politik aktivite kazanacaklar› bir döneme giriyoruz. Öncü kesimi örgütlü bir kimlik kazanarak partileflmifl bir s›n›f hareketi, bu katmanlar› kolayl›kla kendi politik etkisi alt›na alabilecek, serma-ye iktidar› ile çat›flmas›nda onlardan büyük bir destek görebilecek-tir. Bunun baflar›lamad›¤› koflullarda ise, kent yoksullar›n›n bu hareketlili¤i, burjuvazi ile hesaplaflmaya yetenekli biricik s›n›f›n önderli¤inden yoksun olman›n tüm olumsuz sonuçlar›yla yüzyüze kalacakt›r. ‘80 öncesinin politik mücadeleleri bu konuda fazlas›yla ayd›nlat›c›d›r.” (Siyasal ve Örgütsel De¤erlendirmeler, Eksen Ya-y›nc›l›k, s.16) Bu de¤erlendirmeden ç›kan en önemli pratik sonuç, s›n›f içindeki çal›flmay› daha etkin bir biçimde sürdürmek olabilirdi. Bizzat kent yoksullar›ndaki hareketlilik, s›n›f hareketine etkin bir devrimci müdahaleyi çok daha acil ve önemli hale getirmekteydi. Nitekim EK‹M 3. Genel Konferans›n›n “Güncel Siyasal Durum Üzerine” de¤erlendirmesinin “Güncel Devrimci Görevler” bafll›kl› ara bölümünde, buna özel bir vurguyla iflaret edilmektedir. Geli-flen politik kitle hareketinde kent yoksullar›n›n, kentlerin gelenek-sel olarak sola aç›k küçükburjuva katmanlar›n›n, kamu emekçile-rinin a¤›rl›kl› bir yer tuttu¤u; oysa, baz› birim ve sektörlerdeki mevzi ç›k›fllar d›fl›nda, s›n›f hareketinin hala belirgin bir durgunluk içinde bulundu¤u belirtilmekte ve flöyle devam edilmektedir: “Geliflmekte olan yeni kitle hareketinin tafl›d›¤› büyük politik önem ne olursa olsun, iflçi s›n›f›n›n bugün için bu hareketin oda¤›nda ve önünde bulunmamas›, temel önemde bir zaaf göstergesidir. Bu, hareketin gücünde ve yap›s›nda oldu¤u kadar, hedefleri ve istikrar›nda da ciddi zay›fl›klara zemin olacak bir olgudur.” (s.52-53) De¤erlendirme, komünistlerin döneme iliflkin devrimci siya-sal görevlerini de o günün kitle hareketinin bu ikili yönü ›fl›¤›nda belirleyerek, flunlar› söylemektedir: “Komünistler, çal›flan s›n›fla-r›n de¤iflik kesimleri ve katmanlar› içinde düzene ya da devlete karfl› f›flk›ran her mücadele ve e¤ilimi desteklemeli, mümkün mer-tebe içinde yeralmal›, önderlik 248
etmeye çal›flmal›d›rlar. Fakat öte yandan, gündelik politik çal›flmalar›n› gitgide daha planl› ve etkili bir biçimde fabrika iflçilerine yöneltmeli, sanayi iflçileri içinden kitlesel ç›k›fllar›n gerçekleflmesi için özel bir gayret göstermeli-dirler.” (s.53) Geriye bir de Gazi direniflinin geleneksel devrimci gruplar üzerindeki muhtemel etkisi, bunun yarataca¤› sonuçlar ve buna karfl› komünistlerin alaca¤› tutum kal›yordu. EK‹M 3. Genel Kon-ferans›n›n ayn› de¤erlendirmesi bu konuda da flunlar› söylüyordu: “Gazi direnifli ile bafllayan geliflmeler, büyük kentlerin yoksul tabakalar›n›n hareketlendi¤i bir döneme girdi¤imizi kesinlefltirdi ve ilk belirtiler, geleneksel devrimci gruplar›n bu hareketlilik için-de az ya da çok güç kazanma olana¤› bulaca¤›n› gösteriyor. Bu, devrimci siyasal mücadele bak›m›ndan tümüyle olumlu olan bir geliflmedir. Fakat bunun do¤uraca¤› bir olumsuz sonuç, bu güçlen-menin eski popülist önyarg›lara da yeniden güç kazand›rmas› ihtimalidir. Bu nedenle de, devrimci örgütlerin kent yoksullar›n› devrimcilefltirme ve örgütleme çabalar›n› olumlu karfl›layan ve destekleyen komünistler, öte yandan bunun, popülist önyarg›lar›n ve demokratizmin iflçi s›n›f› ve sosyalizm ad›na yeniden canlan-d›r›lmas›na dayanak edilmesine f›rsat vermemelidirler. Bunun için de demokratizme ve popülizme karfl› ideolojik mücadeleyi bu yeni duruma uyarlayarak südürmelidirler.” (s.55) Komünistlerin Gazi Direniflinin ortaya ç›kard›¤› yeni durumun çeflitli yönlerine iliflkin tutum ve de¤erlendirmelerinin bir özetini sunmufl olduk. Bu de¤erlendirmelere yaln›zca marksist-leninist bir ideolojik-s›n›fsal bak›fl de¤il, ayn› zamanda Türkiye’nin yak›n geçmiflindeki sosyal-siyasal hareketlili¤in deneyimlerine iliflkin aç›k bir bilinç egemendir. Gazi eyleminin güncel politik önemi ile heterojen semt katmanlar›na dayal› flekilsiz bir kitle hareketinin sorunlar› birarada gözetilmifl, geçmifl deneyimlerin ›fl›¤›nda, semt katmanlar›ndaki hareketlenmenin imkanlar› ile sorunlar› birarada ele al›nm›flt›r. Kitle hareketindeki devrimcileflmeden ve bu devrimcileflmenin ald›¤› militan biçimlerden öcü gibi korkan ve korkuyla Gazi’deki 249