Promotieonderzoek Letícia Bojikian Calixtre
Invloed TMD-behandeling op hoofdpijn Aan het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam (ACTA) onderzoekt de Braziliaanse Letícia Bojikian Calixtre of een succesvolle behandeling van temporomandibulaire disfuncties (TMD) ook leidt tot vermindering van hoofdpijn. “We kijken naar hoofdpijn en naar gelijktijdig voorkomende hoofdpijn. Dit kan secundaire hoofdpijn zijn door TMD maar ook primaire hoofdpijn, zoals migraine en spanningshoofdpijn”, aldus de promovenda. Al is het onderzoek nog maar net gestart, ze verwacht dat bij een succesvolle TMDbehandeling ook de secundaire hoofdpijn verdwijnt.
GRIP OP SYMPTOMEN “Hoe meer ik me in orofaciale fysiotherapie verdiep, hoe explicieter de functie en positie van de orofaciaal fysiotherapeut blijken. Dit geldt ook voor een multidisciplinaire benadering van de TMD-problematiek. In het ACTA werken psychologen, tandartsen en fysiotherapeuten samen. In Brazilië wordt TMD nog niet behandeld vanuit een combinatie van disciplines. De diagnose TMD zie ik als een uitdaging voor de gezondheidszorg. Mijn streven is meer grip te krijgen op de symptomen en behandeling van deze disfunctie. Ik ben dan ook blij dat ik mijn steentje kan bijdragen in het belang van de patiënt van nu en die van de toekomst.”
Tekst: Grace van den Dobbelsteen
“Afgelopen jaar kwam ik op de Scientific Meeting of the American Academy Orofacial Pain in Florida in contact met dr. Corine Visscher, universitair hoofddocent en orofaciaal fysiotherapeut aan het ACTA. Van gedachten wisselend over haar nieuwe onderzoek stelde ik haar de vraag of ik zou kunnen meewerken aan haar onderzoek”, vertelt Bojikian Calixtre. “Deze stap past perfect in mijn focus op de behandeling van TMD, klachten aan het kaakgewricht en kauwspieren, en aan TMD-gerelateerde gezondheidsklachten.” USUAL CARE STUDIE Bojikian Calixtre is een van de vier onderzoekers van de afdeling Orale Kinesiologie die betrokken zijn bij het project ‘Usual Care Studie’. De Braziliaanse studeerde in 2012 af als fysiotherapeut aan de Federal University of São Carlos in Brazilië en behaalde er in 2014 haar master fysiotherapie. Ze heeft academische en klinische ervaring op het gebied van fysiotherapie met de nadruk op orofaciale pijn en manuele therapie. Met een beurs van vier jaar op zak voor promotieonderzoek in de fysiotherapie startte ze in 2015 in Campinas in Brazilië aan de vijfjarige opleiding osteopathie aan de internationaal georiënteerde Escuela de Osteopatía de Madrid. In oktober 2016 begon ze aan haar onderzoeksstage aan het ACTA. OROFACIALE PIJN VERSUS SECUNDAIRE HOOFDPIJN “TMD gaat vaak gepaard met hoofdpijn. We richten ons in het onderzoek ook op secundaire hoofdpijn. Dit type hoofdpijn is een symptoom van letsel of een onderliggend structureel probleem in het hoofd of de hals dat veel varianten kent. Hoofd- en tandpijn door geïnfecteerde tan-
Letícia Bojikian Calixtre: ‘Mijn streven is meer grip te krijgen op de symptomen en behandeling van TMD’ den is hier een voorbeeld van. Omdat we meer informatie nodig hebben over de juiste behandelwijze bij de verschillende vormen van hoofdpijn, is er meer onderzoek nodig. Ik verwacht dat we kunnen aantonen dat bij patiënten met een succesvolle TMD-behandeling ook de secundaire hoofdpijn verdwijnt. Ten aanzien van migraine heb ik ook goede verwachtingen, omdat er een sterk verband is aangetoond tussen deze twee aandoeningen.” DIGITALE VRAGENLIJSTEN Bij het ACTA melden zich veel TMD-patiënten. Ze worden uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. “Ons onderzoeksdesign is een longitudinale studie. Daarbij maken we gebruik van digitale vragenlijsten. Alle patiënten die binnen de criteria van het onderzoek vallen, nodigen we uit om te participeren in het onderzoek. Het gaat om TMD-patiënten met hoofdpijn in de leeftijdscategorie van 18 jaar en ouder.” “Gaan deze patiënten akkoord met deelname, dan ontvangen ze per e-mail een link naar een vragenlijst. De eerste lijst met vragen ontvangen de intekenaars voor aanvang van de behandeling. Vervolgvragenlijsten ontvangen ze 4, 8 en 12 weken na de start van het behandeltraject. We kunnen op verzoek de vragen stellen in een telefonisch vraaggesprek. Deze aanpak is in de literatuur binnen dit specifieke onderwerp nog onbekend.”
Grace van den Dobbelsteen is communicatieadviseur en tekstschrijver in Tilburg. Ze is bereikbaar via gvandendobbelsteen@icloud.com.
Publicaties
• Calixtre LB, Grüninger BL, Chaves TC, Oliveira AB. Is there an association between anxiety/depression and temporomandibular disorders in college students? J Appl Oral Sci 2014;22(1):15-21. Calixtre LB, Moreira RF, Franchini GH, • Alburquerque-Sendín F, Oliveira AB. Manual therapy for the management of pain and limited range of motion in subjects with signs and symptoms of temporomandibular disorder: a systematic review of randomised controlled trials. J Oral Rehabil 2015;42(11):847-861. Calixtre LB, Grüninger BL, Haik MN, • Alburquerque-Sendiïn F, Oliveira AB. Effects of cervical mobilization and exercise on pain, movement and function in subjects with temporomandibular disorders: a single group pre-post test. J Appl Oral Sci 2016;24(3):188-197.
FysioPraxis | maart 2017
45
N V O F | N E D E R L A N D S E V E R E N I G I N G V O O R O R O FA C I A L E F Y S I O T H E R A P I E
S P E C I A L I S T E N K AT E R N