Ons familieboek

ONS FAMILIEBOEK Genealogische zoektocht naar de roots van de familie

DAEMEN

Maar zo is het werkelijk gegaan

Ik draag dit boek op uiteraard aan mijn voorouders Maar ook en vooral aan mijn prachtige , liefdeovervolle vrouw.

Haar hobby en levenswerk waren : zorgen voor kind en kraai.

School- en jeugdclubkinderen in Duitsland, Libelhamelkinderen in Kalmthout haar kinderen en kleinkinderen en haar kraai : een echtgenoot die haar beroepsgewijs veel alleen moest laten.

Met kroost, school en huis Mijn sterke vrouw Mijn Marleentje

2

Voor Marleentje

Dit boek met vele , mooie namen Ik zocht en vond vele , echte mensen met vreugde en ook pijn met hoop en stille wensen Zou het leven ooit anders zijn Voor ons En mij En jou mijn lieve vrouw

3

4

INHOUDSTAFEL Pagina Titelblad

1

Inhoudstafel

5

1

De Start

7

2

Ten geleide

10

3

In den beginne was er

11

4

Hugo en Marleen

13

5

Mijn ouders

15

6

Onze grootouders

27

7

Onze overgrootouders

36

8

Onze betovergrootouders

47

9

Wat nu

52

10

Onze oudouders

54

11

Onze oudgrootouders

57

12

Uit de archieven

59

13

Onze oudovergrootouders

69

14

Onze oudbetovergrootouders

71

15

Onze stamouders

73

16

Onze stamgrootouders

75

17

Onze stamovergrootouders

76

18

Onze stambetovergrootouders

77

19

Onze stamoudouders

78

20

Onze stamoudgrootouders

79

21

Onze stamoudovergrootouders

80

22

Stamreeks vanaf Timmermans

81

23

Van Van Ghorpe naar Timmermans

83

24

Tot slot

92

1 Inleiding Genealogie

93

Bijlage

2 Goirle

106

3 Hilvarenbeek

124

4 Het Leenstelsel

135

5 Het dossier Witse

138

6 Bidprentjes en andere vondsten

144

7 Zijtakken

150

5

6

HET FAMILIEBOEK

1. DE START Toen ik ergens in het begin van de zeventiger jaren begon met het stelselmatig opzoeken van onze “roots” heb ik uiteraard enkele beginnersfouten gemaakt.

De voornaamste fout , besefte ik als het te laat was, bestond erin de nog levende familieleden NIET te hebben aan de tand gevoeld. Zij waren (noteer de verleden tijd) de voornaamste bron geweest om het nabije verleden te kennen en te begrijpen.

Soms kon ik onze voorouders inlichten dat sommige feiten niet overeenstemden met wat ze altijd geloofd hadden.

Zo stelde ik vast dat onze overgrootmoeder driemaal gehuwd was en dat ze met haar derde man , Frans Reynaerts, de schoenfabriek heeft opgericht.

Onze vaders waren ervan overtuigd dat “vader Reynaerts” hun echte grootvader was.

Of wat men genea-seksuele voorlichting zou kunnen noemen.

Vermits ik tot 1976 in Duitsland verbleef, stond het onderzoek aanvankelijk op een eerder laag pitje. En het was beperkt tot sporadische bezoekjes aan archieven in Antwerpen en dorpen zoals Poppel, Weelde, en zelfs Hilvarenbeek.

Het werd mij snel duidelijk dat onze voorouders oorspronkelijk uit Hilvarenbeek stamden.

Hollanders !?

Opgelet : dit waren in de eerste plaats Brabanders , zoals wij !

Sympathieke mensen van beneden de Moerdijk.

VRIJTHOF omstreeks

1798

Mijn terugkeer in het vaderland betekende niet dat het genealogisch onderzoek al mijn aandacht zou krijgen.

7

Andere hobbies zoals basket-ball , gidsen, reizen met vrienden, culturele activiteiten kregen voorrang en het is slechts vanaf het jaar 2007 dat ik terug in gang ben geschoten.

Ik merkte op dat reeds in de jaren zeventig de nederlandse archieven verder stonden dan bij ons.

Heel wat parochieregisters waren door studenten, werklozen en vrijwilligers op fiche gezet wat het opzoeken heel wat gemakkelijker maakte.

In Vlaanderen moest men moeizaam, blad per blad deze registers uitpluizen.

Bij mijn nieuwe start stelde ik al vlug vast dat de voorsprong nog groter geworden was en dat met wat geluk er enorm veel gegevens via de web site van de nederlandse archieven konden gevonden worden.

Dit feit alleen al gaf natuurlijk moed en met enthousiasme kon ik dus mijn monnikenwerk verderzetten.

Zoals jullie zullen vaststellen gaan onze voorouders omstreeks 1800 Hilvarenbeek verlaten om via Poppel uiteindelijk in Turnhout te belanden.

Vandaar begin een uittocht naar Malle , Vlimmeren en Antwerpen en sinds de dood van Jos Daemen (x Maria Van Hout) zijn er geen directe banden meer met de sympathieke Binkenstad waar onze generatie zo dikwijls op vakantie kwam , op de Merodelei , genietend van de krakende witbuikkersen uit de tuin en de fantastische kempense wafels en zelf gemaakte vruchtendrank van grootmoeder Carolientje De Wolf.

Ik herinner mij ook levendig de wandelingen met grootvader Carolus , een statige maar joviale middenstander , met imposante , goedverzorgde snor, en een jaap van een horloge aan een zilveren ketting. In de jaren veertig vertelde hij mij , op een van de wandelingen : “kijk Hugo , hier komt binnenkort de ring rond Turnhout�.

Ja , binnenkort heeft nog enkele tientallen jaren geduurd.

In een van de bijlagen kom je iets meer te weten over de oorsprong van de familienamen.

Onze naam is het klassieke geval waar de voornaam (Adam = Daem) gebruikt wordt om de navolgers te benoemen, en dan wordt dat Da(e)men , Daamen, Adams of Daems.

Tot mijn grote verrassing, (mijn beperkte ervaring !) , veranderde de familienaam van onze voorouders.

Een vergissing is niet mogelijk vermits ik een document terugvond waarin de overgang van Petrus Daem Bacx naar Jan Peter Damen (den ouden) omstreeks 1540 duidelijk geboekt staat.

Dankzij de hulp van de heer Leo Adriaenssen (professor en erkend nederlands genealogisch expert , vooral in de regio Hilvarenbeek) kwam ik te weten dat enkele generaties verder er een wissel van Timmermans naar Bacx plaatsgevonden heeft, maar daarover later meer.

Zouden wij dus uiteindelijk afstammen van een timmerman ?

Alleszins een fijn beroep !

Graag wil ik dit werk opdragen aan onze voorouders , aan verre en nabije verwanten En vooral ook aan mijn generatiegenoten, mijn nichtjes Godelief, Gusta, Paula en Simonne.

Veel leesgenot

Hugo, alias de mol gravend naar onze voorouders

8

Hier zijn ze dan ; onze grootouders. staande : Frans , Charles en Alois zittend : grootvader Carolus , Jozef, grootmoeder Carolina Allemaal pronte mensen !!

Turnhout

de Merodelei

9

2. TEN GELEIDE Dit familieboek kan zonder problemen uitgebreid worden met teksten en beelden die betrekking hebben op je eigen familietak.

Dit kan al bij het hoofdstuk 5 (Onze ouders) waar ik mijn ouders heb ingevuld maar waar jullie uiteraard je eigen ouders kunnen bespreken.

Mijn opzoekingen worden overgemaakt per mail en dit laat u toe dit te printen met of zonder aanpassingen, met toevoeging van kleur en zo meer.

Het is opgesteld in het lettertype OSAKA ( 10 en 12).

Eventuele fouten kan je verbeteren en dan liefst ook aan mij melden .

Het is niet uitgesloten dat , en ik hoop het van harte, er later nog inlichtingen bijkomen , voorlopig is die kans redelijk klein omdat, eens men in de buurt van de 16de eeuw komt de gegevens uiterst schaars zijn en bovendien zeer moeilijk te lezen.

Maar info over zaken zoals financies, gerecht, erfenissen en dergelijke kunnen uiteraard nog opduiken. (zie hoofdstuk : 12. Uit het Archief) Ik hoop bovendien dat alle info die door iemand van de familie zou gevonden worden ook zal doorgegeven worden aan iedereen.

Mijn taak zou kunnen zijn dat ik alles inzamel en aan iedereen doorgeef, waarbij desgevallend ganse bladzijden of bijlagen zouden vervangen worden.

Als bestemmelingen denk ik in de eerste plaats aan mijn lieve nichtjes Godelieve, Gusta, Paula en Simonne en verder uiteraard aan mijn kinderen en kleinkinderen.

Een mooie aanvulling zou zijn dat iedereen van de bestemmelingen zijn nageslacht zou melden zodat we de jongere generaties een plaatsje kunnen geven in dit groot familieboek.

Met andere woorden dit is geen eindwerk maar enkel een tussenstation naar een lijvig boek waaraan iedereen heeft meegewerkt.

10

3. IN DEN BEGINNE WAS ER .......

Vertrekkend van de huidige stand van mijn opzoekingen ga ik trachten een beeld van onze familiegeschiedenis op te maken. Indien later door verdere vondsten nieuwe gegevens zouden opduiken dan zal dit deel moeten herwerkt worden.

Het lijkt logisch te starten bij de oudste gekende voorouder en zo via zijn afstammelingen tot onze generatie af te dalen. Maar vermits de oudste generaties nog steeds verder onderzocht worden zal ik eerst starten bij onze ouders en zo opklimmen.

Sorry voor ons nageslacht, maar jullie zullen ouders (en verder) moeten vertalen naar een of meer generaties verder.

Jef Van Gils , medewerker aan het RA Tilburg, stelt in zijn“Geschiedenis van Hilvarenbeek” dat alle Beekse families Damen afstammen van de familie Back, leenman van het leen Ter Loe te Goirle . Dit was een aanduiding maar geen bewijs.

In de bijlage over dit leen (zie bijlage 3) wordt inderdaad duidelijk dat de familie Back betrokken was, maar een link naar Damen had ik niet onmiddellijk gevonden , tot ik bij het bestuderen van de kwartierstaat van Max Jacobus Schellekens het volgende vond :

33816 Peter Corstens van Wustenborch, geboren omstreeks 1510 in Hilvarenbeek. Peter Corstens is overleden vóór 1563, ongeveer 53 jaar oud. Hij zal rond 1531 tr met Aleyt Henrick Wouter Willems , dr. van Henrick Wouter Willem Snellen en van Katlyn Aerts vanden Nuwenhuysen. Kinderen: 1. Willem Peters van Wuestenborch.

2. Huybrecht Peters van Wuestenborch.

3. Elysabeth Peters van Wuestenborch alias Reyntgens 4. Cathalyn Peters van Wuestenborch, 5. Henrick Peters van Wuestenborch in de Papenstraat te Hilvarenbeek, in 1578 bedezetter, later schepen aldaar, overl. kinderloos 1612-19 6. Mariken Peter Wuestenborchs tr. (1) 1579-82 Jan Stevens vanden Poel tesbeeck byde craenmere onder Hilvarenbeek, overl.

1582-86, zn. van Steven Peters vanden Poel en van Conrade Goyaerts opden Hertganck. tr. (2) Pauwels Peter Damen , overl. 1614-21, zn. van Peter Daem Bacx en van Cathalyn Willem Bruers.

7. Corstiaen Peter Wuestenborchs alias Reyntjens , schepen van Hilvarenbeek Later vind ik bevestiging bij het inkijken van het RA Den Bosch, Hilvarenbeek R 39, folio 26 de dato 6.2.1610.

(Merk op dat bij Aleyt Willems, de echtgenote van Peter van Wustenborch de voornaam Willem van haar vader als familienaam Willems verder gaat en niet als Wouters of Snelllen).

Door op te klimmen in de stamboom was ik na heel wat monnikenwerk bij een Jan Peter Damen uitgekomen die duidelijk de broer was van voormelde Pauwels Peter Damen en dus de zoon van Peter Daem Bacx (generatie XII, 2048) geboren ~ 1510 en Cathalijn Willem Bruers (XII ,2049).

Vanaf nu volgen we de lijn vertrekkend van Jan Peter Damen , generatie XI , 1024.

11

Toch even vermelden dat door tussenkomst van drs L.F.W. Adriaenssen ik een idee heb wie voor Peter Daem Bacx komt. Dit zal echter verder onderzoek vergen.

Geachte heer Daemen, Mijn dossier-Damen/Bacx heb ik nog niet teruggevonden, maar wel enkele velletjes met aantekeningen. Daaruit blijkt dat wij afstammen van Peter Daem Bacx en Cathalijn Willem Bruers, die acht kinderen hadden, onder wie Jan (vader van onder meer Lenaert) en, inderdaad, Pauwels.

Peter was een zoon van Adam Vreys Wilm Bacx, die een zoon was van Laureys Willem Back, welke laatste dan zou stammen uit de van oorsprong Goirlese familie Back Timmerman.

Als mijn operatie en verbouwing achter de rug zijn, zal ongetwijfeld het dossier opduiken en hoort u meer.

Met vriendelijke groet, Leo Adriaenssen

12

4. HUGO EN MARLEEN

1 Hugo en Marleen

Hoofdstuk 4 Bijlage A

Hugo is probant Carolus DAEMEN

5

schoenfabrikant

3

onderwijzer

°Turnhout 07 mei 1866 † Turnhout 17 jul 1945 x Schilde 13 feb 1900 Maria Catherina DE WOLF ° Schilde 08 jun 1877 † Turnhout 29 jul 1953 I Adrianus Aloysius DAEMEN ° Turnhout 14 aug 1905 † Kapellen 04 dec 1994 x Meer 13 aug 1929 Maria Rosalia NOYENS ° Meer 20 dec 1903 † Kapellen 23 feb 1989 I Hugo Joannes Julius Carolus

beroepsmilitair

DAEMEN ° Borgerhout 14 nov 1931 x Deurne 15 aug 1955 Marlena Constance Elisabeth

onderwijzeres

MANDERS ° Deurne 23 dec 1934

I Luc Aloysius Margarethe

Marjan Ludovica

Sonja Anna Leona

DAEMEN

DAEMEN

DAEMEN

° Antwerpen 02 mei 1956

° Wilrijk 01 april 1957

° Siegen (BRD) 11 mar 1959

x Heverlee 31 okt 1979

x Antwerpen

x Antwerpen 17 dec 1988

Ria VAN DEN BOSCH

Patrick GERLO

Geert DE BOLLE

° Leuven 23 dec 1957

°Antwerpen 06 maart 1957

° Essene 21 feb 1961

Michiel DAEMEN

Yorik GERLO

Ian DE BOLLE

° Leuven 08 sep 1981

° Antwerpen 18 aug 1987

° 08 sep1990

Barbra DAEMEN

Jeroen GERLO

Adriaan DE BOLLE

° Leuven 08 dec 1982

° Antwerpen 03 sep 1990

° 06 jun 1993

13

GEZIN : Ouders

DAEMEN - MANDERS

Generatie Kwartierstaat

Man DAEMEN Hugo Joannes Julius Carolus ° Borgerhout 14 nov 1931 Sint Erasmus Borgerhout Daemen Adriaan Noyens Maria Noyens Jan Baptist grootvader De Wolf Carolina grootmoeder

11-15 aug 1955 Daemen Carolus Huwelijkscontract Notaris Hopchet 23 jul 1955 Kon Militaire School Brussel Beroepsofficier van de Artillerie

I 1 Vrouw

naam MANDERS voornaam Marlena Constance Elisabeth ° ° Deurne 23 dec 1934 Van Notenstraat 118 ouders Manders Louis Van den Broeck Elisa peter Manders Constant meter Van den Broeck Elisabeth † 03 nov 2011 Klina Brasschaat x getuigen studies

St Jozef Deurne Zuid Van den Broeck John Stedelijke Normaalschool Antwerpen onderwijzeres

Loopbaan Koninklijk Atheneum Antwerpen Bediende Graanhandel Boumans in de Dambruggestraat Antwerpen (1 jaar) Luchtmacht 1951 als soldaat BV in St Niklaas Nijvel Koninklijke Militaire School 1953-1955 92 ste Promotie Alle Wapens 2 Artillerie Bataljon Siegen November 1955

Stedelijke Normaalschool Antwerpen Onderwijzeres in het Stedelijk Onderwijs Aangesteld in BSD (Duitsland) Siegen Dellbrück Siegen Lüdenscheid Soest 1975 : Basisschool Merksem

Verder details : zie bijlage 22 Kinderen Luc Aloysius Margaretha ° Antwerpen Vinckestraat 2 mei 1956

peter meter

Daemen Aloysius Van den Broeck Elsa

Marianne Ludovica ° Wilrijk St Augustinus 1 april 1957

peter meter

Manders Louis Noyens Maria

Sonja Anna Leona ° Siegen Duitsland 11 maart 1959

peter meter

Candau Leon vriend Manders Annie tante

14

5. MIJN OUDERS

2 - 3

DAEMEN Adriaan Aloysius Maria Hendrika

x NOYENS Maria Rosalia

Mijn vader is een geboren Turnhoutse “bink”.

Na een jeugd tussen andere ravotters en schoenlappers en na het afsluiten van zijn studies op “den Ecole Moyenne”werd om een niet nader te verklaren reden gekozen om onzen Alois naar het verre Mechelen aan de Maas te sturen om er op de Aangenomen Normaalschool te studeren om onderwijzer te worden. Het diploma werd op 15 juli 1925 uitgereikt.

Nu eerst de vaderlandse plicht vervullen. Op 30 nov 1925 stapte hij in het 6 Linie te Antwerpen binnen , 1e Compagnie. Op 1 april 1926 werd hij korporaal en in oktober sergeant.

Een blitz – carrière !

Zijn Militair Zakboekje geeft enkele details over zijn lichamelijke kenmerken

Klaarblijkelijk, volgens zijn boekje spreekt, leest en schrijft hij “vlaamsch en fransch”.

Zijn kazerne werd Kazerne 7/8 in Antwerpen.

Op 20 september 1926 is hij van de klas en ook zijn verhuis naar Deurne (2 november 1928) staat hier vermeld.

In 1932 werd hij voor korte duur wederopgeroepen waarbij waarschijnlijk enkele schietoefeningen plaatsvonden zoals blijkt uit zijn “boekje”

15

Foto Augustus 1926

Twee versbenoemde korporaals , let op de elegante kledij met flosjes en de modieuse laarsen.

Vader vertelde me dat er in Leopoldsburg een eenheid bestond , de beruchte compagnie “sans floches�.

Een disciplinaire tuchteenheid voor onverbeterlijken.

16

Na een afzwaai, gevierd zoals het hoort begon het ware leven.

Nu nog een plaats vinden als onderwijzer.

Dit ging niet zo vlot en dankzij nonkel Mon Bellens , zijn schoonbroer, kon hij als bediende starten op de Verzekeringsmaatschappij De Schelde in de Borzestraat in Antwerpen..

Hij bleef in Turnhout bij zijn ouders wonen en nam , zoals boze tongen beweerden volop deel aan het Turnhoutse uitgangsleven. Hij was ondertussen ook lid geworden van “De Burgerkring�een cultureel centrum avant la lettre waar hij onder andere toneel speelde.

Hij had trouwens de allure van een jeune premier.

Over zijn aanstaande vindt u verder meer maar zij trouwden in Meir op 13 aug 1929

Uiteindelijk vindt hij een plaats als onderwijzer in Deurne-Noord op 10 september 1928 Maar in mei 1940 breekt de oorlog uit.

17

Vader behoort nog steeds tot de klas die opgeroepen wordt en dit gebeurt dan ook.

De oorlog zal niet zonder gevolgen verlopen . Hij voegt zich bij zijn eenheid in Bagnols s/ Cèze in de Gard (Frankrijk) op1 jun 1940. Vermits Belgie gecapituleerd had zou men de Belgische soldaten repatriëren , maar het transport (de trein) liet wel lang op zich wachten.

De soldaten die echter op eigen kracht naar huis wilden kregen hiervoor een schriftelijke toelating van de Consul Generaal van Lyon op 6 augustus 1940.

Na heel wat avonturen kwam vader met enkele vrienden in Turnhout toe, waar vrouw en kind hem stonden op te wachten.

En nu , eindelijk meer over deze vrouw , zijn Maria.

Op ongeveer 20 km in het landelijke Meir woonde ene Maria Noyens ,dochter van een locale herbergier , (Café De Fortuin ) die ook directeur was van de plaatselijke melkerij.

Samen met haar negen broers en zusters groeide zij op in een prachtige streek , weiden, velden, bossen en een kronkelende Mark , rivier die ontspringt in Merksplas en in Breda samenkomt met de Aa. Het heldere water zorgde in de zomer voor heel wat waterpret.

Ik heb er later ook van mogen proeven.

Vader Noyens, die tot op hoge leeftijd nog altijd in een prachtig handschrift zijn brieven schreef, wou voor zijn kinderen het allerbeste en zij die goed leerden mochten verder studeren.

Maria zou naar Turnhout in het “Heilig Graf” haar middelbare studies afwerken en zelfs een jaartje naar de franstalige afdeling in Luik haar tweede taal gaan bijschaven.

Haar oudere broer Hein werkte op een bank in Turnhout en zorgde ervoor dat zijn zus een carrière begon op de bank onder het keurende oog van haar collega’s.

Zoals ik mijn moeder kende hield zij wel van uitgaan met haar vele vriendinnen in Turnhout Misschien gingen ze wel eens naar toneel ?

Hebben ze elkaar daar ontmoet ?

Dit mysterie is niet opgelost en ik heb het spijtig genoeg nooit aan vader of moeder gevraagd.

18

Let op het mooie kasteel van Turnhout Het is dan ook begrijpelijk dat beiden op elkaar verliefd werden en trouwden.

Meir 13 augustus 1929. (toch een mooi koppel)

19

tot mooie dingen in staat (zie titel 4)

de Meir 1936

Turnhout 1932

20

En hier dan de officiele bevestiging van het huwelijk ingezegend in Meir

21

Uit dit droomhuwelijk ontsproot op 14 november 1931 hun enige spruit Hugo, Julius, Joannes, Carolus

22

Trouwfoto Meir 1929

Foto van 13 augustus 1929, gevonden op 24 november 2011 Een plots opgedoken foto.

Bij een bezoek aan mijn nicht Julia Noyens te Vilvoorde dook deze foto op die al mijn nonkels en tantes toont op de dag van het huwelijk van mijn ouders , getrokken voor de achtergevel van het ouderlijk huis te Meir.

Vooraan : Nonkel Jos Daemen, ouders van de bruidegom, hĂŠt koppel, vader van de bruid, tante To Tweede rij: Mon Bellens en tante Fien, Peer Jochems en tante Eugenie, Toon Herrijgers en tante Stef, tante Marie, tante Nel en Stan Noyens Derde rij : Hein Noyens en tante Marie, Sooi (Frans) Noyens en tante Marie, nonkel Frans Doomen (van tante To), Louis Noyens (van tante Marie) , Charles Daemen en tante Jeannette, de nog ongehuwde Frans Daemen.

De bruidsmeisjes waren Alice en Martha van de Gijselstraat (nonkel Louis en tante Marie) en een niet geĂŻdentifieerde baby gezeten op een tapijtje.

23

De verlossende brief die een einde maakte aan een onterechte beschuldiging , waarschijnlijk anoniem, van incivisme tijdens de tweede wereldoorlog.

Ik was toen oud genoeg om te weten dat mijn vader nooit duitsgezind was , wel integendeel.

Alle soldaten die van de Consul in Frankrijk op eigen kracht mochten huiswaarts keren werden na de oorlog voor de Krijgsraad gedaagd voor desertie .

Gelukkig voor vader zijn zowel voor de beschuldiging van incivisme als voor de Krijgsraad vele personen komen getuigen , onder andere de burgemeester van Deurne de heer Dequeecker en vaders militaire chef in Frankrijk de Luitenant Schmidt.

Vrijspraken waren dan ook het logische gevolg.

24

GEZIN :

DAEMEN - NOYENS

Ge

Ouders

Generatie

II

Kwartierstaat

2-3 Vrouw

DAEMEN

naam

NOYENS

Adriaan Aloysius Maria Henrica onderwijzer

voornaam

° Turnhout 14 aug 1905

°

huisvrouw

Meer 20 dec 1903

de Merodelei 135

Dorpstraat

Daemen Carolus

ouders

Noyens Joannes Baptist

De Wolf Maria Carolina

Mertens Julia

Meer 13 aug 1929

x

Charles Daemen broeder onderwijzer Gemeentescholen Deurne

Maria Rosalia

getuigen beroep en studies

Louis Noyens , haar broeder was bankbediende Bank van Turnhout studeerde aan het H.Graf te Turnhout en

Studies Normaalschool Mechelen a/d Maas

te Liège

† Kapellen Kliniek 4 dec 1994

†

Kapellen Kliniek 23 dec 1989

89 jaar als gepensioeneerde

86 jaar

RVT De Dennen Hoogboom

Kon Astridlan 7 Kalmthout

na operatie darmkanker

overleden na val in huis

Lid van de Vrienden van Lourdes

Lid van de Vrienden van Lourdes

Ere Voorzitter Gepensioeneerden afd Merksem

Lid van de Bond der Gepensioeneerden Legerdienst

Stamnummer 106/86835

Verhuist 2 nov 1928 naar Deurne

Klas 1925 woont de Merodelei 135

Voegt zich bij zijn eenheid op 1 jun 1940 te

6 Linieregiment 3 Cie 30 nov 1925 daarna 9 Cie

Bagnols sur Cèse (Gard Fr) en gaat over

Examen gelukt Peleton Spécial 1 april

EM du XV Bn 4 Cie TA CH/A op 30 jun

1926

Benoemd Korporaal 1 apr

gaat op eigen kracht terug naar Belgie

Benoemd Sergeant 1 okt 1926

(brief Consul generaal Lyon)

spreekt, schrijft en leest frans en nederlands

Einde militieplicht 25 jan 1960

Demobilisatie 20 sep 1926 Gerecht Werd als onderwijzer geschorst op 13 sep 1944 , op beschuldiging van incivisme tijdens de oorlog ; maar op 25 jan 1945 volledig vrijgesproken Werd wegens zogezegde desertie vervolgd (zie terugkeer in 1945) maar na getuigenissen van zijn chefs , o.a. de Luitenant Schmidt vrijgesproken door de Krijgsraad.

Verdient als onderwijzer in 1944

28520 Fr+ 7187 Fr 3125 Fr 3236 BFr

per jaar avondschool per jaar Per maand

#

25

#

Ook de Ouders van Hugo hielden van verhuizen

Achtereenvolgens : Van Haverlei 8

Deurne (zelfde adres als zuster Fien en Mon Bellens) boven de winkel Van Borremans (afkomstig van Meer)

Plankenbergstraat 166

Deurne

Muggenberglei 224

Deurne Zuid (vlak bij de Gemeentelijke Jongenssschool)

Karel de Preterlei 48

Borgerhout

Jozef Verbovenlei 71

Deurne Zuid

Erwtebloemstraat 16

Merksem

Rode Loopstraat 5

Merksem

Dennenlaan 5

Kapellen

Koningin Astridlaan 7

Kalmthout (samen met Marleentje en Hugo)

RVT Welvaart

Kapellen (Hoogboomse steenweg 124) vader alleen

Dit is ons hutje op de heide waar wij, bompa en bomma Daemen en Marleentje en ik samen gewoond hebben.

Bompa verhuisde naar het Rusthuis “De hoge bomen�in Hoogboom Marleentje en ik trokken in juli 2011 naar een service flat (Kruisbos) in het centrum van Kalmthout

26

6. ONZE GROOTOUDERS DAEMEN

4 – 5

In de bijlage 1 kan je lezen wat een stamreeks is en in de hoofdstuk 22 vind je onze stamreeks.

Normaal begint men bovenaan met de oudste voorouder die men heeft gevonden , maar in de bespreking die nu volgt begin ik onderaan met de personen van mijn generatie , namelijk mijn nichtjes Godelieva , Gusta , Paula en Simonne en ikzelf.

Onze ouders geboren en getogen in Turnhout hadden , dank zij de goede situatie van hun vader de kans om verder te studeren.

De“ ecole moyenne” was toen al een hele prestatie en niet iedereen gegeven.

Er was echter slechts n broer , Carolus, blijkbaar geïnteresseerd in de overname van de zaak.

De anderen Alois, Frans en Jos zochten hun heil respectievelijk in het onderwijs , in de wereld van het gerecht en in de middenstand.

Het is met onze grootouders dat ik start, daarbij zal ik de data beperken tot de jaartallen, het overige vinden we terug in de stamreeks en kwartierstaat.

Carolus DAEMEN (Turnhout 1866-1945) was de zoon van Henricus (Poppel 1822-Turnhout 1878) Hij huwde met Carolina Maria DE WOLF , een landbouwersdochter uit Schilde (Schilde 1877Turnhout 1953).

Carolus had de zaak overgenomen van zijn moeder en haar derde man (Frans Reynaerts) en bij zijn huwelijk in 1900 stellen we vast dat ze op de Antwerpse steenweg 135 wonen in een dubbele woning met winkel vooraan , een schoenmakerij en een magazijn achteraan.

Van dit laatste deel heeft onze generatie alleen de restanten gezien, onder een stoflaag bedolven.

Na de overname door zijn zoon Carolus , die echter naar Vlimmeren uitweek genoot Carolus van een welverdiend pensioen en genoot duidelijk van de bezoekjes van zijn kleinkinderen.

Tijdens de schoolvakanties en natuurlijk bij Turnhout-kermis was het voor ons telkens weer een feest om naar opa en oma te mogen gaan. Ik kan me soms nog de geur herinneren van de zelf gebakken wafels en limonade die grootmoeder altijd had klaarstaan. Ik zie nog de prachtige meubelen die zij hadden en vooral het grote bureel met rolluik, met grote inktvlek op het schrijfvlak, dat ik nooit zal vergeten.

Wij voelden ons altijd welkom en speelden heerlijk in het grote huis en in de prachtige tuin die doorliep tot in de Zandstraat.

Het is trouwens in deze Zandstraat (18/24) dat ze tijdens de oorlog , in 1943 gingen wonen, samen trouwens met Nonkel Jos en later met tante Marie Van Hout uit Retie.

27

Boven : met Hugo en Godelief Onder:

met nonkel Jos en Maria Noyens (mama van Hugo)

Nonkel Charles, Hufo,Godelief en tante Jeanne foto 1937

28

Midden: met Hugo

Onder de koepel. Achter de groep was een groot luik waar de trap naar de donkere geheimzinnige kelder vertrok

Opa levert slavenarbeid in de tuin

Kersentijd in de Merodelei

Grootvader had een schoenfabriek met een tiental schoenmakers maar hijzelf trok , initieel met paard en kar naar de dorpen van de kempen om schoenen op maat te verkopen. Waarschijnlijk werden die aanvankelijk vooral gekocht door de notabelen van het dorp en de rijkere boeren.

De bestellingen werden gebracht of als pakketje met de stoomtrein verstuurd.

29

De zaken gingen goed want grootvader kocht als een van de eerste in Turnhout een automobiel. Spijtig genoeg heb ik daar geen spoor van terug gevonden, maar vader vertelde me dat met een zekere trots.

Het vertrek van de enige zoon die de zaak kon verder zetten betekende het einde van de activiteiten in Turnhout en ik vermoed dat het huis dat ze bezaten in de Mermansstraat en de dubbele woning van de Merodelei verkocht werden om een kleiner huis te gaan bewonen in de Zandstraat.

Grootvader heeft het einde van de oorlog nog juist meegemaakt en grootmoeder heeft hem ruim overleefd. Ik had haar beloofd dat ik haar met mijn eerste auto zou komen halen maar dat heeft niet meer mogen zijn.

De begrafenismis werd voor beiden gehouden in de kerk van OLV Middelares om 9.30 uur (opa) en 9.45 uur (oma).

Van grootvader heb ik zijn Militieboekje gevonden en zo weten we dat hij :1,715 m lang was, blonde haren en wenkbrauwen had, ronde kin en gemiddelde neus en blauwe ogen.

Hij deed zijn dienstplicht van 1 oktober 1887 tot 31 december 1888 en met wederoproepingen samen was hij 890 dagen onder de wapens, met een soldij van gemiddeld 0,33 cent per dag.

Hij diende bij het 1 Regiment Genie in de 3 Compagnie.

Dit boekje onthulde ook een donkere “criminele� kant van Carolus. Hij was op 15 maart 1881 (15 jaar oud) veroordeeld door de politierechtbank van Turnhout tot 2fr2cent boete of een dag gevang om achteraan een voertuig (stoomtram) te hebben gehangen.

30

Een loteling in de familie geb 1866, militie in 1866 , loteling met nummer 13

31

Hieronder een foto van het inpakpapier dat in de winkel in de Merodelei werd gebruikt.

Let op de elegant geklede mannequins en de grote gamma schoenen die op de kussens worden tentoongesteld. Werkelijk een winkel voor deTurnhoutse high life (?)

Wat ons hier natuurlijk interesseert zijn hun kinderen, allen geboren in Turnhout.

De oudste was Petrus Carolus , die echter Charles genoemd werd, geboren op 12 aug 1900.

Zijn peter was Petrus Carolus De Wolf, zijn grootvader. Na zijn studies kwam hij in de zaak als schoenmaker, maar waarschijnlijk is hij bij zijn huwelijk met Johanna Wouters naar Vlimmeren getrokken (huwelijk in de St Quirinuskerk in Vlimmeren).

De vader van Johanna was burgemeester van Vlimmeren, landbouwer en medestichter en voorzitter van de Boerengilde.

Charles reisde van daaruit in de regio Kempen om schoenen te verkopen.

Zij woonden in de Hoogstraat 25 (17) en daar werden hun dochters Godelieve en Paula geboren.

32

Ik ben dikwijls op vakantie geweest in Vlimmeren en zal nooit de gastvrijheid vergeten die ik in dat gezin mocht ervaren, alsook het grote huis met een mooie voorkamer die alleen bij speciale gelegenheden gebruikt werd ; de gezellige woonkamer met Leuvense kachel waar grootmoeder Wouters steeds vertoefde en kleine huishoudelijke werkjes deed.

Dan was er de kleine opkamer waar ik meestal sliep, de schoenmakerij en de grote tuin met waterput en groenten en heel veel bloemen.

Godelief en Hugo, na gedane arbeid is het goed ‌.

33

GEZIN :

DAEMEN - DE WOLF Grootouders

Generatie Kwartierstaat

Man

Carolus

DAEMEN schoenfabrikant ° Turnhout 7 mei 1866 Paterstraat 434 Daemen Henricus Leysen Anna Catharina

III 4/5 Vrouw

naam voornaam °

DE WOLF Maria Carolina huisvrouw ° Schilde 8 juni 1877 De Wolf Petrus Carolus Jacobus Van Dijck Catharina

peter meter Schilde 13 feb 1900

x getuigen

† Turnhout 17 (21) juli 1945

†

79 j pensioen Zandstraat 24 begrafenis 9.30 u OLV Middelares Lid Bond van het H. Hart , lichtdragend lid van de Broederschap van de Vrijdagmis

† Turnhout 29 juli 1953 76 jaar huisvrouw Zandstraat 24 bergafenis9.45 u OLV Middelares Lid van de Bond van het H.Hart , lid van de Broederschap van de Vrijdagmis

Legerdienst Turnhout 23e Kanton nr 132 van de trekking inlijving op 1 oktober 1886 als milicien 1 Regt Genie 3 Cie stamnummer 17683 geweer 1514 sabel 1514 einde dienst 31 dec 1887 rappel 08 mei 188888 890 dagen onder de wapens

Taille 1,715 m Rond gezicht Blauwe ogen Ronde kin Blond haar en wenkbrauwen Neus: gemiddeld soldij 0,33 cent per dag

Gerecht Op 15 maart 1881 veroordeeld door de politierechtbank van Turnhout tot 2 Fr 2 cent boete of 1 dag gevang om achteraan een voertuig te hebben gehangen (een tram) Le 15 mars 1881 condamné par le tribunal de simple police de Turnhout à 2 FR 2 cent d'amende ou 1 jour d'emprisonnement pour s'être suspendu à l'arrière d'une voiture. (un tram)

34

KINDEREN 1

Petrus Carolus schoenmaker - handelaar - reiziger ° Turnhout 12 aug 1900 † Vlimmeren 7 jan 1973 Begraven 10 aug 10 u St Quirinus te Vlimmeren x Wouters Joanna Theresia ° 2 mei 1904 dochter van Jozef August, burgemeester † 16 mar 1990 te Malle wonen Hoogstraat 25 (17) Vlimmeren

2

Franciscus Floribertus ° Turnhout 29 april 1903 † Turnhout 20 aug 1905

3

Adrianus Aloysius Maria Henrica onderwijzer ° Turnhout 14 augustus 1905 † Kapellen 04 december 1994 x Noyens Maria Rosalia huisvrouw ° Meer 20 december 1903 † Kapellen 23 februari 1989

4

Frans Henricus Mechtildis cipier Merksplas ° Turnhout 25 sep 1909 † Antwerpen (AZ Middelheim 7 mei 2002 begraven Malle 11 mei 10 u x Joris Josefa °Oost Malle 22 okt 1915

5

Jozef Maria Albert voorzitter Middenstand Turnhout ° Turnhout 10 jul 1915 † Turnhout 3 apr 1978 St Elisabeth Ziekenhuis x Van Hout Maria Anna ° 18 dec 1909 † Turnhout 16 mei 2005 RVT St Petrus

Adressen Daemen Aloysius en Noyens Maria Palinckstraat Plankenbergstraat 166 Karel de Preterln 48 Jos Verbovenlei 71 Erwtebloemstraat 16 Dennenlaan Koningin Astridlaan 7 RVT De Dennen

Deurne Noord Deurne Noord Borgerhout Deurne Zuid Merksem Kapellen Kalmthout Hoogboom

35

7. ONZE OVERGROOTOUDERS

8 - 9

DAEMEN Henricus en LEYSEN Anna Catharina Volgens de volkstelling van 1834 te Poppel woont de weduwe Vinckx, moeder van Henricus in Poppel op de Krommendijk , haar zoon Adrianus in Goirle en haar zoon Henricus (12 jaar) bij Adrianus Hendrickx op de Rechte Dijk als knechtje. Henricus gaat echter zijn geluk beproeven in Turnhout waar hij een job vindt in een afspanning waar koetsiers en bodes rust vonden en hun vrachten konden afladen of laden en hun paarden wisselen (postkoetsen).

Volgens de volkstelling kwam hij toe in Turnhout tussen 1851 en 1856.

Hij werkt in de afspanning “De Schildt van Turnhout”als knecht , zij werkt daar als tapster.

Zij trouwen op 29 jan 1856 om 12u te Turnhout en zij hebben 8 kinderen (1856-1874) en wonen achtereenvolgens : 5de wijk nr 98 Paterstraat 217 (vanaf maart 1856 ; bij huwelijk ) Kastelein 109 (noorden van T) vanaf juli 1856 Vellekens 99 vanaf dec 1857 Paterstraat 213 vanaf 1861 1866-1879 bij de volkstelling wonen ze in de Patersstraat 434 met hun zeven kinderen als enige bewoners van het pand.

Het vele verhuizen had waarschijnlijk wel iets met de geboorte van hun kinderen te maken Na het overlijden van Henricus in mei 1878 in de Gasthuisstraat (De Schildt ) zal Anna Catharina , met een kroost van 8 kinderen, na een korte periode hertrouwen en wel met Jan Baptist Gevers (zonder beroep) in augustus 1880.

Zij is dan 44 jaar en Jan Baptist 62.

Over “De Schildt van Turnhout” verneemt u meer hierna.

Vermits in de overlijdingsakte van Jan Baptist (maart 1881) zijn beroep (tapper) en de plaats van het overlijden (Antwerpse steenweg Hof ter Duinen) vermeld staan weten we dat Anna Catharina en Jan Baptist naar de Antwerpse steenweg verhuist zijn en een herberg begonnen zijn.

Bovendien stellen we vast dat bij het huwelijk een contract wordt opgesteld en kunnen we vermoeden dat de financiële inbreng van Jan Baptist niet gering was.

Maar lang heeft Jan Baptist niet getapt , maar evenmin heeft Anna Catharina niet lang gewacht om een nieuwe echtgenoot te vinden.

Franciscus Floribert Reynaerts (° Betekom april 1852) zal de derde man worden op 4 juli 1882, dus amper een jaar na het overlijden van J. Baptist. Hij was kantonnier.

Hier is weer een huwelijkscontract ! De bevolkingsregisters geven als adres Antwerpse steenweg wijk 4 nr 182.

Dit is inderdaad het Hof ter Duinen (dat nog altijd bestaat) want op een foto zien we een kar waarop het adres vermeld staat van een schoenfabriek die opgericht wordt en waar meerdere Daemens zullen werken , eigen kinderen, maar ook aangetrouwden.

Waarom een schoenfabriek ?

36

We kunnen enkel raden dat de jonge echtgenoot van 30 jaar een meer actieve bezigheid zocht enerzijds, anderzijds kwamen we in de Hilvarenbeekse stam nogal wat familieleden tegen die leerlooiers en bottenmakers waren.

Van Arnoldus Daemen weten we dat hij , om zijn schuldenaren te ontvluchten, naar Turnhout zal uitwijken (vluchten) en hij daar zijn beroep verder uitoefende.

Is Reynaerts in contact gekomen met een van deze inwijkelingen ? Zijn beroep van kantonnier was duidelijk geen voorbereiding op dat van bottenmaker.

We zien echter wel op de foto dat een twintigtal personen in het fabriek werkten.

Deze staan in de registers trouwens allen als fabriekwerker genoteerd.

In het deurgat zien we Anna Catharina (Too in het Ven genaamd) en vader Reynaerts met baard.

Te oordelen naar de fysionomie durf ik aan te nemen dat we op de bovenste rij (van links naar rechts ) Philippus, Carolus en Franciscus herkennen.

Terwijl Petrus uiterst linksonder een laars vasthoudt.

De foto is gedateerd 1893 en op de kar lezen we : F. REYNAERTS ALLE SOORTEN VAN SCHOENEN TURNHOUT PROV. ANTWERPEHOF TER DUINEN

37

Spijtig genoeg kan ik het nummer (Handelsregister ?) niet lezen om op die manier de firma op te zoeken.

Een nieuwe plaats voor een woning en een atelier wordt gevonden in de de Merodelei en de verhuis gebeurt einde van de jaren '90 (1890) . We noteerden achtereenvolgens volgende nummers op de Antwerpse steenweg 117A (1890-1900), 157 (1900-1910), 153H (1903) en ten slotte in 1905 het nummer 129.

Met andere woorden : zowel Anna Catharina en vader Reynaerts zijn in de Merodelei beland.

De nummers zijn sindsdien meerdere keren veranderd zodat het moeilijk is deze huizen terug te vinden. Hierbij een foto van de Merodelei en het Hof ter Duinen.

bij de bouw van het Hof ter Duinen nog een zandstraat.

38

Bij het overlijden van Anna Catharina , vader Reynaerts is dan 60 , nemen de broers Franciscus Henricus , Carolus en Petrus Jozef de zaak over.

Hoe uiteindelijk de zaak in handen komt van Carolus is niet meer terug te vinden.

Uit een bron vernam ik dat er ruzie kwam tussen de broers , ook mijn vader heeft dit in bedekte termen ooit gezegd.

Vader Reynaerts huwt en trekt naar Westmalle waar hij overlijdt in 1936 in de Hemelstraat 2.

De zaak is alleszins een begrip in de Antwerpse Kempen, op meerdere markten werden zowel schoenen verkocht als herstellingen aanvaard.

De verkoop begon met het nemen van de maat en op de volgende marktdag werden de schoenen geleverd, idem voor de herstellingen.

Volgens het verhaal van tante José Joris stonden de markten van Oostmalle, Pulderbos, Turnhout en Hoogstraten zeker op hun programma.

Zij vertrouwde mij toe dat zij haar Frans , zoon van Carolus had leren kennen op de markt van Oostmalle waar haar ouders schoenen kochten.

Van een goed “koopje” gesproken.

Aanvankelijk zijn er dus ook zonen van Carolus betrokken geweest bij de zaak, maar daar las je reeds meer over bij het bespreken van onze grootouders.

Uit “Gids voor het Oude Turnhout”

Voor de oude Turnhouters is de benaming van de de Merodelei nog altijd “den dijk”.

Het was aanvankelijk een verhoogde weg die tussen drassige en lage weilanden liep.

In de 18e eeuw was de weg een lange, in 1728 geplande lindendreef vanaf de Gasthuisstraat tot aan de Lokerenmolen.

Er werd in 1746 begonnen aan de aanleg van een staatsbaan, en voortgezet onder Napoleon en voltooid in 1822.

Het was een wandelplaats bij uitstek voor de Turnhoutenaars.

In 1886 werd een spoor gelegd voor de tram, deze betekende een gevaar voor de vele voetgangers en later zou zelfs een man met rode vlag voor de tram lopen.

In 1905 kreeg de straat de huidige naam (75 jaar Belgie, een verwijzing naar Frederik de Merode (1782-1830) die sneuvelde in de strijd tegen de Hollanders.

Vanuit Antwerpen komen we Turnhout binnen via het gehucht Lokeren.

Hier waren duinen en op de hoek van Lokerenstraat was de Huimelse Tuimelse berg ongeveer tegenover het Hof ter Duinen.

Nota van de redactie : in de buurt was een ven en dit verklaart waarschijnlijk de bijnaam van onze overgrootmoeder “Too in‘t Ven”.

39

WOONSTEN

in Turnhout

Familie

Adressen

vanaf volkstelling 1846-

Henricus 1822-1878

5de wijk nr 98

1878

Anna Catharina Leysen

Paterstraat 217

maart 1856

1836-1911

Kastelein 109

juli 1856 dec 1856 (°Adriaan)

Vellekens 99

dec 1857

Paterstraat 213

mar 1861 (° Coleta

2 personen

3 personen 4 personen

volkstelling Paterstraat 434

1866-1879

7 kinderen

AC Leysen x Reynaerts

Antwerpse stwg wijk 4 nr 182

bevolk.reg.

7 kinderen

1882

Hof ter Duinen ?

1881-1891

Bevolkingsregister

Antwerpse steenweg 117A

1890-1900

FF Reynaerts en AC Leysen

folio 3725

samen met kinderen Daemen

AC Leysen x Gevers 1880

° Turnhout Maria Elisabeth

1859

Franciscus Hendrik

1863

Carolus

1866

Petrus Josephus

1868

Philippus Marinus

1871

Hubertus Franciscus

1887 ° Schilde

vrouw van Carolus De Wolf Maria Carolina

06 jun 1877 ° Minderhout

stoker Somers Joannes Bevolkingsregister

Antwerpse stwg 157

1900-1910

F F Reynaerts en AC Leysen

folio 4559

Daemen Franciscus

Verhuis 20 okt 1903

naar Antwerpse stwg 153 H

schoenmaker

Daemen Carolus en De Wolf Maria Carolina Daemen Petrus Carolus Daemen Frans Hendrik

40

06 jun '69

Verhuis 15 sep 1905 naar de Merodelei 129 Reynaerts en Leysen Daemen F

1939 Daemen De Wolf

op de Merodelei 135 (nieuwjaarskaartje)

de merodelei 135 later de merodelei 169

hernummering ?

nog later zandstraat nr 18/3 en 24

hernummering ?

Henricus Daemen sterft i

in de Gasthuisstraat

De Schild ??

AC Leysen sterft in

Merodelei nr ?

Gevers sterft in

Hof ter Duinen

Carolus sterft in

Zandstraat 18/3

1945

AC De Wolf sterft in

Zandstraat 24

1953

kinderen AC Leysen

hernummering

°

â€

Adriaan

23 dec 1856

nov 1933

Maria Elisabeth

23 mar 1859

nov 1932

Coleta

15 feb 1861

okt 1863

Frans Hendrik

12 sep 1863

Carolus

07 mei 1866

jul 1945

Petrus Jozef

03mei 1868

mar 1957

Philipus

05 aug 1871

Maria

30 jun 1874

Kleine bedenking :

De oudste zoon Adriaan (22j) zal de dood van zijn vader Henricus aangeven, ook getuige zijn bij de twee huwelijken van zijn moeder, en ten slotte de dood van zijn moeder aangeven.

41

GEZIN :

DAEMEN - LEYSEN

Overgrootouders

Generatie

IV

Kwartierstaat

8-9

Man DAEMEN Henricus

Vrouw naam

dienstbode-tapper

Daemen Aegidius landbouwer

LEYSEN

voornaam

Maria Rosalia tapster / huisvrouw

ouders

Leysen Petrus Frans 1793 /1883 Tu Leysen Anna Maria Lichtaert 1799/ 1878

Vinckx Joanna

Vermeulen Joannes horlogemaker 31

Turnhout 29 jan 1856 12 uur Adrianus Daemen broer v bruidegom

get

j

get

Eelen Jan schoenmaker 50 jaar

x

Akte 16 (bruidegom 33, bruid 19)

getuigen Leysen Jozef broer vd bruid 25

Vinckx Johannes Corneel kozijn Weelde

Jacobs Joannes Petrus 63 j

Vader aanwezig Gevers Jean Baptiste zonder beroep Huwelijkscontract Not Van Genechten

xx getuige

Turnhout 3 aug 1880 Adriaan Daemen zoon van de bruid zoon van Guilelmus en Beeldens Livina

20 jul 1880 ° Turnhout 7 aug 1818

getuige

Adriaan Daemen zoon v. echtgenote

†Turnhout 2 mar 1881 Antwerpse stwg, in Hof ter Duien Reynaerts Franciscus Floribertus

xxx

° Betekom 25/04/1852 zoon van

Turnhout 4 jul 1882 Akte 64 † West Malle 21 mar 1936

Johannes

°†

kantonnier - tapper - schoenmaker

Hemelstraat 2 woonde in Vosselaar

huwelijkscontract Notaris Van genechten

ouders wonen in Vosselaar

Getuigen bij 2e en 3e huwelijk Adriaan Daemen zoon van de bruid Leysen Franciscus 56 j handwerker ; Petrus Jozef 52 j fabriekswerker ; Carolus 39 j boekbinder allen broers vd bruid Daemen Henricus 8 mei 1878

†

Gasthuisstraat Akte 156

Leysen Anna Catharina Turnhout 26/01/1911 de Merodelei 74 j tapster in "De Schildt van

56 jaar tapper in "De Schildt van Turnhout"

Turnhout en

sterft aan een "fleuris"

later in Hof ter Duinen Bijnaam : Too in 't ven" Papenbrugge (nu Korte Gasthuisstraat)

Adriaan Daemen zoon 22 j Jacobs Jacobs Philip zwager 51 tapper

42

getuigen Floribertus Leysen schoenmaker 23 j Smulders Frans 74 tapper

KINDEREN Adriaan Meestergast drukker firma Van Genechten ° Turnhout 23 dec 1856 Akte 411 x Jacobs Maria Clementina xx Turnhout 1891 Wilrijkx Constance † Turnhout 21 nov 1932 Maria Elisabeth ° Turnhout 23 mar 1859 Akte 121 † Turnhout 17 jul 1932 x T 25 aug 1891 Leysen Ludovicus ° T 4 jul 1861 † T 22 feb 1938 werktuigkundige NMBS drie zonen waaronder een stiefzoon Floribert Franciscus (° T 1887 !!) ** Coleta ° Turnhout 15 feb 1861 Akte 12 † T 10 okt 1867 Akte 290 Franciscus Henricus schoenmaker in de familiezaak ° Turnhout 12 sep 1863 Akte 309 † Antwerpen ?? Zou hoedenzaak hebben in de Grote of Kleine Goddaert Carolus

schoenmaker , neemt de zaak over ° Turnhout 7 mei 1866

x Schilde 13 feb 1900De Wolf Maria Carolina † Turnhout 17 (21) jul 1945 Petrus Jozef schoenmaker , was in de zaak ° Turnhout 3 mei 1868 Akte 193 x Turnhout 4/04/1894 Couwenberg Maria Emmerance ° Oud Turnhout 09 mei 1869 † Tu jun 1951 † Turnhout 19 mar 1957 kinderen Anna en Maria onderwijzeressen, Henriette en Henri (bediende Merksem) Philippus ° Turnhout 5 jul 1871 Akte 291 x Stans Aldegonda † Brussel (Anderlecht of St Jans Molenbeek Maria ° Turnhout 30 jun 1874 akte 286 † Turnhout 30 nov 1875 akte 378 ** Floribert was een zoon van Maria Elisabeth maar een goede bron vertelde mij dat hij geen zoon was van Leysen Ludovicus Hij werkte in de zaak bij Reynaerts en Carolus , huwde met Clara Barrois had een zoon Charles die huwde met Philomene Peeters

43

Living van een genealoog

44

DE AFSPANNING DE SCHILD VAN TURNHOUT

Deze afspanning bevond zich op de hoek van de Korte Gasthuisstraat en de Gasthuisstraat die vroeger de Cortstraete naar Papenbrugge heette.

Het uithangbord kan men bewonderen in het Taxandriamuseum.

Hier werden de paarden gewisseld van de verschillende postkoetslijnen die Turnhout verbonden met andere steden, men kon er ook overnachten.

Sinds de 17e eeuw was Turnhout opgenomen in de regelmatige postdiensten van Tour en Tassis, zoals ook Postel en West Malle (voor wat de Kempen betreft) Hier werkte Henricus Daemen (째Poppel) als dienstknecht en later als tapper evenals ene Anna Catharina Leysen (tapster) (= taveernehoudster).

Zij huwden en werkten daar tot aan de dood van Henricus.

Hij overleed hier op 8 mei 1878.

Anna Catharina zou nog tweemaal huwen en mede-oprichtster zijn van de schoenfabriek F.Reynaerts , Alle soorten van schoenen Hof ter Duinen - Turnhout

45

Herberg De Schild van Turnhout rechts op de hoek van de Korte Gasthuisstraat en de Gasthuistraat (=straat die van rechts naar links loopt) Voordien was dit het de afspanning “Het wit peerdeken�

Typische postkoets

46

foto 1875

8. ONZE BETOVERGROOTOUDERS

16 - 17

DAEMEN Aegidius en VINCKX Joanna

In deze familie met drie kinderen , allen jongens, waarvan de eerstgeborene Johannes reeds na 15 maanden zal overlijden was moeder Johanna afkomstig uit Poppel en zal na de dood van haar man in 1828 vanuit Hilvarenbeek naar haar geboortestreek terugkeren .

En de volkstelling van 1834 toont aan dat zij met haar twee kinderen terug in Poppel woont.

We lezen : de weduwe Daemen � Krommendijk 4 met kinderen Adrianus 15 jaar en Hendricus 12 jaar bij Adrianus Hendrickx In een volkstelling in Poppel van 1796 vinden we een Joanna Vinckx bij de familie Van Hees , Jan een landbouwer van 45 en zijn zuster Marie van 36 jaar en wel in Aerle een gehucht van Poppel. Deze Joanna is verre familie van onze Joanna Vinckx langs een tak van de familie Hendrikx.

Dit verklaart waarschijnlijk waarom , zoals hiervoor blijkt, een van haar kinderen als jong knaapje bij een Adrianus Hendrikx als knechtje te werk is gesteld.

Deze Adrianus (weduwnaar van Maria Clasina Van Hees) woont op de Rechte Dijk 4 met zijn kinderen , een meid en dus knechtje Henricus.

Het is deze Henricus Damen die zijn geluk zal gaan zoeken in Turnhout als knecht in de Afspanning “De Schildt van Turnhout”.

Hieruit zouden we kunnen afleiden dat de oudste zoon, Adrianus misschien toch een deel van het ouderlijk goed verkreeg , deze zal trouwens door zijn huwelijk met Anna Maria Bruurs naar Hilvarenbeek terugkeren en daar overlijden .

Kleine maar typische anecdote , een voorval tijdens de lange tocht langs archieven in het Vlaamse land : Toen ik deze gegevens in Poppel opzocht was het zaterdagvoormiddag en enkel de secretaris van de gemeente was present. Ik vroeg of ik wat info mocht opzoeken voor mijn stamboom. Dit werd met de glimlach toegestaan.

Er kwam echter een lokale Poppelaar binnen die, nieuwsgierig zoals onze kempenaars zijn, aan de secretaris vroeg wat deze vreemde man hier kwam doen.

De secretaries antwoordde zonder blozen dat ik kwam voor mijn boomstam.

47

GEZIN :

DAEMEN - VINCKX

Generatie

Betovergrootouders

V

Kwartierstaat

Man

16-17 Vrouw

DAEMEN

naam

Aegidius

akkerman

Hilvarenbeek 19 nov 1779 Daemen Adrianus Dielis Ansems Elisabeth Servati

voornaam ° vader moeder

Ansems Joannes

peter

Daemen Catharina Pauli

meter

Roep 11 en 18 feb 1816 Hilvarenbeek Vinckx Nicolaas 50 j knegt

VINCKX Joanna

boerenbogter - spinster

Poppel 8 feb 1786 7 uur St Valentinus Vinckx Cornelis Elinckx Joanna † Poppel 10 mei 1815 Marianna Elincx ° Poppel, woont in Hbk

x

Poppel 24 feb 1816 11.30 u

getuigen

Engels Jan 47 j schoenmaker

Swaene Peter 57 j landbouwer

allen wonen in Poppel

ouders van bruidegom waren aanwezig

ouders van de bruid overleden

Poppel 9 sep 1828 7u vm

†

Poppel 2 apr 1860

Groenstraat wijk 4

Krommendijk

49 jaar

73 j

werkman

Wouters Jan Baptist 62 j wever

getuigen

spinster

De Graef Cornelis 57 j landbouwer

beide geburen

19 november 1779 Gedoopt is Aegidius, zoon van Adrianus Daemen en Elisabeth Servati Ansems echtgenote Getuigen Joannes Ansems en Catharina pauli Daemen

48

KINDEREN Joannes Cornelis ° Poppel 22 jan 1818 4.30 u am getuigen Nicolaas Vinckx 27 j en Jan Engels 48 j † Poppel 16 (17) apr 1819 infans 15 mensium filius legitimus Aegidius Daezmen et Vinckx Joanna in caemitario Poppel

Adrianus ° Poppel 24 mei 1819 8 u am getuigen : vader (kan niet schrijven), van Back Hendrik 48 akkerman, Nicolaas Haagen 33 j x Hilvarenbeek 3 feb 1868 getuigen ouders bruid ( Cornelis en Anna Merkx) en bruidegom Bruers Anna Maria ° Hilvarenbeek 6 feb 1835 † Poppel 6 jan 1869 ° levenloos Joanna Maria Goirle 26 mei 1868 xx Hilvarenbeek 16 mei 1870 getuigen : ouders bruid (Joannes en Gijsberdina Schellekens) en bruidegom Van Oort Adriana ° Hilvarenbeek 6 feb 1826 † Hilverenbeek 2 mei 1879 geen kinderen uit beide huwelijken † Adrianus Hilvarenbeek 15 feb 1898

Henricus ° Poppel 10 apr 1822 16 u Getuigen : Hendrik van Back 41 landman , Nicolaas Haagen Leysen Anna Catharina ° Lichtaert 26- 27 meert 1836 4 u † Turnhout 26 jan 1911

Joanna Vinkx weduwe van Henricus Daemen woont bij de volkstelling van 1834 in Poppel aan de Krommendijk ', haar kinderen wonen in Goirle (Adriaan) en in de Regten Dijk te Poppel bij Adriaen Hendrickx woont haar zoon Henricus (knegt) en de meid Petronella en de knegt Jos Hendrickx broer van Adriaen.

PS : Regten Dijk is nu de Mierdse Dijk

49

50

Poppel vandaag

51

9. WAT NU ?

Uit de Archieven Tot nu toe was het mogelijk, mits wat zoekwerk, om voldoende informatie te vinden in de verschillende bronnen zoals : - parochieregisters, - registers van de burgerlijke stand en - eventueel bij de gemeentes rechtstreeks.

Op dat vlak heeft Nederland wel een voorsprong op Belgie vermits al heel veel On line kan geconsulteerd worden.

Toen ik in de zeventiger jaren begon had men reeds heel wat parochieregisters op steekkkaarten gezet wat het opzoeken fel vergemakkelijkte.

Vanaf de 16de eeuw wordt dit moeilijk, zelfs zeer moeilijk en dit om verschillende redenen.

Bepaalde registers zijn geheel of gedeeltelijk verdwenen of onleesbaar geworden.

Andere bronnen geven nog zeer weinig informatie, -

bij de geboorte wordt de moeder niet vermeld en van vader soms alleen de familienaam

-

bij huwelijken worden de ouders niet vermeld

-

bij het overlijden van een echtgenote wordt bvb. vermeld : de huisvrouw van Petrus Damen

-

bij een begrafenis wordt enkel de naam vermeld zonder verdere info.

Een oplossing is te trachten informatie te vinden in andere documenten die meestal niet on line kunnen geconsulteerd worden, met andere woorden alleen ter plaatse (gemeente of regional archief ) kan men meer inlichtingen vinden (hopelijk).

Schepenbanken, cijnsboeken, rechtspraak, boeken en teksten van betrouwbare onderzoekers, bestaande stambomen, genealogische verenigingen, heemkunkringen.

52

Nochtans mag men enkel informatie overnemen als de bron betrouwbaar is en de gegevens gecontroleerd kunnen worden.

In het andere geval kunnen ze niet gebruikt worden om de stamreeks verder te zetten.

In de volgende hoofdstukken zullen minder persoonlijke gegevens te lezen zijn.

Zie verder onder hoofdstuk 12 “Uit het Archief”.

Schepenbanken e.d. geven wel inlichtingen over koop en verkoop van roerend en onroerend goed, erfenissen, wetsovertredingen of misdaden.

Hieruit kunnen we toch wel conclusies trekken over onze voorouders.

Waren ze arm of welgesteld, wat was hun beroep, hebben ze procedures aangespannen ?

Met andere woorden : er was nog meer werk aan de winkel en meer speur- en denkwerk.

Ik zal dan ook trachten de weinige persoonlijke gegevens over onze voorouders aan te vullen met informatie over : -

- erfenissen

-

- koop en verkoop van roerende en onroerende goederen

-

- eventuele overtredingen allerhande

-

En dit onder de rubriek “Uit het Archief”

Vooral uit de koop en verkoop kunnen we met enige reserve afleiden of ze welstellend (een relatief begrip) waren of niet.

Soms stellen we vast dat om bepaalde redenen goed moest verkocht worden.

Ik zal dat dan eventueel ook van commentaar voorzien.

In vele gevallen geven deze documenten ofwel meer informatie over de familiebanden, broers en zusters, kinderen en dergelijke , of en dat is ook belangrijk zij zullen bevestigen wat we al wisten of konden vermoeden.

All you need is luck !!

53

10. ONZE OUDOUDERS

32 -33

DAEMEN Adrianus en ANSEMS Elisabeth

Een reeks rampen heeft de Hilvarenbeekse families zwaar getroffen en de gevolgen zullen nog jaren nazinderen.

In 1694 woedde in Hilvarenbeek een zware brand , 35000 gulden schade.

Een overval door het leger (Engelse en Hollandse detachementen) in 1702 , 30000 gulden schade en in 1704, 10000 gulden schade.

Voor die tijd waren dat enorme bedragen, met als gevolg dat vanaf dan de belastingen , de pachten en de accijnsen elk jaar verhoogden.

Dit veroorzaakte “het deploperen ende vertrecken der inwoonders” en hierdoor waren vele “landerijen ongecultiveert ende desolaet komen te liggen” en “ meer dan hondert en tsestigh huysen vervallen”“ende te niet geraakten.

Dus nog meer lasten op minder inwoners.

Rond 1800 verlieten vele gezinnen Beek omdat er geen fatsoenlijke boterham meer te verdienen was.

Servaes van de Graeff (1807) noemt als reden de slechte economische toestand (schrale gronden, misoogsten, hoge lasten en geestelijke cynsen en pachten).

Voor Adrianus en Elisabeth was deze tijd , met hun zeven kinderen zeker zeer moeilijk.

Zij bleven ondanks alles in Beek maar konden aan al hun kinderen geen toekomst bieden.

Dit verklaart waarschijnlijk waarom Aegidius (zoon van Adrianus) naar Poppel trekt (voor 1828).

Poppel waar zijn vrouw Joanna Vinckx familie heeft en waar de crisis minder groot was.

Er bestaat trouwens al geruime tijd een enge verbinding tussen Hilvarenbeek en onder andere Poppel als gevolg van de problemen die katholieken ondervonden om hun godsdienst te belijden en vooral om gedoopt, getrouwd te worden in Hilvarenbeek.

(Zie ook de bijlage 3. Hilvarenbeek (“ Kerkelijk leven in Hilvarenbeek”) Ook andere kinderen vertrekken door hun huwelijk naar andere oorden ; Barbara : Goirle (x Goirle Van Puijenbroek Hendrik) Paulina : Poppel (x Poppel Frederickx Antonius) Maria Catharina : Goirle (x Goirle 16 jun Van Gool Adrianus) Servatius : Tilburg , ongehuwd Henrica en Henricus , beiden ongehuwd , blijven op de boerderij achter.

(Henrica zal op 34 jarige leeftijd nog bevallen van een onwettig kind dat echter maar 10 uur leeft) , (Joanna Maria 15 jan 1820).

P.S. : van Hilvarenbeek is het maar 8 km naar Poppel, te voet door de bossen.

54

DAEMEN - ANSEMS

Generatie

VI

Kwartierstaat

Man DAEMEN

32-33

Vrouw naam

ANSEMS

Adrianus Dielis

voornaam

Elisabeth Servati

Hilvarenbeek 5 nov 1756

geboren°

Hilvarenbeek 00 mar 1740

Lambregts Joannes

getuigen

Haagen Elisabeth Adriani Daemen Danielis Adriani

ouders

Daemen Catharina Pauli

Ansems Servaas (Ver)Haegen Anna Barbara

Akte 16 (bruidegom 33, bruid 19 Hilvarenbeek (9) 24 jan 1779

x

meerderjarige jonkman

jaar) meerderjarige jonge dogter

Hilvarenbeek 30 apr 1837 3u Hilvarenbeek 12 jul 1828 7 u

â€

voormiddag

Grafregister Gereformeerde Kerk

Grafregister Gereformeerde Kerk

oud 72 j landman

oud 87 j landbouwster

Daemen Servaas 40 j bouwman

getuigen

Marinus Jan 20 j buur bouwman Doop- trouwboeken 1710-1772

Hilvarenbeek

Gedoopt is Adrianus zoon van Danielis Daemen en Catharina Pauli Daemen echtgenote Getuigen Joannes Lambregts en Elisabeth Adriani Hagen

55

KINDEREN Aegidius ° Hilvarenbeek 19 nov 1779 † Poppel 19 sep 1828 peter en meter Joannes Ansems en Catharina Pauli Daemen x Joanna Vinckx ° Poppel (8) 24 feb 1787 † Poppel 2 mar 1860

Barbara ° Hilvarenbeek 15 aug 1781 † Goirle 5 jun 1869 peter en meter Daemen Petrus en Ancems Servati x Goirle 16 jan 1809 Van Puijenbroek Hendrik ° Loon op Zand 20 aug 1777 † Goirle 27 mar 1843

Maria Catharina ° Hilvarenbeek 11 feb 1784 † Goirle 23 dec 1821 Peter en meter Cornelius Anthoni Hagen en Maria Servati Ansems x Goirle 16 jun 1806 Van Gool Adrianus ° Goirle 25 feb 1776 † Goirle07 apr 1834

Henrica ° Hilvarenbeek 28 okt 1786 † Hilvarenbeek 30 jun 1862 peter en meter Ansems Henricus Servati en Damen Joanna Theodora ongehuwd , beviel van een onwettig kind (leefde 10 u) ° 15 jan 1820 Joanna Maria

Servatius ° Hilvarenbeek 27 nov 1788 † †ilburg 10 feb 1875 peter en meter Dirkx Nicolaus en Ansems Joanna xongehuwd, getuige bij † van broer Henricus en van zijn vader

Paulina ° Hilvarenbeek 11 apr 1791 † Poppel 15 sep 1873 peter en meter De Louw Joannes en Daemen Paulina x Poppel 20 apr 1831 Frederickx Antonius (wonen Hoogeind 9 te Poppel)

Henricus ° Hilvarenbeek 22 nov 1793 † Hilvarenbeek 14 mar 1868 peter en meter Van Dijk Adrianus en De Wit Joanna ongehuwd

56

11. ONZE OUDGROOTOUDERS

64 – 65

DAEMEN Dielis Adriaan en DAEMEN Catharina Paula Joannes GEZIN :

DAEMEN - DAEMEN

Oudgrootouders

Generatie

VII

Kwartierstaat

64-65

Man DAEMEN Dielis (Egidius)Adriaan Hilvarenbeek 3 apr 1707

Vrouw naam voornaam ° getuigen

DAEMEN Catharina Pauli Hilvarenbeek 15 jul 1717 Van de Sande Michael Daemen Joanna

Daemen Adriaan Adriaanzn

ouders

Sebregts Joanna Nicolausdr Hilvarenbeek

Van de Sande Maria Michael Martinzn x

jonge man Van der Linde Adriaan

Daemen Jacobus Joannes

(25) 9 apr 1747 jonge dogter

getuigen

Lemmens Joannes

Hilvarenbeek 3 feb 1776 zaterdag

†

oud 71 j landbouwer

Hilvarenbeek 11 jan 1800 oud 83 j huysvrou va, Dielis

Dielis laat vast goet, vrou en kind na

beiden

geregistreerd door de koster van de Gerefomeerde Kerk van Hivarenbeek

Begraafregister 1747-1783 folio 09:9

Doop-, trouwboeken

en

Hilvarenbeek

folio 06:0

doop 1710-1772

Dielis

Catharina

57

KINDEREN

58

1

Joanna Aegidii ° Hilvarenbeek 1 apr 1748 peter en meter Daemen Joannes en Daemen Maria Pauli † Hilvarenbeek 17 jan 1823 x Haagen Corneli Anthoni zoon van Anthoni Corneli ° Hilvarenbeek 28 mar 1739 † Hilvarenbeek 16 jun 1807

2

Paulina ° Hilvarenbeek 2 apr 1751 peter en meter Daemen Joannes en Daemen Adriana † Hilvarenbeek 22 mei 1835 x Hilvarenbeek 28 nov 1779 Petrus Cornelis Van de Sande ° Hilvarenbeek 13 feb 1755 † Hilvarenbeek 23 jan 1799

3

Petrus Aegidius ° Hilvarenbeek 13 dec 1753 peter en meter Daemen Henricus Paulus en Hagen Catherina Petri † Hilvarenbeek 19 apr 1805 x Hilvarenbeek 2 feb 1783De With Joanna ° Hilvarenbeek 15 mar 1760 † Hilvarenbeek 11 dec 1831

4

Adrianus ° Hilvarenbeek 5 nov 1756 peter en meter Lambregts Joannes en Haagen Elisabeth Adriani † Hilvarenbeek 12 jul 1828 x Hilvarenbeek 24 jan 1779 Ansems Elisabeth Servatius ° Hilvarenbeek 00 mar 1740 † Hilvarenbeek 30 apr 1837

5

Maria Catharina Peter ° Hilvarenbeek 20 sep 1761 † Hilvarenbeek 1 feb 1763

12. UIT DE ARCHIEVEN Van de volgende generaties is enkel nog iets terug te vinden in archieven zoals dorpsbesturen en schepenbanken. Dus vooraf enkele vondsten.

Indien een getal (tussen haakjes staat) achter een naam dan verwijst dit naar een nummer in de kwartierstaat.

Schepenbank archief 1111 Inventarisnummer 472 Folio 444 Op 1 april 1681 koopt Adriaan Leendert Damen (256) een perceel akkerland op Groot Loo van Laureys Van Roij Inventarisnummer 474 Folio 164 Op 28 dec 1686 koopt Adriaan Leendert een perceel akkerland op het Loo , de Caveltjes, en doet een gelofte van 67 gulden aan verkoper Alexander Surmoint, gelofte die hij inlost op 26 april 1687.

En in folio 165 verkoopt hij een perceel beemd op 26 dec1686 in het Loo, Leurenbroek, met een gelofte van 21 gulden, ingelost op 26 april 1687.

Folio 82

In 1689 verkoopt hij een paard

Inventarisnummer 476 Folio 109v Op 31 jan 1702 koopt Adriaan Leendert onroerend goed in Hilvarenbeek met een gelofte van 100 gulden.

Folio 121 Attestatie: Peter Brueirs, schepen van Hilvarenbeek verklaart op 13 juni 1687, op verzoek van Jacobus Emens officier, dat hij in de maand December 1686is verzocht door de huisvrouw en dochter van de procureur van den Broeck om te komen naar hun huis. Toen hij daar aan kwam heeft hij aangetroffen Leendert Adriaan Daemen , betrffende het bezwangeren van de dochter van Gerrit Guilliams, hierover een akkoord was aangegaan van van vijf en zeventig gulden in overeenstemming met het echtreglement Inventarisnummer 479 Folio 479 Op 24 februari 1727 verkoopt Margrietje van de Langerijth huis, schuur en schaapskooi in Voort, Schijf en Burghstadt Details: Jenneken Jan Damen weduwe van Peter Van Gestel en Nicolaas van den Langerijth voor een staak, Joanna Paulus Damen voor een tweede staak, Paulus Jan Damen als man van Maria van de Sande voor een derde staak; allen erfgenamen van Margrietje. Joanna Paulus en Paulus Jan Damen zijn oom en tante van 65.

Inventarisnummer 482 Folio 250

59

Op 25 januari 1747 kopen de broers Jan Adriaan en Dielis Damen (broer van 64) huis,schuur, schop en grond te Gorp van de zusters (van 64) Catharina en Adriaantje Adriaan Damen Inventarisnr 485 Folio 074 Op 28 dec 1756 verkoopt Maria van de Sande weduwe van Paulus Jan Damen (oom van 65) door afstand tot behoef van haar 5 kinderen verwekt door Paulus Jan. Folio 83v Op 18 jan 1757 koopt Maria van de Sande huizen,schuren, schoppen, schaapskooi en percelen op de Biest (Voort) Details : de erfgenamen van Paulus Damen en Maria van de Sande zijn hun kinderen Jan Paulus, Peter Paulus, Catharina Paulus (man van Dielis Adriaan Damen) en Piternel Paulus Damen ( vrouw van Jan Lambregts ) allen inwoners van Hilvarenbeek.

Folios 174/188 Hendrik Paulus Damen koopt tussen 1757 en 1759 nog akkerland (Wustenhoff) en twee percelen akker en weiland in Voort Kakelbosch Jan Paulus koopt in 1757 wieland op de Biest

Inventarisnummer 487 (2) Folio 173v Op 30 augustus 1763 verkoopt Jan Lambregts een perceel akkerland gelegen op de Voort in Hilvarenbek, aan Peter Paulus Damen (broer 65) Folio 233v Op 24 april 1764 verkoopt Peter Damen (broer 64) onroerende goederen (Hilvarenbeek) en roerende goederen (gelofte van 200 gulden) Folio 264 Op 6 augustus koopt Hendrik Paulus Damen (broer van 65) een perceel akkerland te Hilvarenbeek van Cornelis van de Sande Inventarisnummer 491 Folio 64 Op 4 juni 1774 verkoopt Pieter Smilten een perceel weiland aan Hendrik Paulus Damen ( een broer van Catharina Pauli Damen , vrouw van Damen Dielis Adriaan 64) Ligging : Hilvarenbeek , Voort.

60

Folio 139v Op 16 november 1774 verkoopt Antoni Wijten een perceel weiland aan Peter Damen , een broer van Damen Dielis Damen (64) Folio 158v Op 31 december verkoopt Peter Paulus Damen, broer van Catharina Pauli Damen (65) onroerende goederen te Hilvarenbeek en roerende goederen (gelofte van 200 gulden) Inventaris 494 Folios 159 tot en met 161 Jan Paulus , broer van 64, koopt percelen zaaigrond (Voort) en verkoopt percelen zaailand (Voort) en keuken, stal, schuur en percelen zaai en weiland (Voort) Inventarisnummer 500 Uit de folio 041 en 047 leiden we details af over samenstelling van sommige families : Jan Paulus Damen (broer van 65) x Maria Gerard Hesselmans en hun kinderen Hendrina Jan (x Hendrik Peter Hendriks) en Paulina Jan (x Peter van de sanden, Gerrit , Marten en Paulus.

Inventarisnummer 501 Folio 052v Op 31 oktoberkoopt Peter Damen (broer 64) een perceel akkerland op het Eekhof te Hilvarenbeek van Jan van Boxtel Folio 060 Op 18 november 1778 verkoopt Arnold Maas een perceel akkerland (Klaaskens akker) aan Hendrik Paulus Damen.

Folio 064 Bij een afstand van goederen door Peter van Hamont (koper is Nicolaas Damen) zien we dat de togtenaar Peter van Hamont afstand doet van de togt van de goederen gelegen te Esbeek en Baarschot van zijn overleden echtgenote tot behoef van Maria Damen weduwe van Jan Cornelis Maas (Esbeek) , Anna Damen weduwe van Anthonij Hagen (Esbeek) en Anthonij van der Aa als man van Joanna Maria Damen.

Nicolaas is een broer van 64, de anderen behoren tot de generatie van 32 (togt staat voor terrein, weide , bouwgrond‌) Folio 072 De kinderen van Peter Paulus Damen verkopen op 28 november 1797 onroerende goederen . De gelofte van 200 gulden werd ingelost op 8 oktober 1810 , de geldschieters zijn Paulus, Adriaan, Anna Maria en Anna , kinderen van Peter Paulus verwekt bij wijlen Helena Adriaan Leemans.

Folio 074 :

61

Op 6 december 1797 verkoopt Paulus Jan Damen een percel zaai- en weiland aan zijn zuster Paulina Jan Damen de huisvrouw van Peter Cornelis van de Zanden.

Beiden zijn neef en nicht van 64/65 Folio 078 Op 27 januari 1779 verkoopt Adriaan Aart Maas een perceel zaailand (Voort, Vlierbosch) aan Hendrik Damen (broer 65). Maas woont te Poppel.

Folio 80 Op 6 februari 1779 verkoopt Adriaan Leemans een huis met hof en percelen zaai en weiland te Voort,Vlierbosch in Hilvarenbeek aan Adriana van Spreuwel.

Peter Paulus (broer van 65) wordt als erfgenaam vermeld van koper en verkoper als man van Helena Leemans.

Inventarisnummer 502 Folio 012 Bij een verkoop van onroerende goederen (1799) zien we de naam van Piet Elings verschijnen als heimraad of regent van het Corpus van Hilvarenbeek naast de namen van enkele schepenen.

Folio 009v Op 7 mei 1689 verkoopt Adriaan Leendert roerende goederen .

Hier vinden we de opmerking : “voor het bezwangeren van Maria Gerrit Guilliams” We weten dat het hier gaat om zijn zoon Leendert Adriaan die later toch met Maria zal trouwen.

De betaling van een som voor het huwelijk werd door het Brabants Echtreglement geregeld.

Ook in folio 82 verkoopt Adriaan Leendert nog “dieren” Inventarisnummer 570 Folio 009v Op 7 mei 1689 verkoopt Adriaan Leendert roerende goederen .

Hier vinden we de opmerking : “voor het bezwangeren van Maria Gerrit Guilliams” We weten dat het hier gaat om zijn zoon Leendert Adriaan die later toch met Maria zal trouwen.

De betaling van een som voor het huwelijk werd door het Brabants Echtreglement geregeld.

Ook in folio 82 verkoopt Adriaan Leendert nog “dieren” Inventarisnummer 572 Folio 140v Voskens Adriaan zijn kinderen, verwekt bij wijlen Maria Adriaan Daemen (dochter van 256) verkopen gewassen , koren en boekweit.

Inventarisnummer 588 Folio 085 In 1779 is ere en aanbesteding voor het aanleggen van een brug op de hoek van de Paardenstraat en voor het maken van ingevallen steenwerk langs de school.

62

Voor het gemeentebestuur van Hilvarenbeek door de aannemers Govert Geerts en Peter Damen

Inventarisnummer 598 Folio In 1804 bij de dood van Paulus Peter Daemen, neef van 65, verkoopt zijn weduwe Petronella Delien een keuken met stal, hof en zaailand Toponiem : oliepint, peermanbogt, de vijf kwartieren in de westerwijk alle in Hilvarenbeek.

Inventarisnummer 599 Folio 111 In 1805 verkoopt Damen Dielis Adriaan (32) huis met schuur en schop, wei en heiveld, bouwland ; in totaal 12 kopen te Esbeek

REGESTENLIJSTEN Dit zijn chronologische gerangschikte regesten.

Een regest is een samenvatting van een akte of oorkonde.

Regestenlijst 469 (1662-1665) Folio 130 Jan Leendert Damen (broer van 256) verkoopt een perceel land in het groot Loo “De Bocht� in 1663 Folio 125 De kinderen van Leendert Damen (x Mechtildis Hendrik Verbanith 256x257) Hendrik, Dirk, Adriaan en Jan verkopen onroerend goed (Jan woont in Antwerpen) op 10 jan 1662

Folio 129 Jan Leendert Damen (broer van 256) verkoopt op 15 jan 1664 een beemd in het Groot Loo aan Verrijth Peter

Regestenlijst 472 Folio 444 Op 1 april 1681 koopt Adriaan Leendert Daemen (zoon 512) een perceel akkerland in het Groot Loo te Hilvarenbeek.

Folio 445

63

Peter Peter Pauwels Daemen (broer van 256) koopt op 1 april 1681 grond in Esbeek en 16 jun 1681 een dries is Esbeek genaamd “Bruggendrieske� (folio 494)

Folio 462 Adriaan Leendert (zoon van 256) verkoopt grond in Voort op 18 dec1681 Regestenlijst Hilvarenbeek 1680-1700 Inventarisnummer 1328 Folio 103 Op 3 dec 1686 verschenen voor de schepenen van Hilvarenbeek Maria Wilbort Brueirs huisvrouw van Gerrit Adriaan Beris 38 jaar en Margriet Anthonij Willem Ansems huisvrouw van Jan Nouwen 40 jaar beiden woonachtig te Gorop, getuigen op verzoek van drossard Jacobus Emmen dat Maria haar zuster om zes uur is verzocht door Hendrik Guilliams zoon van Gerrit Guilliams om eens te komen bij haar zuster. Daar aangekomen vonden zij Maaijken en haar moeder en niemand anders en Maaijken daar een kind baarde, zij gebraagd hebben wie de vader was, zij heeft gezegd dat Leendert de zoon van Adriaan Leendert Daemen (256)de vader was.

Folio 105 Atteststatie : Maria Gerrit Guilliams , ongetrouwde moeder, verklaart op 10 dec 1686 dat Leendert Adriaan Daemen de vader is van haar kind.

Folio 301v Op 21 april 1692 verschenen een aantal getuigen voor de schepenen van Hilvarenbeek om te verklaren dat Peter zoon van Adriaan Leendert in het huis van Leendert Jan Joordens is gekomen en dat hij op een handketel trapte zodat die kapot ging , toen Leendert Jan zei : gij zijt de duivels en ik al nog om hals brengen heeft Peter ook de koeketel kapotgetrapt en wilde hij hem met een schop slaan,waarop de vrouw van Leendert Jan Joordens het huis uitvluchtte met haar kinderen Folio 303 Op 23 april 1692 verschenen voor de schepenen van Hilvarenbeek op verzoek van de drossaard Peter Trimmers Anneken Schilders 20 jaar . Tegen haar zou Peter Daemen gezegd hebben dat hij Leendert Jan Joordens zou vermoorden of doden.

Bedenking : Uit al het voorgaande blijkt wel dat vader Adriaan Leendert enkele zonen had waarmee hij veel moeilijkheden had.

64

Folio 311 Attestatie : Op 26 aug 1692 verklaren de schepenen van H. op verzoek van Francois van der Kulpen als gelast van Gregorius Raeijmakers, pachter van de Loose en Vrijthoftiende voor de oogst van 1692, bij inspectie oculair, bevonden te hebben dat de hagelslag tussen zaterdag en zondag zeer grote schade heeft aangericht.

Er verschenen Adriaan Leendert Damen en Jan Jan Goolen inwoners van het Loo dat zij wel 75 gulden schade hebben aan zomervruchten door de hagelslag.

Bedenking : ook dat nog !!

Folio 476 (25 jul 1699) en 479v (3 aug 1699) Adriaan Leendert Damen ca 70 jaar en Maria Aert Jans van Boxtel ca 50 jaar zijn respectievelijk op 3 maart 1698 en 3 nov 1698 gekomen van Oirschot markt met 2 magere beesten (koeien dienend voor eigen gebruik ) en aan de Diessense brug werden tegengehouden door Cornelis De Man , collecteur van de convoijen en licenten welke de koeien aansloeg waarvoor geen paspoort voorzien was.

Zij werden opgebracht naar het huis van Christiaan van Delft waarna overeengekomen werd om 4 ducatons en 2 ducatons te betalen voor de onkosten.

Hele ducaton uit 1644 , waarde 3 gulden Folio 487v Op 8 aug 1699 heeft Peter Adriaan Leendert (jawel hij weer) ruzie gemaakt en mensen bedreigd op St Michielsdag, de vrouw van Jasper Middegaels heeft uitgemaakt voor een hoer en haar man in zijn bed heeft bedreigd. t Is me ne kerel onze Peter Onze generatie doet zo’n dinges nie meer

65

Regestenlijst 1331 (1469-1811) Pagina 015 Attestatie Jan Damen, zoon van 128, knecht van de weduwe Adriaan Cornelis Huijbregts. is samen met Adriaan van Vessum (21 jaar) en Goijert Beckers op 13 april 1749 gekomen van Dun (gehucht van Hilvarenbeek).

Tussen Dun en Esbeek nabij de Lange Gracht werden zij ingehaald door Paulus Delien en Claas van den Nieuwenhuysse. De eerste heeft zijn mes getrokken en attaqueerde Adriaan van Vessum. In de Broecxie heeft hij Peter jan Bruurs (33 jaar) bedreigd.

Na een woordenwisseling heeft Delien met een hout op het hoofd van Peter Bruurs geslagen.

Regestenlijst 201 Damen Jan Adriaan overlijdt te Hilvarenbeek op 12 dec 1780 en de mede-erfgenaam is Peter Dielis Damen zoon van 64, dus broer van 32 en neef van de overledene.

Notarieel Archief Diessen 1664-1702 Notaris Sibbe Akte 157 Damen Adriaan Adriaan (128) sluit een huurovereenkomst voor een stede gelegen te Gorip op 7 dec 1700 Akte 168 Damen Adriaan Leendert (256) sluit een huurvereenkomst af in 1701 (Akte 166) en in 1702 Akte 782/51 van 6 jul 1675 Peter Paulus Peter Damen : “het gebreck van sijne sprake� (testament) Is kleinzoon van broer van 1024 (dus generatie 256) Akte 782/51 van 6 jul 1675 : Paulus Peter Damen : testament Akte 783/291 van 17 okt 1679 Adriaan Leendert Damen : verklaring betreffende secretaries Pannekoeck Adriaan is 256

66

Uit lang vervlogen tijden

Tot (voorlopig) slot een vaststelling : Archiefonderzoek lijkt soms onoverkomelijk

en dan weer hoopgevend

67

Graf van een genealoog

68

13. Onze Oudovergrootouders

128-129

DAEMEN Adrianus Adrianuszn en SEBREGTS Joanna Nicolaus GEZIN : DAEMEN Oudovergrootouders

Generatie Kwartierstaat Man

DAEMEN naam Adrianus Adrianuszn voornaam Hilvarenbeek 10 nov 1676 ° De With Gertrudi getuigen Daemen Adrianus Leonarduszn (Lindert) ouders Rieberghs Catharina Petrus Pauli ouders Van Reusel Joannes (koster) Hilvarenbeek x Spaepen Adriaan xx Hilvarenbeek 01 nov 1710 † oud 35 j Neder Duitse Gereeformeerde Kerk begafenisregister bijgehouden door de koster schoolmeester getuigen Doop-, trouwboeken Huwelijk Hilvarenbeek

Hbk trouwboek

VIII 128-129

Vrouw SEBREGHTS (Sibben) Joanna (Jenneken) Nicolaus Hilvarenbeek 11 dec 1677 Sebreghts Nicolaus Hubrtus Geerts Elisabeth Gerrit Jansen Van Andel Peter 11 mei 1700 Hilvarenbeek 26 mei 1711 !!!

Hilvarenbeek 3 dec 1761 oud 84 j

doop 1650-1704 pag 104 1646-1704 pag 266

Doopakte Adrianus Doopboek Hilvarenbeek 1650-1704 pag 104

Huwelijksakte Trouwboek Hilvarenbeek 1646-1704 pag 264

Comparant matrimonium Adrianus Adriani et Joanna Nicolai Seberhgs voram mae pastor bruder …. testibus Van Reusel Joannes …

69

KINDEREN

1

Nicolaus Jense ° Hilvarenbeek 24 jan 1701 † Loon op Zand 18 jan 1766 peter en meter Daemen Adrianus Leonardus en Sebreghts Elisabeth Nicolaus x Hilvarenbeek (1) 10 nov 1733 Francijna Stevense Van Wanrooij ° Tilburg 1 okt 1711 † 7 jan 1789

2

Paulina ° Hilvarenbeek 1701 † Hilvarenbeek 1707

3

Joannes Adriaan ° Hilvarenbeek 15 jan 1703 † Loon op zand 29 aug 1788 peter en meter Van Oirschot Petrus en Sebreghts Maria Nicolaus Huberti x Hilvarenbeek 28 jan 1741 Schellekens Maria ° Hilvarenbeek 18 nov 1711 † LoZ 12 sep 1773

4

Cornelis Adriaan ° Hilvarenbeek 13 sep 1706 † Loon op Zand 3 feb 1796 x Tilburg 1 feb 1750 Van Hest Maria Adriaan ° Tilburg 9 apr 1708 † Tilburg 16 aug 1756

5

Aegidius Adriaansn ° Hilvarenbeek Hilvarenbeek 00apr 1707 † Hilvarenbeek 3 feb 1776 x Hbk 9 apr 1747 Daemen Catha rina Pauli Joanna weduwe Hagen Cornelis ° Hilvarenbeek 15 jul 1717 † Hilvarenbeek 11 jan 1800

6

Adriana ° Hilvarenbeek 00 mar 1709 † Hilvarenbeek 10 apr 1776 x Hilvarenbeek (9) 25 mei 1750 Elings Adriaan Claas ° Oisterwijk 26 mar 1761 † Oisterwijk 9 jun 1777

7

Adriaan Adriaan ° Hilvarenbeek 13 jan 1711 † Hilvarenbeek 20 jan 1744 meter Van den Eijnde Petronella ongehuwd

70

14. Onze Betoudovergrootouders

256-257

DAEMEN Adrianus Leonardus en RIEBERGS Catharina Petrus Jacobi GEZIN : DAEMEN - RIEBERGHS Oudbetovergrootouders

Generatie Kwartierstaat

Man DAEMEN de Busser Adrianus Leonardus Hilvarenbeek 6 mar 1629 Bastiaensens Josefa Valeri Daemen Leonardus Joannes Petrus Verbavelt Mechtildis Henricus Weelde (Poppel) Driessen Nicolaus Hilvarenbeek 19 jan 1709

IX 256-257 Vrouw

naam voornaam ° getuigen ouders

x getuigen †

RIEBERGHS (Ruberghs) Catharina Petrus Jacobi Poppel 18 okt 1634 Rieberghs Hubertus Rieberghs Petrus Jacobi ° 1608 Poppel Stoops Maria Adriani ° 1612 Poppel (19) 6 feb 1663 Janssen Joanna Elias Hilvarenbeek 18 feb 1679

Huwelijk 19 jan 1663

71

1

KINDEREN Mechtildis Adrianus Leonardus ° Hilvarenbeek 7 nov 1662 † Hilvarenbeek 12 feb 1711 peterTheodorus Leonardi Damen de Busser x Hilvarenbeek (8) 25 nov 1687 Van Oirschot Petrus Eliaszn ° Hilvarenbeek 23 sep 1659 † Hilvarenbeek 20 sep 1702

2

Maria Adriaansdr ° Hilvarenbeek 14 dec 1663 † Ìilvarenbeek 1704 x Hilvarenbeek 8 mar 1694 Voskens Adrianus Joes ° Diessen ~1663 † Diessen 12 okt 1726

3

Adrianus ° Hilvarenbeek 1664 † Hilvarenbeek 1771

4

Leonardus Adrianus ° Hilvarenbeek 00 mei 1666 † Hilvarenbeek 19 jan 1709 peter en meter Verbanit Hendrik en Van Spaandonk Jenneke Hendrik x 1687 Guilliams Maria Gerardus bezwangerde Maria in 1686, trouwt met haar en wettigt Adrianus Leonardus

5

Cornelis ° en † Hilvarenbeek 14 nov 1667

6

Petrus Adriaan ° Hilvarenbeek 29 apr 1669 † Hilvarenbeek 19 jan 1709 peter en meter Daemen Henricus en Geertruda weduwe Joannes De Wit x Oisterwijk 28 jan 1688 De Bont Anna Maria

5

Joannes Adrianus ° Hilvarenbeek 31 jan 1672 peter en meter Severardus Andreaszn en Gertruda weduwe Joannes De Wit x Loon op Zand (8) 23 okt 1729

6

Tibora ° Hilvarenbeek 00 apr 1674 † Hilvarenbeek 10 okt 1678

7

Adriaan Adriaanszn Leendert ° Hilvarenbeek 10 nov 1676 †Hilvarenbeek 9 mei 1776 getuigen Gertruda weduwe Joannes De Wit en Joannes x Hilvarenbeek (24) 11 mei 1700 Jenneken Nicolaas Sebreghts ° Hilvarenbeek 11 dec 1717 † Hilvarenbeek 20 feb 1719

72

15. Onze Stamouders

512-513

DAEMEN Leonardus Joannis en VERBAVELT Mechtildis

GEZIN : Stamouders

DAEMEN - VERBAVELT

Generatie Kwartierstaat

Man DAEMEN Lenaert Jan Peter ° Hilvarenbeek ~1580 Damen Jan Peter Maria

Hilvarenbeek Damen Jan Peter Damen Paulis Petri Jacobs Petrus koster

Hilvarenbeek < 1664 Dubbel huwelijk Hilvarenbeek

X 512-513 Vrouw

naam voornaam ° ouders

VERBAVELT (Verbanith) Mechtildis Hendriksdr Hilvarenbeek 00 mar 1540 Verbavelt Hendrik jan Hendrik Van Spreuwel Dingma Hendrik

x getuigen

27 feb 1612 Verbavelt Hendrik vader Damen Cathelijn Pauwels oom

† trouwboek 1597-1615 pag 123

Leonardus Joes Petri Damen x Mechtildis Hendriksdr Verbavelt Jan Petri Damen , Paulus Petri testibus Damen Jacobs Petrus Henricus Henricuszn Verbavelt x Catharina Paulus Petrus Damen getuigen Joannes Petrus en Paulus Petrus Jacobs Petrus Joannes Petrus Damen is de vader van Leonardus Paulus Peter is de oom en Catharina is zijn dochter Mechtildis en Henricus Verbavelt zijn broer en zuster

73

KINDEREN Henricus Leonardus ° Hilvarenbeek 21 nov 1612 † < 1618 Joannes Lenaert ° Hilvarenbeek 3 feb 1615 † < 1626 peter en meter Timmermans Adriani en Van Spreuwel Elisabeth Gerardi Henricus Leonardus ° Hilvarenbeek 17 apr 1618 † < 1632 Dymphna (vader genoteerd als Daemen) ° Hilvarenbeek ° Hbk 11 feb 1621 † Hbk 28 okt 1786 Maria Petri °Hilvarenbeek 25 nov 1621 † … x Hbk 5 mar 1658 Huijbreghts Hubertus Christianus Theodorus Leonardi De Busser (Damen) ° Hilvarenbeek 17 jan 1622 † Hilvarenbeek 25 nov 1678 Joannes ° Hilvarenbeek 11 okt 1626

† < 1630

Adrianus Lindert alias de Busser ° Hilvarenbeek 6 mar 1629 † Hilvarenbeek 19 jan 1709 x Hilvarenbeek 5 feb 1663 Catharina Petrus Jacobi Rieberghs (Ruberghs) ° Weelde (Poppel) 18 okt 1634 † Hilvarenbeek 18 feb 1679 Joannes ° Hilvarenbeek 3 okt 1629

(woont in Antwerpen)

koopt een beemd en land in 1664 in Groot Loo Petrus Petrus Paulus ° Hilvarenbeek x Hilvarenbeek (5) 23 mei 1662 Wouters Anna Jan woont op de Biest † Tilburg 19 sep 1690 Hendrik Lenaert ° Hilvarenbeek 6 mar 1632 † Hilvarenbeek 25 nov 1678 x Marcelis Adriana Sebastiaansdr ° 1658 bezat huis, hof, aangelag en percelen grond op Groot Loo Hbk Petrus Leonardus ° Hilvarenbeek 24 mar 1636

74

16. Onze Stamgrootouders

1024-1025

DAEMEN Jan Peter , de Oude

GEZIN

DAMEN

Generatie Kwartietstaat

Man DAMEN "de oude" Jan Peter ~1540

XI 1024/1025 Vrouw

Naam Voornamen

Maria

°/ = te °/ = te get. / p get. : m

BACX Petrus Daem BRUERS Cathelijn Willem

< 26 nov 1614

fs V fa fs M fa

† (†) te T (T) te

oud

als

oud

als

get get oorzaak testament afw naam handtek

°°/x te , de get x contract Afw schrijfw

Kinderen Leendert Jan Peter

° ca 1580

75

17. Onze Stamovergrootouders

2048-2049

BACX Peter Daem GEZIN BACX - BRUERS Stamovergrootouders

Generatie Kwartietstaat

XII 2048-2049

Man BACX Petrus Daem °~1510 te Hilvarenbeek

Vrouw Naam Voornamen °/ = te

BRUERS Cathelijn Willem °~1520 te Hilvareenbeek

°/ = te get. / p get. : m

BACX Adam Vreys Willem Wouter

fs V fa fs M fa

BRUERS Willem Hendrick Scarpenborch Cornelia Peter

† (†) te T (T) te

oud

als

oud

als

get get oorzaak testament afw naam

°°/x te , de get x contract Afw schrijfw

Kinderen Pauwels Peter Damen Lenaert Peter Damen Jan Peter Damen den oude

° ca 1540

† < 1614

x Maria

Adriaan Leendert Damen Leendert Pertuszoon Peter Daem Damen ??

Bronnen

76

Bijzonderheden

18. Onze Stambetovergrootouders

4096 -4097

BACX Adam Vreys Wilm Hier zal de verandering van de familienaam Bacx gebeuren naar Daemen omdat men, om welke reden dan ook, de voornaam Adam (Daem) gaat gebruiken om de zoon een familienaam te geven. Dit volgt zeer duidelijk uit de officiële teksten die we vonden.

GEZIN

BACK

Generatie

Stam-betovergrootouders

Kwartietstaat

Man BACK ı ° ca 1470

4096-4097 Vrouw

Naam

Adam Vreys Willem

XIII

Sijmons Hilleken Jan Elen

Voornamen °/ = te °/ = te get. / p get. : m

BACK Laureys Wouter Tymmermans

fs V fa fs M fa † (†) te T (T) te

oud

als

oud

als

get get oorzaak afw naam handtek °°/x te , de get x contract Afw schrijfw Kinderen Anna Adam Laureys Back

Bronnen

X

Mutsaerts ( Stam Knaepen)

Bijzonderheden

77

19.

Onze Stamoudouders

8192-8193

BACK Laureys Wouter Wilm TYMMERMANS GEZIN

BACK

Generatie

XIV

Kwartierstaat Man BACK

8192-8193

Vrouw Naam

Laureys Willem Wouter ° ca 1440 te Goirle ??

Voornamen °/ = te °/ = te get. / p get. : m fs V fa fs M fa

† na 1426 Oisterwijk

† (†) te T (T) te

oud

als

oud

als

get get oorzaak testament afw naam handtek

Kinderen

Bronnen

Hierna volgt meer over deze generatie, de details worden nu zeer zeldzaam en hopelijk kan ik later nog aanvullingen vinden

78

20. Onze Stamoudgrootouders

16384-16385

WOUTER BACK ZOON VAN WILLEM TYMMERMANS GEZIN

BACK - TIMMERMANS

Generatie

Stamoud-ouders

XV

Kwartietstaat Man

Back Wouter zoon van Willem Tymmermans ° ca 1410 te Goirle ?? † / 1433 te Goirle

16384-16385 Vrouw

Naam Voornamen °/ = te † (†) te T (T) te

Huwt circa 1410

Lysbeth Gheen Willems van Ghorpe get get

Info Jan Pauwels van der Langeryh gehete

Hapaerts , 51

Samen met Wouter Bacx Tymmerman

gekocht de

die op het Spaaneind te Esbeek nabij

De Klapstaart

Schepen van Hilvarenbeek had in 1476 grote hoeve tgoet van Doeren En de Eindsedijk lag

Kinderen

Bronnen

Bijzonderheden

Leenhof van Brabant 4 - Spechtboek (1374) Leenhof van Brabant 5 - verloren lenen (ca. 1375) Rekenkamer 543 - afschrift van het Spechtboek (ca. 1400) : GOIRLE 200v ....

Henric Thymmerman vi buenre lants te Westilbourch ende alsus steet hi noch int doude boeke.

[Dit goet hout Wouter Back Willem Tymmermans zoen dier voir te Goele gescreven.

Dese Henric was brueder Wouters Bax.]

79

21. Onze Stamoudovergrootouders

32768 Generatie XVI

Willem TYMMERMANS Nog een weinig informatie : Het Stootboek 1355 HERTOGELIJK LEENREGISTER 2 De oudste bewaard gebleven leenregisters, het Casselboek en het Latijnsboek, zijn vervolgd door het Stootboek, samengesteld ca 1350 door griffier Jan Stoot Folio 52 recto

41. [...ne] Willem Temmermans [sone] tgoed gheheiten ten Loe met sinen toebehoerten gheleghen te Goirle dat werd is -- lb groete syaers .

Hier eindigt (voorlopig ??) het verhaal.

In de archieven wordt bij de geboorte enkel de naam en de datum aangegeven en in sommige gevallen de vader.

Het enige wat wij, meestal zeer moeilijk leesbaar terugvinden zijn de gerechterlijke dossiers van de Schepenbanken.

Ook Borgbrieven : een soort vrijbrief bij verhuis van een gemeente naar een andere moest verplichtend verkregen worden en had verband met eventuele steun die kon verkregen worden wanneer men zonder inkomsten zou geraken.

In het hoofdstuk 12 “Uit het archief” vindt men zulke uittreksels die soms toestanden weergeven die duidelijk maken dat het toen ook niet altijd “peis en vree”was in de gezinnen of tussen familie of buren.

Ik hoop toch nog nieuwe elementen te vinden en die worden dan aan alle bestemmelingen gestuurd.

Deze prent geeft goed weer hoe de toekomst er zal uitzien

80

22.

TIMMERMANS – BACX – DAEMEN STAMREEKS

I

W illem Tym m erm ans ° ca 1370

II

W outer Back zoon van W illm Tym m erm ans (Goirle) ° ca 1410

III

Laureys W ilm W outer Back

IV

Adam Vreys W illem Back

V

Peter Daem Bacx, ° Hilvarenbeek ca.1510, † Hilvarenbeek >1540 X <1540 Cathalijn W illem Bruers, ° Hilvarenbeek ca. 1510, † >1540

VI

Jan Peter Dam en, ° Hilvarenbeek ca.1540, † >1614 X < 1580 Maria N.N.

VII

Leonardus Johannes Petri Dam en , Hilvarenbeek ca. 1580, + <1663 X Hilvarenbeek, 27/02/1612 Mechtildis Henricii Verbavelt, °ca. 1580, † >1629

VIII

Adrianus Leonardus Daem en, ° Hilvarenbeek 16/03/1629, † Hilvarenbeek 19/01/1709 X Hilvarenbeek 06/02/1663 Chatharina Pauli Rieberghs ° Poppel 18/10/1634 † Hilvarenbeek 18/02/1679

IX

Adrianus Adrianus Daem en, ° Hilvarenbeek 10/11/1676, † Hilvarenbeek 9/05/1711 x Hilvarenbeek 11/05/1700 Joanna Nicolaus Sebreghts ° Hilvarenbeek 11/12/1677 † Hilvarenbeek 03/12/1761

° ca 1450

° ca 1480

81

X

Aegidius Adriaen Daem en , ° Hilvarenbeek 3/02/1707 † Hilvarenbeek 3/02/1776 X Hilvarenbeek 9/04/1747 Catharina Pauli Daem en ° Hilvarenbeek 15/07/1717, † Hilvarenbeek 11/01/1800

XI

Adrianus Dielis Daem en, ° Hilvarenbeek 5/11/1756, † Hilvarenbeek 12/07/1828 X Hilvarenbeek 24/01/1779 Elisabeth Servatii Ansem s ° Hilvarenbeek 1750 †Hilvarenbeek 30/04/1837

XII

Egidius Daem en, ° Hilvarenbeek 19/11/1779, † Poppel 9/09/1828 X Poppel 24/02/1816 Joanna Vinckx, °Poppel 8/02/1787, † Poppel 16/06/1829

XIII

Henricus Daem en, °Poppel 10/04/1822, † Turnhout 8/05/1878 X Turnhout 29/01/1856 Anna Catherina Leysen °Lichtaert 26/03/1836, † Turnhout 26/01/1911

XIV

Carolus Daem en, ° Turnhout 7/05/1866, † Turnhout 17/07/1945I X Schilde 13/02/1900 Maria Carolina De W olf, ° Schilde 8/06/1877,† Turnhout 29/07/1953

XV

Adrianus Aloysius Maria Henrica Daem en, ° Turnhout 14/08/1905, † Kapellen 04/12/1994 X Meer 13/08/1929 Maria Rosalia Noyens, ° Meir 20/12/1903, †Kapellen 23/02/1989

XVI

Hugo Joannes Carolus Julius Daem en, ° Borgerhout 14/11/1931 X Deurne (Antwerpen) 15/08/1955 Marlena Constance Manders ° Deurne 23/12/1934

XVII

Luc Aloysius Margaretha Daemen ° Antwerpen 2 mei 1956 x Westerlo 31 /10/1979 Ria Maria Christina Vanden Bosch 23/12/1957

XVIII Michiel Adriaan Daemen Barbra Daemen

82

° Leuven 8/09/1981 ° Leuven 8/12/1982

23

Van VAN GHORPE naar BACK TYMMERMANS

Even de stamreeks van Timmermans � Backs (Bacx) herhalen :

STAMREEKS

VAN GHORPE - TYMMERMANS Gerechterlijk Bron :

Willem TYMMERMANS

Archief

Hilvarenbeek

32768

° ca 1340 † 1424 I van GHORPE Wouter Bac zoon Willem °1380 † 24 aug 1433

16384

Lysbeth

x1410

Ghenen Willem

I

dochter van

van GHORPE Willem Wouters

° ca 1390

hun kinderen Bac TYMMERMANS Mattheus Back TYMMERMANS

leenman vh goed

Gerrit Wouter

"ten Loe" in Goirle

Back TYMMERMANS Jan Wouter Backs TYMMERMANS Willem Wouters ° ca 1410 Back Tymmermans Yken Wouter Backs TYMMERMANS

8192

Laureys Wouter Willem BackTYMMERMANS

X

Margriet Wouter

VAN KERCKHOVE Willem

Back Tymmermans Henrick Wouter Back TYMMERMANS

X

Guedelt Wouter

van de GRAVE Jan Lysbeth Ghenen

Breeheeze

--

verkoopt 1426

een hoeve in

Goirle

weduwe verpacht Abbichoven

--

aan haar zoon

1443 de helft

van hoeve in Goirle

83

Eerder laattijdig heb ik dit document ontdekt.

Hiermee gaan we weer een flinke stap vooruit, een zijtak weliswaar , maar toch.

Ref Dossier Van Nieuwenhuijzen (De Brabantse Leeuw 2002) .

Gorp was een herdgang (gehucht) onder Hilvarenbeek op de grens met Goirle.

Oorspronkelijk behoorde dit deels toe aan de hertog van Brabant en deels aan de familie de Merode , halfheren van Hilvarenbeek. Ook de ons bekende naam Osy duikt op (denk aan de Antwerpse families Cogels en Osy).

Een deel was in bezit van de familie Van Ghorp , een kwart kwam in bezit van de familie Back door vererving.

We weten bovendien dat in Goirle, dus op “een boogscheut”vandaar, de familie Back de eerste leenmannen waren van het leengoed “ten Loe” in Abbichoven.

Hieronder gaat u vaststellen dat beide families , Van Ghorpe en Back dus fataal zullen verwant worden.

Pagina 61 I

W autger van Ghorpe (geboren midden 13e eeuw) genoemd naar Ghorp bij Hilvarenbeek had een goed leenroerig aan de Hertog van Brabant zijn zoon was (pagina 62/181)

II b Willem Wouters Van Ghorpe die zijn leengoed te Gorp deelde met twee van zijn kinderen. De cijnsboeken van 1340 en 1380 verantwoorden 3 denieren cijns ten laste van Willems kinderen“de domestadio Wauteri de Gorp”(hoefstede Wauter van Gorp) Willem heeft 4 (misschien 5) kinderen : -Henric Willems Van Gorp -Geert Willems van Gorop ( IIIa) -Jan Willem van Gorop -Wynric Willems van Ghorpe -Lauwreys van Gorpe priester in 1368 Riethoven (had 3 bastaardzonen) III a

Geert W illems van Gorop betaalde cijns voor de hoeve van Gorp die hij in achterleen had (na 1380) hij was in 1388 schepen in Hilvarenbeek zijn kinderen : Yda Ghenen van Gorop jan Ghenen van GhorpeGerrit Ghenen van Gorp

kocht in1399 de beemd het Broeksen (Moergestel)

Margriet Ghenene van Ghorp -

84

Lysbeth Ghenen Willems van Ghorpe Pagina 183

IV

Lysbeth Ghenen W illem van Ghorpe x Wouter Bac zoon van Willem Tymmermans Gerechterlijk Archief Hilvarenbeek die in 1429 een deel van een hoeve te Breheeze onder Hilvarenbeek verkocht Als weduwe verpacht zij de helft van een hoeve op Abbichoven onder Goirle in 1443 aan haar zoon Gerrit.

De kinderen van Lysbeth en Wouter zijn : -Mattheus Back Tymmermans -Gerrit Wouter Back Tymmermans leenman vann het goed “ten Loe“ te Goirle zijn zoon Mattheus x Yda Wijten ex matre Lysbeth van Gorp -Jan Wouter Bax Tymmermans -Willem Wouter Back Tymmermans -Yken Wouter Back Tymmermans x Peter Vanny -Laureys Wouter Back Tymmermans - Margriet Wouter Back Tymmermans x Willem van Kerkhove - Henrick Wouter Back Tymmermans - Guedelt Wouter Back Tymmermans x Jan van de Grave

Dit geeft ons

volgende stamreeks :

Wautger van Ghorpe ° midden 13de eeuw zijn zoon Geert Willem van Ghorpe ° einde 13de eeuw

zijn dohter Lysbeth Ghenen van horp x Wouter Bac

zoon van Willem Tymmermans

hun zoon Laureys Wouter Back Tymmermans

85

Verdere links naar vroegere leden van de stam Tymmermans blijven voorlopig onvindbaar.

Maar een genealoog geeft de moed nooit op.

En het geldt ook voor andere delen van dit “immer onvolledige”werk, wanneer ik later nog ontdekkingen zou doen dan zal ik die melden aan alle bezitters van ons familieboek.

Beloofd.

Hier wat meer details over Gorp en een van zijn belangrijkste inwoners.

Het Landgoed Gorp Ten westen van Hilvarenbeek ligt het landgoed Gorp en Rovert. Dit landgoed omvat bijna 1200 hectare, waarvan circa 400 hectare wordt gebruikt voor de landbouw. Oude ontginningen in dit gebied zijn belangrijk geweest voor het ontstaan en uitbreiding van het landgoed. Al in de dertiende eeuw werd dit gebied in cultuur gebracht en als leengoed uitgegeven door de hertogen van Brabant. Deze oude ontginningen, met de omringende bossen en woeste gronden, kwamen in de loop der tijd steeds meer in één hand.

Kasteeltje van Gorp

86

Gorp (onder de V van Hilvarenbeek) JOHANNES GOROPIUS BECANUS

Gorp 1519 â&#x20AC;&#x201C; Maastricht 1572

De verbeelding van het Brabantse 'Paradijs', te 'Gorp' bij Hilvarenbeek in oude luister hersteld!

Hier in de schaduw van beuken en eiken en hoeve het Leenhofke van 'Gorp' met het merkwaardige Koepeltje, werd in 1519 Johannes Goropius Becanus geboren.

87

Zijn vader heette Gerard en hijzelf droeg eigenlijk de naam Jan Gerartsen van Gorp, wat hij later volgens de geleerden-gewoonten uit die tijd-, latiniseerde tot Johannes Goropius Becanus. Hij groeide op en bezocht eerst de kapittelschool te Hilvarenbeek. Maar hij voltooide zijn humaniora aan de fratersschool in Den Bosch. Hierna vertrok hij naar de universiteit van Leuven, om daar in 1539 te promoveren in de letteren en wijsbegeerte. Toen hij Leuven verliet had hij het Latijn, het Grieks en het Hebreeuw volledig onder de knie.

Ook met geschiedschrijving hield hij zich intensief bezig.

Het bestuur van Antwerpen droeg hem op een geschiedenis der stad te schrijven welke in het jaar 1572 bij de beroemde drukker Cristoffel Plantijn gedrukt werd en die hem later grote faam bezorgde.

Hij bewees namelijk dat Antwerpen de oudste stad ter wereld was en dat het in de Kempen gesproken Nederlands de oudste taal ter wereld was, die voor de Babylonische spraakverwarring door de gehele mensheid werd gesproken Hij schrijft in rollend Latijn over de Brabantse gastvrijheid, over de Brabantse lust tot luim en scherts. In een van zijn verhalen verdedigt hij zelfs de stelling dat Adam en Eva op deze plek te 'Gorp' ooit geleefd moeten hebben en in Antwerps dialect spraken met elkaar. (Waar hebben we dat nog gehoord ?)

Het Paradijs ligt op het kaartje juist onder Gorp

Het duidelijke bewijs !!!

En na golle , of hoarde ni goe !!

88

Uit Gorp stamt ook de bekende filosoof Mr Jan Goropius Becanus (1519-1573) Tevens geneesheer (lijfarts van o.a. Maria van Hongarije), wis- en natuurkundige De oudste bron waarin Gorp vermeld wordt is het leenboek van de Hertog Jan III van Brabant (1312-1350) : “Godscalcus, filius Walteri de Gorpe, in parochia de Beke, quedam bona ibidem jacentia” Godschalk zoon van Walter van Gorpe in de parochie Hilvarenbeek houdt een zeker goed gelegen aldaar Het goed bestond uit twee complexen , het huis en de hofstad enerzijds en de landerijen anderzijds. Het huis zou later bekend staan als de Hoeve van Gorp, Montenshoeve en Leenhof. Op de hoeve woonden de leenmannen die de landerijen in achterleen uitgaven aan achterleenmannen.

(Beke = Hilvarenbeek)

Dé hamvraag is nu : Is het Laureys Willem Back Tymmermans of Willem Wouter of Laureys Wouter ?

Willem heeft, volgens de normale naamgeving de voorkeur, genoemd naar zijn vaders vader.

Uit wat voorgaat kunnen we dus afleiden :

89

Wouter (Wautger) van Ghoerpe te Gorp onder Hilvarenbeek, geboren rond 1260, ontleende zijn naam aan een goed te Hilvarenbeek, grenzend aan Goirle, dat leenroerig was aan de hertog van Brabant.

Twee van zijn kinderen deelden het leengoed, waarna de een (achter)leenman was van de ander..

Wautger is overleden vóór 1341, ongeveer 61 jaar oud, maar 2 kinderen gekend en is de oudste bekende stamvader van het geslacht van Gorp.

De van Gorps waren sinds de middeleeuwen leenmannen van de hertog van Brabant en bezaten het leengoed "Gorp" onder Hilvarenbeek, grenzend aan Goirle.

Ook Jan, Henric en Delia van Gorp kunnen kinderen zijn van Wouter, bewijs ontbreekt. Mogelijk staan zij in een andere familierelatie tot Wouter (Leenmannen, mansmannen en cijnsmannen, Brab.Leeuw 2002) 1311 - Henricus de Gorpe is als een van de hominum dominorum Templi getuige bij een onderzoek naar de rechten van de heer van Oosterhout en Alphen en van de Tempeliers. Hij wordt aangeduid als leenman van de Tempeliers van Alphen 1325.

Samen met Jan van Spreuwel is Heinric van Ghorpe vermeld als sertoghen manne van Brabant ende scepenne van Beke gertuigen bij een contract tussen de hertog en ridder Willem van den Bossche, heer van Moergestel.

1351 - Uit de oudste lijst van leenmannen van de Hertog van Brabant blijkt dat Scelkinus van Goerpe een zoon is van Walterus van Gorpe.

Archief: Leo Adriaenssen. Gorp: Leenmannen, mansmannen en cijnsmannen. In: De Brabantse Leeuw, Jaargang 51, 2002, blz.46-62, 65-77, 176-186, 218-231 en Jaargang 52, 2003, blz.1321, 143-150.

Dat dus onze Wouter Backzoon Willem Tymmermans huwt met Lysbeth Ghenen Willems , dochter van zulk een belangrijk geslacht betekent ook wel iets voor de reputatie en stand van de familie Back Tymmermans.

Herinner u wat vroeger gezegd werd : “alle Daemens van Hilvarenbeek zijn verwant met de leenman van het Landgoed Het Loo.

90

STAMREEKS

VAN GHORPE - TIMMERMANS Gerechterlijk Bron :

Willem TYMMERMANS

Archief

Hilvarenbeek

32768

° ca 1340 † 1424 I van GHORPE Wouter Bac zoon Willem °1380 † 24 aug 1433

16384

Lysbeth

x1410

Ghenen Willem

I

dochter van

van GHORPE Willem Wouters

° ca 1390

hun kinderen Bac TYMMERMANS Mattheus Back TYMMERMANS

leenman vh goed

Gerrit Wouter

"ten Loe" in Goirle

Back TYMMERMANS Jan Wouter Backs TYMMERMANS Willem Wouters ° ca 1410 Back Tymmermans Yken Wouter Backs TYMMERMANS

8192

Laureys Wouter Willem BackTYMMERMANS

X

Margriet Wouter

VAN KERCKHOVE Willem

Back Tymmermans Henrick Wouter Back TYMMERMANS

X

Guedelt Wouter

van de GRAVE Jan Lysbeth Ghenen Breeheeze onder

--

verkoopt 1426

--

weduwe verpacht Abbichoven

een hoeve in 1443 de helft

Goirle van hoeve in Goirle

aan haar zoon

91

24

Tot slot

Het was van in den beginne de bedoeling enerzijds zo ver mogelijk terug te gaan in de tijd, met zo veel mogelijk details.

Dit is tamelijk gelukt tot op een bepaald ogenblik in onze familiegeschiedenis .

Met geluk en veel hulp.

Anderzijds wou ik onze voorouders een gezicht geven, de kunst van de fotografie maakt dat dan gemakkelijk, maar vÜÜr de uitvinding ervan vinden we uiteraard geen beelden meer.

Ik hoop echter dat deze boom toch enigszins een beeld geeft van wat onze voorouders voorstelden, en hoe , deze meestal boerenmensen en vaklui er zouden uitzien en hoe ze geleefd hebben.

92

Bijlage 1

Inleiding Genealogie

Leiber 1920

DE TRAPPEN DES OUDERDOMS Bijlage aan het Familieboek van de familie Daemen.

Een korte inleiding in de Genealogie

Hilvarenbeek

Goirl

93

ENKELE GENEALOGISCHE BEGRIPPEN

1. Stamreeks : De uitwerking van genealogische gegevens, waarbij alleen onze ouders,

de

ouders van vader, die van vaders vader , enz vermeld worden.

We bekomen dus een reeks van mannen (met hun vrouwen) waarvan wij

rechtstreeks

afstammen en die allen onze familienaam dragen.

De opeenvolgende geslachten, generaties geheten , worden genummerd I,II,III enzovoort.De reeks vangt aan met de oudst gekende voorouder.

Met andere woorden : een stamreeks is een stamboom waarvan we de

zijtakken

hebben afgezaagd.

2. Kwartierstaat : Hierbij gaan we uit van ĂŠĂŠn persoon, de probant (probandus) of kwartierdrager Deze krijgt het nummer 1.

Zijn vader krijgt 2 (het dubbele) en de moeder 3, nl. het nummer van de

vader + 1.

Passen we dit regeltje toe op de grootouders: dan krijgt de grootvader 2x2 of 4 en de grootmoeder 4+1 of Even cijfers duiden dus mannen aan , oneven de vrouwen.

Wanneer je dit gaat uitbreiden langs grootmoeders kant dan gelden dezelfde

regels,

waarbij we uitgaan van 5 , verdubbelen en vermeerderen met 1.

Dit kan ook voor moederskant (3), haar vader krijgt 6 en haar moeder 7.

Een kwartierstaat kan dus een zeer uitgebreid geval worden en vraagt dus enorm veel opzoekingen.

3.Generatiesprong : Tussen twee generaties, van geboortejaar tot geboortejaar is er een variabel verschil in jaren uitgedrukt. Meestal gemiddeld tussen 30 en 40 jaar.

Zo is het verschil tussen Peter Daem Bacx 1510 en Hugo Daemen 1931 gelijk aan 421. Gedeeld door 11 generatiesprongen geeft dit onze

stamboom

38 jaar , afgerond 40.

Dit mogen we, met enig voorbehoud toepassen op generaties waar juiste data ontbreken. Dit vergemakkelijkt het verder opzoeken.

94

4. Voorouders Hieronder vindt u een tabel die algemeen wordt gebruikt in de genealogie.

Men kan alle familieleden die we kennen een nummer geven, zie hiervoor.

Nu ze ook een naam geven die verder reikt dan de gekende overgrootouders.

Vermits de XVI e parentatie zelden bereikt wordt , ben ik ook niet verder in de tabel. Maar“stam”(X) komt “edel” (XVIII) gevolgd door

gegaan

“edelstam”(XXVI) en

“voorouders” (XXXIV) enz.

Bvb: XXXII : edel-stam-oudbetovergrootouders (nr 4.294.967.296) De jaartallen zijn puur theoretisch

VOOROUDERS Parentatie U zelf

Benaming

I

Geboren *

Nummer

~1940

1

II

ouders

1910

2

III

grootouders

1880

4

IV

overgrootouders

1850

8

V

betovergrootouders

1820

16

VI

oud-ouders

1790

32

VII

oud-grootouders

1760

64

VIII

oud-overgrootouders

1730

128

IX

oud-betovergrootouders

1700

256

X

stamouders

1670

512

XI

stam-grootouders

1640

1024

XII

stam-overgrootouders

1610

2048

XIII

stam-betovergrootouders

1580

4096

XIV

stamoud-ouders

1550

8192

XV

stamoud-grootouders

1520

16384

XVI

enz

1490

32768

* Uitgaande van een gemiddelde generatiesprong van 30 jaar (puur theoretisch) Zie : http://www.geneaknowhow.net/faq/onderzoek/opstellingoverz.htm

Zolang we de oudste stamhouder niet kennen kan men gemakshalve beginnen nummeren bij de jongste (van I naar XVI)) .

Maar ooit zal men toch het correcte systeem moeten toepassen om te werken volgens de gangbare regels

95

Voorbeeld van een Stam reeks TIMMERMANS – BACX – DAEMEN STAM REEKS I

Back Tim m erm ans (Goirle) ca 1410

II

Laureys W ilm Back

III

Adam Vreys W illem Back

IV

Peter Daem Bacx, ° Hilvarenbeek ca.1510, † Hilvarenbeek >1540 X <1540 Cathalijn W illem Bruers, ° Hilvarenbeek ca. 1510, † >1540

V

Jan Peter Dam en, ° Hilvarenbeek ca.1540, † >1614 X < 1580 Maria N.N.

VI

Leonardus Johannes Petri Dam en, Hilvarenbeek ca. 1580, + <1663 X Hilvarenbeek, 27/02/1612 Mechtildis Henricii Verbavelt, °ca. 1580, † >1629

VII

Adrianus Leonardus Daem en, ° Hilvarenbeek 16/03/1629, † Hilvarenbeek 19/01/1709 X Hilvarenbeek 06/02/1663 Chatharina Pauli Rieberghs ° Poppel 18/10/1634 † Hilvarenbeek 18/02/1679

VIII

Adrianus Adrianus Daem en, ° Hilvarenbeek 10/11/1676, † Hilvarenbeek 9/05/1711 x Hilvarenbeek 11/05/1700 Joanna Nicolaus Sebreghts ° Hilvarenbeek 11/12/1677 † Hilvarenbeek 03/12/1761

96

ca 1450

ca 1480

5. PAROCHIEREGISTERS Dit zijn registers waarin de data van doop (geboorte) , huwelijk (trouw) en overlijden (begrafenis ) werden genoteerd. (DTB) Het waren de geestelijken die deze registers bijhielden, lang voor er een kerkelijke verplichting werd opgelegd (Concilie van Trente 1563).

Het is pas in 1611 dat “les gens de lois” (de schepenen) een dubbel moesten bijhouden van parochieregisters.

Vorm , taal (eerst vooral in het potjeslatijn) en details waren meestal afhankelijk van de goede wil en kunde van de priester.

Pas in 1796 moeten de gemeentelijke administraties van het kanton de parochieregisters afsluiten en ze deponeren bij de burgerlijke besturen.

Dit belette niet dat de parochies verder gingen met hun traditioneel werk.

De gemeentelijke besturen (o.a. de schepenbanken) zullen meestal meer details

opgeven

over de betrokkene(n) en hun familie.

De schepenbanken zijn trouwens zeer vroeg een bron van informatie i.v.m. eigendommen, erfenissen, geschillen, en dergelijke.

Vermits personen die in contact kwamen met de“administratie” niet konden

lezen

of schrijven en bovendien het latijn van de priesters ook te wensen overliet,

werdt bij

familienamen geschreven wat men hoorde .

Dit verklaart de verschillende schrijfwijzen binnen eenzelfde familie.

Keuken- of potjeslatijn : een voorbeeld Huwelijk op 27 februari 1612

Contractum matrimonium Leonardus Joes Petri Damen et Mechtildis Henrici Verbanit testes Jan Petri Damen et Paulus Petri Damen vs (vidimus) Petrus Jacobi Sluiten huwelijk Leonardus Johannes Petrus Damen en Mechtildis Henricus Verbanit Getuigen Jan Petrus Damen en Paulus Petrus Wij hebben gezien : Petrus Jacobs Hierogliefen.

97

Bij het opzoeken in de zogenaamde parochieregisters , ook DTB afgekort (Doop, Trouw,Begrafenis), komt men teksten tegen in het latijn .

De priesters hadden wel gestudeerd maar latijn was niet altijd hun beste vak , schijnbaar. In eerste voorbeeld kunnen we ter nauwernood lezen wat eerwaarde in Hilvarenbeek schreef :

27 (januari 1598) contraxerunt matrimonium â&#x20AC;Ś Henrici Petri Damen et Maria Joanna Van Dun Op 27 sloten een huwelijk Henricus Petrus Damen en Maria Joanna Van Dun Dit huwelijk werd in 1598 gezegend met een dochter en de priester (dezelfde ?) was uitvoeriger en ook duidelijker in de tekst.

Secundo die 9bris baptizati filiam Henrici Petri Daemen cuius nomen est Catharina susceptores Johannes Doermael alias den raymaker et Maria uxor Petri Wuestenborborch et Joanna viduwa Cristiani Wuestenborch

de tweede dag van November is gedoopt de dochter van Henricus Petrus Daemen van wie de naam is Catharina , getuigen :Johannes Doermael genoemd de raymaker en en Maria echtgenote van Petrus Wuestenborch en Johanna weduwe van Christiaen Wuestenborchs

98

FAMILIENAMEN VOORNAMEN VERNOEMINGSREGELS De afgelopen weken was ik toch wel verrast toen ik in een paar Vlaamse kranten las : Jan in de Herberg uit Zonhoven is onlangs overleden en Jentel van Ongeval trouwde met Lieve Gewillig. .

Dat zijn namen waarbij ik me onmiddellijk afvraag of deze mensen een Nederlandse

voorvader hebben. In Vlaanderen hoor je zelden zo'n rare achternamen waarmee je toch enigszins moet glimlachen.

In Nederland is zo'n afwijkende achternaam vrij gewoon. Geen enkele Nederlander vertrok ooit een spier in het gezicht toen twintig jaar geleden AndrĂŠ Paus en Alex Pastoor tegenover elkaar stonden in voetbalwedstrijden in de eredivisie.

Nederlanders dragen veel meer dan Vlamingen korte namen: denk aan Arie Haan.

Nogal wat Nederlanders heten Bult, Withaar, Buurman, Stoppels, Geurtjes.

Dan is er nog de categorie die verwijst naar een beroep dat ooit door een voorvader uitgeoefend werd: (Wim) Kok, Baggerman, Moordhamer, Blauwpoeper. Maar het meest vallen natuurlijk achternamen op waarbij een Vlaming direct denkt: "Dat kan niet, dat is een grap, die"Ollander" houdt me voor het lapje; die leperd denkt dat ik een oen ben en hoopt dat ik me ronduit belachelijk zal maken met die naam in goed gezelschap te noemen."

Daarna komt de douche omdat de persoon in kwestie echt zo heet. Een paar bekende voorbeelden: Naaktgeboren, Slotboom, Onverwacht, Springintveld, Rotgans, en andere.

NAPOLEON De bekende uitleg die voor die eerder uitzonderlijke namen gegeven wordt, is historisch onjuist. De burgerlijke stand is in Nederland boven de rivieren eerst ingevoerd in 1811 door Bonaparte.

De legende beweert dat de Nederlanders zo boos waren over de inlijving en de nieuwe Franse bureaucratie dat ze op een gemakkelijke manier verzet pleegden. Ze trokken verplicht naar de burgerlijke stand en gaven daar als bewijs van hun minachting de gekste namen op.

DE KLOS Dat verzetsverhaal klopt niet. In werkelijkheid was er iets anders aan de hand. Het Noorden was zelfs in 1815 nog altijd zeer dun bevolkt en had daarenboven op Amsterdam na geen echt grote steden.

Eeuwenlang volstond dus een voornaam eventueel gevolgd door een referentie naar de vader (Corneliszoon, bijvoorbeeld) en iedereen wist over wie men sprak. Toen de verplichte registratie begon, moesten vele en dikwijls analfabete mensen een achternaam kiezen die ze nog niet hadden.

99

Ze gaven dan maar een beroep of een bijzondere eigenschap op: vandaar de vele korte namen.

Velen haalden eens hun schouder op en vertelden gewoon hun bijnaam. De Schele is bijvoorbeeld een gewone Nederlandse naam.

De ambtenaar van de burgerlijke stand noteerde alles netjes en kende in veel gevallen de persoon in kwestie.

En soms schreef hij op eigen initiatief als achternaam de bijnaam op, die niet altijd even vleiend was. De burger in kwestie had daar geen probleem mee, maar de achterkleinkinderen die de achtergrond van het verhaal niet meer kenden, waren natuurlijk de klos. Waarschijnlijk is Hans de Kwaadsteniet wel eens het slachtoffer van flauwe grapjes geweest zijn. Dat deelt hij dan met gelukkigen die een naam dragen als Vroegop, Sukkel, Indewei, Kwakernaake en Vanhetzelfde. Maar alles went; ook een eerder zeldzame achternaam.

Soms zijn combinaties door huwelijk wel bijzonder. Zo was er vroeger een snoepwinkel in Borgerhout waarvan de eigenaren de namen droegen : Suykerbuijck en Lactrisaen.

Ze hebben deze beide namen zeer fier en altijd op de etalage laten plaatsen.

Reclame ??

WAT BETEKENEN ONZE ACHTERNAMEN Eigennamen betekenen op zichzelf niets: ze dienen om te verwijzen naar individuele personen en plaatsen. Als mensen vragen â&#x20AC;&#x2DC;wat betekent mijn familienaam?â&#x20AC;&#x2122; willen ze eigenlijk de historische, de etymologische betekenis van hun naam kennen.

Volgens dit criterium kunnen we verschillende typen familienamen onderscheiden.

Haast alle eigennamen zijn ontstaan uit soortnamen. Aanvankelijk hadden ze voor kortere of langere tijd dezelfde betekenis als deze soortnamen: de eerste drager van de naam Timmerman was ongetwijfeld een timmerman; in een nederzetting die men Zevenhuizen begon te noemen, stonden aanvankelijk zeven huizen.

Maar op het ogenblik dat een soortnaam eigennaam wordt, gaat de lexicale betekenis verloren: de heer Debacker hoeft geen bakker te zijn, de familie Molenaar maalt al lang niet meer. En in de gemeente Zevenhuizen staan intussen duizenden woningen.

Als er weinig of niets is veranderd aan de vorm van het woord, is de etymologische betekenis van onze familienamen nog doorzichtig, bv. de familienamen Desmet , De Jong , Ooms , Van

Ginderachter . Maar heel wat familienamen bevatten woorden die uit de gewone woordenschat verdwenen zijn. De familienaam De Boosere is bijvoorbeeld een bijnaam voor een kegelaar.

100

WELKE TYPE-ACHTERNAMEN ZIJN ER We kunnen de familienamen in vier groepen indelen: -afstammingsnamen , -geografische namen, -beroepsnamen, -eigenschapsnamen

Afstammingsnamen Afstammingsnamen duiden een genealogische relatie aan: afstamming van de vader (patroniem), van de moeder (metroniem), of van een persoon uit de ruimere familie (overige verwantschapsnamen).

Patroniemen zijn gevormd met de voornaam van de vader, bijv. Peeters, Janssens,

Hendriksen, Pieterse, Gijsbregts, Adams, Florizoone .

Metroniemen zijn gevormd met de voornaam van de moeder, bijv. MariĂŤn,

Luyts,

Verleyen .

Overige verwantschapsnamen: bijv. Ooms, De Neve.

Geografische namen Geografische namen geven de aardrijkskundige herkomst van de naamdrager aan, hetzij van grotere, hetzij van kleinere eenheden. Herkomstnamen bevatten voornamelijk stads-, dorps- of streeknamen: aardrijkskundige benamingen die al tot vaste plaatsnamen of toponiemen waren versteend op het moment dat er bijnamen mee werden gevormd.

Voorbeelden van herkomstnamen: Van Mechelen, Van Leiden, Brusselmans, De Waal, Hollanders .

Adresnamen gaan veelal terug op microtoponiemen: namen van kleine geografische eenheden zoals huizen, boerderijen, velden, waterlopen, straten. Net als herkomstnamen bevatten adresnamen dus een aardrijkskundige benaming, maar er zijn enkele verschillen: Herkomstnamen verwijzen in principe naar de voormalige woonplaats van de eerste naamdrager, adresnamen naar de woonplaats op het moment dat de naam werd gevormd.

Voorbeelden van adresnamen: Van Acker, Verhoeven, Vandermeulen, Vandeweghe, Uyttendaele,

Hordijk, Put, Broeks .

101

Beroepsnamen Beroepsnamen duiden het beroep, het ambt of de activiteit van de eerste naamdrager aan.

Beroepsnamen geven een idee van wat mensen vroeger deden: bijv. Brouwers, De Decker, Visser,

De Clerck, Smit of welk ambt ze bekleedden: bijv. Schouten, De Meier, Droste .

De meeste beroepsnamen komen uit het stedelijke milieu: bijv. Kuiper, Wevers, Olieslager, Barbiers,

De Baerdemaeker, De Keersmaecker

Eigenschapsnamen Deze verwijzen naar een of andere eigenschap, niet altijd vleiend, van een persoon en vooral in Nederland komen we wel eens komische namen tegen.

De namen De Groot, De Langhe, De Wit, Holvoet geven fysieke eigenschappen weer .

Bij De Wilde, Strijders, Goeman gaat het zeker over psychische eigenschappen.

Soms wordt de persoon vergeleken met een dier zoals bvb. : De Vos, De Leeuw, De Pauw.

Maar zoals Shakespeare ooit schreef :

What’s in a name Omdat uit voornamen dikwijls de familienaam werd afgeleid is het dus nodig om ook deze eens van nabij te bekijken.

We weten allen dat Janssens en Peters duidelijk ooit van een Jan en een Peter afstamden, zoals trouwens Daemen van Adam (niet die van Eva natuurljk) Ook de roepnaam kon aanleiding geven tot een familienaam.

VOORNAMEN Niet alleen bij familienamen komen we in het ancien regime een verschillende schrijfwijze tegen, (Damen, Daemen, Daamen bvb), ook bij de voornamen is er soms nogal eens verwarring tussen de “roepnaam” en de naam zoals die officieel opgetekend staat.

In de Franse periode werd bovendien de Franstalige schrijfwijze van de voornamen gehanteerd in de officiële akten , en in de 19de en 20ste eeuw verder gebruikt.

Bijvoorbeeld : Jacobus

102

Jacques

Petrus

Pierre

Jan, Joannes

Jean

Karel, Carolus

Charles

In het ancien regime hadden we dan weer het verschil tussen kerkelijke bronnen (parochieregisters),die in vele gevallen de Latijnse (heiligen)naam weergaven en de burgerlijke bronnen die de Nederlandstalige vorm of zelfs de roepnaam weergaven.

Voorbeelden :

Aegidius

Dilis, Gillis

Hieronimus

Jerome

Judocus

Joos, Joost

Heylwigs of Magdalena

Helena

Gualterus

Walter

Guilelmus

Willem

Jacomina

Jacoba

Rumoldus

Rombout

Theodorus

Dirk

Arnoldus

Aert, Arnt, Nouwen

Nicolaas

Claas

Franciscus

Frans, Frens , Vrengs

Het komt meermaals voor dat de pastoor niet altijd dezelfde voornaam noteert bij dezelfde persoon. We stellen zelfs vast dat Elisabeth en Isabella of Josephus en Judocus doorheen gebruikt worden.

Daarbij komt nog dat heel wat streken hun eigen verbasterde voornamen gebruikten in de omgangstaal, maar soms ook wel in officiĂŤle akten.

Voorbeelden :

Jenneken

Joanna

Heylken

Helena

Maeyken

Maria

Beyken

Barbara

Goris

Gregorius, Georgius

Joes

Joannes

Gheenen

Gerard, Gerrit

Gillis

Michael

Jeroen

Hieronimus

Leendert , Lindert

Leonardus

Ma(a)rten, Tinus

Martinus

Stijn

Constantinus

Vreys,Vreyns

Laurentius , Laureys

Broos

Ambrosius

Dries

Andries

Leuntje

Apollonia

Goort , Fried

Godefridus

Syken, Silie

Lucia

Lysbeth, Liesbeth en Belle kunnen zowel Elisabeth als Isabella betekenen.

103

VERNOEMINGSREGELS Ik wil ook even de meest gangbare vernoemingsregels vermelden, d.w.z. het geven van de voornaam.

Algemeen: - eerste zoon vernoemd naar vaders vader - tweede zoon vernoemd naar moeders vader - derde zoon vernoemd naar vader - eerste dochter naar moeders moeder - tweede dochter naar vaders moeder - derde dochter naar moeder, eventueel naar overleden voorouders In Brabant kreeg de zevende zoon de naam Louis of Lodewijk.

Aan hem werden bijzondere kwaliteieten toegeschreven.

Een Iers bijgeloof wil dat de zevende zoon van een zevende zoon helderziende is.

De zevende dochter kreeg dan ook de naam Louise.

Enkele bemerkingen : Grootouders zijn vaak zelf aanwezig als doopgetuigen.

Als we vaststellen dat in een gezin twee kinderen dezelfde voornaam hebben dan is het eerste kind overleden. Indien dit niet het geval is dan zal men spreken van “de oude” en “de jonghe.

Practisch werd voor hen dan een verschillende roepnaam gebruikt; bvb. Jan, Han, Hannes, Jo, Johan.

Werd een kind toch naar de vader genoemd dan kan het zijn dat de vader voor de geboorte overleden is (posthuum eerbetoon).

Een jongen (meisje) geboren uit een onwettige relatie kreeg de voornaam van de vader (moeder).

Het eerste kind uit een tweede huwelijk werd genoemd naar de overleden partner.

Broers en zusters werden ook als doopgetuigen genomen als ze minstens elf jaar waren.

Bijzondere regel : Een drieling bestaande uit drie jongens werd genoem naar de Drie Koningen : Caspar, Balthasar en Melchior.

Deze regels laten soms de genealoog toe om in twijfelgevallen een juiste keuze te maken tussen twee of meer personen als de bronnen niet duidelijk aangeven hoe het verder gaat.

104

Gemiddelde leeftijd bij trouw,geboorte, eerste kind en overlijden In onze stamreeks Generatie

Nr

Geboorte Trouw Leeftijd Eerste jaar

Jaar

Leeftijd

Overlijden

Leeftijd

bij

kind

bij °

bij

trouw

°

° kind

overlijden

I

32768

1340

1424

II

16384

III

8182

IV

4096

V

2048

1510

VI

1024

1540

VII

512

1580

1612

29

1612

32

1664

84

VIII

256

1629

1663

34

1662

33

1709

80

IX

128

1676

1700

24

1701

25

1711

35

X

64

1707

1747

40

1748

41

1776

69

XI

32

1756

1779

23

1779

23

1828

72

XII

16

1779

1816

37

1818

39

1828

49

XIII

8

1822

1856

34

1856

34

1878

56

XIV

4

1866

1900

34

1900

34

1945

79

XV

2

1905

1929

24

1931

26

1989

84

XVI

1

1931

1955

24

1956

25

XVII

Luc

1956

1979

23

1981

25 bij †

68

1450

1614

° 1e Gemiddelde leeftijd

bij trouw

29

kind

30

bij eliminatie extremen

78

105

Bijlage 2

GOIRLE Wapen van Goirle Uitgave van het Streekarchivariaat “Langs Aa en Dommel” te Veghel Goirle gewoonlijk Gool genaamd is “eene byzondere Plaats Dorp en Parochie maar van ouds onder de Rechtbank en Heerlijkheid van Tilburg behoorende, ligt een groote halve uur ten zuiden van hetzelve, aan de linkere oever van de Leij. Het is geen schoon Dorp, de huizen liggen er zeer verspreid.

De Kerk, zijnde een middelmatig gebouw, voorzien van eenen dikken en stompen Tooren, ingewijd aan St Jan den Dooper, is zederd het jaar 1795, weder in het bezit der Katholyken, die in 1815, een aantal van 1019 zielen uitmaakten, waartoe nog zeven gereformeerden gevoegd, de geheele bevolking van Goirle uitmaakte, welke voor het grootste deel hun bestaan in den landbouw vinden.”

Goirle, werd in 1586, door het Staatsche krygsvolk geheel uitgeplunderd, welke ook al het vee daar naar Holland voerde. In 1702, werden daar door de Franschen veele geweldenaaryen gepleegt.

Hier bij- of naastgelegen, doch onder het grondgebied van Poppel ligt het gehucht Steenvoordt, aanmerklyk wijl die van Tilburg, Goirle en andere dorpen daar bygelegen, aldaar in 1658 eene Kerk voor hun aanlegde, om hunne Godsdienst (die hun op het grondgebied der Meiery was verboden) te oeffenen.

Deze Kapel, die toen de naam van Gool St Jan, of de nieuwe Kerk voerde, en toen op eene plaatse aangelegd was, dat slechts niet dan bosschen en heide behelsden, was reeds ten jaare 1663, in een welbewoond gehucht veranderd.

En dit Kapelletje is naderhand meermaals opgebouwd en vergroot geworden, en word thans nog veel bezogt, door die van Tilburg, Goirle en andere aangrenzende Dorpen.

Blazoenen der Adelyke Huizen die opvolglyk Tilburg en Goirle hebben bezeten. van Haestrecht , van Malsen , Hesse-Cassel , van Hoogendorp Actueel :

omvat ook de dorpen Breeheeze en Riel.

Oorspronkelijk behorende tot de Heerlijkheid Tilburg en Goirle werd het in 1803 zelfstandig 23.089 inwoners

106

Natuurschoon : Regte Heide , Landgoed het Riels Hoefke, Het Ooievaarsnest, Gorp en Roovert.

De naam Goirle komt van het woord goor, wat drassig betekent en van het woord lo, wat moeras of bos betekent.

Restheuvels op de Regte Heide

De Regte Heide vormt samen met het Riels Hoefke, Halve Maan, Ooijevaarsnest en Nieuwkerk een aaneengesloten natuurgebied van 876 ha, bestaande uit heide, een moerassig beekdalloofen naaldbosen, in de gemeente Goirle, aan de grens met BelgiĂŤ.

De Regte Heide zelf is 250 ha groot.

107

BEELDEN UIT GOIRLE

December, mistdag aan de watermolen

1831

De plas nabij Goirle, waardoor de Goirlese watermolen gaat

108

r 1 Tilburgse weg

Kerkstraat Groeten uit Goirle

109

110

TRADITIONELE KLEDIJ IN GOIRLE

Dienstbode In streekdracht uit Goirle omstreeks Zij draagt een muts met daarover de “grote” poffer

1915

111

Vrouw met 'krolmuts', ook wel 'staartmuts' genoemd.

Twee korte 'vlindertjes' in de hals (zwarte keelbanden als teken van rouw).

112

Vrouw met muts en poffer, jak met 'coeurtje' van zijde waarop een broche is bevestigd.

Streekdracht van Goirle, foto ca. 1900.

113

De vrouw draagt een muts met daarover een grote poffer, waarin kleine groene en bruine veertjes zitten tussen de ecrukleurige bloemen met hartjes van een glazen kraal.

114

Collectie: Regionaal Archief Tilburg Plaats: Goirle Datering:

1895

Zij draagt een muts met de kleine poffer, die toen algemeen gedragen werd.

Deze kleine poffer bestond alleen uit kunstbloemen.

De linten vielen niet op de rugzijde, maar zijwaarts over de muts.

Om haar hals draagt zij een zijden halsdoek, de cache-nez, in het Goirlese dialect uitgesproken als het 'cazineke'.

115

Fotonummer: 054664 Collectie:Regionaal Archief Tilburg Plaats: Hilvarenbeek Datering: 1912 Johanna Damen geboren Hilvarenbeek 1885, overleed aldaar 1962.

Zij trouwde met landbouwer Piet Elings en was een dochter van Jan Damen en Adriana van Oort.

Zoals alle leden van het Beekse geslacht Damen stamt zij af van Wouter Back, leenman van het huis Ter Loo te Goirle.

Zij draagt de Brabantse muts met poffer.

116

KAARTEN GOIRLE

( RA Tilburg )

117

De Prinsenhoeve te Goirle RA Tilburg

In het begin van de 20e eeuw werd deze boerderij nog Prinsenhoeve genoemd, naar de bewoonster Maria Prinsen, weduwe van Adriaan Schellekens.

De boerderij wordt al genoemd in de 17e eeuw als eigendom van de familie Brouwers. In 1796 werd de hoeve eigendom van landbouwer/herbergier/armmeester Peter Damen, schoonvader van de burgemeester Wouter Van Gorp (april 1807) In 1833 wordt Wouter burgemeester en blijft dit tot aan zijn dood in 1871.

Daarnaast is kam- en netmaker,gemeentesecretaris en ambtenaar van de Burgerlijke Stand.

Hij was getrouwd met Adriana Damen.

Foto uit 1870

118

Het “Huis ter Loe” op Abcoven

Jan Van Gils , een vaste medewerker van het Archief Tilburg vermeldt in zijn boek “De geschiedenis van Hilvarenbeek” dat alle leden van het Beekse geslacht Damen afstammen van Wouter Back, leenman van het Huis Ter Loo te Goirle.

Daarom heb ik een hoofdstuk gewijd aan dit leengoed waar onze roots zouden liggen, ten dele althans.

Het Nieuwsblad van het Zuiden - zaterdag 10 juli 1971

In de nacht van 22 op 23 april 1944 is daar plotseling te Goirle de catastrofe. Een vliegtuig komt pardoes terecht op de Abcoven en wel uitgerekend op het historische Huis ter Loo. Het huis brandt direct als een fakkel en gaat totaal in vlammen op.

Huis ter Loo was reeds vroeger als iets bijzonders onderkend. L.G. de Wijs heeft er in 1934 aandacht aan gewijd en H.W. Janson heeft dat in zijn "Bijdrage tot de geschiedenis van Goirle" nog eens overgedaan.

Goirle Abcovense dijk

Het Leengoed “Huis ter Loo”

1940

Aangenomen wordt, dat de wijk Abcoven tot de oudste gedeelten van Goirle behoort. Reeds in de Middeleeuwen duikt er in oude Leenboeken een Huys ter Loe op. Het is een jachthuis van de hertog van Brabant en ligt aan de Abcovense Dijk op de linkeroever van de rivier de Ley. In 1312 houdt het echter op jachthuis te zijn en wordt dan in komende jaren als een "vol leengoed" uitgegeven.

119

Tot het "goed" behoorden ook gronden, waardoor het in totaal een oppervlakte had van 18 bunder (ha). Daaronder vielen ook enige elders in Goirle gelegen percelen, die aan de leenhouders van Ter Loe of Ter Loo cijnsplichtig waren.

In een beschrijving in het Leenboek van het goed d.d. 1355 wordt die jaarcijns vermeld als bestaande uit "4½ stuyvers en 6 hoenderen" op goederen, welke diverse personen toebehoorden.

Hoewel 1312 het oudste met documenten gestaafde jaartal uitmaakt, volgt uit bovenstaande dat het goed reeds vóór dat jaar moet bestaan hebben.

Hoelang? Op die vraag blijft de geschiedenis tot heden het antwoord schuldig.

Met de naam "Loe" of "Loo" hebben de etymologen weinig moeite. Het woordje, dat men zelfstandig en in samenstellingen tegen komt (ook wel als "le"), duidt op bos met laag geboomte, waarin open stukken weidegrond liggen.

Daaraan zal de Abcoven destijds wel beantwoord hebben. De laatste bossen zoals "het Hoog Bos" zijn pas in onze eeuw uitgeroeid,.

Over de zonderling aandoende naam Abcoven is méér gespeculeerd. Zonder uitspraak er over te doen lanceert Janson de gedachte aan "Abtshoven" waarvoor hij geen andere grond heeft dan een overlevering volgens welke alhier een klooster of abdij zou gestaan hebben.

Hij heeft de namen Abcoven en Abbichoven aangetroffen en meent, dat we eertijds hier te maken hebben gehad met een hoeve van Abbingen ofwel een afstammeling van een Abbe

120

Het huis ter Loo werd in 1312 als leengoed uitgegeven. De eerste leenhouder is Wouter Back, Willem Tymmermanssoon, en het goed wordt dan Ten Loe genoemd. Het gaat om een hof met huizen, schuren, stallen, gronden, winnende landen, beemden en weiden, samen negen bunder. Het ligt aan de ene kant aan de Abcovense Dijk en aan de andere tegen het bezit van de kinderen Willem Bacx.

De oorspronkelijke tekst van het Leenboek van 1355 vermeldt dan nog een hele serie bijbehorende percelen met hun oppervlakte in lopensaten (lupsen) en hun begrenzingen De totale omvang van Ter Loo bedraagt uiteindelijk 18 bunder volgens de omschrijving van 1355.

Wouter Back werd opgevolgd door zijn zoon Gheert.

Toen die in 1457 stierf, ging het leen over op zijn zoon Matheus Back. Op 5 jan. 1465 kwam het door koop in handen van Jan Roelofs Lambrechtszoon en bij diens dood, op 28 feb. 1503, van zijn zoon Gheert Roelofs. Toen deze stierf was de beurt op 28 april 1524 aan zijn dochter Lysbeth, die getrouwd was geweest met Hendrick Kemp. Op 4 oktober 1564 treedt Elizabeth op, de dochter van wijlen Hendrick Kemp en Lysbeth Roelofs. Al deze namen vindt men in de Leenboeken (Raad van Brabnt 1111 folio CCXX ) De inwoners van Goirle zullen zich wel afvragen waar nu de namen van Hooghuis en Laaghuis blijven, die zij toch op de Abcoven bij 't Loo gekend hebben.

Deze duiken pas op in 1741 als het goed in twee gedeelten wordt gesplitst. Er stonden hier namelijk twee hoofdgebouwen. Het ene lag met het front naar de Ley gekeerd. Dit was het oudste.

Het droeg jaarankers van 1368 en het zou muren van 60 cm dik hebben bezeten. Dit pand kreeg de naam van Hooghuis, waarschijnlijk niet alleen omdat het hoger was dan het belendende gebouw maar ook omdat hieraan de jaarlijkse "cijns" op elders in Goirle gelegen gronden verbonden bleef.

Een eind terugwijkend stond, haaks tegen de hoeve het Hooghuis aan, een boerderij, die de naam Laaghuis kreeg. De naam Huis ter Loo bleef verbonden aan het Hooghuis, dat zich -zoals we nog zullen zien steeds van de boerderij onderscheiden heeft als iets aparts.

Hooghuis We zetten hier diverse eigenaars op een rijtje. Voor het Hooghuis vinden we de volgende: 1755 Christiaan Jan Pessers, 1759 Dominicus Pessers, 1760 Adriaan Jan Pessers.

Deze Adriaan woonde er in 1802 nog. Het Leenboek, dat tot 1790 doorloopt, maakt verder geen melding van het Huis ter Loo. In 1875 koopt notaris Daamen ook het Hooghuis. Nu waren zowel het Laaghuis als het Hooghuis eigendom van de notaris. Bij diens dood 15 jan. 1892 kwamen beide hoeven aan zijn zoons Vincent en Franรงois.

Laaghuis Laten we nu eens naar het Laaghuis gaan kijken. In 1741 komt dit aan Gerrit Middegaels, sterfman Antony, in 1749 wordt leenman Jan Jansse Cauwenberg eigenaar door aankoop.

121

In 1773 volgt Martinus Jan van Iersel. Tot 1869 zijn geen verdere bewoners van het Laaghuis bekend. In dat jaar koopt Cornelis Soffers de boerderij. Wegens bouwvalligheid laat hij ze afbreken om ze weer in de oude trant op te bouwen. Dit "nieuwe" Laaghuis verhuurt hij aan Thomas van den Borne. In 1879 neemt er tijdelijk zijn intrek. die er thans nog staat. In 1880 koopt notaris Daamen het Laaghuis voor f 2500,-.

Ondergang Uit bovenstaande blijkt, dat Ter Loo onder notaris Daamen in hetzelfde jaar (1880) vereend was.

Na het overlijden van diens zoon François te Tilburg op 20 juli 1939 (80 jaar oud) werd het goed publiek verkocht. Nieuwe eigenaar werd Jan Moonen uit Goirle. Toen hij zelf ook op Ter Loo ging wonen, brandden de gebouwen in de nacht volgend op die van zijn intrek totaal af ten gevolge van een neerstortend vliegtuig op 22 april 1944.

De Daamens hebben altijd veel plezier in hun bezit gehad, dat zij gebruikten als een "pied à terre", een verblijfplaats bij hun jacht in de omgeving. Twee kamers van het Hooghuis, dat voor de rest verhuurd was, hadden zij voor zichzelf gereserveerd. De abnormaal dikke muren droegen een door zware eikenbalken geschraagde lage zoldering. De gehele hoeve was gedekt met een strooien dak.

Een aparte sfeer werd mede opgeroepen door de uitzonderlijke vensterruiten achter ijzeren tralies.

Opmerking : ik heb geen link gevonden tussen deze notaris en onze stamlijn.

Abcovensedijk : in de richting Abcovense weg. (foto uit 1971) Links de oude Kempische hoeve Abcovensedijk 2.

In de 17e eeuw was deze hoeve bekend als de “Claes Peetersstede” en behoorde bij Hooghuis en het Laaghuis dat hier tegenover stond .

122

De Leeuwenhoeve te Goirle 1910

De Leeuwenhoeve aan de Abcovenseweg Voorheen een leengoed, dat in de 17e eeuw omschreven wordt als "een huijs metten boomgaert, weijden ende landen allen aenden anderen liggende onder de parochie van Goirle".

De familie Soffaerts verhief het leengoed op 8 oktober 1672.

Daarna kwam het in het bezit van de families Alewijns, Moonen, Bacx en de Tilburgse notaris Bles.

Na de openbare verkoping door de schuldeisers van Bles in het begin van de negentiende eeuw, werd de hoeve eigendom van de Antwerpse grootgrondbezitter en voornaamste schuldeiser ridder Bosschaert de Bouwel.

De boerderij kreeg in de negentiende eeuw achtereenvolgens de benamingen "hoeve Abcoven, Goirlesche Hoeve en Leeuwenhoeve".

Foto 046218 Regionaal Archief Tilburg

123

Bijlage 3

HILVARENBEEK

Hilvarenbeek ontstond als het centrum van een groot aantal agrarische gehuchten in de omgeving.

Het had door de aanwezigheid van een aan de kerk verbonden kapittel al in de 12de eeuw een prominente rol in de kerkelijke structuur van Brabant. De kapittelschool leidde goede mensen op van wie er velen doorstroomden naar een academische opleiding, vooral in Leuven.

Daarnaast lag het op een gunstig kruispunt van wegen, met name die van Keulen naar Antwerpen en van Turnhout naar 's-Hertogenbosch. De commerciĂŤle bedrijvigheid die daarvan het gevolg was leidde tot het ontstaan van twee markten.

Het meest oostelijke, de Varkensmarkt, heeft een driehoekige vorm en werd oorspronkelijk ingesloten door de daar samenstromende riviertjes De Wouwer en De Hilver. Het grote plein ten westen van de kerk werd eenvoudigweg de Markt genoemd. Pas veel later heeft het de naam Vrijthof gekregen.

Aan de markt vestigden zich ambachtslieden, chirurgijns, advocaten en notarisssen.

Hun aanwezigheid vergrootte de betekenis van Hilvarenbeek als regionaal centrum. Recht spreken deed men onder een grote lindeboom op de Markt (de 'geboden' linde). Wanneer die boom oud begon te worden, werd een nieuwe linde aangeplant om diens rol over te nemen voordat hij bezweek. Naar de rechtspraak verwijzen ook enkele rechtstekens die zijn ingemetseld in de noordelijke muur van de toren.

Luchtfoto met St Petruskerk , tussen Vrijthof (rechts) en Varkensmarkt (links)

124

Bestuurlijk vormde het gebied vanaf de 14e eeuw de Heerlijkheid Hilvarenbeek, waartoe ook Diessen, Westelbeers en Riel behoorden. De bestuurlijke macht berustte voor de ene helft bij de Hertog van Brabant en voor de andere helft bij de prins-bisschop van Luik.

Zij bepaalden gezamenlijk de rechten in de Heerlijkheid, bv. op het gebied van rechtspraak, jacht en visserij. De Heerlijkheid had een schepenbank, waar criminelen terecht moesten staan en waar burgelijke geschillen werden behandeld. De rechters hielden zitting in een vierschaar onder de lindeboom op het Vrijthof, die er ruim driehonderd jaar later nog altijd staat.

Economisch ontwikkelde Hilvarenbeek zich in die periode voorspoedig., leerlooierijen, ruim dertig bierbrouwerijen en later de schoenindustrie brachten een zekere welvaart waardoor de vlek ook toen zijn bovenlokale betekenis behield.

Er ontstond zelfs een transportsector, omdat Hilvarenbeek op de baan Keulen-Antwerpen kwam te liggen.

Met het eind van de Tachtigjarige Oorlog, kwam er ook een abrupt einde aan de bloeiperiode van Hilvarenbeek. Landbouw is dan, net als in Diessen, de belangrijkste bron van een hard bestaan. Op kleine akkertjes, die vandaag de dag hier en daar nog zichtbaar zijn, ploeterden de boeren voor hun boterham. De dorpsbewoners kregen te maken met rampspoed en geweld, het was een periode van neergang.

Het jaar 1810 betekende bestuurlijk een ommekeer. Op gezag van de Franse bezetter kwam er een nieuwe bestuursstructuur. De Heerlijkheid verdween, Diessen en Hilvarenbeek werden zelfstandige gemeenten. Maar verder ging het leven gezapig zijn gangetje. Diessen telde rond 1810 ongeveer 800 zielen, een eeuw later niet veel meer, voor Hilvarenbeek gold hetzelfde, de bevolkingsomvang schommelde al die tijd rond de 2300 zielen

De Gelderstraat in de richting van de Vrijthof omstreeks 1910. Naar rechts de Diessenseweg. Links logement 'De Valk' op de hoek Papenstraat, dat in 1907 ook 'tramstation' werd . CafĂŠ De Valk werd uitgebaat door de familie Damen.

Bij de overgang van 19e naar de 20e eeuw kwamen de lokale samenlevingen in een stroomversnelling. Door het gebruik van kunstmest stegen de rendementen van de boerenbedrijven, grote heidegebieden werden ontgonnen.

Er kwamen landgoederen zoals Gorp en Rovert, Annanina's Rust en De Utrecht.

125

In de dorpen kwamen kleine ambachtelijke bedrijfjes (Diessen) en sigarenfabriekjes, schoenfabriekjes en leerlooijen (Hilvarenbeek) waar honderden mensen emplooi vonden.

De katholieke kerk drukte een steeds nadrukkelijker stempel op de gemeenschappen van Hilvarenbeek en Diessen, de kerkdorpen kregen hun eigen parochies.

Al snel na de Tweede Wereldoorlog brak in Hilvarenbeek en, in mindere mate in Diessen, een nieuwe tijd aan. Traditonele werkgelegenheid verdween in hoog tempo, met name in de landbouw.

Hilvarenbeek ontwikkelde zich tot een forensendorp en de komst van 'allochtonen', d.w.z. nietBrabanders, veroorzaakte een ware cultuurshock. Diessen behield langer zijn oorspronkelijk, agrarische karakter, maar kreeg vanaf de jaren zeventig een toestroom van 'import'. Bestuurlijk werden Hilvarenbeek en Diessen op 1 januari 1997 in elkaars armen gedreven; samenvoeging was onafwendbaar.

De St. Petruskerk met zijn 75 m hoge toren en de Vrijthof, het uniek marktveld, een beschermd dorpsgezicht.

126

Hierbij een kaart van Hilvarenbeek en omgeving uit 1967

127

Kerkelijk Leven in en rond Hilvarenbeek De kerk van Hilvarenbeek werd , volgens bepaalde bronnen gesticht in de tiende eeuw.

Door uitbreiding en ombouw tellen we in de 16e eeuw tot achttien altaren.

Hilvarenbeek werd door de aanwezigheid van kapittel en scholen een geestelijk en cultureel centrum. Vooral de vijftiende eeuw is de tijd van grote bloei geweest, gezien de bouw van de kerktoren rond 1450. In diezelfde tijd stichtte kannunik Back de cantorij, een instituut dat zich met zangonderwijs bezighield, en fundeerde Jan van Spreuwel, rentmeester van de kapittelgoederen, bij testament het gasthuis voor arme mannen.

Een eeuw later zou de Tachtigjarige Oorlog een einde maken aan deze bloei. Tijdens het Twaalfjarig Bestand (1609-1621) zien we een korte opleving, nadat de oude torenspits in 1615 door de bliksem getroffen was, werd in de jaren 1618/1621 een nieuwe torenspits gebouwd.

Kort hierna, in 1629, viel 's-Hertogenbosch in Staatse handen en spoedig zou er een einde komen aan de openbare geloofsbelijding door de katholieken in de Meierij.

Als in 1631 het bevel komt om de kerken in de Meierij te sluiten, wordt in het gehucht Rovert, onder Poppel op Spaans gebied, een kapel ingericht, die enkele jaren dienst zal doen voor de katholieke gelovigen uit het Staatse Hilvarenbeek en omgeving. De grenskerk, met veel inboedel uit de kerk van Hilvarenbeek en in 1652 nog vergroot, verviel later tot ru誰ne en verdween uiteindelijk. (Rovert ligt West van Hilvarenbeek op Op 2 december 1636 verscheen een resolutie van de Raad van State die inhield dat de katholieke godsdienst niet meer mocht worden uitgeoefend.

In juni 1642 werd de eredienst in Hilvarenbeek geheel opgegeven; de kerk kwam in handen van de gereformeerden, en vier Beekse kanunniken kregen toestemming van de Poppelse schepenen om aldaar bij Rovert een grenskerk in te richten.

128

Deze kerk werd in 1643 in gebruik genomen en vanuit Weelde bediend door de uitgeweken Hilvarenbeekse pastoor Gisbertus van Grinsven.

Na de Vrede van Munster in 1648 werd Brabant generaliteitsland en kregen de gereformeerden het voor het zeggen. Zij namen plaats in de Schepenbanken en vervingen de katholieke kerk- en armenmeesters. De protestant Hendrik Pannekoeck werd secretaris van de schepenbank en ook het rentmeesterschap van het mannengasthuis kwam in hun handen.

Kort na de komst van de eerste Beekse dominee, Coetsius in 1648, werd de eerste gereformeerde schoolmeester aangesteld.

Rond 1700 had de dominee, Benjamin Tielius, zijn intrek genomen in het deeckenhuijs, dat door brandstichting in 1708 geheel in as werd gelegd. Hierbij gingen “verscheijde curieuse portretten en een grote bibliotheek verloren, ten deele geërft en ten deele in veele jaeren bijeen vergaert”.

Ook de doop- en trouwregisters van de Nederduits-Gereformeerde gemeente gingen in vlammen op.

Het gehucht Nieuwkerk bij Poppel in het Spaanse deel van Brabant, dankt zijn ontstaan aan

een

grenskerk die in 1652 werd gebouwd ten behoeve van de parochie van Goirle.

In1650 bouwden de katholieken van Tilburg even over de grens in Steenvoort, onder Poppel, een grenskerk. Bouwer van deze grenskerk was pastoor Augustinus van Dijck, Norbertijn van de abdij van Tongerloo. De kerk werd op Allerheiligen 1650 in gebruik genomen. De diensten op Steenvoort werden gestaakt in 1668.

Daarna hielden de Tilburgse katholieken hun godsdienstoefeningen in de bijgebouwen van het kasteel van Tilburg. Weer later werd de bouw van zogenaamde schuurkerken toegestaan.

De kerk op Steenvoort werd in 1715 afgebroken door Gijsbertus Steenbergensis, graaf van Hogendorp. De gelovigen van het Heike kregen zo een van buiten onherkenbare kerk in 1691, die van het noorden, op het Goirke, in 1715. In 1718 kwam er bij deze schuurkerk een pastorie. In 1724 stortte deze schuurkerk in en van de Staten-Generaal kreeg men toestemming om een nieuwe schuurkerk te bouwen.

Vanaf 1771 woonden de pastoors weer in Hilvarenbeek en werd aldaar aan de publieke weg op den dries van mr. Gijsbert van den Nieuwenhuijsen, aan de Koestraat . een schuurkerk in gebruik genomen, “weesende van eenen lichte timmer met leeme ende slechte steenen wande doorgaens voorsien”.

Na het herstel van de kerkelijke hiërarchie in 1853, werd Hilvarenbeek weer de hoofdplaats van een dekenaat. Na de afscheiding van Tilburg en Goirle in 1865, werd de naam veranderd in dekenaat Oirschot.

Weldra zouden ook de parochiegrenzen herhaalde malen verlegd worden .

129

Ter informatie : de protestantse gemeenschap telde in Hilvarenbeek in 1870 66 leden, enige decennia later zou het aantal leden flink stijgen, omdat de boerderij op landgoed De Utrecht voornamelijk door protestanten betrokken werden.

De grens tussen de Spaanse Nederlanden (katholiek) en Staats Brabant (protestants) ter hoogte van de noorder kempen viel samen ongeveer met de huidige grens en zo bvb Poppel en Weelde in zuidelijk Brabant lagen.

Dit verklaart ook waarom katholieke Bekenaars gedoopt en getrouwd werden in Poppel.

Sommigen verhuisden , deels uit religieuze motieven zoals ook sommige leden van familie Daemen.

!

130

!

! !

I! De Rovert op 4 km west van Hilvarenbeek

de

Fotos HILVARENBEEK Gelderstraat

Groeten uit Hilvarenbeek Het Vrijtho

131

Zicht met Sint Pieterskerk

Gelderstraat, links het tramstation bij cafĂŠ de Valk van de familie Damen op de hoek van de Papenstraat. Rechts de voormalige oliemolen van de familie Van Laarhoven (foto 1920)

132

EEN LEERLOOIER HERBERGIER IN HILVARENBEEK Petrus Franciscus (Frans ) DAMEN geboren in Hilvarenbeek op 16 dec 1857 als zoon van de herbergier leerlooier Peer Damen en Clasina Maria Van Cuijk , die na de dood van haar man het bedrijf verder zette.

Het ouderlijk huis was de herberg DE VALK naast de kerk , later het Café Heezemans.

Frans trouwt op 8 juli 1889 in Diessen met Joanna Maria Verhoeven en gaat dan in hetzelfde jaar verhuizen naar een herberg van zijn oom

Leonardus en zijn

tante Petronella Damen in de Gelderstraat op de hoek van de Papenstraat.

De naam DE VALK verhuist mee.

Hier zal ook de tram een halte hebben, de herberg deed dus dienst als een station.

Frans was lid van de Gilde St Joris, “opzichter der emmers” bij de brandweer en voorzitter van de Harmonie Concordia.

Hij overleed plots bij een ongeval met een open sjees op de Esbeekse weg in Hilvarenbeek op15 november 1921.

Zijn vader Peer heeft voor zijn huwelijk , misschien een gevolg van zijn beroep als leerlooier , heel wat rondgezworven.

Hij vertrekt uit Hilvarenbeek en komt toe in Tilburg op 22 april 1833 (Kerk 1218) en is dan schoenmaker.

Van Tilburg gaat het naar Alphen en Riel op 1 mei 1835 (Veld 3) , maar een jaar later keert hij terug naar Tilburg op 22 februari (Westheilant 112 bij de familie Akkermans).

Uiteindelijk zal hij toch de herberg van zijn ouders verder zetten en in 1824 in Oirschot trouwen met Clasina Maria Van Cuijk.

133

Ik heb me de vraag gesteld waarom de derde man , Reynaerts zijn job als kantonnier opgaf om dan met zijn vrouw , Maria Leysen een schoenfabriek te beginnen.

Vanuit Hilvarenbeek, altijd al een centrum van leerlooierijen en bottenmakers ,kwam de familie Arnoldus Damen en Marie Anna Heeren aan in 1836.

Vermits zij familie waren van onze tak Daemen zijn daar zeker contacten geweest en Arnold (gevlucht uit Hilvarenbeek wegens schulden) heeft onze over-grootouders kunnen overhalen een schoenfabriek te starten.

Dit getuigt van enige overtuigingskracht en voldoende fantasie om in die tijd een dergelijk avontuur te beginnen.

Maar het lukte en de firma Daemen was in gans de Antwerpse Kempen bekend.

Zij bezochten hun klanten ten huize, namen de maat en brachten de schoenen ook ter plekke of ze werden met de stoomtrein verzonden.

Verder stonden zij ook op meerdere markten, verkochten schoenen en aanvaarden herstellingen.

Personeel van schoenfabriek Judocus Timmermans Hilvarenbeek (foto1906).

Mijn veronderstelling getuigt ook van een zekere fantasie, maar het zou toch kunnen kloppenâ&#x20AC;Śâ&#x20AC;Ś

134

Bijlage 4 Het leenstelsel Het leenstelsel is ontstaan in de periode van de zesde tot de negende eeuw.

Er was toen geen krachtig centraal gezag dat bescherming bood. Dit bracht veel vrije mensen ertoe bescherming te zoeken bij iemand die wel in staat was deze te bieden.

Anderzijds hadden machtige personen vaak de behoefte aan lieden die voor hen wilden vechten of landarbeid of andere diensten wilden verrichten.

De volgeling van de machtige heer werd vazal genoemd.

Iemand kon vazal worden als hij daartoe verzocht was door de heer . De vazal legde daartoe zijn hand in die van de heer en sprak zijn bereidwilligheid uit.

Dit wordt 'manschap' genoemd.

De heer omstrengelde de handen.

Daarna volgde de leenkus.

Tenslotte zwoer de leenman trouw, ook wel hulde genoemd.

De vazal of leenman moest allerlei diensten verrichten voor zijn heer.

De belangrijkste was de krijgsdienst, het vechten zelf en het leveren van een paard en/of wapenuitrusting (een zogenaamd heergewaad).

Deze dienst kon later afgekocht worden door geld te betalen. Verder moest de leenman zijn heer met raad en daad bijstaan.

De heer moest op zijn beurt de vazal beschermen en hem onderhoud verschaffen. Als tegenprestatie voor hun diensten kregen de vazallen een weldaad, een beneficium. Deze weldaad bestond noodzakelijk uit onroerend goed .

Met de vruchten uit het onroerend goed kon de vazal dan ook voorzien in zijn onderhoud waarmee ook de heer aan zijn verplichting had voldaan.

Behalve onroerend goed kon de heer zijn vazal ook belenen met allerlei soorten (overheids)rechten, zoals het recht om: belasting te heffen, recht te spreken, te jagen, te vissen en de tiende te heffen.

De leenman werd in het bezit van zijn goed gesteld door het overgeven van een symbool, de investuur.

Van de overgave van het goed werd meestal een akte opgemaakt, de zogenaamde verleibrief of leenakte.

In deze akte stond vermeld dat hulde en manschap was gedaan en waaruit het leengoed of recht nu precies bestond. De omschrijving van het goed word denombrement genoemd. Onder op de bladzijde werd het leengoed omschreven met daarboven de opvolgende leenmannen. De vazal (leenman) had de goederen enkel te leen, hij had als het ware de economische eigendom van het goed, en de heer had de oppereigendom.

De vazal had een positie die te vergelijken is met die van de vruchtgebruiker, de heer die van de blooteigenaar.

135

In de loop van de tijd werd de positie van de heer zwakker terwijl de vazallen steeds meer macht kregen. De band tussen de heer en de leenman werd steeds zakelijker van aard. De heer kon voor oorlogvoering ook een beroep doen op huurlingen in plaats van zijn vazallen.

Aanvankelijk kon een leen niet worden overgedragen. Vanaf de tiende eeuw werd het mogelijk een leen over te dragen. Als er door koop, schenking of vererving een nieuwe leenman aantrad moest het leengoed verheven worden. Bij de verheffing ging de nieuwe leenman een band aan met de heer. Zijn naam werd dan toegevoegd aan de lijst van leenmannen van het leengoed..

Hierna volgen een korte uitleg over de leenboeken en enkele uittreksels waaruit blijkt dat de familie Tymmermans – Bac inderdaad het leengoed “ten Loe” verworven hadden.

HET STOOTBOEK anno 1355 HERTOGELIJK LEENREGISTER 2 De oudste bewaard gebleven leenregisters, het Casselboek en het Latijnsboek, zijn vervolgd door het Stootboek, samengesteld ca 1350 door griffier Jan Stoot Het z.g. Latijnsboek is een copie uit de tweede helft van de 14-de eeuw van het oudste bewaard gebleven Brabantse leenregister, de 'oude boke', het z.g.

Casselboek, dat aanvangt in 1312 en doorloopt tot ca 1352. Het Casselboek berust te Brussel in het fonds van de Rekenkamer Het Latijnsboek is zoals de naam aangeeft grotendeels geschreven in het latijn.

Een tekstuitgave is verzorgd door L. Galesloot, Le livre des feudataires de Jean III, duc de Brabant (Brussel 1865). Een afschrift vanuit het Latijnsboek van leengoederen uit Noord-Brabant berust in te 's-Hertogenbosch in het Rijksarchief in de collectie Cuypers van Velthoven 3289 (oud nr. 396) LEENHOF VAN BRABANT REGISTERS BAC Deel I Folio & verso 1.Arnoldus Berthout (Bac), apud Inthout ultra Venne in Westilborch XV libras annuatim. [Later] Johannes, filius suus, [tenet of retro] (f.1v, p.3, nr 4).

Folio 15 recto 18. Johannes Bac, quartam parte cujusdam decime de Goerp valentas annuatim.

[Latere hand] I modium siliginis mensure de Busco, que fuit Henrici de Goerp.

[Nog later] Bertholdus Bac bene sciet veritatem inde. (f.50v, p.123).

Item idem.

Folio 15 recto 18. Johannes Bac, quartam parte cujusdam decime de Goerp valentas annuatim.

[Latere hand] I modium siliginis mensure de Busco, que fuit Henrici de Goerp.

[Nog later] Bertholdus Bac bene sciet veritatem inde. (f.50v, p.123).

Item idem.

57. Mathias filius Ghieselberti Bacs, de bonis quibusdam sitis apud Berkel. Que quidam bona acquisivit erga Walterum filium quondam Jacobi de Ghisen (f.82v, p.204, nr 256).

Tymmermans Deel II Folio 52 recto 41. [...ne] Willem Temmermans [sone] tgoed gheheiten ten Loe met sinen toebehoerten gheleghen te Goirle dat werd is -- lb groete syaers.

136

... tenet mansum dictum Ten Loe situm apud Goerle cum suis attinentiis valoris annuatim libre grosse (f.122v, p.298). folio 52 verso 45. [Ghielis Wouters zoene van Goyrle twe hoeven ende lant ende beemde gheleghen in Udenhoud die hi vercreghen heeft jegens Jan van Sonne Vij daghe in merte int jaer van LXij {Tevoren zie 44}.

Hierbij een kaart van Goirle en omgeving uit 1967

137

Bijlage 5

Het DossierWitse Daemen Hugo Kapellensteenweg 79/204 2920 Kalmthout 03 6664412 Geachte Heer Damen, Zonder een vaste belofte te doen, genealogie is geen exacte wetenschap, heb ik misschien de hoop gewekt dat u van mij een reeks voorouders zou ontvangen.

Wat aanvankelijk moeilijk bleek viel uiteindelijk nog mee omdat â&#x20AC;&#x2DC;t Stad langzamerhand de achterstand met Nederland inloopt en meer en meer data on line ter beschikking stelt.

Vertrekkend vanuit Antwerpen kwam ik in Zandvliet terecht en belangrijker nog bij ene heer Ludo Aerts die een flinke steun betekende.

Zandvliet heeft zijn data vanaf de 16e eeuw op computer en de link van Antwerpen over Zandvliet naar Nederland werd vlug gemaakt.

Het is in Noord Brabant dat mijn roots liggen, meer in het bijzonder in de streek rond Hilvarenbeek , Loon op Zand en Goirle.

Ik heb dus nieuws voor u, goed en slecht.

Het goede is dat er een link bestaat tussen onze stambomen en ik dus heel wat opzoekwerk uitspaarde.

Minder goed is natuurlijk hoe u eventueel aankijkt tegen een gemeenschappelijke stamdrager met mij.

Slecht is het uiteraard dat wij dus afstammen van Nederlanders.

Gelukkig zijn het eerder Brabanders, naar verluidt een guitig en bourgondisch volkje (de eerste Damen kwam van Hilvarenbeek via Poppel rond 1795).

De naam Damen wisselt wel eens van schrijfwijze , Daamen, Daemen, Damen.

Afkomstig van de voornaam Adam, roepnaam Daem.

Het is een veel voorkomende naam, ook in Limburg zijn er heel wat te vinden (maar zonder enig verband denk ik).

Uit bijgevoegde tabellen blijkt dat bij de zevende generatie met het nummer 64 (u bent de eerste generatie met het nummmer 1) uw oudgrootvader Joannes Paulus Daemen een zuster Catherina heeft die huwt met Aegidius Daemen, mijn oudgrootvader en nummer 64.

Bij het vervolgen in beide richtingen komen we terug samen bij de nrs 2048 Uw stamgrootvader Paulus Petrus Damen is een broer van mijn 2048 Jan Petrus Daemen den ouden , beide zonen van Petrus Daem Bacx.

Deze naamwisseling komt meer voor en is ook bevestigd door documenten en een expert ter zake , Leo Adriaenssen uit Amsterdam.

138

Hierover later meer.

Het geslacht Bacx in Brabant is wijd verspreid en heeft naast boerenlui en gewone arbeiders ook belangrijke personages voortgebracht.

Ook en vooral in kerkelijke functies.

Ik citeer hier een mail van voornoemde Leo Adriaenssen, in genealogische kringen zeer gewaardeerd en expert voor zijn geboortestreek.

Men zou ook kunnen afleiden dat wij ook familie zijn, maar belangrijker is zijn belofte om meer info te bezorgen.

Geachte heer Daemen, Mijn dossier-Damen/Bacx heb ik nog niet teruggevonden, maar wel enkele velletjes met aantekeningen. Daaruit blijkt dat wij afstammen van Peter Daem Bacx en Cathalijn Willem Bruers, die acht kinderen hadden, onder wie Jan (vader van onder meer Lenaert) en, inderdaad, Pauwels. Peter was een zoon van Adam Vreys Wilm Bacx, die een zoon was van Laureys Willem Back, welke laatste dan zou stammen uit de van oorsprong Goirlese familie Back Timmerman.

Als mijn operatie en verbouwing achter de rug zijn, zal ongetwijfeld het dossier opduiken en hoort u meer.

Met vriendelijke groet, Leo Adriaenssen Ik heb hem nog ontmoet bij de uitreiking van zijn Liber Amicorum in het Regionaal Archief van Tilburg waar hij mij verzekerde dat hij mij niet vergeten was.

Een maand later is hij overleden.

Zijn omvangrijk archief wordt nu onder handen genomen , maar daar hoop ik niet op een vlug resultaat.

Dank zij hem voeg ik dus twee generaties toe aan mijn (onze) stamreeks en daarmee zal de klassieke kous wel af zijn.

4096 = stambetovergrootouders 8192 = stamoudouders 16384= stamoudgrootouders Sorry voor dit lange epistel, mijn opzoekingen gaan verder en indien u interesse heeft hou ik u op de hoogte.

Met hartelijke groet hugo daemen Gelukkige opa van Barbra.

139

De Start De eerste vijf generaties vanaf Hubert DAMEN Hubert en Barbra

16

8

4

2

1

140

Cornelis Daemen ° LoZ 21-09-1800 † Steenbergen 10-06-1856 rondlopend koopman Woont te Steenbergen en Santvliet

Antonius Leopoldus Damen ° 29-11-1831 Loon op Zand † 10-2-1918 Berendrecht handwerker,tapper,winkelier, herbergier,rondlopend handelaar woonde te Steenbergen, en later Zandvliet

Hoeymakers Hendrina ° Loon o Z 25-01-1807 † 10-07-1897 Steenbergen woonde in Steenbergen † Zandvliet 16-09-1894

x 30-08-1863 Zandvliet huw akte 24/1863

Augustus Leopoldus DAMEN x bakkersgast,bakker 08 mei 1900 ° 22 feb 1875 Santvliet Antwerpen † na 1996 (get 16.303 afkondiging 15 april akte 768 Wiegstraat 42 Sr 3 bakkersgast, bakker Oude steenwg 38 get Joseph Damen 30 j broer get Petrus Damen 34 j broer Gaston Benedictus DAMEN ° 22 jul 1905 Antwerpen 7 u 's middags † 15 dec 1983 Antwerpen Hubert Melanie Pierre DAMEN ° 23 maart 1946 Antwerpen

x

x

Van de Vyver Isabella ° 09-05-1835 Zandvliet † 16-09-1894 Zandvliet Ruige Heide 6 tapster,handwerkster huishoudster

SYMONS Florentina J. kleermaakster ° 18 mei 1877 Antwerpen dochter van bakker Benedictus Symons en Maria Florentina Van Sanden dokwerker bakker VERBOVEN Julia Carolina ° 20 maart 1907 Antwerpen † 15 feb 2001

Ik wil jullie de volledige stamboom van Hubert Damen besparen, maar vanuit een zekere fierheid wil ik wel de belangrijkste aanknooppunten ofte bewijzen voorleggen.

Daarvoor gaan we terug naar een gemeenschappelijke voorouder Paulus Johannes Daemen . Zijn zoon Johannes Paulus is de start van een zijtak waaruit uiteindelijk Hubert zal voortkomen.

Zijn dochter Catherine die huwt met een Aegidius Daemen zet onze stamboom verder.

128 Paulus Joannes DAEMEN ° Moergestel 26 jan 1690 † 12 okt 1751 x Hbk (29) 14 sep 1716 Maria Michael VAN DE SANDE ° Hbk 10 mar 1693 † Hbk 30 jan 1776 I

129

I 64

Joannes Paulus DAEMEN ° Hbk 07 dec 1719 † Hbk 06 nov 1810 x Hbk 05 jun 1751 Maria Gerrit HESSELMANS ° Hbk aug 1721 † Hbk 05 okt 1766

broer en zuster 65

64

Catherina Pauli Jan DAEMEN ° Hbk 15 jul 1717 † Hbk 11 jan 1800 x Hbk 25/9 apr 1747 Aegidius DAEMEN ° Hbk 3 feb 1707 † Hbk 3 feb 1776 I Stamboom Daemen Hugo I I

De schrijfwijze “Damen” is een speling van het “spellingslot, men schreef vroeger een familienaam dikwijls zoals men hem hoorde uitspreken., de vader die het kind aangaf kon immers veelal niet schrijven.

Blijft de vraag wat nu met onze Aegidius Daemen ?

Ik heb uiteraard van bij start die stamboomlijn opgezocht en stel dan tot mijn blijde verrassing vast dat we opnieuw een aanknooppunt , maar dan veel later of moet ik zeggen vroeger, teruggevonden heb.

141

Kijk even mee :

Petrus Daem BACX ° ~1530 x ~ 1560 Cathalijn Willem BRUERS l I Paulus Peter DAMEN °~ 1560 † ~ 1620 (62 j)

4096

Esbeek bij 't Craenmere 4097 2048

x 1586 Marieken Peter 2049 Dochter van Dochter van Peter Corstiaen ° ~1550 (? 21 okt 1538) °1510 † 1563 † 12 feb 1577 En Aleyt H W Willems (Snellen) Stamboom Hubert Damen

Stamboom Daemen Hugo Jan Peter DAMEN den ouden ° ~1541 † na 26 feb 1613 voor 28 nov 1616 x Maria

Tijdens een TV-uitzending (Café Corsari) waren Kathelijne en Walter Damen te gast en toen bleek dat Hubert Damen hun oom is.

Ook Karen van K3 behoort tot deze bekende tak.

Kathelijne is een uitstekende actrice , terwijl Walter een befaamd advokaat is.

Beiden wonen in het Antwerpse.

Karen is een sympatieke , kempense flapuit.

Ik heb nog geen contact opgenomen, misschien nog een opdracht voor de toekomst.

Even googlen

Katelijne Mortsel 14 april 1960 Katelijne Damen is een Vlaamse theater- en filmactrice. Katelijne Damen trad op in theaterproducties van Malpertuus, de KVS, Fakkel, de Blauwe Maandag Compagnie, Het Zuidelijk Toneel, Compagnie De Koe en de laatste jaren Het Toneelhuis

W alter Wilrijk°1971 1999 oprichting advocatenkantoor in Berchem, sinds 2001 Damen & Op ’t Eynde, met kantoren in Leuven (Damen & De Fré) en Turnhout (Damen & Pepermans) Schrijver Privé •

Getrouwd met advocate Alexia Baetslé

•

Twee kinderen: Alexander en Clarisse

142

Karen 째28 oktober 1974 Karen Franciska Maria Louisa Damen is een Vlaamse zangeres, actrice en presentatrice bekend als de roodharige zangeres van de populaire meidengroep K3.

Samen met Antony Van der Wee, drummer van The Ditch.

Een zoon, Sky Van der Wee

143

Bijlage 6 BIDPRENTJES en andere vondsten Op de markt voor verzamelaars vindt men ook bidprentjes en met wat geluk vindt men dan ook exemplaren van familieleden

144

145

Soms ontdek je ook al eens enkele fotos en wat informatie over een stamboomgenoot

Jan Elings, landbouwer 1878-1965 Echtgenoot van Joanna Damen Deken van de Gilde en Bestuurslid van de Boerenbank

146

Foto uit 1912

Begin van de 20e eeuw werd deze hoeve “de Prinenhoef” genoemd, naar de bewoonster Maria Prinsen , weduwe Schellekens.

De hoeve werd reeds vermeld in de 17de eeuw en was eigendom van in 1976 van landbouwer, herbergier Peter Damen, de schoonvader van de burgemeester van Gorp.

Hoogeindseweg in Goirle Foto uit 1950

Tilburg Trouwlaan De brood- en banketbakker van de gebroeders Panis.

Henricus Panis (° Dongen 1885) vestigde zijn bakkerij hier in 1911. In 1915 trouwt hij Petronella Waltera Damen (° Hilvarenbeek 1890).

Het echtpaar staat in de winkeldeur.

Petronella is de dochter van Adriaan Damen de herbergier, bierbrouwer (zie verder) Foto uit 1915

147

Foto uit 1870 Wouter Adrianus Van Gorp , ° Goirle 1807 â&#x20AC; Goirle 1871 Burgemeester van Goirle van 1833 tot 1871.

Daarnaast was hij bakker, winkelier, herbergier, kam- en netmaker Gemeentesecretaris en ambtenaar van de Burgerlijke Stand.

Huwde Adriana Damen in 1807, zij hadden zes kinderen. (een bezig baasje)

148

EEN LEERLOOIER HERBERGIER IN HILVARENBEEK Petrus Franciscus (Frans ) DAMEN geboren in Hilvarenbeek op 16 dec 1857 als zoon van de herbergier leerlooier Peer Damen en Clasina Maria Van Cuijk , die na de dood van haar man het bedrijf verder zette.

Het ouderlijk huis was de herberg DE VALK naast de kerk , later het Café Heezemans.

Frans trouwt op 8 juli 1889 in Diessen met Joanna Maria Verhoeven en gaat dan in hetzelfde jaar verhuizen naar een herberg van zijn oom Leonardus en zijn tante Petronella Damen in de Gelderstraat op de hoek van de Papenstraat.

De naam DE VALK verhuist mee.

Hier zal ook de tram een halte hebben, de herberg deed dus dienst als een station.

Frans was lid van de Gilde St Joris, “opzichter der emmers” bij de brandweer en voorzitter van de Harmonie Concordia.

Hij overleed plots bij een ongeval met een open sjees op de Esbeekse weg in Hilvarenbeek op 15 november 1921.

Foto Hilvarenbeek en zijn kerkdorpen Zijn vader Peer heeft voor zijn huwelijk , misschien als gevolg van zijn beroep als leerlooier , heel wat rondgezworven.

Hij vertrekt uit Hilvarenbeek en komt toe in Tilburg op 22 april 1833 (Kerk 1218) en is dan schoenmaker.

Van Tilburg gaat het naar Alphen en Riel op 1 mei 1835 (Veld 3) , maar een jaar later keert hij terug naar Tilburg op 22 februari (Westheilant 112 bij de familie Akkermans).

Uiteindelijk zal hij toch de herberg van zijn ouders verder zetten en in 1824 in Oirschot trouwen met Clasina Maria Van Cuijk.

149

Bijlage 7 ZIJTAKKEN Een foto kan heel wat opzoekingen veroorzaken Een flinke boom heeft vele takken en zijtakken. Dit geldt echter ook voor een stamboom.

In dit boek beperkt ik mij tot de stam Daemen en dan nog in een redelijk rechte lijn.

Maar soms ontdekt men een foto of een personage met de zelfde naam en vraagt men zich af : “zou dit familie zijn ? ”.

Een eerste poging ondernam ik vertrekkende van een Nicolaas Daemen (1838-1921) uit Tilburg , handelaar maar ook sprookjesschrijver.

Na heel wat opzoekingen kwam ik uit bij Jan Hendriks Adam Adams (Tilburg °ca 1550) en alle hoop was vervlogen.

Dan maar op zoek naar Joanna Damen (Hilvarenbeek 1885-1960) die met een prachtige foto prijkte in de Geschiedenis van Hilvarenbeek. Hier was het lot mij gunstiger, ik moest echter heel wat takken toevoegen aan ons boompje om uiteindelijk tot de conclusie te komen dat wij gezamenlijke voorouders hadden. Even opletten : De oudovergrootouders van Joanna , nl. Daemen Aegidius (Hbk 1707-1776) en Daemen Catherina Pauli (Hbk 1717-1800) zijn onze oudgrootouders , een verschil van zeven generaties.

Het opzoeken waard toch Een andere foto komt uit het fotoarchief van het Regionaal Archief Tilburg en stelde twee mooie meisjes voor met de wat speciale voornamen : Ko en Thera Damen. De speurtocht kon beginnen.

En ja , met succes.

Maar de afstand werd wat groter.

Hun stamgrootvader Paulus Peter Damen x Marieken Peter Wuestenborghs is de broer van onze stamgrootvader Jan Peter Damen den oude (°ca 1560) x Maria (?)

Ko was postkantoorhoudster in Hilvarenbeek Meer details over deze drie foto-dames vind je hierna.

150

JOHANNA DAMEN Joanna Damen , geboren te Hilvarenbeek en aldaar overleden.Zij was gehuwd met Piet Elings en zoals alle leden van de het Beekse geslacht Damen stamt zij af van Wouter Back, leenman van het huis Ter Loo te Goirle

Deze tekst vond ik in het Rijksarchief van Tilburg en toen ik de foto zag van deze pronte vrouw met de muts met kleine poffer, wou ik persé weten of deze dame(n) familie was.

En kijk, de zoektocht werd beloond en ik vond de schakel naar onze tak.

Maar nu wordt het even opletten : De stamvader (generatie X) van Joanna is Paulus Petrus Damen °Hilvarenbeek

°ca 1560 en † 1620 .

Hij was gehuwd met Mariken Petri Wuestenborghs Deze Paulus Petrus is de broer van onze stamgrootvader (XI / 1024) Jan Peter Damen ° en † Hilvarenbeek (~1560-1615) en gehuwd met met ene Maria Het is duidelijk dat wanneer in een dorp nogal wat mensen wonen met dezelfde naam dat huwelijken tussen hun afstammelingen niet uitgesloten zijn.

Zowel de kerk als de burgerlijke besturen keken erop toe dat de bloedverwantschap voldeed aan de voorschriften.

Voor de kerk evolueerde dat van 7 naar 4 generaties , terwijl actueel dispensatie kan gevraagd worden vanaf neven en nichten. (lees ook de bijlage Daemen-Damen)

151

Even wat details : Joanna Damen °Hilvarenbeek 01 sep 1885 om 11 u † Hilvarenbeek 06 jun 1962 dochter van Joannes Damen (Hilvarenbeek 1841-1911) en Adriana Van Oort (Hilvarenbeek 1852 < 1914) Landbouwersgezin X op 15 jul 1912 in Hilvarenbeek met Piet Elings

°Hilvarenbeek 01 jan 1878 † Hilvarenbeek 24 feb 1934

zoon van Adriaan Elings en Paulina Prinsen Op het Rijksarchief van Tilburg heb ik een foto teruggevonden uit 1935

Boerderij van de familie Damen � Van Oort (ouders van Johanna) aan het Groot Loo (Hilvarenbeek) later van de familie Elings � Damen (Johanna en Piet)

PS: de kleine poffer, die destijds algemeen gedragen werd, bestond uit kunstbloemen , de linten vielen niet op de rugzijde maar zijwaarts over de muts .

Om de hals werd meestal nog een zijden halsdoek gedragen, de cache-nez, in het Goirlese dialect uitgesproken als het “cazineke

152

Foto Piet Elings

1912

Hilvarenbeek 1878-1965 Deken van de Venerabele Gilde Bestuurslid Boerenleenbank

Het gezin Piet Elings ďż˝ Joanna Damen

foto 1925

Anna , Piet Elings , Janus , Joanna (Jans) Damen , Jan , Miet, Grootmoeder Adriana Damen ďż˝ van Oort en Jaantje Elings

153

KO en THERA DAMEN

Ko was posthoudster in Hilvarenbeek Foto RA Tilburg 1920

De twee zusjes hebben dezelfde stamvader als Joanna Damen , nl. Paulus Petrus die In Hilvarenbeek geboren is rond 1560. Hij was getrouwd met Wuestenborghs Marieken.

Hun ouders waren : Damen Hendricus Jacobus °Hilvarenbeek 10 dec 1856 † Hilvarenbeek 31 mar 1906 en Verhoeven Joanna Wilbrordina °Diessen 07 jan 1868 Zij trouwden in Diessen op 30 jan 1893 Ko werd geboren als Jacoba Angelica ,16 nov 1893 te Hilvarenbeek en overleed in 1960 in Hilvarenbeek.

Thera werd geboren als Wouthera Hendrika ,14 jul 1895 te Hilvarenbeek en overleed in 1925 In Hilvarenbeek Zij hadden nog een oudere broeder Petrus Cornelis (Hbk 1898) gehuwd met Adriana Timmermans uit Den Bosch waar het huwelijk plaats vond op 31 jan 1931

Verhuis van het postkantoor in 1957 naar de Gelderstraat 5

154

Door een gelukkig toeval vond ik ook nog een doodsbeeldje van onze Johanna.

En bovendien ook een van de zuster van de broeder van de zusjes Ko en Thera Damen .

Ter nagedachtenis aan onze fantastische moeder, oma En overgrootmoeder ELSA THEODORA FRANCISCA VAN BOMMEL Sedert 16 februari 1976 weduwe van PIETER DAMEN Geboren te Tilburg en overleden te Bladel

19 november 1903 4 januari

1995

Nooit meer zal ik wederkeren mijn huis, haard vol warmte en geluk met het verleden zal ik verder teren herinnering maakt het heden stuk nooit meer zal ik weten de namen van mijn nabestaan ik heb geleefd, tot broosheid gesleten tal van jaren zijn mijn gang gegaan nooit meer zal ik kunnen danken een ieder die mij liefde gaf ik hoor niet meer de aardse klanken maar wacht het welkom van mijn hemels graf

155