LYS2 Fen Biyoloji Deneme Sınavı Soruları 2012 ÖzDeBir

LYS 2

ÖZ-DE-BÝR YAYINLARI

ÜNÝVERSÝTE HAZIRLIK

A

BÝYOLOJÝ DENEME SINAVI Soru sayýsý: 30 Yanýtlama süresi: 45 dakika Bu testle ilgili yanýtlarýnýzý optik formdaki Biyoloji bölümüne iþaretleyiniz.

Doðru yanýtlarýnýzýn sayýsýndan yanlýþ yanýtlarýnýzýn sayýsýnýn dörtte biri düþülecek ve kalan sayý bu testle ilgili ham puanýnýzý oluþturacaktýr.

1.

Substrat Aktif bölge

3.

Kompetitif inhibitör

Enzim

Enzim

A türü

Enzim Coðrafik izolasyon Kompetitif olmayan inhibitör

A1 varyasyonu

A2 varyasyonu

Yukarýdaki þekilde bir enzim, bu enzimin substratý ve ayný enzim çeþidinin inhibitörleri gösterilmektedir. Þekle göre, I. Enzim ile substratý arasýnda yüzeysel uygunluk vardýr.

II. Kompetitif inhibitör, enzimin aktif bölgesine baðlanarak enzim-substrat kompleksinin oluþumunu engeller.

III. Kompetitif olmayan inhibitör, enzimin aktif bölgesinin yüzey þeklinin deðiþmesine neden olur.

B) Yalnýz II D) II ve III

C türü

Yukarýda, A türünden B ve C türlerinin evrimleþmesi þematize edilmiþtir.

Buna göre, A türünden yeni türlerin oluþmasýnda,

yargýlarýndan hangileri doðrudur?

A) Yalnýz I

B türü

C) I ve III E) I, II ve III

I. A1 ve A2 varyasyonlarý arasýnda gen aktarýmýnýn engellenmesi, II. A1 ve A2 varyasyonlarýndaki birey sayýlarýnýn ayný olmasý, III. A1 ve A2 varyasyonlarýndaki bireylerin doðal seçilime uðramasý olaylarýndan hangilerinin etkisi yoktur?

A) Yalnýz I

2.

Aþaðýda verilenlerden hangisi canlýlarýn ortak özelliklerinden biri deðildir?

B) Yalnýz II D) I ve III

C) I ve II E) II ve III

A) Yaþamsal etkinlikler için gerekli ATP moleküllerini sentezleme B) Kendine özgü polimerleri üretebilme C) Hücresel yapýya sahip olma D) Kalýtým materyalini çekirdek içinde bulundurma E) Aktif taþýma ile madde alýþveriþi yapma

Bu testin her hakký ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý’na ait ve saklýdýr. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamýnýn veya bir kýsmýnýn ÖZ-DE-BÝR yayýnlarýnýn yazýlý izni olmadan kopya edilmesi, fotoðrafýnýn çekilmesi, herhangi bir yolla çoðaltýlmasý ya da kullanýlmasý yasaktýr. Bu yasaða uymayanlar gerekli cezai sorumluluðu ve testlerin hazýrlanmasýndaki külfeti peþinen kabullenmiþ sayýlýr.

A 4.

A

A

A 6.

“Arpa tohumunda niþastanýn monomerlerine kadar parçalanmasýný saðlayan enzimler vardýr.” hipotezini doðrulamak için düzenlenen deneyde, arpa tohumundan elde edilen özüt, aþaðýdaki deney tüplerinden hangisine konulmalýdýr?

Aþaðýdaki þekilde bir üreme ana hücresinin kromozomlarýndaki genlerin diziliþi gösterilmiþtir.

(Fehling glikozun, lugol niþastanýn ayýracýdýr.)

A)

A

A B

a b

D

d

B) Niþasta çözeltisi

Niþastayý sindiren enzimler

Fehling ayýracý

Fehling ayýracý

C)

Bu üreme ana hücresinin mayoz bölünmesi sýrasýnda hem krossing over hem de anafaz II de ayrýlmama olaylarýnýn gerçekleþmesi durumlarýna baðlý olarak oluþan üreme hücresinin genetik yapýsý, aþaðýda verilenlerden hangisi olabilir?

D) Niþastayý sindiren enzimler

Niþastayý sindiren enzimler

Lugol

A)

Lugol

B) A b

Fehling ayýracý

C) a B

A b

D

d

D d

E) E)

D) Niþastayý sindiren enzimler

D

5.

A B

A B

a b D

d

1 2 3

7.

Eþeyli üremeyle çoðalan canlýlarda kalýtsal varyasyonlarý saðlayan,

4

I. mayoz bölünmenin profaz I evresinde gerçekleþen krossing over,

Yukarýdaki þekilde yapraðýn enine kesitindeki bazý hücreler numaralandýrýlarak gösterilmiþtir.

II. mayoz bölünmenin metafaz I evresinde homolog kromozomlarýn hücrenin ekvator düzlemine rastgele yerleþmesi,

Buna göre, I. Numaralandýrýlmýþ hücrelerin tümünde protein sentezi ve aktif taþýma olaylarý gerçekleþir.

III. oluþan gametlerin birbirleriyle rastgele birleþmesi,

II. 2, 3 ve 4 numaralý hücrelerde iki farklý organel çeþidinde, kemiozmotik yolla ATP üretimi gerçekleþir.

IV. çeþitli etkilerle kromozomlarda mutasyonlarýn ortaya çýkmasý

III. 1 numaralý hücrede ATP sentezi, sadece mitokondride gerçekleþir.

olaylarýndan hangileri, sadece eþeysiz üremeyle çoðalan tek hücreli canlýlarda da kalýtsal varyasyonlarýn oluþmasýný saðlar?

ifadelerinden hangileri doðrudur?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz II D) I ve II

A) Yalnýz III

C) Yalnýz III E) II ve III

ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

B) Yalnýz IV D) III ve IV

2

C) I ve II E) I, III ve IV

A 8.

A

A

A 10.

Hücre döngüsünün basamaklarý sikline baðlý kinazlarýn aktivitesindeki deðiþimlerle kontrol edilir. Siklin proteininin deriþimi belli bir düzeye gelince, siklin proteini siklin baðýmlý kinaza baðlanarak onu aktifleþtirir. Ýnaktif siklin baðýmlý kinaz aktifleþince kendine baðlý siklini parçalar, siklin proteininin azalmasý da mitozun baþlamasýný saðlar.

M

G1

S

II. NAD+, III. karbondioksit, IV. ferrodoksin moleküllerinden hangilerinin indirgenmesi, kloroplastýn stromasýnda gerçekleþir?

Ýnterfaz

G2

M

Siklin baðýmlý kinaz aktivitesi

G1

S

G2

Fotosentez yapan bir bitki hücresinde, I. ubikinon,

Aþaðýda, hücre döngüsü süresince siklin baðýmlý kinaz aktivitesindeki ve siklin deriþimindeki deðiþimler verilmiþtir. Ýnterfaz

A) Yalnýz I Hücre döngüsünün evreleri

M

A

B) Yalnýz III D) III ve IV

C) II ve III E) I, II ve IV

Siklin deriþimi

Zaman

Buna göre, I. Siklin deriþiminin azaldýðý zamanlarda siklin baðýmlý kinazýn da deriþimi azalýr.

II. Ýnterfazýn tüm aþamalarýnda siklin proteini üretilir.

III. Siklin baðýmlý kinazýn inhibe edilmesi durumunda mitoz baþlamaz. yargýlarýndan hangilerine ulaþýlýr?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz II D) I ve II

C) Yalnýz III E) II ve III

11.

Atmosferdeki Azot (N2) Hayvan

Bitki

II

III

Nitrat (NO3–)

Amonyum (NH4+)

Nitrit (NO–2)

V I

9.

Yukarýdaki þemada, doðadaki azot döngüsü gösterilmiþtir.

Bitkilerin evrimleþmesi arttýkça, diploit evrenin (2n) süresi uzar, haploit evrenin (n) süresi kýsalýr.

Buna göre, þemada numaralandýrýlarak verilen canlýlar ile ilgili, aþaðýdaki ifadelerden hangisi yanlýþtýr?

Buna göre,

A) III numaralý canlý, tek hücreli ya da çok hücreli olabilir.

I. damarsýz tohumsuz,

B) IV ve V numaralý canlýlar inorganik maddelerin oksidasyonu sonucu açýða çýkan enerjiyi, kimyasal bað enerjisine çevirir.

II. damarlý tohumsuz, III. damarlý tohumlu

C) I ve II numaralý canlýlar prokaryot hücre yapýsýndadýr.

bitki gruplarýnýn, diploit evre sürelerine göre çoktan aza doðru sýralanýþý, aþaðýdakilerden hangisinde doðru olarak verilmiþtir?

A) I, II, III

B) II, I, III D) III, I, II

IV

D) II numaralý canlýnýn gerçekleþtirdiði olay nitrifikasyondur.

E) III numaralý canlý, organik atýklarý hücre dýþýna salgýladýðý enzimlerle parçalar.

C) II, III, I E) III, II, I

ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

3

A 12.

A

A

A 14.

Ýnsan vücudunda, I. sindirim enzimleri salgýlayan, II. kan proteinlerini üreten,

IV. polipeptit yapýda hormon salgýlayan

I. sitoplazma,

hücrelerden hangilerinde, ribozom sayýsýnýn fazla olmasý beklenir?

B) III ve IV D) II, III ve IV

Cyanide adý verilen kimyasal bir molekül, oksidatif fosforilasyonla ATP üretiminde görev alan elektron taþýma sisteminin bir elemanýna baðlanarak inhibitör etkisi yapar.

Buna göre, bir bitkinin yapraðýndan alýnan palizat parankimasý hücresi, cyanide molekülüne maruz býrakýldýktan hemen sonra, hücrede,

III. antikor sentezleyen,

A) I ve II

II. kloroplast, III. mitokondri

C) I, II ve III

kýsýmlarýndan hangilerindeki ATP üretiminin, bu kimyasal molekülden etkilenmesi beklenir?

E) I, II, III ve IV

A) Yalnýz I

B) Yalnýz II D) I ve II

13.

A

15.

Aþaðýdaki þemada ökaryot bir hücrede, glikozun oksijenli solunumla parçalanmasý sýrasýnda gerçekleþen tepkime basamaklarý ile bu tepkimelerden ayrýlan elektronlarýn elektron taþýma sistemine (ETS) aktarýmý gösterilmiþtir.

C) Yalnýz III E) II ve III

Bitki hücresinde, bir glikoz molekülünün sentezi sýrasýnda, I. fosfogliseraldehit (PGAL) molekülünün oluþmasý, II. karbondioksitin ribuloz difosfatla (RDP) birleþmesi,

GLÝKOLÝZ Glikoz 2 pirüvat

Krebs devri

2 Asetil CoA

ETS

III. NADPH molekülünün sentezlenmesi, IV. klorofilin yükseltgenmesi

III II

olaylarýnýn gerçekleþme sýrasý, aþaðýdakilerden hangisinde doðru verilmiþtir?

I

Buna göre, numaralandýrýlmýþ elektron aktarýmlarý ile ETS ye taþýnan elektron sayýlarý arasýndaki iliþki, aþaðýdakilerden hangisinde doðru olarak verilmiþtir?

A) I<II<III

B) II<I<III D) I<III<II

A) II, I, IV, III

D) IV, II, III, I

C) I=II<III E) II<III<I

ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

B) II, IV, III, I

4

C) III, IV, I, II E) IV, III, II, I

A

A

A

16.

Bir motor nöron ve bu nöronun uyardýðý kas liflerinden oluþan yapýya motor ünite denir.

A 17.

A

Ýnsanda, karbonhidrat, protein ve yaðýn kimyasal sindirimi ile ilgili bazý tepkimeler aþaðýda verilmiþtir.

Karbonhidrat sindirimi

Aþaðýda, iki farklý kasýn yapýsýndaki motor üniteler ve bu motor ünitelerin ayný þiddette uyartýlarla ardýþýk olarak uyarýlmasý sonucu ortaya çýkan, kasýlmaya baðlý kas gücü grafikleri verilmiþtir.

1 Niþasta + Su ⎯⎯→ Maltoz + Dekstrin Protein sindirimi 2 Protein + Su ⎯⎯→ Polipeptit

Motor nöron

Yað sindirimi Dendrit

Akson ucu

3 Yað + Su ⎯⎯→ Yað asitleri + Gliserol

Çaplarý r kadar olan kas lifleri

1. kas

Çaplarý 2r kadar olan kas lifleri

2. motor ünite

C) 3 numaralý enzim, karaciðer tarafýndan üretilip sindirim kanalýna verilir.

1. motor ünite

Çaplarý 2r kadar olan kas lifleri

0

A) 1 ve 3 numaralý enzim inaktif olarak salgýlanýr.

B) 2 numaralý enzimin salgýlanmasýný uyaran hormon sekretindir.

Çaplarý r kadar olan kas lifleri

1. kasýn gücü

Bu tepkimelerin gerçekleþmesini saðlayan 1, 2 ve 3 numaralý enzimler ile ilgili, aþaðýda verilen bilgilerden hangisi doðrudur?

1. motor ünite

2. kas

D) 1 numaralý enzim, tükürük ve pankreas özsuyunda bulunur.

2. motor ünite

E) 1 numaralý enzim maltaz, 2 numaralý enzim tripsindir.

2. kasýn gücü

Zaman

1. motor 2. motor ünitenin ünitenin uyarýlmasý uyarýlmasý

0

Zaman

1. motor ünitenin uyarýlmasý

2. motor ünitenin uyarýlmasý

Buna göre, kasýn gücünü, I. bir motor ünitedeki kas lifi sayýsý, II. bir motor ünitedeki kas liflerinin çapý, III. motor ünitede bulunan motor nöron sayýsý faktörlerinden hangileri etkiler?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz II D) I ve III

C) I ve II E) I, II ve III

18.

Ýnsan embriyosunun geliþiminde, I. morula, II. endoderm, III. notokort, IV. blastula yapýlarýnýn oluþum sýrasý, aþaðýdakilerden hangisinde doðru verilmiþtir?

A) I, II, III, IV

B) I, IV, II, III

D) IV, I, II, III ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

5

C) II, IV, I, III

E) IV, II, I, III

A

A

A

19.

Bazý hastalara verilen diüretik ilaçlar, böbreklerden suyun geri emiliminde etkili olan vazopressin (ADH) hormonunun salgýlanmasýný engeller.

A 21.

Hasta bireylerde, bu ilaçlarýn kullanýlmasýna baðlý olarak,

A

Aþaðýdaki þekilde gösterilen fanus içindeki farenin solunum havasýna radyoaktif izotoplu oksijen molekülleri enjekte edildikten bir süre sonra yapýlan analizlerde, farenin kalbindeki kanda radyoaktif izotoplu oksijen moleküllerinin bulunduðu belirlenmiþtir.

I. nefron kanalýndaki bazý hücrelerin suya geçirgenliðinde azalma,

Radyoaktif izotoplu oksijen molekülleri

II. nefronlardan kana geri emilen su miktarýnda artma, III. kanýn ozmotik basýncýnda azalma

Enjektör

Fare

Fanus

durumlarýndan hangilerinin gerçekleþmesi beklenir?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz II D) I ve II

Buna göre, radyoaktif izotoplu oksijen moleküllerinin fanusa verilmesinden farenin kalbine ulaþýncaya kadar,

C) Yalnýz III E) I, II ve III

I. akciðer alveolü, II. bronþ, III. akciðer toplardamarý, IV. akciðer kýlcaldamarý yapýlarýndan geçme sýrasý, aþaðýdakilerden hangisinde doðru verilmiþtir?

A) I, II, III, IV

B) II, I, III, IV

C) II, I, IV, III

D) III, I, II, IV E) III, II, IV, I

20.

Ýnsanýn embriyonik geliþimi sýrasýnda bazý doku hücrelerinin oluþum aþamasý aþaðýdaki þekilde verilmiþtir.

Hücre bölünmesi ve büyüme

Döllenmiþ yumurta (2n)

Çok hücreli embriyo Farklýlaþma

Epitel hücresi (2n)

Sinir hücresi (2n)

Düz kas hücresi (2n)

22.

Buna göre, oluþan bu doku hücrelerinin,

Ototrof bakterilerin tümünde, I. karbondioksit tüketimi,

I. metabolizma hýzý,

II. oksijen üretimi,

II. kromozom sayýsý, III. aktif gen sayýsý

III. ATP sentezi

niceliklerinden hangileri kesinlikle aynýdýr?

olaylarýndan hangileri ortak olarak gerçekleþir?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz II D) II ve III

A) Yalnýz I

C) I ve III E) I, II ve III

ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

B) Yalnýz III D) I ve III

6

C) I ve II E) I, II ve III

A 23.

A

A

A 25.

Stresli bir durumla karþýlaþýldýðýnda,

A

Haploit (n) kromozomlu bir hücre ile ilgili, I. Prokaryot hücre yapýsýna sahiptir.

•

hipofiz bezinden adrenokortikotropik hormon,

•

adrenal korteksten kortizol,

•

adrenal medulladan adrenalin,

III. Mayoz bölünme sonucunda oluþmuþtur.

•

sempatik sinir uçlarýndan noradrenalin

yargýlarýndan hangileri kesinlikle doðrudur?

II. Homolog kromozom çiftlerini bulundurmaz.

hormonlarý salgýlanýr.

A) Yalnýz II

B) Yalnýz III D) I ve III

Stresli durum karþýsýnda salgýlanan bu hormonlar, vücudu iç ve dýþ baskýlara karþý adapte ederken, bu hormonlarýn aþaðýdakilerden hangisini artýrýcý yönde etki yapmalarý beklenmez?

C) I ve II

E) I, II ve III

A) Ýnce baðýrsaðýn peristaltik hareketini B) Kalp atýþlarýný C) Kan þekerini D) Atardamarlardaki kan basýncýný E) Proteinlerin karbonhidratlara dönüþme hýzýný

26.

24.

Nystagmus, insanlarda göz küresinin istemsiz olarak hareketi ile karakterize olan bir hastalýktýr.

Safra kesesi ameliyatla alýnmýþ bir insanýn diyetinde aþaðýdaki besin moleküllerinden hangisinin kýsýtlanmasý gerekir?

A) Yað

B) Protein D) Su

C) Vitamin E) Selüloz

X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan bölgesinde taþýnan bu hastalýðýn geni, saðlýklý olma geni ile eþbaskýn özelliktedir. Bu özellikle ilgili; insanlarda normal göz, hafif kayma görülen göz ve þiddetli kayma görülen göz þeklinde üç farklý fenotip bulunabilir. : Normal gözlü diþi birey 1

3

: Hafif göz kaymasý görülen diþi birey : Normal gözlü erkek birey

2

: Þiddetli göz kaymasý görülen erkek birey

27.

4

Yukarýdaki soyaðacýnda, bir ailede Nystagmus hastalýðýnýn kalýtýmý verilmiþtir.

Buna göre, soyaðacýndaki numaralandýrýlmýþ bireylerle ilgili,

Sirkesineklerinde göz rengini belirleyen gen, X kromozomunun Y kromozomu ile homolog olmayan bölgesinde bulunur ve kýrmýzý göz rengi geni, beyaz göz rengi genine baskýndýr.

Buna göre sirkesineklerinde, I. beyaz gözlü diþi ile kýrmýzý gözlü erkek,

I. 2 ve 3 numaralý bireyler, bu özellik bakýmýndan heterozigot genotiplidir.

II. kýrmýzý gözlü erkek ile heterozigot kýrmýzý gözlü diþi, III. beyaz gözlü erkek ile homozigot kýrmýzý gözlü diþi,

II. 4 numaralý birey, hastalýkla ilgili geni yalnýz annesinden almýþtýr.

IV. heterozigot kýrmýzý gözlü diþi ile beyaz gözlü erkek

III. 1 numaralý bireyin çocuklarýna hastalýk genini aktarma olasýlýðý %50 dir.

çaprazlamalarýndan hangilerinin gerçekleþmesi sonucunda oðul dölde, %50 kýrmýzý gözlü, %50 beyaz gözlü sirkesineklerinin oluþmasý beklenir?

ifadelerinden hangileri doðrudur?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz III D) II ve III

A) I ve II

C) I ve II

D) I, III ve IV

E) I, II ve III

ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

B) I ve IV

7

C) II ve III E) II, III ve IV

A

A

A

28.

Genetik yapýlarý ayný olan iki bitki ayný kültür ortamýnda eþit sürede yetiþtirildikten sonra, bu özdeþ özellikteki bitkilerden biri iyi havalandýrýlmýþ topraða, diðeri ise su ile doygun anaerobik topraða ekiliyor.

A 29.

1. durum

2. durum Vücuttaki tuz (Na+) miktarý az

Vücuttaki su miktarý az Normal su deðeri

Bu iki bitkinin belirtilen topraklardaki geliþimlerinin karþýlaþtýrýlmasý aþaðýdaki tabloda verilmiþtir. Ýyi havalandýrýlmýþ toprakta yetiþtirilen bitki

A

Su ile doygun anaerobik toprakta yetiþtirilen bitki

Normal tuz deðeri

Yukarýdaki þekillerde, saðlýklý bir insanýn vücudunda, farklý zamanlarda su ve tuz miktarýnda meydana gelen deðiþimler gösterilmiþtir.

Bu bireyde, su ve tuz miktarýndaki deðiþime baðlý olarak, I. kanýn ozmotik basýncýnýn artmasý, II. su içme isteðinin artmasý, III. kandaki aldesteron hormonu miktarýnýn artmasý, IV. böbreklerden Na+ ve CI – iyonlarýnýn geri emiliminin artmasý

• Oksin hormonu miktarý normal

• Oksin hormonu miktarý fazla

• Etilen hormonu üretimi az

• Etilen hormonu üretimi fazla

• ABA hormonu miktarý az

• ABA hormonu miktarý fazla

• Gündüz açýk olan stoma sayýsý, kapalý olan stoma sayýsýndan fazla

• Gündüz kapalý olan stoma sayýsý, açýk olan stoma sayýsýndan fazla

A)

• Kök geliþimi fazla

• Küçük kökler tamamen ölü

olaylarýndan 1. ve 2. durumda gerçekleþenler, aþaðýdakilerden hangisinde doðru verilmiþtir?

Buna göre, belirtilen topraklarda yetiþtirilen bu iki bitkide,

1. durum

2. durum

I, IV

II, III

B)

II

I, III, IV

C)

III, IV

I, II

D)

I, II

III, IV

E)

I, III, IV

II

I. terleme ile kaybedilen su miktarý, II. odun borularýnda su ve minerallerin taþýnma hýzý, III. topraktan difüzyonla kök epidermis hücrelerine geçen oksijen miktarý, IV. fotosentez tepkimeleri ile birim zamanda üretilen organik besin miktarý niceliklerinden hangileri farklýlýk gösterebilir?

A) I ve II

B) II ve III D) I, II ve III

C) III ve IV

E) I, II, III ve IV

30.

Depo polisakkariti glikojen olan tek hücreli canlýlarda, I. protein, II. ATP, III. DNA IV. RNA moleküllerinden hangilerinin sentezi kesinlikle bir organelde gerçekleþir?

A) Yalnýz I

B) Yalnýz III

D) I, III ve IV ÖZ-DE-BÝR Yayýnlarý / LYS Deneme Sýnavý / 11-12

8

C) II ve IV

E) II, III ve IV