Arumunet albania nr 36 37 38

durrës

RrËmËnu / Arumunu / vllehu Nuk humbet / nu cheari e përmuajshme kulturore artistike - bilinguale

organ i shoqatËs “ArumunËt/vllehtË e shqipËrisË” viti i IV I botimit nr. 36-37-38, mars - prill - maj 2014

Latinët

3 Valentino Mustaka

Procredit Bank sha Swift Code FEFAALTR IBAN AL73209122020000201323080101 Lekë - IBAN AL30209122020000201323080002 Euro preciul 300 Euro / ti un mesu Vâ hâristusim ti agiutarea a voastrâ ti cauza armâneascâ!. Rivista s-da gratis.

Botuesi i revistës “Arumunët Durrës” Valentin Mustaka

Cel: +355 682058712. e-mail: vamus1948@gmail.com www.partia-abde.blogspot.com

Unë si botues i kësaj reviste, falënderoj nga zemra për sponsorizimin që kjo shoqatë bëri. Kjo sigurisht është në të mirën dhe përparimin e mëtejshëm të jetës kulturore të arumun/vllehëve kudo që ndodhen.

z. Thoma Musha, gjatë intervistës së tij në TVR.

Ne punojmë-të tjerët na vështrojnë, ne fitojmë-të tjerët na mësojnë, ne bisedojmë-të tjerët na dëgjojnë, ne hapim shkolla-të tjerët tentojnë të na i mbyllin, ne me zotin-ata me djallin, ne fitojmë beteja-të tjerët thurin intriga, ne vështrojmë përpara-ata bëjnë sehirxhiun mbrapa, ne hapim 5 shkolla-ata mbyllin pesë dhe hapin tre???. Kjo është jeta ime dhe shokëve të mi-ajo është jeta e të paaftëve me ombrell diplomatike. Ne ndreqim-ata prishin... Çdo Rrëmënë në darkë kur të trëmbi gjumin të mendoj; çfarë kam bërë unë për arrmënamen, punë konkrete, ëndërime kot, fantazi bajate apo llafollogji pa bukë. Sot puna matet me punë konkrete.

Sa ti investon për arrmënamen. Fjala e vjetër "O Shqipëri mos ki frikë se ke djemtë na Amerikë" i ka ikur koha dhe është bërë bajate.

Amerikani thotë:"Unë të mësoj si zihet peshku, por peshk nuk të jap". Kur nuk ndreq të paktën mos prish. O zot...

Personele ca sponsorizat reviste. Si zburam pi probleme ce noi avem.

4

5

Në Tetovë, me mikun tonë, studiuesin e apasionuar Brane Stefanoski.

Branislav Stefanoski - Al Dabija; ---- MAKEDON ----- Tsiva interesanta: Του Μιχάλη Μαντέλα Αλγεινή εντύπωση έχει προξενήσει στους Βλαχόφωνους Έλληνες αναγνώστες της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» η ανταπόκριση για ανάγνωση του Ιερού Ευαγγελίου στην Βλάχικη γλώσσα , η οποία έγινε στον Ιερό Ναό του Αγ. Δημητρίου στον Τύρναβο. Ίσως για τους αδαείς το γεγονός αυτό καθ’ εαυτό να μη σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο αλλά για εμάς που ανήκουμε στην συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα του Ελληνισμού το θέμα είναι σοβαρό και θα πρέπει να τοποθετηθεί στις πραγματικές του διαστάσεις. Χωρίς να θέλω να κουράσω τους αναγνώστες της εφημερίδας μας θα αναφέρω ότι οι εμείς οι Βλαχόφωνοι Έλληνες από την εποχή που οι πρόγονοί μας Έλληνες λατινοφώνησαν κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και μέχρι σήμερα είμαστε φορείς ενός προφορικού λατινόφωνου πολιτισμού και ενός γραπτού ελληνόφωνου, παραμένοντας πάντοτε σάρκα και αίμα του αέναου Ελληνισμού. Η συνεισφορά των προγόνων μας τόσο στην σύσταση του

1

1 Ο Μιχάλης Μαντέλας είναι διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος μηχανικός

AΠΘ,M.Sc και αντιπρόσωπος του Συνδέσμου Σαμαριναίων Λάρισας και περιχώρων στην ΠΟΠΣΒ

Νεοελληνικού Κράτους όσο και στην στήριξή του με ευεργεσίες, δωρεές, χρήμα και αίμα είναι γνωστή σε όλους και δεν χρειάζεται ιδιαίτερη μνεία, δεδομένου συνεχίζεται αμείωτη μέχρι τις ημέρες μας και αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Σε όλη αυτή την πορεία της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης ουδέποτε η θρησκευτική μας παράδοση και λειτουργική έγινε σε άλλη γλώσσα εκτός από την Ελληνική, τη γλώσσα του Ιερού Ευαγγελίου και όλης της Καινής Διαθήκης. Οι επανειλημμένες προσπάθειες των Ρουμανιζόντων από το 1862 μέχρι και τα μέσα του 20ου αιώνα για θρησκευτική λειτουργία στα «Βλάχικα» και για εγγραμματισμό του Βλάχικου προφορικού ιδιώματος (ή προφορικής γλώσσας) προσέκρουαν στη σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων Βλάχων. Ούτε ο χρυσός του πάλαι ποτέ Βασίλειου της Ρουμανίας αλλά ούτε και οι διώξεις, οι ξυλοδαρμοί

και οι εκτελέσεις της κατάπτυστης Λεγεώνας στην περίοδο της Κατοχής κατάφεραν να επιτύχουν αυτό που επιδίωκαν. Οι Έλληνες Βλάχοι, βαθύτατα θρησκευόμενοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί, υπήρξαν ανέκαθεν στυλοβάτες της Ελληνορθόδοξης θρησκευτικής παράδοσης. Το περιστατικό του Τυρνάβου δεν είναι τυχαίο αλλά εντάσσεται σε μία νέα προσπάθεια των πέραν του Δουνάβεως «αδελφών» μας για τη δημιουργία μίας τεχνητής διακριτής εθνότητας, αυτής των αυτοαποκαλούμενων «Μακεδοναρμάνων» (sic). Όλοι εκείνοι οι οποίοι μετανάστευσαν στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα από τον Ελληνικό χώρο στη Ρουμανία, άλλοτε συνειδητά και άλλοτε σαν θύματα της Ρουμάνικης προπαγάνδας, αφού απαρνήθηκαν την Ελλάδα ομνύοντας στο όνομα της «μάνας Ρουμανίας» σήμερα αναθεωρούν την τακτική τους και ομιλούν για διακριτή εθνότητα που πρέπει να αναγνωρισθεί στα διάφορα Βαλκανικά Κράτη (!). Η δε σημερινή κυβέρνηση της Ρουμανίας έχει ψηφίσει πρόσφατα νόμο με τον οποίο αναγνωρίζει όλους τους Βλαχόφωνους πληθυσμούς εκτός των συνόρων της σαν «Ρουμάνους της διασποράς». Δεν είναι τυχαίο ότι το Ρουμάνικο προξενείο της Κορυτσάς άνοιξε πρόσφατα στη γειτονιά όπου κατοικούν οι περισσότεροι Βλαχόφωνοι, σε μία προσπάθεια να επηρεάσει κάθε χαλαρή συνείδηση με τα αργύρια της προδοσίας. Η προοπτική χρημάτων από την Ε.Ε. για «προστασία μειονοτήτων» φαντάζει ιδιαίτερα δελεαστική στους εμπνευστές αυτής της κατάστασης. Από το περιστατικό του Τυρνάβου γεννούνται φυσικά και ορισμένα ερωτήματα. Γνώριζε ο ιερέας ότι ουδέποτε οι Έλληνες Βλάχοι δέχθηκαν λειτουργία σε άλλη γλώσσα εκτός της Ελληνικής; Ποιος έκανε την φημολογούμενη μετάφραση του Ιερού Ευαγγελίου υιοθετώντας Ρουμάνικους νεολογισμούς, άσχετους με την προφορική παράδοση της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης; Το επιχείρημα ότι αποτελεί παράδοση το Ευαγγέλιο να αναγιγνώσκεται σε διάφορες γλώσσες δεν ευσταθεί διότι αναφέρεται σε γλώσσες συνδεδεμένες με εθνότητες, ενώ τα «Βλάχικα» αποτελούν πολιτισμικό

χαρακτηριστικό δίγλωσσων Ελλήνων και όχι κάποιας άλλης διακριτής εθνότητας. Και σε κάθε περίπτωση δεν γνώριζε ο ιερέας ότι θα προκαλέσει όλους εμάς τους Έλληνες Βλάχους εισάγοντας όλη αυτή την «καινοτομία» στην θρησκευτική μας λειτουργική, χωρίς μάλιστα να ζητήσει τη γνώμη μας; Ίσως πρέπει να ασχοληθεί τόσο το ενοριακό συμβούλιο όσο και η προϊσταμένη αρχή της Ιεράς Μητρόπολης ώστε τα ερωτήματα αυτά να απαντηθούν ικανοποιητικά. Είναι βέβαια γνωστή σε όλους η αβελτηρία του Ελληνικού Κράτους στις προκλήσεις των Ρουμάνων, των αυτοαποκαλούμενων «Μακεδοναρμάνων» και όλων αυτών των τυχάρπαστων που ονειρευόμενοι τα αργύρια της Ε.Ε. προσπαθούν να κατασκευάσουν διακριτή «εθνότητα» από αγνό Ελληνικό υλικό. Διάφοροι φορείς με σκοτεινό ή και εθνομηδενιστικό ρόλο ,όπως το ΚΕΜΟ και το ΕΛΙΑΜΕΠ, σε αγαστή συνεργασία με Σκοπιανούς και αυτονομιστές τύπου «Ουράνιο Τόξο», εργάζονται συστηματικά προς την κατεύθυνση αυτή εκμεταλλευόμενοι την ουσιαστική απουσία των οργάνων της Ελληνικής Πολιτείας. Αντίβαρο στις προσπάθειες αυτές αποτελεί η Πανελλήνια Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Βλάχων (ΠΟΠΣΒ), η οποία έχοντας μέλη περίπου 120 Πολιτιστικούς Συλλόγους από όλα τα Βλαχοχώρια αποτελεί την αιχμή του δόρατος της Βλαχόφωνης Ρωμιοσύνης και προβάλλει τις θέσεις των λατινόφωνων Ελλήνων σε όλα τα ελληνικά και διεθνή fora. Η ΠΟΠΣΒ έχει καταγγείλει όλες τις ενέργειες των ξενοκίνητων φορέων για παραχάραξη της ιστορίας μας και με επιστημονικά συμπόσια, συνέδρια, ημερίδες και διαρκή παρουσία δίνει τη μάχη ενάντια στα ξένα συμφέροντα. Η ΠΟΠΣΒ μάλιστα έχει πρωτοστατήσει στην ίδρυση της Παγκόσμιας Βλάχικης Αμφικτυονίας, ενός φορέα που έχοντας μέλη του Συλλόγους και φορείς από όλο τον κόσμο διακηρύσσει την κοινή καταγωγή όλων των Βλάχων από τα βουνά της Πίνδου και την κοινή Ελληνική καταγωγή τους. Ας γνωρίζουν λοιπόν οι εμπνευστές του περιστατικού του Τυρνάβου

ότι θα βρούν μπροστά τους όλους εμάς τους Βλαχόφωνους Έλληνες, συντεταγμένους στις γραμμές της ΠΟΠΣΒ .Όπως είπε ο πρόεδρος της ΠΟΠΣΒ Μιχάλης Μαγειρίας, η Βλαχόφωνη Ρωμιοσύνη, σάρκα και αίμα του Ελληνισμού, ατενίζει αισιόδοξα και δημιουργικά το μέλλον και με τις δράσεις της σβήνει κάθε προσπάθεια των ξένων κύκλων να παραχαράξουν την ιστορία μας, τις παραδόσεις μας και τη συνείδησή μας.

Aramenu Fanatik AREMENJ Aremenie hoere mari nu afllash ninga pezari aremenie hoere vrute u staj ninga qerute aremenj voj tsi vi vrets ketse stetets ninga ahurxits sa gudets? aremenie ketse staj ninga fumeja a ta ma qeri limba dupu anj u sesh qirute nu u su gresht aiste limbe vrute vedi lali thudurak di sus shi sta ku kapuapus lele qeruj vanga sh u vedi di anangia si merte ku dushmanu ku atsej ci bate muljera ku pulanu ate ci cfets mini vruta ketse nunj nvetsash limba atsa vruta siram shi mini ka mitsidonja siram ka aremenjili di kullonja? avdzats voj aremenj ju xic nu stats ninga respendits tuti ratsilisent adunts voj korje nu u savets llok tsa svi ngurpats/? am numa aremenu fanatic ashe est kreskut anda njik est bun nu est rut ti atsa fak golle sots

6

7

Cikël me poezi nga Sofije Zguri Një gonxhe

Prehëri

Gonxhe moj,e trëndafilit…

Mos m’u tremb nga kjo dëborë Enkas moj, për ty ka erdhur Të të ndrijë si kurorë!

Ç’më deh, më çmënd kjo pranverë!

Degët trokasin mbi xham…

Mbi prehër mërmërit pa u ndjerë Privimi i dhimbshëm që mban!

Gonxhe moj, e trëndafilit…GK Sofije Zguri

Se prehëri, ndaj është prehër Për të mbledhur vocërrakët e vet Ninullat, zgjuar më mbetën…

Duke përkundur ëndërrat në djep!

Që bulëzove në janar…

Do të ngroh me frymë të prillit Çelu, pak aromë të marr!

Por pa faj Nënën time kam mashtruar, por pa faj…

Për të shmangur nga mundimet sytë e saj!

Një gënjeshtër kam sajuar për çdo ditë…

Por s’kam gjetur një mënyrë për lotin tim!

Zgjedh vetminë, kur vjen loti prush…

Ndaj rrëfenjat e shpirtit s’mi di kush!

Dhe tani, kur bisturinë do takoj prapë…

Gjithë ankthin di ta fsheh, veten s’e jap!

Më dhëmb nëna që mashtroj, por pa faj…

Më pikon ajo brengë, te sytë e saj!

Një tufëz të nisa

“Bebushët e vegjël gugasin…

Jeta erë-mirë kundërmon Përkëdhelur në prehër të mamit...

Shë-ë-ë-t!-Se ndoshta ia zgjon!”

Mos më nga, o bukuri e pa anë!

Me këto buqeta zërash, o prill…

Sythat e jetës trokasin mbi xham…

Lotët trokasin në prehërin tim!

Rrotull e rrotull…

Ia sjell vetes, rrotull e rrotull…

Për të thënë, se fjala e solli E jo, se bëhem dhe robinë nostalgjie Kur më dhemb stinë e bukur që shkoi!

Sikur t’i takoj, qoftë pakëz t’i prek Ato gjëra që shumë i kam dashur…

Sidomos, kam mall, pse ta fsheh Fjala vjen, një mik që kam pasur!

Me rrahje zemre, një tufëz të nisa! Çdo e rrahur pulson emrin tënd…

Me aromat më të mira i qëndisa Përzgjedhur me hov maji, që të çmënd!

Eh, kur më mbyt pezmi e mankthi…

Më s’vinë ëngjëj, me mall e magji As ura që na lidhi e njohu dikur…

S’ka si të ngrihet më këmbë përsëri!

Brenda zemrës, m’i mbështill e m’i mbaj!

Mos vyshken nga furtunat rreth e rrotull Prej mungesës tënde më mos qajnë…

Qiellin tim, mos e shoh aq të brengosur!

Ia sjell vetes, rrotull e rrotull…

Se e di, do më mbysë me gjykime Isha unë që shmanga regëtimat e saj…

Tani, është ajo që s’më qas në rikthime!

Shamia Vallet sa i desha e s’i hoqa…

Shami vallesh qëndis, nga inati!

Me lule përreth e me ojka…

Të përflaken në vallen e beqarit!

Si të gjithë i kam dashur ahengjet…

Dhe nuk dua të mungoj, nga inati!

Një shami mbaj në gishtat e shpirtit…

Si ngushëllim, për dëshirat që pati!

Të thashë mund të vi Të kujtohet ajo ditë, kur të thashë mund të vi…

Dhe t’u duk si diçka e habitëshme?

Kapa perçen e erës, si kalit dori Dhe mora këtë udhë të magjishme!

Zogjtë më të zgjedhur, më erdhën nga pas Me të gjitha violinat e tyre…

Petale lëshuam mbi udhën e gjatë Për ndjesinë që na lidhi të dyve!

Se kot nuk të thashë atëherë, mund të vi!

Kur lotin gëlltisnim në heshtje…

Dhe pse me rrudha e thinja tani Të rikthejmë pakëz buzëqeshje!

Vetëm pak, si K’hajami Një natë të bukur me hënë Në kupat e K’hajamit, me fund…

Do ta thyej betimin e dhënë Të dehem, do pi sa të mund!

Le të ndalet dhe bota një cast Le të bëjë çudinë, si di vetë…

Se do dal nga kornizat e saj Që më vuri jo pak, po një jetë!

Le të ndalet çdo gjë, një cast…

Mjaft’ kam ndaluar unë për to

Kurrë s’më kanë pare, si këtë natë…

Fjalët e tyre s’më duhen më, jo!

Të dal e vërtetë, siç dua…

Shkëlqimin e rremë, ta heq veç njëherë Për të gjithë ata që vrapuan…

Dhe më lanë në qoshk’, si të mjerë!

Një natë të bukur me hënë!

Dhe kupat e K’hajamit, me fund…

Do ta thyej betimin e dhënë Shpirtin ta gëzoj, sa të mund!

Ma nis një shenjë Ma nis një shënjë, ashtu “sikur kot”!

Të kapem prej saj e të të gjej…

Mirënjohjen që nuk ta dhashë dot Si bekim që të mbron, të ta sjell!

Një shënjë, veç një ma dërgo!

Se koha, m’i fshiu rrugët për tek ti…

Kam mall të shoh ato ylbere ngado Dikur, na rrethonin aq bukur, të dy!

Po ti, ma nis një shënjë, “gjoja kot”!

Unë sigurisht do të di, ta zbërthej…

Të dy kemi mall, të dy fshehim lot Thyej pak heshtjen, që unë të të gjej!

Kohë çudirash Tek labirinthi, ku askush s’na kapi “mat”…

Ish kohë çudirash, por na ndriti pakëz fat!

Lidhëm zemrat tona me shpresën, sigurisht…

Labirinthi na mbulonte e mbronte bukurisht!

Përkundur nëpër ëndrrat që na çonin diku larg…

Kanunet kërcënonin, përgjonin në çdo hap!

Diku në thelb të shpirtit, gdhendur aty rri…

Kujtimi më i bukur, më e ëmbla fshehtësi!

Ish kohë çudirash, por asnjë s’na kapi “mat”…

Nuk u përfolëm nga tellallët,poshtë e lart!

8

9

Dita ndërkombëtare

DECLARATSIĂ

e Diversitetit Kulturor për dialog dhe zhvillim.

P

reshidentsia a Partidului ABDE(AEDE) shi Preshidentsia a Asociatilji ARMĂNJILJĂ/VLAHILJĂ di ALBANII, adunats ază tu data 26 di Aprilu 2014, analiză lucăru faptu tu aistu treimeshilor, a shtălui anu, shi pruljăctăm datoariili a treilu-meshilor ti vinitorlu ali 2014. Di a-dunu cu analizara tsi si fetsi a lucăru realizat pănă tora, Preshidentsia lo tu analiză născănti cărts sh-comunicăts, tu E-mail, tu internet, di un person, scriarinda cărtsi shi comunicătsi nu-curecti,ti prublemi inexistenti, publicati pit Internetu, cu scupolu ca s-facă ofeză shi s-dzăcă arăderuri (colomnie), hăruri(prublemi) aisti, tsi nu săntu di dialihina, pi adresa personală a Domnului Valentin Mustaca shi ca Preshidentu a Partiduli a nostu ABDE. Noi ca PRESHIDENTSĂ nă dispărtsăm-ândipărtăm di aisti ofezi shi arăderuri (calumnii),li condamnămu cu fortsă ca mindueri shi personjljă tsi scriră cu modul fără conshtintsă, ti hărură tsi noi căntăm (cităm) dit aisti cărtsi. Aisti cărtsi săntu scriati rutu-scupo shi să-sufluturati-objectiv tsi ari tendentsă dispărtsara shi aspărdzera ali cumunitetia noastă, di oaminj (personj) ni hărăstăsits, că comisiunu a grupul ânchisător ti fundaria (fitsera) a Asociatilji, lu discărcă domnu tsi nu fetsi ni-tsiva ti lucuru tsi ara aleptu. Tu atseli cărts, ari frasi tsi personănjljă cai aru firmuită nu li achicăsestu zboarili că li ari scriată un altu. Dalihinătatia u s-iasă multu căntroară nu u s-amănă. Comunitatia a noastă u-lja rucă ânclo-tsi, ca oaminj tsi vra s-facă aspărdzeri.

Domnu Valentin Mustaca di la fundamăntarea a-shtilje Partidă pănă ază, li ari faptă tuti investimili el singur ti tuti activitatsili tsi ari adărată cu Partidu, sh-nu ta s-băga măna pi fondură a pruljectălu viniti. Ti tuti acuzili tsi săntu scriati nu existeshti nitsi unu ducumentu ta s-pruvuiască pi dupu ligea, stepsură tsi săntu ângărcati, cum li ari scriată singur lugărili un person nu-corect shi rutets-vrut.

Cu mult respectu!

Valentin Mustaca: Preshedintu a Partidului ABDE/AEDE. Thoma Musha: Preshedintu a Asociatiei ARMĂNJLJĂ/VLAHILJĂ DIT ALBANII. Membri a Preshidentsilji: Nicola Pipa, Thoma Shcămbi, Zisa Basho, Zisa Musha, Ndini Tsico, Lexi Semeu, Iorgo Binjacu, Gaqo Ciufecu, Donald Iorgoni, Spiro Buda.

Shoqata jonë “Arumune / Vllahe mori pjesë në këtë aktivitet me një video, në të cilën paraqitej puna e mjeshtrit të mirënjohur z. Zisa Musha në punimet artistike të gdhendura ne dru.

Shoqëruar gjatë saj me recitime në gjuhën arumune nga z. Thoma Musha. Video e cila u përgatit nga z. Valentin Mustaka dhe z. Mario Musha.

Vijon nga Nr. i kaluar

10

11

Dina Cuvata Putem s-u dzãtsem shi-atsea cà la poema Unã noapti pi Tomor, atselji cari-ù publicarã li-arcarãndauùã di strofili, tsi noi li bãgàm aestã-arada, cu tsi s-fatsi cama completã shi cama-avutã ca creatsii. Puiziea S-nu pistuseshts’, o moarte, lucru interesantu, u-aflàm ca publicatã pãnã tora, ma tu caet nu u-aflàm tu manuscris, di iu nã vini shi ideia, spusã cama-nsus, cà vãrã shi-ari mintitã dzeaitili shi nu-ari turnatã di tsi-ari loatã - poati dicara chiru autorlu.

Noi nã hãrsim cu factul cà-ascãpàm shi scutem tu padi nica multi-alti puizii tu cari s-cãntã shi tricutlu istoric a Fãrshirotslor, tsi scljeamã-a Armãnjlor, ama shi tuti puiziili di vreari cari sh-dealihealui cà cutreamburã itsi inimã. Cu-aestã Cola Babu creashti di tsi lu shteam pãnã tora, ama creashti shi cu multu ca un poet-filosof armãnescu, tu comparatsii di-altsãlji poets shi scriitori. Antolo-ghiili tsi-a s-adarã dupã-aestã publicari, pistipsim, va s-facã cu multu ma-avuti cu-atsea tsi-a s-hibã bãgati di naùli puizii al Cola Babu. Noi pistipsim cà-a lã fatsim cama mari harauùã-a Fãrshirotslor tuts shi cama multu-a tsilor dit Arbinishii.

Vrem s-u spunem harauùa cà Literatura Armãneascã s-fatsi multu ma-avutã cu publicarea-a lushtor puizii, a cu-atsea shi Limba Armãneascã s-fatsi cama-avutã cu multi materiali linvistitsi sh-pi dialãctul fãrshirutescu, cari pãnã tora eara canda pimtu multu nanãparti di dialectul grãmustinescu, cari cruscu sh-tu limbã literarã..

Nica ‘nã oarã vrem s-lã spunem mari hãristuseari-a oaminjlor cari-agiutarã cà ta s-li-avem aesti puizii, ama shi tutã creatsiea-al Cola Babã, shi-atsea: d-na Ovidia Babu, hilji-sa-a autorlui, cà cãidisi s-li da caetili cu creatsiea-a fen-sui, d-l I. Zeana, cari cu naùdzàtslji di-anji tsi-lji ari s-pidipsi di li lo caetili shi nai ma multu-a d-lui Stere Paris fãrã di-a curi pãradz nu vrea s-putea s-u veadã dzuùa tuti-aesti mushutets. A tutãlor lã uràm sãnãtati shi ghineatsã.

Unã noapti pi Tomor (fragmenti) Pi chipita di munti, pi caplu-ali Dodoni Pi-atsel Tomor iu-altoarã pãpãnjlji sã-ncljina, Musheat, shi-analt’ ca bradu, ljundaru Toli Cacioni, Cu ceata-a lui, din tseruri, ca anghil dipuna!

Tu-aestã noapti, Luna, di steali-anvãrigatã, Cu oclju-a ljei - cãndilã - pi loc lunjina calea; Sh-birbiljlu cu-a lui boatsi di mushutets ‘ncljigatã Cãnta, ahãt cu pirã, di-nyea pãdurea sh-valea!

Pãrnari, dzadã multã, giuneapinji adunarã, Sh-cãnd’ stoglu ira etim, apreasirã un foc, Di s-lunjinarã muntsãlji - shi-a cãnticlui lji-u loarã Ta s-nu cuteadzã-agrimea sh-si-aproachi di-a lor loc!

Grãmàdzli s-arãstoarã! S-cutreamburã tut loclu!

Murmintslji dishcljid poarta sh-pitrec pi-a lor fumealji S-ljea parti ca ‘nãoarã di-avrigãra di foclu Iu sh-si-ncljina pãpãnjlji-nviscuts tu stranji nali!

Tu muntslji-a noci iu itsi cupaci shi-ari mirmintlu, Aoa iu iarba tutã-i udatã di-a nost’ sãndzi, Aoa, iu tuts u-ashteaptã, iu-adastã apa, vintlu Iu “Terra Valachorum” al Tsezar sh-Pompei plãndzi!

Shtiù dorlu tsi vã pimsi, s-yinits tu-aestã noapti, Sã stats tu casa-nji pustã di oaminji agãrshatã!

Armãtuladz cu-anami, li shtiù a voasti fapti!

“Tri crutsi sh-tri tinjii multu-avets sãndzãnatã!”

Aoa, iu mults’ chirurã, cãnd’ s-alumta cà s-facã Cuibair tri fumealji pit gremuri sh-pishtirei Tomor, Murava, Pindul shi-Olimbul nu pot s-tacã, Elji shtiù cà Nãsã, Roma, fu Doamnã pi-a lor cljei!

Voi featsit ca Elada un vint’ chischin s-adilji!

Cu sãndzã-a voastã-arshinea lj-fudzi di pi-a ljei fatsã!

Sh-ca ti-nturnumintu ea vã-ncljisi tu sclãvilji Cà, lumea “vroarã s-nu-avdã cà u tsãnut ãmbratsã!”

Shtiù vàljuri, pãduri, dzenuri, pàdinji, fãntãnji, rãuri, Cãtã sãndzã! Tsi làcrãnji virsarã-aoa Romanjlji!

Shtiù puljlji, plasea tutã, cà-aoa iu ira mash hàùri Rãmãnlu ti-a lui casã s-bãtu cu tuts pãngãnjlji!!

Shtim noi, vulturi dit munts’, cà nu cursuiam sãndzi Atumtsea, cãnd’ crãshtinjlji la noi cãfta-agiutor; Ashà fac sh-para-nipotslji, tri-inima tsi plãndzi; Lucreadzã, s-bat, s-alumtã, u-ascapã sh-nãshi cher, mor!!

Shtiù tuts atselji tsi vrurã cà fara-a noastã s-chearã, Cà nu shi-aplicà frãmtea vãrnoarã ti-a ljei banã!

Shtiù sh-dushmanjlji di-azã cà-atselji tsi-lji ascãparã, Di-a Turcului singiri “tsãnea tu mãnji cãrbana”!!

Aushlu Pindu-ascultã! Murava-i aspãratã!

Moscopolea-ù dishteaptã, pi Shipisca, pi-a ljei sor!

Tuts vulturlji di Lunca sh-di Grabova sutsatã S-duc Gramustea sã-lji dzãcã tsi s-fatsi pi Tomor!

Sh-ca-nturnumintu Gretslji, fãr s-aibã dip rusheni Nã-aù scrisã, tu-a lor carti, cà him di-a lor pãpãnji, Sh-la lumea tut s-alavdã, cu noi, cà pit Dirveni, ‘Lumtam mash ti-a lor soi, sh-vãrnoarã ti Rãmãnji!

Cu vuzvali sh-cãciubi Bãiasa-i ãncãrcatã Di-aushlu Pind’ s-li-arucã tu-“Amarea blãstimatã” Talazili sã-lji pingã, s-u measticã, s-u batã, S-acãchiseascã Roma cà-i “dada mult’ cãftatã”!

Shi-aestã fu itiea di vãncljimai aoatsi, Cà, pãnã sh-muma-a noastã di nãshi easti-avinatã.

S-u pãrcãsim Dodona s-nã spunã cu-a ljei boatsi, “Disi pi-aestã lumi avem sh-noi dadã sh-tatã!”

Aoa, la-aist’ foc mari, tuts mortsãlji s-adunarã; Tuts gionjlji tsi-alumtarã tri farã sh-tri tinjii, Shi cãpidan Cacioni tu mesi lu bãgarã, Sh-dit gura-a lui vrea s-aflã disi-i Dodona yii!

Un sem Cacioni featsi, tuts s-ashtirarã-mpadi; Cu boatsea-a lui - cilechi - el greashti: Frats Rãmãnji!

Tomor, tu-aestã noapti shi-Atsel-di-Analt’, nã deadi Iznã, cà bãrli tuti, nipots shi strã-pãpãnji, S-yinim aoa, tu casa-a mariljei Prifteasã, Ta s-u-ntribàm pi nãsã ti Fara rãmãneascã, S-nã dzãcã cu-a ljei gurã, cu limba-a ljei aleasã, “Disi-a s-yinã Roma tu muntslji-a noci s-Domneascã!”

Voi lj-lunjinat mãduùa, lj-mutat shi-a ljei mãrazi!

Voi, Ioryi Zalacosta, Riga Fereù, Cristali!

Ahile-Apostolaca, Valaoriti, Pantazi!

Cu zborlu sh-peana-a voastã lji-umplut tserlu cu steali!

Voi, Dumba, Sina, Arsachi, Averof cu Sturnara, Mishicu, Hagicosta, Penicu cu Tushitsa!

Cu-a voastã-aveari featsit sh-si-nveascã “dicunjara” Sh-ca doarã nãsã-n casã vã pitricu mulitsa!

Avdz’, Griva, Dracu, Mushu, Hashiotti, Caciandoni!

Cu numa-a voastã Gretslji di-alãvdãciunji sã-ncarcã!

Coleti sh-Zalacosta vidzurã tsi pironi Vã hipsi tu-a vost’ suflit Elada “dada nearcã”!!

Ti Cionga, Caraiscachi, Geavela, Bucuvalã, Ti Nicu Ceara, Zidru, sh-ti Costa Lipinjotlu Sh-tiranlu-Ali-Pãshàlu nu cutidza cu-apalã Sh-si-aproachi ma, totuna cãfta s-aflã prudotlu!

Atselji tsi vã vindurã, o cãpidanji cu-anami, Sh-tsi vã chisarã mãnjli sh-cicioarli tu bãdrumi Ira di-atselji tsi vrurã cà-avdzãta Rãmãnami Un fum lai sh-gros s-analtsã! Tsiva di foc nu s-veadi, S-nu mutã caplu vroarã! sh-si-astingã di pi lumi!!

Tuts gionjlji s-ljea di mãnã shi-ashteaptã sem si s-facã!

‘Nã ploai di cinushi pi capitli-a lor cadi; Ma, Fara-a voastã-avdzãtã nu moari! cà lji-u datã Sum nãshi tramburã locu! Birbilju lo cà s-tacã!

S-bãneadzã ca ‘nã doamnã tu Pind’, Olimp sh-Tomor Sh-va s-veadã multu-agonjea Elada blãstimatã Dit loc easi Dodona, cu perlu-a ljei alb’-cair, Cà, tu-armãneshtli locuri mash Roma-a s-aibã Cu fatsa-lji sufrusitã di njiljili di anji; zbor!!

Pit mãnji treatsi mãrdzeali di banã un lung’ bair; Sh-mutrita lji-arãmãni pi-avdzãtslji cãpidanji!

Cà Roma-i muma-a voastã! sh-mash nãsã luari-ndreptlu -“O sufliti di anghilji! O Farã vluyisitã, S-urseascã-a ljei fumealji! Tut Roma-i sãrmãnitsa Tsi-arãspãndit harauùã sh-ghineatsã pristi loc, Tu cari s-ligãnarã pãpãnjlji-a noci! La cheptlu Di-aseti xenjlji creapã cà-avets unã Ursitã A ljei nu va s-cuteadzã un xen s-vã furã ljitsa! ’Nã Mirã tsi vã scrisi s-bãnats cu cãntic sh-gioc!

Vijon nË nr. e ardhshËm

12

13

Vijon nga Nr. 31

14

15

NIDA BOGA- UN POET HOMERIC. 1886-1974. nga nikolla pipa

S- ANALŢĂ BISEARIŢ

SE NALŢĂ MĂNĂSTIRI.

Pi muntili al Costi al Manducă Voşopoleañiḻi poati au nădie Ş- tut " AṼilu- or "aoaţi s-lu aducă

Pe plaiul- zis a lui Costan Manducă, Pe- atunci, cei tărgoveţi- puteai să juri Că- ntregul Sfăntu- Munte au să-l aducă! .

1- Pasuria e Voskopojarëve, si në përallat, filloi të rritet( të shtohet) dhe u dukej sikur Zoti nga qielli ua kishte dërguar. Për të treguar mirënjohje ndaj Zotit, ata filluan të mendojnë se në çdo kodër duhej ngritur një kishë apo manastir.

2-Averea a Voşopoleañilor, ca tu un părmith, ahurhi s- crească ( acrească, mărească ) ş lă si părea canda singur Dumidzălu dit ţeru lu avea pitricută. Ca s-spună recunoştinţă ( mulţumire, efharistiri) către Dumidză, Voşopoleañiḻi ahurhiră s- minduească că tu iţido ( tu cathi ună) dzeană lipsea sscoală ună bisearică ică un mănăstir.

VOŞOPOLEA LUCREADZĂ

ORAŞUL FĂRĂ TIHNĂ.

Pit casi noaptea nu s-atingu ţerli, asDhugrana, furca va ta s-u- antreacă, Cicrichili ş- fusili nu ştiu ca s- tacă, Vărtelniţli n- apucă s- adoarmă serli.

Iar sfeşnicele nu se sting în casă, Că piepenii- cu furca se întrec, Vărtelniţele firul şi-l pitrec, Nici răşchitoare, fuse- nu se lasă...

1- Edhe gratë, që punonin deri natën vonë me veglat e tyre si, çikriku, furkën, vertencën, fuslu, tezgjahun etj. me të cilat përpunonin lleshin, kontribuan në shtimin e pasurisë, në veshjen ngrohtë të burrave të tyre me rroba lleshi, si dhe në zbukurimin e shtëpisë me velenxe, qilima, mutafi, nëntavolinë rrugë, thasë etj.

2- Muḻerli, ţi lucreadză tută noaptea cu dhugrana ş furca, cicricu ş fuslu, vărtelniţa ş războilu, ar merita a lor tu avdidzearea ali averi. Năsi cu lăna ţi u lucreadza,aşă cum ştie muḻeria rămănă, lă fac a bărbaţilor pantaloni di şiac, părpodz di lănă, giamadani ma ş lucri di casă, ca vilendzi, chilimi, mutafi, sum masă, căḻuri, saţi etce.

SARMACHEŞḺI

MĂTĂSARI.

Ṽin beiañiḻi di Şcodra i di Ghiorghi, Ş- di tu ducheani nu vor eḻi si s- mină Păn' nu - şi păltescu ţi-au ti strañi borgi.

Din Ghiorghi vin,şi de prin Şcodra, beySe ceartă, pleacă, se întorc din drum, Şi varsă prăvăliilor bani grei.

1- Isnafi sinonim. Drept, tiñisit, nobil. De exemplu, bărbat isnafi, soţ tiñisit, profesăr drept, poet nobil, familie isnafi, casă tiñisită. Aistă isnafi lucreadză tută dzua, ahănt căt n-ari chiro niţi apă s- bea, ma alasu deapoia ( dapoia) s- facă muabeti, că giumădăñili li lucreadză cu hrisafi, cinteñili ( şalvarili) di atlazi li chindisescu cu birungică albă ş glubudani. Aistă isnafi, cu meseria a ḻei tradzi atenţia ş a beiañilor din Şcodra ş Ghirocastra, care va ca s- li acumpără aisti strañ iă.

2- Esnaf sin. i drejtë, i ndershëm, fisnik. Psh. Burrë esnaf, burë i ndershëm, burrë i drejtë, familje esnafe, familje e ndershme. Ky esnaf punon tërë ditën e ditës, aq sa nuk ka kohë as ujë të pijë, pa le pastaj të bëjë muabet, sepse xhamadanët i punon me hrisaf, shallvaret prej atllazi i qëndisën me birunxhikë të bardhë dhe glubudani. Ky esnaf, me mjeshtërinë e tij, tërheq vëmëndjen edhe te bejlerëve nga Shkodra dhe Gjirokastra, të cilët bëjnë porositë e tyre. .

CUIUMGEADZḺI Încḻisă nu e ş-noaptea măgăzia Că masturlu va s- veadă tuti fapti, Şi cruţea şi chiusteca ş- biligzia.

GIUVAREGIII. Şi se tot la prăvălii cărări, Că meşterilor somnul le-a pierit Viează doar lănţuguri, cruci, brăţări.

1- Esnafi i xhevaireve punishten e mban të hapur edhe natën, pasi punon që porositë e marra t'i realizoj në kohë, se ditën e fejesës, prindërit apo dhëndurët dhurata duan t’u bëjnë nuseve. Këta mjeshtër bëjnë qostekë prej floriri, kryqe, bilunxhi, vëthë etj. dhe të gjitha këto i bëjnë për të bukurat çupa dhe nuse voskopojare, që të tjerët, kur t'i shikojnë, të futen në zili.

2- Isnafia a cuiumgeadzilor atelia ( atelieru) u ţăni dişcḻisă nu singuru tută dzua di dzuă, ma şi noaptea, că lucreadză ţi căftărili luati a îndeplini ( a executa, a realiza) tu chiro, că dzua di asuseri, părinţiḻi ică logodnicu ( grambolu) cadouri ( dhoară, pischeşi, hari, harizmă) va ca s-lu facă a nvestilor. Aişt meşteri ( mastur, ustă) fac şi chiustec di fluri, cruţea, biligzia, mărdzeali pi glubudani trapti etce. Ş tuti aisti li fac ti muşatili feati ş nveasti voşopoleani, ţi cănd alanţ, cănd s- li veadă, szilipsească. ṼISI DI ASIMI

VISE DE ARGINT.

Nu-i casă s- nu aibă di asimi siti, Filgeñi, căţuti, linguri şi misură, S-bea Ṽinlu di tu scafi-asimusiti

Ba fac şi site în argint lucrate, Şi ceşti şi blide, linguri şi cuţute, Iar vinu-l bea din cupe arginate !

1- Esnafi i argjendarăve punon jo 8 oră, po 10, 12, bile dhe 16 orë, se vetëm kështu të gjitha ornamentet ( zbukurimet ) e kishave vishen me argjënd, se vetëm kështu nuk ka familje në Voskopojë, që të mos përdorë në tryezën e ngrënies thika, lugë, pirunj, filxhanë prej argjendi, të mos e pijë verën në kupa të lyera me argjend, se në çdo ikonë, koka dhe duart janë të lyea me argjënd dhe kjo të krijon përshtypjen ( perceptimin ) se të gjithë qytetarërët, kur flenë ëndrra me argjend shikojnë.

2- Lucraedză hrisihlu nu 8 săhăţi, ma 10, 12, poati ş 16 săhăţi, că singur aşă tuti ornamentili ( muşuteaţili ) a biseriţilor s- nvesc cu asimi, că singur aşă nu va s- aibă famili tu voscopole, ca s- nu ufilisească ( folosească) la masa di măncari căţut, lingură, furculiţă, filgiană di asimi, s- nu bea Ṽinul tu cupi aumti cu asimi, că tu iţido icoană, capu ş măñili sănt aumti cu asimi ş aist da impresia că tuţ bănătoriḻi a Voşopolei ş cănd dorm, Ṽisuri cu asimi ved.

BĂCĂLADZḺI Pi mur, chipendză, iţi pi direaţi, Pi căldărmă împadi i pi measă Di tahina e părmătia teasă S-u veadă omlu ţi pi- acloţi treaţi.

BĂCĂNIILE. Stau mărfuri pe tarabe, pe pămănt, Pe caldarăm, pe felurite mese...

Din zori de zi în noapte se tot tese, Prin tărg o lume-ntreagă, în frămănt!

1- Bakall quhet ai person, që shet me pakicë mjete për ndërtim, si sqeparë, çekiçë, perona, gozhdë, dhograma etj, por dhe gjëra ushqimore, sigurisht, me pakicë. Bakallët tregëtojnë mallra, që qiraxhinjtë ua sjellin nga vendet e Europës dhe mundohen që ato t'i ekspozojnë sa më mirë e të bien në sy sa më shumë, sa që çdo kalimtar, që kalon andej, të ndalet e të blejë një mall çfarëdo.

2- Băcăladz s- acḻiamă aţeḻi persoană, ţi vindi cu puţăn istrumenti ( hălăţi) di construcţi, ca schipari, cioc, pironi, grendz etce. ma ş lucri di măcari, s- ştie, cu puţăn. Băcăladziḻi spun marfurili ( părmătia), ţi cărvănariḻi li aduc dit xinitie ş ciăltăsesc ţi aţeali s- li expoză căt cama mult ş s- cadă căt ma multu tu ocḻiu, ţi caiţido ( iţido) călător ( alăgător), ţi treaţi căt aco, s- oprească ( stămăsească, chindurească) ş s- acupură un marfur ( părmătie) di iţido.

16

17

Zoe Carabash

Përkthyesja e talentuar Ledia Musat (Mustaka) në sallën ku përktheu për një delegacioni nga Shqipëria.

Shana shi ardirea –a Gramostiljei, “Ah,nâmuzea mâni-nj cheari Tsi li voi cupii sh-aveari, Tsi-nj voi bana di –aoa sh-ninti?

Tut ashi sh-dzâtsea tu minti , Hagi Sterghiu ,celnic mari Cum tu Gramosti –altu nu –ari; Tsi ari casi ca palate Shi turmi di oi nimisurati, Tsi lâescu muntsâlj tuts Shi umplu câmpurli di bots Primuveara cându yinu Shi toamna iar când, cu virin, Lasâ muntili tut gol Di-sh si ducu trâsh ăn Tricol Tsi-ari sh irghileadzâ suti Sh-iapi tsi fugu ca cârshuti, Sh tsintsi ats ,binetslj-a lui, Tsi s-paru hiljlj-a vimtului.

Shi pisti tuti sh-unâ featâ, Cum i luna di musheatâ Albâ aroshi ,ca mirgeană , Shi numa –a ljei mushată ,Shană.

Ma di una sâptâmânâ , Nas di tuti trapsi mânâ; Nu câlcă pi la câshari, Ni s-priimnâ pi at călari, Ma shidea tut cu mirachi , Ncljis ăn casâ –lj,pi cirdachi, Cu alba –lj barbâ pân pi cheptu, Andrupat pi bratslu ndreptu, Shi câti ori Shana –sh videa Peascumta nâs lâcrima.

Ma ia câ ,ti prândzu oarâ Vini un picurar di nafoarâ; -“Bunâ dzua ,celnic mari, Io ts- aduc bunâ hâbari : Turmili li- avem noi ghini , Ma nâ fu mintea la tini ; Nâ stâmină na agârshish , Tsi pâtsâshi di nu vinish?

-“O,moi Mitra,picurare, Tsi mi crechi cu a ta ntribari?

Shi s-tsâ spun,s-mi agiuts nu pots Dipriunâ cu a tăi sots.

Cânli atsel di Ali Pâshe Carti aoaltari nji scrie : Sâ-lj dau Shana ,feata mea

Sh mâni yinu semeni su lja.

Ah ,mâratlu ,tsi nj voi bana Ma sâ-nj lja pâgânlu Shana Dau cupiili tuti di oi , Mash nâmuzea s cher, nu voi “ -“Hagi Sterghiu ,celnic mari Nu ai fricâ ,nu ti aspari , A pâgânlui s-nu-lj si parâ Câ va s-facâ sh tu ista hoarâ , Ca tu hoarili gârtseshtsâ Sh-ca tu atseali arbinisheshti.

Io mi ducu sâ spun la sots Sh mâni ,dipriuna tuts , N cali noi vas s-lâ yishim Sh –ca pi luchi va s-lj agunim.

Fudzi Mitra ,la oi s-dusi Sh-pi la sots,la tuts lâ spusi, Iarâ a daua dzuâ ,di dimneatsâ, Tuti câljurli li acatsâ; Sh când semenijlji vrurâ s-treacâ, Pala zmulsirâ din teacâ; Ca zmei gionjlji s-alumtarâ, Multu sândzi nâsh virsarâ, Fârâ njila ãlj tãljarâ; Sh mash cu fuga ndoi scâparâ.

Ma nu treatsi nâ stâminâ, Când sâ scoalâ ca furtunâ Sh –Gramosti ,tu munti,yinu Arbineshi di Tepelin , Cu Ali Pâshelu ninti, Ca cicârdâsit di minti, Tsi yinea cu suti sh njilji S –aricheascâ –al Sterghiu hilji.

Ma când s-apruche di hoarâ, Njicu sh-mari si scularâ Sh-loarâ armili tru mânj Pânâ sh featili di armânj .

Doamne Mare,Dumnidzale, Sândzali s-virsa ca vali!

Tut tru carni tragu armânjlji, Ma ca arina sunt pâgânjlji, Suti cad diunâoarâ , Altsâ loclu –lâ lja truoarâ, Trag armânjlji,lj arâstoarnâ, Fug pâgânjlji sh iarâ s-toarnâ, Dzua ntreagâ s-bat pân searâ Shi a doaua dzuâ s-alumta iara, Iar a treia dzua altsâ yinu, Arbineshi di Tepelin, Lja irushi s-intrâ n hoarâ...

18

19

II

Mi scullai dimiatsa, ninga ni’apâritâ, Ca mi llâhtârsi, ntrumuram di fricâ, Vâdzui n’yis urrut, s’ibâ ti buniatsâ, Lôi vutsella di’apâ, sh’mi spâllai tu fatsâ.

Nesh aco t’oborr, lla vatra ning’ushâ, Lôi s’mintest zhurretia, ts’ira sum kinushâ, dzâsh s’biau nâ cafei, pânâ si’asâ sôrră, stâtui pi scamill-u, ta z’gâldzâst châciôrră.

-Tsi n’yis ira’tsell, su dzâc pi kishari, Ashâ dzătsia dada, când vedz n’yis ahtari, Canda vâdzui papu, ari anj tsi ar’môrtâ, Iram pliguit , sh’papu llo s’mi pôrtâ.

Un’askeri mari, lla turreshti’anôstâ, Casil’ira arsi, nicâ unâ mprôstâ, Adunarâ oili, câpârrâ sh’mullârrâ, Mutra pit turrâshti, sn’ôrrâmânâ vârrâ.

Chenâcu llu llôrâ, ligat pi mullari, Mujerrâ sh’burbatsjâ, zghila cu llâhtari, Atsell marr’allôr, llâ dzâsi:-Cântrôrâ, zj’adunats rrâmânjjâ, sij dutsets tu hôrâ!Mini mi llo papu, sh’nesum lla funtânâ, Us iram ficior, câ mi llo di mânâ, -U’zin atsa dzuâ, ore njic’ôll papu, ma sh’ej pi sârau, u su mâcâ capu-Când sti fats cât mini, u si fac’aisti, rrâmânjjâ u’sibâ, fârâ oi-shâ pisti1, 1

Aistă poemă fatsi referentsă ti kirollu

u s’facâ ca turtsjâ, sh’ej cu paramanda, sh’mujerrâ pit hôrâ, us tracâ cu chanda-Dumâdzâ s’nu da, dzâsh cu sinia’mia, -Cai da di rrâmânj, atsa nu s’fitsia-?!

Mi scullai di mpadi, dzâsh:-Est ti fudzeri, prindi z’jau ficiorjâ, c’am arriu ti’arderiVinârâ năpotsjâ cu cajiâ, t’oborr, Cum nidziam shi mini, când iram ficior, Jârtat s’ibâ Papu, mi llô dânâpoi, Ell mi nvâtsâ sh’mini, s’ard arriu di’oi.

Dadâsa n’adusi, trastili sh’vutsella, Ficiorj’angânarâ, sh câtsau’atsa bella, Ndona nu nj’si partsâ, Gelu ee ma mari, Cai nu s’ira prifan, di nâpots ahtari.

Dadâsa j’bishâ, nu vra zj’allâsa, -S’ai mintia’ficiorllu, s’nu patâ tsâvaNcilicâm pi caj, sh’tâmbârrâ pi noi, Sh’câtsau’atsa bella, vinia dânâpoi.

Llom cala tsi shtiam, cum nidzem pârrcali, Sh’mini llâ spuniam, ti bunets shti rrali, Tu cathi cunaki, s’cunushtia bilocu, Pi’u târrtsia rrâmânjjâ, tut vârdzâshti llocu.

Cât izvur bium apâ, sh’puyiâ tu pâduri, Mileza sh cupaciu, sh’tumbâ di yianuri, Cât cupi vâdzum, bârvâr di pit hor, Nâ dzâsârâ sh’buirum*, di pârshesh*o’llor.

-Aide- dzâsh: ficior, lla Lup s’târrtsem siara, s’aprândem sh’un foc, su pârzhâm sâcara-, Când ishâm tu kiafâ, lluponja cu anj, Viag-jiâ mirimintsjiâ, di Grets sh d’Italanj.

Ficiorjiâ durnjirâ, ma cât mâcâm pâni, Mini aviam ca hiavrâ, llocu nu mi tsâni, Cât or esti llat-u, aist lloc di sândzi?

Tuts aich fichor, sh’Dumâdzâllu pllândzi!Agiumsum t’orriu, lla turrâshti’anôstâ, Lla casa di payiâ, ira ninga mprôstâ, Sôrrâ ar’câdzutâ, spindzurâ t’ômari, Ca tu paradhisâ, uz vedz lloc ahtari!.

Llâ dzâsh:-As nidzem, pân tu Cacumei, s’aprindem nâ tsiară, c’ôm mintia ca preiMinistirr’oll Pip, z’vedi aco pi dzianâ, Fech’nôrâ cârutsia, sh dzâsh unâ mântanjâ.

Poezii di Leo Gjata/September 9, 2012

cănd comunistanj-jă tu Arbinishii adunară rrămănjjă cu zori shi oili alôr di j’băgară tu hôr tu cuprativi sh’tu ună bană tsi ira xiană ti năsh.

Momente gjatë festë së 23 Majit, festës ndërkombëtare Arumune / Vllahe.

Organizuar në ambientet e lokalit të z. Thoma Musha, në qytetin e Fierit.

Momente gjatë festë së 23 Majit, festës ndërkombëtare Arumune / Vllahe.

Organizuar në hotel “Alexander Palace”, në qytetin e Shkupit. Të ftuar nga z. Mita Papuli Kostov.