PRZEBIEG ZAPALENIA • • • • • •
Zmiany naczyniowe- rozszerzenie naczyń krwionośnych i przechodzenie komórek żernych Wzmożony przepływ krwi Uszkodzenie ściany naczyń- marginacja neutrofilów do miejsca zapalenia Wzrost przepuszczalności naczyń (histamina, bradykinina, leukotrieny) Uszkodzenie śródbłonka przez wolne rodniki tlenowe i proteazy Przeciek naczyniowy- angiogeneza, tworzenie nowych naczyń ewentualnie włóknienie
KOMÓRKI BIORĄCE UDZIAŁ W ZAPALENIU 1. NEUTROFILE – komórki wczesnej fazy. Uwalniają enzymy proteolityczne (kolagenazy, elastazy, hydrolazy, proteazy). Fagocytują szkodliwe czynniki, czyli rozpoznają, otaczają, formują pęcherzyk fagocytarny, uwalniają ziarnistości i proteolizują tkanki otaczające. 2. MASTOCYTY – znajdują się wzdłuż naczyń nerwów w skórze, w jelitach, w układzie oddechowym, często w pierwszym zapaleniu uwalniają histaminę, leukotrieny, prostaglandyny, FUNKCJE: reakcja nadwrażliwości typu natychmiastowego (C3a, C5a, pobudzają je za pośrednictwem receptorów klasy IgE), akumulacja i aktywacja leukocytów 3. EOZYNOFILE – komórki zapaleniotwórcze w alergiach i chorobach pasożytniczych 4. LIMFOCYTY – B-produkują przeciwciała, T- odpowiedź typu komórkowego 5. TROMBOCYTY – produkują tromboksan, histaminę, serotoninę czyli mediatory zapalne. 6. MONOCYTY – krążą we krwi 7. MAKROFAGI – osiadłe we krwi, komórki zapalenia przewlekłego, występują one w szpiku, w skórze, wątrobie, płucach, centralnym systemie nerwowym i kościach. Fagocytują i uwalniają cytokiny ( interleukina 1, 8, TNF- alfa) 8. PLAZMOCYTY – produkcja Ig MEDIATORY ZAPALENIA 1. KOMÓRKOWE – występują w postaci śródkomórkowych ziarnistości, które muszą zostać uwolnione, np. histamina lub zsyntetyzowane( prostaglandyny). Źródłem ich są płytki krwi, neutrofile, monocyty, makrofagi, mastocyty. Z mastocytów mediatorem komórkowym jest histamina i serotonina. HISTAMINA I SEROTONINA – w astmie histamina H1 powoduje obrzęk, H2 nadprodukcję śluzu, H1 i H2 przekrwienie, wyciek z nosa, świąd, kichanie. Serotonina produkowana jest w centralnym systemie nerwowym w jelitach i w mastocytach. Powoduje skurcz oskrzeli, wymioty, bóle brzucha, biegunkę. Te dwie aminy kurczą mięśnie gładkie oskrzeli. TLENEK AZOTU – produkowany przez śródbłonek i makrofagi – powoduje rozkurcz naczyń
- 36 -