65749
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
Mevcut Ulaşım
Öneri Ulaşım
Ayrılık Çeşmesi
Haydarpaşa Tren İstasyonu
Ayrılık Çeşmesi
Transfer/ Kültür Merkezi
Haydarpaşa Tren İstasyonu
KADIKÖY
Karaköy İskele Turyol Kabataşİskelesi Beşiktaş Adalar İskele
Karaköy İskele
KabataşBeşiktaş Adalar İskele
Söğütlüçeşme
M4 Kadıköy-Tavşantepe Metro Hattı
M4 Kadıköy-Tavşantepe Metro Hattı
T3 Kadıköy-Moda Tramvay Hattı
T3 Kadıköy-Moda Tramvay Hattı
Tramvay Durakları Metro Durakları Taksi Dolmuş Durakları İETT Otobüs Durakları Minibüs
Tramvay Durakları Metro Durakları Taksi Dolmuş Durakları İETT Otobüs Durakları Minibüs Otopark Haydarpaşa-Ayrılık Çeşmesi Bisiklet Yolu
KENTİN HATTA İKİ KITANIN FARKLI ULAŞIM TÜRLERİNİ BİRBİRİNE BAĞLAYAN BİR MERKEZ OLMASI, BÜYÜK ÖLÇEKLİ KAMUSAL OLAYLARA KUCAK AÇMASI, ÇOK ZENGİN ÇARŞI YAŞANTISI, BÖLGENİN KÜLTÜR VE SANAT MERKEZİ KONUMUNUN ÖTESİNDE BİR ÖNEM KAZANMIŞ DURUMDA. TAKSİM’İN SİVİL TOPLUMUN KULLANIMINA KAPATILMASI YA DA BU KULLANIMIN ÇOK SINIRLANDIRILMASI İLE KADIKÖY’ÜN KENTSEL KARAKTERİNDE ZATEN VAR OLAN BU TÜR KAMUSAL ETKİNLİKLERİN ÖLÇEĞİ, KAPSAMI VE SIKLIĞI ARTMIŞ OLDU. BİR ANLAMDA, KADIKÖY’Ü İSTANBUL’UN YENİ KAMUSAL MERKEZİ OLARAK GÖRMEK VE DEĞERLENDİRMEK GEREKMEKTEDİR.
UE 2 Yarışma Alanı İstanbul Metropoliten Alanının en temel sorunlarından birisi olan merkezi iş alanının yaşamasını sağlayacak, kent ile bütünleşmesinde önemli rol oynayacak bir alan olarak değerlendirilmektedir. Bu kapsamda İstanbul’un, doğal, tarihi, kültürel ve ekonomik değerleri ile öne çıkan Boğaziçi, kıyı yaşantısı ve silueti, toplumsal belleğin oluşmasında etkili olmaktadır. Bu nedenle bu değerlerin korunması ve geliştirilmesi gerekir. Boğaziçi ve denize dik çıkan vadilerin ekolojik bütünün parçası olarak ele alınmalıdır. Boğaziçi genelinde; - Kıyı kültürünün kentsel yaşamın içerisine çekilmesi, - Kıyı ekolojisinin güçlendirilmesi, - Kıyı mekânında denize ait aktivitelerin gerçekleştirildiği herkese açık, erişilebilir düzenlemelerin yapılması, - Kıyıya paralel sahil yolları, otobüs minibüs garajları gibi kullanımların kentkıyı ilişkisinin kurulması için yeniden ele alınmalı, - Deniz ulaşımının (vapur ve deniz taksi iskelelerinin) kıyı boyunca diğer ulaşım (metro, tramvay, Marmaray, otobüs durakları) türleri de dikkate alınarak yaygınlaştırılmasıdır. Yarışma alanının tasarlanmasında sosyal, ekonomik, toplumsal ve mekânsal veriler incelendikten sonra Kadıköy meydanı ve çevresi bugünkü haliyle kent kıyı yaşamına yönelik ilişkisinde; - Kentsel ayrışmaya, - Mekânsal Kopukluğa, - Toplumsal Bellek kaybına ve - İşlevsel Yoksunluğa ilişkin sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Alandaki temel sorun, kıyı - kent parçasının nitelikli bir kıyı kullanımı ile kentsel bütünleşme nasıl sağlanabileceğidir. Bu noktada temel hedefler; - Doğa ile birlikte Şehir kültürü ve imajının vurgulandığı kimlikli yeni bir kamusal mekân tasarımı; - Kıyı bandının yaşam kalitesini arttırmak ve buna uygun işlevler geliştirmek, Kıyının tekrar kamusal bir mekân olarak yeniden kazandırmak. - Kent içi ulaşım sorununu çözmek ve yeni ulaşım aktarma odakları oluşturmak. - Erişilebilirliğin bütün ulaşım türleriyle (yaya, bisiklet, tramvay, raylı sistem, toplu taşım, bireysel ulaşım) dengeli bir biçimde sağlamak. - Kadıköy kimliğini göz önüne alan tasarım dilini oluşturmak.
TARİHSEL ETKİLEŞİM ALANLARI
Ulaşım Odakları - Kıyı İlişkisi
TE 1 TE 2 TE 3 TE 4
KD 2
Kadıköy Meydanı ve Kordonu Haydarpaşa Garı Rasimpaşa Kentsel Sit Alanı TAK Tasarım Atölyesi Kadıköy
EE 7 KENTSEL DİNAMİK ETKİLEŞİM
KD 1
Kadıköy Geleneksel Merkez
KD 2 KD 3 KD 4 KD 5 KD 6 KD 7 KD 8 KD 9 KD 10
Üsküdar Merkez Harem Kentsel Odak Kadıköy Belediyesi Moda Merkez
EE 4
(turizm - ticaret - gastronomi - bilgi - teknolojileri - finans)
KD 3
EE 3 EE 5
Kadıköy Kaymakamlığı Süreyya Operası Manço Kültür Merkezi Halk Eğitim Merkezi (Halkevi) Kadıköy Merkez
EE 1 EE 6
UE 3
EKOLOJİK ETKİLEŞİM
EE 1 Doğal varlıkların belirlediği Kent-Kıyı-Doğa İlişkisi
EE 2 EE 3 EE 4 EE 5 EE 6 EE 7 EE 8
Haydarpaşa Ekolojik Koridor (Seyit Ahmet Deresi‚ Dinçler Deresi Ekolojik Koridoru)
TE 2
Kurbalıdere Ekolojik Koridor
TE 4
Validebağ Korusu Selimiye Kışlası
UE 5 TE 1
Sağlık Bilimleri Üni. Salacak Sahil Bandı Moda Sahil Bandı
KD 3
ULAŞIM ETKİLEŞİMİ
UE 1
Söğütlüçeşme Ulaşım
UE 2
Üsküdar Ulaşım Odağı
UE 3
Ayrılık Çeşme Ulaşım Noktası
UE 4
Haydarpaşa Ulaşım Odağı
UE 5
TE 3
UE 4
Karacaahmet Mezarlığı
KD 5
KD 1
KD 7 KD 9
KD 4 EE 2 UE 1
KD 5
(marmaray-YHT-metrobüs durakları-otobüs durakları) (marmaray-otobüs durakları-deniz iskeleleri)
EE 8
(marmaray-metro-otobüs)
(vapur iskelesi-otobüs durağı-minibüs durakları-nostaljik tramvay)
Kadıköy Ulaşım Odağı
K 1:10000
KD 10
65749
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
Kılavuz Kaptan İskelesi
Mevcut Ulaşım Sistemi
Öneri Ulaşım Sistemi
Haydarpaşa Garı
Kadıköy Transfer ve Kültür Merkezi
İDO Şehir Hatları
2020
eylül ekim
2019
2018
haziran temmuz
mart nisan
2016
2017
ocak
en son görüldüğü yıl
Haydar Paşa Camii
SöğütlüçeşmeAyrılık Çeşmesi
Eminönü Karaköy İskelesi
Kıyı kent bütünleşmesi Ulaşım Sistemi, Tarihsel, Ekolojik ve İşlevsel olmak üzere dört temel ilke ile ele alınmaktadır. Ulaşım Sistemi Bütünleşmesi
Motor İskelesi
Yarışma alanı kentsel ve bölgesel ulaşım hizmetleri başta olmak üzere çeşitli işlevleri bir arada barındırmaktadır. Bu işlevler Kadıköy Meydan ve çevresinde kent yaşamının zedeleyecek kadar yoğun kullanım söz konusu iken, Haydarpaşa ve yakın çevresi gibi bazı bölümlerinde ise tanımsız boşluklar oluşmuştur. Kadıköy Meydanı ve çevresi, ulaşım ağırlık düzenlemeler ile hoyratça kullanımı kent-deniz ilişkisini en aza indirgemiş olup, bu durum kentsel ayrışma, yani kentlinin sahili kullanımını kısıtlamıştır.
Kadıköy Kıyı Boyu
Ada
Salix babylonica Salkım söğüt
Pinus pinaster Sahil çamı
Kadıköy Meydanı
Cupressus arizonica Fraxinus excelsior Prunus laurocerasus Arizona servisi Dişbudak Karayemiş
Beşiktaş İskelesi Atatürk Heykeli
Laurus nobilis Defne
Pinus pinea Fıstık çamı
Ailanthus altissima Kokar ağaç
Cupressus sempervirens Akdeniz servisi
Acer negundo Dişbudak yapraklı akçaağaç
Metro Ekolojik ada
Gleditsia triacanthos Prunus cerasifera Gladiçya Süs eriği
Albizia julibrissin Gülibrişim
Morus alba Dut
Kıyı amfisi Kuş gözlem evi
Platanus orientalis Doğu çınarı
Günlük yaşamı destekleme ünitesi
Ficus carica İncir
Haldun Taner Sahnesi
Oyun alanı
Populus nigra Magnolia grandiflora Platanus × acerifolia Manolya Kara kavak Londra çınarı
Çayır
Üretim alanı
t0 İSKİ Arıtma Alanı
Tarih Edebiyat Sanat Kütüphanesi Metro
Metro Kadıköy Kaymakamlığı
Bu nedenle insan ve çevre odaklı ulaşım yaklaşımları doğrultusunda Kadıköy Merkez – Üsküdar Merkez arası çalıştırılacak Nostalji Tramvay hattı, eski Kadıköy ve Üsküdar tramvayı ile birlikte ele alınarak, tüm sahilin bütünleştirilmesi öngörülmektedir. Hatlar ve sistemler arasında aktarmaların hem fiziksel hem de yönetsel olarak kolaylaştırılması öngörülmektedir. Bu amaçla, Haydarpaşa Garının eski işlevi ile kullanılması ve Ayrılık çeşme İstasyonun konumu da dikkate alındığında Kadıköy İskelesi ile otobüs ve minibüs garajının kapasitesi azaltılarak bir transfer odağı, marmaray – metro – tramvay – otobüs – minibüs - vapur arasındaki aktarmalarda en uygun fiziksel çözümler düşünülerek alanın kuzeyinde yer seçilmiştir. Üsküdar Kadıköy arası ilişkiyi sağlayan ulaşım ağı, alan içindeki yaşam kalitesini arttıracak ve daha etkin bir yol kullanımı sağlayacak biçimde kademelendirilmiştir. Tıbbiye Caddesinden gelen transit trafik ile Transfer odağının yaratacağı trafik, Orgeneral Şahap Gürler Caddesi ile Taşköprü ve Saray ardı Caddelerine aktarılması amaçlanmaktadır. Kadıköy Merkezinin trafik yoğunluğu azaltabilecek böylesine radikal bir kararın uygulanmasında tramvay hattı ile bisiklet yolu ve yeni iskeleler birbirlerini destekleyecek şekilde düzenlenmiştir. Ekolojik Bütünleşme Bir zamanlar doğası ve yeşili bakımından Türkiye’nin en görkemli kenti olduğu bilinen İstanbul, sağlıksız kentleşme sürecine paralel olarak kentsel ve kırsal peyzaj öğelerini yitirmektedir. İstanbul’da günümüzde yapılan uygulamalar ile yeni yeşil alanların oluşturulması bir yana, eskilerinin de korunamadığı görülmektedir. Bu amaçla Kadıköy’deki mevcut yeşil alanların öncelikle korunması, sağlıklaştırılması, geliştirilmesi ile yeşil alanların birbirleriyle bütünlük ve süreklilik göstermesi önemlidir. Kadıköy’de bulunan alt merkezin sağlıklı gelişimi için yaşam kalitesinin artmasını sağlayacak, yakın çevresinin değerlerinin kentlilik ve kent kimliği doğrultusunda ortaya çıkaracak bir yaklaşımla ele alınmıştır. Bu yaklaşımın temelinde; kentin bu parçasının kent kimliğine dayalı gün¬delik yaşam döngüleri ve değerleri ile kıyıda ve geride yer alan Karaca Ahmet Mezarlığı, Ayrılık çeşme Mezarlığı, İngiliz Mezarlığı, Valide bağ Koruluğu, Selimiye Kışlası Alanı, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Kampüsü ve Salacak falez yeşil dokusu, Kadıköy ve Moda kıyıda yer alan yeşil alanlar ile Seyit Ahmet ve Dinçler dereleri ile Kurbağalı dere gibi denize dik uzanan vadi sistemleri ile birlikte ekolojik bir bütünün parçası olarak yaşatılmalıdır. İşlevsel Bütünleşme
Mevcut ağaçlar
İstanbul’un en önemli merkezlerinden olan Kadıköy Kent Merkezi, işyerleri, bürolar, konaklama tesisleri, kültür ve kongre merkezleri, gastronomi kullanımları, yönetim merkezi (Kadıköy Kaymakamlığı) gibi işlevler ile güçlü ve canlı bir merkezdir. Yaya yolları ise merkez ve konut alanları ile toplu taşım durakları ve otopark alanları dikkate alınarak kıyı ile arasında bir ağ oluşturacak şekilde yaya odaklı bir ulaşım sistemine dönüştürülmüştür. Bu yaklaşım ile kıyı yaşamı, Kadıköy’ün kültür ve tarihsel yaşamının yoğunlaştığı iç kısımlara kadar genişleyecektir. Sahilin sadece gezinti alanı değil kültür, sanat ve tarihsel bir alan olması da sağlanacaktır. Çeşitli karakterde açık ve kapalı kamu mekânları yaratarak, kent yaşamı kıyıya çekilmesi ve bu alanlarda özgü kültürel çeşitlilik, canlılık ve etkileşim ile canlı bir toplumsal ortam oluşturulmuştur. Kültür ve iş turizmine hizmet edecek konaklama, alışveriş ve sergi mekânlarıyla birlikte, kent denizle yeniden buluşturulmuştur. Tarihsel Bütünleşme Kadıköy Meydan ve Çevresi, tarihi kent merkeziyle bütünleşecek kültürel ve sanatsal bir alan olmasına çalışılmıştır. Kadıköy; Boğa Heykeli, Kadıköy Şehremaneti, Kadıköy Mitingi, Süreyya Operası, Haldun Taner Sahnesi, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi - Halkevi, Haydarpaşa Arkeoloji Parkı, Haydarpaşa Gar Binası, Camiler (Kethüda Çarşı, Osman Ağa, Cafer Ağa, İskele, Haydarpaşa, Rasim Paşa), Çeşmeler (Osman Ağa, Halid Ağa), Kiliseler (Ayia Euphemia Rum Ortodoks, Surp Takavor, NotreDame Du Rosaire, Ayios Yeorgios Rum Ortodoks, Aya Trida Rum Ortodoks, Surp Levon Ermeni Katolik), Sinagogu (Hemdat İsrael), Yel Değirmeni, Okullar (Özel Kadıköy Rum İlköğretim, Kadıköy Lisesi, Saint-Joseph Fransız Lisesi) ile Kasımpaşa Kentsel Sit Alanı ile birlikte sanat galerileri, müzeleri ile yaşayan, pansiyonculuk, butik otelleri ile geleneksel ticaretin olduğu tarihi kimliğiyle bütünleşen bir merkeze dönüştürülmelidir.
t50
t100
Tarihsel Bütünleşme Kadıköy Meydan ve Çevresi, tarihi kent merkeziyle bütünleşecek kültürel ve sanatsal bir alan olmasına çalışılmıştır. Kadıköy; Boğa Heykeli, Kadıköy Şehremaneti, Kadıköy Mitingi, Süreyya Operası, Haldun Taner Sahnesi, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi - Halkevi, Haydarpaşa Arkeoloji Parkı, Haydarpaşa Gar Binası, Camiler (Kethüda Çarşı, Osman Ağa, Cafer Ağa, İskele, Haydarpaşa, Rasim Paşa), Çeşmeler (Osman Ağa, Halid Ağa), Kiliseler (Ayia Euphemia Rum Ortodoks, Surp Takavor, NotreDame Du Rosaire, Ayios Yeorgios Rum Ortodoks, Aya Trida Rum Ortodoks, Surp Levon Ermeni Katolik), Sinagogu (Hemdat İsrael), Yel Değirmeni, Okullar (Özel Kadıköy Rum İlköğretim, Kadıköy Lisesi, Saint-Joseph Fransız Lisesi) ile Kasımpaşa Kentsel Sit Alanı ile birlikte sanat galerileri, müzeleri ile yaşayan, pansiyonculuk, butik otelleri ile geleneksel ticaretin olduğu tarihi kimliğiyle bütünleşen bir merkeze dönüştürülmelidir.
EKOLOJIK ADA: BIR DENIZ FENERI ÜZERINE YENI BIR HIKÂYE DOĞDU KADIKÖY’DE... EKOLOJIK ADA ZAMAN ZAMAN ŞIDDETLI FIRTINALARA AÇIK BIR ÖNERME, BIR YENI BILINÇ INSANLIĞA DAIR. GERÇEKTEN KADIKÖY’ÜN BU UCUNU DOĞAYA EMANET ETSEK VE SADECE GÖZLEMLESEK, YUTKUNSAK VE BEKLESEK. YOSUNLAR, LIKENLER, KIYI CANLILARI, KARABATAKLAR, MARTILAR VE KADIKÖY’ÜN YOLUNU UNUTMUŞ FARKLI KUŞLARIN GERI GELDIĞI BU YARI-SULAK ALAN IÇIN ZAMANIN KENDI RITMINDE ÇALIŞTIĞI, SESSIZLIK, TUZ SERPINTISI, KUŞ SESI VE RÜZGARLA DANS EDEN SAZLAR IÇIN MASUMANE.
Metro
Ulaşım, mevcut biçimiyle alandaki en önemli sorundur. Alan içindeki yolların tekerlekli araçlar ile yaygın bir biçimde kullanılması ve toplu taşım sisteminin çok sayıda hattan ve küçük kapasiteli taşıtlardan oluşması bu sorunların en önde gelenleridir. Bugünkü yol kullanımı ve toplu taşım işletme anlayışıyla alanı nitelikli bir kamusal mekâna dönüştürme olanağı yoktur. Bunun için, gerek bireysel ulaşım gerekse toplu taşımda yapısal değişiklikler yapılmalıdır. Üst plan kararları ve imar planlarında kıyı bandında tamamen otobüs - minibüs otoparklarının kaplandığı ve taşıta endeksli ulaşım yaklaşımı alandaki birçok sorunun temelini oluşturmaktadır. Sahildeki alan israfı ile kargaşanın önlenmesi ve daha etkin bir hizmet sağlanması için mevcut toplu taşım sisteminde yapısal değişiklikler önerilmiştir. Sahil yolunun Haydarpaşa ve Üsküdar Meydanı ile kent ulaşım sistemine eklemlenen ve bütünleşen bu sisteme ait yol mekânının yaya, tramvay ve bisiklet yolu ile desteklenmesidir.
K 1:2000
65749
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI Temel tasarım kararları Ulaşım: • Dağınık bir şekilde tüm Kadıköy’ü kaplayan ulaşım ve destek birimlerinin alanın iki ucuna çekilerek toparlanması • Bireysel taşıtların Kadıköy’e gelişinin teşvik edilmemesi (otopark sayısının azaltılması) • Toplu taşıma alternatiflerinin artırılması • Alternatif ulaşım sistemlerinin teşvik edilmesi (bisiklet)
Kılavuz Kaptan İskelesi
Buluşma: • Tanımlı bir Kadıköy Meydanı kimliğinin oluşması amacıyla Karaköy iskelesinin Transfer ve Kültür Merkezi’ne kaydırılması • Farklı ölçeklerde buluşma, durma ve bir araya gelme fırsatlarının yaratılması • Haydarpaşa’dan Moda’ya kadar kıyı sürekliliğinin yaya ulaşımı açısından sağlanması • Kıyının ve kıyı bandının sadece yaya kullanımına bırakılması • Denize ulaşma, dokunma ve yaklaşma fırsatlarının artırılması ve zenginleştirilmesi
Haydar Paşa Camii
Kadıköy’ün yaşantısını ve dolayısı ile kentsel biçimini geçmişi boyunca belirleyen iki temel işlev ulaşım ve buluşma olmuştur. Projenin temel yaklaşımı, Kadıköy’ün ulaşım ve buluşma potansiyellerini kentsel yaşantıyı zenginleştirmek adına değerlendirmek, özellikle ulaşım nedeniyle ortaya çıkan sorunlu noktaları kamu yararı ve yaya kullanımı gözeterek çözüme kavuşturmaktır. Böylelikle Kadıköy ağır taşıt trafiğinden arındırılarak yeşil alan maksimize edilecek, aynı zamanda çok daha temiz bir havaya kavuşulacaktır.
Kadıköy Transfer ve Kültür Merkezi
Haydarpaşa Garı
Ulaşım Kadıköy’ün iki kıtayı birbirine bağlayan çok sayıda ulaşım biçiminin ve hattının merkezi olma niteliği çok karakteristik bir özelliğidir. Karaköy, Beşiktaş ve Adalar şehir hatları iskelelerinin; Avrupa yakasından başta deniz yolu olmak üzere farklı araçlar ile gelenleri Anadolu yakasında farklı noktalara ulaştıran yapan otobüs, minibüs ve dolmuş hatlarının; Anadolu yakasından Avrupa yakasına gidecek olanları yine başta deniz yolu olmak üzere farklı araçlar ile hedeflerine ulaştıran otobüs, minibüs ve dolmuş hatlarının başladığı ve bittiği noktadır. Haydarpaşa tren garının da yürüme mesafesinde olması ve Anadolu’dan gelen tren hatların son noktası olması da Kadıköy’ün sadece İstanbul içinde değil ülke ölçeğinde bölgesel bir ulaşım merkezi olarak dönüşmesine neden olmuştur.
İDO Şehir Hatları Eminönü Karaköy İskelesi
Yakın zamanda, Marmaray’ın iki yakayı raylı sistem ile bağlaması; Kadıköy – Pendik metro hattının açılması ve Marmaray ile bağlanması Kadıköy’ün ulaşım hatlarının merkezi noktası olması durumunu daha ileri bir ölçeğe ve yoğunluğa taşımıştır. Kadıköy’e büyük bir hareket ve canlılık getiren ulaşım merkezi olma durumu bazı açılardan problemler de yaratmakta ve mekânsal ve kentsel kullanımlar adına sıkışmalara, potansiyellerin kullanılamamasına neden olmaktadır. Eski Et ve Balık Kurumu ile Karaköy İskelesi arasında kalan alanın çok uzun zamandan beri zemin üzeri otobüs ve minibüs durakları tarafından işgal edilmiş olması, çok sayıda alanın zemin üzeri otoparklar ile kentsel yaşantı adına verimsiz olarak kullanılması gibi durumlar Kadıköy’ün kentsel ve kıyı yaşantı zenginliği adına önemli kayıplardır. Bu tür kullanımlar Kadıköy’ün Anadolu yakasının kamusal yaşantısının merkezi olarak nitelikli bir meydana sahip olamamasının da nedenlerindedir. 2020 yılında, küresel iklim krizinin gündelik hayatımızı bile belirleyici olduğu durumda, lastik tekerlekli bireysel ulaşım araçlarının Kadıköy gibi kent merkezlerine gelmelerinin teşvik edilmemesi adına otoparkların sayısı azaltılmıştır.
’
aa
Motor İskelesi
Kadıköy’ün var olan ulaşım sistemleri olduğu gibi korunmuş ve organize edilmiştir. Tüm kıyıya ve sahil bandına yayılmış olan sistemler koyun bir ucunda eski Et ve Balık Kurumu alanında tasarlanan ‘Kadıköy Transfer ve Kültür Merkezi’ ne doğru kaydırılmış; diğer uçta ise Beşiktaş İskelesi ve arkasındaki metro bağlantıları yerlerinde korunmuşlar, dolmuş ve taksi durakları ise metro çıkışına yakın bir noktaya çekilmişlerdir.
Kadıköy Kıyı Boyu
Kadıköy Transfer ve Kültür Merkezi’nde Karaköy İskelesi, Turyol motor hatları, otobüs ve minibüs hatları yer alacaktır. Koyun iki farklı tarafına doğru çekilen her türlü ulaşım hattı çekim merkezleri olarak çalışacak, hareket yoğunlukların kontrol edilmesini sağlayacak, kıyı hattının tümündeki kullanımı zenginleştirecek bir karar olarak ele alınmıştır. Kadıköy – Moda döngüsünde çalışan tramvay hattının ‘Kadıköy Transfer ve Kültür Merkezi’ne doğru uzatılması ve planlanan Üsküdar – Harem tramvay hattına bağlanması önerilmiştir. Buluşma
1
Kadıköy’ün özellikle son yıllarda Anadolu yakasının en önemli kamusal alanı ve büyük ölçekli acık alan etkinliklerinin yapıldığı yer olmanın ötesinde bir nitelik kazandığı görülmektedir. Taksim’in belli nedenler ile kamusal etkinliklere kapanmasından sonra İstanbul’daki kamuya açık gösterilerin düzenlendiği, konserlerin düzenlendiği, farklı amaçlı ve içerikli protesto etkinliklerinin yapıldığı hatta yapılabildiği bir merkeze dönüşmüş durumdadır. 8 Mart yürüyüşleri ve iklim protestosu 2020 yılından çok canı iki örnek olarak verilebilir. Eski Et ve Balık Kurumu ile eski Karaköy İskelesi arasında kalan alanın tümü ‘Kadıköy Meydanı’ olarak ele alınmış, eski Hal Binasının yanındaki alanın geometrisi düzenlenerek ise tanımlı bir kentsel alan oluşturulmuştur. Kadıköy Meydanının çiğnenen değil durulan, buluşulan, toplanılan, kutlama yapılan bir alana dönüşmesi amacıyla Karaköy iskelesi Transfer ve Kültür Merkezi’ne kaydırılmıştır. Otobüs ve minibüslerin işgalinden kurtarılan alan kıyıya ulaşılan amfiler, promenat ve kent parkı olarak üç bant şeklinde ancak bütünlüğünün korunmasına dikkat edilerek düzenlenmiştir. Kadıköy Meydan Parkı bir park olarak korunmuştur. Parkın güney köşesinde bir yeşil amfi – manzara izleme tepesi oluşturulmuş, bu alanın zemin altı bir cep otoparkı olarak tasarlanmış ve ön tarafı ise dolmuş hatlarına ayrılmıştır. Arıtma tesisinin kuzey tarafındaki otopark tamamen kaldırılarak park olarak düzenlenmiştir.
2
Ada
Kendiliğinden olan bu dönüşümü destekleyecek çevresel düzenlemelere ihtiyaç vardır. Kadıköy’ün ulaşım merkezi olmasından kaynaklanan potansiyeli değerlendirecek, çevre mahallerin, yakın bölgenin ve hatta şehrin buluştuğu, enformel ve formel etkinliklerin rahatlıkla yapılabildiği, her yaştan kentlinin zaman geçirmek için ve denize ulaşmak için rahatlıkla gelebileceği ve gelmek isteyeceği bir alana dönüşmesi projenin temel yaklaşımlarından birisidir. Bir anlamda, Kadıköy’ün kentsel bir filtre olan durumundan durulan, zaman geçirilen, kesişmelere yol açan, buluşulan bir duruma dönüşmesi amaçlanmıştır.
cc’
Kadıköy Meydanı iskelenin adaya dönüşümü
Beşiktaş İskelesi
bb’
3
Haldun Taner Sahnesi
Atatürk Heykeli Metro Metro
Ekolojik ada
Tarih Edebiyat Sanat Kütüphanesi
Kuş gözlem evi Kıyı amfisi Günlük yaşamı destekleme ünitesi
Metro
Üretim alanı Oyun alanı
Çayır Çayır
İSKİ Arıtma Alanı
K 1:1000
Metro Kadıköy Kaymakamlığı
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
aa’ 1:500
bb’ 1:500
cc’ 1:500
65749
65749
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
* oturma elemanı
ADA
* bisiklet parkı
Kadıköy Meydanı ve adası: Kıyı sürekliliğini takip eden aktivite alanları ve çeşitlilik -önerilen yeni yeni odaklar ile- tüm sahilin Kadıköy günlük yaşantısının olağan bir parçası olmasını sağlar. Karaköy-Eminönü Vapur İskelesi yapılardan ve seferlerden arındırılarak meydanın adasına dönüştürülmüştür. Kadıköy Adası meydan ve kıyının doğal bir uzantısı olarak İstanbul siluetinin de izlenebildiği rekreatif bir unsur olarak artık Kadıköy’ün sembollerinden biri olacaktır. Bu sayede, Kadıköy Meydanı artık bir transit amaçla çiğnenen bir yer olmaktan çıkacak, gerçek zamanda Kadıköy’ün kalbinin attığı yere dönüşecektir. Çarşı ve Haldun Taner konservatuar ve tiyatrosunun zaman zaman meydana taştığı, müzik ve sanatın yayıldığı, dinletiler, konserler, toplumsal buluşmalar, protestolar, sevinçlerin yaşanan gerçek bir kent meydanını karakteri kazanacaktır. Meydanın bir unsuru da meydanı ve caddeyi tutan betonarme kabuktur. Bu örtü meydanın girişini sembolize etmekte ve hem tramvay durağı hem bisiklet park alanı hem de haberleşme odağı işlevi üstlenmektedir. Seyir-bakı terası olarak da kullanılacak bu pavyon meydana yeni bir algısal katkı sunmaktadır.
KADIKÖY MEYDANI
* oturma elemanı
MÜZİK MEYDANI
* tramvay yolu * bisiklet yolu
HALDUN TANER * araç yolu
ETKİNLİK AMFİSİ
* araç yolu
ATATÜRK HEYKELİ
* bisiklet parkı
* sanat bahçesi
K 1:500
Kadıköy Parkı ve İSKİ Arıtma Alanı: Kaymakamlık Mal Müdürlüğü ve mevcut yeraltı tuvaletlerinin de içinde olduğu yeşil alan bir sanat parkı olarak planlanmıştır. Alanın devamındaki Kadıköy Meydan Parkı korunmuş, oluşturulan çayır ise farklı etkinliklere ev sahipliği yapan, bir eğik yeşil platformun amfi olarak kullanıldığı, Kadıköy’ün enformel buluşmalarının adresi olarak tasarlanmıştır. Alanın kıyı ile buluştuğu ve bir anlamda Kadıköy’e sırtını dönen, denizle kurulan görsel ilişkiyi ortadan kaldıran İSKİ alanı, arıtma suyunun da kullanıldığı filtre bitkilerinden oluşan bir sazlık olarak ele alınmıştır. Alana girilmemekle birlikte, bir hendekle güvenli bir kopuş sağlanmış, böylelikle sınır duvarları kaldırılmıştır. Polen dökmeyen steril ehrami kavakların hâkim bitki olacağı bu alan Kadıköy sahilinin yeni siluetine bir katkı olup kavaklar için de iade-i itibar niteliğinde bir öneridir. Öte yandan kayalıklarla buluşan kentli kıyı boyunca oluşturulan kıyı balkonları ve yürüyüş hattı ile Moda’ya konforlu bir şekilde kesintisiz olarak ulaşacak kıyı sürekliliği sağlanmış olacaktır.
1 meydan ve adası buluşma alanı
2 seyir-bakı terasları aktivite alanları
3 günlük yaşamı destekleme birimi ve ekolojik ada
65749
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
Kültür Kutuları Bit Pazarı
Transfer Merkezi
Gündelik yaşam al-bırak takas istasyonları
seyir terasları
büfe ve atmler
Kadıköy gündelik yaşamın çeşitliliği, zenginliği ve yoğunluğu açılarından İstanbul’un en özel yerlerinden birisidir. Kentlilere rekreasyon, alış-veriş, eğlence, kültür, sanat aktiviteleri açılarından çok çeşitli olanaklar sunar. Ağırlıklı olarak mahalle içlerinde gerçekleşen bu zengin yaşantıyı ve deneyimleri kıyıyasahil bandına doğru çekmek, dolayısı ile daha da zenginleştirmek ve çeşitlendirmek projenin temel amaçlarından birisidir. Günlük yaşamı destekleme birimi temel olarak iki işlevi yerine getirir. İlk olarak, sahil bandında dağınık şekilde bulunan formelenformel destek birimlerini (İstanbulkart satışı, simitçi, çiçekçi, büfeler gibi) belirli bir düzen içinde toparlar. Ayrıca, alışageldiğimiz bu tür destek birimlerine artık günlük yaşantımızın içinde olan yeni ekler ve öneriler getirir: çocuk oyun alanları, al-bırak takas istasyonları, asma bahçeler, seyir terasları, sanatsal üretim sergileme alanları, sanat atölyesi, rekreasyon alanları, bisiklet park yerleri, elektrikli bisiklet şarj noktaları. İkinci olarak, sahil bandı yaşantısını mahalle içinden kıyıya doğru çekmeyi, gelip geçen insanları zaman geçirmeye teşvik etmeyi, ya da kendisi Kadıköylüler ve tüm kentliler için bir çekim noktası oluşturur. Günlük yaşamı destekleme birimi tekrar eden, değişken, geçirgen ve esnek bir sistem olarak tasarlanmıştır. Günün farklı saatlerine, mevsimlere göre değişir, gelişir, hatta azalır ve çoğalır, gerekirse görünmez olur.
bisiklet park yerleri, elektrikli bisiklet şarj noktaları
atölye ve sergi alanları
donatı elemanları
oyun alanları oturma elemanları
diğer elemanlar asma bahçeler korkuluklar
aydınlatma
üretim
65749
KADIKÖY MEYDANI KENTSEL TASARIM YARIŞMASI
Kültür Kadıköy’ün bölgesel bir sanat ve kültür merkezi olması oldukça eskiye dayanmaktadır. Süreyya Operası, Kadıköy Halkevi, Kadıköy Halk Kütüphanesi, Haldun Taner Sahnesi, Moda Sahnesi, Rex Sineması gibi tarihleri eskiye uzanan kültür mekanları bulunmaktadır. Böylesi büyük ölçekli kamusal yapıların yanında sahaflar ve kitapçılar gibi daha küçük ölçekli sanat ve kültüre hizmet eden çok sayıda mekân da Kadıköy’de bulunmaktadır. Kadıköy’ün İstanbul ölçeğinde bir kültür merkezi olma durumunu sürdürmek ve geliştirmek amacı ile, Kadıköy Transfer ve Kültür Merkezi çok işlevli bir kültür yapısı olarak önerilmektedir. Açık ve kapalı konser ve sergi alanları, sinema salonları kültür yapısının ve sahilin 24 saat boyunca kullanılmasını sağlayacaktır.
dd’ 1:200
ee’
dd’
1:200
* araç yolu
* tramvay yolu * araç yolu * bisiklet parkı
* renkli beton bisiklet yolu * betonarme üst örtü
* süpürge beton
* oturma elemanı
* yüksek aydınlatma elemanı
* polimer bağlayıcılı sıkıştırılmış toprak
Ulmus minor * granit plak taş 30xsb.x5cm
* kumlanmış beton
* oturma elemanı
K
1:200
* oturma elemanı
Ulmus minor
’ e e