15
25 jaar servicebedrijf JAN CASTELEIN
boiler en cv-ketel, nog niet benoemd’, stelt senior projectmanager Jan Dirk van Mourik van AgriComfort uit Joure, de leverancier van het systeem. Volgens Van Mourik neemt het financiële voordeel toe naarmate er meer wordt gemolken en als het huis oud en slecht geïsoleerd is. Ook als de boerderij niet op het aardgasnetwerk is aangesloten, maar op een propaangastank zit, worden de voordelen van het Eco200-systeem groter. Nu lag het gasverbruik in de compacte en goed geïsoleerde woning van Piet en Francis Terwisscha van Scheltinga met hooguit 2.500 kuub gas per jaar toch al erg laag. Bovendien willen ze eerst graag op gas blijven koken om hogere vastrechtkosten aan elektriciteit te voorkomen. Dat maakt het genoemde financiële voordeel op dit bedrijf minder groot en de terugverdientijd aanzienlijk langer. Toch vonden ze het systeem de moeite waard. ‘Het was een mooie kans in onze nieuwbouwplannen. We konden meeliften op een gesubsidieerd energieproject. En je moet ook naar de toekomst kijken. Het is realistisch te verwachten dat HFK’s over en-
Groeistap maken
Terwisscha van Scheltinga molk de afgelopen jaren 75 koeien op 65 hectare land. Hij besloot om na de afschaffing van de melkquotering de groeistap te ma-
ken. De vergunningen kwamen iets later rond dan gepland. Maar nu staat hij er toch echt: een fonkelnieuwe ligboxenstal, die plaats biedt aan in totaal 140 melk- en kalfskoeien. Terwisscha van Scheltinga is content met de nieuwe stal. Hij melkt er pas sinds een paar dagen in. De stal valt op door traditionele keuzes. Geen dichte vloeren met flapjes, maar een klassieke roostervloer. ‘Ik heb ammoniakrechten gekocht. Dat was goedkoper dan een dichte vloer waar ik bovendien helemaal niks mee heb. Ik vind ze ook slecht combineren met weidegang: het wordt er al snel glad op.’ Geen diepstrooiselboxen, maar een degelijk matje met toplaag. ‘Dat mest scheiden is aan mij niet besteed.’ En geen robots of rotormelkstallen, maar een 2 x 11 zij-aan-zij SAC Senior. ‘Ik heb altijd prima gemolken in een zij-aan-zij, dus waarom zou ik nu anders kiezen?’ Servicebedrijf Jan Castelein leverde de melkstal en verzorgde de complete stalinrichting, inclusief de verlichting,
de ventilatiegordijnen en het voersysteem. De boer kent de op steenworp afstand geboren Castelein al van jongsaf aan. ‘Jan hoorde van onze nieuwbouwplannen en vroeg een kans. Die verdient hij. We zijn een dag op pad geweest langs een aantal bedrijven en zo ontstond een goed beeld van wat we wilden. Jan luistert goed, hij denkt erg met ons mee en kwam met een scherpe prijs. En toen de Duitse Arntjen-boxen niet helemaal uitpakten zoals het hoorde, loste hij dat meteen op.’
Stal nog niet vol
Piet en Francis Terwisscha van Scheltinga willen uiteindelijk 120 koeien melken in de nieuwe stal. Of dat gaat lukken, is de vraag. Op 2 juli 2015, de peildatum voor fosfaatrechten, hadden ze er maar 75 staan. Ze hopen dat ze er via de knelgevallenregeling nog extra fosfaatrechten bij krijgt. Maar of dat realistisch is, durven ze niet te zeggen. In het slechtste geval moeten ze nog behoorlijk fosfaatrechten bijkopen. ‘Wij zijn op gebied van gebouwen, stalinrichting, energie en melkkwaliteit helemaal klaar voor de toekomst. Nu alleen de koeien nog’, lacht Piet.
Warmte voorraadvat
melk (4o C)
Electrische boiler
Boiler
Warmtepomp
Verwarming Koude voorraadvat
melk (37o C)
Diepkoeler (voorkoeler)
Naar energieneutraal
kele jaren verboden zijn’, zegt Terwisscha van Scheltinga. Bovendien verwacht de melkveehouder dat energieneutraal werken de komende jaren alleen maar meer voordelen gaat opleveren. ‘De klimaattop in Parijs, waar is afgesproken om de broeikasgassen tot 2050 met 50 procent te reduceren, heeft dit nog eens duidelijk onderstreept. Dat betekent meer belasting op gas en stimulering van alternatieve energievormen’, stelt ook Van Mourik. FrieslandCampina, de zuivelcoöperatie van Terwisscha van Scheltinga, beloont inspanningen op gebied van energieneutraal werken met een klein plusje op de melkprijs. Een ander bijkomend voordeel is de verbetering van de melkkwaliteit. Door de melk direct te koelen, worden het kiemgetal en de zuurtegraad van de melk – twee graadmeters voor melkkwaliteit – positief beïnvloed.
warm water
Werking van Eco200
optie 4: ECO200PLUS Melktankkoeling Melktank
Douchen en het huis verwarmen op uit koeienmelk gewonnen warmte. Op de tekening stap voor stap het proces dat dit mogelijk maakt.