59_74832 by konkuristanbul

RUMUZ 74832

PROJE KİTAPÇIĞI KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI

RUMUZ 74832

YAKLAŞIM I YEŞIL VE KENT BAĞI ÜZERINE Geçmişten günümüze dek; İstanbul kenti için aktif bir ulaşım noktası olmasının yanı sıra, kültürel peyzaj değeri olarak da önemli bir yere sahip olan Kadıköy, günümüze yaklaştıkça nitelikli kullanım değerlerini yitirmeye başlamıştır. Rıhtımda boğazın dalgalarını dinleyerek çay içen kentlinin yerini egzoz kokusundan sıyrılıp gideceği yere varmaya çalışan bir kalabalık almıştır. Eskiden Kadıköy ve yakın çevresini besleyen deniz + kara ulaşımı sistemi, azmanlaşan şehirin tüm yükünü sahile taşıyıp kıyı kimliğini ve kültürünü deforme etmiştir. Kadıköy, uzun süredir kimliğini korumanın derdine düşmüş olsa da gerekli kentsel müdahalelerin üst ölçekten yapılamaması tam bir çözüme imkan vermemektedir. Kadıköy sahili, kimliği ile sadece Kadıköy’e değil tüm şehre kazandırılması gereken önemli bir sahildir. Bu bağlamda, proje, Kadıköy’ün kendine özgü senaryosunu, rıhtıma ulaşamadan eriyen yoğun kültürü ile harmanlayarak yeniden kurgulamak üzerine tasarlanmıştır.

RUMUZ 74832

KIYI SÜREKLİLİĞİ - YEŞİL AKS Kıyı sürekliliğinin sağlanamaması kıyı kültürünün istanbula hakim olamamasının sebeplerinden biridir. Üsküdar ve Fenerbahçe burnu arasında bulunan Kadıköy kıyı şeridi boyunca yaya sirkülasyonu kesintiye uğramaktadır. Üsküdar ve Kadıköy sahillerinin yaya ve bisiklet bağlantsının yeşil bir doku ile de güçlendirilerek kurulması, Pendiğe kadar gidebilecek bir sahil aksına imkan tanır. Kesintisiz yeşil aks, kente Kadıköy rıhtımından yayılan, semtlere ait kıyı izlerini birbirine bağlayan ve mahalle içlerine akan bir doku olarak tasarlanmıştır. HAYDARPAŞA - ARKEOLOJİK PARK VE LİMAN Kıyı sürekliliğini destekleyecek nitelikte Hayrda Paşanın işlevini Kent müzesi olarak sürdürmesi daha doğru bulunmuştur. Peronların arasında çıkan arkeolojik alanla birlikte kurgulandığında adeta bir zaman makinesinin istasyonu haline gelecektir. Bu bağlamda insanları kentin içinde bir yerlere değil zaman içinde bir yerlere taşıyan bir yapı olarak simgesel anlamını koruyacaktır. Üst ölçek kararı olarak liman bölgesinin hem kültür sanat etkinlikleri hem de yeşil ile güçlendirilerek kent hayatına katılması hedeflenmiştir. Bu sayede tarihi yarım adayı çevreleyen Üsküdar Kadıköy sahili İstanbul un kent hayatında hak ettiği yeri bulacaktır.

RUMUZ 74832

TEDAVİ / ULAŞIM AĞI Bahsedilen yeşil ağın sürekliliği ve kentsel vizyon öngörülerinin uygulanabilmesi amacı ile kentsel tedavi noktaları tanımlanmıştır. Araç trafiği sahille kent dokusu arasındaki ilişkiyi kesitiği için otobüs ve minibüsleri sahilden uzaklaştırmak ve yaya öncelikli bir sahil oluşturmak öncelik olmuştur. Rıhtım Caddesi’nde; Üsküdar’dan Kadıköy’e Tıbbiye Caddesinden bağlanan çift yönlü tramvaya ek olarak ulaşımı mümkün kılmak amacıyla yaya dolaşımının egemen olduğu yavaşlatılmış tek yönlü araç yolu kurgulanmıştır. Bu sayede, Rıhtım Caddesi’nde bulunan mevcut otobüs ve dolmuş durakları, güzergahları gözetilerek 2 kola ayrılmış ve rıhtım motorlu toplu taşıma alanından arındırılmıştır. Otobüs durağı A, Ayrılık Çeşmesi metro durağına yakın halde Orgeneral Şahap Gürler Caddesinde konumlandırılarak 700 araçlık katlı otopark tasarlanırken; otobüs durağı B ise, Söğütlüçeşme metro durağına yakın halde Fahrettin Kerim Gökay Caddesinde konumlandırılarak 1500 araçlık katlı otopark kurgulanmıştır. Rıhtım otopark yükünden arındırılmış; yer yer duraklama cepleri ve mikro park alanı çözümlemeleri ile kente kazandırılmıştır. Motorlu toplu taşıma araçlarının bekleme ve depolama yapmadan ring sistemi ile devam edeceği öngörülmüştür. Tramvay hattının durakları da iskeleler ile otobüs duraklarının bağlantısını kolaylaştıracak şekilde organize edilmiştir. Turyol iskelesi mevcut konumunun rıhtımı bölümlemesi nedeniyle Orgeneral Şahap Gürler Caddesi aksının bitiminde konumlandırılmış ve bu yönde marmaraya doğru uzanan bir toplu taşıma aksı oluşturulmuştur.

RUMUZ 74832

İZ I Kadıköy Yeşil peyzaj dokusu ile bütünleşen rıhtımın, bir deneyim rotası olarak çeşitli kentsel ve sosyal işlevleri tanımlayan “Kadıköy İzi” aracılığı ile bütünleşmesi tasarlanmıştır. Adeta Kadıköy meydanından damlatılan bir damla mürekkep misali, kente ve kıyıya yayılan bu iz, kendini dinamik bir halde her daim yeniden üretecek ve kentli ile diyalektik bir ilişki kuracaktır. İz, zaman zaman bisiklet rotası ile akar iken zaman zaman ayrışmakta; zemin kotundan yükselerek vista noktaları sunmakta, kimi zaman ise yapıların ( Et Balık Kurumu, Haldun Taner Sahnesi, yeni üretilen Kültür İstasyonu) içerisinden geçerek yer ile kurduğu diyalektik ilişkiyi güçlendirmektedir.

BOĞAZ KORIDORLARI VE KENT İÇI BOŞLUKLAR ÜZERINE Yeldeğirmeni ve çarşı bölgesinden rıhtıma ulaşan sokakları çevreleyen yapılar, çerçeve etkisi oluşturarak, boğaza işaret ederek kentliyi boğaza yönlendirmektedir. Bu masalsı durum üzerine kurgulanan tasarım; bahsedilen yerin malı haline gelmiş kurguyu güçlendirirken, yaya aksları boğaz koridorlarının devamlılığı üzerine kurgulanmıştır. Kentte tanımsız kent boşlukları, aidiyeti olmayan otoparklar, avlulu yapı blokları, artık kent parçaları bulunmaktadır. Kadıköy yaşatılan sokak kültürü ile bu alanları naif dokunuşlar ile kullanabilecek potansiyele sahiptir. Kadıköy meydanına damlatılan İZ’in rıhtımı tararken boğaz koridorlarına akması; kent boşluklarını tanımlaması kurgulanmıştır. Tanımlanan kent boşlukları, böylelikle kentlinin malı haline gelecek, kurgulanan İZ mobil uygulaması ile etkinlikler düzenlenecek, kentli mekanları kendi kültürü ile organik bir biçimde harmanlayacaktır. İZ kimi zaman bir yer parçasını tanımlarken kimi zaman ise bir yapının sağır duvarını tanımlayarak kullanılan kent imgesini kentli için yeni bir noktaya taşıyacaktır.

RUMUZ 74832

FONKSIYONEL DAĞILIM YERINE DENEYIM ROTASI TASARLAMAK Kadıköy İzi, Italo Calvino’nun ‘Görünmez Kentler’ kitabında yer alan kontrastı benimseyerek fonksiyonel geçişliliği aramaktadır. Böylelikle yoğun fonksiyonları ile adlandırılabilecek bir kesit ortaya çıkmakta ve kültür, tarih, gastronomi, devinim, orman, sahil ve bilgi olarak adlandırılacak görünmez kentleri tanımlamaktadır. Bu geçişli ve çeşitli durum Kadıköy’ün mevcut dokusunu yansıtmakta ve kıyı şeridine yayılmasını sağlamaktadır.

Kıyı Jeneratörleri ve Etkileşimi Kıyı boyunca tasarlanan kıyı tiyatrosu, kaykay parkı, su bahçesi, Türkbalon’un formunu kent hafızasını aktif kılarak tasarlayan panorama rotası, günbatımı terasları, seyir basamakları, ve rotanın burnunda tasarlanan Kültür İstasyonu binası ile rıhtımı bütüncül ele alırken, farklı etkileşim noktaları üreten jeneratörler olarak tasarlanmış ve İZ’e takılmıştır.

RUMUZ 74832

KADIKÖY PUSULASI Odak noktasında tasarlanan Kadıköy Pusulası, kentliyi kente eklemleyen, dağıtan, duraklama ve yönlendirme birimi olarak tasarlanmıştır. Yarı açık alanları, kent mobilyaları ve kent tarihinin naif noktalarının bulunduğu zemin izleri ile Kadıköy’e bir nirengi noktası olmaktadır. KÜLTÜRDURAĞI Kadıköy sahiliyle Moda sahilinin kesiştiği burunda bir çekim merkezi yaratılması fikri ile gezinti dışında da insanları buruna çekmeyi hedefliyor. Yarma işlevli yapı daha çok kültürel üretim ortak çalışma oda tiyatrosu gibi Kadıköy kimliğinde olan farklı tipolojiden insanların kesişebileceği bir yapı olarak düşünüldü. Bu yapı modadan gelen gezinti aksı ile kadıköy sahilinden gelen kültür içerikli aksı tektonik bir birleştirme aygıtı gibi çalışan saçağıyla toplayıp dağıtıyor. Aynı zamanda yapı ile yeşilinde homojen bir şekilde iç içe geçmesini sağlıyor.Kapalı kısımlar özellikle su arıtma tesisinin kör alanlar yaratan duvarına yakın bölgede konumlandırıldı ön traf ise tamaen açık bir saçak olarak bırakıldı.

RUMUZ 74832

PEYZAJ RAPORU Geçmişten günümüze kadar kültürel peyzaj değeri olarak önemli bir yere sahip olan Kadıköy, günümüze yaklaştıkça nitelikli kullanım değerlerini yitirmeye başlamıştır. Üretilen tasarımda amaçlardan biri de bu kültürel peyzaj değerini yükseltmek ve bununla birlikte Kadıköy merkezinde nitelikli bir kullanım alanı ya-ratmaktır. Peyzaj mekanları kullanıcılarda ‘’ geç ve bekle, dur ve zaman geçir, geç ve bekleme, geç ve dinlen ‘’ gibi psikolojik etkiler yaratır ve mekanların çokça kullanılmamasının asıl sebebi; tasarımın kullanıcıya ‘’geç ve bekleme’’ komutunu vermesidir ki bu genel olarak transfer merkezlerinde hızlı geçiş noktalarında olması gereken bir kullanıcı psikolojisidir. Proje alanında mekânsal kullanıma bağlı mevcut kullanıcı psikolojisine bakılacak olursa; genel olarak ‘’geç ve bekleme’’ ve ‘’geç ve dinlen’’ gibi kısa süreli kullanımlar görülebilir. Bu doğrultuda Kadıköy’ün ana merkezi olan alan için ‘’ dur ve zaman geçir ‘’ kullanıcı psikolojisini harekete geçirecek bir tasarım üretmek ana amaç olmalıdır. Peyzaj projesinde bu kullanım şeklini ortaya çıkaracak; dinlenme mekanları, keşif alanları, sergi alanları, mini konser mekanları gibi alanlar yaratılarak alanda kulla-nıcının gelmesi ve vakit geçirmesi amaçlanmıştır. Mevcut proje alanında kullanıcıların vakit geçirmemelerinin sebeplerinden biri de tasarım elverişsizliği ile birlikte özellikle yaz aylarında ısı adası yoğunluklarının açığa çıkması ve kullanıcının bu durumdan rahatsız olmasıdır. Isı adaları yeşil alan niteliksizliğinden, zemin malzemelerine ve su ögesi eksikliğine kadar birçok sebepten oluşmaktadır. Üretilen yeni tasarımda plantasyon projesinin niteliği ve bununla birlikte yeşil alan metrekaresinin artışı, seçilen türlerde herdem yeşil ve yaprak döken türlerin dengeli kullanımı ile oluşturulmuş alanlar ile ısı adası oluşumu minimum seviyeye indirecektir. Isı adaları oluşumu dengeleyen yeşil alan dokusu aynı zamanda peyzajın temel elemanıdır. Kentsel ölçekli bir tasarımda en önemli nokta kullanıcı ölçeğinde düşünmek ve kullanıcıya mevsimsel geçişlerle birlikte keşfedilebilir ve değişken mekanlar sunmaktır. Bunu sağlamanın en elverişli yollarından biri plantasyon tasarımıdır. Plantasyon dokusunun mevsimlere bağlı olarak renk, koku ve silüet değişimi mekanların hissedilebilir olmasını sağlamakla birlikte kullanıcının mekânsal kullanımda merakını ve algılarını da arttıran bir durumdur. Tasarlanan projede tüm plantasyon dokusunun mevsimsel değişimleri irdelenmiş ve aynı zamanda kent kullanıcıları için tadını, kokusunu ve mevsimsel dokusunu deneyimleyebilecekleri tıbbi aromatik bahçe zonu oluşturulmuştur. Tüm plantasyon dokusunun mevsimsel geçişi için diyagramlar oluşturulmuştur Ağaçların 12 ay baskın renkleri diyagramı Çalıların 12 ay baskın renkleri diyagramı Prenniallerin 12 ay baskın renkleri diyagramı Tıbbi aromatiklerin 12 ay baskın renkleri diyagramı Bu mevsimsel geçiş analizi ile birlikte var olan yaban hayatı dokusu da ekolojik yaban hayatı sürdürülebilirli-ği için araştırılmıştır Kullanılan bitkilerin tohumlarından meyvelerine kadar kuşlar için bir besin haline gel-mesi var olan yaban hayatı dokusu için olumlu bir özelliktir. Var olan kuş dokusunun aylara göre yoğunluğu bu bağlamda analiz edilmiştir ( bknz. Şekil 5 ). Kadıköy’de bulunan veya buraya uğrayan kuşların aylara göre yoğunluk analizi Plantasyon dokusu metrekaresinin artması ve bununla birlikte tasarım alanında sulanacak alan metrekare-sinin artması mevcut su ihtiyacının arttığını göstermektedir. Kentlerde geleceğin en büyük problemlerinden biri su varlığının azalması olarak beklenmektedir. Bu nedenle bitkisel doku seçiminde min. seviyede su ihtiyacı bulunan türler seçilmiştir ve bununla birlikte yağmur suyunun depolanabileceği bir bioswale hattı tasarlanmıştır. Bu hat; içerisinde bitkiler bulunduran, zeminde çakıl bir örtü, filtre jeotekstil ve perfore boru ile şekillenen bir sistemden oluşmaktadır. Yağmur suyunun yüzey eğiminin akışıyla bu hatta yönelmesi ve altyapı sistemi ile belirlenen depo alanına taşınması ve daha sonrasında yeni tasarlanmış bitkilsel dokunun su ihtiyacının bir kısmını sağlaması, su kullanımı açısından sürdürülebilir bir öneridir(bknz. Şekil 6 ). Genel kesit ve bioswale ilişkisi

RUMUZ 74832

Non nos sunte eaqua-

RUMUZ 74832