ROZDZIAŁ XXI ZABURZENIA HORMONALNE Układ dokrewny czyli endokrynny łącznie z układem nerwowym integrują funkcjonowanie całego ustroju. Podwzgórze pełni rolę łącznika pomiędzy układem nerwowym a dokrewnym. Rolę przekaźników pełnią substancje zwane neurotransmiterami. Układ endokrynny reguluje wiele zasadniczych funkcji życiowych, takich jak: • Gospodarka wodno-elektrolitowa • Kwasowo-zasadowa • Węglowodanowa, białkowa i tłuszczowa • Podstawowa przemiana materii • Wzrost i dojrzewanie płciowe i reprodukcja Zaburzenia w jego funkcjonowaniu mogą mieć różnorodny obraz kliniczny, a w niektórych sytuacjach stanowić bezpośrednie zagrożenie życia. Do zasadniczych gruczołów dokrewnych należą: • Przysadka • Tarczyca • Przytarczyce • Nadnercza • Trzustka – wyspy Langerhansa • Gonady Wielokomórkowy układ neurosekrecyjny w jądrach nadwzrokowym i okołokomorowym. W podwzgórzu czynniki uwalniające: kortykoliberyna, gonadoliberyna, tyreoliberyna. Podwzgórze: Kortykoliberyna --> z przysadki adrenokortykotropowego (ACTH) --> w korze glikokortykoidów, mineralokortykoidów i androgenów.
wydzielanie hormonu nadnerczy wydzielanie
Podwzgórze: Gonadoliberyna --> z przysadki wydzielanie hormonu folikulotropowego (FSH) i luteotropowego (LH) --> z gonad wydzielanie hormonów żeńskich --> progesteron i estrogeny oraz hormonów męskich – testosteron Podwzgórze: Tyreoliberyna --> z przysadki wydzielanie hormonu tyreotropowego (TSH) --> tarczyca --> hormony (T3) trójjodotyronina i tyroksyna (T4). Przysadkę dzielimy na część przednią i tylną. Przedni płat przysadki: • Komórki zasadochłonne beta: ACTH, TSH, FSH, LH. • Komórki kwasochłonne alfa: (HGH) hormon wzrostu, (PRL) prolaktyna. Tylny płat przysadki: • Oksytocyna, • Wazopresyna = Adiuretyna (ADH – hormon antydiuretyczny)
- 120 -