BLUE PLANET MAGAZINE 3

Page 1

EDiTORiAL

Μ

έσα στην καταχνιά ενός πρωινού ξυπνήματος κάτω από υγρές φυλλωσιές και ψιθυρίσματα, η καρδιά σφυροκοπάει και αρπάζει σαν καυτή μέγγενη την τελευταία της πνοή. Ο φόβος είναι μία λειτουργία επιβίωσης, ένας μικρός κώδωνας κινδύνου, η σκιά που προπορεύεται της ζωής. Και όπως περάσανε τα χρόνια καταχώνιασε,εκπαιδεύτηκε και λειτουγεί σαν χαλινάρι να κατευθύνει το φως στα μάτια, τον σκλάβο στο κουτί του. Και ξαφνικά μέσα σε εκατό χρόνια νύχτας, προστατευμένες από φύλακες με αστραφερά μεταλλικά όπλα, να γυαλίζουνε γράσο και αίμα σαν ιός σε μετάλλαξη, πιο φοβερός και από τους πολύχρωμους κινέζικους δράκους που πιάνουν το τσι του σύμπαντος, αυτή η γη, γέμισε κουτάκια. Κάθε κουτί και σκλάβοι. Πόσο υπομονή στη σιωπή, πόσο άγρυπνο γυάλινο βλέμμα, πόσα ψεύτικα μέλη από πλαστικό να ανασάνει κάποιος.

Το άλογο που χλιμιντρίζει και θέλει να βγει από τους καμβάδες. Ο ήχος που σπάει το τύμπανο του λίθαργου. Ένα κείμενο χωρίς ψυχή. Αν η ελευθερία περνάει μέσα από παραστάσεις, από εκδηλώσεις και έννοιες, αν ο φόβος καθισμένος πάνω σε ένα κρυστάλλινο θρόνο κοιτάζει κάτω στην κοιλάδα και βλέπει κουτάκια, τότε όλοι είμαστε βράχοι. Και ο βράχος όταν κυλάει από ψηλά και πέφτει, δεν σκέφτεται γιατί πέφτω, δεν ανασαίνει γιατί γνωρίζει, δεν νιώθει επειδή υπάρχει.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

1

BLUE PL A NET

O φόβος των κουτιών και η ζωή των βράχων

Θα πίστευε κάποιος ότι μια τέτοια μαζική υστερία εγωισμού και νεκρολαγνίας (λατρεία των αντικειμένων που ποτέ δεν είχανε ζωή), μόνο σε φανταστικές αφηγήσεις θα έβρισκε. Ίσως μόνο ο καταραμένος καλλιτέχνης της πένας, Μπάροουζ, να ξόρκιζε με βασκανίες εξαρτημάτων από διαστημόπλοια, το κακό πριν φτάσει στο στόχο του. Ή ίσως κάποιος άγιος με πλαστικά φίδια και νεκροκεφαλές από πίσσα, κολλημένος πάνω σε πλήκτρα πιάνου άρθρωνε νοήματα με ρυθμό. Ή το κακό θα ξεπερνούσε τους κρόκους αυγών και θα έλαμπε με όλο του το είναι, μέσα από τις τρίχες καθαρόαιμων αλόγων πάνω σε ασπρισμένες επιφάνειες, χημικά επεξεργασμένων δέντρων.


BLUE PLANET M A G A Z I N E

Kleanthous 11, Ilioupoli,

Hermes Advertising And Publishing

P. C 16345,

Παπανίκος Λεωνίδας, Εκδότης,

Attiki,

info@haap. gr,

Ιορδάνης Σταυρίδης,

Σύμβουλος έκδοσης,

jordan. stavridis@haap. gr,

Χάρης Μαχαίρας,

Καλλιτεχνική διεύθυνση,

info@happyartists. gr

Tel. (+30) 2111199758 - 9 Fax: 2109768364 www. haap. gr email: info@haap. gr www. blue-planet. gr email: info@blue-planet. gr Υπεύθυνος

ΣΥΝΤΑΞΗ

Συντονισμός Σύνταξης- Επιμέλεια

Αφοι Στάντζου & ΣΙΑ Ο. Ε. Χαρτί: Δ&Σ Αναστόπουλος Α. Ε.

leandros. kyriakopoulos@haap. gr,

Εμπορικός τομέας

Λέανδρος Κυριακόπουλος, Αγγελική Αργυρούδη, angie. argiroudi@haap. gr

σύμφωνα με τον νόμο Παπανίκος Λεωνίδας, Κλεάνθους 11, Κ. Ηλιούπολη,16345

Γεώργιος Γεωργακάκος, Υπεύθυνος διαφήμισης

Blue Planet Magazine

george. georgakos@haap. gr Κείμενα

Tonia Bhatti, Λέανδρος Κυριακόπουλος, Ιωάννης Βασιλόπουλος, Πέτρος Μελάς Αρετή Μπανάκου Κατερίνα Χατζησπύρου

2

Μετάφραση

(ISSN 1791-3993) is published every two months by Hermes Advertising & Publishing Για επικοινωνία με το διαφημιστικό τμήμα:

Το Blue Planet Magazine

Τηλ: 211 1199758-9, Fax: 210 9768364 email: info@blue-planet. gr

ιδρύθηκε από την Hermes Advertising & Publishing το

BLUE PL A NET

Ήρα Καββαδία

2007 με στόχο την επιμόρφωση και την ευαισθητοποίηση πάνω

Φωτογράφοι

Tonia Bhatti, Ijaz Bhatti,Αλέξης Μπαρζός,Ιορδανίδης Σταύρος,EricLafforgue, Christofer Michel,Moritz Borchers,Sams,Abux77, Penina,Theentiremikey Επιστημονικοί σύμβουλοι

Πέτρος Πετρίδης, Ανθρωπολογία Αρετή Μπανάκου, Ανθρωπολογία Γεώργιος Κυριαζόπουλος - Ψυχολογία Διαμαντής Θωμάς, Ιατρική Χάρης Κουτσούλας, Βιολογία Ιωάννης Βασιλόπουλος, Φαρμακολογία Ijaz Bhatti, Αποστολές Σύμβουλος περιβάλλοντος Γιάννης Ίσσαρης, Ωκεανογράφος,Υποβρύχιος Φωτογραφός Coordinator

Νάσος Κάτρης Τεχνική υποστήριξη

Νίκος Κοσμόπουλος, Γιώργος Τζιγκουνάκης support@haap. gr Διανομές-Eκδηλώσεις

Παπανίκος Δημήτρης, Υπεύθυνος Διανομής Ελλάδας Υπεύθυνος Promotion dimitris. papanikos@haap. gr Παραγωγή Εκτύπωση- Βιβλιοδεσία:

σε επιστημονικά προγράμματα,

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ

Για εγγραφές νέων συνδρομητών: Τηλ : 211 1199758-9, Fax: 210 9768364 Εγγραφή μέσω internet: www. blue-planet. gr Εξυπηρέτηση συνδρομητών: (διευκρινήσεις, αλλαγές, παραλαβές) Τηλ : 211 1199758-9, Fax: 210 9768364 Email: info@haap. gr Ετήσια συνδρομή (6 τεύχη/ μέσω ΕΛ. ΤΑ. ): Εσωτερικού: Aπλά Συστημένα Κύπρος-Ευρώπη-Τουρκία: Απλά Συστημένα Λοιπές χώρες: Απλά Συστημένα

εξερευνητικές αποστολές, περιβαλλοντολογικές μελέτες και γενικότερα στην γνώση των πραγμάτων πάνω στον πλανήτη Γη και βέβαια, πέρα από αυτόν μέχρι τα έγκατα του σύμπαντος. Copyright © 2007 Blue Planet Magazine. Με την επιφύλαξη 24€ 36€ 36€ 48€

παντός δικαιώματος. Το Blue Planet Magazine δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη για υλικό που αποστέλεται χωρίς να έχει παραγγελθεί.

40€ 54€

Συνεργαστήκαμε Διευκρίνηση: Το περιοδικό Blue Planet έιναι

για αυτό το τεύχος

δωρεάν διανομής, σε συγκεκριμένα σημεία σε

με τις οργανώσεις:

όλη την Ελλάδα. Το κόστος των συνδρομών,

Wildlifekosmos, Greenpeace,

είναι για αυτούς που δεν έχουν την δυνατότητα

WWF,Γιατροί Χωρίς Σύνορα,

να το βρούν και για όσους δεν προλαβαίνουν,

Nasa

λόγω της ταχύτατης εξάντλησής του. Η τιμή περιλαμβάνει το κόστος αποστολής και συσκευασίας καθώς και έξοδα προσωπικού.

TEYXOΣ 3


3

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΦΩΤΟΓΕΩΓΡΑΦΙΑ:

12

kina

επιστημη & ερευνα

18

ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ & AIDS

Tόσο κοντά, τόσο μακριά

24

Αντρική ασθένεια & μύθος στο όρος Kare, στην Papua New Guinea.

Κάπου ανάμεσα στις φυλές των Huli και Paiela στα υψίπεδα της Papua New Guinea βρίσκεται το όρος Kare, ο τόπος όπου εμφανίστηκε η χρυσοθηρία στα τέλη της δεκαετίας 1980.

Ο Habacuc, ο Σκύλος και το Διαδίκτυο

BLUE PL A NET

4

επιστροφη στην πολη

48

Tον Απρίλιο του 2008 κυκλοφόρησε ένα mail μεταξύ των χρηστών του διαδικτύου που αναφερόταν στη δουλειά του εικαστικού καλλιτέχνη Guillermo Vargas Habacuc. Σύμφωνα με το mail, ο Habacuc είχε πάρει ένα αδέσποτο σκυλί, το έδεσε με ένα κοντό σχοινί και το άφησε να πεθάνει από την πείνα και τη δίψα.

ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΑ στο ΚΑΜΟΥΦΛΑΖ χαμαιλεων

56

Καθως μια παλιά κινέζικη παροιμία λέει πως το μεγαλύτερο ταξίδι αρχίζει με ένα μικρό βήμα, κυριολεκτώντας έχω να σας προτείνω μια καταπληκτική απόδραση από την καθημερινότητα.

Τεχνητή Νοημοσύνη: Μπορούν οι μηχανές να σκεφτούν;

ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ

64

ο θαυμαστοσ κοσμοσ των φυτων

74

Θα ήταν άδικο να προτείναμε μια ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης που να ξεκινάει από τους λεγόμενους μοντέρνους χρόνους. Και αυτό γιατί η επιθυμία του ανθρώπου να κατασκευάσει ένα αντίγραφο του εαυτού του, φαίνεται να υπάρχει περισσότερο από 4.000 χρόνια.

Υπερικό Βότανο του Αγ. Ιωάννη Αλόη Βέρα: Φαρμακείο στο μπαλκόνι σας. TEYXOΣ 3



NEA AΠΟ ΤΟΝ ΜΠΛΕ ΠΛΑΝΗΤΗ

BLUE PL A NET

6

Γ

ια περισσότερο από έναν αιώνα, επιστήμονες που μελετούν τη διαδικασία της ανθρώπινης μνήμης επικεντρώνονταν στο ρόλο που έχει στην διατήρηση και ανάκτηση του παρελθόντος.

Αποτέλεσμα ήταν να δοθεί έμφαση στην χαρτογράφηση του ιππόκαμπου και του προμετωπιαίου εγκεφαλικού φλοιού. Πολλές από τις ίδιες εγκεφαλικές περιοχές όμως που χρησιμοποιούνται για την ανάκληση των αναμνήσεων χρησιμοποιούνται και κατά την διάρκεια της συγκρότησης των μελλοντικών προβολών. Αυτό που ανακαλύπτουν οι επιστήμονες δηλαδή, είναι ότι η ανθρώπινη μνήμη όντως λειτουργεί με μια προοδευτική λογική συγκροτώντας συνεχώς ένα φαντασιακό μέλλον. Η νοητική μηχανική δηλαδή που φαίνεται υπεύθυνη για την ανασυγκρότηση του παρελθόντος, επιτελεί ακόμα ένα- ίσως και πιο ζωτικό- έργο: τον οραματισμό αυτού που θα έρθει. Έτσι αντί η μνήμη να γίνεται κατανοητή ως μια απλή αποθήκη γεγονότων και βιογραφικών στοιχείων, της αναγνωρίζεται πλέον ότι κατασκευάζει, εξομοιώνει και προβλέπει ή επιταχύνει πιθανές μελλοντικές εκδηλώσεις, σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Μερικοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι ακριβώς για αυτό συνδειλώνεται η μνήμη με το παρελθόν: η συγκράτηση αυτοβιογραφικών στοιχείων αποτελεί το βασικό υλικό για την πορεία σε κάποιο πιθανό μέλλον. Ο ψυχολόγος του πανεπιστημίου του Harvard- Daniel Schacterσυμφωνεί σημειώνοντας ότι αυτός ο διττός και αντίστροφος ρόλος της μνήμης εξηγεί και την ίδια την αρχιτεκτονική του ανθρώπινου μνημονικού συστήματος. TEYXOΣ 3



NEA AΠΟ ΤΟΝ ΜΠΛΕ ΠΛΑΝΗΤΗ

Α

BLUE PL A NET

8

υτή η εικόνα τραβήχτηκε από τον ρομποτικό βραχίωνα του Phoenix Mars Lander της NASA την δωδέκατη Αριανή μέραή SOL όπως ονομάζεται- της γνωστής πλέον αποστολής της Αεροδιαστημικής εταιρίας στο βορεινό πόλο του πλανήτη Άρη. Η εικόνα δείχνει δείγμα από χώμα, το οποίο διαχωρίζεται στο άνοιγμα του Thermal and Evolved- Gas Analyzer (TEGA) που βρίσκεται ενσωματωμένο στο Lander. Φαίνονται καθαρά οι δύο είσοδοι της συσκευής που κοσκινίζουν το χώμα από τις ογκώδης πέτρες- και αυτό γιατί η ανάλυση του χώματος από το TEGA απαιτεί τα πιο λεπτά σωματίδια Το TEGA δημιουργήθηκε ουσιαστικά μέσα από την εμπειρία που αποκτήθηκε από τις αποστολές της NASA και συγκεκριμένα από τα διαστημικά προγράμματα για τον πλανήτη Αρη. Το χώμα που εισέρχεται στο TEGA ζεσταίνεται στους 1000 βαθμούς C, εξαναγκάζοντας τα ευμετάβλητα στοιχεία να διαχυθούν ως αέρια, τα οποία αναλύονται στη συνέχεια σε φασματογράφο για την χημική τους σύσταση. Ο φασματογράφος αυτού του είδους, μετράει κυρίως την αναλογία ισοτόπων στα υδρογόνο, οξυγόνο, άνθρακα και άζωτο. Το TEGA του Phoenix Mars Lander, έχει 8 ειδικούς φούρνους, οι οποίοι μπορούν αν λάβουν από ένα δείγμα ο καθένας.

TEYXOΣ 3


Αγγίξτε το απέραντο μεγαλείο του ουρανού και την κρυμμένη ομορφιά της Γης!

*Στις τιμές περιλαμβάνεται Φ.Π.Α.. Δεν περιλαμβάνονται έξοδα αποστολής. **Με χρήση πιστωτικών καρτών.

Ôçëåóêüðéï NexStar 4 SE Έτσι απλά, με το άγγιγμα ενός και μόνο κουμπιού, πραγματοποιήστε τώρα τα φανταστικά σας ταξίδια στο σύμπαν. Με αυτό το ρομποτικό τηλεσκόπιο, σας ανοίγονται διάπλατα οι πόρτες στους πλανήτες, τα νεφελώματα, τους γαλαξίες, χαρίζοντάς σας πρωτόγνωρες εμπειρίες. Αυτόματη 640,00 €* ευθυγράμμιση με την Þ 18 äüóåéò** υπερσύγχρονη τεχνολογία ôùí 42,00 €/μήνα SkyAlign, προεπιλεγμένη ανά ÄéÜìåôñïò 102 mm, μήνα αυτόματη Εστ. απόσταση 1325 mm, f/13, περιήγηση στα πιο Μέγ. ωφέλ. μεγέθυνση 240x θεαματικά σημεία του ουρανού. Αυτόματος εντοπισμός 40.000 αντικειμένων του ουρανού με την βοήθεια της ενσωματωμένης βάσης δεδομένων, των ενσωματωμένων μοτέρ και του ψηφιακού χειριστηρίου. Μεγάλη ευκολία στη χρήση, ευκολία στην μεταφορά.

Η σειρά Special Edition περιλαμβάνει êáé τα παρακάτω μοντέλα:

NexStar 5 SE ÄéÜìåôñïò: 125mm (5”), F:1250 mm, f/10 NexStar 6 SE ÄéÜìåôñïò: 150mm (6”), F:1500 mm, f/10 NexStar 8 SE ÄéÜìåôñïò: 203mm (8”), F:2032 mm, f/10 ¼ëá ôá ôçëåóêüðéá ôçò óåéñÜò NexStar SE Ý÷ïõí äυνατότητα σύνδεσης με Ç/Õ êáé ôç öùôïãñáöéêÞ óáò ìç÷áíÞ. ÐåñéëáìâÜíïõí øçöéáêü ÷åéñéóôÞñéï ìå ïèüíç õãñþí êñõóôÜëëùí, ôá CD-ROM “The Sky Level 1” & “NexRemote”, áíáλυτικές οδηγίες χρήσης στα ελληνικά, åργοστασιακή εγγύηση 2 ετών.

Εσείς θα αντισταθείτε στη μαγεία του έναστρου ουρανού;

Κ

λείστε τα μάτια και ονειρευτείτε τις διακοπές. Ποια είναι τα πρώτα πράγματα που σας έρχονται στο μυαλό; Μήπως ήλιος, θάλασσα, έναστρος ουρανός; Έναστρος ουρανός. Μυριάδες μυστικά κρυμμένα στο σκοτάδι.

Ε

ίναι η κατάλληλη εποχή. Οι νύχτες είναι ζεστές, ο χρόνος όλος δικός σας και ο ουρανός σας καλεί. Πάντα θέλατε να τον γνωρίσετε – είναι στην ανθρώπινη φύση να εξερευνά – μα ίσως δεν ξέρατε από πού ν’ αρχίσετε.

Ί

σως το πιο συγκλονιστικό υπερθέαμα στο σύμπαν εξακολουθεί να περνάει απαρατήρητο για πάρα πολλούς ανθρώπους, ακόμα και σήμερα. Σήμερα, που η τεχνολογία προσφέρει απίστευτα μέσα και η αγορά τα φέρνει στη διάθεση του καταναλωτή σε εκπληκτικές τιμές.

Ε

ίναι η κατάλληλη ώρα. Η αιώνια περιέργεια που ζει μέσα σας μπορεί τώρα να ικανοποιηθεί. Αφήστε το βλέμμα ελεύθερο να στραφεί προς τα πάνω: εκεί σας περιμένουν πλανήτες, αστρικά σμήνη, νεφελώματα, γαλαξίες. Μην αφήνετε άλλο να περνάει απαρατήρητο το πιο συγκλονιστικό υπερθέαμα που έχει να προσφέρει το σύμπαν. Τώρα πια ξέρετε από πού ν’ αρχίσετε: από ένα τηλεφώνημα.

Ζ

ητήστε μας να σας ενημερώσουμε για όλες τις επιλογές εξοπλισμού αστρονομικής παρατήρησης και αποφασίστε τι ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας. Η μαγεία του έναστρου ουρανού σας περιμένει. Åóåéò èá áíôéóôáèåßôå;

ÊéÜëéá SkyMaster 15x70 Τα κιάλια áõôÜ προσφέρουν εκπληκτικές επιδόσεις για αστρονομικές και επίγειες παρατηρήσεις, χάρη στα υψηλής ποιότητος πρίσματα BAK-4 και το μεγάλο άνοιγμα (70mm) των φακών. Είναι αδιάβροχα με πολυεπιστρωμένους φακούς για υψηλό κοντράστ. Ρύθμιση διόπτρας για εστίαση ακριβείας.

149,00 €* Þ

14 Üôïêåò äüóåéò**

Έκθεση - πληροφορίες - παραγγελίες - äωρεάν αποστολή διαφημιστικού υλικού: ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Πολυτεχνείου 45, 4oς όρ.(Λαδάδικα) T.K. 54625, τηλ.: 2310 533 902, 541 826, Fax: 2310 550 672 ΑΘΗΝΑ: Πανεπιστημίου 56, Μέγαρο ΕΡΜΗΣ, 2oς όρ.(Ομόνοια) T.K. 10678, τηλ.: 210 38 45 102, Fax: 210 3842030 ΛΕΥΚΩΣΙΑ: Γράμμου 21-23, T.K. 1010, τηλ.: 22 677 727, Fax: 22 677 729 e-mail: planitario@astronomy.gr, website: www.astronomy.gr


NEA AΠΟ ΤΟΝ ΜΠΛΕ ΠΛΑΝΗΤΗ

«Απορρίπτoντας» την πολική αρκούδα.

BLUE PL A NET

10

Ε

ίναι δυνατόν οι προσπάθειες για την προστασία της πολικής αρκούδας να επιφέρουν αύξηση του συνολικού ενεργειακού κόστους σε βαθμό που να προτείνεται η εγκατάλειψη των προσπαθειών αυτών; Αυτό είναι πάντως που υποστήριξε το Ινστιτούτο Αμερικανικών Επιχειρήσεων (American Enterprise Institute) σε ένα συντηρητικό κατά τα άλλα think-tank. Και από ότι φαίνεται, η εξέλιξη αυτή, είναι η προοιώνιση ενός αγώνα που πρόκειται να ξεκινήσει σύντομα μεταξύ των πετρελαϊκών βιομηχανιών, των οικολόγων και του αμερικάνικου κράτους για τη διαχείρηση της πανίδας της Αρκτικής. Το ζήτημα ξεκινάει από την παραδοχή τόσο της Α.Ε.Ι. όσο και του ομοσπονδιακού κράτους των Η.Π.Α. ότι οι πολικές αρκούδες απειλούνται εμφανώς με εξαφάνιση. Αυτό γίνεται δεκτό λόγο των δυσμενών πορισμάτων των τελευταίων επιστημονικών ερευνών. Οι συστηνώμενες όμως κυβερνητικές ομάδες για τη διαχείρηση του περιβάλλοντος (Case Western Reserve School of Law και U.S. Fish and Wildlife Service) επιχειρηματολογούν ότι η ένταξη της πολικής αρκούδας στο καθεστώς νόμου του απειλούμενου με εξαφάνιση είδους, όχι μόνο δε θα βοηθήσει της ίδιες αλλά θα αποτελέσει και φρένο στην ευρύτερη ενεργειακή και οικονομική ανάπτυξη. Ο πρόεδρος του C.W.R.S.L. Jonathan Adler, απονομιμοποιώντας τις διαθέσιμες επιστημονικές έρευνες για την κατάσταση της αρκτικής πανίδας- αποκαλώντας τες ως «όχι και τόσο αξιόπιστες»- και ματαιοδοξώντας ως προς την δυνατότητα αντιστροφής της κλιματικής αλλαγής, προσπαθεί να αποτρέψει την είσοδο της πολικής αρκούδας στον κατάλογο με τα απειλούμενα είδη αφού κατά τον ίδιο: «δε θα βοηθήσει σε τίποτα τη ζωή τους στους πάγους». Η είσοδος όμως της πολικής αρκούδας στο καθεστώς νόμου του απειλούμενου με εξαφάνιση είδους, σημαίνει ταυτόχρονα πολλά προβλήματα για τις εταιρείες εξόρυξης πετρελαίου, αφού θα έχουν να αντιμετωπίσουν έτσι, τις συμπληγάδες της γραφειοκρατείας και των απαγορεύσεων αυτού. Το ζήτημα δηλαδή μετατοπίζεται στη γνωστή σύγκρουση του πώς θα διασφαλίστεί η οικονομική ανάπτυξη σε πλαίσια νόμου, τα οποία θα προστατεύουν συγχρόνως τα θύματα από τις οικολογικές απώλειες που δημιουργεί η ανάπτυξη αυτή. TEYXOΣ 3


Εξολοκλήρου φυσικά Εύκολα στη χρήση Αποτελεσµατικά Απόλυτα ασφαλή

Βασισµένα στη φιλοσοφία της παραδοσιακής Κινεζικής ιατρικής (TCM) και τις αρχές της Ρεφλεξολογίας, τα επιθέµατα Chi & BioHeel δρουν ευεργετικά, αποµακρύνοντας τις τοξίνες από το σώµα σας. Βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίµατος, απαλύνουν µυϊκούς και σκελετικούς πόνους, και βοηθούν στην καλυτέρευση της ποιότητας του ύπνου!

Αποκλειστικός αντιπρόσωπος “Hellenize - Διαλεχτά φυσικά ολιστικά προϊόντα”. Πληροφορίες και παραγγελίες τηλ. 210 7219320, fax: 210 7219171 email: hellenize@hellenize.gr.


Φωτο γεΩγραφία 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2008, ΑΠΟ ΤΟΝ ullrich.c

BLUE PL A NET

12

Τo “εθνικό στάδιο του Πεκίνου” γνωστΟ επίσης ως “Bird’s nest” (η φωλιά του πουλιού) λόγω της αρχιτεκτονικής του, θα φιλοξενήσει τις κύριες αγωνιστικές διαδρομές των Ολυμπιακών Αγώνων, καθώς επίσης και την εναρκτήρια και τερματική τελετή. Οι βραβευμένοι αρχιτέκτονες με το βραβείο Pritzker, Herzog & de Meuron συνεργάστηκαν με την ArupSport and China Architecture Design & Research Group για την ανάληψη και ολοκλήρωση αυτού του έργου. Πολλά προβλήματα προέκυψαν κατά την κατασκευή του Bird’s nest. Την παραμονή των Χριστουγέννων του 2003 το έδαφος υποχώρησε και οι εργασίες ξανάρχισαν τον Μάρτιο του 2004, αλλά σταμάτησαν και πάλι λόγω του υψηλού κόστος κατασκευής τον Αύγουστο του 2004, για να ξαναρχίσουν μερικούς μήνες αργότερα. Τον Ιανουάριο του 2008 όμως, προέκυψαν σοβαρές ανησυχίες για τις συνθήκες εργασίας στα εργοτάξια του σταδίου, όταν αποκαλύφθηκε ότι 2 εργαζόμενοι είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια της κατασκευής του. TEYXOΣ 3



Φωτο γεΩγραφία

Α BLUE PL A NET

14

ντιδράσεις Θιβετιανών για την πολιτική της Κίνας απέναντι στη χώρα τους.

Ήταν η πρώτη φορά που η λαμπαδηδρομία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες συνάντησε τόσες δυσκολίες μέχρι να ολοκληρώσει τη διαδρομή της και που η πομπή χρειαζόταν την προστασία της αστυνομίας της κάθε χώρας. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που οι Ολυμπιακοί αγώνες γίνονται ο τόπος διάδοσης ή διεκδίκησης φωνής για συγκεκριμένους πολιτικούς λόγους. Από τις εμφανείς προπαγανδιστικές πρακτικές του ναζιστικού καθεστώτος στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου το 1936 και την ανάληψη των ανταγωνιστικών Spartakiad από τη Σοβιετική Ένωση, μέχρι το μποϋκοτάζ των Η.Π.Α. και 15 ακόμα χωρών από τη δυτική Ευρώπη σε αυτούς της Μόσχας το 1980, οι Ολυμπιακοί Αγώνες αποτελούν από την αρχή της διοργάνωσής τους, πεδίο πολιτικών

ανταγωνισμών.Το 1956 οι Ολυμπιακοί της Μελβούρνης είναι οι πρώτοι στους οποίους γίνεται μποϋκοτάζ. Η Ολλανδία, Ισπανία και Σουηδία αρνούνται να συμμετάσχουν λόγω της καταστολής της Ουγγρικής εξέγερσης από τα σοβιετικά στρατεύματα. Αντίστοιχα οι Καμπότζη, Αίγυπτος, Ιράκ και Λίβανος δεν συμμετέχουν λόγω της κρίσης της διώρυγας του Σουέζ. Το 1976, 22 χώρες από την Αφρική δε συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς του Μόντρεαλ αντιδρώντας έτσι στην πολιτική της Ν. Αφρικής και της Ν. Ζηλανδίας για τους «μαύρους» πληθυσμούς. Το 1968 στην πόλη του Μεξικού, 2 Αμερικανοί αθλητές του στίβου, οι Tommie Smith και John Carlos χαιρετούν με την υψωμένη γροθιά της Black Power στην απονομή των

μεταλλίων, δείχνοντας έτσι των αγώνα τους για τα δικαιώματα των «μαύρων» στις Η.Π.Α. Παρόμοιες πολιτικές έχουν ακολουθηθεί και από άλλους αθλητές, χώρες ή οργανώσεις με τις πιο αιματηρές να είναι οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Βερολίνο του 1972 από την Black September και την ομηρία των 9 Ισραηλινών αθλητών και στην Ατλάντα το 1996 με τον βομβαρδισμό του ολυμπιακού χωριού από τον Αμερικανό Eric Robert Rudolph. Για τους Ολυμπιακούς του Πεκίνου, υπάρχουν πολλές εκκλήσεις από διάφορες μεριές για το μποϋκοτάζ του, ως αντίδραση στις πολιτική της Κίνας για το Θιβέτ, την Ταϊβάν και το Νταρφούρ, αλλά και γενικότερα για τη στάση της χώρας απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα. Υπάρχουν επίσης και εκστρατείες για το μποϋκοτάζ των κινέζικών προϊόντων. TEYXOΣ 3


Φωτο γεΩγραφία

απαγορευμένη πόλη

O

πύργος στη Νοτιοδυτική πλευρά της «απαγορευμένης πόλης». Έτσι λέγονται τα αυτοκρατορικά ανάκτορα από την περίοδο της δυναστείας των Ming μέχρι και της δυναστείας των Qing. Η απαγορευμένη πόλη- ως το επίγειο σπίτι της θεϊκής μορφής του αυτοκράτορααναφέρεται ως τέτοια ακριβώς επειδή κανείς δε μπορούσε να μπει ή να βγει χωρίς την άδεια του. Αυτό το σύμπλεγμα 1000 περίπου κτιρίων αποτελεί το παράδειγμα μιας άλλης εποχής για την πόλη του Πεκίνου, είναι όμως ακόμα κεντρικό στην αστική κατανομή της πόλης. Ο άξονας βορράς- νότου, παραμένει ο κεντρικός στην χωροθέτηση του Πεκίνου. Στο Νότο ο άξονας αυτός αρχίζει από την πύλη της Tien’anment και προεκτείνεται στα βόρεια μέχρι την Yongdingmen, την πύλη των εξωτερικών τοίχων της παλιάς πόλης. Πολλοί ερευνητές πιστεύουν ότι αυτός άξονας προεκτείνεται και μέχρι την Xanadu, την παλιά πρωτεύουσα της δυναστείας των Yuan. 15

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Φωτο γεΩγραφία

Σ

ύμβολο της αυτοκρατορικής και της σύγχρονης Κίνας,

Tόπος πολλαπλών διαμαρτυριών και πολιτικών γεγονότων με πιο πρόσφατη την φοιτητική εξέγερση του 1989, το μνημείο της Tian’anmen δεσπόζει στο κέντρο του Πεκίνου. Το όνομα του αποτελείται από τους κινεζικούς χαρακτήρες “ουρανός”, “ειρήνη” και “πύλη” και συνήθως μεταφράζεται ως “η πύλη της θεϊκής ειρήνης”. Εντούτοις, αυτή η μετάφραση είναι κάπως παραπλανητική, δεδομένου ότι το όνομα προέρχεται από την αυτοκρατορική περίοδο και σημαίνει περισσότερο “λαμβάνειν εξουσιοδότηση από τον ουρανό, για τη σταθεροποίηση της δυναστείας.”

BLUE PL A NET

16

TEYXOΣ 3


Φωτο γεΩγραφία

Τ

α επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης μιας μέσης ημέρας στο Πεκίνο είναι περίπου πέντε φορές πιο υψηλά από τα πρότυπα που προτείνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η εξαιρετικά αναποτελεσματική χρήση του άνθρακα από την Κίνα- η κύρια πηγή ενέργειας της χώρας- είναι αυτή που οφείλεται κυρίως για τη ρύπανση. Παρά τις υποσχέσεις για την οργάνωση πράσινων Ολυμπιακών Αγώνων τον Αύγουστο του 2008, το Πεκίνο δεν έχει καταφέρει να τη μειώσει. Και για αυτό η κινεζική κυβέρνηση έχει αναγγείλει ότι θα κλείσει 144 βενζινάδικα, περίπου το 10% της πόλης, για να βελτιωθεί η ατμοσφαιρική ποιότητα την περίοδο των Ολυμπιακών. Από $17 δισεκατομμύρια έχουν ξοδευτεί για τον καθαρισμό της ατμόσφαιρας. Η πόλη όμως παραμένει όμηρος του νέφους και οι αθλητικές αντιπροσωπείες παραπονιούνται για αυτές τις συνθήκες.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

BLUE PL A NET

το 2001 που αναλήφθηκαν οι ολυμπιακοί από το Πεκίνο,

17


ΛΙΟΝΤΑΡΙΑ & AIDS BLUE PL A NET

18

Ο Dave Hamman αναζητά το αν η λύση για τον ιό που ρημάζει τον ανθρώπινο πληθυσμό της Αφρικής βρίσκεται στις «μεγάλες γάτες» της ηπείρου.

Ένας τίτλος στη βρετανική εφημερίδα Daily Telegraph το 2004 ισχυριζόταν ότι «Ο ιός του AIDS σκοτώνει τα λιοντάρια της Αφρικής» και ένα πρόσφατο άρθρο στο The New Scientist ανέφερε ότι ο πληθυσμός των λιονταριών έχει μειωθεί από 230.000 το 1980 σε περίπου 18.000 σήμερα. Οι μεγάλες γάτες της Αφρικής καταδιώκονται από την ασθένεια;

επιστημη

& ερευνα Κείμενα: HΡΑ ΚΑΒΒΑΔΙΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ijaz Bhatti-www. wildlifekosmos. com

TEYXOΣ 3


19

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


H

Dr Melody Roelke, που έχει βάση στο Εργαστήριο Γονιδιακής Ποικιλομορφίας (Genomic Diversity) στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας στις ΗΠΑ, λέει ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία για να στηριχθεί αυτός ο ισχυρισμός. Μπορεί τα περισσότερα λιοντάρια να είναι θετικά στα τεστ Αιλουροειδούς Ιού Ανεπάρκειας Αντισωμάτων ή FIV (το 90% των πάνω από 400 λιοντάρια που εξετάστηκαν), αλλά αυτό που δεν είναι και τόσο ξεκάθαρο είναι το κατά πόσο ο ιός έχει τόσο καταστροφικές συνέπειες σε αυτά, όσο έχει ο αντίστοιχος στους ανθρώπους.

BLUE PL A NET

20

Η ιστορία λέει ότι μερικά εκατομμύρια χρόνια ρισμένος στο συγκεκριμένο είδος, υποδεικνύπριν, ένας πρόγονος της σημερινής μεγάλης οντας ότι ενώ η μεταφορά FIV μεταξύ ειδών γάτας τράφηκε με έναν πρόγονο του βούβα- γατών έχει συμβεί στο παρελθόν, είναι γενικά λου, ο οποίος ήταν μολυσμένος με μια πρώ- αρκετά ασυνήθιστη. Ο FIV είναι πρώτος ξάδελιμη εκδοχή του Βοοειδούς Ιού Ανεπάρκειας φος του HIV και προκαλεί στις οικιακές γάτες Αντισωμάτων (BIV). Αυτός ο ιός μεταλλάχθη- μόνο τα χαρακτηριστικά που μοιάζουν με το κε και κατέληξε να γίνει η μορφή που βρίσκε- AIDS- μια τυπική περίοδο λανθάνουσας κατάται σε πολλά άγρια και οικιακά αιλουροειδή στασης που ακολουθείται από μείωση κυττάείδη. Αργότερα φαίνεται ρων CD4, καταστολή του ανοσοποιητικού συστήότι κάποια από τις μολυματος και φιλοξενία δευσμένες γάτες προσπά«Ακριβώς όπως τερευουσών μολύνσεων. θησε να παγιδεύσει μια κάποιοι άνθρωποι μαϊμού. Η μαϊμού ξέφυΤο ενδιαφέρον θέμα όμως έχουν γενετική γε, αλλά μαζί με τον FIV, είναι ότι γίνεται λιγότερο αντίσταση στον ιό», που τώρα βρήκε νέο επικίνδυνος για τα λιοντάλέει η Dr Roelke, «το ξενιστή να αποικήσει και ρια, τα τσιτάχ και τις λεοίδιο συμβαίνει και με έτσι μεταλλάχθηκε στην παρδάλεις για λόγους που μερικά λιοντάρια. πιθηκόμορφη εκδοχή τώρα οι επιστήμονες προΤα λιοντάρια έφτασαν που αναγνωρίζουμε στις σπαθούν να καταλάβουν. σε αυτό το σημείο μαϊμούδες ως ΠιθηκόΑν οι επιστήμονες μπορέπερνώντας από μορφο Ιό Ανεπάρκειας σουν να ανακαλύψουν το μια μεγάλη φάση Αντισωμάτων (SIV). Η γονίδιο που είναι υπεύθυπροσαρμογής- και τάση του ανθρώπου να νο για μια ασθένεια σε ένα οι άνθρωποι θα κυνηγάει και να τρώει ζώο, θα καταστεί δυνατό φτάσουν τελικά σε το κρέας των πρωτευόνα εντοπίσουν το αντίστοιαυτό το σημείο.» ντων ξαδελφών του βοήχο γονίδιο στους ανθρώπους. Παίρνοντας δείγθησε τον ιό να ολοκλημα και συγκρίνοντας γενερώσει την πιο πρόσφατη αποίκηση του, από τη μαϊμού στον άνθρωπο, τικά μερικά από τα 4.500 είδη θηλαστικών μεταλλασσόμενος σε αυτό που σήμερα γνω- που κατοικούν στη γη σήμερα, οι επιστήμονες ρίζουμε ως ιό ανθρώπινης ανεπάρκειας αντι- έχουν μια καλύτερη αίσθηση των γενετικών σωμάτων (HIV) . αλλαγών που συμβαίνουν στη βάση αυτών των Ο FIV μολύνει μια μεγάλη ποικιλία ξενιστών καταγωγών. Εξαιτίας της εξαιρετικής του ομοικαι είναι ενδημικός σε εννιά είδη γατών και ένα ότητας με τη μορφή της προόδου της ασθένειείδος ύαινας, συμπεριλαμβανόμενων όλων ας που παρατηρήθηκε στην μόλυνση με HIV των μεγάλων Αφρικανικών σαρκοφάγων (λιο- στους ανθρώπους, ο FIV προσφέρει ένα πολλά ντάρια, λεοπαρδάλεις, τσιτάχ και κατάστικτες υποσχόμενο πρότυπο για την κατανόηση πολύαινες). Στην πραγματικότητα, στα περισσότε- λών κλινικών διαστάσεων του συνδρόμου ανερα μολυσμένα είδη με FIV ο ιός είναι περιο- πάρκειας αντισωμάτων. Οποιοδήποτε εύρημα TEYXOΣ 3


21

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


ηση. Υποδεικνύει ότι το AIDS δεν είναι κάποιος αφύσικος τρόμος, ενδημικός στο σύγχρονο πολιτισμό. Οι ιοί ανεπάρκειας αντισωμάτων δεν χτυπούν μόνο τους ανθρώπους, αλλά και πολλά ζώα και τα «δεινά» μας είναι χαρακτηριστικά αυτού του σταδίου αλληλοεξέλιξης ιού-ξενιστή. Εν συντομία, το παράδειγμα των λιονταριών μας διδάσκει ότι οι ιοί είναι απλώς ένα ακόμα φαινόμενο της φύσης και ότι η φύση ίσως μας δείξει ακόμα και τον τρόπο να τους κατανικήσουμε. Πλέον είναι γενικά αποδεκτό ότι ο HIV είναι απόγονος του SIV λόγω του ότι συγκεκριμένα είδη του SIV έχουν πολύ μεγάλη ομοιότητα με τον HIV-1 και τον HIV-2 (τα δύο είδη του HIV). Αρχικά ήταν πολύ δύσκολο για τους επιστήμονες να εντοπίσουν τον HIV-1, το πιο επικίνδυνο, πανδημικό είδος HIV, αλλά το 1999 μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στις ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι είχαν βρει ένα είδος SIV που ήταν σχεδόν πανομοιότυπος με τον HIV-1 σε ένα υπο-είδος χιμπαντζή, γνωστό ως Pan troglodytes troglodytes. Οι επιστήμονες ανάπτυξαν τη θεωρία ότι οι άγριοι χιμπαντζήδες είχαν μολυνθεί ταυτόχρονα από δύο είδη διαφορετικών ιών SIV, οι οποίοι μέσα σε μια «ιοική συνουσία» σχημάτησαν έναν τρίτο ιό που μπορούσε να μεταδοθεί σε άλλους χιμπαντζήδες και ήταν ικανός να μολύνει ανθρώπους και να προκαλέσει AIDS. Πιστεύουν ότι ο υβριδισμός αυτός έγινε σε χιμπαντζήδες που είχαν μολυνθεί και με τα δυο είδη SIV αφού είχαν κυνηγήσει και σκοτώσει δυο είδη μαϊμούδων. Είναι γνωστό εδώ και πολύ καιρό ότι οι ιοί μπορούν να μεταδοθούν μεταξύ των ειδών και, όπως και τα ζώα, οι άνθρωποι είναι το ίδιο επιρρεπείς. Όταν γίνεται μεταφορά ιών μεταξύ ανθρώπων και ζώων, αυτό είναι γνωστό ως ζωονοσία.

Σαρώνοντας σε μικρογραφία τον HIV-1. Με πράσινο χρώμα φαίνεται ο ιός σε κατάσταση ανάπτυξης σε μια εργαστηριακή καλλιεργεια λεμφοκυττάρων.

BLUE PL A NET

22

σχετικά με τον FIV δηλαδή, θα βελτίωνε σημαντικά την κατανόηση μας σχετικά με το πώς να χειριστούμε τον ιό HIV στους ανθρώπους. Οι επιστήμονες πιστεύουν η θεραπεία του AIDS, βρίσκεται κάπου στα γονίδια των λιονταριών. «Ακριβώς όπως κάποιοι άνθρωποι έχουν γενετική αντίσταση στον ιό», λέει η Dr Roelke, «το ίδιο συμβαίνει και με μερικά λιοντάρια. Τα λιοντάρια έφτασαν σε αυτό το σημείο περνώντας από μια μεγάλη φάση προσαρμογής- και οι άνθρωποι θα φτάσουν τελικά σε αυτό το σημείο.» Εκείνοι οι άνθρωποι που έχουν φυσική αντίσταση στον HIV τείνουν να επιβιώνουν και να κληροδοτούν τα γονίδια τους, ενώ εκείνοι που δεν είναι, πεθαίνουν. «Αλλά», συνεχίζει η Roelke, «αυτό που θέλουμε εμείς δεν είναι να περιμένουμε ένα εκατομμύριο χρόνια για να καταλάβουμε πώς λειτουργεί αυτή η επιδημία. Γι’ αυτό προσπαθούμε να καταλάβουμε την ιστορία του FIV και μελετάμε το γονιδίωμα των λιονταριών και εξετάζουμε μακροχρόνιους επιζήσαντες από τον HIV. Χρειάζεται να βρούμε τη γενετική λύση. Τα λιοντάρια μας δίνουν ελπίδες ότι αυτό είναι δυνατό.» Το παράδειγμα των λιονταριών επίσης μας προσφέρει και μια άλλου είδους συνειδητοποί-

TEYXOΣ 3


23

Έχει να κάνει με φωτογραφία; Έχει να κάνει μ'εμάς.

D X G | A gfa P h o t o | A iptek | A ltek | B e n Q | B u s h n ell | C a n o n | C asi o | C o n tax | D igital | C o n cepts | E ps o n | F o t o Nati o n | F u j ifilm | G e n e r al | E lect r ic | Hasselblad | Hewlett - P acka r d | i S o n ic | K o dak | K o n ica | M i n o lta | L eaf | L eica | M ami y a | M i n o x | Nik o n | Ol y mp u s | P a n as o n ic | L u mix | P e n tax | P o la r o id | P r aktica | Ric o h | R o llei | S ams u n g | S a n y o | S igma | S o n y | Yas h ica | Z eiss

www. photoreality. gr ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

Ο δικτυακός τόπος για την Φωτογραφία.

BLUE PL A NET

Φωτογραφική Πραγματικότητα


ληet ο τ σ ο plan απe blu

Αντρική ασθένεια & μύθος στο όρος Kare, στην Papua New Guinea. 24

BLUE PL A NET

Κάπου ανάμεσα στις φυλές των Huli και Paiela στα υψίπεδα της Papua New Guinea βρίσκεται το όρος Kare, ο τόπος όπου εμφανίστηκε η χρυσοθηρία στα τέλη της δεκαετίας 1980. Το όρος Kare, παραδοσιακά αποτελούσε το βασικό τόπο τελετουργιών, όπου ζώα θυσιάζονταν στο βωμό του τοτεμικού φιδιού Πύθωνα για την προώθηση της γονιμότητας φυτών, ζώων και ανθρώπων. Σήμερα, το όρος Kare συνιστά το μέρος απ’ όπου εξορύχεται χρυσός, σε ένα κυνήγι πρωτοφανούς πλούτου μέσα σε μια ατμόσφαιρα μεταφυσικών προβληματισμών και μετασχηματισμών.

Tόσο κοντά

τόσο μακριά

Κείμενα: αρετη μπανακου ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Eric lafforgue,

Christopher prentiss Michel

TEYXOΣ 3


25

BLUE PL A NET

Christopher prentiss Michel ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Η

φυλή των Huli, που απαντάται στην περιοχή Tari, στη νότια περιοχή της Papua New Guinea, είχε αιχμαλωτιστεί και ελέγχονταν από τη αυστραλιανή διοίκηση μέχρι και το 1975, που απέκτησε την ανεξαρτησία της. Πολλοί από τους γηραιότερους Huli συνδέουν τα αποικιακά χρόνια με την ειρήνη και την ευημερία του τόπου τους. Και αυτό γιατί η περιοχή Tari δεν έχει γνωρίσει ιδιαίτερη ανάπτυξη, από τη στιγμή που «αναγκαστικά» συνδέθηκε με τον «έξω» κόσμο μετά το 1980, με την κατασκευή της Λεωφόρου των Υψιπέδων και την είσοδό της στις κρατικές πολιτικές ανάπτυξης. Οι άντρες της φυλής εξακολουθούν να εγκαταλείπουν την περιοχή για να εργαστούν ως ανειδίκευτοι εργάτες σε άλλες επαρχίες, ενώ η πλειονότητα των γυναικών μένουν πίσω στην αγροτική περιοχή δουλεύοντας τις καλλιέργειες.

BLUE PL A NET

26

Οι πρώτες επαφές των Huli με το χρυσό αποτέλεσαν την «αιτία» για μια υψηλή συχνότητα ασθενειών, που οι άντρες ονομάζουν «χρυσό πυρετό» (gold fever) και που οι ίδιοι αποδίδουν την ύπαρξή της στην ίδια την επιθυμία τους για χρυσό και μέταλλο. Ο τρόπος με τον οποίο οι Huli κατανοούν τα διάφορα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στα χρυσορυχεία είναι ένα προϊόν που αναμειγνύει την τοπική μυθολογία τους και τις σωματοποιημένες αποικιοκρατικές εμπειρίες τους. Ο χρυσός θεωρείται μολυσματικός και ενσωματώνεται σε μύθους μέσα από τους οποίους γίνεται τελικά προσιτός και κατανοητός. Παράλληλα φαίνεται να παίζει έναν κυρίαρχο ρόλο στην ιστορία των Huli, ιδιαίτερα στην ιστορία των σχέσεων τους με τους ευρωπαίους εισβολείς. Πολλοί Huli πιστεύουν ότι τα χρήματα που κερδίζονται από τις πωλήσεις του χρυσού δεν πρέπει να επενδύονται σε επιχειρηματικές δραστηριότητες (bisnis, όπως οι ίδιοι τις αποκαλούν). Τα χρήματα από το χρυσό μπορούν μόνο να χρησιμοποιηθούν για κατανάλωση, ιδιαίτερα για

TEYXOΣ 3


27

BLUE PL A NET

Christopher prentiss Michel

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


την αγορά πολυτελών αγαθών, όπως μπύρα, δώρα και αεροπορικά εισιτήρια. Και αυτό γιατί ο χρυσός, όπως λέει ένας μύθος, συνδέεται στενά με τον Διάβολο. Ένα σύμβολο που θεωρείται από μελετητές ότι στέκεται ανάμεσα σε προκαπιταλιστικές και καπιταλιστικές κοινωνίες, ανάμεσα σε οικονομίες δηλαδή που βασίζονται στην χρησιμότητα των προϊόντων και σε εκείνες που βασίζονται στην ανταλλακτική τους αξία. Πώς συνδέονται όμως τα παραπάνω με τις αντιλήψεις των Huli γύρω από την γυναικεία σεξουαλικότητα και τους κινδύνους που αυτή θέτει; Και πώς όλα αυτά υφαίνονται μεταξύ τους σε μια προσπάθεια ερμηνείας του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου;

BLUE PL A NET

28

Το εμμηνορροϊκό αίμα ήταν κάποτε για τους άντρες το πιο τρομακτικό δηλητήριο και θεωρούσαν, ότι θα μπορούσαν να εκτεθούν άμεσα σε κίνδυνο από αυτό, μέσω πρακτικών μαγείας. Όπως θα ήταν αναμενόμενο, οι άντρες είχαν λεπτομερείς τελετουργίες και κανονισμούς, προκειμένου να προστατευθούν από την επαφή με το έμμηνο αίμα κατά τη σεξουαλική επαφή με τις συζύγους. Δεκαετίες συναναστροφών και εμπειριών εκτός της περιοχής Tari, εξασθένησαν τις αντρικές αντιλήψεις γύρω από τη γυναικεία μολυσματικότητα. Αυτό βέβαια δε

σημαίνει ότι οι αντιλήψεις αυτές έχουν χάσει τη σημασία τους, αλλά περισσότερο ότι έχει αλλάξει η αυστηρότητα με την οποία τίθεται πλέον σε εφαρμογή αυτή καθώς και τα πλαίσια της πρακτικής της. Πάντως, έχει παρατηρηθεί μια ηθική κατάρρευση, και εξαιτίας αυτής οι Huli φαίνεται να έχουν χάσει ένα μεγάλο μέρος του τελετουργικού αλλά και πολιτικού τους ελέγχου πάνω στον κόσμο που ζουν. Η δομή της εξουσίας είναι τέτοια που οι άντρες φοβούνται όχι μόνο τη μόλυνση από τις γυναίκες, αλλά επίσης τη μόλυνση που προέρχεται από τον εξωτερικό κόσμο πέρα από την περιοχή Tari: τους nambis. Μια έννοια που αντιπροσωπεύει τους ευρωπαίους εργοδότες μαζί με τις καπιταλιστικές τους αντιλήψεις, αλλά και ταυτόχρονα τις εμπειρίες των Huli από το αποικιοκρατικό τους παρελθόν. Ταυτόχρονα, οι nambis ταυτίζονται με κοσμολογικές έννοιες, που εντοπίζουν την εξουσία στην περιφέρεια του γνωστού κόσμου και ακόμη πιο μακριά από το όρος Kare. Οι nambis αποτελούν ένα χωρόχρονο μέσα από το οποίο οι Huli δημιουργούν τη δική τους ιστορία και βιώνουν την πραγματικότητα της αποικιακής και μετααποικιακής τους ύπαρξης. Η όλη κοσμοθεωρία των Huli ύστερα από

Papua New Guinea

TEYXOΣ 3


οι Snake men περνανε μεσα απο τουσ Huli men. κανενασ δεν εχει τραυματιστει

29

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

30

TEYXOΣ 3


ΦΥΛΗ PendA. Mount Hagen Papua New Guinea

31

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Mount hagen , Papua New Guinea

BLUE PL A NET

32

Οι άντρες που συγκατοικούν με γυναίκες κατηγορούνται επίσης, αλλά επειδή οι γυναίκες είναι αυτές που δεν πρέπει να βρίσκονται στην περιοχή, είναι εκείνες που πρωταγωνιστούν στις αντρικές ερμηνείες για την ασθένεια. την επαφή τους με τους nambis έχει διευρυνθεί, αν όχι μεταλλαχθεί και γίνεται περισσότερο κατανοητό αν κανείς εξετάσει τις ερμηνείες που δίνονται στις αντρικές ασθένειες στα ορυχεία του όρους Kare. Αρχικά ο χρυσός ανακαλύφθηκε από γεωλόγους ερευνητές που εργάζονταν για την CRA (Conzinc Rio Tinto Australia), τη μεγαλύτερη πολυεθνική εταιρία εξόρυξης άνθρακα. Παρά τις επιδημιολογικές συνθήκες για διάφορες αρρώστιες- αναπνευστικές λοιμώξεις, τύφος, σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθένειες- και τις επιπρόσθετες αφιλόξενες κλιματολογικές συνθήκες στην περιοχή, οι άντρες Huli αποδίδουν τα προβλήματα υγείας τους στην παρουσία των γυναικών. Πιο συγκεκριμένα στο όρος Kare,

η αντρική ασθένεια αποδίδεται όχι μόνο στην παρουσία γυναικών αλλά και στην ύπαρξη σεξουαλικών επαφών και πορνείας στην περιοχή. Οι άντρες που συγκατοικούν με γυναίκες κατηγορούνται επίσης, αλλά επειδή οι γυναίκες είναι αυτές που δεν πρέπει να βρίσκονται στην περιοχή, είναι εκείνες που πρωταγωνιστούν στις αντρικές ερμηνείες για την ασθένεια. Οι άντρες παρόλα αυτά, υποστηρίζουν ότι βεβηλώνουν τα ταμπού στο όρος Kare χωρίς να το επιδιώκουν, διότι όπως λένε έχουν υποστεί «πλύση εγκεφάλου» από την επαφή τους με το χρυσό. Βρίσκονται δηλαδή σε μια κατάσταση αποχαύνωσης- χωρίς δύναμη και θέληση- επιρρεπείς σε παράλογες και μερικές φορές βίαιες συμπεριφορές, που ενθαρρύνονται μάλιστα από την κατανάλωση αλκοόλ. ΔημιουργείTEYXOΣ 3


33

BLUE PL A NET

Papua New Guinea - O άνθρωπος της λάσπης από την περιοχή Asaro. ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

34

TEYXOΣ 3


35

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Papua New Guinea Ή Amsterdam?

BLUE PL A NET

36

ται έτσι μια ατμόσφαιρα έξαλλης κατανάλωσης και μέθης που είναι η ίδια εμπνευσμένη από τον χρυσό. Η πνευματική σύγχυση θεωρείται επίσης, άλλο ένα σύμπτωμα των αντρών που υποφέρουν από την μόλυνση που προκαλείται από τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις «ξένες». Μια κατηγορία που περιλαμβάνει τις πολλές πόρνες στο όρος Kare. Οι συνδέσεις που κάνουν οι Huli ανάμεσα στον τόπο τους, τη δύναμη και τη μόλυνση, τώρα πλαισιώνουν και τη περιφέρεια- το όρος Kare με τις πόρνες και το χρυσό. Αυτή η γεμάτη κίνδυνο μη ελέγξιμη κατάσταση, θεωρείται ότι τους μετατρέπει σε lulu, μια περίπτωση τρέλας για τους Huli. Ο όρος lulu μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σε μια κατάσταση παράλογης αλλά εξουθενωτικής σεξουαλικής επιθυμίαςικανή να παρασύρει τους άντρες στις πόρνεςπου αναπόφευκτα οδηγεί στην αρρώστια. Τα ξεσπάσματα της lulu φαίνονται επίσης ως αντιδράσεις στην εισβολή των nambis, των

ευρωπαίων δηλαδή της CRA, τα οποία είχαν ήδη προβλέψει οι μύθοι των Huli. Σύμφωνα με τη μυθολογία της φυλής, το όρος Kare θεωρείται ως ο κατεξοχήν χώρος τελετουργιών. Είναι το σπίτι του σπιτιού, σύμφωνα με τους παλαιότερους της φυλής, στο οποίο οι ειδήμονες των τελετουργιών θυσίαζαν αγαθά προς τιμήν των πνευμάτων και των προγόνων τους, ώστε να εξασφαλιστεί η γονιμότητα του εδάφους και συνεπακόλουθα η ευημερία της φυλής. ‘Όπως μπορεί να γίνει κατανοητό, οι γυναίκες εξαιτίας της μολυσματικής τους φύσης, δεν επιτρεπόταν να είναι παρούσες στις τελετουργίες αυτές, διότι η παρουσία τους θα προσέβαλλε την ιερότητα των τελετουργιών και θα εξαγρίωναν τα πνεύματα, ιδιαίτερα αυτό του φιδιού Πύθωνα. Οι άντρες Huli θεωρούν ότι τα προβλήματα υγείας τους στέλνονται από το φίδι επειδή είναι εξοργισμένο από την παρουσία των γυναικών και το σπάσιμο των ταμπού που αναφέρονται στην σεξουαλική επαφή. Και η πραγματική υλική αιτία της αρρώστιας πιστεύεται TEYXOΣ 3


37

BLUE PL A NET

ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΑ ΝΥΧΙΑ ΑΠΟ ΛΑΞΕΥΜΕΝΑ ΚΑΛΑΜΙΑ-αΝΘΡΩΠΟς ΦΙΔΙ ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

38

ΜΙΑ ΓΥΝΑΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΥΛΗ PENDA ΓΙΟΡΤΑΖEI ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ, ΒΑΦΟΝΤΑΣ ΤΟ ΣΩΜΑ ΤHΣ ΣΑΝ ΣΚΕΛΕΤΟΣ. Mount Hagen Papua New Guinea

TEYXOΣ 3


39

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


ότι είναι ο ίδιος ο χρυσός, επειδή ακριβώς θεωρείται ότι είναι το δέρμα που αποβάλλει το φίδι. Όσον αφορά τις γυναίκες, ιδιαίτερα τις «ξένες»- τις πόρνες, που έχουν τη μυρωδιά και τις εκκρίσεις της σεξουαλικής επαφής στο σώμα τους, είναι αυτές που ψάχνοντας για χρυσό στα ποτάμια, μολύνουν το μέταλλο. Ο χρυσός τότε, είναι που αποκτά τη δύναμη να προκαλέσει ασθένειες. Η βλαβερή του ιδιότητα, κατά κάποιο τρόπο, ενεργοποιείται από το θυμό του φιδιού, ο οποίος φουντώνει από την παρουσία των γυναικών και την ερωτική επιθυμία που δημιουργείται στους άντρες.

BLUE PL A NET

40

Τα προβλήματα που βιώνονται λοιπόν στο όρος Kare, εκφράζονται με όρους αντρικών- γυναικείων σχέσεων και οι ασθένειες συνδέονται με τη σεξουαλική επιθυμία και τη γυναικεία μολυσματικότητα. Η αναγνώριση του χρυσού ως μολυσματική ουσία είναι μέρος αυτής της διαδικασίας εξήγησης των φαινομένων, ενώ παράλληλα επικρατεί μια λογική που συνδέει αρχέγονες ουσίες με τη δύναμη και την εξουσία. Το εμμηνορροϊκό αίμα και ο χρυσός θεωρούνται απόβλητα, το ένα ως προϊόν προερχόμενο από το σώμα των γυναικών και το άλλο από το σώμα του φιδιού. Ως απόβλητα, θεωρούνται επικίνδυνα για τους άντρες, όχι μόνο γιατί είναι μιαρά, αλλά και γιατί συμβολίζουν μια δύναμη πάνω στην οποία οι άντρες δεν έχουν έλεγχο. Το πρόβλημα επίσης των Huli αντρών, είναι ότι έχουν αναπτύξει πολύ λίγες τεχνικές αντιμετώπισης των nambis, ιδιαίτερα από τη στιγμή που ο όρος nambis εκπροσωπεί ουσιαστικά την «δυτική» κυβέρνηση με την κρατική της εξουσία. Ο μύθος έτσι του χρυσού είναι μέρος μιας προσπάθειας να αντιμετωπίσουν τις διάφορες διαστάσεις των nambis, παρέχοντας συγχρόνως ένα τοπικό πλαίσιο βίωσης της αιχμαλωσίας τους από τις νέες δομές εξουσίας. Αν οι άντρες

μπορούσαν να ανακτήσουν τον έλεγχο πάνω στις γυναίκες και την CRA, τότε το χρυσάφι δεν θα θεωρούνταν πλέον αιτία μόλυνσης και άρα επικίνδυνο για τους άντρες Huli. Είναι, δηλαδή, εξαιτίας της έλλειψης ελέγχου που οι άντρες είναι ευάλωτοι στη μόλυνση. Η εξουσία των αντρών ήταν και εξακολουθεί να είναι εύθραυστη. Είναι η «ψευδαίσθηση» της δύναμης και της εξουσίας που έπρεπε να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί μέσω των μύθων και των τελετουργιών (μύθοι για το φίδι, τελετουργίες για τον εξαγνισμό από τις γυναίκες). Τώρα TEYXOΣ 3


41

BLUE PL A NET

όμως είναι ακόμα πιο δύσκολο για τους άντρες να διατηρήσουν την «ψευδαίσθηση» αυτή, δεδομένων των νέων πλαισίων δύναμης και κοινωνικής αλλαγής που επιφέρει η διείσδυση του καπιταλισμού. Πλέον δεν υπάρχει ένα σύγχρονο ισοδύναμο τελετουργίας που να προστατεύει τους Huli από τους μολυσματικούς κινδύνους του πλούτου, της επιθυμίας και της επαφής με τους nambis. Η ανάλυση της μυθολογίας των Huli υποδεικνύει ότι οι ασθένειες που βιώνουν οι άντρες στο όρος Kare είναι στην ουσία ασθένειες που προέρχονται από τον «πολιτισμό», ή καλύτερα από το βίαιο εκπολιτισμό τους. Οι άνθρωποι κατασκευάζουν μύθους σε ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

42

Mount Hagen Papua New Guinea

μια προσπάθεια να εξηγήσουν τις νέες κοινωνικές συνθήκες που τους επιβάλλουν. Μέσω αυτής της διαδικασίας οι Huli προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στις «αναγκαστικές» συναναστροφές με τους nambis με ένα τρόπο που να συμβαδίζει με τις δικές τους έννοιες και κοσμοθεωρήσεις.

Ο μύθος Δύο ευρωπαίοι υπάλληλοι της CRA βρίσκονταν με το ελικόπτερο πάνω από τη λίμνη του όρους Kare. Όταν προσγειώθηκαν στις όχθες

της παρατήρησαν χαρούμενοι τριγύρω μικρά και μεγάλα κομμάτια χρυσού. Προσπάθησαν να πάρουν μαζί τους ένα κομμάτι αλλά ήταν πολύ βαρύ για να το κουβαλήσουν μέχρι το ελικόπτερο, έτσι το έδεσαν με ένα σχοινί και προσπάθησαν να πετάξουν μαζί με το τρόπαιό τους. Τότε ξαφνικά τα νερά της λίμνης άρχισαν να ανεβαίνουν μέχρι το ελικόπτερο. Αν προσπαθούσαν να ανέβουν κάθετα, θα παγιδεύονταν στα νερά και θα πέθαιναν, έτσι έπρεπε να πετάξουν πλάγια για να σωθούν, κάτι που τους κόστισε το χρυσάφι. Επιστρέφοντας στο στρατόπεδο της CRA, είπαν αμέσως την ιστορία στο TEYXOΣ 3


43

BLUE PL A NET

ΓΥΝΑΙΚΕΣ Emira - ΖΟYN ΣΤΑ ΥΨΙΠΕΔΑ ΤΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ. Mount Hagen Papua New Guinea ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟ ΛΑΔΙ ΓΙΑ ΝΑ ΣΚΟΥΡΑΙΝΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ ΤΟΥς ΚΑΙ ΚΑΜΟΥΦΛΑΡΩΝΤΑΙ ΜΕ ΦΥΛΛΑ ΔΕΝΤΡΩΝ.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

44

TEYXOΣ 3


45

BLUE PL A NET

Mount Hagen Papua New Guinea ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

46

ΜΙΚΡΟ ΑΓΟΡΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΦΥΛΗ HULI

αφεντικό τους κι έτσι πέταξαν όλοι μαζί πίσω στη λίμνη ψάχνοντας να βρουν τι ήταν αυτό που προσπάθησε να σκοτώσει τους δύο άντρες της αποστολής. Όταν το αφεντικό κοίταξε μέσα από τα κυάλια του, είδε ένα τεράστιο φίδι με κόκκινα μάτια και τέσσερις μακριές γλώσσες κάτω από το νερό. Δίπλα στη λίμνη στεκόταν ένας βρώμικος, γυμνός γέρος μέσα σε μια σπηλιά. Ήταν το πνεύμα του Διαβόλου. Οι άντρες της CRA κοίταξαν μέσα σε μια άλλη σπηλιά και είδαν μια διαμαντένια γυναίκα, την κόρη του γέρου, να κάθεται σε ένα σωρό από χρυσές πέτρες. Το σώμα της, τα μαλλιά της και

τα ρούχα της εντελώς χρυσά. Προσπάθησαν να κοιτάξουν καλύτερα, αλλά εκείνη πήδηξε από σπηλιά σε σπηλιά και εξαφανίστηκε. Ήταν αδύνατο να πάρουν στα χέρια τους το πολύτιμο διαμαντένιο χρυσό. Έτσι επέστρεψαν και είπαν ότι είδαν τεράστιες ποσότητες χρυσού στο όρος Kare και ότι η σπηλιά ήταν το σπίτι του χρυσού. Το φίδι όμως ήταν ένα πνεύμα, ο ιδιοκτήτης του διαμαντένιου χρυσού. Και το πνεύμα αυτό έστειλε ένα όνειρο στον αρχηγό της CRA λέγοντάς του: «Εάν μου καταστρέψεις το σπίτι ή έρθεις στον τόπο μου, πολλοί από τους εργάτες σου θα πεθάνουν.» TEYXOΣ 3



Ο Habacuc, ο Σκύλος και το Διαδίκτυο

BLUE PL A NET

48

Tον Απρίλιο του 2008 κυκλοφόρησε ένα mail μεταξύ των χρηστών του διαδικτύου που αναφερόταν στη δουλειά του εικαστικού καλλιτέχνη Guillermo Vargas Habacuc. Σύμφωνα με το mail, ο Habacuc είχε πάρει ένα αδέσποτο σκυλί, το έδεσε με ένα κοντό σχοινί και το άφησε να πεθάνει από την πείνα και τη δίψα. Το γεγονός έλαβε χώρα στα πλαίσια της γκαλερί Codice, στη Μανάγκουα, πρωτεύουσα της Νικαράγουας. Οι επισκέπτες της έκθεσης- σύμφωνα πάντα με το συγκεκριμένο mailπαρατηρούσαν απαθείς το ζώο να αργοπεθαίνει. ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

Κείμενα: Πετρίδης Πέτρος

TEYXOΣ 3


Τ

Τα βίντεο στο Youtube επιβεβαίωναν το γεγονός αυτό, δημιουργώντας ένα πλήθος- ίσως τετριμμένων στις μέρες μας- ερωτημάτων: Έχει όρια ή τέχνη; Αν ναι ποια είναι αυτά; Τι ήθελε να πει ο “ποιητής”; Αυτό που ήθελε να πει δεν μπορούσε άραγε να το πει με διαφορετικό τρόπο; Είναι εν τέλει συντηρητικό να προτείνεις ένα διαφορετικό τρόπο από αυτόν που έχει επιλέξει ο καλλιτέχνης; Ποιος έχει το δικαίωμα να τοποθετεί σε διαδικασία οδύνης και πρόκλησης πόνου ένα ζωντανό πλάσμα για οποιονδήποτε σκοπό; Πώς μπορεί να συμβιβαστεί το ζήτη-

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

μα της λογοκρισίας σε νομικό, ηθικό, αισθητικό, πολιτικό και φιλοσοφικό επίπεδο με το ζήτημα του σεβασμού προς τη ζωή (στην προκειμένη με το σεβασμό των δικαιωμάτων των ζώων); Το άρθρο αυτό δε εστιάζει τόσο σε ζητήματα ηθικής αναφορικά με την έννοια της ζωής, αλλά περισσότερο στο ζήτημα της αναπαράστασης του πόνου και της οδύνης καθώς τίθενται υπό το βλέμμα ενός παρατηρητή. Χαρακτηριστικό μάλιστα για την τοποθέτηση αυτή, είναι ότι το mail στο σημείο που αναφερόταν στις υπογραφές έγραφε: “Αξίζει τον κόπο να απαιτήσουμε το υποκείμενο αυτό να μην χρίζει καμιάς εκτίμησης ούτε να αποκαλείται καλλιτέχνης για τη βάναυση πράξη του και για την ευχαρίστησή του και την απάθεια του με τον πόνο του άλλου...”. Άρχισα να κάνω μια μικρή έρευνα στο διαδίκτυο, κυρίως για να δω και την οπτική του Habacuc αναφορικά με το σάλο που είχε ξεσπάσει. Η πρώτη αναζήτηση στο Google ήταν σoκαριστική. Το όνομα του καλλιτέχνη και η όλη περίπτωση με το σκύλο φιγουράριζαν παντού. Blogs, Myspace, Youtube, Facebook, Forums. Ο Ηabacuc είχε γίνει μία από τις διασημότερες προσωπικότητες του διαδικτύου εν μια νυκτί και μάλιστα 7- 8 μήνες μετά τη διεξαγωγή της έκθεσης. Μια πραγματική έκρηξη συζητήσεων, αναρτήσεων και προωθήσεων λάμβανε χώρα σε εκατοντάδες διαδικτυακούς

49

BLUE PL A NET

ο σκυλί εν τέλει πέθανε μετά από κάποιες μέρες. Το mail ήταν γραμμένο σε οργισμένο ύφος κι ο τόνος γινόταν ακόμη πιο αυστηρός όταν ανακοίνωνε ότι ο εν λόγω καλλιτέχνης κλήθηκε να παρουσιάσει εκ νέου το έργο του στη Biennale 2008 της Κεντρικής Αμερικής, στην Ονδούρα. Εν συνεχεία, παρέπεμπε με links σε 2 βίντεο στο Youtube, ενώ δήλωνε με βεβαιότητα ότι, αν κάποιος βάλει στη μηχανή αναζήτησης του Google το όνομα το Habacuc, θα βρει άπειρες φωτογραφίες που επιβεβαιώνουν το περιστατικό. Έκλεινε με την παρότρυνση να υπογράψουμε όλοι μας, έτσι ώστε να εμποδίσουμε την παρουσίαση του έργου στη Biennale και φυσικά να εξαφανίσουμε από το καλλιτεχνικό στερέωμα τον συγκεκριμένο άνθρωπο.


BLUE PL A NET

50

τόπους και σε δεκάδες διαφορετικές γλώσσες. Μερικοί από τους τίτλους και τους χαρακτηρισμούς που κοσμούσαν τις σχετικές συζητήσεις ήταν οι: “Δεν το επιτρέπουμε”, “Καλά, ο κόσμος έχει ξεφύγει εντελώς...”, “Άουσβιτς...”, “Ντροπή....”, “Ξεφτιλισμένος καλλιτέχνης” κ.λ.π.. Αφορισμοί, οργισμένες δηλώσεις, λίβελοι και απειλές για βασανισμό και δολοφονία του Habacuc είχαν γεμίσει χιλιάδες σελίδες. Στις πιο ακραίες μορφές, όπως στην περίπτωση μιας ανάρτησης σε forum της Animal Liberation Front συνιστούσαν κυνικές δηλώσεις (εξίσου κυνικές με την κυνική δήλωση του Habacuc σχετικά με το ότι το σκυλί θα πέθαινε ούτως ή άλλως) του τύπου “Μια όμορφη γυαλιστερή σφαίρα ανάμεσα από τα μάτια του θα ήταν μια καλή λύση”.

Τ

ι ήταν αυτό που είχε ενοχλήσει τόσο πολύ τους χρήστες του διαδικτύου; Και πάνω απ’ όλα για ποιο λόγο σχεδόν κανείς δεν κάθισε να διασταυρώσει τα γεγονότα και τα δέχθηκε άκριτα; Συνεχίζοντας την έρευνα για μερικές μέρες διαπίστωσα ότι κάποιοι είχαν αρχίσει σιγά- σιγά να αμφισβητούν το θάνατο του σκύλου ενώ νέες πληροφορίες προστίθονταν σχετικά με το έργο του καλλιτέχνη. Πάνω από το χώρο που ήταν δεμένος ο σκύλος, ο Habacuc είχε γράψει με σκυλοτροφή τη φράση “Είσαι ότι διαβάζεις”. Μπροστά στο σκυλί υπήρχε ένα πιάτο με τροφή, σε σημείο όμως που δεν μπορούσε να το φτάσει. Παράλληλα, ο ύμνος των Σαντινίστας ακουγόταν παιγμένος ανάποδα ενώ ένα κιλό κρακ και λίγη μαριχουάνα καίγονταν TEYXOΣ 3


ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

τικό κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ναί μεν οι πληροφορίες δεν είναι απόλυτα τεκμηριωμένες σχετικά με το θάνατο ή μή του σκύλου, ωστόσο η πράξη του να δέσεις ένα ζώο χωρίς φαγητό και νερό για την ψυχαγωγία του κοινού συνιστά ούτως ή άλλως κακοποίηση.

Α

πό τη μία λοιπόν έχουμε τα επιχειρήματα του Habacuc, ενώ από την άλλη έχουμε την έντονη αντίδραση εκατομμυρίων ατόμων, οργανώσεων για την προστασία των δικαιωμάτων των ζώων κ.λ.π. Υπολογίζεται ότι οι υπογραφές που έχουν μαζευτεί μέχρι αυτή τη στιγμή είναι κοντά στα δύο εκατομμύρια. Μερικά από τα βασικότερα ερωτήματα που γέννιουνται είναι τα εξής. Μπορεί ένας καλλιτέχνης να εκφραστεί όπως ακριβώς θέλει, χωρίς κανέναν περιορισμό; Και αν όχι ποιός και πώς θέτει τον περιορισμό; Στην προκειμένη περίπτωση σε ένα νομικό επίπεδο έχουμε μάλλον μια σύγκρουση μεταξύ νόμων που προστατεύουν την ελευθερία της έκφρασης και νόμων που προστατεύουν τα ζώα. Σε ένα δεύτερο και ουσιαστικότερο ίσως επίπεδο, το ίδιο το ζήτημα του ελέγχου της έκφρασης δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στη ρητορική περί λογοκρισίας. Η βία, σε όλες της τις εκφάνσεις και σε όλες της τις επιτελέσεις όχι απλώς δε λογοκρίνεται και δεν περιορίζεται αλλά μας προσφέ-

51

BLUE PL A NET

σε ένα είδος βωμού. Το σκυλί ονομαζόταν Natividad (γέννηση). Το όνομα είχε επιλεγεί ως φόρος τιμής για έναν Νικαραγουανό που σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα είχε κατασπαραχθεί από αδέσποτα σκυλιά ενώ σύμφωνα με κάποια άλλα (μάλλον εγκυρότερα) είχε κατασπαραχθεί από σκυλιά φύλακες στην προσπάθειά του να παραβιάσει ένα σπίτι. Ωστόσο, κανείς δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει με απόλυτη σιγουριά το γεγονός ότι το σκυλί πέθανε. Άλλωστε, στο Youtube και γενικότερα στο διαδίκτυο υπήρχαν πολυάριθμες φωτογραφίες με το σκυλί δεμένο, καμία όμως με το σκυλί νεκρό. Σύμφωνα με τα όσα αναρτήθηκαν σε ένα Blog, ο Habacuc, ούτε παραδέχθηκε ούτε διέψευσε το αν το σκυλί ταϊζόταν ή όχι και το αν τελικά πέθανε, δραπέτευσε ή αφέθηκε ελεύθερο. Υποστήριξε επίσης, ότι με το έργο του θέλησε να στηλιτεύσει την υποκρισία του κοινού, από τη στιγμή που κανείς δεν ενδιαφέρεται για τον καθημερινό θάνατο χιλιάδων αδέσποτων σκυλιών ενώ όλοι αντιδρούν κατ’ αυτόν τον τρόπο όταν ένα αδέσποτο σκυλί εκτίθεται δημοσίως σε μια έκθεση. Η διευθύντρια της έκθεσης από την άλλη, δήλωσε ότι το σκυλί έτρωγε και έπινε νερό κανονικά και ότι δραπέτευσε κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η WSPA (World Society for the Protection of Animals) κατόπιν έρευνας που διεξήγαγε για το εν λόγω περιστα-


ρεται απλόχερα σε καθημερινή βάση μέσα από εκατομμύρια αναπαραστάσεις. Ειδήσεις, κινηματογραφικές ταινίες, φωτογραφίες, πίνακες ζωγραφικής, Video games, ήχοι, animation, ποίηση, λογοτεχνία διαπλέκονται με τη βία επενδύοντας σε αυτήν αξιολογήσεις και ηθικούς χαρακτηρισμούς. Η λογοκρισία λοιπόν δεν αφορά μόνο το τί δεν πρέπει να λέγεται, να

δείχνεται, να γράφεται, αλλά και το τί και πώς λέγεται κάτι, από ποιο σημείο θέασης κ.λ.π. Το να περιορίσουμε λοιπόν την όλη κουβέντα στο αν ο καλλιτέχνης έχει δικαίωμα να κάνει ότι θέλει με όποιον τρόπο επιθυμεί και το αν ένας περιορισμός σε αυτές του τις ενέργειες αποτελεί λογοκρισία είναι μάλλον ένα υπεραπλουστευτικό και σχετικά αφελές ερώτημα.

BLUE PL A NET

52

TEYXOΣ 3


Ε

πιπλέον, η δήλωση του Habacuc, σχετικά με το ότι κανένας δεν ενδιαφέρεται για τα σκυλιά που πεθαίνουν στο δρόμο ενώ όταν ένα σκυλί εκτίθεται δημοσίως προκαλείται σάλος που ξεσκεπάζει την υποκρισία του κοινού μάλλον είναι αρκετά άστοχη. Άστοχη όχι εξαιτίας του ότι είναι εσφαλCreated by: Moritz Borchers

τελέσουμε από τα σπίτια μας με ένα απλό πάτημα του κουμπιού. Επίσης, το να ισχυριστούμε ότι με το που ο πόνος καθίσταται αντικείμενο παρατήρησης και τίθεται υπό την επιτήρηση του βλέμματος χάνει τις πραγματικές του διαστάσεις και ότι όχι μόνο δεν ενεργοποιεί μορφές πολιτικής αντίστασης, αλλά αντιθέτως αναισθητοποιεί το κοινό, δεν μπορεί να αποτελεί γενικό κανόνα. Οι αντιδράσεις από την πρόσληψη της αναπαράστασης του πόνου μπορεί να είναι πολυποίκιλες και να έχουν ως αποτέλεσμα την ενεργοποίηση μιας τεράστιας γκάμας πολιτικών μορφών δράσης. Ωστόσο, στην περίπτωση του σκύλου, το ζήτημα συνίσταται στο ότι ο Habacuc δεν απεικόνισε απλώς τον ήδη υπάρχοντα πόνο σε ένα άλλο μέσο- όπως οι φωτογραφίες θυμάτων του πολέμου στις οποίες αναφέρεται η Sontag- αλλά δημιούργησε τον πόνο καθαυτό- στο βαθμό που αληθεύει η θέση περί της στέρησης φαγητού και νερού από το σκύλο. Η δε περίφημη ρήση “είσαι ότι διαβάζεις” τείνει να γίνει υποκριτικά επικίνδυνη- την ίδια στιγμή που ο Habacuc κατηγορεί για υποκρισία το κοινό- στο βαθμό που αφήνει να εννοηθεί ότι ο κάθε θεατής είναι ελεύθερος να βγάλει τα συμπεράσματα του και να πιστέψει ότι θέλει. Το ζήτημα του «ελεύθερου» και «αυτόνομου» υποκειμένου το οποίο αποτελεί προνομιακή πηγή εθελούσιας

53

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

μένη, αλλά εξαιτίας του ότι φαίνεται παραδόξως να αγνοεί ότι κάθε αντικείμενο/ υποκείμενο, έμψυχο ή μη αποκτά διαφορετικό νόημα ανάλογα με το ευρύτερο πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθετείται. Ένα κινητό τηλέφωνο στην τσέπη μου είναι ένα κινητό τηλέφωνο. Τοποθετημένο στο μουσείο μοντέρνας τέχνης της Νέας Υόρκης και συνδυασμένο με άλλα οπτικοακουστικά μέσα αποκτά ένα άλλο νόημα και μπορεί να θεωρηθεί έργο τέχνης. Οι αντιδράσεις λοιπόν του κοινού θα είναι διαφορετικές αν δει το κινητό στην τσέπη μου και διαφορετικές αν το δει στο μουσείο. Το γεγονός αυτό είναι λίγο πολύ δεδομένο- θα μπορούσαμε να πούμε κλισέ- κι εν ολίγοις, η αντίδραση του κοινού απέναντι στο έργο του Habacuc ήταν επίσης λίγο πολύ δεδομένη εκ των προτέρων. Ο καλλιτέχνης δηλαδή, προσπάθησε να προκαλέσει κάτι που εκ των προτέρων γνώριζε ότι θα συμβεί. Το να δημιουργήσει λοιπόν ένα έργο για να πυροδοτήσει τις διαδικασίες που ακολούθησαν είναι αρκετά τετριμμένο και μάλλον δε μας λέει και πολλά πράγματα. Το ότι βέβαια προκλήθηκε όλος αυτός ο παροξυσμός από τους χρηστές του διαδικτύου είναι αξιοσημείωτο, αλλά αυτό μάλλον δεν συναίβει εξαιτίας του έργου αυτού καθαυτού, αλλά περισσότερο από τη συνηθισμένη πλέον τάση για την εύκολη ηλεκτρονική “επανάσταση” που μπορούμε να επι-


BLUE PL A NET

54

σημασιοδότησης είναι εξαιρετικά προβληματικό και σίγουρα δεν αποτελεί οικουμενικό φαινόμενο μιας παγκόσμιας δεδομένης ανθρώπινης φύσης, αλλά συνιστά αντίληψη σχετικά με την έννοια του ατόμου η οποία αναδύεται σε συγκεκριμένα πλαίσια. Καλώς ή κακώς κανείς δεν είναι απόλυτα ελεύθερος στη διαδικασία επιλογής κι ερμηνείας ενός έργου τέχνης. Στην προκείμενη περίπτωση, η όλη εγκατάσταση (κρακ, ύμνος των Σαντινίστας, σκύλος κ.λ.π.) θέτουν ήδη τα όρια και τις κατευθύνσεις προς συγκεκριμένους τύπους ερμηνειών. Στο τι θα διαβάσει ο κάθε θεατής οι επιλογές του Habacuc παίζουν αν μη τι άλλο καταλυτικό ρόλο. Από την άλλη, έχουμε την οργισμένη αντίδραση από εκατομμύρια ανθρώπους στο διαδίκτυο. Οι περισσότεροι από αυτούς κατά πάσα πιθανότητα υπέγραψαν χωρίς να διαβάσουν τίποτα περισσότερο από το mail που τους εστάλη. Κάποιοι άλλοι σίγουρα θα έψαξαν περισσότερο την όλη υπόθεση, μπορεί να υπέγραψαν μπορεί και όχι. Πριν από μερικά χρόνια είχαν κάνει το γύρω του κόσμου (του κόσμου τουλάχιστον που έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο) φωτογραφίες από σφαγιασμένα πτώμα-

τα στο Ιράκ, φωτογραφίες από τους βασανισμούς στις φυλακές του Abu Greib, φωτογραφίες από νεκρούς στο Λίβανο κατά τη διάρκεια του τελευταίου πολέμου με το Ισραήλ). Η αντίδραση ήταν και τότε παρούσα, αλλά σίγουρα όχι του ίδιου εύρους με την περίπτωση της Natividad. Επιπλέον, σε μικροεπίπεδο, ο θάνατος, τα βασανιστήρια και η πρόκληση πόνου είναι καθημερινό φαινόμενο για χιλιάδες όντα (ανθρώπινα και μη) τα οποία θάβονται σαν ασήμαντα γεγονότα στην αφάνεια χωρίς να προκαλείται ο παραμικρός ντόρος.

Τι ήταν λοιπόν αυτό που πυροδότησε την όλη διαδικασία αντίδρασης; Ήταν πράγματι η οργή για το έργο του Habacuc ή μήπως οφείλεται περισσότερο σε μια κυρίαρχη τάση που έχει αναδυθεί τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του διαδικτύου; Το προηγούμενο καλοκαίρι στην περίπτωση των πυρκαγιών της Πελοποννήσου οι bloggers συνέβαλλαν τα μέγιστα στην οργά-

νωση έντονων μορφών διαμαρτυρίας και ογκωδέστατων διαδηλώσεων στους δρόμους της Αθήνας. Σήμερα σχεδόν κανείς δεν ασχολείται με το ζήτημα, γεγονός που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό την τελετουργική ανάδυση οργής και διαμαρτυρίας η οποία εν συνεχεία μετατρέπεται σε κοινωνική αμνησία, φαινόμενο κυρίαρχο στα επίσημα ΜΜΕ. Το διαδίκτυο θεωρείται από εκατομμύρια χρήστες ως πιο εναλλακτικό μέσο, πιο ελεύθερο, πιο συμμετοχικό, πιο δημιουργικό. Ωστόσο το διαδίκτυο και ο «χαρακτήρας» του δεν είναι απλώς και μόνο το αποτέλεσμα τεχνολογιών διάδρασης, δημοσίευσης, χωροχρονικής σχετικοποίησης κ.ο.κ. Αντιθέτως είναι κυρίως το αποτέλεσμα της δράσης των χρηστών του μέσα σε αυτά τα πλαίσια. Κι όταν οι περισσότεροι χρήστες του αβασάνιστα και χωρίς καμιά κριτική σκέψη υπογράφουν οτιδήποτε τους έρχεται με ένα mail, καθώς πίνουν τον πρωινό τους καφέ, για να την τοποθετήσουν στο επίπεδο της κοινωνικής λήθης λίγους μήνες αργότερα, τότε πια είναι πλέον η διαφορά μεταξύ αυτού που ονομάζεται διαδραστικό μέσο (βλ. διαδίκτυο) και μεταξύ αυτού που ονομάζεται μη διαδραστικό (βλ. Τηλεόραση). TEYXOΣ 3


55

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


ΤΟΥ ΑΡΧΟΝΤΑ στο ΚΑΜΟΥΦΛΑΖ BLUE PL A NET

56

Το καλοκαιρι εχει μπει πια για τα καλα στη ζωη μας και τα χειμωνιατικα ονειρα για διακοπες και δραση εχουν παρει πλεον σαρκα και οστα. Καθως μια παλIα κινεζικη παροιμια λεει πως το μεγαλυτερο ταξιδι αρχιζει με ενα μικρο βημα, κυριολεκτωντας εχω να σας προτεινω μια καταπληκτικη αποδραση απο την καθημερινοτητα.

red

list

Κείμενα: Τόνια Bhatti ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ijaz Bhatti-www. wildlifekosmos. com

TEYXOΣ 3


57

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

58

TEYXOΣ 3


ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

59

BLUE PL A NET

ε μια σχετικά μικρή απόσταση περίπου 300 χιλ. από την Αθήνα και Ν.Δ της Πελοποννήσου βρίσκεται η επιβλητικής ομορφιάς και ιστορικότατη πόλη της Πύλου. Περιοχή γνωστή από την αρχαιότητα επί εποχής του φημισμένου βασιλιά Νέστορα. Το καλοκαίρι σφύζει απο ζωή και τα γραφικά της σοκάκια σε προκαλούν να τα εξερευνήσεις. Οι κάτοικοι της φιλόξενοι, ιδιαίτερα ευγενικοί και χαμογελαστοί, πρόθυμα εξυπηρετούν τους τουρίστες Έλληνες και ξένους που κατακλύζουν τον τόπο.Σε απόσταση σχεδόν αναπνοής και βόρεια της Πύλου εκτείνονται οι υγρότοποί της, όπως η λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας, ο όρμος της Βοιδοκοιλιάς, η παραλία του Ρωμανού.Η Γιάλοβα λοιπόν είναι ο προορισμός μας το ορμητήριο των εξορμήσεων μας. Αλλά καλύτερα ας πάρουμε την ιστορία απο την αρχή. Ένα κρύο βράδυ του περασμένου χειμώνα, σε μια φιλική συντροφιά ανάμεσα σε συζητήσεις και διηγήσεις για περιπέτειες και περιπλανήσεις σε τόπους μακρινούς και εξωτικούς ,τόπους που εξάπτουν την φαντασία και ανοίγουν την όρεξη για δράση , κάποιος απο την παρέα, με μια του φράση μόνο, μας άφησε κεραυνόπληκτους. Ο πρίγκηπας του ‘καμουφλάζ ‘ το πιο εντυπωσιακό ερπετό της γης, ο χαμαιλέοντας και συγκεκριμένα ο αφρικανικός χαμαιλέοντας βρίσκεται και στην Ελλάδα. Ναι, ναι στην Πελοπόνησσο. Ύστερα απο αυτήν την δήλωση και την αμηχανία των πρώτων λεπτών οι ερωτήσεις άρχισαν να πέφτουν βροχή. Πού ακριβώς , αν ειναι εξακριβωμένο, πότε και πώς. Στην λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας σε μια έκταση περίπου 6000 στρεμμάτων σε ενα εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον έχει το βασίλειο του ο ‘μικρός πρίγκηπας’. Πρόκειται για εναν υγρότοπο που αγκαλιάζει θερμά το θαλασσινό νερό καθώς και τα γλυκά νερά των ποταμών Τυφλομύτη και Ξερολάγκαδου.Αποτελεί έναν απο τους σπουδαιότερους σταθμούς μεταναστευτικών πουλιών με καταγραφές περίπου 260 ειδών καθώς και της θαλάσσιας χελώνας caretta-caretta.Ο υγρότοπος της λιμνοθάλασσας προστατεύεται απο την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος και ο όρμος της Βοιδοκοιλιάς θεωρείται τοπίο απαράμιλλου φυσικού κάλλους. Επιστροφή όμως στον πρωταγωνιστή


BLUE PL A NET

60

μας, τον αφρικανικό χαμαιλέοντα. Χαμαιλέοντας της οικογένειας’chamaeleonidae’ παγκοσμίως γνωστός για την ικανότητα του να αλλάζει χρώμα, για την κολλώδη μακριά γλώσσα του, και για τα μάτια του, τα οποία μπορούν να βλέπουν ταυτόχρονα προς διαφορετικές κατευθύνσεις προσφέροντας του στερεοσκοπική όραση. Το ονομά του, το πήρε απο τους αρχαίους Έλληνες και προέρχεται απο την σύνθετη λέξη’χαμαι’ και ‘λεων ‘. Σαν τις σειρήνες του Οδυσσέα μαγεύουν τους παρατηρητές τους με την καταπληκτική τους ισορροπία, την υπομονή τους, την ευστοχία τους και δικαίως αποτελούν τα θαυμαστά μέλη μιας οικογένειας ερπετών που υπάρχει στη Γη εδώ και 200 εκατομμύρια χρόνια. Κύριο τόπο κατοικίας τους

αποτελεί η Αφρική , η Μαδαγασκάρη όπου έχουν παρατηρηθεί τα μισά σχεδόν απο τα 160 είδη παγκοσμίως, αλλά και η Ινδία η Σρι Λάνκα και η Νότια Ευρώπη. Ο εντυπωσιακά μικρότερος χαμαιλέοντας στον κόσμο με μήκος μόλις 1.5 εκατοστά βρίσκεται στο όρος mulanje στο Μαλάουι ,χώρα της Αφρικής ενώ ο μεγαλύτερος φτάνει τα 55 εκατοστά.Οι χαμαιλέοντες συνήθως αλλάζουν το χρώμα τους ανάλογα με το φυσικό περιβάλλον στο οποίο βρίσκονται χωρίς όμως αυτό να αποτελεί και την μοναδική πραγματικότητα καθώς διάφοροι άλλοι παράγοντες επιδρούν στην αλλαγή χρώματος όπως η ψυχολογική τους διάθεση, το φως, η θερμοκρασία, η επικοινωνία καθώς και η μεγάλη τους αδυναμία για καβγάδες. Οι χαμαιλέοντες TEYXOΣ 3


61

BLUE PL A NET

διαθέτουν απίστευτα μακριά γλώσσα η οποια μερικές φορές ξεπερνά το μήκος του σωματός τους. Με καταπληκτική ταχύτητα εκτοξεύει την κολλώδη γλώσσα του προς το θήραμά του αρπάζοντας και φέρνοντας το αστραπιαία μέσα στο στόμα του, όπου με τα δυνατά σαγόνια το συνθλίβει, δίνοντας έτσι την δυνατότητα και στον πιο μικρό χαμαιλέοντα να καταπιεί κατά πολύ μεγαλύτερά του θηράματα, όπως ακρίδες και αλογάκια της Παναγίας. Οι περισσότεροι χαμαιλέοντες γεννούν αυγά σε φωλιές που φτιάχνουν μέσα στο χώμα και όπου παραμένουν τα αυγά θαμμένα για 9 μήνες μεχρι να εκκολαφθούν. Υπάρχουν όμως κάποια είδη όπως το ‘ chameleon jacksonii ‘ τα οποία γεννούν μωρά. Οι νεογέννητοι χαμαιλέοντες είναι ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

εξαιρετικά ανεξάρτητοι καθώς οι γονείς έχουν απομακρυνθεί απο τις φωλιές τους πολύ πριν εκκολαφθούν οι νεοσσοί. Κύρια διατροφή του χαμαιλέοντα αποτελούν διάφορα είδη εντόμων όπως ακρίδες, γρύλλοι, σκαθάρια ,αλλά μεγαλύτεροι σε μέγεθος χαμαιλέοντες έχουν καταγραφεί να τρέφονται και με μικρά πουλιά. Η λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας αποτελεί το μοναδικό μέρος της Ευρώπης οπου βρίσκεται και ζει ο αφρικανικός χαμαιλέοντας μήκους περίπου απο 16-22 εκατοστά. Μύθος της περιοχής αναφέρει πως ο ερχομός του πρώτου χαμαιλέοντα στον τόπο έχει τις ρίζες του πολύ βαθιά στο παρελθόν την εποχή που το εμπόριο με την Αίγυπτο βρισκοταν σε άνθηση. Λέγεται λοιπόν πως κάποιος απο τους εμπόρους έφερε


BLUE PL A NET

62

μαζί του το σαγηνευτικό ερπετό σαν κατοικίδιο και ετσι ξεκίνησαν όλα. Άλλοι πάλι ισχυρίζονται πως κάποιος τρύπωσε τυχαία σε κάποια κάσα με τα μεταφερόμενα εμπορεύματα.Περίπου 400 απο τα γοητευτικά μικρά ερπετά ζουν στην περιοχή και δυστυχώς απειλούνται με εξαφάνιση καθώς οι κίνδυνοι που παραμονεύουν είναι πάρα πολλοί. Ζουν δυστυχώς 1-2 χρόνια και γεννούν τα αυγά τους σε φωλιές που φτιάχνουν μέσα στην άμμο κάθε Φθινόπωρο. Γύρω στα 40 με 50 αυγά θαβονται κάθε φορά στην άμμο , αλλά δυστυχώς πολύ λίγα από αυτά θα έχουν την τύχη να εκκολαφθούν καθώς οι φυσικοί τους εχθροί είναι πάρα πολλοί. Οι πιο συνηθισμένοι είναι οι αλεπούδες , τα κουνάβια , οι σκύλοι καθώς και οι γάτες που σκάβουν τις φωλιές και καταβροχθίζουν τα αυγά. Η μοίρα όμως είναι το ίδιο σκληρή και για τους ενήλικες χαμαιλέοντες καθώς ο άνθρωπος αποτελεί μεγάλη απειλή για το συγκεκριμένο είδος.Η περιοχή ειναι παραθαλάσσια και οι μαγευτικές καταγάλανες παραλίες αποτελούν πόλο έλξης για τους τουρίστες. Οι μεγάλες ταχύτητες που αναπτύσσουν τα αυτοκίητα έχουν σαν αποτέλεσμα την μείωση κατα 15% περίπου του πληθυσμού των χαμαιλεόντων καθώς προσπα-

θούν να διασχίσουν την λεωφόρο. Όπως αναφέραμε και πριν, οι χαμαιλέοντες είναι εξαιρετικά αργοί και πάρα πολύ εύκολα μπορεί να τους πλησιάσει ο καθένας και να έρθει σε άμεση επαφή μαζί τους .Έτσι πάρα πολλοί δυστυχώς τους πιάνουν, παράνομα βέβαια, και τους πουλούν σε μαγαζιά με κατοικίδια, κάτι που αποβαίνει μοιραίο για αυτούς εφόσον η διαμονή και η προσαρμογή τους εκτός φυσικού περιβάλλοντος ειναι εξαιρετικά δύσκολη και απαιτεί πολυ μεγάλη φροντίδα και προσοχή. Οι περισσότεροι πεθαίνουν λίγους μήνες μετά την πωλησή τους. Η ευαισθητοποίηση μας, θα πρέπει να ειναι άμεση, γιατί είναι κρίμα ένα τόσο γοητευτικό και συνάμα ένα από τα πιο σπάνια είδη ερπετών της Ευρώπης να χάνεται έτσι άδικα απο την αδιαφορία και την πλεονεξία του ανθρώπου. Η αρμονική συνύπαρξη της άγριας ζωής των υγροτόπων και του ανθρώπου επιβάλλεται και ειναι χρέος καθενός μας . Ας κλείσουμε με την ευχή, η ευλογία της ομορφιάς, που τόσο απλόχερα χάρισε το σύμπαν σε αυτόν τον τόπο να εξακολουθεί να μαγεύει και τις επόμενες γενιές και το βασίλειο του χαμαιλέοντα να σφύζει από ζωή για πάντα. TEYXOΣ 3


63

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Τεχνητή Νοημοσύνη: Μπορούν οι μηχανές να σκεφτούν; BLUE PL A NET

64

Θα ήταν άδικο να προτείναμε μια ιστορία της τεχνητής νοημοσύνης που να ξεκινάει από τους λεγόμενους μοντέρνους χρόνους. Και αυτό γιατί η επιθυμία του ανθρώπου να κατασκευάσει ένα αντίγραφο του εαυτού του, φαίνεται να υπάρχει περισσότερο από 4.000 χρόνια. Το όραμα της δημιουργίας της σκεπτόμενης μηχανής και γενικότερα του μηχανικού όντος ξεκινάει δηλαδή από πολύ παλιά.

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

KAI MEΛΛΟΝ

Κείμενα: NIΚΟΣ ΚΟΣΜΟΠΟΥΛΟΣ

TEYXOΣ 3


65

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Τεχνητή Νοημοσύνη: Μπορούν οι μηχανές να σκεφτούν;

BLUE PL A NET

66

Το πολεμικό μουσείο του Bletchley Park είναι αφιερωμένο στους δημιουργούς οι οποίοι κατασκεύασαν μία μηχανή αυτοματοποιημένης αποκρυπτογράφησης των κωδικοποιημένων μηνυμάτων της μηχανής Enigma που χρησιμοποιούσαν οι Γερμανοί..

την αρχαία Αίγυπτο, όπως και στην αρχαία Ελλάδα, λατρεύονταν ιερά αγάλματα τα οποία θεωρούνταν ότι είχαν προικιστεί απ’ τους τεχνίτες ή και τους ιερείς με πραγματική συναίσθηση, καθώς μπορούσαν να κινούν διάφορα μέλη τους μέσω μηχανισμών και να «μιλάνε» αφού είχε προβλεφθεί χώρος στο εσωτερικό τους από όπου κρυμμένα άτομα τους έδιναν φωνή. Στον μεσαίωνα ακόμα, πολλοί αλχημιστές ισχυρίζονταν ότι είχαν εμφυσήσει ζωή σε άψυχες κατασκευές. Έτσι με τους συνεχόμενους πειραματισμούς και την πρόοδο της επιστήμης της μηχανικής, πολλά περίπλοκα μηχανικά ομοιώματα ανθρωπίνων όντων κατασκευάστηκαν από διάφορους εφευρέτες από την Κίνα μέχρι την Ευρώπη. Δεν ήταν όμως παρά στα μέσα του 20ού αιώνα που κάποιοι επιστήμονες άρχισαν να εξετάζουν μία νέα προσέγγιση στο αρχαίο αυτό όνειρο. Ανακαλύψεις στον τομέα της νευρολογίας, καινοτόμες μαθηματικές θεωρίες, η μελέτη της δομής σύνθετων συστημάτων ως προς τη μετάδοση πληροφοριών, μηχανισμοί ελέγχου και ανάδρασης και κυρίως, η κατασκευή του ψηφιακού ηλεκτρονικού υπολογιστή, έκαναν κάποιους ερευνητές να πιστεύουν ότι η κατασκευή μιας μηχανής με ανθρώπινη ευφυΐα ήταν όχι μόνο πιθανή, αλλά απλά θέμα χρόνου. Το επιστημονικό πεδίο της Τεχνητής Νοημοσύνης (Α.Ι.) γεννήθηκε το 1956, σε ένα συνέδριο του πανεπιστημίου του Dartmouth. Διοργανωτές του συνεδρίου και πρωτοπόροι του σχεδίου αυτού ήταν ο Μarvin Minsky, ο όποιος το 1951 έφτιαξε την πρώτη συσκευή νευρωνικού δικτύου, ο John McCarthy και δύο ακόμα επιστήμονες, οι Calude Shanton και Nathan Rochester της Ι.Β.Μ. Η πρόταση που διατυπώθηκε τότε, ήταν οτι εφόσον κάθε πλευρά της διαδικασίας της μάθησης ή κάθε χαρακτηριστικό της ευφυΐας μπορεί να περιγραφεί επακριβώς, η δημιουργία μιας μηχανής που θα είναι ικανή να προσομοιώνει αυτές τις διεργασίες είναι δυνατή. Πολλοί από τους επιστήμονες που συμμετείχαν, εξέφρασαν τότε την πεποίθηση οτι μια τέτοια μηχανή θα μπορούσε να φτιαχτεί σε διάστημα όχι μεγαλυτερο 2-3 δεκαετιών. Παρά τις επιχορηγήσεις εκατομμυρίων δολαρίων που ακολούθησαν, το επιχείρημα αποδείχτηκε πολύ δυσκολότερο από ότι είχε εκτιμηθεί, και η έρευνα στο πεδίο της Α.Ι. συνεχίζεται μέχρι σήμερα γνωρίζοντας περιόδους ώθησης αλλά και στασιμότητας. Στις τελευταίες δύο δεκαετίες όμως φαίνεται να έχουν γίνει σημαντικά βήματα κυρίως λόγω της αύξησης της ισχύος των ηλεκτρονικών υπολογιστών. TEYXOΣ 3


67

BLUE PL A NET

Alan's Apple by samscam ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Το τεστ του Turing.

Τεχνητή Νοημοσύνη: Μπορούν οι μηχανές να σκεφτούν;

Alan Turing

BLUE PL A NET

68

Το 1950, ο Alan Turing, σε μια δημοσίευσή του έθεσε το ερώτημα: “Μπορούν οι μηχανές να σκεφτούν;”. Σημειώνοντας τη δυσκολία ενός σαφούς ορισμού της έννοιας «ευφυΐα», επινόησε το περίφημο “Τεστ του Turing”, σύμφωνα με το οποίο όποια μηχανή το περνούσε επιτυχώς, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ευφυής. Το τεστ περιλαμβάνει έναν άνθρωπο, ο οποίος συνομιλεί μεσω τηλετύπου- ώστε να αποφευχθεί η οπτικο-ακουστική επαφή- με μια μηχανή. Η μηχανή που θα μπορούσε να πείσει τον πρώτο ότι συνομιλεί με έναν άλλο άνθρωπο θα χαρακτηριζόταν ευφυής. Το τεστ του Τuring αποτελεί μια πρώτη πρόταση στη φιλοσοφία της τεχνητής νοημοσύνης, και ο ίδιος θεωρείται από πολλούς ως ο πατέρας της Α.Ι. Το σκεπτικό του τεστ βασίζεται στο γεγονός ότι για να περάσει επιτυχώς ένα καλά σχεδιασμένο τεστ Turing, η μηχανή θα πρέπει να μπορεί να χρησιμοποιεί φυσική γλώσσα, λογική, να έχει επαρκή γνώση αλλά και ικανότητα μάθησης. O Turing δέχτηκε κριτική σε πολλά επίπεδα, καθώς πολλοί υποστήριξαν ότι το τεστ είναι καθαρά ανθρωπομορφικό, και ότι απλά εξετάζει την ικανότητα του αντικειμένου να προσομοιάζει την ανθρώπινη συνομιλητική συμπεριφορά, και όχι αν είναι πραγματικά ευφυές, καθώς αποτυγχάνει να εξετάσει την ύπαρξη συναίσθησης, σκοπιμότητας, και επίγνωσης, ενώ παράλληλα μια μηχανή μπορεί να είναι “έξυπνη” χωρίς απαραίτητα να μπορεί να συνομιλεί ρεαλιστικά με έναν άνθρωπο.

Ο οπτιμισμός 1958- H.A.Simon και Allen Newell: “Στα επόμενα δέκα χρόνια ο παγκόσμιος πρωταθλητής σκακιού θα είναι ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής.’’ 1965- H.A.Simon: “Σε 20 χρόνια, οι μηχανές θα είναι ικανές να διεκπεραιώσουν οποιαδήποτε εργασία κάνει ο άνθρωπος.’’ 1967- Marvin Minsky: “Σε διάστημα μιας γενιάς, το πρόβλημα της τεχνητής νοημοσύνης θα έχει λυθεί.” 1970- Marvin Minsky: “Σε 3-8 χρόνια θα έχουμε μια μηχανή με τη γενική ευφυΐα ενός μέσου ανθρώπου”

TEYXOΣ 3


69

BLUE PL A NET

HDR by abux 77 ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Τεχνητή Νοημοσύνη: Μπορούν οι μηχανές να σκεφτούν;

BLUE PL A NET

70

O Garry Kasparov σε μια παρτίδα σκάκι με το Deep Blue το 1997. Διαφημιστική φωτογραφία της IBM.

Σ

ήμερα, το πεδίο της επιστήμης της A.I. έχει πετύχει κάποιους απ’ τους αρχικούς της στόχους και χρησιμοποιείται επιτυχώς κυρίως στη βιομηχανία της τεχνολογίας. Το 1997 ο Deep Blue έγινε ο πρώτος υπολογιστής που νίκησε τον τότε παγκόσμιο πρωταθλητή σκακιού, Gary Kasparov. Το 1995 το VAMP, ένα αυτοκίνητο κατασκευασμένο από τον Ernst Dickmanns οδήγησε χωρίς την παρέμβαση ανθρώπινου χειριστή για 158 χλμ σε οδικό δίκτυο ταχείας κυκλοφορίας. Δέκα χρόνια αργότερα, ένα ρομπότ της Stanford οδήγησε αυτόνομα για 131 μίλια σε μη σαφώς οριοθετημένη διαδρομή ερήμου. Με την αλλαγή της χιλιετηρίδας τα πρώτα «έξυπνα» ανθρωποειδή ρομπότ που μπορούσαν να περπατάνε κατασκευάστηκαν. Οι ερευνητές της Α.Ι. χρησιμοποιούν γνώσεις και εργαλεία από πολλά επιστημονικά πεδία, που εκτείνονται από την επιστήμη των υπολογιστών, τη θεωρία ελέγχου και πιθανοτήτων, μέχρι αυτά της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της επιστήμης των νεύρων, αλλά και γνωστικές επιστήμες όπως γλωσσολογία, σημειωτική κ.α. Οι επιτυχίες στον τομέα της A.I. πάντως οφείλονται όχι τόσο στις νέες επαναστατικές ανακαλύψεις και θεωρίες, αλλά όπως έχει ήδη αναφερθεί στην εφαρμοσμένη μηχανική και στην τεράστια υπολογιστική ισχύ των σημερινών υπολογιστών. Για παράδειγμα, ένας υπολογιστής που παίζει σκάκι, βασίζεται όχι στην «αυξημένη ευφυΐα» που διαθέτει αλλά στην ασύλληπτα μεγάλη υπολογιστική του ισχύ, και συγκεκριμένα στην ικανότητά του να υπολογίζει τις εκατοντάδες χιλιάδες πιθανές θέσεις που μπορούν να πάρουν τα πιόνια. Οι αλγόριθμοι που αρχικά αναπτύχθηκαν από τους ερευνητές άρχισαν να ενσωματώνονται ως μέρη μεγαλύτερων συστημάτων. Πολλά δύσκολα προβλήματα βρήκαν την- μερική, αν όχι καθολική- λύση τους, όπως οι εφαρμογές της ρομποτικής στην αυτοματοποιημένη βιομηχανική παραγωγή, τα συστήματα αναγνώρισης φωνής και προσώπου στις αναλύσεις δεδομένων και στα συστήματα ελέγχου. Στον τομέα της αναγνώρισης ομιλίας (speech recognition), έχουν γίνει κάποιες σημαντικές προσπάθειες από την δεκαετία του ’90, χωρίς όμως να μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι σήμερα το πρόβλημα αυτό έχει πλήρως λυθεί. Παρόλο που σήμερα τα περισσότερα λειτουργικά συστήματα υπολογιστών που βρίσκονται σε κάθε σπίτι ενσωματώνουν τη λειτουργία αναγνώρισης ομιλίας, ελάχιστοι είναι οι χρήστες που την χρησιμοποιούν καθώς δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει σε λειτουργικότητα τη χρήση του πληκτρολογίου και του ποντικιού. Μία άλλη εφαρμογή- πρόκληση για τους ερευνητές είναι TEYXOΣ 3


www.etmagazine.eu

EΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ TΟΥΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΗΛΙΚΙΩΝ ΠΟΥ ΑΓΑΠΟΥΝ ΤΗ ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ∆ΡΑΣΗ!

ΣΤΑ Π Ε Ρ Ι Π Τ Ε ΡΑ ΟΛ Η Σ Τ Η Σ E Λ Λ Α Δ Α Σ Κ Α Ι ΣΤΑ K Ε Ν Τ ΡΑ T Υ Π Ο Υ Μ Ε Ε Π Ι Μ Ο Ν Η!


BLUE PL A NET

72

Ενα κομμάτι του φορτιστή HDR τροφοδοτεί ένα ρομποτ Fanuc 2000i. Επάνω από το μεταφορέα είναι ένα οπτικό σύστημα, το οποίο με υπέρυθρο φωτισμό ανιχνεύει το σωστό προσανατολισμό των μερών προτού αυτά να φτάσουν στο ρομπότ

η ικανότητα των μηχανών να «βλέπουν». Ενώ ο κόσμος μας αποτελείται από τρισδιάστατα αντικείμενα, η είσοδος των πληροφοριών τόσο στο ανθρώπινο μάτι όσο και στις ψηφιακές κάμερες είναι βασικά δυσδιάστατη. Και ενώ ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να επεξεργαστεί αυτές τις πληροφορίες και να αποδώσει τρισδιάστατη εικόνα, η κατασκευή μηχανών που προσομοιάζουν τη λειτουργία αυτή έχει αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη, και σε καμία περίπτωση δεν φτάνει στα επίπεδα της ανθρώπινης αντίληψης για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Από την άλλη τα λεγόμενα «expert systems» έχουν μεγάλη γκάμα εφαρμογών με αξιοσημείωτα έως εντυπωσιακά αποτελέσματα. Η δημιουργία ενός «expert system» βασίζεται στην εισαγωγή όσο το δυνατόν περισσότερων πληροφοριών γνώσης ενός πεδίου (π.χ. ιατρικής) σε ένα πρόγραμμα υπολογιστή, το οποίο θα μπορεί αξιοποιώντας τον όγκο της πληροφορίας να διεκπεραιώσει κάποιες εργασίες. Για παράδειγμα, μια από τις πρώτες υλοποιήσεις ήταν το MYCIN το οποίο μπορούσε να κάνει διάγνωση των μολύνσεων του αίματος και εν συνεχεία να προτείνει τη κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Σήμερα ένα επιτυχημένο πεδίο εφαρμογής των «expert systems» θεωρείται ο τομέας ανάλυσης και πρόβλεψης της αγοραστικής τάσης ενός καταναλωτή. Εισάγοντας πληροφορίες δηλαδή, σχετικές με τα είδη που αγοράζει κάποιος, τον τρόπο πληρωμής που επιλέγει, τα καταστήματα που προτιμά κ.α. δημιουργείται ένα προφίλ με βάση το οποίο μπορούν να γίνουν προβλέψεις σχετικά με τις μελλοντικές αγορές των καταναλωτών. Οι προσπάθειες συνεχίζονται ώστε να δοθούν όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένες υλοποιήσεις σε θέματα που αφορούν τη λογική, τον σχεδιασμό, την επικοινωνία και την αντίληψη καθώς και την ικανότητα των μηχανών να κινούνται και να χειρίζονται αντικείμενα, πεδία δηλαδή που προσομοιώνουν τις ικανότητες του ανθρώπου στο σύνολο τους. Ο απώτατος στόχος του πεδίου της τεχνητής νοημοσύνης είναι να φτιαχτούν προγράμματα και μηχανές που θα λύνουν προβλήματα και θα εκτελούν εργασίες τόσο καλά όσο και ο άνθρωπος. Πόσο απέχει η τεχνητή νοημοσύνη από την ανθρώπινη; Θα επιτευχθεί κάποτε η εξίσωση αυτών των δύο; Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι απλά θέμα υπολογιστικής ισχύος και όγκου πληροφοριών που μπορεί να διαχειριστούν τα προγράμματα των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι περισσότεροι ερευνητές σήμερα όμως υποστηρίζουν ότι χρειάζονται νέες επαναστατικές ιδέες και προσεγγίσεις του προβλήματος. Έτσι, το χρονικό πλαίσιο της επίτευξης του απόλυτου αυτού στόχου είναι δύσκολο να καθοριστεί. Το μέλλον θα δείξει... TEYXOΣ 3



BLUE PL A NET

74

St.John’s Wort aπο τον Robert Svensson msitua.net

TEYXOΣ 3


Βότανο του Αγ. Ιωάννη

75

βοτανα

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

& θεραπειες

Κείμενα: Ιωάννης Βασιλόπουλος ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: wikipedia

BLUE PL A NET

Το υπερικό ( λατιν: Hypericum Perforatum ) είναι ένα μικρό θαμνώδες φυτό με τμήματα κίτρινων ανθών σχήματος ωοειδούς και προεκτεταμένα πέταλα. Τα ονόματα του είναι, βάλσαμο, βαλσαμόχορτο, λειχηνόχορτο, σπαθόχορτο, περίκη, χελωνόχορτο και Προδρόμου βότανο. Στο εμπόριο συναντάται συνήθως με την τελευταία ονομασία (St. John’s Wort), και οφείλεται στο ότι συχνά ανθίζει γύρω στις 24 Ιουνίου που κατά παράδοση εορτάζονται τα γενέθλια του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή. Στην Ελλάδα βρίσκεται συχνά αυτοφυόμενο σε κάμπους, λόφους, φράκτες και γενικώτερα σε ακαλιέργητους τόπους. Φτάνει δε στο ύψος των 80 πόντων.


Παραδοσιακή χρήση Το υπερικό κάποτε πίστευαν ότι απήλασε το σώμα από τα κακά πνεύματα και η χρήση του στην Ελλάδα χρονολογείται από την αρχαιότητα για ευρύ φάσμα ασθενειών κατά βάση όμως στις νευρασθένειες. Θεωρείται φυτό με αντιφλεγμωνώδη δράση και έτσι είναι καλό επουλωτικό των πληγών όταν χρησιμοποιήται τοπικά. Ανακουφίζει τους μώλωπες, τα καψίματα, τσιμπίματα και γδαρσίματα. Χρησιμοποιείται και ως αιμοστατικό και ακόμη κατά των θρομβώσεων. Αποτελεί δε και καλό αποχρεμπτικό. Παραδοσιακά η χρήση του γίνεται με αφέψημα ανθέων ή σε συνδυασμό με βλαστούς. Η πιο συχνή του εφαρμογή και στην οποία θα εστιάσουμε είναι η αντιμετώπιση της κατάθλιψης.

BLUE PL A NET

76

Ενεργά συστατικά – Μηχανισμός δράσης Έχει δοθεί μεγάλη προσπάθεια για τον καθορισμό των κυρίων συστατικών του που περιλαμβάνουν, την υπερικίνη ( hypericin ) την ψευδουπερικίνη, τα φλαβονοειδή και την υπερφορίνη. Ενώ πρώτιστα πιστεύοταν ότι η αντικαταθλιπτική δράση του βοτάνου οφειλόταν στη δράση της υπερικίνης επάνω στους αναστολείς μονοαμινοξειδάσης , πρόσφαστες μελέτες προκάλεσαν την άποψη αυτή, εστιάζοντας σε άλλα συστατικά του όπως την υπερφορίνη και στα φλαβονειεδή. Το απόσταγμα του βοτάνου πλέον επιτυχώς οδεύει στο να γίνει μια πάγια αντικαταθλιπτική θεραπεία. Από φυτοχημική άποψη, είναι ένα από τα πιο μελετημένα θεραπευτικά φυτά. Μια σειρά βιοενεργών συστατικών έχει εντοπισθεί εκτός από τα φλαβονοειδή, που είναι βιοφλαβονοειδή, προανθοκυανιδίνες, ξανθίνες, φλωρογλυκινόλες και ναφθοδιανθρόνες. Μολονότι το βότανο έχει υποστεί εκτενείς επιστημονικές μελέτες την τελευταία δεκαετία, υπάρχουν ακόμη ανοιχτά ερωτηματικά σχετικά με την φαρμακαλογία και το μηχανισμό δράσης του. Αρχικά βιοχημικές μελέτες ανέφεραν ότι το βότανο αναστέλει την επαναπρόσληψη στους συναπτικούς υποδοχείς τριών νευρωδιαβιβαστών, σεροτονίνης, αδρεναλίνης και νοραδρεναλίνης κατά ισορροπημένο τρόπο. Δρα δηλαδή παρόμοια με τα τρικυκλικά φάρμακα, με το πλεονέκτημα ότι στις δοσολογίες

που χρησιμοποιείται δεν υπάρχουν ίδιες ανεπιθύμητες ενέργειες. Στην κατάθλιψη παρατηρείται έλλειμα στον οργανισμό των παραπάνω νευροδιαβιβαστών οι οποίοι σχετίζονται με την διάθεση και την αίσθηση του πόνου. Πολλά λοιπόν φάρμακα βασίζονται στο να καλύψουν σε κάποιο βαθμό τις ανάγκες του οργανισμού σε κάποιους (ή και όλους) από τους τρείς αυτούς υποδοχείς. Χρήσεις Tόσο στις Η.Π.Α όπως και στο Ηνωμένο Βασίλειο το βότανο έχει εκπληκτική απήχηση. Η αποτελεσματικότητα του σε πολυάριθμες μελέτες ( για ήπια και μέτρια καταθλιπτική διαταραχή ) είναι σχεδόν η ίδια με τα τρικυκλικά φάρμακα όπως ιμιπραμίνη, αμιτριπτυλίνη,ντοπεξίνη, δεσιπραμίνη και νορτριπτιλίνη, με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και συγκριτικά και με ορισμένους SSRIs ( επιλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης) όπως φλουοξετίνη και σερτραλίνη. Σε μελέτες φαίνεται ότι το βότανο ουσιαστικά μειώνει την ανάγκη για κατανάλωση αλκοόλ. Υποθέσεις γίνονται στο ότι το αλκοόλ είναι μια μορφή αυτοθεραπείας. Έτσι απαλείφοντας τα καταθλιπτικά συμπτώματα, το βότανο μπορεί να μειώσει την αίσθηση της ανάγκης για αλκοόλ. Σε εργαστηριακές μελέτες το βότανο έχει δείξει την ικανότητα να καταπολεμά συγκεκριμένες λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένων κάποιων βακτηρίων που είναι ανθεκτικά στην επίδραση των αντιβιωτικών. Όμως χρειάζεται περισσότερη έρευνα στον τομέα αυτό για να φανεί αν αυτές οι μελέτες μπορούν να φανούν χρήσιμες σε ανθρώπους. Μια πρόσφατη μελέτη προτείνει το βότανο σαν χρήσιμο για την ανακούφιση από τα σωματικά και τα συναισθηματικά συμπτώματα του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου, όπως κράμπα, ευερεθιστικότητα, λαιμαργία και ευαισθησία στο στήθος. Στην ιογενή εγκεφαλίτιδα ειδικοί βοτανολόγοι μπορεί να συστήσουν τη χρήση βάματος που περιέχει συνδυασμό Γκίνκο, Βότανο Αγ. Ιωάννη και δενδρολίβανο για να ελαφρώσουν την βαρύτητα των συμπτωμάτων που σχετίζονται με την φλεγμονή στον εγκέφαλο,όπως επίσης τη γνωστική δυσλειτουργία/εξασθένιση, τις διαταTEYXOΣ 3


77

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


ραχές ομιλίας, οπτικές διαταραχές και δυσκολία στην εκπλήρωση λειτουργιών ρουτίνας. Το βότανο του Αγ. Ιωάννη βελτίωσε την διάθεση σε εκείνους που είχαν εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (sad – seasonal affective disorder) που συμβαίνει τους χειμερινούς μήνες εξαιτίας της έλλειψης ηλίου. Συνήθως αντιμετωπίζεται με φωτοθεραπεία. Κατά καιρούς συνίσταται απο βοτανολόγους, η τοπική χρήση του βοτάνου για την μείωση του πόνου, της φλεγμονής και για να προάγει την ίαση με την εφαρμογή του παράγοντα απευθείας στο δέρμα. Προκαταρκτικές εργαστηριακές μελέτες προτείνουν ότι η παραδοσιακή αυτή χρήση μπορεί να έχει επιστημονική ευστάθεια. Σε μια μελέτη με άνω τα 100 παιδιά ηλικίας 6-18 που είχαν πόνο στο αυτί από ωτίτιδα, ο συνδυασμός του διαλύματος βοτάνων, Αγ. Ιωάννη, σκόρδου, καλέντουλας και φλόμου ελάφρυναν τον πόνο το ίδιο όπως οι συμβατικές παυσίπονες σταγόνες για το αυτί.

BLUE PL A NET

78

Δοσολογία – χορήγηση Το βότανο μπορεί να βρεθεί σε αρκετές μορφές όπως κάψουλες, ταμπλέτες, αποστάγματα, βάμματα, ροφήματα και σε λοσιόν για το δέρμα. Έχει δοκιμασθεί και σε παιδιά σε μικρό όμως αριθμό. Στην ξηρή μορφή του βοτάνου η συνήθης δόση για ήπια κατάθλιψη και διαταραχές διάθεσης είναι 300 με 500mg τρείς φορές ημερησίως με γεύμα(σταθεροποιημένο σε 0,3% υπερικίνη). Για πιο βαρειές μορφές κατάθλιψης το δοσολογικό σχήμα πρέπει να αυξηθεί με ταυτόχρονη παρακολούθηση από ειδικό. Το απόσταγμα (1:1) : 40-60 σταγόνες, δύο φορές ημερησίως ενώ το για το αφέψημα: γεμίστε μια κούπα βρασμένου νερού σε 1-2 κουτάλια τσαγιού του ξηρού βοτάνου και εμποτίστε το για 10 λεπτά. Πιείτε δύο κούπες την ημέρα για 4-6 εβδομάδες. Για τοπική φλεγμονή όπως πληγές,καψίματα και αιμοροϊδες εφαρμόστε τοπικά τη μορφή λαδιού/κρέμας. Να σημειώσουμε ότι οι από το στόμα δοσολογίες απαιτούν τουλάχιστο έξι εβδομάδες για να υπάρξει το μέγιστο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Προειδοποιήσεις – Προφυλάξεις Μεταβολίζεται στο κυτόχρωμα P450, κατά

συνέπεια δεν πρέπει να λαμβάνεται με άλλα φάρμακα που μεταβολίζονται από το ίδιο συνένζυμο.Άτομα με ιστορικό μανιοκατάθλιψης ( διπολικής διαταραχής ) ή μικρότερης σοβαρότητας κατάσταση γνωστή ως υπομανία, πρέπει να αποφύγουν τη χρήση του βοτάνου καθώς μπορεί να προκαλέσει μανιακό επεισόδιο. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται απο γυναίκες που λαμβάνουν αντισύλληψη όπως επίσης στην κύηση και τη γαλουχία. Συγχορήγηση με άλλα αντικαταθλιπτικά δεν συνίσταται για τον κίνδυνο εμφάνισης σεροτονινεργικού συνδρόμου. Μπορεί να μειώσει τη δράση των ανοσοκατασταλτικών θεραπειών όπως και των αναστολέων πρωτεάσης. Το FDA προτείνει να μην συγχορηγείται το βότανο με αντιρετροικές θεραπείες που χρησιμοποιούνται για τον ιό του AIDS. Πρέπει να αναφερθεί ότι το βότανο αλληλεπιδρά με αντιπηκτικές-αντιαιμοπεταλιακές αγωγές μειώνοντας τα επίπεδα του αίματος και την αποτελεσματικότητά του. Επηρεάζει δε και την δράση ένος παλιού βρογχοδιασταλτικού, την θεοφιλίνη. Δεν πρέπει να λαμβάνεται παρράλληλα με βενζοθιαζεπίνες όπως και χημειοθεραπεία Ανεπιθύμητες ενέργειες Οι κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες του βοτάνου είναι γενικά ήπιες συγκριτικά με εκείνες των συμβατικών αντικαταθλιπτικών. Αυτές περιέχουν, στομαχικές διαταραχές, εξανθήματα ή άλλους δερματικούς ερεθισμούς, κόπωση, ανησυχία, πονοκέφαλο, ξηροστομία, αισθήματα ζάλης ή σύγχυσης. Το βότανο του Αγ. Ιωάννη μπορεί να κάνει το δέρμα υπέρευαίσθητο στην ηλιακή ακτινοβολία (φωτοδερματίτιδα). Όσοι έχουν ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα και παίρνουν το βότανο σε ηψηλή δοσολογία η για αρκετό χρονικό διάστημα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην έκθεση στον ήλιο. Συγκριτικά με τις αντίστοιχες ανεπιθύμητες ενέργειες των συμβατικών αντικαταθλιπτικών αυτές του βοτάνου είναι λιγοστές. Πρέπει να αναφέρουμε ότι ένα από τα πλεονέκτηματά του είναι ότι δεν επηρεάζει τόσο την λίμπιντο όσο τα συμβατικά φάρμακα. TEYXOΣ 3


79

BLUE PL A NET

φωτογραφια: Zero-X

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


Εδώ και χιλιετίες η Αλόη Βέρα θεωρείται ένα «θαυματουργό» φυτό, είναι χυμώδης και μοιάζει αρκετά με κάκτο, αλλά στην πραγματικότητα ανήκει στην οικογένεια των κρινοειδών και συγγενεύει με το κρεμμύδι, το σκόρδο και το σπαράγγι. Είναι φυτό ποώδες, με χοντρά, χυμώδη φύλλα και από το κέντρο της βγαίνουν κιτρινοκόκκινα λουλούδια. Την αποκαλούν «φυτό της αθανασίας» και θεωρείται ελιξίριο μακροζωίας.

Η

BLUE PL A NET

80

ονομασία της πιθανότατα προ- κατάλογο χρήσης στη διεθνή ιατρική βιβλιοέρχεται από την αραβική λέξη γραφία. Αν και η Δύση ανακάλυψε τις θεραalloeh και σημαίνει «πικρή και πευτικές ιδιότητες της αλόης τα τελευταία χρόγυαλιστερή ουσία». Είναι από νια, είναι ήδη γνωστό ότι το καταπληκτικό αυτό τα φυτά που χρησιμοποιήθηκαν φυτό μπορεί να αντιμετωπίσει πάνω από εξήκαι εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για ντα διαφορετικές παθήσεις- πολλές από τις θεραπευτικούς σκοπούς από διαφορετικούς οποίες είναι δερματικές- ενώ βρίσκεται ακόμη πολιτισμούς και σε διαφορετικές εποχές. Ο στα ερευνητικά εργαστήρια, με τους ειδικούς χυμός της ήταν γνωστός για την ομορφιά, την να ανακαλύπτουν όλο και περισσότερες θαυυγεία και τη μακροζωία που χαρίζει ήδη από ματουργές εφαρμογές της. Ο χυμός της, αραιτην Αρχαία Αίγυπτο και η χρήση της ξεκινάει ωμένος σε νερό ή γάλα, δημιουργεί ένα τονωπερίπου το 2200 π.X. με τα οφέλη της να είναι τικό και δυναμωτικό ποτό. Επίσης, τα συστατιγνωστά στην Περσία, στην κά της δυναμώνουν το ήπαρ, Αίγυπτο, στην αρχαία Ελλάβοηθούν την πέψη, αναζωοΤο εκχύλισμα δα, στη Ρώμη, στην Ινδία και γονούν το ανοσοποιητικό της περιέχει σύστημα, ενώ πρόσφατες στην Αφρική. περισσότερα από μελέτες μιλούν και για την Σήμερα είναι γνωστές περισ150 πολύτιμα ικανότητα αντιμετώπισης σότερες από 300 ποικιλίες καθαρά βιολογικά μορφών καρκίνου, διαβήτη αυτού του φυτού αλλά δεν συστατικά μεταξύ έχουν όλες αυτές τις ξεχωκαι ηπατίτιδας. άλλων ένζυμα, ριστές ιδιότητες. Το εκχύλιβιταμίνες, σμα της περιέχει περισσότεΗ θαυμαστή ιχνοστοιχεία, ρα από 150 πολύτιμα καθα«ταυτότητα» της βιοφλαβονοειδή, Αλόης. ρά βιολογικά συστατικά μετασάκχαρα και ξύ άλλων ένζυμα, βιταμίνες, βασικά αμινοξέα ιχνοστοιχεία, βιοφλαβονοειΗ επιστήμη έχει αναγνωρίδή, σάκχαρα και βασικά αμισει μέχρι σήμερα περισσότενοξέα Οι ιδιαίτερες ωφέλειρα από 150 ενεργά συστατιες της Αλόης Βέρα οφείλονται κά στην αλόη, ενώ νέες έρευστο σύνολο των φυσικών συστατικών και στην νες διεξάγονται με σκοπό να αποκαλύψουν όλα καθαρότητα του εκχυλίσματός της, πλούσια σε τα μυστικά της. Ένας θησαυρός πολύτιμων ιδιβιταμίνες, ένζυμα και ανόργανες ουσίες, μπο- οτήτων, η αλόη είναι πηγή βιταμινών, με κυριρεί να χαρακτηριστεί δικαίως το φυτό-φαρμα- ότερες τις Β, C, Ε και β-καροτίνη (πρόδρομο της βιταμίνης Α). Περιέχει μέταλλα και ιχνοκείο της φύσης. Αγαπημένη της Ιατρικής και της κοσμετολογί- στοιχεία, κυρίως μαγνήσιο, μαγγάνιο, ψευδάρας, η αλόη είναι στην πραγματικότητα ένα θαυ- γυρο, ασβέστιο, σίδηρο και σελήνιο, αλλά και ματουργό φυσικό συστατικό για τη δημιουργία αμινοξέα, που είναι οι «οικοδομικοί λίθοι» των ενός άψογου δέρματος. Με ενυδατικές, ρυθ- πρωτεϊνών. Επίσης, είναι πλούσια σε σακχαμιστικές, καθαριστικές και θεραπευτικές ιδιό- ρίτες, ένζυμα που βοηθούν στη διάσπαση της τητες, κατάλληλη για κάθε τύπο επιδερμίδας, τροφής, στερόλες, ανθρακινόνες (παυσίπονες είναι το φυτό που διαθέτει το μακρύτερο ίσως ουσίες) και σαλικυλικό οξύ. Χάρη στα συσταTEYXOΣ 3


Φαρμακείο στο μπαλκόνι σας

81

BLUE PL A NET

Κείμενο: Κατερίνα Χατζησπύρου

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


τικά της και τη συνέργειά τους, η αλόη διεισδύει βαθιά στο δέρμα, το καθαρίζει και αποτελεί φυσικό αναισθητικό. Ενισχύει την ανάπτυξη νέων κυττάρων, βελτιώνει τη λειτουργία των ιστών και επουλώνει τα τραύματα. Έχει αντιβιοτική, αντιμυκητιαστίκη και αντιφλεγμονώδη δράση, τονώνει το ανοσοποιητικό, ηρεμεί το νευρικό σύστημα, καθαρίζει τα έντερα και αποτοξινώνει τον οργανισμό, Η Αλόη στην ομορφιά.

BLUE PL A NET

82

Ενυδάτωση: Η πλούσια περιεκτικότητα της σε βιταμίνες, ένζυμα και μεταλλικά στοιχεία δεν είναι το «μόνο» της πλεονέκτημα. Τα ενεργά συστατικά της μεταφέρουν τα θρεπτικά στοιχεία στις εσωτερικές στιβάδες του δέρματος, ενώ τα πολυσακχαρίδια που περιέχει δημιουργούν πλέγμα, αποτρέποντας την απώλεια της φυσικής υγρασίας. Αντιγήρανση: Περιέχοντας μερικά από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά συστατικά, η αλόη καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες. Παράλληλα, έρευνες απέδειξαν ότι δρα στα κύτταρα βελτιώνοντας την κατάσταση ιούς και ότι προκαλεί επιτάχυνση της παραγωγής του κολλαγόνου, περιορίζοντας τις ρυτίδες, βοηθώντας το δέρμα να αναγεννηθεί. Ακμή - λιπαρότητα: Η συστηματική της χρήση στο ακμεϊκό δέρμα εξασφαλίζει θεαματικά αποτελέσματα, αφού όχι μόνο θεραπεύει το πρόβλημα αλλά και το προλαμβάνει, καθαρίζοντας τους πόρους και ρυθμίζοντας το σμήγμα. Κάτι που την κάνει ιδανική και για τα λιπαρά ή μικτά δέρματα. Ατμοσφαιρική ρύπανση: Η ισχυρή αντιοξειδωτική της δράση συνδυάζεται με την ιδιότητα της να αυξάνει την ενεργοποίηση του οξυγόνου στο δέρμα, δυναμώνοντας τους ιστούς και προλαμβάνοντας δερματικές βλάβες. Αντιηλιακή προστασία: Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία στη σύνθεση της προλαμβάνουν τη φωτογήρανση. Από την άλλη, οι καταπραϋντικές και επουλωτικές της ιδιότητες είναι γνωστές από αιώνες. Ανακουφίζει το δέρμα από την έκθεση στον ήλιο, αλλά και αντιμετωπίζει τα εγκαύματα. Σημάδια: Βοηθώντας με τα ενεργά συστατικά της στην ανάπλαση των ιστών, η αλόη απαλύνει τα μικρά σημάδια από ουλές,

κοψίματα και πληγές. Μίκρες θεραπείες για το σπίτι. Αν καείτε: Αν ακουμπήσατε στο μάτι της κουζίνας ή στο αναμμένο σίδερο, βάλτε κρέμα από χυμό ή τζελ αλόης στην καμένη περιοχή και επαναλάβετε μέχρι το κάψιμο να φύγει. Στην ανάγκη, κόψτε ένα φύλλο από τη γλάστρα, πλύνετε το, ανοίξτε το στη μέση και βάλτε το πάνω στο ελαφρύ έγκαυμα. Αν σας πέφτουν τα μαλλιά: Απλώστε στο κεφάλι αλόη 2-3 φορές την ημέρα, αφήστε τη για λίγα λεπτά και ξεβγάλτε. Ακολουθήστε τη θεραπεία για διάστημα τουλάχιστον 3 μηνών. Έτσι, θα βοηθήσετε όχι μόνο τα μαλλιά σας, αλλά και το δέρμα του κεφαλιού. Για μύκητες στα πόδια: Απλώστε το τζελ αλόης πάνω στην περιοχή και τυλίξτε τη με επίδεσμο. Επαναλάβετε μέχρι η μόλυνση να φύγει. Για μελανιές: Απλώστε την αλόη κατευθείαν πάνω στο χτύπημα 3-4 φορές την ημέρα ή κόψτε ένα φύλλο και δέστε το πάνω στο χτυπημένο σημείο. O πόνος και το πρήξιμο θα μειωθούν αισθητά. Για μικρά κοψίματα και εκδορές: Πρώτα καθαρίστε την πληγή και έπειτα απλώστε αλόη ή μουσκέψτε έναν επίδεσμο με χυμό αλόης και δέστε τον στη περιοχή. Επαναλάβετε μέχρι το κόψιμο ή η εκδορά να κλείσει. Η αναπλαστική δράση της αλόης θα βοηθήσει να επουλωθεί γρήγορα η μικρή πληγή. Πόσο ασφαλής είναι; Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για ασφαλές φυτό, αρκεί να χρησιμοποιείται σωστά. Πρέπει να ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του φαρμακοποιού ή του βοτανοθεραπευτή, γιατί η παρατεταμένη ή υπερβολική χρήση του μπορεί να έχει παρενέργειες ή να προκαλέσει κάποια αλληλεπίδραση με άλλα βότανα και φάρμακα. Αν έχετε κάποιο πρόβλημα υγείας, πρέπει να παρακολουθείστε από το γιατρό σας, ιδιαίτερα αν παίρνετε αλόη από το στόμα. Τι να προσέχετε: Όταν η αλόη χρησιμοποιείται για επάλειψη στο δέρμα, θεωρείται ασφαλής, αρκεί ο χυμός TEYXOΣ 3


83

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

84

Καλλιεργήστε τη να μην μπαίνει κατευθείαν στο σπίτι. πάνω σε εκτεταμένη ανοιΗ αλόη χτή πληγή. Το ενδεχόμεμεγαλώνει αργά νο να προκαλέσει κάποια Η αλόη είναι φυτό με λίγες και χρειάζεται αλλεργική αντίδραση είναι απαιτήσεις που μπορείτε φως, αέρα και σπάνιο. Από την άλλη, η εύκολα να καλλιεργήσετε λίγο νερό. Όταν κατανάλωση αλόης από το στο σπίτι. Φροντίστε, ωστότη φυτεύετε, στόμα θέλει προσοχή, γιασο, αν η θερμοκρασία έξω βάλτε στον πάτο τί μπορεί να προκαλέσει είναι κάτω από 13 βαθμούς, της γλάστρας κράμπες και διάρροια. Oι να την έχετε σε κλειστό βότσαλα, που γυναίκες στη διάρκεια της χώρο. Καλό είναι να γνωρίδιευκολύνουν το ζετε την ηλικία του φυτού εγκυμοσύνης και του θηλαστράγγισμα, ώστε που θα αγοράσετε επειδή σμού, αλλά και όσοι έχουν να μη σαπίζουν προβλήματα, όπως πόνους στον 3- 4ο χρόνο η θεραπευοι ρίζες. Μην στην κοιλιά, ιστορικό ειλετική του δράση είναι η μέγιτην ποτίζετε ών ή αλλεργία στο σκόρδο, στη. Η αλόη μεγαλώνει αργά υπερβολικά, στο κρεμμύδι και άλλα φυτά και χρειάζεται φως, αέρα και αλλά μόνο όταν της οικογένειας αυτής, πρέλίγο νερό. Όταν τη φυτεύετο χώμα της έχει πει να αποφεύγουν τη λήψη τε, βάλτε στον πάτο της γλάστεγνώσει. της. Η αλόη μπορεί να αλληστρας βότσαλα, που διευκολεπιδράσει με την υδροκορλύνουν το στράγγισμα, ώστε τιζόνη, τα διουρητικά, τα αντιπηνα μη σαπίζουν οι ρίζες. Μην την κτικά και με τα φάρμακα για το διαβήτη. Έτσι, ποτίζετε υπερβολικά, αλλά μόνο όταν το χώμα μπορεί για παράδειγμα να βελτιώσει τη λει- της έχει στεγνώσει. Αν, αντίθετα, τα φύλλα της τουργία του παγκρέατος, με αποτέλεσμα να είναι λεπτά και σπάζουν στη μέση, σημαίνει ότι χρειαστεί προσαρμογή της δόσης ινσουλίνης. δεν την ποτίζετε αρκετά. Επειδή η αλόη είναι Λόγω της καθαρτικής της δράσης, μπορεί ακό- ευαίσθητη στο χλώριο, μπορεί να εμφανίσει μα να ρίξει τα επίπεδα του καλίου στο αίμα και καφέ στίγματα γι’ αυτό, όποτε μπορείτε, ποτίζενα προκαλέσει αρρυθμίες. τέ τη με λίγο εμφιαλωμένο νερό. Τέλος, όταν οι ● νέοι βλαστοί της ψηλώσουν μερικά εκατοστά, Για εσωτερική χρήση προτιμάτε πάντα κόψτε τους και φυτέψτε τους αλλού, για να μην τυποποιημένα προϊόντα αλόης. αφαιρούν συστατικά από το ώριμο φυτό. TEYXOΣ 3


85

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΚΤΙΡΙΑ

BLUE PL A NET

86

Ο βιοκλιματικός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός των κτιρίων βασίζεται στην αρχή της δημιουργίας κτιρίων τα οποία εναρμονίζονται στο φυσικό τους περιβάλλον, χωρίς όμως να το επιβαρύνουν ενεργειακά, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την άνετη και ποιοτική διαβίωση στους ανθρώπους που κατοικούν ή εργάζονται σε αυτά.

TEYXOΣ 3


87

BLUE PL A NET

Β

ασική επιδίωξη της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής είναι η μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας και νερού με ταυτόχρονη μείωση της ποσότητας οποιασδήποτε μορφής ρύπων. Από αρχιτεκτονικής άποψης ένας τέτοιας σχεδιασμός ξεκινάει από την σχεδίαση του κτιριακού όγκου και τον τρόπο τοποθέτησή του στο φυσικό περιβάλλον. Επίσης, εξίσου σημαντικό ρόλο παίζουν τα υλικά με τα οποία θα κατασκευαστεί το κτίριο. Εφόσον έχουν προβλεφθεί τα παραπάνω ήδη έχουμε επιτύχει σημαντική μείωση της ενέργειας που απαιτεί το κτίριο για να εξασφαλίσει στους κατοίκους του ποιοτική διαβίωση. Η σχεδίαση του κτιριακού όγκου και η τοποθέτησή του στο περιβάλλον θα πρέπει να λαμβάνει υπ όψη της κατ αρχήν την μέγιστη λειτουργικότητα του κτιρίου σε σχέση με τον σκοπό για τον οποίο κατασκευάζεται, κατοικία, εργασιακός ή βιομηχανικός χώρος κλπ. Στην συνέχεια υιοθετούνται αρχιτεκτονικοί κανόνες για τον σχεδιασμό του κτιριακού όγκου, την σχέση των εξωτερικών διαστάσεων, το ύψος του, την προσεκτική τοποθέτηση των ανοιγμάτων (πόρτες παράθυρα, φεγγίτες) που βοηθούν στον αερισμό του κτιρίου.

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

88

Βασικός στόχος είναι η βέλτιστη δυνατή εκμετάλλευση του ήλιου και του αέρα για την θέρμανση, ψύξη και τον αερισμό του κτιρίου. Για παράδειγμα, οι κλιματικές συνθήκες στην Ελλάδα επιβάλλουν το κτίριο να είναι στραμμένο στον νότο. Κάτι τέτοιο πάντως δεν είναι ούτε πάντα εφικτό ούτε και κανόνας, αφού θα πρέπει να εξεταστεί η τοπική μορφολογία του γύρω τοπίου αλλά και οι ιδιαίτερες τοπικές κλιματικές συνθήκες της περιοχής.

φωτογραφια: theentiremikey

Προσεκτική επιλογή θα πρέπει να γίνει στο προσανατολισμό του κτιριακού όγκου λαμβάνοντας υπ΄ όψη τις ιδιαίτερες κλιματικές συνθήκες της περιοχής που τοποθετείται το κτίριο.

Η συγκεκριμένη φιλοσοφία σχεδιασμού απαιτεί από τον αρχιτέκτονα γνώση του αντικειμένου, προσεκτική μελέτη παραμέτρων όπως τα χαρακτηριστικά του τοπίου, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του μικροκλίματος της περιοχής, η υγρασία, οι μέγιστες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας κλπ. Η επιλογή των υλικών κατασκευής του κτιρίου από τον αρχιτέκτονα είναι επίσης πολύ σημαντιTEYXOΣ 3


φωτογραφια: Penina

89

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008

κή. Η τεχνολογία σήμερα προσφέρει πληθώρα υλικών που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας αρχιτέκτονας έτσι ώστε να επιτύχει αντοχή, θερμική και ηχητική μόνωση. Ο βιοκλιματικός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός στην επιλογή των υλικών ,θα πρέπει κατ αρχήν να λάβει επίσης υπ όψη του τα φυσικά υλικά που προσφέρει η γύρω περιοχή. Αυτό συντελεί στην μείωση του κόστούς της κατασκευής αλλά και στην αισθητική προσαρμογή του στο περιβάλλον. Εάν επιτευχθεί αποτελεσματικός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός του κτιρίου και σωστή επιλογή υλικών, τότε ήδη έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα για την μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα βήματα στην ολοκλήρωση του βιοκλιματικού κτιρίου, όπως η επιλογή και εγκατάσταση ηλεκτρομηχανικών συστημάτων και αυτοματισμών (με σκοπό την βέλτιστη διαχείριση της ενέργειας και νερού) μπορούν να κοστίσουν λιγότερο ή και να παραληφθούν εντελώς.


Σημεία διανομής

FR EE BLUE PL A NET

90

Recycle

Παπασωτηρίου (Βιβλιοπωλείo)- Πανεπιστημίου 37. - Στουρνάρη 23. Πολιτεία (Βιβλιοπωλείο)- Ασκληπιού 1- 3. Πρωτοπορία (Βιβλιοπωλείο)- Γραβιάς 3- 5. Ιανός (Βιβλιοπωλείο/Πολυχώρος)- Σταδίου 24. Ιανός Αριστοτέλους 7, 546 24 Θεσσαλονίκη Public (Πολυκατάστημα/Βιβλιοπωλείο)- Καραγεώργη Σερβίας 1. Στοά του βιβλίου (Πολυχώρος βιβλιοπωλείων) Πεσματζόγλου 5 & Σταδίου. Bios (Πολυχώρος/Bar), Πειραιώς 84. Booze (Πολυχώρος/Bar), Κολοκοτρώνη. Magaze (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Αιόλου 33. Mamaca’s (Lounge Bar/ Eστιατόριο),Περσεφώνης 4. Jackson Hall (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Μηλιώνη 4. Tribeca (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Σκουφά 44. Big Apple (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Σκουφά 69 Al Buon (Cafè/Bar), Κανάρη & Μηλιώνη 1 Εν Δελφοίς (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Δελφών 5. Passepartout (Bar/ Εστιατόριο), Σκουφά 47-49. Σκουφάκι (Cafè/Bar), Σκουφά 47-49 It Fresh Food (Take Away), Σκουφά 37 Pasaji (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Βουκουρεστίου 3 Mint (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Αμφιτρίτης 1, Π. Φάληρο Π (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Ευπατρίδων 7. Στάβλος (Cafè/Bar/Εστιατόριο), Ηρακλειδών 10. Papermoon (Cafè/Bar), Βουκουρεστίου & Σταδίου. Rest (Εστιατόριο), Ακαδημίας 84. Bacaro (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Σοφοκλέους 1 Φίρι- Φίρι(Cafè/Bar), Υπερείδου 1, Πλάκα Rich (Lounge Bar)-Ζησιμοπούλου και Λαζαράκη, Γλυφάδα Wunderbar (Cafè/Bar),Θεμιστοκλέους 80, Εξάρχεια Cruiser (Lounge Bar/ Eστιατόριο), Μαρίνα Φλοίσβου The seven Jokers (Cafè/Bar), Βουλής 7. Hoxton (Cafè/Bar), Βουτάδων 42. Μουσείο Ηρακλειδών,Ηρακλειδών 22. Gazarte (Lounge Bar/ Εστιατόριο)- Βουτάδων 32- 34. Gr. Bretagne Hotel’s lobby, Πλ. Συντάγματος King George Palace Spa, Πλ. Συντάγματος Holiday Inn Spa, 40,2 χλμ Aττική οδό Divani Apollon Palace & Spa, Αγ. Νικολάου 10 και Ηλίου, Βουλιαγμένη La Praire Luxury Treatments(Spa), Κανάρη 24, Κολωνάκι Life Gallery Athens, Θησέως 103 Εκάλη Earth Spa, Μ. Ασίας 13 και Βάρναλη, Ν . Ερυθραία Sensia Spa & Gym Studio, St George Lycabettus Asana (Spa), Φαίδρας 6 & Παναγούλη Γαλλικό Ινστιτούτο, Σίνα 31 Γερμανικό Ινστιτούτο Goethe,Ομήρου 14- 16. Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Μέγαρο της Βουλής, Μέγαρο Μουσικής, Βας. Σοφίας & Κόκκαλη. Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Ανδρόνικου. Μουσείο Μπενάκη, Κουμπάρη 1 & Βας. Σοφίας. Water Inn (Ενυδρεία), Ιλισίων 32, Κηφισιά Ανάβαση (Trekking), Στοά Αρσακείου 6Α Wildsport (Trekking), Καλλιρόης και Ηρακλέους 2 Οδύσεια Sport, (Trekking), Θεμιστοκλέους 44 Action Club Hellas (Trekking), Αριστοτέλους 14 Trekking Hellas, (Trekking), Φιλελλήνων 7 Eco Action Hellas (Trekking), Αγ . Αναργύρων 16,Ψυρρή Paraclub Αθήνα (Trekking), Χωρικών 4, Γλυφάδα Voyager (Trekking), Σόλωνος 22 Voyager (Trekking), Γούναρη 119,Γλυφάδα Holmes Place, Βουκουρεστίου και Σταδίου 4 Holmes Place Μαρούσι, Αγ. Κωνσταντίνου 40,Μαρούσι Δημητριάδης (Trekking), Δεκελείας 23-25, Ν. Χαλκηδόνα Δημητριάδης (Trekking), Λ. Βουλιαγμένης 587, Αργυρούπολη Κλαουδάτος (Trekking), Πατησίων 52 Κλαουδάτος (Trekking), Περιστέρι Stock, Λυσία 35 Pathfinder (Trekking),Καλλιρόης 39 Mountain Path (Trekking), Εμμανουήλ Μπενάκη 22 Columbia (Trekking),Κηφισιά Κυριαζή 24 Kazos Adventure (Trekking), Λ. Κηφισίας 238-240 Alpa Mayo (Trekking), Χ. Τρικούπη 6-10 Polo (Trekking), Ζησιμοπούλου 62, Π. Φάληρο Natural Health Science, Πανδρόσου 31, Π. Φάληρο Overall (Gym),Κεφαλληνίας 1 & Γερασίμου Carolli Health Club (Gym),Κύπρου 65, Γλυφάδα Joe Weider (Gym), Λ. Βουλιαγμένης 409 Α’, Ηλιούπολη Όθωνος 77 & Τατοϊου, Κηφισιά Αγίου Ιωάννου 43, Αγ. Παρασκευή Φωκίωνος Νέγρη 30,Κυψέλη

Φιλολάου 64, Παγκράτι Αμάραντο οικολογικό κέντρο (Bio Shop), Αριστοφάνους & Θέτιδος 1 Χαλάνδρι Πεντέλης 34, Χαλάνδρι Καυκάσου 64 και Αιγαίου, Κορυδαλλό Fair Trade Hellas, Νίκης 30 Φιλοικό (Bio Shop), Μαρίνου Αντύπα 84,Ηλιούπολη Kampos Market (Bio Shop), Πλ. Εσπερόδων, Γλυφάδα Κήπος Αγγέλου (Bio Shop), Χίου 18, Χαλάνδρι Λωτός (Bio Shop), Λ. Μαραθώνος 49 Prasina Biomarket (Bio Shop), Λ. Πεντέλης 97 Πανεπιστήμιο Αθηνών Πάντειος πανεπιστήμιο Deree College, Γραβιάς 6, Αγ. Παρασκευή Λέων (Bio Shop), Λ. Βουλιαγμένης 43-47 (εντός ΑΒ Βασιλόπουλο) Φωνή της Φύσης (Bio Shop), Πατησίων 289 All nature(bio shop), Διονύσου 3, Μαρούσι Φιλοικό(bio shop), Αρχιπελάγους 4, Άνω Γλυφάδα Βιο-υγεία (bio shop),Πλ.Ευτέρπης 3, Μαρούσι Αμάραντο οικολογικό κέντρο (bio shop), Ελαιών 15, Ν.Κηφισιά ΑΘ.Γ.Παρασκευάς (ομοιοπαθητικό φαρμακείο), Αγ.Κων/νου 40 ,Μαρούσι Κουτσιάνα-Πανοτοπούλου Νίκη (ομοιοπαθητικό φαρμακείο), Πλ.Αγ.Σοφίας ,Ν.Ψυχικό Σιώρη Ελένη (ομοιοπαθητικό φαρμακείο), 25ης Μαρτίου&Ξάνθου 11 ,Ν.Ψυχικό Χατζόπουλου κ Νικολάου ο.ε (ομοιοπαθητικό φαρμακείο), Σόλωνος 54 , Αθήνα Psarokokkalo (restaurant) ,Σόλωνος 119, Αθήνα Cozi (café) , Ζησιμοπούλου 12 , Γλυφάδα Seiza eatering café , Λαζαράκη 45 , Γλυφάδα Poco a poco (café) , Γερουλάνου 75 , Αργυρούπολη Cream (café) , Γερουλάνου 77 , Αργυρούπολη Αίγλη (café) ,Πλ.Ελευθερίας , Κορυδαλλός Ble (café-beachbar), Ακτή Ηλίου , Άλιμος Rosebud (café) ,Ομήρου 60 & Σκουφά Coffee avenue (café) , Πλ.Ν.Σμύρνης Putumayo world café (café) , Κ.Παλαιολόγου 17, Ν.Σμύρνη Big apple south (café) , π .λεωφ.Ποσειδώνος 1 &Μωραϊτίνη 3 Δέλτα Φαλήρου Quinta (café) ,Yμηττού 101-103 , Παγκράτι Envy café (café) ,the mall , Μαρούσι Envy café (café) ,Κoλοκοτρώνη 34 & Φιλαδέλφεως 2 , Κεφαλάρι Gym tonic (gym) ,Λ.Βουλιαγμένης 96 ,Γλυφάδα Joe weider (gym) ,Δαβάκη 37 , Καλλιθέα Joe weider (gym) ,Φωκίωνος Νέγρη 30 , Κυψέλη Joe weider (gym) ,Δημ.Διαμαντίδη 51 ,Κορυδαλλός Joe weider (gym) ,Λαμπράκη 87 , Πειραιάς Maik artistic team (hairstudio), Γεννηματά 61 , Γλυφάδα Maik artistic team (hairstudio), Κηφισίας 41-45 , Μαρούσι Maik artistic team (hairstudio) , Σόλωνος 58 , Αθήνα Andrew banner’s (hairstudio) , Tσακάλωφ 19 , Κολωνάκι x-studios (hairstudio) , Γ.Παπανδρέου 23 , Ζωγράφου x-studios (hairstudio) , Φορμίωνος 200 , Βύρωνας x-studios (hairstudio) , Μεσογείων 224 , Πύργος Αθηνών x-studios (hairstudio) , Λ.Αθηνών , Ρέντη x-studios (hairstudio) , Ανδρούτσου & Μπουμπουλίνας 182 , Πειραιάς Origin stores,Τσακάλωφ 15 , Κολωνάκι Underground, Σκουφά 35 , Κολωνάκι Underground, Κυριαζή 14-16 Κηφισιά Θεσσαλονίκη: Παπασωτηρίου, (Βιβλιοπωλείο), Γρ. Παλαμά 3 & Τσιμισκή 87, Θεσσαλονίκη City Hotel Central Spa, Τσιμισκή & Κομνηνών, Θεσσαλονίκη Biocafe Magenta (Cafè/Bar), Aλ . Σβώλου 42, Θεσσαλονίκη Woodland (trekking) , Ικτίνου 2 Woodland (trekking) , Μοναστηρίου 4-6 Woodland (trekking) , Πασσαλίδη 84 Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Mojo (café), Πλ.Αριστοτέλους Suki (café) , Πλ.Αριστοτέλους Αέρας (café) , Λ.Νίκης 13 , κέντρο Human (gym) ,Τσιμισκή , κέντρο Gymnasium (gym) , Τσιμισκή εμπορικό κέντρο Χαλκίδα: Stavedo (Bar/ Εστιατόριο), Ναυτικός Ομιλος Χαλκίδος Sabbia Summer Club, Παραλία Αλυκές Ψηστήρι, Παραλία Χαλκίδος Beauty collection Shop-Ερμού 23 ΤΕΙ Χαλκίδος,Ψαχνά Ευβοίας

TEYXOΣ 3



BLUE PLANET M A G A Z I N E

Επιθυμώ να γίνω συνδρομητής+

Προσωπική συνδρομή Νέα συνδρομή

Ανανέωση συνδρομής

Συνδρομή-δώρο Νέα συνδρομή

Ανανέωση συνδρομής

ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ

ΕΠΩΝΥΜΟ

ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΟ ΓΙΑ

ΟΝΟΜΑ

ΕΠΩΝΥΜΟ

ΟΔΟΣ

ΟΝΟΜΑ

ΑΡΙΘΜΟΣ

ΠΟΛΗ

ΟΔΟΣ

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΠΟΛΗ

ΑΡΙΘΜΟΣ

ΗΜΕΡ. ΓΕΝΝΗΣΗΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

ΤΗΛ. ΟΙΚΙΑΣ

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΗΜΕΡ. ΓΕΝΝΗΣΗΣ

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

Α. Φ. Μ.

Δ. Ο. Υ.

ΤΗΛ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Α. Φ. Μ.

Δ. Ο. Υ.

ΑΞΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

Για την ανανέωση της συνδρομής-δώρο, θα ήθελα να επικοινωνήσετε με τον; δωρητή παραλήπτη

Εσωτερικού: Aπλά

24€

Συστημένα

36€

Κύπρος-Ευρώπη-Τουρκία: Απλά

36€

Συστημένα

48€

Λοιπές χώρες: Απλά

40€

Συστημένα

54€

Η διανομή με υπηρεσία συστημένου συμπεριλαμβάνει επιβεβαίωση παράδοσης (με υπογραφή ή με εισαγωγή σε προσωπικό γραμματοκιβώτιο) και ειδοποίηση σε περίπτωση

ΤΡΟΠΟΙ ΧΡΕΩΣΗΣ Με κατάθεση σε Λογαριασμό τραπέζης: Αρ. λογαριασμού. Αlpha Βank: 135/002101-303099, Εurobank : 0026-0320-24-0100564392 Παρακαλούμε επισυνάψτε αντίγραφο του αποδεικτικού πληρωμής στο κουπόνι συνδρομής.

απουσίας. Ολοκληρώνεται δε πριν την κυκλοφορία του περιοδικού στις περιοχές Αθήνας. Θεαοαλονίκης και σε μεγάλο μέρος της λοιπής χώρας.

Ημερομηνία: ΟΡΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΣ

/

/ 2008

Υπογραφή:

1) Αίτηση συνδρομής που φτάνει στα γραφεία μας μέχρι την 1η κάθε μήνα ξεκινά με το τεύχος του επόμενου μήνα εφόσον η συνδρομή έχει Για να εγγραφείτε συνδρομητές στο το BLUE δικαίωμα ναPLANET το επιστρέψετεMAGAZINE και να ακυρώσετε την συνδρομή εξοφληθεί. 2) Εντός δέκα ημερών από την παράδοση του 1ου τεύχους έχετε σας. 3) Αντικατάσταση κακέκτυπωνσυμπληρώστε τευχών δεχόμαστε μέσα σε διάστημα 2 μηνών από την παραλαβή τους και αφού έχει προηγηθεί η το παρόν και στείλτε το στη διεύθυνση: επιστροφή τους στα γραφείο μας 4) Η διανομή του περιοδικού γίνεται μέσω ΕΛΤΑ. 5) Το πιστοποιητικό μέλους αποστέλλεται εντός 30 Κλεάνθους 11, 16345 Αθήνα Τηλέφωνο επικοινωνίας: 21111. 99758 ημερών οπό την παραλαβή του πρώτου τεύχους. 6) Παλαιότερα τεύχη δίδονται ταχυδρομικά. Τηλ. 2111199758-9. 7) Αλλαγές στη συνδρομή σας, για τις οποίες μας έχετε ενημερώσει έως την 1η κάθε μήνα θα ισχύουν για το επόμενο τεύχος 8) Τα στοιχεία σας τηρούνται αηό την εκδότρια εταιρεία Hermes Advertising And Publishing σε σχετικό αρχείο.


Άγνωστες φυλές στα βάθη του Αμαζονίου Απομονωμένη φυλή Ιθαγενών εντοπίστηκε στη Βραζιλία Αγώνας για τη διατήρηση της πολιτισμικής της ακεραιότητας. Ρίο ντε Ζανέιρο

93

BLUE PL A NET

www.funai.gov.br Η φωτογραφίες έχουν δημοσιευθεί για την διάδοση του πολιτισμού, σύμφωνα με το διάταγμα αριθ.177/PRES/Funai, February 16, 2006 ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

94

Οι πολεμιστές που έχουν φωτογραφηθεί είναι δυνατοί και υγιής.

Ύ

στερα από 20 ώρες πτήση, με αεροσκάφη Cesna Skylane, το Μέτωπο για την Περιβαλλοντική Προστασία του Εθνικού Ιδρύματος για τους Ιθαγενείς, συλλέγει εικόνες των ιθαγενών, που έχουν απομονωθεί στην αριστερή όχθη του ποταμού Envira της Acre, κοντά στα σύνορα με το Περού. Η εθνοτική καταγωγή της ομάδας δεν έχει οριστεί ακόμη. Ζουν σε έξι καλύβες (malocas) και έχουν μεγάλο χώρο (rocado). Κοντά στην δεξιά όχθη του ποταμού Envira

βρέθηκαν και άλλα malocas μεμονωμένων Ιθαγενών, επιβεβαιώνοντας την εκεί παρουσία και άλλων ανθρώπων. Η έρευνα αυτή που συντονίζεται από την FUNAI, συλλέγει στοιχεία για την τοποθεσία, το μέγεθος του πληθυσμού και τα malocas και συμπεραίνει ότι ο πληθυσμός αυξάνεται. «Στην περιοχή αυτή υπάρχουν τέσσερις διακριτές ομάδες απομονωμένων πληθυσμών που έχουμε ακολουθήσει τα τελευταία 20 χρόνια», λέει ο Jose Carlos Meirelles Junior, συντονιστής της προστασίας των Ιθαγενών. TEYXOΣ 3


95

BLUE PL A NET

ΙΟΥΝΙΟΣ - ΙΟΥΛΙΟΣ 2008


BLUE PL A NET

96

Οι μεμονωμένοι Ιθαγενείς είναι προτεραιότητα για την FUNAI.

Τ

ο Μέτωπο για την Προστασία συνεργάζεται και στηρίζει την Ειδική Γραμματεία των Αυτοχθόνων Λαών της κυβέρνησης του Acre. Στις πτήσεις που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 28 Απριλίου και 2 Μαίου, εντοπίστηκαν απομονωμένοι αυτόχθονες στην Land High Tarauaca και Kampa και στον ποταμό Envira. Οι περιοχές αυτές έχουν ήδη οριοθετηθεί, εγκριθεί και βρίσκονται σε διαδικασία διακανονισμού με τον Ύπατο της Envira. Το Ανοικτό Μέτωπο της Περιβαλλοντικής Προστασίας για τους Ιθαγενείς-FUNAI, είναι υπεύθυνο για το έργο της εποπτείας και της προστασίας των Ιθαγενών και των εδαφών στα οποία κατοικούν. Σύμφωνα με τον συντονιστή του Γενικού Επιτελείου Ιθαγενών (CGII), Ηλίας Biggio, το Ανοικτό Μέτωπο δεν κάνει επαφή με τις ομάδες, τις οποίες επιτηρεί η Funai με εντατικές δράσεις για την αναστολή της εισβολής, επιτρέποντας έτσι την πλή-

ρη αυτονομία των ιθαγενών λαών που έχουν απομονωθεί. Η αποστολή της CGII που προετοιμάζεται από το 2006, και που πραγματοπείται από τους συντονιστές της Προστασίας των Εθνοκοινοτήτων για την προστασία του περιβάλλοντος, οδήγησε στον εντοπισμό της ύπαρξης 68 αναφορών απομονωμένων ομάδων Ιθαγενών, οι οποίες βρίσκονται στις περιοχές του Αμαζονίου, εκτός από μια αναφορά η οποία βρίσκεται στο κρατίδιο της Goias. Επί του παρόντος υπάρχουν έξι Μέτωπα για την Προστασία των Εθνοκοινοτήτων, που βρίσκονται στις πολιτείες του Acre, Amazonas, Mato Grosso, Para, Ροντόνια, περιοχές όπου έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό αναφορών σχετικά με απομωνομένους Ιθαγενείς. Είναι οι υπεύθυνοι για την τοποθεσία, την προστασία, την επιτήρηση και την εποπτεία, ενός χώρου περίπου δεκαπέντε εκατομμυρίων εκταρίων.

TEYXOΣ 3


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.