Chikin Melele Jādede, Māe 09, 2020
1
Ri Majell Ro ilo Arkansas im Springdale ilo Jekjek eo Kiiō?
Jān Zaheer Ahmed Majel aeboojoj eo im juōn iien ear pād iumin kien eo an Amedka (United States) ek kiiō juōn laļ eanemkwōj ilo eoļapļap in Paficif en jān wōt kar 1986 eo. Aelōn̄ jiddik kein rekar juōn jikin kōkōmālmel nuclear bomb ko rekkajjoor jān 1945 n̄ an 1958 eo. Laļ kein ruo rej lale doon iumon amended Compact eo im kar jaini ilo 2003 eo. Compact in ej kōtļo̧ k an USA kōmmani kōk̄ mālmel ko ikkijien missile ilo Kwajalein Atoll mae 2066, ippān kāālet in n̄ an wōnm̧aanļo̧ k n̄ an 2086. Kōn men in, ilo bar juōn wāween ba, kien eo an Amedka ej lelok jāān kōn eddo ko an iumin bujen jemjerā in bwe Majel en jelmae elōn̄ men ko reppen. Koba ippãn aelōn̄ kein ejjan̄ in jemlok aer jumae ukooktak in mejatoto im māņāān in laļ in, men eo ej kōmman bwe en utiejļo̧ k aejet in lojet eo ijen.
Juōn ripoot jān NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) ej barāinwōt kwaļo̧ k bwe wanlōn̄ ļo̧ k in aejet emaron̄ kalot Majōl en. Ilubwilijin aban̄ kein wōj rellap, elōn̄ armej in Majel rekar emmakūt n̄ an Arkansas. Arkansas ej bukwōn eo elōn̄ tata ri Majōl ie. Joke, jikin eo elōn̄ tata armej in Majōl ie ej Springdale kōn oran kein 8000 - 10000 armej, ekoba 2500 ajiri emōj likit er ilo jikuul ilo Springdale School District. Jekjek in COVID-19 im Arkansas im barāinwōt ilo Amedka
Aolepen laļ in im eļaptata USA (Amedka) ekanuij en̄ taan kōn nan̄ inmej in jej ba coronavirus im emōj kiō an ajedeed i’aolepen laļ ijen im ijen. Ilo 30 Eprōl, 2020 eo e kar wōr 1.07 millien ri Amedka im kar kam̧ool ke re kar po. Ippān oran in ekar wōr 61,700 mej, jekjek eo ej kōmman bwe Amedka en laļ eo eļaptata an nan̄ inmej in jelōt e.Kōn men in, juōn jekjek in lōkapokpok ear wanlōn̄ tak. Armej rein raar delon̄ etok Amedka in im rej ba immigrant, reban maron̄ jo̧ o̧ r jān jekjek kein re waļo̧ k. Arkansas, kōn oran armej ro ie 3 millien ejjab barāinwōt jo̧ o̧ r jān nan̄ inmej in emōj an ajedeed. Ilo Māe 06, 2020 eo e kar wōr 3,469 case ko emōj kam̧ooli, ippān 80 mej. Ak ilubwilijin ri Majōl ro ijin, ewōr 35 case emōj kam̧ooli, ippān juōn mej. Ilo Eprōl 20 raan eo, juon emmaan eo im 49 iiō dettan ear jako ilo Springdale jān Corona. Im ilo jekjek in Melisa Lalean. CEO eo an
Arkansas Coalition of Marshallese ekar ba: “Lukkun men eo jaar ekkeljake in im jej kar ba liktak jān wōt iien eo eaar jino jarjar nan̄ inmej in.” Eļapļo̧ k jān nana in, ilubwilijin case ko 3469 im kar kam̧ooli ilo Arkansas, 2,041 emōj aer bar ājmour. Ri Majel ro Rej Inepata kōn COVID-19
Nan̄ inmej in tōn̄ al im cancer ippān ri Majōl ekanuij lap, juōn rate eutiej i’aolepen laļ in. Kōn men in, epidodo aer naaj po ilo nan̄ inmej in COVID-19. Ekkar n̄ an World Health Organization (WHO), juōn eo enan̄ inmej kadede emōkajļok im pidodoļo̧ k an naaj bōk coronavirus in im naaj lap an innitōt an dolool jān e. En̄ in ej ekkōljake ak mijak eo Melisa Laelan̄ eaar ekonono kake. Barāinwōt WHO eaar kakkol bwe epidodo an ajiri ro im emmaan ro ele aer iiō jān 50 bōk virus in. Kōn men in, ri Majel rej aikuj naaj lukkun bōk bun̄ tōn ko rekkar n̄ an kōjparok er. Economic Impact
Jān tōrre eo Corona in eaar debet Amedka, eaar kakkōt n̄ an kemour economy in an. Men̄ e kien eo eaar kōjjeļā kōn $2 trillion pakij eo n̄ an kōmeraikļo̧ k eddo in, ejjan̄ in kar bwe. Enan̄ inļo̧ k 16 millien armej emōj aer jako jān jikin jerbal ko aer ilubwilijin bwiltōn̄ tōn̄ in coronavirus in. Kōn men in, jekjek in ejjab juon eo emman n̄ an immigrant rein im barāinwōt ri Majel rein. Elōn̄ Ian ri Lale peij 5
William Swain ej kenono kon melele remman ilo Jitdam Kapeel ilo peij 3, Jitdaam Kapeel ej ijo Willian enaaj kenono ikijeen manit eo im unin kenono renaj jelet koj woj im ejjab idadik an kenono. Jān Hilary Hosia Ijino jān tu anmiiň: Hemmy Anrak, Dr. Robert Maddison and Dr. Diona Mae Cabrera baamle eo ear jako jān Bõlaide, Eprõl 24 raan eo. Rijerbal ro an jikin Ājmour raar kkapilõklõk lok baamle eo bwe wāwein eo enaaj emman tata ňan kaJān Hilary Hosia kūlen enbwin in ej ilo aer etale ňiin Emõj an juon wiik ak ejaniň alikkar wõn ippān jaat ko an, im sample ko naaj jlkin enbwin in emõj loe iarin lok ňan lab ko ilo Hawaii pukwõn in Ajeltake ilo Majuro. Majuro, im Philippines ňan aer etali. capitol eo an Majel juon jikin Ilo tõre eo ear eotõk enbwin in, ewõr kwelok eo ej aikuj kar pojak tata ijoke jejojo ro raar lõmnak bwe ej juon jejojo kein jerbal ko ie ňe ear jab iaan ri-eňod ro raar peelok, jilu wiik ko ejelok ňan etale DNA – men eo ekkā remootlok ilo Taije Eprõl 16 raan eo. kõmmane in ej jilkin lok sample ko Waan eňod in kar kile bwe ebeelok elkin ňan lab ko ilikin, ekkā an ilok ňan Hawaii an kar jab tõbar lok ijo ear eo epaak ňe ejab ilo Philippine. Jibadok lok ilo Arno Atoll 19-mile ko Eõň Ilo rālepen lok Juje, 27 Eprõl 2020 eo, in Majuro. Būlijmāān ro raar bõklok juon Bõklõkõt eo bwe armej in ear eotõk ej enbwinin emmaan ňan Majuro morgue juon iaan ri-eňod ro ear bõjrak elkin an (ijo jikin rimej) Opiij eo an National Disaster ManageEnbwin eo, ej kar jedelaň ke rej loe ilo ment kar kalikkar bwe ri-enod ro raar barijet, ear tūm ne ko neen im eotõk ilo Jaluit Atoll 146 mile ko jān jako aolepen pā eo tu anmiiň im einwõt Majuro. ňe menin mour in lojet raar kaňe. Kenono ko rõmeejlok kar walõňtak ilo Rimej in eo ej kar kõnak wõt mõttan in Nitijela ilo Taije, Eprõl 30 raan eo jān kadu ne eo an eo eblu im jeramta kilmej Minister eo an Justice, Postal im Banking ewõr jeje ko rejjab alikkar, ekõmman Kessai Note. bwe en ben kallikkar wõn e. Ri-enod rein renaaj kar kelok ňan MajuEkkar ňan Dr. Robert Maddison, ejjelok ro ilo Air Marshall Islands ilo uwaan baamle im nukun raar May 1 raan ekkar nan Opiij eo an Chief wõnmaantak ilo raan ko jilu jān ke raar Secretary eo. loe. Ilo ion Jaluit en, ear emman aer kauukInnem ilo Bõlaide eo, juon baamle jān jri-eňod rein mokta jān aer kar emakūt pukwõn in Rita raar itok ňan ňan Majuro. hospital im kwalok bwe juon uwaan
Juon Enbwinin Eo Rejjanin Jelā Won
Itok ippan Ruby Law im baamle eo an im Likatu im Laktu ra mottaero ilo peij 4. Likatu im Lakatu ej ejaak nan kwalok kajeed nan doon bwe ejelok en ruamaijet.
Itok im etton̄ ippan Abija kon bwebwenato ko an kon aelon eo ad. Bwebwenato ko im rej ronluial im elap aer kojak. Ronluial ej pad ilo peij 6.