Εύφορη Γη #002

Με τη μέθοδο της PROKROB

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

• Τέλος στα ζιζάνια • Λιγότερο πότισμα • Χωρίς φυτοφάρμακα • Λιγότερο λίπασμα • Εύκολη τοποθέτηση • Έτοιμες οπές για στήριξη στο έδαφος

4-5 Η ατζέντα του Νοεμβρίου 6-9 Ανήσυχοι παραγωγοί διηγούνται την ιστορία τους 10-11 Φυστίκι αραχίδα: Στόχος οι εξαγωγές 12 Μεταποίηση για προστιθέμενη αξία στο προϊόν 14-15 Φιστίκι Αιγίνης 16 Η νικήτρια του μεγάλου δώρου του Οκτωβρίου 17 Νέος μεγάλος διαγωνισμός 18-19 Ασφαλής χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων 20-21 Ο Δ. Κατσαντώνης για την κυκλική οικονομία 24 Χημείο: Πολύτιμος συνεργάτης για άριστη ποιότητα 25 Η ψυχοσωματική μας υγεία με φυσικά μέσα 26 Γευσιγνωσία που… στάζει μέλι 27 Ιδρύθηκε το Ελληνο-ταϊλανδικό Επιμελητήριο 28 Γιορτή κάστανου στην Άρνα 29 Γιορτή τσίπουρου στον Ταΰγετο 29 Ο Δρόμος των Αθανάτων 30 Ζυθογνωσία 31 2.000 χορωδοί στο Διεθνές Φεστιβάλ Καλαμάτας 32-33 Navarino Challenge

• 2πλο φερμουάρ για εύκολη πρόσβαση στη ρίζα του φυτού ή του δέντρου • Ετοιμες οπές φύτευσης με τις ανάλογες αποστάσεις που χρειάζεται κάθε λαχανικό

PRO KROB Ε Δ Α Φ Ο Κ Α ΛΥ Ψ Η

• Χωρίς Ξέφτια • Επαναχρησιμοποιήσιμο

ΔΕΝΤΡΑ - ΦΥΤΑ ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟΣ - ΕΡΓΑΛΕΙΑ

ΟΝ ΟΪΝΙΚΟ Ρ Π Η

Ο ΛΛ ΝΕ0% Ε 10

Εθνικής Αντιστάσεως 54, Παλλήνη 153 51 Τηλ.: 210 60.33.208 • Ε-mail: info@prokrob.gr

w w w.prokrob. gr

Υπεύθυνη έκδοσης: Κέλλυ Δημητρούλια

EDITORIAL

Δημοσιογράφος: Ελένη Αϊβαλή

Δημιουργώντας συνθήκες για προστιθέμενη αξία στα αγροδιατροφικά προϊόντα μας

Αναζητώντας νέες αγορές και πελάτες ο κάθε ανήσυχος παραγωγός που ποντάρει στην καινοτομία και τη δημιουργικότητα της εποχής, προφανώς θα πρέπει να αναζητήσει τους παράγοντες που θα προσθέσουν αξία στο προϊόν του. Με δεδομένο πως ο μεγάλος ανταγωνισμός επηρεάζει τα «ίδια» προϊόντα, είναι πολλοί οι παραγωγοί κι επιχειρηματίες που αναζητούν τον τρόπο -και συχνά τον βρίσκουν- προκειμένου να συμπεριλάβουν στη γκάμα τους προϊόντα με προστιθέμενη αξία. Ετσι, η μεταποίηση, η συσκευασία, το brand, το marketing… είναι αντικείμενα τα οποία απασχολούν σοβαρά πλέον την κάθε μικρή ή μεγάλη επιχείρηση που στοχεύει στις αγορές. Σ’ αυτό το τεύχος του e-magazine «Εύφορη Γη» θα διαβάσετε για επιχειρήσεις που καινοτομούν, τολμούν, επιμένουν… αλλά και για προϊόντα, τα οποία παρά τη μοναδικότητά τους, κινδυνεύουν να χάσουν τη δυναμική τους, αφού προφανώς δεν αρκούν οι όποιες μεμονωμένες προσπάθειες αναπτύσσονται για την προώθησή τους. Το σίγουρο είναι πως υπάρχουν άνθρωποι που παράγουν, όπως υπάρχουν και διαθέσιμα προϊόντα και αγορές. Αρκεί για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά να αναζητηθεί ο κατάλληλος δρόμος, πάντα με ποιότητα, συλλογικότητα και σχεδιασμό. Και ίσως η συλλογικότητα να είναι ο κυριότερος παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει στην επιτυχία και σε περισσότερες ευκαιρίες για τους ανθρώπους της παραγωγής.

Κέλλυ Δημητρούλια

ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ ατζέντα

Ταξίδι γεύσης κι εμπειρίας στην Ελλάδα και τον κόσμο!

Το «6ο Premier Gastronomy Festival», στο Premier Luxury Mountain Resort, στο Μπάνσκο της Βουλγαρίας, από τις 7 έως τις 18 Νοεμβρίου. Το πρόγραμμα φέτος είναι εμπλουτισμένο κι έχει λατινοαμερικάνικο άρωμα.

H κορυφαία εμπορική έκθεση για τα γεωργικά μηχανήματα «Agritechnica 2017» από τις 12 έως τις 18 Νοεμβρίου, στο Ανόβερο της Γερμανίας.

Η έκθεση βιολογικών προϊόντων “Natural and Organic Products Scandinavia”, στις 15 και 16 Νοεμβρίου, στο MalmöMässan, στη Σουηδία.

Επιχειρηματική αποστολή του κλάδου Τροφίμων και Ποτών σε Σερβία, Ρουμανία και Βουλγαρία από τον Οργανισμό Enterprise Greece, προκειμένου ελληνικές εξαγωγικές εταιρείες να έλθουν σε επαφή με αγοραστές των προαναφερόμενων χωρών. Οι επιχειρηματικές συναντήσεις θα ξεκινήσουν στις 20 Νοεμβρίου από το Βελιγράδι, θα συνεχιστούν στις 22 στο Βουκουρέστι και θα ολοκληρωθούν 24 Νοεμβρίου στη Σόφια.

Συνέδριο με θέμα «Ηellenic Forum on Agriculture, Food and Beverages”, στις 22 Νοεμβρίου, στο ξενοδοχείο RadissonBlue, στο Βουκουρέστι από το Ελληνο-Ρουμανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και υπό την αιγίδα της Πρεσβείας της Ελλάδας.

Η Mac Fruit Attraction China, η διεθνής εμπορική έκθεση φρέσκων φρούτων και λαχανικών από τις 22 έως τις 24 Νοεμβρίου, στο Συνεδριακό και Εκθεσιακό Κέντρο της Σαγκάης.

Η Fi Europe-Food Ingredients είναι έκθεση για τα συστατικά των τροφίμων, την ανάπτυξη των προϊόντων και τον έλεγχο ποιότητας και θα διεξαχθεί στην Φρανκφούρτη της Γερμανίας, από τις 28 έως τις 30 Νοεμβρίου.

Η διεθνής έκθεση εξοπλισμού και εμπειρίας για τις παραγωγές αμπελιού, οίνου, ελαιόλαδου και οπωροκηπευτικών “Sitevi”, 28 με 30 Νοεμβρίου, στο εκθεσιακό κέντρο του Μονπελιέ, στη Γαλλία.

Η έκθεση εκλεκτών και παραδοσιακών εδεσμάτων “Food and Life» θα πραγματοποιηθεί από τις 29 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου, στο Μόναχο, στη Γερμανία.

Η “Grecka Panorama”, η έκθεση γιορτής για την Ελλάδα, τον τουρισμό, την γαστρονομία και τον πολιτισμό της, θα διεξαχθεί στην Βαρσοβία της Πολωνίας στις 2 και 3 Δεκεμβρίου, στο μεγάλο Εθνικό Στάδιο της Βαρσοβίας, PGE Narodowy. Η έκθεση πραγματοποιείται για 3η συνεχή χρονιά, ενώ παράλληλα και στον ίδιο χώρο, για δεύτερη συνεχή χρονιά παρουσιάζεται η “Greek Food Show” - μία αποκλειστική διοργάνωση για τα Ελληνικά προϊόντα.

«ΟΛΗ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΕΝΑ ΤΡΑΠΕΖΙ»

Ανήσυχοι παραγωγοί καινοτομούν και διηγούνται την ιστορία των προϊόντων τους Επιχειρηματικές ιστορίες Ελλήνων παραγωγών «ζωντανεύουν» στις διοργανώσεις της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος ανά τη χώρα, με τίτλο «Ολη η Ελλάδα σε ένα τραπέζι». Στόχος είναι οι συνεργασίες, οι συνδυασμοί, οι συνέργειες και οι συμπράξεις, όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο δημοσιογράφος Κώστας Τσαούσης, στην εκδήλωση της Καλαμάτας, παίρνοντας τη σκυτάλη μετά τις τοποθετήσεις στελεχών της τράπεζας, όπως η Νέλλη Τζάκου – Λαμπροπούλου και ο Χρήστος Ασημακόπουλος. Τις εντυπώσεις έκλεψαν όμως οι παραγωγοί που διηγήθηκαν τη δική τους ιστορία και παρουσίασαν την καινοτομία τους. Όλοι στόχευσαν στην αύξηση της υπεραξίας των προϊόντων τους. Πάνω από 20 επιχειρηματίες από τους Νομούς Μεσσηνίας, Αρκαδίας και Λακωνίας μοιράστηκαν τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους, αλλά πάνω απ’ όλα γνωρίστηκαν μεταξύ τους. Χαρακτηριστική είναι η αναφορά του επιχειρηματία Χρήστου Παπαδημητρίου: «Αυτή η πρωτοβουλία μας πάει ένα βήμα παραπέρα, να αρχίσουμε να μιλάμε μεταξύ μας». “STORYTELLING” Ποτοποιία Καλλικούνης Απόστολος Καπετανάκης, διευθυντής Εθνικής Τράπεζας, κατάστημα Καλαμάτας: «Η Ποτοποιία Καλλικούνης παραμένει πάντα ζωντανή, δυνατή σαν επιχείρηση, παράγοντας καινούργια προϊόντα».

6 • Εύφορη Γη

Παρουσιάζοντας το νέο προϊόν της επιχείρησης, το ελληνικό τζιν Old Sport, o Κ. Τσαούσης σχολίασε: «Η ανανέωση μπορεί σήμερα να είναι και μια διέξοδος για όλες τις παραδοσιακές και ιστορικές εταιρείες της χώρας μας».

Εν Μάνη Γιώργος Μάγκουρας «Αποφασίσαμε να επιστρέψουμε στη Μάνη, να καλλιεργήσουμε φραγκόσυκα και σήμερα μεταποιούμε τα φρούτα, παράγουμε κατε-ψυγμένο πουρέ, χυμούς με αγαύη αντί για ζάχαρη, με προσμίξεις πορτοκαλιού, λεμονιού, καθώς και αναψυκτικά με μαστίχα, τζίντζερ, πικραμύγδαλο, φασκόμηλο». Υγαία Αλέξανδρος Βλήτας «Ξεκινήσαμε το 2012 να καλλιεργήσουμε ένα χτήμα της οικογένειάς μας, το οποίο για 100 χρόνια ήταν ακαλλιέργητο. Σήμερα με την αποξήρανση στο τυποποιητήριό μας στη Σπάρτη έχουμε τη δυνατότητα να διαθέτουμε τα προϊόντα μας καθ΄ όλη τη διάρκεια της χρονιάς». Πυλιακή Γη Γιάννα Μπαλαφούτη «Το σημαντικό μας προϊόν είναι η ελιά Καλαμών γεμισμένη με αμύγδαλο σε σιρόπι μεσσηνιακού Καπερνέ κι ετοιμαζόμαστε για το λικέρ ελιάς». Kiari Wine and Deli Γιάννης Διονυσόπουλος «Γεννήθηκα στην Αθήνα και όταν στα 29 μου πήγα στην Κορώνη βρήκα 30 λιόφυτα. Σήμερα έχουμε φτάσει στα 650 και συνεχίζουμε». G Fish Γιάννης Γεροντίδης «Η επιχείρηση στήθηκε το 1969 στο Καστόρι Λακωνίας, με πέστροφες, όταν ακόμα δεν υπήρχε νομοθεσία για την ιχθυοκαλλιέργεια στην Ελλάδα. Είμαστε οι μοναδικοί που παράγουμε σολομό στην Ελλάδα. Βάλαμε και τον οξύρυγχο. Γνώμονάς μας είναι -σεβόμενοι τον καταναλωτή- να φτιάχνουμε ποιοτικά προϊόντα, ασφαλή, νόστιμα, όπως τα ξέραμε από παλιά».

Κέντρο Αγροδιατροφικής Επιχειρηματικότητας Μεσσηνίας (ΚΑΕΜ) Διονύσης Παπαδάτος (ΚΑΕΜ) και Παναγιώτης Κώτσιος (Αμερικανική Γεωργική Σχολή) «Μέχρι τώρα έχουν ολοκληρωθεί 2 κύκλοι σεμιναρίων που έχουν παρακολουθήσει 71 άτομα και τρέχουν παράλληλα 5 επιχειρήσεις της Μεσσηνίας, οι δύο εκ των οποίων έχουν προκύψει μέσα από τα εκπαιδευτικά σεμινάρια». Kalamata Papadimitriou Χρήστος Παπαδημητρίου «Αυτή η πρωτοβουλία μας πάει ένα βήμα παραπέρα, να αρχίσουμε να μιλάμε μεταξύ μας. Ο καθένας μας μπορεί να δώσει απαντήσεις σε μικρά καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Πρώτα απ’ όλα να γνωριστούμε μεταξύ μας. Και μην ξεχνάμε, οι εξαγωγές είναι κάτι απαραίτητο αλλά δεν είναι εύκολο». radiki.com Σωτήρης Λυμπερόπουλος «Αποφασίσαμε και γίναμε εξαγωγική εταιρεία και στραφήκαμε στα εσπεριδοειδή. Στη συνέχεια, αναζητώντας τρόπο να στείλουμε χόρτα στην Αμερική, με κόστος πραγματικά τεράστιο, σκέφτηκα να τα αποξηράνω, όπως έκαναν παλιά για να έχουν χόρτα να τρώνε το χειμώνα». Ελαιόλαδο Poqa-Yamas Δημήτρης Μητράκος «Υπάρχουν τα φθηνά προϊόντα, υπάρχουν τα ακριβά προϊόντα, υπάρχουν και τα προϊόντα αξίας. Η Ελλάδα έχει πάρα πολλά προϊόντα αξίας». Ελαιόλαδο Poqa «Το Poqa δεν είναι αποτέλεσμα πυρηνικής φυσικής, παρατηρώντας πώς δουλεύουν οι Ιταλοί στα προϊόντα και τις συσκευασίες, ασχολήθηκα πολύ με το packaging κι

Εύφορη Γη • 7

ευτύχισα να συνεργαστώ με τον Συνεταιρισμό «Ελαιώνας» των Γαργαλιάνων». Yamas «Διαπίστωσα πως το ούζο δεν είχε τοποθετηθεί σε ένα μπουκάλι με ανθρακικό». Τώρα παράγει: ούζο με λεμόνι, με ανθρακικό - τσίπουρο με λάιμ και τζίντζερ - μαστίχα με πορτοκάλι και ήδη ετοιμάζεται μια νέα σειρά προϊόντων για το 2018. Α.Σ. Γαργαλιάνων «Ελαιώνας» Κώστας Βασιλόπουλος «Από την αρχή της λειτουργίας του Συνεταιρισμού αποκτήσαμε κάποια πρωτόκολλα γιατί σκοπός μας ήταν να παράγουμε ένα ποιοτικό προϊόν και όχι χύμα». Αρκαδιανή Φιλοποίμην Παπούλιας «Εμπνευστήκαμε από «τις νοστιμιές των γιαγιάδων» και είπαμε να κάνουμε κάτι για να κρατήσουμε τους νέους στο χωριό μας. Ετσι φτιάξαμε προϊόντα, αλλά προηγουμένως δημιουργήσαμε 2 εστιατόρια και 10 ακόμα αγροτουριστικές δραστηριότητες». Ελαιόλαδο Lia Χριστίνα Στριμπάκου «Τα 15 βραβεία που έχουμε αποσπάσει σε διεθνείς διαγωνισμούς αυτά τα 5 χρόνια, μας καθιστούν στην 3η θέση καλύτερης κορωνέικης ποικιλίας. Το πρώτο είναι από την Ηλεία, το δεύτερο είναι από την Καλιφόρνια και το 3ο είναι το ελαιόλαδο Lia από τα Φιλιατρά. Επίσης, έχουμε παρουσία σε 15 χώρες». Ελαιόλαδο Βιώσας Φώφη Νικολαΐδη «Από το 2012 μέχρι σήμερα έχουμε 8 διακρίσεις. Θέλαμε να δώσουμε ένα στίγμα από πού είμαστε. Η Πελοπόννησος έχει παρά πολύ καλό λάδι κι έχει πάρα πολλά

8 • Εύφορη Γη

πορτοκάλια και λεμόνια. Γι΄ αυτό κάναμε το αυθεντικό agrumato με λεμόνι και πορτοκάλι, προχωρήσαμε στην έκθλιψη του ελαιολάδου με πορτοκάλια και λεμόνια, και το ελαιόλαδό μας ξεχωρίζει γευστικά και γαστρονομικά». Παραδοσιακό εργαστήριο Λεβιδίου Ντιάνα Παπαγεωργοπούλου «Πιστεύουμε ότι το μικρό είναι το όμορφο, πρέπει να στηρίζεται κανείς στο μικρό. Αυτό έχει η Ελλάδα, σε αυτό πρέπει να επενδύσει κάποιος, να το αναδείξει. Όπως το μικρό σαπούνι, το μικρό μπουκαλάκι, το μικρό ξενοδοχείο». Το πίλημα της ελιάς είναι ένα μικρό σαπούνι τυλιγμένο με πρόβειο μαλλί. ΑΓΑΝ Ιωάννα Πετροπούλου «Το 2012 ξεκινήσαμε με 23 στρέμματα υδροπονικής καλλιέργειας σε έκταση 30 στρεμμάτων. 5 χρόνια μετά έχουν διπλασιαστεί». One & Olive Δημήτρης Αναγνωστόπουλος Ο κ. Αναγνωστόπουλος ανήκει στην 5η γενιά, καθώς το πρώτο ελαιοτριβείο της οικογένειας ιδρύθηκε στη Μεσσηνία το 1896. «Με την παραδοσιακή μέθοδο κάναμε περίπου 60 λεπτά για την παραγωγή του ελαιολάδου, ενώ τώρα με τη νέα μέθοδο χρειαζόμαστε 14 λεπτά στο σύνολο. Δηλαδή δεν υπάρχει μάλαξη. Εχουμε ακρίβεια και με αυτό το σύστημα έχουμε σημαντικά πλεονεκτήματα στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου κι εξοικονομούμε ενέργεια στο νερό και το ρεύμα… Το ελαιόλαδο που παράγουμε και τυποποιούμε, πωλείται κυρίως στο εξωτερικό κι ένα μικρό ποσότητες σε delicatessen, μικρά καταστήματα και φαρμακεία».

Νερό «Ανδανία» Βασίλης Χαρίτσης «Εμείς στην Ελλάδα γιατί να μην κάνουμε ειδική νομοθεσία, να στηρίξουμε ένα προϊόν, το οποίο ουσιαστικά δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή; Στην Ευρώπη είναι 3 – 4 τα αρτεσιανά νερά που κυκλοφορούν. Θα μπορούσαμε να δώσουμε στο νερό μας την προστιθέμενη αξία». Σπόρος Βασίλης Πουλόπουλος «Σήμερα το προϊόν δεν είναι τοπικό… Οι ίδιοι οι παραγωγοί καταλαβαίνουν ότι η ακτίνα δράσης των παραγωγών γίνεται απεριόριστη με την χρήση της τεχνολογίας. Μπορεί να πάει σε όλη τη γη, μπορεί να πάει παντού. Και γνωρίσαμε ανθρώπους εδώ που αυτή είναι η δουλειά τους, αυτό κάνουν». Οινοποιία Μποσινάκη Κατερίνα Μποσινάκη «Παράγουμε δύο ετικέτες και οι δύο από 100% Μοσχοφίλερο, τη δυναμική του οποίου προσπαθούμε να αναδείξουμε... Το εξωτερικό αυτό που δέχεται πιο πολύ

είναι η μοναδικότητα της ελληνικής γης. Μοσχοφίλερο δεν έχει φυτευτεί αλλού στον κόσμο κι εκεί είναι η δύναμη της Ελλάδας». Snob Duck Βασίλης Ντούρος «Στις ημέρες μας πιστεύω ότι αυτό που λείπει περισσότερο είναι η επικοινωνία και η ιστορία πίσω από το προϊόν. Να δείξεις ένα κομμάτι του εαυτού σου, της φιλοσοφίας του προϊόντος σου». Οίκος Αδαμαντίνα Χρήστος Παρδάλης «Ασχοληθήκαμε με δύο κατηγορίες προϊόντων που καταναλώνουμε όλοι μας. Ζυμαρικά και κουλούρια, που να είναι σωστά κοστολογημένα». Τυροκομική Κουρουνιώτης Βασίλης Κουρουνιώτης «Όταν πρωτοξεκίνησα, ζήτησα δουλειά σε μια τυροκομική μονάδα». Σήμερα έχει τυροκομείο ο ίδιος, παράγει 7 κωδικούς τυριών, μεταξύ των οποίων και η τυποποιημένη φέτα, και θα συνεχίσει με γιαούρτι.

Εύφορη Γη • 9

ΦΙΣΤΙΚΙ ΑΡΑΧΙΔΑ

Στόχος να γίνει εξαγώγιμο προϊόν Αλλά… «πρώτα πρέπει να το γνωρίσουν οι Ελληνες» Αποδόσεις και τιμή μπορεί να απογοητεύουν κατά καιρούς τους παραγωγούς αραχίδας, ωστόσο, η καλλιέργεια παραμένει μεταξύ εκείνων που μπορούν να κερδίσουν ακόμα περισσότερες εκτάσεις, καθώς τα θετικά είναι περισσότερα από τ’ αρνητικά, όπως προκύπτει από τα λεγόμενα εμπόρων και παραγωγών. Άλλωστε, η συγκομιδή αυτής της καλλιέργειας έρχεται συμπληρωματικά κάθε φθινόπωρο για «να βγάλει τα σπασμένα» καλλιεργειών όπως η πατάτα, η οποία τα τελευταία χρόνια απογοητεύει τους παραγωγούς, τόσο από άποψη απόδοσης όσο και τιμής. Το αράπικο φιστίκι πλέον φαίνεται πως μπαίνει όλο και πιο πολύ στα νοικοκυριά και τα μαγαζιά, σε διάφορες μορφές: ψημένο, άψητο, αλατισμένο ή ακόμα και μεταποιημένο, αφού συναντήσαμε μέχρι

10 • Εύφορη Γη

και ντόπιο φιστικοβούτυρο σε μαγαζί της Καλαμάτας. Κι επειδή τίποτα δεν πρέπει να πηγαίνει χαμένο, ακόμα και παστέλι φτιάχνουν με τα μικρότερα φιστίκια, τα… ελληνικά peanuts. Αυτό που μένει τώρα, είναι οι νέες ιδέες που θα βάλουν το προϊόν σε όλα τα ελληνικά νοικοκυριά και στα ράφια των ξένων αγορών. Πέτρος Φραγκισκάκης, παραγωγός. «Η παραγωγή της αραχίδας κυμάνθηκε γύρω στα 400 με 450 κιλά το στρέμμα φέτος, ενώ άλλες χρονιές πήγαινε καλύτερα. Δυστυχώς τα πράγματα είναι δύσκολα…». Νίκος Παπαθεοδώρου, έμπορος ξηρών καρπών «Θέλω να βγάλω την αραχίδα στις ξένες

αγορές» «Προτρέπουμε όλους τους Έλληνες να αγοράζουν όχι μόνο τοπικά αλλά κι ελληνικά προϊόντα. Το αράπικο δεν έχει βρει μέχρι στιγμής τη θέση που του αξίζει στην αγορά. Ο Έλληνας πρέπει να μάθει να το ζητάει. Δεν είναι γνωστό. Τα φιστίκια όμως ξεχωρίζουν για τη νοστιμιά τους, έχουν πολλά στοιχεία που κάνουν καλό στον οργανισμό. Να προτιμάμε τα δικά μας προϊόντα, γιατί έτσι μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες θέσεις εργασίας, να επιστρέψουν οι νέοι στις αγροτικές δουλειές. Γιατί μόνο αν μπουν νέοι άνθρωποι με νέες ιδέες στην καλλιέργεια θα αλλάξουν τα πράγματα προς τη θετική κατεύθυνση. Προσωπικά, πάντως, εκείνο που θα προσπαθήσω με όλες μου τις δυνάμεις είναι να βγει η αραχίδα στο εξωτερικό. Κάποια πρώτα βήματα μέχρι στιγμής δεν μας άφησαν ικανοποιημένους, καθώς υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός και η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα πίσω».

Εύφορη Γη • 11

Μεταποίηση για υπεραξία στα προϊόντα μας

Φιστίκι αραχίδα γλυκό του κουταλιού Το φιστίκι αραχίδα έγινε γλυκό! Η Μαρία Δουβόγιαννη από τη «Μεσσηνιακή παράδοση», άδραξε την ευκαιρία για νέο κωδικό ανάμεσα στα προϊόντα της, με φιστίκι από τον τόπο της. Με τη βοήθεια του σεφ Νίκου Φωτιάδη, δοκίμασε συνταγές, κατέληξε σε μία καταπληκτική και μας την παρουσιάζει. Τα γεμάτα βαζάκια πολύ εύκολα αδειάζουν, καθώς το γλυκό τρώγεται με… κουτάλια και πιρούνια μέσα από πιατάκια, σαλατιέρες και πιατέλες, συνοδεύοντας γλυκά και αλμυρά.

Πεντανόστιμο, αρωματικό και τραγανό το αποτέλεσμα με κατάλευκο… αράπικο φιστίκι. Χρειαζόμαστε: • φρέσκα, άψητα ξεφλουδισμένα φιστίκια • λευκή ζάχαρη • ζάχαρη καρύδας • βανίλια Μαδαγασκάρης Βράζουμε 5 λεπτά και περιμένουμε μία ημέρα και βράζουμε πάλι 5 λεπτά. Μόλις δέσουν τα αρώματα, κλείνουμε το γλυκό σε βαζάκια. Καλοφάγωτο!!!

¢HMHTPAKO¶OY§O™ πø™∏º TYPOKOMEIO

BA§YPA ME™™HNIA™ • TH§./FAX: 27240 71495 12 • Εύφορη Γη

Εύφορη Γη • 13

ΦΙΣΤΙΚΙ ΑΙΓΙΝΗΣ

Καρπός με κέλυφος και αξία Το ελληνικό κελυφωτό φιστίκι άρχισε να καλλιεργείται στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες, με την μεγαλύτερη παραγωγή να σημειώνεται στην Αίγινα. Οι παραγωγοί ποντάρουν στην αναγνωρισμένη του αξία και στα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και οι καταναλωτές δείχνουν σταθερά την προτίμησή τους. Το καλλιεργητικό κόστος όμως χαρακτηρίζεται υψηλό, ενώ κρίνεται αναγκαία και η οργάνωση μεγάλων ομάδων παραγωγών. Αίγινα Νίκος Σταμπουλής, πρόεδρος Α.Σ. Φιστικοπαραγωγών Αίγινας «Το φιστίκι της Αίγινας προωθείται κυρίως στο εσωτερικό, λόγω της περιορισμένης ποσότητάς του, ενώ μετά το 1970 δεν εγκαθίστανται νέες καλλιέργειες, λόγω της μεγάλης ανοικοδόμησης που έφερε ο τουρισμός στο νησί. Φέτος η συγκομιδή άγγιξε τους 600 τόνους στο νησί, ενώ το 2012 είχε πλησιάσει τους 1.200. Η τιμή των 7 ευρώ στον παραγωγό δεν ικανοποιεί καθώς δε βγαίνουν τα καλλιεργητικά έξοδα. Μέλλον υπάρχει μόνο αν η Πολιτεία σταματήσει να «κυνηγάει» τον αγρότη.

14 • Εύφορη Γη

Γιώργος Λαζάρου, ιδιοκτήτης αποφλοιωτηρίου στην Αίγινα «Οι βροχές έκαναν ζημιά φέτος, αφού το φιστίκι θέλει ξηρό κλίμα το καλοκαίρι. Και η υγρασία ανεβαίνει από τις πισίνες και τους κήπους του νησιού. Παλιά το φιστίκι για να αποφλοιωθεί το πατάγανε στη θάλασσα και το πλένανε, αλλά αυτό απαγορεύθηκε λόγω της τουριστικής ανάπτυξης. Η ανάγκη να αποφλοιωθεί ο καρπός οδήγησε στα αποφλοιωτήρια, τα οποία ανέρχονται στα 25 στο νησί. Εμείς ξεκινήσαμε πριν 40 χρόνια και πήγαμε ένα βήμα παραπέρα στην επεξεργασία. Το φιστίκι μετά το αποφλοιωτήριο και το πλύσιμο πάει στην ταράτσα για λιάσιμο ή

στο στεγνωτήριο για να το παραλάβουν στη συνέχεια ο Συνεταιρισμός ή οι έμποροι. Στην αγορά βγαίνουν είτε διαλεγμένα, ανοιχτά, ψημένα με αλάτι, φιστικόπαστα, γλυκό, ή απλά, αποξηραμένα στον ήλιο. Μέγαρα Γιάννης Παπαβασίλης, πρόεδρος Α.Σ. Μεγάρων «Το υψηλό καλλιεργητικό κόστος οδηγεί πολλούς να εγκαταλείψουν τα χωράφια τους. Οι εισαγωγές από Τουρκία και Συρία δυσχεραίνουν την κατάσταση. Τα πράγματα είναι δύσκολα για το μέλλον της καλλιέργειας. Μόνο αν συγκροτήσουμε μεγάλες ομάδες παραγωγών μπορούμε να ελπίζουμε». Αντώνης Παπαθανασίου, ταμίας Α.Σ. Μεγάρων «Χρειαζόμαστε οπωσδήποτε μεγάλες ομάδες παραγωγών για να μπορέσουμε να πάμε παρακάτω».

Εύφορη Γη • 15

Παρέλαβε το δώρο της η τυχερή του μεγάλου διαγωνισμού του Οκτωβρίου Πολύ μεγάλη επιτυχία σημείωσε ο διαγωνισμός που διοργάνωσε το τεχνικό πολυκατάστημα «Σαρέλλας» και το e-magazine «Εύφορη Γη» τον προηγούμενο μήνα. Η κλήρωση πραγματοποιήθηκε στις 30 Οκτωβρίου και νικήτρια αναδείχθηκε η κ. Τζέννυ Καναβού, η οποία κέρδισε ένα αλυσοπρίονο Husqvarna αξίας 435 ευρώ. Η τυχερή επισκέφθηκε το κατάστημα και παρέλαβε το δώρο της από τον κ. Χρήστο

16 • Εύφορη Γη

Σαρέλλα, που της ευχήθηκε να είναι καλορίζικο και καλοδούλευτο. Η ίδια τον ευχαρίστησε και δήλωσε πολύ χαρούμενη. Σας ευχαριστούμε για την πολύ μεγάλη συμμετοχή και σας δίνουμε την ευκαιρία και αυτό το μήνα να λάβετε μέρος στο νέο πολύ μεγάλο διαγωνισμό του ηλεκτρονικού περιοδικού «Εύφορη Γη» ο οποίος πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Αρκαδιανή.

Εύφορη Γη • 17

Ασφαλής χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων (ΦΠΠ) Είναι διαρκής και διαχρονική η αναφορά στα φυτοφάρμακα ή φυτοπροστατευτικά προϊόντα, όπως έχει συνηθίσει να είναι ο επικρατέστερος όρος για τα σκευάσματα που χρησιμοποιούνται για τη φυτοπροστασία των καλλιεργειών. Θέλοντας να δώσουμε την πραγματική διάσταση στο τι πραγματικά είναι τα φυτοφάρμακα, θα θέλαμε επιγραμματικά να πούμε ότι είναι ένα επαγγελματικό εργαλείο στα χέρια ενός επαγγελματία αγρότη παραγωγού. Στην παγκόσμια ιστορία έχουν καταγραφεί πολλά γεγονότα ολικής καταστροφής της φυτικής παραγωγής όπως: Στην Ιρλανδία από τον περονόσπορο στην πατάτα, λόγω μείωσης παραγωγής από το 1845-1857 πέθαναν 1.000.000 άνθρωποι από την πείνα και 2.000.000 έφυγαν μετανάστες στις Η.Π.Α. Το 1859-1865 καταστράφηκε η Γαλλία από την φυλλοξήρα και έπεσε η παραγωγή στο 1/3. Η οικονομική καταστροφή στη Γαλλία ήταν μεγαλύτερη από ό,τι στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συμπερασματικά, η σωστή διαχείριση των ΦΠΠ οδηγεί στην

18 • Εύφορη Γη

προστασία της παραγωγής, του χρήστη, του καταναλωτή και του περιβάλλοντος. Προϋπόθεση είναι να γίνεται σωστή αποθήκευση, προετοιμασία, χρήση και απορρύπανση των μέσων που χρησιμοποιήθηκαν. Η σημερινή αναφορά μας δίνει οδηγίες για τη σωστή διαχείριση των ΦΠΠ, που βασίζεται στο φυλλάδιο του Ελληνικού Συνδέσμου Φυτοπροστασίας (ΕΣΥΦ) και στους κώδικες ορθής γεωργικής πρακτικής (ΚΟΓΠ). Οι γεωπόνοι δίνουν τις απαραίτητες ειδικές οδηγίες κατά περίπτωση, αλλά μέρος της διαδικασίας είναι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και η απόκτηση του πιστοποιητικού γνώσεων ορθολογικής χρήσης ΦΠΠ από τους επαγγελματίες χρήστες. Πριν ξεκινήσετε την εργασία ελέγξτε ότι έχετε μαζί σας όλα τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας (μάσκα – γάντια – φόρμα - μπότες): ✓✓ Καθορίστε από πριν από πού θα ξεκινήσετε την εργασία σας και πού θα τελειώσετε. Φροντίστε να μην βρεθείτε

✓✓

✓✓ ✓✓ ✓✓ ✓✓

στη θέση να περάσετε ξανά από ψεκασμένο τμήμα του αγρού. Εάν χρησιμοποιείτε μάνικα ή τουρμπίνα φροντίστε να «λούζετε» καλά την καλλιέργεια. Εάν χρησιμοποιείτε ψεκαστικό εφαρμόστε τον ακριβή όγκο ψεκαστικού διαλύματος που αναγράφεται στην οδηγία εργασίας που σας έχει δοθεί. Μην ψεκάζετε όταν φυσάει. Τόσο κατά την εφαρμογή, όσο και μετά από αυτή να μη τρώτε, να μη πίνετε και να μη καπνίζετε. Με το πέρας του ψεκασμού πλυθείτε με άφθονο νερό και σαπούνι, αλλάξτε και πλύνετε τον ρουχισμό σας. Μετά την εφαρμογή τοποθετήστε ειδική σήμανση που ενημερώνει ότι το χωράφι είναι ψεκασμένο και μην επιτρέπετε την είσοδο σε εργάτες, περαστικούς και ζώα για βόσκηση.

✓✓ Σε τυχόν περίσσευμα του ψεκαστικού υγρού αραιώστε το και ξαναψεκάστε μέχρι εξάντλησής του σε ακαλλιέργητη έκταση. ✓✓ Σε όσα χωράφια γειτνιάζουν με ποτάμια ή λίμνες και γενικά επιφανειακά ύδατα, ο ψεκασμός θα πρέπει να γίνεται σε απόσταση μεγαλύτερη των 2 μέτρων από αυτά. Ο χρόνος αναμονής καθορίζεται από τη σωστή δόση εφαρμογής. Σε μεγαλύτερη δόση, ο χρόνος αναμονής είναι απροσδιόριστα μεγαλύτερος. Να λαμβάνεται πάντα υπόψη το χρονικό όριο της τελευταίας επέμβασης πριν τη συγκομιδή. Φωτογραφίες: http://www.esyf.gr/ Σύλλογος Γεωπόνων Eλεύθερων Eπαγγελματιών Νομού Μεσσηνίας

Εύφορη Γη • 19

Φόβη της ελληνικής ποικιλίας ρυζιού ΑΞΙΟΣ του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ

Το «κλείσιμο» του κύκλου και η πορεία προς την ανάπτυξη «κυκλικής οικονομίας» Του Δρ. Δημήτρη Κατσαντώνη* Το έναυσμα δόθηκε από την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 2/12/2015, όπου με δελτίο Τύπου παρουσιάστηκε το νέο status quo της Ε.Ε. για το μέλλον: «Η Επιτροπή ενέκρινε μια νέα, φιλόδοξη δέσμη μέτρων ώστε να υποστηρίξει τη μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία, γεγονός που θα δώσει ώθηση στην ανταγωνιστικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, θα προωθήσει τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Η μετάβαση έχει να κάνει με την αναδιαμόρφωση της οικονομίας της αγοράς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς μας. Η δέσμη αυτή σκιαγραφεί τη διαδικασία για την καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων στην Ευρώπη με δράσεις στήριξης που καλύπτουν τον πλήρη κύκλο ζωής των προϊόντων. Αυτός ο συνδυασμός νομοθεσίας και κινήτρων θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, καθώς και τις εθνικές και τοπικές αρχές, να προωθήσουν

20 • Εύφορη Γη

τη μετάβαση στην κυκλική οικονομία. Το δυναμικό δημιουργίας θέσεων εργασίας είναι τεράστιο, καθώς η απαίτηση για καλύτερα, πιο αποδοτικά προϊόντα και υπηρεσίες αυξάνεται με γοργούς ρυθμούς». Αλλά ας δούμε τι είναι η κυκλική οικονομία, ποια η σημασία της και γιατί θεωρείται ως το οικονομικό μοντέλο του μέλλοντος για τη βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή. Μερικοί μάλιστα την ορίζουν ακόμη και ως την «3η βιομηχανική επανάσταση». Το υφιστάμενο μοντέλο της οικονομίας τριών σταδίων, είναι γραμμικό και έχει αξιολογηθεί ως «σπάταλο». Δηλαδή παράγουμε, καταναλώνουμε και στη συνέχεια απορρίπτουμε όλα εκείνα τα μέρη των προϊόντων που δε χρησιμοποιούνται. Στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, όλα τα προϊόντα που δε χρησιμοποιούνται ανακυκλώνονται, προκειμένου να ξαναχρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία νέων προϊόντων. Θα

μπορούσε να ισχυρισθεί κανείς ότι πολλές από τις αρχές της ανακύκλωσης εφαρμόζονται εδώ και δεκαετίες, χωρίς όμως αυτό να φαίνεται απόλυτα ξεκάθαρο και οργανωμένο σε όλες τις χώρες. Με την εισαγωγή της έννοιας της κυκλικής οικονομίας, δίνεται η δυνατότητα της «έξυπνης» και αποδοτικότερης οργάνωσης των δράσεων της ανακύκλωσης. Ειδικότερα στη γεωργία, η κυκλική οικονομία επικεντρώνεται στην παραγωγή αγαθών χρησιμοποιώντας όσο το δυνατό λιγότερες εισροές με έμφαση στην ανακύκλωση των αγροτικών υπολειμμάτων και υποπροϊόντων συμπεριλαμβανομένων και αυτών της αγροβιομηχανίας. Έτσι επιτυγχάνεται αύξηση του αγροτικού εισοδήματος και μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των καλλιεργειών. Η υλοποίηση της κυκλικής οικονομίας προϋποθέτει τη συνειδητοποίηση ότι οι πόροι του πλανήτη μας είναι πεπερασμένοι και το σύγχρονο παραγωγικό σύστημα έχει κριθεί ως το απόλυτα σπάταλο όσον αφορά τα καλά και αγαθά που μας προσφέρει η γη. Το βέβαιο είναι πως αυτό δεν θα μπορεί να συνεχισθεί. Στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, η Ε.Ε. πέρα από τα κίνητρα που έχει θεσπίσει για τις επιχειρήσεις, εθνικές και τοπικές αρχές κτλ, επενδύει μέσω ερευνητικών προγραμμάτων στην ανάπτυξη νέων καινοτόμων δράσεων, αλλά και στη δημιουργία ολοκληρωμένων πλατφόρμων οργάνωσης της ήδη υπάρχουσας γνώσης. Σε ένα από αυτά τα προγράμματα με τίτλο AGROCYCLE (Horizon 2020), που λαμβάνει μέρος το Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, συνεργάζεται με άλλους 24 ερευνητικούς φορείς από Ευρώπη και Ασία. Σκοπός της ελληνικής ερευνητικής ομάδας είναι η χρήση των υπολειμμάτων της ορυζοβιομηχανίας για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων όπως βιολειτουργικά τρόφιμα, βιολιπάσματα καθώς, ακόμη και για τη δημιουργία φαρμάκου από ορυζέλαιο με τη χρήση μεθόδων νανοτεχνολογίας.

Αεροφωτογραφία πειραματικών τεμαχίων όπου δοκιμάζονται διάφοροι τύποι βιο-λιπασμάτων με υποπροϊόντα της βιομηχανίας ρυζιού.

Το πλάνο των συνολικών δράσεων του προγράμματος AGROCYCLE

Πειραματισμός με διάφορους τύπους βιολειτουργικών ψωμιών εμπλουτισμένων με υποπροϊόντα της βιομηχανίας ρυζιού

Πειραματικός αγρός σκληρού σίτου με εφαρμογή διαφορετικών τύπων βιολιπασμάτων με κύριο συστατικό τα υποπροϊόντα της βιομηχανίας ρυζιού

Εύφορη Γη • 21

22 • Εύφορη Γη

Εύφορη Γη • 23

ΧΗΜΕΙΟ ΚΑΡΑΓΓΕΛΗ

Πολύτιμος συνεργάτης για άριστη ποιότητα Το υπερσύγχρονο χημείο Καραγγελή στη Μεσσήνη παρέχει ολοκληρωμένες υπηρεσίες σε ένα ευρύ φάσμα αναλύσεων σε όλη την Ελλάδα. Ελαιόλαδο, κρασί, μούστος, νερό καθώς και το έδαφος αναλύονται με εξειδικευμένα μηχανήματα, κάνοντας το χημείο πολύτιμο συνεργάτη στην εξασφάλιση άριστης ποιότητας και παραγωγής. Παρέχονται επίσης εξειδικευμένες υπηρεσίες σε μελέτες ISO-HCCP. Υπό τη διεύθυνση του χημικού-οινολόγου Γιώργου Καραγγελή, το χημείο λειτουργεί με άμεση, φιλική και άρτια οργανωμένη εξυπηρέτηση. Η γνώση και η διαρκής κατάρτιση του προσωπικού, οι σύγχρονες υποδομές και εγκαταστάσεις, η εμπειρία ετών και η τεχνογνωσία είναι η καλύτερη εγγύηση για ολοκληρωμένες, γρήγορες και αξιόπιστες υπηρεσίες, σε όλη την χώρα. Επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες, με τις συμβουλές των ειδικών του εργαστηρίου παίρνουν σωστά το δείγμα και στη συνέχεια το αποστέλλουν για ανάλυση, επιτυγχάνοντας έγκυρα αποτελέσματα.

24 • Εύφορη Γη

Το χημείο Καραγγελή βρίσκεται στη Μεσσήνη Μεσσηνίας και στον καλαίσθητο χώρο του λειτουργεί παράλληλα έκθεση προϊόντων οινοποίησης. Στοιχεία επικοινωνίας: http://www.karagelis.gr/ 2722024929 & 6978188141 chem@karagelis.gr

ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΥΕΞΙΑΣ «ΕΥ ΖΗΝ»

Η ψυχοσωματική μας υγεία με φυσικά μέσα Το Κέντρο Φυσικής Ευεξίας «ΕΥ ΖΗΝ» στο κέντρο της Καλαμάτας ιδρύθηκε από τους φαρμακοποιούς Νικόλαο Καράμπελα και Παντελή Σολούπη τον Οκτώβριο του 2017, με σκοπό την εφαρμογή της Ιπποκρατικής πρόληψης στην εκσυγχρονισμένη της εκδοχή. Αποτελεί ένα καινοτόμο και πρωτοποριακό επιστημονικό κέντρο, μοναδικό στην Πελοπόννησο. Κύριος στόχος του είναι η συνεχής αναβάθμιση της ψυχοσωματικής υγείας με φυσικά μέσα. Βασικό μέλημα του «ΕΥ ΖΗΝ» είναι η ενημέρωση σχετικά με την ορθή χρήση των ορθομοριακών συμπληρωμάτων διατροφής και η διάθεσή τους στην πλέον φυσική τους μορφή για μέγιστη απορρόφηση, ασφάλεια και δραστικότητα, παρασκευασμένων από τις πιο καταξιωμένες εταιρείες συμπληρωμάτων διατροφής παγκοσμίως. Απώτερος στόχος είναι η αλλαγή στη νοοτροπία των ανθρώπων ούτως ώστε να κατανοήσουν τη

σπουδαιότητα της πρόληψης. Επίσης, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο διεξάγεται το Τεστ Δυσανεξίας Τροφών “Golden Test”, βασισμένο στην αξιόπιστη μέθοδο ELISA, μέσω τoυ οποίου ανιχνεύονται τα αντισώματα ΙgG που προκαλούν τροφικές δυσανεξίες. Στο “ΕΥ ΖΗΝ” διατίθενται οι κανάτες με τα φίλτρα νερού TENSA, τα μοναδικά φίλτρα παγκοσμίως που επιτυγχάνουν εκτός του καθαρισμού και τον εμπλουτισμό του νερού. Στο εν λόγω Κέντρο Φυσικής Ευεξίας διατίθενται και τα καινοτόμα δερμοκαλλυντικά προϊόντα IRIS, παραγωγής του «ΕΥ ΖΗΝ», με ευρωπαϊκή πιστοποίηση CPNP, προσαρμοσμένα στις ανάγκες του δέρματος με υψηλή περιεκτικότητα σε φυσικά συστατικά. Χρυσάνθου Παγώνη 4, Καλαμάτα τηλ. 2721 402 404 email: ef-zin@hotmail.com

Εύφορη Γη • 25

«ΧΡΥΣΟΜΕΛΟ»

Γευσιγνωσία που… στάζει μέλι! Το «Χρυσόμελο» συνεχίζει τις εκδηλώσεις γευσιγνωσίας σε καταστήματα της Ελλάδας, δίνοντας την ευκαιρία σε περισσότερους καταναλωτές να δοκιμάσουν εκλεπτυσμένες γεύσεις ελληνικού μελιού. Τον Οκτώβριο εκδηλώσεις γευσιγνωσίας πραγματοποιήθηκαν στην Αττική, στο delicatessen παντοπωλείο “Gourmet Life” στο Ν. Ηράκλειο και στα δύο παραδοσιακά παντοπωλεία “Πεντελικό” στα Βριλήσσια και στην Παλαιά Πεντέλη, με μεγάλη συμμετοχή. Ο κόσμος γνώρισε τα μελιστάλαχτα προϊόντα του «Χρυσόμελου» και τους δημιουργούς τους, ενημερώθηκε για την ποικιλία των μελιών και έκανε τις αγορές του. Περισσότερο εντυπωσίασε το μέλι βελανιδιάς και ακολούθησαν το μέλι ασφάκας, το θυμαρίσιο και το μέλι ερείκης.

26 • Εύφορη Γη

Ο δημιουργός του «Χρυσόμελου» Γιάννης Ταμπάρης, εκφράζει την απόλυτη ικανοποίησή του από την επιτυχία των εκδηλώσεων και ήδη σχεδιάζει τις επόμενες παρουσιάσεις στην Αττική.

ΙΔΡΥΘΗΚΕ ΤΟ ΕΛΛΗΝΟ-ΤΑΪΛΑΝΔΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ

Διεκδικεί απευθείας πτήση Μπανγκόκ – Αθήνα και στοχεύει στην ενίσχυση εμπορίου και τουρισμού Η ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων μεταξύ της Ελλάδας και της Ταϊλάνδης είναι ο σκοπός του ΕλληνοΤαϊλανδικού Επιμελητηρίου που ιδρύθηκε πρόσφατα. Η παρουσίαση του Επιμελητηρίου και των στόχων του έγινε στις 20 Οκτωβρίου στην Αθήνα, από τον Θεόδωρο Κουμέλη, συνιδρυτή του Ελληνο-Ταϊλανδικού Επιμελητηρίου. Σύμφωνα με τον κ. Κουμέλη, ιδιοκτήτη της Travel Media Applications, οι δύο αγορές γνωρίζουν η μία την άλλη και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον συνεργασίας στον τουρισμό, που αποτελεί μεγάλη βιομηχανία και για τις δύο χώρες, καθώς και στο εμπόριο. Από την πλευρά της Ελλάδας παρουσιάζει επίσης μεγάλο ενδιαφέρον η εξαγωγή τροφίμων και ποτών. Ελληνικά προϊόντα, όπως φέτα, γιαούρτι κι ελαιόλαδο, κυκλοφορούν ήδη στην ταϊλανδέζικη αγορά σε μικρή κλίμακα. Το ζητούμενο όμως είναι η εξασφάλιση σταθερής ποιότητας και

ποσότητας για κάθε προϊόν που κερδίζει τη θέση του στο ράφι. Οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να εκμεταλλευτούν τη δυναμική που έχουν τα εμπορικά μπαζάρ των φιλανθρωπικών οργανώσεων της Ταϊλάνδης και οι μεγάλες εμπορικές εκθέσεις. Στις εκθέσεις, στόχος είναι η καθιέρωση συναντήσεων Β2Β μεταξύ επιχειρηματιών των δύο χωρών, με τη βοήθεια του Επιμελητηρίου. Στην εκδήλωση παρουσίασης που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας, έγινε επίσης γνωστό ότι το Επιμελητήριο σχεδιάζει το φεστιβάλ «Yummy Greece» στην Μπανγκόκ, τον Οκτώβριο του 2018, με ελληνικά προϊόντα και σόου, από γνωστούς Έλληνες και Ταϊλανδούς σεφ. Ένας ακόμη από τους στόχους του Ελληνο-Ταϊλανδικού Επιμελητηρίου είναι η επαναλειτουργία της απευθείας πτήσης Μπανγκόκ – Αθήνας, με στόχο την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, αλλά και του τουρισμού.

Εύφορη Γη • 27

ΓΙΟΡΤΗ ΚΑΣΤΑΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΡΝΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

Κάτω από τα κλαδιά του αιωνόβιου πλάτανου Για 14η συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία η Γιορτή του Κάστανου, στην Άρνα Λακωνίας, στις 27, 28 και 29 Οκτωβρίου. Το τριήμερο φεστιβάλ συνδύασε καλλιτεχνικά δρώμενα με υπαίθρια αγορά και για καλωσόρισμα κέρασε και φέτος, όλους όσοι ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση, άφθονα κάστανα ψημένα στο μεγαλύτερο «τηγάνι» που υπάρχει στην Ελλάδα και βραστά στο παλιό χαρανί. Στην αγκαλιά του Ταϋγέτου, κάτω από τα κλαδιά του γνωστού αιωνόβιου «πλάτανου της Άρνας» βρίσκονταν πάγκοι με όλα τα

28 • Εύφορη Γη

ντόπια φθινοπωρινά προϊόντα και πολλά εδέσματα με βάση το κάστανο. Η γιορτή πλαισιώθηκε από κουκλοθέατρο, μουσικούς και χορευτικά συγκροτήματα, που με την παρουσία τους έδωσαν ξεχωριστό χαρακτήρα στην εκδήλωση, ενώ η μουσική επένδυση όλου του τριημέρου ταξίδεψε τους επισκέπτες σε πάμπολλα μονοπάτια της Ελλάδας και του κόσμου. Την εκδήλωση διοργάνωσαν ο Δήμος Σπάρτης, το Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού και Περιβάλλοντος Δήμου Σπάρτης και η Τοπική Κοινότητα Άρνας.

ΓΙΟΡΤΗ ΤΣΙΠΟΥΡΟΥ ΣΤΟ ΓΕΩΡΓΙΤΣΙ ΛΑΚΩΝΙΑΣ

Connecting people… Με σύνθημα «Tsipouro… Connecting People» πραγματοποιήθηκε η Γιορτή Τσίπουρου 2017 στο Γεωργίτσι Λακωνίας, το τελευταίο Σάββατο του Οκτωβρίου. Η γιορτή διοργανώνεται από το 2003, όταν με μεράκι έκαναν την αρχή κάτοικοι του χωριού. Συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με τη φροντίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού, του Τοπικού Συμβουλίου και κατοίκων. Πραγματοποιείται στο πάρκο Καρβουνόρεμα και αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για πολλούς επισκέπτες να περπατήσουν στα μονοπάτια του χωριού. Τη βραδιά της γιορτής πέρασαν από το χωριό πάνω από 90 αθλητές του Δρόμου των Αθανάτων. Οι δρομείς, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συμμετείχαν στον αγώνα υπεραπόστασης 142 χλμ., διασχίζοντας τη διαδρομή Τρίπολη Σπάρτη – Μυστράς – Καλαμάτα. Ο αγώνας αποτελεί μία σύνδεση των 4 αγαλμάτων των Ηρώων της Ελληνικής Ιστορίας: Του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Τρίπολη, του Λεωνίδα στην Σπάρτη, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο Μυστρά, της Νίκης με τις μορφές του Γρηγορίου Δικαίου (Παπαφλέσσα) και του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας.

Εύφορη Γη • 29

ΖΥΘΟΓΝΩΣΙΑ

Γιατί η μπίρα είναι για όλες τις εποχές! Η Ζυθογνωσία επέστρεψε για 4η φορά και φυσικά οι λάτρεις της μπίρας ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για γευστικές δοκιμές. Η μεγαλύτερη έκθεση μπίρας στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε στις 14 και 15 Οκτωβρίου στο Ζάππειο Μέγαρο και μας παρουσίασε πάνω από 130 μπίρες, ελληνικές και ξένες, από 40 και πλέον ζυθοποιίες και μικροζυθοποιίες. Οι επισκέπτες της Ζυθογνωσίας δοκίμασαν μπίρες εξαιρετικής ποιότητας και είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τους παραγωγούς τους. Η γιορτή της μπίρας εμπλουτίστηκε με ενδιαφέρουσες παράλληλες εκδηλώσεις, όπως σεμινάρια και γευσιγνωσίες, συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, food and beer pairings, super street food με λιχουδιές του Aμερικανικού Nότου, μπαρμπέρικο, σαλόνι tattoo, επιλεγμένο ρουχισμό και popup ζυθοπωλείο.

30 • Εύφορη Γη

Η Ζυθογνωσία 2017 έφερε τους επισκέπτες της κοντά στις υπέροχες γεύσεις της μπίρας με στόχο να τους γνωρίσει τις σύγχρονες εκδοχές της, να τους ξεκολλήσει από τα κλισέ και να αποδομήσει τον μύθο που θέλει την κατανάλωσή της να γίνεται μόνο το καλοκαίρι.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ KAI ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΧΟΡΩΔΙΩΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

Πάνω από 2.000 χορωδοί στη μεγάλη γιορτή της χορωδιακής μουσικής H συμμετοχή των 2.000 περίπου χορωδών από 14 χώρες στον 2ο Διεθνή Διαγωνισμό και Φεστιβάλ Χορωδιών, που πραγματοποιήθηκε στην Καλαμάτα από τις 11 έως τις 15 Οκτωβρίου, γεννά προσδοκίες για το μέλλον του θεσμού. Οι προετοιμασίες για την 3η διοργάνωση, τον Οκτώβριο του 2019 έχουν ήδη ξεκινήσει, με σημαντικό ενδιαφέρον χορωδιών απ’ όλο τον κόσμο. Στη μεγάλη γιορτή της χορωδιακής μουσικής, που διοργάνωσαν ο Δήμος Καλαμάτας και η Interkultur, έλαβαν μέρος χορωδίες από τις χώρες: Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Βραζιλία, Δανία, Εσθονία, Ισραήλ, Ιταλία, Κίνα, Κύπρος, Μαλαισία, Νορβηγία, Ρουμανία, Ρωσία, Σουηδία και Ελλάδα. Χάρισαν εξαιρετικές μουσικές στιγμές σε όσους τις παρακολούθησαν, όχι μόνο στους χώρους διεξαγωγής του διαγωνισμού, αλλά και σε δημόσιους χώρους.

Στην πανηγυρική τελετή λήξης έγιναν οι απονομές των βραβεύσεων σε κλίμα ενθουσιασμού. Μεγάλοι νικητές αναδείχθηκαν οι χορωδίες του Πολυτεχνείου UiTM από τη Μαλαισία με δύο πρωτιές σε επιμέρους τμήματα του διαγωνισμού και το Μεγάλο Βραβείο για το γυναικείο σύνολο, οι χορωδίες Cantelena από την Πάτρα με πολλές ανώτατες διακρίσεις, καθώς και η ολιγομελής παιδική χορωδία Li – Ron από το Ισραήλ, που κατετάγη πρώτη στο Διαγωνισμό Θρησκευτικής Μουσικής. Στον διαγωνισμό διακρίθηκαν και οι καλαματιανές χορωδίες Μελίφωνο, Allegri, Αρμονία, Χορίαμβος, Τμήμα Παραδοσιακής Μουσικής Δημοτικού Ωδείου Καλαμάτας, Νεανικό Μελίφωνο, Μικτή Χορωδία Μουσικού Σχολείου Καλαμάτας, Χορωδία Βυζαντινής Μουσικής «Χόρευμα» και Ορφεύς. Οι φωτογραφίες είναι του Τάσου Βαμβακά.

Εύφορη Γη • 31

NAVARINO CHALLENGE

H πρόκληση που έγινε θεσμός! «Η έμπνευση και η πρόκληση του αθλητισμού είναι να ξεπερνάς τον εαυτό σου και να γίνεσαι καλύτερος την επόμενη φορά». Με αυτήν την αρχή και φιλοσοφία, το «Navarino Challenge», η δημοφιλέστερη γιορτή του αθλητικού τουρισμού, ολοκληρώθηκε με επιτυχία και πλήθος συμμετοχών για 5η συνεχή χρονιά, στα μέσα Οκτωβρίου στη Μεσσηνία και την Costa Navarino. Περισσότεροι από 2.000 επαγγελματίες και ερασιτέχνες αθλητές και αθλήτριες συμμετείχαν σε ένα πλήρες πρόγραμμα 16 αθλητικών δραστηριοτήτων μέσα σε 3 ημέρες. Η διοργάνωση, στην οποία συμμετείχαν σημαντικοί αθλητές, προώθησε το Ολυμπιακό Πνεύμα και το «ευ αγωνίζεσθαι», ενισχύοντας παράλληλα το μήνυμα της καταπολέμησης της παιδικής παχυσαρκίας μέσω της άσκησης και της

32 • Εύφορη Γη

Μεσογειακής διατροφής. Το «Navarino Challenge» είχε για ακόμα μια χρονιά διεθνή απήχηση, προσελκύοντας αθλητές από 17 χώρες: Αίγυπτο, Αυστραλία, Αυστρία, Γερμανία, Δανία, Ελβετία, Ελλάδα, Η.Π.Α., Ισραήλ, Ιταλία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, Μεγάλη Βρετανία, Νότια Αφρική, Ολλανδία, Πακιστάν, Σουηδία, Ρωσία. Το «Navarino Challenge» πραγματοποιήθηκε υπό την Αιγίδα του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, με την συνδιοργάνωση της Costa Navarino, του The Westin Resort Costa Navarino, της Active Media Group και την στήριξη των Δήμων Πύλου-Νέστορος και Τριφυλίας. Το άθλημα της κολύμβησης πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Κολυμβητικής Ομοσπονδίας Ελλάδας και το άθλημα του boccia υπό την αιγίδα της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής.

4 1. Συμμετέχοντες δρομείς στο Navarino Challenge (photo by Babis Giritziotis) 2. Kids’ Athletics με τον ολυμπιονίκη & παγκόσμιο πρωταθλητή Περικλή Ιακωβάκη στο Navarino Challenge, στην Costa Navarino (photo by Babis Giritziotis) 3. Μαθήματα golf στο Navarino Challenge με την υποστήριξη του Navarino Golf Academy (photo by Mike Tsolis) 4. Η Μαρία Μπεκατώρου προβάλλει το μετάλλιο της με το μήνυμα για την αξία της συμμετοχής του Navarino Challenge (photo by Mike Tsolis) 5. Από αριστερά: Έλενα Χαρμπίλα, Κωνσταντίνος Καρνάζης, Γιούλικα Σκαφιδά στο Navarino Challenge (photo by Mike Tsolis)

Εύφορη Γη • 33