Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 Gaindegiak ekoizturiko Txosten Monografikoa. Informe monográfico realizado por Gaindegia.
Diversos indicadores económicos de Euskal Herria, 2013 Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
Edukia 0.
LABURPEN EXEKUTIBOA ................................................................................................................. 3
1.
RESUMEN EJECUTIVO ..................................................................................................................... 6
2.
ANALISIA: EUSKAL HERRIKO EKONOMIAREN BEGIRADA OROKORRA ......................................... 9
3.
EUROPAKO ERREFERENTZIZKO LUR‐EREMUAK ........................................................................... 11
4.
BARNE PRODUKTU GORDINA ....................................................................................................... 12
4.1. BARNE PRODUKTU GORDINAREN BILAKAERA ........................................................................... 12 4.2. BARNE PRODUKTU GORDINA (EAPn) BIZTANLEKO .................................................................... 13 5.
INDUSTRIAKO BALIO ERANTSIA ................................................................................................... 14
6.
LANAREN PRODUKTIBITATEA ....................................................................................................... 16
7.
ENPRESA INBERTSIOA ................................................................................................................... 19
8.
IKERKETA ETA GARAPENA ............................................................................................................ 22
8.1.
8.1.1.
I+G GUZTIZKO GASTUA ................................................................................................. 22
8.1.2.
I+G GASTUA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%) ............................................. 23
8.2.
9.
I+G GASTUA ........................................................................................................................... 22
I+G PERTSONALA .................................................................................................................. 25
8.2.1.
I+G GUZTIZKO PERTSONALA ......................................................................................... 25
8.2.2.
I+G PERTSONALA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%) ..................................... 26
KANPO MERKATARITZA ................................................................................................................ 27
9.1.
ESPORTAZIOAK ..................................................................................................................... 27
9.2.
INPORTAZIOAK...................................................................................................................... 29
9.3.
KANPO SALDOA .................................................................................................................... 31
10.
ERRENTA ERABILGARRIA .......................................................................................................... 32
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
2
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
0. LABURPEN EXEKUTIBOA 2012n Euskal Herriko BPGak jaitsiera apal batekin eman zion amaiera urteari hainbat estatistika iturri ofizialen behin‐behineko datuen arabera. Bilakaera hau bera izan zuten Belgikak eta Erresuma Batuak. Epealdi luzeago batetik behatzen baditugu datuak Euskal Herriko BPGaren gora beherak EB‐15koak izan dituenaren oso antzekoak izan dira, alta, urte batzuetarako emaitzak baikorragoak izanik. Edozein kasutan, hau ez da aitzakia 2007a geroztik euskal ekonomiak jasaten ari den zailtasun egoerari ezikusia egiteko, izan ere, 2009an hazkunde negatibo altua izan zuen eta ordutik hona aireratu ez den ekonomiari eusten baitabil, azken urteko datuek adierazten dutenez.
ekonomiak duen engaiamendua industriarekiko. Alemaniako erreferentzia erregio izan daitezkeenekin alderatuz, esaterako Niedersachsen, Sachse‐Anhalt edo Austriako Steiermark, haien industriaren pisua ekonomian eta gurea oso parekoa da. Hazkunde negatiboarekin (‐0,3) 2008an, eta hazkunde negatibo are bortitzagoarekin (‐12,8) 2009an euskal industriak 6,9ko hazkundea izan zuen balio erantsian 2010ean. Joera hau ez da gehiegi urruntzen erreferentzia diren erregio industrialetatik nahiz eta Europako iparraldeko lurraldeetan zein Alemanian 2010eko hazkundea altuagoa izan zen. Lanaren produktibitatea enplegatuko Euskal Herrian (72.397€) Europako altuenetarikoa da 2011ko datuen arabera, hala ere, Norvegiako zifratik urrun dago. Euskal Herria ongi lekututa dago, izan ere, Salzburg, Trento edo Voralberg‐eko datu antzekoak ditu. Lanaren produktibitatearen bilakaerak adierazten duenez 2010 (+3,0) eta 2011n (+2,5) hazkunde positiboa jazo zuen. Aldiz, 2008 eta 2009an bizitako hazkunde negatiboa ez dute berdin pairatzen ez Katalunian ez eta Espainian, nahiz eta aipatu lurraldeetako produktibitatea gure errealitatetik asko aldendu. Produktibitatearen hazkundea BPGaren hazkundearen gainetik dabil 2009az geroztik. Kontra, Alemaniak ez du bilakaera hori bera izan 2008/2011 epealdian. Horiek horrela, desoreka nabarmenenak Bulgaria, Irlanda, Espainia eta Danimarkan topatzen ditugu.
BPG Erosteko Ahalmen Parekatuan (EAP) aztertzen badugu biztanleko, datuek Euskal Herria 2010 (30.472€ko BPG) urtean Danimarka (31.300€) edo Suedia (30.200€) bezalako herrialdeekin parekatzen dute. Gure BPG EAPan erreferentzia diren Europako erregioen oso antzekoa da eta ez da urrun Holandako errealitatetik. Frantzia, eta batez ere, Espainiarekiko aldea nabarmena da oraindik, nahiz eta 2008 eta 2009an izandako hazkunde negatiboa Euskal Herrian altuagoa izan aipatu lurraldeetan baino. 2010ean, BPG EAP biztanleko bi puntu hazi zen aurreko ekitaldiarekiko, hazkunde mugatua aukeratutako Europako erreferentzia lurraldeekin alderatuz. Industriako balio erantsiak BEGaren %25,5 hartzen du 2010eko datuen arabera. Datuak argi erakusten du egun Euskal Herriko
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
3
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 Enpresa inbertsioari dagokionean, Euskal Baden‐Württemberg‐ko eredua dago, non Herriko inbertsioa bereziki altua da ekimen pribatuen esku geratzen den I+Gko BPGarekiko (%22,4) 2011ko datuen arabera inbertsioa exekutatzea eta Euskal Herriko eta honek Tirol, Salzburg edo Norvegiaren kasua azken eredu honetan kokatzen da. Hala pare ipintzen gaitu. 2011n enpresa inbertsioak eta guzti ere, administrazioak I+Geko 0,2 puntu egin zuen gora hiru urtez jarraian gastuaren %30a bere egiten du, funtsen hazkunde beherakorra izan ondoren. 2008ko jatorriaren araberako datuen aburuz. hazkundearen txikitzea (‐0,2) 2009ko atzeraldi I+Geko pertsonalari dagokionean (Dedikazio nabarmenaren aurrekaria izan zen, izan ere, Osoko Baliokidetza), biztanleria okupatuaren urte horretan bertan enpresa inbertsioa %16,5 %1,75ak I+Geko gaietan lan egiten du, uzkurtu baitzen. 2010n beheranzko joerak Frantzia, Katalunia edo Norvegiako datuak bere bidean jarraitu zuen eta 2011ean, berriz, baino zertxobait altuago eta Steiermark‐en joera apala izanagatik aldatu egin zen. Kapital antzera. Ondorioz, Euskal Herria gaian Finkoaren Eraketa Gordinaren bilakaera erreferente diren lurraldeen atzetik dago, hau aztertzen badugu krisi aldian jaitsiera da, Baden‐Württenberg, Finlandia edota nabarmen altuagoa izan da BPGaren eta Danimarkaren atzetik dago. Gauza bera lanaren produktibitateak jaso duten jaitsiera gertatzen da inbertsio bolumenarekin. Eskura baino. ditugun azken datuen arabera, 2010ekoak, pertsonalaren murrizketa 2,4 puntukoa izan Ikerketa eta Garapenean, Euskal herriko zen (576 okupatu gutxiago) Europako iturrien inbertsioa BPGren %1,94koa izan zen 2011n, arabera, nahiz eta EUSTAT eta IENk ez duten Danimarka eta Alemaniako ipar‐ekialdean bilakaera hau babesten, hauen datuen kokatzen den Niedersachsen erregioaren arabera, 2011n pertsonalaren hazkundea parekoa. Euskal Herriko I+Gko inbertsioa gauzatu baitzen. Europako bataz bestekotik zein ekonomia alorrean erreferentzia diren erregioetatik I+Gko atala amaitze aldera, okupatuen %68a nabarmentzen da, modu positiboan. Alta, enpresa mundukoak dira, %25,4a goi Baden‐Württemberg, Finlandia edo heziketakoak eta %6,6 administraziokoak, Steiermark‐etik urrun dago, oraindik orain. 6,0 exekuzio sektoreen banaketatik eratortzen puntuko hazkunde negatiboaren ostean denez. Banaketa hau oso antzerakoa da (EB‐27arekin kontrajarrian) 2010ean, aurreko Venetokoarekin, Italiako erregioa, eta ekitaldiaren emaitza txarren ondorio, 2011n distantziak distantzia, Steiermark‐ekoarekin. I+Gko inbertsioa 1,4 puntu hazi zen. Ondorioz, datuetatik eratortzen denez, Euskal Sektoreka, Euskal Herrian I+Gra bideratutako Herria Steiermark‐eko ezaugarrietatik gertu gastuaren %73,6a enpresa sektorean dabil eta antzekoa da, nahiz eta I+G ean exekutatzen da, %19,7 goi heziketan, %6,5 gutxiago inbertitzen dugun. administrazioan eta %0,2 irabazi asmorik Euskal Herriko kanpo merkataritzari gabeko erakunde pribatuetan. Gai honekin dagokionean, 2012an esportazioek 5 puntu lotuta, aipatzekoa da Europan bi eredu egin zuten behera aurreko urtearekiko. elkarrekin bizi direla. Alde batetik, Nazioarteko testuinguru ekonomikoak 2009ko Brandemburgoko eredua dugu, bertan fakturazio bolumenean galera garrantzitsua erakunde publikoek daramate pisurik eragin zuen. Hala ere, 2012ko esportazio handiena I+Geko ikerkuntzan. Bestalde,
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
4
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 kotak 2008koa baino altuagoa izaten 2012an Euskal Herrian inportazioek 12,7ko jarraitzen du, krisiak erasan aurreko azken puntuko galera izan zuten, hau da, BPGaren ekitaldia. Honekin guztiarekin, nazioarteko %22. Hegoaldeko inportazio horien %27,6 esportazioak BPGaren %30,6 suposatzen (Euskal Herriko guztizko inportazioen %97,5) duten, Frantziakoa baina apur bat altuagoa, produktu energetikoak izan dira, %22,9 erdi‐ baina, EB‐27ko bataz bestekoaren azpitik. manufakturak eta %17 ekipo ondasunak. Datu Esportazioen heren bat ekipo ondasunak izan hauen arabera, inportazioen gotorrak Alemaniar (%29,2), Frantziar (%19,8) eta Italiar dira, erdi‐manufakturak %25,7 eta %21,5 (%10,4) jatorria zuen. 2008ko kontsumoarekin autogintza sektorea Hegoaldeko datuen alderatuz, fluxu hauek galera garrantzitsua arabera (EHko guztizko esportazioen %97,7a). jasan dute. Esportazioen helmugari erreparatuz, EB‐27aren baitan (%70,4) helmugarik Azkenik, pertsonako errenta erabilgarria garrantzitsuenak Frantzia (%26,9) eta 38.963€koa da Euskal Herrian 2009ko datuen Alemania (%23,3) izaten jarraitzen dute non arabera. Interesgarria izango da datozen hauen fluxua apenaz aldatu den 2008arekiko. urtetako bilakaeraren jarraipena egitea, Ez da egoera errepikatzen, berriz, helmuga aurreikusiz, beheranzko joera izango dutela garrantzitsu izaten jarraitzen duten lurralde datuek. Edozein kasutan, 2009ko datuek hauetan: Erresuma Batua, Italia, Portugal edo Euskal Herria Vorarlberg eta Saarland Belgika. Edozein modutan, nazioarteko erregioen balio beretsuetan dagoela merkatuetan, Latinoamerikako merkatu adierazten dute eta Steiermark, Salzburg edo emergenteak, Ertamerika, LPEEko herrialdeak, Baden‐Württemberg‐etik gertu. 2009an, BRICSeko lurraldeetan edo Asiakoetan 2008an tasaren urtetik urterako aldaketa balio baino esportazio bolumen altuagoa positiboetan mantentzen da, baina azken kontsumitzen dute. urteetako joera positibo indartsuarekin puskatzen du.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
5
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
1. RESUMEN EJECUTIVO En 2012 el PIB de Euskal Herria cerró el año con un leve decrecimiento (‐0,1) respecto al año anterior, según datos provisionales aportados por diversas fuentes estadísticas. Es la misma evolución protagonizada por Bélgica o Reino Unido. En perspectiva temporal más amplia, los vaivenes de la economía de Euskal Herria en términos de crecimiento del PIB, se asemejan a los habidos en el conjunto de la UE‐15, obteniendo incluso unos resultados algo más positivos. Esta no es razón para obviar las dificultades por las que pasa la economía vasca desde el año 2007, con un fuerte crecimiento negativo en 2009 y con una economía que no acaba de despegar desde entonces, como demuestran los resultados del último año.
Herria. En otras regiones referenciales alemanas como Niedersachsen, Sachsen‐ Anhalt o la austriaca Steiermark, el peso del sector industrial se asemeja a nuestra realidad. Tras un crecimiento negativo en 2008 (‐0,3) y un negro ejercicio en 2009 (‐12,8), en 2010 la industria vasca aumentó el valor añadido en 6,9 puntos. Esta evolución no diverge demasiado con el devenir de las regiones industriales de referencia, si bien en los países nórdicos y Alemania el crecimiento durante el ejercicio 2010 fue mayor. La productividad en el trabajo de Euskal Herria por empleado (72.397€) es una de las más altas de Europa según datos para el año 2011, aunque queda lejos de la productividad de Noruega. Euskal Herria se encuentra bien posicionada con valores similares a regiones como Salzburg, Trento o Voralberg. El devenir de la productividad en el trabajo muestra un crecimiento positivo tanto en el año 2010 (+3,0) como en 2011 (+2,5). El decrecimiento consecutivo de 2008 y 2009 no sucede en Cataluña ni España, si bien en ambos casos la productividad queda lejos de nuestra realidad. El crecimiento de la productividad se sitúa por encima del crecimiento del PIB desde el año 2009. No es el caso de Alemania durante el periodo 2008/11. En este sentido, el mayor desequilibrio se localiza en estados como Bulgaria, Irlanda, España y Dinamarca.
Analizando el PIB desde la Paridad de Poder Adquisitivo (PPA) por habitante, en este caso los resultados para el año 2010 sitúan a Euskal Herria (con un PIB de 30.472€) en parámetros similares a Dinamarca (31.300€) o Suecia (30.200€). Nuestro PIB PPA por habitante está en consonancia con las regiones europeas de referencia (Baden‐Württemberg, Trento…) y no lejos de la realidad holandesa. La diferencia respecto a Francia, y sobre todo respecto a España, es muy amplia a pesar de un crecimiento negativo mayor que estos en 2008 y 2009. En 2010, el PIB PPA por habitante creció dos puntos respecto al ejercicio anterior, crecimiento relativamente limitado en el contexto de las referencias europeas seleccionadas.
Respecto a la inversión empresarial, la inversión en Euskal Herria es considerablemente alta en proporción al PIB (22,4%), según datos del año 2011. Esto nos sitúa en parámetros semejantes a Tirol, Salzburg o Noruega. En 2011 la inversión empresarial aumentó 0,2 puntos, tras tres
El valor añadido industrial abarca el 25,5% del VAB total según datos relativos al año 2010. Ello nos da cuenta del arraigamiento a día de hoy de la industria en la economía de Euskal
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
6
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 años consecutivos de crecimiento negativo. El de la investigación. Este último caso es el de leve decrecimiento en 2008 (‐0,2) anunciaba Euskal Herria. Sin embargo, la administración un fuerte retroceso para el año 2009, año en asume más del 30% del gasto en I+D, según el que la inversión empresarial se contrajo datos sobre el origen de los fondos. hasta 16,5 puntos. Tras continuar esa Respecto al personal (equivalentes a evolución negativa en 2010 (‐1,2), en el dedicación plena) en I+D, el 1,75% de la ejercicio 2011 esa realidad se revierte de población ocupada desempeña su trabajo en forma tímida. Si analizamos la evolución de la labores de I+D, porcentaje algo mayor que en Formación Bruta del Capital Fijo, en el periodo Francia, Cataluña o Noruega y similar al de de crisis la caída de este está muy por encima Steiermark. Esto sitúa a Euskal Herria por de la caída del PIB y de la productividad en el debajo de los referentes en materia como trabajo. Baden‐Württemberg, Finlandia o Dinamarca, En relación a la Investigación y Desarrollo, al igual que sucede con el volumen de Euskal Herria invirtió el 1,94% del PIB en ello inversión. En el último año del que se dispone (2011). Esa inversión en I+D se sitúa entre los de datos para el conjunto de nuestro territorio valores de Dinamarca y la región (2010), la disminución del personal ha sido de Niedersachsen al noroeste de Alemania. La 2,4 puntos (576 ocupados menos) según inversión en I+D de Euskal Herria está fuentes europeas, si bien fuentes estadísticas considerablemente por encima de la media como EUSTAT e IEN no corroboran dicha europea y de muchos otros referentes evolución y afirman también un aumento del económicos para nuestro territorio, pero personal a lo largo del ejercicio 2011. queda lejos de los valores obtenidos en Para finalizar en torno al I+D, el 68% de los lugares como Baden‐Württemberg, Finlandia ocupados lo hacen desde el ámbito o Steiermark. Tras un crecimiento negativo empresarial, un 25,4% desde la enseñanza (en contraste con la UE‐27) de 6,0 puntos en superior y un 6,6% desde la administración, 2010 derivado de los malos resultados del como se desprende de la distribución por ejercicio anterior, en 2011 la inversión en I+D sectores de ejecución. Esto deja una creció 1,4 puntos. distribución muy similar a la de la región Por sectores, el gasto destinado a I+D en italiana de Veneto, y salvando las distancias, a Euskal Herria se ejecuta en el sector la de Steiermark. En conclusión, parece que en empresarial en un 73,6%. Otro 19,7% del el ámbito de la Investigación y Desarrollo la gasto se ejecuta en el ámbito de la enseñanza región de Steiermark es la que guarda superior, el 6,5% desde la administración y el características más similares a Euskal Herria, a 0,2% desde Instituciones privadas sin fines de pesar de que invierte más que nuestro lucro. En este sentido, cabe destacar que en territorio. Europa coexisten dos modelos, cuyos En relación al comercio exterior de Euskal ejemplos son dos regiones alemanas: Por un Herria, en 2012 las exportaciones lado, modelo Brandemburgo, en donde las disminuyeron 5 puntos en relación al año instituciones públicas llevan a cabo el grueso anterior. El contexto económico internacional de la investigación en I+D. Por otro lado, provocó una severa pérdida del volumen de modelo Baden‐Württemberg, en donde queda facturación en 2009. A pesar de ello, la cota en manos de la iniciativa privada la ejecución
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
7
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 de exportaciones de 2012 sigue siendo mayor En 2012 las importaciones en el conjunto de que en 2008, último ejercicio antes de sufrir Euskal Herria sufrieron una caída de 12,7 los achaques de la crisis. Con todo, las puntos, lo que supone un volumen exportaciones con destino internacional equivalente al 22,2% del PIB. El 27,6% de esas suponen el 30,6% del PIB (2012), porcentaje importaciones de Hegoalde (97,5% del total algo mayor que en Francia, pero por debajo de importaciones de EH) han sido productos del conjunto de la UE‐27. Un tercio de las energéticos, el 22,9% semimanufacturas y el exportaciones han sido bienes de equipo, un 17% bienes de equipo. Según estos datos, el 25,7% semimanufacturas y un 21,5% del grueso provenía de Alemania (29,2%), Francia sector automovilístico, como se desprende de (19,8%) e Italia (10,4%), cuyos flujos han los datos de Hegoalde (97,7% del total de mermado de forma importante en exportaciones de EH). comparación con el consumo de 2008. Por destino de las exportaciones, dentro de la UE‐27 (70,4%) los destinos europeos más importantes siguen siendo Francia (26,9%) y Alemania (23,3%), cuyos flujos no han variado apenas en relación al año 2008. No es el caso de otros destinos también importantes como Reino Unido, Italia, Portugal o Bélgica. No obstante, en el ámbito internacional mercados emergentes de América Latina, Centroamérica, países pertenecientes a la OPEP, países del BRICS o situados en Asia consumen mayor volumen de exportaciones que en 2008.
Por último, la renta disponible por persona activa es de 38.963€ en el conjunto de Euskal Herria, según datos de 2009. Será interesante realizar un seguimiento de la evolución en años posteriores, con una previsible evolución negativa. En cualquier caso, la radiografía que nos aportan los datos para ese año sitúa el nivel de renta en niveles iguales a los de la región de Vorarlberg y Saarland y similares a Steiermark, Salzburg o Baden‐Württemberg. En 2009, la tasa de variación interanual se mantiene en valores positivos, pero rompe con la fuerte tendencia al alza mantenida en los últimos años.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
8
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
2. ANALISIA: EUSKAL HERRIKO EKONOMIAREN BEGIRADA OROKORRA
Nabarmena da gaur egungo krisialdian eta Europan denbora eta espazioaren kontestuak lurralde bateko ekonomiaren abaguneari egindako eragina. Euskal Herriko ekonomia oso irekia den neurrian bistakoa da eragin hau eta honen isla argia txosten honetako zenbakietan ikus daiteke.
pairatu du krisia azkenaldian batik bat 2009an, orduan industriako balio erantsiak eta industri enpleguak indarrez egin baitzuten behera. Ondoren balio erantsiaren igoera xumeak izan dira baina industri enpresetako landunen kopuruak gutxitzen jarraitu du. Industriako bi aldagai horien bilakaerek eragin dute lanaren produktibitatea orokorra positiboa izatea 2010 eta 2011 urtetan. Haatik, Espainiako Estatuan baino produktibitate igoera ahulagoak izan dira Euskal Herrian, enplegu galera apalagoa izan baita hemen bi urte hauetan.
Dagoeneko bost urte pasa dira Amerikako Estatu Batuetan finantza krisia lehertu zenetik. Jakina da ondoren finantza arlotik ekonomia produktiborako bidea egin zuela krisiak eta mendebaleko herrialde eta lurralde gehienak, gutxi asko, motelaldia eta ekonomi krisia ‐ Atzeraldi Handia‐ ezagutu dutena. Europako hainbat herrialdetan krisiak produktuaren eta errentaren atzerakada ekarri du eta horrekin enpleguaren galera eta disparekotasun sozialen igoera. Errealitate atzerakor hau Euskal Herriko ekonomian ezarri da 2012 urtean ere. Ez da 2009ko urteko murritzaldiaren tamainakoa izan baina larritasuna motelaldiaren luzapenak erakusten du batez ere, izan ere enplegu galera areagotu egiten da eta ez du atzerako bueltarik erakusten.
Euskal Herriko BPGaren bilakaeraren motelaldiaren oinarrian bere osagai gehienen jokabide uzkurra aurkitzen da. Horien artean inbertsoaren bilakaera da azpimarragarria, izan ere inbertsioak behera egin du 2008 urtetik aurrera, oso bizkor 2009an, eta 2011 urteko zeinu aldaketa oso xumea da eta ez du joera aldaketarik aurreratzen. Beraz, inbertsioak oso indartsu eragiten du zikloaren atzeraldian murgiltzeko garaian Euskal Herrian, inguruko lurraldeetan baino bizkorrago eragin ere. BPGaren bilakaera kaskarrean eragin dute hala kontsumoak nola gastu publikoak. Lehenaren zantzua Euskal Herriko errenta erabilgarriak nozitu duen geldialdiak erakusten du, zeinak zergak kendu ondoren euskal herritarrek gasturako duten errenta eta eros ahalmen urriagoa bistara ekartzen duen. Ez da harrigarria, beraz, kontsumoaren murrizketa aurrezkiaren jaitsierarekin ematen dela baieztea. Ezaguna da ere, batik bat 2010etik troikak ezarritako baldintzen haritik gastu
Euskal Herriko egitura ekonomikoan industriak duen pisua oso esanguratsua da Europako Batasunaren ingurumarian ere. Egitura hori medio Espainiako Estatuko higiezinen burbuila lehertu zeneko garaian honen eragina ez zen berehalakoa izan Hegoaldean. Nolanahi ere, euskal industriak ere gogor
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
9
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 publikoaren murrizketak gogorrak izan direla Mikel Zurbano, EHUko irakaslea. eta zikloaren zentzu bereko neurri honek BPG are gehiago uzkurtu duela. Honen ondorio da ere, Euskal Herriko I + G gastuaren beherakada nabarmena zeinak bertako enpleguan eragin duen.
Haatik, kanpo sektoreak izandako jokaera oro har positiboa izan da 2009an eta 20112an euskal salkarien esportazioek jaitsiera esanguratsuak izan arren. Esan liteke kanpoko merkatuetara egindako ahaleginak leundu egin duela produktuaren eta errentaren jaitsierarako joera. Ahalegin hau dibertsifikazioaren bidetik egin den ikusi beharko litzateke jokabidea iraunkorra izateko dituen aukerak egiaztatze aldera.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
10
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
3. EUROPAKO ERREFERENTZIZKO LUR‐EREMUAK
En el presente informe desgranamos la situación económica de Euskal Herria en el contexto europeo e internacional. El objetivo es aportar conocimiento y toma de conciencia sobre la realidad de nuestro territorio respecto a regiones europeas de referencia, así como algunos estados. La selección de estados está basada en criterios de referencialidad económica, semejanza de condiciones y cercanía e influencia directa sobre nuestra economía (caso francés y español).
Instituto Vasco de Competitividad (Orkestra) para la CAV. En esa selección, se han tenido en cuenta regiones con desempeño económico e innovador de características estructurales de partida semejantes y hemos tomado las de mayor similitud respecto al conjunto de Euskal Herria para este análisis. Podrían incluirse más regiones en esta selección, pero hemos priorizado acotarlas a un número reducido. En cualquier caso, en algunas variables la comparación de Euskal Herria se realiza sobre la mayoría de estados europeos, debido a la falta de datos o a la disponibilidad de datos obsoletos a nivel regional en el contexto europeo.
La selección de regiones de referencia está basada en la identificación mediante el ejercicio de benchmarking, realizado por el
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
11
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
4. BARNE PRODUKTU GORDINA
4.1. BARNE PRODUKTU GORDINAREN BILAKAERA
Barne Produktu Gordinaren bilakaera. Euskal Herria eta mundua, 2003/12. 12 10 8 6 4 2 0 ‐2 ‐4 ‐6
2003
2004
2005
Euskal Herria
2006
2007
EB‐15
2008
2009
ELGE
2010 BRICS
2011
2012
Mundua
BARNE PRODUKTU GORDINA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA. EUSKAL HERRIA ETA MUNDUA, 2007/12.
2007
2008
2009
2010
2011
2012
EUSKAL HERRIA
6,5
2,4
‐3,8
1,7
1,7
‐0,1
EB‐15
3,0
0,3
‐4,3
1,9
1,5
‐0,4
Frantzia
2,2
‐0,2
‐3,1
1,6
1,7
0,2
Alemania
3,4
0,8
‐5,1
4,0
3,1
0,9
Erresuma Batua
3,6
‐1,0
‐4,0
1,8
0,9
‐0,1
Belgika
2,9
1,0
‐2,7
2,4
1,8
‐0,1
Herbehereak
3,9
1,8
‐3,7
1,6
1,1
‐0,9
Espainia
3,5
0,9
‐3,7
‐0,3
0,4
‐1,3
AEB
1,9
‐0,3
‐3,1
2,4
1,8
2,2
Japonia
2,2
‐1,0
‐5,5
4,5
‐0,7
1,6
BRICS
10,2
6,5
1,3
8,3
7,0
4,9
Txina
14,2
9,6
9,2
10,4
9,3
7,5
India
10,0
6,0
5,2
10,5
7,8
4,5
Errusia
8,5
5,2
‐7,8
4,3
4,3
3,4
Brasil
6,1
5,2
‐0,3
7,6
2,7
1,5
ELGE
2,8
0,2
‐3,6
3,0
1,8
1,4
Mundua
5,1
2,5
‐1,1
4,9
3,7
2,9
Oharra: Serietan urterokotasunaren eta egutegiaren eraginak zuzendu dira. Oharra: Euskal Herriko datua behin‐behinekoa da 2012 urtean. Iturria: ELGE, EUSTAT, EUROSTAT, INSEE eta NEI.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
12
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
4.2. BARNE PRODUKTU GORDINA (EAPn) BIZTANLEKO BPG biztanleko (EAPn). Euskal Herria eta Europa, 2003/11.
35.000 33.000 31.000 29.000 27.000 25.000 23.000 21.000 19.000
2003
2004
2005
EUSKAL HERRIA Danimarka Katalunia
2006
2007
2008
2009
EB‐27 Finlandia
2010
2011
Herbehereak Baden‐Württemberg
BPG BIZTANLEKO (EAPn): URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA BOLUMENA (€). EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2006/2010
Urte arteko aldakuntza tasak
Biztanleko (€)
2006
2007
2008
2009
2010
2010
Norway
9,8
3,4
6,0
‐13,5
6,5
44.200
Salzburg
6,6
5,9
‐0,6
‐5,3
6,2
35.800
Vorarlberg
5,8
3,8
1,5
‐4,9
5,4
33.000
Lombardia
3,3
5,4
2,4
‐7,7
3,2
32.300
Tirol
5,7
2,9
‐0,6
‐3,8
4,9
32.300
Herbehereak
5,4
6,8
1,5
‐8,0
3,9
32.100
Baden‐Württemberg
6,6
5,9
0,3
‐10,7
10,0
32.000
Danimarka
5,4
4,4
1,6
‐6,8
7,9
31.300
EUSKAL HERRIA
8,7
6,9
‐1,9
‐6,9
2,0
30.472
Provincia Autonoma di Trento
3,9
6,2
0,0
‐5,2
1,7
29.700
Midtjylland
7,6
4,4
2,1
‐5,6
4,8
28.500
Veneto
3,9
5,2
‐1,3
‐7,0
1,4
28.500
Katalunia
7,7
5,1
‐2,3
‐6,3
1,1
28.400
Finlandia
5,1
8,9
1,4
‐9,7
3,0
27.700
Saarland
5,1
6,0
2,8
‐13,4
8,3
27.300
Steiermark
4,9
4,6
0,0
‐6,3
6,3
27.000
France
3,6
5,1
‐0,7
‐4,1
3,5
26.500
Niedersachsen
4,8
5,0
0,8
‐7,0
9,2
26.000
European Union (27 countries)
5,3
5,5
0,0
‐6,0
4,3
24.500
Spain
8,3
5,6
‐1,1
‐6,6
0,4
24.300
Sachsen‐Anhalt
6,0
7,2
‐2,4
‐6,4
6,8
20.300
EAPn= Erosteko Ahalmen Parekatuan. Iturria: EUROSTAT, EUSTAT, INSEE eta NEI.
BPG BIZTANLEKO (EAPn): URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA BOLUMENA (€). EUSKAL HERRIA, 2006/2011.
Urte arteko aldakuntza tasak
Biztanleko (€)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2011
EAE
9,3
7,2
‐1,5
‐6,3
2,2
‐0,3
32.101(a)
Araba
10,3
7,4
2,9
‐10,0
0,9
‐
35.400*
Gipuzkoa
11,6
7,6
‐3,1
‐7,0
4,1
‐
33.000*
Bizkaia
7,8
6,9
‐1,9
‐4,7
2,0
‐
30.900*
Nafarroa Garaia
7,3
6,1
‐1,2
‐6,5
1,3
‐1,5
30.353(a)
Iparraldea
4,5
0,9
‐0,9
‐2,6
2,2
‐4,0
21.829(a)
EUSKAL HERRIA
8,7
6,9
‐1,9
‐6,9
2,0
1,1
30.799(a)
* 2010 urteari dagokion datua. (a) Aurrerapena da. EAPn=Erosteko Ahalmen Parekatuan. Iturria: EUROSTAT, EUSTAT, INSEE eta NEI.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
13
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
5. INDUSTRIAKO BALIO ERANTSIA INDUSTRIAKO BALIO ERANTSIA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA % BEG. EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2006/10.
Urte arteko aldakuntza tasak
BEG %
2006
2007
2008
2009
2010
‐
‐
‐
‐27,9
19,2
33,9
9,7
7,1
‐3,3
‐20,0
17,4
32,4
Vorarlberg
6,5
9,4
2,6
‐5,0
5,0
31,2
Saarland
8,0
5,9
8,2
‐27,3
12,3
29,3
Veneto
4,6
8,4
2,2
‐10,6
3,5
26,4
Steiermark
7,2
8,9
‐1,6
‐8,9
3,6
26,1
Sachsen‐Anhalt
10,1
10,8
4,6
‐12,6
8,5
26,0
EUSKAL HERRIA
7,4
6,0
‐0,3
‐12,8
6,9
25,5
Niedersachsen
4,6
3,7
3,7
‐15,9
14,3
25,3
Lonbardia
2,5
4,7
‐1,8
‐8,8
2,2
24,9
Finlandia
9,3
9,6
‐3,4
‐23,7
9,3
21,5
Tirol
9,2
7,8
‐6,5
‐4,1
2,3
20,2
Cataluña
5,0
3,9
‐0,3
‐10,6
3,5
20,0
‐
‐
‐
‐11,9
7,9
19,1
8,0
12,2
‐6,2
‐10,2
11,2
19,0
Herbehereak
6,9
5,1
7,0
‐9,9
6,6
18,8
Trento
‐2,5
5,0
‐1,1
‐3,7
5,6
17,4
Denmark
7,2
2,1
1,9
‐16,8
7,8
17,3
Espainia
5,4
5,0
3,0
‐11,5
3,8
16,2
Frantzia
0,2
3,9
‐2,4
‐6,3
0,6
12,8
Norway Baden‐Württemberg
EB‐27 Salzburg
2010
Iturria: EUROSTAT.
Industriako balio erantsia eta BPG bilakaera. Euskal Herria, 2007/10. 10
5
0
‐5
‐10
‐15
2007
2008 BPG
2009 Industriako balio erantsia
2010
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
14
gizarte garapenerako behategia
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013 INDUSTRIA AKO BALIO ERAN NTSIA (% BEG) ETTA BPG (EAPn) BIIZTANLEKO. EUSKAL H HERRIA ETA EURO OPA, 2010.
<min. BPG EAPn biztanleko max.>
Norwayy
Sallzburg
Voraarlberg Baden‐Würrttemberg
Lombaardia
Herrbehereak Danimarka Sued dia
RIA EUSKAL HERR Tren nto
Belgium Midtjyllan nd Finldlandia Saarland
Erresuma Batua
France Niedersachsen N
EB‐27
Tirol
Veneto Friuli‐Venezia Giullia
Kattalunia
Stteiermark Espainia
Sachsen‐Anhaalt <min. INDUSTTRIAKO BALIO ER RANTSIA (%) maxx.>
INDUSTTRIA: BALIO ERAN NTSIA (UNEKO PR REZIOAK, URTE A ARTEKO ALDAKUNTZA TASAK) ETTA LANDUNAK. EUSKAL HERRIA, 2 2009/11.
Balio erantsiaren n hazkundea
2010
2011
‐
‐8,8
‐1,6
‐2,2
4,9(a)
‐10,7
‐0,1
‐0,6
‐
‐16,3
7,2
8,7
7,1(a)
‐13,2
‐4,2
‐0,5
‐
‐7,3
‐4,2
‐2,0
4,5(a)
‐10,0
‐0,1
‐0,7
‐
‐6,6
‐2,9
‐7,5
4,,5
4,1(a)
‐10,2
1,9
‐0,6
‐9,1
6,,0
‐
‐1,9
‐10,8
‐1,5
NEI
‐9,5
5,,5
4,1
‐1,9
‐10,8
‐1,5
Iparrald dea(*)
EUROSTAT/INSEE
‐19,9
6,,9
‐
‐1,9
‐
‐
EUSKALL HERRIA
EUROSTAT/IINE
‐12,8
6,,9
‐6,8
‐4,0(h)
‐2,0(h) ‐
EUSTAT/NEI
‐17,1
4,,8
‐8,3
‐2,9(h)
‐0,8(h) ‐
Araba Gipuzko oa Bizkaia Nafarro oa Garaia
2009
20 010
EUROSTAT/INE
‐13,4
7,,1
EUSTAT
‐19,0
4,,5
EUROSTAT/INE
‐19,7
‐1 1,3
EUSTAT
‐21,6
4,,4
EUROSTAT/INE
‐13,6
14 4,2
EUSTAT
‐18,6
4,,4
EUROSTAT/INE
‐9,8
4,,9
EUSTAT
‐18,1
EUROSTAT/INE
Landun kopu uruaren hazkundea 2009
EAE
2011
4,5(a)
(*) Estimaazioa. (h) Hegoaldeko lur‐eremuan. Ip parralderako daturik ezz oraindik. (a) Aurrerrapena. Iturria: EU UROSTAT, EUSTAT, INEE eta NEI.
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
15
gizarte garapenerakko behategiaa
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
6. LANAREN PRODUKTIBITATEA LANAREN PRODUKTIBITATEA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA LANDUNEKO (€). EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2007/11.
Urte arteko aldakuntza tasak
Landuneko (€)
2007
2008
2009
2010
2011
2011
1,1
3,9
‐12,2
8,7
1,8
90.415
Midtjylland
‐
‐0,6
1,1
‐
‐
74.651(*)
Lombardia
‐
2,7
‐2,8
‐
‐
74.057(*)
Norvegia
Salzburg
‐
1,2
‐2,8
‐
‐
73.011(*)
5,5
‐1,1
‐2,7
3,0
2,5
72.397
Provincia Autonoma Trento (NUTS 2006)
‐
‐0,3
‐1,9
‐
‐
69.250(*)
Vorarlberg
‐
3,9
‐4,2
‐
‐
69.245(*)
4,1
‐1,4
‐3,4
3,9
3,0
68.715
‐
‐1,7
‐1,3
‐
‐
67.680(*)
EUSKAL HERRIA
Frantzia Veneto (NUTS 2006) Tirol
‐
1,7
‐2,6
‐
‐
67.195(*)
Danimarka
4,9
0,6
‐4,0
10,5
2,8
66.474
Espainia
4,4
1,1
1,1
3,7
4,1
64.168
Baden‐Württemberg
2,9
‐1,0
‐4,4
‐
‐
63.724(*)
Finlandia
7,2
0,3
‐6,5
4,5
3,2
63.039
Saarland
3,4
‐1,8
‐5,8
‐
‐
62.652(*)
Katalunia
4,0
2,4
5,6
‐
‐
60.673(*)
Herbehereak
4,4
0,4
‐7,0
‐
‐
60.618(*)
‐
0,3
‐2,7
‐
‐
59.086(*)
Steiermark Niedersachsen
1,5
1,3
‐4,3
‐
‐
56.256(*)
EB‐27
4,0
‐0,6
‐4,1
‐
‐
53.924(*)
Sachsen‐Anhalt
3,8
1,1
‐4,2
‐
‐
46.425(*)
(*) 2009 urteari dagokion datua. Iturria: EUROSTAT, INSEE, EUSTAT eta NEI.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
16
gizarte garapenerako behategia
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013 duktibitatea eta B BPG bilakaera. Lanaren prod Eusskal Herria, 2007//11. 6
3
0
‐3
‐6
2007
2008
2009
2010
2011
LANAREN P PRODUKTIBITATEA
BPG
Produktibitatearren eta BPGren b bilakaera 2008/11 1 epean. Euskal H Herria eta nazioaartea.
‐3,4 13,2 ‐4,8 12,8 9,2
Denmark
‐3,1 9,1
Laatvia
‐14,0 8,2
AEEB
1,0 7 7,2
Jaaponia
‐1,7 6,6
Litthuania
‐8 8,5 6,5
Esstonia
‐3,9 6,5
Sw weden
5,0 4,0
EB B‐27
‐0,8 3,6
Be elgium
1,4 3,3
Frrance
0,1 3,3
United Kingdom
‐1,3 2,7
EU USKAL HERRIA
‐0,5 2,7
Cyyprus
‐0,,0 2,1
Finlandia
‐2,9 0,9
Czzech Republic
‐0,3 3 0,5
Greece
‐14,5 0,5
Germany
1,8 0,3
Itaaly
‐3,5 ‐1,3
Iceland
‐7,8 ‐2,6
Norway
0,0 ‐2,8
‐10
‐5 5
0
BPG
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
Ire eland Sp pain
‐3,7
‐15
Bu ulgaria
5
10
15
LANAREN PRO ODUKTIBITATEA
17
gizarte garapenerakko behategiaa
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 LANAREN PRODUKTIBITATEA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA LANDUNEKO (€). EUSKAL HERRIA, 2007/11.
Urte arteko aldakuntza tasak
Landuneko (€)
2007
2008
2009
2010
2011
2011
EAE
6,0
‐2,0
‐3,0
2,8
3,1
74.796
Araba
6,9
2,3
‐5,8
1,7
‐
76.412(*)
Gipuzkoa
7,2
‐2,8
‐3,0
4,9
‐
73.627(*)
Bizkaia
4,9
‐2,9
‐2,2
1,9
‐
70.791(*)
Nafarroa Garaia
5,3
0,5
‐0,7
3,5
2,6
72.238
Iparraldea
0,3
4,3
‐3,3
3,7
‐4,0
53.459
EUSKAL HERRIA
5,5
‐1,1
‐2,7
3,0
2,5
72.397
(*) 2010 urteari dagokion datua. Iturria: EUROSTAT, INSEE, EUSTAT eta NEI.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
18
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
7. ENPRESA INBERTSIOA ENPRESA INBERTSIOA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA BPG (%). EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2007/11.
Urte arteko aldakuntza tasak
2007
2008
2009
Katalunia
8,6
Provincia Autonoma Trento (NUTS 2006)
0,3
9,5
‐19,5
EUSKAL HERRIA
8,7
‐0,2
‐16,5
Tirol
2,9
4,7
‐10,6
Salzburg
0,6
5,1
‐10,0
Norway
19,3
Friuli‐Venezia Giulia (NUTS 2006)
4,0
3,8
Veneto (NUTS 2006)
4,2
1,9
Baden‐Württemberg
6,3
6,0
Sachsen‐Anhalt
7,8
1,3
Vorarlberg
8,8
‐1,5
‐5,2
Midtjylland
4,1
‐2,3
Steiermark
0,9
9,4
Espainia
7,4
Lombardia
9,1
Frantzia
BPG (%) 2010
‐1,2
2011
2011
27,6(***)
24,4(*)
0,2
22,4
22,1(*)
21,9(*)
21,8(***)
‐13,0
20,5(*)
‐15,7
19,8(*)
19,8(**)
19,4(**)
18,8(*)
‐16,1
18,7(*)
‐4,9
18,6(*)
‐
‐
18,6
2,0
‐14,8
18,5(*)
‐
18,4
17,9(**)
‐
‐
Niedersachsen
8,1
‐1,0
Finlandia
15,7
3,8
Saarland
11,0
‐0,5
EB‐27
8,9
‐0,2
‐14,6
Herbehereak
7,5
6,4
‐8,7
Danimarka
4,5
‐1,7
‐16,9
‐14,6
0,3 0,5
6,8
16,9
16,4(**)
16,1
14,8
13,9
(*) 2009 urteari dagokion datua. (**) 2008 urteari dagokion datua. (***) 2007 urteari dagokion datua. Iturriak: EUROSTAT, ELGE, EUSTAT, INSEE eta NEI.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
19
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 KFEG, BPG eta produktibitatearen bilakaera. Euskal Herria, 2006/11. 10
5
0
‐5
‐10
‐15
‐20
2006
2007 KFEG
2008
2009
BPG
2010
2011
LANAREN PRODUKTIBITATEA
ENPRESA INBERTSIOA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA BPG (%). EUSKAL HERRIA, 2006/11.
Urte arteko aldakuntza tasak
BPG (%)
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2011
EAE
9,9
9,2
‐2,0
‐20,9
‐0,6
‐0,7
20,1
Nafarroa Garaia
4,1
4,3
0,2
‐5,8
‐1,5
‐1,9
26,4
Iparraldea
6,4
2,2
5,1
‐11,4
‐5,9
8,0
24,5
EUSKAL HERRIA
9,8
8,7
‐0,2
‐16,5
‐1,2
0,2
22,4
Iturria: EUROSTAT, EUSTAT, INSEE eta NEI.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
20
gizarte garapenerako behategia
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013 Enpressa inbertsioa eta produktib bitatea (EB‐27 7=100). opa, 2011. Euskal Heerria eta Euro
Katalunia
17 71
113
Tren nto
2 152
128
EUSKAL HERR RIA
134
Tiirol
139
137
125
136 135
Salzbu urg
135
Norve egia
168
127 127
F Friuli‐Venezia Giu ulia
123 126
Veneeto B Baden‐Württembe erg
123
118
Sachsen‐Anh halt
120
86
119
Belggika
13 34
117
Vorarlbe erg
128
116 1
Midtjyllaand Steiermark
138
116
110
116 119
Espainia
15 11
Lombarrdia
137
114
Franttzia Niedersachssen
104 105
Finlandia
117
102
Saarlaand
127
111
1 116
100 100
EB‐‐27 92
Herbehereeak
112
91
Suedia
123
86
Danimarka
123
75
Erresuma Battua 70
11 14
90
110
E ENPRESA INBERTS SIOA BPG (%)
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
21
130
150
170
PRODUKTIBITATEA
gizarte garapenerakko behategiaa
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
8. IKERKETA ETA GARAPENA 8.1. I+G GASTUA 8.1.1. I+G GUZTIZKO GASTUA I+G GASTUA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA BPG (%). EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2007/2011.
Urte arteko aldakuntza tasak
2007
2008
2009
2010
2011
2011
‐
‐
‐
‐
‐
3,84(*)
Finlandia
8,4
10,1
‐1,2
2,7
2,8
2,67
Steiermark
14,0
‐
‐
‐
‐
2,63(*)
Danimarka
8,3
14,1
5,4
2,7
2,5
2,09
EUSKAL HERRIA
20,1
12,3
2,1
‐6,0
1,4
1,94
Niedersachsen
‐
‐
‐
‐
‐
1,79(*)
Tirol
3,1
‐
‐
‐
‐
1,57(*)
Vorarlberg
12,0
‐
‐
‐
‐
1,48(*)
France
3,7
4,5
4,1
1,4
3,5
1,43
European Union (27 countries)
6,0
4,5
‐1,1
4,0
4,1
1,26
Baden‐Württemberg
Provincia Autonoma Trento (NUTS 2006)
BPG %
‐
‐
‐
‐3,1
‐
1,16(*)
Herbehereak
1,6
1,5
‐0,9
4,7
12,8
1,07
Katalunia
11,3
13,0
‐0,1
‐1,7
‐
0,99(*)
Norway
14,4
7,4
‐2,6
11,3
11,0
0,86
‐
‐
‐
9,0
‐
0,85(*)
Lombardia Salzburg
4,5
‐
‐
‐
‐
0,7(*)
Spain
12,9
10,2
‐0,8
0,0
‐2,8
0,7
Veneto (NUTS 2006)
‐
‐
‐
‐1,8
‐
0,69(*)
Saarland
‐
‐
‐
‐
‐
0,51(*)
Sachsen‐Anhalt
‐
‐
‐
‐
‐
0,43(*)
Midtjylland
‐
‐
‐
‐
‐
0,29(*)
(*) 2009 urteari dagokio datua. Iturria: EUSTAT, EUROSTAT, NEI eta INSEE.
I+G gastua eta BPG bilakaera. Euskal Herria, 2006/11. 20 15 10
BPG
5
I+G GASTUA
0 ‐5 ‐10
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
22
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
I+G GASTUA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA BPG (%). EUSKAL HERRIA, 2007/2011. Iturria Urte arteko aldakuntza tasak 2007 2008 2009 2010 2011 EAE EUSTAT 20,1 15,9 1,3 6,2 0,4 EUROSTAT 26,8 10,6 0,1 ‐3,1 ‐ Araba EUSTAT 12,1 18,0 ‐2,1 5,8 ‐1,9 Bizkaia EUSTAT 19,8 19,4 1,5 5,6 ‐0,5 Gipuzkoa EUSTAT 23,3 11,4 2,3 7,1 2,3 Nafarroa Garaia NEI 5,3 7,4 8,2 ‐5,8 5,0 EUROSTAT 5,3 7,4 8,2 ‐5,8 ‐ Iparraldea(e) INSEE ‐5,2 67,4 6,7 ‐38,2 ‐0,2 EUSKAL HERRIA 20,1 12,3 2,1 ‐6,0 1,4
BPG % 2011 2,06(a) ‐ 1,61(a) 1,87(a) 2,57(a) 1,91 ‐ 1,03 1,94
(e)Estimazioa. (a) Aurrerapena. Iturria: EUSTAT, EUROSTAT, NEI eta INSEE.
8.1.2.
I+G GASTUA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%)
I+G GASTUA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%). EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2011 URTEA. Vorarlberg(***)
Enpresak
Administrazioa
Goi‐mailako formazioa
IAGE
91,9
6,38
1,69
0,0
Baden‐Württemberg(**)
79,5
9,2
11,2
0,0
EUSKAL HERRIA(*)
73,6
6,5
19,7
0,2
Finlandia
70,5
8,8
20,0
0,7
Lombardia(*)
68,4
5,1
17,4
9,1
Steiermark(**)
67,8
3,9
28,3
0,0
Danimarka
67,6
2,2
29,8
0,4
Niedersachsen(**)
66,0
15,4
18,6
0,0
Veneto (NUTS 2006)(*)
65,2
7,9
25,5
1,3
France
63,4
14,1
21,2
1,2
European Union (27 countries)
62,3
12,7
24,0
1,0
Salzburg(**)
57,5
6,0
36,5
0,0
Katalunia(*)
56,5
19,8
23,4
0,3
Tirol(****)
55,9
2,7
41,3
0,1
Herbehereak
52,2
10,8
37,0
0,0
Spain
52,1
19,5
28,2
0,2
Norway
50,6
16,2
33,2
0,0
Provincia Autonoma Trento (NUTS 2006)(*)
48,1
27,8
21,7
2,5
Saarland(**)
40,3
29,9
29,9
0,0
Sachsen‐Anhalt(**)
32,4
35,1
32,5
0,0
Midtjylland(**)
24,2
3,1
72,7
0,0
(*) 2010 urteari dagokion datua. (**) 2009 urteari dagokion datua. (***) 2008 urteari dagokion datua. (****) 2007 urteari dagokion datua. Iturria: EUROSTAT.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
23
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 I+G GASTUA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%). EUSKAL HERRIA, 2010 URTEA.
Enpresak
Administrazioa
Goi‐mailako formazioa
IAGE
EAE
75,2
6,0
18,5
0,3
Nafarroa G.
69,3
8,1
22,5
0,0
Iparraldea (e)
64,9
6,6
28,4
0,0
EUSKAL HERRIA
73,6
6,5
19,7
0,2
(e) Estimazioa. Iturria: EUROSTAT.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
24
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
8.2. I+G PERTSONALA 8.2.1. I+G GUZTIZKO PERTSONALA I+G DOB PERTSONALA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA LANDUN GUZTIEKIKO KOPURUA (%). E H ETA EUROPA, 2007/2011.
Urte arteko aldakuntza tasak
Landunak (%)
2007
2008
2009
2010
2011
2011
‐
‐
‐
‐
‐
2,21(**)
Baden‐Württemberg Finland
‐3,5
0,8
‐1,1
‐0,3
‐2,5
2,20
Denmark
4,5
24,9
‐4,6
2,5
‐0,2
2,12
Steiermark
7,6
‐
‐
‐
‐
1,83(**)
EUSKAL HERRIA
7,3
7,6
3,3
‐2,4
‐‐
1,75(*)
France
2,6
2,0
2,0
0,7
‐
1,53(*)
Cataluña
5,3
8,1
1,7
‐2,1
‐
1,48
Norway
7,7
5,5
1,7
0,1
2,8
1,46
‐
‐
‐
‐4,9
‐
1,39(*)
Netherlands
‐4,1
‐0,4
‐5,9
14,4
11,9
1,34
Tirol
8,7
‐
‐
‐
‐
1,26(**)
European Union (27 countries)
3,3
3,8
1,2
1,9
3,0
1,2
Spain
Provincia Autonoma Trento (NUTS 2006)
6,4
7,2
2,4
0,6
‐3,1
1,19
Lombardia
‐
‐
‐
3,4
‐
1,11(*)
Niedersachsen
‐
‐
‐
‐
‐
1,09(**)
Veneto (NUTS 2006)
‐
‐
‐
‐1,4
‐
1,01(*)
Vorarlberg
9,7
‐
‐
‐
‐
0,99(**)
Salzburg
6,5
‐
‐
‐
‐
0,82(**)
Saarland
‐
‐
‐
‐
‐
0,72(**)
Sachsen‐Anhalt
‐
‐
‐
‐
‐
0,64(**)
(*) 2010 urteari dagokion datua. (**) 2009 urteari dagokion datua. DOB= Dedikazio Osoko Baliokidetza. Iturria: EUROSTAT eta EUSTAT.
I+G DOB PERTSONALA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TASA ETA LANDUN GUZTIEKIKO KOPURUA (%). EUSKAL HERRIA, 2007/2011. Iturria Urte arteko aldakuntza tasak Landunak (%) 2007 2008 2009 2010 2011 2011 EAE EUSTAT 10,5 6,5 8,6 5,0 2,0 1,91 EUROSTAT 13,5 7,1 3,2 ‐1,7 ‐ 1,8(*) Araba EUSTAT 7,7 10,1 1,4 2,4 1,2 1,64 Gipuzkoa EUSTAT 9,0 5,9 8,3 3,8 4,8 2,37 Bizkaia EUSTAT 12,7 5,9 11,1 7,0 ‐0,2 1,69 Nafarroa Garaia NEI ‐7,5 10,8 1,9 ‐5,1 ‐0,3 1,93 EUROSTAT ‐7,5 10,8 1,9 ‐5,1 ‐ 1,92(*) Iparraldea(e) EUROSTAT ‐0,5 0,2 12,2 0,0 ‐ 1,02(*) EUSKAL HERRIA EUSTAT/NEI 5,0 7,2 7,1 2,4 1,4 1,83 EUROSTAT 7,3 7,6 3,3 ‐2,4 ‐ 1,75(*) (*) 2010 urteari dagokion datua. (e)Estimazioa. DOB= Dedikazio Osoko Baliokidetza. Iturria: EUROSTAT, EUSTAT, NEI eta INSEE.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
25
gizarte garapenerako behategia
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013 I+G DOB pertsonala eta landun guztien bilakaera. Euskal Herria, 2006/11. 8 6 4
I+G eremuan (EUSTAT/NEI)
2
I+G eremuan (EUROSTAT)
0
LANDUN GUZTIAK
‐2 ‐4
2006
2007
2008
2009
2010
2011
8.2.2.
I+G PERTSONALA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%)
I+Gko DOB PERTSONALA , EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%). EUSKAL HERRIA ETA EUROPA, 2011 URTEA.
Enpresak
Administrazioa
Goi‐mailako formazioa
IAGE
Vorarlberg(**)
96,6
‐
‐
0,0
Baden‐Württemberg(**)
74,5
11,4
14,1
0,0
Steiermark(**)
69,2
2,8
28,0
0,0
EUSKAL HERRIA(*)
68,0
6,6
25,4
0,0
Veneto (NUTS 2006)(**)
68,0
7,0
23,3
1,7
Danimarka
65,1
2,6
31,7
0,5
Salzburg(**)
62,7
5,0
32,3
0,0
Lombardia(**)
60,1
6,1
24,8
9,0
Niedersachsen(**)
60,1
17,7
22,3
0,0
Herbehereak
58,1
10,3
31,6
0,0
France(**)
57,9
13,6
26,9
1,6
Tirol(**)
57,6
0,9
41,5
0,0
Finlandia
57,2
12,6
29,1
1,1
European Union (27 countries)
52,0
13,8
33,2
1,1
Katalunia(**)
48,6
20,3
30,9
0,3
Norway
48,4
17,5
34,1
0,0
Provincia Autonoma Trento (NUTS 2006)(**)
47,4
26,5
21,8
4,3
Saarland(**)
41,8
29,1
29,1
0,0
Spain
41,8
20,4
37,6
0,2
Sachsen‐Anhalt(**)
35,8
33,2
31,0
0,0
(*)2010 urteari dagokion datua. (**)2009 urteari dagokion datua. DOB= Dedikazio Osoko Baliokidetza. Iturria: EUROSTAT, EUSTAT eta INSEE.
I+Gko DOB PERTSONALA, EGIKARITZE‐SEKTOREAREN ARABERA (%). EUSKAL HERRIA, 2011 URTEA.
Enpresak
Administrazioa
Goi‐mailako formazioa
IAGE
EAE
73,5
6,0
20,5
0,0
Araba
74,9
8,5
16,6
0,0
Bizkaia
67,4
7,5
25,2
0,0
Gipuzkoa
80,0
3,5
16,4
0,0
Nafarroa Garaia
54,7
7,3
38,0
0,0
Iparraldea(*e)
57,8
9,8
32,4
0,0
EUSKAL HERRIA(*)
68,0
6,6
25,4
0,0
(*)2010 urteari dagokion datua. (*e) 2010 urteari dagokion datu estimatua. DOB= Dedikazio Osoko Baliokidetza. Iturria: EUROSTAT, EUSTAT eta INSEE.
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
26
gizarte garapenerako behategia
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013
9. KAN NPO MERKATARITZZA 9.1. ESPORTAZZIOAK ONDASUN N ETA ZERBITZUEN NAZIOARTEKO O ESPORTAZIOAK K: URTE ARTEKO A ALDAKUNTZA TA ASA ETA BPG (%). EH ETA EUROPA A, 2007/12.
Urte arteko aldakuntza tasak
BPG (%)
2007
2008
2009
201 10
2011
2012
2012
Ireland
1,9
4,1
8,1
11,0
4,1
3,2
108,3
Herbehere eak
1,9
2,8
‐10,1
14,0
6,1
5,3
87,4
Belgium
2,1
2,9
‐14,3
9,8 8
5,5
0,1
84,4
Danimarkaa
0,2
4,8
‐13,0
5,9 9
6,0
2,4
54,7
Germany
3,7
2,1
‐12,0
10,8
6,8
2,6
51,5
Switzerlan nd
7,1
‐0,2
‐7,2
2,6 6
‐1,0
0,0
51,2
Sweden
1,6
3,1
‐10,3
3,1 1
1,0
‐2,6
48,7
European Union (27 countries)
1,3
3,0
‐10,7
10,6
7,1
2,3
44,7
Norway
‐2,9
6,1
‐14,5
1,3 3
2,5
‐1,7
40,8
Finland
0,7
2,2
‐20,3
8,0 0
1,2
‐2,7
39,7
Spain
2,3
‐1,5
‐9,8
13,8
11,4
6,3
32,2
United Kin ngdom
‐7,6
10,8
‐3,4
5,9 9
6,6
‐2,5
31,7
EUSKAL HEERRIA
11,9
7,5
‐23,2
23,5
13,7
‐5,0
30,6
France
‐0,4
0,0
‐13,0
9,4 4
5,5
3,7
28,0
Japan
9,3
0,0
‐28,2
19,7
‐0,7
‐3,3
14,6
United Staates
7,3
9,3
‐11,6
11,4
9,4
0,0
13,9
Iturria: EUROSSTAT, EUSTAT, INSEE e eta Espainiako Industrria, Turismo eta Komertzio Ministerioa.
ONDASUN N ETA ZERBITZUEEN NAZIOARTEKO O ESPORTAZIOAK K: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TA ASA ETA BPG (%). EUSKAL HERRIA A, 2007/12.
Urte arteko aldakuntza tasak
BPG (%) B
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2012
EAE
14,6
6,3
‐26,3
19,6
14,6
‐0,9
30,7
Araba
6,8
10,1
‐34,3
23,3
20,7
‐0,6
48,2
Gipuzkoa
15,5
6,9
‐22,0
7,9
18,6
2,1
31,5
Bizkaia
19,3
3,5
‐24,5
27,4
8,3
‐3,5
23,9
Nafarroa G Garaia
4,3
11,3
‐14,1
35,1
12,2
‐15,5
34,9
Iparraldeaa(e)
3,0
7,2
‐15,0
10,2
2,8
‐1,5
7,4
EUSKAL HERRIA
11,9
7,5
‐23,2
23,5
13,7
‐5,0
30,6
(e) Estimazioaa. Iturria: EURO OSTAT, EUSTAT, INSEE e eta Espainiako Industrria, Turismo eta Kome ertzio Ministerioa.
Nazioarteko esportazioak, sekto orearen arabera ((%). Heego Euskal Herriaa, 2012.
2,1%
1,8%
0,6%
6 6,3%
Elikagaiak
7,2%
Produktu eenergetikoak
1,6% 21,5 5%
Lehengaiak Erdi‐manufakturak
25,7% 33,2%
Ekipamend du ondasunak Automobillen sektorea
Oharra: Hegoaldeko nazioarteko esportazioek Euskal Herriko nazioarteko o esportazio guztien %97,7 barnebiltzen dute (2012).Ohaarra: Nazioarteko heelmuga duten Hegoaaldeko esportazioaak aintzat hartu diraa. Espainia helmuga zuten esportazioeen bolumena 19.344,4 milioi € izan ziren 2009 urtean, esportazio guztien %488,6. Urte horretan Espainia uten esportazioak %23,6 gutxitu ziren. helmuga zu
Kontsumo ondasun iraunkorrak Kontsumo manufakturak Bestelako ssalgaiak
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
27
gizarte garapenerakko behategiaa
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013 ONDASSUN ETA ZERBITZZUEN NAZIOARTEKO ESPORTAZIO OAK: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA A TASA ETA BPG (%). HEGO EH, 20 007/12. Urte arteko aldakuntza tasakk
FLUX XUA (%)
2007
20 008
2009
2 2010
2011
2012
20 012
Hegoamerika
25,3
‐3 3,3
‐15,9
17,2
49,6
9,6
9,3 9
Ertame erika
15,0
‐11 1,5
‐15,3
0,8
33,2
26,1
3,9 3
LPEE (LLurralde Petrolio‐Esportatzaileen Erakundea
56,2
12 2,0
‐11,8
4,5
19,3
17,3
5,2 5
BRICS
38,7
20 0,1
‐31,6
55,1
23,7
‐13,0
6,1 6
Asia
47,8
10 0,6
‐12,5
34,6
‐9,1
2,1
7,9 7
Mundu ua
12,1
7,,5
‐23,4
23,8
13,9
‐5,1
10 00,0
Alemania
13,9
3,,8
‐22,2
21,3
13,9
‐6,2
14,9 1
Frantziia
3,3
6,,3
‐22,5
20,6
13,1
‐5,9
17,2 1
ELGE
7,8
5,,4
‐25,2
23,5
15,2
‐7,0
78,3 7
EB‐27
9,1
3,,1
‐25,1
27,3
15,4
‐10,6
64,2 6
Afrika
38,2
48 8,2
‐14,8
0,3
‐16,4
35,8
5,4 5
Ekialde e Ertaina
96,1
‐14 4,3
‐13,9
47,1
‐10,2
‐16,7
2,2 2
Ipar‐Am merika
‐9,4
29 9,8
‐43,5
19,8
18,1
‐0,7
6,1 6
Oharra: 2 2008/12 epean izandaako hazkundeen arabera ordenatuta daude llurraldeak. Oharra: H Hegoaldeko nazioarteko esportazioek Euskaal Herriko nazioarteko esportazio guztien %9 97,7 barnebiltzen dute e (2012). Iturria: Espainiako Industria, Tu urismo eta Komertzio Ministerioa.
Esportazioak, EEuropako helmuggan. Hegoaldea, 2 2012. 130 0 110 0
Eslovaquia
Leetonia
2008/12 bolumenaren hazkundea
90 0 70 0 Malta
50 0
Dinamarca Rumanía
Estonia
30 0
Países Bajos Rep. Checa
10 0
H Hungría Lituania
Eslovenia
‐10 0
Austriia Suecia
Alemania Reiino Unido Itaalia Portugal
ndia Finlan
Luxeemburgo Bulgaria
Frrancia
Bélgica
Chipree
‐30 0
Polonia
Grecia Irlanda
‐50 0 0
5
10
15
20
25
30
35
Esportazioen helmuga (%)
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
28
gizarte garapenerakko behategiaa
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013
9.2. INPORTAZZIOAK ONDASUN ETA ZERBITZUEN N NAZIOARTEKO INPORTAZIOAK: URTE ARTEKO A ALDAKUNTZA TASSA ETA BPG (%). EH ETA EUROPA,, 2007/12.
Urte arteko aldakuntza tasaak
BPG (%) B
2007
2008
2009 2
2010 0
2011
2012
2012
Ireland
3,2
4,3
‐0,3
9,9
1,1
1,4
84,1
Belgium
2,2
6,9
‐16,6 ‐
10,7
7,1
‐0,1
83,0
Herbehereaak
1,4
3,0
‐9,4
13,8
5,7
5,9
78,5
Danimarka
2,0
3,4
‐15,3 ‐
2,5
7,6
4,1
50,2
Germany
0,8
4,2
‐10,5 ‐
10,4
8,9
1,6
45,8
European U Union (27 countriies)
1,0
4,1
‐12,7 ‐
10,9
7,0
0,2
42,7
Sweden
3,3
5,4
‐11,3 ‐
4,3
1,2
‐2,7
42,6
Switzerland d
3,7
‐2,7
‐9,0
3,1
‐0,2
1,2
40,9
Finland
‐0,2
5,9
‐17,2 ‐
9,2
6,4
‐2,9
40,3
United Kinggdom
‐6,6
8,4
‐5,6
7,9
4,3
‐0,3
34,0
Spain
2,8
‐3,9
‐20,1 ‐
14,0
5,8
0,3
31,2
France
1,1
2,5
‐13,4 ‐
9,9
7,6
1,0
30,1
Norway
8,2
‐3,3
‐6,1
2,9
‐1,1
‐2,1
27,6
EUSKAL HERRIA
6,4
3,7
‐36,3 ‐
25,4
13,9
‐12,7
22,2
United Stattes
1,2
5,9
‐21,2 ‐
15,6
8,6
‐1,1
17,5
Japan
8,1
8,7
‐29,7 ‐
13,8
15,0
3,1
16,6
Iturria: EUROSTTAT, EUSTAT, INSEE etta Espainiako Industriaa, Turismo eta Komerttzio Ministerioa.
ONDASUN ETA ZERB BITZUEN NAZIOARTTEKO INPORTAZIOA AK: URTE ARTEKO A ALDAKUNTZA TASA ETA BPG (%). EUSK KAL HERRIA, 2007/12. Urte arteko alldakuntza tasa
BPG (%)
200 07
2008
2009
2010
20 011
2012
2012
EA AE
8,2 2
6,4
‐38,9
25,5
1 12,2
‐10,4
23,4
Araba
18,,2
‐4,9
‐44,8
32,9
1 13,7
‐6,3
22,6
Gipuzkoa
12,,3
‐1,6
‐31,5
19,8
5 5,5
‐12,2
13,9
Biizkaia
4,2 2
12,5
‐39,7
25,8
1 14,0
‐10,8
29,3
Nafarroa Garaia
0,5 5
‐6,9
‐27,3
25,9
1 19,3
‐20,9
21,1
Ip parraldea(e)
6,2 2
14,5
‐20,6
18,2
1 17,0
‐4,3
7,1
EU USKAL HERRIA
6,4 4
3,7
‐36,3
25,4
1 13,9
‐12,7
22,2
(e e) Estimazioa. Itu urria: EUROSTAT, EUSTTAT, INSEE eta Espainiiako Industria, Turismo eta Komertzio Minissterioa.
Nazioarteko inpo ortazioak, sektoreearen arabera (% %). Heg go Euskal Herria, 2012. 0,3%
1,6 6% 4,2%
Elikagaiak
6,6%
11,9% %
Produktu en nergetikoak
27,6%
Lehengaiak Erdi‐manufaakturak
17,0%
Ekipamendu u ondasunak
7,9% 22,9%
Automobileen sektorea Kontsumo o ondasun iraunkorrak Kontsumo m manufakturak Bestelako saalgaiak
Oharra: Hegoaldeko nazioarteko inpo ortazioek Euskal Herriko nazioarteko inportazzio guztien %97,5 barnebiltzen dute (2012). Oharra: Nazioarteko jatorria duten Heegoaldeko inportazioak aintzat hartu dira. Esspainia jatorria zuten in nportazioen bolumena 11.933,7 milioi € izan ziren 2009 urtean, esp portazio guztien %42,9. Urte horretan Espainia helmugga zuten esportazioak %31,4 gutxitu ziren.
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
29
gizarte garapenerakko behategiaa
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013
Nazioaarteko inportazioak (2007 oin.=100). Hegoaldea, 20 007/12. 150
ORO OTARA
286,7
Elikagaiak 130
Produktu energetikoak Lehengaiak
110 Erdi‐manufakturak
103,5
100
93,8 9
90
Ekip pamendu ondasunak
82,4
81,7
Automobilen sektorea
70
Kon ntsumo ondasun iraunkkorrak 65,6 Kon ntsumo manufakturak
50
2007
2008
2009
201 10
2011
Bestelako salgaiak
2012
Nazioarteko inportazioakk., Europako helm mugan. Hegoaldeaa, 2012. 1300 EEstonia Bulgaria
1100
2008/12 bolumenaren hazkundea
90 0 70 0 50 0 Polonia
30 0
República Cheeca Eslovaquia
10 0
Portugal
Dinamarca
Países Bajos F Francia
Irlanda
‐10 0 Luxemburggo
‐30 0
Bélgica
Austriaa
Hungría
Suecia
Rumanía
Italiaa Reino Unid do
Alemania
Eslovenia
‐50 0 0
5
10
15
20
25
30
35
orria (%) Inportazioen jato
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
30
gizarte garapenerakko behategiaa
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013
9.3. KANPO SA ALDOA ONDASUN ETA ZERBITZUEN N NAZIOARTEKO KANPO SALDOA: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA A TA ASA ETA BPG (%). EH ETA EUROPA A, 2007/12.
Urte arteko ald dakuntza tasak
BPG (%)
2007
2008
20 009
2010
2011
2012
2012
Ireland
‐6,3
1,1
76 6,9
16,8
17,0
9,5
24,1
Norway
‐20,3
26,3
‐28,9
‐3,3
11,8
‐0,8
13,2
Switzerland d
23,8
12,1
‐0 0,9
1,8
‐3,6
‐4,6
10,3
Herbehereaak
6,5
1,2
‐15,7
17,1
8,5
‐1,1
8,8
‐246,2
134,8
17 71,7
16,7
13,0
23,9
8,3
EUSKAL HERRIA Sweden
‐7,4
‐9,3
‐4 4,4
‐4,6
0,0
0,0
6,2
Germany
25,0
‐10,0
‐22,2
14,3
‐8,9
11,8
5,7
Danimarka
‐28,1
39,1
21 1,9
43,6
‐7,1
‐15,4
4,4
European U Union (27 countriies)
20,0
‐50,0
23 33,3
0,0
10,0
81,8
2,0
Belgium
0,0
‐76,3
20 00,0
‐14,8
‐47,8
8,3
1,3
Spain
4,7
‐13,4
‐67,2
15,8
‐63,6
‐225,0
1,0
Finland
8,5
‐25,5
‐57,9
‐18,8
‐153,8
‐14,3
‐0,6
Japan
30,8
‐88,2
10 00,0
200,0
‐175,0
122,2
‐2,0
France
50,0
40,0
‐14,3
22,2
27,3
‐25,0
‐2,1
United Kinggdom
3,8
‐14,8
‐34,8
40,0
‐23,8
43,8
‐2,3
‐12,1
‐2,0
‐44,0
25,0
8,6
‐5,3
‐3,6
United Stattes Iturria: EUROSTTAT, EUSTAT, INSEE etta Espainiako Industriaa,
Merkataaritzaren nazio oarteko kanp po saldoa (% B BPG). Euskal H Herria eta nazzioartea, 2012 2. 24,1
Ireland Norway Swiitzerland Herb behereak EUSKALL HERRIA Sweden Germany G Daanimarka Europ pean Union (27 co ountries) Belgium Spain ‐0,6 Finland ‐2,0 Japan ‐2 2,1 France ‐2,3 United K Kingdom Uniteed States ‐3,6 ‐5
13,2 10,,3 8,8 8,3 6,2 5,,7 4,4 2,0 1,3 1 1,0
0
5
10
15
20
25
Turismo eta Ko omertzio Ministerioa.
ONDASUN N ETA ZERBITZUEN NAZIOARTEKO O KANPO SALDOA A: URTE ARTEKO ALDAKUNTZA TA ASA ETA BPG (%)). EUSKAL HERRIA A, 2007/12.
Urte arteko o aldakuntza tasaa 2007
BPG (%)
2008
2009
2010
2011
2012
2012
EAE
‐120,5
‐5,1
1542,3
‐7,8
30,0
50,8
7,2
Araba
‐11,3
41,8
‐19,3
14,1
28,6
5,1
25,6
Gipuzkoa
21,5
22,0
‐8,3
‐4,9
36,4
17,1
17,7
Bizkaia
‐18,0
31,9
‐65,2
20,1
36,2
‐33,4
‐5,4
Nafarroa G Garaia
87,8
224,1
29,8
52,5
1,1
‐5,7
13,8
Iparraldeaa (e) EUSKAL HEERRIA
‐8,4
‐23,2
19,0
‐22,7
‐86,8
154,9
0,3
‐246,2
134,8
171,7
16,7
13,0
23,9
8,3
(e)Estimazioa. Iturria: EUROSSTAT, EUSTAT, INSEE e eta Espainiako Industrria, Turismo eta Komerrtzio Ministerioa.
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
31
gizarte garapenerakko behategiaa
201 13 Euskaal Herriko ekonomiaren zzenbait adierrazle 2013
10.ERR RENTA ERA ABILGARR RIA ERRENTTA ERABILGARRIA A, BIZTANLE AKTTIBOKO: URTE AR RTEKO ALDAKUNT TZA TASA ETA BO OLUMENA (€). EH H ETA EUROPA, 2 2005/09.
Urtte arteko aldakun ntza tasak
Erren nta (€)
2 2005
2006
2007
2008
20009
20 009
1 13,1
‐7,4
5,4
‐
‐
44.240
France
1,9
3,9
4,3
0,7
‐00,4
42.0 012
Belgium m
‐ ‐0,6
5,2
3,1
4,4
11,6
41.9 918
Lombarrdia(***)
1,3
2,1
‐
‐
‐
41.8 818
Baden‐W Württemberg
‐ ‐1,7
2,3
1,1
2,0
‐11,0
39.4 406
Saarland
‐ ‐2,1
1,6
5,1
‐1,0
‐22,0
39.133
EUSKALL HERRIA
4 4,8
5,0
6,5
4,7
00,8
38.9 963
Vorarlb berg
1,2
4,9
2,3
1,9
‐11,3
38.9 912
Steierm mark
‐ ‐1,4
3,0
4,1
2,0
‐11,7
38.193
Salzburgg
1,3
5,4
1,6
2,2
‐11,1
38.140
Niederssachsen
‐ ‐1,9
0,9
1,0
3,2
‐00,3
37.6 618
Tirol
‐ ‐1,0
2,9
2,1
2,4
‐22,3
36.7 796
Finlandia
0,7
3,0
5,0
4,5
44,7
35.0 043
Danimaarka
3,6
2,7
1,7
1,7
00,4
33.0 050
United Kingdom
2,2
2,6
2,2
‐10,5
‐88,0
32.4 467
‐
‐
‐
‐0,2
00,9
32.147
Europeaan Union (27 cou untries)(*)
2,2
3,3
3,6
0,7
‐
31.0 041
Katalun nia
5,2
2,5
3,3
5,1
22,8
31.7 732
Sweden n
‐ ‐0,1
3,7
5,3
‐1,6
‐55,8
30.8 854
Sachsen n‐Anhalt
‐ ‐0,4
0,6
1,4
4,0
22,4
29.5 560
Spain
3,5
3,5
3,0
4,0
00,3
28.9 908
Herbehereak
1,6
1,6
2,8
0,5
‐22,6
28.6 687
Norwayy(**)
Midtjyllland
(*) 2008 urteari dagokion datuaa. (**) 2007 urteari daggokion datua. (***) 20 006 urteari dagokion d datua. Iturria: EU UROSTAT eta INSEE.
Errenta erabilgarria eta BPG G (EAPn) biztanle e aktiboko (EB‐27 7=100). Euskal He erria eta nazioarttea, 2009. 143
Norway (*) France Belgium Baden‐Württemberg Saarland EUSKAL HERRIA Vorarlberg Steiermark Salzburg Niedersachsen Tirol Finland Denmark United Kingdom Cataluña European Union (27 countries)(**) Sweden Sachsen‐Anhalt Spain Netherlands
158
135 5
116 127 127
114
135 5
126
107
126 127 125
121 123
103
123
130
121
99
11 19 119 113
109 106 111 105 105 102 110 00 10 10 00 99 109 95
74 93
99
92 70
80
90
117 7 100
ERRENTA ER RABILGARRIA
110
120
130
14 40
150
160
BPG (EAPn)
Gaindegia, Euskal Heerriko ekonomia eta
32
gizarte garapenerakko behategiaa
2013 Euskal Herriko ekonomiaren zenbait adierazle 2013
Gaindegia, Euskal Herriko ekonomia eta
33
gizarte garapenerako behategia