Haal de wereld binnen: auteurslezingen van literair vertalers

HAAL DE WERELD

BINNEN AUTEURSLEZINGEN VAN LITERAIRE VERTALERS

INHOUD

HET WOORD IS AAN DE LITERAIRE VERTALER

3

INTERVIEW PATRICK LATEUR

4

PATRICK LATEUR GRIEKS, LATIJN EN ITALIAANS

6

HILDE KETELEER DUITS EN FRANS

7

JOS VOS JAPANS

8

IANNIS GOERLANDT DUITS EN ENGELS

9

KATELIJNE DE VUYST ENGELS, SPAANS EN NIEUWGRIEKS

10

JAN DE MEYER CHINEES

11

GREET PAUWELIJN POOLS EN ENGELS

12

LIES LAVRIJSEN ENGELS, FRANS EN ITALIAANS

13

INTERVIEW ELS SNICK

14

ELS SNICK DUITS

16

GUY POSSON FRANS EN SPAANS

17

STEFAAN VAN DEN BREMT FRANS, SPAANS EN DUITS

18

MARIJKE ARIJS FRANS EN SPAANS

19

INTERVIEW LUK VAN HAUTE

20

LUK VAN HAUTE JAPANS

22

KATRIEN VANDENBERGHE FRANS

23

JORIS IVEN ENGELS

24

ERIK DE SMEDT DUITS

25

BART VONCK FRANS, SPAANS EN PORTUGEES

26

FRANK ALBERS ENGELS

27

INFORMATIE GESUBSIDIEERDE AUTEURSLEZINGEN COLOFON

28 29

2

HET WOORD IS AAN DE LITERAIRE VERTALER

‘Translators are the shadow heroes of literature, the often forgotten instruments that make it possible for different cultures to talk to one another, who have enabled us to understand that we all, from every part of the world, live in one world.’

Dit verbluffend staaltje empathie vloeide uit de pen van Paul Auster en schetst treffender dan ik het zelf kan verwoorden het belang van vertalers. Zonder hen zou voor het gros van de lezers de schatkamer van de literatuur ophouden aan de landsgrenzen.

Vertalers zijn de bewakers van culturele dialoog en vandaag meer dan ooit de noodzakelijke bruggenbouwers voor een tolerante, open en leergierige samenleving. Een maatschappij waar ontdekking en verkenning, andere meningen en opinies geen bedreiging vormen, maar kansen bieden.

Vertalers – zo vertellen befaamde schrijvers – zijn vaak ook hun allerbeste lezers. Ze wijzen hen op fouten of onnauwkeurigheden en ontrafelen betekenis die voor hen zelf tussen de regels sluimerde. Vertalers zijn schrijvers die een tekst nieuw leven en nieuwe betekenis inblazen.

Kortom – vertalers zijn mensen om te koesteren.

Dankzij de gesubsidieerde auteurslezingen van het Vlaams Fonds voor de Letteren kan je literaire vertalers nu ook in huis halen en zelf ontdekken hoe ze bevlogen en begeesterd inzicht geven in het werk van grootmeesters als Homerus, Murakami, David Foster Wallace, Emile Verhaeren, Juli Zeh, Emmanuel Carrère, Joseph Roth of Patrick Modiano. Daarnaast krijg je een unieke inkijk in hun vertalersdilemma’s, -trucs en vondsten en dus – en passant – ook een beetje in henzelf.

Met vertalers haal je twee auteurs binnen voor de prijs van één, maar vooral verhalen van de grote wereld buiten het Nederlands.

Deze brochure wil organisatoren inspireren om vertalers uit alle mogelijke wereldtalen en verschillende genres een forum te geven. Geloof me vrij, ze zullen u niet ontgoochelen. Ze brengen rijkdom en diversiteit. Gun het uzelf.

Koen Van Bockstal Directeur Vlaams Fonds voor de Letteren

3

© Mirjam Devriendt

Hoe is uw carrière als literair vertaler begonnen?

Eigenlijk een beetje uit ongenoegen. Ik stelde vast dat veel vertalingen van Griekse en Latijnse werken ofwel niet bestonden, ofwel gedateerd waren. Het Pervigilium Veneris was een van die gedateerde vertalingen en dat onbekend werkje verdiende een nieuwe aanpak. Nadien volgde de rest, veelal eigen projecten, soms ook in opdracht.

Patrick Lateur VERTAALT UIT HET LATIJN, GRIEKS EN ITALIAANS gemotiveerd, zowel volwassenen als jongeren.

Ik merk dat leerlingen - wat men van hen ook beweert - gewoonweg honger hebben. Daarnaast is het publiek een klankbord dat me kan vertellen of bepaalde vertalingen werken, niet alleen op papier, maar ook als ze worden voorgelezen.

Is het voor vertalers niet extra moeilijk om klassieke talen te vertalen?

Het feit dat oude teksten van meer dan tweeHoe gaat u om met de eenzaamheid van uw duizend jaar geleden iets te zeggen hebben voor job als vertaler? de moderne mens vind ik heel intrigerend. En Ik heb lesgeven en vertahet achterhalen van wat len lang gecombineerd, die oude heren (en die maar op termijn was dat paar dames) van toen te EEN VERTALER IS niet meer te doen omdat zeggen hadden, geeft mij EEN PONTIFEX het schrijfwerk te veel enorm veel voldoening. tijd in beslag nam. DaarOm dat te doen moet OF BRUGGENBOUWER. door heb ik – met pijn in je je volledig kunnen HIJ LEGT BRUGGEN het hart – besloten om inleven in de tekst TUSSEN TOEN EN NU, van vertalen mijn priorien je goed realiseren teit te maken. Toch voel wat de auteur wil HIER EN ELDERS ik me nu nog steeds leerzeggen. Het grootste kracht, omdat ik vertalen probleem is dat ik ook zie als een vorm van bijvoorbeeld Homeros doorgeven. In dat opzicht omschrijf ik een vertaniet kan opbellen om hem te vragen naar ler graag als een pontifex of bruggenbouwer. Hij zijn achterliggende gedachte. Vertalers van legt bruggen tussen toen en nu, hier en elders. hedendaagse auteurs kunnen bij problemen gemakkelijk contact opnemen met de auteur van Is het vanuit uw ervaring als leerkracht dat u de brontekst, maar dat geluk heb ik niet. Wat me nu nog steeds graag lezingen geeft? dan wel helpt zijn Engelse, Franse, Italiaanse en Inderdaad, ik heb mezelf altijd als een Duitse vertalingen. Zij helpen me indirect om een schoolmeester beschouwd. Het publiek is steeds virtueel gesprek te voeren met de oude schrijvers.

4

Welke auteur vertaalt u het liefst?

Ik vertaal altijd het liefst het boek waar ik op dat moment mee bezig ben, en momenteel is dat Homeros’ Odyssee.

De auteurs die ik voordien heb vertaald, zoals Pindaros, Da Vinci of een Michelangelo, blijven me uiteraard heel dierbaar.

Maar Homeros ligt me ook het nauwst aan het hart omdat ik met hem door mag dringen tot het begin van de Europese literatuur.

naast de ‘ars’ of techniek. Wat er in jou zit kan dus ook naar buiten komen door te oefenen.

Wat is de grootste uitdaging van het beroep van literair vertaler?

Aangezien ik vooral bezig ben met poëzie, ligt de grootste uitdaging voor mij in het zoeken naar de juiste vorm. Momenteel ben ik nogal gerust in de vorm die ik aan mijn vertaPatrick Lateur en Fien Sabbe tijdens de uitreiking van de Vlaamse Cultuurprijs voor de Letteren (Vertaling) in 2013. ling van de Odyssee geef. Ik ben het Homeros verplicht Hoe ziet u de toekomst van de literaire voor dezelfde vorm te kiezen als de Ilias, een vertaler? werk waarvoor ik erkenning heb gekregen. ZoIk denk dat er veel gewerkt moet geworden, wel de Ilias als de Odyssee zijn in hexameters want ik stel vast dat de actieve kennis van gecomponeerd, maar in het Nederlands werkt talen zich steeds meer beperkt tot Nederlands dat metrum niet. Je mag dus de vorm van het en Engels. De situatie is heel contradictorisch: origineel nooit zomaar overnemen. Het gaat er de wereld wordt alsmaar kleiner, maar de actienet om een oude tekst met zijn oude vorm om te ve kennis van meerdere talen gaat er niet op zetten in een nieuwe vorm in onze taal. vooruit. In dat opzicht zullen literaire vertalers meer mogen doen dan wat ze tot nu toe hebWat kenmerkt een goede vertaler? ben gedaan. De uitgevers moeten hen dus goed Een goede vertaler vertaalt de inhoud correct in soigneren. een goede vorm die aangepast is aan de eisen van de Nederlandse poëzie of proza. Hij moet daarvoor zelf voornamelijk zijn eigen literaire pen kunnen ontdekken. Als vertaler kan hij de goede vorm zoeken en de inhoud perfect weergeven, maar het literaire gewicht is de ultieme vereiste van een literair vertaler. Hij moet het Nederlands beheersen en de wendbaarheid en rijkdom van zijn eigen taal kunnen exploiteren.

Oefening baart ook kunst. Romeinen spraken van ‘ingenium’ of aangeboren kwaliteit en daar-

EEN VERTALER MOET HET NEDERLANDS BEHEERSEN EN DE WENDBAARHEID EN RIJKDOM VAN ZIJN EIGEN TAAL KUNNEN EXPLOITEREN

5

Patrick Lateur

© Mirjam Devriendt ©

IN ZIJN LEZINGEN behandelt Patrick Lateur het leven en werk van zijn geliefde Griekse, Latijnse en Italiaanse auteurs.

Ook geeft hij enkele verhelderende voorbeelden van zijn vertaalstrategie. Hij kan niet genoeg onderstrepen hoe belangrijk deze auteurs waren en blijven. Het werk dat zij achterlieten zijn sleutels tot de wortels van onze Europese cultuur.

VERTALEN VAN ALOUDE TEKSTEN IS GRAVEN IN DE WORTELGROND VAN ONZE BESCHAVING PATRICK LATEUR (1949) is classicus, auteur, redacteur van Kunsttijdschrift Vlaanderen en lid van de KANTL. Hij debuteerde op latere leeftijd met de dichtbundel Catacomben (1991), de Griekse bloemlezing Muze, zeg me... (1993) en de vertaling van het anonieme Pervigilium Veneris (1996).

Hij vertaalt uit het Grieks, Latijn en Italiaans. Voor zijn vertaling van Ilias van Homeros ontving hij in 2013 de Driejaarlijkse Cultuurprijs van de Vlaamse Gemeenschap voor Letteren – Vertalingen. Momenteel werkt hij aan een vertaling van Homeros’ Odyssee.

INFO & CONTACT • patrick.lateur@telenet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: GRIEKS, LATIJN EN ITALIAANS 6

PERVIGILIUM VENERIS EEN LENTELIED

Uitgeverij P, Leuven, 1996, 1ste, 2de en 3de druk

Het Pervigilium Veneris, een anoniem gedicht uit de vierde eeuw, bloeit als een late roos in het herfstlandschap van de antieke Latijnse poëzie. Centraal staat Venus, godin van de liefde, die in de lente de natuur weer tot leven brengt. Haar lentefeest is voor de dichter aanleiding tot een evocatie van de universele kracht van de liefde én een aangrijpende klacht over zijn eigen eenzaamheid. Het Pervigilium Veneris is een hymnische, jubelende lofzang op het beminnen.

HOMEROS

ILIAS. WROK IN TROJE

Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 2010

Achilles trekt zich na een twist met Agamemnon terug uit de strijd, maar als zijn vriend Patroklos sneuvelt, sluit hij zich weer aan bij het Griekse leger, neemt hij wraak en geeft uiteindelijk Hektors lijk terug aan de Trojaanse vorst Priamos.

Op de achtergrond van het strijdgewoel zijn er natuurlijk de goden, die hun machtsspel op de Olympos maar al te graag verbeeld zien door stervelingen die in Troje vechten op leven en dood. Een epos vol oorlog en heldenmoed, eerzucht en wraak, vriendschap en liefde.

Hilde Keteleer IN HAAR LEZINGEN laat Hilde Keteleer u kennismaken met de mogelijkheden en onmogelijkheden van literair vertalen.

Ze vergelijkt het vertalen van poëzie en proza, en ze toont hoe de vertaler toch veel vrijheid heeft binnen dat op het eerste gezicht zo dwingende keurslijf van originele inhoud en vorm. Aan de hand van praktijkvoorbeelden laat ze u zien hoe de vertaler een kameleon is die telkens weer in een andere wereld onderduikt en daar zelf rijker uit terugkomt.

BERNARD QUIRINY

VLEESETENDE VERHALEN Uitgeverij Voetnoot, 2011

Bernard Quiriny (1978) behoort tot de grootste talenten van de jonge generatie Franstalige Belgische auteurs. In zijn geraffineerde verhalen sluipt de verontrusting voortdurend binnen en ligt de fantastiek op de loer. Toch zijn ze in de eerste plaats een tactiel spel met de taal, de werkelijkheid en de literatuur. Quiriny stuurt de lezer door een licht surrealistisch labyrint, waarin die met plezier zal verdwalen.

De wereld van Borges, E.A. Poe en Kafka is nooit ver weg.

JULI ZEH NULTIJD

Ambo/Anthos uitgevers, 2013

Deze spannende psychologische roman speelt zich in het duikersmilieu af.

De Duitse succesauteur speelt een ingenieus spel met verschillende perspectieven, literaire motieven en ingewikkelde relaties.

Ze fileert zeer intelligent een generatie ‘wegduikers’ uit de stress van de hedendaagse westerse wereld, maar serveert haar maatschappijkritiek als een publieksvriendelijke brok spanning.

VERTALEN IS ZWOEGEN EN ZWETEN, MAAR VOORAL OOK SPANNENDE DINGEN DOEN EN SPELEN

HILDE KETELEER (1955) is auteur, docente literaire creatie en literair vertaalster uit het Duits en het Frans.

Ze was tien jaar redactrice van het literaire tijdschrift Deus ex Machina en was tot begin 2012 bestuurslid van de auteursvereniging PEN Vlaanderen.

‘Vertalen leerde mij schrijven’, zegt de auteur. De resultaten bleven niet uit: Keteleer publiceerde al meerdere dichtbundels en twee romans. Haar laatste roman Omheind verscheen in 2014. Ze vertaalde verschillende werken van de populaire Duitse auteur Juli Zeh.

INFO & CONTACT • hilde.keteleer@telenet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: DUITS EN FRANS 7

Jos Vos

JAPANSE LITERATUUR GAAT OVER DE VLUCHTIGHEID VAN AL HET AARDSE EN IS MELANCHOLISCH VAN TOON. TOCH IS DE JAPANSE HUMOR MIJ EVEN LIEF

JOS VOS (1960) studeerde Germaanse filologie in Leuven. In 1985 trad hij in het huwelijk met zijn Japanse vriendin en trok hij naar Japan, waar hij tien jaar lang Nederlands en Engels doceerde. Hierna verhuisde hij naar Oxford om er klassiek Japans bij te studeren, en literatuurvakken te doceren. In 1998 debuteerde hij met de roman In Kyoto. Sindsdien houdt hij zich vooral bezig met het vertalen van Japanse literatuur van voor de twintigste eeuw. Hij oogstte veel bewondering met de vertaling van de duizend jaar oude roman Het verhaal van Genji, waar hij zeven jaar aan werkte.

INFO & CONTACT • josmevos@hotmail.com • Doelgroep: volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTAAL: JAPANS 8

IN ZIJN LEZINGEN wil Jos Vos een breder lezerspubliek enthousiasmeren voor de rijke Japanse cultuur en literatuur.

Nochtans was hij voor zijn 25ste nauwelijks geïnteresseerd in Japan, maar dat alles veranderde toen hij naar Japan verhuisde.

De passie voor het land en zijn literatuur heeft hem sindsdien niet meer losgelaten. Zo is de vertaler gefascineerd door het buitengewone gevoel voor traditie dat als een rode draad door de Japanse literatuur loopt. Omdat de eerste sporen van die traditie al uit de zevende eeuw stammen, beschikten bijvoorbeeld de schrijvers uit de elfde eeuw over een enorme schat aan inheemse romances en gedichten die hen blijvend inspireerden. Bovendien konden ze hun hart ook ophalen aan de Chinese letteren. Weer zeshonderd jaar later werden de Chinese én de Japanse klassieken volop geparodieerd door auteurs als Basho en Saikaku (vaak met verrassend komisch effect). Maar ook in onze tijd heb je auteurs als Tanizaki en Kawabata, die met één voet in het historische verleden staan (en met de andere in een cocktailbar).

EEUWIGE REIZIGERS: EEN BLOEMLEZING VAN DE KLASSIEKE JAPANSE LITERATUUR Arbeiderspers, 2008

Uitvoerig overzicht van meer dan twaalf eeuwen Japanse poëzie, toneel, verhalend en autobiografisch proza, met speciale aandacht voor onder meer Het Hoofdkussenboek van Sei Shonagon, de reisdagboeken van Basho en de schelmenromans van Saikaku.

MURASAKI SHIKIBU HET VERHAAL VAN GENJI

Athenaeum - Polak & van Gennep, 2013

Eerste volledige Nederlandse vertaling van een van ’s werelds grootste romans, daterend uit de elfde eeuw. Het verhaal van Genji telt maar liefst 1.400 pagina’s waarin niet alleen de schitterende politieke carrière van de keizerszoon Genji wordt beschreven, maar ook zijn pijnlijke liefdesleven en zijn moeizame omgang met de adellijke dames die hem omringen.

Iannis Goerlandt IN ZIJN LEZINGEN gaat Iannis Goerlandt niet alleen in op het leven en werk van de auteurs die hij vertaalt, maar ook op de gehanteerde vertaalstrategie en de uitdagingen van interculturele transfer – steeds met het oog op de doelgroep.

Naast de literaire duizendpoot David Foster Wallace kunnen ook Arno Schmidt (vaak de Duitse James Joyce genoemd) Thomas Meinecke of de Canadese schrijfster Sheila Heti onderwerp van een lezing zijn. Een vertaalatelier behoort eveneens tot de mogelijkheden.

DAVID FOSTER WALLACE SUPERLEUK, MAAR VOORTAAN ZONDER MIJ

Meulenhoff, Amsterdam, 2009, 1ste, 2de en 3de druk

Dit literaire essay is het verslag van een luxecruise die de auteur maakte in de Caraïben. Met oog voor detail beschrijft Wallace wat hij heeft gehoord, gezien, geroken en geproefd.

Door zijn scherpe observatievermogen wordt dit geestige bericht uit de microkosmos van een drijvend amusementspark tot een doorlichting van de Amerikaanse samenleving. Het behoort tot Wallace’ meest gelezen werken.

DAVID FOSTER WALLACE DE BLEKE KONING

Meulenhoff, Amsterdam, 2014 Covertaling met Daniël Rovers

Deze roman was nog niet voltooid toen de auteur in 2008 uit het leven stapte, maar werd door zijn redacteur Michael Pietsch met zorg en liefde samengesteld uit stapels nagelaten notities. Het is een originele, hilarische en onverschrokken roman, die de grote levensvragen aansnijdt met rake observaties en gevoel voor medemenselijkheid. De roman speelt zich af in en rond een belastingkantoor in Peoria, Illinois, waar we kennismaken met verschillende personages die worstelen met het afstompende werk. Hun angsten, bekommernissen en voorgeschiedenis vormen de kern van deze literaire krachttoer.

SOMS IS ER WINST, SOMS DUIK JE IN DE RODE CIJFERS. MAAR EERDER DAN BOEKHOUDEN IS VERTALEN VOOR MIJ ‘BOEKHOEDEN’: HET OPROEPEN VAN DE GEEST VAN HET OORSPRONKELIJKE WERK IN EEN ANDERE TAAL

IANNIS GOERLANDT (1980) is vertaler, literatuurwetenschapper en redacteur van het literaire tijdschrift nY. In 2006 promoveerde hij op een proefschrift over het utopische proza van Arno Schmidt (Schulen zur Allegorie, 2008). Naast tal van korte verhalen vertaalde hij boeken van David Foster Wallace en Sheila Heti, alsook twee wetenschappelijke studies over de Shoah. Voor nY en het Expertisecentrum Literair Vertalen begeleidde hij meermaals jong vertaaltalent. Momenteel werkt hij in duo aan de vertaling van Wallace’ Brief Interviews with Hideous Men.

INFO & CONTACT • iannis@donderkast.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: DUITS EN ENGELS 9

Katelijne De Vuyst IN HAAR LEZINGEN gaat Katelijne De Vuyst dieper in op het bijzondere aan de werken die ze vertaalt. Zo schreef de Franstalige Vlaamse auteur Georges Eekhoud met Escal-Vigor een verhaal waarin, voor het eerst in de westerse moderne literatuur, homoseksualiteit op een onverbloemd positieve manier aan bod komt. Tegelijkertijd handelt de symbolische roman over de strijd tussen goed en kwaad en hoe weinig er nodig is om de utopie in gruwel te laten omslaan.

De rode halsband situeert De Vuyst in het oeuvre van Jean-Christophe Rufin en in het ruime kader van de Eerste Wereldoorlog. Er wordt stilgestaan bij de rol die dieren er speelden, en bij het Oostelijke Front dat bij ons weinig bekend is. Daarnaast komen ook de stijl van de auteur, de vertaalproblemen en hun oplossing aan bod.

MIJN AFWIJKING? EEN VERSLAVING AAN VERTALING! KATELIJNE DE VUYST (1958) studeerde Romaanse filologie aan de UGent. Sinds twintig jaar vertaalt ze romans uit het Frans en poëzie uit het Frans, Engels en Nieuwgrieks.

Ze publiceerde al werk van onder meer Anne Sexton, Mina Loy, Patti Smith, Stevie Smith, Emmanuel Carrère en Barbey d’Aurevilly. Ze is de vaste vertaler van Olivier Rolin.

Verder maakt ze deel uit van het Passa Porta Vertalerscollectief en van de redactie van de Poëziekrant.

In 2013 ontving ze samen met auteur Emmanuel Carrère en co-vertaler Katrien Vandenberghe de Europese Literatuurprijs voor Limonov.

INFO & CONTACT • katelijnedevuyst@skynet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: ENGELS, SPAANS EN NIEUWGRIEKS 10

GEORGES EEKHOUD ESCAL-VIGOR IJzer, 2014

Na twintig jaar afwezigheid keert dijkgraaf Henry de Kehlmark terug naar het Escal-Vigor. Hij geeft een groot feest waarop alle bewoners worden uitgenodigd, en maakt er kennis met Claudie. Zij heeft haar zinnen gezet op de graaf en droomt ervan gravin te worden, maar hijzelf heeft alleen oog voor haar broertje Guido. Tussen beide jongemannen bloeit een diepe liefde open. Een liefde die hen niet gegund wordt.

JEAN-CHRISTOPHE RUFIN DE RODE HALSBAND De Bezige Bij, 2014

Zomer 1919. In het Franse stadje Berry wordt een oorlogsheld als enige gevangengehouden in een verlaten kazerne. Een jonge onderzoeksrechter komt hem ondervragen over zijn onbegrijpelijke misdaad, maar kan men na de oorlog nog wel oordelen over goed en kwaad? Waarom weigert de gevangene verzachtende omstandigheden in te roepen?

Jan De Meyer IN ZIJN LEZINGEN gaat Jan De Meyer graag in op thema’s als het taoïsme, de Chinese geschiedenis, de materiële cultuur en de typisch Chinese humor. Hij is niet alleen een kenner van Chinese literatuur, maar ook van de bredere, vaak onbekende Chinese cultuur. Het liefste praat hij over alles wat ingaat tegen de mainstream: kritische schrijvers en denkers uit het heden en verleden, filosofische anarchisten, machtsweigeraars en kluizenaars.

Uiteraard komen ook zijn persoonlijke ervaringen met het vertalen van Chinese literatuur aan bod. De grootste uitdagingen liggen voor hem bij het vertalen van (zowel moderne als klassieke) poëzie. Hij brengt zijn lezing met de nodige scheut (Chinese) humor.

WUNENGZI

NIETSKUNNER. HET TAOÏSME EN DE BEVRIJDING VAN DE GEEST Amsterdam Uitgeverij Augustus, 2011

Wunengzi is een klassiek taoïstisch werk uit de negende eeuw. Het werd geschreven tijdens de laatste jaren van de Tang-dynastie en heeft een anarchistische ondertoon.

Het schopt tegen de fundamenten van de Chinese cultuur en samenleving en pleit voor de terugkeer naar een natuurlijke levenshouding, bevrijd van de terreur van berekening en begeerte, bevrijd van alle conventies, zelfs die van de taal.

YU HUA BROERS

De Geus, 2012

Epische en provocerende schelmenroman over de laatste veertig jaar Chinese geschiedenis. Het verhaal van de gezworen broers Kaalkop Li en Song Gang begint tijdens de Culturele Revolutie, een tijd van ongebreideld geweld en politieke waanzin, en eindigt in een heden van materialisme en extreme geldzucht. De gewetenloze Kaalkop Li verkoopt alles wat hij kan en wordt rijk. De brave Song Gang verkoopt zichzelf en eindigt op de treinrails. Even tragisch als hilarisch.

MIJN LEZINGEN ZIJN BEDOELD VOOR AL WIE EEN EERLIJK BEELD WIL KRIJGEN VAN VAAK MINDER BEKENDE FACETTEN VAN DE CHINESE CULTUUR, LITERATUUR EN LEVENSBESCHOUWINGEN

JAN DE MEYER (1961) studeerde sinologie aan de universiteiten van Gent en Shanghai. Hij promoveerde in 1992 op een proefschrift over de politieke filosofie van de middeleeuwse Chinese dichter Luo Yin. In 1995 stichtte hij samen met twee ex-studenten Het trage vuur, een tijdschrift voor Chinese literatuur in Nederlandse vertaling, dat tot eind 2009 zou bestaan. Jan De Meyer vertaalt al 25 jaar Chinese poëzie en proza, zowel klassiek als modern. Hij vertaalde onder meer Yu Jian, Yu Hua en de Nobelprijswinnaar Mo Yan.

INFO & CONTACT

• janmeyer61@hotmail.com • Doelgroep: volwassenen • Duur: 1 à 2 uur

BRONTAAL: CHINEES 11

& EREN KIND SSENEN A VOLW

Greet Pauwelijn IN HAAR LEZINGEN neemt vertaalster en uitgeefster Greet Pauwelijn het publiek mee op een reis rond de wereld, met haltplaatsen in Polen en Nieuw-Zeeland. Ze vertelt over haar leesverslaving en passie voor Polen en de Poolse literatuur, en hoe die haar ertoe hebben gebracht om literair vertaler en uiteindelijk ook uitgeefster te worden.

Bij lezingen voor scholen krijgen leerkrachten ter voorbereiding een korte opdracht toegestuurd. Elke groep mag na de lezing een boek kiezen dat door Greet Pauwelijn is vertaald. Achteraf ontvangen ze een samenvatting van alle kinderboeken die tijdens de lezing werden vermeld. Indien gewenst kan de lezing ook in het Engels worden gehouden.

MIJN PASSIE VOOR POLEN LEIDDE TOT EEN LITERAIRE REIS NAAR DE ANDERE KANT VAN DE WERELD

Voor GREET PAUWELIJN (1972) in 2009 naar Nieuw-Zeeland emigreerde, werkte ze als literair vertaalster en docente Pools aan diverse Vlaamse hogescholen. Vanuit haar nieuwe ankerplaats richtte ze in 2012 uitgeverij Book Island op, gespecialiseerd in Europese prentenboeken in Nederlandse en Engelse vertaling. De meeste vertalingen doet ze nog steeds vanuit het Pools.

Greet Pauwelijn is dan ook een vurig pleitbezorgster van de beloftevolle nieuwe lichting Poolse kinderauteurs en –illustratoren.

INFO & CONTACT • greet@bookisland.co.nz • Doelgroep: lagere scholen (vanaf derde leerjaar) en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: POOLS EN ENGELS 12

ARTUR DOMOSŁAWSKI KAPUŚCIŃSKI: NON - FICTIE De Geus, 2013

Ryszard Kapuściński (1932-2007) versloeg oorlogen, staatsgrepen en revoluties in Afrika, Azië en LatijnsAmerika. Hij verwierf wereldfaam met boeken als De keizer en Nog een dag. Generaties schrijvers en journalisten zijn aan hem schatplichtig. Vriend en pupil Artur Domosławski schrijft met integriteit en bewondering over de man die werd uitgeroepen tot Journalist van de Twintigste Eeuw, maar zwengelt ook een debat aan over de rol van journalistiek en de smalle grens tussen waarheid en fictie.

DANIEL EN ALEKSANDRA MIZIELIŃSKI D.E.S.I.G.N.

Book Island, 2013

D.E.S.I.G.N. brengt een overzicht van de meest inspirerende meubels, lampen en andere huisraad van de afgelopen 150 jaar. Sommige voorwerpen zijn klassiek van ontwerp, andere zijn knettergek. Allemaal zijn ze bedacht door beroemde ontwerpers. Het boek staat boordevol weetjes over de ontwerpers en hun werk, het materiaal waarvan het voorwerp is gemaakt en de toepassingen ervan. De kleurrijke illustraties maken het geheel luchtig en speels.

KINDEREN & JONGEREN

Lies Lavrijsen IN HAAR LEZINGEN vertrekt Lies Lavrijsen van de vaststelling dat kinderen en jongeren eigenlijk best veel boeken in vertaling lezen. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk? Wie beslist welke boeken vertaald worden?

Waarmee moet een vertaler allemaal rekening houden?

Aan de hand van een paar concrete voorbeelden gaat Lavrijsen dieper in op enkele kenmerken van jeugdboeken die een extra uitdaging vormen voor de vertaler, zoals humor en woordspelingen, rijm, het vertalen van ‘realia’ en de wisselwerking tussen woord en beeld. Tot slot krijgen de deelnemers zelf een fragment voorgeschoteld uit een boek waaraan de vertaalster op dat moment werkt.

JACQUELINE WILSON

HET VERHAAL VAN TRACY BEAKER Davidsfonds/De Fontein, 2005/2012

Tracy is 10 jaar en woont in een weeshuis.

Het liefst van al zou ze ooit in een echt huis wonen, met een echte familie, maar ze is zo levendig en fel dat veel mensen haar te druk vinden.

Zelfs in het weeshuis moet ze soms naar de stille kamer om rustig te worden na een woedeaanval. Toch heeft Tracy ook en gevoelige, verlegen kant, maar die durft ze niet altijd te laten zien.

SACI LLOYD

DAGBOEK VAN EEN KLOTEJAAR Manteau, 2011

Laura Brown is zestien. Ze woont in Londen en speelt in een rockband. De wereld waarin ze leeft wordt geteisterd door extreme droogte en stormen. Om de aarde leefbaar te houden beslist de overheid de CO2-uitstoot drastisch te verminderen. Bij elk gezin wordt een meter geplaatst waardoor de elektriciteit automatisch uitvalt als het verbruik te hoog is.

Plots moeten mensen keuzes maken.

EEN GOED JEUGDBOEK IS DUIZEND KEER LEUKER, MOEILIJKER ÉN BEVREDIGENDER OM TE VERTALEN DAN EEN MIDDELMATIG VOLWASSENENBOEK (GELOOF ME MAAR) LIES LAVRIJSEN (1978) genoot als kind al enorm van de woordspelletjes in de boeken van Anthony Horowitz.

De passie voor jeugdliteratuur heeft haar daarna niet meer verlaten. Kort nadat ze haar studies Romaanse Talen afgerond had, begon ze jeugdboeken te vertalen uit het Engels, Frans en Italiaans. Af en toe vertaalt ze ook voor volwassenen, maar kinder- en jeugdboeken blijven haar grote liefde.

Van Ish Ait Hamou over de meertalige O Mundo-boekjes van Stichting Lezen tot het grote treinenboek van Mattias De Leeuw: bij iedere vertaling brengt deze getalenteerde vertaalster een andere wereld tot leven.

INFO & CONTACT • lieslavrijsen@hotmail.com • Doelgroep: 10-18 jaar • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: ENGELS, FRANS EN ITALIAANS 13

© Caroline Vincart

Els Snick VERTAALT UIT HET DUITS Hoe bent u literair vertaler geworden?

U wordt de vertegenwoordiger van Joseph Roth op aarde genoemd. Wat spreekt u het Ik heb Germaanse filologie en geschiedenis meest aan in zijn werk? gestudeerd in Gent. Daarna heb ik 15 jaar Ten eerste vind ik hem stilistisch een superieur lesgegeven in verschillende scholen vooraleer schrijver. Zijn werken zijn zeer interessant ik in 1999 ben begonnen met vertalen. Ik kreeg voor ons om vandaag te lezen omdat zijn toen een baan aan het departement Vertalen, thema’s nog altijd actueel zijn, ook al leefde Tolken en Communicatie van de Universiteit hij in de jaren dertig. Daarnaast is veel van zijn Gent. Aangezien ik germanist ben, en dus veel journalistiek werk nog niet vertaald en dat geeft belangstelling heb voor literatuur, ben ik meteen mij het gevoel dat ik een ‘ontdekker’ kan zijn. de literaire kant opgegaan. Een paar jaar later Verder is hij ook een heel kleurrijk figuur: hij werd in Utrecht het Steunpunt Literair Vertalen was een drinkebroer die een zwervend bestaan (nu Expertisecentrum Literair Vertalen) opgericht. leidde, van hotel naar hotel.

Een van de cursussen die Dat maakt hem uitermate ze daar aanboden was een sympathiek. Het is dan workshop voor vertalers uit JOSEPH ROTH IS EEN HEEL ook fijn om te merken dat het Duits. Na mijn deelname KLEURRIJK FIGUUR: HIJ zijn werk echt aanslaat. aan die workshop heb ik Zijn boeken worden steeds vrijwel meteen mijn eerste WAS EEN DRINKEBROER positief gerecenseerd en vertaalopdracht gekregen.

DIE EEN ZWERVEND krijgen veel aandacht.

Toch is vertalen voor mij lang BESTAAN LEIDDE, VAN een bijkomstige bezigheid gebleven omdat ik er niet HOTEL NAAR HOTEL. DAT Wat doet u als actief promotor van Joseph genoeg mee verdiende.

MAAKT HEM UITERMATE Roth?

Maar het is me gelukt om SYMPATHIEK In 2014 heb ik heb het te blijven vertalen, mede Joseph Roth Genootschap dankzij mijn doctoraat. Ik (JRG) opgericht met als doel doctoreerde namelijk over de auteur zo ruim mogelijk Joseph Roth en schreef daar bekend te maken in het een boek over. Dat kende Nederlandse taalgebied. Het JRG organiseert behoorlijk wat succes, waardoor ik journalistiek en ondersteunt literaire manifestaties in werk van deze auteur ben gaan vertalen. Dat Roth Nederland en Vlaanderen. Op de laatste editie in de jaren dertig als vluchteling vele maanden van Theater aan Zee in Oostende heb ik een in Brussel en Oostende heeft gewoond, brengt aantal zaken rond Joseph Roth op touw gezet. hem natuurlijk ook dichterbij.

14

Zo heb ik een theatervoorstelling over Joseph Roth geproduceerd, stadswandelingen begeleid en debatten gevoerd over de Duitse literatuur en vluchtelingenproblematiek.

Waarom geeft u lezingen?

Ik spreek graag voor een publiek en ik ben enorm gepassioneerd door mijn onderwerp, Joseph Roth en de emigrantenliteratuur van de jaren dertig, maar evenzeer door mijn andere auteurs.

Ik merk dat ik mijn publiek kan enthousiasmeren met mijn verhalen. Het rechtstreekse contact met de lezers houdt me ook wakker om telkens een nieuwe invalshoek te vinden.

Welke andere Duitstalige auteurs hebt u nog vertaald?

Katja Lange-Müller en Norbert Gstrein, twee hedendaagse auteurs die totaal verschillend zijn in taal en stijl. Katja Lange-Müller is afkomstig uit Berlijn en Norbert Gstrein uit Tirol. Het grappige is dat ze elkaar ooit ontmoet hebben op een literaire avond in München en dat ik hun gemeenschappelijk gespreksonderwerp was. Het is leuk om te denken dat ik als vertaler een vriendschap tussen die twee auteurs heb teweeggebracht.

Wat moet uw publiek onthouden na uw lezing?

Ik probeer meestal gewoon liefde voor literatuur mee te geven. Ik wil mijn ontroering delen en uitleggen waarom ik zo enthousiast ben over de auteurs die ik vertaal. Ik vertel over hun leven en werk om aan te tonen dat ze het lezen waard zijn, in de hoop dat mensen hun boeken gaan kopen en lezen. Ik doe dus aan leesbevordering voor de literatuur waar ik in thuis ben, namelijk de Duitse literatuur.

Hoe ziet u de toekomst van de literaire vertaler?

Ik heb het gevoel dat ik geluk heb dat ik hier geraakt ben. Als je nu jong bent en literair vertaler wil worden, is je toekomst heel onzeker. Er wordt veel bespaard op literatuur.

Het Vlaams Fonds voor de Letteren geeft gelukkig subsidies aan vertalers, maar zonder deze steun is het haast onmogelijk. Uitgevers moeten knokken om te overleven of moeten noodgedwongen samensmelten om sterker te staan en een betere marketing te kunnen voeren. Erg hoopvol is het vooruitzicht dus niet, maar ik geloof wel dat het nog kan.

© Bob Van Mol

Welke kwaliteiten of vaardigheden vindt u belangrijk in uw beroep?

Nauwkeurigheid, geduld en vooral zelfvertrouwen. Je moet keuzes durven maken. Je moet de moed hebben om radicaal voor iets te gaan, ook al weet je dat niet iedereen het met jou eens zal zijn. Dat zelfvertrouwen krijg je alleen door ervaring, en door bijvoorbeeld een positieve stimulans in de vorm van een goede recensie. Daarnaast moet je ook de rust in je hoofd hebben om je voldoende te kunnen concentreren. Ik heb dat hier in Oostende en in ook in verschillende Europese vertalershuizen zoals dat van Duitsland en Zwitserland. Drie weken in zo’n vertalershuis, spaart me drie weken werk aan het thuisfront.

Els Snick en Volker Weidermann

15

© Caroline Vincart

Els Snick

JOSEPH ROTH VERTALEN BETEKENT BIJ ELKE VERSIE, TOT DE VIJFDE KEER TOE, BLIJVEN ONTDEKKEN HOE SUBTIEL EN GELAAGD ZIJN TAALGEBRUIK IS

IN HAAR LEZINGEN vertelt Els Snick vanuit haar groot enthousiasme voor de auteur Joseph Roth waarom zijn werk nog steeds het lezen waard is: de stilistische kracht, de vlijmscherpe analyse en kritische geest werken aanstekelijk voor een hedendaags publiek. Het verband tussen zijn biografie, zijn journalistieke werk en zijn romans vormt meestal de rode draad van haar lezingen. Als invalshoek zijn diverse thema’s mogelijk, zoals de geschiedenis van Oostenrijk-Hongarije, de Eerste Wereldoorlog, het Derde Rijk, de vluchtelingenproblematiek van de jaren dertig versus vandaag, de Goldene Zwanziger Jahre en het nachtleven in Berlijn, de Duitse emigrantenkolonie in Oostende, de vriendschap met Stefan Zweig, en natuurlijk ook het vertalen zelf. Naast eerder traditionele lezingen, treedt Els Snick ook geregeld op met acteurs of muzikanten.

VOLKER WEIDERMANN

DE ZOMER VAN DE VRIENDSCHAP OOSTENDE 1936 Uitgeverij Cossee, 2015

ELS SNICK (1966) is vertaalster en warm pleitbezorger van de Duitse taal en literatuur. Ze gaf jarenlang les en promoveerde over het leven en werk van de Joods-Oostenrijks-Hongaarse schrijver Joseph Roth (1894-1939).

Behalve teksten van Roth vertaalde ze ook werk van hedendaagse Duitstalige auteurs, zoals Katja Lange-Müller, Volker Weidermann en Norbert Gstrein. Ze is ook de bezielster van een Duitse leesclub in Vrijstaat O in Oostende. In 2009 richtte ze het Joseph Roth Genootschap op, dat literaire evenementen en theaterproducties organiseert. Kortom, Els Snick is de vertegenwoordigster van Joseph Roth op aarde.

INFO & CONTACT • els.snick@gmail.com • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTAAL: DUITS 16

Roman over Duitse kunstenaars die in 1936 op de vlucht voor het nazigeweld in Oostende een veilig onderkomen zochten. De legendarische vriendschap tussen de welgestelde schrijver Stefan Zweig en zijn eeuwig dolende en geldbehoeftige vriend Joseph Roth vormt de rode draad van dit aangrijpende verhaal.

Joseph Roth De blonde neger en andere portretten

JOSEPH ROTH

Uitgeverij Bas Lubberhuizen

DE BLONDE NEGER EN ANDERE PORTRET TEN

Uitgeverij Bas Lubberhuizen, 2015

Bij Joseph Roth is het journalistieke werk niet los te zien van zijn romans (o.a. Job en Radetzkymars). Els Snick verzamelde in deze bundel krantenartikelen uit de periode 1919-1939.

Hierin portretteert Roth tijdgenoten en schetst hij een tijdsbeeld dat op frappante wijze de parallellen met de huidige wereldproblematiek blootlegt.

Guy Posson IN ZIJN LEZINGEN OVER LATIJNS - AMERIKAANSE LITERATUUR behandelt Guy Posson onder meer leven en werk van Jorge Luis Borges, Juan Carlos Onetti en Julio Ramón Ribeyro. Hij maakt duidelijk waarom deze literatuur zo populair was in de tweede helft van de vorige eeuw, en waarom ze nu nagenoeg geheel uit beeld is geraakt. Zijn er dan geen interessante jonge Latijns-Amerikaanse schrijvers meer? En waarom blijft de zoveelste roman van Isabel Allende het zo goed doen?

IN ZIJN LEZING OVER EMILE VERHAEREN wil Guy Posson zijn bewondering voor deze grote dichter delen met een breder publiek. In 2016 is het honderd jaar geleden dat Verhaeren de dood vond in het station van de Franse stad Roue. Naar aanleiding daarvan heeft Posson, in nauwe samenwerking met Stefaan van den Bremt, een audiovisuele evocatie van zijn leven en zijn poëzie gemaakt. Guy Posson leest geprojecteerde fragmenten voor in het Frans, waarna de vertaler zijn versie in het Nederlands ten gehore brengt.

Zo krijgen de toehoorders een idee van de overweldigende beeldtaal van Verhaeren, en van de manier waarop de vertaler een getrouw, maar op zichzelf staand Nederlands equivalent heeft geschapen.

ROBERTO JUARROZ ELFDE VERTICALE POËZIE

( UNDÉCIMA POESÍA VERTICAL ) Uitgeverij P, 2001

De Argentijnse dichter Roberto Juarroz (1925 - 1995) schrijft ogenschijnlijk cerebrale gedichten), die bij nader toezien een diepe metafysische en emotionele lading dekken.

JUAN GELMAN

PLAATSEN EN KANTTEKENINGEN ( CITAS Y COMENTARIOS ) In samenwerking met Stefaan van den Bremt Uitgeverij P, 2008

Juan Gelman was een van de grootste Argentijnse dichters (1930-2014), een taalvirtuoos die vaak voortborduurde op gedichten van andere dichters, maar die tevens een diep geëngageerd schrijver was.

EMILE VERHAEREN DEED ME MIJN LIEFDE VOOR HET FRANS HERVINDEN ÉN MIJN APPRECIATIE VOOR DE VOOROORLOGSE LITERATUUR

GUY POSSON (1939) ging na zijn licentie Romaanse filologie aan de slag als leraar Frans en Spaans in het secundair onderwijs. Dat combineerde hij met het vertalen van Latijns-Amerikaanse literatuur.

Hij vertaalde werk van onder meer Octavio Paz, Juan José Arreola, Alfredo Bryce Echenique, Julio Ramón Ribeyro, Roberto Juarroz, Antonio Porchia en Juan Gelman. Hij heeft tal van Latijns-Amerikaanse auteurs kunnen interviewen, en recenseerde veel van hun werken.

Naast een passie voor LatijnsAmerikaanse literatuur, is hij ook geboeid door het leven en werk van Emile Verhaeren.

INFO & CONTACT • guy.posson@skynet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: FRANS EN SPAANS 17

Stefaan van den Bremt IN ZIJN LEZINGEN over Ramón López Velarde vertelt Stefaan van den Bremt hoe deze dichter hem heeft geïnspireerd in zijn eigen werk als dichter, maar ook hoe vertaalde poëzie een eigen leven gaat leiden. Verder geeft Stefaan van den Bremt samen met Guy Posson lezingen over het leven en werk van Emile Verhaeren. Dankzij audiovisuele ondersteuning (met de stem van Verhaeren die een van zijn gedichten leest en Wannes van de Velde die Verhaeren zingt) wordt op een levendige manier eer gebracht aan deze geniale Franstalige Vlaamse bard. De vertaler wisselt bovendien graag van gedachten met het publiek.

EEN AUTEUR VERTALEN IS HEM OP REIS LATEN GAAN. IS DE VERTALER DAN EEN SOORT TOUROPERATOR? NEE, HIJ IS EEN TAALOPERATOR DIE VAN HET ENE TAALGEBIED NAAR HET ANDER LAAT REIZEN STEFAAN VAN DEN BREMT (1941) is een Aalsterse dichter, essayist en vertaler uit het Frans, Spaans en Duits. Hij verwierf een reputatie als politiek en sociaal geëngageerd dichter, iets wat ook doorschemerde in zijn engagement als voormalig bestuurslid en voorzitter van PEN Vlaanderen. Hij heeft in de loop van zijn carrière verschillende literaire onderscheidingen gekregen. Hij waagde zich als vertaler aan het werk van veel bekende dichters, zoals Emile Verhaeren (maar liefst tien dichtbundels), Maurice Maeterlinck, Octavio Paz, Pablo Neruda, Bertolt Brecht, Franz Kafka en Joseph Roth.

INFO & CONTACT • svdb41@zeelandnet.nl • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: FRANS, SPAANS EN DUITS 18

RAMÓN LÓPEZ VELARDE DE GEDICHTEN Uitgeverij P, 2010

Ondanks zijn korte leven (1888 - 1921) en het feit dat hij tijdens zijn leven slechts twee dichtbundels heeft laten verschijnen (de derde verscheen pas na zijn dood) wordt Ramón Lopez Velarde beschouwd als de ‘nationale dichter’ van Mexico.

Pablo Neruda noemde hem ‘degene die aan de SpaansAmerikaanse poëzie een geur en een smaak schonk die zal voortduren’. Met deze uitgave is de volledige poëzie van López Velarde voor het eerst in het Nederlands beschikbaar.

EMILE VERHAEREN

HALLUCINEREND PLATTELAND & TENTAKELSTEDEN Uitgeverij P, 2013

TUIN VAN DE LIEFDE / GETIJDENBOEK Uitgeverij P, 2015

Al was hij dan Franstalig, Emile Verhaeren is een rasechte Vlaming – volgens Rik Torfs zelfs de grootste dichter die Vlaanderen heeft voortgebracht – en hij behoort tot de wereldliteratuur. Zijn thematiek is veelzijdig: de verpaupering van het platteland en de uittocht naar de industriële metropolen, de geboortestreek aan de Schelde, grootse humanitaire toekomstvisioenen, maar ook de liefde voor de vrouw met wie hij zijn leven deelde.

Marijke Arijs IN HAAR LEZINGEN geeft Marijke Arijs inkijk in haar trukendoos als vertaalster. Daarnaast vertelt ze graag over een auteur die haar erg dierbaar is, Charles-Joseph de Ligne (Brussel, 1735 - Wenen, 1814). De Belgische edelman, die door Goethe ‘de vrolijkste man van zijn tijd’ werd genoemd, was een graag geziene gast aan alle Europese vorstenhoven. Behalve militair, diplomaat en schrijver was hij een onverbeterlijke bon vivant, een briljant causeur, een verstokte libertijn en een onovertroffen levenskunstenaar.

Zijn memoires, vertaald als De charmeur van Europa, vormen een prachtige les in achttiende-eeuwse levenskunst. Op verzoek geeft de vertaalster ook lezingen over diverse Franse en Spaanse auteurs, al dan niet door haar vertaald.

YANNICK GRANNEC DE GODIN VAN DE KLEINE OVERWINNINGEN De Arbeiderspers, 2014

Een allesomvattend verhaal over de zoektocht naar de geheimen van de geniale maar onuitstaanbare wiskundige Kurt Gödel, die volslagen krankzinnig en zichzelf doodhongerend aan zijn einde kwam. Tegelijk wordt het verhaal verteld van de vele genieën die ten tijde van het nazisme uit Midden-Europa naar de VS zijn geëmigreerd en in Princeton neerstreken, zoals Albert Einstein, Hermann Broch en Thomas Mann.

Dit boek werd genomineerd voor de Euregio Literatuurprijs 2015.

PATRICK MODIANO DE KLEINE BALLERINA Querido, 2015 (jeugdroman)

Catherine droomt ervan een beroemde danseres te worden, zoals haar moeder, die in New York woont. Maar ze draagt ook een bril, net als haar vader, en die moet af op balletles. Dat maakt haar leven er niet eenvoudiger op. Het voordeel van die bril is dat Catherine in twee verschillende werelden kan leven: de echte wereld, zoals ze die door haar brillenglazen ziet, en een uiterst zachte, wazige wereld zonder scherpe kantjes als ze hem afzet.

VERTALEN HEEFT MET ONGRIJPBARE DINGEN ALS AFFINITEIT, INLEVINGSVERMOGEN EN INTUÏTIE TE MAKEN

MARIJKE ARIJS (1961) is literair vertaalster en recensente Franse en Spaanse literatuur. Van haar hand verschenen vertalingen van een groot aantal romans van Amélie Nothomb, Françoise Sagan, Eric-Emmanuel Schmitt, Olivier Rolin, Yannick Grannec, Colombe Schneck en Patrick Modiano.

Ze zette de memoires van prins Charles-Joseph de Ligne om in het Nederlands, vertaalde de bewerking van Lazarillo de Tormes van Fernando Fernán Gómez voor theater en publiceerde In een dorpje van La Mancha (Manteau-Meulenhoff, 1995).

Daarnaast was ze jurylid voor diverse literatuurprijzen. In 2010 werd ze bekroond met de Prix de la traduction littéraire de la communauté française.

INFO & CONTACT • marijke.arijs@telenet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: FRANS EN SPAANS 19

Luk Van Haute VERTAALT UIT HET JAPANS Hoe is uw carrière als literair vertaler Japan gehad. Na de middelbare school besloot begonnen? ik om taal en literatuur te studeren, omdat In 1995 maakte ik mijn debuut als literair daar mijn interesses lagen, en daarbij wilde ik vertaler dankzij mijn proefschrift over de absoluut een speciale taal leren. Zo kwam ik Japanse schrijver Kenzaburo Oë. Ik had twee terecht bij sinologie en japanologie, wat destijds novellen van hem vertaald en opgestuurd naar een gecombineerde richting was. Uiteindelijk Meulenhoff om als boek te laten uitgeven. moest ik een hoofdtaal kiezen en aangezien Maar de directeur weigerde de verhalen omdat de meerderheid van mijn studiegenoten kozen hij ze te bizar vond. Toen Kenzaburo Oë de voor Chinees, opteerde ik voor Japans. Ik wilde Nobelprijs voor de Literatuur ontving, besloot voornamelijk speciaal zijn dus (lacht).

Meulenhoff om het boek toch uit te geven, op voorwaarde dat ik de literaire kwaliteiten verder Wat is het moeilijkste aan het vertalen van zou verfijnen. Dat boek kon echter weinig potten Japanse literatuur? breken, zodat ik het dan Literair vertalen is in het maar hield bij freelance algemeen erg moeilijk. In vertaalopdrachten voor vergelijking met commerJAPAN HOUDT ME AL 35 het bedrijfsleven, aanJAAR INTENS BEZIG EN IK cieel vertalen duurt het drie gevuld met deeltijds keer zo lang en het betaalt lesgeven aan de Mercator VIND HET BELANGRIJK OM ook drie keer zo slecht.

Hogeschool in Gent. MIJN KENNIS HIEROVER TE Wat het Japans betreft is Het heeft bijna tien jaar er niet alleen een cultureKUNNEN DELEN geduurd vooraleer ik een le en geografische afstand tweede boek vertaald tussen België en Japan, heb. In 2005 kreeg ik maar ook een linguïstische. van Meulenhoff een opdracht om Schoonheid Je moet een lange afstand overbruggen om van en verdriet van nobelprijswinnaar Yasunari de Japanse brontekst naar het Nederlands te Kawabata te vertalen. Kort daarna kreeg ik van komen. Een van de grootste uitdagingen ligt in Atlas twee opdrachten, een boek van Haruki het omzetten van de ‘realia’ naar het Nederlands.

Murakami en een Japanse verhalenbundel.

Je hebt daar geen pasklare regels voor. Laat Sindsdien ben ik voltijds literair vertaler. ik het staan? Leg ik het uit in de tekst? Maak ik een verklarende woordenlijst? Die vragen Waarom hebt u ervoor gekozen om uit het moet ik mij voortdurend stellen. Tegenwoordig Japans te vertalen? vinden mensen wel gemakkelijker de weg om Ik heb vreemd genoeg nooit een fascinatie voor zelf iets op te zoeken. De Japanse woordenschat

20

is ook geleidelijk aan doorgedrongen in het Nederlands, waardoor ik nu meer Japanse begrippen laat staan.

Welke Japanse auteur vertaalt u het liefst?

Dans dans dans van Haruki Murakami vond ik heel leuk om te vertalen, omdat het zich afspeelt in het Tokio van eind jaren tachtig, toen ik er zelf woonde. Het verhaal was dus heel herkenbaar. Ik ben ook een grote fan van zijn droge humor. Daarnaast vertaal ik graag boeken van Soseki Natsume. Het is heel hard zwoegen, maar als de vertaling uiteindelijk het juiste literaire niveau haalt, geeft me dat veel voldoening.

Vindt u dat literaire vertalers voldoende erkenning krijgen voor hun werk? (lacht) Natuurlijk niet! Je mag als vertaler eigenlijk al blij zijn als je vermeld wordt. En als er al iets gezegd wordt over de vertaling is het meestal in de negatieve zin. Als een recensent of een criticus een tekst niet goed vindt, denken ze vaak dat het aan de vertaler ligt. En als het fantastisch is, dan is dat volgens hen dankzij de originele auteur. We krijgen zeker niet voldoende erkenning, maar er wordt wel aan gewerkt. De Vlaamse Auteursvereniging (VAV) ijvert er bijvoorbeeld voor dat de recensenten de vertalers tenminste vermelden. Daarnaast is het fijn wanneer het werk dat je vertaalt zijn weg vindt naar het ruime publiek. Dat was recent nog het geval bij mijn vertaling van De kat van Takashi Hiraide.

Welke tips zou u meegeven aan beginnende literaire vertalers?

Veel geduld hebben, want voor een Vlaming

is het heel moeilijk om aan opdrachten te geraken. Als nieuwe literaire vertalers al een kans krijgen, dan zijn het meestal Nederlanders omdat de belangrijkste uitgeverijen nu eenmaal in Nederland zitten. Bij Vlamingen is er ook het bijkomend probleem dat er bijna onvermijdelijk Vlaams in de vertalingen sluipt. De uitdaging

ligt erin een voet tussen de deur te krijgen. Een goede manier om dit te doen, is bijvoorbeeld door kortverhalen te vertalen en die in een tijdschrift te laten publiceren. Zo heb je iets om aan een uitgeverij te tonen. En dit is erg belangrijk, want opdrachten gaan gewoonlijk uit van de uitgeverij en niet van de vertaler.

Welke boodschap wilt u het publiek van uw lezingen meegeven?

Ik geef niet alleen graag lezingen, maar ik heb ook altijd graag lesgegeven. Ik praat graag over de zaken die mij interesseren. Ik houd me al 35 jaar intens bezig met Japan, en ik vind het belangrijk om mijn kennis hierover te kunnen delen. Op het internet en in de pers word ik vaak geconfronteerd met misvattingen over Japan. Die wil ik graag rechtzetten langs de beperkte kanalen die ik heb, zoals het geven van auteurslezingen.

21

Luk Van Haute IN ZIJN LEZINGEN gaat Luk Van Haute op verkenning door een weids en boeiend landschap. Aanvankelijk stond de Japanse literatuur, net zoals de andere kunsten, onder grote invloed van de Chinese. Maar midden negentiende eeuw ging het land gretig op zoek naar westerse kennis, niet alleen wetenschappelijk en militair, maar ook cultureel.

De impact van moderne westerse schrijvers was algauw onmiskenbaar. Hoe gingen Japanse auteurs sindsdien om met die buitenlandse invloeden? En hoe ‘Japans’ is hun werk gebleven in verschillende fases van modernisering en internationalisering? Is er wel sprake van ‘typisch Japanse literatuur’? Van Haute laat zien hoe de beste exponenten een combinatie weten te vormen van klassiek Chinese, moderne westerse en specifiek Japanse elementen, om zo tot heel eigen literair werk te komen.

ER IS ZO VEEL MEER DAN ALLEEN HARUKI MURAKAMI

DIVERSE AUTEURS

LIEFDESDOOD IN KAMARA EN ANDERE JAPANSE VERHALEN Atlas Contact, 2014

LUK VAN HAUTE (1963) studeerde Japanse literatuur aan de Universiteit van Tokio en promoveerde op het vroege werk van Nobelprijswinnaar Kenzaburo Oë. Naast Oë vertaalde hij onder meer Haruki Murakami, Yasunari Kawabata en Soseki Natsume.

Onlangs nog scoorde zijn vertaling van De kat van Takashi Hiraide erg goed. Luk Van Haute schreef tal van artikelen over de Japanse cultuur en samenleving voor diverse kranten en tijdschriften en doceerde aan de Universiteiten van Leiden, Leuven en Gent. In 2015 ontving hij de Filter Vertaalprijs voor de kortverhalenbundel Liefdesdood in Kamara.

INFO & CONTACT

• lvanhaute@skynet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 à 2 uur

BRONTAAL: JAPANS 22

Een waaier aan spanning, tragiek, humor, fantasie, actie en erotiek uit ruim een eeuw boeiende Japanse literatuur, met naast werk van de bekendere namen ook zo’n dertig auteurs die nooit eerder in het Nederlands werden vertaald, gaande van de eerste moderne boegbeelden tot de nieuwste jonge talenten.

SOSEKI NATSUME

KOKORO: DE WEGEN VAN HET HART Lebowski Publishers, 2014

Deze roman uit 1914 vertelt het diepmenselijke verhaal van de vriendschap tussen een jonge student en een oudere man die hij ‘Sensei’ (leraar) noemt. Sensei leeft met zijn vrouw afgezonderd van de buitenwereld, achtervolgd door geheimen uit het verleden. Kokoro wordt beschouwd als een van de belangrijkste Japanse romans ooit. Ook voor de westerse lezer een eeuw later blijven de geestelijke dilemma’s en emotionele conflicten perfect herkenbaar.

Katrien Vandenberghe IN HAAR LEZINGEN gaat Katrien Vandenberghe dieper in op het leven en werk van de Franse auteurs die ze heeft vertaald en de uitdagingen die het vertalen met zich meebrengt. Ze wordt geïntrigeerd door ‘onzichtbare’ tekstkenmerken als ritme, vaart, klank en inhoudelijke zinsaccenten, en door karaktertrekken, vaardigheden en andere factoren die een rol kunnen spelen bij het literair vertalen.

MATHIAS ÉNARD

VERTEL HUN OVER VELDSLAGEN, KONINGEN EN OLIFANTEN De Arbeiderspers, 2011

Mathias Énard (1972), een uitstekend kenner van de Arabische wereld en van de oosterse cultuur, geeft in een mooie mix van feiten en fictie treffend gestalte aan een onbekende episode uit het leven van Michelangelo. De grote schilder wordt door de sultan van het Ottomaanse Rijk uitgenodigd om een brug over de Gouden Hoorn te ontwerpen en dompelt zich onder in de bonte, kosmopolitische sfeer van het grandioze Constantinopel.

EMMANUEL CARRÈRE HET KONINKRIJK

De Bezige Bij Amsterdam|Antwerpen, 2015

In Het Koninkrijk vraagt Emmanuel Carrère (1957) zich af hoe een Joods groepje aanhangers van een gekruisigde profeet kon uitgroeien tot een godsdienst die twee millennia later nog steeds door een kwart van de wereldbevolking wordt beleden. De apostel Paulus en de evangelist Lucas zijn de protagonisten van een wervelend avontuur tegen de levendige achtergrond van de toenmalige mediterrane wereld. Tegelijk doet de auteur het eerlijke relaas van zijn eigen zoektocht naar een houvast.

VERTALEN WAT ER STAAT IS OOK VERTALEN WAT JE HOORT KATRIEN VANDENBERGHE is classica van opleiding. Sinds 2007 vertaalt ze vooral Franse literatuur (een oude voorliefde), onder meer fragmenten van Antoine Volodine, Paul Valéry en Christian Oster, de roman Paris-Brest van Tanguy Viel en twee romans van Mathias Énard.

Ze werkte meermaals samen: zo vertaalde ze met Martine Woudt Het Victoriasysteem van Éric Reinhardt, met Katelijne De Vuyst Limonov (dat de Europese Literatuurprijs kreeg) en Het Koninkrijk van Emmanuel Carrère, en met Lidewij van den Berg De wonderbaarlijke reis van de fakir die vastzat in een Ikea-kast van Romain Puértolas.

INFO & CONTACT • vandenberghe.katrien@telenet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1 uur

BRONTAAL: FRANS 23

Joris Iven IN ZIJN LEZINGEN vertelt Joris Iven het liefst over het leven en werk van Raymond Carver. Hij situeert de dichter en zijn werk in de context van het land van afkomst en typeert de gedichten. Ten slotte leest hij uit zijn gedichten voor.

SUJATA BHATT

NAAKTZWEMMEN IN DE GESCHIEDENIS Uitgeverij P, 2006

VERTALEN IS ZUURSTOF OPNEMEN, DICHTEN IS ADEMEN JORIS IVEN (1954) is geboren in Diepenbeek, Limburg. Zijn grootouders en ooms waren actief in de steenkoolmijnen, waardoor hij opgroeide met mensen van Italiaanse, Griekse, Marokkaanse en Turkse afkomst. In de jaren 1980 had hij als debuterend dichter dan ook veel belangstelling voor Turkse en Marokkaanse dichters zoals Nâzim Hikmet en Tahar Ben Jelloun. Iven is ook geboeid door poëzie uit LatijnsAmerika, de Caraïben en ZwartAfrika. Sinds de jaren 1990 vertaalt hij uitsluitend poëzie uit het Engels.

Hij heeft vooral gedichten van de Amerikaanse schrijver Raymond Carver vertaald.

Sujata Bhatt is geboren op 6 mei 1956 in Ahmadabad, India. Ze groeide deels op in India en deels in de Verenigde Staten. In haar werk brengt ze de Indiase en de westerse ervaringswereld samen. Ze wordt tot de beste dichters ter wereld gerekend.

CHARLES SIMIC

HOTEL SLAPELOOSHEID Uitgeverij P, 2008

Charles Simic is geboren op 9 mei 1938 in Belgrado. Zijn kindertijd en jeugd zijn getekend door de Tweede Wereldoorlog.

Na de oorlog verhuisde hij met zijn familie naar de Verenigde Staten. Hij is een van de belangrijkste Amerikaanse dichters en werd meermaals gelauwerd. Over poëzie zegt hij het volgende: “het gedicht is de plek waar men hoort wat de taal echt zegt, waar de volle betekenis van de woorden begint naar boven te komen.”

RAYMOND CARVER

WAAR WATER SAMENVLOEIT MET ANDER WATER Uitgeverij P, 2015

INFO & CONTACT • ivenjoris@outlook.com • Doelgroep: volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTAAL: ENGELS 24

Raymond Carver (1938-1988) werd wereldberoemd met zijn korte verhalen en zijn turbulente, door drankproblemen geplaagde leven.

Maar ook als dichter bleek hij meer dan verdienstelijk. Hij schreef over de zaken die er echt toe doen, over ‘liefde, dood, dromen, ambities, volwassen worden, leren omgaan met de beperkingen van jezelf en van anderen’.

Erik De Smedt EEN LEZING DIE Erik De Smedt graag geeft heeft als titel De kroon van de schepping, het varken, de mens: tien Duitstalige dichters over de mens. De Smedt geeft inzicht in hoe Goethe, Hölderlin, Hofmannsthal, Benn, Kästner, Brecht, Enzensberger en Mayröcker tegen ‘het verschijnsel mens’ aankijken, in heel verschillende toonaarden en stijlen. Drie eeuwen Duitse literatuurgeschiedenis in een notendop, met inzicht in stromingen als klassieke periode, romantiek, expressionisme, symbolisme en nieuwe zakelijkheid.

EEN ANDERE LEZING is Poëzie vertalen: kan dat?, over de beperkingen, maar vooral over de mogelijkheden bij het vertalen van gedichten. De vertaler geeft veel concrete voorbeelden, gaande van Goethe (1749-1832) tot Ann Cotten (1982). Knelpunten, varianten, mislukte, geslaagde en gewaagde oplossingen komen aan bod. In beide lezingen legt hij linken met de beeldende kunst.

MARION POSCHMANN LANDSCHAP VAN WILDE GERUCHTEN. GEDICHTEN Azul Press, 2015

Gedichten schrijven is voor Marion Poschmann (1969) een middel om anders waar te nemen. Binnen- en buitenwereld doordringen elkaar en de werkelijkheid blijkt oneindig gelaagd: ‘Zichtbaarheid isoleert. Onzichtbaarheid verbindt.’ Voorwerpen, plekken en situaties beschrijft ze haarscherp, in concrete bewoordingen, maar het maakt ze nog niet meteen herkenbaar. Ze worden verweven met associaties, flarden herinneringen en overpeinzingen.

NORBERT HUMMELT

GEEN VEERMAN, GEEN STYX. GEDICHTEN

POËZIE VERTALEN HEEFT IETS PARADOXAALS – JE GAAT SCHIJNBAAR VAN HET GEDICHT WEG, JUIST OM DICHTER BIJ HET ORIGINEEL TE KOMEN ERIK DE SMEDT (1953) studeerde Nederlands en Duits in Antwerpen en Berlijn. Hij schrijft over beeldende kunst en literatuur en vertaalt toneel, proza en voornamelijk poëzie uit het Duits. Zijn voorkeur gaat uit naar aforismen, vernieuwend proza en hedendaagse Duitse gedichten.

De (herop)bloei van de poëzie in Duitsland sinds 2000 is daar niet vreemd aan.

Azul Press, 2014

De anekdotische en melancholische gedichten van Norbert Hummelt (1962) zijn persoonlijke herinneringen in een slechts schijnbaar zakelijke stijl. Zijn gedichten verbeelden herkenbare menselijke ervaringen zoals geborgenheid en bedreiging en de vervliegende tijd: ‘en ieder van ons droomt en drijft maar voort.’

INFO & CONTACT • erik.de.smedt@skynet.be • Doelgroep: jongeren en volwassenen • Duur: 1,5 uur BRONTAAL: DUITS 25

Bart Vonck IN ZIJN LEZINGEN verkent Bart Vonck niet alleen het werk van zijn favoriete dichters, maar ook van de literaire en maatschappelijk-culturele context. Zo probeert hij via de teksten het publiek mee te nemen naar een wereld die een andere kijk geeft op hun eigen cultuur en bestaan.

Hij heeft altijd een voorliefde gehad voor het vertalen van poëzie omdat hij daarin door de ‘dichtheid’ van de taal wordt aangegrepen. Deze ervaring brengt hij als vertaler graag op zijn lezers over. Hij bespreekt ook graag het vertaalproces zelf, dat hij uitvoerig met gedichten illustreert. Zonder vertalen zou onze cultuur niet bestaan. Maar wat is vertalen dan zelf?

VERTALEN IS HET RAADSEL VAN DE TAAL

FEDERICO GARCÍA LORCA VERZAMELDE GEDICHTEN

Uitgeverij Athenaeum- Polak&Van Gennep, Amsterdam (Perpetuareeks), 2008

BART VONCK (1957) studeerde Romaanse talen, filosofie en theologie en later nog Portugees.

Hij vertaalt uit het Spaans, het Frans en het Portugees. Bart Vonck is ook dichter. Zijn laatste bundel Teloor, zalig is in 2014 verschenen. Uit het Frans vertaalde hij o.m. François Jacqmin, Guy Vaes, Henri Michaux en de Marokkaanse dichter Abdellatif Laâbi. Vonck is medevertaler van Een Bloemlezing uit de Braziliaanse Poëzie. Enkele van de vele Spaanse en Latijns-Amerikaanse dichters die hij vertaalde zijn Antonio Gamoneda, Chantal Maillard, José Angel Valente, César Vallejo, Federico García Lorca en Pablo Neruda.

INFO & CONTACT • bvonck@yahoo.fr • Doelgroep: volwassenen • Duur: 1 à 2 uur BRONTALEN: FRANS, SPAANS EN PORTUGEES 26

Lorca (1898-1936) is een monument van Spanje en van de cultuur ervan. Hij leefde in een heel interessante maar ook tragische tijd, en probeerde die tragiek in zijn poëzie onder te brengen. Van Granada tot New York, van de volksliteratuur tot een geheel eigen versie van het surrealisme. Lorca schreef over de vele Spanjes die later verloren gingen: de zigeuners, de moren, de Arabieren, de joden en de christenen die Lorca’s homoseksualiteit maar moeilijk konden aanvaarden.

PABLO NERUDA CANTO GENERAL

Uitgeverij Athenaeum- Polak&Van Gennep, (Perpetuareeks), 2014

Deze poëtische encyclopedie van LatijnsAmerika telt 15.000 verzen. De latere Nobelprijswinnaar Neruda schreef er de geschiedenis neer van de oorspronkelijke bevolking, de onderdrukkers en de bevrijders. Ook episodes uit zijn eigen leven komen aan bod, steeds vanuit een profetisch perspectief. Neruda bezingt niet alleen de mensen maar ook de flora en de fauna.

Frank Albers IN ZIJN LEZINGEN licht de auteur hoe zijn Shakespearevertalingen tot stand komen. Vragen die aan bod komen zijn: Voor wie vertaal je? Heeft de doelgroep van een vertaling invloed op hoe je vertaalt? Wat is de inbreng van acteurs/ regisseurs/dramaturgen? Wat is het belang van eerdere vertalingen? Waarom nieuwe vertalingen maken? Wie leest vertalingen? Waarom zijn letterlijke vertalingen van Shakespeares toneelwerk zinloos? Is Shakespeare soms interessanter in vertaling dan in het Engels - en zo ja, waarom?

Aan de hand van fragmenten en beelden wordt ook de complexe vertaalgeschiedenis van Shakespeares werk toegelicht.

WILLIAM SHAKESPEARE HAMLET

Amsterdam: Atlas 1999

Het beroemde verhaal van prins Hamlet, een Deense filosofiestudent die het niet kan verkroppen dat zijn moeder Gertrud na de dood van zijn vader prompt met diens broer (haar zwager) Claudius is hertrouwd. Wanneer de geest van zijn dode vader hem vervolgens toefluistert dat hij door Claudius is vermoord en hem verzoekt die vuige moord te wreken, breekt in Hamlets hoofd en ook in zijn familie de hel los. Wat als de geest van de dode vader... een list was? Shakespeares beroemdste tragedie over een buitengewoon dysfunctional family in het land van Borgen en Festen...

WILLIAM SHAKESPEARE ROMEO & JULIA

Amsterdam: De Bezige Bij 2009

Van Shakespeares populairste tragedie een Italiaanse teenage love story tegen de achtergrond van een allesverwoestende familievete tussen de Montagues en de Capulets - maakte Albers een nieuwe, metrische vertaling die de Nederlandse krant Trouw omschreef als “een groots taalkunstwerk”.

FRANK ALBERS IS WELLICHT DE CREATIEFSTE EN MEEST SUBTIELE SHAKERSPEAREVERTALER IN HET NEDERLANDSE TAALGEBIED.

FRANK ALBERS (1960) studeerde filosofie, Engelstalige literatuur en doctoreerde in de vergelijkende literatuurwetenschap.

In 1983 debuteerde hij met de novelle Angst van een sneeuwman (Yangprijs). In opdracht van Het Nationale Toneel in Den Haag maakte hij meerdere Shakespearevertalingen, o.a. van Hamlet, King Lear, Romeo and Juliet en The Tempest. Hij doceert onder meer literaire vertaalkunde aan het departement Toegepaste Taalkunde van de Universiteit Antwerpen. In 2007 publiceerde hij bij De Bezige Bij Beatland, een literair reisessay door de VS in de voetsporen van Jack Kerouac. In 2014 verscheen bij dezelfde uitgeverij zijn roman Caravantis.

INFO & CONTACT • onzenhamlet@yahoo.com • Doelgroep: van 17 tot 107 jaar • Duur: 1 uur BRONTAAL: ENGELS 27

AUTEURSLEZINGEN.BE AUTEURSSUBSIDIES Het Vlaams Fonds voor de Letteren voorziet een subsidie van 100 euro voor auteurslezingen van meer dan duizend Vlaamse en Nederlandse auteurs. Om te weten of een auteur in aanmerking komt, raadpleeg de auteurslijst op www.auteurslezingen.be/auteurslijst.

Alle literaire vertalers uit deze brochure staan op de auteurslijst

HOE WERKT HET?

Het VFL subsidieert auteurslezingen die plaatsvinden in scholen, bibliotheken, en bij sociale, artistieke of culturele organisaties.

Vlaamse scholen, bibliotheken, sociale en culturele verenigingen kunnen het hele jaar door een subsidieaanvraag indienen. De aanvraag gebeurt online via www.auteurslezingen.be en wordt minstens 2 maanden voor de lezing plaatsvindt, ingediend. Organisatoren die voor het eerst een gesubsidieerde lezing aanvragen, moeten zich eerst registreren op de website.

De aanvraag wordt geĂŤvalueerd door het VFL en door de auteur / vertaler. Keuren beiden de aanvraag goed? Dan ondersteunt het VFL de lezing met 100 euro. De organisator draagt het overige deel van het auteurshonorarium en de vervoersonkosten bij.

Het VFL verzorgt de uitbetaling van het auteurshonorarium. Na afloop van de lezing betaalt het VFL dit honorarium (eigen bijdrage, vervoersonkosten en subsidie) uit aan de auteur.

Het VFL factureert aan de organisator de eigen bijdrage en de vervoersonkosten. De uitbetaling gebeurt pas nadat de organisator online een kort verslag heeft ingevuld.

Een auteur of vertaler kan maximaal 15 gesubsidieerde lezingen per jaar geven, en maximaal 3 op dezelfde dag.

EEN MOOIE ERVARING GEHAD? Deel je auteursontmoeting met andere organisatoren en auteurs! Laat een boodschap, foto of indruk achter op het gastenboek van de website, op Facebook of op Twitter. www.facebook.com/auteurslezingen.be @Auteurslezingen

28

AUTEURSLEZINGEN.BE Het Vlaams Fonds voor de Letteren is een overheidsinstelling die het werk van Vlaamse auteurs onder meer promoot via werk- en reisbeurzen, productiesubsidies en auteurslezingen. Alle informatie vindt u op www.vfl.be.

Vlaams Fonds voor de Letteren Generaal van Merlenstraat 30 2600 Antwerpen T +32 3 270 31 61 E info@vfl.be W www.vfl.be MEER INFORMATIE Marieke Roels T +32 3 270 31 66 E auteurslezingen@vfl.be W www.auteurslezingen.be

REDACTIE Els Aerts, Muriel De Bruyne, Marieke Roels LAY- OUT Katrien Claes DRUK Drukkerij Debie COPYRIGHT © Vlaams Fonds voor de Letteren – Alle rechten voorbehouden.

AUTEURSLEZINGEN.BE Vlaams Fonds voor de Letteren Generaal Van Merlenstraat 30 B-2600 Antwerpen (T) +32 3 270 31 66 (E) auteurslezingen@vfl.be