ནས་མི་སྡོད་པ་ཡིན།༽ ༢༠ ཀྱུང་ང་། ༼བྱ་དེའི་ཁ་མདོག་ནག་པོ་ནག་རྐྱང་ལ་རྐང་པ་དང་མཆུ་ དམར་པོ་ཅན་ཞིག་ཡོད། ཁྱུ་བྱས་ནས་སྡོད་པ་ཡིན།༽ ༢༡ པུ་ཤུད། ༼དམངས་ཁྲོད་དུ་བྱའི་དྲུང་ཡིག་རེད་ཟེར། མགོ་དང་མཆུ་ སྡོམ་པའི་སྨྱུ་གུ་འདྲ་བ་ཡོད་པ་དང་། ས་ལ་ས་ཁྲ་འབྲི་བ་འདྲ་པོ་བྱེད། ཚུར་བཟུང་ན་ལམ་སེང་གདོང་ལ་སྐྱག་པ་བཏོར་མཁན་ཞིག་ཡོད།༽ ༢༢ བྱ་གོ་བོ། ༼བྱ་དེའི་མགོ་བོ་དཀར་པོ་དང་གཟུགས་པོ་དམར་སེར་ ཡིན། ཟས་སུ་རྡོ་དང་རུས་པ་ཟ་ལ་བྲག་རིའི་གསེབ་ཏུ་གནས་ཤིང་། ཕྲུག་ གུ་ཐོག་མར་སྐྱེ་དུས་ཁྱི་ཕྲུག་སྐྱེ་བ་ཡིན།༽ ༢༣ གོ་ལིང་མིག་དམར། ༼རི་བྱ། སྐད་གོ་ལིང་ཞེས་རྒྱག་ཞིང་མིག་ དམར་པོ་ཡིན། རི་མཐོ་སར་མ་གཏོགས་མེད།༽ ༢༤ ཅ་ཁ་སྒྲོལ་མ། ༼བྱིའུ་དེ་ཐང་མཐིལ་དུ་ས་དོང་ཕུག་ནས་ཉལ་བར་ བྱས། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལ་ཅོང་ཁ་ཡང་ཟེར།༽ ༢༥ གླང་རྫི། ༼ཆུ་བྱ། ཉིན་གང་མཚོ་དང་གཙང་པོའ་ི འགྲམ་དུ་ཉ་ཆེན་ཤ་ སྟག་འགུག་ནས་སྡོད།༽ ༢༦ བྱིའུ་རྡོ་ཉལ་མ། ༼བྱིའུ་དེས་རྡོའ་ི སྟེང་མཇུག་མ་རྡབ་ནས་ཨེ་ཉལ་ ལྟོད་པ་ཡིན་ཟེར།༽ ༢༧ དཀར་རྩི། ༼བྱིའུ་འདམ་བགས་ཀྱི་ཚང་བཟོ་མཁན། བྲག་དང་ཁང་ པ་སྟེང་གནས།༽ ༢༨ གཟི་དུག ༼ནགས་དང་ཛ་རི་སོགས་སུ་གནས་པའི་བྱ་ཡིན། ལུས་ཀྱི་ སྒྲོ་སྔོ་ཁྲ་དང་སྐད་རྒྱག་རྒྱུ་ཅང་མེད།༽ ༢༩ ཁྲུང་ཁྲུང་། crane ༼དགུན་ཁ་བྱང་ལ་འགྲོ་བ་དང་། དབྱར་ཀ་མེ་ ཏོག་ཡག་པོ་ཡོད་སའི་ཐང་དུ་འཚོ།༽ ༣༠ ཆུ་སྐྱར། ༼དབྱར་དགུན་མེད་པར་ཆུ་གང་དུ་ཡོད་ས་དེར་འཁོར་ སྡོད་པ་ཡིན།༽ ༣༡ དོང་བབ། ༼བྱ་དེ་ནི་སྒལ་པ་སྔོན་པོ་དང་མགོ་རྩེར་སྒྲོའ་ི རྭ་ཅོ་སྔོན་ པོ་ཡོད། གངས་རི་དང་རྫ་རི་མཚམས་སུ་ཡོད།༽ ༣༢ དུར་བྱ། ༼བྱ་དེ་ནི་དུར་ཁྲོད་སོགས་ཀྱི་རུས་པ་ཟ་མཁན་མཆུ་སེར་པོ་ ཅན་ཞིག་ཡོད།༽ ༣༣ ཕུག་རོན། ༼བྲག་གི་གསེབ་ཏུ་བསྡད་ཤིང་། དགུན་ཁ་<སྤུ་རྣམས་ བུད་ནས་>ཉལ་སྡོད་པ་ཡིན། ༽ ༣༤ རི་རྫི་སྟག་དཀར། ༼ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་གསུམ་པ་ཙམ་ལ། བཅུ་རྙེད་ བཅུ་བརླག་ཞེས་སྐད་རྒྱག་པ་ཡིན།༽ ༣༥ སྟག་བྱིའུ། ༼མིག་ནག་ལ་དེའི་སྟེང་དཀར་པོ་ཡོད། མགོར་གཙུག་ ཕུད་ལྗང་གུ་ཡོད།༽ ༣༦ བེར་བྱིའུ། ༼ལུས་ཡོངས་རྫོགས་ལྗང་སེར་ཡིན།༽ ༣༧ ཐང་བྱིའུ། ༼ཐང་ཤིང་དང་སྲོམ་མམ་ས་ལ་སོགས་ཀྱི་སྟེང་འཚོ་བའི་ བྱིའུ་ལྗང་གུ་ཞིག་ཡིན།༽ ༣༨ སྨྱུག་བྱིའུ། ༼སྨྱུག་མའི་གསེབ་བསྡད་པའི་བྱིའུ་སྔོན་པོ་དེ་འདྲ་ཡོད།༽ ༣༩ འང་གུ། ༼ཕུག་རོན་དང་འདྲ་བ་ལ་གཟུགས་ཕུང་ཆེ་བ་དང་ཁང་པ་
འདོན་ཐེངས་བཞི་པ། ༢༠༡༢
ཡོད་སར་ཡང་བསྡད།༽ ༤༠ ནེ་ཙོ། ༼བྱ་དེ་ནི་ཤོག་པ་ལྗང་མདོག་དང་མཆུ་དམར་ཞིང་གུག་པ་ ཡིན། འཛམ་གླིང་ནང་མི་སྐད་བཤད་ནུས་པའི་བྱ་གཉིས་ལས་མེད་པའི་ གཅིག་ཡིན།༽
མཆན། བོད་ཀྱི་བྱ་དང་རི་དྭགས་མིང་ཚུན་ཆད་བརླག་ཉེན་ལ་ཁད་ འདུག་པས། ཕྲན་གྱིས་འདིར་བོད་ཀྱི་བྱའི་མིང་རིགས་མི་འདྲ་བ་༤༠ཙམ་ འདིར་བཀོད་ཡོད། འོན་ཀྱང་བྱའི་མིང་གི་ཡི་གེ་མ་དག་པ་དང་ད་དུང་ འདི ར ་མ་འཁོ ད ་པའི ་ བོ ད ་ཀྱི ་ བྱའི ་ མི ང ་མངས་སུ་མཆི ས ་པར་ཁོ ་ བོ ས ་ ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
Virus? ཝཡེརསེ་བྱ་བ་དེ་གང་ཡིན་ནམ། 《༡》 ཝཡེ ར སེ ་ འམ་གཉེ ན ་སྲི ན ་ནི ་ ཆེ ས ་ཆུང་བའི ་ སྐྱེ ་ དངོ ས ་ཕྲ་མོ ་ ཞི ག ་ ཡིན་ཞིང་། དེ་ནི་གློག་རྡུལ་གྱི་ཆེ་ཤེལ་ལ་མ་བརྟེན་པར་མཐོང་མི་ནུས་ པའི་ཆོས་ཤིག་ཡིན། འཛམ་གླིང་ནང་གི་ཆུ་དང་རླུང་གིས་མཚོན་པའི་ དངོས་པོ་མཐའ་དག་གི་སྟེང་དུ་ཝཡེརསེ་རྙེད་རྒྱུ་ཡོད། 《༢》 ཝཡེརསེ་ནི་བྷེཀ་ཊི་རི་ཡ་bacteria སྟེ་ཕྲ་སྲིན་དག་དང་མི་འདྲ་ བར་རང་ངོས་ནས་བསྐྱར་སྐྲུན་བྱ་རྒྱུའི་ནུས་པ་མེད་ཅིང་། ཁོང་ཚོས་ གཉེན་ཁ་རྒྱས་པའམ་ནད་རིགས་འགོས་ཟིན་པའི་cell སེལ་ཏེ་ སྦུབས་ཕྲན་ཚོའི་DNAཌི་ཨེན་ཨེ་སྟེང་ཕྱིན་ནས་དེ་དག་ཝཡེརསེ་ མང་པོ་བསྐྱར་སྐྲུན་བྱེད་ཆེད་དུ་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོད།
《༣》 ཁྱེ ད ་ཀྱི ་ ལུས་པོ ས ་ནད་རི ག ས་འགོ ག ་བྱེ ད ་ཀྱི ་ མ་ལག་immune system སྤྱད་ནས་ཝཡེརསེ་ཡིས་ནད་འགོ་བའི་སྤྱོད་པ་དེར་འཐབ་ མོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
《༤》 ཝཡེརསེ་ཡིས་སྤྱིར་བཏང་གི་འཆམ་པ་དང་། influenza ཨིན་ ཕུལེན་ཛ་ཞེས་པའི་ཚ་བའི་རིམས་ནད་དང་། HIV/AIDS ཨེ་ཌ་ སེའམ་རེག་དུག་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ན་ཚ་དང་ནད་རིམས་དེ་དག་ གི་རྒྱུ་རྐྱེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། 65