60 | DOEN EN LATEN
DEEL 2 | ANALYSE
het gaat om het maximale nut voor hem of haar zelf. Veel gebruikte beleidsinstrumenten om zo’n homo economicus te bewegen tot ander gedrag, zijn prijsprikkels of ge- en verboden. Kosten en baten zijn snel inzichtelijk en het daaruit volgend keuzegedrag lijkt evident. Volgens het schema over de vier hoofdgroepen valt dat keuzegedrag (afwegen) binnen keuzeprocessen. De kennis, opgedaan uit informatie, die de homo economicus daarvoor gebruikt valt onder bekwaamheden. Het bepalende motief van de homo economicus is zijn waardering voor eigenbelang. Normatieve of morele overwegingen spelen een ondergeschikte rol. De omstandigheden worden bijvoorbeeld gevormd door een omgeving waarin opties inzichtelijk worden aangeboden.
2.2 Bekwaamheden stellen mensen in staat tot gedrag Om bij te dragen aan het behalen van milieudoelen, moeten mensen in staat zijn om het bijbehorende gewenste gedrag te vertonen. Het helpt als ze het probleem begrijpen en weten wat ze zelf kunnen doen en wat dat oplevert. Ze moeten bovendien genoeg geld of andere middelen hebben om het gewenste gedrag te bekostigen. Dergelijke factoren worden hier bekwaamheden genoemd. We onderscheiden de volgende: • Kennis; • Vaardigheden. Figuur 4: Schematische weergave van de werking van gedrag: Bekwaamheden
B1 Kennis Kennis is de mate waarin mensen (objectieve) informatie over milieuproblemen en -risico’s, oplossingen en gedragsopties kennen en begrijpen. Een voorbeeld: de laatste jaren is er steeds meer aandacht voor de bijdrage van voedselproductie, bijvoorbeeld van vlees, aan de CO2-uitstoot. Gedrag in de vorm