First travellers

პირველი მოგზაურები The American Pioneers

ინტეგრირებული გაკვეთილი (ბუნება / ინგლისური) IV კლასში

სსიპ ქალაქ თბილისის №207 საჯარო სკოლა

მარიამ ფირანიშვილი ქეთევან კობახიძე 2015-2016 წ

პირველი მოგზაურები • პირველ მოგზაურებად და აღმომჩენებლად ფინიკიელებს მიიჩნევენ. ისინი ძალიან დიდ ხნის წინ ხმელთაშუა ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე ცხოვრობდნენ.

• რატომ გაუჩნდათ უძველეს ხალხებს მოგზაურობის სურვილი?

ვინ იყვნენ ვიკინგები?

• ვიკინგები ჩრდილოეთ ევროპაში - სკანდინავიაში ცხოვრობდნენ.ისინი სხვადასხვა ქვეყნის ტერიტორიებს იპყრობდნენ და თავიანთ დასახლებებს აარსებდნენ.

•

რატომ იპყრობდნენ სხვა ქვეყნებს?

ვიკინგების გემები • ვიკინგები კარგი გემთმშენებლები და მოხერხებული ზღვაოსნები იყვნენ.

• რა ჰქვიათ ამ გემებს და რა განსხვავებაა მათ შორის?

მარკო პოლოს მოგზაურობა • მარკო პოლო პირველი ევროპელი იყო, რომელმაც თითქმის მთელ აზიაში იმოგზაურა.

• რა მნიშვნელობა ჰქონდა მარკო პოლოს მოგზაურობას?

რატომ არ სჯეროდათ ევროპელებს მარკო პოლოს ნაამბობი?

ამერიკის აღმოჩენა • ქრისტოფორე კოლუმბმა მსოფლიო ისტორია შეცვალა. მის მიერ გაჭრილი საზღვაო მარშრუტით ევროპა ამერიკას დაუკავშირდა.

• რატომ არ დაერქვა ახალ კონტინენტს კოლუმბის სახელი?

• კოლუმბი დარწმუნებული იყო, რომ ინდოეთისაკენ მიმავალი გზა გაიკვლია, ამიტომ ადგილობრივ მცხოვრებლებს ინდიელები ეწოდათ. მის მიერ აღმოჩენილ კუნძულებს დღესაც ვესტ ინდოეთის კუნძულებს უწოდებენ.

• კოლუმბი პირველად რომელი ხომალდებით მიადგა ამერიკის სანაპიროს?

•

იტალიელი მეზღვაური ამერიგო ვესპუჩი პირველი მიხვდა, რომ კოლუმბის მიერ აღმოჩენილი მიწა ახალი კონტინენტი იყო.ამ ახალ ტერიტორიებს „ამერიგოს მიწები“ ეწოდა.მოგვიანებით ეს სახელი ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკის კონტინენტებსაც დაერქვა.

• რა მიზნით იმოგზაურა ვესპუჩიმ ამერიკაში?

The American Pioneers • Four hundred years ago many people traveled across America.

These people came from different continents. They wanted to live here.

• Who were those people?

These people traveled across America. They traveled with their families.

• What did the pioneers need? • Where did they stop?

•

They needed houses to live in. They used axes and horses.

How did they build houses?

• There were two rooms in the house. In one room there was a fire. • Where did the women cook?

The children helped their parents. They ……

•

How did the children help their mother and father?

There were not many toys. The girls skipped with a rope. The boys played skittles. All the children played a game with a cup and ball.

Can you make this game?

გზა ინდოეთისაკენ • ვასკო და გამას მეზღვაურებმა შემოუარეს აფრიკის კონტინენტს და ინდოეთს მიაღწიეს. მან პირველმა გაიკვლია საზღვაო გზა ევროპიდან ინდოეთისაკენ.

• რომელი ოკეანეების გადაცურვა მოუხდა ვასკო და გამას ექსპედიციას?

კონკისტადორები •

•

ესპანელი დამპყრობლები - გაღატაკებული ვაჭრები და ოქროს მაძიებლები, რომლებიც ამერიკაში მიწების დასაპყრობად, ოქროსა და ძვირფასეულობის მოსაპოვებლად მიემგზავრებოდნენ. როგორ დაიპყრეს კონკისტადორებმა ამერიკა?

პირველი მოგზაურობა დედამიწის გარშემო • •

დედამიწის გარშემო პირველად პორტუგალიელი მოგზაურის ფერნანდო მაგელანის ექსპედიციამ იმოგზაურა. რა მნიშვნელობა ჰქონდა ფერნანდო მაგელანის მოგზაურობას?

ავსტრალიის აღმოჩენა •

ავსტრალიის აღმოჩენასა და შესწავლაში დიდი წვლილი მიუძღვის ინგლისელ მოგზაურს ჯეიმს კუკს.

•

რა ცნობები გაჩნდა კუკის მოგზაურობის შედეგად?

როგორ დაუკავშირებთ ამ მოგზაურების სახელებს ავსტრალიის კონტინენტს?

აფრიკის შესწავლა ინგლისელმა მოგზაურმა დეივიდ ლივინგსტონმა პირველმა გადასერა დასავლეთიდან აღმოსავლეთისაკენ სამხრეთ აფრიკა, აღმოაჩინა ჩანჩქერი “ვიქტორია”, შეისწავლა მანამდე უცნობი მდინარეები და ტბები. ის მოგზაურობისას უგზოუკვლოდ დაიკარგა. ორჯერ გადაკვეთა აფრიკის კონტინენტი ამერიკელმა მკვლევარმა ჰენრი მორტონ სტენლიმ.

რატომ იყო რთული აფრიკის გამოკვლევა?

მოგზაურობა არქტიკაში არქტიკას დედამიწის უკიდურეს ჩრდილოეთს უწოდებენ. ამერიკელი მოგზაური რობერტ პირი ოცი წელი მოუნდა ჩრდილოეთ პოლუსზე გამგზავრებას.

რატომ იყო უშედეგო მისი მონდომება დიდი ხნის განმავლობაში?

მოგზაურობა ანტარქტიდაში

ანტარქტიდა დედამიწის სამხრეთში მდებარე კონტინენტია.ნორვეგიელმა მოგზაურმა რაულ ამუნდსენმა სამხრეთ პოლუსზე თავისი ქვეყნის დროშა აღმართა.

როგორ გადაადგილდებოდა ამუნდსენის ექსპედიცია ანტარქტიდაში?

თანამედროვე მოგზაურები და აღმოჩენები ადამიანმა ხმელეთსა და ოკეანეებში ყველაზე მიუწვდომელი და მიუდგომელი ადგილებიც კი შეისწავლა. ნეპალელმა ნორგეი თენსინგმა და ახალზელანდიელმა ედმონდ ჰილარმა პირველებმა დაიპყრეს მსოფლიოს უმაღლესი მწვერვალი ევერესტი (ჯომოლუნგმა).

ზღვის დონიდან რამდენ მეტრზე მდებარეობს მწვერვალი?

პირველად მარიანის ღრმულში შვეიცარიელი ჟაკ პიკარი და ამერიკელი დონალდ უოლში ბატისკაფით ჩავიდნენ და იქ 20 წუთი დაჰყვეს.

რამდენი მეტრია მარიანის ღრმულის სიღრმე?

კოსმოსისა და დედამიწის შესწავლა კვლავაც გრძელდება დედამიწის გარშემო მრავალი ხელოვნური თანამგზავრი-სატელიტი დაფრინავს და დედამიწის შესახებ მრავალნაირ ინფორმაციას გვაწვდის. ინტერნეტისა და კომპიუტერის დახმარებით ამ ინფორმაციის მიღება და დამუშავებაა შესაძლებელი.

საშინაო დავალება: Homework: ჩვენს პლანეტაზე, კოსმოსში აღმოსაჩენი და გამოსაკვლევი კვლავაც ბევრია და მომავალ მოგზაურებსა და მკვლევარებს ელის… “იმოგზაურე” მომავალში, გვიამბე შენი აღმოჩენების შესახებ.

შთაბეჭდილებები გაგვიზიარე ნახატებით ან ჩანაწერებით როგორც ქართულ, ისე ინგლისურ ენაზე.

“ზურგის ქარს” გისურვებთ!