και να τον απαλλάξουν απ' τη φορολογία σ' όλη του τη ζωή. Ο Άγιος αφήκε το αρνί σαν δώρο στον Διοικητή κι έφυγε. Μια άλλη παράδοση αναφέρει, πώς το άγιο λείψανο του μάρτυρα μεταφέρθηκε στην Κύπρο από τη Μ. 'Ασία και τάφηκε στη Μόρφου. Ένας μεγαλοπρεπής ναός κτίστηκε δίπλα στη λάρνακα που φιλοξένησε το άγιο λείψανο του και πολλά θαύματα γίνονται κάθε φορά σε όσους με πίστη καταφεύγουν στη χάρη του. Η φήμη του αγίου ως θαυματουργού είναι πολύ πλατιά διαδεδομένη στο νησί μας. Ο Λεόντιος Μαχαιράς (Κύπριος χρονογράφος του ΙΕ' αιώνος). στο χρονικό του λέει γι' αυτόν χαρακτηριστικά: “Αν ήτουν να γράψω ταίς γιάσεις του ως του νάζουν δεν έφταναν”.


ΠΩΛΕΙΤΑΙ Πωλείται το ψητοπωλείο “ΠΙΤΑ ΓΙΓΑΣ” στην Χλώρακα λόγω αναχώρησης του ιδιοκτήτη σε άλλη επαρχία

Γ ι α π λη ρ ο φ ο ρ ί ε ς τ η λ. 9 9 37 6 8 9 1 ΠΩΛΕΙΤΑΙ ή ΑΝΤΑΛΛΑΣΣΕΤΑΙ ΧΩΡΑΦΙ ΣΤΗΝ ΟΡΑ, ΜΕ ΟΙΚΙΑ στις περιοχές Σκαρίνου Αγγλισίδες, Αλεθρικό Πωλείται ή ανταλλάσσεται χωράφι 5 τεμάχια των 2,5 σκαλών το κάθε ένα, ζώνη Γ3, στο δρόμο Χοιροκοιτίας-Βάβλας (χώματα Οράς), τετραγωνισμένο, ίσιο, με δρόμο, ρεύμα και νερό.

Πληροφορίες 97608153

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ ΞΥΛΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΛΤΔ. Ευχόμαστε σε όλους τους πελάτες μας ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και ο νέος χρόνος 2010 να φέρει ειρήνη, ευτυχία και επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη.

Ελευθερίας 3, Έμπα-8250 Πάφος Τηλ.26270107-99647119-Φαξ:26270750

Η Συνεργατική Πιστωτική Εταιρεία Αραδίππου Δρομολαξιάς εύχεται σε όλους τους πρόσφυγες ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το

ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΟΝΩΣΕΙΣ Αναλαμβάνουμε όλων των ειδών μονώσεις ταρατσών! - Κατρόχαρτο διαφόρων ειδών - Πλαστικές μεμβράνες - Επίσης συντηρούμε υφιστάμενες μονώσεις

ΤΗΛΕΦΩΝΟ

Το Συνεργατικό Ταμιευτήριο Άχνας εύχεται σε όλο τον Κυπριακό λαό Καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένο το 2011 και είθε όλοι οι πρόσφυγες να επιστρέψουν στις πατρογονικές τους εστίες με ασφάλεια

Λεωφ. Γρίβα Διγενή, 5523 Τ.Θ. 36503 Δασάκι Άχνας, Αμμόχωστος Τηλ: +357 24721133, Φαξ: +357 24722233

96612377

νέο έτος 2011 να φέρει ειρήνη, χαρά και την επάνοδο όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη www.aradippou-coop.com Μιχαλάκη Καραολή 11, 7104 Αραδίππου, Τ.Θ. 45001, 7110 Αραδίππου Τηλ: +357 24 742700, Φαξ: +357 24 533523, e-mail: allileggie@coop.com.cy

Η Υπεραγορά Κόκκινος στο Παραλίμνι εύχεται σε όλο τον Κυπριακό λαό ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ και το νέο έτος 2011 να φέρει ειρήνη, χαρά, υγεία, ευτυχία και την πολυπόθητη επιστροφή όλων των προσφύγων στα πατρογονικά τους εδάφη


40

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ

Ο τάφος του Αγίου Μάμα

Ο Ναός Ο κεντρικός και μεγαλοπρεπής ναός του Αγίου Μάμα

ρουν στο χωριό τους. Όταν έφτασαν στον τόπο που βρί-

στη Μόρφου υπάρχει στη θέση μοναστηριού που η

σκεται σήμερα το μοναστήρι, στη Μόρφου, η λάρνακα

ίδρυσή του ανάγεται στις αρχές του 8ου αιώνα. Τον

βάρυνε τόσο, που δεν μπορούσαν να τη μετακινήσουν.

πρώτο ναό έκτισαν οι «απελάτες», δηλαδή οι «ακρίτες»

Τότε κατάλαβαν ότι εκεί έπρεπε να κτίσουν εκκλησία

που το Βυζάντιο έστειλε στο νησί, και τον αφιέρωσαν

προς τιμή του Αγίου. Μία εξαιρετική περιγραφή του γε-

στον προστάτη άγιό τους. Σύμφωνα με την παράδοση,

γονότος άφησε ο Λεόντιος Μαχαιράς στο έργο του «Διή-

στα τέλη του δωδέκατου αιώνα, η λάρνακα με το λείψανο

γησις περί της γλυκείας χώρας Κύπρου» (1455). Οι

του Αγίου ρίχτηκε στη θάλασσα από τη Μικρά Ασία και

ορθόδοξοι, από την περίοδο της φραγκοκρατίας ίδρυσαν

τα κύματα την έφεραν στην Κύπρο. Κάποιοι άνθρωποι

στο χώρο του ναού μοναστήρι που λειτούργησε για αι-

τη βρήκαν και προσπάθησαν να τη μεταφέ-

ώνες. Ώς την τουρκική κατάκτηση αποτελούσε τον καθεδρικό ναό της μητρόπολης Μόρφου, ενώ σήμερα λειτουργεί ως μουσείο από τους κατακτητές. Μετά το 2004 και μέχρι σήμερα, στις 2 του Σεμπτέμβρη πολλοί είναι αυτοί που σπεύδουν στην κατεχόμενη Μόρφου μας για να παρακολουθήσουν την θεία λειτουργία στο μοναστήρι του Αγ. Μάμα


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

Ζώδια

41

Το διαμάντι της Μόρφου “Ζώδκια μου εσού πριγκίπισσα τζιαι πολλοξακουσμένη, Μες τους ανθούς των λεμονιών απου σουν καθισμένη, Ποιος σου το λάλεν να βρεθείς, στον τούρκο σκλαβωμένη;;;…” (Του Στυλ. Πετάση, Ταξίαρχου Ε.Α.)

ΤΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΜΙΧΑΗΛ Κάπου στα 4 χιλιόμετρα νότια της Μόρφου, σε ένα υψόμετρο των 90μ, απλώνεται αγέρωχη η Ζώδια. Ένα χωριό στολίδι στο Μορφίτικο κάμπο. Χωρισμένη στη Κάτω και στη Πάνω Ζώδια, υπομένει σήμερα την μπότα του βάρβαρου Αττίλα που την κρατά σκλαβωμένη και μακριά από τους κατοίκους της. Ι σ το ρι κ ά κ αι γ ε ω γρ α φ ι κ ά Χ α ρ α κ τη ρ ι σ τ ι κ ά Ένας χείμαρρος χωρίζει τη Ζώδια σε δύο κοινότητες, την Πάνω και την Κάτω Ζώδια. Λέγεται πως κάποιοι από την παρά το Άργος Ζωτέαν ήρθαν και κατοίκησαν στη θέση αυτή κι έκτισαν ιερό αφιερωμένο στον Απόλλωνα τον Ζώδειον. Έτσι δόθηκε στον οικισμό τους το όνομα Ζωτεία, όπως αναφέρεται σε παλιούς χάρτες. Στη θέση του ιερού ιδρύθηκε μοναστήρι του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Παράλληλα, σύμφωνα με τους τότε κατοίκους, το χωριό πήρε το όνομά του από τα φαντάσματα που υπήρχαν στο χωριό και που στην κυπριακή διάλεκτο ονομάζοντε ‘’Ζώδκια’’. Για την τελευταία

αυτό αρδεύονται τα χωράφια Πάνω και Κάτω Ζώδιας, Αργακιού και Μόρφου. Η περιοχή της Ζώδιας είναι ίσως μια από τις πιο άνυδρες περιοχές της Κύπρου. Οι κάτοικοί της, ήταν κατά πλειοψηφία γεωργοί και για να μπορέσουν να επιβιώσουν και να δουλέψουν, είχαν εξοικειωθεί με την ξηροκαλλιέργεια. Καλλιεργούσαν δηλαδή προϊόντα που αρκούνταν με τα νερά της βροχής κι ένα δυο ποτίσματα από το νερό του ποταμού ή από το τρεχούμενο νερό της Περιστερώνας. Φύhttp://www.panoramio.com/photo/21418346) τευαν δημητριακά, της Περιστερώνας άνοιξε με εργάτες όσπρια, καρπούζια, πεπόνια, αλλά και δικούς του σε μια νύχτα, που έφτανε λινάρι, αρτυσιά και γλυκάνισο. Ιδιαίαπό την Περιστερώνα ως του Μόρφου τερα η Ζώδια φημιζόταν για τα εξαικαι που χωρούσε τόσο νερό, ώστε ρετικά σε γεύση και γλυκάδα μπορούσε να παρασύρει «μιαν γομαρ- καρπούζια και πεπόνια της. Στα νεότερα χρόνια η Ζώδια άρχισε κάν παλλούρες», που του ζήτησε η Ρήγαινα του Μόρφου για να δεχτεί την να ευημερεί, ύστερα από την ανόρυξη πρόταση γάμου που της έκανε. Το αυ- γεωτρήσεων που έφεραν στην επιφάλάκι αυτό, που έχει μήκος 7 μίλια πε- νεια άφθονα νερά. Οι γυμνοί κάμποι ρίπου, υπάρχει ως τα σήμερα και είναι μεταβλήθηκαν σε καταπράσινους κήγνωστό ως «δήμμαν του Ναού». Μ’ πους με πορτοκαλιές, λεμονιές, μανένα δήμμα (ανάχωμα) στην όχθη του ταρινιές και γκρέιπφρουτ. Άρχισαν Σερράχη το αυλάκι πιάνει νερό και μ’ επίσης να καλλιεργούν νέα προσοδοαυτή εκδοχή υπάρχουν πολλοί μύθοι. Θρύλους και μύθους όμως συναντούμε και σε άλλους τομείς που σχετίζονται με την ιστορία της Ζώδιας. Συγκεκριμένα, ο Νέαρχος Κληρίδης γράφει για ένα αυλάκι, που ο Ρήγας


42 φόρα προϊόντα• πατάτες, φασόλια, καρότα. Η ευμάρια αυτή αποτέλεσε και τον ακρογωνιαίο λίθο της ευημερίας των Ζωδιατών οι οποίοι έκτιζαν σπίτια που τα ζήλευαν οι υπόλοιποι Κύπριοι. Όλα αυτά όμως έγιναν με τον κόπο, το μόχθο και το πείσμα που χαρακτηρίζει τους Μορφίτες. Ι σ το ρι κ ά Θ ρ ησ κ ε υ τ ι κ ά Μ ν ημ ε ί α Στην Πάνω Ζώδια στέκεται σήμερα λαβωμένη η εκκλησία του Αρχαγγέλου Μιχαήλ. Μια εκκλησία που φιλοξενεί ακόμη κατάλοιπα του ιερού του Απόλλωνα που είχα κτιστεί εκεί αλλά και του καθολικού του Μοναστηριού. Ένα μνημείο που άλλοτε αποτελούσε σημείο αναφοράς για τους Ελληνοκύπριους πιστούς και όχι μόνο για τους Ζωδιάτες και που κάθε χρόνο γινόταν το επίκεντρο των εορτασμών για τα ονομαστήρια του Αρχαγγέλου. Σήμερα δυστυχώς το στολίδι εκείνο της Μόρφου έχει μετατραπεί σε τζαμί από το κατοχικό καθεστώς. Στην Πάνω Ζώδια υπάρχει και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, που κτίστηκε επί Τουρκοκρατίας, γι’ αυτό και δεν είχε καμπαναριό και τα κατοικούμενα είχανε σταυρωτό «παγδατί», ώστε οι γυναίκες να μπορούν να βλέπουν χωρίς να φαίνονται. Υπάρχει επίσης το εκκλησάκι της Παναγίας της Αθέγγας που κτίστηκε πάνω στα ερείπια παλιάς εκκλησίας. Στην Κάτω Ζώδια συναντά κανείς την εκκλησία του Τιμίου Σταυρού ο οποίος έχει επίσης μετατραπεί σε τέμενος. Μ η τ ρ ό π ο λ η τ ο υ αθ λ ητ ι σ μ ο ύ Η Ζώδια έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ‘’αθλητομάνα’’ και όχι αδίκως. Ανατρέχοντας στα ιστορικά αρ-

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ χεία και τις εφημερίδες της τότε εποχής, εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς τη ροπή των Ζωδιατών στον αθλητισμό. Συγκεκριμένα, στη Ζώδια με τη αρωγή των εκκλησιαστικών επιτροπών των δύο κοινοτήτων, ιδρύθηκε γυμναστήριο το οποίο αποτέλεσε ένα ισχυρό δεσμό μεταξύ των κατοίκων της Πάνω και Κάτω Ζώδιας. Παράλληλα, η Ζώδια φιλοξενούσε τους Παναγροτικούς Αγώνες οι οποίοι τύγχαναν της κάλυψης όλων των τότε διαθεσίμων Μέσων Ενημέρωσης αλλά έλκυαν και την προσοχή των πολιτικών και διπλωματικών ακολούθων καθιστώντας τους Ζωδιάτες γνωστούς σε όλη την Κύπρο για το αθλητοπρεπές τους πνεύμα. Το παρόν της έδινε όμως η Ζώδια και στα ποδοσφαιρικά δρώμενα, αφού στο χωριό είχαν ιδρυθεί δύο ποδοσφαιρικές ομάδες, η ομάδα του ‘’Βύρωνα’’ και η ομάδα του ‘’Αβέρωφ’’. Ο ι π λ η γέ ς τ ης ε ι σ β ο λ ή ς Η Ζώδια και οι Ζωδιάτες σήμερα μετράνε πολλές πληγές από τη βάρβαρη Τουρκική εισβολή. Μια εισβολή που τους στέρησε τα σπίτια τους, τις περιουσίες τους, το βιός τους, την ίδια τους την πατρίδα. Μεγαλύτερες πληγές όμως ανοίγουν οι δώδεκα Ζωδιάτες που παραμένουν σήμερα αγνοούμενοι. Γεώργιος και Σοφία Ακρίτα, Ανδρέας Κάουρας, Ανδρέας Μασούρας, Πέτρος Χατζημιχαήλ, Χριστόδουλος Χατζηχριστοδούλου, Παναγιώτης Αχιλλέως, Ιωάννης Φραγκουλίδης, Φώτης Ιωάννου, Χριστάκης Παής, Μιχάλης Παρούτης και Μαρία Ξιναρή, είναι οι Ζωδιάτες συμπατριώτες μας που σήμερα αγνοείται ακόμη η τύχη

τους και των οποίων οι οικογένειές τους περιμένουν τη λύτρωση. Ο ι Ζ ω δ ι ά τε ς σ ή μ ε ρ α Ζώντας μακριά από τις πατρογονικές τους εστίες, οι Ζωδιάτες καρτερούν με υπομονή την επιστροφή τους στη γή που τους γέννησε και κρατούν ψηλά το λάβαρο της μνήμης και της αγωνιστικότητας. Κρατώντας στενά την επαφή μεταξύ τους έχουν επανιδρύσει από το 1983 το ‘’Σύλλογο Αποφοίτων Ζώδιας’’ με προσωρινή έδρα τη Λευκωσία, καταφέροντας μέσα από εκδηλώσεις και ετήσια συνέδρια να διατηρούν τις μνήμες από το αγαπημένο τους χωριό και να μεταλαμπαδεύουν αυτές τις αναμνήσεις στη νέα γενιά Ζωδιατών. Μπροστάρηδές στον αγώνα αυτό οι δύο κοινοτάρχες τους, ο Κάγκας Χρύσανθος στην Πάνω Ζώδια και ο Καττιρτζιής Χριστόδουλος στην Κάτω Ζώδια. Οι Ζωδιάτες δεν ξεχνούν και δε λησμονούν το λατρεμένο τους χωριό. Και αυτή τους η νοσταλγία, δε θα μπορούσε να αποτυπωθεί καλύτερα, παρά μόνο μέσα από τους στίχους του Ζωδιάτη Ταξίαρχου Ε.Α. Στυλιανού Πετάση: ‘’Να ρτω κοντά στην Ζώδκιαν μας, να ξαναπαρπατήσω, στες ξακουστές τες εκκλησιές, να πα’ να προσκυνήσω, τζιαι στα παττιχοπιπονόστανα, να πα’ να σιριανίσω’’.

( Π η γ ή: Ι σ τ ο σ ελ ί δ α Κ ατ ε χ ό μ ε ν η Ζ ώ δ ι α ς & Σ ύ λ λ ο γ ο ς Α π ο φ ο ί τω ν Ζ ώ δ ι α ς )


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

43

το Κατεχόμενο

Τρίκωμο

Συνέντευξη με τον Κοινοτάρχη του χωριού κ. Ιάκωβο Χατζηβαρνάβα ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ Π ο ι α η γ ε ω γ ρ α φ ι κ ή φ υ σι ογ νω μ ί α τ ο υ χω ρ ι ο ύ Τ ρ ί κ ω μ ο; Π ό σ ο υς κ α τ οί κο υ ς α π α ρ ι θ μ ο ύσ ε π ρ ι ν τ η ν ε ισ β ο λή τ ο υ 19 7 4 ; Το Τρίκωμο είναι κωμόπολη της επαρχίας Αμμοχώστου και βρίσκεται στα ανατολικά παράλια της νήσου, κτισμένο πάνω σε λόφο ύψους 100 περίπου ποδών, εκεί που τελειώνει ο κάμπος της Μεσαορίας και ξεκινά η χερσόνησος της Καρπασίας. Το χωριό βρίσκεται σε πολύ σπουδαίο συγκοινωνιακό κόμβο, σε σημείο που διασταυρώνονται οι δύο αυτοκινητόδρομοι Αμμοχώστου – Κα ντάρας και Λευκωσίας – Ριζοκαρπάσσου. Έχει μια μεγάλη ακτογραμμή με ωραίες παραλίες και διάφορες αναπτύξεις που ξεκινά από το Σπαθαρικό και καταλήγει στο Μπογάζι με το γραφικό αλιευτικό καταφύγιο, τις ψαροταβέρνες και καφετέριες, όπου οι ταξιδιώτες έκαναν το σταθμό τους πηγαίνοντας για προσκύνημα στον Απόστολο Ανδρέα. Στα βόρεια του χωριού στέκεται περήφανη η οροσειρά του Πενταδακτύλου και τα βουνά της Καντάρας με το κάστρο της Ρήγαινας, ενώ στα νοτιοδυτικά απλώνεται ο χρυσοφόρος κάμπος της Μεσαορίας, πηγή πλούτου, χαράς και δημιουργίας.

Το Τρίκωμο αποτελούσε εμπορικό συγκοινωνιακό και εκπαιδευτικό κέντρο ολόκληρης της περιοχής. Διέθετε όλες τις υπηρεσίες, χώρους ψυχαγωγίας και πλούσια πολιτιστική δραστηριότητα. Δίκαια θεωρείται ένα από τα σπουδαία κεφαλοχώρια, όχι μόνο του διαμερίσματος Καρπασσίας αλλά και ολόκληρης της Κύπρου Πριν την Τουρκική εισβολή του 1974, το χωριό απαριθμούσε γύρω στους 3.000 κατοίκους. Συνολικά όμως οι Τρικωμίτες της διασποράς υπερβαίνουν τις 5.000. Πώς πήρε την ονομασία του το χωριό; Η λέξη Τρίκωμο είναι σύνθετη και αποτελείται από τη λέξη «τρεις» και τη λέξη «κώμη», που σημαίνει χωριό. Σε παλαιότερη εποχή υπήρχαν τρεις γειτονικοί οικισμοί, τρεις Κώμες, που με το πέρασμα του χρόνου ενώθηκαν και απετέλεσαν μια κοινότητα που πήρε το όνομα Τρίκωμο. Οι Τούρκοι μετά την εισβολή και κατοχή το μετονόμασαν σε Yeni Iskele (Νέα Σκάλα), επειδή οι μωαμεθανοί κάτοικοι που μετακινήθηκαν εκεί με τη βία προέρχονται από την τουρκική συνοικία της Σκάλας (Λάρνακα), κατά παράβαση της Σύμβασης της Ουνέσκο για την προστασία της άυλης κληρονομιάς.


44

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ στα τέλη του 14ου αιώνα με πελεκητές πέτρες. Το εσωτερικό του ναού ήταν διακοσμημένο με πινάκια από πορσελάνη και κάτω από το πάτωμα υπήρχαν τάφοι. Στο μικρό εικονοστάσι του ναού υπήρχαν, μέχρι το 1974, δύο αξιόλογες εικόνες του Χριστού και της Παναγίας, έργα του ζωγράφου Μελετίου του Κρητός (17ου αιώνα). Οι δύο αυτές εικόνες κλάπηκαν από τους Τούρκους και εντοπίστηκαν πρόσφατα στην Ελβετία. Γίνεται προσπάθεια επαναπατρισμού τους.

Π ο ι ο ς ή τα ν ο π ρ ο σ τά τ ης Ά γι ο ς το υ χωρ ιο ύ; Πο ια τ α θ ρ η σκε υτ ικά κα ι α ρ χ α ι ο λ ο γ ι κ ά μ ν ημ ε ί α τ ο υ χ ω ρ ι ο ύ ; Ο πολιούχος και προστάτης Άγιος του χωριού είναι ο Άγιος Ιάκωβος, του οποίου το βυζαντινό εκκλησάκι δεσπόζει στην είσοδο του χωριού. Ο Άγιος Ιάκωβος γιορτάζεται με λαμπρότητα από τους Τρικωμίτες στις 23 του Οκτώβρη, και στον περίγυρο του ναού γινόταν μεγάλη πανήγυρη. Αποτελούσε ένα πολύ σημαντικό γεγονός και μια ευκαιρία για συνεύρεση και συνεορτασμό των χωριανών και επισκεπτών από τα γύρω χωριά. Μετά τον εκτοπισμό μας ο Σύνδεσμος Τρικωμιτών διοργανώνει κάθε χρόνο, την ημέρα της γιορτής του Αγίου Ιακώβου, στο συνοικισμό Κόκκινες στη Λάρνακα, μνημόσυνο πεσόντων και αγνοουμένων και ακολουθεί συνεστίαση. Φέτος η εκδήλωση αυτή θα γίνει στις 17 Οκτωβρίου στο κέντρο Κοσμήρια, στη Λάρνακα και καλούνται οι Τρικωμίτες να δώσουν το παρόν τους Η κοινότητα έχει πλούσια θρησκευτική παράδοση και αυτό φαίνεται από τους δύο μεγάλους ενοριακούς ναούς της Παναγίας της Θεοτόκου και του Αγίου Γεωργίου, και τα 13 παρεκκλήσια/ξωκκλήσια. Οι σπουδαιότεροι από ιστορικής άποψης ναοί είναι αυτοί της Παναγίας της Θεοτόκου και του Αγίου Ιακώβου. Ο ναός της Παναγίας της Θεοτόκου

είναι από τις σημαντικότερες εκκλησίες της Κύπρου, τόσο για την αρχιτεκτονική του, όσο και για τις εικόνες και τοιχογραφίες του. Είναι ένα από τα ωραιότερα και σπουδαιότερα δείγματα βυζαντινής τέχνης του νησιού μας. Κτίστηκε στα τέλη του 11ου αιώνα ως σταυροειδής ναός με τρούλο. Ο ναός διατηρεί μεγάλο μέρος των τοιχογραφιών του 12ου και 15ου αιώνα. Εντυπωσιακός είναι ο Παντοκράτορας που καλύπτει το εσωτερικό του θόλου. Μετά το 1974 οι Τούρκοι χρησιμοποιούν το ναό ως μουσείο. Μερικές από τις πρωτότυπες εικόνες έχουν κλαπεί από Τούρκους αρχαιοκάπηλους και στη θέση τους έχουν τοποθετηθεί αντίγραφα. Ο ναός του Αγίου Ιακώβου του Αδελφόθεου είναι βυζαντινού ρυθμού με φραγκικές επιδράσεις. Κτίστηκε

Σήμερα το εκκλησάκι του Αγίου Ιακώβου χρησιμοποιείται από τους Τούρκους σαν γραφείο τουρισμού Οι Τρικωμίτες πρόσφυγες έκτισαν στον προσφυγικό συνοικισμό Κόκκινες στη Λάρνακα πανομοιότυπο ναό του Αγίου Ιακώβου. Την ημέρα της γιορτής του γίνεται εσπερινός και μικρή πανήγυρη Τυχαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που έγιναν σε διάφορες περιοχές του χωριού μαρτυρούν πως η περιοχή κατοικήθηκε από τους προϊστορικούς χρόνους χωρίς διακοπή ίσαμε το 1974, όταν οι κάτοικοι εγκατέλειψαν βίαια το χωριό τους λόγω της τουρκικής εισβολής και κατοχής. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Σ. Χατζησάββα, στον Πλατύβουνο (1050750 π.χ.) και στην Καυκαλιά (470 -30 π.χ) δημιουργήθηκαν οι πρώτοι οικισμοί του Τρικώμου. Διάφορα αρχαία αντικείμενα που


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

είδαν το φως, ύστερα από παράνομες ανασκαφές από τυμβωρύχους, ή από τυχαία ανεύρεση τους, κατέληξαν άλλα στο Κυπριακό Μουσείο και άλλα σε ιδιωτικές συλλογές είτε κοσμούν τις προθήκες ξένων μουσείων ή πανεπιστημίων. Το Κυπριακό Μουσείο απέκτησε από έρευνες, αγορές ή κατασχέσεις 350 αντικείμενα που έχουν ως ένδειξη προέλευσης το Τρίκωμο. Δύο θαυμάσια αγάλματα, της Αφροδίτης (4ος αιώνας π.χ.) και η θεά του Τρικώμου (6ος αιώνας π.χ. ) εκτίθενται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Μ ε τ ι ασ χ ο λ ο ύ ν τ α ν κ υ ρ ί ω ς ο ι κ ά το ι κ ο ι ; Π ο ι α ή τ α ν τ α ή θ η, τ α έ θ ι μ α κ α ι ο ι π α ρα δ ώ σ ε ι ς τ ω ν Τ ρ ι κ ω μ ι τ ώ ν ; Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων του Τρικώμου ήταν η γεωργία, η κτηνοτροφία, η δενδροκαλλιέργεια, τα τεχνικά επαγγέλματα, το εμπόριο και οι επιστήμες. Η μεγαλύτερη ομάδα ήταν αυτή των γεωργών, κτηνοτρόφων και δενδροκαλλιεργητών. Παρήγαγαν σιτηρά, εσπεριδοειδή, λαχανικά, καπνά, βαμβάκι, λάδι και χαρούπια, και άλλα προϊόντα Το Τρίκωμο φημιζόταν ιδιαίτερα για τα ρόδια του, τα οποία εξάγονταν και σε άλλες χώρες. Στο χωριό επίσης υπήρχαν όλα τα τεχνικά επαγγέλματα όπως υποδηματοποιοί (σκαρπάρηδες), ράφτες, κου-

ρείς, ξυλουργοί, έμποροι σιδηρουργοί, οικοδόμοι, μηχανικοί, βοσκοί και άλλα. Με την πάροδο του χρόνου, οι νεότερες γενιές φοιτούσαν στο δημόσιο εξατάξιο γυμνάσιο Τρικώμου και αρκετοί ακολουθούσαν ανώτερες σπουδές στο εξωτερικό, ενώ οι υπόλοιποι εργάζονταν στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στην Αμμόχωστο και Λευκωσία. Επιπλέον, το Τρίκωμο φημιζόταν για την Αγγλική Σχολή που ίδρυσε ο αείμνηστος Γεώργιος Σεργίου το 1935. Απόφοιτοι της σχολής αυτής, από το Τρίκωμο και τα γύρω χωριά, στελέχωναν κυβερνητικές υπηρεσίες, τράπεζες, εμπορικές επιχειρήσεις και άλλους οργανισμούς. Η ομάδα αυτή συνέβαλε στην πνευματική και πολιτιστική ανάπτυξη της κοινότητας ως μέλη συλλόγων, συνδέσμων και άλλων οργανώσεων. Στο χωριό υπήρχε πλούσια πολιτιστική και θρησκευτική παράδοση, και οι κάτοικοι τηρούσαν τα ήθη, τις παραδόσεις και τις αξίες της ζωής. Γιόρταζαν μεγαλοπρεπώς τις μεγάλες θρησκευτικές εορτές όπως τα Χριστούγεννα, το Πάσχα, την Καθαρά Δευτέρα, τις Απόκριες, τον Κατακλυσμό, το δεκαπενταύγουστο, κ.ά. Γιόρταζαν επίσης με λαμπρότητα τις εθνικές επετείους κατά τις οποίες διοργανώνονταν από τα σχολεία και

45

οργανώσεις του Τρικώμου θεατρικές παραστάσεις, μουσικές βραδιές και άλλες εκδηλώσεις στους δύο κινηματογράφους του χωριού με τη συμμετοχή ολόκληρης της κοινότητας. Διοργανώνονταν επίσης παρελάσεις με τη συνοδεία της φιλαρμονικής ορχήστρας, ανθεστήρια, αθλητικές ημερίδες Τα δύο σωματεία του Τρικώμου, ο Νέος Αιών και η Αναγέννηση, διοργάνωναν ποδοσφαιρικές συναντήσεις, χοροεσπερίδες και άλλες δραστηριότητες. Υ π ά ρ χε ι κά τ ι γ ι α τ ο ο π ο ίο φ η μ ιζ ό τ α ν τ ο χ ω ρ ι ό σ ας ; Οι Τρικωμίτες φημίζονταν για την ευθύτητα τους και σε όλους ήταν γνωστή η φράση «κοφτά τζιαι Τρικωμίτικα». Όταν κάποιος προκαλούσε κάποιον άλλο επίμονα και τον θύμωνε, τότε αυτός του απαντούσε λέγοντας «σιώπα γιατί θα σου πω το Τρικωμίτικο». Το Τρίκωμο είναι επίσης γνωστό ως η γενέτειρα του στρατηγού Γεώργιου Γρίβα-Διγενή, και του σπουδαίου αρχαιολόγου Βάσου Καραγιώργη κι άλλων επιφανών ανδρών. Το σωματείο «Νέος Αιών Τρικώμου» που ιδρύθηκε το 1900 είναι ένα από τα αρχαιότερα σωματεία της νήσου, ενώ το 1940 ιδρύθηκε ο “Σύλλογος Αναγέννησις Τρικώμου” Τα δύο Σωματεία


46

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ καλή κατάσταση είναι αυτή της Παναγίας της Θεοτόκου, η οποία λειτουργεί σαν μουσείο. Στο κέντρο του χωριού οι Τούρκοι ανήγειραν ένα τεράστιο τζαμί με δύο μιναρέδες. Στα υπόλοιπα σπίτια και κτίρια υπήρχαν έντονα τα σημάδια της φθοράς του χρόνου.

ανέπτυξαν πλούσια εθνική πνευματική, αθλητική και πολιτιστική δράση. Υ π άρ χε ι κ ά π ο ι ο ς θ ρ ύ λ ο ς, η ά λ λα ισ το ρι κά γεγο ν ό τα τα ο πο ία δ ιαδρ αμ α τ ι στ ή κ α ν σ τ ο Τρ ί κ ω μ ο ; Π ε ί τ ε μ α ς λ ί γ α λ ό γι α. Μια ιστορική φυσιογνωμία του Τρικώμου ήταν η Λίζα Μακλόχλαν, ή «Κοκόνα Λίζα» όπως την αποκαλούσαν οι Τρικωμίτες, απόγονος μιας από τις σημαντικότερες αριστοκρατικές οικογένειες της Γαλλίας του 18ου αιώνα. Η Κοκόνα Λίζα, αφού παντρεύτηκε στη Λάρνακα, εγκαταστάθηκε με τον σύζυγο της, γύρω στο 1860 στο Τρίκωμο για να διαχειρίζονται τα κτήματα που είχε ο παππούς της στο χωριό. Με την πάροδο του χρόνου, η Κοκόνα Λίζα δέθηκε με τους κατοίκους του χωριού και ήταν πολύ αγαπητή διότι προσέφερε βοήθεια, συμβουλές και ιατρική περίθαλψη σε όσους είχαν ανάγκη, ενώ πολλές φορές τους προστάτευε, με την προξενική της ιδιότητα, από τους Τούρκους κατακτητές. Ένα άλλο ιστορικό πρόσωπο ήταν ο καλόγηρος Ιωαννίκιος, από τον Άγιο Ηλία, ο οποίος μετά την επιστροφή του από την Ελλάδα το 1828, όπου συμμετείχε στην Ελληνική Επανάσταση, προσπάθησε να οργανώσει τους κατοίκους της περιοχής με έδρα

του το Τρίκωμο για να εξεγερθούν εναντίον των Τούρκων. Δυστυχώς, όμως οι ενέργειες του προδόθηκαν στους Τούρκους και μετά από συμπλοκές, συνελήφθηκε, βασανίστηκε και εκτελέστηκε.. Γενικά, το Τρίκωμο και οι κάτοικοι του, έδωσαν πάντοτε το παρών τους στους αγώνες της Κύπρου για την ελευθερία από τους ξένους κατακτητές. Αρκετοί Τρικωμίτες έλαβαν μέρος εθελοντικά στην Ελληνική Επανάσταση, στους δύο παγκοσμίους πολέμους και στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959. Βαρύ ήταν ακόμα το τίμημα των κατοίκων κατά την Τουρκική εισβολή, με αρκετούς νεκρούς και αγνοούμενους. Π ο ι α ε ί ν α ι η κ α τά σ τ α σ η το υ χ ω ρι ο ύ 36 χ ρ όν ι α μ ε τ ά τ η Τ ού ρ κ ι κ η Ε ι σβ ο λή τ ο υ Ι ο υ λ ί ο υ τ ο υ 1 9 7 4; Π ο ι α η δ ρ α σ τ η ρ ι ο π ο ί η ση σ α ς ως Κ οι ν οτ ι κ ή Αρ χ ή α λ λά κα ι τ α δ ια β ή μ α τ α σα ς ως σ ε σ χ έ σ η μ ε τ ο ν α γ ώ ν α τη ς ε π ι σ τ ρο φ ής ; Μετά την Τουρκική εισβολή εγκαταστάθηκαν στο Τρίκωμο οι Τουρκοκύπριοι που έμεναν στη Λάρνακα. Μετά το «άνοιγμα» του οδοφράγματος και τη μετάβαση μας στο χωριό, διαπιστώσαμε ότι οι Τούρκοι έχουν λεηλατήσει όλες τις εκκλησίες μας και το κοιμητήριο, ενώ τρία από τα παρεκκλήσια μας έχουν κατεδαφιστεί. Η μόνη εκκλησία που διατηρείται σε

Μετά την απόρριψη του σχεδίου Ανάν το 2004, παρατηρείται μεγάλη οικοδομική ανάπτυξη, με την ανέγερση εξοχικών επαύλεων και οικιστικών συγκροτημάτων σε όλο το μήκος του παραλιακού μετώπου, από τη Χάραυτη, το Τρικάζι μέχρι και το Μπογάζι. Επίσης άρχισαν σταδιακά να επιδιορθώνονται κάποια σπίτια, σωματεία και δημόσια κτίρια, και στη θέση παλιών σπιτιών αναγείρονται καινούργια. Το Τρίκωμο αποτελεί διοικητικό κέντρο, με όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες. Το Κοινοτικό Συμβούλιο ανέπτυξε μια έντονη δραστηριότητα, με σκοπό την καταγραφή, διατήρηση και προβολή της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Αυτό γίνεται μέσω της έκδοσης ημερολογίων τοίχου με θεματικές ενότητες που διανέμεται στους Τρικωμίτες στην Κύπρο και στη διασπορά, σε πρεσβείες και αλλού. Προχωρήσαμε επίσης στη δημιουργία ιστοσελίδας, ως ένα μέσο προβολής του προβλήματός μας και επικοινωνίας (www.trikomo.org). Διοργανώσαμε μια σειρά από διαλέξεις για το περιουσιακό ζήτημα και ενημερώσαμε τους Τρικωμίτες και άλλους εκτοπισμένους για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων μας με προσφυγές στο ΕΔΑΔ. Σε συλλογικό επίπεδο, μαζί με άλλους φορείς, έγιναν επαφές με την Κυβέρνηση και όλα τα κόμματα, καθώς και με τους πρέσβεις των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για προώθηση των αιτημάτων των εκτοπισμένων και τη διεκδίκηση του δικαιώματος επιστροφής στις εστίες μας.


ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ • τεύχος 30 • Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011

47

Επίσης, μέσα από διάφορες εκδηλώσεις που γίνονται σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Τρικωμιτών και τα Σωματεία μας, επιδιώκεται η διατήρηση της μνήμης, η δημιουργία κοινωνικής συνοχής και η ενδυνάμωση του φρονήματος για αγώνα μέχρι την επιστροφή στα σπίτια και τις περιουσίες μας. Τον περασμένο Μάιο διοργανώσαμε στην Αθήνα, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Τρικωμιτών Αθήνας και με τη βοήθεια της Κυπριακής Πρεσβείας και της Ομοσπονδίας Κυπρίων Ελλάδος, έκθεση σκίτσου και φωτογραφίας με θέμα «Αναμνήσεις από το Τρίκωμο». Η εκδήλωση έφερε κοντά τους Τρικωμίτες που διαμένουν στην Ελλάδα και ξύπνησε μέσα τους μνήμες για το κατεχόμενο χωριό μας. Η έκθεση αυτή θα διοργανωθεί το Νοέμβριο στην Κύπρο και μετέπειτα στη Μεγάλη Βρετανία από τον εκεί Σύνδεσμο Τρικωμιτών. Περαιτέρω, στις αρχές Ιουλίου διορ-

γανώθηκε η θεατρική παράσταση του έργου «Το Ζώδκιον»,εμπνευσμένο από τη ζωή και τη δράση της Κοκόνας Λίζας και του καλόγηρου Ιωαννίκιου. Το έργο έγραψε η Δέσπω Κόνιζου – Λοϊζιά, και ανέβασε επί σκηνής η θεατρική ομάδα Κατωκοπιάς.

Ο αγώνας και οι ενέργειες μας θα συνεχιστούν μέχρι να πετύχουμε την απελευθέρωση της πατρίδας μας από τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής. Προς αυτή την κατεύθυνση χρειάζεται ενότητα στους στόχους και επιδιώξεις, ηγεσίας και λαού.

ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΩΝ ΔΗΜΩΝ Δήμος Αμμοχώστου Tην καθιερωμένη κοπή της βασιλόπιτας προγραμματίζει ο Δήμος Aμμοχώστου. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 5 Iανουαρίου 2011 και ώρα 12:00 μ.μ στα γραφεία του Δήμου. Δήμος Κερύνειας Στις 9 Iανουαρίου 2011 και ώρα 15:30 μ.μ προγραμματίζει την κοπή της βασιλόπιτας για τους δημότες του ο Δήμος Κερύνειας. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον Iερό Ναό Aποστόλου Aνδρέου στο Πλατύ Αγλατζιάς. Δήμος Μόρφου Αρκετές εκδηλώσεις προγραμματίζει για τους δημότες του ο Δήμος Μόρφου: • Στις 28 Δεκεμβρίου 2010 θα πραγματοποιηθεί παιδική χριστουγεννιάτικη εκδήλωση στο πολιτιστικό κέντρο αγίου Δομετίου στη Λευκωσία. Η εκδήλωση θα αρχίσει στις 18:30 μ.μ. • Στις 30 Δεκεμβρίου 2010 θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη παιδική χριστουγεννιάτικη εκδήλωση στη Λεμεσό, στο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Πάνω Πολεμιδιών. Η εκδήλωση θα αρχίσει στις 19:00 μ.μ. • Στις 8 ιανουαρίου 2011, αντιπροσωπεία του Δήμου θα πραγματοποιήσει τη δεύτερη επίσκεψή της σε ευαγή ιδρύματα της Λευκωσίας.

Δήμος Καραβά Αρκετές και οι εκδηλώσεις του Δήμου Καραβά: • Στις 4 ιανουαρίου 2011 ο Δήμος θα απονείμει χορηγίες του ταμείου χορηγιών του Δήμου προς τους άριστους Καραβιώτες μαθητές. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο οίκημα του Πολιτιστικού ιδρύματος Καραβά στις 19:00. • Στις 6 ιανουαρίου 2011 θα πραγματοποιηθεί η πρώτη εορταστική εκδήλωση του Δήμου στο ξενοδοχείο αρσινόη στη Λεμεσό. • Στις 9 ιανουαρίου 2011 ο Δήμος θα πραγματοποιήσει τη δεύτερη εορταστική του εκδήλωση, στη Λευκωσία στο οίκημα του Πολιτιστικού ιδρύματος Καραβά στο Στρόβολο. Ώρα έναρξης 11:00 π.μ. Δήμος Λαπήθου Εκδηλώσεις με την ευκαιρία των γιορτών προγραμματίζει και ο Δήμος Λαπήθου: • Στις 28 Δεκεμβρίου 2010 και ώρα 19:30 μ.μ ο Δήμος Λαπήθου σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Ίδρυμα Λαπήθου θα απονείμει υποτροφίες σε πρωτοετής φοιτητές Λαπηθιώτες. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων των κεντρικών γραφείων της τράπεζας Κύπρου στη Λευκωσία και θα ακολουθήσει δεξίωση και καλλιτεχνικό πρόγραμμα. • Στις 9 Ιανουαρίου 2011 ο Δήμος και το προσφυγικό σωματείο “Η Λάπηθος” διοργανώνουν την καθιερωμένη κοπή της βασιλόπιτας. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα εκδηλώσεων “Χαρίδειο” στη χοιροκιτία στις 15:30 μ.μ. ενώ θα υπάρχει μουσικοχορευτικό πρόγραμμα και δώρα για όλα τα παιδιά.


48

Δεκέμβριος 2010 - Ιανουάριος 2011 • τεύχος 30 • ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΛΟΪΖΟΥ ΜΙΧΑΗΛ

Τουρκική Δωρεά στη ΔΕΑ Σε μια κίνηση που προκάλεσε διφορούμενες αντιδράσεις, η Τουρκική κυβέρνηση προχώρησε σε δωρεά ύψους 50.000 δολαρίων προς τη Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ). Η ΔΕΑ με ανακοίνωσή της εξέφρασε τις ευχαριστίες της προς την Τουρκική κυβέρνηση συμπληρώνοντας ότι η δωρεά συγκαταλέγεται στη διεθνή στήριξη προς την επιτροπή για να συνεχίσει το έργο της εκταφής και ταυτοποίησης των λειψάνων αγνοουμένων. «Χάρη σε αυτή την υποστή-

ριξη, η ΔΕΑ μπορεί να συνεχίσει τις προσπάθειες της για τον εντοπισμό όσο το δυνατό περισσότερων λειψάνων, έτσι να δοθεί ένα τέλος στην τραγωδία η οποία έχει επηρεάσει τόσες πολλές οικογένειες στο νησί για τόσα πολλά χρόνια», συμπληρώνει η ανακοίνωση ενώ ενημερώνει για το μέχρι σήμερα επιτελεθέν έργο το οποίο συνοψίζεται στην εκταφή λειψάνων πέραν των 750 προσώπων εκ των οποίων 260 έχουν επιστραφεί στις οικογένειές τους για να ταφούν.

Ούτε Χριστούγεννα δεν σεβάστηκαν

Τουρκικές επενδύσεις στο Βαρώσι Η άλωση των κατεχομένων μας με τον οικοδομικό οργασμό που έχουν εμφανίσει το τελευταίο διάστημα οι κατοχικές αρχές δεν έχει τέλος. Πρόσφατα βρέθηκε στα κατεχόμενα αντιπροσωπεία του Τουρκικού συνδέσμου επενδύσεων με στόχο τη μελέτη επενδυτικών ευκαιριών στο Βαρώσι. Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας Τουρ -

γκούτ Γκιούρ ανέφερε ότι στόχος είναι τα κατεχόμενα να προσελκύουν δύο εκατομμύρια τουρίστες το χρόνο και για το σκοπό αυτό προσανατολίζονται στην ανέγερση ξενοδοχειακών συγκροτημάτων στα Βαρώσια χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει εάν στα σχέδιά τους συμπεριλαμβάνεται και η περίκλειστη πόλη.

Σε νέα απρόκλητη πράξη που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ιεροσυλία προέβησαν οι κατοχικές αρχές. Ανήμερα των Χριστουγέννων και ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη ο όρθρος στον κατεχόμενο ιερό Ναό του Αγίου Συνεσίου στο Ριζοκάρπασο τον οποίο παρακολουθούσαν εγκλωβισμένοι μας και συγγενείς τους που μετέβησαν στο Ριζοκάρπασο από τις ελεύθερες περιοχές, οι κατοχικές αρχές εισέβαλαν στο ναό, διέκοψαν την λειτουργία και ανάγκασαν τον ιερέα και τους πιστούς να εγκαταλείψουν τον χώρο, με το πρόσχημα ότι δεν έλαβαν τις απαραίτητες άδειες να τελέσουν τη θεία λειτουργία. Τη νέα αυτή αδιανότητη πρόκληση των Τούρκων καταδίκασε σύσσωμη η πολιτική και εκκλησιαστική ηγεσία ενώ ήδη έγιναν διαβήματα στο εξωτερικό για καταγγελία της Τουρκίας και των εντεταλμένων της. Για άλλη μια φορά λοιπόν ο Αττίλας επιδεικνύει το πραγματικό του πρόσωπο που πάσχει από έλλειψη σεβασμού και κάθε έννοια πολιτισμού. Αυτή είναι η Τουρκία που σαρρώνει τα διεθνή σαλόνια προβάλλοντας τον δήθεν πολιτισμένο της χαρακτήρα και που ζητά τη συγκατάθεσή μας για να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση...


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.