Newyddlen Mawrth - Be' sy' mlaen..?

www.

learncymraeg.org

Mawrth

Siarad a Chymdeithasu Gogledd Cymru

March 2015

Be’ sy’ mlaen..?

What’s on ..?

Dydd Gŵyl Dewi hapus Happy St. David’s day

i oedolion Gogledd Cymru

Dydd Gŵyl Dewi – Nawddsant Cymru St. David’s Day - Patron Saint of Wales 1af o Fawrth 1st of March Mae Cymry ar draws y byd yn dathlu Dydd Gŵyl Dewi ar Fawrth y 1af. Pam dan ni’n gwisgo cenhinen (leek) neu genhinen bedr (daffodil)? Mae’r cennin yn blanhigyn da at wella clwyfau. Byddai milwyr Celtaidd yn ei gario i frwydr (the leek is a medicinal plant carried by Celtic warriors to battle. As the saying goes..)

Dyma pam dan ni’n deud: “Gwisg genhinen yn dy gap a gwisg hi yn dy galon” (Wear a leek in your cap and wear it in your heart).

Mae pobl yn bwyta bwyd arbennig ar ddydd Gŵyl Dewi, sef, cawl cennin a chacennau cri. Mae yna lawer o ddathlu gyda chyngherddau, nosweithiau llawen, a gorymdeithiau (concerts, entertainment, and processions).

Stori enwog am Dewi (famous story about Dewi) Stori pregeth (sermon) Llanddewi Brefi, ger Tregaron. ‘Roedd llawer o bobl wedi dod i wrando a doedden nhw ddim yn medru gweld na chlywed Dewi. Felly, mi wnaeth Dewi roi hances ar y ddaear a gweddïo (pray). Mi wnaeth y tir godi o dan ei draed ac mi wnaeth colomen (pigeon) lanio ar ei ysgwydd (shoulder).

Geiriau mwyaf enwog Dewi Sant oedd (Dewi’s famous words were) “Gwnewch y pethau bychain…” (Do the little things in life) Bwyd Dydd Gŵyl Dewi Cawl - Soup Cacennau cri - Welsh Cakes Cennin a chig oen Cymreig - Leeks and Welsh lamb

Rysáit Cacennau Cri Welsh Cakes Recipe Cynhwysion: 

225g/8 owns - blawd codi (Self-rising flour)

  

110g/4 owns - menyn hallt (salted butter) 1 ŵy - egg llond llaw o syltanas (handful of sultanas)

   

85g/3 owns o siwgr mân (caster) llefrith, os oes angen (if needed) pinsiad o sbeis cymysg (mixed spice) menyn i’r radell (butter for griddle)

Hidlwch (sift) y blawd ac yna rhwbiwch (rub) y menyn i’r blawd nes ei fod yn edrych fel briwsion (crumbs).

Ychwanegwch (add) y siwgr, y syltanas a’r ŵy.

Cymysgwch (mix) a ffurfio (form) pelen o does (ball of dough).

Ychwanegwch ychydig o lefrith os oes angen (add milk if needed).

Rholiwch y toes i tua 5mm o drwch (Roll out dough to approx. 5mm thickness).

Torrwch gylchoedd â thorrwr toes (cutter size) 7.5-10cm/3-4 modfedd/inch.

Cynheswch y radell / padell ffrio drom (heat griddle or frying pan). Rhwbiwch tipyn bach o fenyn gan sychu unrhyw fenyn sydd dros ben. (Rub on a little butter, and wipe any excess).

Rhowch y cacennau cri ar y radell. (place on the griddle).

Coginiwch am tua 2-3 munud ar bob ochr. (Cook for 2-3 mins each side).

Arhoswch i bob ochr droi’n frown golau cyn eu troi. (Each side should be light brown before turning).

Tynnwch oddi ar y radell a’u hysgeintio (sprinkle) â siwgr mân tra’u bod yn dal yn boeth.

‘Count Down’ i

…

Eisteddfodau y dysgwyr

Mynediad 1 yng Coleg Menai, Bangor yn brysur yn ymarfer ar gyfer y parti llefaru!

Ffantastic! Dros 150 o ddysgwyr wedi cystadlu ar y gwaith ysgrifennu. Rŵan am y llwyfan YMARFER!

Practice! YMARFER! Getting ready for the stage

PRACTISE! PRACTICE! PRACTICE!

Dewch i gymryd rhan neu i fwynhau a chefnogi dysgwyr eraill.

Come and take part, or enjoy and support other learners.

06:03:2015 Eisteddfod Theatr Clwyd 27:03:2015 Neuadd y Farchnad yng Nghaernarfon.

Over 150 learners have competed in the writing competitions and the winners will be announced at the Eisteddfod. Pob lwc pawb!

Pwy fydd yn ennill y gadair? Who will win the ‘chair’?

Pwy fydd yn ennill efo’r parti canu? Who will win with the choir?

Fydd Bethan Gwanas bron a drysu yn trio penderfynu pwy sy’n cael 1 af 2il a 3ydd? Will Bethan Gwanas be losing her mind deciding who is 1st, 2nd & 3rd?

Blwyddyn newydd Tseiniaidd 28/02/2015 Blwyddyn yr Afr - Year of the Goat Gŵyl liwgar gyda gorymdeithiau; llewod a dreigiau yn dawnsio yn y stryd.

A colourful festival with parades of lions and dragons dancing in the streets Lanterni a thân gwyllt yn goleuo’r nos.

Lanterns and fireworks light up the night skies.

Gafr Goat Dach chi’n afr os dach chi wedi cael eich geni yn 1943, 1955, 1967, 1979, 1991, 2003, 2015 Symbol o berson sy’n licio heddwch (peace), ac yn licio bod adra.

Person creadigol (creative) ond sy ddim yn licio newid.

Rhifau lwcus - 3, 4 a 9. Partner gorau i afr - cwningen, ceffyl neu fochyn.

Bydd tîm rygbi y merched yn gwneud hyn! Dwn i ddim am dîm y dynion

Rygbi 6 Gwlad

C’mon Daffs…!!

Daffs i ‘batro’ y berets ar 28/02/15

Daffs i wneud ‘Irish stew’ efo tatws Iwerddon 14/03/15

Daffs i wneud spaggetti ‘hoops’ o dîm yr Eidal 21/03/15 Beth am ddysgu’r anthem i godi gêm yr hogia?

Gwlad!

Gwlad!

Isio bach o hwyl?

Gwnewch glip fideo bach yn canu a'i rannu ar #gwladgwlad

Sut dach chi am Dathlu Dydd Gŵyl Dewi?

How will you Celebrate St. David’s Day? Check out what’s advertised in local newspapers and on Menter Iaith websites.

Gorymdaith = Parade

Cinio = Dinner

Cino Dydd Gŵyl Dewi - Dysgwyr Coleg Cambria a’u ffrindiau 26/02/2015. Cyswllt:  frances.jones@cambria.ac.uk Gorymdaith Bangor - dydd Sul 01/03/2015 Ymgynull (meet) - maes parcio ‘Peep’ - 11:00am (High Street to the Cathedral) Gorymdeithio ar hyd y stryd fawr i’r Gadeirlan.

Bydd cerddoriaeth a bwyd. (food & music) Gŵyl Dewi Arall, Caernarfon - Parêd dydd Sul 28/02/15 cwrdd am 10:45am wrth Morrisons. Cerdded i’r castell.

Bwyd ac adloniant yn y dre (food & entertainment in town).

Bydd tua 25 o ddysgwyr ardal Fflint yn dod i Ŵyl Ddewi Arall.

Mae’n nhw’n cael swper yn y Black Boy nos Sadwrn ac yn mynd i Cwis & Caridyms erbyn 8:30pm yn bar Caffi bach y Maes.

Ffansio gweld Bedwyr Williams yr artist? neu beth am Bethan Gwanas y nofelydd?

Os dach chi isio cwmni fynd i i weld a gwrando, e-bostiwch Bethan Glyn i weld lle bydd y dysgwyr eraill yn mynd.  emse02@bangor.ac.uk

Siarad a Chymdeithasu Gogledd Cymru mis yma …

Noson Cwis efo Janet a Merched y Wawr Penmachno

GWYNEDD

CONWY

Noson Countdown Gwesty’r Marine, Cricieth Yn 06/03/2015 Nos Wener Gymraeg 7:00pm Dewch i wylio Come and watch Panad a sgwrs hefyd - croeso i bawb!

All levels welcome!

16/03/2015 Nos Lun 7.30pm Canolfan Ty'n y Porth, Penmachno Bydd panad, brechdanau a chacennau bendigedig Merched y Wawr Cyswllt: Janet Charlton  01690 710 187  j.charlton@bangor.ac.uk Cywion Conwy o Glybiau Gwawr Dawns a Chawl i ddathlu Gŵyl Dewi 12/03/2015 nos Iau 7:00pm Ysgol Tudno, Trinity Avenue, Llandudno Cyswllt: Sylvia Kingman  07790 506 211

SIR DDINBYCH

20/03/2015 TAFARN FFORDD DERWEN PUB Clwb Cymraeg i ddysgwyr Sir Ddinbych 7:00pm Cyswllt Contact: Llinos Vaughan Jones 01492 546 666 est ext 545 Facebook: cymraegioedolion.grwpllandrillomenai @dysgwyrcymraeg

Sgynnoch chi ddiddordeb?

Dysgwyr Lefel Uwch i fyny Dyddiad i’r dyddiadur ym mis Mehefin Ymweliad â Phlas Glyn y Weddw, Llanbedrog Sgwrs am hanes y Plas (John Dilwyn Williams) Cinio yn y caffi Taith a sgwrs - y winllan a llwybrau’r goedwig Cyfle i fynd o gwmpas yr Oriel 15/06/2015 Dydd Llun Cysyllt: Bethan Glyn  emse02@bangor.ac.uk

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat

Gwynedd Be What Lle Where

Pryd When

Cyswllt Contact

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Palas Print, Caernarfon LL55 1RR

13/03/15 09:45am dydd Gwener Friday

Bethan Glyn  01248 388 083  emse02@bangor.ac.uk @DysgwyrPB

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Caffi Fitzpatrick Bethesda LL57 3AY Sgwrs a Pheint Pint & Chat Tafarn Half Way Talysarn LL54 6HG Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Marchnad Ogwen, Neuadd Ogwen Hall LL57 3AN Paned a Sgwrs Cuppa & Chat CIP, 8 Ffordd Caerdydd, Pwllheli LL53 5NU

11:00am-12:00pm dydd Sadwrn 1af o bob mis 1st Saturday of every month 7:00-9:00pm bob nos Fercher every Wednesday night 11:00am-12:00pm 2il Ddydd Sadwrn bob mis 2nd Saturday of every month 10:30-12:30 bob dydd Sadwrn every Saturday £1.00

Mel  07917 340 048 Nora Jones  01286 882 027 / 07846 845 000 Mel  07917 340 048 Howard Jones  01758 730 519  hm.jones007@virgin.net

Gwynedd Be What Lle Where Cawl, Cymraeg a Chroeso Soup and Chat Clwb Brecwast y Dysgwyr Breakfast Club for Learners

Pryd When Y Felin Sgwrsio Y Felinheli LL55 1RR

Cyswllt Contact

12:30-1:30pm bob dydd Gwener every Friday 9:30-10:30am bob bore Sadwrn every Saturday morning

Aled G. Job  07818 068 205

Be What Lle Where

Pryd When

Cyswllt Contact

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Caffi Holland Arms Café Gaerwen, LL60 6LA Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Y Ganolfan Newydd, The New Centre Llanbedrgoch

2:00-3:00pm 2il ddydd Mawrth o bob mis 2nd Tuesday of every month 7:00-8:30pm dydd Mawrth 1af a 3ydd o bob mis 1st and 3rd Tuesday of every month

Mared Lewis  01248 422 133

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Oriel Ynys Môn Gallery Llangefni LL77 7TQ

16/03/15; 10:30 – 11:30am dydd Llun Monday

Sharon Roberts  01248 383 690  ems607@bangor.ac.uk @DysgwyrPB

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Neuadd Llanddona Village Hall Sgwrs a Pheint Pint & Chat Tafarn Y Bull, Llangefni LL77 7LR

11:00-12:00pm 2il ddydd Llun o bob mis 2nd Monday of every month 19/03/15; 6:00-7:00pm nos Iau Thursday night

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Neuadd Llandegfan Hall LL59 5UL

10:00am bob bore Iau every Thursday morning

Gill Cheverton  01248 810 927 Eluned James 01248 370125 est ext 3904  learnwelsh@gllm.ac.uk Robert Borlace  01248 713 146  rborlace@hotmail.com

Dinorben Hotel Amlwch LL68 9AL

10:30am 2il a 4ydd dydd Llun o bob mis 2nd and 4th Monday of the month (dim Gŵyl y Banc) not bank holidays

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Gwesty Gladstone Hotel LL34 6PS (rhwng between Dwygyfylchi & Penmaenmawr)

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Tafarn Llew Coch Red Lion Pub Llansannan LL16 5HG Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Caffi Canolfan Arddio Talgoed Nursery Café Glan Conwy LL28 5TH Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Siop Lewis, Stryd Madog, Llandudno LL30 2TL Paned a Sgwrs Cuppa & Chat 'Caffi Cwt' The Beach Hut Café Llanfairfechan LL33 0BY Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Beach Restaurant, Bae Penrhyn LL30 3PR Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Llyfrgell Abergele Library LL22 7BP

Jenny Pye  01248 387 122  j.pye@bangor.ac.uk

Pat Ann Roberts  01407 830 035  derekandbetty1@tiscali.co.uk

10:00-12:00pm Sadwrn 1af o bob mis 1st Saturday of every month 10:00am Sadwrn 1af a’r 3ydd o bob mis 1st and 3rd Saturday of every month

Howard Edwards Popeth Cymraeg,  01492 641 494 / 01745 812 287  howard@popethcymraeg.com Mary Jamil  01745 832 199  mjamil3@aol.com

10:30am 3ydd dydd Sadwrn o bob mis 3rd Saturday of every month 14/03/15; 11/04/15; 10:00am dydd Sadwrn Saturday.

10:00-11:30am 2il ddydd Sadwrn o bob mis 2nd Sat. of every month 10:00am 4ydd dydd Sadwrn o bob mis 4th Saturday of every month 10:00am 2il ddydd Sadwrn o bob mis 2nd Saturday of every month

Meiron Davies 01492 642 357  meirion@miconwy.org Gwawr Dafydd  07503 071 210 Howard Edwards, Popeth Cymraeg  01492 641 494 / 01745 812 287  howard@popethcymraeg.com Llinos Vaughan Jones  01492 546 666 est ext 545  jones10l@gllm.ac.uk Llinos Vaughan Jones  01492 546 666 est ext 545  jones10l@gllm.ac.uk

Be What Lle Where

Pryd When

Cyswllt Contact

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Caffi Siop BHS Café Llandudno LL30 1PJ

10:00-12:00pm bob bore Iau every Thursday morning

Howard Edwards Popeth Cymraeg,  01492 641 494 / 01745 812 287  howard@popethcymraeg.com neu or Llinos Vaughan Jones  01492 546 666 est ext 545  jones10l@gllm.ac.uk

Yn cael ei gynnal gan held by Grŵp Llandrillo Menai & Popeth Cymraeg bob yn ail alternately

Be What Lle Where

Pryd When

Cyswllt Contact

Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Festri Capel Mawr Vestry Dinbych

10:00-11:00am dydd Sadwrn olaf o bob mis last Saturday of every month 05/03/15; (dim ym mis Ebrill excluding April) 7:00-8:00pm dydd Iau 1af o bob mis 1st Thursday of every month 1:00-3:00pm bob dydd Mercher every Wednesday 3:00-5:00pm bob yn 2il ddydd Mercher every other Wednesday

Nerys Ann  01745 814 950  nerys-ann@hotmail.co.uk Manon Williams Coleg Cambria - Safle Llysfasi Site  07443 612 386

Peint a Sgwrs Pint & Chat Three Pigeons, Graigfechan, Rhuthun LL15 2EU Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Clwb Arlunio a Chrefft Arts and Craft Club

Canolfan Fowlio Bowling Centre Ffrith, Prestatyn LL19 7AR

Be What Lle Where Noson i Gymry Cymraeg a dysgwyr.

Cyfle i sgwrsio a chanu. Chat & Sing along Croeso i bawb.

Paned a Sgwrs - Lefel Canol-Wlpan, Pellach, Sylfaen a Chanolradd Cuppa & Chat - Foundation, Intermediate and Advanced level

Haf  01745 710 355

Pryd When Tafarn ‘Y Llong Uchaf’ Upper Ship Inn Bagillt Bar Coffi Coffee Bar Theatr Clwyd Yr Wyddgrug Mold CH7 1YA

Be What Lle Where Paned a Sgwrs Cuppa & Chat Gwesty Ramada Hotel Wrecsam LL13 7YH Sesiwn Sgwrsio Chatting Session Tafarn Plas Coch Pub Wrecsam LL11 2BW Sesiwn Sgwrsio Chatting Session Tafarn Y Saith Seren Pub Wrecsam LL11 1EH Sesiwn Sgwrsio Chatting Session Siop Cwlwm Shop, Marchnad Croesoswallt Oswestry Market SY11 1PZ Sesiwn Sgwrsio Chatting Session Tafarn Y Llew Aur Golden Lion Pub Coedpoeth LL11 3RU Sesiwn Sgwrsio Chatting Session Caffi Canolfan Arddio Bellis Gardening Centre Cafe Holt LL13 9YU Sesiwn Sgwrsio Chatting session Caffi Byw'n Iach Coleg Iâl, Wrecsam Healthy Living Café Yale College LL12 7AB Grŵp Darllen Reading Group Llyfrgell Wrecsam Library LL11 1AU

Cyswllt Contact il

8:00pm bob yn 2 nos Fawrth o bob mis 2nd Tuesday of every month 10:00am-12:00pm bob bore Mercher every Wednesday morning

Moi Parri  moiparri@hotmail.co.uk Ann Phillips  01352 756 080 @TyPendre facebook.com/TyPendre

Pryd When ydd

10:30am 3 dydd Sul o bob mis 3rd Sunday of every month 7:15pm bob nos Fercher every Wednesday yn ystod gwyliau’r colegau during the College holidays

7:15pm bob nos Lun every Monday night 10:00am-1:00pm bob dydd Gwener every Friday

Cyswllt Contact Hugh Brightwell  0151 339 2534 Alison White  07883 424 327 Judith Bartley  07939 521 019 Lowri Roberts  07814 033 759

8:00-9:00pm bob nos Lun every Monday night 10:30am Sadwrn 1af o bob mis 1st Saturday of every month 12:00-1:00pm bob dydd Iau every Thursday

Mari Wasiuk  07543 299 880 Ro Ralphes  07973 381 223

Holwch am wybodaeth Ask for details

Aled Lewis Evans  01978 354 164

Bob Edwards  01978 263 459