Kadıköy Meydanı Kentsel Tasarım Yarışması
54710
“ kadiköy rapsodisi...” Kadıköy bir enstrümanın notaları gibidir. Her bir nota armoni eşliğinde farklı sesler verir. Her bir araya gelişleri Farkı bir eser ortaya çıkarır. Kadıköy’de böyledir.
Her sokağındaki, köşe başındaki yaşamlar, birbirinden farklı görünse de, bir araya gelişleri bir müzik parçasının harmonisi gibidir.
Bu bütünsellik ve çeşitliliğin içerisinde Kadıköy sahili ve Haydarpaşa adeta Kadıköy’e yabancılaşmıştır. Kadıköylü değildirler… Bu proje; “Kadıköylü olmak” fikri üzerinden yeniden kurgulanmıştır. Bu kurgu denizin ve tarihi Haydarpaşa Garı’nın Kadıköy ile barışması, Kadıköylünün denizi ve elinde tutuğu kültürel mirası yeniden keşfetmesi anlamına gelir. Kadıköy Meydanı yüzyıllar boyunca Anadolu Yakasının İstanbul ve Avrupa ile ilişkisini sağlayan nokta olmuş, günlük ya da daha seyrek yolculuklarda bir atlama taşı olarak işlev görmüştür. Kadıköy, varış noktası Avrupa Yakasına olanların öncelikle erişmek zorunda olduğu bir yolculuk kırılma noktası olarak önem kazanmıştır. Kadıköy, Haydarpaşa’ya ulaşan demiryolunun da desteğiyle Gebze’ye kadar uzayan bir yerleşim lekesinin tarihi kente ulaşmak için kullandığı bir aktarma merkezi olmuştur. Boğaz üzerinde yapılan karayolu köprülerinin ve demiryolu/karayolu tünellerinin bu kullanım biçimini azaltmasına rağmen on yıllar içinde yapılanmış ve kemikleşmiş ulaşım hatları ve Anadolu yakasındaki yoğunluk artışları Kadıköy Meydanının aktarma özelliğinin azalmadan devam etmesini sağlamıştır. Ancak süreç içinde bir aktarma merkezi olarak canlanan ve yaşayan Meydan, yanlış ulaşım kararları ile “aktarma merkezinden” bir “ulaşım terminaline” dönüşmüştür. Kadıköy Meydanı kentlilerin koşuşturduğu karmaşada her türlü ulaşım aracının bekleme ve depolama yaptığı, martı seslerinin değil motor gürültülerinin duyulduğu bir alan haline gelmiştir. Diğer taraftan Kadıköy her kesimden farklı sosyo-kültürel altyapıya sahip insanların içinde bulunduğu, mekânı deneyimlediği, ortak anıları paylaşabildiği bir karşılaşma sahnesidir. Yel değirmeni ile Rasimağa Mahallesi, İstanbul’un ikonu Moda’yı içine alan, Caferağa Mahallesi, Altıyol, Kuşdili ve tarihi çarşı sokakları ile Osmanağa Mahallesinden oluşan Kadıköy, bütüncül kentsel bellekte yerini almış, tarihi-sanatıgünün 24 saat akan enerji dolu yaşamı ile yerli ve yabancı çok sayıda insanın ortak belleğinin bilinçli veya bilinçsiz kentsel simgelerinden birisidir. Yüksek erişilebilirlik olanağı ile oluşan çekicilik, aktarma işlevinin yanı sıra ticaret, hizmetler, eğitim, yönetim gibi birçok kentsel kullanımı da kendine çekmiş ve Kadıköy Meydanı Anadolu Yakası için güçlü bir alt merkezin odağı olmuştur. Ulaşım olanakları ile zenginleşen Meydan günümüzde karmaşık, tanımsız, kontrol dışı işlevlendirilen, karakterini kaybetmiş bir kent odağına dönüşmüştür.
Önerilen Proje, tüm varlık değerlerinin farkında olarak, Kadıköy Meydanı ile birlikte uzun yıllardır göz ardı edilen ancak Kadıköy’ün en önemli simgelerinden birisini oluşturan Tarihi Haydarpaşa Garı’nı ve Moda sahilini bir bütün içinde kavrayacak bir programla ele alınırken, diğer bir taraftan da Rıhtım Caddesinde yaşanan kaotik ve keşmekeş halini, sadece transfer merkezi olarak kullanılan mekânsal karakterinden ötürü hızlı bir kalabalığın artık gerçek Kadıköy’ü farkedememe-yaşayamama ve içine sindirememe durumunu ortadan kaldırmak, Kadıköy’ü yeniden denizle buluşturmak üzerine kurgulanmıştır. Kadıköy Meydanı tarihi Haydarpaşa Garı, tarihi merkez ve tarihi yarımada ile kavuşmanın apaçık sergilendiği bir mekân haline gelecek iddiasının yanı sıra, doğru bir planlama ve tasarım sayesinde birçok şeyin keşfedildiği bir sahne olacaktır aynı zamanda.
Kadıköy | Dün-Bugün-Yarın
Geçirgen Morfoloji Stratejisi
Ulaşım Odakları
Tescil ve Koruma Kararları
Proje Alanı Kent Makroformu İlişkisi
Kent Makroformu Ulaşım Sistemi
Kent Makroformu Yeşil Sistem Uzun Dönem Ulaşım Stratejisi
Öneri Kullanım Kararları
1/2000 Kentsel Tasarım Planı
54710
1/1000 Vaziyet Planı
54710
1 KENTSEL TASARIM ve PEYZAJ KARARLARI Proje ile Kadıköy’ün kıyı kenar çizgisi büyük oranda korunmuş, küçük müdahaleler ile yayaların rahatlıkla denizle buluşacağı akıcı bir kıyı kullanım morfolojisi önerilmiştir. Transfer merkezi ve depolama alanı olmasından ötürü oluşan ısı adası etkisi, görüntü ve gürültü kirliliğini önlemek üzere, sahilin ve meydanın tanımsız ve parçalı yapısını ortadan kaldıracak, daha bütüncül, kent merkezinin yeşil sistemiyle entegre olabilen bir kentsel tasarım yaklaşımı benimsenmiştir. Bu yaklaşım yaya konforu açısından Kadıköy’ün bugünkü olumsuz imajını değiştirecek ve çağdaş normlarda, geleceğin kent meydanı vurgusuna katkı sağlayacaktır. Yaya kullanımı açısından bakıldığında 4 farklı kentsel konforun sağlanması önemlidir. Mekansal konfor; Özellikle yaya hareketlerinden gelen yoğunluğun meydanın hangi bölgelerinde toplandığı analiz edilerek, servis yapıları, donatılar, mekânsal kurgu ve alanda yer verilecek etkinliklerin düzenlenmesi, yeşil alanların nitelik ve nicelik dağılımının oluşturulması. Görsel konfor; Tasarlanan Kadıköy balkonunun yanı sıra, tüm sahil boyunca ve alanın farklı noktalarında topoğrafyayı da kullanarak üst kotlardan tarihi yarımada siluetinin, günbatımının, Tarihi Haydarpaşa Garı siluetinin izlenmesi. İşitsel konfor; Trafik kaosunun yarattığı gürültü kirliliğine karşı önlemlerin alınması, otobüs duraklarının bulunduğu alanın yeşil bir kabukla sarılması ve izole edilmesi. Termal konfor; Bitkisel tasarım, yeşil koridorların planlanması, otobüs duraklarını saran yeşil kabuk ve yeşilden çıkan ve farklı fonksiyonlara ev sahipliği yapan strüktürlerin yeşil çatı konsepti ile bütünleştirilmesi.
2
3
4
6
5
54710
1
2
3
6 4
5
1/500 Odak Alan
54710
54710
1/200 Alt Odak Alan
A-A Kesiti 1/200
Kadıköy Balkonu | Otobüs Durakları
Yeşil kabuğun çevresel bağlamda diğer önemli fonksiyonu oluşturulmak istenen sulak alan ekosisteminin olumsuz çevresel koşullardan korunmasıdır. Bu alanda barınması ve üremesi düşünülen su kuşları habitatının gürültüden kaynaklı olumsuzluklardan korunması açısından kabuk önemli bir işlev üstlenecektir.
Kadıköy Çayırı | Kültür Sanat Merkezi
Mekansal Deneyimler
Ekolojik Döngü
54710