Oroimenaren Bilduma - 2B (2022-2023)

GUREMEMORIAK GUREMEMORIAK GUREMEMORIAK

Oroimenaren bilduma proiektua

www.koldomitxelena.eus

KM Batxilergoa ERAIKINA

Agurain taldea, z/g 01013 Gasteiz

Tel. 945-187056

ERREDAKZIOA ETA DOKUMENTAZIOA

Batxilergoko 2B-ko ikasleak

DISEINUA ETA MAKETAZIOA

IKT2-ko ikasleak

PARTE HARTU DUTEN MINTEGIAK

Historia mintegia

Euskara mintegia

Ingelera mintegia

Gaztelania mintegia

Informatika mintegia

IKONO ETA IRUDIEN JABETZA

Canva

GERRA ZIBILA

HITZAURREA

Testua

KOLOSALA IZAN AL DA?

Kolosala izango da - Joseba Sarrionandia

Dagoeneko ezaguna da Sarrionandiaren istorioa; gaztaroa

frankismoan bizi izan zuen, gero ETAren kide izateagatik

kartzelatua izan eta espetxetik ihes egin ondoren guztiz desagertu zen. Liburu hau 2003an argitaratu zen, atzerrian zegoela.

Honetan, Gerra Zibila kontatzen zaigu Euskal Herriko kostaldeko 11 urteko mutiko baten ikuspuntutik.

Hasieran mutikoaren familia aurkezten zaigu, etxean dagoen liskar bat dela medio. Aita, eskuindarra eta Don Juan Manuel herriko agintari karlistaren laguna, eta ama, ezkertiarra eta haurdunaldian.

Geroago Don Juan Manuelen semea ere aurkezten zaigu,

Juanmanuel izenekoa; honek

protagonista zirikatu eta

jipoitu egiten du. Aita gerrara

doa, haurra etxeko gizon

bezala portatu dadila aginduz; handik aurrera ez du “umea”

deitzea gustuko izango.

Gerraren berri entzuten hasten da, honek zirrara

eragiten dio. Jolasten zebilela

milizianoak jarraitu egiten ditu

guardia zibilen kuartela nola

hartzen duten ikusteko, baina

tiroketarik ez ikustean

atsekabetuta bueltatzen da etxera.

Argazkia: "Kolosala izango da", egile ezezaguna, Public Domain lizentziapean

Denbora igaro ahala gerra giroa gehiago nabaritzen da, lekua bonbardatzen dute eta, azkenean, karlista nafarrek herria hartzen dute. Dena aldatzen doa, alkate errepublikarra fusilatu eta bizilagun ezkertiarrak espetxeratzen dituzte. Eskuindarrak hain ondo daudela aita bueltatu egiten da, baina ez da luzaro geratzen. Herrian hitzaldi luzeak ohiko egiteaz gain, hiru talde eskuindar osatzen dira; mutikoa Pelaio egingo da baina

Juanmanuel haien buru denez utzi egingo du eta handik aurrera Pelaioek torturatu egingo dute. Azkenean, aita bueltatu egiten da behin betiko, baina zangorik gabe; gerrak guztiz kontsumituta ez du ia bizitzeko gogorik izango. Etxean giroa gero eta kaxkarragoa bihurtzen doa, gau batean haurrak ama salbatu egin behar du aitaren mehatxuegandik. Horrela geratuko da herria, geroz eta ezegonkorrago behin Franco indarrean finkatuta.

Gerra Zibilaren

testuinguruan zaila

izan daiteke liburaren

erritmoa jarraitzea gaiari buruz asko jakin gabe. Hala ere, irakurri ahala ikasten zoaz. Oso

interesgarria da umearen trantsizioa ikustea, ikuspegi positibo eta gogotsutik pertsonaia gutxinaka nekatu eta uzkurtzen doa irakurlea gehiegi

konturatu gabe. Aita bueltatzerakoan nabarmentzen da aldaketa, itzuli izanaren pozak ez dio irauten, aita gerrak goibeldu baitu. Hizkuntza aldetik pertsonalki gogokoa dut mutikoaren narrazio sinplea; erosoa eta zuzena izateaz gain, umekeria oso ondo eratuta dago. Argazkia:

Iratze Nabaridas 2.B

AULKI JOKOA

“Aulki-jokoa” liburuak adineko pertsona batzuen gorabeherak

azaltzen ditu, denboran atzera eta aurrera eginez. Atzera egitean, askotan, Espainiako Gerra Zibilean kokatzen da, eta garaiko egoera

nolakoa zen plazaratzen du, eta garai horretako familia batzuen

bizipenak azaltzen ditu.

Narrazioan zehar hainbat protagonista daude. Nagusiak

ondorengo hauek dira: Teresa, Eutimio, Martiña eta Eulali. Hauek

herriko gozotegi bateko mahaien bueltan elkartzen dira ohitura

gisa. Bertan daudela, bizitzaren ohiko gaiak agertzen dira: heriotza, gaixotasunak, familia… Horretaz gain, pertsonaia hauen

oroitzapenak erabiliz, iraganeko pasarteetara eramaten gaitu, eta

“horien bidez aspaldiko

egoera azaltzen du: Gerra

Zibileko garaia eta

ondorengoa; gehienbat, herri

txikietan Francoren aldekoek

eragindako errepresioa:

jendea hiltzea, norberaren

borondatearen aurka soldadu

joan behar izatea, emakumeek

jasandako errepresio

eta bortxaketak…

Aulki jokoa - Uxue Alberdi

Argazkia: "aulki-jokoa", ELKAR editorialak sortua, Fair Use (Copyright Act: 107 atala)

Liburu hau baliagarria izan zait hainbat gairi buruzko gogoeta

egiteko: heriotza, gerra eta gaixotasuna. Heriotza izenburuan bertan ageri da modu adierazgarri batean. Azpimagarria iruditzen zait nola lantzen duen heriotza, aulki

bat kentzea bezain sinplea izango

balitz bezala. Halaber, hiltzea bizitzan markak uzteko dugun

ahalmena galtzea dela aipatzen du, eta, era horretan, heriotza bizitzaren parte dela argi eta garbi

adierazten du. Gerrari dagokionez, gizakion portaerak nolakoak izan daitezkeen erakusten digu.

Pertsonek erabat krudelak izateko gaitasuna dute, baina, aldi berean, errepresioa jasotzen duten gizakiek bizitzan

aurrera egiteko indarra dute. Eta, azkenik, gaixotasuna: askorentzat gertatu ahal zaigun okerrena izan arren, batzuek egoerari buelta emateko kemena dute; adibidez, gorra den Eulalik. Horrek guztiak gogoeta egiteko balio izan badit ere, batzuetan istorioaren haria

jarraitzea kostatu egin zait, garai desberdinak nahasten dituelako.

Gure eguneroko bizitzan uste duguna baino presenteago daude gai garrantzitsu batzuei buruz hausnartzeko nobela interesgarria da, zalantzarik gabe. Narrazioaren babeskelu den gozotegian bi aulki falta badira ere.

Joane Iriondo 2.B

Argazkia: "Uxue Alberdi", Conny Beyreuther-ek sortua, CC BY-SA 2.0

IRAKURKETA POETIKOA

Argazkia: June Molinak

egindako bideotik aterata

Proverbios y cantares de Antonio Machado

June Molina

LA CASA DE BERNARDA ALBA

Hemen klikatu bideoa ikusteko:

Eider Cartelle, Blanca Aperribai, Uxue Mendia, Ibai Pastor, Andoni Rodriguez

Argazkia: Jack de Nijs-ek sortua, Wikimedia Commons-en bidez, CC0 lizentziapean

PODCAST 11

NADA NOBELAREN TERTULIA

Argazkia: "Carmen Laforet Coloreada"

Latinapaterson-ek sortua, CC BY-SA 4 0 lizentziapean

CARMEN

LAFORET

Argazkia: "Nada", AUSTRAL editorialak sortua, Fair Use (Copyright Act: 107 atala)

Irati Sanchez, Joane Iriondo, Naroa Ruano, Egoitz Glez de Langarica, Ibai Urcelay

ANTONIO MACHADO ELKARRIZKETA

Laura Afonso, Diana Bagueixe, Iriaia Otaduy, Leire Zamakona

AULKI JOKOA ELKARRIZKETA FIKZIONATUA

Egin klik elkarrizketa entzuteko!

“Gogorra zen hain gaztea izanda lan egitea”

“Ez dakitena da, emakumeek gerra ikusi eta usaindu genuela”

“Ez ginen libre izango ezta kalera lasai irteteko ere.”

“Bizitza ahalik eta lasaien bizi behar da eta sortzen diren aukera guztiak aprobetxatu behar dira”

Irati Sanchez, Joane Iriondo, Naroa Ruano, Egoitz Glez. de Langarica, Ibai Urcelay

Argazkia: "Uxue Alberdi lee «Jenisjoplin» #1", Federico Paladinok egina, CC BY 3 0

KOLOSALA IZANGO DA ELKARRIZKETA FIKZIONATUA

Egin klik elkarrizketa entzuteko!

“Nire bizitza jokoan jartzen nuen”

“Zure aberriaren alde borrokatzen duzunean, errespetua bigarren mailakoa da ”

“Gure leloa “Jainkoa, aberria eta erregea” zen.”

“Hain sorte txarra izan nuen, hankan tiro bat eman zidatela”

Eider Cartelle, Blanca Aperribai, Uxue Mendia, Ibai Pastor, Andoni Rodriguez

Argazkia: "Joseba Sarrionandia 2016", Jose Goitiak egina, CC BY-SA 3.0 lizentziapean

KLIKATU HEMEN EDUKIA IKUSTEKO

Irati Sanchez, Joane Iriondo, Naroa Ruano, Egoitz Glez. de Langarica, Ibai Urcelay

A POSTCARD FROM GUERNIKA

Good-byeGernika

Irudiak: "3D Stripy", Liam Moorek egina, Ouch!-en bidez, icons8-en lizentziapean

NCT Scanpix-ek egina, CC

4.0 lizentziapean

NADA NOBELAREN ILUSTRAZIOAK

GaraziNavas

Ilustrazioa: Pablo Marquez, Ouch!-en bidez

OROIMENAREN BILDUMA OROIMENAREN BILDUMA