
5 minute read
KU Leuven Instituten
De KU Leuven Instituten voeren interdisciplinair onderzoek met een maatschappelijke relevantie. Ze richten zich op thema’s die van belang blijven op lange termijn en steunen op een breed en interdisciplinair netwerk. Ze vormen een voedingsbodem voor expertisedeling over de discipline grenzen heen, wat veelbelovende perspectieven opent.
LECTIO
Advertisement
Het KU Leuven Instituut LECTIO zet zich in voor de studie en ontsluiting van het intellectuele erfgoed van het premoderne Europa. Daarbij gaat traditioneel filoso fisch, historisch, juridisch en theologisch onder zoek hand in hand met nieuwe methoden uit de Digital Humanities en Artificial Intelligence. Vragen als ‘Op welke manier gingen geleerden in het premoderne Europa om met de maatschappelijke uitdagingen van hun tijd?’ en ‘Hoe kan het verleden ons iets bijbrengen over de uitdagingen van de toekomst?’ maken de focus uit van het LECTIO-onderzoek. KU Leuven beheert bovendien het rijke intellectuele erfgoed van Leuvense filosofen en wetenschappers. Denk maar aan Erasmus, Justus Lipsius en Andreas Vesalius. Dankzij het onderzoek van LECTIO vinden theorieën en analyses uit ver vervlogen tijden hun weg naar het heden. Die zijn vaak verrassend actueel.
Met de erkenning in april 2020 als KU Leuven Instituut heeft deze interdisciplinaire bundeling van expertise een grote boost en uitstraling gekregen. Het instituut omvat vandaag meer dan honderdvijftig wetenschappers uit veertien verschillende onderzoeksgroepen binnen de filosofie, letteren, theologie en rechten. Daarnaast wil LECTIO haar expertise en patrimonium versterken via internationale onderzoekssamenwerkingen. De gelden van schenkers zullen daarom prioritair ingezet worden om een Global visiting scholar-programma op te starten. Zo kunnen onderzoekers uit alle continenten met het LECTIO-onderzoek kennismaken en met de unieke bronnen van KU Leuven aan de slag gaan.
Lees meer over LECTIO

Leuven.AI, het KU Leuven Instituut voor Artificiële Intelligentie, verenigt alle AI-experten van de universiteit. Het zet zich in voor innovatief onderwijs en onderzoek, en biedt expertise aan rond alle aspecten van AI. Dat gaat zowel om de technische kant en de mogelijkheden en beperkingen van AI, als om de ethische, wettelijke en maatschappelijke implicaties ervan.
Artificiële intelligentie is per definitie een multidisciplinair onderwerp, een vakgebied waarin KU Leuven al jaren een voortrekkersrol speelt. Zo heeft de universiteit een van de oudste en meest succesvolle onderwijsprogramma's in AI: de Advanced Master of Artificial Intelligence, opgericht in 1988 en erkend als een van de toonaangevende masteropleidingen in AI wereldwijd. KU Leuven zet daarnaast ook de toon in een breed spectrum aan onderzoeksactiviteiten en is actief in zowat alle deelgebieden van artificiële intelligentie. Leuven.AI verenigt meer dan zeventig professoren en hun medewerkers in een interdisciplinair instituut. Door de krachten te bundelen, beklemtoont KU Leuven het strategisch belang van dit actuele onderzoekdomein en probeert een antwoord te bieden op de vele vragen die artificiële intelligentie oproept.
Lees meer over LEUVEN.AI
Aan het Leuven Kankerinstituut (LKI) bundelen onderzoekers, artsen en zorgverleners van KU Leuven en UZ Leuven hun krachten in de strijd tegen kanker. In een sterk multidisciplinair samenwerkingsverband willen ze nog meer vooruitgang boeken en nieuwe wetenschappelijke inzichten zo snel mogelijk vertalen naar klinische toepassingen. In 2020 bracht de coronacrisis ongeziene uitdagingen met zich mee, niet het minst voor de kwetsbare groep van kankerpatiënten. Diagnoses, raadplegingen en ingrepen moesten worden uitgesteld en patiënten kregen te kampen met eenzaamheid, moedeloosheid en angst. Daarom ging er extra aandacht naar zorgondersteuning.
Dankzij extra investeringen door het LKI zelf én met giften van kankerfondsen en schenkers, kon de Werkgroep Oncologische Zorg initiatieven nemen die de levenskwaliteit van patiënten en hun naasten verbeteren. Het succesvolle AYA-project voor jongeren en jongvolwassenen met kanker werd verder ingevuld en uitgerold. Artsen en klinische onderzoekers boekten daarnaast mooie successen met klinische studies die een nieuwe geper sonaliseerde aanpak mogelijk maken, onder meer van bepaalde zeldzame kankers. Een van de belangrijkste recente ontwikkelingen is ongetwijfeld het in kaart brengen van metabole doelwitten in kankercellen, waarop geneesmiddelen die oorspronkelijk voor andere aandoeningen ontwikkeld werden, gericht kunnen ingrijpen.
Het Leuven Kankerinstituut blijft actieve stappen zetten om extra fondsen te werven die de vooruitgang in behandeling, zorg en onderzoek ondersteunen. Het Fonds voor Innovatief Kankeronderzoek (FIKO) focust op nieuwe ontwikkelingen in het basis- en klinisch onderzoek, en financiert de aanwerving van (internationale) topexperten, technologische platformen en baanbrekende onderzoeksprojecten van de LKI-focusgroepen.
Lees meer over het Leuven Kankerinstituut


Het LKI doet onderzoek naar het effect van hoofdhuid koeling op mogelijk haarverlies door chemotherapie. Door een ijsmuts te dragen tijdens chemotherapie, kunnen patiënten soms hun haren houden als ze voor kanker behandeld worden.

Het Leuven Brain Institute (LBI) verenigt wetenschappers die verspreid over de universiteit aan hersenonderzoek doen. Dat gaat om artsen, biologen en psychologen, maar ook om ingenieurs en computerwetenschappers. “Het LBI beoogt als instituut te werken als een brein: het moet bestaande verbindingen versterken, nieuwe schakels vormen, gezonde interacties aangaan met de omgeving en de verspreide kennis samenbrengen tot een betekenisvol geheel”, aldus professor Mathieu Vandenbulcke, voorzitter van het LBI sinds september 2020.
Onderzoekers en artsen van het LBI speelden het voorbije jaar een belangrijke rol bij de ontwikkeling van nieuwe ziekte modellen voor neurodegeneratieve aandoeningen. In tegenstelling tot de klassieke proefdiermodellen, maken ze nu meer gebruik van weefsel van patiënten zelf. Daardoor zullen basisonderzoekers zulke behandelingen gemakkelijker kunnen vertalen naar de kliniek. Neurofysiologen, die de werking van het normale brein bestuderen, sloegen dan weer de handen in elkaar met neuro chirurgen, bio-ingenieurs en psychiaters om een niet-invasieve manier te vinden om diepe hersenstructuren te stimuleren. Zo hopen ze het verschil te maken voor patiënten met geheugenproblemen of mensen die emotioneel uit balans zijn. In de komende jaren wil het LBI ook de zichtbaarheid van hersenonderzoek vergroten. Enerzijds kan het instituut zo nieuwe excellente profielen aantrekken en samen werkings verbanden stimuleren, anderzijds creëert het bij het grote publiek meer bewustzijn rond de nood aan hersenonderzoek. Excellent interdisciplinair hersenonderzoek is immers de beste garantie voor een betere toekomst voor mensen met hersen aandoeningen. Om de samenwerking te ondersteunen, richtte het LBI in 2020 een mecenaatsfonds op.
Lees meer over het Leuven Brain Institute