23
van deze simpele en korte test kan onnodige, tijdrovende diagnostiek voorkomen worden. Iedere patiënt kan snel beoordeeld worden op valrisico en op veilige deelname binnen een groepstraining. Er zijn meer valide en betrouwbare meetinstrumenten dan alleen de TUG en de BBS. De Tinetti assessment tool is een valide meetinstrument voor het meten van valrisico en evaluatie van de gang. Het afnemen van de Tinetti kost echter meer tijd dan de TUG en het juist beoordelen van de gang vergt meer ervaring van de therapeut. Er is geen literatuur gevonden die beschrijft hoeveel balans exact nodig is voor het lopen op een loopband. Ook is er gebrek aan betrouwbare en valide meetinstrumenten voor het screenen van valrisico bij loopbandtraining. Vervolgonderzoek is daarom nodig voor het ontwikkelen van een meetinstrument dat de veiligheid beoordeelt op de loopband. Om met meer zekerheid te kunnen diagnosticeren of loopbandtraining geïndiceerd is binnen groepsverband, is door onze praktijk het afkappunt van de BBS verhoogd naar 50 punten. Deze score is genomen met de verwachting dat alle lastige items op de BBS wel uitgevoerd kunnen worden, maar hoogstens met enige moeite. Daarbij blijft de norm voor de HKK een indicator voor wel of geen groepstraining. Afname in HKK is een duidelijke indicator voor frailty, gecorreleerd aan een verhoogd valrisico.10 Door het combineren van de BBS en de HKK proberen we direct en indirect iemands valrisico te onderzoeken, in de hoop zoveel mogelijk raakvlakken te hebben met het valrisico bij groeps- en loopbandtraining. Ondanks deze weloverwogen beslisboom is dit VRI-protocol niet allesomvattend wat betreft het screenen op valrisico binnen groepstraining. Er kunnen bijvoorbeeld ook niet voorspelbare factoren optreden die een valincident veroorzaken, zoals het onwel worden van een patiënt. Daarnaast kunnen verschillende maatregelen het valrisico en de kans op bijkomend letsel verlagen, bijvoorbeeld het ruim opstellen van de oefenapparatuur voor voldoende toegankelijkheid of het gebruik van gewichtsondersteuning op de loopband. Als laatste willen we opmerken dat dit een pragmatisch ontwikkeld protocol is, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. De validiteit van dit protocol zelf is echter nog niet wetenschappelijk onderzocht.
Conclusie Dit VRI-protocol is een leidraad om objectief te bepalen of groepstraining veilig is of dat individuele training gewenst is. Onze ervaring leert dat er met een snelle test (TUG) gescreend kan worden of de patiënt in een groep of individueel begeleid dient te worden. Dit voorkomt dat we bij alle patiënten een tijdrovende test als de BBS af moeten nemen. Door het gebruik van het protocol zijn we extra alert geworden op het gebruik van de loopband. Indien looptraining geïndiceerd is, maar er een verhoogd valrisico is, wordt met behulp van dit protocol bewust en objectief voor looptraining op de grond gekozen, al dan niet met een loophulpmiddel. Vóór het oprichten van dit protocol
waren er gemiddeld twee valincidenten per jaar. Sinds het gebruik van het protocol (startend begin 2015) hebben er zich geen valincidenten voorgedaan binnen onze praktijk. Sanne Visser-Luiten is geriatriefysiotherapeut i.o. Kim Morais-Pannekoek is sportfysiotherapeut/praktijkeigenaar.
Referenties 1. L etsel Informatie Systeem 2005-2009. VeiligheidNL: https://www.veiligheid.nl/valpreventie/kennis-en-cijfers/cijfers. 2. Geraadpleegd op 07-10-2015. 3. Van Iersel MB, Jansen DRM, Olde Rikkert MGM. ‘Frailty’ bij ouderen. Ned Tijdschr Geneeskd 2009;153:A183. 4. Collard RM, Oude-Voshaar RC. Frailty; een kwetsbaar begrip. Tijdschrift voor psychiatrie 2012;54(1):59-69. 5. Steffen T, Hacker T, Mollinger L. Age- and gender-related test performance in community-dwelling elderly people: six-minute walk test, berg balance scale, timed up go test, and gait speeds. Phys Ther 2002;82(2):128-37. 6. Wrisley DM, Kumar NA. Functional gait assessment: Concurrent, discriminative, and predictive validity in community-dwelling older adults. Phys Ther 1990;90:761-73. 7. Schoene D, Wu SM, Mikolaizak AS, Menant JC, Smith ST, Delbaere K, et al. Discriminative ability and predictive validity of the timed up and go test in identifying older people who fall: systematic review and metaanalysis. J Am Geriatr Soc 2013;61(2):202-8. 8. Trueblood P, Hodson-Chennault N, McCubbin A Youngclarke D. Performance and impairment-based assessments among comunity dwelling elderly: sensitivity and specificity. Issues Aging 2001;24:2-6. 9. Olde Rikkert MG, Rigaud AS, Van Hoeyweghen RJ, de Graaf J. Geriatric syndromes: medical misnomer or progress in geriatrics? Neth J Med 2003;61:83-7. 10. Ensrud KE, Ewing SK, Taylor BC, Fink HA, Stone KL, Cauley JA, et al. Frailty and risk of falls, fracture, and mortality in older women: the study of osteoporotic fractures. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2007;62(7):744-51. 11. Fried LP, Tangen CM, Walston J, Newman AB, Hirsch C, Gottdiener J, et al. Frailty in older adults: evidence for a phenotype. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2001;56:M146-M56. 12. Godi M, Franchignoni F, Caligari M, Giordano A, Turcato AM, Nardone A. Comparison of Reliability, Validity, and Responsiveness of the Mini-BESTest and Berg Balance Scale in Patients With Balance Disorders. Phys Ther 2013,93(2):158-67. 13. Berg KO, Wood-Dauphinee SL, Williams JI, Maki B. Measuring balance in the elderly: validation of an instrument. Can J Public Health 1992;83 Suppl 2:S7-11. 14. Sternberg SA, Wershof Schwartz A, Karunananthan S, Bergman H, Mark Clarfield A. The identification of frailty: a systematic literature review. J Am Geriatr Soc 2011;59(11):2129-38. 15. Boelens C, Hekman EE, Verkerke GJ. Risk factors for falls of older citizens. Technol Health Care 2013;21(5):521-33. Advertentie
Ter overname aangeboden:
Fysiotherapiepraktijk in Beuningen (Gld) * overnamedatum: in overleg - inventaris ter overname - pand van 180m2 te huur * betaling overnamesom in termijnen bespreekbaar * in de praktijk zijn 3 part time fysiotherapeuten werkzaam met specialisaties Voor nadere informatie: Peter@taxtigers.nl
fysiopraxis-van os 160127.indd 1
FysioPraxis | februari 29-01-16 12:19 2016