4 minute read
In de kijker
Gedreven door nieuwsgierigheid verleggen de onder zoekers van KU Leuven de grenzen van de academische kennis. Niet alleen op haar dertien campussen maar overal ter wereld drukt de universiteit haar stempel op de wetenschap. Schenkers helpen interdisciplinair onder zoek van topniveau waarmaken.
Sagalassos Archeological Research Project
Advertisement
Toen in het voorjaar duidelijk werd dat het een jaar zonder veldwerk zou worden, besloot het team van Sagalassos zich heruit te vinden.
Enerzijds zetten de onderzoekers sterker in op digitalisering. De laatste jaren werd het veldwerk zoveel mogelijk digitaal gedocumenteerd, waardoor er ondanks de lange afwezigheid ter plaatse geen lacunes ontstonden. Naar de toekomst toe zal het archief nog verder gedigitaliseerd worden. Voor die digitalisering werken de onderzoekers nauw samen met collega’s uit de computer- en datawetenschappen aan KU Leuven. Met hun hulp kunnen nieuwe methoden ontwikkeld worden en particuliere datasets bruikbaar worden gemaakt voor het hele team.
Anderzijds werkte het Sagalassosteam nauwer samen met de lokale gemeenschap. Tijdens de zomer voerden zelfstandig optredende Turkse partners bijvoorbeeld onderhoudswerken uit op de vleugels van het Museum in Burdur. Zo bekommeren niet alleen meer partijen zich om het welzijn van de archeologische site, maar is er ook een lokale verankering gebaseerd op de beste wetenschappelijke principes. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de renovatie werken verschuift almaar meer naar lokale partners. Dat geeft ruimte om te doen waarvoor het Sagalassosproject initieel werd opgericht: interdisciplinair onderzoek. In 2020 keurde het rectoraat van KU Leuven de oprichting van het KU Leuven Instituut voor Cultureel Erfgoed (HERKUL) goed, een inter disciplinair laboratorium waar kennis rond cultureel erfgoed gebundeld wordt. Professor Jeroen Poblome, beheerder van het Sagalassosproject, zal als eerste directeur van het kersverse instituut aantreden.
Met spijt moet KU Leuven meedelen dat archeoloog Marc Waelkens, die zijn leven wijdde aan Sagalassos, overleed op 21 februari 2020. De universiteit wil haar diepste medeleven betuigen aan de familie van de heer Waelkens.
Lees meer over Sagalassos
Dayr al-Barsha Project
Sinds 2002 vormt het opgravingshuis in Dayr al-Barsha, een dorp 300 km ten zuiden van Cairo, de uitvalsbasis voor een internationaal team wetenschappers. Het gebied is rijk aan archeologisch erfgoed uit het derde millennium voor tot het eerste millennium na Christus, en wordt bestudeerd vanuit de vraagstelling hoe de menselijke activiteit zich daar door de eeuwen heen ontwikkelde. Als het enige Vlaamse opgravings project in Egypte, biedt het belangrijke opportuniteiten voor jonge Vlaamse egyptologen en archeologen.
Lees meer over het Dayr al-Barsha Project
Bibliotheek- en Familieboekfonds
Dankzij het Bibliotheekfonds kunnen KU Leuven-bibliotheken hun erfgoedcollecties voortdurend blijven verrijken. Het gaat daarbij hoofdzakelijk over occasionele aankopen van oude drukken of handschriften die opduiken op veilingen en in antiquariaten. Een van de prioriteiten is het reconstrueren van de boekproductie van professoren en studenten die in de loop van de geschiedenis verbonden waren aan de Leuvense universiteit. Zo werden in 2020 opnieuw enkele collegedictaten aangekocht.
Eind 2019 kwam KU Leuven in het bezit van een oude druk die ooit deel uitmaakte van de persoonlijke collectie van Petrus Nannius (Nanninck; 1496-1557), professor aan het Collegium Trilingue. Op het schutblad lezen we: ‘gekocht voor acht stuivers te Leuven op de veiling van Nannius, publiek professor, 1557’ (vertaald). Die boekenveiling is meteen de oudst gekende in Leuven. Zulke exemplaren van vroegere professoren bevatten doorgaans een schat aan persoonlijke aantekeningen en zijn zo een belangrijke bron voor historisch onderzoek naar de lespraktijk. Aankopen als deze zijn per definitie nooit voorzien noch opgenomen in de reguliere budgetten. Het Bibliotheek fonds biedt op die manier een welkome oplossing.
Ook het Familieboekfonds zorgde voor een mooie toevoeging aan de collecties van de verschillende KU Leuven-bibliotheken. Dankzij de schenkingen van ouders van afstuderende studenten, werden ook dit jaar weer 140 nieuwe werken op de plank gezet.
Lees meer over KU Leuven Bibliotheken
Ook in 2020 hadden de campussen Kulak Kortrijk en Brugge grootste plannen voor de mecenaatswerking. Eind januari mocht campus Kulak Kortrijk niemand minder dan Yuval Noah Harari verwelkomen. Voor een publiek van ruim 800 mensen deelde hij zijn visie op de rol van artificiële intelligentie in de nabije toekomst. De ‘live’ aula stond in connectie met vijf andere aula’s op de campus, die alle tot de nok gevuld waren met captains of industry, docenten, studenten … Voor aanvang konden de schenkers al in besloten kring in gesprek gaan met Harari.
Daarnaast tekenden de campussen plannen uit voor de opening van twee gloednieuwe onderzoeksinfrastructuren: het Lipid Lab rond voedingsonderzoek aan Kulak en het Circular Materials Center rond nieuwe materialen. Voor die laatste slaan onderzoekers van Kortrijk en Brugge de handen in elkaar met partners als Centexbel, PlastIQ en VKC. Door de coronacrisis vond de opening van beide labs in beperkte kring plaats.
Op 7 oktober 2020 werd de Renson Leerstoel voor data-driven servitization in creating healthy spaces ingehuldigd. Die leerstoel faciliteert een strategische samenwerking tussen het bedrijf Renson uit Waregem en onderzoekers van verschillende campussen (campus Kulak Kortrijk en technologie campus Gent) én faculteiten. Lees meer vanaf p. 59.
Helaas kon de traditionele mecenaatsbijeenkomst bij de opening van het academiejaar niet plaatsvinden. De campussen maken alvast plannen voor de toekomst om ook dan opnieuw de community van schenkers te verenigen rond topsprekers en unieke events.
